Ondernemers 8-2012

0 8 27 april 2012 • Jaargang 20 • Prijs 8 euro • Afgiftekantoor Gent X • Verschijnt tweewekelijks (uitgezonderd juli en augustus)

Frans Castelein - Poppies

Gecontroleerd groeien heeft zo zijn voordelen.

30 jaar Christiaens Computer Service - Reportage Beursgenoteerd: Sioen Industries - Dossier Logistiek & Transport

Ondernemers 8 27 april 2012

ZEEBRUGGE UW SPORTIEVE HAVEN Zeebrugge houdt zijn eerste HavenTriatlon.

Doe mee op zaterdag 2 juni !

Op zaterdag 2 juni vindt voor de eerste keer de HavenTriatlon Zeebrugge plaats. Het gaat om een sprinttriatlon : U zwemt 500 m in het Verbindingsdok in de achterhaven, u fietst 20 km langsheen het Boudewijnkanaal en u loopt 5 km in Zeebrugge-dorp. De aankomst is voorzien op de terminal van International Car Operators (ICO), J. Verschaeveweg.

De wedstrijd start in waves, eerste wave om 15 u, laatste om 15.40 u.

U kan deelnemen als individu of in trioverband. De prijs bedraagt respectievelijk 25 euro en 50 euro.

Registreer en schrijf in via www.haventriatlon.be !

Waar wacht u op ?

Šmbz.be

ondernemen_2012_8.indd 1

Havenbestuur / MBZ nv - www.portofzeebrugge.be 3/04/2012 15:31:29

STANDPUNT

Kan cultuur ons redden?

Dat was de prangende vraag die iedereen zich stelde tijdens een recente netwerkactiviteit van Voka West-Vlaanderen in het Brugse Concertgebouw, dat dit jaar zijn tiende verjaardag viert (dikke proficiat!). Hoe werkt de culturele sector?

Wordt het Concertgebouw gerund als een excellent bedrijf?

Welke zijn de parallellen die we kunnen trekken tussen de culturele en de bedrijfswereld? Wat kunnen we leren van elkaar?

Het waren de vragen waar Katrien Van Eeckhoutte, algemeen directeur Concertgebouw Brugge, baron Hugo Vandamme, voorzitter Concertgebouw Brugge en Jo Libeer, gedelegeerd bestuurder van Voka een antwoord op zochten.

Het Concertgebouw - en we nemen aan ook andere culturele instellingen - worden meer en meer geleid als ondernemingen.

Het Concertgebouw is goed voor een budget van bijna 10 miljoen euro, 800 activiteiten per jaar (waarvan 500 culturele), 160.000 bezoekers, 50 vaste medewerkers en is ondertussen de grootste organisator in Vlaanderen van klassieke concerten. Gaandeweg heeft het Concertgebouw, naast de subsidies, sponsoring en mecenaat, ook eigen inkomsten ontwikkeld door “business and events”. Men trekt met diverse formules bedrijven aan om hun klanten, relaties, medewerkers onder te dompelen in de wereld van cultuur. Vandaag staat er voor elke euro subsidie aan het Concertgebouw, één euro uit eigen werking tegenover. Dat kan alleen door een spirit van creativiteit, kwaliteit, samenwerking, vernieuwing en dromen.

Een missie die zo weggeplukt kan zijn uit één of ander bedrijf uit de regio.

Parallellen zijn er zeker tussen het Concertgebouw en uw bedrijf, poneerde Hugo Vandamme. Alles draait immers rond creativiteit en innovatie en dat is het enige waarin bedrijven echt succesvol kunnen zijn.

Een culturele instelling toont aan ondernemers hoe je kunt inspireren en creëren, hoe je nieuwe producten combineert met klassieke producten. Tweede gelijkenis is de internationalisering. Een Concertgebouw moet over de landsgrenzen heen kijken in het aantrekken van de beste artiesten en orkesten om de hoogste kwaliteit te bieden. Zo komen meer en meer buitenlanders naar Brugge en haar Concertgebouw; vandaag al

10%. Ten slotte is opleiding de sleutel tot succes, zowel in cultuur als in onze bedrijven. Het Concertgebouw leidt niet alleen zijn eigen medewerkers op, maar ook zijn bezoekers. Eén op de vier bezoekers volgt de introductie met informatie en duiding, voorafgaand aan een concert of optreden.

Ja, beaamde Jo Libeer, er zijn veel parallellen te trekken maar toch zijn cultuur en economie twee verschillende werelden en laat ons niet aan kroostverwarring doen. De economie is de wereld van het nut en de cultuur is de wereld van de zin. Natuurlijk zijn er nuttige aspecten in de cultuur en zijn er zinvolle aspecten in de economie, maar het wezen is anders. Kunnen we dan als ondernemers niets bijleren van cultuur? Toch wel. Cultuur is voor vele ondernemers een inspiratiebron, een zingeving. Je leert meer uit een stuk muziek dat je begrijpt, dan uit een managementboek; je leert meer uit fictie dan uit non-fictie; je leert meer uit een mooi schilderij dan uit een jaarrekening. Cultuur brengt je tot de essentie der dingen en dat kan heel inspirerend werken. Voorts kunnen we heel veel leren van de kunstenaars zelf en hun attitude. Ze kenmerken zich door passie en discipline, doorzetting, respect voor de tekst en continue verbetering. Elke ondernemer zou bidden om medewerkers met dergelijke attitudes. Ten slotte kunnen we ook veel leren van de denkmethode van de cultuur.

Het is er één van heel veel dromen, veel denken en dan doen.

Ook ondernemen is dromen, denken en doen… of vertaald in ons jargon: missie, doelstelling en strategie… en in die volgorde.

Hannelore Muylaert vergastte ons nog op een paar mooie Franse chansons. Iedereen zonk weg in gedachten. Kan cultuur ons redden? Het antwoord is nee en zeker vandaag niet in deze economisch moeilijke tijden. Maar cultuur kan ons wel helpen in onze inspiratie en zingeving. En elk beetje hulp is vandaag meer dan welkom.

Hans Maertens Directeur-generaal, Voka West-Vlaanderen Wilt u reageren?

Mail dan naar hans.maertens@voka.be Volg me op twitter VOKA_HMaertens

PREFAB BETON Vlamertinge 057-20 25 01

Geniet van de unieke architecturale vrijheid van prefab beton

www.valcke-prefab.be

Ondernemers 8 27 april 2012

Ondernemers 8 27 april 2012

Standpunt

5 6 8 10

6

Blikvanger 05 I Open Plassendaledag

Bedrijven

7

06 I MeetMarcel 06 I Modelka 07 I Christiaens Computer Service 10 I Centum 10 I Eventidea 11 I Ter Vlucht

Reportage Beursgenoteerd

10

08 I Sioen Industries

Interview 12 I Frans Castelein - Poppies

Dossier Logistiek & Transport

11

12

17 I TLV & A.J. Veurink 18 I Luchthaven Kortrijk-Wevelgem 21 I Couvreur

Ondernemers & Co Overnamespecial 23 I MNA

18 31

Inhoud

25 I Vervisch

17

27 I OBA 28 I BAN Vlaanderen & ING 30 I Aquis

Havennieuws

21 32

31 I Group Caus

Voka-nieuws 32 I Familio

Agenda Prosit

Ondernemers verschijnt tweewekelijks en wordt gratis toegestuurd aan alle leden van Voka West-Vlaanderen. ISSN 1378-9511 Verantwoordelijke uitgever: Hans Maertens, Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, redactie.ondernemerswvl@voka.be, www.voka.be/ west-vlaanderen - Maatschappelijke zetel: Havenhuis De Caese, Hoogstraat 4, 8000 Brugge, info.wvl@voka.be - Hoofdredacteur: Dirk Van Thuyne - Eindredacteur: Angie De Wreede - Webredacteur: Tinny Capiau - Grafische vormgeving: Bart Vandaele - Mediaregie: Filip Deckmyn, Chris Lens, Marijke Vanthuyne, Meriam Ziane, Marie-Claude Tack (056-24 16 51, marie-claude.tack@voka.be) - Fotografen: Dries Decorte, Kurt Desplenter, Patrick Holderbeke, Michel Vanneuville, Els Verhaeghe - Journalisten: Karel Cambien, Marc Dejonckheere, Patrick Demarest, Johan Depaepe, Stef Dehullu, Roel Jacobus, Ha誰ke Janssens, Bart Vancauwenberghe, Jan Bart Van In - Druk: PurePrint.

Lees Ondernemers nu ook online

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Ann Sterckx: “We willen ons bedrijf jong en dynamisch houden en anticiperen nu al op de uitstroom van oudere werknemers in de toekomst.” Foto EV

BLIKVANGER

Derde Open Plassendaledag mikt ook op Brugse werkkrachten Op zaterdag 21 april vond de derde Open Plassendaledag plaats. De focus lag deze keer vooral op de 100 vacatures die de 36 deelnemende bedrijven momenteel hebben.

Om geschikte kandidaat-werknemers te vinden, lonkten het Economisch Huis en Haven Oostende ook richting Brugge.

Op een persconferentie voorafgaand aan de Open Plassendaledag lichtte Oostends schepen Bart Bronders het waarom daarvan toe. “We zijn het industriegebied Plassendale negen jaar geleden beginnen te ontwikkelen.

In plaats van één groot bedrijf zijn er diverse groeibedrijven gekomen, die we op die manier ook ruimte kunnen geven om nog verder te groeien. Maar verder groeien heeft ook een impact op het aantal werknemers. Momenteel werken er op Plassendale 1.800 mensen. Op termijn zouden dat er een 3.000-tal kunnen worden.”

De woonplaats van de huidige werknemers op Plassendale blijkt divers. Bart Bronders: een derde woont in Oostende, een ander derde woont in het arrondissement Oostende.

Maar aangezien ook een derde van buiten de Oostendse regio komt, lijkt het ons goed om ook daar gericht te gaan rekruteren.”

De Brugse regio is in dat geval niet toevallig gekozen.

“De afstand vanuit Brugge naar de vier Plassendale-industrieterreinen is bijna te verwaarlozen. Via de A10 en de ligging aan de afritten sta je in amper een kwartier bij de meeste bedrijven. Dat is sneller dan in Brugge van de ene naar de andere kant van de stad te moeten rijden”, zegt Bart Bronders.

Het jobaanbod op Plassendale is divers. Bart Bronders: “Het gaat van laaggeschoolde jobs tot zeer technische profielen. Bedoeling is dat kandidaat-werkzoekenden bedrijven kunnen bezoeken en ermee kennismaken, zonder onmiddellijk op een concreet jobaanbod te moeten ingaan. We zien meer en meer dat het de werkzoekende is die een bedrijf kiest in plaats van omgekeerd.” Oostende heeft nochtans een hoge werkloosheidsgraad. Waarom dan niet eerst dichter bij huis gaan vissen? Bart Bronders:

“De match tussen het aanbod werkzoekenden en de vacatures blijft moeilijk. Oostende kampt met een ‘terminuseffect’ waardoor mensen met minder kansen en vaak gebrekkige arbeidsattitudes oververtegenwoordigd zijn.

En er is ook de seizoensarbeid die enkel piektewerkstelling oplevert.”

De Bruycker, gelegen langs de A10, nam dit jaar voor het eerst deel. Hr-manager Ann Sterckx: “Wij zijn gespecialiseerd in verkoop, verhuur en service van machines en uitrustingen voor de bouw, grond- en wegenwerken en goederenbehandeling en verdelen wereldmerken als New Holland, Bomag, Breinig en Gomaco. De variatie in ons productengamma maakt het boeiend voor onze medewerkers. Ze leren continu bij en krijgen ook gespecialiseerde opleidingen rond service en onderhoud. We werkten mee aan de Open Plassendaledag om onze bedrijfsactiviteiten bij potentiële medewerkers bekend te maken. We moedigen daarmee ook de regionale tewerkstelling aan, wat goed is voor de economische ontwikkeling van onze streek.

Bovendien biedt het een betere work-life-balance aan de medewerkers en is het vanuit ecologisch oogpunt beter.”

de wensen van de klant. Guido Deschacht: “Wij investeren heel veel geld in opleiding. Onze mensen moeten de techniek en elektronica tot in de puntjes leren doorgronden en dat is écht gespecialiseerd. Ons orderboekje voor de komende drie jaar is goed gevuld. We hebben permanent vacatures voor een 4-tal mensen: electriciens, mechaniciens, plaatbewerker-monteurs. De Open Plassendaledag is voor ons ideaal om ons bedrijf te tonen en mensen goesting te doen krijgen om bij ons te komen werken.” (SD)

www.debruycker.be www.firetechnics.be

Door deel te nemen aan de Open Plassendaledag hoopt De Bruycker niet enkel een antwoord te vinden op de vacatures voor een vijftal technische medewerkers.

Het bedrijf ziet dit ook als een langetermijninvestering.

Ann Sterckx: “We willen ons bedrijf jong en dynamisch houden en anticiperen nu al op de uitstroom van oudere werknemers in de toekomst. Misschien kunnen we ook latente zoekers aan het nadenken zetten welke voordelen het kan bieden hun passie in eigen regio te kunnen beleven.

De media-aandacht die dit evenement biedt voor de deelnemende bedrijven vinden we dan ook een heel goede zaak.”

Fire Technics verhuisde in 2010 van de Steenbakkerijstraat in Bredene naar een nieuwbouw van 4.400 m2 op Plassendale 2. Guido Deschacht, zijn echtgenote Eliane Milh en de zonen Bart en Koen namen in 2002 Rosenbauer over en verdubbelden in tien jaar tijd het aantal werknemers tot 38. Op aangekochte chassis- en basiscomponenten ontwerpen en bouwen ze volledige brandweervoertuigen volgens

Guido Deschacht: “We hebben permanent vacatures voor een 4-tal mensen” Foto EV

Ondernemers 8 27 april 2012

Ondernemers 8 27 april 2012

BEDRIJVEN

MeetMarcel mag dan op het Brugse Muntplein gevestigd zijn, de B2B-evenementen die ze organiseren vinden weerklank tot vér buiten de landsgrenzen. Met een derde gouden BEA op de schouwmantel bevestigen ze hun positie in de topregionen van de Belgische evenementenbureaus.

Hans Perquy had met Quest Events al 20 jaar ervaring opgebouwd toen zijn 14 jaar jongere medewerker Bartel Van Iseghem medevennoot werd en ze samen een verfrissende doorstart maakten onder de naam MeetMarcel. Geen enkel detail werd aan het toeval overgelaten: van de naamkaartjes waar de scherpe kantjes van zijn afgerond, tot de firmanaam die door vrouwelijke klanten best wel sympathiek werd bevonden.

In vijf jaar tijd reed MeetMarcel een imposant parcours, af te lezen aan de lange referentielijst met nationale en internationale klanten. Bartel Van Iseghem: “Met 1.640 spelers kent de evenementensector een enorme wildgroei.

Tien jaar geleden kon een bedrijf zich nog onderscheiden door altijd topkwaliteit te leveren. Nu moet je op een ándere manier het verschil maken. Een evenement organiseren is niet moeilijk, maar hoe creëer je toegevoegde

MeetMarcel rijft derde gouden BEA binnen waarde? Door een evenement met karakter te organiseren.”

De gouden BEA 2012 was de beloning voor het uitwerken van het feest voor 125 jaar Jules Destrooper. Bartel Van Iseghem: “Het was geen pompeus maar net een minimalistisch evenement met finesse, dat de 350 internationale gasten onderdompelde in de geschiedenis van het bedrijf.

Door hen te laten proeven, zien, luisteren, voelen en ruiken werd een matrix van emoties gecreëerd die nog lang bleef nazinderen.”

Vorig jaar won MeetMarcel naast de gouden ook een zilveren BEA voor een evenement voor Janssen Pharmaceutica.

Bartel Van Iseghem: “De gasten kwamen voor een gesloten poort te staan en kregen anderhalf uur de tijd om zélf het feest klaar te stomen. De boodschap dat een team van mensen die zich voluit engageren op zo’n korte tijd zo’n resultaat kan neerzetten, zal hen ongetwijfeld nog lang heugen.”

“Mensen moeten leren om nog een keer zot te zijn van iets”, zegt Bartel Van Iseghem. “Het is een soort passie die we vinden bij onze zes medewerkers, die een heel divers profiel hebben, maar met hun 1.001 voelsprieten constant

Bartel Van Iseghem en Hans Perquy: “Mensen moeten leren om nog een keer zot te zijn van iets.”Foto MVN

originele ideeën opmerken. Dié creativiteit willen we in al onze evenementen tonen. Marcel is ons creatief karma.”

Maar de basis is en blijft perfectie. “Wie keukens installeert kan later nog terugkomen om aanpassingen te doen.

Voor een evenement heb je maar één kans op succes.”

(SD)

www.meetmarcel.be

Freddy Ovaere en Tony Debaere verrassen met kunst ter gelegenheid van 25 jaar Modelka. Foto Hol

Modelka uit Harelbeke evolueerde van keukenbouwer tot specialist in interieurinrichting

Freddy Ovaere en Tony Debaere vieren 25 jaar Modelka Freddy Ovaere en Tony Debaere startten vijfentwintig jaar geleden in Zillebeke Modelka op. Oorspronkelijk specialiseerde Modelka zich in keukens maar het gamma werd ondertussen uitgebreid tot het volledige interieur.

Het bedrijf verhuisde ook naar Harelbeke.

“Zoek geen betekenis achter de naam Modelka”, glimlacht Tony Debaere. “Het is gewoon een leuk klinkende naam.

We hebben ons aanvankelijk suf gezocht naar een woord dat een combinatie was van onze namen maar dat lukte niet, dus werd het Modelka.”

Samen met Freddy Ovaere startte hij in 1987 een bedrijf op in Zillebeke dat zich specialiseerde in de aan- en verkoop van keukenmeubelen. “We konden echter onvoldoende inspelen op de noden van de klanten en dus schakelden we

over naar een eigen productie van keukens. Dat vereiste een modern machinepark en vooral ook bekwame vaklui.

We deden die zware investering, maar zo slaagden we erin om efficiënt en flexibel keukens op maat te maken”, vertelt Freddy Ovaere over de begindagen.

Na vijf jaar verhuisde het bedrijf van Zillebeke naar Harelbeke en in 2002 onderging Modelka nog een andere metamorfose. “We beslisten toen namelijk om naast keukens ook woon-, slaap- en badkamers, burelen en dressings in te richten. De laatste jaren kwamen daar ook alle verbouwingen bij zodat de klant voor een totaalproject bij ons terecht kan. Alle projecten worden gerealiseerd door veertien medewerkers. Onze klanten situeren zich in een straal van dertig kilometer en zijn vooral particulieren. Al hebben we intussen ook al heel wat ervaring met de inrichting van winkels, kantoren en praktijkruimten.”

Kunstactie Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan, komt Modelka met een originele kunstactie op de proppen. “Wie bij ons aanklopt voor de totaalinrichting van zijn woning, ontvangt een aantal punten waarmee hij een kunstwerk kan kiezen. Er is keuze tussen beeldhouwwerken, schilderwerken of kunstfoto’s. De idee om met kunst uit te pakken lag voor de hand. Kunst brengt immers altijd iets bij aan de totaalinrichting van een huis. Meer zelfs: kunst ligt in het verlengde van interieurinrichting. Via een beeldhouwer leerden we enkele andere kunstenaars kennen en zo kreeg ons plan ook daadwerkelijk gestalte. Net zoals voor onze realisaties zelf rekenen we op een flinke mond-tot-mondreclame om onze kunstactie bekend te maken. Tevreden klanten zijn en blijven het beste uithangbord voor onze zaak.”

www.modelka.be

West-Vlaamse IT-specialist beschouwt zichzelf als de interne IT-afdeling van een bedrijf, maar dan extern

30 jaar Christiaens Computer Service Christiaens Computer Service uit Passendale viert zijn 30-jarige bestaan. De IT-specialist groeide uit van een eenmanszaak tot een bedrijf met 30 medewerkers. Oprichter en general manager Marc Christiaens kreeg inmiddels versterking van zijn zonen Alexander en Olivier.

Christiaens Computer Service adviseert bedrijven (met 1 tot 100 IT-gebruikers) uit diverse sectoren bij de keuze, realisatie en ondersteuning van hun IT-totaaloplossingen op maat. De IT-specialist begeleidt hen bij de automatisering van hun bedrijfsprocessen, op het gebied van zowel ERP-software, als hardware, systeemsoftware en netwerkinfrastructuur. Christiaens Computer Service gelooft in samenwerking met sterke partners, zoals Microsoft (getuige daarvan hun Gold Certified Label) en HP. Als basis voor zijn platform koos Christiaens voor de ERP-software Microsoft Dynamics NAV, dat bedrijven helpt om hun processen te automatiseren en te integreren. Daar bovenop ontwikkelde Christiaens o.a. de addon BoCount Dynamics, specifiek gericht op de boekhoudwereld. Momenteel wordt ook de klantenbasis van de eigen ontwikkelde BoCount Classic naar de nieuwe omgeving gemigreerd.

Dienstverlening “Ons bedrijf is geëvolueerd van in hoofdzaak ontwikkeling van A tot Z naar functioneel IT-consult rond de productieprocessen van onze klanten”, zeggen Marc, Alexander en Olivier Christiaens. “Vertrekkend van Microsoft Dynamics NAV realiseren we zowel geïntegreerde oplossingen voor productie, magazijnbeheer, commercieel en logistiek beheer, CRM en boekhouding als netwerkoplossingen Olivier, Marc en Alexander Christiaens zien de toekomst met ambitie tegemoet. Foto DD

Estafette

die tot hun succes bijdragen. Onze uitdaging bestaat erin om alle componenten samen te voegen tot een goed werkend geheel. Onze klanten kunnen ook permanent op support rekenen, indien gewenst 24 op 24, 7 op 7. Vandaar dat wij onszelf beschouwen als de interne IT-afdeling van hun bedrijf, maar dan extern.”

Peter Sobry (Zoutman)

Groei In 1982 ging burgerlijk ingenieur Marc Christiaens van start met zijn zelfstandige activiteit: de ontwikkeling van software voor grotere bedrijven. Inmiddels maakten zijn zonen Alexander en Olivier, allebei eveneens burgerlijk ingenieur, hun intrede (resp. acht en zes jaar geleden).

Olivier is verantwoordelijk voor het commerciële luik, terwijl Alexander zich meer met het operationele bezighoudt. Het afgelopen decennium kende het bedrijf geen personeelsverloop. Het groeide sterk, met momenteel 30 werknemers, een 500-tal actieve klanten in heel België en een omzet van 6,2 miljoen euro (+ 30 % in 2011).

Op de referentielijst prijken namen als De Backer Pallets, Desotec, Jules Destrooper, Dovy Keukens, Wasserij Dumoulin, ...

Nieuwbouw Door de groei raakte Christiaens Computer Service in de Passendalestraat te krap behuisd. Daarom wordt de bestaande vestiging uitgebreid met een luchtige nieuwbouw in aluminium en glas. Daarin zijn o.m. voorzien: een groot landschapskantoor, extra vergaderzalen en opslagruimte, een vast opleidingslokaal en een groene patio.

De oppervlakte (berekend op 50 medewerkers) wordt meer dan verdubbeld en het bestaande gebouw krijgt een facelift. De nieuwe infrastructuur wordt in de loop van 2013 in gebruik genomen. De parkeerplaats werd al vernieuwd en uitgebreid. (MD)

www.christiaens.net

In deze rubriek gaan we met een WestVlaamse zaakvoerder op zoek naar de essentie van ondernemen. Hij of zij mag dan de fakkel doorgeven aan een zelfstandige collega, met een persoonlijke vraag er bovenop. Dit keer kopt Peter Sobry (Zoutman) met plezier de voorzet van Barth Foucart (Abelag) binnen.

Wat was uw grootste les op het vlak van ondernemerschap en van wie hebt u die gekregen?

“De grootste les die ik kreeg, is dat je misschien beter niet te veel lessen volgt. Anders durf je niet meer te ondernemen. Ik vermoed dat dit een uitspraak is van Bart, mijn broer en vennoot sinds meer dan 25 jaar. We wisselen regelmatig van gedachten, al gaat dat uiteraard over meer dan zaken alleen. Er mag al eens ‘gezeverd’ worden.”

Uit welke (ondernemers)fout heeft u persoonlijk het meeste geleerd?

“Als ondernemer mag je nooit de pretentie hebben te denken dat je zomaar met een andere activiteit kan beginnen, omdat je in je oorspronkelijke activiteit succesvol was.

Toen we ons afvalverwerkend bedrijf verkochten en in de zoutsector startten, dachten we dat dit ook meteen ging lukken. We hebben geleerd dat dit allesbehalve evident was. Pas na een jaar of vijf waren we echt ‘mee’ met onze nieuwe stiel.”

Vraag van Barth Foucart: “Wat vindt u van het Belgische beleid inzake wegenbeheer in de winter?”

“Als leverancier van wegenzout volgen we de materie op de voet. Beleid kan je het moeilijk noemen. Onze overheden (zowel in Vlaanderen als in Wallonië) zijn vooral goed in het uitleggen waarom er niet, te weinig of te laat gestrooid werd. Het strafste is dan ook nog dat de meeste burgers hun uitleg geloven. De administratieve diensten roeien met de riemen die ze hebben. Hen kunnen we moeilijk iets verwijten, maar de politieke interesse in de materie is meteen weg zodra het ijs gesmolten is.”

Volgende estafetteloper: Dirk Deleu (Creaplan / Aluvision) Vraag van Barth Foucart: “Wat vindt u van overheidssubsidies aan bedrijven?”

Ondernemers 8 27 april 2012

Ondernemers 8 27 april 2012

REPORtage BEURSGENOTEERD Sioen Industries

Voorzichtig optimisme bij Sioen Industries Sioen Industries – wereldleider in technisch textiel – zag in 2011 zijn omzet opnieuw met 10,5% stijgen. Een opsteker na enkele moeilijke jaren. Maar de uitdagingen blijven groot, denk maar aan de dure grondstoffenprijzen, die de marges onder druk houden. Toch is er bij CEO Michèle Sioen vooral vertrouwen te merken, als de economie nu maar een beetje mee wil. Nieuwe markten en producten moeten Sioen weer doen groeien.

Michèle Sioen, sinds 2005 CEO van het beursgenoteerde familiebedrijf, is letterlijk opgegroeid in en met de onderneming. Als ze nu uit het raam van de vergaderzaal kijkt en ziet hoe groot Sioen Industries, alleen al in Ardooie, is geworden, kan ze niet anders dan fierheid voelen.

“Natuurlijk”, glundert ze. “Mijn ouders zijn in 1960 gestart met een vrij eenvoudig coatingbedrijf. Mijn moeder is daarna met de confectieactiviteiten begonnen, en door voortdurend te vernieuwen, andere producten en toepassingen te introduceren, is Sioen uitgegroeid tot wat het vandaag is.”

bekendheid en je credibiliteit bij de banken absoluut geen kwaad. Een beursnotering hoeft het familiale karakter trouwens niet onder druk te zetten. Meer nog, een familiale aanwezigheid staat wat mij betreft garant voor continuïteit en een gezonde langetermijnvisie. Dat creëert ook vertrouwen op de beurs; ons aandeel maakt geen gekke sprongen, maar wordt door de beleggers gezien als stabiel en vertrouwenwekkend.”

Een win-winsituatie dus, waarbij je de administratieve rompslomp, de rapporteringsplicht enzovoort die bij een beursnotering horen, voor lief neemt.

Nieuwe wegen inslaan Jaar na jaar slaagde Sioen Industries erin te groeien, behalve in de crisisjaren 2008 en 2009. Die verplichtten de groep om te saneren en te herstructureren. “Geen fijne periode”, zegt Michèle Sioen. “Het is altijd leuker om een groeiverhaal te vertellen, maar om de toekomst van de groep te vrijwaren, zagen we ons plots verplicht onpopulaire maatregelen te nemen. Dat we in de problemen kwamen, had voornamelijk te maken met onze sterke afhankelijk-

‘Tot 2007 boomde de markt, maar als de machines stil blijven, voel je de druk en drang om nieuwe wegen in te slaan.’ Michèle Sioen De beursgang in 1996 zette de ambities van Sioen Industries kracht bij, maar tegelijk bleef men het familiale karakter koesteren. “Veel leden van de familie werken hier, en leggen er hun hart en ziel in. Die dynamiek voél je”, zegt Michèle Sioen.

Familiaal en beursgenoteerd, een erg uitzonderlijke combinatie is dat niet, maar hoe moeilijk is het om beide eigenschappen te verzoenen? “Een beursgang verplicht je tot een grotere professionalisering. Op het einde van de rit komt dat het bedrijf ten goede. Het doet ook je naam-

heid van de trucksector, die door de crisis zelf een serieuze tik kreeg. Die markt viel met maar liefst 80% terug, met grote gevolgen voor onze coatingdivisie. De kledijafdeling bleef dan weer helemaal buiten schot. We beseften dat we ons productenpallet meer moesten gaan diversifiëren, via een strategie die er onder meer in bestond nog sterker te investeren in onderzoek en ontwikkeling. Tot 2007 boomde de markt, al onze fabrieken draaiden op volle toeren, en dan is diversifiëring geen prioriteit. Maar als de machines stil blijven, voel je de druk en drang om nieuwe wegen in te slaan. Onderzoek en ontwikkeling zijn nu een-

maal de motor van de groei, en ook in de lastige jaren bleef de R&D-afdeling buiten schot in de hele saneringsoperatie.”

Wispelturige grondstofprijzen De wereldmarktleider in technisch textiel zit inmiddels opnieuw in een opwaartse stuwing. Nadat de groep in 2010 al mooie cijfers kon presenteren, steeg de groepsomzet ook vorig jaar weer met 10,5% tot 322,6 miljoen euro.

“Een groei die te danken is aan álle afdelingen: coating, confectie en in iets mindere mate ook chemicals”, zegt Michèle Sioen. “Een groei die zeker ook op het conto te schrijven is van de R&D-inspanningen, want zij lieten ons toe nieuwe markten te betreden, nieuwe (niche)producten te introduceren enzovoort.”

Sioen heeft wel te kampen met fluctuerende marges; het nettoresultaat en de operationele cashflow liepen iets terug in vergelijking met 2010. En dat is de schuld van de grondstofprijzen. Michèle Sioen: “Zeker in het begin van 2011 zijn die sterk gestegen. Het probleem is dat je die stijging maar met vertraging kunt doorrekenen aan je eindklanten, áls je ze al volledig kunt doorrekenen. Op het einde van 2011 hebben de grondstofprijzen zich wat gestabiliseerd, maar ze blijven uiterst volatiel, en daar moeten we maar mee leven. Dalen zullen ze op korte termijn zeker niet.”

Voorzichtigheid geboden Het stroomlijnen van Sioen Industries de voorbije jaren hield ook in dat de groep besliste zich weer volop te concentreren op de productie van technisch textiel, zich te richten op de kernactiviteiten apparel, coating en chemie, en enkele bedrijven en divisies af te stoten. Zo werd vorig jaar Roland International verkocht aan Loadlok. Een beslissing die haar vruchten afwerpt? “Roland probeerden we al een tweetal jaar af te stoten, omdat dat bedrijf dekzeilen voor de transportsector produceert”, zegt Michèle Sioen.

“In een aantal gevallen gingen we daarmee rechtstreeks in concurrentie met onze klanten, wat voor wrijvingen en tegenstrijdige belangen zorgde.”

Ondanks de hoopgevende resultaten van 2011 benadrukt Michèle Sioen dat de groep wat haar betreft, nog in een overgangsfase zit. Het zal nog enkele jaren duren voor

Evolutie aandelenkoers

‘Als je met een open geest naar klantenvragen luistert en jezelf niet beperkt, liggen veel nieuwe markten open.’ Michèle Sioen

7,5 7,25 7 6,75 6,5 6,25 6 5,75 5,5 5,25

het bedrijf opnieuw op het niveau van 2007 zit. “Maar dat is geen fetisj voor ons, er is geen deadline. We willen gewoon groeien, via O&O, nieuwe producten en markten, overnames eventueel… Maar wel voorzichtig en berekend.

Op de macro-economische conjunctuur – die meteen invloed heeft op de vraag naar arbeidskledij, toepassingen voor de transportsector enzovoort – hebben we nu eenmaal geen vat. We moeten voorzichtig blijven in al wat we doen, al is een zeker vertrouwen in de toekomst wel gerechtvaardigd. We zijn een gezond bedrijf met een sterke structuur en heel weinig schulden.”

De wereld wenkt Als we nog eens terugkomen op het diversifiëringsproces dat Sioen Industries tijdens de crisisjaren inzette, slaat dat zowel op de productportefeuille als op de geografische markten.

Michèle Sioen: “Wij kunnen om het even welke drager – breisel, weefsel, unwoven, papier – coaten met om het even welk polymeer. Dat creëert natuurlijk onnoembaar veel mogelijkheden en oplossingen, en dat is onze grote troef. Onze standaardproducten blijven het goed doen,

maar daarnaast groeien we bijvoorbeeld in de confectiedivisie vooral in niches als drijfpakken, body armour, bosbouw- en brandweertoepassingen. Als je met een open geest naar klantenvragen luistert en jezelf niet beperkt, zijn er veel nieuwe kansen. Vorig jaar hebben we 12 Europese ontwikkelingsprojecten ingediend, vier ervan zijn weerhouden. En uiteraard hopen we dat die kunnen uitmonden in een nieuwe, boeiende business.”

De thuismarkt blijft Europa, die 75 tot 80% van de omzet genereert. Maar Sioen Industries ziet nog heel wat mogelijkheden in Noord- en Zuid-Amerika, het MiddenOosten en Azië. “We merken bijvoorbeeld dat de sales in ons verkoopskantoor in Shanghai – vooral van hoogwaardige, technische nicheproducten – blijven stijgen, maar de volumes zijn nog niet groot genoeg om daar ter plaatse te gaan produceren”, zegt Michèle Sioen. “In China worden de transportmarkt en de specifieke niches van bijvoorbeeld rolpoorten en grote tenten stilaan wel belangrijker, en dat houden we scherp in de gaten.” (JD)

5 4,75 mei jun

jul

aug

sep

oct

nov

dec

2012

feb

maa

apr

Sioen Industries in cijfers - Produceert in 14 en verkoopt in 80 landen - 34 dochterondernemingen, bijna 5.000 medewerkers wereldwijd - Groepsomzet 2011*: 322,6 miljoen euro (+10,5% t.o.v. 2010) - Operationele cashflow*: 35,5 miljoen euro (38,4 in 2010) - Nettoresultaat*: 13,4 miljoen euro (13,8 in 2010) - Winst per aandeel*: 0,63 euro – Brutodividend: 0,27 euro/aandeel * Uit voortgezette activiteiten

www.sioen.com

Ondernemers 8 27 april 2012

10

Ondernemers 8 27 april 2012

BEDRIJVEN

Toen de Knokse boekhoudkantoren Gysel en FJK in januari 2009 beslisten om voortaan samen te gaan onder de naam Centum, zochten ze een ruimer onderkomen. Na een grondige verbouwing huizen ze voortaan in een modernistisch pareltje in Duinbergen.

Dat twee medewerkers 40 jaar dienst hebben, toont aan dat de expertise diep wortelt. FJK werd opgericht in 1949 en Gysel in de jaren ’60. De recente samensmelting in Centum had diverse redenen. Nick Bullynck: “We wilden de verantwoordelijkheden als zaakvoerder kunnen delen, maar ook onze kennis vergroten met bijkomende specialisaties. Het was tevens een bewuste keuze om met die schaalvergroting sterk te staan tegen de grote kantoren en zo eigen baas te blijven. En ten slotte maakte het ons ook mogelijk dit pand aan te kopen.”

Het pand uit 1937 was een van de eerste gebouwen in die buurt en bovendien opvallend modern voor die tijd. Nick Bullynck: “Zo was er in elke kamer al een inbouwdouche.

Bouwheer Raoul Amand was producent van faience en schonk zijn beide kleindochters een huis dat bestaat uit twee symmetrische delen. Centum betrekt de rechterkant, ADMB houdt kantoor in de linkervleugel. Toen we het kochten waren alle vertrekken van onder tot boven betegeld, in diverse kleuren. We behielden wat kon, maar hebben in

Op de koffie met Eventidea Met OpenCoffee waait een nieuwe trend in netwerking over naar West-Vlaanderen.

Eventidea staat iedere vierde vrijdag van de maand in voor de organisatie van deze formule, waarbij zowel starters als ondernemers met meer ervaring vlot en makkelijk met elkaar in contact kunnen komen. “In tegenstelling tot bepaalde andere evenementen gaan deelnemers aan OpenCoffee wel heel actief op zoek naar nieuwe contacten en mogelijke samenwerkingsverbanden”, getuigt Kelly Defoort van Eventidea.

Londen is de bakermat van OpenCoffee, waarbij ondernemers elkaar op een heel ongedwongen manier leren kennen. “De formule bestaat sinds kort ook in Nederland en in een aantal Vlaamse provincies, dus mocht West-Vlaanderen niet achterblijven. Het is vooral de bedoeling om zowel

Boekhoudkantoor Centum betrekt uniek modernistisch pand een aantal kantoren toch de faience verwijderd, al was het maar voor de akoestiek. De beschermde schouw in een van de ruimtes is nu een betegelde archiefkast geworden.

In de gangen laten we tweemaandelijks beginnende kunstenaars tien werken tentoonstellen en momenteel loopt een project in samenwerking met galerie Zwart Huis.”

De drie zaakvoerders en 12 medewerkers van Centum mikken op een breed klantenbestand. Jessica Snauwaert: “We werken voor ondernemers in de horeca, vrije beroepen, vakmannen, dienstverleners en vzw’s, kortom kmo’s en vennootschappen die zelf geen boekhouding doen.” Sofie Vandeputte: “Onze dienstverlening groeit mee met onze klant, van starter tot vennootschap. We zijn vooral actief in de driehoek Knokke-Brugge-Oostende, maar ook Vlamin-

Jessica Snauwaert, Sofie Vandeputte en Nick Bullynck: ‘Dit huis dateert uit 1937 en was opvallend modern voor die tijd.’ Foto MVN

gen die in Wallonië gaan ondernemen en bijvoorbeeld in Knokke-Heist een appartement hebben, zijn klant bij ons.”

Nick Bullynck: “Boekhouden op vandaag is de thermometer steken en dan permanent bijsturen met advies waar nodig. Vroeger was de boekhouder de vertrouwenspersoon tussen klant en fiscus om zo weinig mogelijk belastingen te betalen. Nu beseft men dat de banken eerst goeie cijfers moeten zien voor ze willen investeren en dat de boekhouder kan waken over de financiële gezondheid en de toekomst.” (SD)

www.centum.be

zaakvoerders van eenmanszaken als ervaren ondernemers met elkaar in contact te brengen. Bovendien is het een heel laagdrempelig initiatief, waarbij de organisatoren als tussenpersoon kunnen fungeren om mensen bij elkaar te brengen of zelfs tips kunnen geven over welke andere deelnemers iets voor iemand kunnen betekenen.”

Veel interactie Het is geen toeval dat OpenCoffee ‘s morgens plaatsvindt.

“Bij netwerkformules die ‘s avonds plaatsvinden, zien de deelnemers het evenement vaak als een vorm van ontspanning. Daardoor blijven ze vooral praten met mensen die ze al kennen en wijken ze dus niet van hun tafeltje.

Bij OpenCoffee is er veel meer circulatie en interactie.

Wie hier ‘s morgens tijd voor vrijmaakt, heeft ook de ambitie om er effectief nuttige, nieuwe contacten aan over te houden.”

Het gloednieuwe Waregem Meeting & Event Center is het decor van deze organisatie. “Het is de bedoeling dit evenement maandelijks te herhalen, telkens op de vierde vrijdag van de maand. Normaal zal de huidige locatie de vaste pleisterplaats worden. We mikken vooral op een regionaal publiek, waarbij de deelnemers hoofdzakelijk uit West- en Oost-Vlaanderen komen.”

Inschrijven via LinkedIn Voor de eerste editie schreven zich alvast een veertigtal enthousiastelingen in. Zij registreerden zich via LinkedIn. “Het systeem om via deze zakelijke netwerksite in te schrijven, hebben we overgenomen van de pioniers uit Londen.

Kelly Maes en Kelly Defoort.: ‘Wie hier ‘s morgens tijd voor vrijmaakt, heeft ook de ambitie om er effectief nuttige, nieuwe contacten aan over te houden.’ Foto Hol

Op die manier weten de deelnemers al min of meer wie aanwezig zal zijn. Zo kunnen ze zich voorbereiden en al aankruisen wie ze zeker willen spreken. Vooraf registreren is niet verplicht, maar wel interessant.”

De eerstvolgende West-Vlaamse OpenCoffee heeft plaats op vrijdag 25 mei, van 8.30 uur tot 11 uur, met gratis koffie en ontbijtkoeken. (BVC)

www.ikki.be/open-coffees-in-vlaanderen

Ondernemer Jos Dumoulin wil in september 2012 het lint van Ter Vlucht laten doorknippen

‘Dergelijk project staat of valt met de medewerking van de lokale overheid’ Jos Dumoulin en de familie Segaert uit Ardooie gaan stilaan de laatste rechte lijn in van de realisatie van bedrijventerrein Ter Vlucht langs de E403 in Ardooie. Het betreft 100.000 m2 verkoopbare grond waarvan 40% al aan de man werd gebracht. In september 2011 werd gestart met de aanleg van wegen en rioleringen.

“In september 2012 wil ik het lint van Ter Vlucht laten doorknippen”, zegt Jos Dumoulin.

Ter Vlucht is een regionaal bedrijventerrein dat ingekapseld zit in het GRUP, afbakening regionaalstedelijk gebied Roeselare. Het terrein is voorbestemd voor bedrijven van regionaal belang voor productie, opslag en verwerking van goederen. Kleinhandel, agrarische productie en autonome kantoren zijn niet toegelaten. In april 2011 werd een definitieve vergunning bekomen voor de realisatie van het project. Maar veel lijkt er nog niet te zijn gebeurd op het toekomstige bedrijventerrein. Hoe ver staan de werken nu?

“In september 2011 werd gestart met de aanleg van wegen en rioleringen”, zegt Jos Dumoulin. “Eind mei zouden alle nutsleidingen er moeten liggen. In september 2012 wil ik het lint van Ter Vlucht officieel laten doorknippen.

Bedrijven kunnen nu al hun bouwvergunning aanvragen en bouwen. Ik verwacht dat de eerste steen in 2013 zal worden gelegd. Tot nu toe is 40% van de grond verkocht aan de bedrijven Louage & Wisselinck uit Ardooie en transport Koen Vervaeke uit Pittem. Er is heel wat interesse in het terrein en er lopen diverse onderhandelingen. Bedrijven hebben meer interesse in de binnengrond, niet in de grond langs de autosnelweg, want niet iedereen heeft een zichtlocatie nodig en die gronden zijn ook goedkoper. Niettegenstaande er geen druk op de afronding van het project staat, wil ik tegen eind dit jaar toch nog 15 à 20% van de gronden extra verkocht hebben.”

Ardooie modelgemeente “Ter Vlucht is in die zin een speciaal project omdat ik gedurende het hele project de familie Segaert begeleid. Zij hebben de moed gehad om zelf een project te ontwikkelen waarbij ik niet alleen als raadgever optreed, maar ook als ondernemer. Andere projecten zijn meestal opdrachten van investeerders met een afgelijnde dienstverlening.

Een project als Ter Vlucht staat of valt ook met de medewerking van de plaatselijke overheid. Ardooie is op dat vlak een modelgemeente. Maar die vergunning kregen we niet

Jos Dumoulin: “Niettegenstaande er geen druk op de afronding van het project staat, wil ik tegen eind dit jaar toch nog 15 à 20% van de gronden extra verkocht hebben.” Foto Kurt

UITGELEZEN Arseus groeit door magistrale bereidingen

zomaar hoor! De burgemeester eiste dat de Gapaardstraat zou worden aangepast zodat het extra doorgaand verkeer mogelijk blijft. Ter Vlucht legt er uitwijkstroken aan.

En op het kruispunt van de Gapaardstraat met de Beverensestraat wordt het kruispunt in functie van de veiligheid aangepast.”

Jos Dumoulin Group, adviseurs infrastructuurwerken en grondontwikkeling, is niet aan zijn proefstuk toe als adviesbureau. Jos Dumoulin, die zichzelf een ondernemer noemt, bouwde zijn landmetersactiviteiten sinds 1978 verder uit tot het ontwerpen van verkavelingen en wegenis-, riool- en infrastructuurwerken. Het adviseren, ontwerpen en ontwikkelen van verkavelingen is gaandeweg een specialiteit geworden. Het Accent Businesspark en de hr-groep Accent Interim zijn onder andere twee verwezenlijkingen waarbij Jos Dumoulin als medeoprichter aan de wieg stond.

(PD)

www.tervlucht.be

Arseus, de leverancier van diensten en producten voor de gezondheidssector, kende in het eerste kwartaal dit jaar een omzetgroei met 17,7% tot 131 miljoen euro.

Het bedrijf uit Waregem is een afsplitsing van Omega Pharma en verkoopt dentale producten en grondstoffen voor magistrale bereidingen aan apothekers (Fagron). De sterke groei is vooral het gevolg van de consolidatie van het Poolse Pharma Cosmetic.

Maar ook organisch groeide Arseus nog met 6,1%.

Ook het filiaal voor de verkoop van producten aan tandartsen, Arseus Dental, deed het goed met groei van 5% tot 41,28 miljoen euro. (DT, DS, HLN)

Vandemoortele opent nieuw expertisecentrum De Belgische voedingsgroep Vandemoortele heeft aan de Universiteit van Gent het nieuwe Vandemoortele Centre ‘Lipid Science and Technology’ geopend.

Het expertisecentrum zal zich toespitsen op het onderzoek naar de ontwikkeling van gezonde vetten die functionele eigenschappen zoals smaak en textuur behouden. Het nieuwe onderzoekscentrum komt er na een intensieve samenwerking tussen het Laboratorium voor Levensmiddelentechnologie en -proceskunde van de UGent en Vandemoortele. (HLN)

Afvalverwerker Galloo uit Menen ontvangt label Group Galloo Recycling mag van Europa als eerste afvalverwerkend bedrijf in België en Frankrijk het certificaat ‘End of Waste’ gebruiken. Drie van de stoffen die het afvalverwerkend bedrijf uit het aangeleverde schroot recycleert, worden niet langer beschouwd als afval, maar als een volwaardig product. Het gaat om zuiver vermalen ijzerschroot, gesorteerd en gedroogd aluminium en gesorteerd inox. Die inspanningen leveren nu een label op. (HLN, DS, HN)

Jetair-baas Bart Brackx stopt ermee De toerismegroep TUI Travel Belgium, vooral bekend van dochterbedrijf Jetair, krijgt vanaf oktober een nieuwe topman. Bart Brackx, die de groep sinds 2004 leidde, legt op eigen vraag zijn operationele functies neer. Brackx wordt opgevolgd door Elie Bruyninckx, die momenteel touroperator Jetair en luchtvaartmaatschappij Jetairfly leidt. Hij blijft wel als consultant voor internationale projecten betrokken bij de groep. Hij krijgt ook de titel van erevoorzitter van TUI Travel Belgium. Brackx, die de 50 nadert, is sinds 1987 professioneel actief binnen de organisatie. TUI Travel Belgium behoort tot het overkoepelende TUI Travel PLC en stelt in België 1.725 mensen te werk. Jetair werd opgericht door Gerard Brackx, de vader van Bart Brackx. (alle kranten) Uitgelezen: Voka’s socioeconomisch persoverzicht, een samenvatting van de belangrijke West-Vlaamse krantenartikels van de voorbije week. U kunt dit overzicht wekelijks via post of mail ontvangen.

Wenst u een proefnummer of info over een abonnement?

Contacteer Nele Demets tel. 056-23 50 66, nele.demets@voka.be

9\c^` $ 9\c^`hl\ G%9% /,'' Bfiki`ab +&),.

N\b\c`abj g\

ijfm\iq`Z_k m

Xe MfbX N\jk $McXXe

[\i\e (/[\ aXXi^X

e^

m\ijZ_`aek e`\k `e [ \ b\ijkmXbXek`\ \e M\iXeknffi[\c`ab ^\[li\e[\ - n\b \ l`k^\m\i ?Xej D \e `e alc` Xl^ljk 8]q\e[\i MfbX N X\ik\ej lj \jk$McXXe[\i\e# G 8]^`]k\bXekffi / i\j`[\ek B\ee\[p ,'' Bfiki`ab $ G,' cXXe 0X# /,'' Bfik 0('0 i`ab

uitgelezen-09-2009-ok.in

dd 1

18-08-2010

11:12:22

Ondernemers 8 27 april 2012

11

12

Ondernemers 8 27 april 2012

Frans Castelein Poppies

Met negen vestigingen (zeven in West-Europa en twee in de VS) en een geconsolideerde omzet van 180 miljoen euro is Poppies bijna geruisloos doorgegroeid tot een middelgrote speler in de koekjeswereld. En er is nog altijd appetijt naar meer. Het Ieperse bedrijf verovert en verleidt de wereld van de zoetmondjes met een hele batterij lekkers: van biscuits tot speculooskoekjes, van patisserie tot bakkerijproducten, van macarons tot gebak, en nog zoveel meer.

Poppies (de naam verwijst naar het wereldberoemde oorlogsgedicht ‘In Flanders Fields’ van John McCrae) is een bedrijf met visie dat zelfs door de befaamde Chicago Business School naar voren werd geschoven als rolmodel voor strategie. Het is het levenswerk van de Westhoekfamilies Castelein en Popelier die in 1976 aan hun grote avontuur begonnen. Vandaag heeft de tweede generatie ook al haar intrede gedaan. De rode draad door het verhaal is kwaliteit en uitgerekend die kwaliteit vormt de basis van de groei.

INTERVIEW

‘Gecontroleerd groeien heeft zo zijn voordelen.’

U bent net terug van een Poppies-feestje in Zuid-Frankrijk. Vertel.

Frans Castelein: “Precies tien jaar geleden namen we in de buurt van Avignon een bedrijfje over. Aanvankelijk draaide het een omzet van 3 miljoen euro en was het verlieslatend, maar dat hebben we veranderd. Het bedrijf, dat beignets en donuts produceert, is nu opnieuw rendabel en tekent voor een omzet van 25 miljoen euro. Met een groei van 27 procent was onze Zuid-Franse fabriek zelfs de snelste groeier binnen onze groep. Dat mocht dus eens gevierd worden.

35 medewerkers zijn met de TGV vanuit België overgekomen om het allemaal mee te maken, inclusief bedrijfsbezoek.”

Waarom wilde u per sé een eigen fabriek in Zuid-Frankrijk. Heeft die investering ook gegeven wat u ervan verwachtte?

Frans Castelein: “We zaten in volle euforie over de euro.

Het heette toen dat je meer globaal moest denken en ageren. Dat hebben we dus ook gedaan. Maar ik steek niet weg dat de herstructurering bloed, zweet en tranen heeft gekost. Pas sinds drie jaar plukken we de vruchten van ons beleid dat gebaseerd was op een aantal axioma’s: kosten-

te maken met de scholing want in de VS zijn er nu eenmaal veel laaggeschoolden aan de slag. De sociale wetgeving is ook minder strikt in de VS en de verhouding tussen werkgever en werknemer is volatieler. Dat betekent ook dat er in de VS minder of geen sprake is van syndicalisme.

Maar we hebben in Europa weinig problemen met de vakbonden omdat we altijd streven naar een open relatie.

Heel eerlijk, vroeger zagen we daar niet altijd het belang van in. Dat is veranderd.”

Poppies heeft aardig wat vlaggetjes op de wereldkaart staan. Maar opvallend: Azië is een blinde vlek. Insiders menen te weten dat dit één van uw stil gekoesterde dromen is.

Frans Castelein: “Was het maar allemaal zo eenvoudig.

Sowieso kan je maar ter plaatse produceren als je voldoende kritische massa hebt, en die hebben we nu nog altijd niet. Er zijn ook maar weinig voorbeelden bekend van westerse voedingsbedrijven die daar aan de slag zijn.

Ik denk dat we nog een tijdje blijven mikken op meer export naar die landen, zonder daarom ter plaatse aanwezig te zijn met een eigen productie. Een eigen fabriek van nul opstarten, lijkt me veel te complex. Neem nu Japan.

‘Consultancybedrijven schotelen ons regelmatig grote deals voor. Maar ik sta er bepaald niet voor te springen. Als er huiswerk te maken valt, zullen we dat wel zelf doen’ beheersing, het vinden van nieuwe producten en nieuwe afzetmarkten. Nu beleven we, net als de 180 werknemers ter plaatse, plezier aan dit verhaal.”

Het organigram van Poppies leert dat er eigen fabrieken zijn in zowel West-Europa (België, Frankrijk en Nederland) als in de Verenigde Staten (North Carolina en Mississippi). Vergelijk Europa eens met de VS op het vlak van kostprijs, productiviteit, mentaliteit werknemers en syndicalisme?

Frans Castelein: “Het uurloon van een arbeider in de VS bedraagt alles bijeen 15 dollar. In Europa spreken we gemakkelijk over 27 euro (33 dollar). De productiviteit ligt dan weer een stuk hoger in Europa. Dat heeft onder meer

Het is een van onze belangrijkste exportmarkten maar grondstoffen vinden is dan weer problematisch. In China aan de slag gaan zou dan weer het risico inhouden van gekopieerd te worden.”

Consolidatie is onvermijdelijk Tijdens de regeringscrisis, die ruim een jaar duurde, hoorden we de ondernemers niet echt mopperen. Er was tenminste stabiliteit, zo werd gezegd. Hoe kijkt u nu tegen het nieuwe beleid aan waarin ondernemers eens te meer geviseerd worden.

Frans Castelein: “Ik zou de impact van de nieuwe regering niet overdrijven. Ik denk dat de belangrijkste maatregelen

nog altijd in werking moeten treden. Ik vind het nu dan ook te vroeg om daar uitspraken over te doen. Wél gekend is de ingreep op het vlak van bedrijfswagens. Werknemers met een bedrijfswagen zien hun nettoloon vaak teruglopen, en niemand ziet dat graag gebeuren. Zelf heb ik ook mijn conclusies getrokken. Mijn acht jaar oude auto staat niet langer op het bedrijf ingeschreven, maar wel op mijn eigen naam.”

Enkele jaren geleden schoof de befaamde Chicago Business School uw bedrijf naar voren als positief rolmodel.

Wat maakt uw strategie zo uniek?

Frans Castelein: “Ach, de beste strategie wordt altijd achteraf geschreven, hoor. Relativeer dat dus maar een beetje.”

Dat willen we graag doen, maar de Chicago Business School betekent toch wel iets in de wereld.

Frans Castelein (bladert nog eens achteloos door de studie): “Het heeft te maken met de inplanting van onze fabriek in de VS. Tien jaar geleden heb ik zelf een grondige studie gemaakt over de ideale locatie. We hebben toen zeven sites in zeven verschillende Amerikaanse staten grondig bekeken. De keuze viel finaal op grond voor een nieuwe fabriek in North Carolina. Daar was meer dan één goede reden voor. De distributiekost bijvoorbeeld, maar ook de supply chain, de ligging ten opzichte van grote klanten of de energiekosten. Ook het feit dat de meer zuiderse staten het etiket dragen van ‘non union states’, heeft meegespeeld. Waarom denkt u dat veel autobouwers van het noorden van de VS (onder andere Detroit) naar het zuiden zijn afgezakt? Enfin, we hebben alles op een rijtje gezet en goed bestudeerd alvorens te beslissen. Dat was dus goed genoeg voor een vermelding door de Chicago Business School. Dat doet natuurlijk plezier. De prof die dat geschreven heeft, heb ik echter nooit ontmoet.”

Een tijdje terug zei u in Trends dat verdere consolidatie van de sector bijna onvermijdelijk is. Poppies heeft al vaker bewezen dat het niet vies is van overnames.

Blijft de appetijt groot?

Frans Castelein: “De consolidatie is onvermijdelijk. De rendabiliteit van kleinere bedrijven – genre 2 tot 3 miljoen euro omzet – staat te zeer onder druk omwille van overheadkosten en de bijna niet aflatende stroom van nieuwe normen. Grotere bedrijven worden dan weer onder druk gezet door de retailers die zelf ook op steeds grotere schaal werken. Dat heeft zo zijn gevolgen in de markt. Weet u, zelfs ons bedrijf wordt bijna wekelijks gecontacteerd met de vraag of we interesse hebben in bedrijf x, y of z. Consul-

Ondernemers 8 27 april 2012

13

14

Ondernemers 8 27 april 2012

tancybedrijven schotelen ons regelmatig grote deals voor.

Maar ik sta er bepaald niet voor te springen. Als er huiswerk te maken valt, zullen we dat wel zelf doen.”

Overleven is wellicht ook een kwestie van een goede balans tussen eigen merken en private labels voor derden?

Frans Castelein: “Ik denk dat de verhouding momenteel 70/30 procent is in het voordeel van de private labels.

Het is ontegensprekelijk een trend dat private labels in opmars zijn. Vroeger hadden we in Delhaize of bij Colruyt meerdere Poppies-producten liggen. Nu zijn ze misschien niet meer zo gemakkelijk te vinden, maar dat wil niet zeggen dat Poppies daarom niet meer aanwezig is in de rekken. Alleen staat de naam er niet meer op. Ik heb ook niet meteen een probleem met de opmars van de private labels. Poppies staat niet voor een A-merk, dus is het uitspelen van onze naam op zich minder belangrijk. In de USA, Canada en andere exportmarkten kunnen wij wel gemakkelijker onder ons merk verkopen. In onze merkenportfolio zitten onder meer Poppies, Delizza, Rita, Anna Faggio, De Beukelaer en Culi d’Or.”

Van innovatief idee tot product Waarom is groeien zo belangrijk?

Frans Castelein: “Wie zegt dat groei zo belangrijk is?

Ik vind de zorg om de kwaliteit van onze producten nog veel belangrijker. Zeg maar dat de groei gewoon het gevolg is van onze drang naar betere producten. Hoe meer kwaliteit, hoe meer groei.”

Brengt groei bepaalde waarden niet in de verdrukking?

Frans Castelein: “Als bedrijfsleider denk ik dat groei zonder meer positief is. Een groeibedrijf spreekt sowieso meer tot de verbeelding bij de werknemers. Ze zijn meer gemotiveerd voor opdrachten, je kan de werknemers gemakkelijker binden en op de arbeidsmarkt kan je ook betere mensen aantrekken. Dat zijn al drie niet te onderschatten voordelen. Maar ik waarschuw ook graag voor overdreven groei, een groei met dubbele cijfers bijvoorbeeld. Heel eenvoudig, omdat een te stevige groei ook altijd een impact heeft op

Waaien de nieuwste trends nog altijd systematisch over uit de VS? If you can make it there, you can make it anywhere?

Frans Castelein: “Dat is te kort door de bocht. De rage rond donuts, brownies en muffins is inderdaad voor een groot deel uit de VS overgewaaid. Maar voor de rest?

Neen hoor.”

Hoe moeilijk is de zoektocht naar innovatie, in de wetenschap dat iedereen altijd op zoek is naar het ultieme product.

Frans Castelein: “Allerminst eenvoudig. Vergeet niet dat de voedingssector een vrij traditionele branche is. In de media werd Lotus al afgeschilderd als het Belgische Apple.

Maar heeft Lotus al voor veel innovatie gezorgd? Ik denk het niet. Aan ideeën omtrent innovatie hebben we hier in Zonnebeke geen gebrek. Iedereen heeft wel ergens een leuk idee op zak. Maar tussen een idee en het technisch vertalen naar een product, gaapt nog altijd een kloof. Binnenkort gaan we daar eens grondig over brainstormen.”

Toekomst voorbereiden Nooit gedacht aan een beursgang? Poppies heeft er de taille en het gewicht voor.

Frans Castelein: “Iedereen raadt me dat af en we hebben het ook niet nodig omdat we een erg gezond financieel beleid voeren. Dat vertaalt zich in voldoende cashflow.

Overigens heb ik niet alleen geen boodschap aan de beurs, ook private equity is niet aan mij besteed. Er komen nochtans regelmatig voorstellen uit die hoek. Maar aan de andere kant: zeg nooit nooit.”

Geef eens uw persoonlijke mening over het loon van Bert De Graeve?

Frans Castelein: “Ik denk dat dit vooral een kwestie is van slechte timing. Op zich kan je niet zeggen dat het loon van Degraeve overdreven is. Maak maar eens de vergelijking met wat een Carlos Britto verdient bij InBev. Ik denk ook terug aan wat een zekere Jan Coene voor zichzelf bedongen had bij Picanol. Dat leek een beetje veel op graaicultuur. Het geval De Graeve vind ik een ander verhaal.

‘In de media werd Lotus al afgeschilderd als het Belgische Apple. Maar heeft Lotus al voor veel innovatie gezorgd? Ik denk het niet’ de organisatie. Als je het allemaal niet meer georganiseerd krijgt, tot wat leidt die groei dan? Als middelgrote speler moeten wij waken over de troeven die ons groot gemaakt hebben en dat zijn onder meer dynamiek en flexibiliteit.

Onze concurrenten zijn niet de Unilevers en Procter & Gambles van deze wereld, maar wel de kleine performante en flexibele kmo’s.”

Is innovatie een eigen prioriteit of een gevolg van de vraag en de druk die komt van grote klanten?

Frans Castelein: “De eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat het vooral de klanten – de retailers, dus - zijn die ons permanent pushen. Ik zie dat als iets positiefs. Zo verlangen ze bijvoorbeeld dat we in onze producten minder gebruik maken van vetten of van palmolie. We proberen op die vraag ook in te spelen, in het besef evenwel dat een eclair altijd een eclair zal blijven. Vergeet niet dat we een sector met traditie zijn.”

Het loon is niet onaanvaardbaar hoog en de bonus was vooraf afgesproken en op basis van neergezette resultaten.”

Heeft u een groot voorbeeld die u als manager en ondernemer inspireert?

Frans Castelein: “Daarvoor moet ik terug naar mijn studententijd. Ik heb toen een eindwerk gemaakt over het bedrijf De Beukelaer. Er was toen nog geen sprake van dat ik ooit in de voeding zou terechtkomen. Maar dat bedrijf heeft een danig diepe indruk op me gemaakt. Nu hebben we onze krachten gebundeld in een van de twee fabrieken in de VS, een fantastische ervaring. De degelijkheid van De Beukelaer heeft altijd diepe indruk op mij gemaakt.

Naar die familie kijk ik echt op omdat ik er ook al veel van geleerd heb. Hoe je producten in de markt zet bijvoorbeeld.

Of over de impact die nieuwe verpakking kan hebben op de verkoop. Sorry, dat zijn zaken die ik niet op school of aan de

universiteit heb geleerd. De biscuitfabriek in Herentals is nog altijd de grootste ter wereld, ook al is ze nu wel eigendom van Kraft Foods en voorheen van Lu-Danone.”

Tot slot: u heeft drie zonen die inmiddels meedraaien in het bedrijf. Uw vennoot – de familie Popelier - heeft een zoon en een dochter die ook actief zijn binnen Poppies.

Hoe ziet u de opvolging?

Frans Castelein: “Gezien de evolutie, lijkt het evident dat de tweede generatie vroeg of laat in ons spoor zal lopen.

Nu is dat nog toekomstmuziek maar we bereiden er ons toch op voor. Daarom hebben we vorig jaar bijvoorbeeld een Stichting Administratiekantoor – een constructie naar Nederlands recht - opgericht om de familiale band te verankeren en de aandelen te vergrendelen. In de praktijk kan er dus niets veranderen zonder het akkoord van de beide aandeelhoudersfamilies. Het bestuur van de Stichting is in handen van mezelf en van Antony Popelier. Een derde bestuurder is aangesteld om te bemiddelen bij een eventuele patstelling. Hopelijk moet het nooit zo ver komen.

Finaal is dit toch de wens van een vader: liever de zaak overlaten aan de eigen kinderen dan te verkopen aan een derde partij.”

(Tekst: Karel Cambien – Foto’s: Dries Decorte)

MEE MET HET ECHTE LEVEN

De uitdaging is leveranciers te moeten betalen nog v贸贸r de start van uw eigen verkoop.

Samen optimaliseren we de behoefte aan werkkapitaal van uw onderneming.

Goederen in bewerking en afgewerkte producten kunnen binnen uw exploitatiecyclus een belangrijk kapitaal vertegenwoordigen. Om die stock sneller om te zetten in liquide middelen helpen wij u met onze oplossingen op maat. Bespreek ze met uw relatiebeheerder of surf naar workingcapital.bnpparibasfortis.be

S330590JR OndernemersWestVl 233x333 NL.indd 1

WITH

YOU ACROSS EUROPE AND BEYOND

27/03/12 16:15

Ondernemers 8 27 april 2012

15

Ondernemers 8 27 april 2012

Ladingszekering ‌ Ervoor zorgen dat de lading niet kan schuiven tijdens het transport.

UW PARTNER VOOR BEROEPSOPLEIDINGEN IN DE TRANSPORTSECTOR Onze BexcoÂŽ antislip rubber wordt tijdens het laden onder elke palet geplaatst met als gevolg dat de lading minder en zelfs niet meer schuift tijdens het vervoer.

BexcoŽ antislip rubber werd gekeurd volgens Europese norm en is verkrijgbaar: ¡ op rollen -> lengte 10 m ¡ in stroken -> diverse lengtes & breedtes ¡ in kleine matjes ( 300*200 mm, ‌ ) Rubberdiktes: 3-5-6-8 & 10 mm

S

•U W

BBER

PE T 1 968

C I A LI S

R

E

Campus Kortrijk Tel 056/216080

RU

SED

Campus Brugge Tel 050/331220

NV AQUILES Weverijstraat 28/36 8560 Wevelgem tel: 056 41 40 11 fax: 056 41 93 04 e-mail: info@aquiles.be www.aquiles.be

T•

16

Traxgo Verkoop, verhuur & service

Detecting & Protecting

WHAT DOES IT MEAN TO BE

BUILT TOLAST

ÂŽ

COST EFFECTIVE

Anywhere, anytime lokalisatie van uw voertuigen/machines realtime registratie: tijdsbesparing/facturatiegemak het afgelegde traject visualiseren altijd actuele positie start- en stoptijden voertuig het aantal afgelegde kilometers raadplegen registratie werkingstijd machine: geldwinst CANBUS koppeling: extra informatie van het voertuig temperatuurregistratie: voedselveiligheid personeelsregistratie: controle productiviteit Kalkhoevestraat 1 B-8790 Waregem

T +32 56 49 35 87 F +32 56 70 71 20

info@traxgo.be www.traxgo.be

KEEPING UPTIME 72 A MAXIMUM DEALER & FACTORY SUPPORT

'HFHXQLQFN +HQGULN %YED %OHNHULMVWUDDW %Âą ,]HJHP

7 )

ZZZ FODUNOLIW EH LQIR#FODUNOLIW EH

Transportbedrijven kreunen onder concurrentie met Oost-Europese chauffeurs

‘Kiezen voor Nederlandstalige chauffeurs loont altijd op lange termijn’ De moordende concurrentie is één van de pijnpunten van de transportsector. Als één van de mogelijkheden om de zware kosten te drukken, kiezen heel wat transporteurs ervoor met Oost-Europese chauffeurs te werken.

Niet iedereen kiest voor die aanpak. Zo blijft A.J. Veurink uit Roeselare vastberaden kiezen voor Nederlandstalige chauffeurs. Ook Transport & Logistiek Vlaanderen heeft een aparte kijk op de zaak.

“Wanneer we pakweg een Poolse vrachtwagen door België zien rijden, zijn er drie mogelijkheden,” verduidelijkt Lode Verkinderen van Transport & Logistiek Vlaanderen.

“Ofwel doorkruist die het hele land, zonder hier te laden of lossen. Het kan ook zijn dat bij een internationale rit de laad- of losplaats in België ligt. Beide soorten van vervoer zijn zonder enige beperking toegelaten. Enkel bij de derde mogelijkheid zijn er beperkingen voor de Poolse vervoerder, namelijk wanneer een rit wordt uitgevoerd binnen België. Als een vervoerder uit een EU-lidstaat een rit uitvoert binnen een andere lidstaat, dan wordt dit een cabotagerit genoemd. Daarvan is het aantal beperkt tot maximaal drie binnen een periode van maximaal zeven dagen. Dat kan maar na een internationale rit en moet ook weer gevolgd worden door een internationale rit.”

Alarmbel Uiteraard mag een Poolse chauffeur ook rijden met een Belgische vrachtwagen, “maar dan gelden de Belgische loon- en arbeidsvoorwaarden,” vervolgt Lode Verkinderen.

“De verschillen in loonkost zijn heel groot en dat heeft ervoor gezorgd dat de sector lang geleden al de alarmbel heeft geluid, nog voor de uitbreiding van de EU in 2004 en 2007. We wisten toen al dat vroeg of laat onhoudbare situaties zouden ontstaan. De uitbreiding van de EU is er toch gekomen. Nadien is de concurrentiepositie van de Belgische sector alleen maar verder verzwakt ten opzichte van de operatoren uit de nieuwe EU-landen. Ondertussen zitten we in de tweede crisis in nauwelijks vier jaar tijd, waarbij volumes drastisch dalen, terwijl de olieprijzen pieken.

De huidige situatie is voor onze sector dus echt wel precair.”

Sommige Belgische ondernemers zouden constructies hebben opgezet waarbij ze de Belgische loonkost omzeilen. “Net zoals in de industrie is het niet verboden om aandeelhouder te zijn van een buitenlands filiaal van een transportbedrijf. De markt van internationaal vervoer is nu eenmaal zonder beperkingen geliberaliseerd. Die klok zal niemand meer terugdraaien. De Europese wetgever heeft bovendien de zogenaamde postbusbedrijven onmogelijk

Dossier Logistiek & Transport

gemaakt. Uiteraard staat of valt elk systeem met een adequate controle. Wat niet conform de wetten is, moet wel degelijk aangepakt worden.”

Vastberaden keuze Bij AJ Veurink uit Roeselare staat geen enkele Oost-Europese chauffeur op de loonlijst en dat zal in de toekomst ook zo blijven.

“Zeker bij groepagetransporten is het cruciaal dat je over heel competente chauffeurs beschikt,” getuigt Sandro Paravizzini. “Dergelijke opdrachten zijn niet te onderschatten: dagelijks moet je op een tiental plaatsen deelzendingen lossen. De chauffeur vormt daarbij hét uithangbord van de transportfirma. Daarom hebben wij vanaf dag één gekozen voor ervaren en goed opgeleide mensen met een goed voorkomen.”

Mooi, maar daar hangt ook een prijskaartje aan vast.

“Klopt: onze klanten weten dat wij niet de goedkoopste zijn, maar dat wordt ruim gecompenseerd door de kwaliteit van onze dienstverlening. Communicatie en wederzijds vertrouwen zijn daar een belangrijke factor in: het helpt heel wat als werkgever, chauffeur en klant dezelfde taal spreken. Bij Oost-Europese chauffeurs ligt dat natuurlijk moeilijker, al zijn zij veel goedkoper.

Dat zorgt meestal voor oneerlijke concurrentie, met perfect opgezette constructies waarop wij als Belgen een patent hebben. Maar A.J. Veurink heeft geopteerd voor een andere koers: correct zakendoen, met een langetermijnvisie waarbij kwaliteit centraal staat; de uitbouw van een hr-beleid waarbij elke werknemer zich één voelt met zijn bedrijf, en die passie overbrengen op de klant.”

Sandro Paravizzini: “De transporteur is het verlengde van het product dat hij vervoert.” Foto Kurt

Die knowhow is aanwezig bij de meeste 40- en 45-plussers onder de vrachtwagenbestuurders. “Het komt erop aan hun ervaring optimaal te benutten. Door het engagement van het personeel te verhogen en samen doelstellingen te realiseren, proberen wij de meerkost rendabel te maken.

Investeren in mensen rendeert immers altijd. Daarom blijven wij daar hardnekkig op inzetten.” (BVC)

www.ajveurink.be www.transportenlogistiekvlaanderen.be

Geen gebrek aan Belgische chauffeurs Toch was die keuze niet evident. “Zeker in de recessie hebben we door die aanpak harde noten gekraakt,” geeft Sandro Paravizzini toe. “Toch blijf ik ervan overtuigd dat het voor ons de enige juiste keuze is. Wij gaan uit van de stelregel dat de transporteur het verlengde is van het product dat hij vervoert. Daarom investeren wij in goed materiaal en dito chauffeurs. Ik ben het niet eens met degenen die Oost-Europese chauffeurs aannemen, ‘wegens gebrek aan capabele Belgische vrachtwagenbestuurders’.

Misschien is de instroom van jongeren momenteel wat laag, maar het zou al veel helpen als het beroep bij ons meer erkenning zou genieten. Een goede chauffeur moet veel kunnen: verstandig rijden, stressbestendig zijn, omgaan met boordcomputers, laden en lossen, een goed contact met de klant onderhouden.”

Lode Verkinderen: “ De markt van internationaal vervoer is zonder beperkingen geliberaliseerd. Die klok zal niemand meer terugdraaien.” ingezonden foto

Ondernemers 8 27 april 2012

17

18

Ondernemers 8 27 april 2012

Dossier Logistiek & Transport

Een gemiddelde van 20 tot 25 zakenvluchten per werkdag en 33.000 ‘vliegtuigbewegingen’ op jaarbasis: de internationale luchthaven Kortrijk-Wevelgem kan behoorlijke cijfers voorleggen. Ondanks de economische recessie kende de luchthaven in de eerste twee maanden van dit jaar een groei van 15% in het professionele vliegverkeer. “Er zit zeker nog potentieel in de verschillende types vluchten die van hieruit vertrekken, maar omwille van de milieunormen zal het nooit onze intentie zijn om spectaculair te groeien.”

Het vliegtuig nemen om een zakelijke transactie af te ronden: voor de ene is het de normaalste zaak van de wereld, voor de ander lijkt het vooral een dure en luxueuze uitstap.

Het neemt niet weg dat de internationale luchthaven Kortrijk-Wevelgem vrij intensief wordt gebruikt door de

Brit European Transport (Belgium) NV Marcus Gerardstraat 9 Kaai 309 8380 Zeebrugge Tel: +32 (0) 50 55 88 70 Fax: +32 (0) 50 54 40 16 E-mail: info@bet.be 10622

www.briteuropean.be

Internationale luchthaven Kortrijk-Wevelgem blijft werken aan optimalisering van infrastructuur

‘Goede barometer van Europese conjunctuur’ ondernemingen uit de streek. De circa 155 directe en 200 indirecte personeelsleden illustreren het grote belang van de luchthaven.

“Het grootste voordeel van deze luchthaven is de kleinschaligheid,” getuigt directeur Stefaan Van Eeckhoutte.

“We kunnen heel snel en soepel op de behoeften van onze zakelijke reizigers inspelen. Dat laat hen toe om veel tijd te winnen, want van wachttijden is er amper sprake.”

Hoewel de directeur vrij tevreden is over de graad van benutting, is hij ervan overtuigd dat er nog groeipotentieel aanwezig is. “Er zijn al heel wat ondernemingen die het nut en de voordelen van zakelijke vliegreizen inzien, maar een deel is nog niet overtuigd. Bij die laatsten leeft vooral de perceptie van luxe, terwijl een kostenbatenanalyse vaak het belang van taxivluchten benadrukt. Die transportformule is voor ons zakelijk publiek heel interessant: het is

-

inderdaad niet de allergoedkoopste manier om zich te verplaatsen, maar daar tegenover staat de enorme efficiëntie. Je kan vlot met je managementteam twee tot drie reisbestemmingen op één dag combineren en heel doelgericht werken.”

Veelzijdig gebruik Behalve voor taxivluchten is Wevelgem ook voor talrijke andere vliegtransporten een interessant vertrekpunt of bestemming. “Ten eerste heb je de medische vluchten, die cruciaal zijn voor repatriëring of voor transplantvluchten. Daarnaast wordt onze infrastructuur ook gebruikt voor expressvrachtvluchten. Uiteraard gaat het daarbij niet om grootschalige vrachten, maar eerder om onderdelen voor productieprocessen, enzovoort. Bovendien vertrekken hier ook regelmatig charters naar beurzen. Dergelijke vluchten, voor 50 tot 150 passagiers, laten toe om de prijs te drukken.”

Logistic services to UK Fast leadtimes and just in time deliveries Fleet of 100 tractors and 220 mega box trailers (100m³) equipped with rear-mounted forklifts Live tracking via board computers with GPRS positioning 10,000 m² warehouse in the port of Zeebrugge for consolidation of goods

Daarnaast worden op de luchthaven ook opleidingen tot piloot georganiseerd, zowel voor beroepspiloten als private piloten. “We merken dat zelf kunnen vliegen voor heel wat ondernemers tot een echte passie is uitgegroeid. Eerst volgen ze de nodige vorming, om op termijn zelf een eigen toestel te verwerven.”

Zesde Belgische internationale luchthaven Kortrijk-Wevelgem mag in België dan misschien de benjamin onder de zes internationale luchthavens zijn, de actieradius is behoorlijk breed. “Onze klanten komen vooral uit Zuid-West-Vlaanderen, de noordrand van de metropool Lille, de noordelijke helft van Henegouwen en een groot deel van Oost-Vlaanderen. Omwille van het specifieke publiek waarop wij mikken, is er eigenlijk amper sprake van concurrentie met de andere luchthavens. Oostende mikt bijvoorbeeld minder op taxivluchten, maar is dan wel weer sterk in vakantiecharters van touroperatoren.

Eigenlijk hebben wij een goed contact met de andere

luchthavens, onder meer omwille van de grote complementariteit. Theoretisch is de luchthaven van Antwerpen een concurrent, maar de geografische ligging zorgt ervoor dat zij hoofdzakelijk focussen op het oostelijke deel van dit land, terwijl wij vooral de westelijke provincies bestrijken.“

Stefaan Van Eeckhoutte: “Omwille van de recessie zijn de algemene groeiperspectieven voor zakenluchtvaart wat getemperd.” Foto Hol

Toekomst

Na een tweetal moeilijkere jaren, is ‘Airport Kortrijk-Wevelgem’ weer aan een heropleving toe. “In 2008 zakte onze omzet met 30%, maar de 18% groei vorig jaar en 15% in de eerste maanden van 2012 illustreren dat het weer goed gaat. Toch zijn de algemene groeiperspectieven voor zakenluchtvaart omwille van de recessie wat getemperd, tot gemiddeld 3 à 4% de komende jaren. Eigenlijk is deze luchthaven een perfecte barometer van de Europese conjunctuur: momenteel verwelkomen we hier veel minder Griekse en Spaanse bezoekers, terwijl de Duitsers wel sterk vertegenwoordigd blijven.” (BVC)

De internationale luchthaven van Kortrijk-Wevelgem wordt voortdurend geaudit en beantwoordt aan alle veiligheidsvoorschriften, maar wil toch investeren in een nog betere infrastructuur. “Daartoe behoren onder meer een grotere vliegtuigparking, het verschuiven van de taxibaan, een aangepaste brandweerkazerne en een nieuwe verkeerstoren.

Alles zal iets ruimer worden uitgebouwd, zonder effectief uit te breiden. Die betere ordening zal het mogelijk maken om onze klanten nog beter te bedienen. Hopelijk maakt de Vlaamse overheid snel werk van de beheershervorming, zodat de nodige centen voor de aanpassingen op relatief korte termijn kunnen besteed worden.”

www.kortrijkairport.be

www.vandekerckhove-metaal.be

Ondernemers 8 27 april 2012

19

20

Ondernemers 8 27 april 2012

EXPEDITIE:

wereldwijde verzending van pakketten tot containerladingen

OPSLAG:

overslag en stockage van alle goederen ook onder douaneregime

BUSINESS BEGELEIDING

een antwoord op al uw vragen i.v.m. export/import

DOUANE-AGENTSCHAP

te Brugge en Zeebrugge Ook actief in andere havens en luchthavens

Pathoekeweg 9 b2 I B-8000 Brugge Tel. +32 (0)50/55 88 56 I Fax +32 (0)50/54 65 99 Mobile: +32 (0)477/55 72 51 E-mail: rik@eaglezeebrugge.com

www.eaglezeebrugge.com

Havenhuis De Caese in Brugge‌ de ontvangstplaats bij uitstek voor uw onderneming!

Voor meer informatie: Geertrui Van Ooteghem - Havenbestuur Zeebrugge 050 54 32 11 - gvo@mbz.be Dominique Ameloot - Voka West-Vlaanderen 056 23 50 68 - dominique.ameloot@voka.be

Wij zijn lid van een wereldwijde organisatie Globalink.

Automatische Palletcontrolelijn van DUMON Atelier Dumon heeft op vraag van enkele klanten een automatische palletcontrolelijn ontworpen. Deze lijn sorteert automatisch de slechte van de goede paletten.

Geen last meer van slechte paletten in uw automatisch magazijn.

De meeste storingen in automatische systemen zijn het gevolg van slechte pallets. In de palletcontrolelijn van Atelier Dumon gaan we de slechte paletten splitsen van de goede. Aan het begin van de lijn word een stapel paletten geplaatst. Soort, kleur, grote, goede en/of slechte paletten mogen gezamenlijk op het systeem losgelaten worden. Deze stapel palletten word automatisch onstapeld en gecontroleerd op 27 verschillende punten, zoals aanwezigheid van de

Voor meer informatie: www.dumon.com

planken en blokken, grote van de palet, stevigheid van de palet, ‌ . Alle parameters zijn individueel aanpasbaar op het touchscreen en kunnen bijgevolg volledig gepersonaliseerd worden. Na de controle worden de palletten per soort gegroepeerd en terug gestapeld.

De palletcontrolelijn kan ook ingepast worden in volautomatische systemen. Zo kunnen ook geladen, volle palletten dezelfde controle ondergaan.

Atelier Dumon nv.

Eriestraat 6 - 8000 Brugge Tel: 050/312801 - Fax: 050/312804 atelier@dumon.com - www.dumon.com

Couvreur uit Roeselare combineert verhuizingen en transport

‘Oneerlijke concurrentie in de transportsector is een gesel’

Dossier Logistiek & Transport

Met 125 jaar traditie is het Roeselaarse Couvreur een begrip in de transportsector.

Maar het mooie verleden contrasteert fel met de toekomst. Philippe Couvreur steekt het niet onder stoelen of banken: “Transport is zeer cyclisch en ondervindt een hevige concurrentie van bedrijven die gebruik maken van Oost-Europese chauffeurs. Gelukkig doet onze verhuisafdeling het momenteel beter.”

Toch heeft Couvreur in zijn transportdisvisie nog altijd zes mensen werken en rijden er evenveel vrachtwagens rond.

Meer nog, ondanks de onzekere markt kocht Philippe Couvreur recent drie nieuwe Volvo-vrachtwagens aan.

“Vroeger reden onze vrachtwagens nog naar Spanje en Italië, maar nu is de actieradius hoofdzakelijk beperkt tot eigen land en Frankrijk, met Lyon als verste bestemming.

Veel verder kunnen we niet gaan, gewoon omdat we niet meer competitief zijn”, zucht Philippe Couvreur.

In de Beversesteenweg in Roeselare zitten ze op kantoor bijna letterlijk schouder aan schouder: vader Romain Couvreur, vertegenwoordiger van de derde generatie, en zoon Philippe Couvreur, die zetelt voor de vierde generatie.

Officieel viert het bedrijf dit jaar zijn 125e verjaardag, maar in de praktijk kan dat best nog een aantal jaar meer zijn. “We zijn beginnen tellen vanaf de dag dat de oprichtingsakte verplicht werd, maar het is zo goed als zeker dat we voor die officiële erkenning ook al actief waren”, zegt Romain Couvreur.

Het transportbedrijf profileert zich in de eerste plaats als een specialist van volumevrachten met veel plaats en weinig gewicht, zoals textiel, voedingswaren, hygiënisch papier, lege flessen en andere lichte goederen. Consolidatie of samenwerking met andere bedrijven is volgens Couvreur niet aan de orde. “Dat is niets voor ons. Ik weet ook wel dat hier en daar grote bedrijven zijn ontstaan. Maar ik blijf niettemin geloven in kleinschaligheid. Want dat betekent flexibiliteit en vaak ook een betere dienstverlening.”

Slachtoffer van Europa Vandaag is het Philippe Couvreur die de operationele leiding in handen heeft. Het bedrijf telt twee divisies: transport en verhuizingen. “Het zijn twee totaal verschillende sectoren”, weet Philippe Couvreur. “Transport organiseren is vandaag een bijzonder moeilijk geval. De concurrentie is moordend, de reglementeringen zijn belastend, en de almaar stijgende dieselprijs doet er nog een schepje bovenop.

Zeg maar dat de hele Belgische sector het slachtoffer is van Europa. Iedereen weet inmiddels wel tegen welke tarieven Poolse, Bulgaarse of Roemeense chauffeurs werken.

Daar kan niemand tegenop. De in België geldende loonlasten met daarbovenop nog eens hoge RSZ-bijdragen, zorgen voor een zeer ongelijke concurrentiepositie. En de overheid doet helemaal niets om die structurele handicap op de een of andere wijze te compenseren. Het verschil in beloning tussen onze chauffeurs en de Oost-Europese is overduidelijk en dat terwijl ze op dezelfde plaats hetzelfde werk verrichten. Dat mag allemaal in de dienstensector.

Net zoals in de industriële sector zouden de West-Europese landen dezelfde regels moeten afdwingen om zo een eerlijke concurrentie-omgeving te creëren.”

Welke administratieve vereenvoudiging?

Verhuizen is de tweede poot waarop het bedrijf steunt. Die activiteit heeft de Couvreurs altijd al in het bloed gezeten.

Anno 2012 is Couveur zelfs de enig overgebleven verhuisfirma van Roeselare. In een business die het vooral van de nabijheid moet hebben, zetelen de concurrenten in de naburige steden en gemeenten zoals Izegem, Kortrijk, Ingelmunster, Brugge en de kustgemeentes, waar veel appartementen voorkomen. Volgens Philippe Couvreur kent ook de verhuissector zijn trends: “Verhuizen betekende vroeger vooral goederen overbrengen van het ene huis naar het andere. De opkomst van flatgebouwen heeft voor een ommekeer gezorgd en heeft de zaken er niet eenvoudiger op gemaakt.”

De grootste zorg voor verhuisfirma’s is echter de reglementitis. “Het is normaal dat er reglementen zijn”, zegt Philippe Couvreur. “Maar wij moeten soms drie tot vier weken vooraf een aanvraag indienen voor parking in de binnenstad. En dat voor een werk dat soms niet langer dan twee uur duurt. Van administratieve vereenvoudiging hebben we eerlijk gezegd nog niet veel gemerkt in onze sector.” (KC)

www.couvreur-transport.be Philippe Couvreur: “Ik blijf niettemin geloven in kleinschaligheid want dat betekent flexibiliteit en vaak ook een betere dienstverlening.” Foto Kurt

Ondernemers 8 27 april 2012

21

22

Ondernemers 8 27 april 2012

TAILOR MADE APPROACH

Specialist in financieel, fiscaal en juridisch advies BDO staat voor deskundig advies van een hoog niveau. Beschikbaarheid, nabijheid, integriteit en een pragmatische aanpak maken van BDO uw juiste partner. Wij luisteren naar u en zorgen voor oplossingen op maat van uw organisatie, en dit altijd voor een “fair price”.

In België staan 450 Partners en medewerkers voor u klaar. Wij werken vanuit 9 vestigingen in uw omgeving : Antwerpen, Brussel, Gent, Hasselt, Lasne, Liège, Namur, Roeselare en Wavre.

BDO maakt deel uit van een sterk internationaal netwerk dat met een ploeg van 46.000 Partners en medewerkers actief is in meer dan 110 landen.

Meer informatie over onze dienstverlening?

Surf dan naar onze website: www.bdo.be of neem contact op met het BDO-kantoor in uw buurt via info@bdo.be

MNA begeleidt overname van V-Cons

‘Voorbereiding van een overname vergt veel energie’ Tijdig anticiperen op de toekomst: die boodschap hadden de aandeelhouders van V-Cons meegekregen van Hubert Vanhaecke, hun gedelegeerd bestuurder, toen hij nadacht over wat er na zijn actieve carrière met het bedrijf zou gebeuren. Dit indachtig, stelden de aandeelhouders begin 2011 MNA uit Roeselare aan, met de vraag een koper voor de specialist in slachthuisinstallaties te zoeken. Een klein jaar later maakt V-Cons deel uit van Pivaco uit Temse.

‘Pivaco uit Temse neemt het West-Vlaamse V-Cons over’: voor velen is het maar de titel van een krantenbericht, maar aan de realisatie van dat zinnetje ging een project van ruim een jaar vooraf.

“Als gedelegeerd bestuurder die langzaam maar zeker naar zijn 65ste verjaardag evolueert, wou ik tijdig aan opvolging beginnen denken”, getuigt Hubert Vanhaecke van V-Cons, specialist in slachthuisinstallaties. “Noch bij mijn kinderen, noch bij die van de aandeelhouders bleek er interesse te bestaan om de zaak over te nemen. Om de toekomstige eigenaar de kans te geven geleidelijk aan vertrouwd te raken met de finesses van het bedrijf, was het noodzakelijk tijdig contact te nemen met een gespecialiseerd bureau.

Op advies van ons accountancykantoor, SDP uit Diksmuide, gingen we in zee met MNA uit Roeselare.”

Waardering Dominick Gallant van MNA: “Het zoeken naar potentiële overnemers is een structureel proces, waarbij we uitkijken naar geschikte kandidaten. Voor de verkoper is het vooral moeilijk in te schatten welke prijs hij mag vragen voor zijn onderneming. Onze rol start daarom bij de waardering.

De prijs van een onderneming wordt bepaald op basis van het rendement en een aantal duidelijke meer- of minwaarden. Een volledig afgeschreven gebouw is een grote meerwaarde, terwijl nog lopende leningen de prijs natuurlijk drukken. Eenmaal de waarde is bepaald, stellen we een bedrijfsdossier op. Daarin zoeken we nauwgezet de balans tussen enerzijds het bedrijf aantrekkelijk en helder profileren en anderzijds het bewaren van de vertrouwelijkheid.”

Nadien start het gespecialiseerd bureau met de inventarisering van de kandidaten. “Met onze informatie hebben we een goed beeld van de potentiële kopers en wat hen zal aanspreken. Belangrijk is ook of de koper qua grootte, mentaliteit en activiteit goed past bij de verkoper.

Eenmaal we dat lijstje hebben gemaakt, polsen we naar hun interesse. Bij serieuze belangstelling en een duidelijke fit, brengen we verkoper en gegadigden met elkaar in contact.”

ondernemers & co Overnamespecial

Intensief proces Het selectieproces, dat uiteindelijk resulteert in één exclusieve gegadigde, is een werk van lange adem. Hubert Vanhaecke: “Ik heb de energie die je daarin steekt, toch wel wat onderschat. Je besteedt veel tijd om aan iedere mogelijke kandidaat uit te leggen wat je precies doet, waarover het gaat, etcetera. Het is een zware extra taak, want daarnaast moet je uiteraard je bedrijf zo goed mogelijk blijven runnen. Daarom was ik erg tevreden toen de intentieverklaring eind 2011 werd getekend en we eindelijk verder konden met de uiteindelijke koper.”

Een intentieverklaring alleen volstaat natuurlijk niet.

Dominick Gallant: “In de daaropvolgende periode van twee tot drie maanden, vindt de audit plaats en wordt de intentieverklaring uitgewerkt in overeenkomsten. Het zijn de weken waarin alle details worden geregeld en alle punten en komma’s juist worden gezet. Ook bij het regelen van de financiering spelen wij een belangrijke rol. Banken zijn en blijven essentieel bij de financiering van een overname, maar in de huidige conjunctuur winnen investeerders in toenemende mate aan belang bij het vervolledigen van de financiering.”

Vertrouwen De nieuwe eigenaar van V-Cons is dus Pivaco uit Temse, gespecialiseerd in leidingen voor de voedingsindustrie.

“Voor hen is het van enorm belang dat ze stelselmatig de finesses van V-Cons onder de knie krijgen”, vervolgt Hubert Vanhaecke. “Omdat we bewust niet aan een rechtstreekse concurrent wilden verkopen, is het logisch dat onze business eigenlijk volledig nieuw is voor de overnemers.”

Nuttige tips Hubert Vanhaecke heeft nog een paar nuttige tips voor mensen die overwegen hun bedrijf op termijn te laten overnemen. “Het is belangrijk er voldoende tijd voor vrij te maken. Zeker bij de voorbereidende gesprekken met meerdere kandidaat-overnemers vergt het veel geduld om het brede spectrum van je activiteiten uit te leggen. Eenmaal het princiepsakkoord is getekend, kan je de informatie eindelijk veel beter gaan toespitsen op specifieke details.

Al bij al is het echt wel noodzakelijk er erg veel aandacht aan te schenken, want uiteindelijk vertrouw je je eigen kindje en je trouwe medewerkers toe aan nieuwe handen. Zeker als je van plan bent nog een tijdje zelf mee te draaien, moet er een goede verstandhouding met de overnemer zijn.” (BVC)

Dominick Gallant: “De voorbereiding van een overname is een proces van lange adem.” Foto DD

Ondernemers 8 27 april 2012

23

24

Ondernemers 8 27 april 2012

6G

76

DK : G

=:>9H

C@

DE9G

=6C9:AHG

7:

>9H

G:8

68 = I

G:

8=

I

=I

:C

:8=I

>CI:AA:8IJ:A: :><:C9DB K:G@:

66C G DK:

:

6CHE G IG

6@ HEG

C6

B:H

:

=:

DGI

=: A>?@

GJ GHI 66

8IJ

: CC

>9

>C G:G

B

< >C

<:C

HG

= :8

K6

HI

I : <D

9

7ZaZmV 6YkdXViZc W^ZYi ^ZYZg WZYg^_[! kVc @BD idi WZjgh\ZcdiZZgYZ dcYZgcZb^c\! [jaa hZgk^XZ gZX]ihW^_hiVcY Zc VYk^Zh# Dch j^i\ZWgZ^Y! ^ciZgY^hX^ea^cV^g VYkdXViZciZVb kdgbi ZZc hiZg` gZ\^dcVVa `Vciddg bZi ^ciZg cVi^dcVaZ j^ihigVa^c\ \ZheZX^Va^hZZgY ^c Y^kZghZ gZX]ihiV``Zc# 9ddg dcoZ kddgiYjgZcYZ odg\ kddg dch Xa^Â&#x2026;ciZZa! YZ j^iodcYZga^_`Z Y^ZchikZgaZc^c\ Zc YZ gZhjaiVVih\Zg^X]iZ Z[Ă&#x2019;X^Â&#x2026;ci^Z lZgY 7ZaZmV YZ kddgW^_Z _VgZc iZa`Zch \Zcdb^cZZgY Vah Ă&#x2020;7ZhiZ GZ\^dcVVa 6YkdXViZc`VciddgĂ&#x2021;#

V Y k d X V i Z c

;ba[ Yb_Â&#x2020;dj ^[[\j h[Y^j ef Z[ ^ee]ij[ je[m_`Z_d]" h[Y^j ef 8[b[nW$

EgZh^YZci @ZccZYneVg` '+V q -*%% @dgig^_` q I %*+$'*#-+#-+ q ; %*+$''#%(#%% q ^c[d5WZaZmV#WZ q lll#WZaZmV#WZ

s. Om este expert n met de b ositie e g tp n rk ri a m m o w derneming worden, u n o te r w te u n u a e r wilt erform n solid uze groeie groeien, p helpen ee Als ambitie ren of u te en, door te ve rk ro te rs ve ve te l te arkten uw kapitaa n ationale m haalt u ee gen, intern te verstevi atschappij a . sm n n g e n va d ri n s e r te vi proce e invest overneme nsformatie genoteerd n n in het tra lijke beurs ke t investere k ke n o n a tr a W e . fh b n a f e n als o zijn actie ortuniteit e p p W o . rd Met Gimv lle o a o n same rtner aan b verkennen . ervaren pa edrijven en ersteuning b d e n d o r contact n le ve iĂŤ c n a n ďŹ r veelbelo m dan zeke te e u e N lo ? n jf a ri d d r ee r uw be betekent m artner voo v als groeip im G in rd ee GeĂŻnteress kedIn. ons op Lin t o sp f o p o com www.gimv.

20120327_AD_VOKA_233X164.indd 1

27/03/12 16:31

ondernemers & co Overnamespecial

Financieren de banken tegenwoordig nog overnames?

Bruno Vervisch: ‘De doorlooptijden voor een kredietbeslissing zijn tegenwoordig vrij lang. Beslissingstermijnen van één tot twee maanden zijn zeker geen uitzondering.’ Foto archief

Bovendien suggereren de banken vaak zelf om ook van de verkoper een inspanning te vragen onder de vorm van vendor loan of een uitstel van betaling. Dit is echter vaak een delicate discussie met de verkoper die dit in het beste geval zal toelaten voor een beperkt deel van de overnameprijs, voor een niet te lange looptijd (max. vijf jaar) en tegen een billijke rentevergoeding.

Vraag geen te lange looptijd voor de financiering

Het antwoord is zeker ‘ja’. Echter, het is overduidelijk dat de kredietverlening in het algemeen en in het kader van overnames in het bijzonder, merkbaar stroever verloopt dan vroeger. Dit is een direct gevolg van de kredietcrisis die de banken onder meer met veel strengere kapitaaleisen opzadelt.

Overnames van aandelen financieren de banken maximaal over een periode van vijf à zeven jaar gezien op de financierende holding vaak geen harde zekerheden te verkrijgen zijn. Een langere looptijd vragen, maakt zo goed als geen kans, tenzij er harde interne of externe assets zijn die de bank in pand kan nemen.

Maak een haalbaar financieel plan

Het beslissingsproces neemt tegenwoordig meer tijd in beslag en bovendien worden een grotere eigen inbreng en meer zekerheden gevraagd. Veel meer dan vroeger nog is een grondige voorbereiding van uw financieringsdossier alvorens naar de bank te stappen een absolute must. Het is zeker niet overdreven te stellen dat een sterk voorbereid dossier uw slaagkansen met meer dan 50% verhoogt.

We geven hieronder een aantal tips voor uw kredietaanvraag die uw kans op succes moeten verhogen: Inhoud van de kredietaanvraag Moeten zeker deel uitmaken van uw kredietaanvraag: een voorstelling van uzelf en van de onderneming die wordt overgenomen, een overzicht van de balans en resultatenrekening van de laatste jaren, een beschrijving van de modaliteiten van de overname met een gedetailleerd stappenplan en ten slotte een financieel plan, annex liquiditeitstabel voor de komende jaren.

Zorg voor een voldoende eigen inbreng Tegenwoordig, uitzonderingen niet te na gesproken, is een eigen inbreng van minimaal 30 à 40% onder de vorm van kapitaal en/of een (achtergestelde) lening geen uitzondering. Indien u over onvoldoende eigen middelen beschikt, moet u eventueel een beroep doen op private equity.

Het onderzoek dat de bank prioritair zal doen, vooraleer de vraag over zekerheden zich stelt, is of er voldoende terugbetalingcapaciteit kan worden aangetoond om de overnamekredieten correct terug te betalen. Dit zal moeten blijken uit een financieel plan voor een periode van minstens drie jaar. Bedrieg hierbij uzelf (en de bank) niet en wees realistisch. Een louter continuïteit van de historische resultaten moet voldoende zijn om alle bestaande en nieuwe verplichtingen te kunnen nakomen. Reken niet op een groei die er misschien niet komt. Houd ten slotte ook voldoende rekening met de nodige vervangings -of uitbreidingsinvesteringen en met een marge voor tegenslagen.

Een gedetailleerd liquiditeitsplan zal moeten aantonen dat er, ondanks de aflossingen op de kredieten en de geplande investeringen, nog voldoende cash/buffer overblijft in de onderneming voor een comfortabele werking.

Debt push down

de bank meer comfort geven en zal eventueel toelaten om op iets langere looptijd te financieren.

Zoek naar alternatieve zekerheden zoals de Waarborgregeling Een faciliteit waarvan de banken op vandaag meer en meer gebruik maken is de Waarborgregeling van het Vlaamse Gewest (www.pmv.eu) waarbij de Vlaamse overheid aan de banken een overheidswaarborg geeft ten belope van 75% van het toegekende (overname)krediet. De banken kunnen het aanwenden van deze overheidswaarborg, binnen bepaalde grenzen, autonoom en snel beslissen.

Deze overheidswaarborg is echter niet gratis. Bij opname van de financiering dient een vergoeding te worden betaald gelijk aan een percentage op de ingeroepen waarborg.

Zorg ervoor dat u onmiddellijk bij de juiste gesprekspartner terechtkomt Alle grootbanken hebben gespecialiseerde diensten die zich specifiek toeleggen op het monteren van overnamekredieten. Deze mensen komen echter meestal maar tussen vanaf bepaalde bedragen. Vraag dat uw vertrouwde gesprekspartner onmiddellijk een dergelijke specialist meebrengt wanneer u het dossier voorstelt. Dit zal u tijdswinst opleveren. Indien u ervoor opteert om het dossier aan meerdere banken voor te leggen, doe dit dan allemaal in een korte tijdspanne.

Wees geduldig De doorlooptijden voor een kredietbeslissing zijn tegenwoordig vrij lang. Beslissingtermijnen van één à twee maanden zijn zeker geen uitzondering. Uiteraard hangt de snelheid waarmee de banken zullen beslissen in belangrijke mate af van de kwaliteit van (de voorbereiding van) het kredietdossier.

Zie na of het mogelijk is om, d.m.v. een herfinanciering, de kredieten na korte tijd te verschuiven van de holding (waar meestal geen zekerheden zijn) naar de overgenomen exploitatievennootschap waar wel assets zijn zoals bijv. gebouwen, machines, enz waarop de bank een zekerheid kan nemen. Er zijn technieken die dit mogelijk maken, zoals bijv. het uitkeren van reserves via een superdividend of het doorvoeren van een kapitaalsvermindering. Dit zal

Bruno Vervisch, Vervisch Overnamebegeleiding

Ondernemers 8 27 april 2012

25

Advertentie Advertentie

Beleggen in vastgoed: mogelijk zonder aanzienlijk vermogen?

“De Belg is geboren met een baksteen in de maag”. Het cliché mag dan wat afgezaagd geraken, maar het is nog altijd een accurate weerspiegeling van de voorliefde die de Belg heeft voor zijn vastgoed. Dat kan ook moeilijk verbazen als we de mooie rendementen in acht nemen die vastgoed de afgelopen twee decennia heeft opgeleverd.

Beleggen in vastgoed wordt echter vaak op een te enge manier beschouwd als de aankoop van een aantal appartementen dat vervolgens te huur wordt aangeboden. Nochtans is vastgoed als activaklasse veel ruimer dan residentieel vastgoed alleen.

Investeren in kantoorgebouwen, logistiek vastgoed, winkelpanden of rusthuizen is bij de particuliere belegger minder gekend. Elk van die segmenten wordt door verschillende factoren gedreven en elk segment kent een eigen, unieke dynamiek. Bij de uitbouw van een gespreide vastgoedportefeuille is het dus zinvol hierbij stil te staan en diverse vastgoedsegmenten te gaan combineren.

Wanneer u als belegger overweegt om in meerdere vastgoedsegmenten te investeren, duiken er al snel een aantal beperkingen op. Vooreerst vereisen de meeste professionele vastgoedprojecten belangrijke investeringsbudgetten.

Rechtstreeks aankopen is voor veel individuele investeerders niet haalbaar (denk aan kantorencomplexen of shoppingcentra), laat staan dat meerdere projecten kunnen worden gecombineerd om de risico’s te spreiden.

Vervolgens is het dagelijkse beheer van een vastgoedpatrimonium arbeidsintensief. Gebouwen dienen correct onderhouden te worden om de waarde ervan te behouden en de toekomstige huurinkomsten veilig te stellen. Ook het fiscaal-juridische kader is altijd in evolutie, waardoor het dagelijkse beheer van een vastgoedpatrimonium de nodige vakkennis vereist.

Tot slot zijn directe vastgoedinvesteringen niet altijd even liquide (gemakkelijk verkoopbaar) en zijn het bijgevolg doorgaans investeringen op zeer lange termijn.

De vraag is dus niet enkel in welk type of welk segment van vastgoed u wenst te investeren, maar ook hoe u dat kunt doen.

Hieronder overlopen we drie vormen van indirecte vastgoedbeleggingen die tegemoet komen aan enkele van de voornaamste beperkingen van directe vastgoedbeleggingen, i.e. een gebrek aan voldoende middelen, een gebrek aan diversificatie, de nood aan goed beheer en een beperkte liquiditeit van de investering.

Investeren in beursgenoteerde vastgoedbevaks De eenvoudigste en toegankelijkste manier om in vastgoed te investeren, is het aankopen van aandelen van beursgenoteerde vastgoedbevaks ( = vastgoedbeleggingsvennootschappen met vast kapitaal).

Vastgoedbevaks zijn vastgoedvennootschappen die beschikken over een grote en gediversifieerde vastgoedpor-

tefeuille, zodat er geen al te grote blootstelling bestaat aan één specifiek gebouw of één specifieke huurder.

De meeste vastgoedbevaks hebben een duidelijke focus: er zijn bevaks die zich voornamelijk richten op kantoorgebouwen, terwijl andere zich concentreren op winkelpanden, logistieke gebouwen of rusthuizen. Door verschillende vastgoedbevaks in zijn portefeuille op te nemen diversifieert de belegger over de verschillende subsegmenten heen.

Vastgoedbevaks kunnen gemakkelijk verhandeld worden tegen lage kosten. Bovendien wordt het vastgoed beheerd door professionele teams die investeringen correct weten in te schatten.

Een laatste, erg belangrijk voordeel van de vastgoedbevaks is het aantrekkelijke juridische en fiscale statuut.

De wetgever heeft hier beoogd om de private investeerder te beschermen en heeft die vennootschappen bijgevolg onderworpen aan een strenge regelgeving. Zo mag een enkel vastgoedproject maximaal 20% van de portefeuille vertegenwoordigen, moet de schuldgraad lager liggen dan 65% en dient minstens 80% van het courante resultaat aan de aandeelhouders te worden uitgekeerd in de vorm van een dividend.

Vanuit fiscaal oogpunt wordt de vastgoedbevak bovendien quasi niet belast (geen vennootschapsbelasting, noch op huurinkomsten, noch op gerealiseerde meerwaarden op de verkoop van gebouwen).

Als Belgische privébelegger betaalt de aandeelhouder wel roerende voorheffing op de uitgekeerde dividenden (21% + eventueel de extra 4% solidariteitsbijdrage).

Die roerende voorheffing bedraagt echter 0% indien de vastgoedbevak meer dan 60% belegt in residentieel vastgoed. De meerwaarden op de verkoop van de aandelen van de bevak blijven voor privébeleggers vooralsnog vrijgesteld van belasting.

Vastgoedcertificaten Als alternatief op beursgenoteerd vastgoed, dat in sommige tijden erg volatiel kan zijn, bestaat de mogelijkheid om in vastgoed te investeren via vastgoedcertificaten. Een vastgoedcertificaat wordt juridisch beschouwd als een schuldvordering, maar geeft economisch recht op alle inkomstenstromen die gegenereerd worden door het onderliggende vastgoed (zowel huurgelden als de potentiële meerwaarde in geval van verkoop). Vastgoedcertificaten kunnen interessante, inflatievaste rendementen bieden voor lange termijn. Zo lanceert Bank Degroof momenteel een certificaat op nieuw te bouwen service-flats in Oudergem (Brussel) om tegemoet te komen aan de toenemende vraag van haar cliënteel naar aantrekkelijke vastgoedinvesteringen.

Bank Degroof West-Vlaanderen: President Kennedypark 8, 8500 Kortrijk – tel. 056 26 54 00 Zoutelaan 134, 8300 Knokke-Heist – tel. 050 63 23 70 – www.degroof.be

Peter Cruyt, Senior Private Banker, Bank Degroof De jaarlijkse coupon van dit certificaat bedraagt 4% en is gekoppeld aan de inflatie.

Ook in het veleden werden gelijkaardige operaties opgezet.

In juni 2009 heeft Bank Degroof voor € 22 miljoen vastgoedcertificaten uitgegeven ter financiering van een kantoorgebouw in het noorden van Antwerpen (“The Atlantic House”) dat verhuurd wordt aan 24 verschillende huurders met een huurgarantie op 6 jaar als extra bescherming tegen leegstand. De laatste brutocoupon bedroeg 8,5%.

Een soortgelijke operatie werd gerealiseerd in november 2009. Toen werden certificaten uitgebracht op een complex van 6 kantoren in Waver. Dat complex wordt verhuurd aan 19 huurders, opnieuw met een huurgarantie op 6 jaar.

De laatste brutocoupon bedroeg 7,52%.

Club deals Naast vastgoedcertificaten bestaat ook de formule van de club deal.

Bij een club deal wordt een beperkte groep van investeerders samengebracht rond een specifiek project. Het gaat hier om beleggingsopportuniteiten die niet passen in het strakkere kleedje van het vastgoedcertificaat of de bevak en waar de minimum participatiedrempels een stuk hoger liggen (vanaf € 250.000). De focus van een club deal ligt vooral op projecten die voor de individuele privé-investeerder niet haalbaar zijn omwille van de omvang, en voor de grote professionele vastgoedgroepen eerder te klein zijn om ze zelf verder te ontwikkelen. Op die manier benut de investeerder opportuniteiten die zich aanbieden in een middensegment van de markt, waar de return zeer aantrekkelijk is. Bovendien bieden club deals de investeerder de mogelijkheid om een beroep te doen op de knowhow van een professionele partner, en daarnaast ook actief deel uit te maken van het investeringscomité en zodoende mee de beslissingen te nemen.

Optimmo is een voorbeeld van een Club Deal opgezet door Bank Degroof. In 2006 investeerde het € 40 miljoen in Frans commerciëel en industriëel vastgoed om het na renovatie of conversie met meerwaarde door te verkopen.

We kunnen dus concluderen dat vastgoed veel meer is dan enkel residentiële beleggingen. Zowel aandelen in een vastgoedbevak als vastgoedcertificaten en club deals laten toe om te participeren in vastgoedprojecten die anders niet direct toegankelijk zouden zijn voor de individuele investeerder. In elk van de formules wordt het beheer van het vastgoed op zich genomen door een professionele partij, zodat de belegger zich voornamelijk kan focussen op het rendement van de investering.

De holding als overnameconstructie Vroeg of laat in zijn carrière wordt elke ondernemer geconfronteerd met het overnemen of overlaten van een bedrijf. Een specifieke overnameconstructie komt echter steeds terug bij de verkoop van aandelen, of het nu gaat om een verkoop aan derden of een familiale regeling: de holding.

De holding blijkt dan ook in de meeste gevallen een zeer geschikte tool om een overname op een zo optimaal mogelijke gestructureerde, fiscaal en financieel vriendelijke manier te laten verlopen.

Eenvoudig gesteld komt het erop neer dat een andere vennootschap (Holding) boven de te kopen onderneming (Target) wordt gezet. Deze holding kan verschillende vormen aannemen. Elk dossier heeft echter zijn specifieke noden en eigenheden, maar de finale bedoeling is steeds dezelfde. Op het niveau van de holding dienen de vereiste middelen verzameld te worden om het aandelenpakket van de over te nemen vennootschap te financieren.

De standaard optimale financiële holdingstructuur bestaat spijtig genoeg niet. Toch heeft elke holdingstructuur enkele basiselementen met als terugkerende elementen onderstaande sterk vereenvoudigde balansstructuur: Actief

Passief

Financieel vaste activa

Eigen Vermogen

X

Vreemd Vermogen

Y

X+Y

Geert Buyse, Martijn Coucke, Geert Buyse en Jo Decoutere: “De standaard optimale financiële holdingstructuur bestaat niet.” Ingezonden foto

Het eigen vermogen en het quasi eigen vermogen moeten evenwel voldoende hoog zijn om de holding toe te laten voor het saldo van het overnamebedrag een traditionele banklening aan te gaan.

Holdingvennootschap met eigen activiteiten Hoe men het nu draait of keert, het eigen vermogen is een zeer belangrijke component van elke onderneming, voor de holding is dit niet anders.

Eigen vermogen Om een financiële instelling te overtuigen om de overname te financieren wordt er doorgaans gerekend op een minimale eigen inbreng van gemiddeld 30% van het overnamebedrag, hoewel ook dit zeer sterk dossierafhankelijk kan zijn. Met het eigen vermogen verankert de overnemer zijn financieel engagement waarmee hij in feite zijn geloof in de slaagkansen van het project verduidelijkt.

Het eigen vermogen kan opgebouwd worden door een brede waaier van mogelijkheden. Naast de persoonlijke inbreng kan het eigen vermogen aangevuld worden met financiële steun van personen uit de familiale of bredere kennissenkring, met de intrede van een financiële partner zoals een private equity speler of met de herinstap van de verkoper.

Ook achtergestelde financieringen zoals bijvoorbeeld de mezzanine-financiering worden door bancaire instellingen gerekend tot het quasi eigen vermogen. Bij faling zijn ze immers achtergesteld op alle andere schulden van de vennootschap. Deze financieringsvormen kunnen de flexibiliteit aan beleidsruimte beperken en zijn niet kosteloos.

Eenmaal de aandelentransactie gerealiseerd is, dient een structuur te worden uitgebouwd die moet toelaten de financiële verplichtingen op niveau van de holding te vervullen. De ‘natuurlijke’ inkomstenbron voor de holding zijn de dividenden die de holding ontvangt van de targetvennootschap. Deze dividenden genieten onder bepaalde voorwaarden het fiscaal gunstige regime van definitief belaste inkomsten (DBI). Het spreekt echter vanzelf dat dividenden meestal niet zullen volstaan om financieringen af te betalen. Vandaar dat de activiteit van de holding zich doorgaans niet zal beperken tot het aanhouden van de aandelen van de targetvennootschap.

De holdingvennootschap kan ook een economische activiteit hebben zoals het leveren van bestuurders- of managementprestaties, het organiseren van de aan- en verkoop, het naar zich toehalen van R&D, enz. Hiervoor worden dan bestuurders- of managementvergoedingen, commissies, royalty’s, enz betaald.

Het vermelden waard is dat sinds 1 januari 2009, echter onder strenge voorwaarden, het verbod op financiële bijstand door de targetvennootschap afgezwakt werd, waarbij de targetvennootschap aan de overnemer zekerheden mag stellen ter garantie van de financiering van haar eigen overname. De praktijk leert echter dat de toepassing van deze wet bij kmo’s eerder de uitzondering dan de regel is.

Jo Decoutere, OBA

meer dan advocaten adviesverlening legal consultancy & legal audit redactie van juridische documenten en overeenkomsten onderhandelingen en bemiddeling procedurele begeleiding

voor uw onderneming contracten en commercieel recht intellectuele eigendom en informatica vennootschappen, M&A en vermogensplanning aanneming en vastgoed sociaal recht

The bright side of law.

Accent Business Park - Gebouw C1 Kwadestraat 149 - bus 22 8800 Roeselare T +32 (51) 20 28 76 F +32 (51) 21 28 76 info@b-right.be Twitter: @BrightAdvocaten

www.b-right.be

Ondernemers 8 27 april 2012

27

28

Ondernemers 8 27 april 2012

Nieuw durfkapitaalfonds mikt ook op mature bedrijven BAN Vlaanderen en ING België richten samen een nieuw durfkapitaalfonds op dat niet alleen zal investeren in innovatieve starters, maar ook in mature bedrijven. De specifieke aandacht voor MBO, MBI en overnames is een Europese primeur.

Ark Angels Activator Fund (AAAF) is de naam van het nieuwe durfkapitaalfonds dat de komende vijf jaar minstens 12 miljoen euro zal investeren in innovatieve starters, snelgroeiende kmo’s en overnames. “Dat bedrag kan nog oplopen met een paar miljoen euro want in juni volgt er nog een kapitaalverhoging”, zegt Reginald Vossen, algemeen directeur van BAN Vlaanderen.

De interesse voor MBO, MBI en overnames is een Europese primeur voor een durfkapitaalfonds. Van waar komt die?

Reginald Vossen: “Vroeger kregen we bij BAN Vlaanderen bijna uitsluitend dossiers binnen van jonge, startende bedrijven die op zoek waren naar financiering. De laatste tijd merken we een duidelijke trend naar mature bedrijven. Ging het enkele jaren geleden nog over 5 tot 7%, dan

zitten er bij onze dossiers toch al 20% mature bedrijven.

Ik zie daar twee redenen voor. In de eerste plaats zijn deze bedrijven op een punt gekomen waarbij er behoefte is aan een nieuwe generatie bedrijfsleiders. Daarnaast is er duidelijk sprake van een kredietschaarste op de markt. Ook mature bedrijven hebben het steeds moeilijker om aan bankfinanciering te geraken. Een versterking van het eigen vermogen via de inbreng van een durfkapitalist kan dan de sleutel tot de oplossing betekenen.”

Gaat u binnen het fonds een aparte schijf voorbehouden voor mature bedrijven?

Reginald Vossen: “Het zou dom zijn om bijvoorbeeld de helft van het fonds voor te behouden voor mature bedrijven. Op die manier zouden we het fonds van meetaf aan opdelen in hokjes en dat is niet wenselijk. We willen liever de vrijheid behouden om in de beste dossiers te investeren. Het heeft geen zin om belemmerend vooruit te lopen op de evoluties in de markt.”

Welk bedrag kan AAAF investeren per dossier?

Reginald Vossen: “Elke investering gebeurt samen met één of meer business angels uit het netwerk van BAN Vlaanderen. De inbreng van het fonds kan dan oplopen tot vier maal het investeringsbedrag van die co-investeerder(s).

In de praktijk zal dat voor een eerste investering in een bedrijf echter eerder twee maal dat bedrag zijn. Er is ook een maximumbedrag per dossier want dat is gelimiteerd op 10% van het kapitaal van AAAF. Concreet komt dit neer op zowat 1,5 miljoen euro, maar het gemiddelde investeringsbedrag zal eerder in de buurt van 500 à 600.000 euro liggen.”

Mikt het fonds op specifieke sectoren?

Reginald Vossen: “Er zijn nogal wat collega’s die zich specialiseren in één bepaalde sector, maar dat doen wij bewust niet. Op dat vlak is bij ons alles mogelijk. Ons investeerdersnetwerk bestaat uit meer dan 180 leden, wat betekent dat we knowhow hebben in zowat alle sectoren.

We zijn net bezig met de afsluiting van het boekjaar 2011 en daaruit blijkt bijvoorbeeld dat er een duidelijke vertraging is in dossiers uit de ICT-sector. Vorig jaar hebben we daarentegen veel dossiers gedaan in industrie, meer bepaald in de machinebouw en toelevering.”

adviseert de overlater waardeert het bedrijf zoekt overnemers bemiddelt en onderhandelt helpt bij het overnamecontract méér dan 30 jaar ervaring méér dan 400 referenties

Contacteer ons vertrouwelijk en discreet:

Johan COUCKE

Beheerstraat 49

DLP042_def.indd 1

14-04-2011 00:15:55

8500 Kortrijk

Geert BUYSE

Jo DECOUTERE Martijn COUCKE

Tel. 056 35 78 24

info@oba.be

www.oba.be

ondernemers & co Overnamespecial

Reginald Vossen: “De business angel vliegt met twee vleugels: kapitaalinjectie en knowhow.” Eigen foto

Een samenwerking met een business angel gaat veel verder dan enkel de kapitaalinjectie. Kunt u daar wat meer uitleg over geven?

Reginald Vossen: “De business angel vliegt inderdaad met twee vleugels: kapitaalinjectie en knowhow. Klassiek krijgt de business angel een zitje in de raad van bestuur, waar hij optreedt als een coach of mentor. Praktisch bekeken reserveert hij 1 tot 2 dagen per maand om ‘zijn’ ondernemer bij te staan. Hij fungeert een beetje als de hotline waar de ondernemer met al zijn vragen terechtkan. Maar soms gaat het ook veel verder. Zo zien we vaak dat een business angel zijn eigen netwerk aanspreekt om de onderneming nieuwe commerciële impulsen te geven. In feite komt het er telkens op neer dat de business angel op organisatorisch en commercieel vlak helpt om de onderneming klaar te maken voor een volgende groeifase.”

DOMINIQUE DESMET MARIE-DOMINIQUE DE JAEGERE PHILIPPE DE JAEGERE GEERT SOETAERT PIETER DEWAELE AN MEYFROOT KARLIEN TOUQUET CHARLOTTE SPILLEBEEN MANJA COOPMAN MARIJN DE VOS VANESSA DESMET

U werkt al jaren samen met ING. Hoe is die relatie gegroeid?

Reginald Vossen: “BAN Vlaanderen is in 2003 ontstaan uit de fusie van enkele netwerken zoals Vlerick BAN en Limburg BAN. Als directeur van Limburg BAN werkte ik voordien al samen met BBL. Die bank heeft ons toen enorm geholpen om de juridische structuur van onze organisatie in orde te krijgen. Bij de fusie zijn ze partner gebleven en eigenlijk werken we nu al 14 jaar lang op een gezonde manier samen. Wat ik vooral apprecieer aan ING is dat ze zich perfect houden aan hun rol als partner-sponsor.

Het is niet zo dat we al onze dossiers per definitie doorspelen aan hen.” (DVT)

Wat is BAN Vlaanderen?

Met 180 leden (meestal zelf ondernemers) is BAN Vlaanderen het grootste netwerk van business angels in België. Jaarlijks krijgt de organisatie 650 financieringsaanvragen van bedrijven. Die resulteren in 20 tot 25 investeringsdeals met een rechtstreekse kapitaalverschaffing van ongeveer 5 miljoen euro.

WWW.DSDA.BE – DSD@ADVOCAAT.BE GROENINGESTRAAT 33 – BE-8500 KORTRIJK – T +32 56 24 15 30 – F +32 56 20 05 25

Ondernemers 8 27 april 2012

29

30

Ondernemers 8 27 april 2012

Hoe een bedrijfsovername financieren in crisistijd?

De banken zijn heel terughoudend geworden voor het verstrekken van krediet. In de toekomst zal het er wellicht niet gemakkelijker op worden. De koper zal dan ook steeds creatiever moeten zijn bij het zoeken naar financiering voor een overname.

Om een bedrijfsovername te financieren, kan de koper vier verschillende bronnen aanboren. De eigen middelen en de bankkredieten op korte en middellange termijn vormen de twee klassieke financieringsbronnen. De eigen inbreng door de koper is primordiaal en een noodzakelijk teken van engagement en geloof in de overname. De aanwending van eigen middelen is trouwens noodzakelijk om aanspraak te kunnen maken op bankkredieten. Hoeveel eigen middelen door de bank vereist worden, hangt af van dossier tot dossier, maar doorgaans vraagt de bank een eigen inbreng van de koper van minimum 20 tot 30% van de overnameprijs.

Ten gevolge van de financieel-economische crisis is er een duidelijke terughoudendheid te merken bij de banken waardoor de financiering nu lastiger of soms zelfs helemaal niet rond te krijgen is. Bovendien is er weinig zicht op onmiddellijke beterschap want vanaf 2019 worden de Basel III-normen geheel van kracht.

Meer dan ooit is creativiteit in de financiering van een bedrijfsovername belangrijk en dienen andere financieringsbronnen, naast de eigen middelen en de bankkredieten, aangesproken te worden.

Een andere financieringsbron is de inbreng door een investeerder. Hier kunnen we verschillende types onderscheiden: - Friends, fools en family: dit zijn familieleden en vrienden die in u en uw project geloven en die bereid zijn om u financieel te steunen.

- Business angels: het gaat om particuliere investeerders die in startende of snelgroeiende bedrijven investeren, meestal voor een periode van vijf tot zeven jaar; business angels kunnen heel wat management knowhow bijbrengen, hebben vaak uitgebreide netwerken van contacten en kunnen klanten en leveranciers over de streep trekken.

- Venture capitalists: dit zijn fondsen die actief op zoek gaan naar interessante investeringsopportuniteiten.

Deze fondsen eisen wel een zware return en willen doorgaans een exit na vijf tot zeven jaar.

- Overheid: de overheid heeft de laatste jaren verschillende initiatieven gelanceerd om het ondernemerschap te stimuleren waaronder het Arkimedes project, het Participatiefonds, financiële steun van het IWT (Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie), de win-winlening, enz.

Naast de keuze van het type investeerder is ook de vorm van de investering heel belangrijk. Hier kunnen we verschillende types onderscheiden: - Achtergestelde lening: dit is een krediet waarbij de schuldeiser in het geval van faillissement van de schuldenaar wordt achtergesteld. Omwille van het hogere risico verbonden aan dit krediet, wordt meestal een hoger rentepercentage vergoed; soms is de rente zelfs winstafhankelijk.

- Converteerbare obligatielening: dit is een obligatie die omgezet kan worden in aandelen; standaardobligaties kennen alleen een vergoeding voor het ter beschikking stellen van vermogen in de vorm van rente; converteerbare obligaties daarentegen kunnen door de houder ervan worden omgezet in een vooraf vastgesteld aantal aandelen; door de keuzemogelijkheid nemen verschaffers van converteerbare obligaties meestal genoegen met een lager rentepercentage.

- Andere middelen die gelijkgesteld worden aan eigen vermogen: hierbij wordt bvb. kapitaal opgehaald door de uitgifte van nieuwe aandelen.

De keuze van het type investeerder en van de investeringsvorm hangt onder meer af van de omvang van het bedrijf, de maturiteitsfase waarin het bedrijf zich bevindt, de strategische afweging van de overnemer, de toekomstvisie van de overnemer qua exit-mogelijkheden, de hoeveelheid onafhankelijkheid de ondernemer bereid is af te staan en hoeveel inmenging van derden hij in het beleid van de onderneming kan aanvaarden, enz.

Een vierde en laatste financieringsbron voor een bedrijfsovername is de verkoper. Onder de vorm van een ‘vendor loan’ staat de verkoper een krediet toe aan de koper door

Axel Despriet: “Meer dan ooit is creativiteit in de financiering van een bedrijfsovername belangrijk en dienen andere financieringsbronnen, naast de eigen middelen en de bankkredieten, aangesproken te worden.” Foto archief

hem voor een deel van de betaling van de overnameprijs uitstel te verlenen. Een betalingsuitstel van een deel van de koopsom is een krachtig signaal naar de koper toe dat de verkoper vertrouwen heeft in de toekomstige ontwikkeling van de onderneming. De belangrijkste modaliteiten van de ‘vendor loan’ zijn de volgende: - Rentedragend karakter: naargelang de appreciatie van het risico, kan de verkoper een niet-rentedragend krediet toestaan of een ‘soft loan’ met bijvoorbeeld een symbolische interest van 1%, tot een krediet waarvan de rente gekoppeld is aan de EURIBOR of de OLO plus een bepaalde marge, uitgedrukt in basispunten van de rente.

- Terugbetalingstermijn: in de meeste gevallen is het krediet terugbetaalbaar in schijven op vooraf bepaalde vervaldagen, in uitzonderlijke gevallen kan gekozen worden voor een type ‘bullet’ (dwz. integrale terugbetaling op de vervaldag) of een ‘krediet tot nader bericht’, dus zonder vervaldag. De opvraagbaarheid gebeurt dan op eerste verzoek, meestal met een vooropzeg van een, drie, zes, twaalf maanden.

- Waarborgen: net zoals bij een klassiek bankkrediet, kan de verkoper ook voor een ‘vendor loan’ een aantal waarborgen bedingen; dat kan zijn: een bankwaarborg, het in pand geven van een bepaald aandelenpakket van het overgenomen bedrijf bij een bank, een persoonlijke borgstelling van de overnemer, enz.

- Achterstelling: de vraag stelt zich of de ‘vendor loan’ al dan niet een achtergestelde lening is; m.a.w. wordt het verkoperskrediet pas terugbetaald wanneer alle andere schulden zijn afgelost (een algemene achterstelling), of betreft het een bijzondere achterstelling waarbij de lening bijvoorbeeld enkel is achtergesteld ten opzichte van de bankkredieten?

Axel Despriet, Aquis

Str ke Fund Op zoek naar risicokapitaal voor overnames en groeiende ondernemingen? www.strokefund.be info@strokefund.be

We give strokes and funding.

havennieuws

25 jaar geleden legde Johan Caus de basis voor zijn maritieme dienstengroep IMS, CMS en Traca

Meet eens een zeeschip op Als geen ander wist Johan Caus de voorbije kwarteeuw in te spelen op de kansen die industrie en haven boden. In zijn bedrijven IMS en CMS draait alles rond het controleren van goederen die geladen en gelost worden in de voornaamste Europese havens, in opdracht van o.m. energiebedrijven, voedingsindustrie en scheepsstouwers. De divisie Traca is dan weer bekend voor het transport van Zeebrugse havenarbeiders.

Op 1 april was het precies 25 jaar geleden dat Johan Caus (55) zelfstandig ondernemer werd. De voorbije kwarteeuw vormt een schoolvoorbeeld van hoe je telkens weer flexibel kunt inspelen op noden en opportuniteiten van de maritieme en industriële markt. De huidige, 40-koppige groep Caus bestaat uit drie entiteiten: nv IMS (Independent Marine Surveyors), cva CMS (Caus Marine Surveys) en bvba Traca (Transport Caus). Samen genereren ze vanuit het hoofdkwartier in Moerkerke 2,75 miljoen euro omzet.

“Thuis zat ik van jongs af in het bepalen van de kwaliteit en kwantiteit van ladingen. Mijn vader was in Zeebrugge directeur van Tameco, gespecialiseerd in de opslag van voornamelijk melasse (stroop van voornamelijk suikerriet bruikbaar als grondstof voor voeding en tal van industriële processen, rj). Hij had zich onderlegd in het exact bepalen van de hoeveelheid melasse in zowel de landtanks als zee- en binnenschepen van de groep wereldwijd. Na mijn studies ging ik er ook aan de slag, onder meer om een nieuw tankpark in Denemarken mee te leiden. Mijn zus Chris werkt nog steeds bij Tameco in Zeebrugge, dat deel uitmaakt van de internationale groep United Molasses, onlangs overgenomen door een Ierse groep”, vertelt Caus, die opgroeide in Zeebrugge.

“In 1987 zag ik een opportuniteit om me volledig toe te leggen op maritieme controle. Ik werd zelfstandig vanuit mijn woning in Moerkerke, met enkel een meetlat, rekenmachine, auto en balpen. De eerste klant werd Tameco en al na een maand wierf ik mijn eerste medewerker aan: landbouwingenieur Werner Vanhollebeke die hier trouwens nog altijd werkt. Mede doordat er weinig concurrentie was, kon ik in Zeebrugge mijn stempel zetten. Ik werkte zowel voor eigen rekening als in onderaanneming voor kantoren uit Antwerpen en Gent. Al vanaf het eerste jaar kreeg ik bijkomende opdrachten voor onder meer klanten in de kolen, ertsen, veevoeders, …”

Waarom wordt een schip gemeten?

Wordt de lading niet aan wal gewogen of geteld?

Johan Caus: “Bij de verkoop of aankoop van goederen door traders, moet het gewicht van het vervoerde product bepaald worden. Wij beschikken over apparatuur om een schip snel maar zeer accuraat op te meten. Als je weet dat zeeschepen circa 25.000 euro per dag kunnen kosten, dan betekent een uur vlugger afvaren een belangrijk economisch voordeel. Een schip wordt opgemeten zowel via de buitenmaten als via de binnenmaten. Wij bekomen het gewicht van de lading volgens de wet van Archimedes: het gewicht van het verplaatste volume water vermenigvuldigd met de densiteit van het dokwater, verminderd met de massa’s aan boord, bijvoorbeeld ballastwater en brandstof.”

Worden alle schepen bij elke laad- en losbeurt zo gemeten?

Johan Caus: “Niet alle schepen worden opgemeten, men kan aan wal ook de landtanks (vloeibare lading) of silo’s (droge lading) opmeten. Buiten het opmeten, nemen wij ook stalen van verschillende producten, gaande van granen, melasse, kolen, ijzererts, gasolie, meststoffen, suiker,… en dit volgens de verschillende gangbare normen, bijvoorbeeld ISO, Gafta, Fosfa,… Onze zes controleurs zijn dagelijks actief in Duinkerke, Zeebrugge, Gent en Antwerpen. Samen met buitenlandse correspondenten voeren zij deze kwantiteits- en kwaliteitscontroles uit in de voornaamste Europese havens van Spanje tot Denemarken.

Niet iedereen kan of mag deze opmetingen verrichten, je moet ervoor beëdigd zijn na een opleiding in Antwerpen of Rotterdam en je moet de nodige ervaring hebben.

Een getrainde controleur kan zelfs bij golfslag binnen de halve centimeter opmeten. De gouden regel in ons vak is: na de derde golf staat het water even stil.”

Hoe zijn de activiteiten verdeeld?

Johan Caus: “IMS en CMS staan beiden in voor de maritieme controle van zee- en binnenschepen met nietgevaarlijke lading, zowel droge als vloeibare goederen.

De oudste vennootschap IMS legt zich toe op ‘witte producten’: voedzame materialen zoals bloem, granen, suiker, veevoeders,… De corebusiness blijft hierin melasse.

CMS werd in 1991 opgericht en concentreert zich op ‘zwarte producten’: steenkool, ijzer, ertsen, mineralen, enzovoort.

Wij handelen zowel in opdracht van kopers als verkopers.

Onze portfolio omvat een waaier van controlediensten.”

Johan Caus: “Zelfs bij golfslag kunnen we tot een halve centimeter nauwkeurig meten hoe diep een schip in het water ligt, en aldus berekenen hoeveel de lading weegt.” Foto MVN

Waarom startte u tien jaar geleden ook met personenvervoer?

Johan Caus: “Bij de grote opgang van de autotrafiek in Zeebrugge kwam in 2002 de vraag naar vervoer van arbeiders in het uitgestrekte havengebied. Ik besefte dat we mee moesten gaan met deze evolutie en richtte Traca op.

Wij verhuren aan de terminaloperators auto’s en bussen met chauffeur. Daarnaast schreef de POM WestVlaanderen in 2008 een tender uit voor de Havenbus.

Wij haalden de opdracht binnen en brengen sindsdien arbeiders/bedienden uit Brugge, Oostende, Blankenberge en Knokke naar Zeebrugge. In het drukke kiwiseizoen halen we zelfs mensen uit Roeselare en Kortrijk. Eind juni loopt dit gesteund project af maar we hopen dat er een vervolg komt. Want collectief, gratis vervoer betekent voor mensen met een beperkt budget een belangrijke maatschappelijke hefboom naar een beter bestaan. Intussen tellen we een 30-tal voertuigen.”

Waarom houdt u kantoor in Moerkerke-Damme?

Johan Caus: “Historisch was Damme de eerste Brugse voorhaven. De nieuwbouw waar we sinds 2005 in huizen, ligt op 100m van de Lieve, het eerste handgegraven kanaal van Damme naar Gent. Het gaat ons vooral om bereikbaarheid en een groene omgeving. Een kantoor kun je overal hebben maar de feeling met de haven is een kwestie van telkens de juiste bijeenkomsten op te zoeken.”

Hoe ziet u de toekomst?

Johan Caus: “We blijven er altijd voor gaan en zijn niet bang voor nieuwe ideeën. We kennen een moeilijke periode sinds onze oudste zoon Alexander vijf jaar geleden met de auto verongelukte in Leuven waar hij doctoreerde als bio-ingenieur. Kort daarna overleden mijn ouders en schoonvader. De medewerkers hebben het bedrijf er doorheen getrokken. Zonder hen en mijn echtgenote hadden wij dit niet kunnen realiseren. Intussen werd onze tweede zoon Maxime verantwoordelijk voor de financiële kant van de bedrijven. Daarnaast heeft hij zijn eigen gamewebsite Gamequarter. Wie weet wordt dat wel een nieuwe tak voor de toekomst.” (RJ)

www.caus.be In samenwerking met

www.apzi.be

Ondernemers 8 27 april 2012

31

32

Ondernemers 8 27 april 2012

voka-nieuws

Familio-coach Chris Martijn, projectverantwoordelijken Lieselot Bernard en Vanessa Flamez (Voka) en Familiodeelnemers Rita Doom en zoon Alexander Verduyn van de nv Verduyn G. uit Kortemark. Foto Hol

Lerend netwerk brengt overlaters en overnemers van West-Vlaamse familiebedrijven samen

‘Familieleden moeten om te beginnen erover willen spréken’ Soms verloopt de overdracht van een bedrijf tussen generaties vrij stroef. Om die overgang te faciliteren ging Voka – Kamer van Koophandel West-Vlaanderen in 2010 van start met het Lerend Netwerk Familio. Uniek aan het Voka-concept is dat overnemers én overlaters samen het traject doorlopen, met bijzondere aandacht voor emotionele aspecten en communicatie.

Familio is dit jaar aan zijn derde editie toe. Dit lerend netwerk ging in 2010 van start en bereikte inmiddels zo’n 120 deelnemers, met een heel hoge aanwezigheids- en tevredenheidsgraad.

“Familio groeide vanuit de Voka-bekommernis om de welvaart in de streek veilig te stellen, door het economisch weefsel te behouden en te versterken”, zeggen projectverantwoordelijken Vanessa Flamez en Lieselot Bernard. “Op micro-economisch vlak willen we de bedrijven, die door hun familiale dynamiek heel belangrijk zijn, begeleiden bij de overdracht tussen de generaties en hen behoeden voor valkuilen. Daarom confronteren we overnemers én overlaters maandelijks met de gecombineerde formule van kennisoverdracht en ervaringsuitwisseling.

Wat Voka onderscheidt van andere vormen van advies en begeleiding, is dat Familio voornamelijk de nadruk legt op persoonlijk-emotionele inzichten. De overdracht van een bedrijf is namelijk voor 20% rationeel (fiscaal-juridisch) en voor 80% emotioneel.”

Communicatie Familio is een uitgelezen mix van informatieve sessies (over de dynamiek van familiebedrijven, de overdracht, fiscaal-juridische aspecten, strategie, corporate governance, conflictmanagement, …) en praktijkgetuigenissen.

Het voorjaar wordt afgesloten met een collectief event waarop ook andere familieleden uitgenodigd worden.

Op die manier wil Voka de bespreekbaarheid onder de familieleden verhogen in een vaak uiterst gevoelige materie. “Het is belangrijk dat de héle familie door hetzelfde bad gaat, zodat we de generaties kunnen connecteren en gaandeweg alle partijen op één lijn brengen”, vertelt Familio-coach Chris Martijn. Zelf heeft hij brede kennis in de materie opgebouwd en ruime praktijkervaring opgedaan op alle managementniveaus van middelgrote en grote familiebedrijven, waardoor hij de taal van de ondernemers spreekt. “In het hele proces is communicatie heel belangrijk.

We willen alle familieleden ertoe bewegen om er in eerste instantie over te spréken. Los van de technische aspecten bestaat een bedrijf nog altijd uit mensen, die met elkaar moeten werken en samen dingen doen. Daarom vinden wij het menselijke aspect en communicatie zo belangrijk, met het oog op de continuïteit van het bedrijf. Familiale overdracht is een natuurlijk rijpingsproces dat gemiddeld vijf tot zeven jaar tijd vergt. Dat we overdragers en overnemers daarbij samenbrengen, maakt Familio uniek.”

Beslissingsproces Verduyn, met vestigingen in Kortemark, Arras (F) en Barcelona (SP), verwerkt en verhandelt zo’n 140.000 ton verse groenten per jaar voor industrie, versmarkt en foodservice, met specialisatie in wortelen. Het bedrijf werd uitgebouwd door Daniël Verduyn (58) en Rita Doom. Inmiddels heeft de derde generatie haar intrede gedaan: Alexander (35), Valerie (28) en Nicolas (22). “In samenwerking met een accountant-adviseur bereiden we de overdracht al enkele jaren voor”, getuigt Alexander Verduyn. “Alleen de definitieve zaken moeten nog in hun plooi vallen. Mijn moeder Rita en ikzelf hebben in 2011 Familio gevolgd. In de sessies heb ik ervaren hoe de overdracht bij andere familiebedrijven ver-

loopt en vooral geleerd welke valkuilen je moet ontwijken.

Proactief conflicten vermijden is hierbij heel belangrijk, evenals empathie. Voor ons is het belangrijk dat de toekomst van ons familiebedrijf gegarandeerd blijft. We hebben al beslist dat we onze activiteiten gezamenlijk verder willen zetten en niet uit elkaar zullen trekken. Wie van de kinderen uiteindelijk welke taak zal opnemen, zal afhangen van onze persoonlijke sterktes en voorkeur, wat we elk afzonderlijk willen, onze verwachtingen en ambities, …

Daartoe gaan we een charter opmaken. Familio helpt ons in het beslissingsproces. We kunnen ons ook goed inleven in de emoties van onze ouders, die hun levenswerk ooit zullen moeten loslaten, maar die ook een nieuwe rol zullen krijgen, naarmate ze het operationele meer en meer overlaten.” Daniël, Rita, Alexander en Valerie zijn inmiddels samen in Familio Plus gestapt. (MD) Meer info bij de projectverantwoordelijken: vanessa.flamez@voka.be (tel. 0496 16 06 43) en lieselot.bernard@voka.be (tel. 056 24 16 57).

Op 14 juni, van 8 tot 10 uur, organiseert Voka een gratis infomoment in voorbereiding op een mogelijke deelname aan Familio 2013. Locatie: Voka, President Kennedylaan 9A in Kortrijk.

Inspelend op de verwachtingen van specifieke doelgroepen ontwikkelde Voka West-Vlaanderen drie afgeleiden van Familio.

Family Lab richt zich tot jonge, potentiële overnemers die nog aftasten wie ze zijn, wat ze willen en wat ze kunnen. Maximaal acht deelnemers doorlopen vijf concrete sessies rond menselijke aspecten. De tweede reeks wordt in het najaar van 2012 georganiseerd.

Familio Plus ging in 2011 van start als verdere uitdieping van Familio. Kleinere groepen gaan nog dieper in op bepaalde thema’s en dit gedurende vier sessies.

De benadering is nog individueler.

Familio Forum is een totaal nieuw initiatief waarbij ex-deelnemers aan Familio gedurende twee avonden per jaar ‘herenigen’. Op 6 juni is een praktijkgetuigenis gepland. Op de najaarssessie van 19 november komt baron Paul Buysse spreken over de ‘code Buysse’, rond corporate governance. (MD)

SEMINARIE SEMINARIE

Documentaire kredieten 03/05, Bedrijvencentrum Wevelgem

Prospecteren is plezant!

11/05, Voka Kortrijk De koudwatervrees voor cold calling, wild prospecteren of hoe je die eerste contacten ook noemt, is bij verkopers de oorzaak dat veel prospectie eenvoudigweg niet gebeurt, of uitgesteld wordt. Kortom, een hoop emotionele redenen om het niet te doen . Terwijl je er je échte verkoopkunsten kunt tonen. Het is verkopen van het zuiverste water. Zelfs een sterk bedrijf verliest jaarlijks gemiddeld 15% van zijn klanten. Prospecteren is de zuurstof van elk bedrijf.

Geert Delobelle geeft tijdens dit seminarie advies aan junior verkopers die in het water worden gegooid en de prospectiestiel willen leren, maar zeker ook aan de ervaren sales managers die opnieuw de adrenaline willen voelen.

Info en inschrijven: opleidingen.wvl@voka.be, of Heidi Logghe: tel. 056/ 23 50 49

Info en inschrijven: Griet Witdouck, tel. 056/ 26 13 93, griet.witdouck@voka.be.

Voka West-Vlaanderen zoekt nieuwe bestuurders SEMINARIE

Oorsprongsreglementering in de praktijk van a tot z – 04/05, Voka Kortrijk

SEMINARIE

De slimme aankoper – 15/05, Voka Kortrijk In de moeilijke economische situatie waarin wij ons bevinden, komt de aankoper in de frontlinie te staan.

Hij of zij kan namelijk belangrijke winsten genereren door voor dezelfde kwaliteit betere voorwaarden van leveranciers te bekomen.

Besparingen van enkele procenten op het aankoopbudget kunnen het ondernemingsrendement met het tienvoudige verhogen. De moeite waard om zich te verdiepen in een aantal vaardigheden en technieken van de aankoper. Dit seminarie spijkert de aankoopvaardigheden en -kennis bij en zorgt ervoor dat aankopers de beste voorwaarden en de scherpste prijs van hun leveranciers bekomen.

AGENDA

Van alle internationale betaalmethoden is het documentaire krediet (LC) ongetwijfeld het beste en vrijwel het veiligste antwoord op de betalingsbekommernissen van firma’s die internationaal ondernemen. Het documentair krediet biedt in meer of mindere mate bescherming tegen de vele risico’s: fabricagerisico, economisch risico, commercieel risico, juridisch risico, …

Oorsprong en de daartoe bestaande bewijzen zijn essentiële begrippen bij het sluiten van handelscontracten met partners uit bepaalde landen. In de voorbije jaren heeft de EU steeds meer nieuwe oorsprongsovereenkomsten gesloten en in de toekomst zal dat nog toenemen. Daardoor zal de reglementering op het vlak van oorsprong alsmaar belangrijker worden.

Bovendien zijn er door de wijziging en versoepeling van de oorsprongsreglementering met ontwikkelingslanden heel wat nieuwe mogelijkheden voor de handel. Een overzichtje krijgt u tijdens dit seminarie.

Info en inschrijven: Griet Witdouck, tel. 056-26 13 93, griet.witdouck@voka.be

Voor haar raad van bestuur zoekt Voka West-Vlaanderen enthousiaste bestuurders die zich willen engageren om mee te werken aan de belangenbehartiging en netwerking in hun streek. Bestuurders vergaderen vier keer per jaar en worden verwacht op de Algemene Jaarvergadering. Geïnteresseerden dienen hun kandidatuur schriftelijk in, ter attentie van de voorzitter, op het adres: President Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk vóór maandag 7 mei. Het Benoemingscomité zal over de kandidaturen beslissen. Daarbij wordt rekening gehouden met de leeftijd, het engagement, en de sectoriële en geografische spreiding.

Er wordt gestreefd naar een verjonging én vervrouwelijking van de raad van bestuur. De kandidaten worden schriftelijk op de hoogte gebracht van de beslissing.

De benoeming wordt voorgelegd ter goedkeuring van de Algemene Vergadering op 25 juni 2012.

Voor meer informatie kunt u terecht bij Dominique Ameloot, tel. 056 23 50 68, dominique.ameloot@voka.be.

Structurele partners van Voka - West-Vlaanderen 2012

Info en inschrijven: opleidingen.wvl@voka.be, of Heidi Logghe: tel. 056/ 23 50 49 PREFAB BETON

DATUM TIJDSTIP

ACTIVITEIT

PLAATS

EVENEMENTEN EN ONTMOETINGEN donderdag 3 mei

18u30 - 21u30

Te gast bij Sint-Augustinusziekenhuis

St-Augustinusziekenhuis, Veurne

donderdag 3 mei

18u30 - 21u30

Voka verwelkomt nieuwe leden!

Voka, Kortrijk

dinsdag 8 mei

12u00 - 14u30

Te gast bij Leman Cake Decorations

Leman Cake Decorations, Zwevegem

vrijdag 11 mei

07u45 - 10u00

MO ontmoeten elkaar bij Weverij Jules Clarysse

Weverij Jules Clarysse, Pittem

vrijdag 11 mei

10u00 - 14u00

Voka verkiezingsevent Ieper

IPS, Ieper

dinsdag 22 mei

12u00 - 14u00

Te gast bij ICO Terminals

ICO, Zeebrugge

dinsdag 29 mei

12u30 - 17u00

Te gast bij kerncentrale Doel

Kerncentrale Doel

dinsdag 5 juni

12u00 - 14u00

Te gast bij BeMatrix

BeMatrix, Roeselare

dinsdag 5 juni

12u30 - 14u30

Lunch & Learn Midden-Oosten

De Caese, Brugge

donderdag 7 juni

09u00 - 17u00

B tot B - dag in Saint-Omer, Frankrijk

Saint-Omer (Fr)

donderdag 7 juni

12u00 - 14u30

Te gast bij Enjoy Concrete

Enjoy Concrete, Veurne

donderdag 3 mei

14u00 - 17u30

Sales Lab - uitblinken in verkoopsgesprekken!

Voka, Kortrijk

donderdag 3 mei

16u30 - 20u00

Omgaan met assumpties

Voka, Kortrijk

vrijdag 4 mei

09u00 - 16u30

Oorsprongsreglementering in de praktijk, van a tot z

Voka, Kortrijk

dinsdag 8 mei

16u30 - 20u00

Beloning, incentives en motivatie van verkopers

Voka, Kortrijk

vrijdag 11 mei

09u00 - 17u00

Prospecteren is plezant!

Voka, Kortrijk

dinsdag 15 mei

16u30 - 20u00

De slimme aankoper

Voka, Kortrijk

maandag 21 mei

09u00 - 17u00

Debiteurenbeheer

Voka, Kortrijk

dinsdag 22 mei

08u00 - 12u00

Governance Lab: hoe uw slapende raad van bestuur wakker maken?

Voka, Kortrijk

dinsdag 22 mei

16u30 - 20u00

Juridische aspecten bij onlinemarketing en sociale media

Voka, Kortrijk

donderdag 24 mei

08u30 - 16u30

Check up your international transport, documents & risks

Voka, Kortrijk

donderdag 24 mei

08u30 - 12u30

Finance Lab: uw managementrapportering in één oogopslag

nog te bepalen

donderdag 7 juni

16u30 - 20u00

Wegwijs in mobiel internet

Voka, Kortrijk

do 7 juni & vrij 8 juni

09u00 - 17u00

Krachtig leiderschap

De Caese, Brugge

WORKSHOPS EN SEMINARIES

Info en inschrijvingen op onze website: www.voka.be/west-vlaanderen

Ondernemers 8 27 april 2012

33

34

Ondernemers 8 27 april 2012

PROSIT

Seminarie over Noord-Frankrijk bij Valcke – Vlamertinge Tijdens een ontbijtseminarie bij Valcke Prefab Beton konden de aanwezigen leren hoe ze hun zakenrelaties met de buren uit Frankrijk kunnen opstarten en optimaliseren. Van links naar rechts Carlos Valcke (Valcke Prefab Beton), Dirk Geeraerts (A Construct), Joris Vuerstaek (Valcke Prefab Beton), Bruno Raes (Crédit du Nord), Astrid De Clerck (Voka). Foto DD

Vokafé Wu Wei - Kortrijk Onder het motto ‘The art of wellbeing: alles kan, niets moet’ zakten Pedro Geeraert (Belting), Emerence Deknudt (Belting), Pieter Stichelbaut (Innodux), Ben Benoot en Maarten Vanhalst (beiden Casier en Co) af naar het Vokafé in Kortrijk. Wu Wei is een gloednieuwe oase om te ontspannen en te genieten, maar ook om nieuwe dingen te ontdekken. Foto Kurt

Back in the USSR – Kortrijk Jan Balliauw kwam naar Kortrijk om er een lezing te geven over het boek dat hij met Stefan Blommaert schreef, ‘Back in the USSR’.

Het werd een leerrijke avond voor Michel Speeleveld (Beaulieu), Jean-Pierre Paret (IAB), Patrick Van Hecke en Thierry Dewaele (beiden Bekaert) die achteraf graag met de VRT-coryfee op de foto wilden. Foto Kurt

Lunch & Learn India, Pakistan, Nieuw-Zeeland – Brugge Voka ontving de Vlaamse economische vertegenwoordigers van Flanders Investment & Trade uit Zuidoost-Azië. Het vormde de aanleiding tot een culturele verbroedering tussen Inge Bracke, Kevin Taelman (beiden Mulder Natural Foods), Jayant Nadiger (FIT-Bangalore, India), Tom Vermeulen (FIT-Mumbai, India), Piet Schotte (Matthys Group), Sandrine De Crom (FIT) en Jan Segers (Overseas Containers-OCS). Foto MVN

OVERNAME KMO’S

SPECIALIST IN BEDRIJFSVASTGOED

TE HUUR KORTRIJK

TE KOOP MALDEGEM KMO-units

Diverse kantoren

BEDRIJFSVASTGOED

Kantoren Winkels Magazijnen Bedrijfsgebouwen Industriegronden Beleggingseigendommen

Guldensporenpark 1a 9820 Merelbeke Tel : +32 (0)9 222 69 69 Fax : +32 (0)9 222 69 51 info@salenko.com www.salenko.com

TE KOOP RONSE

TE HUUR/ TE KOOP ROESELARE

Functioneel (logistiek) gebouw VERKOCHT Opsplitsbaar

Nieuw te bouwen kantoren

TE KOOP BRUGGE

Kantoorgebouw + P

TE KOOP KORTRIJK

Showroom/kantoren

Ondernemers spreken ondernemers ° Ervaren ondernemers/ managers begeleiden de overname. ° Uitwerken van oplossing op maat: overname aandelen, management buy-in, verkoop van activa, ... ° Waardebepaling mede door jarenlange expertise in bedrijfsvastgoed. ° Actieve search in de grootst mogelijke discretie.

Bryo Business Date Sessie bij Gesco - Oostende De beste Pepsicok van Vlaanderen - Koksijde Serge Dieltiens uit Brasschaat bereidde het lekkerste gerecht met producten van PepsiCo en werd dan ook uitgeroepen tot de beste Pepsicok van Vlaanderen. Jan Sinnaeve (Pepsico), Frank Stekelorum (Voka), Gerard de Kruijk (Pepsico), Cathy Verstraete (Voka), Carl DecaluwĂŠ (Gouverneur), Johan Vanmarcke (Computercenter Vanmarcke), Marc Seru (Marc Seru Aardappelhandel) en Jean-Baptiste Braet (Aannemingen Braet) waren het volmondig eens met de vakjury. Foto DD

Geen stofje op de vloer, maar dat kan natuurlijk niet anders bij een verkoper van professionele reinigingsmachines. De bedrijfsgebouwen van Gesco waren dan ook de ideale locatie voor onze jonge Bryo-ondernemers om elkaar te ontmoeten. Van links naar rechts: Michiel Depreeuw, Koen Verhelst (Alpha Investment Services), Frederick Reynaert, Denis Van Loo, Koen De Hantsetters (Almax Industries), Evy De Bruyker (Voka), Klaas Buyck (Gesco) en Xavier Werbrouck (CadCorner). Foto EV

Lunch met parlementairen over Schipdonkkanaal - Brugge Cultuur, het investeren waard? - Brugge Tijdens dit netwerkevent lieten onze ondernemers zich inspireren door de wereld van cultuur. Patrick Daels, (Het Borduurbedrijf), Sofie Billiet (Voka), Wouter Casteleyn (Comma), Ann De Decker (Voka) en Ann Cosyn (Concertgebouw) weten inmiddels wat hen te doen staat om een succesvolle ondernemer te worden: dromen, denken en doen.

Foto MVN

Voka en APZI nodigden alle West-Vlaamse politici die in het Vlaamse Parlement zetelen uit om hen te informeren over de mogelijke ontsluitingsalternatieven voor de Zeebrugse haven. De conclusie was dat de verbreding van het Schipdonkkanaal de enige valabele oplossing is om de haven op een duurzame manier te ontsluiten. Foto MVN

Ondernemers 8 27 april 2012

35

TOTALE KANTOORINRICHTING

Het nieuw kantoorgebouw “ VILLA VOKA” werd ingericht door INOFEC

Vraag onze gratis catalogus aan!

164 pagina’s vol kantoorideëen

Gentseweg 518 Q 8793 Waregem Q T. 056 61 52 04 Q info@inofec.be Q www.inofec.be