“VZW DE BOLSTER” IS DE NIEUWE NAAM Sinds 1 juli 2012 heeft vzw Dienstencentrum Mariaheem-Ter Wilgen een nieuwe naam en een nieuw logo. De voorziening koos ervoor om dit veranderingsproces samen met de medewerkers en de cliënten te doorlopen. Onder veel belangstelling werd de nieuwe naam en het nieuwe logo bekend gemaakt.
DE CLIËNT
Artikel door Geert Bonte
Waarom een nieuwe naam? In 2007 fusioneerden vzw Dienstencentrum Mariaheem en vzw Ter Wilgen onder de naam vzw Dienstencentrum Mariaheem – Ter Wilgen. Naast het garanderen van een dienstverlening op langere termijn wou de fusie via schaalvergroting van de voorziening een kwaliteitsvollere en invloedrijkere speler maken binnen de zorgsector in het algemeen én binnen de regio Zuid-Oost-Vlaanderen in het bijzonder. De nieuwe naam wil de eenheid van de verschillende vestigingen centraal stellen; daar waar voorheen de twee-eenheid beklemtoond werd in naam en logo.
Betekenis van de nieuwe naam De werkgroep koos voor deze naam omdat zijn rijke betekenis gelinkt is aan de missie van de voorziening. De cliënten krijgen ondersteuning zodat zij hun leven vorm kunnen geven. Dit toont het beeld van de gesloten bolster waarin de vrucht rustig
Aanpak Het vertrekpunt voor de zoektocht naar een nieuwe naam en bijpassend logo waren de talenten van de eigen medewerkers en cliënten. Onder leiding van Pieter Jouretz (stafmedewerker communicatie) nam de stuurgroep dit project in handen. Deze stuurgroep bestond uit medewerkers van diverse diensten die hier mee vorm aan wouden geven. De nieuwe naam ‘vzw De Bolster’ was een inzending van mevr. Kristien van Caeneghem (medewerkster hoteldienst Kluisbergen).
kan groeien. De cliënten worden niet betutteld, maar vinden ondersteuning daar waar nodig. Dit betekent dat zij voldoende ruimte krijgen om te ontbolsteren. Of anders gezegd: de bolster gaat open en de rijpe vrucht komt vrij. Keuze van het logo De werkgroep vond het belangrijk om de cliënten te betrekken bij de uitwerking van het nieuwe logo. De homepage van de website en de voorpagina van het huistijdschrift Indruk illustreerden reeds het veelzijdig teken- en schildertalent van de cliënten. Het logo legt dit talent nu ook vast in alle officiële documenten.
‘Ondersteunen en ontbolsteren is basis voor nieuwe naam en logo’
Bekendmaking naam en logo De nieuwe naam werd intern gecommuniceerd op de nieuwjaarsrecepties in de vestigingen Kluisbergen en Zwalm. Geert Bonte, algemeen directeur (links), Pieter Jouretz (midden) en Kristien van Caeneghem (rechts).
Het logo is gebaseerd op een tekening van Annie Laverge (cliënte Kluisbergen) die grafisch bewerkt werd door Ellen Arens (grafisch medewerkster Zwalm).
Daarna werd het logo voorgesteld op het Zomerfeest in Zwalm en op het Bolsterfeest in Kluisbergen. Bezoekers van deze feesten kregen een sleutelhanger in de vorm van een bolster als aandenken. Een werkgroep had intussen gezorgd voor alle administratieve aanpassingen die met de nieuwe naam en het bijhorende logo gepaard gingen.
Het nieuwe bijpassende logo van vzw De Bolster
LOF VANUIT ZORGINSPECTIE De Zorginspectie is onderdeel van de Vlaamse overheid en inspecteert de Vlaamse welzijnsen gezondheidsvoorzieningen. Vanaf 2012 ging men van start met onaangekondigde inspecties. Vzw De Bolster kreeg in 2012 tweemaal een onaangekondigde audit, op 7 maart 2012 in de vestiging Zwalm en op 10 oktober in de vestiging Kluisbergen.
Nieuwe groepssamenstelling in Kluisbergen onder de loep
>p.2
DE REGIO
Infonamiddagen voor zorgvragers in Zwalm
>p.4
DE ORGANISATIE
Infrastructuur: nieuwbouwproject
>p.5
DE MEDEWERKER
De bedoeling van zo een inspectiebezoek is een beeld te krijgen van de kwaliteit van de zorg die een voorziening dag in dag uit biedt. Met trots mocht de voorziening bij beide audits een lovend verslag in ontvangst nemen.
Tevredenheidsbevraging medewerkers
>p.6
Wie zijn we ? p. 1
2 BLA BLA BLA Exero 01, 5555
De cliënt
WELKOM IN JOUW NIEUWE HUIS: HERPROFILERING Om de levensomstandigheden van de cliënten in Kluisbergen te optimaliseren koos men ervoor om over te gaan naar een vernieuwde groepssamenstelling. Artikel door Lut Van Steenbrugge
Waarom verhuizen? De vergrijzing van de cliënten vraagt een sterk verhoogde medische ondersteuning; mede onder invloed van bijkomende problematieken zoals dementie, palliatieve zorg,... Anderzijds is er een instroom van jonge cliënten; al dan niet met bijkomende gedragsproblemen. De groeiende verscheidenheid in één leefgroep maakte het voor de begeleiders moeilijk om gepast in te spelen op de diverse ondersteuningsvragen. De nood aan een herschikking van de leefgroepen drong zich dan ook op. In mei 2011 begon een werkgroep, bestaande uit de teamcoördinatoren, de orthoagoge en het diensthoofd wonen, met de voorbereiding van de herprofilering van de huizen. Verschillende profielen Na een analyse van de cliënten door de werkgroep werden zes groepsprofielen voor de zes verschillende huizen opgemaakt. Ook de stem van de cliënt werd meegenomen. In de grote vakantie organiseerde de logopediste praatcafés, waarbij de cliënten vragen kregen waarin gepolst werd naar hun tevredenheid. Hun wensen werden meegenomen in de nieuwe leefgroepsamenstelling.
Bert vertelde aan de begeleiders dat hij ‘in een ander bedde goa sloapen’.
Koen was enthousiast bij de verhuis.“Ik zie het zitten!!”.
Nieuwe teams Na de cliëntensamenstelling kwam de teamsamenstelling aan bod. De medewerkers werden individueel bevraagd over hun keuze. Deze keuzes en bijkomende andere factoren (bv. aantal medewerkers per leefgroep, contracten,...) bepaalden de nieuwe teamsamenstelling. Verhuis en evaluatie Op 7 februari 2012 vond dan de grote verhuis plaats. In oktober 2012 werd het welbevinden van cliënten en medewerkers geëvalueerd en werden actiepunten ter verbetering meegenomen in de unit- en teamdoelen voor 2013.
5 JAAR WOONHUIS TE GAVERE 16 april 2007: een dag om nooit te vergeten! In de Middelwijk te Gavere kwamen plots 11 nieuwe cliënten wonen. Gedecentraliseerd wonen Gavere was een feit. Artikel door Karoline Waterloos
Een nieuw huis, nieuwe cliënten, een nieuw team... Vol enthousiasme zorgden de cliënten, familie en vrienden, teamleden en veel medewerkers ervoor dat de kille nieuwbouw uitgroeide tot een warme thuis. 8 september 2012: feest! Vijf jaar Gavere! Vijf jaar waarin inclusie en intregratie de grondslag van de werking vormden. Met enige fierheid toonden de cliënten aan hun familie en vrienden wat het dorp Gavere voor hen betekent en omgekeerd. Met foto’s werden de feestvierders doorheen het dorp en de omliggende natuur gegidst. Iedereen was verwonderd over hoe de cliënten echt deel uitmaken van het dorpsleven. Er werd geklonken op het geluk van de cliënten in Gavere en een verrukkelijke barbecue sloot de dag af. Het was overduidelijk: voor de cliënten is Gavere “hun prinsdom aan de Schelde!” De cliënt p. 2
INCLUSIEF WERKEN: EEN PRAKTIJKVOORBEELD Naast het aanbod van atelierwerking, sport en individuele activiteiten, wordt vanuit de dagbesteding van vzw De Bolster ook begeleid werken voorzien. In 2012 werden 34 cliënten begeleid. Een cliënt die begeleid werken doet, voert deeltaken uit bij een extern bedrijf. Artikel door Joke Hertogen en Sarah Stevens
Anton is een bewoner van het buitenhuis in Zingem en één van de eerste begeleid werkers van vzw De Bolster. Anton weet nog heel goed in welk jaar hij begon te werken. Sinds 1999 gaat Anton elke maandag- en dinsdagnamiddag werken bij Van Hoecke Automation in Gavere. Hij vertelt welke taken hij allemaal doet: “Maandag begin ik met de vuilbakken leegmaken, dan het papier aanvullen in de printers, toiletpapier aanvullen in de toiletten, dan de afwas van de lunch. Daarna heb ik een pauze en nadien kuis ik de tafels af in de refter”. Ook dinsdag heeft hij een vaste routine die hij goed kent. Anton neemt een lijnbus om naar Van Hoecke Automation te gaan. Vroeger bracht een begeleider hem met de auto, maar de jobcoach heeft hem de bus leren nemen. Taak jobcoach Een jobcoach begeleidt het hele proces: vanaf het zoeken naar een geschikte werkplek voor de cliënt tot het aanleren van de taken. Nadien blijft de jobcoach regelmatig langskomen op de werkplek om tijdig te kunnen ingrijpen bij problemen of om in te spelen op plotse veranderingen. Anton: “De jobcoach komt soms eens langs om te kijken wat ik doe en om te weten hoe het gaat. Het is goed als ze af en toe eens komen”. In het begin ging de jobcoach alle dagen mee met Anton. Na een proefperiode kreeg hij een takenlijstje dat hij kon gebruiken als hij alleen werkte. Dit was voor hem een houvast. Nu heeft Anton dit lijstje niet meer nodig omdat de taken goed gekend zijn. De jobcoach gaat aan de hand van de interesses en mogelijkheden van een cliënt na welke werkplek het meest geschikt is. Er wordt besproken met een kandidaat-werkgever of hij een samenwerking ziet zitten en welke taken er zijn voor de begeleid werker. De jobcoach evalueert de samenwerking constant door werkbezoeken, vaste evaluatiemomenten en gesprekken met de werkgever en de begeleid werker. Taak werkgever Als de jobcoach er niet is, dan zorgt de werkgever voor een vaste aanspreek- en vertrouwenspersoon voor de begeleid werker. Anton vertelt dat hij altijd terecht kan bij Ann. En Ann houdt de jobcoach op de hoogte van Anton zijn werk en eventuele veranderingen op de werkplek. Er wordt steeds een win-winsituatie nagestreefd. De samenwerking met Van Hoecke Automation is er zo één: Van Hoecke is blij met een betrouwbare hulp als Anton, die zijn taken nauwgezet uitvoert en telkens opgewekt over zijn reizen kan vertellen. Anton zelf is blij met deze externe tewerkstelling, waarbij hij extra waardering krijgt voor zijn inzet. Elke maand krijgt Anton €25, maar dit is zeker niet zijn grootste motivatie. Als het taartnamiddag is, zal hij zijn stukje taart nooit vergeten en bij verjaardagen mag hij altijd mee snoepen. Anton sluit zijn Er leeft wat in interview met een glimlach af: “Ik vind het zeer toffe collega’s en zolang ik me nog goed en sterk Er leeft wat in voel, wil ik dit werk nog lang volhouden.” Er leeft wat in
De Bolster
Er l Er l Er l De
Exero 01, 5555 BLA BLA BLA 3
DE STEM VAN DE CLIËNT Op hun vergadering in december maakte de cliëntenraad van Zwalm (dit zijn: Greet, Marie-Rose, Karen, Lizi, Eddy, Elien, Maggy, Ciel en de coaches Ria en Annelies) een overzicht van de thema’s die ze het voorbije jaar bespraken. Hieronder volgt hun kijk op 2012. Artikel door Leen Dedeurwaerder
JANUARI - Nieuwe naam ‘De Bolster’. Het is wennen, maar nu zijn we het al gewoon. We kunnen hem onthouden en uitspreken. Het nieuwe logo is modern, maar Eddy had liever een foto gehad. - We maken een evaluatie van de kerstviering en de nieuwjaarsreceptie.
APRIL / MEI - De tips voor meer rust in de kantine moeten we nog maken en uithangen in het arbeidscentrum.
SEPTEMBER - In Gent staat er op de lijst van de gemeenteraadsverkiezingen voor de eerste maal een persoon met een beperking. Zijn naam is Didier Peleman. Greet is fan van hem. - We bespreken het nieuwe reglement van Plopsaland dat ze hanteren voor mensen met een We bespreken wat we ervan vinden en of we op hem zouden stemmen. beperking. We gaan daarmee niet akkoord. We vinden dat we zelf het recht hebben om te kiezen op welke attracties we gaan. - We evalueren de vastenactie.
FEBRUARI - We krijgen nog steeds geen vogelnestjes met frietjes! Tip voor de keuken! - Het sportschema is nu duidelijker aangeduid in de kalender. Lizi brengt haar sportzak altijd mee, ze merkt hier wel of het sport is of niet. Marie-Rose vindt het jammer dat het zwemmen op donderdag vaak wegvalt.
JUNI OKTOBER - We bespreken nog een paar artikels over Plopsa- - We spreken over de nieuwe regeling van vaste plaatsen in de kantine in het arbeidscentrum. land. Voorstel is om zelf eens te gaan kijken hoe Lizi wil hierover nog eens met Linda praten, maar het nu eigenlijk geregeld is. vraagt hier hulp voor. - Sofie geeft uitleg over een nieuwe procedure. - Vanuit de stuurgroep kwaliteit komt de vraag om Voortaan is er ook een de nieuwe procedure i.v.m. klachten voor te stellen registratieformulier om klachten van aan de andere huizen. We cliënten te noteren. De uitleg die we denken erover na hoe we krijgen, is wel moeilijk maar we zijn dat gaan doen. blij dat er weer een middel bestaat om onze mening zelf te uiten.
MAART JULI / AUGUSTUS - We maken een evaluatie van het carnavalsfeest. - Vakantie!! Joepie!! Volgend jaar verwachten we bonnetjes zodat we zelf onze consummatie kunnen halen.
NOVEMBER / DECEMBER - We bespreken een tekst over ‘beperking van vrijheid’. Dat vinden we interessant. We gaan er nog verder aan werken.
- We bespreken de drukte in het arbeidscentrum. - Er worden opnieuw balletjes in tomatensaus opgediend ipv in witte saus.
TEVREDENHEIDSENQUÊTE WETTELIJK VERTEGENWOORDIGERS In het kader van haar kwaliteitsbeleid organiseert vzw De Bolster om de drie jaar een tevredenheidsbevraging bij de wettelijk vertegenwoordigers. In mei 2012 werden er opnieuw 247 enquêtes verstuurd. 136 kwamen terug, goed voor een respons van 55%. Artikel door Patrick Dewaele
De tevredenheidsenquête bevroeg deze keer vijf grote thema’s: dienstverlening, inspraak en overleg, klachten en opmerkingen, informatiedoorstroming, administratie en sociaal-administratieve dienstverlening. Het thema dienstverlening, dat toch de kernopdracht van de voorziening behelst, leverde een schitterend resultaat op met een tevredenheid van 96%! Daarmee behaalde dit thema de hoogste tevredenheidsscore. Inspraak en overleg behaalde 93% tevredenheid. Er is ook een grote tevredenheid (90%) over klachten en opmerkingen zowel voor wat de aanpak als het resultaat betreft. Nieuwe initiatieven zoals het huistijdschrift Indruk en de driemaandelijkse nieuwsflash Flits worden bij de meeste mensen goed ontvangen en gewaardeerd. Dit zorgde voor 88 % tevredenheid voor het thema informatiedoorstroming.
in in in
Er leeft wat in Er leeft wat in Er leeft wat in De Bolster
Ook de tevredenheid op administratief vlak werd gemeten. Een groot aantal wettelijk vertegenwoordigers beoordeelde de facturen als goed verstaanbaar. De rubrieken op de facturen oogstten echter meer kritische opmerkingen, enerzijds omwille van de mate van detaillering en anderzijds omwille van het administratief taalgebruik. Algemeen kan besloten worden dat de tevredenheidsbevraging voor wettelijk vertegenwoordigers, uitgave 2012, een geslaagd werkstuk was. De verwerking van de resultaten levert alvast een mooie staalkaart van diverse thema’s. Vzw De Bolster onthoudt vooral de grote waardering van de wettelijk vertegenwoordigers voor de vele dagdagelijkse inspanningen die jaar in jaar uit geleverd worden om een kwaliteitsvolle dienstverlening waar te maken. De cliënt p. 3
4 BLA BLA BLA Exero 01, 5555
De regio PERSOONSVOLGENDE CONVENANTEN De lange rij personen met een beperking die wachten op een plaats binnen een voorziening zoals vzw De Bolster vraagt een creatieve benadering. De overheid creëerde hiertoe een nieuw instrument met name ‘de convenant’. Artikel door Riet Van Nevel
Werken met convenanten betekent dat de cliënten met de meest complexe zorgvragen een rugzakje met financiële middelen toebedeeld krijgen. Hiermee kan de cliënt rechtstreeks worden opgenomen in een voorziening ongeacht of zich daar op dat moment een open plaats voordoet. Via deze weg engageerde vzw De Bolster zich in 2012 om één extra cliënt in Beerlegem op te nemen. De financiële middelen werden vertaald in een extra halftijdse woonbegeleider. De voorziening vond het haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en opdracht om in te haken op de snel veranderende regelgeving binnen de sector. Gelukkig kan er bij dit soort nieuwe initiatieven van overheidswege steeds weer op een grote flexibiliteit en professionaliteit van de vele medewerkers op elk niveau binnen de organisatie gerekend worden.
INFONAMIDDAGEN VOOR ZORGVRAGERS Op 20 april 2012 ging de tweede infonamiddag voor zorgvragers door in de Beekmeers. De doelgroepen voor deze namiddag waren zorgvragers en verwijzers. Artikel door Barbara De Vriese
De infonamiddag is een initiatief vanuit de vakgroep sociale dienst, omdat zij veel vragen krijgen over hun werking en de voorziening. Om het tijdrovende aspect van individuele bezoeken, de kwestie van de privacy van cliënten en de praktische problemen te vermijden, werden de vragen gebundeld in één infonamiddag. Tijdens deze infonamiddag kreeg men een algemene voorstelling van de
voorziening, informatie over de zorgregie en keuze uit vier workshops met diepgaande informatie over de verschillende zorgvormen die De Bolster aanbiedt.
Het is de bedoeling om deze infonamiddag voortaan jaarlijks te organiseren.
VRIJWILLIGERS... TOT VEEL BEREID! Reeds in de jaren 80 werd een duidelijke keuze gemaakt om ook vrijwilligers in te schakelen in de werking. Vrijwilligers brengen een stukje van de buitenwereld binnen in de voorziening. Zij betekenen voor de cliënten een uitbreiding van hun sociaal netwerk en zijn voor veel medewerkers een extra ondersteuning. In 2012 waren in vzw De Bolster samen 252 vrijwilligers actief. Artikel door Carine Cosijns
Maak kennis met Claire, Lucie en Christiane Claire was als gepensioneerd kleuterleidster vertrouwd met het maken en aanbieden van passend spelmateriaal. Toen gezocht werd naar een vrijwilliger voor de spelotheek was zij de geknipte persoon. Sindsdien komt ze wekelijks een voormiddag meehelpen. Ze maakt aangepast materiaal (voornamelijk bingo’s) waarmee bewoners leuke spelmomenten beleven. Zus Lucie engageert zich voornamelijk als vervoervrijwilligster en rijdt, tijdens bepaalde periodes zowat dagelijks, met bewoners naar hun hobbyclub, de pedicure, de dokter... steeds stipt op tijd en met de nodige zorg en toewijding. Al vlug gaf Claire aan dat ook zij mocht ingeschakeld worden als vervoervrijwilligster. Sindsdien heeft ze een wekelijkse rit naar Zottegem, maar ook voor andere ritten maakt ze zich graag vrij. Intussen ontpopten de zussen zich tot ‘allround vrijwilligsters’: op het zomerfeest staan ze, samen met hun echtgenoten, in voor de bediening in het restaurant. Zus Christiane werkte vroeger in de voorziening en engageerde zich toen als vakantievrijwilligster. Voor een stevige wandeling met cliënte Ginette is ze steeds te vinden. De regio p. 4
Maak kennis met Luc en Nicole Dit zijn Luc en Nicole. Luc werkte als schilder en buschauffeur in De Bolster Zwalm en is intussen op brugpensioen. Maar stilzitten is niets voor hem. Hij is al jaren vrijwilliger bij de Zottegemse brandweer. Maar ook binnen De Bolster blijft hij zich graag inzetten, samen met zijn vrouw Nicole. De bodega is op het zomerfeest hun vaste stek: Luc als garçon en manusje-vanalles en Nicole verzet er bergen afwas. Op de Special Olympics begeleiden ze sinds jaar en dag met veel enthousiasme de atleten en in juli staat de week vakantie met de cliënten in Beauvoorde steevast in hun agenda aangekruist. Het jaar rond kunnen de cliënten op hen rekenen voor vervoer naar de judo, een uitstap, bezoek aan familie, of een vakantieactiviteit... Meer weten over vrijwilligerswerk in vzw De Bolster? Raadpleeg onze website www.vzwdebolster.be.
FEESTEN IN DE BOLSTER 45 JAAR MARIAHEEM Op 31 mei 2012 was er het jaarlijkse Mariaheemfeest. Ditmaal een uitzonderlijke editie, aangezien Mariaheem 45 jaar bestond. Terwijl een glaasje werd gedronken, werden de medewerkers en cliënten die reeds 10, 20, 25, 30, 35, 40 jaar in Mariaheem werkten/verbleven in de bloemetjes gezet. Na het aperitief mocht iedereen aanschuiven voor een TexMex barbecue. Daarna was de tijd gekomen om de benen te strekken op een spetterend cowboyfestival. Met een daverend applaus voor de atleten van de Special Olympics werd het Mariaheemfeest afgesloten.
30 JAAR TER WILGEN Dinsdag 15 mei 2012 was een speciale dag voor de cliënten en medewerkers in Ter Wilgen, want er mochten dit jaar 30 kaarsjes uitgeblazen worden. De cliënten en medewerkers die reeds 30 jaar wonen en werken (van in het prille begin) in Ter Wilgen, kregen in het buurthuis een lekker ontbijt aangeboden. Tijdens het aperitief werden de jubilarissen in de bloemetjes gezet.
Er leeft wat in Er leeft wat in Er leeft wat in De Bolster
Er l Er l Er l De
De organisatie INFRASTRUCTUUR
Om tegemoet te komen aan de toekomstige evoluties in de zorgsector waaronder de steeds groeiende zorgzwaarte wil vzw De Bolster ten volle inzetten op een beter aangepaste infrastructuur. Hiervoor werd een masterplan opgesteld waarin de bouwplannen beschreven staan. Het eerste bouwproject wordt gerealiseerd in de vestiging Zwalm. Artikel door Geert Bonte
Het nieuwbouwproject in Zwalm zal plaats bieden aan 32 personen met een GESproblematiek (Gedrags- en Emotionele Stoornissen). De nieuwbouw bevindt zich aan de Gaverstraat: dit biedt het voordeel dat er interactie met de buurtbewoners is en dat ondersteuning vanuit het hoofdgebouw (bv. naar crisisinterventie) vlot organiseerbaar is.
SLIKVRIENDELIJKE, GEZONDE EN LEKKERE VOEDING De populatie binnen vzw De Bolster wordt steeds ouder. Dit gaat gepaard met achteruitgang van bepaalde lichamelijke functies. Daarnaast bevinden een aantal cliënten zich in een dementieproces. Beide factoren kunnen slikproblemen veroorzaken. De voeding moet hierdoor aangepast worden. Reeds 23.9 % van de cliënten krijgt gemalen voeding en 13.6 % krijgt gemixte voeding. Artikel door Sofie Claerhout
Op 16 oktober 2012 zijn de werkzaamheden voor dit nieuwbouwproject begonnen. De geplande timing voor de realisatie van het volledige project is het voorjaar van 2014. De cliënten kijken er alvast naar uit!
DYNAHMO In 2008 ontstond in de NAH-afdeling in Ronse het fietsproject dyNAHmo. Twee begeleiders en vijf cliënten organiseren jaarlijks verschillende fietsactiviteiten. Artikel door Geert De Meulemeester en Piet Vandersteene
De één- of meerdaagse fietsuitstappen zijn in hoofdzaak belevingsgericht, maar de sportieve uitdaging is steeds aanwezig. De activiteiten zijn bewust budgetvriendelijk en vragen een hoge participatie van de deelnemer. Zo wordt er zelf gekookt en gezorgd voor het transport van alle benodigdheden. Gedurende alle activiteiten worden de deelnemers actief betrokken. Begeleider en cliënt vormen samen één team. Ieder is verantwoordelijk voor zijn specifiek toegewezen taken tijdens de uitstappen.
Bij veroudering en dementie kan de smaak achteruit gaan, maar dit gaat gelukkig niet zo snel als de fysieke en mentale achteruitgang. Men zal de smaak misschien niet meer kunnen toewijzen aan een bepaald stuk vlees of een bepaalde groente, maar men zal wel het verschil in smaak ervaren tussen de verschillende maaltijdcomponenten. Bovendien kan men nog steeds bepaalde zaken als lekker en niet lekker ervaren. De maaltijden voor cliënten met gemixte voeding aantrekkelijker en gevarieerder maken, wordt de uitdaging. Tot voor kort werden alle componenten (soep, aardappelen, groenten, vlees en saus) samen gemixt in één pot.
Centrale begrippen binnen de werking van dyNAHmo zijn:
Beleving
Sport
Team
Zelfwaarde
Als jaarlijks hoogtepunt is er telkens een vijfdaagse fietsvakantie. In 2012 vierde dyNAHmo zijn vijfjarig bestaan. De fietsvakantie van dat jaar ging door in het fietsvriendelijke en vlakke Denemarken.
in in in
Er leeft wat in Er leeft wat in Er leeft wat in De Bolster
Exero 01, 5555 BLA BLA BLA 5
In januari 2012 sloegen de keuken en de ortho’s de handen in elkaar en brachten hier verandering in. Vlees, groenten en aardappelen worden nu elk afzonderlijk aangeboden in een drievaksschotel. Bij het vlees wordt als vloeistof saus toegevoegd, bij de groenten komt de soep en de aardappelen worden aangevuld met melk. Op die manier kan de cliënt binnen
één maaltijd drie smaken ervaren en wordt eten minder eentonig.
Evaluatie door de cliënten Dat deze actie gesmaakt werd, blijkt uit de evaluatie door de cliënten: Katrien (cliënte uit huis 3) eet goed met haar aparte gemixte voeding. Het ziet er lekkerder uit en Katrien eet nu stukje per stukje op. Voor haar zijn de aparte smaken beter omdat ze dan de kans heeft om alles apart te proeven. Het apart mixen van de maaltijd van Mariette (cliënte uit huis 7) wordt als goed ervaren. De ervaring blijft er van vlees, aardappelen en groenten omdat het in een aparte verdeling zit. De bevindingen van de leefgroep zijn goed, dus de keuken heeft voor een goede oplossing gezorgd om het voor de cliënten zo aangenaam mogelijk te maken. Ook voor Monique (cliënte uit huis 8) is het een meerwaarde, daar zij goed aangeeft wat ze al dan niet graag heeft.
De organisatie p. 5
6 BLA BLA BLA Exero 01, 5555
De medewerker PARTICIPATIEVE ORGANISATIECULTUUR
TEVREDENHEIDSMETING MEDEWERKERS
In 2012 startte vzw De Bolster onder haar medewerkers een project op met de moeilijke naam ‘participatieve organisatiecultuur’. Wat is het doel? En wat wil de voorziening daarmee bereiken?
Alle medewerkers van vzw De Bolster werden uitgenodigd om deel te nemen aan de medewerkersbevraging. Vier jaar geleden vond een gelijkaardig initiatief plaats: het Welzijnskompas.
Artikel door Katrien Callens
Een organisatie met 349 medewerkers: dat is heel wat. Iedereen heeft zijn/haar eigen opdracht. Zowel als leidinggevende, begeleider, als medewerker in de logistieke en administratieve diensten.
Twee teams beten de spits af. De onderwerpen die op tafel kwamen, gingen van heel praktisch tot wat meer ingrijpend. In elk geval werden processen altijd in overleg verbeterd en namen de medewerkers aan de basis het initiatief.
Rond heel wat projecten zijn diverse mensen betrokken: velen doen hun duit in het zakje. Achter de schermen is er ook heel wat overleg om beslissingen tot stand te laten komen. Toch gebeurt het wel eens dat medewerkers denken dat het anders zou kunnen. Sneller en efficiënter. Er zijn ook wel eens manieren van werken waarvan we ons afvragen of we die niet eens moeten herbekijken? Of zouden we dit niet zelf kunnen beslissen, zo dicht mogelijk bij de cliënt? Daarom startte de voorziening in 2012 het project participatieve organisatiecultuur. De teams kregen de kans om zelf een aantal processen op tafel te leggen met de bedoeling na te gaan of het niet anders kan. Met zoveel mogelijk inspraak van medewerkers aan de basis. En altijd in overleg met anderen. Zo probeerden ze de werking beter en slimmer te organiseren.
Het project participatieve organisatiecultuur heeft als doel de inspraak van de medewerkers te verhogen en efficiënter te werken. En zeg nu zelf: dat kan enkel de dienstverlening aan de cliënten verder verbeteren!
Artikel door Katrien Callens
Thema’s tevredenheidbevraging De tevredenheidsenquête van 2012 nam dezelfde thema’s als die van het Welzijnskompas onder de loep: evenwicht, groei, invloed, steun en veiligheid. De mate waarin mensen dit ervaren in hun werk heeft een effect op hun tevredenheid. En tevreden medewerkers zorgen voor een goede dienstverlening en dynamiek! De bevraging verliep schriftelijk (papier of via internet). 66% van de medewerkers nam deel aan de bevraging. De resultaten Wat blijkt? De medewerkers zijn vooral tevreden als ze kunnen groeien in hun werk. Ze vinden dat ze groeikansen krijgen en dat ze voldoende opleiding kunnen volgen. Dat is in alle diensten te zien, zowel bij jonge als bij meer ervaren medewerkers. Wat medewerkers ook sterk waarderen is dat ze een steentje kunnen bijdragen aan de doelstellingen van hun team. Dat zegt wat over betrokkenheid en dat is positief! Uit de vraag naar draaglast en draagkracht blijkt dat vooral begeleiders veel dragen. Wetende dat we met z’n allen langer zullen moeten werken, wil dat zeggen dat dit een belangrijk aandachtspunt is voor de toekomst. Ook is de infrastructuur hier en daar aan vernieuwing of opfrissing toe. Zoals leven in een comfortabele omgeving aangenaam is voor de cliënten, zo is werken in een comfortabele werkomgeving voor medewerkers ook belangrijk. In 2013 wordt van dichterbij bekeken welke concrete acties op touw kunnen gezet worden om de tevredenheid te behouden en/of te vergroten. Wordt dus vervolgd!
WIE IS DIE M&M? In de loop van 2012 kreeg de dienst wonen een pakket extra uren ter beschikking. De keuze werd gemaakt om dit niet vast toe te wijzen aan één huis maar wel aan twee clusters. Zo startte er een mobiele medewerker binnen de cluster nursing (huizen 8, 9 en 10) en een mobiele medewerker binnen de cluster huizen 1, 3 en 7. Deze laatste persoon, Céline stelt zich voor: Artikel door Céline Hutse
Hallo, mijn naam is Céline Hutse, ik ben 30 jaar en werk ondertussen al acht jaar als opvoedster. Ik heb twee jaar gewerkt in de vestiging Kluisbergen en werk ondertussen al zes maanden als mobiele medewerker in huizen 1/3/7 in de vestiging Zwalm. Wat is een mobiele medewerker? Je denkt misschien: “Amai, mobiele medewerker, dat zal niet gemakkelijk zijn!” Maar er wordt heel goed zorg gedragen voor mijn functie. Ik werk telkens een hele week in een huis en dan terug een hele week in het volgende huis. Telkens afwisselend in huis 1, huis 3 en huis 7. Het is niet de bedoeling dat ik collega’s vervang die ziek zijn en ook niet om telkens alleen te staan. Wel om er als extra te zijn om activiteiten te organiseren zoals kledij aankopen, boodschappen doen, naar de bowling gaan of gewoon eens gaan wandelen,…
De medewerker p. 6
Ondertussen hebben we allemaal een mooi evenwicht gevonden tussen uitstappen maken of eens extra individuele aandacht geven aan de cliënten. Om de twee weken werk ik ook één dag in het weekend. Afwisselend op zaterdag en op zondag. We bezochten al eens een toneelvoorstelling en gingen pannenkoeken of frietjes eten… Werken in drie verschillende huizen is natuurlijk niet altijd evident, maar bij mij lukt dit heel goed. Ik ben bezorgd om al de cliënten waar ik mee werk, maar toch kan ik goed de ‘klik’ maken. Elke
dinsdagmorgen als ik wakker word, denk ik aan het huis waar ik de komende week zal werken. Soms moet ik ook zaken voorbereiden voor een ander huis, maar dit probeer ik zoveel mogelijk in de week zelf te doen. Ik vind mijn werk heel gevarieerd en uitdagend. Elke week maak ik leuke of soms minder leuke dingen mee, maar daar kan ik uit leren. Zo leer ik soms zaken in het ene huis, die dan van pas komen in het ander huis. Kortom: ik doe mijn werk supergraag en voel me bij iedereen erg gewaardeerd!! Er leeft wat in
Er leeft wat in Er leeft wat in De Bolster
Er l Er l Er l De
Exero 01, 5555 BLA BLA BLA 7
HELDEN VAN DE GESP Echte helden zijn ze, de medewerkers van de gespgroepen van De Bolster, vestiging Zwalm. Sterke mannen en vrouwen met moed en bereidheid om er telkens opnieuw weer voor te kiezen om samen met de cliënten op pad te gaan. Artikel door Ilse Bockstaele
In 2014 staan de drie gespgroepen van de vestiging Zwalm voor de uitdaging om in een nieuw huis een thuis te creëren voor hun cliënten. Een verandering waar heel wat vragen bij rezen. Voor de begeleiders van deze groepen werd in oktober 2012 dan ook een gezamenlijke teamdag georganiseerd. Onze reporter ging op pad en interviewde Ellen Yvonne uit huis 5 en Isabelle & Claudine uit huis 4. Wat was voor jou het hoogtepunt? Ellen Yvonne: We kregen een uitnodiging met allerlei gekke weetjes over collega’s uit de andere huizen. We moesten naar elkaar op zoek gaan en in een gemengd team naar de plaats van de afspraak komen. Eigenlijk werd je een beetje ‘gedwongen’ om met andere collega’s contact te hebben, maar door de spelvorm voelde het zo niet aan. Claudine: Die dag werd er een band gesmeed met de collega’s met wie je in je groepje zat. Als je nu samen aan de prikklok staat, blijf je al eens wat plakken voor je naar huis gaat. De deur is opengezet om bij elkaar te komen. Isabelle: In Kerselare Kapel droeg Riet een mooi gedicht voor waardoor ze ons nog eens extra in de bloemetjes zette. Zo een compliment doet erg deugd. Wat neem je eruit mee naar de verdere samenwerking in de nieuwbouw? Isabelle: Elke groep kreeg een stelling om over na te denken. Ik merkte meteen dat de huidige huizen elk hun eigen manier hebben om te werken en elk dus anders naar de werking kijken. De identiteit van huizen 4, 5 en 6 is heel verschillend en daarom is het belangrijk om naar elkaar toe te groeien. Claudine: Samen koffie drinken bij Kerselare kapel had voor mij een grote symbolische waarde. Ik dacht: Kijk ons hier nu. Dit zijn wij. En we gaan samen op weg! Er was ook meteen een grote openheid om in de kleine groepjes te praten
over de stellingen die we meekregen. Toen dacht ik: Amaai, het is knap om dat te kunnen. Samen praten over al die veranderingen leidde tot meer respect voor elkaars zijn. Het is immers een feit dat we in de toekomst met elkaar zullen moeten samenwerken. Als je een vervolg aan deze teamdag zou mogen breien, wat zou je dan doen? Ellen Yvonne: De puzzel van de nieuwe groepen moet nog gelegd worden. Een keer dat duidelijk is, zou het goed zijn om opnieuw een teaminitiatief te doen. Ik zie het wel zitten om te werken rond groepsdynamieken en samenwerkingsvaardigheden. Isabelle: We gaan niet alleen naar een nieuw team, maar we moeten ook afscheid nemen van ons vertrouwde team. Ook dat is een belangrijke stap. Claudine: De nieuwbouw, die zal er op een dag staan. De cliënten zullen opgevangen worden door de begeleiders. Wie zal er voor de begeleiders zorgen? Voor ons is er geen handleiding, maar ook wij moeten in staat zijn om er elke dag opnieuw 100% voor te gaan. Die ondersteuning zullen we zeker nodig hebben. Tot slot, kan je de teamdag kort samenvatten? Isabelle: De teamdag is een goede herinnering! Het was een kans om als groep samen te zijn op een ludieke manier.
MEDEWERKERS IN CIJFERS Medewerkers herleiden tot cijfers: het is niet de manier van werken van vzw De Bolster. Elke medewerker heeft zijn of haar waarde en draagt een uniek steentje bij. Toch is het interessant om jaarlijks ook even te kijken naar wat de cijfers zeggen. Vzw De Bolster is zeker niet de enige voorziening die dit doet: in totaal nemen 81 voorzieningen uit de sector deel aan de jaarlijkse bevraging rond personeelskengetallen van het Vlaams Welzijnsverbond. Artikel door Katrien Callens
Omdat er al jaren personeelskengetallen afgenomen worden, zijn evoluties te zien. Er kan ook vergeleken worden met de collega-voorzieningen. Al enkele jaren is te zien – en dat is ook dagelijks te merken in de praktijk – dat de medewerkersgroep er niet jonger op wordt. De gemiddelde leeftijd van de medewerkers van De Bolster bedraagt 41 jaar en 8 maanden. Op zich is dat niet erg: leeftijd betekent doorgaans ook een hele rugzak aan ervaring. Of zoals Willem Vermandere het mooi zingt: “en è je ook al wat kruimeltjes wijsheid vergaard ?”. Ja dus. De grafiek hieronder toont hoe de groep medewerkers van 50 jaar en ouder de afgelopen jaren is toegenomen (van 25,66% (in 2008) naar 34,39% (in 2012)). Als je weet dat er op 31 december 2012 349 medewerkers in dienst waren, dan geeft dat een idee. Ondanks het feit dat we langer zullen moeten werken, zullen binnen een termijn van vijf tot tien jaar heel wat medewerkers van een welverdiend pensioen genieten. En staat er dan een volgende generatie klaar? Ja, gelukkig wel. Prognoses vertellen tegelijk ook dat er minder en minder mensen zullen zijn op de arbeidsmarkt. Hoe kunnen dan voldoende mensen aangetrokken worden? En wat moet gebeuren om medewerkers geboeid en verbonden te houden? Wat kunnen zowel de organisatie als de medewerker doen om ‘slim ouder te worden in de zorg’? Dit zijn actuele vragen waarmee de voorziening aan de slag gaat. En wat met de collega-voorzieningen? Zij zitten in hetzelfde schuitje. Het is bij uitbreiding een uitdaging voor de hele zorgsector.
in in in
Er leeft wat in Er leeft wat in Er leeft wat in De Bolster
De medewerker p. 7
8 BLA BLA BLA Exero 01, 5555
BEDANKT AAN DE SPONSORS! De werking van vzw De Bolster wordt bijna uitsluitend gesubsidieerd door het VAPH. Jammer genoeg zijn deze middelen niet steeds toereikend om ook voor de kers op de taart te zorgen. Via allerhande kleine en grote sponsorprojecten kan gelukkig dat extraatje meer aan de cliënten geboden worden. Deze nieuwe extra’s zijn vooral opvoedingsondersteunend en infrastructureel. Hieronder worden drie sponsorprojecten in de kijker gezet. Artikel door Pieter Jouretz
Snoezellokaal Zwalm
Tuinproject NAH Ronse
Driewieler Kluisbergen
Bij het snoezelen wordt gezocht naar contact met de cliënten die in hun eigen belevingswereld leven. De cliënt krijgt tijdens het snoezelen zintuiglijke prikkels (via het gehoor, het zicht, het gevoel, …) selectief aangeboden. Vzw De Bolster heeft in beide vestigingen een snoezelruimte. Deze worden dan ook zeer intensief gebruikt. Het grote gebruik van de snoezelruimte zorgt ervoor dat de hulpmiddelen en/of toestellen ondertussen verouderd of versleten zijn. Dankzij de financiële hulp van de Cera Foundation konden de nodige aanpassingen gerealiseerd worden. De begeleiders en cliënten kunnen opnieuw gebruik maken van vernieuwde materialen, die de kwaliteit van de snoezelsessies ten goede komen.
In de afdeling NAH (niet-aangeboren hersenletsel) in Ronse kon men in 2012 genieten van een nieuw tuinproject. De weldoener van dienst was het bedrijf Vloeren D’Hondt uit Tiegem. Dit bedrijf organiseerde in 2012 een opendeurweekend. Zij vroegen toen aan hun genodigden om het bedrag dat ze normaal gezien gingen besteden aan bloemen of geschenken te storten op hun rekening. Het uiteindelijke bedrag op deze rekening was bestemd voor een goed doel; nl. NAH Ronse. Met het opgehaalde bedrag werd een serre aangekocht en heeft men de helft van de kosten met betrekking tot de grondwerken en aanleg van de tuinpaden kunnen financieren.
Een pak verenigingen uit Sint-Lodewijk (Deerlijk) organiseren samen met KAV, OKRA en KWB jaarlijks een gezellige kerstmarkt.
Enkele cliënten van de vestiging in Kluisbergen poseerden trots bij de nieuw aangekochte driewieler.
In een leuke sfeer kan men standjes met lekker eten en drinken bezoeken. De Bolster was dit jaar van de partij met een stand waarin men producten uit het atelier verkocht. Elk jaar schenkt men de volledige opbrengst van deze kerstmarkt aan een goed doel. In 2012 werd de Bolster uitgekozen als ontvanger van de volledige opbrengst. Het bedrag werd gebruikt voor de aankoop van een splinternieuwe driewieler voor de cliënten in de vestiging Kluisbergen. Ook volgend jaar zal De Bolster aanwezig zijn op de kerstmarkt met een stand met producten uit de ateliers.
GIFTEN DRAAG ZELF UW STEENTJE BIJ Vzw De Bolster is steeds op zoek naar nieuwe sponsors voor het realiseren van uiteenlopende projecten. De voorziening wil in de toekomst inzetten op infrastructuur. Zo staan er in het masterplan een aantal nieuwbouwprojecten gepland, waarvan het eerste in Zwalm reeds begonnen is. Wilt U de voorziening financieel helpen? Neem dan contact met ons op op het telefoonnummer 055/ 33 96 96, via mail naar secretariaat@vzwdebolster.be of ga naar de website www.vzwdebolster.be MET DANK AAN ALLE SPONSORS!
De fiscale aftrekbaarheid van giften is een stimulans tot liefdadigheid. De bedoeling is burgers aan te moedigen vrijwillig hun financiële bijdrage aan instellingen en activiteiten waaraan de overheid werkelijk voorrang wil verlenen op te voeren. De aftrekbare giften zijn de giften in geld. Giften in natura zijn niet aftrekbaar. Voor het aanslagjaar 2013-2014 (inkomsten van het jaar 2012-2013) dient een minimum bedrag van € 40,00 gestort te worden om in aanmerking te komen voor de belastingvermindering van 45% van het werkelijk gestorte bedrag. Vzw De Bolster stuurt fiscale attesten aan haar schenkers en daarnaast een exemplaar van deze attesten aan de fiscale administratie. Het afgeven van deze attesten aan de schenkers heeft onder andere tot doel deze in staat te stellen hun fiscale aangifte correct in te vullen. Daar de administratie enkel het exemplaar dat ze van de voorziening ontvangt als een bewijsstuk beschouwt, is de schenker niet verplicht het exemplaar dat hem werd uitgereikt te bewaren. Niettemin, is het beter om het document een tijdje te bewaren uit voorzorg, om bijvoorbeeld na te gaan of de administratie met de giften rekening heeft gehouden voor het berekenen van de belasting. De schenkers die gebruik maken van stortingen via een doorlopende opdracht zorgen er best voor dat zij de nodige instructies aan hun financiële instelling geven zodat het totale bedrag van de in het kalenderjaar gedane stortingen het minimumbedrag van € 40,00 bereikt. Alleen dan kunnen zij nog van de fiscale aftrek genieten.
VZW DE BOLSTER WORDT GESUBSIDIEERD DOOR:
VZW DE BOLSTER IS LID VAN:
Verantwoordelijke uitgever: vzw De Bolster Geert Bonte Kasteeldreef 2 9630 Zwalm Tel. 055/33 96 96
Sponsoring p. 8