Xornal21 nº 181

Page 1

ÁngelSantosobténun triunfohistóricoenCans concatropremiospola curta“Aliciafaicousas”

Bustamanteactuarána FestadaRosadeMos

Salvaterra,Salceda eAsNeves presentanun proxectodeapoio ásmulleres

Unharedondelana triunfacoaroma 1925Galicia

ADeputaciónculminao procesodatransferenciadafinca edoPazodeLourizánáXunta

ALOURIÑA

Pretode400 alumnosdoIESde Moscelebrano CentenariodoRC Celta

Ruedaconsideraurxente “desatascar”achegadados fondoseuropeosaGalicia

OpresidentedaXunta,AlfonsoRueda,consideraurxente“desatascar”osfondoseuropeos NextGenerationparaqueGaliciateñaaoportunidadedeimpulsarerenovarotecido produtivodacomunidade.AsíodefendeununencontroenVigocoaConfederaciónde EmpresariosdePontevedra.

Nasúaintervención,Ruedalamentouque,mentresnoutrospaíseseuropeosestánacelerando adistribucióndestesfondos,oGobernodeEspañacontinúa“senmovelos”,candoincidiuen quesonnecesariosparaproxectostransformadoresquesepresentarondesdeGalicia,en referenciaaodeStellantisparaafábricadeVigo;odeAltri,enPalasdeRei;aplantade biofertilizantesenMeirama(Cerceda);ouodatacenter.

BAIXOMIÑO

OIESAntónAlonso Ríosnomapa europeode divulgaciónde robótica

OCONDADO

OCNPonteareas revalidaporterceiro anoconsecutivoo títulodecampiónde ligamáster

VALMIÑOR

OCNPonteareas revalidaporterceiro anoconsecutivoo títulodecampiónde ligamáster

VIGO

APolicíaLocal incorpora19 efectivos

Nº181/Maio2023
Periódicogalegodedistribucióngratuita
SUMARIO 12 19 09 18 20
Galicia
OPorriño
OCondado Redondela

DirectorTécnico: PabloFreijeiro

Publicidade:

Consultetarifasen:grupoxornal21.one Whatsapp:692150055

Axencias/Dpto.propio publicidade@xornal21.es

Tel.:986348106

Redacción: redaccion@xornal21.es

Fotografía: ÓscarMartínez,Ingimage eArquivoXornal21.

Colaboradores: BetiRey,A.Fuentes, JesúsCarreraÁlvarez,FranciscoJ. Baquero,JoséM.Pena,LuisEnrique VeigaRodríguez,GalaFernándeze SeverianoLago.

Distribución: mediantebuzoneoe puntosfixosderepartochegamosás comarcasdaÁreaMetropolitanae Vigoeosconcellosdosurda provinciadePontevedra:ALOURIÑA (Mos,OPorriño,SalcedadeCaselas); BAIXOMIÑO(Tui,Tomiño,AGuarda, ORosaleOia);OCONDADO(Ponteareas,SalvaterradeMiño,Mondariz,MondarizBalnearioeAs Neves);VALMIÑOR(Baiona,GondomareNigrán)eRedondela.

Dpto.Circulación: Dpto.propio/CCT

Express

MaquetacióneDeseño: Dpto.propio /imaxe@xornal21.es

Impresión: CeltadeArtesGráficas

Depósitolegal: VG1138–2007

Staff Número181 15deMaio ao15deXuño de2023 Periódicogalegodedistribucióngratuita

Ocontidodosartigosdeopinión sonresponsabilidadedosseus autoresenonsonnecesariamente compartidospolaeditorial.Tódalasmarcascomerciaispertencen ósrexistrosdassúasrespectivas compañías.OcontidodosanunciospublicitarioséresponsabilidadeúnicadoClienteanunciante.

Quedaexpresamenteprohibidaa reproducción,totalouparcial,de calqueradoscontidosdestapublicación,senapreviaautorizaciónporescritodasociedade editora.

Periódicoindependenteegratuito editadoporPublicidadeTerceiro MilenioSociedadeLimitadaUnipers.(B36344430)

® Marcasrexistradas: “Xornal21” e“Xornal21ogratuitoquenonse vende”sonmarcasrexistradas, quedaprohibidooseuusoen calqueramedioouformatosen autorizaciónexpresa.

CORREOPOSTALPARAOS

DEPARTAMENTOS DEREDACCIÓNE

PUBLICIDADE:

Aptdo.deCorreos

1091–36416

Puxeiros(Mos)Pontevedra(ES)

Centraliña: 986348106

Whatsapp: 692150055

Web: www.xornal21.es

Redessociais:

@Xornal21 www.twitter.com/Xornal21 www.facebook.com/Xornal21

Imprimidoenpapel reciclado,destaforma contribuímosá conservacióndanatureza.

MondarizBalneario: 29demaio(Virxe daFranqueira)| Oia: 29demaio(Virxe doMar)| Mos: 13dexuñp(Festada Rosa)| Nigrán: 29dexuño(SanPedro) Ponteareas: 12dexuño(Luns seguinteáfestividadedoCorpusChristi) Redondela: 8dexuño(Xovesdacoca)

Maio2023

Detodosécoñecidoquemoitaspersoasingresaronao mercadolaboralaos14anos,eranoutrostemposehabía queachegarunhaaxudaáeconomíafamiliar,agoraprohibido. Terentreos60e63anosrespectivamente,éunhaidadeque cunpoucodesorteestásatraballareoutros,amaioría,no paro,éunhaidaderexeitadaparaincorporarseaomercado laboral,contodo,conexperiencia,apesardiso,algunha desaspersoaslevacotizadosáSeguridadeSocial40anose algún,taménmáis.

Siéverdadeque,sesequerenacolleráxubilaciónanticipada, descóntanllesunhabarbaridadee,conesesanoscotizados, nondeberíandeatoparsecontrabasalevaracabooseu dereito,seríaoidealetaméncunhaburocraciamáissimple equenonsexaunhamaratóntramitartodaestanovasituación laboralepersoal.

Ostraballadoresquecotizaronmáisde40anos,sendoo topemáximoos38anosemenosde35,poderíancobraro 100%dapensión.Deberíancambiarasleisparaunha xubilaciónxusta:acotizaciónteríaqueinterpretarsecomo unhaachegaeconómicaparaofuturoedependendoda cantidadeachegadaasídeberíaserapensión. Édexustizaquenonseapliqueocoeficienteredutordespois de40anosoumáiscotizandoparaunhapensióndigna.

Hoxetratandeinculcarnosoutrafalacia máiselevantempoconesa,trátase doquedenominaron"Intelixencia Artificial".

Unhamáquinanonpoderazoar aonivelqueopodefacerun serhumanoexamaisserápo‐sibleesteasertoanonserque eseclonfagaalgoconsigo mesmo.

Ossereshumanosestamos dotadosdaintelixenciaqueé acapacidadedecrearoucons‐truírrelaciónscoherentes,en realidadeestacapacidadeutilízana moipoucosdoxénerohomo. Precisamente,agoraquesepuxeron adarpublicidadedasupostaintelixencia dohomo,nesteplanetaoquefaltaeestamos moiescasosédeintelixencia.

Unhaintelixenciadigamosconstrutiva,creativaeondesepoida organizarunmundoondeninguénsexamaisqueninguéne ondeporsupostodesaparezaafameeamiseria.

Estamosportantomoilonxediso.

Unrobotdoutrabandaeindoaotemaquetocamoshoxenon podecrearcontados,imaxinarespazos,construírasociacións, debuxarfondosnovosetc...porquenontenhistoria,nonten unpasado,unlugarondenacese,vivido,pelexado,chorado, sufrido,rido,convividoetc....

Oqueocorreéquenosquerenfacercrerqueaintelixenciaé osalgoritmosquellesmetenaesasmáquinaseparanadaunha máquinapoderánuncanesascondiciónscrearunespazocomo oquecreouPicassooudescubriroRadiocomofoiMariCurie. Ossereshumanostemosunhascapacidades,queasmaiorías nonadoitandeningunhamaneirautilizalas,quemoitoteñen quevercunhamaxia,porasídicilo,interiorqueentodosnós estáeunhamísticaqueninmoitomenosasomamosun1% envidaaprofundar.

Seasífoseepuxésemosnosadesenvolveronosopotencialo mundoquecoñecemos,onosodedoresufrimento,dodíaa día,desaparecería.

Oqueocorreéquecadaunviveencerradonasúapropiacela deabellaenonveounonquerevermáisaló.

Claroquedistoaprovéitansebenestesquefalandisoda "intelixenciadasmáquinas"ecomosempreaproveitanpara metermedoáspoboaciónscoseu"novodiscurso".

Unhamáquinasempreestarácontroladaporunhomeoumuller esenonxanonseríaunhamáquina.

Taménécertoquementresaspoboaciónscontinúenasúa dormideiracalqueracousaquefagacatromovementostipo autónomovaiparecer"intelixente".

5 12 19 26 6 13 20 27 7 14 21 28 1 8 15 22 29 2 9 16 23 30 3 10 17 24 4 11 18 25 Lúns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo Xuño2023 1 8 15 22 29 2 9 16 23 30 3 10 17 24 31 4 11 18 25 5 12 19 26 6 13 20 27 7 14 21 28 Lúns Martes Mércores Xoves Venres Sábado Domingo
Xornal 21 Axenda Maio2023 2 Galicia AGUARDA Concello 986610000 PolicíaLocal 986610025 CentrodeSaúde 986614450 ASNEVES Concello 986648038 PolicíaLocal 986648038 CentrodeSaúde 986648837 BAIONA Concello 986385050 PolicíaLocal 986358011 CentrodeSaúde 986385160 GONDOMAR Concello 986360125 CentrodeSaúde 986360781 PolicíaLocal 986389191 Taxis 986360244 OIA Concello 986362125 CentrodeSaúde 986362344 OPORRIÑO Concello 986335000 CentrodeSaúde 986338869 PolicíaLocal 620404040 Taxis 986330014 OROSAL Concello 986625000 CentrodeSaúde 986626035 MONDARIZ Concello 986664306 PolicíaLocal 680461151 CentrodeSaúde 986656138 MONDARIZBALNEARIO Concello 986656136 CentrodeSaúde 986662436 MOS Concello 986331200 CentrodeSaúde 986486667 PolicíaLocal 686777777 TaxisServ.Permanente 986488989 NIGRÁN Concello 986365000 CentrodeSaúdeCasadoMar Panxón 986365042 CentrodeSaúdeAXunqueira ARamallosa 986352600 PolicíaLocal 986383929 TaxisNigrán 986365409 TaxisARamallosa 986350009 PONTEAREAS Concello 986640000 CentrodeSaúde 986661000 PolicíaLocal 986640001 Taxis 986640988 REDONDELA Concello 986400300 CentrodeSaúde 986400387 PolicíaLocal 986402610 SALCEDADECASELAS Concello 986349003 PolicíaLocal 639821377 CentrodeSaúde 986349008 SALVATERRADEMIÑO Concello 986658126 CentrodeSaúde 986659000 PolicíaLocal 699090934 Taxis 986658034 TOMIÑO Concello 986622003 CentrodeSaúde 986623411 PolicíaLocal 986622006 TaxisTomiño 986622811 TUI Concello 986603625 CentrodeSaúde 986601936 PolicíaLocal 986603677 TaxisR/CalvoSotelo 986600791 TaxisGuillarei 986600160 TELÉFONOSDEINTERESEXERAL DeputaciónProvincia 986804100 Informaciónsobreó 900123505 estadodasestradasDXT RENFE 902240202 FENOSAAverías 986435833 URXENCIASMÉDICAS 061 INFORMACIÓNTOXICOLÓXICA 915620420 GARDACIVIL 062 INCENDIOSFORESTAIS 085
teléfonocontra aviolencia dexénero EMERXENCIAS GALICIA
FESTIVOSLOCAIS
Teléfonosdeinterese
VictorHugo(1802-1885) Novelistafrancés.
40anoscotizados RazoamentoFinxido Por:JesúsCarrera Por:JesúsAntonioFernándezOlmedo Opinión Atúaopinióneimportante.Participaescribenosaredaccion@xornal21.es
“Serdiscutido, éserpercibido”
Frasesparareflexionar
Imagelicensedby©IngramImage Imagelicensedby ©IngramImage
Maio2023 Xornal 21 3 Galicia
Galicia

Robótica-domótica

QuelonxequedanaquelesdebuxosanimadoscomoMazingerZ, TransfórmelosoupelículascomoEuRobotouTerminator.Nomomentoda súaemisión,eraunhacienciaficciónpuraeagoracopasodosanosxa estánobsoletaseconfarturasuperadas

Candoescoitamosfalarou lemossobrecasasintelixentes, inconscientementeasociamosos termosmoisimilaresencantoa pronunciatotalmenteconsignifi‐cadosdiferentes,estamosareferir‐nosáRobóticaeaDomótica. Comezaremosdiferenciandoditas expresiónsecaléoseuuso.

Unrobotpodémolodefinir comounelementoautómatacom‐postopormecánicaartificialeun sistemaelectromecánicocreadoa partirdainvestigacióndaciencia eatecnoloxía.ARobótica,éarama daenxeñeríamecánicaelectrónica edacienciaqueseocupadodeseño dacomputación,aconstruciónde robotseaparellosquerealizan operaciónsetraballosxeralmente instalaciónsindustriaisensubsti‐tucióndamandeobrahumana, sonmáquinasprogramadaspara simularocomportamentohumano ouanimal,exemplosclarostémolos enfábricasdeautomoción,estas forondasprimeirasindustriasen apostarpolarobóticaindustrial,a díadehoxeseguesendoundos sectoresindustriaisconmaior cantidadederobotsdeensamblaxe esixindounhaseriederequisitos moiespecíficosutilizandountipo ououtrosegundoolaborpara realizar.Unrobotpodeserde6 eixosutilizadosparaamontaxede paneisdeportasourodasen carroceríasdeautomoción,para pintura,parasoldadura…existen osrobotscolaborativos,estesson similaresaosde6eixosetraballan simultaneamentecomohumanos, taménsonutilizadosparaamon‐taxeeensamblaxedepaneis,para realizarpequenostradesedeator‐nilladoresendiversosmateriais, taménservendeaxudaaooperador humanonomanexodepezasno escaneodepezasdefectuosas.

OsrobotschamadosScara, destacanporrealizartarefasrápidas erepetitivasdegranprecisión,os

roubosmóbilessonaquelesquese encarganinternamentedasmani‐pulaciónsdemateriaiscomoo transportedepezasdunhazonaa outradafábricautilizandodife‐rentestecnoloxías.

Asoldadurarobotizada,é unhadasaplicaciónsmáiscomúns nosectordaautomociónredu‐cindooperigoparaohumanoe xerandounmaiorniveldecali‐dadeeseguridade,asícomoos utilizadosenpintura,queson capacesdecompletardeforma eficienteesatarefaqueesixechegar atodasaspartesdacarrocería aplicandouniformementeapin‐tura,taménnoutrasindustrias comogranxasparamuxido,al‐macenaxesdepaquetería,corta‐céspedeunlongoetc.

Outrotipoderobotssonos chamadosDummies.Sonrobots cunparecidoáanatomíahumana, sonbonecosaescalanaturalpro‐vistosdesensoreseunhatecnoloxía tal,quecuxodeseñoeobxectivoé recrearnunhacolisión,ocompor‐tamentoquexeradevanditocorpo. Oprimeirocreouseen1949para comprobaraseguridadedosasentos dosaviónsdoexército.Nosanos 70,xeneralizouseoseuuso.Desde esadataforonevolucionando chegandoarepresentaratodosos sectoresdapoboacióncomobone‐costantomasculinocomofeminino representandoamulleres,mulleres embarazadas,homes,nenos,ani‐maisetc.

Doutrabanda,estácomo sinalabamosanteriormentea Domótica,Queé?Poisben,éa aplicacióndatecnoloxíaáauto‐matizacióndofogareedificios cuxolaborécontrolarexestionar diferentessistemasedispositivos deformaautomatizada,cofin deachegarseguridadebenestar econfort.

Estessistemaspodenincluír iluminación,calefacción,aireacon‐dicionado,sistemasdeseguridade,

xestionadopolaXunta

OportavozdeInfraestruturasdo GrupoPopular,JoséManuelBalseiro, salientounoPlenodoParlamento galegoque,“fronteávisióncatastrofista dotransportepúblicodeGaliciade BNGePSdeG,avaloracióndosusuarios édun8,4sobre10,segundooexpre‐saronnasmáisde1.000enquisasque serealizaronaolongodoúltimoano”.

Enconcreto,Balseirodixoqueos usuariosdotransportepúblicopor estradaxestionadopolaXuntavalo‐raroncun7sobre10apuntualidade doservizo;un9,7sobre10oaspecto dovehículo;un9,5sobre10oconfort ealimpeza;eun9,4sobre10a seguridadedoviaxeiro.“Porén,desde oBNGeoPSdeGbuscanpermanen‐tementedesprestixiarunservizopúbli‐coqueosfeitoseapropiaopinión dosusuariosavalancoasúaboa valoracióneapoio”,indicou.

OPlandeTransportedaXunta,

aoqueaXuntadestinaesteano90 millónsdeeuros,xestiona3.500liñas interurbanas,quedanservizoapreto de55.000paradasequerealizamáis de2,8millónsdeviaxesmensuais. Diantedestascifras,Balseirorecoñeceu que“seproducenincidenciase situaciónsqueéprecisocorrixir,pero ninsonxeneralizadasnincuestionan obofuncionamentoxeraldeste servizoautonómico”.

“AXuntafaiunchequeocontinuo daprestacióndesteservizo,enperma‐nentediálogocoasoutrasadministra‐ciónseosusuarios,eamósasedisposta avaloraroscambioseaaplicaraqueles queresultanposiblesparamelloraro servizo”,afirmou.

Pararematar,Balseirosubliñou que“oincrementononúmerode usuariosavalanqueesteplanfunciona, eisoapesardequeaalternativa, nalgúnscasos,éuntrengratuíto”.

cámarasdevixilanciaeoutros dispositivosdomésticos,endefini‐tiva,unhatecnoloxíaquenosper‐mitexestionarunhavivendade formaintelixenteeautomática.

Candofalamosdecasas intelixentesreferímonosaviven‐dasque,atravésdaDomótica comunicámonosconosofogar paraconseguirunmáximoconfort obtendounhaseriedebeneficios como,unaforroenerxéticoxes‐tionandonousodeenerxíasreno‐vables,programandoaclimatiza‐ciónecadeira,persianas,#etc… Outravantaxeépodercontrolar oacesoeapagadodaslámpadas, alavadoraintelixenteoufrigorífi‐cos,todoisocontroladodesdeun dispositivomóbil.

Controlarasalarmasaseguridade éunpuntoforteenDomóticaque axudaadetectarlume,fume,fugas degas,escapesdeaugaoumesmo aentradadunintrusodentroda vivenda,pódeseveroqueestáa ocorrerentemporeal.Paraa instalacióndomóticadestesdispo‐sitivosquequeremospoñeren funcionamento,énecesarioun sistemadomóticoqueseserve dunharedeWi-fiparaenviare recibirinformaciónondeousuario (propietario)conéctese.

ADomótica,estáaimplemen‐tarseno60%dosfogaresdenova construción.Oobxectivoprincipal, émelloraracalidadedevidacre‐andofogaresmáissostiblesaforran‐dorecursoseusandoasenerxías deformaresponsable.Éaintegra‐cióndatecnoloxíanodeseño intelixentenunrecintopechado. Avantaxedunfogarintelixente destacapoloseuconfortea desvantaxeépolograninvestimento inicial.Paraconcluír,aRobótica, éunhacienciaútilxaqueosrobots podenchegaraserofuturoepoden contribuírásociedade,mentres queaDomótica,éunhafunción moiutilizada,accesibleecómoda deusar.

OsecretarioxeraldoPSdeG, ValentínG.Formoso,participou natradicionalpegadadecarteis, celebradanaprazadeMazarelos, enSantiago,ondereivindicouao PartidoSocialistacomoa“única forzacapazdeconciliarosentido común”áfrontedosgobernos municipaiscoacapacidadede “xerarilusión”entornoáconce‐pcióndenovosproxectosdefu‐turopensadosparaaspersoas.

Unactonoqueestivoacom‐pañadopoloalcaldeecandida‐toáreelecciónenSantiago, XoséA.SánchezBugallo,epolo ministrodeSanidade,José Miñones,onúmeroundos socialistasgalegossalientou queoPSdeGacudeaestaselec‐ciónsdecididoadefendertodo oquelevafeitonestemandato coacabezamoialtaáfrontedos concellosedasconcellerías.

OBNGelixiuSantiagoparaa aperturadecampañanunmitinna PrazadoTouralnaqueaportavoz nacionalproclamouque“Galiza precisamáisBNGnosconcellospara construírunPaísdefuturo”,para estenderporvilasecidadesunmodelo municipaldeéxitoquetransforma enpositivo,melloraavidadaspersoas econvertemunicipiosantesdecaden‐

tesenreferentesdentroeforadoPaís. Unhacitacoasurnasdo28M naquePontónaugurouunresul‐tadohistóricoparaoBloque, prognósticoquealídernacionalista sustentaentresgrandesfortalezas: compromisodosedascandidatas, acorrentedesimpatíacaraoBNG eoavaldotraballofeitopolos gobernosmunicipais.

Xornal 21 Galicia Maio2023 4
FormosoreivindicaaoPSdeG comoa“únicaforzaque conciliaosentidocomún”
AnaPontón:“Galizaprecisa máisBNGnosconcellos”
Osusuariosvalorancun8,4sobre 10otransportepúblicoporestrada
JesúsCarrera/Xornal21 Imagelicensedby©IngramImage

Untotalde64.200alumnosestudaránovindeiro cursoconlibroelectrónico

Untotalde64.200alumnos de630centroseducativosestudarán conlibroelectrónicogratuítoo vindeirocurso2023-24,trasa incorporaciónde34novoscentros aoprogramaE-DixgaldaXunta deGalicia.

TalecomopublicaoPortal Educativo,destes34novoscentros (12daprovinciadaCoruña,catro deLugo,catrodeOurensee14de Pontevedra),24incorporano programanaetapadePrimaria,nove enESOeunenPrimariaeESOá vez.Ademais,douscentrosquexa contabancoprogramaenPrimaria incorpóranoparaocursoquevén en1ºdeESO.

Porprovincias,225delesestán nadaCoruña,102nadeLugo, 58nadeOurensee245nade Pontevedra.

Contidosemateriais

AtravésdoE-Dixgal,aConse‐lleríadeCultura,Educación,FPe Universidadesencolaboracióncoa

AxenciaparaaModernización

TecnolóxicadeGaliciapona disposicióndecentrosealumnos ultraportátilesconaccesoalibroe materiaisdixitaiscosquedesenvolver oseuproxectocurricular.

Asípois,oscolexioseinstitutos adheridosdesenvolvenasúaacti‐vidadeeducativadiarianunentor‐novirtualdeaprendizaxequelles vaipermitiraccederacontidos dixitaistotalmentedebaldepara asfamilias.

Parailo,asaulascontancunkit deauladixitalcompostoporpizarra dixitalinteractiva,proxectoreequipo nopostodoprofesoreconexióná redededatosdocentro.Ademais, cadaalumnocontacunordenador ultraportátilenréximedepréstamo paraoseuuso.

Osparticipantesnoproxecto podenaccederaunhaplataforma deEntornoVirtualdeAprendizaxe naqueestándispoñiblestanto contidoseditoriaisdiversosparaas diferentesetapascomoorepositorio

AXuntadestinarámáisde41 m€nagratuidadeao100%nas

escolasinfantís

OpresidentedaXunta, AlfonsoRueda,informouda aprobaciónnoConselloda Xuntaduninvestimentode máisde41millónsdeeuros paraqueasescolasinfantísde iniciativasocialeasprivadas apliquenagratuidadena atencióneducativade0a3 anosparao100%doalum‐nadoapartirdovindeiromes desetembro.

Omandatariogalegoprecisou queestapartidasóafectaaestesdous modelos,privadoedeiniciativa social,xaqueapartidaparaasescolas infantíspúblicasseráobxectodoutro acordodiferenteporpartedoCon‐sellodaXunta.Precisamente,o celebradohoxeaprobouunhacon‐vocatoriaconxuntaconcrédito ampliableecondúasliñas:unha paraoscentrosdeiniciativasocial, dotadacon11,9millónsdeeuros, eoutraparaasprivadas,con29,5 millónsdeeuros.

RuedapuxoenvalorqueGalicia foiaprimeiraeúnicacomunidade naqueaeducacióninfantilé totalmentegratuítaparatodosos nenosenenasquevanáescola,un datoquepuxoenrelacióncofeito dequeacomunidadecontacoataxa deescolarizaciónnestaetapaeduca‐tivade0a3anosdasmáisaltasde España,cunhaporcentaxede50,5 %,“fronteaocase42%damedida nacional”,comparou.Taménsalien‐touquenaactualidadesonmáisde 31.000asfamiliasgalegasquelevan aoseufilloaunhaescolainfantile queseestánabeneficiardagratuidade destescentros.

Aordequerexeráesteprocede‐mentopublicarasenoDiarioOficial

deGalicia(DOG)nosvindeiros días,contaráconfacilidadesparaa planificacióndasescolasefinanciará amedidaunmáximodeoncemeses porcurso.

Anticipos

Ademais,nestaconvocatoria contarasecontresanticiposdaaxuda, quellespermitiránaoscentroster liquidez.Oprimeiroanticiporeali‐zaraseantesdequecomeceocurso eserádo100%daaxudacorres‐pondenteaoperíododesetembroa decembrodesteano.

Osoutrosdousanticiposfaranse ovindeiroano.Un45%daaxuda de2024realizaraseacomezosdo exercicio,paraoperíododexaneiro amarzo;eunsegundoanticiposerá doutro45%enabrilecorresponderá aosmesesdeabrilaxullo.Aofinal docursoentregaraseo10%restante doimportede2024xatendoen contaonúmerorealdenenos matriculadosecofinderegular calqueradesaxuste.

Agratuidadenasescolasinfantís, dacalsebeneficianmáisde31.000 familias,deseñousedexeitoqueas naisepaisnonteñanquerealizar ningúntipodepapelameamaiores, xaquetodasasxestiónsserealizan entreaXuntaeopropiocentro.

decontidosdoespazoAbalarque actualmentesuperaos1674recur‐sos.AXuntacontinúatraballando naampliacióndestematerial.

Deigualxeito,oscentrosteñen ásúadisposiciónorepositoriode contidoseducativosdixitaisdo

espazoAbalar,conmáisde2.500 recursoseducativosdixitaiscomple‐mentariosenseteidiomas.

Amaiores,oprofesoradopode crear,seleccionarouengadirao entornoosseuspropiosmateriais. Conestesrecursos,osdocentes

podenelaborarasúapropiamochila dixitalseleccionandoatravésda plataformaoscontidosformativos eincorporandooscomplementarios quedesexen,asícomooutrosde elaboraciónpropia.

Transformacióndixital

OprogramaE-Dixgalarrancou nocurso2014-15comounproxecto experimentalparaalumnadode5º e6ºdePrimariae1ºe2ºdeESO. No2021-22ampliouseátodaa etapadeSecundariacoaincorpora‐ciónde3ºe4curso,oquepermite queoalumnadopoidaestudarcon estesistemaduranteseiscursos consecutivos.

Estaacciónformapartedos obxectivosprioritariosdaEstratexia deEducaciónDixital2030,orien‐tadosafomentarodesenvolvemen‐todunecosistemaeducativodixital dealtorendementoeperfeccionar ascompetenciasecapacidades dixitaisparaunhaverdadeira transformacióndixital.

GaliciabuscafrearosplansdeBruxelasde restrinxirapescaseninformesqueoxustifiquen

AconselleiradoMar,Rosa Quintana,presidiuunplenodo ConselloGalegodePescanoquese constatouanecesidadedeactuar desdetodasasfrontes-política, diplomática,socialouxudicial-para frearosplansdeBruxelasderestrin‐xirapescaenaugascomunitarias dexeitototalmentearbitrario, poñendoenmarchadistintasestra‐texiasparaaproteccióndosecosis‐temasperoseninformescientíficos quexustifiquenesaslimitaciónsá actividadeextractiva.

AtitulardeMarsalientouquea derivamedioambientalistaqueestá atomaroExecutivocomunitario nassúaspolíticasponenriscoo futurodunsectorqueévitalparaa economíadaszonascosteirasde Galiciaequeporisoéimportante trasladaráComisiónEuropeaunha imaxedeunidadedesdetodosos estamentos.Coneseobxectivo, incidiu,Galiciavaiseguirapoiando aoGobernocentralnadefensados

interesesdafrotagalegaenabusca dealiadosnoutrospaísesconimpor‐tantesfrotaspesqueirasparaexixira Bruxelasquerectifiqueunxeitode actuarqueconsiderainaceptable.

OplenodoConselloGalegode Pesca,quesecelebrouenBurela coincidindocoasXXXXornadas TécnicasExpomar,oXXIVEncontro EmpresarialeaXIXFeiraMono‐gráficaNáutico-Pesqueira,avaliou asconsecuenciasdovetoápescade fondoaprobadoafinaisdoano pasadoen87zonasdeaugascomu‐nitariaseaprevisióndeampliarata un50%esasáreasprotexidasnasúa próximarevisión.

ArepresentantedoExecutivo galegolembrouqueesaprimeira prohibiciónentrouenvigoren2022 enbaseadatosparciais-unicamente doarrastre-,desactualizadosesen unhamínimaanálisedeimpacto socioeconómico,oquelevoua despropósitoseincongruenciascomo ainclusiónnesevetodopalangrede

fondo,unhadasartesmáisselectivas erespectuosascomedioambiente queexisten.

RosaQuintanaasegurouqueé precisorealizarunintensolabora todososniveisparaevitarquese repitanbarbaridadescomaestae corrixireivasnasqueincideoúltimo informeelaboradopoloscientíficos doConselloInternacionalparaa ExploracióndoMar(CIEM)decara árevisióndaszonasvetadasápesca defondo.Nel,lamentou,volven terseencontaunicamentedatosdo arrastredosanos2009-2011,polo queasituacióndesdeentónpuido tervariadomoito.

Poriso,aconselleiraincidiuna importanciadefacerpresiónpara queBruxelasactúecoamáxima rigorosidadee,candopresentea súapropostaderevisióndovetoá pescadefondo,exclúaopalangre desasrestriciónserealiceos correspondentesestudosdeimpacto socioeconómico.

Galicia Maio2023 Xornal 21 5 Galicia

Ruedaconsideraurxente“desatascar”a chegadadosfondoseuropeosaGalicia

OpresidentedaXunta, AlfonsoRueda,consideraurxente “desatascar”osfondoseuropeos NextGenerationparaqueGalicia teñaaoportunidadedeimpulsar erenovarotecidoprodutivoda comunidade.Asíodefendeu nunencontroenVigocoa ConfederacióndeEmpresarios dePontevedra.

Nasúaintervención,Rueda lamentouque,mentresnoutros paíseseuropeosestánacelerando adistribucióndestesfondos,o GobernodeEspañacontinúa “senmovelos”,candoincidiuen quesonnecesariosparaproxectos transformadoresquesepresen‐tarondesdeGalicia,enreferen‐ciaaodeStellantisparaafábrica deVigo;odeAltri,enPalasde Rei;aplantadebiofertilizantes enMeirama(Cerceda);ouo datacenter.

OpresidentedaXuntaalertou das“incertezas”queaotecido produtivogalegolleprovocaesta situación,aoigualqueafaltade informaciónporpartedoGo‐bernocentralfondosNext Generation;ouodescoñecemento decomosevaidesenvolvera novaplanificacióneléctricapara atenderasnecesidadesdosnovos proxectosdosqueseestápen‐denteenGalicia. Porestesmotivos—eaínda queadvertiuque“vanvirtarde”— insistiunanecesidadedeconcre‐cióndoGobernocentraldas partidasdosfondosNextGene‐

rationparaaComunidade,ao igualquenosproxectosaosque irándirixidoseremarcouenque estaresolucióneaxilidadedos fondoseuropeosdebedeserdun xeito“satisfactorio”paraGalicia.

ImpulsoaoCorredor AtlánticodoNoroeste Ruedataménreprobouo desleixodoGobernocentralco impulsoaoCorredorAtlántico doNoroesteequeconsiderou imprescindibleparaGaliciaea súacompetitividade.Poriso, volveuinsistirnaurxencia dunhareunióncoComisionado equeseelevena8.000millóns deeurososinvestimentospara estainfraestrutura,xaquein‐sistiuenqueos1.130millóns deeurosanunciados“nonson suficientes”paralevaracaboas actuaciónsnecesarias.

Aofinaldasúaintervención, opresidentedaXuntaconsiderou vitalparaocrecementoeconómi‐coaseguridadexurídicaeesta‐bilidadeque,segundoaseverou, sedanenGalicia.Nestaliña, puxoenvaloraprotecciónda actividadeeconómicacompatible corespectoaomedioambiente quesuporáafuturaLeidolitoral, quecualificoude“moiboa”para acomunidade,xaquegarantiu quedáseguridadexurídicaa centosdeinstalaciónspresentes nascostasgalegaseque,segundo alertou,estaban“ameazadas”pola leiestatal.

Ruedaenmarcouestasactua‐ciónsdaXuntadentrododeber detodasasadministraciónsde facilitarlleaempresaseindustrias apostaenmarcha,consolidación oucrecementodassúasiniciativas paraxerarempregoeriqueza.

OGruposocialista urxeamudaro modeloasistencial

OportavozdeSanidadedoGrupo Socialista,JulioTorrado,recla‐moulleaogobernogalegoun “cambioderumbo”naxestiónda sanidadepúblicaporqueestán“a piquesdeprovocarunproblema gravísimoeirreversible”.OGrupo SocialistaapoiouaIniciativa LexislativaPopularparaoreforzo daatenciónprimariapresentada noPlenodoParlamento,presen‐tadacomaiorrespaldosocialda historiadeGalicia,peroque“foi rexeitadapoloPP” Oresponsablesocialistaemprazou aoPPeaogobernogalegoa atendero“clamorsocial”quepide areformadosistemadiantedo “hastíocidadá,adesesperacióndos profesionaiseapropiasostibilidade dosistema”.Reclamoulleasíá Xuntaqueasumaque“necesitamos cambiarderumbo”tantono modeloasistencialcomonoreforzo depersoalsanitario,paramanter ácidadanía“identificadacundos maioreslogros”sociaisepolíticos, queéosistemasanitario.

Galiciarexistrou unmesdeabril cunhaanomalía de2,4graos

Galiciarexistrouunmesdeabril moicálidoeseco,segundooavance doúltimoinformeclimatolóxico mensualelaboradoporMeteogalicia. Omesdeabrilcaracterizousepola chegadabastantecontinuade masasdeairecálidoprocedentes dosur,quedeixaronunhas temperaturasmediasmoielevadas paraestemes,particularmente, nocasodasmáximasnointerior.

Encantoáschuvias,houboun déficitconrespectoaoquesería normalenabril,peronondema‐siadoacusado,xaqueamediados domestivemosunasituaciónde chegadaderíoatmosféricoque aportoucantidadesapreciables dechuvia.

AXuntahabilita2.424prazasen campamentosnaProvinciadePontevedra

AXuntadeGalicia,através daConselleríadePolíticaSocial eXuventude,véndehabilitarun totalde2.424prazasencampa‐mentosecamposdevoluntariado naprovinciadePontevedraao abeirodacampañaxuvenilO VeránQueSempreVasLembrar, impulsadapolaDirecciónXeral deXuventudeparaopresente ano2023.

OdelegadoterritorialdaXunta enPontevedra,LuisLópez,infor‐

moudaofertaparaaprovincia, enmarcadanas11.200prazas dispoñiblesparatodaacomuni‐dade,nunhavisitaaocampamento xuvenildasSinas,noConcellode VilanovadeArousa.

Acampañacontemplaata48 quendasdistintasen17instalacións daprovinciaeestáorientadaa nenosde9a17anosdeidade,no casodoscampamentos,ede18a 30anosparaoscamposdevolun‐tariado.Aspersoasinteresadas

podenformalizarasúasolicitude, exclusivamenteatravésdorexistro electrónicodaXunta,ataovindei‐ro2demaioepoderánbenefi‐ciarsededescontosnacotade inscricióndo50%parafamilias numerosasemonoparentaisedo 25%paraosusuariosdocarné xove.Adistribucióndasprazas realizarasedexeitodirectoencaso dequeademandasexaigualou inferioráofertaeporsorteoen casocontrario.

Destexeito,aanomalíamediada temperaturaparaestemesdeabril enGalicia,obtidaapartirdos datosrexistradosenonceestacións meteorolóxicasrepresentativas, foide2,4graos,oqueoque supónquefoseoabrilmáiscálido desde2011.

Máispolomiúdo,ovalormedio dastemperaturasmáximasfoide 19,2graos,rexistrándoseosvalores máisaltosnaslocalidadeslimítrofes coMiño,naprovinciadeOurense, ondesesechegouataos25,1 grados.Polacontra,osvalores máisbaixosdéronsenomacizode ManzanedaePenaTrevinca,onde roldaronos11graos.Nocasodas temperaturasmínimas,amedia foide7,2graos.Osvaloresmáis baixosrexistráronsenaLimia-1 grao-eosmáisaltosnoMorrazo -13,2graos-.

OportavozdeXustizadoBNG, IagoTabarésdefendeuunhaini‐ciativacofindeaprobar“unplan” paraaxilizaratramitacióne resolucióndosprocedementos xudiciais,trasoparónpormorda folgadeletradoseletradas. Trasaintervencióndadeputada popular,MarisolDíazMonteira queanunciouovotoencontrada iniciativanacionalistaporconsi‐derarqueamedidaéunha responsabilidadedoMinisteriode Xustiza,odeputadolamentou que,unhavezmáisoPP“mire paraoutrolado”eresponsabilice aogobernodeSánchezdunpro‐blemaqueafectagravementea normalizacióndaactividade xudicialenGaliza.

OparlamentariodoBNGlem‐brouqueoactualpresidenteda XuntadeGaliza,AlfonsoRueda duranteafolgadepersoalde Xustiza,noano2018,aseguraba quearesoluciónimplicabaa outrasentidadesenonexclusiva‐menteáXunta,agoraqueafolga competeauncorpodoestadoao implicaciónédoConsellodo PoderXudicial,dogobernodo estadoperotaméndaXunta porqueafolga,explicouonacio‐nalista,nonsóafectaáaxenda desinalamentos,vistasedilixen‐ciasdoxuíz,taménafecta“á tramitación”dedemandaspara‐lizadaseiso,recalcouTabarés, implicaaoscorposdetramita‐cióneauxilio.

OGrupoPopular pideoarranxodo firmedeteriorado daA-6edaA-52

OGrupoPopulardemandaráno PlenodoParlamentogalegodesta semanaqueoGobernocentral procedaconceleridadeaarranxar ofirmedeterioradodasautoestra‐dasA-6eA-52,aotempoque establezaunplandeconservación anualdetodasasestradasde competenciaestatalenGalicia. Oportavozpopular,PedroPuy, manifestouqueápésimasituación demantementodestasautovías deconexióndeGaliciacoaMeseta súmase“oritmodereposición doviadutodoCastronaA-6, que,oncemesesdespoisdoseu colapso,aíndaseatopaenfase dedemolición”. Asímesmo,recordouque,aofío dunhapeticiónrealizadahaiun mespolavoceiradoBNGao PresidentedaXunta,“amosamos anosapredisposiciónparafalar dotemadatransferenciadaAP-9 entreosgruposdoParlamento galego”.“Naquelmomentodixe‐ronqueíananalizaranosapro‐postapero,adíadehoxe,aínda estamospendentesdarespostapor partedaoposición”,dixo.

Xornal 21 Galicia Maio2023 6
BNGpideunplanpara axilizaratramitacióne resolucióndos procesosxudiciais
BREVES

ADeputaciónculminaoprocesodatransferencia dafincaedoPazodeLourizánáXunta

Oplenodacorporación provincialaprobouporunanimi‐dadedexeitodefinitivoátransfe‐renciadaFincaedoPazodeLou‐rizánáXuntadeGalicia.Culmina asíunprocesoqueseiniciouen xullodopasado2022paraacesión áAdministraciónautonómicada propiedadedesteespazo,ohistórico inmobleeasedificaciónsqueal‐bergaequeaDeputaciónde Pontevedratiñaadquiridoen1943. OacordodecesiónobrigaáXunta apreservaraintegridadeemanter aafectacióndosinmoblesdaFinca deLourizáncosseusfinsdeservizo público,senprexuízodedesenvol‐vernelesoutrasactividadescom‐plementariasdefinalidadepública, entreelasasturísticas,divulgativas ourecreativas.

Oexpedientedetransmisión datitularidadedafincaedas edificaciónsfoiaprobadoinicial‐mentenoplenodo31demarzo deste2023,despoisdemesesde tramitaciónporpartedaComi‐sióndeSeguimentocreadapor ambasadministraciónsparacum‐priroprotocolodeintencións asinadoenxullodo2022entrea

presidentadaDeputación,Car‐melaSilva,eovicepresidente segundodaXunta,DiegoCalvo. Noperíododeexposiciónpública doacordo,querematouapasada semana,presentouseunhaúnica alegaciónporpartedaAPDR (AsociaciónpolaDefensadaRía),

quesolicitabamodificaroproto‐coloparaincluírmedidasafinde impedirunhaposibleprivatiza‐cióndoinmoble.Aalegaciónfoi desestimadacuninformeconxunto dosservizosdeContratación, SecretaríaeIntervenciónque incidíaenquenonprocedíaa

modificacióndoprotocoloaonon terestecarácterexecutivoeacre‐ditabaqueatitularidadepública quedagarantida,xaqueoacordo recolleexpresamenteaobrigada Administraciónautonómicade manterofindeservizopúblico destesbens.

ADeputación mobiliza240.000€ parafestivaisde músicaedeartes escénicas

AXuntadeGobernodaDepu‐taciónvéndeaprobardúasnovas iniciativasprovinciaisdeapoioao sectorculturalcuninvestimento queascendea240.000€.Dunha banda,deuluzverdeáconcesión dassubvenciónsa14entidadesde 9concellosparaapoiarafestivais musicaisedeartesescénicasna provinciacuninvestimentototal de150.000€e,poroutra,aXunta aprobouascondiciónsdaliñade patrociniosde“PontevedraProvin‐cia,platódecinema”,aosquese destina90.000€.

Amostra‘Nasíncandoasprantasnasen’estará presenteenseiscomarcas

ODepartamentodeLingua daDeputacióndePontevedra, dentrodasúaprogramación anualsobreRosalíadeCastro, levaráamostra‘Nasíncandoas prantasnasen.OherbariodeRo‐salía,conimaxesdeplantaseflo‐resmoivencelladasáobradaau‐tora,aseiscomarcasdaprovincia atafinaldeano.

Amostra–realizadadaman daFundaciónRosalíadeCastroestivoxaabertanomesdeabril noPazoProvincialeagorasegui‐ránascomarcasdePontevedra (enPontecaldelasatao28de maio,nasaladeexposiciónsdo CentroCultural),oDeza(Ago‐lada,do28demaioao11de xuño,nosPendellos),Condado (Ponteareasdo13ao25dexuño –Auditorio-eAsNevesdo30de outubroao12denovembro–CasadaXuventude-),Baixo Miño(ORosaldo18desetembro ao1deoutubroeTomiño–Mercado-do27denovembroao 10dedecembro),Vigo(Redon‐delado2ao15deoutubro), Salnés(Ribadumiado16ao29 deoutubro)eMorrazo(Moaña do13ao26denovembro).

Segundoexplicaadeputada deLinguaMaríaOrtega,Rosalía éaautora“máisdestacadaemáis universaldaculturagalega,un símbolonacionaldeGaliza”, poloqueaDeputaciónquere poñerenvaloravixenciadoseu

serepensamentoeasúa reivindicacióndalingua propiaartellandoactivida‐dessobreasúafiguraao longodoano.

Taméndispóndun vídeocorecitadoprofe‐sionaldosversosdeRosa‐líaeaproxeccióndatota‐lidadedospregos,parao quesedispóndunproce‐samentofotográficode calidade,levadoacabo porMiguelFragaVila, quetraballounoproxecto xuntoaMaríaLópez-San‐deznunprocesodirixido porMaríaIsabelFraga

Vila,profesoradeBotáni‐cadaUniversidadede SantiagodeCompostela.

NaobradeRosalía, comanoconxuntodatra‐diciónoccidental,arosaé a“raíñadasflores”eeste lugardeprivilexioxustifi‐caqueoherbariollecon‐sagreunhadassúassecciónsmáis notables.Ocupanademaisunlu‐garrelevanteasfloreshumildese ventureiras,deacordocoasensi‐bilidadeespecialdeRosalíacara aoaparentementehumilde:deaí asseries“herbasdocampoflori‐do”e“herbiñasdocamposanto”. Asqueconformanaprimeira secciónsonaquelasque,xanos temposdeRosalía,seatopaban noseidosdopaís:osetena

rama,amuruxaeaherbadape‐dra,oscorniñoseaherbapaxa‐reira,aarenariaeaherbadona, acabaciñaouaherbadasdoas, entreoutras.Recóllensetamén aagulleiraeabuglosa,evocado‐rasdo‘fúnebrerecinto’,aceli‐doniaeohipérico,queilustran esasfloreciñasamarelasquena‐cen“entumbasquenonteñen ninlápida”ouherbasqueme‐drantaménnoscamiños,nas

paredesenospropioscampos, maisqueserevistendunespecial significadoesolemnidadecando ofannocamposanto.

Entreasespeciesmáisreco‐rrentesnasescriturasdeRosalía sobranceanasárbores,particular‐menteocarballo.Asípois,aí están,constituíndounhasección deplenodereitonoherbario,o carballoeopiñeiro,oálamoea sobreira,ocastiñeiro,osalgueiro,

ocipréseoloureiro.Nonpoden quedaratrás,dentrodadiversi‐dadenaobradeRosalía,ostoxos eassilveiras,asortigaseoscar‐dos,asmargaridas,ocaraveleo alelí,perotaménasárboresfroi‐teirascomoafigueira,oslimoei‐rosouasoliveiras,asícomota‐ménarbustoscomaosbuxos,e poroutraparte,verzaserepolos, viñasecereais,quetaménteñen asúarepresentación.

Provincia Maio2023 Xornal 21 7 Galicia

Unxuízdubidadoplanoqueusanoscomuneiros deCabralparaanexionarseleiras

OXulgadodePrimeiraInstancia número8deVigofallouencontra dosinteresesdaComunidadede MontesdeCabraleafavorde PurificaciónCastro,veciñade Peinador.Adirectivadoscomu‐neirospresentaraunhademanda contraelaparaanexionarsealeira ecatrocasasdasúapropiedade. Osdemandantesmostraroncomo probanoxuízooplanode1891 queutilizaronnoutrospreitosao longodoúltimostresanos.Nesta ocasión,axuízapuxoendúbida afiabilidadedodevanditoplano xaque,segundoargumenta,non sepodeutilizarunhaclasificación doséculoXIXempregandoos límitesactuaisdosmunicipiosde MoseVigo,senterencontaque en1891esteslindeseranoutros. Mesmosepoderíadarocasode queentemposhistóricosaparcela destaveciñadeVigopertencesea Mos.Ademais,segundoindicaa sentenza,oinformedoperitoda partedemandantetampouco resolveuasdúbidasexpostasres‐pectodisopolaxuíza.Contodo, adirectivadacomunidadede montesrecorreuofallonuntempo récord.

“AvivendadePurificación CastroestánolímitedoConcello deVigoesabemosqueeselinde cambiouenmúltiplesocasións”, explicaoavogadoJesúsLópez.

“Consócontrapoñerunplanonon seprobanadarespectoaestaleira.

Seseempregacomoargumento principalotempoinmemorial, haberáquefaceloparatodo, incluíndooslímitesmunicipais daépoca”,engadeoletradode PurificaciónCastro.Poroutra banda,amaxistradamanténque odemandantenonpuidoprobar quenaleiraencuestiónrealizáron‐setraballosdeaproveitamento conanterioridade,nonpodendo servircomoprobadequesexaun terreocomunal.

Aparcelaenlitixiotenunha extensiónde4.500metroscadra‐doscondúasedificaciónsecatro vivendas.ParaPurificaciónCastro, ofallo“dánosesperanzasdespois detresanosdeacoso.Fomos demandadosnóscandohaileiras queestánmáispretodomonte queamiña.Éclaramenteunha sinalizacióncaraaquennon compartimosasdecisiónsdaxunta reitoraactual”,subliña.

Estefallosúmaseaoutro recenteafavordosveciñose empresariosdeCabral,odaem‐presaBaitra.Nestecasoomaxis‐tradodonúmero13deprimeira instanciaconsideraqueoscomu‐neirosnonpuideronacreditaro aproveitamentoinmemorialdo lugarninsepuidoidentificara leiraenlitixiodentrodoperíme‐troclasificadopoloXuradoPro‐vincialdeMontes.Taménneste procedementooinformepericial presentadopolosdemandantes

nonfoisuficienteparaacreditar queoterreoseatopasenoslímites domonteGorxalademaisdepoñer endúbidaaprocedenciadoplano queoperitoacompañouno ditame.Nestamesmazonade Cabral,opasadodecembrode 2022,outroxulgadodeVigo taméndesestimouaspretensións dacomunidadedemontessobre unhaleirapropiedadedeAbanca demáisde3.000metroscadrados.

Fallosdesfavorables

Apesardestestresfallos favorablesenprimeirainstancia aempresaseveciños,hainestes

ADeputaciónadhíreseáiniciativadoscampamentos deveránparanenasenenosdeUcraína

ADeputacióndePontevedra véndeadherirseáiniciativado ComitéEuropeodasRexiónsea AsociacióndeCidadesdeUcraí‐na,encabezadapoloalcaldede Kíiv,VitaliKlichkó,elideradaen EspañapolaFederaciónEspañola deMunicipioseProvincias (FEMP),deapoioásnenasene‐nosdeUcraínacoapostaenmar‐chadecampamentosrecreativos deverán.ApresidentaCarmela Silvaanunciouqueainstitución provincialporáadisposicióndo ComitéEuropeoasinstalacións doCentroPríncipeFelipepara “garantirquenenasenenose rapazaserapaces,desdeos6anos ataos17anos,quevivenohorror daguerrapoidanestardurante unmesnunhacontornasegura naquedescansar,compartir momentosdeocioeadquirir novoscoñecementos.Éunhaini‐ciativa,dixoapresidentaáque todasasadministraciónsteriamos quecomprometernos”.

Defeito,aDeputaciónapro‐baránunPlenoextraordinarioo vindeiro19demaiounhamodi‐ficacióndecréditode90.000€ paralevaracaboesteprograma, queserágratuítoparaasnenase

osnenos,asícomoaspersoascoi‐dadorasqueosacompañan.Desta maneira,ainstituciónsufragará todososcustesdasúaestancia, incluídossegurosmédicos,tradu‐tores,vestimentaeasactividades queserealicenduranteamesma. Asrapazaseosrapacesconvivirán duranteunmesnoquepoderán desfrutardeactividadesdeportivas edeociodentrodaspropiasinsta‐lacións,ademaisderealizarsaídas culturaisedecontactocoanatu‐reza,especialmenteápraia.

Ademais,ainiciativacontem‐plaquearapazadaucraínarealice obradoirosdecoñecementolin‐güísticoedevaloresambientaise igualdade.Disporántaménde atenciónpsicolóxica,“tannecesa‐riacandoasnenaseosnenosestán sufrindoasterriblesconsecuencias dunhaguerraintolerable”,asegu‐rouCarmelaSilva,quenremarcou que“éunhaobrigadetodaEuropa garantirque,polomenosdurante untempo,esasnenasenenoses‐teannunambientedebenestar”.

momentosonceprocedementos xudiciaisabertossónazonade Cabral(undelesqueafectaaun vivendacelebraráxuízoasemana próxima)eoutrostresenTameiga. Naoutrapartedabalanzase encentraadecisióndaAudiencia ProvincialdePontevedradeestimar orecursodeapelacióndoscomu‐neirosdeTameigaanulandoa prórrogadasconcesiónsoutorgadas acatroempresasdopolígonode MonteFaquiñaenMos.Oxulgado doPorriñofallaraafavordas empresasopasadoanoaodeclarar tacitamenteacontinuidadedos contratoseevitarasíunhadespro‐

porcionadasubidadecanon pretendidapoladirectivados comuneiros.Taménoutrascatro empresasdeOuGorxalrecibiron recentementeunfalloencontra, taméndaAudiencia. APlataformaGalegade AfectadospolasComunidades deMontes,creadarecentemente ecompostapor300integrantes entreparticulareseempresas, solicitouáXuntadeGaliciaque abordeesteproblemaxaquese correoriscodequeseestenda poroutraszonasdeComunida‐de,comoéocasodascanteiras doPorriño.

Oprimeirocuatrimestredeste 2023estávolvendoamosarunha enormeconcienciacióncidadána adopcióndeanimaise,destexeito oCentrodeAcollidaeProtección deAnimais(CAAN)daDeputación dePontevedralogroudarsaídaa untotalde227cansecadelasdesde o1dexaneiroao30deabril,unha cifraquedeixaunhamediadecase 2animaispordía(1,8).Galiciae osmunicipiosdaprovinciaseguen alideraronúmerodeadopcións, aíndaqueunhavintenadeanimais viaxouaoutrascomunidadesdo territorionacional,amaioríaa CastelaeLeón,undatoquecomo subliñouapresidentaprovincial, CarmelaSilva,“significaqueeste centroéunhagranreferenciacomo centrodeacollidaeadopcións”. Conestascifras,oCAANvénde superaras4.000desdeoano2015.

Das227adopciónsdesde xaneiro,amaioríaforonenGalicia (199),seguidasdeCastelaeLeón (14),CastelaAMancha(6),Cata‐luña(4),Asturias(2)eMadrid(1). Noqueserefireácomunidade, 142foronnaprovinciadePonte‐vedra,25enLugo,25enOurense e6naCoruña.OConcellocon máisadopciónsnaprovinciafoi

Vigo(24),seguidodePontevedra (20)eMeis,NigráneRedondela, con8.Poroutrabanda,tamén estánentreosquemáisadopcións acadaronSanxenxo,con7,Riba‐dumiaeCambados5eAEstrada, LalínePoio,4.

“Acaraescura”,comolamentou CarmelaSilva,estánasrecollidas. Desdeopasado1dexaneiroforon untotalde460,aíndaquecasea metadedestesanimaispuideron serrecuperadospolosepolassúas propietarias,bennolugarondese produciuoaviso(147)oubenno propiocentro(74).Porén,seguen producíndoselamentablesepisodios deabandonoemaltrato,omáis recenteapasadasemana,enqueo CAANrescatouatrescachorrosno municipiodeCoveloqueforan deixadosnunsacodepensoxunto auncolectordelixo.Undeles faleceuxanocentro,mentresque asdúasfemiasrecollidas,Xoldrae Naira,dunhasemanadevida,seguen evolucionandofavorablemente. Nestesenso,CarmelaSilvaincidiu nanecesidadedesdeasadministra‐ciónsdeseguira“denunciaractua‐ciónsquesonimperdoablesnunha sociedadenaquedebemosloitar contraomaltratoanimal”.

Xornal 21 Galicia Maio2023 8 Provincia
OCAANdaDeputaciónsuperaas200 adopciónsnosprimeiroscatromeses doano

APolicíaLocalincorpora19efectivos

OConcelloaproba4.000prazas paraoscampamentosdeverán

APolicíaLocaldeVigoconta condezanoveefectivosmáis,que veñendeincorporarseaoservizo logodasúatomadeposesiónce‐lebradanoConcelloepresidida porAbelCaballero.Sonondeofi‐

ciais,unhapermutadePolicíaLo‐caleseteinspectoresdePolicía. Talecomoexplicouorexedor, nomesdexuñovanincorporarse áPolicía21axentesquenestes momentosestáncumprindoco

períododeprácticasnaacademia. Asíascousas,ataomesdexuño desteanoserán81ospolicíasin‐corporadosaocadrodepersoal, queestáconformadoporuntotal de335operativos.

Vigoexecutaen4meseso50%do orzamentode2023

OedildeFacenda,JaimeAneiros, deucontadoestadodaexecución degastoseingresosdoorzamento edoinformedeTesoureríasobreo cumprimentodosprazosdepago edoperíodomediodepagamento doprimeirotrimestrede2023

JaimeAneirosexpuxoqueo gobernomunicipallevaexecutados máisde200millónsdeeuros,o quesupóno50%doorzamento de2023,eamaisun“importe récord”de38millónsdeeuros dedicadosxaanovosinvestimentos nacidade.

OedildeFacenda,JaimeAneiros, deucontadoestadodaexecución degastoseingresosdoorzamento edoinformedeTesoureríasobreo cumprimentodosprazosdepago edoperíodomediodepagamento

MartaFernández-Tapias, presidentadelPPdeVigoy candidataalaalcaldía,realizó unrecorridoporlaplayadeO Vaojuntoalportavozdecam‐pañanacionalyvicesecretario deCulturaySociedadAbierta, BorjaSémper,ylasecretaria xeraldelPPdeG,PaulaPrado Lamáximaresponsablede lospopularesviguesesadvirtió dequeelGobiernolocalsocia‐lista“haabandonadoalacul‐tura”porque“enestaciudad todoestápolitizado”

Pusocomoejemploslosfra‐casosparadotaraVigoconuna BibliotecadelEstado,prometi‐daportresministrosytodavía

doprimeirotrimestrede2023 JaimeAneirosexpuxoqueo gobernomunicipallevaexecutados máisde200millónsdeeuros,oque

supóno50%doorzamentode 2023,eamaisun“importerécord” de38millónsdeeurosdedicados xaanovosinvestimentosnacidade.

AXuntadeGobernoaprobou asbasesdoprogramaVeránXove 2023,oscampamentosparaa mocidadedesdeos4aos17anos queesteanosuma4.000prazas. Oobxectivomunicipaléfacilitar aconciliacióndavidafamiliar, persoalelaboraldasfamiliasde Vigo.Oimportedoprograma

superaomediomillóndeeuros. Oalcaldeinformouqueas inscriciónscomezaránunhavez publicadasasbasesnoBoletín OficialdaProvinciaecoadata límitedo31demaio.Asprazas paraaparticipaciónnoprograma seránoutorgadasporsorteo, comovénsendohabitual.

BNGdefendeenVigodesbloquear atransferenciadaAP-9

sinempezarsuconstrucción,o loseventosquehandesapareci‐dodesdelallegadadelPSOE

alConcello

“ElPPeslaúnicaalternati‐

vapararecuperarelliderazgo culturaldeVigotras16añosde abandonodelsocialismo,yvol‐veradarvozalapluralidade nuestraciudad”,señaló

OBloqueNacionalistaGalego realizaunhaacciónsimbólicana entradadaAutoestradadoAtlán‐ticonobarriodeTeis,enVigo,, parareclamaragratuidadee transferenciainmediatadaAP-9á Galiza.Afrentenacionalistadenuncia

aactitudedePSOEpornonter retiradoasemendasqueafectan substancialmenteotextoaprobado noParlamentodeGalizapola unanimidadedacámaraenon respectandoosúltimosacordoda institucióngalega.

Vigolucirá12bandeirasazuisnaspraias esteverán

Esteveránabandeiraazul luciránapraiadoAdroenBou‐zas,queseincorporaaosareais querenovanoseurecoñecemen‐to:APunta,Carril,SantaBaia, TombodoGato-LaFuente, Argazada,Samil,Fontaíña,O Vao,Canido,Fortiñóneen Rodas,nasIllasCíes. Ademaisaasociaciónrecoñe‐ceacalidadedecatrosendeiros azuis:aVíaVerdedeVigo,que transcorrepolaantigaliñade

ferrocarrilácidade,equese sumaesteanoaostresxarecoñe‐cidosanteriormente:“Camiño aBeiramar”,quediscorrepor trestramosdoríoLagares;a SendaentreFarosnasIllasCíes quepartedapraiadeRodase bifúrcasechegandoaofaroda illadeMonteagudoeataofaro deMontefaro;eaSendaLitoral edoMontedaGuíaenTeis,que transcorrepolomonte,apraia daPuntaeaEtea.

Vigo Maio2023 Xornal 21 9 Galicia
Tapias:“ElPPeslaúnicaalternativapara recuperarelliderazgoculturaldeVigo"

MosmodificaaordenanzadasEmerxencias

Sociaisparaadaptalaásnovasproblemáticas

OPlenodoConcellodeMos aprobouporunanimidadedosseus membrosaModificacióndoRegu‐lamentodeAxudasdeEmerxencia SocialMunicipal.

Asmodificaciónsaprobadas covotounánimedetodososmem‐brosdaCorporaciónMunicipal son:Noartigo2.CriteriosXerais. RequisitosEspecíficos.Noapartado 2,redúceseaesixenciadeantela‐ciónmínimaderesidencianoCon‐cellodeMosa3meses,enlugar de6meses.

Suprímeseoapartado4,“Estar aocorrentedasobrigastributarias coConcellodeMos.Nocaso contrariosolicitudedefracciona‐mentodedébedacuxocumpri‐mentoserátidoencontaparaa concesióndefuturasprestacións deigualnatureza”.

Nopunto6,substitúeseoim‐portedoIPREMpolodoSMI comoreferenteparaterencontao límitedeingresoscomputables, quedandoredactadodoseguinte xeito:Queaunidadefamiliarnon supereolímitedeacumulaciónde recursos:Unmembro80%dosa‐lariomínimointerprofesional (SMI),condousmembrosengáde‐selleaoanteriorun15%doSMI easísucesivamenteconcadamem‐broamaiores.

Modifícaseoartigo3relativo aosingresoscomputablesparafa‐cilitaroaccesoásaxudasaoscolec‐tivosmaisvulnerables:Considéran‐seingresosdaunidadefamiliar,os rendementosdetraballonetosou calqueraprestación/pensiónpe‐riódicalíquidadostresúltimos meses,incluídaaparteproporcional daspagasextraordinarias,osren‐

dementosdebensinmobleseo capital.Dosingresosanteriores deduciranseosgastosderivadosdo alugueirooucréditohipotecario deamortizacióndavivendaataun máximode500€aomes,eademais deduciranseoscopagosdosservizos oulibranzasestablecidosnareso‐lucióndoprogramaindividualde atención(PIA)dosistemadede‐pendencia.

Nocasodecontasbancarias seráncomputablesosingresosa partirde1.000€,oscalessedivi‐diránentre12paracalcularaparte proporcionalmensual.

Nonsecomputaráncomo ingresos,osdecarácterfinalista paraformaciónregrada,apresta‐ciónfamiliarporfilloacargodo INSSparamenoresde18anos,o complementodeaxudaáinfancia easlibranzasdosistemadede‐pendencia.

Noartigo10,engádeseunha referenciaaoiniciodocómputo doprazodepenalizaciónnoscasos deincumprimentodaobrigade xustificación.

Noartigo12relativoapresen‐tacióndesolicitudesedocumenta‐ciónaachegar,inclúeseentrea documentaciónapresentaraachega, noseucaso,daresolucióndePIA dedependencia,paraacreditaro importedalibranzaadeducirou anonterencontacomoingresos computables.Certificadodedisca‐pacidadee/ouresolucióndePIA dependencia,noseucaso.

Asímesmo,elimínaseaobriga, porpartedoConcello,decompro‐bardeoficioosdatosrelativosás débedas“(…)incorporandoao expedienteaseguintedocumenta‐ción:-Xustificantesdedébedascoa facendalocal…”,quedeixadeser necesariaenrazóndanaturezade prestaciónasistencialquellesconfire aestasaxudasanovaredacciónda LeideSubvenciónsdeGalicia.

Finalmente,todasasreferencias aotermo“subvención”e“subven‐cional”substitúensepolode“axuda” ou“asistencial”debidoáantedita modificación,quecualificaasaxudas deemerxenciasocialcomopresta‐ciónsdecarácterasistencial.

Vendeasinarsenanotaríado Porriñoaactadeconstituciónda XuntadeCompensacióndoSUDI Cebralaosefectosdeiniciaro desenvolvementodopolígono.

Oactodesinaturarealizouse entreaalcaldesadeMos,Nidia Arévalo,eospropietariosquese incorporanádevanditaXuntade Compensación.

Agora,etrasapreceptivasinatura, redactaraseoproxectodeurbaniza‐ciónereparcelacióndasfincas.

OsestatutoseasbasesdaXunta deCompensacióndoSUDI02en CebralxaforonaprobadosenPleno econstitúeseagoraestaXuntade Compensacióncoaincorporaciónda porcentaxedepropietariosnecesaria.

Destexeitoponseenmarchao desenvolvementodoPolígonode Cebral,cuxaordenacióndetallada xafoiincluídanoPXOMmosense aprobadoen2017.

AsíMosampliaráoseusolo industrialconmáisde150.000me‐troscadradosenPetelos,nazonado antigomatadoiroincrementando notablementeacantidadedesolo industrialdotermomunicipal,xa queaestazonasumáselletaméno

novoPolígonodeArrufanaquedeste aXuntadeGaliciaestaseadesenvol‐vertamén.

OpasadomesdemarzoaXunta informabadoiniciodaredacióndo PlanEstruturantedonovoParque EmpresarialdeArrufanaaoque destinapretode300.000euros.O PolígonodeArrufanapermitiráa ampliacióndosoloindustrialenMos enpretode500.000metros,que, sumadosaos150.000metroscadra‐dosdeCebral,acadanospretode 700.000metroscadrados.

OConsellodeAdministración deXesturxaautorizoulicitaro contratoparaaelaboracióndoplan estruturantedeArrufanaenLouredo.

AalcaldesadeMos,NidiaArévalo, incidiunaimportanciaqueteráo desenvolvementodeambospolígonos parapoderresponderádemandade superficieindustrialexistenteno concello.“Porquehaidemandae porquetansórestanescasasparcelas porvendernopolígonoexistente,o deVeigadaña”,explicouarexedora localmosense,quesalientouque Moséunhasdas“áreasestratéxicas” sendo“o4ºmunicipioindustrialda provincia”.

NidiaArévalocolema“Mosprimeiro”

OCNMosorganizaoX CampionatodeNatación EscolarValdaLouriña

¡OClubNataciónMos,en colaboracióncoConcellodeMos, organizaunhanovaedicióndo

AalcaldesadeMosecandidata áAlcaldíaásvindeiraseleccións municipaispoloPartidoPopular, NidiaArévalo,arrancouacampaña electoralcunhapegadadecarteis naqueestivoarroupadapormáis duncentodepersoas,entreoseu equipo,militantesesimpatizantes.

Colema“Mosprimeiro”,o obxectivodaactualalcaldesaecan‐didataáselecciónséseguirtrans‐formandoMosparaquesigasendo un“concellocheodeoportunidades paratodos”.

Nunambientefestivo,noque

nofaltaronglobos,músicaecami‐setascolemadacampaña,Arévalo pediudenovoaconfianzados mosensesparaseguirgobernando omunicipio.“Síntomeavalada polosfeitos,seioquenecesitanos meusveciñoseteñoclarocomoo voufacer.Teñoequipoeteñopro‐grama.Arrancamosestacampaña cheosdeforzaeilusión,conganas detrasladaronosoprogramaá veciñanza”,sinalou.

OprogramadeArévalopara

Mossitúaáspersoasnoseueixo deactuación:máisvivendapública,

emprego,grandeshumanizacións quechegaránatodasasparroquias, servizossociais,educación,cultu‐ra…”Ademais,conosogoberno, Mosseguirásendounfocode atracciónparagrandesproxectos, comoomacroproxectosociosani‐tariodoRebullón,que,ademais dunharesidenciaparamaiores, escolainfantileunnovocentrode saúde,contarácuncentrodecoi‐dadosintermediosquesituaráa Mosnopanoramanacional,sendo oprimeiromunicipiodeEspaña quedispoñadel.

Xornal 21 Mos ALouriña Maio2023 10
CampionatodeNataciónEscolar ValdáLouriña,queesteanochega ásúadécimaedición.Ocampio‐natodesenvolverasenaPiscina MunicipaldeMosovindeirosábado 27deMaioás17:00eainscrición serágratuíta.
OsnovospolígonosdeCebral eArrufanasumarán700.000 m² deindustriaparaMos

GradacióndaIIpromocióndograo profesionalnoConservatoriodeTorroso

Opasadosábado13demaio, oauditoriodeTorrosofoiteste‐muñadosolemneactodegrada‐cióndaIIpromocióndograo profesionalnoConservatorio.Un totalde15estudantesdediferen‐

tesespecialidades,comofrauta, violín,viola,contrabaixo,guita‐rra,gaitaoutrompeta,concluíron exitosamenteosseusestudos.

Acerimoniadegradación contoucoadestacadapresenza

doVicedirectordoConservato‐rioSuperiordeMúsicadeVigo, JacoboGasparGrandal,quen actuoucomopadriñodosgra‐duados.Ademais,estiveronpre‐sentesosmestresdasdistintas especialidadesemateriasdo Conservatorio,aAlcaldesade Mos,NidiaArévalo,asícomo outrosmembrosdacorporación municipaleospaisefamiliares dosestudantes.

Aperturadematrículapara ocurso2023/2024

Doutrabanda,desdeaEs‐colaeoConservatoriodeTo‐rroso,infórmasequeseabriu oprazodesolicitudeparao próximocurso2023/2024, cunnúmerolimitadodeprazas dispoñibles.

Osinteresadoseasinteresa‐daspoderánobtermáisinforma‐ciónchamandoaosteléfonos 986338325e621226680.

EstudantesdoIESdeMos visitaapotabilizadorade augadosValos

Ungrupodeestudantesde3º cursodeESOdoIESdeMosvén devisitarasinstalaciónsdaEstación deTratamentodeAugaPotable (ETAP)localizadanoValospara coñecerdeprimeiramanafunción depotabilizacióndesterecursoque nelasefai.

Nosúltimosanos,oConsorcio deAugasdoLourodeuunpaso noseulabordivulgativoautorizando visitasássúasinstalacións,tantoa estudantes,colectivos,entidades comoácidadaníaenxeral,con visitasguiadasnasqueprofesionais explicanosdistintosprocesospolos quepasaaauga.Así,ademaisde visitasáEstaciónDepuradorade AugasResiduais(EDAR)de Guillarei,enTui,ondefaipouco

temposecelebrouinclusounha xornadadeportasabertas,tamén seorganizanaoutradassúasesta‐cións,nestecasoápotabilizadora situadasnosValos,enMos. Osúltimosenfaceloforon29 estudantesacompañadosdedous docentes.Duranteopercorrido polaestacióncoñeceroncomo chegaaaugadendeoEncorode Eiras,sepotabilizafacéndoapasar porfiltrosdeareaeselleengade ocloroeoutrosreactivosquea fanaptaparaconsumohumano, garantindoascondiciónssanita‐riasnecesarias.Augaque,unha vezpotable,serveparaabastecer nonsóaomunicipiodeMos, senóntaménaodoPorriñoe SalcedadeCaselas.

Xornal 21 ALouriña Mos Maio2023 11

Pretode400alumnosdoIESdeMoscelebrano CentenariodoRCCelta

OMultiusosdasPozasencheuse conpretode400alumnosdoIES deMosqueparticiparonnun encontroconxogadoresdoRC Celtanunactoqueformaparte doprograma“CelebraMoso Centenario”quearrancouopasado 8demarzonaCidadeDeportiva Afouteza,enMos.

NoactoparticiparonLarsen, LucadelaTorreeSwedberg ademaisdovicepresidentedoclub, RicardoBarros,eaalcaldesade Mos,NidiaArévalo,quenagradeceu aoclubesteemocionanteacto paraosrapaces.“Queroagradecer aoRCCelta,aoseuvicepersidente aeaosxogadoresoagarimoco queprepararonesteencontro”, destacouArévalo.

Duranteoencontro,osrapaces deprimeiroaterceirodaESOdo IESdeMostiveronaocasiónde verunvídeodeanimaciónsobre ahistoriadoscenanosdoClub celesteedezdelespuideronfor‐mularllespreguntasaosxogadores. Entreelas,algunhascomoque outraprofesiónelexiríandenon serfutbolistas,consellosbásicos dealimentaciónouquetrofeolles gustaríagañarxogandocoCelta.

Nunambientemoidistendido, osalumnosdoIESparticiparon

taméndunshowFreestyleacargo deAlejandroPortillanoque mesmosellesinvitouaparticipar

dousdeles.

“CelebraMosoCentenario” incluiutaménunprogramade

visitasguiadasaAfoutezanoque participaroncentrosdemosenses eunhaplantaciónde1.000árbo‐

resenMos,áquesesumouoclub celeste,conmotivodoDíaMun‐dialdosBosques.

OauditoriodoPazodeMos

AXuntadeGaliciaacabade licitar,porunimportede 201.263,37euros,IVEincluído, ocontratoparaaredaccióndo proxectoedireccióndeobrapara aconstruciónde20vivendasde promociónpública(VPP)napar‐cela702doPlanParcialdeSan Eleuterio,noConcellodeMos, quecedeaoInstitutoGalegoda VivendaeSoloosterreosparaa construcióndasreferidasvivendas.

Asempresasinteresadas poderánpresentarassúasofertas atao31demaio.Encantoáadxu‐dicataria,disporádunprazode dousmesesparaelaboraroproxec‐tobásicoedetresmesesemedio

máisparaaredaccióndoproxecto deexecución.Estesprazosconta‐

ranseapartirdadatadesinatura docontrato.

Moscontrataráuncensoparadetectarposibles instalaciónsmunicipaisconamianto

OConcellodeMosestáa traballarnarealizaciónduncenso detodasasinstalaciónseempraza‐mentosmunicipaisquepoidan contarconamianto.

Ataasúaprohibiciónenxuño de2002,oamiantofoiincorporado amoitosediversosmateriaisempre‐gadosenconstrución,industria, mediosdetransporteetc.,polassúas excelentespropiedadesebaixocusto.

Osmateriaisconamiantopoden supoñerunriscoparaasaúdese

soltanassúasfibrasaoambiente,ao serinhaladasealcanzarospulmóns.

Aidentificacióndaexistenciade amiantoenedificioseinstalaciónsé, portanto,unhanecesidadepara preservarasaúdedosseususuarios.

ALei7/2022,do8deabril,de residuosechanscontaminadospara unhaeconomíacircularestableceque osconcellosdeberánelaborarun censodeinstalaciónseemprazamen‐tosconamianto,incluíndouncalen‐darioqueplanifiqueasúaretirada.

Asinstalaciónsouemprazamen‐tosdecarácterpúblicoconmaior riscodeberánestarxestionadasantes de2028.

OConcellodeMosvaicontratar, portanto,arealizacióndodevandito censotomandoasíainiciativapara cumpriralei,protexerasaúdedos usuariosedosseuspropiostraballa‐dores.Establecendoasí,asmedidas necesariasparaeliminarapresenza destesmateriaisnassúasinstalacións antesde2028.

melloraasúaclimatización coapoiodaXunta

Ovicepresidentesegundoe conselleirodePresidencia,Xustizae Deportes,DiegoCalvo,eopresidente daFundaciónPazodeMos,Manuel Castro,asinaronoacordode colaboraciónparaainstalaciónde climatizaciónnoauditoriodoPazo deMos.

Oorzamentoprevistoparaas obraséde33.300eurosqueserán achegadosintegramentepolaXunta paraasúaexecuciónantesdeque remateesteano.

Atravésdestainiciativa,ambas asentidadescolaborannaadecuación emelloradunespazoquepromove arealizacióndeeventosdeinterese xeralconfinsculturaisesociais.

Búscaseasígarantiroconforttanto depersoalcomodevisitantes.Cómpre sinalarquesóduranteopasadoano máisde16.000persoasparticiparon dosservizosdelecer,deporte,musicais ouvisitasguiadas,entreoutros, desenvolvidosnopazo.

Cunhaconstrucióniniciadano séculoXVI,oedificiositúaseacarón doCamiñoPortuguéseconta ademaiscunhacontornasingulare elementosincluídosnocatálogode patrimoniodeGalicia.Acolabora‐cióndaXuntaparaamellorado inmobleenmárcasenoapoioás asociaciónsefundaciónssenfinsde lucroquecontribúenárealización deacciónsdeinteresexeral.

Xornal 21 Mos ALouriña Maio2023 12
AXuntalicitapormáisde200.000€oproxecto de20vivendasdepromociónpúblicaenMos

BustamanteactuaránaFestadaRosadeMos

AFestadaRosacumpre esteano50anos,trascorridos xadesdeaprimeiraedición celebradano1973.Efaino conDavidBustamantecomo cabezadecarteldaprograma‐cióndesteano.

NapresentacióndaLEdición daFestadaRosaquetivolugar estamañánoPazodeMos estiveronpresentesaDirectora TurismodeGalicia,NavaCastro, aAlcaldesa,NidiaArévalo, representantesdaproductora Esmerarte,dasasociacións culturaismosenses,Asociación deHostaleiros,MulleresRurais, clubesdeportivosimplicados naprogramación,ogaiteiro XulioLorenzo,membrosda directivadaFundaciónPazo deMos,aConcelleirade Cultura,TurismoeParticipación Cidadá,SaraCebreiroedemáis membrosdoGobernolocal.

50aniversariodasFestas PROGRAMACIÓNCULTURALEDEPORTIVAFESTADAROSA2023

VENRES9

CONCERTODEDAVIDBUSTAMANTE CAMPODEFUTBOLDASBALOUTAS (prezoentradas15€ávendaenAtaquilla .com)ÁS22:00h

DOMINGO11 FESTIVALABRENTEFOLK AUDITORIODETORROSOÁS18:00h

DomingoDÍA13DEXUÑO CELEBRACIÓNDODÍAGRANDEDA ROSA

Polamañá: NaPrazadoConcello Apartirdas10:00eataás11:00exposicióne aperturadoconcursoderosais Ás11:00hmisasolemnecantadapolacoral VentosdoVal Ás12:00hpregónehomenaxes Ás12:30hveredictodoConcursodeRosase ConcursodeEmpanadasdePandeMillo Ás13:00hactuaciónmusical HimnodeMos Vendadeempanadadepandemilloorganiza‐daporMulleresRurais

OBNGdeMoscomprométesea reforzarencultura,deportee servizossociais

SÁBADO17 XUNTANZADEPALILLEIRASDEMOS EFESTADAHOSTALERÍA EXTERIORESDOMULTIUSOSDASPOZAS Aolongodetodoodía. (concertos,artesaníaegastronomía)

DOMINGO18 FESTIVALDECORAIS (C.P.ASOMAMOS,C.P.FROLNOVAdeRe‐dondelaeC.P.ACañiza)

AUDITORIODETORROSO ÁS19:00H

DOMINGO2(xuño)

TEATROMULLERESENIGUALDADE DEMOS

AUDITORIODETORROSO ÁS19:00H

ACTOSDEPORTIVOS DIAS10e11VTROFEOVILADAROSA (CLUBROSALEIRA)

MEMORIALJUANESTEVEZNENÉ (U.D.MOS)

IITORNEODEFUTBOLPE(LOURO CLUBDEFUTBOL)

OPSOEdeMoscomezaacampañanasPozas comoenclaveprincipaldoseuproxecto

OssocialistasdeMos,decidiron iniciaracampañanasPozasnaparro‐quiadePetelos.Espazoqueconxuga alocalizacióndundosseusproxecto máisimportantes,crearunnovo concellocuncentrourbanoecunha areaadesenvolver.

OLocalSocialdeDornelas acolleuundosactoscentraisda campañadoBNGdeMosparaas elecciónsmunicipaisdo28de maio.Ocandidatoáalcaldía, GustavoBarcia,reafirmouasúa vontadedereforzaroapoiomu‐nicipalásdistintasasociacións culturaiseveciñaisdoconcello.A dotacióneconómicadoactualPlan Cultural,nasúaopinión,“é claramenteinsuficienteenon contemplaaxudasparaaorgani‐zacióndeactividadesouomante‐mentodasinstalacións”.

BarciaentendequeoConcello

contaconrecursosabondopara incrementaroapoioaotecido asociativo,perocrequepara conseguiloseráprecisorevisaras prioridadesdapolíticamunicipal enmateriadeCultura.Puxo comoexemploda“pésimaxestión doPP”aúltimafestadeprefin deano,quecustoumáisde 38.000euros,mentresquea partidaasignadaaoPlanCultural édeapenas37.000.“Gastaron, nunhasoanoite,máisdiñeiro doquedestinanaapoiarás asociaciónsculturaisduranteos 365díasdoano”.

VictoriaAlonso,candidatodos socialista,trasladaestecomoundos seusproxectosdemaiorrelevancia polaimportanciadedotaralocali‐dadedunespazoquesexaonúcleo doconcelloerecordaqueapesares deserunconcellodemáisde15.000 habitantesnonteñenoseudesexado núcleocomacalqueraoutroconce‐llo.Faifincapénofeitodafaltadun planurbanísticoparaMos,queéno quelevanestesanostraballandopara darlleaveciñanzaunproxectofirme emaduro.

Alonsoadiantequenesteenclave iríaunnovoconcello,tannecesario

paraalocalidade,quepermitaxun‐tartódolosdepartamentosnunha soainfraestructura,unhaareaverde edeocionaqueseintegraríaoCas‐trodeTorroso,poñendoenvalor destamaneiraosespazosnaturaise

Asnosasrosasnasparroquias

Desdeo23demaioao13dexuño asrosasdeMosseránasprotagonistas donosomunicipio.

14asociaciónsculturaiseveciñais acolleránporsegundoanoconsecu‐tivooscursosdeSecadodeRosas,

XabónsdeRosaseEstampaciónde Rosaspintadasentea. Ademáistodos/asos/asalumno‐s/asparticiparandeestescursospre‐sentandorosasdassúasparroquias naasociación.Encheremosasredes

patrimoniaisdoconcello,unhapra‐zaquedecabidaaestablecementos docomerciolocaledotastodaesta zonadosservizosnecesariosparao desenvolvementourbanísticoeque seconvertanunhazonaresidencial.

derosaspotenciandoosímbolodo nosoescudo.

Haberámoitarivalidadeentreas rosasdas10parroquias,quecompeti‐rántaménopropiodia13xaquenas basesdestaedición,recollennovamen‐teunpremioámellorRosadecada unhadas10parroquiasmosenses.

Xornal 21 ALouriña Mos Maio2023 13

AXXedicióndoFestivalde

Cansbaixouopanocoactode entregadepremiosnasdistintas categoríascompetitivasdocer‐tame.Ograngañadordeste ediciónfoiorealizadorAngel Santos(Marín,1976),queobtivo catrodospremiosprincipais: MellorcurtametraxedeFicción, MellorDirección,MellorGuión eMellorProtagonistaFeminina coacurta“Aliciafaicousas”. Trátaseduntriunfohistóricoen Cansxaqueninguénataode agoraconseguiragañarencatro categoríastanimportantescoa mesmacurtametraxe.

“Aliciafaicousas”contaahistoria dunhamozade25anosáquense llemeteunacabezaqueestáaburri‐daementressepreparaparaunha audiciónpensasedeberíaapuntarse aalgúncursoousevaiounona unhafesta.Oguiónpremiadoédo propioÁngelSantosedePablo GarcíaCandaeopremioámellor actrizfoiparaasúaprotagonista, AliciaArmenteros.

AngelSantoséuncineastacunha longatraxectoriaquexapresentou enCansen2015alongametraxe “Lasaltaspresiones”equenapasada edicióndocertameobtivoopremio

aoMellorGuiónpor“Asívendrá lanoche”.Oxurado(composto porSantiPrego,IsabelRuízLara, CarlaSubirana,AlberteBrancoe NereaBarros)xustificouogalardón áMellorCurtadeNonFiccióna

“Aliciafaicousas”poladetermina‐ciónamosadaparairácontrada linguaxedominante. Orestodepremiosnacategoría deFicción/Animaciónforonpara EduardoRodríguezCuña“Tatán” (MellorActorpor“Ocoidado”), MarioG.Cortizo(MellorBSOpor “Onenosardiña”)ePaulaQuiroga (MellorFotografíapor“Ulises”).

Ademais,oxuradofixodúasmencións especiais,unhaparaodirectorFélix Brinespolosseutraballoen“Ulises” eoutraparaosguionistasLorena AreseCarlosFernándezpor“Ama‐necelanochemáslarga”.

Premiosnasseccións

Furacánsenovascamadas

NasecciónFuracáns,dedicada áscurtametraxesdenonficción,o premiofoiparaacurta“Mariví,na peldamemoria”,dasirmásCoral eLauraPiñeiro,quecontaahistoria dacorrespondenciaentredúas persoasquenaceronnamesmavila. UnhadelaséMariví,afilladun

AsnenasenenosdoPorriñosurfeana súaprimeiraola

222alumnas ealumnosparti‐cipanestesdíasna actividadeRECOÑECÉNDO‐NOS:Bautismo deSurf,organiza‐dapoloConcello doPorriño,atra‐vésdaConcellería deSanidadeea OMIXcoobxec‐tivodepromoverentreamocidade hábitosdevidasaudable.

Estaactividadedesenvolvesena

praiadePatoseestáfinanciadapola ConselleríadeSanidadedaXunta deGalicia.

alcalderepublicanoquetivoque exiliarsecon14anosporculpado golpefranquista.Oxuradotamén fixounhamenciónespecialá“Nin‐gúnDeus”,operaprimadeMiriam OpazoOjea.

NoqueserefireásecciónNovas Camadas,naquecompetironos realizadoresmenoresde25anos,o premiofoipara“Despoisdeti”,da realizadoraPaulaPereira.Éunha curtametraxerodadanasIllasCies

dentrodoconcursodecurtas “DesafíoIllasCíes”.

Ofestivalpechaestanoitea edicióndoseu20aniversariocun balancemoipositivopolagran afluenciadepúblicorexistradaeo boambientequemarcouodesen‐volvementodocertame,quepor primeiravezestendeuasúaprogra‐macióndurantecincodíasecontou conmáisde25actuaciónsmusicais, ademaisdasdistintasproxeccións

dassecciónscompetitivasenon competitivasemúltiplesactividades paralelas(coloquios,roteiros,visitas decolexios,etc).

Directorescomoafranco-armenia ValérieMassadianeogalegoEnrique Oteroedestacadosactorescomo MaríaVázquez,LuisZahera,Javier Gutiérrez,NathaliePoza,Diego AnidoouTamarNovasestiveron presentesnestaediciónaniversario doevento.

OPorriñoponenmarchaamesalocaldesaúde

OConcellodoPorriñocelebrou aMesaLocaldeSaude,unforode traballoquetencomoobxectivome‐lloraracalidadedevidadaveciñanza ecoordinarasacciónsdosdiferentes sectoresimplicadosnarespostaante unhaemerxenciasanitaria,asícomo promoveroshábitosdevidasaudable entreaveciñanza.

Amesaconstituíuseporprimeira veznoPorriñoecelebrarasedeforma periódicadúasvecesaoano.Presidi‐dapoloalcalde,AlejandroLorenzo, estácompostapolaconcelleirade SanidadeeEducación,Carolina González,oconcelleirodeBenestar

socialeSeguridadeCidadá,AbelEs‐tévez,erepresentantesdaPolicíaLo‐cal,ProtecciónCivildoPorriño,cen‐troseducativos,CentrodeSaúde,

UnidadedeAtenciónáDrogodepen‐denciaeasociaciónslocaisdoeido dasaúdeeatenciónsocial,Osílice, AECC,AfagaeAceesca.

Xornal 21 OPorriño ALouriña Maio2023 14
ÁngelSantosobténuntriunfohistóricoenCanscon catropremiospolacurta“Aliciafaicousas”

Lorenzopresentaunequipode28

OcandidatoáAlcaldíado Porriño,AlejandroLorenzo, desveloualistaqueoacompañará decaraaselecciónsdovindeiro 28demaio.

Tras15mesesdegoberno, Lorenzoapostapormantero mesmoequipoereforzalocon perfísderecoñecidasolvencia. “Unhacandidaturaqueofrece experienciaeresultados”,apuntou ocandidato.

Así,asseteconcelleirase concelleirosqueconformano actualGobernoMunicipalman‐téñenseenpostosdesaída.Como xaadiantamos,oavogadoCarlos Martínezincorpórasecomonúmero

dousdacandidatura,seguidode CarolinaGonzález–Profesorano CEIPP.DeAtioseactualconcelleira deEducación,Igualdade,Sanidade, UNEDeProxectosEuropeos-, AntíaCarrera–Licenciadaen DereitoeconcelleiradeUrbanismo, MedioAmbiente,Patrimonio, AtenciónCidadáeComercio-e AbelEstévez–PresidentedoClub BalonmánPorriñoeactual concelleirodeDeportes,Seguri‐dadeeBenestarsocial.

Lorenzomanténtaména RamónPorto–Empresariodo sectordotransporteeconcelleriro deVíaseObras-,Bienvenido Estévez–delineanteproxectista,

PereirarecriminaaPPePSOE“ políticapartidista”coasupresión dopasoanivel

directivodaACSan XurxodeMosende,da ACdePontellaseconce‐lleirodeCulturaeNo‐vasTecnoloxías-,José CarlosGonzález–traba‐lladordaautomocióne concelleirodeParquese Xardíns-eRosarioCostas –orientadoralaboraleconcelleira deEmpregoeFormación(número 6,8,9e10)esumaaRosaIsabel Alonso–técnicocontableemembro dadirectivadaANPAdoCEIP CruzBudiño-eMarcosMartínez –traballadordosectordaconstru‐ción,membrodaCMdeCanse directivodaACCastelodeCans-

,nospostos7e11respectivamen‐te.ContinúaalistaVanesaUcha -veciñadePontellaseoperador turístico-eAntonioBarros–re‐coñecidoartistaveciñodobarrio deCarracidoemembrodadirec‐tivadaAVAsMimosas.

“Síntomemoiafortunadode contarcunequipodemullerese

DavidAlonsopropónunnovo auditorioeunconselolocaldecultura

homesquetraballanincesante‐mentepoloseupobo,quedemostran cadadíaunhaimplicaciónabso‐lutacoobxectivoquenosune: mellorarOPorriñoeavidada súaxente”,explicoucandidatoá reelección,“Unequipocapaz, ilusionadoeconmoitosproxectos adesenvolvernospróximosanos”.

doPorriño,ubicadanoedificiodas EscolasGraduadas,quepoloseu carácterdeedificiodevalorhistóri‐co,poderíarecibirfinanciacióndo Programa2,5%CulturaldoMinis‐teriodeFomento,unprogramaque financiaarehabilitaciónemellora deedificioshistóricos.Ocandidato socialistaafirmouqueOPorriño precisadunhasaladeexposiciónse maiorespazonoCentroCultural cunproxectodeampliaciónrespe‐tuosocoedicicio.

Nosúltimosestudosencargados poloMinisteriodeFomentoeADIF, oGobernodeEstadovalorabasoterrar unpequenotramodavía,queeliminaría opasoanivelperomanteríaabarreira quesupónadíadehoxeopasodotren polocentrodavila.“Unhaposición quevéndeconfirmarodelegadodo GobernonasúarecentevisitaaoPorriño, naquemanifestouaintencióndo PSOEdeseguirdefendendounha soluciónparcial”,sinalouocandidato doBNG,PedroPereira.

“AlejandroLorenzotampouco reclamounoanoemedioquelevade Alcaldeunproxectomáisambicioso. Comprometeusenoplenoasolicitar unhareunióndetodososgruposda corporaciónconADIFeincumpriu”, declarouPereira,paraquenoPPdeixa claroopoucointeresequetenen avanzarnaresolucióndestahistórica demandaveciñal.

OBNGdefendeunhaactuación queelimineopasoanivelperoqueá vezsirvaparaconectarocascourbano coespazoverdedoLouroeconTor‐neiros,gañandoademaisungranespazo públicoensuperficiesobreavía

soterrada.“Nonexistenproblemas técnicosqueimpidanlevaracaboesta proposta.Trátaseexclusivamentede faltadevontadepolíticaporparte dossucesivosgobernosdoEstado.

PPePSOEdeberíanexplicará veciñanzaoporquédasúaposición. OBloquedefendeamesmasolución paraavíadotrenfalenoPorriñoou enMadrid”,sinalouPereira,lembran‐doasiniciativaspresentadaspolo BloquenoConcelloenoCongreso defendendounhasoluciónquenon hipotequeofuturodoPorriño.

“Selideramosogobernoapartir do28demaio,demandaremosun soterramentodavíadotrenmáis amplo.ADIFdebeplanificarunha obradestaimportanciaatendendoas necesidadesdoPorriñoeinvestiros recursospúblicosnecesarios.OBNG atendesóointeresedaveciñanzae estálibredasatadurasquetantoPP comoPSOEteñencosseusgobernos enMadrid”,sinalouPedroPereira, queanunciouqueoBNGnon descartaunhacampañademobiliza‐ciónentreaveciñanzaparadefender osinteresesdoPorriñocomopobo.

OcandidatosocialistaDavid AlonsoBargiela,presentoualgúns dosseuscompromisoseinversións enmateriadeculturaparaplantexar que“oPSOEtenunproxectocultu‐ralparaPorriñomoidistintoaodo PartidoPopular”.

Oprimeiroanunciodocandi‐datosocialistafoiuncompromiso coaconstruccióndunauditoriomu‐nicipal,unhademandacompartida portodaacidadanía.OPSOEten xaunanteproxectoexatemosunha

zonapensadanocascourbánpara poderconstruilaeestousegurode queacadademosoapoiodaDepu‐tacióndePontevedraparapoderim‐pulsaresteproxecto. Outradaspropostasestratéxicas docandidatosocialistaéodaam‐pliacióndaCasadeCultura.Alonso apuntouqueduranteavisitaqueo DelegadodeGobernoenGalicia, XoseRamónGómezBesteirofixoa OPorriño,lletrasladouaproposta deampliacióndaCasadeCultura

Programacióndescentralizada Alonsoanunciouapostaen marchadunConselloLocalde Culturaintegradopolasasociacións eentidadesculturaisdoPorriño paraplanificaraactividadecultural doPorriño.“Osporriñeses/asestán cansosdegobernosquenonescoi‐taneaplicanrodillosculturaisda‐cordoaosseusinteresespolíticosou deamizades.Paraelotemosque darllevozaosartistas,creadorese persoasdomundoculturalpara, entretodos,definirunprograma culturalplural,paratodosospúbli‐cos,perosenrenunciaraapostasque atraíanaOPorriñoaartistasou eventosdereferencia.Gostodos Dj´sedasgrandesorquestas,pero aculturaémoitomáis”

Xornal 21 ALouriña Mos Maio2023 15 OPorriño
mulleresehomesqueofrece "experienciaeresultados"

LuisLópezchamaámobilizaciónpara apostarpolocambioenSalceda

que,destacou,“teñenmoita ilusión,teñenexperiencia,están preparadosecompletamente comprometidosparatraballar poresteconcelloepolosseus veciños”.Ademais,recordouque en2019sóunpuñadodevotos “eopactoáportadoAuditorio” impedironqueSantiagoeoPP gobernasenSalcedaapesarde gañaraseleccións.Porisocha‐mouámobilización“paraapostar concontundenciapolocambio quenecesitaSalcedadeCaselas equesópodegarantiroPartido

Popular.Nonpodemosquedar ásportascomohaicatroanos, unsóvotoserádeterminante paraofuturodesteconcello.O PPofreceenSalcedadeCaselas unproxectodemaioría,un proxectosólidoedefuturo”.

“QuenqueiraunSalcedade Caselasmáisfortetenasúacasa noPartidoPopular.Aquínon sobraninguén:todosxogamos unpapel,todossomosimpor‐tantesetodosestamoschamados asumarparamellorarosresul‐tadosnoconcello”,concluíu.

Concello“empufado”

Elportavozdelgrupomunicipal delPPycandidatoalaalcaldíacalifica de“intolerable”quetenganlades‐fachatezdedecirquehandejadoel Concellocondeudacerocuando sonlosculpablesdehabertenido quepedirelmayorcréditodela historiaparapagarpufosquearrastran desdehaceañoymedio

Opresidenteprovincialdo PartidoPopular,LuisLópez, puxoenvalorqueSantiago RodríguezDavilaconta“co mellorequipoecomellor proxecto”paraconcorrerás

elecciónsmunicipaisdemaio, unhacitaelectoralque,engadiu, éfundamental“porqueoque estáenxogoéodesenvolve‐mentoecrecementodeSalceda deCaselas”.

Foiduranteapresentación dacandidatura,naquetamén participouRománRodríguez, responsabledeCulturaeEduca‐cióndoGobernogalego.Unha candidaturademulleresehomes

ElPPdeSalceda,conSantiago RodríguezDavilacomoportavoz delgrupomunicipalycandidatoa laalcaldía,semuestratajanteante lasúltimasdeclaracionesdelgobier‐nobipartitoPSdeG-Movermento Salceda(MS),quecalificade“into‐

lerables”porqueson“unauténtico engañoalosvecinos”.Ellíderpo‐pularrecuerdaqueestegobiernode izquierdashasumidoenlaruinaal ConcellodeSalcedaconelmayor créditodelahistoriaporvalorde 2,8millonesdeeuros,incluidÅos losintereses,parapagarlospufos quearrastrabandesdehaceunaño ymedioporvalorde2,2millones. Entotal,semarchandelgobierno dejandounagujeroenlasarcasmu‐nicipalesquesuperalos3,5millones, partidascasisincréditoaestasalturas deañoysinaprobarelpresupuesto correspondientealejercicio2023.

VerónicaTourónpresentouasúacandidaturanun auditoriorepletodepúblico

AAgrupaciónSocialistadeSalceda presentouasúacandidaturadecara aselecciónsmunicipais2023nun auditoriomunicipalateigadopola veciñanza,cunactoapoiadoporunha interpretenalinguaxedesignose proxecciónsaudiovisuais.

Noactointervirononº2do candidaturaeactualconcelleiro RubénGonzálezCoto,oalcaldede TuiEnriqueCabaleiroeaPresidenta daDeputaciónCarmelaSilva.

EnriqueCabaleirosalientoua calidadehumanadacandidataea importanciadasúapersonalidadeá horadeacadarresultadosegobernar deformaxustaparatodaaveciñanza.

APresidentadaDeputación destacouaenormevalíapersoale políticadeVerónicaTouróneasúa formadegobernarbaseadanaxes‐tiónetraballandoporacadarfeitos fronteápolíticadapromesaeo sorrisofácilquemoitasvecesse

practicanapolítica.“Mullerinteli‐xente,traballadora,implicadaeque tenunplanmoiclaroparaSalceda, cunhadirecciónclaracaraoque precisaestafermosavila”,asísedirixiu aoauditorioCarmelaSilva.

Napresentaciónconducidapor VerónicaTouróndunxeitodinámico, expuxéronseosfeitoslevadosacabo duranteestalexislaturaporpartedo grupomunicipalsocialista.Amosan‐doaboaxestión,facendofincapé noséxitosacadadosatravésdodiálogo enaspolíticaspioneiraspostasen marchaenSalcedaequepuxeronas persoasnocentrodaxestiónmuni‐cipal.Destacandoaprimeiravivenda dealugueirosocial,osobradoirose programasdeemprego,arehabilita‐cióndascasasdomestre,piscinas municipaisouocentrocívicoda Devesa.Esteúltimo“claroreflexo doquesoñoparaSalceda,unespazo deconvivenciaparanenasenenos,

AampliacióndoIESPedrasRubiasxacontacon licenza

Despoisdaaprobaciónnopleno dopasado27deabrildabonifica‐cióndo95%doICIOparaa construcióndaampliacióndoIES

PedrasRubias,porrazónsde declaracióndeutilidadepública, naXuntadeGobernoLocalcele‐bradanodíadehoxeaprobouse porunanimidadealicenciaurbanís‐ticaparaditaampliación.

Estalicenzacontacosinformes favorablesdodepartamentotécnico deurbanismo,quelledeuprioridade despoisdequeaConselleríapresen‐tasetodaadocumentaciónrequirida paraoutorgaralicenzasolicitada.

Aampliaciónconstadunnovo módulofronteáentradaprincipal doedificioquesecomunicaráco existente,ávezquerespectatanto

apistadescuberta,comoocampo defútboleazonaaxardinadada parcela.Oorzamentodeexecución materialsegúnoproxectopresentado ascendea2.305.131,30euros.

Estaampliaciónquesupóno máximodaedificabilidadedaparcela, darárespostaánecesidadeexistente paracontinuarcobacharelato implantadonestecursoacadémico.

MovementoSalcedaaseguraque rescataráoPlanXeralde2016

Duranteaxiradeactos electoraispolasdistintaszonasdo municipioMovementoSalceda mantivounhareuniónveciñalna Picoña.Nesteacto,acandidata deMS,LoliCastiñeira,estivo arroupadapolosdemaiscom‐poñentesdasúacandidatura.

AlíCastiñeiraexplicouunha

daspropostaspararesolvernume‐rosasproblemáticasurbanísticas quetenSalcedaérescataroPlan Xeralde2016,adaptaloánova LeideSóesometeloaaprobación. Poroutrabandafaloudun plandetransportelocalecolóxico edemellorasdecomunicación interna.

Xornal 21
Maio2023 16
SalcedadeCaselas ALouriña Redondela mozosemozas,persoasmaiores, salcedensesdenacemento,dosde acollidaetaméndaspersoasque levanaSalcedanocorazón”,en palabrasdaalcaldesaecandidata VerónicaTourón.

Unharedondelanatriunfacoaroma 1925Galicia

UnproxectoapartirdaexperienciadeMaríaSobralPereira,cuartaxeraciónde farmacéuticosenRedondelaespecializadosenformulaciónsmaxistraise cosméticasaudableconbasecientífica

Pereira1903,tradición cosméticagalega Perocomonaceestaidea? Naceapartirdacuartaxeración defarmacéuticos,candoen1903, LuísPereiraestableceuasúabotica enRedondela,nocentrodasRías Baixas.LuísPereira,taménen‐xeñeiroquímico-nuclear,diversi‐ficouoseutraballoiniciándoseno mundodacosméticacoafabrica‐cióndexabónseperfumesentre elesafamosacoloniaque“cheira‐baalimpo”equeunempresario levouaMarsellaparaenbaldeex‐traerafórmula.

MaríaSobralPereira,farma‐céuticadeRedondela,puxode modaaesenciadeGaliciaapartir dunaromaquetriunfanonsó nacomunidadesenónenMa‐driddamandosnumerosostu‐ristasquenosvisitan.1925Ga‐liciaéunhaapostaporsentira naturezagalegadentroefórada comunidade.

EéqueGalicia,unhaterracon abundantevexetaciónecosta atlántica,cheiraaciprés,geranio, carballo,rosaemusk,elementos quedestacaoaroma.Ocarballo dosmonteséoqueproporciona cheiroamaderado;ociprés,ge‐ranioemuskproporcionacheiros davexetaciónhúmidadanosate‐rra.Apinceladaarosaconfírelle

esedetallefloralnecesariopara redondearunperfume,quexadin quefaimáislevadíaa“morriña”. 1925Galiciafainossentiromar eamontaña.

Unaromaquetenunhatripla funciónaopoderusarsesobrea pel,enpezas,fogar,bañoetraba‐llo,hixiene,asícomonocoidado persoal.Preséntasecomosprayen soluciónhidroalcohólicafeitonas proporciónsadecuadasdeauga, alcoleesencias.

Unproxectoapartirdaexpe‐rienciadeMaríaSobralPereira, cuartaxeracióndefarmacéuticos galegosespecializadosenformula‐ciónsmaxistraisecosméticasau‐dableeconbasecientífica.Presén‐taseendoustamaños.

CursosdeiniciaciónáLinguadeSignos

Unanomáis,aConcelleríade ServizosSociaisquedirixeIria Vilaboaorganizadouscursos presenciaisdeiniciaciónáLingua deSignos(NivelA1.1).Sontotal‐mentedebaldeeainscriciónestá limitadaataesgotarprazas.Aalcal‐

desa,DignaRivas,agradeceu“o intereseamosadopolaveciñanzaen iniciativasdestetipo”quereflecten “unaltograodesensibilidadee solidariedadeáhoradeaprender unhalinguaquevaifacilitara comunicacióncoaspersoasxordas

Assúasinvestigaciónslevarían‐lleen1940aformularseunha preguntaquefoiabasedoproxec‐tofamiliarataaactualidade:“Sei‐caoolfactopodeserunhapropie‐dadedoelectromagnetismo?”. SesentaanosmáistardeRichard AxeleLindaBuckforongalardo‐adoscoPremioNobeldeMedici‐na2004pordescubrireclarificar aformanaquefuncionaosistema olfativo.Esaideafoicontinuada polosseusfillosLuíseRitaque ampliaronaactividadedafarma‐ciaconformulaciónmaxistrale análisesclínicas,iniciándoseásúa fillanomundodosperfumes. Agoraasúaneta,MaríaSobral Pereira,lanzaunhaliñadeprodu‐tosdecosméticasaudablesecon basecientíficaparapoñeraroma acadamomentododíaadía.

efacilitarasúaintegraciónsocial”. OcursodeNivelA1.1tivooano pasadounhalongalistadeespera poloquedendeoConcelloamosan aintencióndecontinuarofrecendo actividadesorientadasáaprendizaxe daLinguadeSignos.Arexedoralocal explicaque“destavezaumentamos onúmerodeprazasofrecendoo mesmocursoenChapelaeRedondela”.

OConcellodeRedondelaabriu unnovoespazodedicadoámocidade localizadonunhadaszonasmáis utilizadaspolosmáisnovosno MultiusosdaXunqueira.Oespazo serviráparaaxuntanzalibre,pero taménparaaorganizacióndeobra‐doirosdebaldeporpartedoConcello.

OConcellodeRedondelaabriu unnovoespazodedicadoámocidade localizadonunhadaszonasmáis utilizadaspolosmáisnovosno MultiusosdaXunqueira.Oespazo serviráparaaxuntanzalibre,pero taménparaaorganizacióndeobra‐doirosdebaldeporpartedoConcello.

ACasadaCulturadeRedon‐delaacolluapresentacióndolibro deIsaacBorjaAraújo«LuisTelmo BernárdezSantomé,unboe xeneroso».Unlibropatrocinado poloConcellodeRedondelaque realizaunachegamentobiográfico ávidaetraxectoriapolíticae profesionaldomédicoredondelán Dr.LuísTelmoBernárdezSantomé. AfiguradeLuísTelmoBer‐nárdezSantomé(Redondela,18851936),ilustremédicoepolítico republicanoquefoielixidoa alcaldedaviladosviadutosen 1923,recibeahomenaxedoseu pobotrassernomeado"Persoeiro

doano2015".

Entreosmoitosméritosque atesouraTelmoBernárdezatópase oseulaborprofesionalcomo médicoenRedondela,ademais deinspectormunicipaldeSani‐dade.Bernárdezpertenceuaos "mozosturcos"deRedondela,foi oprincipalimpulsordoxornal local"AOpinión"detendencia agrarista,asícomodoxornal provincial"OPaís",detendencia republicana.Noámbitopolítico foialcaldedalocalidadeen1923 exogouunpapelimportante comoundoslíderesdeagrarismo enRedondela.

IsaacBorjaAraújopresentao seulibro«LuisTelmoBernárdez Santomé,unboexeneroso»
Xornal 21 ALouriña Mos Maio2023 17 Redondela
Onovoespazoparaaxuventude daXunqueiraestreaseco programa«RedondelaXove»

AalcaldesadeSalvaterradeMiño, MartaValcárcel,atenentedealcaldesa deSalcedadeCaselas,LoliCastiñeira eaconcelleiradeensinoebenestar socialdeAsNevesPilarGonzález Casas,mantiveronunhaxuntanza detraballoparaprepararasbasesdo ProgramadePromocióndaIgualdade ePrevencióndaViolenciadeXénero destinadoamulleresdostres municipios,quesumanmaisde 23.000habitantes.

Astresresponsablesmunicipais avanzaronasprincipaisliñasde actuación,centradasenasesora‐mentointegral,orientacióneapoio psicolóxico,xurídicoelaboral especializadoepersonalizadoeen autoestima,formaciónebenestar dasparticipantes.

Ademáisdereforzarasaúde físicaementaleaformación,o Programapromoverámedidasde

inserciónlaboraldasmulleresa travésderecursosemediación directacoasempresas.

OPrograma,queesteanoestá cofinanciadopoloFondoSocial Europeo,obtivonaediciónde2022 omaiornúmerodepuntosna valoracióndaSecretaríaXeralde IgualdadedaXuntadeGalicia.As tresresponsablespolíticasconfir‐maronquedenovaestáprevistaa xestióncompartida,oquepermite aforrarcustos,melloraraespecia‐lizaciónprofesional,eliminardu‐plicidadeseincrementaracalidade dosservizosprestadosásmulleres.

OPrograma,quecontempla visitasaempresaseencontros grupais,valorizaráocoñecemento eaexperienciamedianteodebate, aculturaeoaudiovisual.

ParaMartaValcárcel,estas actuaciónsprotexenademaisás

mulleresqueseenfrontanáviolencia dexénero,asegurándollesunha atenciónprofesionaleintegral. Sororidade,debate,compañeirismo eempoderamento.Estassonas verbasquequixodestacarLoli Castiñeiraparareferirseásliñas mestrasdoprograma,queinclúe módulosdestinadosáinserción laboralámedida.PilarGonzález Casasquixosubliñarofeitodeque estaactuacióncompartidapodeser unpasomáisparaconsolidar servizosmunicipaisespecializados, nomeadamenteenzonasconmaior dispersióndepoboación.

Esteéasegundavezque SalvaterradeMiño,Salcedade CaselaseAsNevesúnensepara traballarnunProgramaconxunto eintegral,fomentandoaigualda‐deeprevindoaviolenciacontra asmulleres.

Recuperadounexemplardesuricata quedeambulabaporPonteareas

OSepronadaGardaCivilde

PonteareasxuntoconAxentesAm‐bientaisdaXuntadeGalicia,recupe‐raronnamañádodomingodía7de maiounexemplardeSuricata(Suricata suricatta)quedeambulabapolaPa‐rroquiadeAngoares(Ponteareas).

Trasoavisoduncidadán,aoque lleparecíaaveraoanimalentrando esaíndodunhaleirasituadano barriodeAbelleira(Ponteareas),os Axentestrasladáronseaolugaretras entrevistarsecosdonosdapropie‐dade,puideroncomprobaraveraci‐dadedoaviso,informandoosdonos, queoSuricataapareceuesamañá nasúapropiedade.

OanimalfoitrasladadoaoCentro deRecuperacióndeFaunaSalvaxe daXuntadeGaliciaenCarballedo ondesellerealizauncontrolveteri‐narioequedaalíaloxadoatalocalizar aoseupropietario.

Trasxestiónsrealizadaspolos Axentes,compróbasequeomicrochip queidentificaaoSuricatafora

colocadoenPortugal,poloquese solicitaacolaboracióndoSEPNA daGNRPortuguesaparalocalizar aopropietariodoanimal.

Alexislaciónespañolapermite posuírunSuricatacomomascota xaque,apesardeserunhaespecie exótica,nonestáincluídano

catálogodeespeciesinvasoras,nin nodeespeciesameazadas,aínda que,énecesarioteruncontrol sobreoanimalparaevitarquese escapendoseudonoepoida introducirsenomedionatural,o quechegaríaaimplicarunrisco paraasespeciesautóctonas.

EstudantesdoIESSalvaterrado Miñoprepáransecoametodologia Leigo®SeriousPlay®

A“CasadoViño”dentroda muralladeSalvatierraacolleuo primeirotallerde“AtúaMARCA PERSOAL”,conDinámicasreali‐zadascoasMetodoloxíasLEIGO® SERIOUSPLAY®eCanvas.Patro‐cinadopolasociedadeZendal. Empresaespañola,conpresenza internacionaleconsedenoPorriño.

DenovoSalvatierraémodelo detraballoenequipoaounirseo IES,ANPAeConcellocoapoio dasempresasdazona,enprolde brindarlleseventosformativosque outorguenferramentasdefuturo eprepararaosmozosdoseuúnico Institutoparaomercadolaboral ouemprendedor.

Otallerfoirealizadoporpersoal deRRHHdaempresaZendal. LauraLemoseSolEpsteinFer‐nándezforonasencargadasde dirixirestetallerquetivounha asistenciamasivaporencimado esperado,ocalnosdiotalento queseestáformando. Púxoseenvaloraimportancia deescoitaredeparticiparen actividadesformativas,recreativas, voluntariadoeoutrasquelles permitandescubrircompetencias ehabilidadesqueteñamos.Como elaboraruncurriculumedemais. Estivocheodegrandesreflexións queapoianodesenvolvementodas súashabilidadesbrandas.

OCNPonteareasrevalidapor terceiroanoconsecutivootítulo decampióndeligamáster

OClubNataciónPonteareas competiudeformadestacada nestatempada,naquerevalidou títulodecampióndeligamás‐terporterceiroanoconsecuti‐vo.Trascincoxornadasdein‐tensacompetición,oequipo acumulouuntotalde3.927,5 puntos,liderandoconsolideze marcandodistanciarespectoaos seuscompetidoresmáispróxi‐mos,oCNVigoRíasBaixase

oCNEscualos. Oequipoxatennovosretos nohorizonte,xaqueovindeiro 3e4dexuñocompetiráno CampionatoGalegodeVerán deOurense,buscandomanter oseudominionaspiscinas. Ademais,oclubprepárasepara oemocionanteCampionato GalegodeAugasAbertasquese levaráacaboo10dexuñono ríoTea.

Maio2023 18
Xornal 21 Mos ALouriña Mondariz|MondarizBalneario|AsNeves|SalvaterradeMiño|Ponteareas OCondado Salvaterra,SalcedaeAsNevespresentan unproxectodeapoioásmulleres

LaraMenesespresentaacandidaturado PPdeTomiño

OPPdeTo‐miñopresentou, nunmultitudinario acto,acandidatura coaqueconcorrera aselecciónsmuni‐cipaisdevindeiro 28demaio,“un equiporenovado, ilusionadoemoi traballador”.

LaraMeneses, candidataaalcaldía poloPartidoPopu‐lar,manifestoupola súaparteque“so‐mosaúnicaalterna‐tivaaestegoberno escaparatedeSandraGonzález, conunproxectorealquefaráde Tomiñounconcelloreferentena

zona”,eenreferenciaosintegran‐tesdasúacandidaturaafirmou que“levamosunequiporenovado, ilusionadoeconmoitasganasde traballar,firmementeposicionado doladodosnososveciños”.

EnriqueCabaleiropreséntaseáreelecciónen Tui"coavaldotraballofeito"

OsalóndohotelAlfonsoIquedou pequenoparaacollerapresentación formaldacandidaturacoaqueEn‐riqueCabaleiroaspiraáreelección “paracompletaromoitotraballoque quedaporfacerparaconstruíro futurodeTui”.Unhapresentación diantedemáisde400persoasque definiu“comoundeberéticode agradecementoáveciñanzaeao equipoquemeacompaña”.Noacto contoucoapoiodapresidentado PSdeGedaDeputación,Carmela Silva;dosecretarioxeralprovincial edelegadodaZonaFranca,David Regades;dasubdelegadadoGoberno, MaicaLarribaedosalcaldesda Guarda,AntonioLomba,eSalceda, VerónicaTourón.Ademaisdo presidentedaCámaradeValença, JoséManuelCarpinteiraeoscandi‐

datossocialistadoPorriño,David Alonso;Oia,GerardoRodríguez,e Tomiño,VioletadeSantiago. Cabaleirorecoñeceupublicamente oapoioestableeconstanteda

DeputaciónpresididaporCarmela Silva.“TodooquesefaienTuipola melloradosservizoseequipamentos municipais,absolutamentetodo, financiounoaDeputación”.

OIESAntónAlonsoRíosnomapaeuropeo dedivulgaciónderobótica

OIESAntónAlonsoRíosde Tomiñodestacacomounreferente nadivulgacióndarobóticaeda programación.Duranteosúltimos días,ocentroeducativocelebrou aSemanadaRobótica,unhaacti‐vidadeorganizadapoloDeparta‐mentodeTecnoloxíanaqueo alumnadode2ºESOpuidogozar darobóticaedaprogramacióncos ecoasestudantesde2ºdeBacha‐relatocomomonitores.

BREVES

OConcellodaGuardavende publicarnaplataformadecontra‐taciónspúblicasdoestadooanun‐cioparaaExplotacióndosservizos detemporadanaspraiasdaLamiña edoMolino,baixoocódigode expediente1028/2023.

Trátasedunprocedementoaberto edecarácterordinarioparaa explotacióndoskioskosempraza‐dosnaspraiasdecaraávindeira tempadaestivalequetenun presupostobasedelicitaciónde 4.000€paradousanos.

Detidoaoautorsenllosdelitosde abandonoemalostratosanimal

APatrulladoSEPRONAdaGarda CivildeVigo,procedeuádetención dunveciñodeOiade35añvosde idade,comosupostoautorde variosdelitosdeabandonoemalos tratosanimal. Froitodacolaboracióncidadá,o SEPRONApuidocoñecerque nunhaleirasituadanaparroquia deDoas(Gondomar),puidese ocorreralgoaoscansqueestaban

nointeriordungalpón. Unhavezdentropúidosecom‐probarqueoscansprivadosde augaealimento,pelexáronseentre sé,eossobreviventesalimentáron‐sedoscadáveresdosanimaismor‐tos,parafinalmentemorrertodos elestambiénporinanición. Odetidofoipostoadisposición doXulgadodeInstrucciónde GardadosdeVigo.

OPIEdeTuiacadao46%de inserciónslaborais

OProgramaIntegradode

EmpregodoConcellodeTui acadouxao46%deinsercións laboraisentreas100persoas participantesnoscincoprimeiros mesesdeactividade.Supérase asíxaoobxectivofixadodo45% deinserciónaorematedo programaprevistoparadentro deseismeses.

Oprogramaintegradocontinuaa súaandaduraepreparaoinicio dunhanovaactividadeformativa. Seráuncursode“Atenciónao clienteparasupermercadose estaciónsdeservicio”,cofinde melloraraempregabilidadeexerar novasoportunidadeslaboraisás persoasqueaíndanonacadaron unpostodetraballo.

AXuntadarácontinuidadeáautovía Tui-AGuarda

AXuntalicitaráenmaioaredacción doproxectoparadarcontinuidade áautovíaTui-AGuardaentreo enlacedeAreaseaestradaau‐tonómicaPO-350,cuxasobras suporánuninvestimentoestimado de11millónsdeeuros. Enrespostaaunhapreguntano

Pleno,aconselleiradeInfraestru‐turaseMobilidade,EthelVázquez, detallouqueasobrasenexecución daautovíaTui-AGuardaentrea A-55eopolígonodeAreasestán xaao70%equeestaránrematadas despoisdoverán,cuninvestimento queseelevaaos30M€.

Aunidademóbildoprograma “Coidadosportaaporta”da XuntadeGaliciavisitaráOianas próximassemanasparaofrecer consultasdeaudioloxía,podo‐

loxíaeestimulacióndememo‐ria.Ovehículosituarasediante docampodefútboldeSanta MaríadeOiaosdías25,26e 29destemes.

Xornal 21 BaixoMiño AGuarda|ORosal|Oia|Tomiño|Tui Maio2023 19 ALouriña Mos
AGuardaos“kioskos”daspraiasda LamiñaedoMuíño
“Coidadosportaaporta”visitaráOia o25,26e29demaio

JuanGonzálezprometeunnovoauditorioeun pavillónenPortodoMolle

OalcaldesocialistadeNigrán ecandidatoáselecciónsmunici‐pais,JuanGonzález,avanzounun actodecampañanoAuditorio Municipalosprincipaisretosde gobernoparaoqueseríaoseu terceiromandato.Entreeles, figuranaconstrucióndunnovo AuditorioMunicipaleunPavillón Deportivo,ambosenPortodo Molle,comocomplementodas actuaisinstalaciónsaoresultar manifestamenteinsuficientes.

Poroutrabanda,noncomo reto,senóncomorealidadexa, avanzouaopúblicoasistentea aprobaciónprovisionaldo PXOMnunprazoquenon deberíasuperaros3mesesaoter todososinformessectoriaisxa favorableseterremitidoo5de maioamemoriaambientalque supónopasoprevioapoder aprobaloprovisionalmente.“Tras case3anosdereuniónstécnicas epolíticasenfebreiroobtivemos arespostafavorabledaAXIque abriuxaaportadecaraaapro‐

baciónprovisional”,explicao alcalde,JuanGonzález.“Éunha enormetranquilidadeeunha satisfacciónterrematadostodos os‘deberes’doPXOMporparte doConcellodeNigrán.Nonfoi fácil,cadainformetivoqueser pelexadoduramenteduranteestes anosperoaofinestamosaquí, nomomentofinal,odasúa

aprobaciónprovisionaldecara xaadefinitiva”,sintetiza.

"Somosconscientesdeque quedanmoitascousasporfacer encadaparroquiaeestamos desexandolevalasadiante.Temos unproxectoenmarchadesde 2015quenonsepodeparar.Estes anosdebagaxedeixanclaraunha formadexestionarpróxima,ac‐

cesibleeamable:poñemoso corazónentodooquefacemos. Seguiremossendoungoberno atento,formadoporveciños comprometidossocialmente,cos pésnaterra,equeatenden fielmenteasnecesidadesdosseus concidadáns",sinalaGonzález, quenmanifesta“amesmailusión easmesmasganas”.

Rueda:"ninguénmellorqueAlmuiñaparaabriraportadocambio"

OpresidentedoPPdGasegurou quenonhaininguénmellorque JesúsVázquezAlmuiñaeoseu equipopararecuperaravontadeda maioríadosveciñosenBaiona, poñendoenvaloraestabilidade,a solvenciaeavontadedeservizo públicoquecaracterizaacandidatura doPPnesteconcello.

uedaquixopoñerenvaloro balancexestordocandidato, cualificándoocomoundospolíticos enactivoconmáistraxectoriaen Galiciaedestacandoque,aínda podendorenunciaraasumirnovos retos,preferiuescollerBaionapara queavilarecupereotempoperdido Remarcouqueacandidatura deAlmuiñaéagranalternativa,xa queofreceexperienciafronteá improvisación,progresofronteao atrasoeapolíticaútilfronteá políticaestéril

NestaliñadefiniuaoPPcomo unpartidoquesededicaunica‐menteaosseusconcelloseaosseus

OPPdenuncia19.000 facturas"irregulares"

AcandidatadoPPáalcaldía deNigrán,MaríaJoséPiñeiro, confirmaquedemandarána Fiscalíaoinformeelaboradopor Intervenciónonde,entreoutras irregularidades,"reflíctensemáis de19.000facturas“legalmente improcedentescorrespondentesa contrataciónsverbais”e"cuxos reparosforonlevantadospolo actualgobernolocaldesdemedia‐dosde2018atafinaisdopasado ano"segundooPPlocal.

TantoPiñeirocomooseu equipolamentanprofundamente que"estecapítulomancheaimaxe domunicipioeconfíanenqueas autoridadesxudiciaisinvestiguen

odocumentoelaboradopolo funcionario,entregadoamansdo partidoduranteoplenodopasado 28deabril".Nestesentidoa candidatacualificaasituaciónde “intolerable”ereiteraunhavezmáis quenonquedarádebrazoscruzados diantedunhadinámicaque“resu‐meodíaadíadosoitoúltimos anosdemandatocoalcaldesocia‐listaJuanGonzálezácabeza,que levaoamiguismo,oscontratosa dedoeodescontroldosfondos públicosporencimadetodo”. Adiantaqueocasoxaestáenmans dunavogadoequesepresentase dianteoórganocompetentenos próximosdías.

veciñosfronteaunPSOEquesó funcionacoúnicopropósitode salvaracadeiraaPedroSánchez

naMoncloaeunBNGquevive dascríticasedononpermanente atodo,

UnmuraldeTamaraBaz fronteásviolenciasmachistas

BREVES

Baionaadica840.000ۇ AxudanoFogar

CarlosGómezPrado,candidato socialistaáalcaldíadeBaiona,lembra que“esteano,apartidamunicipal paraoServizodeAxudanoFogar (SAF)éde840.000euros,otripleque en2019”.

“Pechamosoano2022conmáisde 6.000atenciónsrexistradasnosServizos Sociai,ecosorzamentosdesteano aprobamosomaiorparaugassocialda historiadeBaiona,damandotecido asociativoedoterceirosectordanosa vila”,afirmaocandidatoáreelección.

AXuntainstalaráenerxía solarnadepuradorade Nigrán

AConselleríadeInfraestruturase Mobilidade,atravésdeAugasde Galicia,adxudicouasobrasparaa instalacióndeenerxíasolarfotovoltai‐canaestacióndepuradoradeaugas residuaisdeNigrán. Estaintervención,adxudicadaá empresaProyeconGaliciaS.A.,por pretode50.000euros,incluirána redaccióndoproxectotécnico,direc‐cióndeobra,tramitaciónadministra‐tivaeexecucióndunhainstalación fotovoltaicade45kWpparaautocon‐sumo,nosterreosasociadosádepu‐radoramunicipal,quexestionaa entidadehidráulicadaXunta.

NovadirectivadaPlataforma TecnolóxicaEspañolada PescaeAcuicultura

PrimeirareuniónenNigrándonovo ComitéDirectordaPTEPAconstituído porD.JorgeRomón,Directorde ProxectosdeARVI,D.RobertoCarlos Alonso,SecretarioXeraldeANFACOCECOPESCA,eD.GabrielGómez, XerentedeMarineInstruments OComitéDirectorestáconstituído poloPresidenteD.JorgeRomónOlea, DirectordeProxectosdaCooperativa deArmadoresdePescadoPortode Vigo,poloVicepresidenteD.Roberto CarlosAlonsoBaptistadeSousa, SecretarioXeraldeANFACO-CECO‐PESCA,epoloSecretariodaXunta DirectivadaPlataforma,D.Gabriel GómezCelaya,DirectorXeralde MarineInstruments.

Tresrostrosfemininos,uncunha máscaranaboca,outrocunanteface nosolloseoutrocuxooídofigura tapado,protagonizanoenorme muralqueaartistaTamaraBazvén depintarnunlateraldoCampode FútboldasCercas,enGondomar, comonovapropostadoprograma provincial“MulleresenAcción. ViolenciaZero”.Aobra,queocupa vintemetrosdelonxitude,faladas diferentesformasdeviolencia machistaqueasmulleresseguena padecernaactualidadepero,ao mesmotempo,“éunchamamento noespazopúblicoparaqueaxente secomprometafronteasviolencias quesufrimos”,comodestacouonte apresidentadaDeputación.Xunto aCarmelaSilva,visitaronomural oalcaldedeGondomar,Francisco Ferreira,amaisdaconcelleirade Igualdade,NuriaLameiroepersoal doCIMdoConcello.

Xornal 21 Nigrán|Gondomar|Baiona ValMiñor Maio2023 20 Motor

Trintaanosdespoisda presentacióndoconceptcar Boxster,Porschelanzaaversión máispotenteataadatado popularroadster:onovoPors‐che718SpyderRS.Porprimei‐ravez,omotoratmosféricode altasrevoluciónsdo911GT3

impleméntasenunautomóbil deportivoconvertiblecon motorcentral. Agama718coróasecoa chegadadunvehículodeportivo deseñadoparaofreceromáximo pracerdeconducir.Onovo Porsche718SpyderRSéo

equivalenteconvertibledo718 CaymanGT4RS.Porprimeira vez,omotordeseiscilindros atmosféricode500CV(368 kW)do911GT3preséntase nundeportivoconcarrocería abertaemotorcentral.Leste mesmopropulsor,debaixopeso

ecapazdealcanzarréximesde xiroelevados,impulsaaove‐hículodecompetición911GT3 Cup.Oteitodelonadeaccio‐namentomanual,excepcional‐menteliviáneenfocadoaos puristas,faiqueosuxestivoson dobóxeratmosféricopercíbase

dunhamaneiraaíndamáis rotunda.Aexperienciavese realzadacolixeirosistemade escapedeportivodeaceiro inoxidable,queformapartedo equipamentodeserie,eas entradasdeairelateraissituadas detrásdosrepousacabezas.

Ninnoseunomeninnas súasliñashaireferentes,por‐queanovaSuzukiAvenis125 éunscooterorixinal,agresivo, áxiledinámicoqueseatreve contodoesegueoseupropio camiño.Cunhaestéticaque nuncapasadesapercibidae unhagamacromáticaúnica, retaaosconvencionalismos,á monotoníadecadadía,ao crono,ásprésas…Ecomonon, aosconsumoseacalqueratipo deincertezaeconómica,debido aquexaestádispoñiblenoteu

concesionariopolointeresante prezode2.959euros.

AnovaSuzukiAvenis125 nonquedanasaparencias,xa queundosseusargumentos máisimportantesestánoseu motormonocilíndricode124 cm3,refrixeradoporaire,que desenvolve6,4kW(8,7CV)de potenciaecumpreconorma‐tivaEuro5.Estebloque,que compartecoanovaSuzuki Address,contacosúltimos avancesdamarcaenrende‐mentoeeficienciaenerxética.

OFiat500emáisurbanita

O“Cinquecento”eléctrico comercialízasenunhaversión lowBattery,queofrece190Km deautonomíaadáptaseaodía adíadunhaclientelaesixente esofisticada.Agama,dispoñible nascarroceríasberlina,cabrio e3+1estrutúraseentresniveles denominadosREDE,Novo500e eACurmábyBocellicadaun delescomellorenmateriade tecnoloxía,conectividadee

seguridade.Ofrecenunamplo abanicodeequipamentosinno‐vadores,únicosnosegmento doscochesurbanos.

Coseu190Kmdeautono‐míaWLTP,osseus95CV(70 Kw)eoseualtonivelde prestaciónseequipamento.A

versión“LowBattery”doFiat 500eéunhaalternativaespe‐cialmentepensadaparagozar afondodacidade,contotal

liberdadeecoasvantaxesda mobilidadeeléctrica,entreelas oaccesoazonascéntricas. mesmoenepisodiosdealta contaminación.Adaptadoá conduciónnasrúaseavenidas dasgrandesmetrópoles,asúa autonomíaenciclourbanopode alcanzaro257Km,unhacifra máisquesuficienteparacubrir ostraxectosdiarioseaventu‐rarsemáisaló.

Xornal 21 ALouriña Mos Maio2023 21 Motor
AnovaSuzukiAvenis125 Porsche718SpyderRS:omodelocumeda gamaconmotorcentral

Menosesmaltesemellorcalzado paraevitarfungosnasuñas

Osdermatólogosaconsellanusarmenosesmaltesecalzado quenontranspiraparaevitarfungosnasuñas

Aonicomicosiséainfecciónpor fungosnasuñasepodecausarun engrosamientodasuñas,cambiode coloración,descamacióneata despegamientooudeformidade Coachegadadobotempoe ocambiodecalzado,moitaspersoas coidandemaneiraespecialaestéticadosseuspés,máisvisibles consandalias,chanclasecalzado deveránquenoinverno.Esa estética,enocasións,inclúeasuñas pintadas.Dermatólogosdogrupo sanitarioRibeirarecomendandiminuírousodeesmaltes,deixaruns díasde“descanso”entrecada esmaltado,evitarousodospermanentese,sobretodo,nonlevar calzadoconmalatranspiracióne utilizarprotecciónparaospésen piscinaseduchaspúblicaspara evitarfungosnasuñas.

Aonicomicosiséainfecciónpor fungosnasuñas,talecomoexplica odermatólogodeRibeiraPovisa,o doutorJavierConcheiro.Ossíntomas sonfácilesdedetectar,sobretodo senonserepintanasuñascun esmalteencimadoutroousese deixa“descansar”ásuñasentre esmalteeesmalteparapoderobservarsehaicambios.Ospacientes adoitanapreciarunengrosamiento progresivodaláminaunguealeunha variaciónnacoloración(banco, amareladoouataverde),aíndaque odoutorConcheiroapuntaque taménpodeproducirsedescamaciónedespegamiento.“Enocasións, seseproduceunhadeformidade marcada,opacientepodepresentar doresobreinfecciónbacteriana”,

engade,ávezqueapuntaáimportanciadeacudiraodermatólogo #anteosprimeirossíntomas,para queestepoidaprescribiruntratamentoprecoz.

Osesmaltesdeuñas,porsi mesmos,nonproducenainfección porfungos,salvoqueesteancontaminados,perooseuusoprolongado notempo,xuntoconfactorescomo unexcesodehumidadenospése provocadopordeterminadocalzado, transitarporlugareshúmidoscomo duchasoupiscinaspúblicassen protecciónounonsecarbenospés trasaduchaouobañopodefavorecerasúaaparición.

Estetipodeinfecciónémáis frecuentenospés,precisamente polacontornademaiorhumidade, aíndaque,talecomomatizao especialistadeRibeiraPovisa,“en determinadosperfís,pormotivos laborais,asmansdospacientestaménpodenverseafectadas,por exemplo,enhostalería,agricultura oupesca”.

OdoutorConcheirosubliña que,aíndaqueaonicomicosispode sercontaxiosa,nonéfrecuente porqueimplicauncontactomoi directoeconstante,comopodería darsesesecompartenútilesde hixienedospéscomocortauñas, tesoirasoulimas.

Comosetratanosfungos nasuñas

Oespecialistaexplicaqueo tratamentoparaeliminarosfungos nasuñasconsistenunhacombinación deantimicóticostópicos,comolacas

ouvernices,eorais,“xaquecos primeirosporsesósédifícilconseguir unhacuracióncompletaeduradeira, salvonunhaporcentaxepequena depacientes”,aclaraodoutor Concheiro.Ademais,matizaqueo tratamentooraladoitaconlevar unhapautalonga,queseprolonga detresmesesaunanoequeten querealizarsebaixosupervisión médica“xaquesonfármacosque precisandemonitorizaciónanalítica”. Ohabitual,engade,équeseproduza unrecambioprogresivodauña,que volvecrecerdemaneirasa,substituíndocotempoápartedanada.

Consellosparaprevirasúa aparición

Odermatólogoreiteraa importanciadeseguirasseguintes pautasparaevitaraapariciónde fungosnasuñas:

•Secarbenapeleazona entreosdedosdespoisde bañoseduchas

•Evitarocalzadoquenon transpiraben

•Cambiaroscalcetínstodos osdíasedeixarsecaro calzadohúmido

•Sesesofreexcesivasudoraciónnospés,utilizaprodutos paramanteropéomáis secoposible.

•Usarchanclasenbañose duchaspúblicas

•Evitarousoprolongadoe continuo,sendescanso,de esmaltes,asícomooschamadosesmaltespermanentes.

Galiciaéunhadascomunidades autónomasconmáisafeccións ollo-pelporexcesodeconfianza -efaltadeproteccióndianteos UV-dosseuscidadáns.Ademais, o72%dosseuscidadánspadeceu queimadurasollo-pelporexceso deconfianzaefaltadeprotección dianteoUV.Estassonalgunhas dasconclusiónsqueseextraen dunestudodoTestVisualde Lentes,unhaferramentaque asesorasobreasnecesidades visuaisdousuarioparaquesaiba protexersedaradiaciónsolar. Oinforme,realizadopola asociacióndeutilidadepública VisióneVida,damandoFórum deLentes,LenteseMonturase daFacultadedeÓpticae OptometríadeTerrassa,conclúe taménquecantomaioréograo deintensidadesolardazonana quesereside,maioréograode sensibilidadevisualdosseus cidadáns.Apesardequeamaioría (73,69%)doscidadánsteñenun graodesensibilidade2(normal), naszonas4e5(comooson partedeAndalucíaeEstremadura, asillasCanariasouCastelaa Mancha)duplícaseonúmerode persoascunhasensibilidade moderadaougrave(molestiasco impactodaluzsolarouluces

intensasecegamentos).

Tantoéasíque,sóo0,65% destaspersoasconmaior sensibilidadevisualafirmaque nuncapadececegamentos, mentresquedousdecadadez (18,9%)sófreosempreoumoia miúdo.“Estaspersoasde sensibilidadegraverequirirían unhaslentesdefiltro3ou4, mentresqueasdesensibilidade normal(2)poderíanprotexerse evivirconcomodidadecunfiltro 2”,explicaAuroraTorrents, coordinadoradoestudo.

Respectoaofeitodequenas zonasdemenorintensidadesolar, comoGalicia,haxamáisafeccións ollo-pel,Torrents,coordinadora doestudo,explica:“vimoscomo nonortedeEspaña,aprevalencia deproblemasvisuaiséde22,3%, superandoencase5puntosá mediadeEspaña(17,8%)ecremos quesedebeaoexcesode confianzadaxente:aononver radiarosol,deixamosde protexernoseterminamoscon queimaduras;candodeberiamos todossaberque,aíndaquenon ovexamos,aradiacióndosol impáctanosdiariamente”.Así,as comunidadesautónomasconmáis afectadossonGalicia,Navarra, MurciaeasillasBaleares.

21 Saúde Maio2023 22 Actualidade
A informacióndestapáxinafoielaboradaporunequipodeprofesionaise/ouprocededefontesdetotalsolvencia. AíndaasíainformaciónproporcionadaporXornal21ewww.xornal21.esfoiformuladaparaapoiar,nonsubstituír,arelaciónqueexisteentreolectoreoseumédico.Setenproblemasdesaúde,consultesemprecoseumédico.
Xornal
Osdermatólogosaconsellanusarmenosesmaltes|Imagelicensedby©IngramImage
Queimadurasnosollosea pelporfaltadeprotección dianteosUV

A informacióndestapáxinafoielaboradaporunequipodeprofesionaise/ouprocededefontesdetotalsolvencia. AíndaasíainformaciónproporcionadaporXornal21ewww.xornal21.esfoiformuladaparaapoiar,nonsubstituír,arelaciónqueexisteentreolectoreoseumédico.Setenproblemasdesaúde,consultesemprecoseumédico.

PuntodeLectura

Atlas.AhistoriadePaSalt

Unmozoéatopadomomentos antesdasúamorteeacollidoporunha cariñosafamilia.Doce,precozecheode talento,onenoflorecenoseunovo fogareafamiliamóstralleunhavida quenoncreraposible.Perosenegaa dicirunhapalabrasobrequené realmente.

Eamedidaquecreceeconvértese nunhome,namorándoseetomando clasesnoprestixiosoConservatoirede Paris,caseestápretodeesquecero terrordoseupasadoouapromesaque xuroumanter.PeroportodaEuropao malestáaespertarseeninguénpode sentirsedotodoseguro.Noseu corazón,sabequeseachegao momentoenqueteráquevolverfuxir.

Aprendendodascrisesanteriorespara investirconéxitonofuturo

PabloGil(@PabloGilTrader)ponao servizodoinvestidornovelosseusmáis detrintaecincoanosdeexperiencia xestionandoactivosfinanceiros.Efaio cunorixinalenfoqueecunestilofresco quenonseatopanoslibrosacadémicos.

Estelibrodotaaolectordunhas ferramentassinxelasparafamiliarizarse coaperspectivadapsicoloxíado investidor.Porqueaíndaqueoprezode calqueraactivoatópasesempre afectadoporfactores macroeconómicos,haiunhavariable quechegaaimportarmáisquecalquera outra:asexpectativasnamentedos investidores.Unhasexpectativas determinadasporfactorespsicolóxicos queseretroalimentandandolugarás oportunidadesdeinvestimentomáisimportantesalongoprazo,eque adoitanconcluírcreandograndes«burbullasalcistas»ou«crisesdepánico» candofinalmenteexplotan.

Ométodoparavivirsenmedo

Ométodoparavivirsenmedorecolle unhaseleccióndesestestemuños,ospasos quederonosseusprotagonistaseas dificultadesqueatoparonnoseucamiñode curación.Trátasedemozosemaioresde todotipo(médicos,empresarios, estudantes...)queteñenencomúnrealizaro traballodedesenvolvementopersoalmáis potentequeexiste.Estaselecciónde historias,xuntocoamiñaexplicacióndo métodoedecadacasoenparticular,ten unhapoderosaintención,convencerchede algoquetodosrepiten:«Seeupuiden facelo,titaménpodes».

Oseuéxitoéalgoquelograronelesesóeles,easíchoexplicannestas páxinasenosvídeosdeYoutubeasociados.Nonhaitrampanincartónno quefixeronpararecuperarse.Sómoitoesforzo,unmétodomoiclaroe perseveranzapormilleiros.Asaídaestáaí,aoteualcance.

Oscabaleirosdozodiaco Spider-Man:Cruzandoomultiverso

Estrea26demaio

Cinconovosguerreirossonrecruta‐dosparaserosCabaleirosdoZodíaco, unhaforzacósmicadeelitededicadaa protexerádeusagregaAteneaeaopla‐netaTerra.

MilesMoraisregresanapróxima entregadasagagañadoradoÓscar® Spider-Verse,unhaaventuraépicaque transportaráaoamigableveciñode BrooklynSpider-ManatravésdoMul‐tiversoparaunirforzasconGwenStacy eunnovoequipodeSpider-People,e enfrontarseasíaunvilánmoitomáis poderosoquecalqueracousaquecoñe‐cesenantes.

A“sirenita”

Ariel,amáisnovadasfillasdo ReyTritóneamáisdesafiante,de‐sexasabermáissobreomundo máisalódomare,mentresvisitaa superficie,namórasedoaposto PríncipeEric.Aíndaqueassirenas teñenprohibidointeractuarcoshu‐manos,Arieldebeseguiroseuco‐razón.Así,faiuntratocoamalvada bruxadomar,*Úrsula,quelledáa oportunidadedeexperimentara vidanaterra,oqueponenperigoa súavidaeacoroadoseupai.

OHumordeCosme

Saúde Maio2023 Xornal 21 23 Actualidade Cinema
Estrea2dexuño Estreo26maio
Xornal 21
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.