yok-yer non-place
katkıda bulunanlar contributors Hamit Hamutcu hamit.hamutcu@mixerarts.com Kurucu Founder Bengü Gün bengu.gun@mixerarts.com Direktör Director Mehmet Kahraman mehmet.kahraman@mixerarts.com Sanatçı İlişkileri Artist Relations Serhat Cacekli serhat@mixerarts.com Mixer Editions Koordinatörü Mixer Editions Coordinator Elvin Vural elvin@mixerarts.com Etkinlikler Sorumlusu Events Coordinator Ayşegül Papila aysegul@mixerarts.com Galeri Asistanı Gallery Assistant Başak Köktürk Galeri Asistanı Gallery Assistant Zeynep Bolat Stajyer Intern Seçil Ofset 100. Yıl Mahallesi, Massit Matbaacılar Sitesi 4. Cadde No:77 Bağcılar, İstanbul Baskı Print Baskı Tarihi Printing Date 15.01.2015
Bu katalog 19.12.2014-01.02.2015 tarihleri arasında Mixer tarafından düzenlenen ‘yok-yer’ adlı sergi için 1000 adet basılmıştır. Tüm yayın hakları saklıdır. İzin almadan çoğaltılamaz, yayınlanamaz, dağıtılamaz. This catalogue is printed 1000 copies for the exhibition entitled ‘nonplace’ organized by Mixer between 19.12.2014-01.02.2015. All copyrights belong to Mixer. This catalogue cannot be copied, re-printed or distributed without the permisson of Mixer.
Yok – mekanların birey ile kurduğu ilişki üzerine Mehmet Kahraman Günümüz dünyasındaki kentler küreselleşme ile birlikte dönüşüme yoğun bir biçimde açık alanlar olarak tüketilir. İnsan nüfusunun ve bilgi hareketliliğinin arttığı bir zaman diliminde popüler kültür beğenilerine göre düzenlenen hayat tarzları kültürel kodlardan uzak bir biçimde yapay mekanlar ortaya çıkarır. Bu bağlamda Augé, günümüz mimarisine yeni eklenen birçok yapay yapı tipolojisini yok-mekan olgusu ile karakterize eder. Ritzer ise geçmişten geleceğe, bulundukları coğrafyanın kültürel, sosyal ve fiziksel koşullarıyla ilişki kurmayan bu yerleri içleri boşaltılmış birer bütünlük olarak nitelendirir1. Augé mekanın anlamlandırılabilmesi için mekanla kurulan üç tür bağdan söz etmemiz gerektiğine dikkat çeker. Bir “yer”, kişiler ve toplum tarafından ‘kimlikleyici/özdeşleyici’, ‘ilişkisel’ veya ‘tarihsel’ olarak tanımlanabilirse “mekan” olarak benimsenecektir, aksi takdirde bu mekanlar “yok-mekan”lar olarak algılanacaktır. Mekanla kurulan ilişkinin ana unsurlarından biri olarak tanımlanan ‘kimliksel bağ’, bireyin kendi geçmişi ve gelişimiyle birlikte bir mekanla kurmuş olduğu bağdır2. Bir diğer unsur olan ‘ilişkisel bağ’, birey ve çevresindekilerin geliştirdikleri ortak kültür ve ritüeller aracılığıyla mekanla kurdukları bağdır. ‘Tarihsel bağ’ olarak tanımlanan ise, bireyin ve çevresindekilerin mensup oldukları ortak kültürün geçmişten geleceğe sürekliliği içinde mekanla kurulan ilişkidir. Sergide fotografik bir çözümleme ile ele alınacak olan ‘yok-yer’ kavramı, bireyin bu mekanlarla olan ilişkisine odaklanarak geçici olanın belleğine dair bir tavır takınıyor. Bu tavır çoğunlukla, mekanlardaki ruh hali ve bireyin tüketim alışkanlıkları ile ilişkilenerek bir kimlik kazanıyor. Çalışmalar mekanın kendisiyle ilişki kurarak izleyicinin bu yapay alanlarla yüzleşmesini sağlıyor. Sosyal hayat içinde deneyimlenen alanların belirli tanım kalıpları içine hapsolması, her ne kadar kendi içlerinde bir anlam ifade etseler de, bu alanların fiziksel olarak ciddi bir çaba sarf etmeden kolaylıkla tüketilecekleri ortak bir paydaya sıkışmalarına yol açar. Bu geçiş alanlarıyla kurulan ilişki, bireyin aidiyet duygusuna gereksinim duymadan almak istediğini elde etmesi etrafında şekillenen sessiz ve pasif bir ilişki formudur. Tarihsel kimlikten kopuk mekanların toplumların kültürel değerlerine dokunmadan var
edilmesi, bu yapıları niteliksiz birer objeye dönüştürür. Bu açıdan bakıldığında, Aslı Narin’in geçiş alanları niteliği taşıyan mekanlara dair ürettiği fotoğraf çalışmalarında mekanlar figürlerle ve her ne kadar görünürlüğü olmasa da seslerle birleşiyor. Köprü altları gibi son derece transit formları, geçici de olsa yaşam alanlarına dönüşen yapılar olarak karşımıza çıkarıyor. Egemen Tuncer ise fotoğraf serisinde izleyiciye yokyer’lerin tipolojik olarak nasıl görünebileceklerine dair mimari anlamda minimal birer temsil sunuyor. Dijital ortamda ürettiği bu işler, yapılardan kesitler sunuyor ve bunun üzerinden izleyiciyi, işleri sergilendikleri mekan ile bir bütün halinde algılamaya davet ediyor. Hasan Deniz’in fotoğrafları, yersizlik ve zamansızlık kavramlarına, zamana not düşmekten ve belgelemekten kaçınan imajlar yaratma kaygısıyla eklemleniyor. İşleri, ‘yok-yer’ kavramıyla farklı bir açıdan, coğrafi ve kültürel olarak ilişki kuramadığımız, aidiyet duygusunun ancak kısmen ve dönemsel olarak hissedilebileceği otel odalarından izlenimlerle bütünleşiyor. Ritzer , G., M. Rayn, J. Stepnisky, 2005, “Transformations in Consumer Settings”, Inside Consumption, Ed. S. Ratneshwar, D.G. Mick, Routledge, Londra, ss. 292-309.
1
2 Auge, M. 1997, Yer-olmayanlar: Üstmodernliğin Antropolojisine Giriş, Çev. T.Ilgaz (1992), Kesit Yayıncılık, İstanbul
1
Aslı Narin fotoğraflarında klasik fotoğraf anlayışı olan ‘bir anı yakalamak’ yerine bir deneyimi ya da duyguyu fotoğrafta toplayarak arşivliyor ve izleyiciye tekrar sunuyor. İşleri sürece dayalı olduğundan ve sonucu önceden asla bilinemediğinden üretim şekli kontrollü bir deneysellik içeriyor ve performatif birer çalışma olarak ortaya çıkıyor. Yapmaya çalıştığı şey, içe dönük bir araştırma olarak insanın varoluşunu sorgulamak ve bir arkeolog gibi bunu seyahat ve arayış yolu ile denemek.
2
3
4
5
6
7
AslÄą Narin uses photography in a conceptual manner rather than a tool to document a decisive moment to indicate an experience or a feeling. She collects images or shoots photos and creates archives to rework on them. Her resulting works are a part of the process, instead of expected clean-cut results because of her performative production process. The phase is experimental yet carefully controlled. What she tries to do is to question the being by an introvert research and experience it with travelling and wandering like an archaeologist.
8
Egemen Tuncer çalışmalarını fotoğraf medyumu üzerinden sürdürüyor. Bu arayüzün barındırdığı teknik ve semantik açılımları sorguluyor, fotoğraflarını indirgeyici bir üslup ile inşa ediyor. Yaratım sürecindeki müdahaleler belli bir nesnelliğe ulaşma amacı taşıyor. Temsili yalnızca bir araç olarak kullanan sanatçının yeni düzende kurguladığı içerikler, fotoğraf pratiğine hizmet etmeye yönelik.
9
10
11
Egemen Tuncer’s artistic practice is built on various photographic techniques and their semantical expansion in a reductive manner. The interventions during the production process have an aim to reach a certain point of objectivity. The content he builds in a new order where he uses representation as a medium, is devoted to serve his practice.
12
The relationship between the ‘non-places’ and the individual Mehmet Kahraman In today’s globalized world, cities are consumed as spaces open to heavy transformation. In times both the human population and spread of information increase tremendously, life styles shaped by popular culture tastes bring out artificial places disconnected with cultural codes. In this context, Augé characterizes many of artificial typologies of recent architectural constructions as ‘non-place’. Ritzer, additionally, describes those spaces from past till now as hollow unities having no interaction with socio-cultural and physical conditions of the territory they belong1. Augé mentions that there is a need for three different ties to give meaning to a place. A space will be accepted as “place” as long as it is described as either ‘concerned with identity’, ‘relational’ or ‘historical’ by the individuals and society; otherwise it will be perceived as “non-place”. The ‘concerned with identity’ tie is a core element for the sense of belonging where individuals can establish a link with their own personal histories and developments2. The ‘relational’ tie with the place, secondly, is territorial and developed around those of individuals and societies that cultivate together through their shared culture and rituals. The ‘historical’ tie, on the other hand, refers to a continuous relationship with the place from the past to the future among the individuals and those around them through their culture. The ‘non-place’ concept of the exhibition to be addressed within the perspective of photographic analysis brings up new approaches to the memory of the temporal by focusing on the relationship between the individual and the places surrounding them. This attitude mostly gains a new identity relating the consumption habits of the individuals and common consciousness within the places. The artworks displayed in the exhibition build connections with the exhibition area and hence allow the viewers to directly confront with these kinds of artificial spaces. Social spaces within fixed patterns, even though they have a meaning within, result in these spaces’ meeting on a common ground where each one of them can be consumed very easily without giving so much physical effort. The relationship built with these transitory spaces is a silent and passive form in which the individuals get whatever they want without any sense of belonging.
Since those places do not interact with the historical identities and cultural values of the society, they are converted into unqualified objects. From this point of view, Aslı Narin’s photographs of transitory spaces combine figures and sounds -even if they do not have any visibility. She brings transitory forms such as under-the-bridges in front of us as entities temporarily transformed to living spaces. On the other hand, Egemen Tuncer offers minimalistic representations of how ‘non-places’ look like architecturally. These digital works present sections of structures and invite visitors to perceive the exhibition space and artworks as a whole. Hasan Deniz’s photographs cling to the notions of placelessness and timelessness with a fear of creating images that avoid documenting and noting time. He approaches to ‘nonplace’ concept with impressions from hotel rooms, which can be associated neither geographically nor culturally, where the feeling of ‘belonging’ can only be felt for a temporal period. 1 Ritzer , G., M. Rayn, J. Stepnisky, 2005, “Transformations in Consumer Settings”, Inside Consumption, Ed. S. Ratneshwar, D.G. Mick, Routledge, London, pp. 292-309. 2 Auge, M. 1997, Yer-olmayanlar: Üstmodernliğin Antropolojisine Giriş, Çev. T.Ilgaz (1992), Kesit Yayıncılık, İstanbul
13
14
15
Hasan Deniz fotoğraflarında zaman ve zamansızlık, mekan ve mekansızlık kavramlarını irdeleyen imgelere odaklanıyor. Çekildikleri yerlere ait tanımlayıcı bilgiler barındırmaktan olabildiğince kaçınan fotoğrafları, terk edilmişlik, sahipsizlik ve yarı bırakılmışlık duygusu uyandırıyor. İşlerindeki zamana not düşmekten, belgelemekten kaçınan imajlar yaratma kaygısı, “yokyer” sergisindeki fotoğraflarında da gözlemleniyor. ‘yok-yer’ kavramına, dünyanın coğrafi ve kültürel olarak ilişkilendirilemeyen, aidiyet duygusunun ancak dönemsel olarak kısmen hissedilebileceği otel odalarından izlenimleriyle yaklaşıyor.
16
17
Hasan Deniz focuses on images examining concepts of time and timelessness, place and non-place in his photography. His photography awakens emotions like incompleteness, dereliction and desolation while they try to avoid sheltering information that identifies the locations where they were taken. His fear of creating images that avoid documenting and noting time can also be seen in his photos at “non-place”. He approaches to “non-place” concept with impressions from hotel rooms which can be associated neither geographically nor culturally, where the feeling of belonging can only be felt for a temporal period.
Aslı Narin 1985’te İstanbul’da doğdu. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor.
Born in Istanbul in 1985. She lives and works in Istanbul.
Sabancı Üniversitesi Görsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı bölümünden mezun olduktan sonra Goldsmiths, Londra Üniversitesi’nde aynı alan üzerinde yüksek lisans eğitimini tamamladı. Fotoğraf çalışmalarıyla İstanbul ve Londra’da çeşitli grup sergilerine katıldı. 2010 yılında CDA Projects’in düzenlediği “Genç Yeni Farklı” sergisine seçildi. 2012 yılında fotoğrafları İstanbul Modern Sanat Müzesi’nde sergilendi ve müze koleksiyonuna dahil edildi. Halen Kadir Has Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi’nde öğretim görevlisi olarak çalışmakta ve Yıldız Teknik Üniversitesi’nde “Sanatta Yeterlilik” doktora programına devam etmektedir.
After graduating from Visual Arts and Visual Communication Design Program at Sabancı University, she completed her MA degree at Goldsmiths Collage, University of London. She participated in various group exhibitions in Istanbul and London. She was selected for “Young Fresh Different” exhibition at CDA Projects in 2010. In 2012, her work was exhibited at the Istanbul Modern Art Museum and the collection has acquired some of her works. Currently, she teaches at Kadir Has University’s Art and Design Department and pursues her PhD in Proficiency in Art at Yıldız Technical University.
Egemen Tuncer 1989’da İstanbul’da doğdu. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor.
Born in Istanbul in 1989. He lives and works in Istanbul.
2013’te Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Fotoğrafçılık Bölümü’nden mezun olan sanatçı aynı üniversitenin resim bölümünde yüksek lisansına devam etmektedir. 2013’te “14. Borders and Orbits” yarışmasına, Pera Müzesi’nde düzenlenen “Connecting the Dots” sergisine ve Mixer ile Contemporary İstanbul’a katıldı. Ayrıca Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi ve Marmara Üniversitesi’nin işbirliği ile Lahey’de gerçekleşen “Bridges Across The Bosphorus” isimli bir atölyede çalıştı. 2014’te ise İstanbul’da Mamut Art Project’e ve yine Mixer ile Contemporary İstanbul’a katıldı.
He graduated from Marmara University Fine Arts Faculty’s Photography Department in 2013, and later started his master’s degree in painting. In 2013, he joined “14th Borders and Orbits” competition in Istanbul, “Connecting the Dots” exhibition in Pera Museum, and Contemporary Istanbul with Mixer. He also participated in a workshop in 2013 called “Bridges Across The Bosphorus” in The Hague, with the cooperation of Mimar Sinan School of Fine Arts and Marmara University Faculty of Fine Arts. In 2014, he took part in Mamut Art Project in İstanbul and later showed at Contemporary Istanbul with Mixer.
Hasan Deniz 1972’de İstanbul’da doğdu. İstanbul’da yaşıyor ve çalışıyor.
Born in Istanbul in 1972. He lives and works in Istanbul.
Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi SinemaTelevizyon bölümüne girdi ve bu okuldan mezun oldu. 1996 yılında öğrenci iken gerçekleştirdiği ‘Cin’ filmiyle, Adana Film Festivali’nde “En İyi Deneysel Kısa Film” ödülünü aldı. Lise yıllarında Cumhuriyet Dergi’de başlayan profesyonel fotografçılık kariyerine Vizyon, Vizyon Dekorasyon, Gurme, House Beautiful, Marie Claire ve Naviga’nın yanısıra, Medina Turgul DDB Ajans’ta ve serbest fotografçı olarak reklam sektöründe devam etti. 2012’de Milli Reasürans Sanat Galerisi’nde “Koço” sergisinde fotoğrafı sergilendi. 2014’te aynı galeride “Alte Liebe” isimli solo sergisini açtı. Yine 2014’te, Koç Anamed’de “Masum Bir Kent’”sergisinde çalışmaları sergilendi.
After graduating from Galatasaray High School, he pursued his studies at Marmara University School of Fine Arts Cinema-Television Department. While he was still a student, he won “Best Experimental Short Film” award at Adana Film Festival with his movie “Cin” in 1996. He started his professional photography career in his high school years at “Cumhuriyet Dergi” and continued his career at Vizyon, Vizyon Decoration, Gurme, House Beautiful, Marie Claire and Naviga. He worked as an independent photographer, as well as in advertisement at Medina Tugrul DDB agency. His work was exhibited at Milli Reasürans Art Gallery’s “Koço” exhibition in 2012. He had his solo exhibition “Alte Liebe” at the same gallery in 2014. His works are also exhibited at Koç Anamed’s “An Innocent Town” exhibition in 2014.
1. Aslı Narin Difüzyon Diffusion (2014) RC print 25 x 38 cm, 3+1 AP
11. Egemen Tuncer 27 kutu (2014) C-print diasec 66 x 100 cm, 3+1 AP
2. Aslı Narin Difüzyon Diffusion (2014) RC print 25 x 38 cm, 3+1 AP
12. Hasan Deniz İsimsiz Untitled (2014) C-print diasec 75 x 50 cm, 5+1 AP
3. Aslı Narin Difüzyon Diffusion (2014) RC print 25 x 38 cm, 3+1 AP
13. Hasan Deniz İsimsiz Untitled (2014) C-print diasec 50 x 75 cm, 5+1 AP
4. Aslı Narin Difüzyon Diffusion (2014) C-print diasec 50 x 75 cm, 3+1 AP
14. Hasan Deniz İsimsiz Untitled (2014) C-print diasec 60 x 90 cm, 5+1 AP
5. Aslı Narin Difüzyon Diffusion (2014) RC print 25 x 38 cm, 3+1 AP
15. Hasan Deniz İsimsiz Untitled (2014) C-print diasec 50 x 75 cm, 5+1 AP
6. Aslı Narin Difüzyon Diffusion (2014) RC print 25 x 38 cm, 3+1 AP
16. Hasan Deniz İsimsiz Untitled (2014) C-print diasec 75 x 50 cm, 5+1 AP
7. Aslı Narin Difüzyon Diffusion (2014) C-print diasec 50 x 75 cm, 3+1 AP
17. Hasan Deniz İsimsiz Untitled (2014) C-print diasec 45 x 45 cm, 5+1 AP
8. Egemen Tuncer Depo II (2014) C-print diasec 66 x 100 cm, 3+1 AP 9. Detay Detail from Egemen Tuncer 27 kutu (2014) C-print diasec 66 x 100 cm, 3+1 AP 10. Egemen Tuncer Depo I (2014) C-print diasec 66 x 100 cm, 3+1 AP
www.mixerarts.com
boÄ&#x;azkesen cad. no: 45 bodrum kat tophane beyoÄ&#x;lu istanbul +90 212 243 54 43
|
www.mixerarts.com
|
info@mixerarts.com