I d e e – P o g l ą d y – I nt e rpr e ta c j e
Genius loci – zaginione królestwo
Sardów „Wcześniej czy później, wszystko dobiega kresu.
Ur. w 1946 r. w Krakowie.
Wcześniej czy później, każde centrum zamienia się
W latach 1967–1973 stu‑
w peryferie. Wszystkie państwa i wszystkie narody, bez względu na to, jak byłyby potężne, mają swój
Akademii Sztuk Pięknych
okres rozkwitu, a potem ustępują miejsca innym”
w Krakowie. Dyplom uzy‑
– napisał Norman Davies we wstępie do swojej opa‑ słej księgi Zaginione królestwa. Autor nie wspomina w nim o „królestwie” Sardów (Shardan albo Nura‑ gów), jeśli w ogóle można tak nazwać to zaginione państwo. Może dlatego, że polem jego zaintereso‑ wania są czasy nowożytne. Jednak właśnie przy‑ padek cywilizacji nuragijskiej, obejmującej okres co najmniej 2000–3000 lat, stanowi niewątpliwie wdzięczny temat dla tego typu historycznego tomisz‑ cza. Spróbujmy więc nieco przybliżyć tę historię.
Fotografie Jacek Dembosz
diował na Wydziale Form Przemysłowych
skał u doc. Antoniego Haski. Autor wielu fil‑ mów. Pracował jako realia‑ tor obrazu tv, był kierow‑ nikiem Pracowni Filmowej w SCK UJ Rotunda, kierow‑ nikiem DKF‑u, redaktorem naczelnym prywatnej tele‑ wizji Krater. Obecnie pełni funkcję kierownika Działu Promocji i Wydawnictw ASP. Zajmuje się literaturą, foto‑ grafią, filmem.
Jacek Dembosz Sardynkom zawdzięczamy powiedzenie „być ściśnię‑ tym, upchanym, czuć się (w tramwaju, autobusie, pociągu itp.) jak sardynki w puszce”. W dawnych siermiężnych czasach1 (lata 50.–80. xx w.) jednym z cenionych smakołyków były właśnie sardynki, małe rybki (Sardina pilchardus) ułożone ciasno w podłuż‑ nych metalowych puszeczkach. Nie wiem, ilu sma‑ koszom kojarzyły się wówczas sardynki z wyspą Sardynią, wokół której rybki te niegdyś występo‑ wały w obfitości i od której wywodzi się ich nazwa. Sardynki już nam spowszedniały, obecnie atrakcję stanowi sama Sardynia (wł. Sardegna). Na szczęście,
↖ Wojownik nuragijski, łucz‑ nik, brąz ← Nuraghe La Prisgiona
47