Jongerentaal

rabObaND 124 | December 2021 13

Ook nieuwsgierig naar de betekenis van woorden als viben, bae, fixen, lit? Jongeren zijn supercreatief als het gaat om de taal. En nee, dat is geen taalverloedering, maar een uiting van opperste creativiteit.

DOOR REDACTIE RABOBAND

Toegegeven. Voor adepten van het standaard Nederlands, het Groene Boekje en de Dikke van Dale is het een gruwel. De taal waarmee jongeren zich in de sociale media manifesteren. Om nog maar te zwijgen over het onconventionele gebruik van woorden, spaties, interpuncties en hoofdletters en de type en spelfouten waar ouderwetse taalfetisjisten zich over opwinden. Desondanks, als je goed luistert, de woorden proeft, is jongerentaal soms ook pure poëzie. Met onbegrijpelijke afkortingen, fonetisch geschreven woorden zoals egt, kweenie en jonguh en allerlei andere taalvondsten die – dat blijkt uit onderzoek – veel eerder een verrijking van de taal zijn dan een verarming.

Vooral jongeren die de Nederlandse taal goed beheersen en actief zijn op de sociale media zijn inventief met taalvondsten. Spelen met taal draagt bij aan hun sociale identiteit en status. De manier waarop ze woorden gebruiken vergroot bovendien de expressiviteit van wat ze te zeggen hebben. Handig als je elkaar niet ziet en nonverbale signalen mist. Ook blijken jongeren die actief WhatsAppen doorgaans betere teksten te schrijven in het Nederlands dan jongeren die veel minder of niet actief zijn op WhatsApp. Ondanks de afwijkende digitaal die ze gebruiken voor hun informele contacten. Zodra het formeel wordt passen ze zich trouwens meestal naadloos aan.

De vooral onder ouderen populaire opvatting dat veel jongeren lijden aan totale taalverwildering slaat dus nergens op. In tegendeel zelfs. Jongeren zijn minstens zo taalvaardig als hun ouders en grootouders. Bovendien neigen ze naarmate ze ouder worden naar hetzelfde taalkundige conformisme als de generaties voor hen. Niks nieuws onder de zon dus. Nou ja, behalve dan natuurlijk die woorden.

Bronnen: Radboud Universiteit Nijmegen, Harpers Bazaar, RTL Nieuws

Populaire afkortingen

Bae: before anyone else. Ook wel liefje of schatje. BRB: be right back, ben zo terug. Waarvan is natuurlijk de vraag. BTW: by the way. Oftewel, trouwens. CU: klinkt als een politieke partij maar betekent See you. Epic: supergaaf, fantastisch. Ewa: hoi of hallo. ff: inderdaad met kleine letters. Even, heel even. Fix: toekomstig vriendje of vriendinnetje. Moet nog wel worden gefixed, ofwel versierd. For shizzle: klinkt aanzienlijk cooler dan zeker of absoluut. For saus: voor niks. Als in: ik ben voor niks gekomen. Grtz: greetz. Ook wel groetjes. Of zoiets. IC: nee, geen intensive care waar je amechtig ligt te zijn maar I see. Dat je het snapt. Lit: ander woord voor geweldig of cool. LMK: let me know. Ik hoor het wel een keer. LOL: laughing out loud. Lol dus. Lachen, gieren, brullen. LYLT: love you long time. Voor wie geen zin heeft in tijdrovende romantiek. OMG: oh, my god. Denk er lange uithalen bij en een ondermaats TV programma. RT: re-tweet. Retour afzender. Dus met boodschap. Shinen: alles wat er maar een beetje leuk uitziet. Kan zowel een mens zijn als een broodje in de vitrine van de plaatselijke snakckbar. Skeer: blut of platzak. Ook wel armoedig. Skeere gast, iemand die nooit een rondje geeft. TTYL: talk to you later. In onvervalst Nederlands geen tijd. Viben: het heel gezellig hebben, beetje dansen, beetje zoenen, wat smalltalk. W8: Wacht…… tot je een ons weegt of zo. Whoop whoop: de hedendaagse variant van woehoeeeee. Yeet: vreugdekreet. Voorheen yes – met uitroepteken, of joepie, op de toon van Joop Terheul. Kan ook worden geroepen als je iets weggooit. Dan heet het yeeten. Yolo: you only live once. Je leeft maar een keer, dus hurry up.