Erkenningsnummer P702012
Afgiftekantoor Gent X
ZONDER MEER
DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VAN DE KIEM VZW - JG. 27 NR. 1 JANUARI, FEBRUARI, MAART 2020
Voorwoord
EEN HELE
UITDAGING
Terwijl ik dit voorwoord schrijf is de dagelijkse werking van De Kiem even op zijn kop gezet. Met de verspreiding van het coronavirus is de belangrijkste taak nu om ervoor te zorgen dat we de dienstverlening aan de cliënten kun nen continueren. Voor het eerst moeten we noodplannen maken om er voor te zorgen dat de werking van De Kiem kan verzekerd worden en dat personeels leden en cliënten dus niet ziek worden. Zeker in dergelijke moeilijke tijden is het ontzettend belangrijk dat we de cliënten kunnen blijven ondersteunen. Een hele uitdaging, maar tegelijk een opportuniteit om andere manieren van begeleiding uit te testen zoals telefoni sche en digitale hulpverlening. Zelfs zonder de acties rond het corona virus belooft het jaar 2020 voor De Kiem een druk werkjaar te worden. Tien jaar na de opstart van de ambulante centra te Ronse en Geraardsbergen starten we op 1 juni met het nieuwe ambulant centrum van De Kiem te Ninove. Aan het gebouw waar we de werking zullen uitbouwen moeten nog een aantal aanpassingen gebeuren en we zijn nu volop bezig met de samenstelling van het team. Het gebouw van het ambulant centrum van De Kiem te Gent zetten we volledig in orde en ook hier worden een aantal verbouwingswerken opgestart. Gelukkig kan De Kiem rekenen op en thousiaste, gedreven en trouwe mede werkers.
2
DE KIEM
De gemiddelde anciënniteit bij de mede werkers van De Kiem is hoog. Hans neemt deze maand afscheid en gaat op vervroegd pensioen. Hij werkte zijn volledige professionele carrière in De Kiem. Hans is een mooi voorbeeld van een medewerker die elke nieuwe cliënt positief benadert en sterk gelooft in ieders groeipotentieel. Fantastisch als je dit bijna 40 jaar kunt volhouden! Over de vrouwendagen in De Kiem in samenwerking met de andere Vlaam se therapeutische gemeenschappen hebben we in dit tijdschrift vroeger al uitvoerig geschreven. Maar ook de mannen krijgen in de therapeutische gemeenschap specifieke aandacht als het gaat over relaties en sociale integra tie. We blijven zeer overtuigd kiezen om met een gemengde leefgroep te werken. Hierdoor vergroot de mogelijkheid tot sociaal leren enorm. Als laatste krijgt Dirk het woord. Hij volgde na jaren zonder doel een pro gramma in De Kiem. Zijn verhaal is een mooie praktijk-illustratie van wat the oretisch over herstel en inclusie wordt beschreven in enkele andere artikels van dit tijdschrift. Ik hoop dat het coronavirus snel wordt overwonnen zodat ik jullie op 6 en 7 juni kan verwelkomen op de twee jaarlijkse opendeurdag met eetfestijn in De Kiem te Gavere. Tot dan!
Dirk Vandevelde Directeur
BFTC-studiedag
OVER AUTORITEIT EN BOUWEN AAN HERSTEL…
Op 20 februari organiseerde de Belgische Federatie van Therapeutische Gemeenschappen zijn tweejaarlijkse studiedag, dit maal op de Campus ODISEE te Brussel.
Zo’n negentig aanwezigen waren van de partij, goed voor een volle zaal. De studiedag werd georganiseerd in samen werking met de VAD en met vertaling door de studenten van UCL en ODISEE. In de voormiddag stonden twee pro fessoren van de Universiteit Gent op het programma. Als eerste had Paul Verhaeghe het over autoriteit in de verslavingszorg. Met autoriteit loopt er vandaag de dag heel wat verkeerd. De traditionele pa triarchale autoriteit, waarbij de hulp verlener als het ware een vanzelfspre kende autoriteit kreeg toebedeeld werd onderuit gehaald in een tijdperk van anti-autoritaire opvoeding, seksuele re volutie, antipsychiatrie en bevrijdings theologie. Pogingen om terug te keren naar een dergelijke autoriteit zijn tot mislukken gedoemd en monden uit in macht. Dit blijkt uit ongeveer elke vorm van gedwongen behandeling. In de plaats daarvan moeten we een nieuwe grond voor autoriteit erkennen en vervolgens ook bewust installeren. Verhaeghe refereert hier naar een tekst van Hannah Arendt uit 1954 (‘What is authority’). Arendt beschrijft daarin autoriteit als noodzakelijk en positief. Als er in een groep autoriteit aanwezig is komt er vrijwillige onderwerping aan regels op grond van een interne dwang. Dit in tegenstelling tot macht, waar het om een gedwongen onderwerping gaat door externe dwang. Macht is duaal (tussen 2 entiteiten) en men spreekt
van een macht-‘hebber’, gekoppeld aan een bepaalde figuur. Het komt neer op de wet van de sterkste en heeft altijd te maken met conflict, botsing en met een winnaar en een verliezer. Autoriteit daarentegen is triangulair of drieledig. Iemand (a) kan gezag uitoefenen over een ander (b), door het feit dat men beiden de grond van de autoriteit (c) aanvaard. Men spreekt hier van een gezags-‘drager’, gekoppeld aan een bepaalde functie, toegekend uit hoofde van een externe bron. Autoriteit staat of valt dus met de bron of grond ervan. De grond van de Westerse autoriteit was het patriarchaat. Met de verlichting werd dit patriarchaat ondermijnd en de zoektocht naar een nieuwe bron en or ganisatie van autoriteit is nog steeds gaande. Verhaeghe pleit hier voor een horizon tale netwerkstructuur met daarin knooppunten waartussen het gezag ver schuift in functie van bepaalde compe tenties. Een dergelijke netwerkstructuur dient aan bepaalde randvoorwaarden te voldoen. Elinor Ostrom spreekt over 4 (institutionele) randvoorwaarden: lang durig tot de groep behoren (1); duide lijke regels over de verdeling van lusten en lasten, door de groep zelf opgesteld (2); regels kunnen gewijzigd worden door de groep omwille van verande rende omstandigheden (3) en de groep bezit de macht om te sanctioneren (4).
“De uitvoering van autoriteit dient steeds in overleg met de bewonersgroep te gebeuren.” Paul Verhaeghe
Vertaal je dit naar de therapeutische gemeenschap, dan dient de uitvoering
3
u
“Stigmatisering, discriminatie en uitsluiting verhinderen vaak de bestendiging van herstel. De TG heeft als uitdaging actief te connecteren met de samenleving en bij te dragen tot een verandering van mindset.” Charlotte Colman van autoriteit en zeker de sanctione ring, steeds in overleg met de bewo nersgroep te gebeuren. Verhaeghe daagt ons uit, wat we reeds doen te begrijpen vanuit dit denkkader. Na een korte koffie(loze)pauze ging Charlotte Colman in op het belang van sociale cohesie voor een langdu rig herstel. Onderzoek toont aan dat de meeste personen die actief drugs gebruiken, uiteindelijk in een herstel proces terechtkomen. Je kan herstel hierbij op verschillende manieren de finiëren: als een actief, individueel, niet-lineair proces, als een reis of een strijd, al dan niet ondersteund door een sociaal netwerk of door professionele interventies. Het ‘CHIME-framework’ spreekt over elementen als Connec tedness, Hope, Identity, Meaning en Empowerment. Herstel wordt beïnvloed door een samenspel van individuele en sociale elementen, noem het een indi viduele reis binnen een sociale context. Een van de grootste uitdagingen voor personen in herstel komt vaak na een hulpverleningstraject, bij de transitie naar de gemeenschap. Stigmatisering, discriminatie en uitsluiting vanuit de samenleving verhinderen vaak de be stendiging van herstel. Burgers willen herstel wel ondersteunen, zolang het voor hen niet te dicht komt (NIMBY). Burgers maken ook geen onderscheid tussen actieve druggebruikers en perso nen in een herstelproces. Druggebruik wordt maar al te vaak gezien als een onuitwisbare vlek. Colman ziet herstel meer als een coproductie en stelt de vraag hoe we dit als therapeutische gemeenschap kunnen faciliteren. De TG is een unieke veilige omgeving waarin men aan per soonlijk herstel kan werken (noem het
4
DE KIEM
‘bonding-capital’) en waar ook op het sociaal herstelkapitaal wordt ingezet. Na het TG-traject is er nood aan ‘bon ding capital’ en ‘bridging capital’ buiten het directe netwerk. Ze pleit er voor om binnen de TG een hub van communityconnectors te creëren met bewoners, familieleden, begeleiders en alumni als ‘recovery champions’ en bakens van hoop. De TG heeft als uitdaging het herstelkapitaal van z’n bewoners te ondersteunen door sterkte-gericht te werken, actief te connecteren met de samenleving en bij te dragen tot een verandering van mindset. Waarom niet evolueren naar inclusieve steden waarbij niemand z’n herstelpad alleen hoeft te bewandelen en waar par ticipatie, inclusie en burgerschap voor alle burgers wordt gepromoot en herstel wordt zichtbaar gemaakt en gevierd. In de namiddag gingen er verschillende workshops door.
1. Nieuwe Autoriteit Anne Braamse, trainer bij Vraagkracht en Intensieve Pedagogische Thuishulp lichtte in een workshop toe hoe het ge dachtengoed van de Nieuwe Autoriteit zich kan vertalen in de basishouding van de begeleider en het team. Elemen ten binnen de basishouding (van een team) zijn onder meer actief aanwezig zijn (ook bij conflicten zichtbaar aanwe zig blijven), zelfcontrole (over je eigen gedrag), waakzame zorg en de-escalatie (door soms uitgesteld te reageren – “Het ijzer smeden als het koud is”). Geweldloos verzet begint immers waar de dialoog eindigt. Als autoriteitsfiguur kan je naast het bijsturen van gedrag, positief aanwezig zijn door het stellen van relatiegebaren. Hiermee wordt be
doeld, acties, woorden of gebaren van de begeleider als uiting van zorg, los van het gedrag van de cliënt/bewoner en zonder er een tegenprestatie voor te verwachten.
2. Werken met daderschap Deze workshop startte met een persoon lijke getuigenis van Geert, staflid in De Sleutel en ex-bewoner van De Kiem. Daarna ging Leen Van Kerckhoven, Sociaal pedagoge met jarenlange ex pertise in dadertherapie in op de vraag hoe daderschap een plaats kan krijgen, en hoe mensen gestimuleerd kunnen worden om te kijken naar zichzelf, hun feiten en de veroorzaakte schade. Dit met als doel dat ze komen tot het op recht en passend nemen van hun ver antwoordelijkheid. Er zijn verschillende stappen (met een bepaalde volgorde) in het werken met daderschap. De eerste stap is erkenning als mens: “Er is een stuk daderschap dat deel uit maakt van wie jij bent, maar je bent meer dan dat, je bent bovenal mens”. Voorts ook erkenning van de aange brachte schade en de gepleegde feiten: “Ik heb dit of dat gedaan, dat is waar”. De tweede stap is komen tot zelfreflec tie. “Hoe ga ik om met emoties, hoe bouwt spanning zich op bij mij, maak ik gebruik van goedpraters?”. In een derde stap wordt gewerkt aan empathie. Eerst algemeen, daarna meer specifiek naar de eigen slachtoffers. De vierde en laatste stap is werken aan herstel. Dit kan in eerste instantie ge beuren naar de indirecte slachtoffers uit
je eigen kring. Er wordt gekeken naar de soorten schade die men heeft aan gericht en welke herstelacties hieraan gekoppeld kunnen worden: financiële, emotionele, fysieke en relationeel- sociale schade. Herstel kan ook ge beuren richting het directe slacht offer. Dit kan tevens op een directe (in rechtstreeks contact met slachtoffer) of indirecte manier (d.m.v. een rollenspel waarin acteur het slachtoffer speelt).
3. Bouwen aan een inclusieve herstelstad In deze workshop werd onder leiding van Charlotte Colman in kleine groepjes (per TG) gebrainstormd over de concre te vormgeving van een “herstelstad”. Allen kregen dezelfde vraag: “Op welke manier kan je binnen je TG de gemeen schap als partner in het herstelproces van je bewoners betrekken?”. Er werden heel wat ideeën en initiatieven geop perd zoals een fietsenhersteldienst, renovatie van woningen, toneel, natuur onderhoud, werken met vrijwilligers, voedselbedeling of het aansluiten bij bestaande activiteiten in de gemeente … enz. Per groepje werkte men dan een project naar keuze verder uit.
4. Paard en ruiter In deze workshop stelden Pieter Impe van Karus en Gilles Geeraerts van de VAD het nieuwe psycho-educatief werkboekje voor waarin het “duale procesmodel” wordt toegelicht. De paard-ruiter-meta foor leent zich goed om cliënten en hun omgeving beter verslavingsgedrag (te rugval, craving,…) te laten begrijpen.
5.Online verslavingszorg Mieke Lemmens en Charlotte Bastoens,
beiden tewerkgesteld in Katarsis, de den uit de doeken hoe zij in Katarsis aan blended care doen: m.n. de com binatie van traditionele face-to-face be geleiding en digitale tools of therapie. Dankzij projectsubsidies van Flanders Care ging men in 2017 van start met het integreren van een online hulpver leningsprogramma. Mieke Lemmens benadrukte hierbij het belang van een stapsgewijze implementatie en een eenvoudig taalgebruik. Concreet werkt Katarsis met de online toepassingen op www.drughulp.be (‘begeleiding’). Het gaat om opdrachten rond de voor –en nadelen van gebruikte middelen, rond risicosituaties en het opmaken van een noodplan. Bewoners krijgen een persoonlijk account en dos sier dat vlot over te dragen is naar een andere afdeling of organisatie en dat ze na het afronden van hun TG-pro gramma via hun smartphone kunnen raadplegen. Zo hebben ze bv. steeds hun noodplan bij de hand. De online toepassing geeft een leuke afwisseling en vermindert het papierwerk. Ook wie op de detox-afdeling verblijft of op de wachtlijst staat kan een account krijgen en aan de slag gaan met bv. een drugdagboek. Ook De Spiegel startte begin dit jaar met het gebruiken van online toepassingen.
6. Cliëntbesprekingen met de cliënt In deze workshop gingen Gert Donkers van ADIC en Bram Grené van Sonar/ Echo in op hun aanpak en ervaringen met het doen van cliëntbesprekingen in het bijzijn van de cliënt. In Sonar wordt de bespreking van het
routeplan opgehangen aan 4 richtvra gen: hoe ben je hier gekomen?; wat gaat er goed?; waar ervaar je proble men? en waar wil je aan werken (binnen en buiten Sonar)? Hun ervaring is dat cliënten hun eigen taalgebruik moeten kunnen hanteren, dat je spanning kan wegnemen door een goede positione ring aan tafel en dat een zekere onder steuning van de cliënt tijdens het team kan nodig zijn. In Adic wordt samen met de cliënt bekeken wie uit te nodigen (voor alle besprekingen), wordt de bespreking via een sjabloon voorbereid (kernthema’s, krachten, uitdagingen & doelstellin gen), de cliënt begint en de begeleiding vult aan en de bespreking resulteert in een conclusie en commitment voor alle partijen en een actieplan voor de cliënt. Een bespreking met de cliënt heeft het voordeel van transparantie, een brede focus, een sociaal netwerk perspectief, verschillende gezichtspun ten en gedragen conclusies. Ook hier vormt het taalgebruik een uitdaging, alsook het vermijden van etikettering. Bij sterk conflicterende meningen blijkt het soms nodig een bespreking later te hernemen. De presentaties van de verschillende sprekers kan je terugvinden op: www.vad.be/artikels/detail/studiedagbelgische-federatie-van-therapeutischegemeenschappen
Dirk Calle, beleidmedewerker en Floor Simons, Daisy Dethaey, Vanessa Ceu terick en Benedikte Dewulf als verslag gevers.
5
Interview
MENSEN RUIMTE EN KANSEN GEVEN De koffie en merci-tjes staan klaar als ik aanbel bij Hans Van de Vyver. Met z’n pensioen in aantocht, blikken we met een warm en dankbaar gevoel terug op een carrière van zo’n 40 jaar in De Kiem. Weet je nog hoe het allemaal begon voor jou in De Kiem? Ja, dat weet ik nog heel goed. Ik startte in de jaren ’80-‘81 als burgerdienst in De Kiem. Ik was 23 jaar en had 2 jaar sociale school achter de rug (een leuke tijd, maar niet met het verhoopte stu dieresultaat). Ik werkte toen thuis in een witloofbedrijfje samen met m’n broer. Een legerdienst zag ik niet zit ten en het idee dat ik iets in de soci ale sector wou doen bleef in m’n hoofd spelen. Ik woonde eigenlijk niet zo ver van De Kiem en ze konden er wel de hulp van een burgerdienst gebruiken, dus de keuze was snel gemaakt. In m’n 15 maanden burgerdienst deed ik vooral nachtdiensten en moest ik anamneses van de bewoners uittypen. Ik maakte toen dus eigenlijk nog niet echt deel uit van het stafteam. Dat team was toen ook nog heel klein, zo’n 8 personen denk ik. Na m’n burgerdienst bood de directrice me een arbeiderscontract aan en startte ik een VSPW-opleiding voor opvoeder. Ik deed 1 maand bewonersstage in het Witte Huis, een dagcentrum in Den Haag. Het was niet zo eenvoudig me aan die Hollanders aan te passen. Ik zat er met veel Surinamers die enorm pikant aten; het resultaat was dat ik 7 kilo vermagerd was na m’n stage. Je zag er ook weinig stafbegeleiding en ik moest er maar m’n mannetje staan. Die eerste stagedag zal ik nooit vergeten. Een bewoner die me met de tram kwam af halen, kwam met z’n hand klem te zitten en bloedde zo fel dat ik er het bewustzijn bij verloor. Ze hadden meer werk met mij dan met hem… wat een toestand. Na mijn bewonersstage liep ik één dag per week school en dat haalde ik dan
66
DE KIEM
in met nachtdiensten. Heel in het begin sliepen nog een aantal bewoners in De Pelgrim in Scheldewindeke, daarna alle maal in de TG in Moortsele. Drie jaar later was ik afgestudeerd, en nog eens drie jaar later werkte ik m’n thesis af. Zo’n 10 jaar was ik verantwoorde lijk voor introductie en werkte ik ook weekenddiensten. Ik was vaak de baan op voor gesprekken met kandidaatbewoners. We hadden toen nog geen aparte onthaalafdeling en ik volgde nieuwe bewoners nog een tijdje op in de ‘onthaalfase’ in de TG. Dat liep soms moeilijk, er waren regelmatig bewoners die afhaakten wat steeds voor opschud ding zorgde in de bewonersgroep. Het ging er toen soms hard aan toe in de groep en ook op stafniveau. Wat deed je daarna? Nu werk ik al zo’n 25 tot 30 jaar in het halfweghuis. We huurden één, dan twee, daarna tot zelfs vier half weghuizen, afhankelijk van hoeveel halfweghuis-bewoners er waren. Het zoeken naar nieuwe huurhuizen en die dan in orde brengen hoorde er allemaal bij. Die huurhuizen, allen in de buurt van het station van Melle, waren niet altijd in prima staat. Je zag ook niet al tijd wat er gebeurde bij de bewoners want je moest je tijd en aandacht nu eenmaal verdelen. Huiselijk was het wel natuurlijk en we moesten roeien met de riemen die we hadden. Op een gegeven moment stond mijn bureau zo goed als in de keuken van een van de halfweghuizen. Van laagdrempelig werken gesproken… De Kiem kocht dan een eerste woning op de Hundelgemsesteenweg, toen nog in combinatie met enkele huurhuizen in
Melle. Daarna werd in de tuin ervan een loods afgebroken en een nieuw halfweg huis gebouwd en ook de gekochte woning werd ondertussen gerenoveerd. Eindelijk gedaan met het vele over en weergeloop. Wat heb je het liefste gedaan? Ik deed het alle twee graag. Introduc tie was makkelijker, ik was een soort handelsreiziger. Het halfweghuis bege leiden als verantwoordelijke was meer een uitdaging. Zelf zie ik drie periodes in mijn carrière. Een eerste periode was het einde van de pioniersjaren, dan een periode met de vorige directie, waar we nogal sterk intern gericht waren, en dan de periode met de huidige direc tie, die ik als een mooie groeiperiode beschouw. Die groei heb ik nooit als een bedreiging gezien, eerder als een verruiming, als het matuur worden van De Kiem. Ook de visie werd verruimd. Waar in de beginjaren enkel geloofd werd in abstinentie en een lang pro gramma, is dit nu geëvolueerd naar een veel genuanceerdere kijk op verslaving en herstel. De verschillende deelwer kingen van De Kiem hebben daar ook op ingespeeld en ook in het halweghuis hebben we die evolutie doorgemaakt. Waren er ook moeilijke momenten? In ’90 maakten we een staking en een bezetting mee. Ik werd toen ontslagen en had niet veel te verliezen. Het was erop of eronder. Het was best spannend maar ook heel verbindend als je zo’n pe riode samen doorstaat. Uiteindelijk ben ik dan opnieuw aangeworven en kon De Kiem verder blijven bestaan. Dat vond ik een mooi moment voor mezelf en voor De Kiem was het een cruciale wending. In 2015 zette ik een stap terug als verant woordelijke van het halfweghuis. Dit was
zeker moeilijk, maar ook bevrijdend. Ik liep aan tegen de vele administratieve taken en het steeds meer werken op computer en we raakten er nooit uit als het ging om de vraag naar meer staf bezetting. De kans om nog net in een landingsbaan met toeslag te kunnen stappen heb ik dan ook gegrepen. Het was toch een last die van me afviel. Maar vergis je niet, ook de laatste periode was heel intensief. Ik werkte eigenlijk maar drie dagen in de week, te weinig om het goed te kunnen doen, dus was er van uitbollen geen sprake. Ik heb me altijd heel verantwoordelijk gevoeld voor het halfweghuis en het wat als m’n eigen kind beschouwd. Dat laat je niet zomaar los. Maar dat werd ook gerespecteerd en de nieuwe verantwoordelijken bleven me in alles betrekken. Wat zou je jouw collega’s willen meegeven? Ik heb het altijd belangrijk gevonden mensen veiligheid te bieden door een duidelijk kader, maar ook om hen vol doende ruimte te geven om hun eigen ding te doen. Mensen eigen keuzes laten maken en ze niet betuttelen. Geloven dat mensen kunnen verande ren, maar dat dit stapsgewijs gaat en soms verschillende begeleidingsperi odes vergt. Mensen moeten ervaringen kunnen opdoen en nieuwe kansen kun nen krijgen. Soms verlaten bewoners het programma in een conflictsituatie, maar blijken ze zich later te herpakken, desnoods via een andere insteek, en vinden ze toch hun weg. Je kan natuur lijk niet iedereen helpen en niet altijd je programma aanpassen; daarom is samenwerking en netwerking zo be langrijk. Voor mensen met beperkingen kan zo’n samenwerking en oriëntatie naar andere ondersteuning niet vroeg
genoeg starten. Zij kunnen de druk van de groep en van het programma niet altijd lang volhouden en hebben meer nood aan een individuele koers. Leuke ontwikkelingen vond ik ook dat de ar beidsoriëntatie nu reeds van in de TG start, dat we nauw samenwerken met de VDAB en dat we intervisiemomenten hebben samen met de ambulante col lega’s. Dat is een mooie kruisbestui ving. In de halfweghuisbegeleiding wordt immers de overgang gemaakt van een groepsbehandeling naar een individuele begeleiding. Ik ben er van overtuigd dat jou een fantastisch afscheid wacht. Als voorzitter van het feest comité, geliefde collega en vrijetijds-acteur, heb je menig collega van De Kiem gevierd en aan het lachen gebracht met hilarische sketches. Nu is het jouw beurt… Hoe kijk je uit naar je afscheid? Oh, net als wanneer ik toneel speel, zal ik maar zenuwachtig worden 5 minuten voor het zover is. Het zal leuk zijn om een aantal oude collega’s terug te zien. Ik zal het feest comité wel missen maar uiteraard ook vele andere collega’s van de andere teams. Sommigen beschouw ik ook als echte vrienden. Het feest comité is een hechte groep. Je leert er collega’s op een andere manier kennen, over de grenzen van je eigen werkplek heen. En het is toch zo belangrijk in onze job, de dingen te kunnen rela tiveren en eens met jezelf te kunnen lachen. Ik kijk er alvast naar uit!
Dirk Calle Beleidsmedewerker
7
Opstart Ninove
EEN NIEUWE UITDAGING Bijna 25 jaar na het ambulant centrum in Gent en iets meer dan 10 jaar na de start van de centra in Ronse en Geraardsbergen opent De Kiem een nieuwe ambulante antenne in Ninove.
Via het Vijfde Vlaams Intersectoraal akkoord zijn middelen voorzien om lokaal een ambulante werking uit te bouwen. Met deze middelen kunnen we een (beperkt) multidisciplinair team samenstellen bestaande uit een arts (6u) , enkele psychosociale begeleiders en een onthaalmedewerker. We hopen nog dit voorjaar onze deur te openen voor personen die problemen ervaren met drugs. Het stadsbestuur van Ninove werkt zeer constructief mee bij deze opstart en dankzij hen kunnen we een locatie huren op de Brusselse steenweg nr. 3 te Ninove. Het centrum in Ninove richt zich naar jongvolwassenen, volwassenen, oude ren èn hun context (partner, kinderen, ouders, siblings,…) die vragen en/of problemen hebben met voornamelijk illegaal druggebruik. We richten ons dus van de experimenterende gebruiker tot mensen die al jaren in het gebruik zit ten. Elke gradatie kent zijn specifieke zorgnoden, zowel voor de betrokken gebruiker als voor zijn of haar context. Het hoofddoel van de behandeling is er altijd op gericht de druggebruiker en zijn context terug de regie in handen te geven in wat voor hen een betere levenskwaliteit betekent. Dit onafhan kelijk van de ernst van de problema tiek en ongeacht de fase van motivatie. Daarom willen we maximaal inzetten op alle dimensies in het proces van her stel. Herstel van verslavingsgedrag en eraan gerelateerde problemen is een individueel proces van positieve ver andering op vlak van gezondheid (kli nisch herstel), dagelijks functioneren (functioneel herstel), maatschappelijke participatie (maatschappelijk herstel) en persoonlijke ontwikkeling (persoon lijk herstel).
8
DE KIEM
We streven altijd naar het hoogst haal bare voor de cliënt; dat wil zeggen dat er zowel naar verandering en consolidatie als naar schadebeperking kan worden gewerkt als evenwaardige doelstellingen. De Kiem herkent zichzelf sterk in een herstelgerichte visie en vermaatschap pelijking van zorg. Deze herstelgerichte visie binnen een regionaal netwerkdenken is een werkwijze die we al vele jaren toepassen en ook in Ninove willen uitbouwen. De medewerkers zullen investeren in samenwerkingen zowel binnen de eigen sector als inter sectoraal. Dit gaat om samenwerking met gezondheidswerkers zoals artsen, apothekers of ziekenhuizen, alsook met voorzieningen binnen de geestelijke gezondheid, algemeen welzijnswerk, VAPH en integrale jeugdzorg. Om een kwalitatief aanbod te kunnen doen, werken we voornamelijk vraaggericht. Dit impliceert dat we met de cliënt in dialoog gaan en ingaan op zijn vragen en noden. De ondersteu ning dient aan te sluiten op het ritme van de cliënt, zonder de doelgericht heid te verliezen. De inhoud van een begeleiding krijgt vorm in samenspraak met de cliënt. Als centrum proberen we zo toegankelijk en laagdrempelig mogelijk te zijn.
We houden rekening met de mogelijk heden van de cliënten om de zorg te organiseren. De aanmeldingsprocedure houden we zo eenvoudig mogelijk. Zowel voor de cliënten als voor de medewerkers moet het aanbod plaats vinden binnen een veilig kader. De Kiem bewaakt hiervoor een aantal ba sisregels (geen druggebruik of dealen in huis, geen geweld of dreigen met geweld, niet storend onder invloed zijn enz.). Binnen dit veilig kader horen ook een maximale privacy voor de (persoonsgegevens van de) cliënt en een respect voor het beroepsgeheim van de hulpverlener. Bovendien streeft De Kiem ernaar methodisch te werken, met aandacht voor een wetenschappelijk onderbouwd hulpverleningsaanbod. Medewerkers dienen regelmatig opleidingen en vor mingen te volgen om bepaalde metho dieken onder de knie te krijgen. We gaan er van uit dat een lokaal aanbod van laagdrempelige ambulante drug hulpverlening een belangrijke aanvul ling kan betekenen, naast repressie en preventie, om een globaal geïntegreerd drugbeleid uit te bouwen in de regio van Ninove. We kijken er naar uit om met een nieuwe equipe deze uitdaging aan te gaan.
Verbouwingen
INVESTEREN
IN DE TOEKOMST In 2018 kocht De Kiem de woning van het ambulant centrum in Gent in de Kortrijksesteenweg 185 aan. Een duidelijke investering in de toekomst en een blijk van vertrouwen door het dagelijks bestuur in de werking van het ambulant centrum.
De woning heeft heel wat potentieel, maar is duidelijk toe aan een grondige opknapbeurt. Hierbij horen ook de no dige verbouwingen van de zolderverdie ping. Momenteel wordt de elektriciteit – en later de verlichting – aangepakt. In een tweede fase zal de zolder omge bouwd worden tot een flexibele ruimte waar burelen, een vergaderruimte en een keukentje worden geïnstalleerd.
In de laatste fase krijgen de huidige gesprekslokalen een nieuwe laag verf. Verbouwingen betekenen onvermijde lijk de nodige flexibiliteit en geduld van de huidige collega’s en cliënten. Soms veranderen van locatie, het nodige stof vreten, materiaal afdekken , opruimen en kuisen, …
Met een beetje geduld zal de woonst zeker een mooie locatie worden waar meer dan 10 medewerkers dagelijks werken en jaarlijks meer dan 300 cliën ten hun verhaal kwijt kunnen.
9
Ontbijt Geraardsbergen
10 JAAR AMBULANTE WERKING
GERAARDSBERGEN Na 10 jaar samenwerken trakteerde De Kiem met een gezellig ontbijt in het sociaal centrum.
Op 1 oktober 2009 gingen de deuren van een ambulante antenne van De Kiem te Geraardsbergen open. Er werd toen gestart met een aanwezigheid van 2 halve dagen per week. Gaandeweg steeg de naambekendheid en vonden meer en meer cliënten de weg naar De Kiem. Het aanbod kon worden uitge breid tot een volwaardige ambulante werking waar we nu 3 dagen per week beschikbaar zijn met 2 collega’s en een arts. De Kiem is er gehuisvest binnen het sociaal centrum van Geraardsbergen. Verschillende diensten zoals het CGG en het CAW werken daar onder hetzelf de dak. Samenwerken in hetzelfde ge bouw heeft zo zijn voordelen. Zo kan je cliënten ‘in huis’ laagdrempeliger door
10
DE KIEM
verwijzen en kan je duo-begeleidingen opstarten. Uiteraard is er ook het col legiale aspect met leuke babbeltjes en nevenactiviteiten. We kijken nu uit naar de volgende 10 jaar. De stad Geraardsbergen geeft ons alvast een duwtje in de rug met de goedkeuring van een project dat focust op een laagdrempelige ondersteuning van druggebruikende ouders met jonge kinderen in de regio.
Sija De Koning en Sandra Brants Ambulante begeleiders De Kiem Geraardsbergen
Warmste week
EN OF HET WEER WARM WAS! Van 18 t.e.m. 24 december 2019 vond opnieuw de Warmste Week plaats. Meer dan 230.000 warme mensen organiseerden zo’n 13.582 warme acties voor maar liefst 2088 goede doelen. De Kiem was daar eentje van. De Warmste Week zamelde deze editie 17.518.153,- euro in en ook wij kregen daar ons deeltje van.
De Kiem wachtte echter niet tot de start van de Warmste Week om in actie te schieten. Zo plaatsten we in Gent en Gavere rospotjes bij verschillende handelszaken. Met veel enthousiasme zamelden zij meer dan 400,- euro in! Op vrijdag 20 december trokken we met z’n allen richting Gent. Stafleden, bewo ners, collega’s en kennissen… namen samen als één groep deel aan de War mathon. Met een 50-tal sportieve Kiemlopers zamelden we zo’n 500,- euro in. Verder verkochten we opnieuw Sober T-Shirts via onze website en Facebook
en dit jaar ook op de gezellige kerst markt van Borgwal te Vurste. Daar verkochten we ook kerstkaarten en zelfgemaakte geurkaarsen. Naast de eigen acties waren ook een aantal vrijwilligers voor ons in de weer. Zo werd er een luxe-diner georganiseerd (goed voor 675,- euro) en werden er armbandjes verkocht (wat 472,- euro extra in het laatje bracht. Enkele en thousiaste hogeschoolstudenten maak ten samen met de onthaalbewoners heerlijke groentesoep en verkochten deze met een winst van meer dan 200,euro. Ook Theater Sam zamelde door
middel van een theatervoorstelling geld voor ons in. Een hartelijk dankjewel voor ieder die zijn steentje bijdroeg en De Kiem steunde! En oh ja! Je kans gemist tijdens de Warmste Week en geen Sober T-shirt kunnen aankopen? Goed nieuws: Er zijn er nog in voorraad! Stuur een mailtje naar floor.simoens@dekiem.be en plaats je bestelling (15 euro/T-shirt). Ook onze eigen kaarsen, gemaakt door de onthaalbewoners, zijn nog te koop.
11
Mannendag
OVER MANNENZAKEN, OF TOCH NIET..?
Maandag 13 januari 2020. Mannendag voor de mannelijke bewoners van de therapeutische gemeenschap. Op de planning staan een ‘mannengroep’ in de voormiddag, samen eten en in de namiddag lengteklimmen en boulderen op de Blaarmeersen.
Maandelijks organiseren we in de the rapeutische gemeenschap (TG) een dag ‘voor de mannen’ op de eerste maan dag van de maand. Op diezelfde dag gaat er voor de vrouwelijke bewoners een vrouwendag door in samenwer king met verschillende andere TG’s. De mannendag bestaat doorgaans uit een gespreksgroep in de voormiddag en een doe-activiteit in de namiddag. In de gespreksgroep kunnen verschillen de thema’s aan bod komen. In de eerste plaats stimuleren wij de mannen om zelf na te denken over welk(e) thema(s) zij besproken willen zien, maar soms kie zen wij er als begeleiding voor om zelf een thema in de groep te gooien aan de hand van de signalen die we vanuit de groep opvangen. De manier waarop we dit vormgeven kan verschillen. Soms gaan we gewoon in gesprek en proberen we een dialoog rond een thema op gang te brengen. Soms werken we met dis cussiestellingen of maken gebruik van een andere methodiek. In realiteit gaan de gesprekken heel vaak over relaties aangaan en seksualiteitsbeleving op een nuchtere manier, verschillen tus sen mannen en vrouwen in omgaan met relaties en seks, de invloed van afwezige vaders op de identiteit van een man enz… Aangezien er een tijdje geen of bijna geen vrouwelijke bewoners in onze TG waren is het afsprakenkader naar omgang tussen mannen en vrou wen momenteel zeker aan de orde. In feite is dit altijd van tel, maar zeker nu er terug vrouwen bij gekomen zijn dienen de mannen bewuster te handelen en te spreken vanuit een vrouwvriendelijker perspectief.
12
DE KIEM
De namiddag is steeds gevuld met een leuke, ontspannende, sportieve of culturele activiteit. Ook hier stimule ren wij de mannen om zelf voorstellen in te dienen en bekijken wij de haal baarheid ervan. De wisselende groep mannen is niet altijd even creatief of ze zijn hun creativiteit door de jaren heen wat verloren. Op dat moment zor gen wij zelf voor input zodat bewoners nieuwe activiteiten kunnen ontdekken en uitproberen. Een zinvolle vrijetijds besteding is trouwens een belangrijk onderdeel van hun proces naar herstel. Het gamma van activiteiten is heel ge varieerd. Zo gaan we jaarlijks muurklim men in Gent, iets wat sommigen verder zetten als hobby. Deze maand was er een uitwisseling met de gedetineerden van het B.leave-project in de gevange
nis van Ruiselede. De Kiem is reeds vele jaren in dit project betrokken en het is een jaarlijkse gewoonte geworden om twee dagen met elkaars werking ken nis te maken en in de namiddag een voetbalwedstrijd te spelen. Eerst gaan wij op bezoek in Ruiselede en daarna komen de b.leavers eens naar De Kiem. Zo kunnen ze met hun eigen ogen zien en ervaren hoe het er in een TG aan toe gaat. Vorig jaar gingen we al voor de 2e keer naar het domein van Pionears, voor ervaringsgerichte oefeningen met paarden. Zie het als een soort team builingsdag, maar veel meer dan het klassieke. Ook volgden wij een bmxinitiatie op de Blaarmeersen in Gent en organiseerden we in samenwerking met vzw Urban Wolf een staptocht in de Ardennen met mensen met een beper king. Dit was een uitdaging die onze
Nieuw busje
NIEUW BUSJE
mannen meteen zagen zitten en tot een goed einde hebben gebracht. Tot slot vermelden we nog een bezoek aan het STAM in Gent (voor een interactieve namiddag omtrent dader en slachtoffer) en aan een sauna-complex (voor velen iets onbekends). De TG is nog te vaak een mannenwereld. De mannenwerking poogt daarom een bijdrage te leveren om de visie bij man nen te verruimen zowel wat betreft vrou wen, relaties en seksualiteit, als wat betreft het ontdekken van een zinvolle vrijetijdsbesteding. Op beiden vlakken is er vaak een weg te gaan en het vormt een soms onderschatte uitdaging bewo ners hierbij op weg te zetten.
"Het nieuwe Kiem-busje is er (want het oude was versleten). Dank je wel aan United Fund voor de financiële ondersteuning bij deze investering."
Bob De Vos TG-Begeleider
13
Opendeurweekend
OPENDEURWEEKEND
6 EN 7 JUNI 2020
Naar tweejaarlijkse gewoonte organiseert De Kiem opnieuw een opendeurweekend voor dorpsgenoten, sympathisanten en sponsors. Ook collega’s uit het werkveld zijn van harte welkom! Zo’n opendeurdag is een prima gelegenheid om de werking van De Kiem te leren kennen en terzelfdertijd ons ook een duwtje in de rug te geven. Op zaterdag 06 juni worden in de namiddag alle stafleden en de familieleden van onze bewoners uitgenodigd voor de jaarlijkse graduatie. In beperkte kring worden dan de bewoners gevierd die hun programma in De Kiem succesvol hebben beëindigd. Vanaf 18u is dan iedereen welkom voor de BBQ, met daarna koffie en taart. Wie wil kan ook een rondleiding krijgen. Zondag 7 juni start de opendeurdag met een BBQ ’s middags en daarna is er gelegenheid tot een begeleide rondleiding in de gebouwen van De Kiem. Er is bovendien een rommelmarkt, een tombola, een koffie- en dessertbuffet, kinderanimatie, een begeleide streekwandeling en een muziekoptreden. Kortom, al les is aanwezig voor een gezellig namiddagje uit met het gezin. Inschrijven voor de opendeurdag van 7 juni is niet nodig. In schrijven voor de BBQ op 6 of 7 juni kan je doen via onze website www.dekiem.be. Tot dan!
14
DE KIEM
"Zo’n opendeurdag is een prima gelegenheid om de werking van De Kiem te leren kennen en terzelfdertijd ons ook een duwtje in de rug te geven."
15
Terugkomdag
SCHRIKKLELDAG WAS OOK
TERUGKOMDAG
Voor de derde editie van onze terugkomdag zijn er een 22 ex-bewoners langs gekomen. Het deed deugd om hen terug te zien en velen van hen waren ook blij om elkaar nog eens terug te zien. In meerdere gesprekjes hoorde ik mensen vertellen dat ze het nog wel eens moeilijk hebben gehad in de voorbije jaren en dat een periode van herval er was gekomen omdat ze hun tegenslagen alleen wilden oplossen. De oude overtuiging: “ik zal het wel alleen dragen” is een korte termijn denkpiste die uiteindelijk niet houdbaar blijft. Deze ervaringen brengen ons nu net bij de opzet van onze jaarlijkse terugkom dagen. Op die dag zeer expliciet, maar in feite alle dagen blijven kiezen voor verbinding met meerdere anderen is wat we nodig hebben als het eens moeilijk gaat. Doorheen het programma werken we in alle afdelingen aan het leren zinvol invullen van vrije tijd. Immers vanaf het halfweghuis is er meer vrije tijd dan in de TG. Veel mensen hebben moeite om verlofperiodes zinvol in te vullen. Naast werk – relatie – kinderen is het dus ook van belang te kunnen ontspannen en be
16
DE KIEM
tekenis te geven aan vrije tijd. Daartoe zetten we in op het belang van verbinding met elkaar door in staat te zijn te pra ten over wat er in je leeft én samen ook plezier en ontspanning te beleven. Deze ingrediënten maken dan ook deel uit van het aanbod in onze terugkomdagen.
"Doorheen het programma werken we in alle afdelingen aan het leren zinvol invullen van vrije tijd." Na een onthaal met koffie en een koek je zijn we de dag gestart met kennisma kingsopdrachten waarbij de groep zich in kleinere groepjes diende op te delen. Nadien was er gelegenheid voor de vrouwen om onder elkaar een uitwis seling te doen over allerlei thema’s.
Gezien er op dat moment 3 vrouwen in onthaal verbleven opteerden we om de ganse onthaalgroep aan de terugkom dag te laten deelnemen. Zo konden alle vrouwen die nu in De Kiem verblijven in gesprek gaan met vrouwen die hier ons programma al hebben doorlopen. Vooral hoe het is om als vrouw in een overwegend mannelijke TG te leven kwam ter sprake. De mannen hadden tijd om in duo’s te kiezen voor een combinatie van spe lopdrachten en babbels met elkaar. Dit werd in de namiddag verder gezet waar bij de mannen en de vrouwen samen in duo’s verdeeld werden. Hoewel de factor spel zeer veel ambiance en gezel ligheid gaf, bleef de factor praten over jezelf hier en daar toch nog beperkt benut. Praten tijdens spel blijkt toch nog niet altijd zo makkelijk. De dag werd afgerond met een kleine receptie ter gelegenheid van Hans zijn nakend pensioen. Een groep van 53 per sonen (waaronder dus veel ex-bewo
"In meerdere gesprekjes hoorde ik mensen vertellen dat ze ’t nog wel eens moeilijk hebben gehad in de voorbije jaren en dat een periode van herval er was gekomen omdat ze hun tegenslagen alleen wilden oplossen."
ners) luisterden geboeid naar Hans zijn verhaal over zijn start in De Kiem en de evolutie van De Kiem als organisatie en het verloop van zijn loopbaan daarin. Met een woordje van een bewoner uit ons halfweghuis, enkele attenties en een warm applaus werd Hans bedankt voor zijn jarenlange inzet in de uitbouw van het halfweghuis programma.
Chris Lemaitre Verantwoordelijke TG en Tipi
17
Betoging
VUURWERK De Vlaamse regering heeft met een besparingsbeleid z’n start niet gemist. De cultuursector en de sociale sector delen in de klappen.
Honderddertig sociaal-culturele organisaties moeten 6% van hun geplande werking schrappen. Drieënnegentig jeugdor ganisaties moeten 3% schrappen. SAM, het steunpunt voor opbouwwerk, straathoekwerk, schuldbemiddeling en algemeen welzijnswerk, verliest maar liefst 27%. De Kiem en alle revali datiecentra, Tandem en de centra geestelijke gezondheidszorg moeten 1,3 % besparen. Dit lijkt misschien niet veel, maar het gaat voor De Kiem toch al gauw over een budget van 40 tot 50000 euro op jaarbasis. Bovendien is men vanuit het kabinet van Wouter Beke ook van plan de werkingskosten niet te in dexeren. We hopen dat dit plan nog kan teruggedraaid worden. Met een mooie delegatie vanuit De Kiem trokken we op 12 de cember naar Brussel. Die dag stemde het Vlaamse Parlement namelijk de volledige begroting van 2020-2025. We waren niet alleen om onze stem te laten klinken in de vuurwerk-mars en bij het afsluitend gezang (hear my voice) voor een warm, rechtvaardig en solidair Vlaanderen.
18 18
DE KIEM
Bewoner aan het woord
GELUKKIG VAN THUIS
TE KOMEN
Ik ben Dirk , 38 jaar en afkomstig uit Maasmechelen. Ik heb op jonge leeftijd mijn vader verloren. Ik was 4 jaar toen hij in coma is geraakt en 2 jaar later is hij gestorven. Dit heeft een grote impact gehad op mijn leven.
Mijn stiefpa heeft meer dan zijn best ge daan om mij een goede jeugd te geven. Daar ben ik hem ook dankbaar voor. Maar toch, met ouder worden werd het gemis van mijn papa groter en ik kon daar moeilijk mee omgaan. Toen ik 16 jaar was ben ik voor de eerste keer met cannabis in contact gekomen. Ik voelde bij mijn eerste joint WAUW dit is het. Ik begon dagelijks jointjes te roken en bij het uitgaan ging ik speed en XTC gebrui ken. Op mijn 19de vertrok ik thuis met slaande deuren. Ik ging eerst bij een vriend wonen en niet veel later op mijn eerste appartement. Dat alleen wonen heeft niet lang geduurd; 2 maanden om precies te zijn. Dan ben ik weer met hangende pootjes terug naar huis gaan wonen bij mijn moeder. Mijn gebruik werd altijd maar meer en meer. Ook het liegen, bedriegen en stelen werd een gewoonte. Toen ik 24 was ben ik thuis weer vertrokken, voor de 3de keer, na ruzie met mijn moeder en stiefvader. Ik kwam na een relatiebreuk in een opvangcentrum in Genk terecht waar ik heroïne leerde roken. Heroïne was het van het om alles te vergeten; het gemis van mijn papa en mijn relatie breuk. Al snel rookte ik dagelijks he roïne. Dit bracht me ook tot criminele feiten en niet veel later zat ik voor de eerste keer in de gevangenis. Na mijn eerste detentie ben ik meteen herval len. Het ging van kwaad naar erger… Door allerlei feiten heb ik in totaal 8 keer in de zelfde gevangenis gezeten. Tussen mijn detentieperiodes verbleef ik in kraakpanden zonder stroom of warm water.
De laatste keer dat ik in de gevangenis zat, ben ik op de drugsvrije afdeling (DVA) terecht gekomen. Van daar uit kon ik naar de gevangenis van Ruisle de gaan en daar heb ik De Kiem leren kennen. In het verleden probeerde ik drie maal een opname in Genk, maar die maakte ik nooit af. Ik deed het om de verkeerde reden, voor mijn ma of voor justitie, maar niet voor mezelf. In mei 2017 startte ik in De Kiem. Tijdens mijn pro gramma leerde ik opkomen voor mezelf op een correcte manier en bouwde ik stilaan meer zelfvertrouwen op. Ik leer de omgaan met lege momenten, begon met paardrijden en sprak af met vrien den. Ik leerde ook vooruit te denken, alles te plannen en niet meer van dag tot dag te leven. Ook in het omgaan met stress en frustraties groeide ik enorm en in de emotionele groep werkte ik rond het gemis van mijn papa. Ik mis hem nog elke dag, maar heb het aanvaard. In juni 2018 ging ik over naar het half weghuis van De Kiem. Daar begon ik vrijwilligerswerk te doen op een zorg boerderij met pony’s, geiten, schapen en paarden. Mijn grootste aandachts punt toen was om mij aan mijn zelf ge maakte planning te houden. Dat liep in het begin niet van een leien dakje. Op een gegeven moment leerde ik een meisje kennen en van toen af aan is dat beter beginnen gaan: mijn planning volgen, alles bespreken in de groep en niet meer mijn goesting doen wanneer het mij paste. We zijn nu 10 maanden
samen. Ik heb van mijn vrijwilligerswerk mijn vast werk kunnen maken en na 6 maanden halfweghuis ben ik alleen gaan wonen. In het begin was het even wennen aan het alleen zijn na anderhalf jaar in groep te hebben geleefd. Die een zaamheid, en spanningen met m’n vriendin, deden me zelfs in de fout gaan. Ik leerde er uit dat ik niks mag opkroppen maar mijn gevoelens moet uitspreken. Dit doe ik nu wel. Ik ben begonnen met paardrijden en ik heb daar een clean netwerk uitgebouwd. Ik heb er zelfs een lotgenoot ontmoet, die ook nog altijd clean is, waar ik nu een goed contact mee heb. Mijn beste keuze is geweest om Limburg achter me te laten en in Oost Vlaanderen een heel nieuw leven op te bouwen. De band met mijn familie is nu heel goed. Ik heb hun steun en ben hun daar heel dankbaar voor. Ook ben ik De Kiem dankbaar voor de financiële steun die ik kreeg om autorijlessen te volgen. Het alleen wonen gaat me ondertussen beter af. Ik kan niet beschrijven hoe gelukkig ik word van thuis te komen in een warm appartement, het licht aan te doen en de tv aan te kunnen zetten.
Dirk
19
ERVAREN IN HERSTEL De Kiem biedt hulp aan personen die problemen ervaren door het gebruik van drugs en aan mensen uit hun omgeving. Het residentiële luik van het programma te Gavere omvat een onthaalafdeling, een therapeutische gemeenschap (T.G.), een woonhuis voor moeders / vaders met kinderen en verschillende halfweghuizen. Het ambulante luik omvat ambulante centra te Gent, Ronse en Geraardsbergen, een gevangeniswerking, een drie regionale preventiediensten.
Colofon
Adressen
Redactie
Contactadres voor opname of begeleiding
Eindredactie en Directie Dirk Vandevelde
Fotografie Dirk Calle, Chris Lemaitre
Vormgeving dotplus
Abonnement Abonnementen kosten 15,- euro voor vier nummers, te storten op rekening nummer BIC GEBABEBB / IBAN BE 270012 1652 3173 van v.z.w. De Kiem, 9890 Gavere. Voor giften vanaf 40,00 euro kan u een attest voor fiscale vrijstelling be komen.
Contactadres voor Administratie – Directie
(elke werkdag te bereiken van 8u30 tot 17u00)
(sociale dienst, familiebegeleiding, stages)
Ambulant Centrum Gent Kortrijksesteenweg 185, 9000 Gent Tel. 09/245.38.98 Fax 09/245.41.71 ambulant.gent@dekiem.be
Vluchtenboerstraat 7A 9890 Gavere Tel. 09/389.66.66 Fax 09/384.83.07 admin@dekiem.be
Ambulant Centrum Ronse Oswald Ponettestraat 31 9600 Ronse Tel. 055/21.87.00 ambulant.ronse@dekiem.be
Antenne Geraardsbergen Abdijstraat 2, 9500 Geraardsbergen Tel. 055/21.87.00 ambulant.geraardsbergen@dekiem.be
Inhoud 2 Voorwoord 3 BFTC-studiedag V.U. Dirk Vandevelde – Vluchtenboerstraat 7A, 9890 Gavere
Dirk Calle, Jo Thienpont, Dirk Vandevelde
ZONDER MEER
6 Interview 8 Opstart Ninove 9 Verbouwingen 10 Ontbijt Geraardsbergen 11 Warmste week 12 Mannendag 13 Nieuw busje 14 Opendeurweekend 16 Terugkomdag 18 Betoging 19 Bewoner aan het woord