van een neiging tot horizonverenging.5 Dit betekent dat mensen in het alledaagse leven de neiging hebben om in vertrouwde patronen te vervallen. (1) Het feest onderscheidt zich van het toeval en de contingentie, doordat het een ritueel karakter heeft en dus herhaalbaar is. Eenmalige feesten zijn een contradictio in terminis. Een feest is een rite, geen routine.6 Ook al kenmerken feesten zich door uitbundigheid, uitgelatenheid, enthousiasme en spontaneïteit, toch vertonen ze regelmaat en orde. Een feest vraagt veel voorbereiding. Elk feest heeft een begin- en einduur, een specifieke plaats, ruimte, gelegenheid, kledij, specifieke handelingen enzovoort. De exuberantie van het feest betekent niet hetzelfde als de afwezigheid van regels. (2) Het feest creëert een afstand ten opzichte van het alledaagse begrepen als zorg, als bezigheid, als strijd. De strijd wordt tijdelijk opgeschort.7 Mensen komen weer op kracht. De mogelijkheid van verzoening wordt verbeeld. Anders dan de alledaagse wereld, staat het feest in het teken van de overvloed en de generositeit. De uitgelaten aanwezigen doen zich te goed aan eten en drinken, ze dansen, er is muziek. De feestgangers laten zich gaan. Het feest is de plaats van de grote emoties. Het feest intensiveert wat het dagelijkse leven reduceert.8 Daarom kan ook gezegd worden dat het feest wijst op de volheid van het bestaan. De deelnemers ervaren dat de werkelijkheid niet opgaat in het alledaagse. Die breuk met het alledaagse wordt in bijzondere praktijken zowel uitgedrukt als gesticht. Zo zullen de betrokkenen zich feestelijk kleden. Naar een feest komen zonder aangepaste kledij kan een uitdrukking van minachting zijn. Het wijst erop dat men de feestvreugde niet wil delen en de alledaagse sfeer niet kan of wenst te verlaten. De feestgangers brengen ook geschenken mee om de gastheer te bedanken en zo te erkennen. (3) Omdat het feest zich buiten de sfeer van het alledaagse plaatst, is het de ruimte bij uitstek voor andersheid. In het alledaagse is die openheid niet vanzelfsprekend. Het feest creëert een rituele ruimte, waar die openheid voor het andere in scène wordt gezet. Het ritu-
Over kwetsbaarheid, onrust en heelheid: het feest als hoopvolle ontmoetingsruimte | 101