Conclusies en uitdagingen

Het rapport schetst een dubbel beeld van het Brussels kenniskapitaal. De concentratie aan kennisintensieve jobs in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest blijft bijzonder groot, nergens anders in ons land is de concentratie aan kenniswerkers zo groot. Toch horen we een aantal alarmbellen rinkelen. Het aantal kennisjobs nam het voorbije decennium nog lichtjes toe, maar minder sterk dan in de rand en in andere regio’s, en minder sterk dan het totale aantal jobs. Paniek is niet nodig, actie wel.

Voka Metropolitan ziet een aantal bedreigingen voor de positie van Brussel als hét Belgische kenniscentrum.

• Kennisintensieve ondernemingen hebben een grote talentvijver nodig om uit te vissen. Mobiliteit en bereikbaarheid zijn essentiële wapens in de war for talent. Maar Brussel slibt dicht en dat schrikt pendelend talent af.

• Brussel heeft zeker nog troeven om (internationaal) talent aan te trekken. Denk maar aan het culturele aanbod, de multiculturele omgeving en de intense internationale contacten. Maar het

Brussels Hoofdstedelijk Gewest kampt ook met handicaps, zoals de schaarste op de woningmarkt, te beperkte voorzieningen voor jonge gezinnen met kinderen, en wijken die problemen hebben met veiligheid en netheid. Voor het aantrekken van expats vormt de administratieve rompslomp dan weer een hinderpaal.

• Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest kampt met een gebrek aan ruimte, vooral voor de ontwikkeling van nieuwe zones of campussen voor kennisbedrijven. Vergunningstrajecten voor nieuwe bedrijfsinvesteringen zijn vaak een administratieve lijdensweg. Het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest loopt ook achter op vlak van digitale connectiviteit.

• De internationale bereikbaarheid via de luchthaven en het HST-net, die cruciaal is om te kunnen concurreren met de grootstedelijke centra in de buurlanden, botst op een onzekere toekomst.

• De schaal van het gewest maakt de regionale ondersteuning van bedrijven en innovatie in Brussel relatief beperkt. Vlaanderen en Wallonië kunnen op dat gebied sterkere impulsen geven aan ondernemingen.

We beperken ons niet tot waarschuwen, we willen met het Brusselse bedrijfsleven ook actief meewerken aan oplossingen om ons kenniskapitaal te bewaken en te versterken. Daarom formuleren we ook een reeks aanbevelingen, waarover we verder in dialoog willen gaan met de beleidsmakers.