Kenniswerkers motor van Brusselse economie

Brussel belangrijkste kenniscluster van het land Jan van Doren

Kenniswerkers vormen de jobmotor van de Brusselse economie. Voor elke nieuwe kenniswerker in Brussel worden er nog eens twee jobs gecreëerd, waarvan één voor een kortgeschoolde. Dat blijkt uit een nieuwe studie in opdracht van Voka Metropolitan. Brussel is de belangrijkste kenniscluster van het land met 340.000 kennisjobs, al staat die positie onder druk. Voka Metropolitan vraagt de Brusselse beleidsmakers om een strategie te ontwikkelen die de kenniseconomie in Brussel valoriseert en verder versterkt.

Kenniswerkers motor van de Brusselse economie

Nieuwe Vokastudie brengt Brusselse kenniseconomie in kaart

Het Brussels kenniskapitaal

Kenniswerkers als economische motor

De studie lezen? Ontdek alles over het eindrapport van de onderzoekers of bekijk het webinar door onderstaande QR-code te scannen. Eric Laureys (Voka), Stijn Christiaens (Collibra), IsabelleBlomme (KPMG) en Stefaan Sonck Thiebaut (Innoviris) becommentariëren de studie bij de voorstelling ervan.

IIn opdracht van Voka Metropolitan becijferde een team onderzoekers van VUB, ULB en KU Leuven het aantal kenniswerkers in Brussel en de rest van het land, en bracht de dynamiek van de voorbije jaren in kaart.

De Brusselse kenniseconomie in perspectief

Het onderzoek levert vier belangrijke resultaten. 1 Brussel is en blijft de Belgische kenniscluster nummer één. Het Brusselse gewest telt 340.000 kennisintensieve jobs. Bijna de helft (45%) van alle jobs in Brussel is kennisintensief. In

Vlaanderen (31%) en Wallonië (31%) is dat aandeel aanzienlijk lager. 2 Kenniswerkers in Brussel hebben een grote impact op de hele economie. Per kenniswerker die erbij komt, worden nog eens twee jobs gecreëerd, waarvan één voor kortgeschoolden. De studie geeft ook aan dat de Brusselse kenniswerkers ook jobs genereren buiten Brussel. 3 De motor van de Brusselse kenniseconomie sputtert. Het aantal kenniswerkers in Brussel groeide de voorbije 12 jaar gemiddeld met jaarlijks amper 0,5%.

In de provincies Vlaams en Waals

Brabant lag de groei drie keer zo hoog. 4 We zien steeds meer kennisclusters in de rand van Brussel, vooral in de Noordrand met Zaventem als trekpleister, en Bereikbaar zijn voor ook op de as naar Antwerpen of naar Leuven. We hebben dus niet meer te maken met één cenpendelend talent traal kenniscentrum, maar met een Brusselse kenniscluster die geconnecteerd is met clusters blijft een uitdaging. buiten Brussel.

Actie nodig

Volgens Voka Metropolitan is actie nodig op verschillende terreinen om Brussel als het Bélgische kenniscentrum bij uitstek te behouden, en tegelijk om de kennisjobs meer te valoriseren als hefboom voor de hele economie, ook voor activiteiten die niet zo kennisintensief zijn.

Kris Cloots, voorzitter Voka Metropolitan, verwelkomt leden en politici bij de voorstellingvande studie. De internationale bereikbaarheid via de luchthaven en het HSTnet, die cruciaal is om te kunnen concurreren met de grootstedelijke centra in de buurlanden, botst op een onzekere toekomst. Geef de luchthaven rechtszekerheid om zich verder te ontwikkelen . De digitale connectiviteit is een belangrijk aandachtspunt. Met een versnelde uitrol van een kwalitatief en performant 5Gnet kan de Brusselse metropool vooroplopen in Europa. 2. Versterk de hefboom van kenniswerkers voor kortgeschoolden De kenniseconomie genereert extra jobs voor kortgeschoolden, maar die raken onvoldoende ingevuld. Een sterkere begeleiding en opleiding van werkzoekenden moeten volop inzetten op talenkennis en de juiste arbeidsattitude. Werkzoekenden dienen meer te worden geactiveerd, met controles en sancties. Bedrijven in de Brusselse metropool moeten diversiteit en inclusie nog hoger op de agenda zetten. 3. Focus op duurzaamheid en digitalisering Duurzaamheid en digitalisering zijn voor elke kenniscluster (en elke stad en regio) dé grote uitdagingen van de toekomst. Brussel beschikt hier over veel expertise bij bedrijven, die meer ingezet kan worden voor een duurzame energietransitie. Dat geldt ook voor de digitalisering, maar dan dient Brussel leidend te zijn in de uitrol van 5G, in plaats van op de rem te staan.

1. Versterk de attractiviteit van Brussel voor kenniswerkers Kennisintensieve ondernemingen hebben een grote talentvijver nodig om uit te vissen. Mobiliteit en bereikbaarheid zijn essentiële wapens in de war for talent. Brussel slibt dicht en dat schrikt pendelend talent af. Brussel moet beter bereikbaar zijn. 4. Een metropolitane aanpak is nodig Naast de kennisclusters in het centrum van Brussel ontwikkelen zich belangrijke clusters in de brede rand. Dat vergt een metropolitane aanpak om kennisclusters verder te ontwikkelen, met een samenwerking BrusselVlaanderen, publiekprivaat en tussen kenniscentra over grenzen heen.

De strijd van Brusselse kennisbedrijven

Kennisbedrijven in Brussel en de rand leveren strijd om talent te blijven aantrekken, onder meer door in te zetten op bereikbaarheid en een aantrekkelijke werkplek.

Collibra groeide als spin-off van de VUB de voorbije tien jaar uit tot een mondiale speler inzake de analyse van ‘big data’. Het bedrijf verhuisde recentelijk zijn hoofdzetel naar de Gare Maritime, op de site van Tour & Taxis. “We hebben gekozen voor een aantrekkelijke werkomgeving in het centrum van Brussel. Bereikbaar zijn voor pendelend talent blijft wel een uitdaging”, zegt Stijn Christiaens, co-founder van Collibra. Hij heeft het ook moeilijk met de politieke versnippering in de brede Brusselse metropool, die zorgt voor administratieve overlast en uiteenlopende spelregels inzake fiscaliteit en steun aan bedrijven.

KPMG verhuisde zijn Belgische hoofdkantoor enkele jaren geleden van Evere (Brussels gewest) naar de luchthaven van Zaventem. “Dit is geen keuze tegen Brussel, dat als Europees beslissingscentrum aantrekkelijk blijft. Onze keuze heeft te maken met de goede bereikbaarheid van de luchthaven”, aldus Isabelle Blomme, partner en personeelsdirecteur bij KPMG. “De Brusselse metropool zou wel aantrekkelijker kunnen zijn voor buitenlands talent door minder administratieve en fiscale lasten voorexpats.”

AG Insurance heeft in de coronajaren zijn kantoren in het centrum van Brussel grondig gerenoveerd en heringericht tot een campus, waar ook externen gebruik van kunnen maken. “Wij zijn overtuigd van het belang van fysieke connectie om te kunnen leren, innoveren en groeien. We zien de AG Campus in Brussel als een verkeersknooppunt dat zorgt voor uitwisseling van kennis en ervaring en als een bruisende ontmoetingsplaats die creativiteit stimuleert en mensen energie geeft”, vertelt Jan Heyvaert, Chief Human Resources & Sustainability Officer. Met de nieuwe campus wil AG Insurance medewerkers extra motiveren om naar kantoor in Brussel te komen.