Heart arrhythmia
Overview Heart rhythm problems (heart arrhythmias) occur when the electrical impulses that coordinate your heartbeats don't work properly, causing your heart to beat too fast, too slow or irregularly. Heart arrhythmias (uh-RITH-me-uhs) may feel like a fluttering or racing heart and may be harmless. However, some heart arrhythmias may cause bothersome — sometimes even life-threatening — signs and symptoms. Heart arrhythmia treatment can often control or eliminate fast, slow or irregular heartbeats. In addition, because troublesome heart arrhythmias are often made worse — or are even caused — by a weak or damaged heart, you may be able to reduce your arrhythmia risk by adopting a heart-healthy lifestyle.
What's a normal heartbeat?
Your heart is made up of four chambers — two upper chambers (atria) and two lower chambers (ventricles). Your heart rhythm is normally controlled by a natural pacemaker (sinus node) located in the right atrium. The sinus node produces electrical impulses that normally start each heartbeat. These impulses cause the atria muscles to contract and pump blood into the ventricles. The electrical impulses then arrive at a cluster of cells called the atrioventricular (AV) node. The AV node slows down the electrical signal before sending it to the ventricles. This slight delay allows the ventricles to fill with blood. When electrical impulses reach the muscles of the ventricles, they contract, causing them to pump blood either to the lungs or to the rest of the body. In a healthy heart, this process usually goes smoothly, resulting in a normal resting heart rate of 60 to 100 beats a minute.
Types of arrhythmias Doctors classify arrhythmias not only by where they originate (atria or ventricles) but also by the speed of heart rate they cause:
Tachycardia (tak-ih-KAHR-dee-uh). This refers to a fast heartbeat — a resting heart rate greater than 100 beats a minute.
Bradycardia (brad-e-KAHR-dee-uh). This refers to a slow heartbeat — a resting heart rate less than 60 beats a minute.
Not all tachycardias or bradycardias mean you have heart disease. For example, during exercise it's normal to develop a fast heartbeat as the heart speeds up to provide your tissues with more oxygenrich blood. During sleep or times of deep relaxation, it's not unusual for the heartbeat to be slower.
Tachycardias in the atria Tachycardias originating in the atria include:
Atrial fibrillation. Atrial fibrillation is a rapid heart rate caused by chaotic electrical impulses in
the atria. These signals result in rapid, uncoordinated, weak contractions of the atria.
The chaotic electrical signals bombard the AV node, usually resulting in an irregular, rapid rhythm
of the ventricles. Atrial fibrillation may be temporary, but some episodes won't end unless treated.
Atrial fibrillation is associated with serious complications such as stroke.
Atrial flutter. Atrial flutter is similar to atrial fibrillation. The heartbeats in atrial flutter are moreorganized and more-rhythmic electrical impulses than in atrial fibrillation. Atrial flutter may also lead to serious complications such as stroke.
Supraventricular tachycardia. Supraventricular tachycardia is a broad term that includes many forms of arrhythmia originating above the ventricles (supraventricular) in the atria or AV node. These types of arrhythmia seem to cause sudden episodes of palpitations that begin and end abruptly.
Wolff-Parkinson-White syndrome. In Wolff-Parkinson-White syndrome, a type of supraventricular tachycardia, there is an extra electrical pathway between the atria and the ventricles, which is present at birth. However, you may not experience symptoms until you're an adult. This pathway may allow electrical signals to pass between the atria and the ventricles without passing through the AV node, leading to short circuits and rapid heartbeats.
Tachycardias in the ventricles Tachycardias occurring in the ventricles include:
Ventricular tachycardia. Ventricular tachycardia is a rapid, regular heart rate that originates with abnormal electrical signals in the ventricles. The rapid heart rate doesn't allow the ventricles to fill and contract efficiently to pump enough blood to the body. Ventricular tachycardia may not cause serious problems if you have an otherwise healthy heart, but it can be a medical emergency that requires prompt medical treatment if you have heart disease or a weak heart.
Ventricular fibril-
lation. Ventricular fibrillation occurs when rapid, chaotic electrical impulses cause the ventricles to quiver ineffectively instead of pumping necessary blood to the body. This serious problem is fatal if the heart isn't restored to a normal rhythm within minutes.
Most people who experience ventricular fibrillation have an underlying heart disease or have ex-
perienced serious trauma.
Long QT syndrome. Long QT syndrome is a heart disorder that carries an increased risk of fast,
chaotic heartbeats. The rapid heartbeats, caused by changes in the electrical system of your heart, may lead to fainting, and can be life-threatening. In some cases, your heart's rhythm may be so erratic that it can cause sudden death.
You can be born with a genetic mutation that puts you at risk of long QT syndrome. In addition,
several medications may cause long QT syndrome. Some medical conditions, such as congenital heart defects, may also cause long QT syndrome.
Bradycardia — A slow heartbeat Although a heart rate below 60 beats a minute while at rest is considered bradycardia, a low resting heart rate doesn't always signal a problem. If you're physically fit, you may have an efficient heart capable of pumping an adequate supply of blood with fewer than 60 beats a minute at rest. In addition, certain medications used to treat other conditions, such as high blood pressure, may lower your heart rate. However, if you have a slow heart rate and your heart isn't pumping enough blood, you may have one of several bradycardias, including:
Sick sinus syndrome. If your sinus node, which is responsible for setting the pace of your heart, isn't sending impulses properly, your heart rate may alternate between too slow (bradycardia) and too fast (tachycardia). Sick sinus syndrome can also be caused by scarring near the sinus node that's slowing, disrupting or blocking the travel of impulses. Sick sinus syndrome is most common among older adults.
Conduction block. A block of your heart's electrical pathways can occur in or near the AV node,
which lies on the pathway between your atria and your ventricles. A block can also occur along other pathways to each ventricle.
Depending on the location and type of block, the impulses between the upper and lower halves
of your heart may be slowed or blocked. If the signal is completely blocked, certain cells in the AV node or ventricles can make a steady, although usually slower, heartbeat.
Some blocks may cause no signs or symptoms, and others may cause skipped beats or brady-
cardia.
Premature heartbeats Although it often feels like a skipped heartbeat, a premature heartbeat is actually an extra beat. Even though you may feel an occasional premature beat, it seldom means you have a more serious problem. Still, a premature beat can trigger a longer lasting arrhythmia — especially in people with heart disease. Frequent premature beats that last for several years may lead to a weak heart. Premature heartbeats may occur when you're resting or may sometimes be caused by stress, strenuous exercise or stimulants, such as caffeine or nicotine.
Symptoms Arrhythmias may not cause any signs or symptoms. In fact, your doctor might find you have an arrhythmia before you do, during a routine examination. Noticeable signs and symptoms don't necessarily mean you have a serious problem, however. Noticeable arrhythmia symptoms may include:
A fluttering in your chest
A racing heartbeat (tachycardia)
A slow heartbeat (bradycardia)
Chest pain
Shortness of breath
Other symptoms may include:
Anxiety
Fatigue
Lightheadedness or dizziness
Sweating
Fainting (syncope) or near fainting
When to see a doctor Arrhythmias may cause you to feel premature heartbeats, or you may feel that your heart is racing or beating too slowly. Other signs and symptoms may be related to your heart not pumping effectively due to the fast or slow heartbeat. These include shortness of breath, weakness, dizziness, lightheadedness, fainting or near fainting, and chest pain or discomfort. Seek urgent medical care if you suddenly or frequently experience any of these signs and symptoms at a time when you wouldn't expect to feel them. Ventricular fibrillation is one type of arrhythmia that can be deadly. It occurs when the heart beats with rapid, erratic electrical impulses. This causes the lower chambers in your heart (ventricles) to quiver uselessly instead of pumping blood. Without an effective heartbeat, blood pressure plummets, cutting off blood supply to your vital organs. A person with ventricular fibrillation will collapse within seconds and soon won't be breathing or have a pulse. If this occurs, follow these steps:
Call 911 or the emergency number in your area.
If there's no one nearby trained in cardiopulmonary resuscitation (CPR), provide handsonly CPR. That means uninterrupted chest compressions at a rate of 100 to 120 a minute until paramedics arrive. To do chest compressions, push hard and fast in the center of the chest. You don't need to do rescue breathing.
If you or someone nearby knows CPR, begin providing it if it's needed. CPR can help maintain blood flow to the organs until an electrical shock (defibrillation) can be given.
Find out if an automated external defibrillator (AED) is available nearby. These portable defibrilla-
tors, which can deliver an electric shock that may restart heartbeats, are available in an increasing number of places, such as in airplanes, police cars and shopping malls. They can even be purchased for your home.
No training is required. The AED will tell you what to do. It's programmed to allow a shock only
when appropriate.
Causes Certain conditions can lead to, or cause, an arrhythmia, including:
A heart attack that's occurring right now
Scarring of heart tissue from a prior heart attack
Changes to your heart's structure, such as from cardiomyopathy
Blocked arteries in your heart (coronary artery disease)
High blood pressure
Overactive thyroid gland (hyperthyroidism)
Underactive thyroid gland (hypothyroidism)
Diabetes
Sleep apnea
Other things that can cause an arrhythmia include:
Smoking
Drinking too much alcohol or caffeine
Drug abuse
Stress or anxiety
Certain medications and supplements, including over-the-counter cold and allergy drugs and nutritional supplements
Genetics
Risk factors Certain conditions may increase your risk of developing an arrhythmia. These include:
Coronary artery disease, other heart problems and previous heart surgery. Narrowed heart arteries, a heart attack, abnormal heart valves, prior heart surgery, heart failure, cardiomyopathy and other heart damage are risk factors for almost any kind of arrhythmia.
High blood pressure. This increases your risk of developing coronary artery disease. It may also cause the walls of your left ventricle to become stiff and thick, which can change how electrical impulses travel through your heart.
Congenital heart disease. Being born with a heart abnormality may affect your heart's rhythm.
Thyroid problems. Having an overactive or underactive thyroid gland can raise your risk of arrhythmias.
Diabetes. Your risk of developing coronary artery disease and high blood pressure greatly increases with uncontrolled diabetes.
Obstructive sleep apnea. This disorder, in which your breathing is interrupted during sleep, can increase your risk of bradycardia, atrial fibrillation and other arrhythmias.
Electrolyte imbalance. Substances in your blood called electrolytes — such as potassium, sodium, calcium and magnesium — help trigger and conduct the electrical impulses in your heart. Electrolyte levels that are too high or too low can affect your heart's electrical impulses and contribute to arrhythmia development.
Other factors that may put you at higher risk of developing an arrhythmia include:
Drugs and supplements. Certain over-the-counter cough and cold medicines and certain prescription drugs may contribute to arrhythmia development.
Drinking too much alcohol. Drinking too much alcohol can affect the electrical impulses in your heart and can increase the chance of developing atrial fibrillation.
Caffeine, nicotine or illegal drug use. Caffeine, nicotine and other stimulants can cause your heart to beat faster and may contribute to the development of more-serious arrhythmias. Illegal drugs, such as amphetamines and cocaine, may profoundly affect the heart and lead to many types of arrhythmias or to sudden death due to ventricular fibrillation.
Complications Certain arrhythmias may increase your risk of developing conditions such as: 
Stroke. Heart arrhythmias are associated with an increased risk of blood clots. If a clot breaks
loose, it can travel from your heart to your brain. There it might block blood flow, causing a stroke. If you have a heart arrhythmia, your risk of stroke is increased if you have an existing heart disease or are 65 or older.
Certain medications, such as blood thinners, can greatly lower your risk of stroke or damage to
other organs caused by blood clots. Your doctor will determine if a blood-thinning medication is appropriate for you, depending on your type of arrhythmia and your risk of blood clots.
Heart failure. Heart failure can result if your heart is pumping ineffectively for a prolonged period due to a bradycardia or tachycardia, such as atrial fibrillation. Sometimes controlling the rate of an arrhythmia that's causing heart failure can improve your heart's function.
Prevention To prevent heart arrhythmia, it's important to live a heart-healthy lifestyle to reduce your risk of heart disease. A heart-healthy lifestyle may include:
Eating a heart-healthy diet
Staying physically active and keeping a healthy weight
Avoiding smoking
Limiting or avoiding caffeine and alcohol
Reducing stress, as intense stress and anger can cause heart rhythm problems
Using over-the-counter medications with caution, as some cold and cough medications contain stimulants that may trigger a rapid heartbeat
Top 10 Things You Should Know About Heart Rhythm At Scripps Health, we know that when it comes to your heart, experience matters. And our board-certified cardiac electrophysiologists diagnose and treat more patients with abnormal heart rhythms than any other health care provider in San Diego. Recognized as leaders for their groundbreaking research, our renowned electrophysiologists are continually looking for new and better ways to manage and treat heart rhythm disorders; ensuring Scripps patients have access to the most advanced technology. Throughout the Scripps cardiovascular network, electrophysiologists work hand-in-hand with your primary care physician, cardiologist and medical colleagues to provide the best possible treatment options for all types of arrhythmias. If you or a loved one has been diagnosed with an abnormal heart rhythm (arrythmia), this guide will help you better understand arrhythmia, including what can be done to manage and even cure the condition. What is a Normal Heart Rhythm? Normally, the heart beats in a regular rhythm and at a rate that is appropriate for the work the body is doing.
The electrical system of your heart initiates each heartbeat and creates signals that trigger the heart to pump. These electrical signals control the heart rate and rhythm. A normal heartbeat has a specific pattern of electrical flow throughout the heart
When Your Heart Rhythm Isn’t Normal 1. Heart rhythm problems are called arrhythmias and result from a problem in the electrical system of the heart. An arrhythmia refers to an abnormal heart rate or any change from your normal heart beat or a change from your normal regular heart beat pattern. • A fast heart rate (in adults, more than 100 beats per minute) is called tachycardia. • A slow heart rate (less than 60 beats per minute) is referred to as bradycardia. 2. Approximately one in 18 people, or 5 percent of the U.S. population has an arrhythmia. A recent study has also suggested that one in four adult Americans over the age of 40 could develop an irregular heartbeat. 3. Arrhythmias can affect anyone — even people who are otherwise healthy and free of other forms of heart disease. Things that can cause the heart to beat abnormally include heavy smoking, alcohol use, excess caffeine or other stimulants, stress, thyroid disease, and fever. Expected changes in heart rate also occur during physical activity, stress or excitement, and sleep. 4. Arrhythmias can cause a few types of symptoms. These symptoms happen because the heart is not beating regularly or may not be pumping blood as well as it normally would. Symptoms include: • A sensation of feeling one’s own heart beat (palpitations) • Fainting • Light-headedness, dizziness • Chest pain • Shortness of breath • Paleness • Temporarily inability to breathe. 5. Arrhythmias may be completely harmless or they can be life-threatening. Some arrhythmias are very brief and don’t affect your overall heart rhythm. But if arrhythmias last longer, they may cause your heart rate to be too slow or too fast or erratic, causing the heart to pump less effectively. 6. Atrial fibrillation, or “afib,” is the most common type of abnormal heart rhythm. Although about 2 million Americans have it, atrial fibrillation is not the same for everyone. If you have afib, the upper chambers of your heart beat in a rapid and disorganized way, called fibrillating.
6.What is unique to afib is that symptoms can range from mild to severe, and treatment can range from minimal lifestyle changes to open heart surgery. 7. Age and gender come into play in developing afib. Men are slightly more likely than women to develop afib, but women diagnosed with it carry a longer-term risk of premature death. Older people are somewhat more likely to have afib than younger people. In fact, by the time you reach 80, you have about a 10 to 15 percent chance of having it. However, about half of everyone who has afib is younger than 75. 8. Atrial fibrillation increases your stroke risk. Stroke is the biggest risk of having atrial fibrillation. Fifteen percent of all strokes occur due to atrial fibrillation because blood flow in the upper chambers of the heart is sluggish and may allow a clot to form. These clots can potentially travel to the brain, causing a stroke. 9. There are a variety of treatments and therapies that will help you manage your abnormal heart rhythm. These include lifestyle modifications, medications, ablation, open heart surgery and pacemaker implantations. Scripps cardiac specialists will partner with you to decide on the best plan, taking into account your needs, symptoms, type of arrhythmia and the cause. 10. The key to reducing your risk for arrhythmias is to take the best possible care of your heart. You can do this by managing your existing health conditions, following a healthy lifestyle and avoiding substances that can trigger arrhythmias.
Սրտի առիթմիա Առիթմիա (շողացող) Շողացող առիթմիան ինսուլտների հիմնական պատճառներից է, հատկապես տարեցների շրջանում։ Տարիքի հետ զգալիորեն աճում է շողացող առիթմիայի հաճախականությունը։ Նախասրտերի ֆիբրիլյացիան պայմանավորված է մկանաթելերի անկանոն կծկումներով, որոնք առաջանում են կրկնակի դրդման մեխանիզմով։ Տարբերում են առաջնային (իդիոպաթիկ) և երկրորդային շողացող առիթմի ա։ Երկրորդային շողացող առիթմիայի կարող են հանգեցնել. - սրտի փականների ռևմատիկ ախտահարումը (հաճախ), - սրտի իշեմիկ հիվանդությունը (հաճախ), - հիպերթիրեոզը (հաճախ), - հիպերտրոֆիկ և դիլատացիոն կարդիոմիոպաթիաները, - հիպերտոնիկ սիրտը, - երկփեղկ փականի պրոլապսը, - պերիկարդիտը, - հիպօքսեմիայով և (կամ) սրտի աջ հատվածների գերբեռնվածությամբ ուղեկցվող թոքերի հիվանդությունները, - թոքային զարկերակի թրոմբէմբոլիան, - շաքարային դիաբետը, - սինուսային հանգույցի թուլության համախտանիշը («տախիկարդիաբրադիկարդիա» համախտանիշը՝ որպես դրա հաճախ հանդիպող տարբերակ), - ալկոհոլային թունավորումը, - հիպոկալիեմիան, - վագուսի տոնուսի աճը (շողացում՝ ուտելուց հետո, հանգստի պայմաններում, գիշերային ժամերին, ալկոհոլ ընդունելուց հետո և սինուսային բրադիկարդիայի հակման դեպքում), - սիմպաթիկ նյարդային համակարգի տոնուսի աճը (շողացում՝ ֆիզիկական կամ հոգեհուզական լարումից հետո, ցերեկային ժամերին և սինուսային տախիկարդիայի հակման դեպքում), - խոլինոլիտիկներ կիրառելը։
Սակայն պետք է հաշվի առնել նաև, որ շողացող առիթմիան կարող է զարգանալ նաև ախտաբանության բացակայության պարագայում։ Հիվանդին հետազոտելիս կարևոր է հաշվի առնել՝ շողացումը պարոքսիզմայի՞ն է, խրոնիկակա՞ն, թե՞ վերջերս ծագած (2 օրվա ընթացքում, թե՞ ավելի շուտ), նախկինում զարգացե՞լ է և ի՞նչ հաճախականությամբ, ինչի՞ց հետո, սրտի կծկումների հաճախականությունը, պարոքսիզմի բուժման արդյունավետությունը։ ԷՍԳ-ն գնահատելիս հատուկ ուշադրություն են դարձնում ձախ փորոքի գերաճի նշանների, P ատամիկի առկայությանը, դրա ձևին և տևողությանը, ST հատվածի փոփոխություններին, Հիսի խրձի ոտիկների պաշարումներին, տարած ինֆարկտի նշաններին։
Շողացող առիթմիայի պարոքսիզմ
Շողացման պարոքսիզմները հաճախ հեմոդինամիկայի արտահայտված խանգարումներ չեն առաջացնում, և հիվանդը դրանք կարող է նույնիսկ չզգալ։ Նման դեպքերում անհապաղ հակաառիթմիկ բուժում ցուցված չէ և այն կարող է նույնիսկ վատթարացնել հեմոդինամիկան։ Նպատակահարմար է նշանակել ներքին ընդունման խինիդին կամ պրոպրանոլոլ։ Անհապաղ հակաառիթմիկ բուժում ցուցված է, երբ հիվանդի վիճակը զգալիորեն վատթարանում է։ Այդ դեպքում առավել արդյունավետ է ամիոդարոնը։ Ներերակային, կաթիլային դանդաղ (20
րոպեից մինչև 2 ժամ) ներարկում են 250 մլ 5%-անոց գլյուկոզայի լուծույթի մեջ՝ 5 մգ/ կգ դեղաչափով։ Անհրաժեշտության դեպքում ամիոդարոնը կարելի է կրկնակի նշանակել 24 ժամ անց։ Ներքին ընդունման ամիոդարոնը կիրառվում է սկզբում 200 մգ՝ օրը 3 անգամ առաջին շաբաթվա ընթացքում, հետագայում՝ 200 մգ օրը 2 անգամ երկրորդ շաբաթվա ընթացքում և անցում պահպանողական դեղաչափի (200 մգ կամ ավելի քիչ) ։ Սակայն պետք է հիշել, որ ամիոդարոնը չափազանց տոքսիկ է, երկարատև օգտագործման դեպքում առաջացնում է թոքերի ֆիբրոզ, լյարդի ֆունկցիաների խանգարում, ծայրամասային նեյրոպաթիաներ, հիպո- կամ հիպերթիրեոզ, մաշկի պիգմենտացիայի խանգարում։ Սիմպաթիկ նյարդային համակարգի տոնուսի աճի հետևանքով առաջացած շողացման բուժումն իրականացվում է β-ադրենապաշարիչներով. 5-10 մգ պրոպրանոլոլ՝ ներերակային դանդաղ (1 մգ րոպեում)։
Թափառող նյարդի տոնուսի աճի հետևանքով առաջացած շողացման բուժումն իրականացվում է դիզոպիրամիդով (օրը 100- 200 մգ՝ 3-4 անգամ ներքին ընդունման)։ Շողացման պարոքսիզմի ժամանակ կարող են օգտագործվել նաև վերապամիլը և դիգոքսինը։ Սակայն պետք է նկատի ունենալ, որ դիգոքսինի ազդեցությունն ի հայտ է գալիս ուշացումով, իսկ ռիթմը դանդաղում է աննշան։ Վոլֆ-Պարկինսոն-Ուայթի համախտանիշով ուղեկցվող շողացման պարոքսիզմի դեպքում սրտային գլիկոզիդները, β-ադրենոպաշարիչները և կալցիումի ներհակորդները հակացուցված են: Դրանք կարող են ավելի հաճախականացնել փորոքների կծկումները' հանգեցնելով փորոքների ֆիբրիլյացիայի: Նպատակահարմար է կիրառել էլեկտրական կարդիովերսիա, ինչպես նաև IC խմբի դեղեր և պրոկաինամիդ: Մշտական շողացող առիթմիայի բուժման նպատակները. - հիմնական ախտաբանության բուժում, - փորոքների կծկումների հաճախականության կարգավորում, - սինուսային ռիթմի վերականգնում (անհրաժեշտության դեպքում), - սրտային անբավարարության նշանների վերացում, - թրոմբէմբոլիաների կանխում։ Տախիսիստոլիայից նորմոսիստոլիային անցնելու և փորոքների կծկումների հաճախականությունը նվազեցնելու համար նշանակում են β-ադրենապաշարիչներ (պրոպրանոլոլ կամ ատենոլոլ) կամ վերապամիլ։ Որոշ դեպքերում սինուսային ռիթմը վերականգնելու համար հաջողությամբ կարող են կիրառվել IA, IC խմբերի դեղերը և ամիոդարոնը։ Եթե շողացող առիթմիան տևում է 48 ժամից ավելի, սինուսային ռիթմը վերականգնելու համար նախքան էլեկտրական կարդիովերսիա կատարելը նշանակում են հակակոագուլյանտային բուժում (առնվազն 3 շաբաթվա ընթացքում)։ Հետագայում սինուսային ռիթմը պահպանելու և շողացման կրկնակի զարգացումը կանխելու նպատակով նշանակում են IC խմբի դեղեր կամ ամիոդարոն։
Americare Hospice, Inc Americare Hospice, Inc is a hospice care center situated at Los Angeles, California. This palliative care is medicare certified, hence if you are covered by medicare, medicare will pay the hospice for your care.
4430 Santa Monica Blvd, Los Angeles, CA 90029
818-641-5957
Առիթմիա (սինուսային)
Սինուսային առիթմիան մանկական և պատանեկան տարիքում որպես ֆիզիոլոգիական երևույթ հաճախ է հանդիպում։ Սինուսային առիթմիայի դեպքում սինուսային հանգույցի գրգիռները անհամաչափ ռիթմով են ծագում։ Այս դեպքում շնչական գործողության հետևանքով թափառող նյարդի տոնուսը փոփոխվում է։ Ներշնչման փուլում սրտի գործունեության հաճախականությունն ավելանում է, իսկ արտաշնչման փուլում՝ պակասում։ Այդ պատճառով էլ սինուսային առիթմիան կոչվում է նաև շնչական։ Առիթմիայի այս ձևի առաջացման գործում կարևոր դեր ունի թափառող նյարդի սրտային կենտրոնների տոնուսի վիճակը. որքան բարձր է տոնուսը, այնքան ավելի արտահայտված է սինուսային առիթմիան։ Վաղ մանկական տարիքում սինուսային առիթմիա գրեթե չի դիտվում, ինչը կապված է այդ տարիքի երեխաների մոտ թափառող նյարդի սրտային կենտրոնների թույլ զարգացման հետ։ Սինուսային առիթմիան ԷՍԳ-ի վրա արտահայտվում է անհավասար հատվածներով՝ կախված T—P տարածությունների տարբեր չափերից։ Սինուսային առիթմիան կարող է լինել նաև սինուսային հանգույցի ախտահարման հետևանք և հանդես գալ սրտի տարբեր օրգանական հիվանդությունների՝ դիֆթերիայի, ռևմատիզմի և այլնի ժամանակ։ Այս դեպքում սրտի աշխատանքի հաճախացումները կապված չեն շնչական գործողության հետ, ուստի և շնչական առիթմիա չեն անվանվում։ էքստրասիստոլիան սրտի գրգռողական ֆունկցիայի խանգարումն է, որն արտահայտվում է հաղորդչական ուղու որևէ մասում գրգռողականության բարձրացմամբ։ Դրա հետևանքով սրտի որևէ կետից մերթ ընդ մերթ ծագում են արտահերթ, ժամանակից շուտ հայտնվող գրգիռներ, որոնք պատճառ են լինում սրտի վաղաժամ կծկման։ Էքստրասիստոլան կարող է ծագել սրտի տարբեր մասերից։ Ըստ գրգռման տեղի՝ տարբերում են սինուսային, նախասրտային, նախասիրտ-փորոքային և փորոքային էքստրասիստոլաներ։ Այս առիթմիան ավելի բնորոշ է մեծահասակներին, բայց հանդիպում է նաև երեխաների, մինչև անգամ պտղի մոտ։ Էքստրասիստոլան հաճախ արտահայտվում է նևրոզով տառապող երեխաների մոտ, բայց երբեմն դիտվում է նաև միանգամայն առողջ երեխաների մոտ։ Այն կարող է առաջանալ ներզատական խանգարումների, շնչուղիների լորձաթաղանթի գրգռման, ստամոքսաաղիքային համակարգի և այլ ախտահարված օրգանների ռեֆլեքսային ազդակներից։ Երեխաների մոտ էքստրասիստոլա կարող է առաջանալ սրտի օրգանական հիվանդություններից՝ դիֆթերիա, ռևմատիզմ, իդիոպաթիկ միոկարղիտ, սրտի բնածին արատներ և այլն։
Ճիշտ հաջորդականությամբ ծագող էքստրասիստոլաները կոչվում են ալոռիթմիա։ Դրանք կարող են արտահայտվել տարբեր ձևերով. մեկընդմեջ (բիգեմինիա), ամեն երկու նորմալ կծկումներից հետո (տրիգեմինիա), երեք նորմալ կծկումներից հետո (տետրագեմինիա): Երբեմն էքստրասիստոլան կոմպենսատոր դադար չի ունենում և կարծես տեղակայված է սրտային երկու նորմալ կոմպլեքսների միջև (ներդրված էքստրասիստոլա): Էքստրասիստոլան կլինիկորեն արտահայտվում է սրտի կանգնելու, մարելու զգացումով, կամ ընկալվում է որպես ուժեղ հրոց՝ կրծքավանդակի առաջնային պատին։ Կրծքավանդակի շոշափմամբ էքստրասիստոլան արտահայտվում է վաղաժամ սրտային հրոցով։ Ականջելիս լսվում է լրացուցիչ տոն, որից հետո՝ այսպես կոչված կոմպենսատոր դադար։ Պուլսի շոշափումը հայտնաբերում է նորմայից ավելի թույլ պուլսային ալիք, ապա՝ դադար։ Սինուսային էքստրասիստոլաներին բնորոշ է էքստրասիստոլայի QRS կոմպլեքսից առաջ P ատամիկի առկայությունը։ P ատամիկը չի փոփոխված, PQ տարածությունը էքստրասիստոլայի կոմպլեքսում նույնն է, ինչ մյուս կոմպլեքսներում։ Փոփոխված չէ նաև QRS փորոքային կոմպլեքսը։ Էքստրասիստոլայից հետո ընդմիջումը հավասար է սովորական RR տարածությանը։ Նախաէքստրասիստոլային և ետ էքստրասիստոլային տարածությունների գումարը երկու RR տարածություններից փոքր է։ Նախասրտային էքստրասիստոլան բնորոշվում է սրտային ցիկլի վաղաժամ ծագումով, էքստրասիստոլային նախորդող դիաստոլային շրջանի կարճացումով։ Վաղաժամ էքստրասիստոլային կծկումից առաջ առկա է P ատամիկը։ Որքան էքստրասիստոլային գրգիռը սինուսային հանգույցին մոտ է ծագում, այնքան P-ն իր ձևով նման է լինում սովորականին։ Եթե այն ուղղված է նույն կողմը, ինչ որ սովորականը, նշանակում է էքստրասիստոլան ծագում է աջ նախասրտից, եթե P ատամիկը հակադարձ ուղղություն ունի, ուրեմն էքստրասիստոլան ծագում է ձախ
նախասրտից։ PQ տարածության մեծությունը էքստրասիստոլայի դեպքում նույնպես կախված է նախասրտում էքստրասիստոլային գրգիռի տեղակայումից. որքան ախտածին օջախը մոտ է նախասիրտ-փորոքային հան-գույցին, այնքան PQ տարածությունն ավելի կարճ է։ Փորոքային կոմպլեքսը նախասրտային էքստրասիստոլայի ժամանակ մնում է անփոփոխ։ Էքստրասիստոլայի շատ վաղ առաջացման դեպքում գրգիռը հասնում է փորոքներին նրանց բացարձակ ռեֆրակտեր փուլում, և նրանք գրգռին պատասխան կծկում չեն տալիս։ ԷՍԳ-ի վրա բացակայում է փորոքային QRS կոմպլեքսը, P դրական ատամիկը մոտենում է 1-ին կամ ձուլվում նրա հետ, որին հաջորդում է երկարատև դադարը։ Այսպիսի էքստրասիստոլան կոչվում է պաշարված։ Եթե նախասրտային էքստրասիստոլան առաջանում է փորոքների դանդաղ ռիթմի դեպքում, ապա սինուսային հանգույցում ծագած գրգիռը կարող է փոխանցվել փորոքներին այն ժամանակ, երբ նրանք արդեն դուրս են եկել էքստրասիստոլային հաջորդող ռեֆրակտեր փուլից։ Այդպիսի դեպքերում առաջացած էքստրասիստոլան, կարծեք, տեղադրված է երկու նորմալ փորոքային կծկումների միջև (ներդրված էքստրասիստոլա) և նրան հաջորդող երկարատև դադարը բացակայում է, իսկ սրտային ցիկլի տարածությունները չեն փոփոխվում։ Ներդրված էքստրասիստոլայից հետո PQ տարածությունը երբեմն խիստ երկարում է։
Նախասիրտ-փորոքային էքստրասիստոլաները ծագում են Աշոֆ-Տավարայի հանգույցում առաջացած արտահերթ գրգիռներից։ Տարբերում են հանգույցի վերին, միջին և ստորին hատվածներից ծագած նախասիրտ-փորոքային էքստրասիստոլաներ։ Սրանց դեպքում նախասրտերի գրգռումը տարածվում է հակառակ ուղղությամբ, որի պատճառով էլ P ատամիկը միշտ բացասական է լինում։ Երբ էքստրասիստոլան ծագում է հանգույցի վերին հատվածից, P-ն լինում է բացասական, PQ տարածությունը՝ կարճացած, իսկ QRS-ը՝ նորմալ։ Երբ գրգիռը ծագում է նախասիրտ-փորոքային հանգույցի միջին hատվածից, նախասրտերը և փորոքները գրգռվում են միաժամանակ, որի հետևանքով P-ն միաձուլվում է փորոքային QRS կոմպլեքսի հետ: Երբ գրգիռն առաջանում է նախասիրտփորոքային հանգույցի ստորին հատվածում, փորոքները գրգռվում են նախասրտերից ավելի շուտ, որի պատճառով P բացասական ատամիկը տեղադրվում է վաղաժամ առաջացած փորոքային QRS կոմպլեքսից հետո՝ R և T ատամիկների միջև։ Էքստրասիստոլային հաջորդում է կոմպենսատոր դադարը, որը, սակայն ավելի կարճատև է լինում, քան փորոքային էքստրասիստոլայի ժամանակ։ Փորոքային էքստրասիստոլան տարբերվում է նրանով, որ չի առաջացնում նախասրտային P ալիք։ Նախասրտերը շարունակում են իրենց նորմալ ռիթմով կծկվել, P ատամիկը հանդես է գալիս ժամաչափ ընդմիջումներով, երբեմն էլ ձուլվում է էքստրասիստոլային QRS և T ատամիկների հետ։ Փորոքային QRS կոմպլեքսը, որը ժամանակից շուտ է առաջանում, լինում է մեծացած և ձևափոխված։ Դա հետևանք է այն բանի, որ էքստրասիստոլայի այս ձևի դեպքում փորոքները միաժամանակ չեն կծկվում։ Փորոքային էքստրասիստոլայից հետո դիտվում է լավ արտահայտված կոմպենսատոր դադար։ Էքստրասիստոլայից հետո դիաստոլայի տևողությունը մոտավորապես հավասար է երկու սովորական դիաստոլաների գումարին։ T ատամիկը լինում է բութ և լայն, R ատամիկի նկատմամբ hաճախ հակառակ ուղղությունն է ունենում։ RS—T տարածությունը բացակայում է, QRS կոմպլեքսն անմիջապես փոխանցվում է T ատամիկին։ Ըստ QRS կոմպլեքսի գլխավոր ատամիկի ուղղության տարբերում են հետևյալ տիպերի էքստրասիստոլաներ. 1. աջ փորոքային տիպի էքստրասիստոլա, երբ QRS կոմպլեքսի գլխավոր R ատամիկն I կայունաձև արտածումում ուղղված է վեր և ցած՝ III արտածումում։ 2. ձախ փորոքային տիպի էքստրասիստոլա, երբ QRS էքստրասիստոլային
կոմպլեքսը I կայունաձև արտածումում ցած է ուղղված, իսկ III-ում՝ վեր ։ Էքստրասիստոլայի բուժումը ձեռնարկվում է այն դեպքում, երբ այդ ախտաբանական վիճակն անհանգստացնում է հիվանդին։ Եթե էքստրասիստոլայի առաջացումը պայմանավորված է նյարդային համակարգի գրգռականության բարձրացմամբ, նշանակվում են բրոմի, կատվախոտի պատրաստուկներ և այլն։ Եթե էքստրասիստոլան hետևանք է այս կամ այն սրտային հիվանդության, ապա պետք է բուժել հիմնական հիվանդությունը։ Միոկարդի գրգռականության իջեցմանը նպաստում են կալիումի պատրաստուկները։ Նշանակվում է կալիումի քլորիդի 10%-անոց լուծույթ, ճաշի գդալով, օրը երեք անգամ, 20-25 օր տևողությամբ։ Լավ արդյունք է տալիս կոկարբոքսիլազա ֆերմենտը, որը սրտամկանում կանոնավորում է ածխաջրային փոխանակությունը։