ชุดพุทธทาสธรรม ตอน การทำงาน

บรมธรรม กับการทํางาน 109

เปรี ย บเที ย บดู ใ ห ดี ในคำพู ด คำเดี ย วมี ค วามหมายต า งกั น อยางนี.้ ที่พูดวา งานเปนพระเจา เราตองบูชางานอยางพระเจา นั้น เพราะวางานนั้นเปนธรรมะอยางหนึ่ง ในธรรมะ ๔ ความ หมาย. เราพูดกันแลวพูดกันอีก เรื่องธรรมะ ๔ ความหมาย ย้ำ แลวย้ำอีก เพราะเปนสิ่งสำคัญที่จะตองย้ำอยูเสมอ :- ธรรมะ คือ ธรรมชาติ, ธรรมะคือ กฎของธรรมชาติ, ธรรมะคือ หนาที่ ตามธรรมชาติ, ธรรมะคือ ผลที่ไดรับจากการทำหนาที่ตาม ธรรมชาติ; คำวา ธรรม หรือธัมมะคำเดียวนี้มันสำเร็จอยูที่การ งาน คือหนาที่ของมนุษยตามกฎของธรรมชาตินั่นเอง เราตอง ทำหนาที่อันนี้. ทำหนาที่ตามกฎของธรรมชาติก็คือทำทุกอยาง นับตั้งแตหาอาหารกิน แลวก็บริหารรางกายประจำวันที่จะตอง ทำนี้ มันก็เปนการงาน. แมการศึกษาเลาเรียนชั้นไหน ระดับไหนก็ตาม มันก็ เปนการงานเพื่อผลอะไรอยางหนึ่งขางหนา. เรามีความรูมีการ ศึ ก ษาแล ว เราก็ ท ำการงานที่ เ ป น อาชี พ โดยเฉพาะนี่ มั น ก็ เปนการงาน. พรอมกันนั้นเราก็ตองรูจักทำในภายใน คือทำ จิตทำใจตามทางของศาสนา ใหเปนปกติสุขอยูได; แมการ ปฏิบัติขอนี้มันก็คือการทำงาน. คุณเขาใจคำวา “งาน” นี้ใหดีๆ, คือหนาที่ของมนุษยตามกฎของธรรมชาติ อยางที่จะหลีกเลี่ยง ไมได. เพราะฉะนั้น เมื่อมันเปนกฎของธรรมชาติแลว มันเปน พระเจา, ระวังใหดี อยาทำเลนกับมัน.