De Kiem

Erkenningsnummer P702012

Afgiftekantoor Gent X

ZONDER MEER

OPENING DERDERMONDE DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VAN DE KIEM VZW - JG. 28 NR. 4 OKTOBER, NOVEMBER, DECEMBER 2021

Voorwoord

EEN DRUK NAJAAR

De voorbije drie maanden was het druk in De Kiem.

In september ging er terug een “Drugs de baas!?” cyclus door in de gevangenis van Gent. Op basis van een evaluatie weten we dat zo’n intensieve cyclus een positief effect heeft op de motivatie en de bereidheid van de gedetineerden om aan verandering te werken. We hopen dat we in de toekomst meer kunnen doen in de gevangenis van Gent dan 1 keer per jaar zo’n cyclus te organiseren. Een constante aanwezigheid van hulpverleners die gedetineerden met een middelenafhankelijkheid kunnen begeleiden is noodzakelijk. In elke gevangenis. Jammer genoeg worden er hiervoor binnen justitie nog geen structurele middelen vrijgemaakt.

Drie medewerkers van De Kiem volgden een intensieve opleiding Trauma Sensitive Yoga en behaalden ook hun certificaat als Trauma Center Trauma Sensitive Yoga Facilitator. Zowel residentieel als ambulant wordt dit evidence based aanbod nu geïntegreerd in de werking.

Op 1 oktober is het nieuw ambulant centrum van De Kiem te Dendermonde opgestart. Het is gevestigd op de tweede verdieping van het Bond Moyson gebouw op de Noordlaan te Dendermonde.

De Kiem heeft nu een ambulant aanbod in Gent, Ronse, Geraardsbergen, Ninove én Dendermonde.

Op 18 november werd deze nieuwe vestiging officieel geopend door de Vlaamse Minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoede; Wouter Beke, in aanwezigheid van vele geïnteresseerden.

2

DE KIEM

Dat er nood was aan ambulante hulp voor mensen met een afhankelijkheidsprobleem in deze regio blijkt uit de vele aanmeldingen die er in de eerste maand al werden genoteerd. De agenda’s van de medewerkers staan al behoorlijk vol!

Omdat De Kiem in deze regio het enige revalidatiecentrum zal zijn dat werkt met mensen met een middelenafhankelijkheid zullen we ons richten naar alle cliënten met een drugprobleem en zal het aanbod variëren van zeer laagdrempelig (harm reduction) tot meer intensieve begeleidingen (bv. CRA + vouchers methodiek voor cocaïnegebruikers).

Op 29 november kregen we de Vlaams inspectie over de vloer in De Kiem te Gavere. Met 4 inspecteurs werd de residentiële werking een volledige dag grondig doorgelicht. Ook alle andere residentiële centra voor verslaafden kregen inspectie op bezoek.

Het verslag van deze inspectie hebben we nog niet ontvangen, maar het zal allicht aanleiding geven tot het opstellen van een aantal verbeterpunten.

Begin volgend jaar volgt een inspectieronde van de ambulante werkingen van de revalidatiecentra voor mensen met een middelenafhankelijkheid.

Ondertussen maakt de covid-19 pandemie het weer heel wat moeilijker om het vele werk georganiseerd te krijgen. Er is veel uitval bij het personeel omwille van opgelopen besmettingen of omwille van verplichte quarantaine als er een kind of ander familielid een besmetting heeft opgelopen. In de onthaalafdeling werden we geconfronteerd met een kleine uitbraak. Het ziet er nu naar uit dat we dit vlug hebben kunnen inkap-

selen waardoor de residentiële werking toch min of meer normaal heeft kunnen doorgaan.

Voor de bewoners en cliënten van De Kiem blijft deze covid-19 pandemie vooral een extra moeilijkheid om een nieuw leven uit te bouwen. Activiteiten bijwonen, nieuwe mensen leren kennen, aansluiten bij sportclubs of vrijetijdsactiviteiten, een opleiding volgen: het verloopt allemaal veel moeilijker. Eenzaamheid krijgt vaak de bovenhand en is soms de aanzet tot een herval. Zo vlug als mogelijk de draad terug opnemen is dan de boodschap. Schaamte is vaak een rem op het opnieuw contacteren van de betrokken hulpverlener.

Jeroen stelt het wel goed na een programma in De Kiem. Voor hem waren 3 zaken zeer belangrijk. De tijd krijgen om op eigen tempo het programma te doorlopen, de peers waarmee hij samen kon groeien, emotionele zaken kon aanpakken en bespreken en de betrokkenheid van zijn familie.

Ik wens iedereen een veilig en betrokken eindejaar toe.

Hou het gezond en zorg voor elkaar.

Dirk Vandevelde Directeur

Nieuw

OPENING AMBULANT CENTRUM DENDERMONDE Op 18 november opende Wouter Beke, Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid, Gezin en Armoede het nieuw ambulant centrum van De Kiem te Dendermonde.

De opstart van dit nieuw ambulant centrum van De Kiem te Dendermonde kadert in een grote investering van de Vlaamse overheid om de gespecialiseerde centra verslaafdenzorg te versterken en te zorgen voor een meer gespreid zorgaanbod. Naast Dendermonde zijn er nog 5 regio’s waar binnenkort een nieuw centrum wordt opgestart of waar kleinere antennes worden versterkt. Het betreft nieuwe antennes te Sint-Niklaas, Eeklo en Dilbeek en de versterking van bestaande kleinere antennes in De Kempen en in Limburg.

Het doel van deze investering is een betere spreiding en toegankelijkheid van de gespecialiseerde verslavingszorg voor alle Vlamingen.

Dit specifiek hulpverleningsaanbod voor de regio Dendermonde is er gekomen op uitdrukkelijke vraag en met de steun van Piet Buyse, burgemeester van Dendermonde, Bart Van Den Branden, afdelingsprocureur bij het parket van Oost-Vlaanderen, afdeling Dendermonde en Iris Naessens, directeur Justitiehuis Dendermonde. Ook de eerstelijnszone Dender en het netwerk Geestelijk Gezondheid ADS ondersteunen dit initiatief.

Op 18 november opende Minister Wouter Beke in aanwezigheid van burgemeester Piet Buyse, de afdelingsprocureur Bart Van Den Branden en verschillende andere genodigden uit de

Ambulant Centrum De Kiem Dendermonde Noordlaan 19, 2de verdiep 9200 Dendermonde 052/466332 ambulant.dendermonde@dekiem.be gezondheidszorg, algemeen welzijnswerk, justitie, … het nieuw ambulant centrum van De Kiem te Dendermonde.

Op 1 oktober laatstleden startte De Kiem deze ambulante werking voor mensen met een middelenafhankelijkheid op in Dendermonde. Sedert de

3

u

Nieuw

opstart werden in oktober en november al 98 aanmeldingen genoteerd.

Het centrum in Dendermonde richt zich naar jongeren, volwassenen en hun context die vragen en/of problemen hebben met voornamelijk illegaal druggebruik. Zowel experimenterende gebruikers als personen die reeds jaren drugs gebruken kunnen er op weekdagen terecht bij een team van 4 ambulante begeleiders, een arts en een onthaalmedewerker. We stellen ze graag even aan U voor.

Jo, cliënt van De Kiem ”Het specifieke cocaïneprogramma is er voor hen die willen stoppen of minderen met gebruiken. Vooral dat minderen met gebruik sprak me aan; ik mocht nog snuiven, zonder mij gefaald te voelen. Vreemd, maar het gaf mij kracht om net niet te gebruiken.”

De aanmeldingsprocedure wordt eenvoudig en laagdrempelig gehouden. De

4

DE KIEM

cliënt kan zich zelf aanmelden of wordt aangemeld door justitie, welzijnsdiensten, huisarts of kliniek… Na een telefoontje of mail wordt zo snel mogelijk een afspraak gemaakt. De gesprekken zijn doorgaans individueel, maar indien gewenst kunnen de partner, kinderen, vrienden, ouders of andere betrokkenen worden uitgenodigd.

De behandeling zet in op verschillende dimensies en beoogt een positieve verandering op het vlak van gezondheid, dagelijks functioneren, maatschappelijke participatie en persoonlijke ontwikkeling. Via regelmatige gesprekken wordt de cliënt ondersteund in het maken van keuzes naar verandering op het vlak van druggebruik, justitie, werk, huisvesting, relaties, tijdsbesteding enz.

Er wordt hierbij voornamelijk vraaggericht gewerkt wat betekent dat de begeleiding vorm krijgt in samenspraak met de cliënt en zijn omgeving. Uiteindelijk gaat het er om hen terug de regie in handen te geven in

wat voor hen een betere levenskwaliteit betekent. Er wordt gestreefd naar het hoogst haalbare voor de cliënt, dat wil zeggen dat er zowel naar verandering en consolidatie als naar schadebeperking kan worden gewerkt.

Met de centrumarts kunnen mogelijke oplossingen en alternatieven worden besproken, waaronder ook de mogelijkheid tot substitutiebehandeling en spuitenruil. Een aantal basisregels waken er over dat alles in een veilig kader kan gebeuren, met respect voor het beroepsgeheim en de privacy van cliënten en met aandacht voor een goede integratie in de lokale buurt.

Een dergelijk aanbod van laagdrempelige ambulante drughulpverlening in Dendermonde kan een belangrijke positieve bijdrage leveren aan de samenwerking tussen verschillende actoren in Dendermonde en aan een geïntegreerd drugbeleid dat de lokale samenleving kan ten goede komen.

Jo Thienpont, verantwoordelijke ambulante diensten De Kiem

Nieuw

Vlaams minister van Welzijn en Gezondheid, Wouter Beke: “Tijdens de pandemie krijgen we signalen over toenemende verslavingsproblemen. Daarom maken we een budget van meer dan 1 miljoen euro vrij voor de versterking van de gespecialiseerde verslavingszorgcentra. Zo voorzien we middelen om mensen met een kwetsbaarheid extra te kunnen ondersteunen om de draad terug op te pakken en hun veerkracht te herstellen. Door de uitbreiding versterken we de rol van de ambulante gezondheidszorg inzake detectie, diagnose, vroegtijdige interventie en zorg voor mensen met een verslaving.

Ik ben dan ook zeer tevreden dat we nu met De Kiem ook in Dendermonde een hulpverleningsaanbod hebben gerealiseerd voor wie worstelt met verslavingsproblemen."

5

u

Team Dendermonde

Jo Thienpont

Ann De Valck

Anne-Laure Osseel

Jo is 48 jaar en studeerde maatschappelijk werk en criminologische wetenschappen. Jo is verantwoordelijk voor de verschillende ambulante centra van De Kiem te Gent, Ronse, Geraardsbergen, Ninove en nu ook Dendermonde.

Hij volgt ook de verschillende preventiediensten (de Drugpunten) op.

Ann studeerde in 2003 af als huisarts en kwam vrij snel in de drughulpverlening terecht. Ze werkte meerdere jaren in ambulante centra en deed vervangingen in het residentiële. Daar werd het haar duidelijk dat je in dit soort behandelingen een andere positie inneemt als verslavingsarts dan de vaste huisarts. Je moet, in dialoog met jouw patiënt, op zoek gaan naar een gezamenlijk behandelplan. Naast haar job bij De Kiem, werkt ze ook nog 2 dagen in het Luna abortuscentrum Antwerpen en 1 dag op de PAAZ in het Sint Blasius ziekenhuis te Dendermonde. Op het einde van de dag kan de “gezelligheidsbarometer” al eens stijgen met 3 kinderen in huis.

Anne-Laure is 29 jaar en studeerde klinische psychologie. Ze werkt sinds 2017 in De Kiem, op verschillende ambulante en residentiële afdelingen.

“Op organisatieniveau zet ik me in om de ambulante werkingen van De Kiem eigentijds, toegankelijk en kwalitatief uit te bouwen. Daarnaast probeer ik samen met de collega’s een klimaat te creëren waarin mensen met ‘goesting’ kunnen komen werken. Op die manier hoop ik een zo goed mogelijke zorg op maat te kunnen bieden aan al onze cliënten.”

“Dendermonde was jarenlang een blinde vlek op vlak van drughulpverlening.

Samen met onze nieuwe ploeg hopen we een antwoord te bieden op de lokale noden.. Wij proberen laagdrempelig een aanbod op maat te creëren. Ik doe dit op medisch vlak met behulp van medicatie en andere hulpmiddelen. Dit in nauw overleg met de regionale hulpverleners, o.a. huisartsen en apothekers, die door sociale betrokkenheid deze problematiek reeds ter harte namen”.

6

DE KIEM

“Ik bekijk de mens graag in een groter geheel, met alle netwerken en invloeden die daarbij horen. Op weg naar herstel staan we niet alleen stil bij de verslaving als alleenstaande klacht maar betrekken we ook andere domeinen uit het leven. Samen met de cliënt zoeken we uit hoe deze zaken verweven zijn en een invloed hebben op waar iemand nu last van heeft. Het is belangrijk voor mij om mensen aan te moedigen om maximaal gebruik te maken van hun mogelijkheden en sterktes”.

Team Dendermonde

Marie Doise

Benedikte Dewulf

Sarah Van Alboom

Marie is 23 jaar en in 2021 afgestudeerd als klinisch orthopedagoge. Ze deed haar masterstage in het ambulant centrum van Gent en leerde zo De Kiem als organisatie en het herstelproces na verslaving in al zijn facetten kennen.

Momenteel volgt zij als extra opleiding ‘oplossingsgerichte coaching’.

Benedikte is 27 jaar en studeerde voor opvoeder om nadien een master in orthopedagogiek af te ronden. Ze maakte haar masterproef over Oegandese vaders in herstel. Momenteel volgt zij een opleiding tot gestalttherapeut aan het IVC te Kortrijk.

Sarah is 29 jaar en studeerde orthopedagogie (specialisatie: jeugdcriminologie) in Antwerpen. Daarna vond ze de weg naar Leuven om af te studeren als sociaal en cultureel antropoloog. Na verschillende jaren gewerkt te hebben als trajectbegeleider binnen Justitieel Welzijnswerk (CAW) heeft zij nu de stap gezet naar De Kiem.

“Ik vind het belangrijk om met de cliënten samen op stap te gaan, vertrekkend vanuit hun stem, context en op hun eigen tempo. Om te geloven in herstel, met vallen en opstaan en de sterktes te koesteren. Om te erkennen dat de verschillende levensdomeinen niet los van elkaar staan en dat nauwe samenwerking met andere diensten noodzakelijk is om ook op deze domeinen in te zetten. Ik zet me graag in om samen met ons multidisciplinair team een ambulante ondersteuning op maat te realiseren voor elke cliënt in Dendermonde.”

“Ik vind het erg belangrijk om voor personen in herstel van verslaving een veilig contactmoment te creëren waarin zij met hun verhaal terecht kunnen, hernieuwd contact leren maken met de waarden waarmee zij zichzelf identificeren, inzicht kunnen verwerven in sociale patronen en afweermechanismen en stappen kunnen zetten richting meer zelfzorg en een gezonde ik-sterkte.”

Leen is 46 jaar en werkte reeds in het wetenschappelijk onderzoek in de sierteelt en als medisch milieukundige. Nu maakte ze een carrièreswitch naar een administratieve functie.

“Werken met verhalen is datgene wat mij het meest intrigeert binnen het cliëntgericht werken: horen hoe de cliënt het verhaal vertelt, de accenten die er gelegd worden en de hoop die erin verborgen ligt. Soms is dit laatste niet zo duidelijk, wordt het verhaal verwarrend, is men de draad kwijt van zaken die ooit zo belangrijk waren. Helpen om terug zicht te krijgen op deze zaken, in samenwerking met het netwerk, collega’s en eventuele andere diensten, is voor mij altijd een belangrijke doelstelling.”

“Ik weet uit ervaring hoe belangrijk een eerste contact is en dat de noodzakelijke administratie goed geregeld is. Daarom kijk ik er naar uit om in De Kiem Dendermonde deze taken op mij te nemen.

Ik voel me nuttig als ik me kan inzetten voor kwetsbare mensen en werk graag in team samen om dit doel te bereiken.”

Leen Heemers

7

Jouw keuze

JOUW LICHAAM, JOUW OEFENING, JOUW KEUZE… Ann Vrancken, Daisy De Thaey en Julie Bocquet, drie medewerkers van De Kiem, zijn sinds 24 november officieel gecertificeerd als TCTSY-facilitator! TCTSY staat hierbij voor Trauma Center Trauma-Sensitive Yoga.

Herstel van verslaving blijkt niet altijd evident te zijn. Het herstel verloopt veelal via een proces van herval of wordt gekenmerkt door het vroegtijdig stopzetten van de behandeling. In de drughulpverlening wordt dan ook gezocht naar alternatieve therapievormen om de conventionele behandelingen aan te vullen. De Kiem draagt hieraan ook zijn steentje bij.

In het kader van PWO-project GENSON (Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek ‘Gender-sensitieve ondersteuning in de alcohol- en drughulpverlening) stelde Julie Schamp (lector HOGENT) een tijd geleden de vraag via welke methoden de drughulpverlening vrouwvriendelijker zou kunnen gemaakt worden met het oog op een meer kwalitatief herstelproces. Vanuit het geloof in lichaamsgericht werken, startten drie collega’s met de opleiding trauma-sensitieve yoga.

De opleiding werd voorzien door Esther Van der Sande, stichter TraumaSensitive Yoga Nederland. Deze vorm van yoga werd in 2003 ontwikkeld door David Emerson, die als yogaleraar werkt in het Trauma Center in Boston (USA), samen met Bessel van der Kolk, de oprichter en medisch directeur van het Trauma Center.

In 2017 werd TCTSY erkend als evidence based pratice voor behandeling van psychologisch trauma. TCTSY maakt gebruik van elementen uit de traumatheorie, hechtingstheorie en neurowetenschappen. Van hieruit weten we dat ons lichaam een belangrijke rol speelt bij trauma en herstel van trauma. Trau-

8

DE KIEM

matische herinneringen worden in onze hersenen opgeslagen maar ook in ons lichaam en het geheugen van de spieren. The body keeps the score.

Bij dreiging zendt ons lichaam een signaal uit naar de (emotionele) hersenen waarbij we zullen vechten, vluchten of bevriezen. Trauma ontstaat wanneer we er niet in slagen onszelf in veiligheid te brengen; er ontstaat een vertrouwensbreuk tussen ons en ons

lichaam. We bevinden ons in een verhoogde staat van alertheid en leven met een continu gevoel van onveiligheid. We zijn gericht op wat buiten ons gebeurt en luisteren niet meer naar de signalen van ons lichaam. Triggers kunnen ons terug katapulteren in het verleden waardoor het trauma herbeleefd wordt.

TCTSY biedt tegenwicht: een uitnodigende taal, het aanbieden van keu-

Inspectie

zes, geen dwang, gedeelde authentieke ervaringen, interoceptie (naar binnen kijken op een veilige manier).

Traumaoverlevers lieten hun keuzes dikwijls afhangen van wat nodig was om te overleven en niet van wat zij zelf wilden of belangrijk vonden. TCTSY probeert overlevers keuzes te doen maken met hun lichaam, zodat zij de controle terug krijgen.

In de les is iedereen evenwaardig en vallen alle powerdynamieken weg. De uitnodiging draagt een vrijblijvendheid in zich, de deelnemers worden uitgenodigd tot een eigen keuze en ervaring wat leidt tot empowerment.

Deelnemers ontmoeten hun lichaam in hun eigen tijd en in hun eigen ritme.

Ze mogen de oefeningen mee doen, ze mogen er ook voor kiezen ze niet mee te doen, of anders te doen. Er is geen juiste manier om de oefeningen te doen. TCTSY is een waardevolle aanvullende therapie die als doel heeft om via het lichaam nieuwe hersenbanen te leggen. Via de correctieve ervaringen van TCTSY leren de deelnemers dat de gebeurtenissen tot het verleden behoren. Ze zijn in control, ze kunnen keuzes maken, ze kunnen zichzelf beter reguleren, ze leren in het hier en nu zijn, ze weten dat lastige sensaties een begin en een eind hebben, ze leren zich opnieuw veilig te voelen in hun lichaam en ze leren opnieuw vertrouwen op eigen kracht.

Ondertussen startte in november zowel in het residentieel als in het ambulant programma (afdeling Ronse) een tiendelige lessenreeks. De eerste reacties waren uitermate positief. De implementatie van de lessenreeks en de beleving van deze therapie door de deelnemers zal worden opgevolgd in het kader van het onderzoek van HOGENT. Ann Vrancken en Daisy De Thaey, residentieel begeleiders De Kiem Julie Bocquet, ambulant begeleider De Kiem Drs. Julie Schamp, lector – onderzoeker aan HOGENT

DE ZORGINSPECTIE OP BEZOEK Op 29 november kreeg het residentieel programma van De Kiem voor de eerste maal bezoek van de Zorginspectie. Zonder voorafgaande en dus best wel spannend.

Het inspectieteam bestond uit een arts, 2 verpleegkundigen en een vierde inspecteur die digitaal deelnam. Enkele weken voorafgaand aan het inspectiebezoek kregen we een vragenlijst doorgestuurd, zodat we heel wat documenten ter inzage konden doorsturen. Hierbij werd naast algemene vragen over de organisatie en het zorgaanbod onder meer gefocust op multidisciplinariteit (dossieropbouw, zorgplan, overleg…), de rechten en de veiligheid van de zorggebruikers (toestemmingsformulieren, medicatiebeleid..) en op het aanwezige kwaliteitsbeleid.

Opzet van de inspectie was om in gesprek te kunnen gaan met zowel zorggebruikers als medewerkers over bovenstaande topics, met het gemeenschappelijke doel de kwaliteit van de werking te verbeteren.

We kregen daartoe een tijdsschema voor de inspectie-dag en een infofolder voor de zorggebruikers toegestuurd.

De inspecteurs werden onthaald door de directie en alle medewerkers en zorggebruikers die hen die dag gingen te woord staan. Dit ruime ontvangstcomité was voor hen eerder ongezien. De dag ging zoals gevraagd van start met een toelichting over drie sterktes en drie knelpunten binnen de werking van het residentieel programma. Daarna werd de planning van de dag nog wat bijgestuurd aangezien enkele personen niet aanwezig konden zijn door quarantaine en digitaal dienden deel te nemen. Tenslotte gingen de nodige gesprekken van start voor de rest van de dag.

De dag werd afgesloten met enkele eerste conclusies, als voorafname op het inspectieverslag dat later zal volgen. In het inspectieverslag zullen de referentiekaders van de door de overheid gestelde verwachtingen worden opgenomen en de prioritair te verbeteren punten worden onderlijnd.

Als verbeterpunten werden o.a. vermeld: het beter bevragen en betrekken van de huisarts van de zorggebruikers, het juister invullen van sommige formulieren en nazorggegevens, het herbekijken van de medicatiebedeling en het confirmeren van de afspraken inzake inzage en afschrift van een dossier met de geldende regelgeving. Daarnaast was men heel lovend over de betrokkenheid van de bewoners en de medewerkers, de zorg op maat en over het gevoerde kwaliteitsbeleid.

Ook voor het ambulante programma is men nu een eerste inspectie aan het inplannen. Daarna zal een volgende inspectie gebeuren rond het beleid inzake suïcide preventie.

Dirk Calle, beleidsmedewerker

9

Corona

VIERDE GOLF, DERDE PRIK… In maart 2021 sloten we een vorig relaas over de coronamaatregelen in De Kiem af met ‘nog even volhouden’. Dat was buiten de deltavariant gerekend en nu gaat het hard…

Na de tweede interne vaccinatieronde op 18 maart 2021 werden eind maart nog eens alle preventiemaatregelen voor iedereen verduidelijkt via een interne nieuwsbrief.

In de loop van april werd een eigen telewerkpolicy op punt gesteld en toegelicht aan de verschillende teams.

Hierbij werden de afspraken inzake werkplek, arbeidsvoorwaarden, bereikbaarheid en (kosten)vergoeding voor medewerkers die thuis werken tijdens corona verduidelijkt.

Versoepelingen In mei-juni 2021 volgt er een daling in de besmettingscijfers door de vaccinatiecampagnes bij de bevolking en de algemeen geldende maatregelen binnen de samenleving. Naar analogie met de versoepelingen in de maatschappij kunnen ook binnen onze sector vanaf begin juni de maatregelen worden versoepeld. Concreet betekent dit onder meer dat groepssessies binnen de voorziening opnieuw over de afdelingen heen kunnen plaatsvinden (bv. terugvalpreventie voor bewoners van de TG en het HWH samen) en dat medewerkers weer samen aan tafel kunnen. Vergaderingen en vormingen kunnen face-to-face plaatsvinden, mits respect voor social distancing en het garanderen van een goede ventilatie. Het gebruik van mondneusmaskers is noodzakelijk bij verplaatsingen of wanneer social distancing niet kan verzekerd worden. De bezoekregeling wordt opnieuw verruimd, conform de dan geldende algemene maatregelen inzake sociaal contact (4 personen binnen ontvangen, kinderen niet meegeteld), maar alle bezoek gaat

10

DE KIEM

nog steeds door in een aparte ‘bezoekzone’.

Per 1 juli gaan de overheidsrichtlijnen nog een stapje verder, wat betekent dat op enkele elementen na (ventilatie, mondneusmaskerplicht personeel, federale richtlijnen bij sommige activiteiten) en indien er geen besmettingen met covid-19 zijn de in de voorziening of thuissituatie, de normale werking kan hervat worden.

Bewoners moeten onderling geen afstand meer houden en er geldt geen registratieplicht meer voor personen die de voorziening betreden. Bij een eventuele uitbraak moeten we echter nog altijd de gegevens van hoog-risicocontacten kunnen aanleveren naar de contact tracing. Op dat moment wijzigen ook de regels rond testing en quarantaine voor medewerkers die volledig gevaccineerd zijn: na een hoogrisico-contact je zo snel mogelijk laten testen, in quarantaine gaan en bij een negatief testresultaat wordt je vrijgesteld van een tweede test en quarantaine. Er geldt dan een periode van voorzichtigheid. Bij een positief

resultaat ga je minimum 10 dagen in thuisisolatie. Bij een laagrisico-contact of lichte ziektesymptomen nemen medewerkers een zelftest af voor ze komen werken. Wie negatief test kan dan werken mits het dragen van een mondmasker. Wie positief test gaat in thuisisolatie om collega’s en zorggebruikers te beschermen.

Op 1 september wordt de door de overheid vooropgestelde doelstelling van een vaccinatiegraad van 70% van de volwassenen gehaald en volgen er nieuwe versoepelingen. Een volgende stap in het zogenaamde ‘zomerplan’. Twee weken later volgen de te verwachten versoepelingen voor de revalidatievoorzieningen. Residentieel valt de algemene verplichting tot het dragen van een mondmasker voor medewerkers weg. Het dragen ervan blijft echter verplicht bij nauwe verzorgende contacten, bij onvoldoende ventilatie of als er een risicopatiënt aanwezig is die niet gevaccineerd is.

De bewonerszone en bezoekerszone worden opgeheven en bezoek en ouderavonden kunnen opnieuw in huis

Klaar voor de derde ronde

Corona

doorgaan (mits enkele preventierichtlijnen). Ambulant verandert er op dat moment niet veel.

Opnieuw extra maatregelen In oktober gaan de corona-cijfers weer in stijgend lijn en komt er op 26 oktober opnieuw een overlegcomité samen. De extra maatregelen vanuit Zorg en Gezondheid volgen drie dagen later. Medewerkers dienen (opnieuw) een mondmasker te dragen bij verplaatsingen binnen de voorziening (en mogen hun masker afzetten als ze met de nodige afstand en ventilatie neerzitten). Alle bezoekers en leveranciers moeten steeds een mondmasker dragen. Naar aanleiding van het stijgend aantal interne vragen worden enkele afspraken opnieuw herhaald en worden de communicatielijnen verduidelijkt om geen onnodige onrust tussen collega’s te creëren. Bij twijfel (of tegenstrijdige adviezen) over de te volgen strategie voor medewerkers of zorgvragers, gebeurt er een risicoanalyse door directeur, preventieadviseur en centrumarts(en).

De boosterprik Half november krijgen we vanuit het Agentschap Zorg en Gezondheid de procedure voor een derde boosterprik toegestuurd. De levering van vaccins aan De Kiem zal verlopen via een vaccinatiecentrum en de timing en wijze van toediening moet in overleg worden bepaald. We schakelen snel en plannen een intern vaccinatiemoment op donderdagnamiddag 2 december, zowel voor de ambulante als de residentiële medewerkers. Voor de boostervaccinatie wordt bij wie dit wenst en daarvoor qua termijn ook in aanmerking komt een volledige dosis Pfizer (Comirnaty) toegediend, al dan niet in combinatie met een griepvaccin. Het vormt geen probleem om beide vaccinaties gelijktijdig toe te dienen. Wie niet aanwezig is of niet in aanmerking komt voor een boosterprik, kan zijn griepvaccin op z’n werkplek toegediend krijgen door de lokale centrumarts. Ook de bewoners (die dit wensen) van het residentieel programma krijgen die dag een griepvaccin toegediend.

… na de prik nog even bijpraten

Eind november beslissen we noodgedwongen de nog geplande personeelsvergadering in december en het Nieuwjaarsetentje in januari af te lassen.

Begin december gebeurt het onvermijdelijke. De volledige onthaalafdeling moet in quarantaine, vanwege hoogrisico-contact met een onthaalmedewerker die na twee dagen dienst positief test. Alle contact tussen de 3 residentiële afdelingen (onthaal – TG&Tipi – HWH) wordt tot een minimum beperkt en alle bezoek wordt on hold gezet.

Op dag 5 worden (volgens de nieuwe teststrategie) alle onthaalbewoners en de nodige medewerkers getest en twee bewoners en een (tweede) medewerker moeten in isolatie na een positief testresultaat. Op een nieuwe testronde enkele dagen later blijkt iedereen voorlopig negatief. Ondertussen zit ook een Tipi-moeder in isolatie met haar kinderen en moeten we het ambulant centrum te Geraardsbergen sluiten vanwege isolatie, quarantaine en ziekte…

Het gaat nu hard en iedereen kent wel iemand in z’n omgeving met corona of in quarantaine. Opnieuw verduidelijken we in een nieuwsbrief de (nieuwe) teststrategie, de quarantainemaatregelen en de mogelijke uitzonderingen.

Je merkt het wel, dit verhaal is niet ten einde. Of die knik in de curve er nu komt of niet, het worden nog moeilijke eindejaarsdagen. We trachten mekaar te bemoedigen, voorzichtig te blijven en er met bewoners en cliënten het beste van te maken.

Dirk Calle, preventieadviseur

11 u

Corona

SPORT IN CORONA-TIJDEN Het eeuwenoude motto “een gezonde geest in een gezond lichaam” geldt ook in ons programma. Zeker in de huidige coronatijden vinden we het belangrijk om in te zetten op een sportieve levensstijl en zoveel als mogelijk naar buiten te gaan. Sport en beweging maken deel uit van het streven naar een gezond leefpatroon en vormen in het bijzonder tijdens de pandemie een belangrijke uitlaatklep.

Zowel in de onthaalafdeling als in de TG krijgen de bewoners de kans verschillende sporten te ontdekken en samen te beleven. Zo houden we er samen de moed in!

Trage weg

INWANDELING TONNEKESTAP TE GAVERE Op 17 oktober 2021 kreeg de therapeutische gemeenschap heel wat wandelaars op bezoek om een trage weg naast onze tuin in te wandelen.

Op vraag van de afdeling Vrijtijdszaken van de gemeente Gavere hadden we ons reeds geëngageerd om het peterschap van de trage weg, vlak naast onze tuin op te nemen. Dit peterschap houdt minimaal in dat “problemen” op de trage weg aan de gemeente gesignaleerd worden.

De trage weg kreeg Tonnekes-tap of tonneke-stap als naam.

Op zondag 17 oktober vertrokken de wandelaars vanaf de dienstweg van De Kiem. Na een speech en het doorknippen van een lintje werd de trage weg ingewandeld en nadien kregen de wandelaars een kopje koffie aangeboden.

DV

12

DE KIEM

Gevangeniswerk

DRUGS DE BAAS In september-oktober 2021 ging in de gevangenis te Gent voor de vierde maal een Drugs de baas ?!-vorming door.

Na lang wachten op een officiële goedkeuring en toewijzing van het vormingstraject en na een snelle selectie van 35 kandidaten, konden we met een weekje vertraging de vorming starten.

ten we na een aantal snelle wissels in de startweek, een heel stabiele groep van 8 deelnemers, waarbij niemand nog ongewettigd afwezig bleef in het verdere vormingstraject.

Net als in 2020 betrof het een groep van 10 deelnemers die in 4 weken tijd 10 sessies volgden. Een elfde sessie viel weg vanwege een stakingsdag.

Het ging opnieuw om een gemengde groep van beklaagden, veroordeelden en geïnterneerden. Kandidaten met perspectief op vrijlating binnen de 6 tot 12 maanden kregen voorrang.

Dat de vorming drie dagen in de week doorgaat betekent een intensief engagement voor de deelnemers, wat niet zomaar voor de hand ligt.. Toch bereik-

De laatste sessie werd afgerond met het overhandigen van een deelnameattest door directeur Koen Lambrecht.

In de afsluitende evaluatie geven de deelnemers zo goed als allen aan veel bijgeleerd te hebben, nu meer de samenhang te zien en het een meerwaarde te vinden dit in groep te doen en van mekaar te leren. Het merendeel vindt het toch confronterend over problemen met gebruik te praten, enkelen zwijgen soms vanuit wantrouwen.

Een afname bij start en eind van de Readiness To Change Questionaire laat ons besluiten dat we bij de meeste deelnemers hun (motivatie en bereidheid tot) verandering konden bestendigen of verbeteren.

Met het oog op het bereiken van meer gedetineerden, werken we momenteel een voorstel uit voor een meer structureel aanbod op jaarbasis in de hoop dat hiervoor de nodige middelen kunnen gevonden worden.

Dirk Calle en Tim De Landsheere Gevangeniswerkers De Kiem

13

BFTC-sportdag

GOED HUMEUR EN SPORTKLEDIJ GEWENST… Op woensdag 22 september ging de jaarlijkse sportdag van de Belgische Federatie van Therapeutische Gemeenschappen door.

Gastheer van dienst was dit jaar de TG van Trempoline in Châtelet bij Charleroi.

We vertrokken met z’n allen om 6u00, om de files op de ring rond Brussel wat voor te zijn.

Eens aangekomen werden we warm verwelkomd met een lekker kopje koffie en een koffiekoek. Zowel de 2 TG’s van De Sleutel, De Spiegel, Katarsis en uiteraard Trempoline stonden al klaar om de dag te starten.

We kregen allemaal een T-shirt in verschillende kleuren en in de tuin stonden verschillende springkastelen opgesteld. We werden vervolgens onderverdeeld in groepjes, naargelang de kleur van de T-shirts. Zo belandde iedereen in een groepje met compleet vreemde mensen en een ‘kapitein’ die wist bij welk luchtkasteel we terecht moesten. Iedere 20 minuten werd er gewisseld.

Ieder springkasteel testte een verschillende vaardigheid: behendigheid en evenwicht, snelheid en durf, kracht en inspanning… Ook was er een spelletje boogschieten en Twister waarbij het om handigheid en nauwkeurigheid ging.

Om de 20 minuten werd er gewisseld en ging je de strijd aan met een ander team. De sfeer zat er snel in en er werd gelachen en gejuicht naar elkaar. Tussendoor werd er soms gepauzeerd en gevoetbald. De zon is op geen enkel moment gestopt met schijnen en iedereen bleef zich doorheen de dag inzetten.

Uiteindelijk gingen we naar huis met 4 medailles en een beker voor fairplay. Na de prijsuitreiking had elke TG nog een aandenken voor de andere TG’s en we sloten de dag af met een uitgebreide BBQ en een deugddoende groepskreet.

Het was een mooie en leuke dag, dankjewel Trempoline en tot volgend jaar!!

Lisa, bewoonster van de therapeutische gemeenschap.

14

DE KIEM

Bewoner Familie aan het woord

OP MIJN EIGEN TEMPO 17 april 2018 was de dag dat ik een grote kans met beide handen heb gegrepen. Na een aantal korte opnames was dit de eerste keer dat ik het gevoel had van “”Ja, het is tijd. Ik ga er 100% voor”. Ik had geen idee wat er mij te wachten stond.

Met een klein hartje stapte ik dan de onthaalafdeling binnen. Het was toch wel wennen om terug een goed dag & nachtritme aan te leren en terug structuur in mijn leven te krijgen. Ik weet nog heel goed hoe gesloten ik toen was en hoe slecht ik over mijn gevoelens kon praten.

Na een aantal keren goed te botsen en te worstelen met mezelf merkte ik dat er langzaamaan een enorme last van mijn schouders viel. Ik durfde mij stilaan kwetsbaar opstellen en voelde ook veel verbondenheid met de andere bewoners en de begeleiding.

Dit heeft er voor gezorgd dat ik kon groeien. Wat mij enorm veel motivatie gaf was het gevoel te hebben dat ik er niet alleen voor stond, dat ik samen met mijn peergroep het programma ging doen.

Na 2 maanden ‘onthaal’ was het tijd om de grote stap naar de therapeutische gemeenschap te zetten.

Ik weet nog wat mijn eerste gedacht was: “Wat is dit allemaal’. Maar ik werd enorm goed ontvangen door iedereen van de bewoners. Wie je ook bent, welke achtergrond je ook mag hebben, hier krijg je de kans om helemaal terug vanaf nul te beginnen.

Aan alles wordt gewerkt, zowel aan het innerlijke als het uiterlijke. Het is zo mooi om mensen te zien openbloeien en vast te stellen dat ze er terug gezond uit te zien. Ook hier wordt in de TG enorm veel aandacht aan besteed. En dat is ook een grote motivatie als je dan tegen jezelf kan zeggen: “Ik zie er goed uit”.

Wat voor mij een belangrijk aspect was, was terug een goed contact opbouwen met mijn familie.

afwerken, etc... De wereld is terug mooi en heeft meer te bieden dat ik ooit dacht.

Ik herinner mij vooral het moment dat ik voor de eerste keer terug naar huis mocht gaan voor twee uurtjes. Die vlogen heel snel voorbij. Het gaf mij enorm veel hoop om verder te gaan.

Langs de andere kant was het ook wel dubbel. Ik zat ook nog met heel wat schuldgevoelens, maar daar leer je mee omgaan en er aan werken.

Als laatste wil ik zeker nog alle medewerkers van De Kiem heel fel bedanken voor het mooie wat ze te bieden hebben om mensen terug op het goede spoor te helpen. Jullie zijn een super team!

Heel veel succes, Jeroen

Waar ik het wel soms lastig mee had was om te zien en te horen dat er veel mensen geen contact meer hebben met hun familie. Het mooie was wel, dat ze een enorme verbondenheid aangingen met de andere bewoners die ze dan als ‘familie’ konden beschouwen. Daardoor denk ik ook eens twee maal na over hoe gelukkig ik mag zijn met mijn situatie.

Voor mij was het ook wel belangrijk dat ik zowel ‘onthaal’ als de TG op mijn eigen tempo heb kunnen doorlopen. Ik heb er iets langer over gedaan dan het gemiddelde. Het belangrijke is dat je klaar bent voor de volgende stap en het niet te rap wilt doen.

Ik had nooit kunnen bedenken dat ik op deze leeftijd zou staan waar ik nu sta. Ik heb een geweldige vriendin leren kennen, volg een opleiding, en heb een sterke band met mijn familie en vrienden. En het belangrijkste voor mij, ik heb terug een passie. Namelijk ‘muziek’, in de brede zin van het woord: luisteren, creëren, opnemen,

15

ERVAREN IN HERSTEL De Kiem biedt hulp aan personen die problemen ervaren door het gebruik van drugs en aan mensen uit hun omgeving.

Het residentiële luik van het programma te Gavere omvat een onthaal­afdeling, een therapeutische gemeenschap (T.G.), een woonhuis voor moeders / vaders met kinderen en verschillende halfweghuizen.

Het ambulante luik omvat ambulante centra te Gent, Ronse, Geraardsbergen en Ninove, een gevangeniswerking en vier regionale preventiediensten.

Colofon

Adressen

Redactie

Contactadres voor opname of begeleiding

Eindredactie en Directie Dirk Vandevelde

Fotografie Dirk Calle, Jo Thienpont, Krista De planter

Vormgeving dotplus

Abonnement Abonnementen kosten 15,- euro voor vier nummers, te storten op rekeningnummer BIC GEBABEBB / IBAN BE 270012 1652 3173 van v.z.w. De Kiem, 9890 Gavere.

Voor giften vanaf 40,00 euro kan u een attest voor fiscale vrijstelling bekomen.

Contactadres voor Administratie – Directie

(elke werkdag te bereiken van 8u30 tot 17u00)

(sociale dienst, familiebegeleiding, stages)

Ambulant Centrum Gent Kortrijksesteenweg 185, 9000 Gent Tel. 09/245.38.98 Fax 09/245.41.71 ambulant.gent@dekiem.be

Vluchtenboerstraat 7A 9890 Gavere Tel. 09/389.66.66 Fax 09/384.83.07 admin@dekiem.be

Ambulant Centrum Ronse Oswald Ponettestraat 31 9600 Ronse Tel. 055/21.87.00 ambulant.ronse@dekiem.be

Stages ambulante werkingen anne.dekkers@dekiem.be Stages residentiële werkingen dirk.calle@dekiem.be

Ambulant Centrum Geraardsbergen Abdijstraat 2, 9500 Geraardsbergen Tel. 055/21.87.00 ambulant.geraardsbergen@dekiem.be Ambulant Centrum Ninove Brusselsesteenweg 3 9400 Ninove Tel. 054/33.31.65 ambulant.ninove@dekiem.be Ambulant Centrum Dendermonde Noordlaan 19 9200 Dendermonde Tel. 052/46.63.32 ambulant.dendermonde@dekiem.be

V.U. Dirk Vandevelde – Vluchtenboerstraat 7A, 9890 Gavere

Dirk Calle, Jo Thienpont, Dirk Vandevelde

ZONDER MEER

Inhoud 2 Voorwoord 3 Opening ambulant centrum Dendermonde 8 Jouw keuze 9 Inspectie op bezoek 10 Vierde golf, derde prik 12 Sport in coronatijden 12 Opening trage weg 13 Drugs de baas 14 BFTC-sportdag 15 Bewoner aan het woord