16 minute read
BELEXA ADVOCATEN
Enkele nieuwigheden in ons Burgerlijk Wetboek
Vanaf 1 januari 2023 treden enkele nieuwigheden in werking die ook voor u als ondernemer enkele nieuwe speelregels met zich meebrengen. We pikten er 2 interessante nieuwigheden voor u uit.
1. Invoering van de imprevisieleer Imprevisie houdt in dat zich na de totstandkoming van de overeenkomst abnormale en redelijkerwijze onvoorzienbare omstandigheden voordoen, die niet aan de fout van de partijen zijn toe te rekenen, maar die de nakoming van de verbintenissen door die partij in aanzienlijke mate verzwaren of bemoeilijken, waardoor het contractueel evenwicht wordt verstoord. Het verschil met overmacht is dat de verbintenissen niet ‘onmogelijk’ zijn geworden. De imprevisieleer heeft lange tijd in ons Belgisch recht géén ingang gevonden en dit vooral omwille van het principe dat overeenkomsten de partijen strekken tot wet.
De wetgever heeft zich nu evenwel aangesloten bij de moderne rechtstelsels en heeft dus voorzien dat een schuldenaar in bepaalde omstandigheden wel degelijk zijn medecontractant kan vragen om de overeenkomst te heronderhandelen met het oog op de aanpassing of beëindiging ervan.
Daarbij zal aan de volgende voorwaarden moeten worden voldaan: 1. Er is sprake van een verandering van omstandigheden die de uitvoering van het contract buitensporig bezwarend maakt. Dit is dermate dat de uitvoering ervan redelijkerwijze niet langer kan worden geëist. 2. Die verandering van omstandigheden moet ook onvoorzienbaar zijn geweest bij de contractsluiting. 3. Vervolgens mag die verandering van omstandigheden niet toe te rekenen zijn aan de schuldenaar. 4. De schuldenaar mag dit risico evenmin voor zijn rekening hebben genomen naar aanleiding van de contractsluiting. 5. Noch de wet, noch het contract hebben de mogelijkheid uitgesloten om zich op deze bepaling te beroepen. Het moet worden opgemerkt dat tijdens de duur van de heronderhandelingen de overeenkomsten nog steeds gerespecteerd dienen te worden door de partijen.
Bij afwijzing of mislukking van de heronderhandelingen binnen een redelijke termijn, kan men zich tot de rechter wenden (die de zaak behandelt zoals in kort geding) teneinde: » ofwel het contract te horen aanpassen om het in overeenstemming te brengen met ‘hetgeen de partijen redelijkerwijze zouden zijn overeengekomen op het tijdstip van de contractsluiting indien zij rekening hadden gehouden met de verandering van omstandigheden’; » ofwel de gehele of gedeeltelijke beëindiging van het contract te vragen (weliswaar op een datum die niet mag voorafgaan aan de verandering van omstandigheden) volgens nadere regels die de rechter vaststelt.
2. Battle of the forms eindelijk geregeld Lange tijd was het onduidelijk welke algemene voorwaarden nu van toepassing zijn wanneer beide partijen bij het sluiten van de overeenkomsten verwezen naar hun respectieve algemene voorwaarden? Zijn het de eerst meegedeelde voorwaarden? De laatst meegedeelde? Geen van beide? Kwam er überhaupt wel een contract tot stand?
Met de invoering van de nieuwe regels wordt nu een einde gemaakt aan de onduidelijkheid en geldt vanaf 1 januari 2023 dat, wanneer aanbod en aanvaarding verwijzen naar verschillende algemene voorwaarden, het contract niettemin tot stand komt. Beide algemene voorwaarden maken dan deel uit van het contract, met uitzondering van de onverenigbare bedingen die dan als het ware uit de overeenkomst gewipt worden.
Let wel, het contract komt niet tot stand indien een partij vooraf of zonder onnodige vertraging na de ontvangst van de aanvaarding uitdrukkelijk (en niet door middel van algemene voorwaarden) aangeeft dat zij niet wil gebonden zijn door een dergelijk contract. Wees dus bij de les en reageer tijdig wanneer u bepaalde van uw algemene voorwaarden liever niet uitgeschakeld ziet, dan wel andere zaken aan de overeenkomst wilt zien toegevoegd worden waarop u geen controle heeft.
In feite komt de regeling erop neer dat er meer gewaarwording zou zijn bij het contracteren. Vergenoeg u niet met verwijzingen naar algemene voorwaarden, maar neem uw contract in handen en onderhandel actief de belangrijkste samenwerkingsvoorwaarden.
Mathieu Malfait, Belexa
Wij zijn advocaten, maar vooral raadgevers.
Geert Coolman — Lab9
Geert Coolman, de op eenvoud en waarden gestelde ondernemer afkomstig uit Handzame, blijft niet alleen zichzelf maar ook zijn omringend team elke dag meer verbazen. Met zijn 26 Lab9winkels en Lab9 Pro legt hij een parcours af als een soort ‘Applemissionaris’. Het begon allemaal vanuit een overtuiging dat hij beter en anders kon doen dan de grote jongens uit de klas.
U heeft als zelfstandig ondernemer from scratch een hele weg afgelegd. Is wat u nu gerealiseerd heeft de vrucht van een lang gekoesterde droom? Of eerder het gevolg van een reeks opportuniteiten? “Thuis werd me ingeprent dat ik goede punten moest hebben op school. Dat, in combinatie met mijn grote belangstelling voor technologie, verklaart al voor een groot deel mijn drive. Maar eerst moest ik nog door een andere passage. Ik ging als jonge snaak aan de slag bij grote bedrijven die zich focusten op technologische toepassingen. Daar heb ik veel geleerd, maar ik kwam er op een gegeven ogenblik ook tot de conclusie dat de zaken te conservatief werden aangepakt en dat er niet kort genoeg op de bal werd gespeeld. Dat kon beter, vond ik. Ik had de ambitie om te differentiëren en te innoveren. Ik zag dus met andere woorden de opportuniteit in de markt. Zo is het allemaal begonnen. In 1993 waagde ik dan de grote sprong naar een eigen onderneming, samen met 2 andere collega’s/vrienden. Online Grafics werd in het Kortrijkse Kennedypark boven de doopvont gehouden als systeemintegrator in de grafische sector. Pas in 2007 gooide het bedrijf zich met zusteronderneming Lab9 ook als Apple Premium Reseller op de retail van Apple-producten voor de b2c-markt. Ik herinner me goed dat er met veel ongeloof naar ons werd gekeken, omdat we ons begaven op een terrein met grote spelers. Maar kijk, we zijn er nog altijd, en sommige anderen niet meer.”
De hamvraag is natuurlijk: wat moet je doen om bij het grote Apple binnen te geraken? “Ik was in tempore non suspectu al enkele keren de plas over gevlogen en was zo met het bedrijf in contact gekomen. Op een dag luisterde ik ook vol bewondering naar keynotespreker Steve Jobs, die zijn visie op de toekomst deelde in een seminarie. Dat was een eye-opener van jewelste. Geen al te ingewikkelde theorieën, eerder ‘keep it simple, lean and mean’. Zijn uitgesproken visie op de grafische (digitale) markt was opzienbarend. En toch werd diezelfde Jobs op een dag aan de deur gezet van zijn eigen bedrijf. Niet te begrijpen. Maar enkele jaren later, in 1997, kwam hij langs de grote poort weer binnen. Sowieso was Apple rond de eeuwwissel op zoek naar partners die overal mee in hun innovatieve verhaal wilden stappen. Dat sprak me danig aan. Mijn overtuiging en het feit dat ik goede relaties wist op te bouwen, hebben de deur opengezet voor een samenwerking die blijft duren.”
Kan u, zonder in detail te treden, inzage geven in de contractuele verbintenis en dito verplichtingen van beide partijen? “Het zal u misschien verwonderen, maar het contract tussen beide partijen is nog altijd jaarlijks opzegbaar. Maar de verlenging van het partnership gebeurt wel automatisch. Ach, voor Apple gelden een aantal fundamentele voorwaarden om te spreken van een gezonde relatie. Eén: ze willen groei zien. Daarnaast verwacht Apple van ons dat we de klanten gelukkiger maken: niet satisfy maar delight the customer dus. Ten derde: de relatie is grotendeels, voor 95% zeg maar, gestoeld op de verkoop van een monobrand. Dat we ook 5% andere merken aanbieden, daar malen ze dan weer niet om. Van een autorised seller voor de b2bmarkt zijn we dan in 2007, met de lancering van de Lab9-winkels, ook doorgegroeid naar een premium reseller voor de b2cmarkt.”
Apple beweert van zichzelf steevast de beste, de innovatiefste en de duurste te zijn. “Doordat software en hardware van dezelfde leverancier komt, krijg je ook de meest duurzame oplossing. En ook: wie Apple-aandelen koopt, kan met de meerwaarde elk jaar gratis een nieuwe iPhone aanschaffen. In het ondernemersleven komt het altijd op hetzelfde neer: zich onderscheiden en differentiëren is de boodschap. Iedereen mag zeggen wat hij wil, maar op dat vlak is Apple onklopbaar gebleken. Altijd een stap voor, sinds Steve Jobs en later Tim Cook de zaken aanstuurden. Apple staat voor een soort van ecosysteem, waarbij alles geconnecteerd is met alles. Jobs had destijds één grote fobie en dat was de angst om gekopieerd te worden. En dus wilde hij een uniek model, dat altijd zijn tijd voor zou zijn.”
Lab9 kiest voor een dubbele strategie: de Lab9-winkels enerzijds (b2c) en de dienstverlening aan bedrijven met Lab9 Pro anderzijds. In die zin is Lab9 zowel een service- als een retailbedrijf. Hoe anders is de toe te passen strategie? “Vooral de relatie met de klant is anders. In een Lab9-winkel wil de klant onmiddellijk en optimaal bediend worden. In een b2b-relatie loopt alles heel anders en volgen de zaken elkaar op na weken of maanden overleg. Qua strategie hebben we ook een enorme stap voorwaarts gezet door in de b2b-markt niet langer en alleen op grafische bedrijven te mikken, maar ook – middels de overname van het Brugse GCA in 2012 – op de bredere kmo-markt en instellingen zoals scholen en de overheid. Inzake dienstverlening naar bedrijven gaan we ook verder en verder met de oprichting van logistieke centra, zoals recent nog een in Kortrijk, een investering van 160.000 euro. Altijd met één bedoeling: bedrijven of instellingen maximaal ontzorgen.”
In eigen land heeft Lab9 zich zo goed als incontournable gemaakt. What’s next als u het over strategie heeft? Met dit model naar het buitenland, is dat ook een optie? “Blijven groeien staat helemaal bovenaan. Wat dat betreft challenget Apple ons ook voortdurend. Met de recente overname van het handelsfonds en de integratie van de vroegere Switch-winkels hebben we alvast 60 miljoen euro aan bijkomende business geërfd in de b2c-markt. En in de b2b-markt zoeken nog steeds veel bedrijven naar een betrouwbare IT-partner, geloof me vrij. Modellen evolueren ook. Net zoals je een wagen kan leasen en niet alleen kopen, behoort het aanbieden van een formule ‘Mac as a service’ meer en meer tot de mogelijkheden. En wat het buitenland betreft? Ja, natuurlijk kan dit model ook elders toegepast worden. Maar de zaken bevinden zich hier al in een voldoende grote stroomversnelling.”
Kunnen slimme Chinezen plots van achter de hoek opduiken en uw model onder druk zetten? “Dat zie ik niet meteen gebeuren hoor, en daar heb ik een goede reden voor. Ons model is zo uniek dat het ons zelfs een ‘oneerlijk voordeel’ oplevert. Daarmee bedoel ik dat we onnoemelijk veel troeven in eigen handen hebben, troeven waarop eventuele concurrenten alleen maar jaloers kunnen zijn. Ik denk hier aan onze nummer
1-positie in België, maar ook aan het feit dat we zo’n gigant als Apple in de rug voelen. Vergeet ook niet dat er geen 2 partijen de leidersplaats kunnen opeisen. Na de integratie van Switch kan letterlijk niemand om ons heen. We bevinden ons nu in een soort van vliegwielsituatie.”
Van de legendarische Nederlandse voetbalcoach Rinus Michels is de uitspraak dat voetbal oorlog is. Geldt hetzelfde voor de businesswereld? “Het woord oorlog vermijd ik liever. Maar dat een ondernemer de nodige vechtlust aan de dag moet leggen om zijn doel te bereiken, lijkt me vanzelfsprekend. En als het tegenslaat, dan moet je dat aanvaarden en er gewoon lessen uit trekken en terug opveren.”
U staat aan het hoofd van een groep met 230 mensen. Hoe krijgt u de neuzen in dezelfde richting? “Haha, blij dat u die vraag stelt. Het antwoord hangt hier aan de muur (verwijst naar een A4 waarop een piramide is getekend). Dat zijn onze basiswaarden en iedereen in het bedrijf weet dat we daar te allen tijde ook op terugvallen. Leest u maar mee: respect en vertrouwen, communicatie, deskundigheid, verantwoordelijkheid en maximale klantbeleving. De mensen aan boord zijn de grootste meerwaarde voor een bedrijf, daar moet u mij niet van overtuigen.”
Experts in de materie zeggen dat elk bedrijf rekening moet houden met een kleine groep voorlopers, een heel grote groep van middenmoters, en dan een kleine groep van achterlopers. Heeft u ook soms dat gevoel? “Klopt helemaal. In evaluaties houd ik daar ook rekening mee. Ik wil graag weten hoe een medewerker zich voelt. Niet alleen binnen de kantooruren, maar ook daarbuiten. Als je goed communiceert met elkaar, kan je vervolgens mensen beter proberen te maken. Soms lukt het helemaal niet, en dan moeten de wegen scheiden. Een manager is dat aan zichzelf verplicht.”
In 2020 overleed de legendarische Jack Welch, ooit uitgeroepen tot de Manager van de Eeuw. Hij was de man die na de overname van een bedrijf op het dak klom en er alle oude logo’s en vlaggen naar beneden haalde. Herkent u zich daarin? “Absoluut. Bij de overname van Switch kon de rebranding niet snel genoeg gebeuren. Dat is echter niet voldoende. Ook je normen en waarden moeten snel ingewerkt worden. Bij overnames schuif ik altijd 3 belangrijke woorden naar voor: respect, vertrouwen en ruimte om zichzelf te kunnen zijn binnen de nieuwe structuur. Elke overname is ook een ander verhaal. Er zijn overnames (denk aan het Switch-verhaal met zijn 15 winkels ) waar alles snel werd geïntegreerd, omdat het overgenomen bedrijf nu eenmaal vol met problemen zat. Maar er zijn ook overnames waar je de nieuwkomers de tijd moet gunnen om out te faseren, zoals met het Antwerpse Xpert-IT.”
Geert Coolman
richtte in 1993 geleden Online Grafics op. Intussen heet het bedrijf Lab9 Pro, met locaties in Kortrijk, Deurne en Hasselt. Het boekte in 2021 een omzet van 39 miljoen euro met 66 medewerkers (eind 2021).
Dochter Lab9 Stores heeft 26 winkels in België en boekte in 2021 een omzet van 38 miljoen euro met een 60-tal medewerkers (eind 2021).
Ook van Welch: ‘only the winner wins’, we hebben geen boodschap aan een tweede of derde plaats. “Absoluut akkoord. Maar ook met die nuance: je moet altijd streven naar de nummer 1-positie, maar ook beseffen dat je nooit alles kan winnen. Dat moet je dan aanvaarden. Toen we in 2020 al een eerste keer Switch probeerden in te lijven, is dat niet gelukt. We waren toen net niet kapitaalkrachtig genoeg. Een tweede maal is het wel gelukt.”
In crisistijden durft de ethiek ook al eens vergeten raken in het zakenleven. Hoe belangrijk is het voor u om ethisch aan business te doen? “In één woord: cruciaal. Als er geen ethiek is, is er geen integriteit. Ik benadruk dat herhaaldelijk bij mijn medewerkers. In een context waar waarden naar de achtergrond verdwijnen, kan je geen correcte beslissingen nemen. Een goed ethisch bewustzijn begint en eindigt met goede en transparante communicatie.”
Heeft u zelf een persoonlijke adviseur als u een beslissing moet nemen? Of een goeroe? “Ik heb mijn kennis en inspiratie vooral gehaald tijdens mijn managementopleidingen bij U-Man, Voka, Etion en Vlerick. Soms ga ik bij conflictsituaties te rade bij een consultant. Dat zijn de moeilijkste momenten, waar de mens centraal staat en er toch nog gestreefd moet worden naar een win-win. Wie empathisch genoeg is, zal daar altijd een goed gevoel aan overhouden, denk ik dan.” (Karel Cambien - Foto’s Stefaan Achtergael)
DOSSIER industriebouw
Frederik Tomme, Andie Decock en Koen Cappon.
Ook in industriebouwprojecten streeft AVDK naar esthetiek en belevingskwaliteit
AVDK Architecten zit in de lift. Het in Heule gevestigde bureau kende zeker de voorbije 5 jaar een opvallende groei, waardoor er intussen al 21 mensen aan de slag zijn. Die expansie is geen doel op zich voor de 4 vennoten die – net als hun medewerkers – hun vindingrijkheid niet laten beknotten door de wildgroei aan extra regels en normen.
Andie Decock en Benedikt Vandekerckhove startten het AVDK-verhaal in 2007. 12 jaar later kwam Frederik Tomme erbij als extra vennoot. Met de overname van buro aRCHITEC, het Wevelgemse kantoor van Koen Cappon, viel alles in een nog juistere plooi. “We hadden in 2011 samen deelgenomen aan een wedstrijd en die ook gewonnen”, graaft Koen in zijn geheugen. “Sindsdien hebben we op regelmatige basis de krachten gebundeld. Het was dan ook een logische stap om samen te gaan, alles te centraliseren en ons zo nog sterker op de markt te profileren.”
AVDK laat zijn sterkte op verschillende fronten spelen. “Onze portfolio is evenwaardig verdeeld in privé- en openbare projecten”, verduidelijkt Andie Decock. “Voor de overheid bouwen we onder meer scholen en culturele centra, terwijl we op de private markt zowel residentiële realisaties (woningen, renovaties, appartementen en sociale woningen) als b2b-opdrachten (kantoren en industriebouw) uittekenen.”
Kosten drukken Die brede actieradius laat veel kruisbestuiving toe. “Hoewel we niet louter op industriebouw mikken, vinden we het een zeer interessante bouwwijze om ook toe te passen in andere realisaties. Naast het budgetvriendelijk bouwen, zijn flexibiliteit en snelheid van bouwen een grote troef in het licht van een bouwproces dat meer en meer duurzaamheid voorstaat.” In die aanpak is prefab doorgaans de rode draad. “Onder meer in scholenbouw wordt dat almaar belangrijker”, vult Andie Decock aan. “De meeste aannemers leggen zich niet meer toe op traditioneel metselwerk, maar hebben prefab omarmd. Elke zichzelf respecterende aannemer die een erkenning heeft voor Klasse 6, 7 of 8, beschikt over een eigen prefab-afdeling. Dat laat je toe projecten beter voor te bereiden, te werken met een BIM-model én sneller met de uitvoering te starten. Bovendien biedt het ook veel flexibiliteit in het interieur: vaak werken we met een grote overspanning, waarna je het interieur creëert met lichte en verplaatsbare wanden.”
Het team juicht de evolutie richting circulair bouwen toe. “We zijn nu in Bavikhove bezig met zo’n project”, verklaart Koen Cappon. “We starten daarbij van een betonconstructie en bouwen de gevel modulair op. Circulair bouwen vergt een nog rationelere blik op een project, vermits de insteek altijd is dat de materialen vlot demonteerbaar en herbruikbaar moeten zijn.”
Speelbal Circulariteit en de strengere normen inzake onder meer waterhuishouding en het energetische aspect, maken de architectenstiel er niet eenvoudiger op. “Vroeger was de keuze tussen enkel en dubbel glas zowat de belangrijkste bekommernis”, vult Frederik Tomme aan. “Toen wij begonnen, was je een halfuurtje bezig met de K-waarde van een woning, nu is een specialist daar een hele dag zoet mee. De wildgroei aan soms tegenstrijdige normen van de diverse overheden zorgt ervoor dat alles overgereguleerd is. Zowel de bouwheer als de architect voelt zich wel eens de speelbal van dat verhaal. Het overzicht bewaren is dan ook geen sinecure, maar het weerhoudt ons er niet van om net dan voor een meerwaarde te zorgen.”
De architecten laten hun creativiteit niet fnuiken, maar hameren erop dat elk project wel bouw- en beheersbaar moet blijven. “Sowieso hebben we nu meer te maken met spanningsvelden en discussies. Die gaan bijvoorbeeld regelmatig over de bescherming van erfgoed. Uiteraard heeft dat wel een maatschappelijke waarde, maar het is soms absurd om die koste wat kost te willen behouden. Het creëren van belevingskwaliteit zou voorop moeten staan. Als dat niet kan of mag, zet je beter een glazen stolp over zo’n pand”, aldus Koen Cappon.
Automatisch verder groeien
De 4 vennoten vinden het fijn dat Vlaamse klanten ook buitenlandse projecten aan hen toevertrouwen, maar verder reikt hun ijdelheid niet. “Een gebouw hoeft geen specifieke AVDK-stempel te dragen: de bouwheer moet er vooral affiniteit mee hebben en er zich mee kunnen vereenzelvigen. Als we telkens weer die kwaliteit bieden, zullen we automatisch verder groeien.”
(BVC - Foto DD)
www.avdk.be
