EBS Loods • Rotterdam
Opdrachtgever European Bulk Services BV (EBS), Rotterdam
Aandrijving dakluiken Heilig BV, Heerhugowaard
Bouwperiode januari 2013 – 1 augustus 2013
Ontwerp, bouwbegeleiding Em Pedra Port Consultancy, Rhoon
Automatisering en elektrotechnische installatie TES Industrial Systems, Oosterhout
Afmetingen 83 m x 32 m x 21 m (bxdxh)
Hoofdaannemer Rasenberg Bouw, Breda
Maatvoering Agel adviseurs, Oosterhout
Staalwerk Nederhoed BV, Heerenveen
Kraanverhuur Heeren, Roosendaal
IndustrieBouw • augustus 2013 • 16
Bruto vloeroppervlakte 2.656 m2 Netto inhoud 33.000 m3 verdeeld over 3 compartimenten
Tekst: Tjerk van Duinen
Domme bulk,
slimme loods In september zal naar verwachting de eerste bulk in de gloednieuwe loods van European Bulk Services (EBS) gestort worden. De Rotterdamse stuwadoor slaat met deze nieuwbouw een grote slag. De betonnen constructie aan de Laurenshaven Terminal heeft een capaciteit van 33.000 m3 onder brugkraanbereik en vervangt vier stalen silo’s uit de jaren zestig met slechts 12.000 m3 inhoud. Deze forse capaciteitswinst gaat vergezeld van een enorme vooruitgang in efficiency en milieuhygiëne. Het is namelijk een slimme loods.
Uit de brugkraan geschoten foto toont het tweede deel van de stort van de wanden.
De loods maakt deel uit van de gesloten opslagcapaciteit langs de zeekade die onder bereik ligt van de twee grote brugkranen. Met behulp van de kranen zorgen doseerbunkers en bandtransporteurs voor de verdere aan- en afvoer van bulk naar binnenvaartschepen, treinwagons of naar opslag op het terrein. De meeste loodsen en de silo’s die net zijn vervangen hebben als nadeel ten opzichte van de nieuwe loods dat de daken maar gedeeltelijk open kunnen, waardoor de grijpers van de brugkranen een loods zelfstandig niet goed leeg krijgen en er altijd hulpmaterieel moet worden ingezet. Daan Bos van Em Pedra Port Consultancy: ‘De nieuwe loods is uniek in zijn soort en omvang omdat de luiken helemaal open kunnen en de kraanmachinist volledig kraanbereik heeft binnen in de compartimenten. Alleen voor een grondige schoonmaak zal er wel eens klein hulpmateriaal in gehesen moeten worden om de uiterste hoekjes leeg te scheppen. Door toepassing van moderne communicatietechniek kan de kraanmachinist vanuit de zijn cabine de luiken open en dicht doen. De beweging en de posities van de dakluiken zijn tevens zichtbaar in de controlekamer van de terminal op het SCADA scherm. Eén persoon kan nu dus een loods veilig laden en lossen. De slimme
IndustrieBouw • augustus 2013 • 17
Assemblage van het eerste daksegment
ALS HET OP KWALITEIT AANKOMT
Dé betonindustrie bouwer in heel Nederland
Gastelseweg 161 4705 RA Roosendaal Telefoon 0165 - 54 59 10 Fax 0165 - 55 34 54 kraanverhuur@heerengroep.nl
Rasenberg Bouw B.V. Vestiging Breda St. Ignatiusstraat 253 4817 KK Breda Vestiging Oosterhout Elschot 34 4905 AZ Oosterhout 0162-454532 0162-433051 Tel.: 076-5783578 Fax.: 076-5783579 e-mail: bouw@rasenberg.nl www.rasenberg.nl
IndustrieBouw • augustus 2013 • 18
Onafhankelijk advies en project management voor bouwwerken in havens en terminals.
www.empedra.eu
Rotterdam • EBS Loods
techniek zit vooral in het dak en de besturing en visualisatie daarvan.’ De loods is gebouwd met Design & Construct contractvorm. Rasenberg Bouw won de aanbesteding ‘omdat deze aannemer het concept het beste vertaald heeft naar een doeltreffend ontwerp’, licht Bos toe.
Volcontinu storten
Tijdens het volcontinu storten was het een mierenhoop van mensen op en rond de glijkist
Daan Bos (links) en Wesley Faes naast de punt van de kopgevel
llations a t s n i Crane ms & e t s y s D r i ve tion a m o t u ial a Industr
Your TOTAL solution provider!
Maar voordat het dak op zijn plaats lag, diende eerst de ‘eenvoudige’ betonnen bak van 82 bij 32 bij 16 meter gemaakt. Wesley Faes, werkvoorbereider van Rasenberg Bouw, nuanceert ‘eenvoudig’: ´De bouwkavel ligt strak tussen bestaande loodsen en de rails van de brugkraan en die ruimte is is maximaal benut. Logistiek is dat niet gemakkelijk, zeker als je bedenkt dat er twee keer per week een goederentrein langskomt en de brugkraan regelmatig aan het werk is. Vooral het inhijsen van de daksegmenten was een puzzel.’ De betonconstructie is in drie fasen gemaakt. Faes: ‘Eerst is op een grondverbeteringspakket een vloer gestort en monolithisch afgewerkt, gecertificeerd volgens Good Manufacturing Practice. Vervolgens is het opgaande werk in twee gelijke, kamvormige helften opgetrokken met glijbekisting. Met zo’n situatie is dat de beste oplossing. Ter plekke is de kist gemaakt die 82 bij 16 meter groot is en een meter hoog. We
TES Industrial Systems B.V. +31(0) 162 32 83 83 Mechanisatieweg 2 4906 AE Oosterhout www.tesindus.nl TES goo.indd 1
16-03-11 13:58 IndustrieBouw • augustus 2013 • 19
TES levert de hersens van de loods Voor TES Industrial Systems BV is EBS bekend terrein. De afgelopen zestien jaar heeft deze als specialist in aandrijfconcep ten al diverse havenkranen gemoderni seerd, transportbanden opgewaardeerd en doseerbunkers een nieuw leven gegeven op de terminals van EBS. Zo kregen de installaties FailSafe Wifi-verbindingen en zogenoemde Plant visualisering- en automatiseringssystemen (SCADA). Ook de nieuwe loods van EBS wordt vanzelf sprekend uitgerust met deze state of the art elektrotechniek. De essentie ervan is dat alle informatie over de aangesloten apparatuur (grijperkranen, transportban den, luiken van loodsen) gekoppeld is in één netwerk. Zo kunnen de mensen van de controleka mer alle activiteiten 24/7 monitoren, diagnoses doen van de aangesloten appara tuur (service en onderhoud) en snel en gericht ingrijpen als er iets niet in de haak is. Ook de kraanmachinist kan in zijn cabine op een klein display zien wat de status is van de installaties
onder hem. Bovendien zijn tegenstrijdige handelingen uitgesloten: een kraan kan onmogelijk lossen in een luik dat niet geopend is. Ten slotte zijn alle elektrische componenten in de bunkers voorzien van ATEX21 certificering om de explosieveilig heid te garanderen. Dat is noodzakelijk, omdat bij sommige bulkgoederen die EBS verwerkt stof vrijkomt. TES Industrial Systems richt zich vooral op containeroverslag, bulk-handling, heavy lift, de staal- en de aluminiumindustrie, transportbanden en scheepslieren. Het be drijf is wereldwijd actief en heeft zo’n 100 mensen in dienst. www.tesindus.nl
EBS strategisch aanwezig in Rotterdam
Screenshot SCADA
Van millimeterwerk tot ruimtelijk plan Meten is weten, zeker bij de bouw van de vlakloods van EBS. De metingen en maatvoering zijn tijdens het hele bouw proces verricht door AGEL adviseurs uit Oosterhout. Directeur Remco van Dessel: ‘Het klinkt raar bij zo’n grote betonnen bak, maar het luistert juist erg nauw. Om te be ginnen hebben we de nulsituatie (inclusief rails van de overslagkranen) opgemeten, die als basis diende voor de technische uitwerking. Tijdens de bouw was het onze taak het betonwerk uit te zetten en knel punten te signaleren. Na het gereedkomen van de betonnen constructie zijn alle posi ties en dimensies “As-built” nagemeten en hebben we op de 13 tot 16,5 meter hoge wanden de ankers voor de dakconstructies uitgezet.’ Wederom millimeterwerk. AGEL adviseurs is niet alleen bedreven in maatvoering. Het bureau is juist sterk in het integreren van expertises binnen een
IndustrieBouw • augustus 2013 • 20
Zoveel ruimte zit er tussen de brugkraan en de zijwand (landzijde)
gebied dat zich uitstrekt over ruimtelijke ontwikkeling, stedenbouw, infrastructuur, bouw, geodesie, omgeving en milieu.
EBS is een stuwadoorsbedrijf dat zich bezighoudt met het laden, lossen, op- en overslaan van droge bulk, zoals kolen, alumini umoxide (alumina), biomassa en voedingsmiddelen (maïs, erwten, soja, granen en zaden). Jaarlijks verwerkt EBS zo’n 12 miljoen ton bulkgoed. Naast de terminal aan de Laurenshaven heeft EBS nog een terminal in Europoort voor schepen met de grootste diepgang; daar is ook onlangs de bouw begon nen van een hypermoderne loods. Beide terminals zijn aangesloten op het uitgebreide spoor-, weg en -waternetwerk waar Rotterdam zijn internationale handelspositie aan dankt. Met de nieuwbouw aan de Laurenshaven vergroot EBS de capaciteit, de mogelijkheden en de efficiency van deze terminal in hoge mate, zodat het bedrijf nog beter op ontwikkelingen in de bulk markt kan anticiperen.
Rotterdam • EBS Loods
hebben toen zeven dagen lang 24 uur per dag volcontinu gestort, waarbij de kist 12 centimeter per uur omhoog ging. Omdat niet alles van tevoren te wapenen was, is continu meegevlochten door een team dat tot 35 vlechters telde.’ Voor de verdikking met schuine aanloop bovenin, zijn verloopstukken en een buitenkistaan de glijbekisting toegevoegd. In totaal is voor de vloer 1.000 m3 beton gebruikt en voor de wanden 3.200 m3.
Loods aan de waterzijde tijdens montage eerste daksegment
Dak op wielen Op de verbrede rand staan de drie dakluiken, die elk de 32 meter overspannen en ruim 26 meter breed zijn. Inclusief de wieltjes waar ze op bewegen zijn luiken ruim 6 meter hoog. ‘Het dak van deze loods is echt uniek’, vertelt Daan Bos. ‘Het is gebaseerd op een aluminium scheepsluik, alleen is deze van staal om de enorme overspanning mogelijk te maken. De luiken kunnen volledig over en onder elkaar door rijden, waardoor een compartiment volledig open kan. Is compartiment 1 open, dan zijn 2 en 3 hermetisch afgesloten om contaminatie van opgeslagen producten over en weer te voorkomen. Daarvoor zorgen dubbel uitgevoerde afdichtingsprofielen.’ Nu kan een stalen dak door de zon uitzetten, door sneeuw inzakken en door kou krimpen. ‘Zelfs de 80 centimeter dikke betonnen wanden van de loods wijken tot wel een decimeter uit als ze vol beladen zijn’, verklaart Faes. Om al deze bewegingen op te vangen en scheefloop van het dak te voorkomen, zijn de luikwielen 30 centimeter breed gemaakt en is voor de aandrijving een pennenbaan gemaakt met rondsel. Pulsentellers aan de motorenin maken het mogelijk om te allen tijde exact de posities te weten van de luiken. ‘Elektrotechniek, aangevuld met de nieuwste communicatietechnieken maken dit een hele slimme loods’, lacht Bos. ‘De thermometer aangesloten op het SCADA-systeem [zie kader TES; red.] meet ook temperatuur in de loods. Broei moet je natuurlijk niet hebben.’
AGEL adviseurs
Groot materieel Heeren Kraanverhuur was regelmatig present op de bouwplaats aan de Laurenshaven. Allereerst voor het plaatsen van de bekis tingsschotten. Daarnaast heeft het bedrijf uit Roosendaal voor de stort van de vloer en de wanden ze een betonpomp opgesteld met een capaciteit van 80 m3 per uur. Voor het opgaande werk werd die tijdens het volcontinu storten om het half uur gevoed door een volle mixer. Voor het storten van de schuine topgevels is een 85 tons rupskraan gebruikt. De Heeren Groep bestaat uit meerdere gespecialiseerde bedrijven die naast de verhuur van kranen (verticaal transport) zich onder meer bezig houdt met speciale transporten, het vervoer van zand en slib en ook afval. www.heeren-roosendaal.nl
ruimte infra bouw milieu
www.ageladviseurs.nl Hoevestein 20b Oosterhout | 0162-456481 | info@ageladviseurs.nl
IndustrieBouw • augustus 2013 • 21