Programmagids Volksuniversiteit Fryslân 2017-2018 by Volksuniversiteit Fryslân

TAAL & LEZEN

LICHAAM & GEEST

DIGITAAL & DOEN

2017 2018

PROGRAMMAGIDS

KUNST & CULTUUR

SMAAK & KLEUR

Verklaring informatiebalk activiteiten:

Volksuniversiteit FryslĂ˘n Postbus 2556 8901 AB Leeuwarden (058) 2347777 info@volksuniversiteitfryslan.nl

cursus | LS.11.1909o | 8x | â&#x201A;Ź 132,50 | Bibliotheek Grou cursus, workshop of lezing

cursuslocatie cursuscode

aantal bijeenkomsten

prijs excl. cursusmateriaal

DE WERELD TE LEREN... Het zesde seizoen van Volksuniversiteit Fryslân gaat in september alweer van start! We hebben op basis van onze ervaringen en uw feedback opnieuw kritisch naar het aanbod gekeken. Ook dit jaar hebben we weer een boeiend programma in petto. Wat te denken van een serie muzieklezingen? Misschien wilt u uw kennis van talen of kunst & cultuur uitbreiden. Of wellicht wilt u eigen verhalen of gedichten schrijven? Aan de hand van de thema’s vindt u altijd snel wat u zoekt. Wij wensen u veel kijken leesplezier in deze gids en op www.vufryslan.nl.

INHOUD TAAL & LEZEN LICHAAM & GEEST P. 13 DIGITAAL & DOEN

P. 25 SMAAK & KLEUR

36 Meer leren bij de bieb 10% korting!

P. 19

KUNST & CULTUUR

Bibliotheekleden altijd

P. 5

38 Cursusoverzicht op locatie 42 Praktische informatie 45 Bestelformulier

P. 31

TAAL & LEZEN Taal maakt de mens. Wie dicht bij zichzelf wil blijven, verfijnt de kennis van de Friese literatuur, leert beter of creatiever schrijven of vereeuwigt het eigen leven. Liever op reis? Voeg dan (extra) buitenlandse talen toe aan uw bagage of laat u door romans meenemen naar andere werelden.

(Ontdek uw) cursusniveau Bij Engels en Frans kunt u uw huidige niveau bepalen met de online taaltoets op bit.ly/taaltoets. Bij Duits met de toets op www.prolog-berlin.com/nl/cursus-duits-online-test en bij Spaans met de toets op www.fuentes.nl/niveautest. De niveaus in onderstaand overzicht geven het eindniveau van de cursus aan.

Niveaucode Frans/ Engels/ Italiaans

niveaucode Spaans

Beginner

A1.1

Basisgebruiker

A1.2

Halfgevorderde

A2.1

Onafhankelijke gebruiker

A2.2

Gevorderde

B1.1

Vaardige gebruiker

B1.2

Taalniveau

Russisch voor beginners cursus | TL.2.1411a | 15x | € 215,- | Bibliotheek Leeuwarden Docent : Natalia Sizova Datum : di 14/11 t/m 27/3 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.45-21.15 uur Extra : Paspoort voor Rusland / Tekstboek 1 kunt u aanschaffen bij de boekhandel of bol.com

Deze cursus is bestemd voor mensen die geen of weinig voorkennis van de Russische taal hebben. De lessen worden gegeven met de nadruk op spreken en lezen en met aandacht voor de bijzonderheden van land en volk. Eerst wordt het alfabet uitgelegd en hoe u moet schrijven. Dan leert u een eenvoudig gesprek te voeren. De cursus wordt gegeven aan de hand van het boek Paspoort voor Rusland. De thema’s in het boek zijn met situaties uit het dagelijks leven verbonden. De cursus wordt in het Nederlands gegeven door native speaker Natalia Sizova.

TALEN Spaans voor beginners

Blok 1 Code : TL.13.0510a Data : do 5/10 t/m 30/11 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.00-21.00 uur

cursus | 2 blokken van 8 lessen | per blok € 155,- | Bibliotheek Sneek

Blok 2 Code : TL.13.1801a Data : do 18/1 t/m 15/3 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.00-21.00 uur

Spaans voor basisgebruikers cursus | TL.1.0210a | 15x | € 295,- | Bibliotheek Leeuwarden

Docent : Geertje Cuperus Extra : Het lesmateriaal: tekstboek ¡Sí Claro! 1.1 (Intertaal) dient door u zelf aangeschaft te worden, bij een boekenwinkel of via www.intertaal.nl. Geeft u zich meteen op voor beide blokken Spaans voor beginners? Dan krijgt u € 15,- korting, bovenop de korting die u als bibliotheeklid krijgt! De cursuscode is in dit geval QTL.13.0510a

Spaans is een van de meeste gesproken talen ter wereld. Niet alleen in Spanje, maar ook in grote delen van Midden- en ZuidAmerika en in de Verenigde Staten. Ontdek deze wereldtaal in de cursus Spaans voor Beginners. De meeste nadruk ligt op luisteren en spreken. Maar er wordt ook aandacht besteed aan het schrijven en aan de basisregels van de grammatica. Cursisten die in een vorig seizoen het eerste blok hebben gedaan kunnen instromen in het tweede blok.

Docent : Geertje Cuperus Datum : ma 2/10 t/m 5/2 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.00-21.00 uur Extra : Het lesmateriaal: tekstboek ¡Sí Claro! 1.2 (Intertaal) dient door u zelf aangeschaft te worden, bij een boekenwinkel of via www.intertaal.nl.

Deze cursus is het vervolg op ‘Spaans voor beginners’. Maar ook als u al enige ervaring met de Spaanse taal hebt, kunt u instromen. In deze cursus leert u communiceren over dagelijkse situaties en onderwerpen. In de lessen komen ook culturele aspecten van de Spaanstalige landen aan bod.

cursus | TL.1.2609a | 12x | € 170,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Alice Caldelari Datum : di 26/9 t/m 16/1 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.45-21.15 uur Extra : Rosanna A. Colicchia & Marco A. Silvani – ‘Prisma taaltraining, Italiaans voor zelfstudie’ ca. € 35,-.

Deze cursus Italiaans is bestemd voor iedereen die zijn of haar kennis van de Italiaanse taal naar een hoger niveau wil brengen. Omdat u bijvoorbeeld (regelmatig) naar Italië op vakantie gaat of omdat u voor uw werk het Italiaans beter wilt beheersen. De nadruk ligt op spreekvaardigheid en uitspraak. Ook werkt u aan uw luister-, schrijfen leesvaardigheid. In het lesmateriaal komt een breed scala aan onderwerpen aan bod. Met ieder hoofdstuk groeit uw woorden-

schat. Ook de grammaticaregels worden duidelijk uitgelegd. U past het geleerde meteen toe. Want u leert een taal pas echt als u hem actief gebruikt. Arrivederci!

Italiaans voor beginners cursus | TL.2.3001a | 12x | € 170,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Alice Caldelari Datum : di 30/1 t/m 15/5 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.45-21.15 uur Extra : Rosanna A. Colicchia & Marco A. Silvani – ‘Prisma taaltraining, Italiaans voor zelfstudie’ ca. € 35,-.

Hebt u altijd al de Italiaanse taal willen leren? Is Italië uw favoriete vakantieland? Leer dan spelenderwijs de basis van de Italiaanse taal. Het accent ligt op spreekvaardigheid en de juiste uitspraak. Maar ook grammatica, lezen en schrijven komen aan bod. Fijn: een native speaker is docente. Arrivederci!

Frans voor halfgevorderden

TAAL & LEZEN

Italiaans voor basisgebruikers

cursus | TL.2.2609a | 10x | € 185,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Richtje Groenhof Datum : di 26/9 t/m 12/12 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.30-21.30 uur Extra : Cursusboek: C’est bien ça, deel 1, met werkboek en audio-cd. Aanschaf in overleg met docent voor de eerste les.

Eerder de Opfriscursus Frans gevolgd? Dan is deze leergang het perfecte vervolg. In overleg met de docent kunnen ook nieuwkomers met enige voorkennis instappen. Onderwerpen die aan de orde komen zijn onder meer reizen, museumbezoek, winkelen en de Franse pers. In de lessen wordt zoveel mogelijk Frans gesproken. Ook is er aandacht voor luisteren, lezen en grammatica. De cursus leidt op tot ERK-niveau A2.

Duits, opfriscursus

verschillende vaardigheden aan bod. Na afloop kunt u besluiten door te gaan naar een vervolgcursus.

cursus | TL.5.2509a | 5x | € 74,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Belinda Schürhoff (www.taalkleur.nl) Datum : ma 25/9 t/m 30/10 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.45-21.15 uur Extra : gekopieerd materiaal via de docent. Kennis van het Duits door vooropleiding of werkervaring is noodzakelijk.

Het Duits is zeker niet stoffig, maar uw kennis van de taal wellicht wel! Tijd voor een opfriscursus dus. Wellicht als opmaat naar de gevorderdencursus. Aan bod komen taal en cultuur, spreken, lezen, luisteren en een beetje schrijven. De grammatica wordt globaal behandeld. Er wordt een brede variatie aan materiaal gebruikt.

Duits voor basisgebruikers cursus | TL.5.0911a | 10x | € 145,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Belinda Schürhoff (www.taalkleur.nl) Datum : do 9/11 t/m 1/2 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.45-21.15 uur Extra : informatie over het aan te schaffen boek vindt u 3 weken voor aanvang van de cursus op de website. Geen of een beetje kennis van de Duitse taal.

Deze cursus is voor iedereen die Duits als nieuwe taal wil leren en weinig tot geen voorkennis heeft (A1-A2 niveau). Handig voor de vakantie, maar ook om zakelijk in te zetten. Het materiaal is divers en er komen 8

Duits voor gevorderden cursus | TL.5.1202a | 10x | € 145,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Belinda Schürhoff (Taalkleur.nl) Datum : ma 12/2 t/m 14/5 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.45-21.15 uur Extra : informatie over het aan te schaffen boek vindt u 3 weken voor aanvang van de cursus op de website. Een vooropleiding met Duits in het pakket of opgedane kennis van de taal door werkervaring is noodzakelijk.

Deze cursus is geschikt voor iedereen die het Duits op een redelijk niveau wil leren spreken, lezen, luisteren en schrijven (A2-B1 niveau). Er is aandacht voor de grammatica en de cultuur. Na afloop van de cursus kunt u zich in vlot Duits verstaanbaar maken en op niveau gesprekken volgen. Ook het foutloos schrijven van korte teksten en brieven komt aan de orde.

Engels voor beginners cursus | TL.7.2509a | 15x | € 215,Bibliotheek Burgum Docent : Mirjam Versteeg-Dijkstra Datum : ma 25/9 t/m 29/1 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.30-21.00 uur Extra : Cursusmateriaal Great! 1, aan te schaffen bij de docente tijdens de 1e les.

Deze cursus is bestemd voor iedereen die geen of weinig kennis heeft van de Engelse taal. Tijdens de lessen besteden we aandacht aan luisteren, lezen, schrijven en grammatica, maar het Engels spreken zal centraal staan.

Engels voor halfgevorderden cursus | TL.1.1310o | 12x | € 225,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Mirjam Versteeg-Dijkstra Datum : vr 13/10 t/m 26/1 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 9.15-11.15 uur Extra : Cursusmateriaal Fairway 3, aan te schaffen bij de docente tijdens de 1e les

Deze cursus is het vervolg op de cursus Engels voor basisgebruikers van het afgelopen seizoen. We werken met de methode Fairway deel 3 (van niveau A2 naar B1). U breidt uw basiskennis van het Engels verder uit. Tijdens de lessen besteden we aandacht aan luisteren, lezen, schrijven en grammatica. Het Engels spreken zal ook nu centraal staan.

LITERATUUR

Leesgroepen

Spraakmakende boeken

Bent u ook een van die tienduizenden lezers in Nederland en Vlaanderen die lid is van een leesclub? Dan is het handig om te weten dat Bibliotheken Midden-Fryslân een speciale collectie voor leesgroepen heeft met ruim 100 titels om uit te kiezen. www.sbmf.nl/ leesgroepen Wilt u graag deelnemen aan een leesgroep? De bibliotheek werkt samen met Senia, een landelijke (vrijwilligers)organisatie die regelmatig nieuwe leesgroepen opricht. Dat gebeurt tijdens openbaar toegankelijke informatiebijeenkomsten waar belangstellenden kennismaken met Senia en met elkaar. U kunt zich aanmelden op de website van Senia. Zij ondernemen dan actie om een nieuwe groep op te richten. www.senia.nl

Boekendeler Wekelijks interessante, leuke, leerzame of ontroerende boekentips krijgen? Lees dan de aanbevelingen van medewerkers van Bibliotheken Midden-Fryslân op boekendeler.wordpress.com Naast boekbesprekingen bevat de boekenblog verwijzingen naar andere online boekenclubs, websites met achtergrondinformatie over bepaalde onderwerpen en genres. Handig: meld u op Boekendeler gratis aan voor een wekelijkse boekentip in de mailbox!

Literaire databanken Via de bibliotheek hebt u toegang tot een groot aantal online databanken, die stuk voor stuk een schat aan informatie bevatten. Zoals uittreksels, auteursinformatie en recensies. De meeste zijn alleen in de bibliotheek in te zien, maar zijn wel voor iedereen kosteloos toegankelijk. Daarnaast zijn er steeds meer databanken en diensten waar u als bibliotheeklid ook thuis toegang tot hebt. Met het nummer van uw bibliotheekkaart en uw pincode logt u dan eenvoudig in om de literaire databanken in te zien. Meer informatie www.sbmf.nl/databanken

TAAL & LEZEN

De bibliotheek maakt lezen leuker!

per lezing € 9,- | Bibliotheek Leeuwarden In samenwerking met

De succesvolle lezingenreeks Spraakmakende Boeken komt ook komend seizoen weer naar Bibliotheek Leeuwarden! Per avond staat een ander boek centraal, dat op dat moment sterk in de belangstelling staat. Vooraanstaande specialisten die veelal verbonden zijn aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen, verzorgen de lezingen. Een heerlijke en leerzame manier om kennis te maken met literatuur en dieper in het gelezen boek te duiken! Per lezing te boeken. Geeft u zich meteen op voor alle zeven lezingen? Dan bezoekt u 1 lezing gratis! De cursuscode is in dit geval QTL.2.2709a. De cursusprijs is dan € 54,-.

Graham Swift - Moeders Zondag (Hollands Diep, 2016 ) dr. Hans Jansen | TL.2.2709a | 27 september | 20.00-22.00 uur (Her)ontdek een meesterwerk Lev Tolstoi - Anna Karenina (Athenaeum, 2017) dr. Sander Brouwer | TL.2.0111a | 1 november | 20.00-22.00 uur Bob Dylan - Liedteksten. Deel 1 (1962-1973), deel 2 (1974-2001) Vertaald door Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes (Nijgh & van Ditmar, 2016) prof. dr. Gillis Dorleijn en dr. Melanie Schiller | TL.2.2911a | 29 november | 20.00-22.00 uur Sandro Veronesi - Zeldzame aarden (Prometheus, 2015) dr. Els Jongeneel | TL.2.3101a | 31 januari | 20.00-22.00 uur Auke Hulst - En ik herinner me Titus Broederland (Ambo/Anthos, 2016) Prof. dr. Mathijs Sanders | TL.2.0703a | 7 maart | 20.00-22.00 uur Nathan Hill - De nix (De Bezige Bij, 2016) prof. dr. Barend van Heusden | TL.2.1104a | 11 april | 20.00-22.00 uur Orhan Pamuk - Dat vreemde in mijn hoofd (De Bezige Bij, 2016) dr. Petra de Bruijn | TL.2.0905a | 9 mei | 20.00-22.00 uur

Friese literatuur; lezingenserie Maak op een laagdrempelige manier kennis met de Friese literatuur, ontdek alles over het Oera Linda-boek en ontdek hoe vier schrijvers voor de Tweede Wereldoorlog hun minderheidstaalliteratuur op de internationale kaart hebben gezet. De drie lezingen worden gegeven in de Friese taal. Dankzij de ondersteuning met een Nederlandstalige Powerpoint-presentatie zijn de lezingen goed te volgen voor deelnemers die het Fries minder goed beheersen. Per lezing te boeken. Geeft u zich meteen op voor alle drie lezingen? Dan is de cursusprijs € 23,-. De cursuscode is dan QTL.11.0211a.

Ontdek de Friese literatuur lezing | € 9,Inleider: Meindert Reitsma (www.tresoar.nl) Code : TL.11.0211a Plaats : Tresoar Datum : do 2/11 Tijd : 19.45-21.45 uur

Waar denkt u aan bij ‘Friese literatuur’? Aan ouderwetse teksten over vroegere tijden? Of misschien weet u dat het bestaat, maar zegt het u verder niets. Deze lezing geeft u de mogelijkheid om op een laagdrempelige manier kennis te maken met de Friese literatuur. Leer wie de belangrijkste schrijvers zijn van dit moment, ontdek de actuele waarde van Friese boeken en ervaar wat de zeggingskracht van literatuur in het Fries kan zijn. Ga de uitdaging aan en stap de boeiende, actuele wereld van de Friese literatuur binnen!

In samenwerking met

Het Oera Linda-boek een universeel, mysterieus handschrift

WOI en West-Europese minderheidstaalliteratuur

lezing | € 9,-

Inleider: Rutger Hoekstra (www.tresoar.nl) Code : TL.11.2311a Plaats : Tresoar Datum : do 23/11 Tijd : 19.45-21.45 uur

Inleider : Jelle Krol (www.tresoar.nl) Code : TL.11.1412a Plaats : Tresoar Datum : do 14/12 Tijd : 19.45-21.45 uur

In 1867 werd een mysterieus handschrift ter bestudering voorgelegd aan het Fries Genootschap. Het was Cornelis Over de Linden die het handschrift een aantal jaren daarvoor had gekregen. Het boek beschrijft dat er al in het jaar 2000 voor Christus een Friese beschaving was ontstaan die als voorbeeld gold voor de beschavingen die erop volgden. In de jaren na de ‘ontdekking’ van het boek was er veel discussie over de authenticiteit en ging men op zoek naar de auteurs. Ook in het interbellum was er aandacht voor het boek en zelfs nu is er nog belangstelling voor. Wat maakt het boek nou zo interessant en universeel?

Al voordat de Eerste Wereldoorlog was afgelopen, zegde de Amerikaanse president Woodrow Wilson volken in Europa het recht van zelfbeschikking toe. Toen de vredesonderhandelingen in 1919 begonnen, was er niet alleen in Oost- en Zuid-Europa bij kleine volken hoop op meer zelfbeschikking, maar ook in gebieden als Bretagne, Wales, Schotland en Fryslân. Hoe zetten vier schrijvers uit laatstgenoemde gebieden (Roparz Hemon, Saunders Lewis, Hugh MacDiarmid en Douwe Kalma) zich er voor in om hun taal op de kaart te zetten? Hoor het tijdens deze lezing!

Poëzie schrijven - een introductie

en het herschrijven leiden tot een definitieve versie. Ten slotte onderzoeken we verschillende publicatievormen, van privé-uitgave tot webpublicatie. Van belang is dat u openstaat voor feedback en die ook aan anderen durft te geven.

cursus | TL.2.0802a | 4x | € 79,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Erna Slangen Datum : do 8/2 t/m 8/3 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.15-21.15 uur

Poëzie is een bijzonder genre binnen de literatuur. Maar wat maakt poëzie tot poëzie? In deze korte introductiecursus verkennen we die vraag en gaan we aan de slag met de gereedschapskist van de dichter: van versvormen en -kenmerken tot stijlmiddelen, en van strofeverdeling tot woordkeuze. Voor iedereen die houdt van spelen met woorden.

Verhaal maken - een blauwdruk cursus | TL.2.1310O | 4x | € 79,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Erna Slangen Datum : vr 13/10 t/m 1/12 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 10.00-12.00 uur

Durft u het aan: het eigen schrijfproces onder de loep nemen met anderen? Het is leerzaam en leuk! Uitgangspunt is een autobiografisch verhaal dat we aan de hand van een thema en op basis van een aantal richtlijnen schrijven. We bespreken de inhoud en verschillende ‘technische’ elementen van ieders tekst, zoals structuur, stijl, beeldspraak en vormgeving. De revisie

Het verhaal van je leven - beginners cursus | TL.2.2209O | 6x | € 118 ,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Erna Slangen Datum : vr 22/9 t/m 8/12 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 10.00-12.00 uur

Autobiografisch schrijven is boeiend en spannend! Deze cursus biedt zowel leidraad als inspiratie voor een ieder die overweegt (een deel van) een persoonlijke levensgeschiedenis op papier te zetten. Die van uzelf of van een dierbare. Wat helpt om weer bij de herinneringen aan vroeger te komen, hoe brengt u structuur aan en hoe gaat u om met lastige kwesties als privacy? Met de aangereikte schrijftips gaat uw verhaal leven, boeien en prikkelen. Het schrijfplezier staat voorop in deze cursus.

Het verhaal van je leven - vervolg cursus | TL.2.1201O | 6x | € 118,Bibliotheek Leeuwarden

Wie ervaring heeft met autobiografisch schrijven en het onderwerp verder wil verkennen, kan terecht bij deze vervolgcursus. We oefenen met thema’s en vertelvormen en wisselen informatie en ervaringen uit. Met de tips van de docent gaan personages leven, worden notities tot verhalen gesmeed en worden rode draden helder. Er is volop tijd en ruime aandacht voor persoonlijke vragen rond de eigen autobiografie.

TAAL & LEZEN

SCHRIJVEN

Creatief schrijven cursus | 2x | € 39,Docent : Marjanna Mulder Code : TL.2.1210a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : do 12/10 en 19/10 Tijd : 19.30-21.30 uur Code : TL.5.1502a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : do 15/2 en 22/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

Stelt u zich eens voor: in uw hoofd popt een mooi verhaal op en tóch… eenmaal op papier gezet, sprankelen de woorden u niet tegemoet. Of: die zakelijke tekst blíjft maar zakelijk, ondanks pogingen om er lucht in te brengen. Hoe lastig is het toch om uit uw comfortzone te stappen, want juist daar ligt uw creativiteit. In deze training oefent u met creatieve en praktische schrijftechnieken die u helpen om de schrijfsleur te doorbreken en uw innerlijke criticus uit te schakelen. Het resultaat: soepele teksten die gelezen willen worden

Docent : Erna Slangen Datum : vr 12/1 t/m 23/3 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 10.00-12.00 uur 11

LICHAAM & GEEST Een gezonde, happy lifestyle en goed in contact met uzelf en met de mensen om u heen. Het mooie is dat u dit alles kunt leren. Deskundige trainers geven u kennis, aandacht en oefeningen, want: veel oefenen loont! Of het nu gaat om gezond eten, denken of doen: uw eigen krachtbron is onuitputtelijk!

COACHING Get organized cursus | 2x | € 39,Docent : Johanna Hoekstra (www.it-oersicht.nl) Extra : Bij deze cursus hoort een werkboek à € 9,95. Deze kunt u afrekenen bij de docent. Code : LG.15.1710a Plaats : Bibliotheek Heerenveen Datum : di 17/10 en 31/10 Tijd : 20.00-22.00 uur Code : LG.1.0803a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : do 8/3 en 22/3 Tijd : 19.30-21.30 uur

Bent u het overzicht regelmatig kwijt? En hebt u geen idee waar u moet beginnen met het organiseren van uw spullen, papieren en tijd? U hebt zelf al eerder geprobeerd om orde in de chaos te scheppen. Toch strandt u keer op keer of vervalt u in oude gewoontes. Gun uzelf nog een kans en doe mee met de cursus Get Organized. U zult ontdekken dat er veel meer mensen worstelen met de zaken waar u tegenaan loopt. De cursus zorgt ervoor dat u stapje voor stapje leert om op te ruimen en te organiseren. Na afloop van de cursus weet u waar uw valkuilen liggen en bent u gemotiveerd en geïnspireerd om aan de slag te gaan. Het werkboek helpt u om ook voor de toekomst verzekerd te zijn van een steuntje in de rug!

Provocatief coachen

Praktijkdag paardencoaching

cursus | LG.5.0803a | 4x | € 74,Bibliotheek Leeuwarden

workshop | LG.12.1410o | 1x | € 89,Minnertsga

Docent : Jeroen Stek en Jan Veenstra Datum : do 8/3 t/m 29/3 Tijd : 19.30-21.30 uur Extra : Aanbevolen literatuur: Jaap Hollander & Jeffrey Wijnberg - ‘Provocatief Coachen, de basis’, Scriptum

Docent : Carla Onsman-van der Veen (www.arlequino.nl) Datum : za 14/10 Tijd : 10.00-16.00 uur Extra : de workshop is inclusief lunch

Provocatieve coaching is een nieuwe methode die humor, goed contact en uitdaging combineert. Als de serieuze, goedbedoelende stijl van helpen vastloopt, kan de provocatieve stijl een uitkomst zijn. Humor relativeert en werkt bevrijdend. Zowel uw probleem als de manier waarmee u er mee omgaat wordt uitgedaagd. U wordt stevig aan de tand gevoeld, om u te laten voelen dat u de kracht hebt om uw probleem echt op te lossen. We oefenen veel en we maken gebruik van een beknopte reader, beeldmateriaal en live sessies.

Het vakgebied paardencoaching wordt ieder jaar bekender. Deze praktijkdag is voor iedereen die meer wil weten over de inzet van paarden in begeleidingstrajecten van mensen en biedt een interessante kijk op deze vorm van coaching en therapie. U hoort een stuk theorie en ervaart zelf een paardencoachsessie. Hoe maak je nu écht van binnen contact (verbinding hoofd en hart) en wat spiegelt het paard daarin. Hoe verloopt de interactie tussen mensen in een groep en hoe zit het met uw persoonlijk leiderschap? De dag is geschikt voor iedereen die geïnteresseerd is in zelfbewustzijn, coaching, dieren.

IN BALANS Suiker, gezonder zonder

cursus | 4x | € 79,-

workshop | 1x | € 19,-

Docent : Titia Weistra

Docent : Tanja Nab (www.slankinzicht.nl)

Code : LG.13.3010a Plaats : Bibliotheek Sneek Datum : ma 30/10 t/m 20/11 Tijd : 19.30-21.30 uur

Code : LG.15.0811a Plaats : Bibliotheek Heerenveen Datum : wo 8/11 Tijd : 19.45-21.45 uur

Code : LG.2.2901a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : ma 29/1 t/m 19/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

Code : LG.2.0602a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : di 6/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

De waan van alledag, verplichtingen die we voelen en patronen en overtuigingen die we hebben gecreëerd, kunnen zorgen voor disbalans. En deze disbalans gaat aan ons knagen. Gevoelens van stress, overspannenheid of (kleine) lichamelijke klachten melden ons dat we te ver af raken van wie we zijn. In deze workshop-in-vier-delen werken we aan de basisbeginselen van stresshantering. Aan de orde komen: de lichamelijke effecten van stress, timemanagement en stressreductie door ademhalingsoefeningen. Word met behulp van eenvoudige opdrachten de stress de baas!

Er is vandaag de dag veel huiver voor suiker. Terecht? Duik er in met deze lezing en ontdek welke soorten suikers er zijn en wat de gevolgen zijn van zowel suikerhoudende als light-producten. U leert etiketten lezen en ontdekt hoe u in een paar stappen de overstap kunt maken van suikerrijk naar suikerbewust. Hypnotherapeut Tanja Nab is gespecialiseerd in overgewicht en eetproblemen. Zij ziet in haar praktijk dagelijks de gevolgen van suikerverslaving. Vanuit haar ruime ervaring deelt zij haar kennis en tips. Interessant voor iedereen die een focus wil hebben op gezondheid en vitaliteit.

Mindfulness: omdat pijn onvermijdelijk is en lijden optioneel cursus | 4x | € 79,-

LICHAAM & GEEST

Stress de baas

Docent : Betty Kloosterman (www.bijbetty.nl) Extra : Het is van belang om gedurende de vier weken elke dag tijd te nemen voor oefeningen. Incl. reader en geluidsbestanden met oefeningen. Code : LG.1.2809a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : do 28/9 t/m 19/10 Tijd : 19.30-21.30 uur Code : LG.13.0811a Plaats : Bibliotheek Sneek Datum : wo 8/11 t/m 29/11 Tijd : 19.30-21.30 uur Code : LG.15.3101a Plaats : Bibliotheek Heerenveen Datum : wo 31/1 t/m 21/2 Tijd : 19.30-21.30 uur Code : LG.1.0304a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : di 3/4 t/m 24/4 Tijd : 19.30-21.30 uur

Stress, onrust, gedachten en emoties leiden maar al te vaak tot kleine oorlogen in ons hoofd. We dwalen af naar situaties waar we ons ongemakkelijk onder voelen (verleden), of naar wensen en vooral angsten die met de toekomst te maken hebben. Mindfulness leert u dat u een keuze hebt om hier anders mee om te gaan. Een goede training zorgt ervoor dat de kans op stressklachten met meer dan 70 procent afneemt. In vier avonden leert u de basisprincipes van Mindfulness.

PSYCHOLOGIE Workshop welbevinden workshop | LG.2.0311m | 1x | € 30,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Godfried Westen Datum : vr 3/11 Tijd : 14.00-17.00 uur

Lekker shoppen of leuke dingen ondernemen om je goed te voelen is heel normaal. Maar geld uitgeven aan je geestelijk ‘welbevinden’ lijkt wel een ongekende luxe. Maak tijd voor deze workshop en ontdek wat ‘positieve psychologie’ is: een stroming die de nadruk legt op het tot bloei laten komen van mensen. We gaan oefenen met werkvormen die een gunstig effect hebben op je welbevinden. Zoals bewegen en het oproepen van positieve gevoelens. Toegankelijke kennisoverdracht wordt afgewisseld met verschillende werkvormen en oefeningen. U kunt er na afloop eenvoudig dagelijks mee aan de slag!

Het Enneagram en kernkwaliteiten workshop | LG.10.0910a | 1x | €19,Bibliotheek Grou Docent : Jopie Willekes Datum : ma 9/10 Tijd : 19.15-21.30 uur Extra : Kennis van het Enneagrammodel is noodzakelijk

Het Enneagram is een dynamisch model aan de hand waarvan iemands karakter kan worden ingedeeld. Het is een krachtig instrument om mensen te begrijpen. In deze workshop gaan we aan de slag met de verschillende aspecten van het begrip ‘kernkwaliteit’ van alle Enneatypen. Een kernkwaliteit is een positieve eigenschap of een kracht die in potentie aanwezig is. Zelf vind je die kwaliteit al gauw vanzelfsprekend, niet zo bijzonder. Maar het zegt veel over je valkuilen, uitdagingen en ‘allergieën’. En dus over je omgang en wellicht zelfs conflicten met anderen. Bijzonder leerzaam!

“GOEDE DOCENT. WEET WAAR HIJ HET OVER HEEFT. KAN EEN GROEP MENSEN GOED SAMENBRENGEN.” Een cursist over Johan Vriezinga

Leer andere (Ennea-) typen begrijpen workshop | LG.13.2103a | 1x | € 19,Bibliotheek Sneek Docent : Jopie Willekes Datum : wo 21/3 Tijd : 19.15-21.30 uur Extra : Kennis van het Enneagrammodel is noodzakelijk

Het Enneagram is een flexibel model dat inzicht, structuur en richting geeft. Het is een krachtig instrument om onszelf en anderen beter te begrijpen. Alle Enneatypen hebben hun eigen kwaliteiten, emoties, drijfveren, focus en waarheden. Alle combinaties kunnen met elkaar overweg. De ene relatie zal minder uitdagingen geven en de andere meer. We vertonen allemaal gedrag waarmee een ander meer moeite heeft. In deze workshop zien we de effecten van de verschillen. En: u krijgt tips om gedragspatronen te doorbreken! 16

Familieopstellingen cursus | LG.1.0102a | 4x | â&#x201A;¬ 79,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Johan Vriezinga Datum : do 1/2 t/m 22/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

LICHAAM & GEEST

De methodiek Familieopstellingen van o.a. Bert Hellinger veronderstelt dat wij leven in systemen, zoals familie of gezin, team en organisatie. Binnen een systeem is iedereen op een diepere laag met elkaar verbonden, wat van invloed is op het gedrag. Het bijzondere is dat de energie van het systeem gevoeld en ervaren wordt in een opstelling. We krijgen als het ware helder inzicht in hoe wij staan binnen onze familie of werkkring. Zo geeft de opstelling antwoorden en inzichten die men niet kan weten. Dit alleen al kan leiden tot verandering en beweging, waardoor mensen meer in balans komen, in hun kracht komen, verdriet een plaats geven, enzovoorts. Er wordt gewerkt met korte stukjes theorie en veel ervaringsoefeningen.

DE CURSUS 'HET ENNEAGRAM HEEFT U VEEL TE VERTELLEN' IS IN HET VORIGE SEIZOEN GEWAARDEERD MET HET CIJFER 9. DE CURSISTEN TOONDEN ALLEMAAL BELANGSTELLING VOOR EEN VERVOLGCURSUS. DEZE WORDT NU GEBODEN. "JOPIE GAF EEN PRIMA CURSUS EN VOORAL AAN DE HAND VAN VOORBEELDEN. WAS BOEIEND EN LEUK." Een cursist over Jopie Willekes 17

DIGITAAL & DOEN Bent u het al? Handig met de computer en tablet, softwareprogrammaâ&#x20AC;&#x2122;s, apps en social media? Met de verschillende workshops en korte cursussen hebt u snel de nieuwste technieken onder de knie.

MAKEN 3D-ontwerpen, 3D-printen en lasersnijden cursus | 3x | € 65,Docent : Frank Kroondijk (www.dlab.nl) Code Plaats Data Tijd

: DD.12.2209m : D’lab Blokhuispoort : 22/9, 29/9 en 6/10 : 13.30-15.30 uur

Code Plaats Data Tijd

: DD.12.0311m : D’lab Blokhuispoort : 3/11, 10/11 en 17/11 : 13.30-15.30 uur

Extra : De materiaalkosten bedragen € 20,- en zijn te voldoen bij de docent.

Nieuwe technieken, nieuwe mogelijkheden. Maar wat kunt u er mee in het dagelijks leven, tijdens hobby of werk? Deze cursus start met een introductie op de mogelijkheden van verschillende 3D-printtechnieken. Wat zijn de verschillen? Wanneer gebruikt u welke techniek en welke combinaties zijn mogelijk? Daarna wordt ingezoomd op de stappen in een (3D-) proces. Hoe wordt een 3D-model gemaakt, welke software is nodig en hoe geeft u de apparatuur de juiste instructies. U gaat onder begeleiding zelf aan de slag met de 3D-printers. Ook leert u materialen als hout, karton en plastic te snijden en te graveren met de lasersnijder. De cursus biedt ruimte om een eigen product te ontwerpen en te maken, zoals een technisch prototype, een juwelenkistje, een onderdeel van een apparaat of een maquette. Basiskennis in het omgaan met computers is noodzakelijk. Het D’lab heeft een open inloop op donderdag en vrijdag van 12.00-17.00 uur. U kunt terecht voor gebruik van apparatuur, het uitwerken van ideeën en prototypen. 20

Jouw eigen promotiefilm

Maak uw eigen fotoboek

cursus | DD.4.3110a | 2x | € 39,Bibliotheek Leeuwarden

cursus | DD.4.0211a | 2x | € 39,Bibliotheek Leeuwarden

Docent : Els Edes (http://loopbaan.tv) Datum : di 31/10 en 7/11 Tijd : 19.30-21.30 uur

Docent : Maartje van Sluis Datum : do 2/11 en 9/11 Tijd : 19.30-21.30 uur

Een leuke baan of opdracht scoren met uw persoonlijke promotiefilm: hoe leuk is dat! In een training van twee avonden krijgt u alle ingrediënten aangereikt waarmee u zelf uw persoonlijke promotiefilm kunt maken. Dit doen we aan de hand van de handleiding ‘Verkoop jezelf met video’. Daarbij maken we gebruik van de camera en edit-tools die u al hebt. U gaat het maximale resultaat uit uw eigen apparatuur halen. Wilt u deze training volgen? Dan is het belangrijk om te weten wat voor werk u zoekt en wat u kunt!

Met het gratis softwareprogramma Albelli maakt u heel eenvoudig een professioneel fotoboek van uw eigen digitale foto’s. De foto’s breng u zelf mee op een USB-stick. U leert foto’s indelen naar eigen smaak en voegt teksten en (foto)achtergronden toe. Zo maakt u met uw eigen foto’s uw persoonlijke fotoboek, waarin u thuis verder kunt werken. Natuurlijk krijgt u begeleiding bij het downloaden en installeren van het programma op uw computer en bij het maken en bestellen van uw boek.

Presenteren met Prezi

Photoshop elements

cursus | DD.4.3010a | 2x | € 45,Bibliotheek Leeuwarden

cursus | DD.7.2011a | 3x | € 65,Bibliotheek Burgum

Docent : Linda Breet-de Boer Datum : ma 30/10 en 6/11 Tijd : 19.30-21.30 uur

Docent : Sjoerd Leenstra Data : ma 20/11, 27/11 en 4/12 Tijd : 19.30-21.30 uur

Steeds meer mensen zijn blij verrast als ze het online presentatieprogramma Prezi ontdekken (als alternatief voor Powerpoint). Logisch, want met Prezi maakt u vernieuwende en creatieve presentaties die de aandacht blijven vasthouden. Bovendien is het ook nog eens leuk om die presentaties te maken. U kunt in Prezi al uw ideeën kwijt op een groot vlak, het canvas. Door in en uit te zoomen verschaft u uw toeschouwers een duidelijk inzicht in hoofd- en bijzaken.

Maak uw foto’s mooier en unieker met behulp van het programma Adobe Photoshop Elements! Krijg de tools onder de knie om foto’s te verbeteren, te presenteren en te combineren. Ontwerp tijdens de cursus een kaart/uitnodiging, pimp een selfie, creëer een creatieve omslagfoto voor Facebook, maak een (film)affiche of vul een fotoalbum. Neem een USB-stick of SD-card mee en u kunt los!

Werken met bestanden in de cloud workshop | DD.4.1611a | 1x | € 19,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Maartje van Sluis Datum : do 16/11 Tijd : 19.30-21.30 uur

De fijne kneepjes van Word workshop | DD.4.0602a | 1x | € 19,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Gea Iedema (www.gjiz.nu) Datum : di 6/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

Maakt u voor uw werk of studie vaak gebruik van het tekstverwerkingsprogramma Word? Dan kan deze cursus u helpen met handige tips & trucs. Zo leert u werken met sneltoetsen, autocorrectie voor veelvoorkomende woorden en tekst rond afbeeldingen. Ook ontdekt u hoe u tekst van internet kunt invoegen, een opmaak kunt kopiëren en

3D ontwerpen met SketchUp cursus | DD.4.1411a | 3x | € 65,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Linda Breet-de Boer Data : di 14/11, 21/11 en 28/11 Tijd : 19.30-21.30 uur

Een nieuwe keuken, een aanbouw, een vogelhuisje of eigen sieraden: alles kunt u in 3D ontwerpen. Met deze cursus leert u het met behulp van computerprogramma SketchUp 3D. Aan bod komen de basishandelingen en de te gebruiken gereedschappen en materialen. Ook leert u een animatie te maken waarmee u het eigen project aan alle kanten kunt bekijken. De cursus geeft verder informatie over printers en het specifiek ontwerpen voor een 3D-printer.

Website maken met Wordpress cursus | 3x | € 59,Docent : Dieneke van Eijk Code Plaats Data Tijd

: DD.13.1910a : Bibliotheek Sneek : do 19/10, 9/11 en 23/11 : 19.30-21.30 uur

Code Plaats Data Tijd

: DD.16.0211a : Bibliotheek Heerenveen : do 2/11, 16/11 en 30/11 : 20.00-22.00 uur

Code Plaats Data Tijd

: DD.4.0503a : Bibliotheek Leeuwarden : ma 5/3, 19/3 en 9/4 : 19.30-21.30 uur

Behoefte aan een website, maar geen budget voor een webdesigner? Zelf begonnen met bouwen maar flink vastgelopen? WordPress is een veelgebruikt systeem waarmee je fraai en vrij eenvoudig websites kunt ontwerpen en bouwen. Tijdens deze ‘kijk-en-doe’-cursus krijgt u inzicht in de mogelijkheden van WordPress. Na afloop bent u in staat zelfstandig een website op te zetten en te onderhouden. Het is niet nodig om al een eigen domeinnaam of website te hebben om deel te nemen.

Basiscursus ontwerpen met Canva

DIGITAAL & DOEN

Werkt u af en toe samen met anderen aan een document? Of wilt u vanaf verschillende apparaten bij uw bestanden kunnen? Dan is werken in de cloud iets voor u. Ook als u extra opslagruimte nodig hebt of een back-up van uw bestanden wilt bewaren biedt het uitkomst. Tijdens deze workshop maakt u kennis met drie manieren om in de cloud te werken: Google Drive, Dropbox en Microsoft Onedrive. Hebt u al een account bij Google, Dropbox of Outlook, neem dan uw inloggegevens mee. U kunt dan al tijdens de workshop één van de opslagmogelijkheden activeren en in gebruik nemen.

meer handigheidjes van Word. Hebt u specifieke vragen? Dan kunt u deze vooraf mailen aan de docent. Zij kijkt of ze dit in de workshop kan behandelen of hoe ze u op andere wijze kan helpen.

cursus | DD.4.2501a | 2x | € 39,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Marleen Tigchelaar (www.mintinternet.nl) Datum : do 25/1 en 1/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

Wekelijks komen er op internet gratis grafische programma’s bij. Canva is een nieuwe en geslaagde loot aan de stam. Hiermee kun je zelf bijvoorbeeld social media-afbeeldingen, headers en flyers maken. Tijdens de eerste bijeenkomst komen fonts (lettertypen), kleuren en afbeeldingen aan bod. U gaat naar huis met een opdracht, waar de tweede keer op wordt voortgeborduurd. Ook wordt dan ingegaan op de meer uitgebreide mogelijkheden van Canva. Zoals het gebruik van filters en het werken in lagen. Canva kent na de cursus geen geheimen meer! 21

SOCIALE MEDIA Live streamen voor zakelijk gebruik workshop | DD.5.1601a | 1x | € 24,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Rienk Jan Schurer (www.rienkjanschurer.nl) Datum : di 16/1 Tijd : 19.30-21.30 uur

Facebook Live, Youtube Live, Periscope. Enkele voorbeelden van live streaming-platformen die u kunt gebruiken om uw bedrijf op de kaart te zetten. Neem uw klanten live mee naar evenementen en productpresentaties of organiseer een vraag- en antwoordsessie met (potentiële) klanten. Tijdens de workshop behandelen we verschillende platformen en kijken we naar voor- en nadelen van streamen. Tijdens de workshop gaan we zelf ‘live’, zodat u kunt ervaren hoe het werkt. Neem mee: uw opgeladen smartphone (Android of iPhone) met een Facebook-account erop!

Zakelijk gebruik van Pinterest

E-mail marketing met ActiveCampaign

workshop | DD.4.3001a | 1x | € 24,Bibliotheek Leeuwarden

workshop | DD.4.2603a | 1x | € 19,Bibliotheek Leeuwarden

Docent : Gea Iedema (www.gjiz.nu) Datum : di 30/1 Tijd : 19.30-21.30 uur

Docent : Dieneke van Eijk (www.sitevisie.com) Datum : ma 26/3 Tijd : 19.30-21.30 uur

Pinterest is een van de snelst groeiende social media sites. Aanwezigheid op Pinterest is dan ook onmisbaar voor bedrijven en ondernemers. Hoe benut u dit sociale, visuele platform zo optimaal mogelijk? Ontdek snel hoe u Pinterest succesvol inzet voor zakelijk gebruik met praktische tips en voorbeelden. Voorwaarde is om al een Pinterest-account te hebben, maar u hoeft deze nog niet (actief) te gebruiken om de workshop te kunnen volgen. We werken op de computer met Pinterest, maar uw smartphone of tablet meenemen mag natuurlijk ook.

Wilt u meer weten over e-mailmarketing, maar lijkt de techniek u ingewikkeld? Vindt u het lastig om een e-maillijst op te bouwen of een mailsysteem te kiezen? Deze workshop duikt in ActiveCampaign, waarmee u zelf nieuwsbrieven en mailings kunt versturen. U leert in simpele stappen wat de voordelen van ActiveCampaign zijn, hoe het systeem werkt en hoe u lijsten en campagnes aanmaakt. Aan het eind van de avond hebt u uw eerste nieuwsbrief verstuurd! Voorkennis is niet nodig.

Werken met LinkedIn Zakelijk gebruik van Instagram workshop | DD.1.2301a | 1x | € 24,Bibliotheek Leeuwarden

“LEERZAAM EN JE NETWERK TEGELIJK.” Een cursist over de cursus Werken met Linkedin

Docent : Gea Iedema (www.gjiz.nu) Datum : di 23/1 Tijd : 19.30-21.30 uur

Instagram is in enkele jaren van een in-crowd platform uitgegroeid tot een razend populair social media-kanaal. Ook jeugd en jongeren gebruiken 'Insta' intensief. Als bedrijf of ondernemer mag u dus eigenlijk niet op Instagram ontbreken. Maar hoe gebruikt u dit visuele platform zo goed mogelijk? Ontdek het snel met deze praktische workshop. Maak vooraf een Instagram-account aan, dan kunnen we meteen aan de slag. Vergeet niet uw smartphone of tablet mee te nemen!

workshop | DD.4.1902a | 1x | € 22,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Dieneke van Eijk (www.sitevisie.com) Datum : ma 19/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

LinkedIn is veel meer dan een cv. Als u LinkedIn nog niet gebruikt voor de marketing van uzelf of uw organisatie, dan laat u onnodig kansen liggen. Een professioneel profiel is een must als u een (andere) baan zoekt. Maar ook als ondernemer of zelfstandig professional kunt u er niet omheen. Ontdek in deze workshop wat LinkedIn zo krachtig maakt, hoe een professioneel profiel eruit ziet en hoe u beter zichtbaar wordt. De docente deelt veel handige en direct toepasbare ‘geheimen’ en tips met u. Omdat LinkedIn in de eerste plaats een netwerk is, is er ook tijd om gezellig te netwerken! Geen voorkennis nodig.

Verbeter uw LinkedIn profiel workshop | DD.4.1203a | 1x | € 22,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Dieneke van Eijk (www.sitevisie.com) Datum : ma 12/3 Tijd : 19.30-21.30 uur

DIGITAAL & DOEN

LinkedIn een krachtig marketinginstrument? Absoluut! Maar een instrument werkt niet vanzelf. Je moet er wel iets voor doen. Het begint met een professioneel profiel, maar wat is dat? Welke instellingen moet u invullen? Wat zijn de do’s en don’ts? Deze avond krijgt u veel tips en tricks die u meteen kunt toepassen. Praktischer kan het niet. Doordat we werken in een kleine groep is er alle ruimte voor persoonlijke aandacht. En natuurlijk gaan we deze avond onderling ook op een goede manier ‘linken’. Tijd voor een professioneel netwerk? Schrijf u dan snel in! Voorkennis is niet nodig.

Digitaal in de bibliotheek Spreekuren en tabletcafé

Bibliotheek en Belastingdienst

Gratis cursus Digisterker

Hebt u vragen over internet- en computergebruik, digitale diensten van de bibliotheek, (online) cursussen, de e-overheid of de Nederlandse taal? Kom dan naar de gratis digi(tale) spreekuren in de bibliotheken in Leeuwarden, Burgum en Grou. Wilt u meer

De meeste Nederlandse bibliotheken geven gratis toegang tot computers met internet en printfaciliteiten om online zaken te doen met de overheid. Wist u verder dat u op de computers van de bibliotheek gratis toeslagen kunt aanvragen of uw belastingaangifte kunt

Voor wie extra hulp wil bij het leren werken met de digitale overheid heeft de Bibliotheek de gratis cursus Digisterker. Onderwerpen zijn onder meer: een DigiD aanvragen en gebruiken, informatie zoeken op overheidswebsites en bijvoorbeeld op Mijn toeslagen

doen met uw tablet, schuif dan eens aan bij het tabletcafé in Bibliotheek Leeuwarden. Voor al uw digitale vragen zijn er daarnaast digitale café’s in Erasmus en in Wijkcentrum Bilgaard. Gratis toegang en vrije inloop. Meer informatie en data van de activiteiten: www.sbmf.nl/digitale-ondersteuning

doen? Handig voor wie thuis geen goede voorzieningen heeft. In 2018 geven we bovendien inhoudelijke hulp rond de belastingzaken, in samenwerking met diverse partnerorganisaties. Wij berichten daarover via onze website www.sbmf.nl

en Mijn Overheid. Na deze cursus kunt u zelfstandig gebruik maken van de online dienstverlening van onder meer gemeente, UWV en Belastingdienst. Kijk op de website van de bibliotheek wanneer er weer een cursus start. www.sbmf.nl/digitaal-aan-de-slag

KUNST & CULTUUR Wat hangt er in musea en hoe ziet de geschiedenis van de kunst eruit? Wat vertelt muziek en film u en wat kunnen we leren van filosofen? Kent u de wortels van uw familie of wilt u zich verdiepen in de archeologie? Het thema kunst & cultuur laat u ontdekken, graven en ervaren!

FILOSOFIE Filosoferen kun je leren cursus | KC.5.2003a | 5x | € 99,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Ron Muijzer Datum : di 20/3 t/m 17/4 Tijd : 19.15-21.30 uur

De snelheid waarin onze samenleving verandert is niet zelden verwarrend of beangstigend. Hedendaagse mensen worden - net als hun klassieke voorouders - met regelmaat geconfronteerd met nieuwe problemen. Pakweg 2500 jaar geleden werden voor het eerst professionele denkers, filosofen, aan het werk gezet om te komen tot doordachte keuzes en oplossingen. Gedurende vijf avonden maken we kennis met verschillende klassieke filosofen. We kijken of we hun gedachtegoed ook vandaag de dag kunnen gebruiken om meer zicht te krijgen op onszelf en onze samenleving. Ook de ‘hulp’ van hun moderne collega’s wordt ingeroepen. We gaan aan de slag op een actieve, niet-schoolse manier, met veel ruimte voor inbreng van deelnemers.

Kopstukken Filosofie lezingen | per lezing € 9,- | Bibliotheek Leeuwarden Per lezing te boeken. Geeft u zich meteen op voor alle zeven lezingen? Dan bezoekt u 1 lezing gratis! De cursusprijs is dan € 54,-. De cursuscode is in dit geval QKC.2.0210a.

“EEN DOCENT MET PASSIE EN VEEL KENNIS.” Een cursist over Renske Bakker

Aristoteles KC.2.0210a | 2 okt | 19.45-21.45 uur Augustinus KC.2.3010a | 30 okt | 19.45-21.45 uur

Docent : Renske Bakker Datum : 7x op een maandag

Hume KC.2.2711a | 27 nov | 19.45-21.45 uur

Grote denkers hebben onze kijk op de wereld eeuwenlang beïnvloed. Wie waren zij en welke - soms revolutionaire - gedachten hadden ze? In deze cursus kijken we naar de geschiedenis van de filosofie aan de hand van een tiental kopstukken. Per lezing lichten we de belangrijkste ideeën van één filosoof toe, aan de hand van hun sociale en maatschappelijke omstandigheden.

Rousseau KC.2.2901a | 29 jan | 19.45-21.45 uur Kant KC.2.0503a | 5 mrt | 19.45-21.45 uur Nietzsche KC.2.0904a | 9 apr | 19.45-21.45 uur Heidegger KC.2.2304a | 23 apr | 19.45-21.45 uur

GESCHIEDENIS Archeologie: romantiek of wetenschap?

Basiscursus stamboomonderzoek

Vervolgcursus stamboomonderzoek

cursus | KC.1.3001a | 3x | € 59,Bibliotheek Leeuwarden

cursus | 3x | € 41,-

cursus | KC.11.0503a | 3x | € 41- | Tresoar

Docent : Sietske Bloemhof

Docent : Sietske Bloemhof Datum : ma 5/3, 12/3 en 19/3 Tijd : 19.30-21.30 uur

Docent : Theo Verlaan Datum : di 30/1, 6/2 en 13/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

Code : KC.11.1501a Plaats : Tresoar Datum : ma 15/1, 22/1 en 29/1 Tijd : 19.30-21.30 uur

Hebt u altijd al willen weten waar uw voorouders vandaan kwamen, maar weet u niet hoe u zoiets aanpakt? Dan is deze cursus net iets voor u, als beginnende onderzoeker. U krijgt uitleg over de verschillende vormen voor het maken van een stamboom. Daarna gaat u aan de slag met de Burgerlijke Stand, de Doop-, Trouw- en Begraafboeken en andere nuttige bronnen. U krijgt daarnaast tips om het zoeken eenvoudiger te maken.

Hebt u de Basiscursus Stamboomonderzoek gevolgd? En wilt u uw kennis over genealogie verdiepen? Dan is dit het ideale vervolg! We behandelen bronnen zoals notariële archieven, memories van successie (aktes erfenisbelasting), belastingkohieren (lijst van belastingschuldigen) en rechterlijke archieven. Ook is er gelegenheid voor het bespreken van uw eigen genealogische vragen.

KUNST & CULTUUR

Denkt u bij ‘archeologie’ aan een avontuurlijk-romantische bezigheid à la Indiana Jones? Of is het voor u een moderne wetenschap gebaseerd op high technology, uitgeoefend door serieuze onderzoekers? In een drieluik wordt onderzocht wat het beste past. Het eerste deel is een verhandeling over de geschiedenis van de archeologie. Van renaissance via Napoleon en Egypte tot de Wet van Malta, met aandacht voor diverse stromingen. In het tweede deel komt de techniek aan bod. Van prospectie via opgraven tot het documenteren en publiceren van bevindingen, met klassieke en moderne methoden. Het laatste deel betreft een discussie over het doel van de archeologie. Daarna is het aan u om te besluiten: romantiek of wetenschap?

Code : KC.7.3010a Plaats : Bibliotheek Burgum Datum : ma 30/10, 6/11 en 13/11 Tijd : 19.30-21.30 uur

"DE DOCENTE VERTELDE OP EEN SPONTANE MANIER EN VOORDAT IK HET WIST WAS DE AVOND OM. WE KREGEN IN IEDERE LES EEN OPDRACHTJE, OP DEZE MANIER KUN JE CHECKEN OF JE OP HET GOEDE SPOOR ZIT. OOK HEEFT ZE VERTELD WAT JE BIJ TRESOAR KUNT VINDEN EN HOE HET IN GROTE LIJNEN WERKT." Een cursist over Sietske Bloemhof en de Basiscursus stamboomonderzoek 27

KUNST Concert-colleges lezingen | per lezing € 9,Bibliotheek Leeuwarden

Per lezing te boeken. Geeft u zich meteen op voor alle drie lezingen? Dan wordt de cursusprijs € 23,-. De cursuscode is in dit geval QKC.5.1202a.

De Johannes Passion Code : KC.1.1903a Docent : Hans Algra Datum : ma 19/3 Tijd : 19.30-21.30 uur

Naast de Matthäus Passion is ook Bachs Johannes Passion de laatste jaren steeds meer in de belangstelling komen te staan. Die groeiende populariteit hangt samen met de ongekend grote zeggingskracht van deze passie en de wijze waarop Bach de handeling in de muziek heeft uitgebeeld. In deze lezing bespreekt musicoloog Hans Algra de structuur van dit werk, de relatie tekst-muziek en de verschillende symbolische aspecten. De lezing wordt geïllustreerd met vele muziekvoorbeelden in beeld en geluid.

Giulio Caccini, wegbereider van de barok

Wagner: Der Fliegende Holländer

De bibliotheek, daar zit muziek in

Code : KC.5.1202a Docent : Sipke Hoekstra Datum : ma 12/2 Tijd : 19.30-21.30 uur

Code : KC.1.1604a Docent : Sipke Hoekstra Datum : ma 16/4 Tijd : 19.30-21.30 uur

Luistergroepen

Ook de meest originele veranderingen zijn voorbereid. Claudio Monteverdi (1567-1643), bekend van de opera ‘l’Orfeo’, kent u mogelijk als cruciale componist in de overgang van renaissance naar barok. Zijn werk is echter ondenkbaar zonder het voorwerk van componisten als Giulio Caccini (1551-1618), Luzzasco Luzzaschi (c.1545-1607) en de wat jongere Jacopo Peri (1561-1633). Zij verlieten de ‘oude stijl’ voor een vrijere, meer uitdrukkingsvolle muzikale vorm. Musicoloog Sipke Hoekstra neemt u in het 400e sterfjaar van Caccini mee naar diens vernieuwende klankwereld en die van zijn tijdgenoten. De lezing sluit aan op het concert van Marc Mauillon (bariton) en Angélique Mauillon (harp), op 14 maart 2018 in de Waalse Kerk in Leeuwarden.

Op 2 januari 1843 onderging een verbluft publiek in het Koninklijk Hoftheater in Dresden de première van Wagners opera ‘Der Fliegende Holländer’. Wagners roem als componist werd er voor eens en voor altijd mee gevestigd. Maar wat maakte deze opera zo bijzonder? Was het de surreële thematiek van het libretto, dat Wagner trouwens zelf schreef? Waren het de harmonieën die hij gebruikte of juist de instrumentatie? In deze lezing aandacht voor het ontstaan van deze spookachtige opera en de blijvende impact ervan op de muziekgeschiedenis. De avond sluit aan op de uitvoering van ‘Der Fliegende Holländer’ door de Nederlandse Reisopera en het Noord Nederlands Orkest o.l.v. Benjamin Levy, op 7 juni 2018 in Stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden.

Hebt u belangstelling voor klassieke muziek? Zou u er graag in een groep naar willen luisteren? Senia, een landelijke organisatie waarmee de bibliotheek samenwerkt, richt regelmatig muziek-luistergroepen op. Dat gebeurt tijdens openbaar toegankelijke informatiebijeenkomsten waarin belangstellenden kennismaken met Senia en met elkaar. In Leeuwarden is momenteel al een (volle) luistergroep actief. Wilt u dat er nog een groep bijkomt? Meld u zich dan aan op de website van Senia. Zij ondernemen dan actie om een nieuwe groep op te richten! Meer informatie en aanmelden: www.senia.nl

f.nl/muziek TIP! Kijk op www.sbm de van od nb aa le voor het he ied! eb kg zie mu op ek the biblio

Kopstukken uit de kunst lezingen | per lezing € 9,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Renske Bakker

Actueel in de kunst lezingen | per lezing € 9,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Renske Bakker Datum : 7x op een maandag

Datum : 6x op een donderdag

Per lezing te boeken. Geeft u zich meteen op voor alle zes lezingen? Dan bezoekt u 1 lezing gratis! De cursusprijs is dan € 45,-. De cursuscode is in dit geval QKC.2.0911a.

Grote namen uit de kunst kent iedereen. Maar waarom noemen we Da Vinci in één adem met de Renaissance? Kon het Modernisme wel verder zonder Cézanne? En waarom verschijnt een kunstenaar als Damien Hirst met grote koppen in de krant? Deze serie gaat over die grote namen. Wie ze zijn, wat ze deden en welke blijvende invloed ze hebben. Renske Bakker praat u in een zestal lezingen helemaal bij!

In de Nederlandse musea zijn enkele (grotere) tentoonstellingen te zien en te verwachten. Als u benieuwd bent naar de historische achtergrond en de brede context van exposities waarover u leest en hoort in de media, dan is deze lezingenserie op uw lijf geschreven. Naar verwachting komen de volgende tentoonstellingen aan bod:

Rumoer in de stad | De schilders van Tachtig 14 april t/m 5 november 2017, Gemeentemuseum www.gemeentemuseum.nl/nl/ tentoonstellingen/rumoer-de-stad KC.2.1610a | ma 16 okt | 19.45-21.45 uur Maelwael. Schilder aan het Bourgondische hof rond 1400 6 oktober 2017 t/m 7 januari 2018, Rijksmuseum www.rijksmuseum.nl/nl/maelwael KC.2.1311a | ma 13 nov | 19.45-21.45 uur Hollandse Meesters uit de Hermitage 7 oktober 2017 t/m 27 mei 2018, Hermitage www.hermitage.nl/nl/tentoonstellingen/ hollandse_meesters/index.htm KC.2.1112a | ma 11 dec | 19.45-21.45 uur

De Romantiek in het Noorden, van Friedrich tot Turner 9 december 2017 t/m 6 mei 2018, Groninger Museum www.groningermuseum.nl/de-romantiek-hetnoorden-van-friedrich-tot-turner KC.2.1903a | ma 19 mrt | 19.45-21.45 uur M.C. Escher kunstenaar, reiziger, rekenaar, tovenaar 28 april 2018 t/m 28 oktober 2018, Fries Museum www.friesmuseum.nl/te-zien-en-te-doen/ tentoonstellingen/mc-escher/ KC.2.0705a | ma 7 mei | 19.45-21.45 uur

Kijken naar film lezing | KC.12.0311m | 1x | € 15,- | Slieker Film Docent : David Stroband Datum : vr 3/11 Tijd : 14.00-17.00 uur In samenwerking met

Hoe kijk je naar film? Welke bouwstenen bevat een film en hoe kun je deze ‘lezen’? Gedurende een inspirerende middag in het filmtheater analyseert David Stroband, kunsthistoricus en Academie Minervadocent, met u een aantal karakteristieke scènes en korte films. Samen ontdekt u hoe deze zijn opgebouwd en welke ingrediënten ervoor zorgen dat de film iets losmaakt. Na een boeiende en interactieve zoektocht naar de ‘wezenskenmerken’ van het medium, bent u helemaal klaar voor het Noordelijk Film Festival van 8 t/m 12 november!

KUNST & CULTUUR

Leonardo da Vinci en de Renaissance KC.2.0911a | do 9 nov | 19.30-21.30 uur

Per lezing te boeken. Geeft u zich meteen op voor alle zeven lezingen? Dan bezoekt u 1 lezing gratis! De cursusprijs is dan € 54,-. De cursuscode is in dit geval QKC.2.1610a.

The American Dream 19 november 2017 t/m 27 mei 2018, Drents Museum drentsmuseum.nl/nl/tentoonstellingen/ american-dream KC.2.1202a | ma 12 feb | 19.45-21.45 uur

De mecenas en de ‘verversbaas’ 14 okt 2017 t/m 2 apr 2018, Kröller Müller krollermuller.nl/bart-van-der-leck-enhelene-kroller-muller KC.2.1501a | ma 15 jan | 19.45-21.45 uur 29

SMAAK & KLEUR Doe uw computer uit, ga maken! Ontdek uw eigen creativiteit en smaak en ga bijvoorbeeld aan de slag met handlettering, wildplukken of wijn. Of schuilt er een artiest in u? Onze docenten zijn echte vakmensen en leren u graag tekenen, sieraden maken, ofâ&#x20AC;Ś kijk zelf maar!

CREATIEF

Handlettering

Fotograferen met je smartphone

cursus | 2x | € 43,-

cursus | 3 x | €54,Docent : Yvonne Bleijinga (www.eyecatch-fotografie.nl) Code : SK.15.2309m Plaats : Bibliotheek Heerenveen Datum : za 23/9, 30/9 en 7/10 Tijd : 15.00-16.30 uur (30/9 15.00-17.00 uur) Code : SK.2.1310m Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : vr 13/10, 20/10 en 3/11 Tijd : 14.00-15.30 uur (20/10 14.00-16.00 uur)

I edereen kan tegenwoordig met z’n mobieltje foto’s maken. De selfies, foodfoto’s en beeldverslagen vliegen je op social media om de oren. Maar ook al is een foto met een smartphone zo gemaakt, dat betekent niet dat dat niet beter of mooier kan! Met deze workshop stap je even uit de waan van de dag en krijg je de belangrijkste fotografietips en -tricks. We gaan kijken-zien-vangen; je leer echt ‘in het moment’ te zijn. Voor je het weet zien jouw smartphone-foto’s eruit als het werk van een heuse professional! Ga je mee?

“JIKKE IS EEN ERG ENTHOUSIASTE, LEUKE EN ZEER PROFESSIONELE DOCENT!” Een cursist over Jikke van der Zee

Docent : Karin Goerres (http://ithearehintsje.jouwweb.nl) Extra : U bedenkt vooraf zelf een tekstje voor op de poster; cursusprijs is incl. materialen. Code : SK.15.2211a Plaats : Bibliotheek Heerenveen Datum : wo 22/11 en 29/11 Tijd : 19.30-21.30 uur Code : SK.1.0503a Plaats : Bibliotheek Leeuwarden Datum : ma 5/3 en 12/3 Tijd : 19.15-21.15 uur

Je ziet het steeds meer: handgeschreven quotes. Ook wel handletteren genoemd. Handletteren is het tekenen van mooie letters in allerlei vormen en maten. Tijdens deze cursus leert u de basis. Zodat u vervolgens zelf prachtige teksten kunt maken op bijvoorbeeld kaarten, posters, wand- en krijtborden. Een prachtig handschrift is geen vereiste voor deze cursus, iedereen kan het leren! Na afloop gaat u met een handgeschreven quote op posterformaat naar huis.

Grafische technieken cursus | SK.12.2709a | 4x | € 100,Grafisch Atelier Friesland, Leeuwarden Docent : Dik Hageman Datum : wo 27/9 t/m 18/10 Tijd : 19.15-22.15 uur Extra : Cursusprijs is incl. materialen

Altijd willen weten hoe drukken werkt? Op het Grafisch Atelier Friesland krijgt u een introductie in grafische technieken en gaat u zelf aan de slag. De eerste middag maakt u een meerkleurendruk met behulp van een linoleumsnede. De tweede keer experimenteren we met materiaal- en sjabloondruk. Door in een afgedekte zinkplaat te tekenen en dit te bijten met zuur maakt u een diepdrukplaat; deze etstechniek komt de derde middag aan bod. We sluiten af met aluminium-lithografie: een vlakdruktechniek waarbij water, vet en cola de ingrediënten zijn!

Dagboektekenen cursus | SK.6.2901a | 4x | € 79,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Jikke van der Zee Datum : ma 29/1 t/m 19/2 Tijd : 19.30-21.30 uur Extra : Cursusmateriaal is bij de prijs inbegrepen. U zorgt zelf voor een tekendagboek zonder lijntjespapier.

Een dagboek bijhouden; hoe leuk is dat! Momenten blijven beter in uw geheugen gegrift en met zelfgemaakte beelden worden uw herinneringen nóg levendiger. Een dagboek is persoonlijk en daarom staat uw eigen handschrift centraal. Maar hoe maakt u beelden? In deze cursus leert u met eenvoudige tekentechnieken en materialen uw eigen beeldtaal te maken. U gaat tekst en beeld combineren en maakt gebruik van compositie, kleur en vorm. Zo illustreert u uw eigen dagboek!

Stilleven tekenen voor beginners

Portrettekenen voor beginners

cursus | SK.6.2509a | 4x | € 79,Bibliotheek Leeuwarden

cursus | SK.6.0611a | 4x | € 79,Bibliotheek Leeuwarden

Docent : Jikke van der Zee Datum : ma 25/9 t/m 16/10 Tijd : 19.30-21.30 uur Extra : Cursusprijs is inclusief materiaal

Docent : Jikke van der Zee Datum : ma 6/11 t/m 27/11 Tijd : 19.30-21.30 uur Extra : Cursusprijs is inclusief materiaal

Een stilleven is een benaming voor een schilderij waarop een variatie aan voorwerpen wordt gerangschikt tot een compositie. We kijken in deze cursus naar de verschillende stijlen en periodes in de kunstgeschiedenis. Naar aanleiding van een stilleven passen we de beeldelementen toe zoals grondvormen, compositie, lijnvoering en perspectief. Dit doen we afwisselend met houtskool, contépotlood en pastelkrijt. We tekenen naar voorbeelden zoals bloemen, planten en dieren.

Hoe tekent u een sprekend portret? U leert het in verschillende stappen. We kijken naar de anatomie van het gezicht en behandelen de beeldelementen. We duiken in de kunstgeschiedenis en ontdekken hoe verschillende portretten werden en worden gemaakt. Op een van de cursusavonden werken we naar model. Het materiaal: houtskool, contépotlood en pastelkrijt. Belangrijk: uw eigen smaak en kleurvoorkeur. Een cursus die niet alleen leerzaam is, maar vooral ook erg leuk!

Landschap tekenen voor beginners cursus | SK.6.0904a | 4x | € 79,Bibliotheek Leeuwarden Docent : Jikke van der Zee Datum : ma 9/4 t/m 7/5 (m.u.v. de schoolvakanties) Tijd : 19.30-21.30 uur Extra : Cursusprijs is inclusief materiaal

workshop | SK.12.1304m | 1x | € 27,Dekemastate

Ambachtelijk edelsmeden cursus | SK.12.0211a | 4x | € 65,Atelier Nyello, Leeuwarden Docent : Hennie Broers (www.nyello.nl) Datum : do 2/11 t/m 23/11 Tijd : 19.30-21.00 uur Extra : Bijkomende kosten voor het gebruikte edelmetaal zijn afhankelijk van het gebruik van het materiaal en kan ter plaatse worden betaald.

Hoe maak je een eenvoudig sieraad van edelmetaal (zilver, alpaca of messing) en welke technieken komen hierbij kijken? Dat leert u gedurende vier lessen ambachtelijk edelsmeden. Na het ontwerpen, komen het zagen, het vormen, het solderen en het afwerken aan bod. Deelnemers werken aan een eigen sieraad als een ring, hanger, oorbellen of broche. Een cursus voor wie niet bang is voor (letterlijk en figuurlijk) fijn werk.

Docent : Jikke van der Zee Datum : vr 13/4 Tijd : 13.30-16.00 uur Extra : Entree, 2 consumpties, een lekkernij en tekenmaterialen zijn bij de cursusprijs inbegrepen.

In Jelsum, ten noorden van Leeuwarden, staat Dekemastate. Dit prachtige adellijke huis en de groene omgeving vormen de inspirerende locatie voor deze tekenworkshop. U bestudeert de stinzenplanten (met welluidende namen als holwortel, daslook, bostulp en knikkende vogelmelk) en leert ze tekenen of schilderen. Vroegere

SMAAK & KLEUR

In deze korte cursus - met het landschap als onderwerp - werken we met houtskool, conté en potlood. Aan bod komen beeldelementen zoals lijn, vorm en perspectief. We kijken naar verschillende werken van kunstenaars en gaan in de kunstgeschiedenis op zoek naar verschillende smaken en stijlen. U probeert een eigen stijl te ontwikkelen maar vooral met plezier een beeld te creëren! Bij mooi weer gaan we op locatie buiten tekenen.

Botanisch tekenen op Dekemastate

kunstenaars als Maria Sibylla Merian, die botanische tekeningen maakte, en de meer expressieve kunstenaar Emil Nolde vormen onze inspiratiebron. Aan het eind van de dag gaat u naar huis met een prachtige eigen interpretatie van een stinzenplant!

ETEN EN DRINKEN Wereld van wijn en water - wijnproeven voor beginners cursus | SK.12.0911a | 3x | € 99,U bezoekt elke avond een ander schip in de museumhaven en reguliere havens van Leeuwarden. Docent : Suzanna Markusse (www.bezigeboot.nl) Datum : do 9/11 , 23/11 en 7/12 Tijd : 19.45-22.30 uur Extra : Wijn en hapjes zijn bij de cursusprijs inbegrepen

Komt Cabernet Sauvignon alleen uit Frankrijk? Wordt witte wijn altijd van witte druiven gemaakt? Deze en nog veel meer wijnweetjes komen aan bod tijdens de cursus ‘Wijnproeven voor beginners’. Iedere cursusavond proeft en bespreekt u zes wijnen. U ontdekt uw favoriete smaak, leert hoe u etiketten leest en hoort alles over lekkere wijn-spijs-combinaties. De cursus wordt op

Wildplukken in de Froskepolle

Wildplukken in Oranjewoud

workshop | 1x | € 24,-

Docent : Lemke Statema

Code : SK.12.2803a Plaats : Froskepolle Datum : wo 28/3 Tijd : 19.00-21.30 uur

Code : SK.12.2504a Plaats : Oranjewoud Datum : wo 25/4 Tijd : 19.00-21.30 uur

De Froskepolle is dé plek om vroeg in het voorjaar te gaan wildplukken. Allerlei planten in de natuur zijn eetbaar, maar welke precies? Op dit Leeuwarder eilandje aan de zuidoostkant van de stad zijn interessante plantjes voor ‘wildplukkers’ te vinden. Van sommige planten kun je zowel de wortels, het blad, de bloemen én de zaden eten. Tijdens deze Wildplukwandeling leert u verschillende (on)kruiden herkennen. Na afloop maken we samen een kleine maaltijd. Zo leert u meteen hoe u kunt koken met onkruid!

Aan de rand van het bos staan voor wildplukkers vaak de meeste kruiden. Met name op de grens tussen bos en natuur vind je de lekkerste ingrediënten voor een maaltijd. We gaan aan de bosrand op zoek naar eetbare (on)kruiden en planten. Deze avond zult u ontdekken dat onkruid in de tuin niet alleen lastig hoeft te zijn, maar juist handig! We gaan proeven, plukken en de gevonden kruiden direct gebruiken in de keuken. Ga mee en verzamel voortaan zelf in de natuur eigen salades, bessen en theekruiden!

drie verschillende locaties gegeven, allemaal op het water van Leeuwarden. Denk aan de royale stuurhut van het 86 jaar oude motorschip Elisabeth, met uitkijk over de Harlingervaart. Ook bent u te gast aan boord van de fraai verbouwde klipper Nova Cura. Na de workshop vertellen de schippers u over het leven en werken aan boord, onder genot van diverse hapjes en (uiteraard) een wijntje.

“LEUKE LEERZAME AVONDEN OP EEN BIJZONDERE LOCATIE!” Een cursist over Wereld van wijn en water 34

UITERLIJK Kies je kledingstijl cursus | 2x | € 45,Docent : Ypie Dijkstra (www.studioydee.nl) Extra : Stijlboekje € 5,00, af te rekenen bij de docent Code : SK.10.1311a Plaats : Bibliotheek Grou Datum : ma 13/11 en 20/11 Tijd : 19.00-21.30 uur Code : SK.14.0102a Plaats : Bibliotheek Sneek Datum : do 1/2 en 8/2 Tijd : 19.00-21.30 uur

De Kindermoestuin cursus | 2x | € 35,Docent : Lemke Statema Code : SK.12.0804m Plaats : Doarpstún Snakkerburen Datum : zo 8/4 en 22/4 Tijd : 13.00-15.00 uur Bijzonderheden: Ouders en kinderen geven zich samen op. Leeftijd van de kinderen: 7 t/m 13 jaar.

Kleding kiezen uit het grote mode-aanbod is niet eenvoudig. En waarom staat dat leuke jurkje uw vriendin wel en u niet? Welk model jasje, rok en broek past het beste bij uw figuur? In deze cursus ervaart u wat modellen, lijnen en stoffen doen. Ontdek uw eigen look en stijl, met hulp van styliste Ypie Dijkstra. Deze cursus is goed te combineren met Kies je kleur.

Kies je kleur cursus | 2x | € 63 ,Docent : Ypie Dijkstra (www.studioydee.nl) Extra : Kleurenkaart € 7,50, af te rekenen bij de docent Code : SK.10.3010a Plaats : Bibliotheek Grou Datum : ma 30/10 en 6/11 Tijd : 19.00-21.30 uur Code : SK.14.1801a Plaats : Bibliotheek Sneek Datum : do 18/1 en 25/1 Tijd : 19.00-21.30 uur

Vindt u het ook lastig om kleuren voor uw outfit te kiezen? Kiest u vaak voor veilig? Ontdek in deze interactieve cursus welke kleuren u goed staan en hoe u dat vertaalt naar uw kledingkeus. U gaat zelf zien, ontdekken en ervaren wat kleur met en voor u doet. Styliste Ypie Dijkstra van Studio Ydee haalt het mooiste uit mensen en gaat voor het ‘wauw-effect’. Deze cursus is goed te combineren met de cursus Kies je kledingstijl.

SMAAK & KLEUR

Wil uw kind graag alles leren over de moestuin? Zin om samen aan de slag te gaan in de tuin? Tijdens twee middagen op de dorpstuin in Snakkerburen leert u met uw kind wat erbij komt kijken om zelf groente en bessen te verbouwen. We gaan ontwerpen en aan het werk. Sommige groenten zijn makkelijk te telen en juist daarom geschikt voor de kindermoestuin. Na deze middagen weten de kinderen wat zij gedurende het jaar in de moestuin moeten doen. Een inspirerende korte cursus vol tips. En straks: samen genieten van eigen oogst! 35

Wat de bieb nog meer biedt Digitale dossiers van de bibliotheek

Bibliotheek Wise app

Bent u op zoek naar maatschappelijke actuele onderwerpen met een lokale component? Bekijk dan de digitale dossiers van de bibliotheek op www.sbmf.nl/dossiers

Regel uw bibliotheekzaken waar en wanneer u maar wilt! Kijk snel wat u in huis hebt - inclusief inleverdata - en verleng direct.

Apps van de bieb De bibliotheek biedt verschillende apps aan om het u nog gemakkelijker te maken om van boeken te genieten. Lees er alles over

Met de LuisterBieb geniet u overal van de beste luisterboeken. De LuisterBieb telt honderden luisterboeken. Van literatuur tot talencursussen, van kinderboeken tot

op www.sbmf.nl/apps

thrillers.

E-book leesapp

VakantieBieb

Als u gebruik maakt van de e-bookservice van de bibliotheek, leest u met deze app de boeken eenvoudig op tablet en smartphone.

Met de VakantieBieb leest u in de zomer gratis e-books, ook als u niet lid bent van de bibliotheek.

De LuisterBieb

Pressreader app Download de gewenste, internatioanele kranten in de bibliotheek en lees ze vervolgens thuis of onderweg. U kunt daarna nog zeven dagen gratis kranten en tijdschriften downloaden op uw tablet of smartphone!

Nederland Leest In november profiteert u elk jaar van de landelijke campagne ‘Nederland leest’. In 2017 staat het thema ‘ROBOTICA’ centraal. Als lid haalt u dan gratis het boek Ik, robot van Isaac Asimov op! Houd de website www.sbmf.nl in de gaten voor bijpassende activiteiten van de bibliotheek.

Meer leren bij de bieb

Samenwerking Bibliotheek Burgum en Het Nut Lezing van Gerrit Jan Zwier over De Waddeneilanden en ‘het Noordelijk gevoel’ woensdag 15 november 2017. Aanvang 20.00 uur.

Lezing van Suzanna Jansen over Het Pauperparadijs woensdag 14 februari 2018. Aanvang 20.00 uur.

Theorie rijexamen Uw rijbewijs halen? Op de computers van de bibliotheek kunt u gratis oefenen voor het rijexamen!

Online leren – Cursussen van de bibliotheek De bibliotheek staat voor ontwikkeling en educatie. Naast de workshops, lezingen en cursussen van Volksuniversiteit Fryslân biedt de bibliotheek verschillende online cursussen aan. Als bibliotheeklid kunt u een jaar lang gratis twee online cursussen volgen. Om een nieuwe hobby te ontdekken of een vreemde taal te leren. Om wegwijs te worden in een computerprogramma of meer te weten over gezondheid en opvoeding. Als bonus krijgt iedere cursist elke maand een korte cursus cadeau. U volgt de cursus van uw keuze waar u maar wilt en in uw eigen tijd en tempo. U hebt alleen internet nodig.

eken: Meer informatie en bo k.nl ee www.onlinebiblioth

Een greep uit het aanbod van Online leren. VRIJE TIJD • Digitale fotografie • Bloemschikken PERSOONLIJKE ONTWIKKELING • Breinleren: onthouden • Blind en snel typen COMPUTER EN NIEUWE MEDIA • Haal meer uit je iPad • Android GEZONDHEID EN OPVOEDING • Omgaan met stress • Puberbrein TALEN • Engels voor beginners • Frans voor beginners

CURSUSOVERZICHT OP LOCATIE

Van meerdaagse cursussen wordt de startdatum vermeld. De kleuren corresponderen met de thema’s.

TAAL & LEZEN P. 5

LICHAAM & GEEST P. 13

DIGITAAL & DOEN P. 19

SMAAK & KLEUR P. 31

Bibliotheek BURGUM

Bibliotheek HEERENVEEN

datum

cursusnaam pagina

datum

cursusnaam pagina

ma 25/9

Engels voor beginners

za 23/9

Fotograferen met je smartphone

ma 30/10

Basiscursus stamboomonderzoek

di 17/10

Get organized

ma 20/11

Photoshop elements

do 2/11

Website maken met Wordpress

wo 8/11

Suiker, gezonder zonder

wo 22/11

Handlettering

Bibliotheek GROU

KUNST & CULTUUR P. 25

datum

cursusnaam pagina

ma 9/10

Het Enneagram en kernkwaliteiten

ma 30/10

Kies je kleur

ma 13/11

Kies je kledingstijl

Bibliotheek LEEUWARDEN pagina

di 14/11

3D ontwerpen met SketchUp

di 14/11

Russisch voor beginners

datum

cursusnaam

vr 22/9

Het verhaal van je leven - beginners

do 16/11

Werken met bestanden in de cloud

ma 25/9

Stilleven tekenen voor beginners

ma 27/11

Kopstukken Filosofie

ma 25/9

Duits, opfriscursus

wo 29/11

Spraakmakende boeken

di 26/9

Italiaans voor basisgebruikers

do 7/12

Kopstukken uit de kunst

di 26/9

Frans voor halfgevorderden

ma 11/12

Actueel in de kunst

wo 27/9

Spraakmakende boeken

vr 12/1

Het verhaal van je leven - vervolg

do 28/9

Mindfulness

ma 15/1

Actueel in de kunst

ma 2/10

Kopstukken Filosofie

di 16/1

Live streamen voor zakelijk gebruik

ma 2/10

Spaans voor basisgebruikers

di 23/1

Zakelijk gebruik van Instagram

do 12/10

Creatief schrijven

do 25/1

Kopstukken uit de kunst

vr 13/10

Fotograferen met je smartphone

do 25/1

Basiscursus ontwerpen met Canva

vr 13/10

Engels voor halfgevorderden

ma 29/1

Kopstukken Filosofie

vr 13/10

Verhaal maken - een blauwdruk

ma 29/1

Dagboektekenen

ma 16/10

Actueel in de kunst

ma 29/1

Stress de baas

ma 30/10

Kopstukken Filosofie

ma 30/10

Presenteren met Prezi

di 30/1

Archeologie: romantiek of wetenschap?

di 31/10

Jouw eigen promotiefilm

di 30/1

Zakelijk gebruik van Pinterest

wo 1/11

Spraakmakende boeken

di 30/1

Italiaans voor beginners

do 2/11

Maak uw eigen fotoboek

wo 31/1

Spraakmakende boeken

vr 3/11

Workshop welbevinden

do 1/2

Familieopstellingen

ma 6/11

Portrettekenen voor beginners

di 6/2

Suiker, gezonder zonder

do 9/11

Kopstukken uit de kunst

di 6/2

De fijne kneepjes van Word

do 9/11

Duits voor basisgebruikers

do 8/2

PoĂŤzie schrijven - een introductie

ma 13/11

Actueel in de kunst

29 39

ma 16/4

Wagner: Der Fliegende HollĂ¤nder

do 19/4

Kopstukken uit de kunst

ma 23/4

Kopstukken Filosofie

Duits voor gevorderden

ma 7/5

Actueel in de kunst

do 15/2

Creatief schrijven

wo 9/5

Spraakmakende boeken

ma 19/2

Werken met LinkedIn

do 22/2

Kopstukken uit de kunst

Bibliotheek SNEEK

ma 5/3

Kopstukken Filosofie

datum

cursusnaam

ma 5/3

Handlettering

do 5/10

Spaans voor beginners - 1

ma 5/3

Website maken met Wordpress

do 19/10

Website maken met Wordpress

wo 7/3

Spraakmakende boeken

ma 30/10

Stress de baas

do 8/3

Get organized

wo 8/11

Mindfulness

do 8/3

Provocatief coachen

do 18/1

Kies je kleur

ma 12/3

Verbeter uw LinkedIn profiel

do 18/1

Spaans voor beginners - 2

ma 19/3

De Johannes Passion

do 1/2

Kies je kledingstijl

ma 19/3

Actueel in de kunst

wo 21/3

Leer andere (Ennea)typen begrijpen 16

d1 20/3

Filosoferen kun je leren

ma 26/3

E-mail marketing met Active Campaign

do 29/3

Kopstukken uit de kunst

za 31/3

ma 12/2

Giulio Caccini, wegbereider van de barok

ma 12/2

Actueel in de kunst

ma 12/2

pagina

TRESOAR datum

cursusnaam

pagina

do 2/11

Ontdek de Friese literatuur

Spraakmakende boeken

do 23/11

Het Oera Linda-boek

di 3/4

Mindfulness

ma 9/4

Kopstukken Filosofie

do 14/12

WOI en West-Europese minderheidstaal-literatuur

ma 9/4

Landschap tekenen voor beginners

ma 15/1

Basiscursus stamboomonderzoek

wo 11/4

Spraakmakende boeken

ma 5/3

Vervolgcursus stamboomonderzoek

OVERIGE LOCATIES datum

cursusnaam

pagina

vr 22/9

3D-ontwerpen, 3D-printen en lasersnijden

wo 27/9

Grafische technieken

za 14/10

Praktijkdag paardencoaching

do 2/11

Ambachtelijk edelsmeden

vr 3/11

3D-ontwerpen, 3D-printen en lasersnijden

vr 3/11

Kijken naar film

do 9/11

Wereld van wijn en water

wo 28/3

Wildplukken in de Froskepolle

zo 8/4

De Kindermoestuin

vr 13/4

Botanisch tekenen op Dekemastate

wo 25/4

Wildplukken in Oranjewoud

PRAKTISCHE INFORMATIE Over Volksuniversiteit Fryslân Volksuniversiteit Fryslân is een dienst van Bibliotheken Midden-Fryslân en is aangesloten bij de Bond van Nederlandse Volksuniversiteiten. Volksuniversiteiten zijn er voor iedereen ongeacht vooropleiding, leeftijd of achtergrond. U volgt cursussen samen met andere cursisten in een ongedwongen en gezellige sfeer. Dat maakt leren gemakkelijker en plezieriger. De cursussen van de Volksuniversiteiten zijn niet gericht op het behalen van een diploma.

Correspondentieadres Volksuniversiteit Fryslân Postbus 2556, 8901 AB Leeuwarden (058) 234 77 77 info@volksuniversiteitfryslan.nl

Cursuslocaties Bibliotheek Burgum Schoolstraat 27, Burgum (058) 234 77 77 Bibliotheek Grou Burstumerdyk 6, Grou (058) 234 77 77

Op de hoogte blijven Alle informatie over Volksuniversiteit Fryslân, het cursusaanbod en de algemene voorwaarden vindt u op www.vufryslan.nl. U kunt zich hier ook aanmelden voor de nieuwsbrief van Volksuniversiteit Fryslân, zodat u steeds als eerste op de hoogte bent van aanbiedingen en nieuw cursusaanbod. Daarnaast kunt u ons volgen op Facebook (facebook.com/vufryslan) en Twitter (@VUFryslan). Wilt u steeds op de hoogte blijven van nieuwtjes, activiteiten en acties van de bibliotheek? Volg ons dan via de nieuwsbrief van de bibliotheek of op Facebook, Twitter en/of Pinterest! Meer informatie en aanmelden: www.sbmf.nl/service/nieuwsbriefensocialmedia 42

Bibliotheek Heerenveen Burgemeester Kuperusplein 48, Heerenveen / (0513) 62 66 75 Bibliotheek Leeuwarden Wirdumerdijk 34, Leeuwarden Per 2018 gevestigd in de Blokhuispoort, Blokhuisplein 40, Leeuwarden (058) 234 77 77 Bibliotheek Sneek Wijde Noorderhorne 1, Sneek (0515) 43 52 40

Tresoar Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum Boterhoek 1, Leeuwarden (058) 789 07 89 Atelier Nyello Floris Versterstraat 3, Leeuwarden (06) 416 697 85 Dekemastate Dekemawei 5, Jelsum (058) 257 00 20 Doarpstún Snakkerburen Oan ‘e Dyk 56, Snakkerburen (06) 229 016 52 Grafisch Atelier Friesland Haniasteeg 61, Leeuwarden (058) 215 31 10 Fries Museum Wilhelminaplein 92, Leeuwarden (058) 255 55 00 Museumhaven Willemskade, Leeuwarden Slieker Wilhelminaplein 92, Leeuwarden (058) 253 03 20

N.B. Als de cursuslocatie een andere is dan in de gids vermeld, dan wordt dit in de uitnodiging voorafgaand aan de cursus duidelijk gemeld. In verband met de verhuizing van Bibliotheek Leeuwarden naar de Blokhuispoort zullen cursussen op enig moment in de Blokhuispoort of op een andere locatie ingepland worden. Kijk voor actuele informatie op www.vufryslan.nl.

Vakanties en feestdagen

Inschrijving

Tijdens (basis)schoolvakanties en officiële feestdagen vinden er geen cursussen plaats:

Voor alle activiteiten (inclusief lezingen) dient u zich van tevoren aan te melden. Dit kan op www.vufryslan.nl, via het inschrijfformulier achter in deze programmagids, telefonisch via (058) 2347777 of bij een van de vestigingen van Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân (zie www.sbmf.nl). Onvolledig ingevulde formulieren kunnen niet worden verwerkt. Inschrijving is geen garantie voor plaatsing. Pas na betaling van het cursusgeld is uw inschrijving definitief, vervolgens krijgt u bericht of u geplaatst bent.

Zomervakantie ‘17

22 juli t/m 3 september 2017

Herfstvakantie

21 t/m 29 oktober 2017

Kerstvakantie

23 december 2017 t/m 7 januari 2018

Voorjaarsvakantie

24 februari t/m 4 maart 2018

Goede vrijdag

30 maart 2018

Pasen

1 en 2 april 2018

Koningsdag

27 april 2018

Meivakantie

28 april t/m 6 mei 2018

Hemelvaartsdag

10 mei 2018

Pinksteren

20 en 21 mei 2018

Zomervakantie ‘18

21 juli t/m 2 september 2018

Betaling Betaling van de cursus dient ineens plaats te vinden tijdens of binnen 7 dagen na inschrijving en is mogelijk: • via IDeal (bij online aanmelding via www.vufryslan.nl); • door het bedrag over te maken op IBAN -nummer NL 70 RABO 0335411991 t.n.v. Stichting Bibliotheekservice Fryslân onder vermelding van VU Fryslân, uw naam en de cursuscode(s).

Korting bibliotheekleden

Bibliotheekleden van één van de Friese biblio theken krijgen standaard 10% korting op de cursusprijs. Om hiervoor in aanmerking te komen dient u bij inschrijving uw bibliotheekpas bij de hand te hebben.

Doorgaan van de cursus • Is een cursus vol, dan wordt u op een wachtlijst geplaatst. U ontvangt daarover zo snel mogelijk na inschrijving bericht. • Wordt het vastgestelde minimumaantal deelnemers voor een cursus niet bereikt, dan heeft de Volksuniversiteit het recht deze te annuleren. De ingeschreven deelnemers ontvangen hierover uiterlijk één week voor de geplande (start-) datum bericht. Het volledige cursusgeld, zonder inhoudingen van administratiekosten, wordt binnen 28 dagen gerestitueerd. • Terugbetaling van reeds betaalde cursusgelden is mogelijk bij annulering tot 2 weken voor aanvang van de betreffende cursus. Bij terugbetaling wordt steeds 10% administratiekosten ingehouden met een maximum van € 15,-. Het restant van het cursusgeld wordt gerestitueerd. Bij afzeggingen binnen deze termijn van twee weken voor aanvang van de cursus wordt er geen cursusgeld meer terugbetaald. Eenmalige activiteiten komen niet voor restitutie in aanmerking. • U kunt, indien u verhinderd bent de cursus daadwerkelijk te volgen, iemand zoeken die uw plaats zal innemen. Hiervan dient u ons op de hoogte stellen voor aanvang van de cursus.

Voorwaarden Een compleet overzicht van onze voorwaarden vindt u op www.vufryslan.nl. Cursusvoorwaarden zijn conform de landelijke afspraken die gemaakt zijn binnen de Bond van Nederlandse Volksuniversiteiten. Alle door de Volksuniversiteit gepubliceerde prijzen en data zijn onder voorbehoud van typ-, zet- en drukfouten. Data en prijzen kunnen na publicatie door de Volksuniversiteit worden aangepast. 44

Colofon Dit is een uitgave van Volksuniversiteit Fryslân, onderdeel van Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân. Programmering: Maartje van Sluis en Arjen Nijboer Redactie: Berber van Oyen, Janet Jansen en Marjanna Mulder Vormgeving: Peter Bakker (studio-ZO!) en Mark van der Steen (Bibliotheekservice Fryslân) Fotografie: Tryntsje Nauta en Heleen Haijtema Drukwerk: Dekker Creatieve Media & Druk, Leeuwarden

Inschrijfformulier Volksuniversiteit Fryslân Cursusjaar 2017-2018

1/2

Inschrijven voor cursussen kan heel gemakkelijk via www.vufryslan.nl. U kunt zich ook schriftelijk aanmelden met behulp van dit inschrijfformulier. Stuurt u het volledig ingevulde inschrijfformulier in een gefrankeerde envelop naar: Volksuniversiteit Fryslân, Postbus 2556, 8901 AB Leeuwarden, of levert u het in bij een vestiging van Stichting Bibliotheken Midden-Fryslân (zie www.sbmf.nl).

Gegevens cursist Voor- en achternaam:

Geboortedatum: Adres: Postcode:

Woonplaats:

E-mailadres: IBAN-nummer (i.v.m. eventuele restitutie): Telefoonnummer thuis:

Telefoonnummer mobiel:

Nummer bibliotheekpas (indien van toepassing):

Actiecode (indien van toepassing):

De betaling dient ineens plaats te vinden binnen 7 dagen na inschrijving. U kunt het cursusgeld overmaken op IBAN-nummer NL 70 RABO 0335411991 t.n.v. Stichting Bibliotheekservice Fryslân onder vermelding van VU Fryslân, uw naam en de cursuscode(s). Pas na ontvangst van betaling is de inschrijving definitief. Datum inschrijving:

Handtekening: *Aankruisen wat van toepassing is.

Inschrijfformulier Volksuniversiteit Fryslân Cursusjaar 2017-2018

2/2

Inschrijven voor de volgende activiteiten: Naam cursus

Cursuscode

Kosten € € € € € € € Totale kosten

€

10% korting bij bibliotheeklidmaatschap

-€

Overige kortingen (indien van toepassing)

-€

Definitieve kosten

€

Indien u zich met meer personen tegelijk wilt opgeven voor een activiteit, verzoeken wij u een kopie te maken van dit formulier en dit door elke deelnemer apart te laten invullen. Zo kunnen wij elke cursist individueel op de hoogte houden.

DE MOOISTE VERHALEN IN KLEINSCHALIGE ONTMOETINGEN WWW.LEENEENFRIES.NL

De wereld te leren...

facebook.com/vufryslan