VOORWOORD

‘De haven van de toekomst zal duurzaam zijn, of zal niet zijn’

De voorbije weken keek de wereld met spanning naar de klimaatconferentie van Glasgow. Een zoveelste ‘top van de laatste kans’. Of de berg nu een muis heeft gebaard, is niet geheel duidelijk. Maar ondertussen leveren ondernemingen in de Antwerpse haven al inspanningen om de impact op de omgeving te beperken. En die zullen nog worden opgevoerd. Grote containerkranen werkten vroeger op fossiele brandstof en nu op elektriciteit. Via zonnepanelen en groene windenergie bouwen we het gebruik van fossiele brandstoffen verder af. De toekomst van de Antwerpse haven zal duurzaam zijn, of niet zijn!

De tijd van onbegrensde groei, waarbij geen rekening werd gehouden met de omgeving, is echt wel voorbij. Wie dat ontkent, is ofwel niet goed geïnformeerd, van slechte wil of bevooroordeeld. We moeten wel durven vaststellen dat het laaghangend fruit is geplukt en de eerste grote duurzaamheidswinsten gemaakt zijn. Het volgende decennium moeten we een nieuwe kwantumsprong maken. Die belooft moeilijker te worden, omdat ze ook technologisch nog niet helemaal matuur is. Het volledig koolstofonafhankelijk maken van onze haven is een gigantische inspanning, gezien ook de energie-intensiteit van vele van onze activiteiten. Via technologie vergroten we nu al onze energieefficiëntie. Maar zelfs dan blijft de energienood groot én dat in een 24/7 omgeving. Even het licht uit is hier echt geen optie. Met voluntarisme alleen zullen we er echt niet komen. Dit wordt keihard werken. Voor ondernemingen, maar ook de overheid. Die moet een kader creëren, zodat die transitie kan worden gemaakt.

Het vooruitschuiven van bijvoorbeeld walstroom om zo de emissies sterk te reduceren, is een relatief makkelijke beleidsbeslissing en kan een belangrijke gamechanger zijn. Het effectief uitrollen van die walstroom is echter een ander paar mouwen. Want bij walstroom, maar ook andere technieken of alternatieven zoals bijvoorbeeld waterstof en methanol, zitten we nog in een pioniersfase. Welke de standaard wordt, is nog niet helemaal duidelijk. En hoe krijgen we die alternatieven ook echt groen? De realiteit zal zijn dat we via een hybride tussenfase het einddoel van volledig emissieloos zullen bereiken. Nu al rijden in de haven straddle carriers rond die fossiele verbranding combineren met batterijen of CNG, waterstof en andere. Via die tussenstap testen we uit hoe we verder kunnen afstappen van fossiele brandstoffen. Onze haven is daarbij een ideaal laboratorium om dingen uit te proberen. Die kunnen vervolgens in andere sectoren worden toegepast. Zo is de haven met andere woorden een groter deel van de oplossing dan van het probleem!

‘Onze haven is een ideaal laboratorium om dingen uit te proberen. Zo is ze een groter deel van de oplossing dan van het probleem.’

Stephan Vanfraechem Directeur Alfaport Voka