№44 (320). Чоршанбе, 23-уми январи соли 2013

Page 1

1

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

Оё Шўрои уламо салоњияти танњо фатво доданро дорад?

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №44 (320). Чоршанбе, 23-уми январи соли 2013 | Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru

Ќосими БЕКМУЊАММАД: Матбуоти беакс нишони аќибмондагист Шарњи сиёсї

3

Мењрафзуни АБДУЛЛО:

Афзал БОСОЛИЕВ:

Кўшиши фишор ба журналист Интригаи рўз 4

Обунаи маљбурї Нигоње ба музофот

6

40-и ЊНИТ: дурўѓ ё рост

Дар ин шумора: дину ойин Њаром номидани тавофи тифл

2 ташвиш

Каримов аз дўстї гуфт... «Њастанд касоне, ки мехоњанд муќовиматњоро миёни мо таќвият бахшанд. Ва онњо ба мо машварат медињанд: "Ана, онњо чї коре бар зидди шумо карданд, шумо низ зарбаи љавобї занед". Ва ин гуна деверсантњо - мушовирон хеле зиёданд. Саволе ба миён меояд, ки чаро?»

4

"Мактаби кўњна"-и Айнї ва макотиби муосир

12 пурбин

Азњоби нозаиф ё се пешнињоди дўсти Ѓалтак

16


2

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

21 январ дар Маќомоти иљроияи мањаллии њокимияти давлатї дар шањри Душанбе љаласаи кории шањрдорї тањти раёсати Мањмадсаид Убайдуллоев бо иштироки доираи васеи масъулини сохторњо ва роњбарони ташкилоту идорањои шањрї баргузор гардид.

ТАСМИМ НИГАРОНЇ

ФАТВО НИГАРОНЇ

Парлумон ислоњоти ќонуни интихоботи президентиро рад кард 21-уми январ Шўрои Маљлиси намояндагони Маљлиси Олї лоињаи таѓйиру иловањоро ба Ќонуни конститутсионии Тољикистон "Дар бораи интихоботи президентї", ки аз љониби Кумитаи тадорукоти ислоњоти ќонуни интихоботи президентї пешнињод шуда буд, рад кард.

Бино ба иттилои як манбаъ аз Шўрои Маљлиси намояндагон, баррасии лоињаи мазкур, таќрибан, ним соат идома ёфта, раисони Кумитањои Маљлиси намояндагон ва намояндаи ваколатдори Президент хулосаи худро бароварда, лоињаро баргардонидаанд. Саидумар Њусайнї, вакили Њизби нањзати исломии Тољикистон,

ки яке аз муаллифони пешнињоди лоиња аст, ин хабарро тасдиќ карда, гуфт, лоиња бо хулосаи шўрои Маљлиси намояндагон ба муаллифони он баргардонида мешавад. Oафтаи гузашта њамаи Кумитањои Маљлиси намояндагон лоињаи таѓйиру иловањоро ба Ќонуни конститутсионии Љумњурии Тољикистон "Дар бораи интихоботи президентї"

баррасї карда, хулосаи рад дода буданд. Лоињаи мазкур моњи ноябри соли гузашта ба Маљлиси намояндагон ворид шуда буд. Дар њоле, Маљлиси намояндагон ба лоињаи мазкур, ба истилоњ, вето гузошт, ки Кумитаи тадорукоти эътилоф 12уми январи соли љорї тасмим гирифт, то ба Президент Эмомалї Рањмон ин лоињаро дар шакли мурољиатнома фиристад ва кўмак пурсад. Ёдрас мешавем, Кумитаи тадорукоти ислоњот ба Ќонуни интихоботи президентї тирамоњи соли 2012 таъсис ёфта, ба он намояндагони ЊНИТ, ЊДТ, ЊУСДТ, Коллегияи адвокатњои "Сипар" ва њизби расман ба ќайд гирифта нашудаи "Вањдат" шомил шуданд. Дар нишасти ахир ба Кумитаи эътилоф чанд созмонњои ѓайридавлатии "Зуњал" ва "Субњ" ва хабарнигорон низ шомил шуданд.

ЉАВОБГАРЇ НИГАРОНЇ

3019 љазои маъмурии волидайни ноболиѓон Дар шаш моњи соли гузашта 625 њолати содир намудани љиноят аз љониби ноболиѓон ба ќайд гирифта шудааст, ки нисбат ба соли гузашта 80 њолат ё зиёд мебошад. Дар ин давра, њамчунин, 3019 нафар волидайни ноболиѓон ба љавобгарии маъмурї кашида шудаанд.

Ин нуктаро имрўз, 18-уми январи соли 2013, Рамазон Рањимов, вазири корњои дохилии Тољикистон зимни нишасти матбуотии таќвимии худ хабар дод. Бино ба иттилои ў, бо маќсади иљрои Ќонуни Тољикистон "Дар бораи масъулияти падару модар дар таълиму тарбияи фарзанд" барои беназоратї ва бемасъулиятї нисбати таълиму тарбияи фарзандонашон раёсату шуъбањои ВКД-и кишвар бо моддаи 90-и Кодекси њуќуќвайронкунии маъмурї 3 њазору 19 падару модарони чунин ноболиѓон ба љавобгарии маъмурї кашида шудаанд. Болоравии љиноятњо аз љониби ноболиѓонро Рамазон Рањимов дар шањри Душанбе ва ноњияњои тобеи љумњурї нигароникунанда хонда, гуфт, афзоиши љиноятњо аз љониби ноболиѓон дар пойтахт ва ноњияњои тобеъ бештар ба назар мерасад, ки тањлилњои кормандони маќомот нишон медињад, ки яке аз сабабњои асосии содиршавии љиноят ин муњити носолим ва дўстиву рафоќати

онњо бо ашхоси бадахлоќу бадрафтор, бепарвоиву бемасъулиятии волидайн ва пайвандони онњо мебошад. Њамчунин, тибќи гузориши вазири корњои дохилии кишвар, дар давоми соли гузашта сатњи љинояткорї дар умум, мутаносибан ба њамин давраи соли гузашта 2,6 фоиз кам гардида, ошкоршавии љиноятњо 90 дар садро ташкил додааст. Дар соли њисоботї 16 њазору 593 љиноят ба ќайд гирифта шуда, кушодашавии 14 њазору 876 далели он таъмин карда шуд. Аз тарафи маќомоти корњои дохилї 13 њазору 830 љиноят ба ќайд гирифта шудааст, ки нисбат ба њамин давраи соли 2011 372 љиноят кам мебошад. Аз маљмуи ин љиноятњо 12 њазору 661 љиноят ошкор карда шудааст. Аз љиноятњои баќайдгирифташуда 2 њазору 984 љиноятро - љиноятњои вазнин ташкил медињанд, ки дар натиљаи андешидани чорањои сариваќтї 2 њазору 566 љиноят ошкор гардидааст. Ин њам дар њолест, ки низоми

Њаром номидани тавофи тифл Саидмукаррам Абдулќодирзода, раиси Маркази исломии Тољискитон, ки имрўз дар масљиди Њољї Яъќуб(масљиди марказии шањри Душанбе) дар рў ба рўи садњо намозгузор пас аз ироаи хутба суњбат мекард, дар посух ба суоли ин ки "дар Душанбе тифле ба дунё омадаасту дар пушти он калимаи Аллоњ навишта шудааст, назари шумо чист? - гуфт: "Ба зиёрати чунин тифле рафтану тавоф кардан дар гирди он њаром аст". Раиси Маркази исломии Тољикистон дар илова ќайд кард, ки "агар шумо ба он боваред, ки аз рафтану зиёрат кардани он бањрае мебаред, бо далели ин ки Худои таъоло дар Ќуръони Карим фармудааст: "ба зудї нишонањои худро дар атрофи љањон ва дар даруни љонашон ба онњо нишон медињем, то ошкор гардад, ки Ў њаќ аст, оё басанда нест, ки Ў бар њама чиз шоњид ва гувоњ аст", (Фуссилат, ояти 23) хато кардаед". Абдулќодирзода афзуд, ки "агар њадаф аз рафтан - ибрат гирифтан бошад, пас, онњое, ки аз батни модар бо айб ва нуќсоне ба мисли кар, кўр ва... ба дунё меоянд, барои рафтану дидан ва аз он панд гирифтан бењтар аз зиёрти чунин навзоде аст, ки дар пушти вай модарзод калима Аллоњ навишта шудааст". Гуфта мешавад, пайдо шудани "муъљизањо"-е аз ќабили пайдо шудани номи Худо ба монанди калимаи Аллоњ болои ашёи мухталиф дар чанд соли ахир дар љомеа ва аз онњо

ШАЊРДОРЇ НИГАРОНЇ

Кўчидани Боѓи њайвонот 21 январи соли 2013 дар Маќомоти иљроияи мањаллии њокимияти давлатї дар шањри Душанбе љаласаи кории шањрдорї тањти раёсати Мањмадсаид Убайдуллоев бо иштироки доираи васеи масъулини сохторњо ва роњбарони ташкилоту идорањои шањрї баргузор гардид.

баќайдгирии љиноятњои гуногун дар ВКД-и Тољикистон аз замони Шўравї боќї монда, ба аќидаи аксари коршиносон, љавобгўи талаби замон нест. Њамчунин, ин низом ѓайришаффоф буда, нишондињандањои асосии он аз љониби худи масъулини милитсия идорашаванда мебошанд, ки боиси беэътимод будани онњо гаштааст.

Бо дахли масоили рушди меъморї ва татбиќи Наќшаи генералии шањр, ки тибќи барномањои шањрсозї дар соли љорї амалї мешаванд, дар ин љаласа зикр гардид, ки оид ба кўчонидани Боѓи њайвонот ба

САДОИ МАРДУМ

Владимир Ленин (Улянов) барои шумо кї аст? Тибќи як назарсанљии ѓайрирасмї, ки Ољонсии иттилоотии TojNews дар муддати як њафта ба муносибати зодрўзи Владимир Ленин (Улянов) дар байни хонандагони худ гузаронд, маълум шуд, ки 34 дар сад доњии пролетариати љањонро њамчун “душмани ислом ва ќотили мусалмонон” мешиносанд.

11%

Кї аст ин одам?

Пешвои атеистон (бединон)

6%

Душмани ислом ва ќотили мусалмонон

10%

Болшевики истилогар

6%

Озодибахши тољикистониён

28%

Инќилобчии хунрез

Њомии њуќуќњои мењнаткашон

36%

2%

Пурсиш бо фармоиши «Нигоњ» дар пойгоњи интернетии www.tojnews.org гузаронида шудааст. Теъдоди овоздињандањо 465 нафар.

њангомае сохтан дар байни мардум як навъ расм шудааст. Эњитимол, ба њамин хотир, раиси Маркази исломии Тољикистон Саидмукаррам Абдулќодирзода рафтану зиёрат кардани тифли номбурдаро њаром эълом кард.

Дар натиљаи њамин пурсиш 28% дар сади хонандагони TojNews, ки дар ин назарсанљї ширкат карданд, Ленинро њамчун “њомии њуќуќњои мењнаткашон”, 12 дарсад “пешвои атеистон (бединон)” ва 11 дарсад “озодибахши тољикистониён” медонистаанд. Ба ин суолњо, ки Ленин “инќилобчии хунрез” буд, ё “болшевики истилогар” њамагї 6 дарсад дар бахши аввал ва ба њамин андоза

ба варианти дуыввум овоз додаанд. Аз рафти ин назарсанљї муайян карда шуд, ки ду дарсад аз хонандагони TojNews Ленинро намешинохтаанд. Ба ин хотир, варианти ахир - “кї аст ин одам”-ро интихоб кардаанд. Дар ин назарсанљї, ки тайи як њафтаи ахир миёни хонандагони Ољонсии иттилоотии TojNews гузаронида шуд,465 нафар иштирок кард.

дигар минтаќа ва љойгузинии он дар манотиќи марбутаи шањр, бањри дарёфти андешаву пешнињодоти муфид миёни сокинон ва институтњои лоињакашї озмуни кушод эълон карда мешавад. Дар робита ба ин мавзўъ ќарор гашт, ки Боѓњои фарњангу фароѓатии ба номи С.Айнї ва Дўстии Халќњо низ бањри мутобиќат намудан ба баровардагии эњтиёљоти сайру саёњатии сокинону мењмонони шањр дар соли љорї мавриди азнавсозї ќарор дода мешавад. Аз ин љост, ки дар боѓи Дўстии Халќњо корњои азнавсозї бо дарназардошти бунёди рамзи Вањдат љараён хоњад гирифт ва бањри расидан ба ин њадаф ва дарёфти андешањои созгор миёни сокинон ва институтњои лоињакашї озмуни кушод эълон карда хоњад шуд. Аз љумла, дар радифи дигар масоили хољагидории шањр дар соли шурўъгашта, оид ба тарњрезии фаъолияти шањрдорї љињати истиќболи Наврўзи 2013, аммо бидуни љалби мактабиёну донишљуёни ѓайрикасбї дар омодагї ба он, тадбирњои мушаххас дар љаласа роњандозї карда шуданд.


№44 (320), 23-уми январи соли 2013

3

Ин њама дар њоле рўй медињад, ки онњо натанњо дар ќайди њаётанд, балки бештарашон дар Душанбе зиндагї мекунанд ва ё њатман чанд рўз дар миён гузарашон ба пойтахт меафтад. Аккоси њирфаї, ки барои нашрия кор мекунад, аз чунин фурсатњо истифода мебарад.

ИНТРИГАИ РЎЗ

ЯК ШАРЊИ СИЁСЇ

Кўшиши фишор ба журналист Ин њодиса соати 9.18 даќиќаи рўзи 16-уми январи соли 2013 рух дод. Чор нафар кормандони Раёсати мубориза зидди љиноятњои муташаккил (УБОП)-и Вазорати корњои дохилии Тољикистон бо нафаре, ки худро сардори ин нињод ном бурд, ба њавлии идора дар кўчаи Носирљон Маъсумии пойтахт ворид шуда, кўшиши боздошт ва интиќоли Амруллоњи Низомро карданд. Кормандони милитсия дар шоњидии њамкорони Амруллоњи Низом аз вай башиддат талаб карданд, ки бо онњо ба идораи УБОП равад, аммо на худи журналист ва на моањли эљоди Тољнюс ба ин кор роњ надодем. Амруллоњи Низом, ў пас аз ин кўшиши кормандони УБОП мегўяд, ки эњсоси хатар мекунад. Саймиддин Дўстов, муассиси OИ TojNews ва сармуњаррири њафтаномаи сиёсии "Нигоњ" мегўяд: "Ин "ташриф"-и кормандони УБОП-ро мо фармоиш аз љониби Абдурањим Холиќов, раиси Кумитаи оид ба корњои дини назди Њукумати Тољикистон дониста, асоси онро хусумати шахсии ў ба журналист Амруллоњи Низом медонем. - Зеро журналист борњо аз фаъолиятњои ин мансабдор ва корњои ба ном, илмии ў тариќи расонањои хабарї шадидан интиќод кардааст. Барои мо нофањмост, ки чаро мањз УБОП?! Оё фаъолияти журналистї љинояткории муташаккил шудааст? Маълум, ки на, пас, сухан аз шиносбозии кормандони УБОП ва

Холиќов меравад, ки ба ин шева мекўшанд ба фаъолиятњои касбии ќонунан њифзшавандаи журналист монеа эљод намуда, садди роњи матлабњои навбатии ў дар бораи фаъолиятњои Кумитаи дин гарданд. - Ба андешаи мо, ин ќазия ва дар умум, фаъолшавии тобеони Холиќов, њамчунин, ба чопи маќолаи "Љарима барои намоз" (Нигоњ № аз 16-уми январи соли 2013) рабт дорад, ки аз аввалин таљрибаи љарима кардан барои намоз гузоштан њикоя карда, на ба Амруллоњи Низом, балки ба њамкорони ў тааллуќ дорад." Журналист Амруллоњи Низом баъд аз кўшиши боздошт барои тањќиќи ин ќазия ба Прокуратураи шањри Душанбе мурољиат кардааст, вале то лањзаи чопи ин матлаб њиљ вокунише аз љониби прокуратура нашудааст. Дар Раёсати мубориза бо љиноятњои муташаккил Вазорати корњои дохилии Тољикистон ин ќазияро шарњ додан нахостанд,

ШАРЊИ ХОНАНДАГОН НИГАРОНЇ Мусулмон 18 январ, 2013 - 09:47 Барои он маќолае, ки шумо ба мо симои аслии ин "мусулмон"-њоро нишон додед, ки чї гуна оњиста - оњиста мусулмонњоро барои муќаддасоти худ љарима мекунанд, бо шумоем, бародар Амрулло! Рўзе мерасад, ки љавобашро медињанд. Рустам 18 январ, 2013 - 11:48 Поёни шаби сиёњ сафед аст. Сухани њаќ аз корд тез аст. Худованд нигоњдоратон!

Мењмон 18 январ, 2013 - 12:43 Нигарон мабош, он Худое, ки њамагиро халќ кардааст, барои дифои дини мубини Ў таъоло хосторат шуданд. Онњо фаромўш кардаанд, ки дин аз Ў таъолост, инњо барои вазифаву пул бародари исломии худашонро њабс мекунанд. Њамон тавр мекунанд, ки баъд аз 3 ё 4 сол бандї мешаванд, ё ин ки гирифори касалї мешаванд, монанди кар, кўр, шал ва ё фарзандонашон маъюб мешаванд. Тољ-

вале масъулини ин нињод њамакнун ба унвонии Амруллоњи Низом даъватнома фиристодаанд, то ў барои бозпурсї њозир шавад. Њамчунин, барои тањќиќи ќазияи мазкур роњбарияти ОИ TojNews ба Анљумани расонањои мустаќили Тољикистон расман мурољиат кардааст. Дар Анљумани расонањои мустаќил мегўянд, ќазияро мавриди омўзиш ќарор доданд ва рўзњои наздик ба тањќиќи он шуруъ хоњанд кард. Маврид ба зикр, аст, ки Амруллоњи Низом аз ходимони пуртаљриба буда, масъулияти инъкоси мавзўњои диниро бар душ дорад, ки аз серхонандатарин бахшњои Тољнюс мебошанд. Ў хатмкунандаи Донишгоњи миллии Тољикистон буда, тахассусаш журналистикаи байналмиллалї мебошад. Амруллоњи Низом њамчунин ќории мураттаби Ќуръон буда, донандаи забонњо арабї ва урду низ њаст. нюс барои ту вољиб аст, ки аз ин љавони равшанфикр дифоъ кунї, зеро пагоњ навбати шумо њам меояд. Шоњрух 18 январ, 2013 - 14:33 Худованд шуморо њифз кунад, бародари љон Амруллоњ. Дарвоќеъ, бахши динии сомона хонданибоб мебошад. Иншоаллоњ, кор ба хубї анљом мегирад. Muso 18 январ, 2013 - 17:17 Руки прочь от журналистов!

Матбуоти беакс нишони аќибмондагист Њар њафтае дар саросари кишварамон дањњо нашрия ба чоп мерасад, ки бештари онњо аз назари ањдоф, сиёсатгузорї ва доираи мухотабон аз њам фарќ мекунанд. Вале дар як масъала миёни онњо таќрибан њеч тафовуте вуљуд надорад: бетаваљљуњї ба истифода аз акс. Агар, фарзи мисол, дар њар як шумораи ин ё он њафтанома ба таври миёна аз бист то сї хабару матлаби нав истифода шавад, пайдо кардани њатто як дона акси тоза, аксе, ки мутааллиќ ба њамон нашрия бошад, кори бисёр сахт аст. Ин ба он маъност, ки ба ду вижагии матбуот, ки яке хонданї ва дигаре диданї будани он аст, таваљљуњи яксон сурат намегирад. Диданї будан дар канори он ки наршияро љаззоб мекунад, муњтавои матлаби марбутаро низ таќвият менамояд. Њатто боиси афзоиши эътимоди хонанда њам мегардад. Зеро акс, бархилофи матлабу маќола, асосан ниёзе ба шарњу тафсир надорад, муболиѓа намекунаду дурўѓ њам намегўяд. Чашми дурбини аккосї муњитро њамон тавре мебинад, ки њаст. Аммо дар њоле расонањои мо бо фаќру камбуди акс рўбарў њастанд, ки дурбинњои хубу пешрафтаро бо ќиматњои начандон боло дар њар гўшае аз Душанбе метавон пайдо кард. Албатта, мушкили бештари нашрияњо на дурбини аккосї, балки надоштани афроди мутахассису њирфаист. Њар касе метавонад акс бигирад, вале на њама кас аккос мешавад. Аккоси њирфаї бо таваљљуњ ба хусусиёти расона ва ниёзи мухотабони он кор мекунад, умќи рўйдоду иттифоќотеро мебинад, ки дар тавони як аккоси маъмулї нест. Зимнан дар кишвари мо рўзноманигороне, ки њамзамон ба таври њирфаї аккосї мекунанд, ангуштшуморанд. Дар њоли њозир шинохтатарини онњо Султони Њамад аст. Ба танњої ба андозаи чандин расонаи сатњи кишвар бойгонии акс дорад, ки њамарўза бар теъдоди он афзуда мешавад. Султони Њамад натанњо аккосии хабарї анљом медињад, балки дар заминаи аккосии иљтимої-таърихї низ аз рўзноманигорони камназири имрўзист, ки арзиши зањматњояш баъдњо маълум хоњад шуд. Аммо воќеият ин аст, ки њоло бештари нашрияњоямон ба акс бениёзанд. Ин бениёзист, ки дигар гузоришњои тасвирї ва ё њамон фоторепортажњоро дар сањифањои матбуот камтар мебинем. Њатто кор ба љойе расидааст, ки як акси ин ё он мансабдор ва ё шахсияти сиёсї, иљтимої ва мазњабї метавонад аз ин сафњаи расона ба сафњаи расонаи дигар солњо "рафтуомад" кунад. Ин њама дар њоле рўй медињад, ки онњо натанњо дар ќайди њаётанд, балки бештарашон дар Душанбе зиндагї мекунанд ва ё њатман чанд рўз дар миён гузарашон ба пойтахт меафтад. Аккоси њирфаї, ки барои нашрия кор мекунад, аз чунин фурсатњо истифода мебарад. Аммо бениёзии расонањо ба ин мавзўъ далели ѓайрињирфаї буданашон дар ин замина аст. Албатта, сабаби дигаре њам вуљуд дорад. Бештари нашрияњоямон аз аксњои тайёри интернетї истифода мебаранд. Вале шумораи аксњои марбут ба Тољикистон, ба далели камтаваљљуњии расонањои кишвар ба ин масъала, зиёд нест. Яъне бознигарии равиши расонањо дар ин замина метавонад ба афзоиши аксњои марбут ба Тољикистон дар фазои маљозї ё худ интернетї ёрї расонад. Чаро ки њоло бархе аз нашрияњо сомонаи худро эљод карда ва боќї низ ба тадриљ шакли электронии њар шумораашонро дар интернет љой медињанд. Дар нињоят, расонањо барои таѓйири вазъ метавонанд аз мухотабони худ ёрї гиранд. Зеро бархилофи як-ду дањаи пеш, имрўз хонанда (бинандаву шунаванда) танњо масрафкунандаи иттилоот набуда, дар тавлиди он низ сањми фаъол мегирад. Агар аз гузоришњои тасвириву видеоии мардум аз сањнањои тазоњуроту инќилобњои кишварњои арабї ва дањњо мавриди дигар сарфи назар намоем, њатто дар бархе расонањое, ки тољикон мухотабонашон њастанд (мисли радиоии Озодї) низ истифода аз кўмаки мардумро мушоњида мекунем. Дањњо гузоришњои тозаи тасвириву видеої мањсули кори худи мухотабон аст. Пас чаро дигарон аз ин зарфиятњои мављуд истифода карда тавонанду расонањои дохилии Тољикистон дасти кутоњ дошта бошанд? Чунин ба назар мерасад, ки яке аз сабабњои аслии аќибмондагї дар ин арса бетаваљљуњии бахшњои рўзноманигории донишгоњњо ва масъулони расонањо ба андухтањои имрўзии дунё дар арсаи журналистика аст. Њатто дар беш аз як ќарни пеш низ бештари рўзномањои кишварњои пешрафта дар њар шумораи худ њадди аќал чанд акси тоза доштанду њайф аст, ки он дар асри 21 ба орзуи дастнораси матбуоти тољик табдил гардад…

i

P.S: Баррасии матлаб дар www.tojnews.org идома дорад. Ба сомона аз телефонњои мобилї њам ворид шудан имкон дорад.

аз Ќосими БЕКМУЊАММАД

Матлаби ин гўша андешањои шахсї буда, метавонад бо мавќеъи «Нигоњ» муѓойират намояд.

16-уми январ 4 корманди Раёсати мубориза зидди љиноятњои муташаккил (УБОП)-и Вазорати корњои дохилии Тољикистон бо нафаре, ки худро сардори ин нињод ном бурд, кўшиши боздошт ва интиќоли њамкори мо журналисти Ољонсии итилоотии TojNews ва муаллифи доимии нашрияи "Нигоњ" Амруллоњи Низомро карданд.

ИЛЊОМИ ЊАФТА Дар ин хоки зархези эронзамин, Набуданд љуз мардуми покдин. Њама динашон мардї ва дод буд, В-з он кишвари озоду обод буд. Бузургї ба мардї ва фарњанг буд, Гадои дар ин буму бар нанг буд. Куљо рафт он донишу њуши мо, Чї шуд мењри мењан фаромўши мо. Кї андохт оташ дар ин бўстон К-з он сухт љону дили дўстон. Чї кардем к-ин гуна гаштем хор? Хирадро фикандем ин сон зи кор. Набуд ин чунин кишвару дини мо, Куљо рафт ойини дерини мо? Дар ин кишвар озодагї арз дошт, Кишоварз худ хонаву марз дошт. Гаронмоя буд, он ки будї дабир, Гиромї буд он кас, ки будї далер. Ба яздон ки гар мо хирад доштем Куљо ин саранљоми бад доштем Фирдавсї

МУБОРИЗА НИГАРОНЇ

Боздошти гурўњи мусаллањ бо гумони террористї дар Мастчоњ Дар шимоли љумњурї як гурўњи афроди гумонбар ба узвият дар гурўњи террористии "Њаракати исломии Ўзбекистон" боздошт шудаанд.

Сардори РВКД ЉТ дар вилояти Суѓд Шариф Назаров зимни нишасти хабарї ба рўзноманигорон афзуд, ки шаби 9-ум ва 10уми январи соли равон, бањри дастгирии афроди љинояткори дар кофтуковќарордошта, воќеъ дар ќаламрави ноњияи Мастчоњ, аз љониби маќомти зидахл амалиёти вижае гузаронида шудааст:

"Дар натиљаи амалиёти махсус дар ноњияи Мастчоњ 6 нафар боздошт шудаанд, ки њангоми дастгир намудан онњо муќовимати мусаллањона нишон дода, 3 нафари онњо ба фаъолиятњои террористї ва 3 тани дигар барои паноњ додан ба ин афрод гумонбар дониста мешаванд". Њамзамон, бино ба гуфтаи ў, дар љараёни муќовимати мусаллањонаи ин афрод, як тан аз кормандони маќомоти интизомї љароњат бардоштааст ва аз онњо силоњи оташфишон мусодира гардидааст. "Дар робита ба ин, њоло дар минтаќаи

ноњияи Мастчоњ амалиёти вижа идома дошта, доир ба натоиљи дигари он боз иловатан иттилоъ хоњем дод", - афзуд Шариф Назаров. Дар њамин њол, бино ба маълумоти маќомоти Прокуратураи вилояти Суѓд, соли гузашта дар минтаќаи Шимоли љумњурї нисбат ба 72 нафар аъзои гурўњњои динии ифротгаро, аз ќабили созмонњои "Њизб-ут-Тањрир", "Њаракати исломии Ўзбекистон" ва "Љамоати таблиѓ" 11 парвандаи љиної боз шуда, пас аз тафтиш ба баррасии суд ирсол гардидааст.


4

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

Аммо дар сиёсат миёнаравон танњо манфиатњои худро љустуљў мекунанд. Ман кушоду равшан изњор дорам, ки дар ин минтаќа бояд сулњ ва эњтироми њамдигар вуљуд дошта бошад. Ислом Каримов, президенти Ўзбакистон дар љаласаи њукумати худ, санаи 18-уми январ суханронии љолибе кард, ки дар доирањои сиёсиву коршиносии Тољикистон вокунишњои боз њам љолибтаре дошт. Ў гуфт, ки ягон нерў наметавонад миёни халќњои Ўзбакистон, Тољикистон ва Ќирѓизистон тухмї кинаву адоват корад. Ва ваъда дод, ки бо роњи муколама сўитафоњумњоро миёни њамсоягон бартараф хоњад кард: - Ин мушкилот танњо мутааллиќ ба мост. Вале њастанд касоне, ки мехоњанд муќовиматњоро миёни мо таќвият бахшанд. Ва онњо ба мо машварат медињанд: "Ана, онњо чї коре бар зидди шумо карданд, шумо низ зарбаи љавобї занед". Ва ин гуна деверсантњо - мушовирон хеле зиёданд. Саволе ба миён меояд, ки чаро? Гап дар сари он, ки дар минтаќаи Осиёи Марказї 5 кишвари соњибистиќлол љойгир шудаанд ва мо

ахир ин пиёдашавии тарњњои путинии Иттињоди гумрукї ва Иттињоди Авруосиё аст, ки моњиятан сохтани империяи нави Кремлин аст. Бо истифода аз ин вазъ ва њолати низоми сиёсиии њамсоякишвар Тољикистонро зарур аст, ки оѓўши бародаронаашро боз кунад. Бо пешнињодњои назири ќабули њайати баландпояи Тољикистон дар Тошканд, ќисман ва ё пурра барњам задани низоми виза, барќарор кардани интиќоли газу шабакаи мутањиддаи барќи Осиёи Марказї, ањди њамла накардан ба њудуди якдигар, боз кардани бозорњои дохилї ва наздисарњадї барои мањсулоти њарду кишвар, ба созмонњои байналмиллаї додани харитањои майдонњои минкоришуда, эљоди якљояи неругоњи барќиву обии "Роѓун"-у "Ќамбарота" ва хати баландшиддати САSA-1000 ва ѓ.њ, албатта, ки барои як муддати мадид њамзистии мардумони минтаќаро таъмин созанд.

Каримов аз дўстї гуфт… Ба роњбари Ўзбакистон бовар кунем, ё не? ба истиќлолияти онњо эњтиром ќоилем. Агар дар бораи дини мо ислом ва умуман арзишњои мо њарф занем, пас имкони он вуљуд надорад, ки моро аз њам људо кунанд. Вале ќуввањое њастанд, ки мехоњанд дар људоиандозї њиссаи худро гузоранд. То ин ки мо машѓули мушкилоти худ бошем, рушд накунем ва ба кишварњо њељ гуна сармоя сарозер нашавад... Шумо хуб мефањмед, ман дар бораи чї мегўям? Асоси ин чист? Њељ касе онњоро нерўњои диверсионї наменомад. Онњо ёваронанд, миёнаравонанд. Медонед, миёнаравон дар куљо лозиманд? Дар бозор. Касе, ки фурўшандаву харидорро ба созиш меорад. Аммо дар сиёсат миёнаравон танњо манфиатњои худро љустуљў мекунанд. Ман кушоду равшан изњор дорам, ки дар ин минтаќа бояд сулњ ва эњтироми њамдигар вуљуд дошта бошад. Њазор сол мо бо тољикон, ќирѓизњо, туркманњо ва ќазоќњо дар сулњу дўстї зиндагонї кардем. Ва касе наметавонад моро аз њам људо созад, - гуфт Каримов. Воќеъан суханони љолибанд. Суханоне, ки дар Душанбе аллакай 10-12 сол аст, касе шуниданашро аз Тошканд, на умед дошт, на интизор. Ин суханњо чї маънї дошта метавонанд? Тавба аз амалњои гузашта, тарњрезии бозињои нави сиёсї, ё таѓйири сиёсат? ХОЊИШИ МАРДУМ Абубакри Файзалї, рўзномани-

гори тољики муќими Маскав мегўяд, изњороти Ислом Каримов дар хусуси њалли босуботи танишњо миёни кишварњои Осиёи Марказї як нав умедворкунанда ва боиси дастгириву шодмонист: - Мардуми солимаќл медонанд, ки охири њама зиддияту љангњо сулњу субот аст ва дарки ин аз сўи рањбарияти кишварњо дар ин маврид њанўз муносибатњо тунд нагашта, албатта, сариваќтї аст. Њам мардуми тољик ва њам мардуми ўзбак кайњо боз интизори сари мизи гуфтушунид нишастани сарони ин ду кишвар њастанд. Аз он ки Тошканд аллакай аз хоњишњои мардумаш огоњона сухан мегўяд, ин ифодаи хоњиши Ўзбакистон дар ин роњ аст. Ман чанд љои дигар њам аз зарурати азхудгузаштанњои рањбарони кишварњо ба хотири манофеи мардумонашон изњори назар карда будам".

нишон додааст, њоло ба хулосае расид, ки акнун бозиро имкон дорад бо дасти худ чархонд. Вагарна магар дањсолае пеш Нурсултон Назарбоев - президенти ќазоќ намегуфт, ки Осиёи Миёна метавонад соњиби бозори худ бошад? Аввалин иќдомњои њамгирої дар Осиёи Миёна њам ба Назарбоев мансуб буданд. Вале акнун бо наздик омадани интихоботњои президентї дар Ўзбакистону Тољикистон ва аз Афѓонистон берун рафтани неруњои НАТО, ки президенти Ўзбакистон манфиату мавќеи худро дар љои мушаххас дид, бозии навро оѓоз карда, мехоњад нишон бидињад, ки њарфи ахирро мањз ў хоњад гуфт. Тавре дар њамон масали русї омадааст, акнун ў мехоњад нишон бидињад, ки "гўсфандон њам сињатанду гургњо низ сер шуданд...

"БОЗИИ НАВ" Аммо Раљаби Мирзо, тањлилгари масоили сиёсї ва сарвари Маркази пурсишњои сотсиологии "Бозтоб" дар изњороти Ислом Каримов бозии нави сиёсиро дидааст. Вай мегўяд: - Ин изњорот бори дигар ин њаќиќатро рўшан мекунад, ки њамаи бањсњои кишварњои Осиёи Миёна дар заминаи се чиз пайдо шуда, ављ мегиранд: 1) амбитсияњои хоси рањбарон, 2) "ман" -и сарварони кишварњои минтаќа, 3) бозињои геополитикї. Каримов, ки бозингари моњир будани худро таи солњои дароз

ОЃЎШИ БАРОДАРОНА Дар њамин њол, Саймиддин Дўстов, тањлилгари масоили сиёсї мегўяд, новобаста аз омилњои тањрикдињандаи Ислом Каримов роњбарияти сиёсии Тољикистонро зарур аст, ки ин изњоротро бе вокуниш намонанд, зеро шонси хубест барои барќарор кардани муносиботи њасана бо ин њамсояи муњим: - Воќеан, Ўзбакистон бо ќавитарин неруи њарбию сиёсии Осиёи Марказї буданаш њам тањдиду хатарњое эњсос мекунад. Чунин тањдиди љиддии як соли

НАЗАРЊОИ ДИГАР ДАР БОРАИ ИЗЊОРОТИ ИСЛОМ КАРИМОВ НИГАРОНЇ Зафар Сайфуллобеков: - Халќњои кишварњои мо дар асл аз ин изњорот хуш мешаванд. Муњим ин аст, ки изњорот самимї бошад, на гапњои бењуда. Абдусаттор Исоев: - Чї хеле Ислом Абдуѓаниевич, кадом наќшае кашидааст, тавре мегўянд, "хаппу дам". Аљоиб, чї гап бошад? Муњиддин Идиев: - ...ки хам-хам рафтани сайёд зи бањри ќатли мурѓон аст. Дилшод Њољибеков: - Мўйсафед њамин тавр гуфт гуфт - да… Равшан Абдуллоев: - Чї санге аз Ислом Каримов ба њотаи Русия. Љасурона!

Иќболбї Назарова - Турсунова: - Хуб, нињоят Ислом Каримов хубро аз бад фарќ кард. Ќутбиддин Бобомуллоев: - Агар турк аз сулњ гўяд, љанг мешавад. (Зарбулмасали юнонї) Лола Мерганова: - Некбин бошед, дўстон. Хуб гўем, хуб мешудагист... Абдуллоњ Ањмадов: - Ислом Абдуѓаниевич сиёсатмадорест, ки меарзад ўро эњтиром кунї! Абўбакр Шарифбеков: - Дўстро мо бояд ба амал бишносем, на ба суханњои зебои пуч. Зариф Раљабов: - Даќиќтар гўем ин аст: касе на-

мегузорад, ки мо дар сулњу салоњ зиндагї кунем. Муњаммадї Ибодуллоев: - Агар инсон ба ин пухта расид, он гањ бояд табли шодї зад. Саймиддин Дўстов: - Бовар дорам, Ислом Абдуѓаниевич ва Эмомалї Шарифович бояд донанд, ки низомњои сиёсии эљодкардаи онњо ноустуворанд. Албатта, ќисмати бузурги мардумон аз њарду барои сулњу субот миннатдоранд, аммо теъдоди боз њам бештари мардумони ин кишварњо таѓйирот ва зиндагии бењтар мехоњанд (љин занад, бо ин њама мењнатдўстї лоиќ њам њастанд, охир). Њару њанўз њам шанс доранд. Бо истифода аз њаќќи калонї бигзор дар посух ба номаи Рањмон ва Атамбоев (ба ахирї бовар надорам, аммо Шарифович ба таври кофї прагматик аст, ки онро њамин

Ба гуфтаи ин коршинос, "воќеъан, њамчунин амали таърихї метавонад барои дањсолањо рушди минтаќаро таъмин сохта, ба низомњои сиёсии ду кишвар-Ўзбакистон ва Тољикистон, ки устуворияшон, баъд аз сари роњбарони кунунии ду давлат зери суол аст, ваќт ва имкони ислоњоту такмилшавї фароњам созад". *** Дар кулл, њамсўњбатони мо бар онанд, ки новобаста аз паспардаи ин суханронї ва њадафи нињої ноумед њам набояд шуд. Чун Тољикистону Ќирѓизистон љабри фишорњои зиёдро дидаанду пушти сар кардаанд. Чун маълум аст, ки ягона роњи баромад аз бунбаст барои ин се кишвари дар изњорот номбаршуда кўмаку дастгирии якдигар ва роњандозии сиёсатњои дўстона аст, бояд талош кард, то муносибот хуб шавад. Ваќте як кишвари аз дигарон ќавитар дар сиёсату иќтисоди минтаќа аз ањди дустї сухан мегўяд, онро бозии сиёсї (агар чунин бошад њам) ташрењ кардан имрўз ба манфиати мо ва њам њамсоягони мо нест. Мардумони тољику ўзбак масали хубе њам доранд: "Аз хеши дур, њамсояи хуб бењтар аст". Вале оё дар њукумати Тољикистон аз ин маќол истиќбол мекунанд ё на, ва оё Ислом Каримов ба ин изњороташ содиќ мемонад ё на, суоли рўз аст.

Фирўзи МУЊАММАД рўзњо нависад) Ислом Каримов њар серо дар Тошканд љамъ карда, аз тањи дил сўњбат кунанд. Бахтиёр Салимов: - Як чї, ки ў гуфт, бовар дорам, ки самимї аст. Ин пешравї аст. Њамсояњо бояд дар мусолиња бошанд. Русия, Амрико ва ѓайрањо хеле дуранд, аммо мо наздикем. Намехоњам њарфњои зебо гўям, аммо дигар хел гуфта њам намешавад фарњанги умумї, арзишњои муштарак. Аз ин љои гурез нест, дигар хел њам намешавад. Мирасан Мирњасанов: - Ў дигар роњ надорад. Ў љанги иттилоотиро њам ба Тољикистон ва њам Ќирѓизистон бохтааст. Њоло бањона мељўяд, ки Тољикистону Ќирѓизистон аз Русия дур шаванд (душмани №1). Баъд бо онњо танњо ба танњо "разбор" мекунад.

P.S: Баррасии матлаб дар www.tojnews.org идома дорад. Ба сомона аз телефонњои мобилї њам ворид шудан имкон дорад.

ИНЊОРО БОЯД ШИНОХТ

МАТЛУБХОН ДАВЛАТОВ Шахсияти камназире, ки њамеша симояш мусбї аз матбуот њувайдо шудааст. Њарчанд муддати тўлонист, ки дар вазифањои гуногун кору фаъолият кардааст. Њар касе њам агар сатре навиштааст, аз ў ситоиш кардааст ва каманд афроде дар сатњи њукумати кишвар, ки ба чунин муњаббати расонањои мустаќил шарафёб шуда бошанд. Матлубхон Султонович Давлатов зодаи ноњияи Данѓара аст ва 63 сол пеш ё худ дар таърихи 17 январи соли 1950 ба дунё омадааст .Аз рўи ихтисос иќтисодчї аст ва њанўз соли 1970 факултаи иќтисодии Донишгоњи давлатии Тољикистонро бо дипломи аъло хатм кардааст. Баъди анљоми донишгоњ ду сол дар сафи Ќуввањои Мусаллањ хизмат намуда, бо рутбаи њарбии лейтенанти калон ба ватан баргаштааст. Сипас, ба кори илмї рў овардааст ва соли 1976 бо њимояи рисолаи илмї номзади илми иќтисод шудааст. Ќадам нињодан ба љодаи илму маърифат дари Пажўњишгоњи (институти) иќтисодиёти Академияи илмњои Тољикистонро ба рўяш боз кардааст. То соли 1990 дар ин боргоњи илм кор кардааст ва њамзамон, дар Донишгоњи миллии Тољикистон омўзгорї намудааст. Дар ин муддат кори њизбї низ кардааст. Чунончи, аз соли 1983 то 1989 котиби Кумитаи њизби коммунист дар Академияи илмњои ЉТ будааст ва яке калонтарин маошњо дар Тољикистони шуравиро мегирифтааст. Аз соли 1990 ба Шўрои вазирон ба кор мегузарад ва аввалин таљрибаи кори давлатдориро аз он меомўзад. Соли 1991 вай муовини раиси Кумитаи давлатии идораи амволи давлатии кишвар таъин мегардад. Баъди сари ќудрат омадани њукумати нав аз соли 1993 мансаби раисиро дар кумитаи мазкур ишѓол менамояд. Солњои 2001-2006 дар вазифаи раиси Кумитаи назорати давлатии молиявии Љумњурии Тољикистон такя мезанад. Охири моњи январи соли 2006 ба Дастгоњи иљроияи Президенти Љумњурии Тољикистон меояд ва Мушовири давлатии Сардори давлат оид ба сиёсати иќтисодї таъин мегардад. Чор соли кор ба симмати мушовирї сифатњои роњбарии Матлубхон Давлатовро кушод ва аз 10уми марти соли 2010 сарвари Дастгоњи иљроияи Президенти Тољикистон таъин гардид. Матлубхон Давлатов аз љумлаи камтарин соњибмансабони њукумати љумњурї аст, ки аз иќдомоташ ба шоистагї ёд мешавад ва мисли касони дигаре, ки дар мансабњои калон кор карданд, бо хислатњои манфї расонаї нашудааст. Мавсуф тўли ин муддат ба яке аз наздиктарин ва санљидашудатарин шахсиятњои наздик ба Президент табдил ёфт ва “Нигоњ” аз ў њамчун аз "эркаи президент" ёд кард. . Матлубхон Давлатов шинохти тамоми олимон ва зиёиёни тољикро дорад, чунки дар њар зинаи фаъолияташ бо онњо њамкорї дошт. Ў аксарияти кулли кормандони давлатиро њам хуб мешиносад. Матлубхон Давлатов аз зумраи нодиртарин мансабдорони њукумати феълї аст, ки тавонист нишон дињад, ки аз ўњдаи њар вазифа мебарояд. Ў њамоно шахсияти содиќ ба ормонњои сарвари давлат њувайдо мегардад ва дидгоњи ќобили мулоњизае дорад, ки дигар њамсолонаш, шояд, аз ин вижагї бархўрдор нестанд. Шояд ин буд, ки дар вазифаи раиси Дастгоњи иљроия њам дер напоид. Марги бармањал ва фољиабори Асадулло Ѓуломов њукумати Эмомалї Рањмонро дар њоли ногувор ќарор дод. Шахсияте назири ў гўё њељ пайдо намешуд, ки курсї муддати шаш моњ бесоњиб монд ва нињоят интихоб ба Матлубхон Давлатов ќарор гирифт. Муовини якуми нахуствазир масъулияти роњандозии бахши иќтисоди кишвар, њамоњангсозии фаъолияти вазоратњо, кумитањои давлатї ва дигар маќомоти идоракунии давлатии кишварро дар бахшњои мухталифи иќтисодиёт, аз љумла, сиёсати буљету андоз, љалби сармоягузорї, фаъолияти маќомоти андоз ва гумрук, идораи моликияти давлатї ва њамкории байналмилалии иќтисодиро зери назорат дорад. Тибќи ќонун дар њоли набудани Сарвазир вазифаи ўро муовини аввал иљро менамояд. Аз вежагињои Давлатов сарватмандии ўро медонанд, ки аз њич кас пўшида нест. Шояд ў танњо аз мансабдорони њукумати Эмомалї Рањмон аст, ки галаву рама надорад, амволи ѓайриманќули зиёд ва замину чарогоњњоеро аз худ накардааст, аз маблаѓгузорї дар хориљи кишвар њазар мекунад ва тибќи иттилои ѓайрирасмї сармояашро дар бонкњои Тољикистон нигоњ медорад. Ба гумони ѓолиб, дар интихоботи президентии соли 2013 яке аз чењрањои калидии њукумат хоњад буд.


№44 (320), 23-уми январи соли 2013

5

- Бародар, ягон президенти олам шояд ќонунњоро нахонад, чунки он ваќти зиёдро талаб мекунад (албатта, ин фикри шахсии ман), аммо президент мушовир оид ба сиёсати њуќуќї дорад, ки бояд хонда, ба президент тамоми љабњањои ќонунро шарњ дињад.

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО Шўрои уламои Маркази исломии Тољикистон зимни як мурољиатнома аз рўњониён хост, ки дар масоили исломї шахсан фатво ва ё њукме содир накунанд. Дар ин мурољиатномаи Шўрои уламо омадааст, ки рўњониён ва онњое, ки ба масоили исломї кор доранд, аз судури њукму фатво тариќи матбуот худдорї кунанд, зеро "њалли масъалањои шаръї масъулияти ин марказ аст." Ба гуфтаи Шўрои уламо, дар Тољикистон фазои озодонаи изњори андеша ва афкори шахсї фароњам шудааст, вале бояд њама чиз бар асоси ќонун сурат бигирад. Ба ќавли Шўро, Маркази исломии Тољикистон дар саросари кишвар амал мекунад ва ниёзе ба ашхоси алоњида, ки "ба нафъи гурўњу тоифае дар масоили дину мазњаб ќарору фатво содир мекунанд", нест. Мурољиатномаи Шўрои уламо дар шабакаи иљтимоии Фейсбук њам мавриди баррасии фейсбукиён ќарор гирифт ва аслан сари ин суол бањс шуд: Иззат Амон: - Ростї, банда вазифаи ин шўроро аслан намефахмам. Ваќте ин њама фишорњо болои дин ва мусалмонон ворид мегардаду љавононро барои адои намоз љарима мебанданд, чаро ба ном муфтиёти кишвар, ки умдатарин вазифааш дифоъ аз њуќуќи дин ва мусалмонон мебошад, хомуш аст? · Like · 1 Самад Зубайд: - Ба Шўрои уламое, ки худ тавсиядињандаи бастани масљид, ба масљид роњ надодани нављавонон, дур кардани мардум аз намозхонї аст, бовар надорам. Аввал мешунавидем, ки онњо ба љаримабандии намозхон, ба масљид роњ надодани ноболиѓон чї фатвое доранд?! Зафар Пурдил: - Фатводињиро њам монополия карданї њастанд, гуед))))))) · Like · 3 Ањмади Муњаммадї: - Бародарон, ин њамон "страховкаи" пеш аз интихобот аст. Шояд шахсе бономус пайдо шаваду фатвои њаќиќие, ки мазњаби њанафї бар њукуматдорон ва пайравони онњо лоиќ аст, бидињад. Самад Зубайд: - Шўрои уламо зерсохтори Кумитаи дин аст, ё ташкилоти мустаќил? · Like · 1 Файзинисо Воњидова: - Шўрои уламо як ташкилоти љамъиятї буда, фаъолияти онро низ Кумитаи дин назорат мебарад, яъне ин Шўро њељ фарќе аз масљиди љомеъ надорад. Ин Шўро бо Кумитаи дин забон як карда, баъзе салоњиятњоро ба дўши худ гирифта, онро бо оинномаи худ мувофиќа кардаанд, ки лињозо ѓайриконунї мебошад. · Like · 1 Самад Зубайд: - Шахсан ман зидди он нестам, ки фатвоњоро танњо Шўрои уламо муайян кунад. Аммо мушкилї дар он аст, ки ин фатвоњоро кї ва ба кадом маќсад мебарорад. · Like · 1 Файзинисо Воњидова: - Кумита комиссияи махсус дорад ва ба ин комиссия руњонињо, олимони соњаи дин, муаллимони Донишгоњи исломї шомиланд ва тариќи овоздињї шахси масъулро интихоб мекунанд. Манзурам барои фатво додану дигар рукнњои на ин ки исломї, балки

Оё Шўрои уламо салоњияти танњо фатво доданро дорад?

динї. Чун дар Тољикистон зиёда аз 100 ташкилоти динї ба ќайд гирифта шудаанд. Аммо салоњиятнокию саводи онњоро ман дар назар надорам, чунки дар ин самт коре надоштам, ман танњо аз рўи ќонун шарњ додам. · Like · 1 Самад Зубайд: - Муаллима, аз ин гуфтаи Шумо маълум мешавад, ки њукумат ба воситаи Кумитаи дин ба чї тавр ќабул шудани фатво таъсир расонида метавонад. Агар чунин бошад, оё ин рўи рост дахл кардани давлат ба умури динї нест? Оё ин зидди принсипњои дину давлат аз њам људо мухолифат надорад?· Like · 1 Файзинисо Воњидова: - Оре, сад дар сад. Сарќонун динро аз давлат људо кардааст, аммо њамаи ќонунњои соњавї дар ин самт ба Сарќонун мухолифанд. Њукумат хуб дарк мекунад ин камбудиро, аммо дигар роњи таъсиррасонї ва дахолат дар фаъолияти диндоронро надорад.

Ба њамин васила Кумитаи динро њамчун фишанг истифода мебаранд. · Like ·2 Самад Зубайд: - Агар чунин бошад, шумо њамчун њуќуќдон илољи корро дар чї мебинед? · Like · 3 Файзинисо Воњидова: - Дар такмили ќонунњо. · Like · 1 Самад Зубайд: - Оё дар мо Суди Конситутсионї мављуд аст. Агар бошад, ба он мурољиат шавад ё ба Судњои Аврупо оиди ин масъала мурољиат шавад дар кушодани ин муаммо кўмак намерасонанд? · Like · 1 Файзинисо Воњидова: - Суди конститутсионї дорем, ки он як институти догма аст. Аслан дар Тољикистон анъана шудааст, ки њама кор бо ишора аз боло сурат мегирад. Шояд барои суди конститутсионї низ чунин ишора зарур бошад, чун дар ин 20 сол фаъолияти ин суд эњсос наме-

шавад. Ба суди Аврупо мо хуќуќи мурољиат надорем, зеро ин суд барои кишварњои минтаќаи Аврупо фаъолият мебарад. · Like · 1 Самад Зубайд: - Яъне, ин бесарусомонї бе иштироки раиси љумњур шудааст ва то ин дам ў бехабар буд? Агар ин тавр бошад, пас президент ќонунњоро нохонда, имзо мегузорад. Ё иллати дигаре дорад? Пас, бо дилпурї метавон гуфт, ки дар мо монархия аст. · Unlike ·2 Файзинисо Воњидова: - Бародар, ягон президенти олам шояд ќонунњоро нахонад, чунки он ваќти зиёдро талаб мекунад (албатта, ин фикри шахсии ман), аммо президент мушовир оид ба сиёсати њуќуќї дорад, ки бояд хонда ба президент тамоми љабњањои ќонунро шарњ дињад. Аз ин бесарусомонињо Эмомалї Рањмон огоњї дошт ё не, албатта, посухи ин суол ба ман тааллуќ надорад, аммо

барои ман як чиз аён аст, ки тамоми масъулини њукумат бесалоњиятанд ва бо омори бардурўѓ худро дар назди президент сафед мекунанд, њисобот медињанд, ки мардум њељ мушкилие надорад, шояд њамин сабаб бошад, ки тамоми љомеа вазирону раисонро интиќод мекунанд ва доими истеъфои онњоро интизору талаб доранд. · Like · 2 Самад Зубайд: - Муаллимаи азиз, он чизе, ки шумо ќайд кардед борњо маро дар дуроња банд кардааст: аз як тараф, гўё касе бе ишораи Эмомалї Рањмон коре намекунад, яъне ў њокими мутлаќ аст, аз тарафи дигар, он чизе, ки шумо ќайд кардед, гўё њукуматро на Эмомалї Рањмон, балки атрофиёни ў идора мекунанд, яъне ба президент як чї мегўянду дар амал дигар кор мекунанд.· Like · 2 Файзинисо Воњидова: - Бале, бале, имрўз бе ишораи Эмомалї Рањмон ягон таѓйироте намешавад, кор аз таѓйирот куллан фарќ мекунад. Ин фикри шахсии ман буд, ки вазирони мо ноўњдабароянд, онњо дар ѓами мардум ва љомеа нестанд. Њукуматро Эмомалї Рањмон идора мекунад, вазирон вазоратхонањоро идора мекунанд ва њамаи онњо як дигарро фиреб медињанд, ки фарљоми кор то љое расидааст, ки имрўз намедонї, ки киро айбдор кунї. Барои њамин ислоњоти пурраи кадрии њукумат зарур аст. · Like · 5 Абдурањмон Абдукарим: - Ин масхарабозии навбатии раиси Шўрои уламо бо аьзоёнаш боз нишон дод, ки инњо њамеша дар хидмати њукумат њастанд, на дин. Бинед, ки фатворо фаќат махдуд ба худашон кардаанд. Агар рафту барои ман нофањмие дар як масьалаи дин пайдо шуд, бояд чандин киломтер роњро тай карда, ба назди инњо равам, фатво пурсам? Агар рафту суоли таъљилї бошад? · Like · 1 Муродулло Юнусов: - Имрўзу пагоњ бо кадом кўча гузаштану нагузаштан, чї дуо кардану накарданамонро њам шояд назорат карда, танзим кунанд? Нашавад рўзе расад, ки масъулин омада, аз хонањомон дуои бељо кардї дар даруни дилат, гуфта, гирифта баранд.

МАВЌЕЪ Мардуми Тољикистон пас аз солњои љанги гражданї дигар дар хотир надорад, ки кай охирин маротиба барои њаќќу њуќуќњояш гирдињамої кардааст. Ќариб њар рўз мебинем, ё мешунавем, ки дар як гўшаи дунё љавонон, ё халќи оддї барои њимояи ин ё он манфиатњояшон ва талаб аз њукумат митинг кардаанд, аммо дар кишвари мо ќариб 20 сол инљониб ягон њамоише баргузор нагардидааст. Сабаби инро тањлилгарон дар он медонанд, ки мардум пас аз љанги шањрвандї дигар барои љамъ шудан љуръат надорад. Лекин соли гузашта сўхтори бозори Корвон ва роњи пулакї тавонист, ки каме њам бошад мардумро сарљамъ намуд. Ин чунин дар њаводиси Бадахшон низ мардум митинг карда буданд, вале пас аз митинги мардуми Бадахшон парлумонро зарур омад, ки баргузории митингро манъ намояд. Гарчанде ин амал бар хилофи моддаи 29 - и Сарќонуни Тољикистон аст. Имрўз дар байни мардум сару садоњо бисёр шудааст, ки гўё баргузор намудани митингу њамоишњоро озод мекунанд. Лекин чун њамешагї њама ба як тараф нестанд ва бархењо ин озодиро мањкум мекунанд ва барои кишваре чун Тољикистон инро зарур намешуморанд, вале гурўњи дигар сахт љонибдоранд ва талабгори он њастанд. Вобаста ба ин «Нигоњ» пурсид:

Озодии баргузории њамоишу митингњо зарур аст? Хуршед ЗИКРИЁЕВ, соњибкор: - ОРЕ! Њама гуна мањдудиятњо боиси норизої дар њама љо мегарданд, хоњ дар умури давлатдорї ва хоњ дар дохили як корхонаи бузург ва ё хурд ва ё њатто як оила. Озодї барои баргузории њамойиш њатман, ки бояд бошад. Аввалан бояд дарки маънии њамойиш ё гирдињамоиро дошта бошем. Њар љое, ки аз 1 нафар зиёд љамъ омад, аллакай њамойиш аст. Пас, тамоми љаласоти њукуматї, агар аз боло сар кунем ва то ба маросимњои хурсандиву ѓами мо - њамойишњо њастанд. Аз сўи дигар, дар оила сари дастархон агар бишинем, он њам њамойиш аст ва он љо њам андешањо радду бадал мешаванд ва ихтилофи назарњо мављуданд. Агар сарвари оила бо истифода аз заковати хеш ин ихтилофњоро бартараф кард, хуб ва ё агар ба њама имкони ибрози назар дод, онро шунид ва чора андешид, хуб, вагарна миёни аъзои ин оила, њарчанд, ки пайванди хунї доранд, дилсардињо ба миён меояд ва боиси парокандагї ва дар аксари њолатњо гумагўњои ѓайриинтизору тунд мегардад. Имрўз агар имкон дињем гурўњи норозї аз кадом иќдоме, андешаи худро ба тавре ки худаш мехоњад, ё њамоийши эътирозї, ё худ дигар тартиб баён дорад, хуб аст ва агар онро танг бигирему иљоза надињему гўши ношунаво дошта бошем, он дар љомеа шиддатро меафзояд ва дар нињоят метавонад боис ба нооромї гардад.

Муллошариф АШЎРОВ, омўзгор: - НА, ман ба чунин иќдом розї нестам. Гарчанде дар моддаи 29 - и Сарќонуни кишвар чунин омада бошад: "Шањрванд њаќ дорад дар маљлис, гирдињамої, намоиш, рањпаймоии осоишта, ки ќонун муќарар кардааст, ширкат варзад», лекин худатон бубинед, ки мо - тољикон як маротиба майдоннишинї карда, чї чизњоро аз сар гузаронидем. Ба њамин хотир, ман ба њар гуна њамоиш зид њастам.Ваќте тариќи телевизон гирдињамої, њамоиш ё роњпаймоии мардуми дигарро тамошо мекунї, одамро њавас мекунад, ки чунин амал дар кишвараш бошад. Аммо боиси таассуф аст, ки дар кишвари мо мардум фарњангї митингро намедонанд. Агар гуем, ки фардо дар фалон љо митинг мешавад, бадбахтона, онњо њамон љоро ба вайрона табдил медињанд, яъне мардум митингро танњо дар вайрону ѓорат мефањмад. Масъалаи дуввум имрўз њатто маќомдорон низ, яъне кормандони сохторњои ќудратї фарњанги ором кардани мардумро надоранд. Эътирози мардуми Корвонроба хотир оред. Он љо чанд нафарро боздошт карданд ва чанд нафари дигарро латукўб. Пас имрўз зарур аст, ки барои ин мардум одоби митингу роњпаймоињоро ёд дод. Имрўз њукумат њам дид ки шањрвандонаш њоло намефањманд, парлумонаш ќонун баровард ва акнун имрўз мардум дигар митинг карда наметавонанд.


6

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

Афсари милиса Абдулмаљид Љалилов танњо бо падари домод мурољиат карда, фањмондааст, ки моро шуъбаи дини ноњия маљбур кардааст ба њамин туй дахолат кунем.

Обуна аз замони Шўравї барои аксар нашрияњо мерос мондаву имрўз идомадињандагонаш, мутаасифона, бештар нашрияњои њукуматї шудаанд. Он замон хонандагон ба њар нашрияи дилхоњашон ихтиёрї обуна мешуданд, чунки нашрияњо њам сариваќт ба дасти соњибаш мерасиду њам маводи љолиби диќќаташ бисёртар буд. Аммо имрўз воќеият акси њолро нишон медињад. ИШКАМ СЕР БОШАД РАЌС ЊАМ МЕШАВАД Замони Шўравї мардум бо маош зиндагиашонро таъмин мекарданд ва аз њисоби он барои обуна њам маблаѓи муайян људо мекарданд, яъне аз њисоби маблаѓи изофагї. Аммо имрўз аз њисоби он маоше коргарони соњаи буљавиро обуна мекунанд, ки зиндагиро бо он таъмин кардан дар шароити имрўза хеле ва хеле душвор аст. Нустатулло, як омўзгори љавонро обунашавии иљборї нигарон кардааст. Ў њамагї наздик ба 500 сомонї маош мегирад ва аз ин 180 сомониашро барои обуна шудан ба ду нашрия боздоштаанд: - Моњи сентябр барои обуна маблаѓашро боздошта буданд, аммо аљиб он ки то њол мо рўи нашрияро надидаем. Пешакї маблаѓ медињиву боз интизор мешавї, ки кай нашрия меояд. Ваќте газета ба дастат омада мерасад, ки аз нашраш як ё ду моњ гузаштаву аллакай он ањмияти худро гум кардааст. Имрўз ба шарофати тараќќиёти илму техника тариќи радиову телевизион ва сомонањо њар лањза хабарњои наву тозаро аз њар гўшаву олам доир ба њамаи соњањо шунидаву хонда метавонї. Пас чї зарурат аст барои обуна ба он нашрияњое, ки пас аз як моњу ду моњ меоянд? Ба болои ин, њама маќолањои таърифиву тавсифї ва ин њам маљбурї. Дар њамин њол, Аслон, як донишљў аз ноњияи Ѓончї мегўяд, уму-

ман ба газетањои њукуматї обуна намешавад, зеро маводи таърифї зиёд доранд ва гўё дар Тољикистон ягон муаммо набошад: - Ваќти дар ќишлоќ буданам раиси љамоат бар ивази як мўњраш падарамро иљборан обуна карда буд, пас аз як-ду моњ он газета ба хона меомад ва ваќте вараќ мезадам ягон маводи хонданї надошт. Набиљон, як омўзгор, ки худро аз шањри Истаравшан муаррифї

Обунаи маљбурї кард, гуфт, њамасола аз маошаш барои обуна медоранд ва ростї, намедонад, ки ба кадом нашрияњо: - Имсол њам 115 сомонї маблаѓ барои обуна дошта гирифтанд. Барои ман дигар фарќ надорад, ки ба кадом газета обуна мешавем. Чунки ман рўи он газетаро ќариб, ки намебинам. Ин њама наќшањо аз боло аст ва масъулини мо њам маљбуранд, ки онро иљро кунанд. Онњоро њам фањмидан мумкин аст. Аммо ба назари як нафар собиќ директории мактаби шањри Истаравшан, ки нахост номашро ифшо намоем (дар њолатњои зарурї омода аст, ки фактњоро пешнињод намояд) иброз дошт, ки барои мо наќша медињанд, бояд ба фалон нашрияњо њамин миќдор обуна шавем.

МАН ЌАБУЛ НАДОРАМ!

дигар шудааст ва набояд аз ин шева кор гирифт: - Њамасола барои чопи рўзномањои њукуматї миллионњо сомонї маблаѓ аз њисоби буљаи кишвар , ки аз халќ љамъоварї карда мешавад, сарф мешавад, аммо камтар маводи хонданбобро барои халќ пешнињод мекунанд. Бубинед, дар дўкону роњравњо ќариб, ки рўзномањои њукуматї ба назар намерасанд. Њама рўзномањои ѓайрињукуматиро, ки воќеан њам маводи хонданбоб доранд, бе ягон маљбуркунї харидорї мекунанд, - мегўяд Вањњоби Назир коршинос. ОБУНА ТАНБАЛ МЕКУНАД Ба андешаи коршиносони соња, обунашавї кормандони ре-

Туй - мурофиаи судї Чаро мудири шуъба дини њукумати ноњияи Ашт ба тўйњои мардум дахолат мекунад?

Акс аз: turbina.ru

Якшанбеи гузашта - 20 -уми январи соли 2013, соати 13.30 дар мањаллаи Боѓдории шањраки Шайдони ноњияи Ашт тўйи арўсии як њаммањалламон баргузор шуд. Дар оилаи Ёрматовњо туйи арусї ба тарзи расму русуми миллї мегузашт. Гуфтан ба маврид аст, ки арўсу домод, ба истилоњ аз ќайди "ЗАГС"-и давлатї низ гузашта буданд. Дар њоле, ки мо мењмонњо ба тўй њозир шудем, мудири шуъбаи фарњанги ноњия бону Шањлоро бо њамроњии сарояндагону навозандагонаш, ки дар даст асбоби мусиќї доштанд, дидем. Ў бо соњибони туй бањс дошт. Мудири шуъба оид ба корњои дини ноњия Хушнуд Мањматќулов, мудири шуъбаи љавонон Зариф Мирзоев, раиси мањаллаи Боѓдорї - бону Мадина бошад, соњибтуйро маљбур мекарданд, ки њаваскорони шуъбаи фарњанг дар тўйи онњо суруд хонанду наѓмасарої кунанд. Яъне бидуни хоњиши соњибтўй ин гуруњи њаваскорон, ба ќавли масъулин, омодаанд ройгон дар ин тўй њофизї намоянд. Масъулини њукумати ноњия мехоњанд туйро, ба истилоњ "тўйи комсомолї" намоянд. Аммо домод ва модару бародараш сахт пофишорї мекарданд, ки сарояндагон суруд нахонанду навозандагон наѓмасарої накунанд. Онњо мегуфтанд, ки "Мо ин тарзи туйро намехоњем!" Ин дар њолест, ки мувофиќи ќонуни танзими анъана ва љашну маросимњо њар соњибтўй бо инобат гирифтани ин ќонун тавре хоњад дар гузаронидани туй соњибихтиёр аст. Ногуфта намонанд, ки њангоми баргузории туй тамоми меъёрњои ќонуни танзими анъана ва љашну маросимњо бечунучаро риоя карда мешуд. Соњибони тўй танњо њаминро мехостанд, ки дар тўйи онњо њофизї карда нашаваду бас. Баъд аз зиддият нишон додани

НАШРИЯЊОИ БЕХОНАНДА Ба назари аксар коршиносон, нашрияњои њукуматї бе обуна умуман хонанда надоранд ва барои њамин њам мекўшанд, ки њар чї бештар њатто маљбурї бо истифода аз њар гуна роњу шева сокинонро обуна намоянд. Ин як сиёсати давлат аст, ки аз замони шўравї то замони мо барои масъулин мерос мондааст. Агар ин тавр намебуд њамасола охири њар сол ваќти обуна ба як масъалаи муњими њукуматњои шањру ноњияњо табдил намеёфт. Чор шабакаи телевизионї худ кифоя њастанд барои сиёсати давлат. Обуна аслан замони шўравї ваќте, ки рўзнома ягона сарчашмаи иттилоот барои сокинон ба шумор мерафт, зарур буд, кунун замона

домод ва бародару модари ў боз њам масъулини фавќуззикри њукумати ноњияи Ашт ноумед нашуда, сардори шуъбаи љустуљуї- љиноии ШКД-и ноњия Абдулмаљид Љамиловро бо њамроњии ду нозири минтаќавии тартибот ва якнафарї кормандони амнияту комиссариати њарбии ноњияро ба ёрї хонданд. Лекин, хушбахтона, ин нафарон ягон зиддият нишон надоданд. Афсари милиса Абдулмаљид Љалилов танњо бо падари домод мурољиат карда, фањмондааст, ки моро шуъбаи дини ноњия маљбур кардааст ба њамин туй дахолат кунем. Сониян, домод бо барода-

раш аз ин тасмими шуъбаи дини ноњия ба ѓазаб омада, зиддият нишон дода гуфт, ки "мо шуморо ба тўй даъват накардаем. Равед, ба корњои худатон машѓул шавед. Аз тамоми маќомот кормандонро оварда, мењмонон ва даъвашудагони туйро тарсондед. Ин љо туй аст ё ягон мурофиаи судї?" Аслан бигирем мувофиќи ќонуни танзими анъана ва љашну маросимњо тўй бояд се соат давом мекард. Аммо ин туй бинобар њамин кашмакашњо њамагї ду соат давом карда, зуд ба анљом расид. Чунки дар љараёни ин кашмакашњо модари домод дар њолати стресс аз њуш

даксияро танбал мекунанд. Чунки аллакай онњо медонанд, ки чанд шумораашон ба муштариён таќсим карда мешавад ва дигар намекўшанд, ки бо маводи хонданбоб ниёзи хонандаашонро бароранду шумораи муштариёнашро зиёд намоянд. Аз њама масъалаи ташвишовар ин аст, ки онњо дигар кор надоранд, ки рўзномаашон кай ба дасти соњибаш рафта мерасад. - Бо роњи обуна метавон шумораи хонандагонро зиёд намуда, мардумро ба рўзномаву рўзномахонї љалб кард. Чунки имрўз воќеан њам мардум ба рўзнома таваљљўњ надоранду кам мехонанд. Ваќте ки ба ин ё он нашрия обуна шуда, маљбурї бошад њам пешакї маблаѓашро месупоранд, њатман онро мехонанд, чунки он ба хонаашон меравад. Дар ќишлоќњо, ки мардум барќ надоранд, дер бошад њам аз рўзномањо иттилоъ мегиранд. Дер дастрас шудани газета ин вобаста ба кормандони ин ё он редаксия нест ва ин кори кормандони Почтаи тољик аст. Имрўз вазъияти кормандони почтаро фањмидан мумкин аст. Чунки онњо маблаѓи кам мегиранд ва њалолашон бод, ки дар чунин шароит ба маоши кам нигоњ накарда кор мекунанд, - ин суханони љамъбастии як нафар омўзгор аст. Аммо ба таври якрангї ва ба тарзи ќолаби шахшуда аз љониби нашрияњои њукуматї пешнињод шудани маводро аксарият коршиносон ќабул надоранд. Онњо аз њисоби буља маблаѓгузорї карда мешаванд ва бояд маводе пешкаши хонандагон намоянд, ки он ба дарди љомиа хўрад. Афзал БОСОЛИЕВ

рафт ва ўро ба беморхона бурданд. Масъулини ноњия дар рўзи љашни хурсандии домод, падару модар ва ањли байти ў чунин "ќањрамонї" нишон доданд. Домод нороњат шуд, хеле ѓамгин менамуд... Ман намефањмам Тољикистон чї гуна давлати демократї, њуќуќбунёд ва дунявї аст, ки ба туйи як шањрванд, ки баргузории он мувофиќи тамоми нозукињои ќонуни танзими анъана ва љашну маросимњо риоя мешавад ва соњибони тўй танњо дар он раќсу сурудро намехоњанд, ба он то ин дараљаи номуносиб дахолат мекунанд? Кормандони маќомоти давлатии ноњия омода мардумро мешўронанд. Байни мардуму њукумати ноњия ва љумњурї нобоварї, норозигии халќро зиёд карда байнашон фосила эљод мекунанд. Мудири шуъба оид ба корњои кори дини ноњия Хушнуд Мањматќулов натанњо дар ин туй, балки дар дигар туйњои баргузор намудаи сокинони ноњия дахолат карда мехоњад, ки дар ин ё он туй сарояндагону навозандагон наѓмасарої карда суруд хонанд. Ў бо ин амалаш байни маќомоти давлатї ва соњибтуйњо хархаша ба миён меорад. Пурсида мешавад, ки оё ягон нафар аст аз болои ин масъулини худсар назорат бурда, љилави онњоро кашаду сабукдуш намояд, то миёни сокинону маќомот фосилаи нобоварї ва норизоятї ба вуљуд наояд. Ман сад дарсад тарафдори ќонуни танзими анъана ва љашну маросимњо њастам. Аммо, бубинед, дар сурати иљрои бечунучарои ќонуни танзим њам маќомот боз ќарору ќонуни нав бароварда, мушкил эљод мекунанд. Ман мехоњам, ки њамин хархашаву мушкилэљодкунї байни сокинону маќомоти мањалии ноњияи Ашт набошад. Самандар ОБИДПУР, сокини ноњияи Ашт


№44 (320), 23-уми январи соли 2013

7

Бовар кунед, аз ягон намояндаи Точикистон он тараф истад, аз Осиёи Марказї дар ин асарњо сухан дар миён нест, ки бо њарфаке бо њаракате, сарљунбоние сўйи амалдорони омада нигоњ карда бошанд, ё масъалагуорї карда бошанд.

40- солагии ЊНИТ: дурўѓ ё рост

АСЛИ МАТЛАБ Дар њошияи оѓози соли нави интихоби президенти ЉТ созмону ањзоби гуногун барои касби обрў ба ќадимї будани худ ва сохтори њизбиашон зиёд гўшзад мекунанд. Дар ин робита бармегардем, ба маќсади аслии ин нигоришот, ки иборат аст аз таъини ба њаќиќат носозгори лидерони Њизби нањзати исломии Тољикистон солгарди таъсисёбии ин њизби сиёсї аз аввали солњои 1973 мебошад. Дастандаркорони ин њизби даъвогари курсињои болову баланд, то њамин дараља мафтуни музахрафот ва дурўѓи худ шудаанд, ки даст ба тањрифи таърихи муосир задаанд. Маълум аст, ки дар ќаламрави Тољикистон ашхоси рўњонї ба мисли Мавлави Хиндустонї (Ќорї Муњаммадљон Рустамов), иштирокчии Љанги Бузурги Ватанї,

донандаи Ќуръон, ки ба тавофи Каъба чандин дафъа рафта буданд, дар солњои 60-70-ум њузур доштанд. Ин шахс ягона хатмкунандаи мактаби девбандии Њиндустон дар замони шуравї буд, вале ин ќабил ашхос дар њукмронии сохти атеизми њамагироии коммунистї љоеву маконе дар афкори умум надоштанд, куљо расад ба пўшонидани ниќоби мазњабї бо љомаи њизби исломї. Гузаронидани дарсњои махфї он њам пинњонї ва бо риояи талаботи "шогирдони худї" барои таълиму тарбияи динї барои иштиёќмандон дар мањаллањои комбинат гўшт, гузари корхонањои тамоку ва коркарди чуб дар километри 7-уми шањри Душанбе ва ё Рашт, ки аз љониби муллоњои дар асоси "Ќоидаи баѓдодї" наврасонро гумроњ менамуданд, ба њељ ваљњ таърихи таъсиси Њизби нањзати Тољикистон донистан раво нест. Агар ба ин усул пеш рафтан гирем, таърихи таъсиси Њизби демократро ба эъломияи демократия Афинаву истиќлолияти Амрико ва њизби аграриро ба ислоњоти соњаи кашоварзии Столипин ва њзиби сотсиал-деморатро ба созмондењии њизб њамном бурда расонем, ба чигиле гирифтор мешавем, ки боз кардани гирењро барои илм ва дигарон мушкил мекунад, мардумро ба доми фиребу гул мезанад. Ин хилофи меъёрњои таърихнигории муосири Тољикистон аст.

Amicus Plato, sed magis arnica Veritas - Афлотун, дўсти ман аст, вале њаќиќат аз ў болост. Арасту

СССР ва ЊНИТ Ба нањзатиён маълум аст, ки њукумати ваќти шўравї аз озодињои шањрвандон дар амри ривољи аќидаи мазњабї љилавгирї мекард ва муллоњои мутаассиб њадафњои тањти назорати маќомоти њифзи њукуќ буданд. Дар таърихномаи њизби нањзат, кўшиш мекунанд, ки

таърихи содир намудани љурмњои љиноиро аз љониби шањрванд С.Абдуллоев (Нурї) дар соли 1973 таърихи расмии ЊНИТ вонамуд кунанд. "Бо як гул бањор намешавад"_ мегуфтанд дар урфият. Биёёед бо аќли солим ва заковати комил дар ин масъала решаёбї кунем. Агар ба аќидаи ЊНИТ соли 1973 ин таърих оѓоз мешавад, пас куљост далелу асноди илмї-њуќуќї барои исботи ин далелњо. Барои пўстканда ва бо сароњат иброз намудани аќидаам, таърихи 2 љилдаи "Диссидентсво в СССР"(Норизоиён аз низоми ИЉШС), асарњои А.Солженитсин, Н.Шаранский, Н.Аксенов, В.Некрасов, хотирањои бастакорону њофизон М.Ростропович,Г.Вишневская ва ѓайра мухолифони сохти шўравиро,ки дар солњои 70-уми асри пор парчами норизоятро баланд мебардоштанд ва барои ин њам љазо дар шакли бадарѓа татбиќ гашта буд, мўшикофона мурур намудам. Бовар кунед, аз ягон намояндаи Точикистон он тараф истад, аз Осиёи Марказї дар ин асарњо сухан дар миён нест, ки бо њарфаке бо њаракате, сарљунбоние сўйи амалдорони омада нигоњ карда бошанд, ё масъалагуорї карда бошанд. То мавриди ситоиш ќарор дошта бошанд. Дар бораи чеченњо ва виќори онњо дар "Галаљазирањои ГУЛАГ"(Архипелаг ГУЛАГ) ишорањое меравад, вале аз зикри номи тољикон асаре нест. Номи ЊНИТ-ро бошад дар њељ асари илмї то соли 1991 мушоњида накардам. Ин замони њозир аст,ки хонашерони майдонѓариб аз будаи худ ба дар гоњи лоязол шукргузорї намекунанд ва дар сањнаи сиёсии љумњурї кўшишњои яккатозї доранд ва боз њам дар суханрониашон гунањкору маломат Њукумати Тољикистон. Он низом

дар рагу пайванди мардуми бегонапарвари мо чунон гирењ хўрда буд, ки эътиќоди коммунистиро љузъи тафакури суннатии худ медонистанд. Чунончи алон њама сўйи мазњабу арабу зењнияти ќабилавиву пирон тунбон (шалвор)-и афѓониву покистонї бо њидоятњои мудаббиронаи ЊНИТ рў оварданд, ки ин њама нишонањои рељаи худкомагї-тоталитарист. РАДИОЊОИ ХОРИЉЇ ВА ЊНИТ Барои ин пажуњиш ва њаќиќатёбї боз њам вориди маводњои бойгонии радиоњои маъмули хориљї дар байни шавќмандони норози солњои 70-уми асри XX ба номи "Озодї"(Хосе Мартини), ВВС, "Мављи Олмон", "Садои Амрико", "Садои Хуросон", "Паём", "Бохтар" шудем, ки манбаи мустаќил дар бораи рўйдодњои шуравии собиќ мањсуб мешуданд ва С.Абдуллоев (Саид Абдулло Нурї) шунавандаи ин радиоњо низ буд. Дар ин сарчашмањо, ки махзани маълумоти фарогир ва нопайдоканоре доранд, исми ЊНИТ бо њамон бузургвориаш мушоњида нашуд. Мавзуъњои динї, озодињои шањрвандон, табъизи миллї, тафсири таърих ва њодисањо аз мавќеи олами сармоядории онваќта дар радиоњои онваќта васеъ пахш мешуданд, вале боз заррае њам дар бораи шахсиятњои ЊНИТ, сохтори онњо манзур нагардид. ТАЪРИХИ ЌАРНИ БИСТУМИ ТОЉИКОН ВА ЊНИТ Китоби журналисти тољик Салими Аюбзод "Таърихи тољикон дар ќарни XX", ки аз мавќеи таърихнигории мустаќил ва орї аз пойбандињои идеологї навишта шудааст, аслан ба таърихи 40-солаи ЊНИТ ишорае надорад, њарчанд ки суњбатњои

радиоии зиндаро бо шахсиятњои маълуму машњури љумњурї ба таври њирфавї гирдоварї намудааст. Далелњои исломгароён њатто ба он ки ЊНИТ баъд аз љавобгарї кашидани С. Абдуллоев дар моњи июли соли 1986 дар шањри Ќурѓонтеппа таъсис ёфтааст, сињати илмї надорад ва буњтони ѓаразноке беш нест. Зеро он 40 нафар муллоњои мањаллї, ки ба љурми таблиѓи таѓйири суннатњои мазњабї дар байни мардум боздошт гардида буданд, аслан ба "Нањзати исломї" сару кор надоштанд. Њамин аст, ки баъди нигоњдорї дар тавваќуфгоњ аз зиндон озод гардиданд. Дар ростои ин гуфтањо, изњори назари коршинос Саидахмад Каландаров, роњбари маркази тањлилї-иттилоотии "Сипењр"-ро метавон дар бораи љараёнњои динї дар шуравии ваќт ном бурд, ки бо умќи андеша аз рўњониёни тољик дар боло бурадин маърфиати исломї ном бурдааст, вале дар ин миён аз вуљуди созмони мутамарказонидашудаи мазњабї аслан изњори беиттилої мекунад. Аз шахсиятњои ЊНИТ њамчун ислоњталаб ном мебарад, ки асоси воќеї надорад. ЊНИТ ВА ЊАЌИЌАТ Далели таърихии таъсиси ЊНИТ њамоно 6-уми октябри соли 1990-ум аст,ки алораѓми талаботи ќонунгузории ЉТ ва манъи он аз љониби Шурои Олї баъд аз гузаронидани анљумани пинњонї дар масљиди мањалаи Чортути ноњияи Рудакї, эълон гашт. Баъд аз истиќлолияти Тољикистон Шурои Олї, 22-уми октябри соли 1991 аз лаѓви моддаи Ќарори ЉТ "Дар бораи манъи фаъолияти бахши њизби хислати исломидоштаи шуравї" дастур содир намуд. Анљумани аввали ЊНИТ 26-уми октябри соли 1991 ва ба ќайдгирии он дар Вазорати адлия 4-уми декабри соли 1991 муайян шудааст. Пас куљост он 40-солагии ваъдашуда… Бача дар сафар номаш Музаффар. Ба ѓаразњои сиёсї бозтоб додани таърихи муосир ва тафсири тањрифшудаи њодисот марбут ба ЊНИТ њаргиз барои дарки даќиќ ва созгори мардум ва таърихнигорон муфид нест (њатто дар ин маврид аз таърихнигорони касбї њам суол кардем). Ва ин тарзи масъалагузорї ба гудоли иштибоњ мекашад њамаи моро, ба нафъи мафкураи сиёсии мардуми Точикистон нест, ки сиёњро аз сафед људо кардан метавонанд. гўша андешањои шахсї буда, метавонад бо мавќеъи «Нигоњ» муѓойират намояд.

Кўшиши ќаллобї дар таъини таърихи 40-солагии ЊНИТ ба нафъи кист?

Бориз РИЗО, коршиноси умури динї, шањри Москва

i Матлаби ин

РУЉУЪ Мафњумњои њаќикат ва дурўѓ дар пањлуи њам таљаллигари њузури нерўњои ањурамаздої ва ањриманї дар муборизаи оштинопазир то сарњади мањви якдигар ќарор дошта, љињати боло бурдани самаранокии сифативу кайфиятии њаёти одаму низоми олам дар такопуанд. Мансури Њаллољ бо наъраи "Аналњаќї" сар ба дор бурд ва ирфониёни суфимашраб бо намояндагї аз таълимоти тасаввуфи пешрафта, барои ноил шудан ба силки тавњид ва вањдати вуљуд роњхои расидан ба њаќиќатро бо тайи марњилаи муридонаи муњаббат, шариат ва тариќат барои дастрасии сарманзилгањи баќоисурати нињої њаракат мекарданд. Фалсафа ва њикмати "ростї ва њаќиќат" дар нињоди тољикон бо хуну раг танида, аз рост кардан дар гањвораи тифлї бо тавъам будани насињатњои волидайн дар бораи нањваи тарбияи атфол аз ќабили "рост бишин", "рост бигў", "рост бирав" то либоспушї ба шакли дасти рост мафњумњоеанд, ки ботинан ва зоњиран ќабули ботилу дурўѓро барои мардуми ориёманиш ин хитта мушкил мекунад. Домулломаобони њизбї ва хуморшиканони ѓаризаи мансабталошї бо билети партиявї дар љайб ба дарки ин гуфтањо аз мардумони омї ва оддї бояд зиёдтар бирасанд. Ин чакидањои хома дахл доранд ба 40-солагии љашни мармузи ЊНИТ, ки муќобили санади таърихї таъин гаштааст. Чї гуна ва чї хел(?) худ дар поён натиљагирї кунед.


8

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

- Њадафи асосї ташаккули фарњанги шањрнишинї дар пойтахти азизамон аст ва умедворем, ки ин њузури ѓолибони арљманд ва мењмонони гиромї дар ин толор гувоњи сањми кўчаки мост. Бубинед, њоло намуна ва идеал пайдо кардан осон нест.

Шоми 18-уми январ толорњои орододашудаи мењмонхонаи "Њайят - Рейљенси"-и Душанбе пур аз одам ва лабханд буд. Пур аз хориљиёну табассуми лутфшудаи онњо на, балки душанбегиёни хушлибос бо чењрањои боз. Онњоро мизбонони мањфил масъулини Ширкати телевизионї ва родиёии "Ватан" хушомадед мегуфтанд. Баъди чанд лањза бояд дар гароннархтарин толори Душанбе натиљањои озмуни "ТОР 50. Хушсалиќањои шањри Душанбе" эълон гарданд. Ба маликаи шом наздик мешавем ва мепурсем: - Бонуи арљманд, њадаф аз баргузории озмуну ин мањфили бошукуњ чист? Роњбари ширкати телевизионї ва родиёии "Ватан" Вера Кулакова - Браннеруд дар љавоб мегўяд: - Њадафи асосї ташаккули фарњанги шањрнишинї дар пойтахти азизамон аст ва умедворем, ки ин њузури ѓолибони арљманд ва мењмонони гиромї дар ин толор гувоњи сањми кўчаки мост. Бубинед, њоло намуна ва идеал пайдо кардан осон нест. Барои наврасону љавонони мо ёфтани нафаре, ки мешавад ба ў монанд шуд, ё аз ў тарзу тартиби зиндагї, тиљорат, шинохта шудан ва мавќеъ ёфтанро омўхт, нињоят мушкил аст. Услуб, салиќа ва тарзи зиндагии шоиста дар ќатори дигар бартарињои инсон дар мавќеъ ёфтани ў кўмак мекунанд ва барои расидан ба њадафњои нињоияш мусоидат менамояд. Мањз њамин аст, ки мо иќдом кардем. Аз бонуи мизбон изњори сипос карда, ба аккосон наздик мешавам, то маслињати чопи аксњои бардоштаи онњоро кунам. Баъди дусе даќиќа маслињат пухт. Аккосони маъруфи кишвар Эраљ Асадуллоев, Олим Ширинов ва Нозим Ќаландаров розигї доданд, ки аксњои бењтаринашонро дар ихтиёри "Нигоњ" мегузоранд. Бояд гуфт, "Ватан" соли дуюм аст, ки аз миёни мардуми Душанбе 50 нафари хушсалиќаро муайян мекунад ва муаррифї мекунад. Соли гузашта ин гуна мањфили бошукўњ дар мењмонхонаи "Серена - Душанбе" баргузор шуда буд. Ровии шинохта ва њамзамон директори барномавии "Ватан" Субњон Љалил дар ин робита мегўяд: "Чун бори аввал буд, мо барои муаррифии бештари ин лоиња ва номнависии бењтаринњо аз њама гуна имконияти мављуда истифода бурдем - шунавандањои Радиои "Ватан" ду моњ бењтарин номзадњои худро ба озмун пешнињод карданд, ба воситаи шабакањои иљтимої, аз он љумла Фейсбук. Корбарони он њам бењтаринњоро пешнињод карданду дар даври нињої 6 нафарро ба руйхати ТОП 50 ворид карданд". Имсол низ тўли чанд моњ омодагї ба ин озмун сурат гирифт. Аввалтар аз њама мисли соли аввал як њайати њакамон таъсис шуд: 1. Зафар Абдуллоев-мунаќќид, њамоњангсози маркази "Аржанг" 2. Мавлуда Њамроева - моделер 3. Бахтиёр Аминов - рўзноманигор 4. Гулнора Амиршоева - сармуњаррири њафтаномаи "Вечёрка" 5. Гулбањор Мањкамова - муовини Директори кулли "Имон Интернешнл" 6. Эраљ Асадуллоев - суратгири касбї. - Аз мунаќќид то бонкиру аккос, - луќма мепартоям ман ва Субњон Љалил идома медињад: -Бале, дар ин њайат нафарони касбу кори гуногун, андеша ва мавќеи фарќкунанда гирд оварда шуданд. Шахсан барои банда низ чанд вохўрие, ки њакамон барои интихоби номзадњо доир карданд, хеле шавќовар, пурбањс ва натиљабахш буд. Беш аз 100 нафар дар руйхати аввалия ё лонг-лист аз љониби шунавандањо, хонандагони рўзномањое, ки мо бо онњо њамкорї дорем, ворид шуда буданд. Дар нишасти аввали худ, ки дар Радиои "Ватан" баргузор шуд, њакамон бо рўйхат ошно шуда, бо тартиби овоздињї аз номзадњои арзанда љонибдорї карданд ва якчанд нафарро ба руйхати асосї ворид сохтанд. Дар вохўрї вобаста ба њар номзад маълумот пешнињод мешуд ва услубу салиќаи хоссаи онњо мавриди бањсу тањлил ќарор мегирифт. Баъди ин вохўрии рў ба рў пешнињодњову тањлилњо миёни аъзои њакамон ба воситаи Интернет оѓоз шуд ва то охирин соатњои пурра шудани рўйхати асосї давом кард. Гуногунандешї ва назари фардии аъзои њакамон боиси он мешуд, ки номзадњо аз њама љињат бањогузорї шудаву ба хушсалиќаву дорои услуби хосса буданашон боварї њосил шуда, баъд ба рўйхати асосї шомил карда мешуданд. Чанд лазња баъд бо ѓолибон, ки рўи сањна хоњанд омад, шинос хоњед шуд" . - Бидуни шубња! - њозирљавобї кардам ба њозирљавобтарин ровї ва оњиста ба он тарафи толор гузаштам, ки рўи мизњо бо шеваи љадид ва хоси "Њайят" анвои ѓизо ва нўшобаю обмевањо гўё рехта шуда буданд... Дертар, ба ќавли кампири момоям, "мо њам аз он зиёфати шоњона чунон хўрдему нўшидем, ки ... ва як бастаашро оварда, сари шиѓ, э, мебахшед, даруни яхдон мондем"... њар кас, ки аз сањари дигар хушсалиќа шавад, соли љорї, ба "ТОР 50. Хушсалиќањои Душанбе-2013" даъват мешавад. Инак, ончи ки "чашмони мо" - аккосони бењтарини Душанбе диданд, барои шумо азизон... САРПАРАСТОН:

50 хушсали

ШОМИ ЉАВОНЇ, ЗЕБОЇ ВА ЊАЛОВАТУ...

МАВЛУДА ЊАМРОЕВА АЗ ИНТИХОБИ ЊАКАМОН ЊИКОЯТ МЕКУНАД...

ОЙНИЊОЛ БОБОНАЗАРОВА ТАНЊО ЊОМИИ ЊУЌУЌИ БАШАР АСТ, КИ ХУШСАЛИЌА НИЗ УНВОН ШУД

"Вавилон-Т" тарабхонаи "Стейк хаус" ва "Хайят рељенси Душанбе"


№44 (320), 23-уми январи соли 2013

9

ќаи Душанбе

МАЪЛУМОТИ "НИГОЊ": Ширкати ТВ ва Радиои "Ватан" аз 7-уми майи соли 2003 фаъолият мекунад. "Ватан" њоло дорои иљозатномаи пахши љумњуриявї буда, дар Душанбе ва навоњии атрофи он, маркази маъмўрии вилояти Хатлон барномањои худро бо ду забонтољикї ва русї пешнињод мекунад. Тўли муддати фаъолияти худ ин радио чандин лоињањои хурду калонро амалї кардааст, ки "Ситорањои асри нав" ва "Топ 50. 50 нафари хушсалиќаи Душанбе" аз шумори онњост. Барномањои "Субњи Ватан" (бењтарин барномаи Радиои сол, Љило 2012), "Форматный час", "Таронаи Ватан", "Дармонгоњи њуќуќї", "Тёплый вечер", "Алифбои тандурустї", "Забони англисї бо Корри", "Бароят бахт мехоњам" моли ин родиёанд.

МАЛИКАИ ШОМИ «ЊАЙАТ-РЕЙЉЕНСЇ»

ТОП 50: Хушсалиќањои Душанбе дар соли 2012 Анвар Њакимов (стилист) Александра Смирнова (модел) Азиза Ќаюмова (Анљумани раќсњои варзишї) Баха 84 (сарояндаи рэп) Бењрўз Муродов (дизайнер) Ѓайрат Муллољонов (Дандонпизишкии Smile) Гулрухсор Сафиева (Шоир) Григорий Багдасарян (Фурудгоњи Душанбе) Гулнора Њасанова (Раиси "Амонтабонк") Љамшед Абдулов (Директори "Олим Текстайлз") Дилшод Назаров (Варзишгар) Зайд Саидов (Соњибкор) Зумрад Давлатбекова (ширкати "Армон") Зарина Бобоалиева (FINCA Intl) Ќањрамон Бакозода (МТС "Зеркало") Лайли Моширї (Роњбари ЮНИСЕФ дар ЉТ) Лола Ќосимова (Масъули дастгоњи Президент) Лайло Бариева (Маркази машварат барои бонувон) Мадина Абдуназарова (модел) Мадина Алибердиева (OXFAM дар ЉТ) Манзура Мањкамова (Ходими љамъиятї) Марњабо Муродова ("Тољиксодиротбонк") Мансур Хамидов (директори генералии Tcell) Матлуба Улљабоева (раиси АМСХМ) Нафиса Имронова (дизайнер-моделер, "Fashion Jivj")

Нигина Амонќулова (сароянда) Насиба Аминова (бунёдгузори TajikMama.Tj) Нозим Ќаландаров (Reuters Photo) Носир Ќаландаров (менеджери Aqua Bar) Наргис Ќосимова (директори "Даст ба даст") Ойнињол Бобоназарова (роњбари "Перспектива+") Олим Ширинов (гуруњи "Парем") Рањим EL (сароянда) Рустам Рањматов (менеджери "Афродита") Саймиддин Дўстов (роњбари СЉ "Индем") Сўњроб Оймањмадов (Asian Express Airways) Санавбар Рањимова (муовини раиси ш. Душанбе) Ситора Турсунова (директори СЉ "Пешрафт") Тамара Холиќова (вакили ш.Душанбе) Толиб ва Гулсифат Шањидї (бастакорон) Умед Абдурањмонов ("ТољикКристалл") Умед Бобоханов (Asia-Plus) Фирўз Њакимов (гуруњи "Фарзин") Њамза Сиддиќ (љарроњ) Њасан Баќоев (Vanilla Terrasse) Шералї Љўрабоев (Ољонсии TAG) Шањло Љўраева (мансабдор) Шафоат Ќобилова (сафорати ИМА дар ЉТ) Шоира Пулодова (масъули сафорати Инглистон) Эраљ Турсунзода (бунёдгузори Foto.Tj)

АГАР МЕДОНИСТАМ, КИ ТУ...

МОДАРЉОН, ЊО АНА ЎРО БУБИН...

Дастгирии иттилоотї аз "Чархи гардун", "Нигоњ", "Фараж", "Овоза ва њаќиќат", "Рекламная газета", "Вечёрка", "Телевизиони Пойтахт", маљаллањои "Реклама & ideas", "Элита", сомонањои "menu.tj", "Tonight.tj" ,"artculture.tj" ва хабаргузории "avesta.tj.

- Бидуни шубња! - њозирљавобї кардам ба њозирљавобтарин ровї ва оњиста ба он тарафи толор гузаштам, ки рўи мизњо бо шеваи љадид ва хоси "Њайят" анвои ѓизо ва нўшобаю обмевањо гўё рехта шуда буданд...


10

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

Бо камоли таассуф, дар аксари њолат Шабакањои телевизионии мо барои тамошобинон танњо раќсу сурудро ба намоиш мегузоранд. Гўё мо њељ ѓам надорему аз ваќти зиёд ва хушњолї танњо раќс мекунему суруд мехонем.

Аз дирўз то имрўз... Ёд дорам, ки дар даврони шўравї аз ойинаи нилгун филмеро дар асоси яке аз асарњои машњури устод Айнї "Мактаби кўњна" такрор ба такрор ба намоиш мегузоштанд. Чўби дарози дасти мулло, либосњои чиркину фарсудаи устодону талабагон, риши нимкўсаи омўзгор, макони вайрону содда барои тањсил, тундхўї ва зулми муаллим, лањзањое аз он филм њастанд, ки њаргиз аз пеши назарам дур намешавад. Њамин буд, ки чанд солњо нисбат ба мактабу маорифи замони аморати Бухоро нафрати нињоят зиёд доштам. Вале аз асли матлаб бехабар будам. Яъне ба навор гирифтани ин филмнома ва такрор ба такрор ба намоиш гузоштани он, хусусан дар замони шўравї њадафњои сиёсї дошт. Њадафи асосї аз сохтанаш аз он иборат аст, ки режими њокими ваќт мехост бо њар бањона миллати мусалмонро нисбат ба фарњанги миллї ва динї душман гардонад, дар дили онњо нафратро ба вуљуд орад. Мо њам соддалавњона ба доми ин дасисањо афтида, аз тарзи идораи маорифи ваќти Бухоро нафратамон меомад. Аммо имрўз андешаи худро дар ин бобат ба куллї таѓйир додам. Ба андешаи ман, маќсади Садриддин Айнї аз таълифи он асар тамасхур ба муќаддасоти динї набуд, балки ў мехост бо њар роњ хато будани роњи интихобкардаи маорифчиёни Бухорои шарифро ошкор намояд ва онњоро ба ислоњ намудани вазъи мактабу мадраса водор созад. Шояд ў њаргиз фикр намекард, ки рўзе мешаваду асараш боиси он мегардад, ки миллати тољик то чанд соле нисбати мактабу мадрасањои динї бо чашми нафрат назар мекунанд. Имрўз соате фаро расидааст, ки бояд донишмандон ва муњаќќиќони соња бо диди инсоф ва воќеъбинона тамоми пањлўњои маорифи ваќти Бухорои шарифро тањлил намоянд. Зеро раванди таълимии асри навини тољик нишон дода истодааст, ки дарвоќеъ донишомўзони мо на аз нигоњи ахлоќї ва на аз нигоњи маърифатнокї љавобгўи замон нестанд. Ангезаи асосї барои љамъоварии ин сатрњо њамон порчаи видеоие аст, ки дар он чанд духтарбачаи мактабхон бо камоли бењаёї суханони зишт гуфта, ба амалњои нангин машѓул шудаанд ва ин навор дар шабакањои иљтимої мавриди дастрасии њамагон ќарор гирифтааст. Таассуфовараш дар он аст, ки баъзе нафарон ин амалро як кори оддї њисобида, бо обу ранги гуногун хостаанд ин айбро пўшонанд. Аммо...

"Мактаби кўњна"-и Айнї ва макотиби муосир Чаро фанни "Тарбияи имонї" зарур аст? Айнї - шогирди мактаби духтарона Бояд эътироф кард, ки маорифи ваќти Бухоро, сарфи назар аз он њама нуќсонњо, дар сифати таълимї, барои миллати мо донишмандони зиёдеро ба мерос гузошт. Оё Садриддин Айнї хатмкардаи мактаби духтаронаи Бухорои шариф набуд? Њатто дар китоби "Ёддоштњо" ќайд кардаанд, ки баъзан Њабиба ном духтари имомхатибе дарсњояшонро талќин мекард, аз абёти Њофиз барояшон таълим медод. Бале, тартиб васифати таълимии Маорифи он давра чандон дуруст ба роњ монда нашуда буд, аммо камтарин мактаби он замон барои миллати мо Садриддин Айниро таќдим кард. Имрўз мо барои бењтар кардани сатњи маърифатнокї ва хушахлоќии љавонон "Ќонуни масъулияти падар ва модар"-ро ба тасвиб расонидем, вале натиља чї шуд? Ќабул гаштани ќонун маќсади асосї нест, балки амалишавии он њадафи аслї аст.

Мувофиќи баъзе аз омори расмї дар як соли охир теъдоди љурму љиноят 24, 6% афзоиш ёфта аст. Оё ин нишондињандаи он нест, ки масъулин бояд атрофи масъалаи таълиму тарбия ба таври љиддї назар кунанд?! Дуруст аст, ки мо факултањои педагогї-тарбиявї дорем, лекин ку худи тарбия? Чаро дар Шабакањои расмии телевизионї њадди аќал њафтае як соат чанд мутахассиси соњаи тарбия ва илми равоншиносиро гирди мизи мудаввар љамъ намекунем? Бо камоли таассуф, дар аксари њолат Шабакањои телевизионии мо барои тамошобинон танњо раќсу сурудро ба намоиш мегузоранд. Гўё мо њељ ѓам надорему аз ваќти зиёд ва хушњолї танњо раќс мекунему суруд мехонем.

Аз педагогикаи китобї то амалї Дарсњои тарбиявии мо то њол танњо дар рўйи сањифа боќї мондаанд, дар њоле, ки мо донишмандони тарбиятшинос ва мураббиёни

варзида хеле зиёд дорем. Банда аз китоби "Педагогика"-и устодон Давлатмурод Расулов, Лаќай Сайидањмадов, Абдусаттор Ѓаффоров ва инчунин аз китоби "Педагогика"-и устод Юлдошбой Юнусов зиёд истифода мекардам. Донишмандони ёдшуда то њадде барои мо маводи тарбиявиро омода кардаанд, вале он њама маълумоти китобї набояд рўйи сањифа боќї монад, балки бояд тариќи ВАО, хусусан Шабакањои телевизионии њукуматї ба мардум расонида шавад. Зеро вазъияти маърифатї ва ахлоќии љавонон дар њолати нињоят бад ќарор дорад. Албатта, ман бо навиштани ин сатрњо ба касе санг заданї нестам, аммо дар айни њол навиштани ин љумлањоро дар њолати рух додани чунин њодисањои нангин аз љониби љавонон, ќарзи шањрвандї ва имонї мењисобам.

Чї бояд кард? Ман мутмаиннам, ки дар китобњои тарбиявї-педагогии мо љойи як

навъи тарбия холї аст. Ваќте ба китобњои педагогї мурољиат мекунем, бо як ќатор навъњои тарбия, аз ќабили тарбияи ватандўстї, эстетикї, ахлоќї, мењнатдўстї ва ѓайра рў ба рў мешавем. Аммо дар ин гурўњбандї як љой холї мондааст. Бале, тарбияи имонї, эътиќодї. Шояд дар ибтидо ин љумла бароямон чандон писанд наафтад, вале воќеият њамин аст. Масъулини соњаи маорифи мо бояд њарчи зудтар дар фикри он бошанд, ки дар китобњои педагогї банди "Тарбияи имонї"-ро ворид созанд. Имон ба маънои томаш, на имону эътиќоди таќлидї ва ирсї. Имрўз тамоми љомеаи башарї ба ин навъи тарбия ниёз доранд. Дар асоси тадќиќот маълум гашта аст, ки ба таври умум аз њама бештар кишварњое, ки дар он љиноят сурат мегирад, инњоянд: Амрико, Бритониё, Олмон, Фаронса ва Русия. Мувофиќи гузориши расмии марказњои њукуматии Амрико, 29% мардони амрикої бо бештар аз 15 зан алоќаи љинсии ѓайришаръї анљом додаанд. Дар Амрико 10,4 милион оилае мављуд аст, ки идораи он ба дўши зан аст, яъне ин занон аз роњи ѓайриќонунї фарзанддор шудаанд. Њамасола дар Амрико бештар аз як милион тифл аз роњи исќот (аборт) ба ќатл расонида мешаванд. Инчунин њама сола 1320 нафар зани амрикої ба воситаи зўроварї аз љониби њамсар ва ё дўсташ ба ќатл мерасад.

Ба љойи охирсухан... Имрўз мо бояд дар андешаи он бошем, ки барои баланд бардоштани сатњи маърифатнокї ва ахлоќии љавонон аз сарчашмањои миллї ва динии худ истифода барем. Мо дар дарсњои педагогї аксаран назарияњои Жан Жак Руссо, Ян Амос Коменский ва дигаронро ёдрас мешавем, дар њоле, ки онњо дар муќойиса ба адибони классикии милли тољик нонрезахўри дастархони адаб њисобида мешаванд. Мутахассисон ва педагогон барои пешгирии чунин бадахлоќї аз љониби љавондухтарону љавонписарон талоши љиддї намоянд. Дар акси њол дар чанд соли оянда хулосаи миллати мо чунин мешавад: тарки дин+тарки дунё = нобудии миллат!!! Лоиќ Шералї мегўяд: Саводи мактабї дорї, саводи маънавият ку? Китоби хонишат њаст, ибтикорат ку, навият ку? Абдуллоњ ОЌИЛЗОДА

ЊОДИСА НИГАРОНЇ

Љузъиёти садамаи маргбори корманди Сафорати ИМА Сафорати ИМА дар Тољикистон воситаи наќлиётеро, ки шоми 29-уми декабри соли 2012 боиси садамаи наќлиётї ва марги сокини 52-солаи пойтахт шуда буд, ба маќомоти Тољикистон барои тафтишот таслим накардааст. Барои тањќиќи ќазияи садама бо иштироки дипломати амрикої, Сафорати ИМА муфаттиши амрикоиро ба Тољикистон даъват кардааст.

Дар ин бора як манбаи TojNews дар маќомоти корњои дохилии Тољикистон иттилоъ дод. Бино ба гуфтаи манбаъ, воситаи наќлиёти тамѓаи "Volkswagen Tuareg" , ки 29уми декабри соли 2012 сабаби марги соњибкори 52-сола дар буриши кўчањои Мирзо Турсунзода ва Лоиќ Шералї шуда буд, ба Сафоратхонаи Иёлоти Муттањидаи Амрико дар Тољикистон тааллуќ дошта, тањти идораи корманди ин сафорат Феррер Девид будааст.

- Автомашинаи мазкурро сафорат дар марзи худ, яъне бинои Сафорати ИМА дар Тољикистон нигоњ медорад ва барои анљом додани ташхиси техникї ба маќомоти корњои дохилї намедињад. Сафорати ИМА аз Амрико прокурори махсус овардааст, то дар љараёни ташхис ва суд аз корманди худ њимоят кунад, - мегўяд манбаъ. Њамчунин, гуфта мешавад, Сафорати ИМА аз маќомоти Тољикистон дархост кар-

дааст, рўйхати шоњидони њодиса, навори њолати садама ва хулосаи ташхиси тиббиро ба муфаттиши амрикої дастрас кунанд. Маќомоти Тољикистон, њамчунин, бо ирсоли як мактуби расмї аз намояндагии дипломатии Амрико дар Тољикистон дархости таслими автомашина бо њадафи ташхис кардаанд. Дар ин мактуб, бино ба иттилои манбаи TojNews, гуфта мешавад: "Теъ-

доди зиёди ќонунвайронкунињои дипломатї мањз аз љониби кормандони Сафорати ИМА дар Тољикистон сурат гирифтаанд". Дар Сафорати ИМА мегўянд, аз ќазия расман огоњ карда шудаанд ва дар њамкорї бо маќомоти Тољикистон ин масъаларо мавриди тањќиќ ќарор хоњанд дод.


№44 (320), 23-уми январи соли 2013

11

Љавобгар бо њалнома розї нашуда, 28 ноябри соли 2012 аз рўи он шикояти кассатсионї пешнињод намудааст, ки айни њол парванда дар марњилаи баррасї ќарор дорад.

Љињати иљрои Фармони Президенти Љумњурии Тољикистон аз 7-уми феврали соли 2009, тањти №622 "Дар бораи вокуниши шахсони мансабдор ба маводњои танќидї ва тањлилии воситањои ахбори омма" ин маќола мавриди омўзиш ќарор дода шуд. Дар маќола вобаста ба баррасии парвандаи гражданї бо даъвои Раёсати адлияи вилояти Суѓд нисбати Ташкилоти љамъиятии Ассотсиатсияи Њуќуќшиносони Љавон "Ампаро" "Оиди барњам додани ташкилот" ибрози назар карда шудааст. Муайян карда шуд, ки даъвои зикршуда ба суди шањри Хуљанди вилояти Суѓд 1 октябри соли 2012 ворид ва моњиятан баррасї шуда, бо њалнома аз 24 октябри соли 2012 даъво ќонеъ гардонида шудааст. Љавобгар бо њалнома розї нашуда, 28 ноябри соли 2012 аз рўи он шикояти кассатсионї пешнињод намудааст, ки айни њол парванда дар марњилаи баррасї ќарор дорад. Вобаста ба ваљњи маќола дар бораи ќатъ карда шудани фаъолияти ташкилоти номбурда, ќайд намудан љоиз аст, ки тибќи њалномаи суд ташкилоти "Ампаро" бар хилофи Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи иттињодияњои љамъиятї" љињати аз нав аз ќайди давлатї нагузаштан, дар ноњияњои тобеи љумњурї ва шањри Душанбе сохторњои худро таъсис дода,

ВАО њуќуќ надоранд… Вокуниши Шўрои адлия ба маќолаи "Ампаро": љанги паша бо фил идома дорад. Дипломи судяњои тољикро кї мегирад?", "Нигоњ", №39 (315), аз 19уми декабри соли 2012) бе ќайди бањисобгирї фаъолият намудан, бо вайронкунии талаботи оинномавиаш сайти интернетї таъсис додан ва бе иљозатномаи махсус дар мактабњои тањсилоти умумии ноњияњои Спитамен, Бобољон Ѓафуров ва Чкалов дар мавзўи "Њуќуќ ва ўњдадорињои даъватшавандагон" гузаронидани машѓулиятњо барњам дода шудааст. Дар бораи ваљњи маќола оиди ѓайрикасбї сурат гирифтани баррасии парванда, боиси тазаккур аст, ки дар кадом сатњ баррасї шудани парванда, ќонунї ва асоснок будани санадаи судии ќабушударо тибќи тартиби муќаррарнамудаи ќонун суди болої бањогузорї менамояд. Зеро тибќи талаботи ќисми 1 моддаи 136-и Ќонуни конститутсионї "Дар бораи судњои Љумњурии Тиљикистон" санљиши ќонунї будани санадњои судие, ки судњои поёнї ќабул караанд, мутобиќи тартиби муќаррарнамудаи ќонун аз тарафи суди болої сурат мегирад.

Аз ин лињоз, бо дарназардошти он, ки ваљњњои дар маќола оварда дар маљмўъ аз норозигї бо њалномаи суд шањодат медињанд, тарафњо њуќуќ доранд ваљњњояшонро ба марњилаи кассатсионї пешнињод намоянд. Зимнан бояд зикр намуд, ки мутобиќи ќисми 3 моддаи 7 Ќонуни номбурда, воситањои ахбори омма њуќуќ надоранд, ки дар иттилооти худ натиљаи баррасии парвандаи мушаххасро пешакї њал намоянд. Мутобиќи ќисми 3 моддаи 29 Ќонун "Дар бораи матбуот ва ди-

гар воситањои ахбори омма" бошад, идораи воситањои ахбори омма ва рўзноманигор њуќуќ надорад дар ахбораш натиљаи мурофиаи судии кори мушаххасро пешакї баён кунад ё аз эътибор пайдо кардани њалнома ё њукм ба суд ба тарзи дигар таъсир расонад. Вале мутаасифона њолатњои дар маќола оварда собит месозанд, ки зимни ба табъ расонидани ахбороти мазкур талаботи ќонунгузории дар боло нишондода мадди назар карда шуда,

доир ба њалномаи судие, ки эътибори ќонунї пайдо накарда, айни замон дар марњилаи кассатсионї ќарор дорад, аз љониби муаллиф тањлил ва бањогузорї гардидааст. Дар ќисмати ваљњи навбатии маќола дар хусуси он, ки гўё дар зарфи ду соли охир судњо дар эълони њукм ноадолатонаву шитобзада бошанд, њаминро ќайд намудан љоиз аст, ки тибќи маълумотњои оморї дар соли 2011 аз љониби марњилањои якум, кассатсионї ва назоратии судњои љумњурї 118981 адад парвандањои љиноятї, гражданї, оилавї, маъмурї, иќтисодї, даростњои маќомоти тафтишоти пешакї пешнињодњои муассисањои ислоњи баррасї гардида, адолати судї амалї карда шудааст. Боиси тазаккур аст, ки аз ин миќдор парвандањои баррасишуда дар маљмўъ 748 адад ё худ 0,6% санадњои судии ќабулшуда бекор шудаанд, ки назар ба соли 2010 ба миќдори 113 адад ё ин ки 0,2% кам мебошад. Њолатњои мазкур аз бењтар гардидани сатњу сифати амалї гардидани адолати судї шањодат дода, ваљњњои маќоларо инкор менамоянд. А. Н. Исњоќов, муовини авали раиси Шўрои адлия


12

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

Имконият ба њунарманд нисбатан шояд дар ин масъала бештар бошад. Ба ин хотир, кам нестанд, ки ба хотири ин шўњрат баъзан нисбат ба њунари асил ва њирфаї ва њатто шахсияташон беэътиної бикунанд. Ёдат њаст, 25 соли пеш дар шаби сур - тўи хонаводае дар мењмонхонааш нишаста будем. Намедонам, ту ба њайси кї будї, аммо ман ба њайси ширинкор бо як нафар њамкори њунармандам њузур доштем. Ёдат њаст, ваќте рафиќам бо њољате берун рафт ва ту ба ман чї гуфтї...? Шояд дар ёди ту нест, аммо суханонат то њастам аз хотирам нахоњад рафт! Њарчанд чењраат аз хотираам дур шудааст. Айб дар њофизаи бади чењрашиносии ман аст. Чанд сол баъд, солњои љанги шањрвандї њадди аќал барои ман барин њунарманд ба љуз аз бозор имконияти ёфтани буридаи нон ба худу фарзандон дигар манбае набуд. Милисае намедонам барои чї маро бад гирифт (шояд ман ба вай бо хушомаду тамаллуќ муошират намекардам, ё "њаќќи ўро" бо хоњиши худ намедодам), чанд рўз маро бесабаб хеле азият дод, то дараљае, ки боре зери рафи савдо заифона зор-зор гиристам. Нафаре диду дилбардорї њам кард. Таманно мекунам, ки он рўзњо њељ гоњ бар нагардад...! Њатто чењраи ин милиса њам дар ёдам нест. Баъдан чанд яроќбадасти дигар њам буданд, ки ѓорат карданд, ё тањќиру бадгўї карданд, чењраашон дар хотирам намондааст. Чењраи баъзеашон дар ёди дўстоне, ки бо ман буданд, мондаанд. Баъзан мегуфтанд , ки фалониро дидем, ки моро тањќир карда буд ва шармиду чашмонашро аз мо гурезонд ва ё худашро аз мо дур кард. Шояд баъди дидани ман њам њамин њолат рух дињад, вале аз бетаваљљўњии ман дар њайрат њам шояд монанд... Ман розиям, ки чењраи онњоро њифз накардам! Умед мекунам, ки хотираи ту мисли ман нест. Баъди хондани ин сатрњо шояд чењраи ман ба ёдат ояд. Меоем ба сари сўњбати мо. Ширакайф будї... Баъди узрхоњї, канда - канда, аммо ќотеъона чї гуфтанат аз ёдам нарафтааст. Аљаб, чењраат ёдам нест, аммо суханонат дар ќалбам абадан нишастааст... Ёдат њаст, чї гуфтї? - Бародар, маро бубахш, магар шарм намедорї...? Ин чї корест, ки мекунед? Барои Шумо барин мард магар ин маймунбозї арзанда аст? Бори дигар ман бахшиш мепурсам... Бењтараш ягон кори дигар пеша мекардї, ки ба љамъият фоида мебахшид, аќаллан сохтмончї мешудї... Масалан, ман духтурам (пизишкам) ва фахр мекунам, ки одамонро табобат мекунам. Ту аз чї фахр мекунї? Ин кор зебандаи Шумо барин мардњо нест! Њуш аз сарам парида буд! Барои њифз ва сафед кардани худ

Устоди њунарманд аз санг одам месозад, мураббии бењунар аз одам дилсанг ба бор меоварад. Муњаммад ЊИЉОЗЇ

Салом њамватани азиз, чї гуфтам, намедонам... Шояд ба хотире, ки пояи аќидаам заиф буд... Љавон будам ва баъд фикр мекардам бештар њаќиќат рў ба ту буд. Даќиќ медонистам, ки ин амали ман фаќат барои даромади пулї буд. Навхона будам, маошам намерасид. Падари шодравонам баъди хонадор кардани ман зиёда аз 3000 суми шўравї ќарздор шуданд. Замони шўравї њам маоши муалимон ва фарњангиён он ќадаре набуд, ки рўзашон ба хубї гузарад ва 3000 ќарз барои падари муаллимам кам набуд. Тасмим гирифтам, ки аќалан 1000 сўми ќарзро ба ўњдаи худ бигирам. Бо маоше, ки мегирифтам њељ имконияти кандани ин ќарзро надоштам. Ба ин хотир, даромади хуб ин тўйгардї буд. Дар муддати кўтоњ на ин ки ќарзро кандам, балки каме барои зиндагї захира њам кардам. Бештар суханони ту маро маљбур кард, ки каме баъд аз ин даромади хуб даст кашам. (Акнун фањмидї, ки ту чї "кори хайре" кардї...?) Ва баъд одоб, рафтор ва муоширати аксари њунармандони тўйгарди онваќта хеле дањшатовар буд. Аслан порчањои њаљв - танзи тўёнаи мо њоси-

ли кори яксоата то њадди аксар якњафтаинаи мо буд. Мисли намоишњои хуби теотрї, ки аз як моњ то як сол зањмат мекашї, нест. Даромадаш њам чанд маротиба аз маоши театр бештар. Акнун бигў кадом "ањмаќ" аз ин даромад даст мекашад...? Баъдан каме дар маъракањо ровигї кардам, муваффаќ њам будам, ки даромади бад набуд. Аммо суханони ту, ки мисли сўзан ќалбамро неш мезад, маљбур кард, тарки ин кор њам бикунам. Намедонам чаро театрро дар он шароит тарк накардам, њарчанд хеле сахт буд. Чанд нафаре, ки тарки театр карданд, медонам, ки баъзеашон имконияти зиндагии осоишта ва шароити хуби ходану илм омўхтан ба фарзандонашонро муњайё карданд. Шояд амали онњо дуруст буд?! Бояд њоло њам њунарманди театр барои ту ба љуз масхарабоз, ё майхораву дорои амалњои ношоиста (бадбахтона, кам нестанд њунармандоне, ки аз ин љињат худро хеле хуб муарифї њам кардаанд) дигар касе набошад. Яке аз сабабњои фарзандони худ, бахусус духтаронро ба ин касб нагузоштани волидайн шояд ин њам бошад. Бадбахтона, чењраи

њунармандон зуд шинохташаванда аст, ба ин хотир, гирди номашон њар гуна овозањо кам нестанд. Вагарна инсонро на аз рўи вазифа, балки аз рўи амал, сират ва шахсияташ бояд бањо гузошт. Хислати бештари мо инсонњо дўст доштани таърифу тавсиф ва шўњрат аст. Имконият ба њунарманд нисбатан шояд дар ин масъала бештар бошад. Ба ин хотир, кам нестанд, ки ба хотири ин шўњрат баъзан нисбат ба њунари асил ва њирфаї ва њатто шахсияташон беэътиної бикунанд. Барои онњо вазифаи асосї, чењраашон дар телевизион, синамо ё нашриёти давр зуд-зуд пайдо шудан аст... Чї гуна? Муњим нест! Ташаккур ба ту, агар он сўњбати мо намешуд, имрўз ман шояд ќудрати гирди ин масъала њатто андеша карданро њам надоштам. Аммо, азизам, ту њам инсоф кун, ман гунањкор нестам, ки ту то љое фањми театри аслиро надорї! Гунањкор нестам, ки њунармандони асил, мисли Муњаммадљон Ќосимов, София Тўйбоева, Мањмуди Воњид, Фаррухи Ќосим, Атои Муњаммадљонро намешиносї. Агар намоишњои 20 соли охири Фаррухи Ќосим, Барзуи Абдуразоќ ва Султони Усмонро медидї, шояд њунари теотрро фаќат дар барномањои сабуки телевизионию консертї ва чењрањои тўйгард намедидї. Ту агар намешиносї, бисёрињо њадди аќал дар Белжик, Норвеж, Фаронса, Лањистон, Укроин, Малдова, Белорус, Русия, Ќазоќистон, Ќирѓизистон, Ўзбакистон, Афѓонистону Ирон њамчун коргардонњои тољик мешиносанд. Њанўз чањор сол пеш дар љашнвораи байналмиллалии театрї дар шањри Алмаато ин се нафарро мутахасисон ифтихори њунари теотрии Шарќ номида буданд. Фаќат Театри љавонон дар 5 соли охир ќариб 20 љоиза ва дипломи љашнворањои байналмиллалии теотриро аз давлатњои мухталифи љањон ба ватан овард. Ин дастовард на ин ки дар торихи театри тољик, балки шояд дар њаёти теот-

рњои љањон њам кам ба чашм расад. Ин гуна мисолњо шукр кам нестанд. Тазодро бубин, баъди ин дастовард Театри љавонон имрўз мухлиси худро ќариб ки надорад! Намехоњам, ки суханам баланд бошад, аммо амали ман бештар ба хотири њамин буд, яъне гум нашудани рисолати њунарманд ва он ќасре, ки театр меноманд. Мисли ту, ки ифтихор аз касби худ дорї ва мардумро табобат мекунї, ман њам мехоњам то љое аз касбам ифтихор дошта бошам. Агар ту табиби љисми онњої, ман худро табиби рўњу ќалби онњо медонам. Баъзењо театрро мисли масљид медонанд, ки ман мувофиќам. Хоњони онам, ки театр ин рисолатро дар амал дошта бошад ва аз даст надињад. Њарчанд имрўз шояд то љое ин рисолат аз театр дур шуда бошад, ки мухлисаш хеле коњиш ёфтааст, аммо умед мекунам ин муваќќатї аст ва Худо накунад он рўзро, ки куллан ин рисолат аз театр равад. Шояд бигўї, ки тавсифу аз њунари дигарон нозидан хуб, аммо худат чї кардї? Барои беодобиам, маро бубахш, ќариб дар њама 20 љоизаи гуфтаам сањми банда бе шубња њаст. Бо вуљуд мехоњам танњо дастовардњои њамин сол, яъне соли 2012-ро ба самъи ту бирасонам, танњо ба хотири исботи мисолњои боло бо далели шаръї. Шукри Худо имсол 5 сафари њунарї ба љашнворахои мухталифи кишварњои љањон доштам. Аввалинаш аз 21 то 28 май дар љашнвораи байналмиллалии "Муќовимат" дар шањри Ободони кишвари Ирон бо намоиши "Сарбозони ќаторї" коргардон Нозим Мелик буд, ки яке аз наќшњои аввал дар ўњдаи банда буд. Намоишро яке аз зеботарин ва хушбўйтарин гулњои љашнвора номиданд. Як нафар гуфт, ки ў 27 сол аст њунарпешаи театр аст, аммо дар ин сатњ намоиши мавзўи љангиро бори аввал мебинад. Хуб мешуд, ту њам њамватани азиз ин намоишро медидиву аќидаи худро иброз мекардї. Љолиб ин буд,


№44 (320), 23-уми январи соли 2013

13

Ман забонро нафањмидам, аммо дар сањна он тозагї ва дарде баён мешуд, ки ба пўсту устухони мани гурљї љо шуд ва фањмо буд... Дар рўихати бењтарин њунармандон барои ман як њунарманди бењамтои дигар зам шуд... ки баъди намоиш бештари мардум моро бо номи ќањрамонњои намоиши иљрокардаамон садо мекарданд. Сафари дуюм аз 29 май то 3 июн ба љашнвораи байналмиллалии намоишњои хиёбонї дар шањри Бишкеки кишвари Ќирѓизистон бо намоиши "Шабе дур аз ватан" - и коргардон Нозим Мелик буд, ки банда наќши аввалро иљро мекардам. Дар бораи эњсос ва ашкњои баъзе бинандањои ќирѓизу ќазоќ ва ўзбаку тољик чизе намегўям. Фаќат ду мисол меорам: 1)Шахси дуюми ташкилкунандаи љашнвора њунарманди машњури ќирѓиз Бусурман Одуракаев дар нишасти ихтитомї эњсоси худро натавонист идора кунад ва иброз кард, ки агар ин љашнвора озмунї мебуд, бешубња, љои аввал насиби намоиши "Шабе дур аз ватан"-и театри Љавонони кишвари Тољикистон мешуд. 2)Зане бо номи Элианора, ки 4 сол пеш ташкилкунандаи љанвораи байналмиллалї театрии "АртОрдо" буд, гуфт, ки ман ин њунармандро, ки наќши асосиро дар намоиши "Шабе дур аз ватан" иљро кард, бо иљрои наќши Эдигей ва Раймалиоѓо дар намоиши "Як рўзи дарозтар аз ќарн"(аз рўи асари Чингиз Айматов)-и коргардон Сул-

кишвари љањон 18 намоиш ба ин љашнвора ташриф оварда буданд. Ба аќидаи баъзе иштирокчиёни љашнвора як гурўњ мунаќидони хуби љањони театрї ин љо ба њам омада буданд. Дар барномаи љашнвора њар рўз аз соати 10 то 12 тањлили намоишњои дирўза мешуд. Хушбахтона, бо лутфу мењрубонии мизбонони љашнвора навори пурраи тањлили намоишамон ва инчунин намоиши хуби театри мусиќї - драмавии шањри Херсони кишвари Укроин ба дасти мо расид. Мехоњам муњтавои муњокимаро ба самъат бирасонам. Нугзар Лоркипанидзе - коргардони машњур дорандаи мукофоти давлатї ва њамаи 3 љоизаи теотрии кишвари Гурљистон (Гурљистон): - Ман забонро нафањмидам, аммо дар сањна он тозагї ва дарде баён мешуд, ки ба пўсту устухони мани гурљї љо шуд ва фањмо буд... Дар рўихати бењтарин њунармандон барои ман як њунарманди бењамтои дигар зам шуд... Виктория Аминова - мунаќид, муаллифи "Петербургский театральный журнал" (Русия): - Ман бо фарњанги тољикон шинос набудам. Бадбахтона,

назари навгонї (модерн), коргардонї ва иљро олї буд. Секунљаи мард, зан ва мусиќинавоз олї буд... Нина Мазур - мунаќид, шоир, дромнавис, аъзои љамъияти мунаќќидони (ЮНЕСКО) (Олмон): - Муњољират ду намуд мешавад: муњољирати зоњирї ва муњољирати ботинї. Муњољирати зоњирї - ин аз даст додани хеш аст. Муњољирати ботинї - ёфтани худ аст. Дар ќањрамони намоиш њардуи ин њаст. Касе ба чашми ин њунарманд нигоњ кард, њељ гоњ ўро фаромўш намекунад. Ороиш ва

Аурелия Георгиева - њунарпеша, филмнованавис, дромнавис (Олмон): - Ман ин ќадар ба бозии њунармандон дода шудам, ки њатто дар охири намоиш гиристам... Њайф, ки фаќат як маротиба намоиш дода шуд. Наталя Висинская - муаллими торих (Молдова): - Агар љашнвора озмунї мебуд, тољикњо даќиќ љои аввал мешуданд. Татяна Столбова - менеджер (Молдова): - Намоиши аввалине, ки ман

ду муаллим коре надоштем ва имтињонњои ду муаллими дигар њам дертар буд, ки мувофиќи наќша хуб барпо шуд. Баъдан мо муаллимњои собит набудем, маош аз рўи соати дарсї мегирем ва баъд бо иљозаи вазорат ва њукумати Тољикистон рафта будем. Метавонистем аз рўи ќонун даъво кунем, аммо ба худ лоиќ надонистем. Хеле аламовар аст, бо маоши 250 сомонї њамчун муаллими донишкада кор куниву бо бањонае боз нисфи маошатро надињанд! Натиљаи эътирози дар боло гуфта њамин шуд, ки ба ман имсол соати дарсї надоданд. Бо ин маош розї будам, ки аз ин зањмат рањо шудам (имсол маош як баробар зиёд шуд), аммо мисли ман агар мутахасис зиёд мебуд, хотирам љамъ мешуд. Хоњиш мекунам, маро дуруст фањм, як бор ба донишкада биёву бо донишљўён ва муаллимон аз рўи имкон сўњбат кун, баъд хоњї фањмид, ки сатњи дониши донишљўён ва баъзе муаллимон то куљост ва чї гуна дарс мехонанд. То чанд соли пеш кафедраи "Нутќи сањна"-и донишкада аз рўи барномаи соли 1976 навишташуда амал мекард. Бо хуни љигар бар-

хоњиш мекунам, ба театр биё! тон Усмонов мешиносам, ки ќалби маро бо њунараш тасхир карда ва соњиби љоизаи бењтарин наќши мардона шуда буд. Ман баъди дидани намоиши 4 соли пеш ва намоиши олии имрўз ва инчунин намоиши пагоњии тољикон (соати 11-и субњ намоиши "Њикояти муштзан" - и коргардони шинохта Барзу Абдуразоќов њам аз театри академии ба номи А. Лоњутї барпо шуда буд) ба хулосае омадам, ки забони форсї - тољикиро бояд ёд бигирам, то бо фарњангу адабиёти бузургу тамаддуни форсї дар асл ошно шавам. Аз 11 то 17-и сентябр дар шањри Ялтаи кишвари Укроин љашнвораи байналмиллалии театрї "Театр -Чехов - Ялта" баргузор гардид ва театри мо бо намоиши "Рустам ва Сўњроб"-и коргардон Султон Усмонов даъват шуд, ки ин љо њам яке аз наќшњои аввалро ба ўњда доштам. Байни 13 намоиши 7 кишвари љањон намоиши мо шукр маќоми хоса пайдо кард. Ќариб њама доварон дар нишасти хоса мадњи намоиши мо мекарданд, ки далел наворњои дар даст доштаи мост. Чун љашнвора озмунї буд, мо соњиби љоизаи "Таљассуми бењтарин асари устуравї бо дид ва шакли нави њунарї дар сањна" шудем. Шояд хоксорї набошад, аммо бояд њаќиќатро гуфт ки ќариб њама фикр мекарданд, ки намоиши мо соњиби љои аввал мегардад! Аз 7 то 15 ноябр сафар ба шањри Њироти бостонии кишвари њамсоя Афѓонистон ба љашнвораи байналмиллалии ќиссагўї ба њайси довар доштам. Орзу дорам, ки рўзе дар ватанам Тољикистон њам чунин раванд ва љашнвораи аз назари тарбияи насли наврас ва љавонон бисёр муњим барпо гардад. Сафари охир аз 23 то 30 ноябр ба пойтахти кишвари Малдова шањри Кишинёв дар љашнвораи байналмиллалии театрї "Молдфест. Рампа. ру" бо намоиши "Шабе дур аз ватан"-и коргардон Нозим Меликов буд. Аз 11

онњоро њамчун муњољир мешинохтам. Намоиши шумо ин аќидаи маро куллан таѓйир дод. Ман матнро нафањмидам, аммо чї хуб, ки нафањмидам, чунки њама чиз фањмо буд. Њунари волои иљрокунандаи наќши асосї энержии боварнокарданї, эњсоси пок ва фиѓони ў маро маљбур кард ки аз гиря ба нола гузарам... Алексанр Вислов - мунаќид, драмнавис, профессор (Русия): - Хушбахтона ман бо тољикон баъди дидани намоиши хуби "Рустам ва Сўњроб" ошно будам, ки бештар бо мусиќї ва суннатњои миллї сохта шуда буд. Аммо намоиши имрўза ба андешаи банда дунявї буд, дарди љањонї дошт. Аз назари коргардонї, иљрои њунармандї њам дар сатњи дунявї буд. Бадбахтона, калимаи тољик барои имрўзи Русия маълум аст. Аммо шумо бо њунари воло ва њирфаиатон ба ќалби мо нохун задед. Аз

коргардонии олидараља ва иљрои олии њунармандон... Мафтуни намоиш шудам ва ѓоибона кулоњамро пеши шумо аз сар мегирам. Татяна Котович- мунаќид, доктори фарњагшинос, профессори донишгоњ (Белорус): - Замони намоиш - ин абадият. Макони намоиш - ломакон, воќеа макон надарод, аммо њамзамон дар љои даќиќ ва дар дунёи ботинии њунарпеша. Њаракати мунтазами давра ва њамзамон њолати бењаракат. Ин таззоди хеле хуби намоиш. Наќшаи намоиш хеле даќиќ дар амали њунарпешањо ва мусиќачї дарк мегардад. Истифодаи њадди аќали декор ва ороиш,аммо маънї ва мафњуми бисёр мураккаб, тазоди бисёр хуб ва боњунаронаест. Дар бозии њунармандон њам њамин падида дида мешуд. Фиѓон ва нолаи инсони танњо дар иљрои олии њунарманди тољик маро ба ќањрамонњои Софокли Юнони ќадим бурд.

дар љашнвора дидам, аз тољикњо ва ба забони тољикї буд. Мани аз театр дур аз ин намоиш чї мефањмида бошам? Баръкс хеле зиёд фањмидам. Бисёр кори нозук ва мабњуткунанда буд. Њунармандони олиљаноб, маро намоиш ин ќадар љалб кард, ки дар охири намоиш гиристам. Ташаккур ба тољикњо, бигзор бори дигар биёянд. Муллими раќс - аз омўзишгоњи шањри Кишинёв (Малдова): - Тољикњо ин форсњои ќадиманд. Форсњои ќадим, ки соњиби тамаддуни бузурганд. Барои ман њама чиз фањмо буд. Матн барои ман муњим набуд. Ин намоиши амал, намоиши њаракату мавзунияти бадан ва намоиши раќс аз кати хоб то ба моњ буд. Ман мафтуни ин намоиш шудам. Ин буд муњтавои аќидањо нисбат ба намоишњои мо аз назари мардуми ѓайр. Метавонї далелњоро дар наворњои дар дасти мо буда, ё як ќисмашро аз сайти "ArtCultura" ва маљаллаи "Петербурский театральный журнал" дастрас намої. Дар њайрат набош, ки чаро ту аз ин хабаре надорї. Ман њам, бовар кун, њайронам. Њарчанд баъди сафари шањри Ялтаи Укроин дар телевизиони "Сафина" як барнома бо иштирокчиёни намоиши "Рустам ва Сўњроб" шуда буд, дигар чизе набуд, ки туро аз ин дастовардњо бохабар карда бошад. Баъд аз ин кї метавонад байни њунари асил ва ѓайр фарќият гузорад? Дигар сўзангару оњангар барои њама бояд ки як бошад?! Баъди сафари аввалин, яъне 21-28 май ба кишвари Ирон, аввалин пайѓоме, ки ба мо расид, ин надодани маошамон дар донишкадаи њунар (санъат) буд, ки чанд нафари мо онљо ба њайси омўзгор кор мекардем. Бо бањонаи нагирифтани иљозат барои сафар роњбарияти донишгоњ нисфи маоши моро буридааст. Ваќте ман эътироз кардам, ки ин беинсофї аст, 21-май соати дарсї тамом шуда буд ва мавсими санљишу имтињон буд ва шахсан мо

номае навиштаму аз санљиши мутахасисон гузашт ва кафедра онро ќабул кард. Натиљаи њамин барнома буд, ки маро ду сол паи њам ба кишвари Ирону Афѓонистон ва се сол ба Норвеж барои дарсдињї ("Мастер класс") даъват карданд. Ду сол аз Аврупо ба назди ман чанд нафар таи ду њафта дарсгирї омаданд, ки пули додаашон аз маоши дусолаи донишкада зиёд буд. Гап сари пул не, балки муносибат бо мутахасис меравад! Њамаи ин мушкилињо пеши мушкилии ташриф наовардани шумо, бинандањои азиз, ба театр њељ аст ! Пизишконро даќиќ дар сафи фарњангиён медонам. Имрўз одат шуда, ки аз беодобї, ё бесаводї ва ё ба театр наомадани љавонон бинолем. Аз рўи инсоф бигў, ки худат имрўзњо чї мехонї ва ё чанд бор ба театр омадї? Имрўз дар пойтахт, бадбахтона, ба театр хеле кам ба хоњиши худ меоянд. Шояд њоло ту њам дар шањр бошї. Љавонон магар фарзандони ману ту нестанд? Кай мо барои фарзандони худ ибрат мешавему аз нолиш ба тарбия мегузашта бошем?! То кай ашки бегонагон дар намоишњои мо резаду мадњу саногў ва њамдарди мо онњо шаванд?! Хоњиш мекунам, ба театр биё! Агар омадї, имонам комил ба љуз аќидаат нисбат ба театр ва њунарманди асил дигар шудан, худат њам дигар хоњї шуд ва бе шубња, мову њунари мо њам! Ба намоишњои дар боло номгўшуда њатман биё. Бовар кун, аз хориља љоиза овардан ё ба сатњи лозими њунарї муваффаќ шудан бе зањмат ва хуни љигар намешавад! Ба дидани ман наё, ба хотири рушди фарњанги ватану миллат биё, ки театр яке аз шохањои муњими он аст. Ёдат бошад, њастии њар миллат фарњанги ўст. Бењуда бузурге нагуфтааст, дараљаи адабиёти њар миллат вобаста аст ба дараљаю фањми хонандаи он миллат! Њунарпеша Абдумумин Шарифї


14

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

Лоињаи Ќонуни Тољикистон "Дар бораи интихоботи президент", ки аз љониби Кумитаи тадорукот оид ба ислоњоти интихоботи президент" ба парлумон пешнињод шуд, баррасї нашуд.


№44 (320), 23-уми январи соли 2013

15

Шумо агар одоб медоштед, нашрияи њаќгўи "Нигоњ" ва хабарнигори он - Мењрафзунро, ки мумкин хоњар нею, балки ба духтари мову шумо њамсол бошад, тањќир намуда, "кўр" намегуфтед. Аз "се мегирифт" гуфтани устодатон наранљеду ба шўр наоед.

ЧАРО?

АНДАРЗ БЕЊТАРИНЊО АЗ ЗАБОНИ ПАЁМБАРИ АКРАМ (С): Бењтарин зикрњо, зикри пинњон аст; Бењтарин ризќњо он аст, ки ба њадди кифоят бошад; Бењтарин ибодат он аст, ки пинњонтар бошад; Бењтарин маљолис он аст, ки васеътар бошад; Бењтарин корњои дини шумо он аст, ки осонтар бошад; Бењтарин издивољњо он аст, ки содатар ва осонтар бошад; Бењтарин садаќа он аст, ки дар њоли рафоњ бошад; Бењтарин улум он аст, ки судманд бошад; Бењтарин њидоятњо он аст, ки ба марњилаи амал дарояд; Бењтарин илњомоте, ки ба ќалб мешавад, яќин аст; Бењтарин мардум он аст, ки беш аз њама ба мардум суд расонад; Бењтарини шумо касе аст, ки Ќуръонро фаро гирад ва ба дигарон биомўзад; Бењтарини шумо касе аст, ки барои ањлу аёлаш бењтар бошад; Бењтарини шумо он касе аст, ки ба хайраш умедвор ва аз шарраш дар амон бошанд; Бењтарини хонањои шумо хонае аст, ки дар он ятиме мавриди эњтиром бошад; Бењтарини шумо касе аст, ки агар дар гуноње афтад тавба кунад; Бењтарини шумо касе аст, ки ќарзи худро бењтар адо кунад; Бењтарини уммати ман уламоянд, ва бењтарини уламо бурдборошон;

ЧАРО?

СУРАТИ ГЎЁ

ЧАРО АВТОБУСЊО ТО ДЕРГОЊ КОР НАМЕКУНАНД? - Рўзона мо озодона аз автобусу троллейбус истифода мебарем. Аксар ваќт, ки энергияи барќ хомўш мешавад, аз троллейбус дуруст истифода бурда наметавонем. Дар ин маврид бо дили нохоњам аз троллейбус фаромода, боз пул дода ба автобус савор мешавем. Ин дар њолест, ки автобусњои тамѓаи "Лиаз" аксар ваќт кори худро то соати 19. 00 ё 19. 30 анљом медињанд. Баъд мемонад мушкилу сарсонии мусофир барои дарёфт намудани наќлиёт. Дар ин бора дар нашрияи "Нигоњ" њам маќола чоп шуда буд. Чаро автобусњо то дергоњ, масалан, то соати 20. 00 ё аќалан 21. 00 кор намекунанд? Автобусњо куљо мешаванд? Бобољон АБДУЛЛОЕВ, сокини шањри Душанбе - Дар њаќиќат рўзона дар ваќти зиёд будани анбуњи мусофирон њамаи намудњои наќлиёти мусофирбар (автобус, троллейбус, микроавтобус) фаъолият мекунанд ва дар бисёр њолатњо автобусу троллейбусњо бо шумораи ками мусофирон њаракат мекунанд, ки ин харољотњоро намепўшонад. Пас аз соати 19.00 шумораи мусофирон кам мешавад ва дар ин ваќт дар хатњои сайр воситањои наќлиёти камѓунљоиш ба монанди ("Газел", "Мерседес", Хундай-Старекс) фаъолиятро давом медињанд ва мувофиќи љадвали корї то соати 23.30-и шаб фаъолият мекунанд. Корхонањои коммуналии шањр ба таври худмаблаѓгузорї фаъолият мекунанд ва бо зарар кор кардан ба муфлисшавї оварда мерасонанд. Дар њолати пайдо шудани имконияти молиявии пардохти зарар корхонањои мусофиркашонї омода ва тайёранд то соати 24.00 њаракати наќлиётро таъмин намоянд. Ба саволи Шумо директори МДК "Душанбенаќлиётхадамотрасон" Абдуњомид ШЕРАЛИЕВ посух дод.

ВОКУНИШ АЗ БАРОИ ХУДО БАС КУНЕД ЧУНИН БЕТАМИЗИРО!

"Насоењи МИШКИНЇ"

?-И НОБОБ

ОЁ МО БА ЌИТЪАИ ЗАМИН ЊУЌУЌ ДОРЕМ? - Бинобар иваз кардани гурдаам (аз сабаби пайдо накардани маблаѓ ва ногузир будани ивази гурда) ман манзили истиќоматиамро дар ноњияи Бохтар (шањраки Исмоили Сомонї, кўчаи М. Турсунзода, 92) фурўхта будам. Маъюби гуруњи дуюм мебошам. Оиладор, соњиби 2 духтарча ва як писари хурдсол мебошам. Алњол аз сабаби надоштани манзили зист ман дар хонаи бародарам (шањри Ќурѓонтеппа) ва њамсару фарзандонам дар хонаи бародараш (ноњияи Бохтар) муваќќатан зиндагї дорем. Ман ва њамсарам дар ягон љо кор намекунем. Баъд аз љарроњї кардани гурдаам кори вазнин ба ман мумкин нест. Аз њисоби ёриву мадади хешу табор ва наздикон зиндагонї дорем. Ман танњо мехостам бифањмам, ки мувофиќи ќонугузории Љумњурии Тољикистон оё ашхосе њамчун ман барои гирифтани ќитъаи замини наздињавлигї аз љои истиќомат ягон њуќуќ дорем ё не? Оё ќонунгузорї барои мо дар ин маврид ягон имтиёз муќаррар кардааст? Масъулини Вазорати мењнат ва њифзи иљтимоии ањолии Тољикистон дар маврид ба ман чї маслињат медињанд? Иброњим ЌЎЗИЕВ, сокини шањраки Исмоили Сомонии ноњияи Бохтар - Масъалаи људо намудани ќитъаи замини наздињавлигї ба салоњияти Вазорати мењнат ва њифзи иљтимоии ањолии Љумњурии Тољикистон нест. Бинобар ин, тавсия дода мешавад, ки рољеъ ба ин масъала ба маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњияи Бохтар мурољиат намоед ва масъалаи Шумо тибќи талаботи ќонунгузории Љумњурии Тољикистон аз љониби маќомоти дахлдор дар сатњи ноњия баррасї мегардад,- гуфт дар љавоб ба суоли Шумо сардори Раёсати муносибатњои мењнатии Вазорати мењнат ва њифзи иљтимоии ањолии Тољикистон Раљаб Раљабов. Дар њамин њол њуќуќшиноси варзида Ойнињол Бобоназарова илова намуданд, ки дар ќонугузории Љумњурии Тољикистон зикр нашудааст, ки ин ё он шањрванд њангоми беморї ё барои табобати бемориаш хонаашро мефурўшад, саломатиашро барќарор мекунад, ба ў аз љониби маќомоти иљроияи мањали зисташ ќитъаи замин људо мекунанд. Албатта, маќомот инро ба назар намегиранд. Аммо њангоме, ки шањрванд ба ќитъаи замин талабот дорад, бояд бо ариза ба кумитаи заминсозии мањали зисташ мурољиат кунад ва масъулин мувофиќи ќонун дар доираи талаботи ќонунгузории кишвар талаботи шањрвандонро бароварда созанд. Дар мавриди эњтиёљи шумо ба ќитъаи замин агар масъулин бо принсипи гуманизм ё башардўстї бархўрд мекарданд, айни муддао буд. Људо намудани ќитъаи замин дар Тољикистон мувофиќи Кодекси замин амалї карда мешавад. Аммо ба њар њол шумо бо пешнињоди ариза, вараќаи таърихи беморї ва нишондоди якчанд шоњид - њамсояњоятон ба маќомоти иљроияи мањаллии давлатии ноњияи Бохтар мурољиат намоед. Масъулин аризаи шуморо омўхта бояд ба он љавоб гардонанд. Дар назди њукуматњои мањаллї дар њар масъала комиссияњое вобаста шудаанд. Дар назди комиссияњои њукуматњои мањаллї оид ба замин ба ѓайр аз рўйхати асосї њамчунин метавонад рўйхати иловагї, масалан, дар њолатњои фавќуллода (офатњои табиї) мављуд бошад. Илова бар ин, шумо љињати дархостатон ба ќитъаи замин метавонед аз маслињатњои њуќуќии адвокатон истифода баред.

Диќќат Барои ба саволњои доѓи худ посух гирифтан ба идораи њафтаномаи «Нигоњ мурољиат кунед. Суроѓа:шањри Душанбе, кўчаи Носирљон Маъсумї-3, назди Хона-музейи Мирзо Турсунзода ё ба масъули сањифаи «Нигоњи мардумї» бо шумораи телефонии 985 60 86 85 занг занед. Њамчунин, ба почтаи электронии nigoh_tj@inbox.ru нависед.

АЛОРАЃМИ ВАЗОРАТИ МАОРИФ БОСАВОД МЕШАВАМ!

Нусхаи аслии шартномаи хариду фурўши ќисми њисса дар сармояи оинномавии ЉДММ «Норин», ки Мањмадуллоев Исмоил ба Сулаймонї ИсмоилЊасан 15 декабри соли 2009 тањти №ДШ-395 додааст, аз эътибор соќит дониста шавад.

- "Нигоњ"-и гиромї, ман љавобњои њамсинфони Эмомалї Рањмонро хонда, ба дањшат омадам. Худовандо, тамоми устодони моро аз чунин шогирдони илми олидор нигањбон бошад!!! Наход шумо - Ќарахон Бобоев, Майрамбї Санаев, Асомиддин Љайлобов, Хосият Шамсуллоева, Њикматулло Неъматов, Њаќназар Њикматов ва дигар њамсинфони президент ба як сухани устодатон, ки Эмомалї Рањмон бањои се мегирифт, аз устоди худ руй гардонда, муаллими худро бо лањни ќабењтарин мазамат кунед? Устоди худро дуруѓгў гуфтаед. Навиштаед, ки "Мо аз шумо на риёзиёту алгебра ва ахлоќу одоб омухтаем" Пас шуморо, ки риёзиёту алгебра омўхт? Дар бораи ахлоќу одоб бошад, ман ба хулосае омадам, ки шумо ахлоќу одобро на танњо аз Холмуњаммад Камолов, балки аз ягон устоди дигари худ наомўхтаед! Агар шумо ахлоќу одоб медоштед, дар њаќќи устоди худ чунин суханоне, ки њатто бесаводону кўчагардон ба худ эб намебинад, раво намедидед ва ба устоди худ бо ин лањни дурушт љавоб намегардондед. Гуфтан ба маврид аст, ки муаллими шумо дар мусоњибањояш нагуфтааст, ки Эмомалї Рањмон дониш надошт, ин туњмати шумост дар њаќќи устоди худ. Ман њам дар ваќташ дар мактаб бо бањои хубу аъло мехондам. Лекин чандин се доштам. Вале дар мурѓхона нахондаам. Шумо агар одоб медоштед, нашрияи њаќгўи "Нигоњ" ва хабарнигори он - Мењрафзунро, ки мумкин хоњар нею, балки ба духтари мову шумо њамсол бошад, тањќир намуда, "кўр" намегуфтед. Аз "се мегирифт" гуфтани устодатон наранљеду ба шўр наоед. Буданд абармардоне, ки на инки бањои сеи устодро, балки мактабро надида буданд. Лекин аз шумо баринњо дида њурмату эњтиромашон њазорњо бор зиёд буд. Мисол Миралї Мањмадалиев, Абдуѓаффор Самадов, Чапаеви даврони Инќилоб... Дар бораи хизматњои Эмомалї Рањмон бе ин маддоњии шумо њамсинфон њам мардуми тољик медонанд, ки он кас чї корњое барои миллати худ карданд. Маддоњии масъулин бас набуд, ки боз њамсинфон мадњиягў шуданд. Гапи барњаќи президент ба гўши шумо маддоњон намедарояд. Чандин бор президент гуфта буданд, ки маро таърифи бењудаву барзиёд накунед. Шумо бошед боз њамон Ањмади порина. Мардум њама медонанд, ки дар вохўрињо ва сафарњои президент масъулини мањаллї кињоро даъват мекунад. Боз њамон маддоњонро. Масъулин бо ин роњ мехоњанд, ки бемасъулиятии онњоро мардум дар назди президент ошкор накунанд. Бе даъватнома ба марзи маљлисгоњ ворид шуда наметавонї. Аз барои Худо, бас кунед чунин бетамизиро! Туманљон САФАРОВ, сокини дењаи Сурхоби ноњияи Фархор

www.tojnews.org

www.tojnews.org

Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: nigoh_tj@inbox.ru


16

№44 (320), 23-уми январи соли 2013

Агар маблаѓ зиёдатї кунад, ду - се диск барои Њизби демократ њам чоп мекунем, зеро ба ќавли тољикон, "аз манор буѓелу аз ќатор не" ва ё "хар аз хутук пас ояд, гўшашро мебуранд". Хари гўшу думбурида ба кї даркор?

АКСИ РУЗ

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...

Таассваз Рамазон РАЊИМОВ, вазири корњои дохилї:

- Тањлилњои ваќтњои охир нишон медињад, аксар аъзои гурўњњои террористие, ки аз хориљ ворид мешаванд, дар Душанбе, Чкаловск, Хуљанд ва Ќўрѓонтеппа бемамониат хонаи иљора пайдо мекунанд, аммо соњиби хона, ё њамсояњо њељ аз онњо намепурсанд, ки кистанд ва ё ба маќомот хабар намедињанд. - Рост мегўед, љаноби вазир, иљоранишин, ки омад, инту як дар курсї ё тути њавлї баста, се-чорта њамсояњора фарёд карда, ним соат мурданак латукуб карда, "допрос" кунед, мемуретон?! Хайр-чї, ки ќоил намешаванд, ки кистанд? О, таги пояш таѓораи пуроб монда, панљ даќиќа 220 волт токаш мон, мурдаи Ленина ба гардан мегирад-э! Њамин хел не, генерал?

ШоИстГум Ѓайбулло АФЗАЛОВ, раиси вилояти Хатлон: - Номзади худро Њизби халќии демократии Тољикистон расман моњи август эълон хоњад кард, аммо ќариб њама медонад, ки ин номзади шоиста кї хоњад буд.

НАРХИ ЊЕЗУМУ ТАППАК БОЗ БОЛО РАФТ...

НОМАЊОИ ДЎСТОНИ ЃАЛТАК

Азњоби нозаиф 3 пешнињоди нимшухиву нимљиддї Дар ќишлоќи мо - Ѓўйтани Боло, рости гапњо, ашхоси бењунарро нозаиф мегўянд. Њизбњои мо њама њунарманданд, аммо аз чї бошад, ки "њафтаноманигорони Тољикистон онњоро "заиф" - импотент (ба он маъное, ки фаъол нестанду вонамуд мекунанд, ки серкоранд) ва њатто дар ошхонањояшон ба занњояшон ањзобро "киссаг ї", "танфурушї" њам мегўянд (на њама!). Ин љо ман ду - се пешнињод дорам барои тавсиаи азњобу фирќањои нерўманд, боинсоф ва интихоботи шаффоф: а) Шашяки интихобкунандагони Тољикистон (16,33%) дар рўзи љумъа ва ё якшанбе, яъне рўзи бозор зода шудаанд ва дар фомил ва ному насабашон вожаи Љум ъа, Одина ва Бозор њаст. Биёед, ай рафиќон њизб

созем!... бо номи ЉОБ. Чоряки бюлетенњо аз мо мешавад. б) Њизби МММ (ин се ташноби мардона набуда, мазмунаш "Муваффаќ Муфлис Мешавад" мебошад). Агар ба ин њизб њаводорони Љўрабек Охонов, Маъруфи Ориф, Рањматулло Турманов ва боз њазорон соњибкори аз андози гарон ва ё рекету рейдери њукуматдорон муфлисшудаи хурду калон тарафдори бикунанд… ањли байту ёру ошно ва хешу табору ањли диёрашон… шаст дар сади бюлетенњо дар кисаи мо хоњад шуд. в) Ба љои бюлетенњо бо маблаѓе, ки дар интихоботњо аз бољу хирољ, сарпарасторону њаводорон ройгон масраф мешавад, 2 400 000 аудиодиск чоп мекунем: №1 4 00 000 диски Шабнами Сурайё;

№2 4 00 000 диски Абрамако Толмасуф; №3 4 00 000 диски Иосиф Кобзон; №4 4 00 000 - диски мусиќии фалаку шашмаќом; №5 4 00 000 - диски Амирљон Сабурї; №6 4 00 000 - диски Пётр Чайковский. Њамаи дискњо бо логотипу муњру имзои кумиссиони марказии интихобот "рўзи ик с" б а фурўш мебарорем… бо ќиммати 20 сомонї. Агар мардум бештар диски №1 бихарад, њизби ѓолиб ЊХДТ аст, агар №2 - ЊНИТ, №3 - ЊКТ, №4 - Њизби аграрї, №5 - Њизби Рањматулло Зоиров, №6 - Њизби сутсиолистї. Агар маблаѓ зиёдатї кунад, ду - се диск барои Њизби демократ њам чоп мекунем, зеро ба ќавли тољикон, "аз манор буѓелу аз ќатор не" ва ё "хар аз хутук пас ояд, гўшашро мебуранд". Хари гўшу думбурида ба кї даркор? Бо лутфу эњтиром: Толмас … Воскресений, шањри Душанбе

-Шоиста намегуфтед, бењтар буд, акнун намедонистагињо рањгум соф рањгум заданд. Магар, осон аст дар ЊХДТ ду-се тан њамчунинњоро ёфтан?!

Амдозсис Фирўз САИДОВ, масъули МТС назди президенти Тољикитсон: - Њукумат барои ислоњ ќонуни андоз ќабул кард, аммо то кунун системаи бюрократї монеаи тараќќиёти Тољикистон мебошад. -Э, балоед шумо, масъулони њукуматї. Гапа бинанд-а! Ким низоми амиролимхонии андозситонии љория ин ќада зебо када, системаи бюрократї мегуд?!

Вазиррост Мањмадамин МАЊМАДАМИНОВ, вазири мењнат: - Бархе аз кормандон худро маъюб гузарониданд ва ба ин васила то 10-12 њазор сомонї нафаќа мегирифтанд, аммо афроде, ки воќеан маъюб њастанду ба маблаѓ ниёз доранд њатто 800 сомонї намегиранд. - Агар Шумо дурўѓ нагўеду ва ин гапатон дуруст бошад, нофањмост, ки худи шумо ва он одамоне, ки бояд ба ин кор роњ намедоданд чаро то њол дар озодї кайфу сафо доред?!

Сиёсатмаќом Љўрабек МУРОДОВ, њунарманд: - Обама ва Ромнї ба њамдигар бисёр њарфњои пасту баланд гуфтанд, аммо ваќте ки Обама пирўз шуд, аввал Ромнї омаду табрик карду гуфт, ки "ту президенти манї."Мо њам бояд њамин чизњои хубро аз онњо ёд бигирему чи њукумат ва чи мухолифин бояд дар сурати пирўзии як тараф дасти њамдигарро бифишоранд. - Балотона гирам, домулло, о, онљо сухан аз интихоботи озоди мардум мераваду дар мо сањнасозии интихоботї аст! Ба ин "мантиќи" шумо бошад, худатонро зарур аст, ки дасти Асадулло Рањмонову раисашро барои манъ кардани пахши сурудњои шумо дар телевизион ва консертњои њукуматї бибўсед.

Вазирмувофиќ Мирзошоњрух АСРОРЇ, вазири фарњанг: - Агар сарояндагон хоњиши дар хориљ аз кишвар иљро намудани ягон барномаро дошта бошанд, онњо бояд сараввал мўњтавои барномаашонро бо мутахассисони мо мувофиќа кунанд. - Дупа-дуруст! Њамчунин талаб кунед, ки Афзалшо муйи сарашро ранги сиёњ кунад, Шабнам ба тамошобинони ѓайритољик поёни пуштанро нишон надињад, Садриддин аз номаш "дин"ро партояд, Бањром риши аз 2 см зиёд намонаду Лола Азизова шортик пўшад. Бо кї монд? Ња, вай Баха-84 чи кор мекунад бо ун тану туш њофизї карда?! Фавран, муњофизи ягон аъзои њукумат кунед вая, ки дигар Маскав-паскав набуравад. Раиси Шўрои муњаррирон: С.А. Дўстов Котиби масъул: Эраљи Амон Њ а ф тан ома д ар Ваз орат и ф а рњ ан ги Љу мњур ии Т ољик истон б а ќа йд ги риф т а шу д аас т.

МУАССИС: Созмони љамъиятии «ИНДЕМ» («Информатика барои демократия ва рушди миллї»).

Шўъбаи муњосибот тел: 224 25 09 Шўъбаи тањќиќот ва тањлил тел: 44 600 80 38 Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисод тел: 224 25 09 Шўъбаи реклом ва огоњиномањо тел: 93 500 77 41 Масъули логистика ва чоп: тел: 93 591 02 01

 Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораи он муѓойират доранд.  Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифода шудааст.  Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд.  Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист.  Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи «Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољикистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 2 сомонї  Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт» чоп мешавад. Теъдод 4 000 Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам. Индекси обуна: 68990  НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон, шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.