Ondernemers 13-2012 by Bart vandaele

l Startersspecia

1 3 6 juli 2012 • Jaargang 20 • Prijs 8 euro • Afgiftekantoor Gent X • Verschijnt tweewekelijks (uitgezonderd juli en augustus)

Ben, Frederik en Bert Vandenberghe - Skyline Communications

Niemand zal ons gek maken

Ambitieus CO2-reductieproject bij Transports Vervaeke – Reportage: Innovatie in West-Vlaanderen – Startersspecial

Ondernemers 13 6 juli 2012

Princess Danae: Eerste turnaround cruise in Haven Oostende Op 15 juni scheepten er 512 passagiers in op het cruiseschip Princess Danae. Twee weken later, op 27 juni ontscheepten deze passagiers hier en scheepten nieuwe passagiers opnieuw in. Het was meteen de eerste maal dat dit gebeurde in de haven van Oostende. In het vakjargon noemt dit een ‘turnaround cruise’. De Princess Danae zal een derde maal in Oostende aanmeren op 18 juli waarbij er een laatste passagierswissel zal plaatsvinden. De reis gaat driemaal naar Noorwegen en de Baltische Staten. De passagiers hebben hoofdzakelijk de Franse nationaliteit. Bij zo’n operatie komt er heel wat kijken. Niet alleen moest het schip de nodige voorraden inslaan voor de komende twee weken, maar moest ook 20 ton bagage van de passagiers op anderhalf uur tijd geladen worden. Daarvoor werd beroep gedaan op de firma Verhelst die 2 kranen en 6 havenarbeiders ter beschikking stelde. Telkenmale meerde het schip vroeg in de morgen aan zodat de nodige bevoorradingen konden voorzien worden in de ochtend. In de vroege namiddag gingen de passagiers dan aan boord om dan uiteindelijk af te varen in de vooravond. Het schip vaart onder de Portugese vlag, is 162 m lang en biedt plaats aan een maximum van 628 passagiers. Zo’n turnaround cruise waarbij de passagiers in- en ontschepen is interessant voor de Stad Oostende omdat sommige passagiers al wat vroeger komen of nog wat nablijven. De verantwoordelijke scheepsagent was steeds John P. Best.

Doop Swath ‘Wandelaar’ Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits heeft op maandag 18 juni in de haven van Oostende ‘De Wandelaar’ gedoopt. De Wandelaar is de laatste van de vier nieuwe swath-vaartuigen die voor het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust moesten worden geleverd. De Wandelaar is het grootste en wordt het moederschip waarvan de kleinere Swath’s met de loodsen naar de diverse schepen zullen tenderen. De eerste ervaringen tonen aan dat de nieuwe vaartuigen effectief een meerwaarde betekenen voor de beloodsing van vaartuigen die de Vlaamse havens aandoen. De Wandelaar is een ‘Swath-type’ vaartuig. Swath is een Engels letterwoord en betekent Small Waterplane Area Twinn Hull. Een Swath heeft net zoals een catamaran twee rompen. Het verschil is dat bij een Swath de oppervlakte van de waterlijn zo klein mogelijk is. Door het volume van het schip dichtbij het wateroppervlak te beperken ondervindt het schip weinig invloed van golven, zelfs in hoge zee en bij hoge snelheden.

Slijkensesteenweg 2 - 8400 OOSTENDE - Tel. 059/340.711 - Fax 059/340.710 e-mail info@portofoostende.be - www.portofoostende.be

STANDPUNT

Zeven maal zeventig maal

analyse in alle sereniteit een constructieve dialoog te voeren. “Uiteindelijk moet het de bedoeling zijn om, zoals aanbevolen door de Europese Commissie en andere internationale instellingen, te komen tot een grondige, structurele hervorming van ons systeem van automatische indexering. Daarbij moeten de huidige perverse effecten zoveel mogelijk worden weggewerkt. Alle opties moeten bespreekbaar zijn, zo lang ze maar een einde stellen aan de perverse effecten die jobs en koopkracht vernietigen”, schreven de werkgeversorganisaties in koor.

Net voor de zomervakantie heeft de gouverneur van de Nationale Bank, Luc Coene, een studie gepresenteerd over onze automatische loonindexering. Het rapport analyseert het indexmechanisme haarfijn en toont aan dat het indexsysteem zoals het vandaag werkt, verschillende perverse effecten genereert. Als ondernemer ervaart u dat al langer, natuurlijk. Wanneer de Belgische economie geconfronteerd wordt met een externe schok zoals een forse stijging van de olieprijs, leidt dit tot een sterker dan verwachte toename van de loonkosten, stelt de Nationale Bank. Op die manier komt onze concurrentiepositie in het gedrang en gaan jobs verloren. We hebben dit in het verleden al herhaalde keren meegemaakt. Als oplossing suggereert de Nationale Bank verschillende pistes zoals een ‘vaste index’ waarbij de lonen elk jaar verhoogd worden met de langetermijninflatie of ‘all in’-cao’s waarbij er een loonsverhoging wordt afgesproken met de indexaanpassing inbegrepen. De Nationale Bank wil zelf geen keuzes maken en wijst de zaak nu door naar de regering en de sociale partners. Voka heeft samen met de andere werkgeversorganisaties onmiddellijk opgeroepen om op basis van deze diepgaande

Vanuit de vakbonden en de PS werd de studie bedolven onder bakken kritiek. Geen sprake om te raken aan de index, of de sociale vrede wordt op de helling gezet. En er werd ook duchtig verwezen naar dat ene zinnetje in het regeerakkoord dat er niet aan de index geraakt mag worden. Met de regelmaat van de klok duikt de discussie over de index op en met dezelfde hardnekkigheid wordt ze even snel weer de grond in geklopt door de vakbonden en de PS. Nochtans is het onomstootbaar bewezen dat de automatische loonsindexering een gevaar is voor onze economie. Alle internationale instellingen - waar topeconomen en expremiers actief zijn – hekelen jaar na jaar het systeem en pleiten voor grondige hervormingen. De OESO, de Europese Commissie, Eurostat… de stapel rapporten met steeds weer dezelfde conclusies en aanbevelingen wordt stilaan torenhoog! In 2008 was België op het vlak van arbeidskosten al het duurste land in de EU en doordat onze kosten tussen 2008 en 2011 met nog eens 10,4% stegen, verstevigen we onze leiderspositie! Maar al deze studies, rapporten en cijfers zijn voor de vakbonden blijkbaar van geen tel. Nee, aan de index wordt er niet geraakt. Men ziet liever jobs verdwijnen in bedrijven die internationaal niet meer kunnen concurreren door de

loonhandicap, dan te zoeken naar een competitief loonbeleid dat jobs garandeert voor de toekomst. Voor Voka is een indexhervorming onvermijdelijk. Meer nog, op korte termijn is er een indexsprong nodig. Dat zou onze concurrentiepositie een boost geven en onze bedrijven zuurstof. We staan niet alleen met dat idee. Recent verklaarde ook Jean-Luc Dehaene dat een indexsprong op dit ogenblik een geschikt instrument zou zijn ter verbetering van onze competitiviteit. Dehaene kan het weten: hij zat mee aan het stuur, toen de regering tussen 1985 en 1988 met drie indexsprongen de Belgische economie een relance gaf. Bij Di Rupo ontbreekt die durf. Er is vandaag geen sprake van een hervorming van de index. Het debat zou zelfs niet geopend mogen worden door dat ene zinnetje in het regeerakkoord. Daarom deze oproep aan alle politieke partijen en stakeholders om het indexdebat niet los te laten en dat desnoods zeven maal zeventig maal te herhalen. En we nodigen iedereen deze zomer uit om op het terrein bij onze West-Vlaamse ondernemers de roep te aanhoren dat er snel iets moet gedaan worden aan de loonkosten… of dat het anders wel eens gedaan zou kunnen zijn. Aan iedereen een deugddoende vakantie toegewenst met veel rust en inspiratie. En daarna gaan we er weer tegenaan met volle moed en zullen we loonkost en de index blijven op de politieke agenda zetten… zeven maal zeventig maal. Hans Maertens Directeur-generaal, Voka West-Vlaanderen Wilt u reageren? Mail dan naar hans.maertens@voka.be Volg me op twitter VOKA_HMaertens

`Zcc^heVgicZg kVc [Vb^a^VaZ dcYZgcZbZgh

Over bestuursmandaten en btW

TIP

MEER INZICHT

VaN DE MaaND

Wanneer een Belgische vennootschap in een andere Belgische Mocht u dus een startende bestuurdersvennootschap zijn, bezint vennootschap optreedt als bestuurder of zaakvoerder en voor deze dan eer ge begint. Enerzijds geeft de BTW-registratie aanleiding prestaties een periodieke vergoeding (al dan niet in combinatie tot recuperatie van de voorbelasting. Anderzijds komt er ook met een jaarlijkse tantième) aanrekent, wordt de vennootschap, een administratieve last uw richting uit om de periodieke BTWin tegenstelling tot de natuurlijke personen, beschouwd als een aangifte nog maar niet met naam te noemen. Als uw accountant belastingplichtige voor BTW-doeleinden (factureren met BTW).

of boekhouder deze dienst voor u verleent, dan hangt hier uiteraard ook een kostenplaatje aan vast. Het wordt dus best

De administratie aanvaardt evenwel dat de vennootschap, naar een weloverwogen keuze op basis van een kosten-baten analyse analogie met natuurlijke personen, er voor kan kiezen om niet als want, zoals eerder gesteld, behoudens in zeer uitzonderlijke een belastingplichtige te worden beschouwd voor de handelingen omstandigheden is de keuze onherroepelijk. die zij stelt voor de uitoefening van haar statutaire opdracht (geen BTW aanrekenen). Merk op dat deze keuze geldt voor alle handelingen en eenmaal de keuze gemaakt, ze altijd van kracht blijft.

VGD Kortrijk y Spinnerijkaai 43a, 8500 Kortrijk y Tel : +32 (0)56 35 85 51 Filip Viaene y éOLS YLDHQH#YJG HX Jean-Michel Dalle y MHDQ PLFKHO GDOOH#YJG HX

fa m i ly o f f i ce > m i l i e u > a cco u n t a n c y > a u d i t > t a x > le g a l > d e a l t e a m > fa m i ly o f f i ce > m i l i e u > a cco u n t a n c y > a u d i t > t a x > le g a l > d e a l t e a m > fa m i ly o f f i ce > m i l i e u > a cco u n t a n c y > a u d i t > t a x > le g a l Kuurne > Willebroek > Antwerpen > Beringen > Brugge > Brussel > Dendermonde > Gent > Zele > Kortrijk > Willebroek > Antwerpen > Beringen > Brugge > Brussel > Dendermonde > Gent > Zele > Kuurne

Ondernemers 13 6 juli 2012

Standpunt Inhoud

8 12

Blikvanger 05 I Delta Light

Bedrijven 06 I Renson

16 17 22 22 23 23 25 27 27 33 35

07 I Cluma Engineering 11 I Transports Vervaeke 16 I Emmanuel Fraeye

Reportage 08 I Innovatie in West-Vlaanderen

Interview 12 I Skyline Communications

Havennieuws 17 I Cilogis

Startersspecial 19 I ING 21 I SD Worx 22 I Jonge starters 25 I Bedrijvencentrum Waregem 27 I Jonge starters 31 I Belgacom 33 I Ramen & Deuren Vandewalle 35 I Eyesee

Ondernemers & Co 36 I Delboo & Deknudt 37 I Optima 38 I Belgacom 39 I Sanders Accounting

Voka-nieuws 40 I Fotoverslag Algemene Jaarvergadering Voka

Agenda Prosit

Ondernemers verschijnt tweewekelijks en wordt gratis toegestuurd aan alle leden van Voka West-Vlaanderen. ISSN 1378-9511 Verantwoordelijke uitgever: Hans Maertens, Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, redactie.ondernemerswvl@voka.be, www.voka.be/ west-vlaanderen - Maatschappelijke zetel: Havenhuis De Caese, Hoogstraat 4, 8000 Brugge, info.wvl@voka.be - Hoofdredacteur: Dirk Van Thuyne - Eindredacteur: Angie De Wreede - Webredacteur: Tinny Capiau - Grafische vormgeving: Bart Vandaele - Mediaregie: Filip Deckmyn, Chris Lens, Marijke Vanthuyne, Meriam Ziane, Marie-Claude Tack (056-24 16 51, marie-claude.tack@voka.be) - Fotografen: Dries Decorte, Kurt Desplenter, Patrick Holderbeke, Michel Vanneuville, Els Verhaeghe - Journalisten: Karel Cambien, Marc Dejonckheere, Patrick Demarest, Johan Depaepe, Stef Dehullu, Bart Vancauwenberghe, Jan Bart Van In - Druk: PurePrint. Lees Ondernemers nu ook online

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

BLIKVANGER

Jan (33), Peter (36) en Paul (63) Ameloot verwierven met de overname van Wallecan de zekerheid van uitbreidingsmogelijkheid ter plaatse voor Delta Light. Foto Hol

Extra ruimte voor uitbreiding en nieuwe kansen voor beide bedrijven op bedrijventerrein Gullegem-Moorsele

Delta Light neemt buur Wallecan over Eind mei nam specialist in architecturale verlichting Delta Light zijn buurman Wallecan over, toeleverancier voor de metaalverwerkende nijverheid. “De extra 9.000m² biedt ons de fysieke ruimte om te groeien”, zegt corporate strategy manager Jan Ameloot, die met zijn broer Peter (operations) verantwoordelijk is voor het dagelijks bestuur. Samen met hun vader Paul (oprichter-ontwerper) garanderen ze de continuïteit bij Wallecan. Een niet-sectorgenoot overnemen. Het lijkt toch wat minder gewoon, niet? Jan Ameloot: “Als toeleverancier voor de metaalverwerkende nijverheid verschilt Wallecan inderdaad grondig van de kerncompetentie van Delta Light. Er is echter een logische verklaring. Slechts één keer in je leven krijg je de kans om je buurman over te nemen. Dat hebben we dan ook gedaan met het oog op toekomstige uitbreiding. Het aanbod kwam van Wallecan zelf. Eind oktober 2011 kwamen we te weten dat het bedrijf te koop was en we hebben alle aandelen van de familie kunnen verwerven. We hebben ons laten begeleiden door onze accountant-consultant en onze eigen legal advisor voerde de gesprekken. Eind mei was de deal rond. We kunnen van de uitbreiding van Delta Light een mooi visitekaartje maken op een uitstekende zichtlocatie.”

Vanwaar die behoefte aan ruimte? Jan Ameloot: “Als designer, ontwikkelaar en producent van architecturale verlichting, zowel indoor als outdoor, hebben we sinds de start in 1987 al een hele weg afgelegd. Door de groei verhuisden we al eens van Roeselare naar het bedrijventerrein Gullegem-Moorsele waar we in 2005 een nieuwe bedrijfspand bouwden op 35.000m² grond. Daarvan is momenteel 26.000m² overbouwd. In 2008 breidden we al de loods uit en in 2010 kochten we een gebouw aan de zijkant bij. In Moorsele werken 220 mensen, onder wie zo’n 70 bedienden. We beschikken hier over een R&D- en designteam, inkoop en sales wereldwijd, verwerking, assemblage en kwaliteitscontrole, opslag van onderdelen en afgewerkte producten, opleidingsruimte, het logistieke apparaat, … We hebben de ambitie om verder te groeien en daarvoor hebben we ruimte nodig.” Heeft Delta Light de impact van de crisis niet gevoeld? Jan Ameloot: “Uiteraard zat er ook bij Delta Light een knik in de curve in 2009 en hebben ook wij de crisis in onze sector gevoeld. Vanaf 2010 kennen we opnieuw een continue groei. Voor dit boekjaar verwachten we een omzet van tussen de 55 en 60 miljoen euro. We beginnen namelijk de vruchten te plukken van toenmalige inspanningen. Traditioneel sterke afzetmarkten als Spanje en Italië kregen toen klappen. Doordat we meer energie staken in andere landen zoals Canada, Latijns-Amerika, VS, … en extra focusten op jonge groeimarkten zoals Rusland of India hebben we de impact van de crisis minder gevoeld. België en Luxemburg

blijven het goed doen, maar 70% van onze productie gaat ondertussen naar de export. In het buitenland liggen nog grote markten voor ons open en is er nog heel wat werk voor de boeg. De nasleep van de bankencrisis is voorlopig aan ons voorbijgegaan. We blijven een gezonde basis behouden en slim investeren, zoals recent in een lasrobot en een cableerrobot.” Welke zijn de toekomstige groeimotoren voor Delta Light? Jan Ameloot: “Delta Light besteedt heel veel zorg aan design, afwerking en kwaliteit van zijn producten en scoort goed door zijn excellente service. Deze troeven willen we meenemen naar nieuwe markten. De groei zal inderdaad komen van verdere geografische expansie. Een andere belangrijke groeimotor blijft uiteraard de continue innovatie. Niet recycleren van bestaande ideeën, maar écht blijven vernieuwen. De voorbije twee jaar heeft Delta Light vier nieuwe collecties gelanceerd. Vandaar ook het belang dat we aan ons R&D- en designteam hechten. Heel veel inspiratie gaat nog uit van vader-stichter Paul Ameloot. Sneller en slimmer innoveren zal ons bovendien ook wapenen tegen minderwaardige buitenlandse kopies, die de prijs eroderen en onze reputatie beschadigen.” Hoe zal de relatie tussen Delta Light en Wallecan zich ontwikkelen? Zijn er synergieën mogelijk? Jan Ameloot: “Delta Light blijft focussen op architecturale verlichting, maar de familie Ameloot neemt voortaan het algemeen management en de strategische beslissingen bij Wallecan voor haar rekening, op basis van hun kennis en voorstellen. Kristof Kesteloot zal in overleg de dagelijkse leiding verder zetten, deels bijgestaan door zijn moeder Christiane Wallecan, dochter van stichter Marcel Wallecan. Voor hun personeel, klanten en leveranciers streven we continuïteit na, met op termijn een nieuwe locatie in de buurt. Het is wel de bedoeling om voorraden, gamma en bedrijfsprocessen te optimaliseren. Via ons netwerk kunnen wij nieuwe klanten voor Wallecan aanbrengen, onze grafische afdeling kan brochures voor hen ontwerpen, we kunnen boekhoudkundige ondersteuning bieden (we hebben al hetzelfde ERP-systeem), nog klantgerichter werken, dynamischer en proactiever communiceren. We geloven in Wallecan als bedrijf en zitten alvast op dezelfde golflengte.” (MD)

www.deltalight.com www.wallecan.be

Ondernemers 13 6 juli 2012

Estafette Willy Defraeye (Tuincentrum De Molen) In deze rubriek gaan we met een WestVlaamse zaakvoerder op zoek naar de essentie van ondernemen. Hij of zij mag dan de fakkel doorgeven aan een zelfstandige collega, met een persoonlijke vraag er bovenop. Willy Defraeye (Tuincentrum De Molen uit Moen) beantwoordt dit keer de nieuwsgierigheid van Patrick Lapeirre (Lapeirre Woningbouw uit Roeselare). Wat was uw grootste les op het vlak van ondernemerschap en van wie hebt u die gekregen? “Ik heb geleerd dat, zelfs al bedoel je het nog zo goed, iets toch nog fout kan lopen. Omdat je bij heel veel zaken met derden moet werken, is het aangeraden je goed in te dekken, zodat je problemen vermijdt. Dat is het moeilijkste aan het ondernemerschap: je hebt niet altijd volledig zelf de touwtjes in handen en bent afhankelijk van anderen. Die les kan je maar leren door een zaak te leiden.” Uit welke fout heeft u persoonlijk het meeste geleerd? “Toen mijn vrouw en ik 31 jaar geleden het tuincentrum opstartten, waren we piepjonge ondernemers en moesten we nog van nul beginnen. Doordat ik constant bezig was met het verder uitbreiden van de zaak en mijn vrouw met het invullen van de producten, was er weinig tijd over voor netwerken en het volgen van infosessies. Onze kinderen doen dat nu wel, en terecht: je haalt daar enorm veel uit. Moest ik opnieuw kunnen beginnen, zou ik veel meer netwerken.” Vraag van Patrick Lapeirre (Lapeirre Woningbouw): “Hoe gaat u om met de vernieuwende ideeën van de volgende generatie over de uitbouw van uw bedrijf?” “Tegenover de innovatiedrang van mijn zoon en dochter onze opvolgers - sta ik heel positief. Ik heb vertrouwen in hen, gezien zij de laatste jaren hebben bewezen dat zij volledig achter de zaak staan. Vernieuwing in een bedrijf moet er zijn, want je moet blijven groeien. Het verheugt me dat zij positief staan tegenover vernieuwing. Onze generatie gaat het bedrijf niet meer doen groeien, maar eerder doen stabiliseren. Daarom zijn jonge ondernemers zo belangrijk voor de input van jonge, en dus nieuwe ideeën.” Volgende estafetteloper: Freddy Defoort (Ukracov West) Vraag van Willy Defraeye: “Hoe ziet u uw onderneming evolueren na de familiale overname?” (BVC)

Foto Hol

BEDRIJVEN

Johan Debaere: “In het ervaringscentrum zullen mensen aan den lijve de effecten van een gezond binnenklimaat kunnen voelen.” Foto Hol

Renson uit Waregem investeert in nieuw Experience Center

‘Sensibilisering over ventilatie en zonwering is een noodzaak’ Begin juni zijn aannemers gestart met de voorbereidende werkzaamheden voor de verbouwingen bij Renson. De ventilatieen zonweringproducent uit Waregem steekt niet alleen de bedrijfsgevel in een ander kleedje, maar investeert tegelijk ook fors in de uitbouw van een showroom, auditorium en opleidingscentrum. “Zo zullen onze partners en de consument onze innovatieve oplossingen niet alleen kunnen bekijken, maar tegelijk ook in de praktijk ervaren”, verduidelijkt communicatiemanager Johan Debaere.

te informeren. “Daarbij mikken we op twee doelgroepen. In eerste instantie is dat natuurlijk de b2b-markt. Architecten en voorschrijvers bepalen welke ventilatieen zonweringsystemen geïntegreerd worden en moeten op de hoogte zijn van de innovatieve oplossingen en hun mogelijkheden. De installatie zelf gebeurt door installateurs, elektriciens en andere aannemers. Die moeten continu door ons opgeleid worden, want niet alleen de kwaliteit van het product, maar ook de juiste installatie draagt bij tot een goede werking en bijgevolg tot het beeld dat de consument van Renson krijgt”, aldus Johan Debaere.

In 2002 nam Renson het bedrijfsgebouw in de Maalbeekstraat in gebruik. Deze hoofdzetel is eigenlijk een presentatie van de missie om op een natuurlijke manier een gezond en comfortabel binnenklimaat na te streven. Architect Jo Crépain had bij het ontwerp van het gebouw de oplossingen van Renson gecombineerd om gezonde binnenlucht en aangename temperaturen in de ruimtes te creëren: natuurlijke basisventilatie overdag, intensieve nachtventilatie en buitenzonwering. Nu was het tijd om het gebouw nog een extra dimensie te geven met een experience center. De eerste schetsen voor deze bouwwerken werden ook nog door wijlen Jo Crépain getekend, maar het project wordt verder opgevolgd door zijn partner, architect Luc Binst.

“Daarnaast willen we ook die eindklant sensibiliseren. Wie bouwt, moet weten waarom hij moet ventileren of wat een buitenzonwering voor de temperatuur in zijn woning betekent. Die consument zal op eigen houtje onze showroom kunnen komen bekijken, al zal dat doorgaans vooral gebeuren op uitnodiging van één van onze partners. We houden wel vast aan onze strategie om niet rechtstreeks aan de consument te verkopen.”

Ervaringsruimte

De ruimte met de betonpalen, onderaan het gebouw, krijgt vooraan een golvende glasgevel. “Achter die grote glaspartij ontstaan een showroom van 1.250 m², vergaderzalen, de receptieruimte en drie auditoria met mobiele wanden. De auditoria kunnen vlot worden getransformeerd tot één grote ruimte met 250 zitjes, wat de mogelijkheid biedt om grote groepen te ontvangen. Die extra accommodatie is in de eerste plaats uiteraard voor eigen gebruik bestemd, maar is ook beschikbaar voor onze partners en eventueel voor derden.”

Het informeren van de consument is noodzakelijk, want veel mensen hechten te weinig belang aan een goede ventilatie of zonwering. “Consumenten weten vaak niet waarom ze moeten ventileren of overmatig zonlicht buitenhouden. Ze zien het als een bijkomende kost en dat willen ze ten allen tijde vermijden, want bouwen is al duur genoeg vandaag. Bij nieuwbouw is ventilatie verplicht om aan de EPB-regelgeving te voldoen, en zonwering wordt aanbevolen. Bij renovatie is dit niet het geval en dan zien veel mensen er het nut niet van in. Nochtans is een goed ventilatiesysteem een weldaad voor de gezondheid en het comfort in huis. Daarom willen we via simulaties bijvoorbeeld aantonen hoe ventilatie de binnenlucht in een gebouw verbetert, dat ventilatie geen tocht veroorzaakt of buitenlawaai binnenhaalt, dat een efficiënte zonwering oververhitting in een gebouw kan voorkomen, enzovoort.” (BVC)

Deze investering zal het bedrijf toelaten zijn oplossingen nog beter te presenteren, maar vooral ook om de klanten

www.renson.be

Voor de professionele partner en de consument

Cluma pronkt boven Shumanplein in Brussel Het Roeselaars bedrijf Cluma Engineering, gespecialiseerd in het ontwerpen, ontwikkelen en het verkopen van portaalkranen, rolbruggen, monorails, zwenkkranen en takelsystemen, helpt op dit ogenblik Brussel verkeersveiliger te maken. Voor de uitvoering van de werken aan de Wet-tunnel leverde het een imposante portaalkraan. Cluma Engineering ontwerpt, ontwikkelt en levert kranen en hef- en takelsystemen die tot 120 ton kunnen verplaatsen. Voor de werken op het Schumanplein werd een portaalkraan, een kraan die lasten kan hijsen en verplaatsen over de breedte en de lengte van het werkveld, ontwikkeld met een hijscapaciteit van 40 ton. Ze overspant 25m op een spoorlengte van ongeveer 152m. Specifiek is dat het spoor een helling heeft van 3.46% waardoor er aan een kant verlengstukken nodig zijn om de portaalkraan vlak te houden. De kraan staat op acht wielen die allen aangedreven zijn door krachtige motorreductoren voor maximaal tractie- en remvermogen. Dit grootse project, van bestelling tot oplevering van de kraan, werd door Cluma Engineering verwezenlijkt binnen de korte tijdspanne van slechts 16 weken. Belangrijk, want de klant zelf, THV LEOPHAT (een tijdelijke handelsvennootschap met CEI-Demeyer - Galère - BAM - Jan de Nul), heeft maar 92 kalenderdagen om de werken uit te voeren. Voor het monteren van de portaalkraan waren zes transporten, drie kranen en twee hoogwerkers nodig. De portaalkraan is ontwikkeld om twee werken uit te voeren: in de eerste fase werd ze ontwikkeld voor het openbreken van de Wet-tunnel, om die te voorzien van nieuwe prefabbetonbalken en het vernieuwen en verhogen van het wegdek om onder de Wet-tunnel een treinverbinding te realiseren. In tweede instantie wordt ze gebruikt voor het ontdubbelen van de sporen in Watermaal Bosvoorde, van twee naar vier sporen, waarvoor Cluma eerst de overspanning nog aanpast van 25 naar 33,8m. (PD)

www.cluma.com

Ik wil mijn business ontwikkelen... … liefst « bij de deur »! VLAANDEREN

FRANKRIJK WALLONIË

« Ik heb er dikwijls aan gedacht maar hoe pak ik het aan ? »

Wij begeleiden en ondersteunen uw ontwikkeling in Wallonië en Frankrijk

MARKTONDERZOEK

uw toekomstige markt beter leren kennen

STRATEGIEBEPALING

de juiste aanpak uitwerken

RESOURCES MANAGEMENT

de nodige middelen verzamelen

COMMUNICATIE

de juiste boodschap overbrengen

COMMERCIELE ONTWIKKELING

het gepaste commerciële plan uitwerken

Cohesium wordt geleid door Vlamingen, die al 3O jaar gevestigd en actief zijn in Wallonië en Frankrijk. We stellen daarom graag onze kennis ten dienste van Vlaamse bedrijven om hun plannen voor Wallonië en Frankrijk op een concrete en efficiënte manier te helpen realiseren.

COHESIUM TOURNAI - LILLE www.cohesium.com

info@cohesium.be - 0474 99 39 72

Ondernemers 13 6 juli 2012

REPORtage Innovatie in West-vlaanderen

Van 22 juni tot 1 juli vond de achtste Week van het Ontwerpen plaats, waarin innovatieve eindwerkontwerpen werden voorgesteld. Naar aanleiding daarvan selecteerde Voka zelf 20 vernieuwende realisaties, ingediend door West-Vlaamse ondernemingen. Maar wat betekent ‘innovatie’? Zien we het begrip niet te eng? Wordt innovatie genoeg ondersteund? Voor een boeiende visie op innovatie trokken we naar Janjoris vander Lei van DCO2, een van de grootste datacenters in ons land, en zelf ‘innovator’ in hart en nieren. Oostkamp heeft niet de uitstraling van Silicon Valley, maar wat zou het? Onopvallend is hier toch maar een van de grootste datacenters van ons land neergepoot: DCO2. Een dagelijkse stroom van onnoemelijk veel terrabytes passeert hier door de servers. De toegang tot de serverzalen – een geschikt decor voor een sciencefictionfilm – is strikt gelimiteerd en wordt geregeld door biometrische controlesystemen. Om een idee te geven van de datastroom: alle financiële transacties tussen Londen en Frankfurt passeren door de computers hier, die jouw pc thuis degraderen tot een spelconsole. Janjoris vander Lei is, via zijn bedrijf LCP, al ruim 15 jaar bezig met internet en ICT-consultancy. Acht jaar geleden zette hij zijn eerste datacenter op: Datacenter Oostkamp (DCO). “Dat was puur voor eigen gebruik, maar we zagen snel de nood aan co-locatiemogelijkheden. Dat wil zeggen dat klanten zelf ergens hun servers kunnen plaatsen in een beveiligde omgeving. Wij grepen de kans om, door onze ervaring met het eerste datacenter, verbeteringen aan te brengen en verder te gaan dan wat de markt aanbood”, zegt Janjoris vander Lei. En zo kwam DCO2 er.

‘We kijken op een te enge manier naar innovatie’ drie jaar in een heel ander tijdperk terecht, en de tijd dat één iemand een overzicht kon hebben over de hele technologie is voorbij. Wij combineren kennis en expertise uit onze sector, maar ook daarbuiten tot nieuwe toepassingen. Je hoeft immers niet altijd het ei van Columbus heruit te vinden.”

‘Samen sterk’ scheelt een stuk in onze concurrentiepositie. De meeste van mijn collega’s zijn hier al op bezoek geweest, om te zien hoe wij ons datacenter runnen. Ik zie dat niet als een risico. Trouwens, ik krijg er ook feedback van terug. Waarom zou je je sector niet willen vooruithelpen, in alle openheid?”

Gooi de deuren open

Enge kijk werkt verlammend

Neem nu de voornaamste innovatie in het DCO2. Datacenters hebben er een flinke kluif aan om servers voldoende te koelen, en lossen dat meestal op met energieverslindende maatregelen. Janjoris vander Lei haalde zijn inspiratie voor een duurzame oplossing zowaar uit de varkenssector. “De gemiddelde varkensboer heeft dezelfde problemen met koeling en luchtvochtigheid, die hij creatief moet oplossen. Wel, wij leven in een omgeving waarin 92% van de tijd de buitenlucht een goede temperatuur heeft om de servers te koelen. Wij gebruiken de buitenlucht om koeling ‘op te bouwen’ voor de periodes waarin de buitentemperatuur te hoog is. Concreet hebben we daarvoor een zeer grote waterbuffer aangelegd. Het was een risico om dat theoretische idee op ‘industriële schaal’ uit te testen, maar iemand moet zijn nek uitsteken.”

Zien wij innovatie trouwens niet te strikt? Wordt het begrip niet te veel verengd tot technologische of procesinnovatie? “Ja, zowel maatschappelijk als in de overheidscommunicatie, en dat stoort mij. ‘Er wordt te weinig geïnnoveerd’, hoor je. Wel, de doorsnee kmo is sowieso een deel van haar tijd met innovatie bezig. Elk nieuw product, elk aangepast productieproces is innoverend. Je hoeft niet per se een aparte R&D-afdeling, bevolkt door universitairen hebben om innoverend te zijn.” En zo krijg je een situatie waarin een te enge kijk innovatie net afremt, of is dat te kort door de bocht? “Ik heb alleszins het gevoel dat het een efficiënte ondersteuning van innovatie geen goed doet, op verschillende vlakken”, meent Janjoris vander Lei. “Je hebt bijvoorbeeld wel incu-

‘Innoveren betekent tegenwoordig: kijken buiten je eigen kennisveld en je eigen leefwereld. We moeten van elkaar leren.’ (Janjoris vander Lei, DCO)

Brede kijk Dat datacenter combineert verschillende technologieën op een vernieuwende manier, met veel aandacht voor ecologie. Het leverde Janjoris vander Lei en zijn team verschillende onderscheidingen op, in eigen land en daarbuiten: de Trends Business Tour Award voor innovatie, de Europese Datacenter Dynamics Leadership Award in de categorie Green Datacenter en een prijs van de Europese Commissie voor beste nieuwe, meest energie-efficiënte datacenter. Janjoris vander Lei innoveert dus niet alleen qua technologie, maar ook qua toepassingen ervan. “Innoveren betekent nu ook: kijken buiten je eigen kennisveld en je eigen leefwereld”, zegt hij. “We leven in een steeds versnellende wereld; in onze sector komen we elke

Innovatie hoeft dus niet eens zo moeilijk te zijn. Eens over de grenzen van de sector kijken, en oplossingen die daar zijn bedacht op je eigen manier implementeren, zijn vaak al voldoende om innoverend uit de hoek te komen. En het is ook een voorbeeld van ‘open innovatie’. Maar wij staan er in (West-)Vlaanderen niet om bekend om met vertrouwen de bedrijfsdeuren open te gooien, over sectoren heen, en kennis uit te wisselen. “Ik kan iets en ik wil het niet tonen aan iemand anders… Dat zit inderdaad ingebakken”, zegt Janjoris vander Lei. “Maar het is simpel: als wij als (West-) Vlaamse kmo’s elkaar niet helpen, over sectoren heen, kunnen wij nooit opboksen tegen de grote ‘mannen’ van over de plas, met de grote kapitalen.

batiecentra en initiatieven als het Technologiepark Zwijnaarde, vanuit de Universiteit Gent, maar die zijn vaak te gesloten en niet breed genoeg. De Belgische en Vlaamse overheid moeten ervoor zorgen, via financiële en infrastructurele ondersteuning, dat mensen met goede ideeën daaraan kunnen werken, ook los van organisaties en instituten. Want wat zie je nu bijvoorbeeld? Dat er incubatiecentra zijn die worden gesponsord door Microsoft en Oracle, en zodra een knappe Belgische kop boven het maaiveld uitsteekt, hij weggeplukt en naar de VS wordt gebracht. Die brain drain wordt voor een stuk ook in stand gehouden door een foute communicatie en perceptie. Al van in het onderwijs wordt gezegd: ‘Als je ’t wil maken, moet je naar het buitenland.’ Dat wordt op den duur een self ful-

Janjoris vander Lei: “Bij de meeste mensen die iets uitvinden, is een hoek af, maar in dit onderwijssysteem passen zij niet in de juiste blokkendoos.” Foto JD

weet hoe hun studiecurriculum zich van andere onderscheidde.” Voor Janjoris vander Lei is het duidelijk: als België, maar ook Europa, haar ambities om een toonaangevende kenniseconomie te worden, wil waarmaken, is er nog veel werk aan de winkel, zeker ook op het vlak van perceptie en communicatie over innovatie, en de juiste ondersteuning en aanpak ervan. “Er gebeurt meer in de bedrijfswereld dan we willen of kunnen zien”, besluit hij. “Er zijn hier evenveel opportuniteiten om toonaangevend te zijn als over de plas. We spreken altijd over Sillicon Valley; wel, dat is ook maar zo groot als een wijk in Brugge, hè?” (JD)

Innoveren kun je leren filling prophecy. Als je bijvoorbeeld in een technologische richting zit, krijg je nooit geleerd hoe je aan risicokapitaal kunt geraken.” Janjoris vander Lei meent dat de overheid een grote rol te spelen heeft in innovatie, maar die rol nu te beperkt en te weinig efficiënt opneemt. “Ik geef een voorbeeld: ik heb geïnformeerd om Vlaamse subsidies, via een controle van het VITO, te krijgen voor ons ‘koelingsproject’. Die kon ik niet krijgen, omdat ‘u niet kunt bewijzen dat het zal werken’. Tja, een eigenschap van innovatie is nu eenmaal dat je op voorhand geen garanties hebt of het zal werken. Een goede controle van overheidsmiddelen is nodig, maar de overheid zou moeten afstappen van een ‘resultaatverbintenis’ en zich beperken tot checken of de subsidies werkelijk naar innovatieprojecten gaan. Bovendien heeft ze spelers, zoals het VITO, in het leven geroepen die menen dat zij, en zij alleen, innovatie moeten sturen. Dat werkt te verlammend.”

Praktisch ingestelde ingenieurs We hadden het al over het onderwijs. Ook dat moet volgens Janjoris vander Lei op een andere manier met innovatie omgaan. “Bij de meeste mensen die iets uitvinden, is een hoek af”, glimlacht hij. “Zij laten zich niet meevoeren met de grote stroom, maar in dit onderwijssysteem passen zij niet in de juiste blokkendoos. Over de onderwaardering van het technisch secundair onderwijs moeten we het niet nog eens hebben. Bovendien zie ik de traditionele ingenieursopleidingen aan hogescholen op termijn verdwijnen, want alles moet nu blijkbaar ingekanteld worden in de universiteiten; iedereen moet master worden, met eenheidsworst als resultaat. Terwijl ik vind dat je, naast fundamentele onderzoekers, ook voldoende ingenieurs moet hebben die weten hoe ze dat theoretische onderzoek moeten omzetten in praktische oplossingen. Op den duur weet je in het bedrijfsleven niet meer wie je moet aannemen voor welke job, omdat je niet meer

Flanders InShape is de Vlaamse competentiepool voor productontwikkeling en design; een onderzoekscentrum op het vlak van design en gebruikersgedreven informatie. Het centrum verspreidt praktische kennis en tools aan de Vlaamse ondernemingen en andere stakeholders. www.flandersinshape.be In elke Vlaamse provincie is een innovatiecentrum gevestigd. Het Innovatiecentrum WestVlaanderen begeleidt en adviseert innoverende kmo’s bij het aanvragen van overheidssubsidies, investeringen, intellectuele eigendom enzovoort. west-vlaanderen.innovatiecentrum.be

Voka West-Vlaanderen ging op zoek naar de meest spraakmakende innovaties. In het vorige nummer van ‘Ondernemers’ stelden we reeds de 20 producten voor die een plaatsje kregen in de expositie ‘Fantastic Ideas: Selected by Voka’. Maar ook de onderstaande bedrijven leverden inspirerende ideeën aan.

ACD AVC Blozoen Europe Brick in the Wall Conselo Crea Design D.I. Group Deknudt Mirrors Delta Light DTPLAN Duco Ventilation & Sun Control EHRS E-HRM TOOLS Eightr Elek Trends Productions Grandeco Wallfashion Group Groentac

Haelvoet Hoet Design Studio Houyet Camille Iluminas Knooppunter Lithoss Lunoo Mariasteen Moerman One Two Oxygene Panter Solutions Papilio Probalco Renson Ventilation Saey

Saey Heating Samsonite Stas Stichelbaut Pieter Toss Furniture TossB / IDAM Traficon Transics Urpaco Vermeulen Marlies WAAK Wasteels Geert Werner Aerts Wienerberger Zatara

De Week van het Ontwerpen is een organisatie van Designregio Kortrijk, in samenwerking met diverse partners. Designregio Kortrijk is een samenwerking tussen Interieur Foundation, de Stad Kortrijk, de hogeschool Howest, Leiedal en Voka WestVlaanderen. Zij wil de regio Kortrijk positioneren als een streek die design als hefboom voor haar ontwikkeling hanteert, zowel in de context van Vlaanderen als in de eurometropool Rijsel-Kortrijk-Doornik. www.weekvanhetonwerpen.be

www.voka.be/west-vlaanderen

Ondernemers 13 6 juli 2012

Voka West-Vlaanderen dankt de partners van de Algemene Jaarvergadering 2012

U least zoveel meer dan een auto . Met Vancia Car Lease, least u veel meer dan een auto . Een flexibele service en een persoonlijke aanpak behoren tot de standaarduitrusting bij ons . Als u Vancia Car Lease uw wagenpark laat beheren, groot of klein, dan hoeft u alleen nog maar op de weg te letten . Van operationele leasing over financiële renting tot het afhandelen van de administratie: wij nemen alles van u over . Behalve het stuur .

Lease is more.®

Contacteer ons op 056 34 57 81 of via www.vanciacarlease.com

Ambitieus CO2-reductieproject bij Transports Vervaeke Met de steun van chemiegroep Solvay en in samenwerking met Volvo loopt bij Transports Vervaeke een afgelijnd project om binnen het jaar brandstofverbruik en CO2-uitstoot met maar liefst 10% te verminderen. “De eerste resultaten zijn alvast heel bemoedigend”, verzekeren directeur Frédéric Derumeaux en projectmanager Marc Twisk. Transports Vervaeke heeft zijn roots in het West-Vlaamse Spiere. Het operationele hart situeert zich sinds de jaren 60 in Zellik, met vestigingen in Wallonië en het Groothertogdom Luxemburg. Hoofdzakelijk actief in een straal van 500 km rond Brussel, staat Vervaeke met 350 trekkers, 650 opleggers-tankwagens en 450 medewerkers in voor transport van non-food vloeistoffen. “Heel onze organisatie is al doordrongen van kwaliteits-, veiligheids- en milieubewustzijn en werkt naar concrete doelen toe”, zegt projectmanager Marc Twisk. “Getuige daarvan ons ISO 9001-certificaat en SQAS-attest, evenals al toegepaste maatregelen zoals opvolging van verbruik, niet onnodig stationair laten draaien van de motor, defensief rijden, ... Het recent gestarte CO2-reductieproject kadert in onze ambitie om de ecologische impact en uiteraard ook de kostprijs te drukken. Voor snelle bevoorrading van het hinterland vanaf industriële centra, over kortere afstand, zijn er niet echt alternatieven voor wegtransport. Voor uitstootreductie zijn wel nog ingrepen mogelijk,

BEDRIJVEN

op niveau van configuratie (trekker/oplegger) én chauffeur, binnen de technische mogelijkheden. Ook voor Solvay is sustainability primordiaal.” Het project slaat op transporten van natronloog (een bijproduct van de chloorindustrie, red.) vanaf de Solvay-plant in Jemeppe-sur-Sambre naar een aantal Nederlandse waterproductiecentra. Op die trajecten werden de Volvotrekkers vernieuwd (reeds in een kwart van de vloot), met een automatische versnellingsbak, inclusief specifieke software. Die schakelt de trekker in geselecteerde situaties automatisch uit versnelling, om maximaal gebruik te maken van het rollend vermogen. Om de configuratie adequaat te leren gebruiken, kregen de chauffeurs training van een ervaren supervisor-chauffeur die zelf opgeleid werd bij Volvo. Andere technische ingrepen waren keuze van de juiste banden, juiste bandendruk om de rolweerstand te verlagen, en volledige uitlijning van trekkers en opleggers. “We hebben goede hoop de CO2-reductie van 10% te halen”, zegt directeur Frédéric Derumeaux. “Het is ambitieus, Frédéric Derumeaux en Marc Twisk: “We hebben goede omdat het gemiddelde verbruik in 2011 voor de Solvay- hoop de CO2-reductie van 10% te halen.” Foto Studio Dann trajecten door onze speciale aandacht al scherp stond op 32,17 liter per 100 km, tegenover 33 liter gemiddeld Europees verbruik. We willen het terugbrengen op 28,95 liter. ook nog andere technologieën en soorten brandstof om de Het project werd inmiddels uitgebreid naar 20 configura- CO2-uitstoot verder te verminderen.” (MD) ties, ook op andere trajecten, om onze bevindingen gaanVandaele 13-12-2011 11:59 Pagina 1 www.vervaeke.com deweg naar de hele vloot uit te breiden. We onderzoeken

Wat te doen bij elektriciteitsuitval ? UW PARTNER VOOR NOODSTROOMAGGREGATEN !

Vandaele Machinery NV STATIONSSTRAAT 128 B-8780 OOSTROZEBEKE T +32 (0) 56/ 67 40 11 F +32 (0) 56/ 66 30 50 stefaan@vandaele-machinery.be

www.vandaele-machinery.be Ondernemers 13 6 juli 2012

Ondernemers 13 6 juli 2012

Frederik, Bert en Ben Vandenberghe Skyline Communications

Het blijft prijzen regenen voor het Izegemse Skyline Communications. Vorig jaar kreeg het bedrijf de prijs voor de meest beloftevolle Vlaamse kmo van het jaar, zonet kaapte het de prestigieuze ‘Leeuw van de Export’ weg. Het gaat dus razendsnel voor de broers Ben, Frederik en Bert Vandenberghe die het familiebedrijf erfden van hun vader Leo. Skyline Communications ontwikkelt software voor de satelliet-, telecom- en televisiesector en heeft met het zelf bedachte platform DataMiner inmiddels een mondiale referentie in huis. DataMiner is een soort ‘cockpit’ van waaruit alle complexe telecom- en satellietcommunicatiesystemen overzichtelijk gecontroleerd worden. In deze specifieke niche zijn de drie broers Vandenberghe er op korte tijd in geslaagd om van het bedrijf een wereldwijde marktleider te maken. De 70 medewerkers zijn inmiddels goed voor een omzet van 8,3 miljoen euro. In functie van de toekomstige groei, nemen ze volgend jaar hun intrek in een nieuwe hoofdzetel.

INTERVIEW

‘Niemand zal ons gek maken’ Is het toeval dat de roots van het bedrijf te situeren zijn bij Barco ergens in de jaren 70? Frederik: “Dat is natuurlijk geen toeval. Vader Leo werkte bij wijze van spreken al een leven lang voor Barco toen hij midden de jaren 80 een gat in de markt zag voor hardwaretoestellen in de telecom- en de televisiesector. Uiteraard speelde zijn ervaring en uitgebreide kennis van de sector een belangrijke rol bij de beslissing om zelfstandig te worden.” Bert: “Vader had de grote droom zoals veel West-Vlamingen: zelfstandig worden, op eigen benen staan, zijn dromen waar maken. Zijn grote droom bleek ook onze toekomst met dat verschil dat hij uit was op een hardwarebedrijf terwijl wij er een softwarebedrijf van hebben gemaakt. Die ommeslag gebeurde rond de eeuwwisseling.” Waren jullie van thuis uit voorbestemd om de zaak verder te zetten? Bert: “Vader liet ons vrij in onze keuze. Laat ons zeggen dat we er na de studies zowat spontaan in gerold zijn. Dat geldt zeker voor mij want ik studeerde voor ingenieur.” Frederik: “Ik leed aan het middelste-broer-syndroom (lacht). In elke familie is er altijd iemand die een andere

onderzoek en ontwikkeling, IT, Ben is bezig met sales en marketing.” Bert: “In familiebedrijven beginnen de problemen pas in de derde generatie, zegt men. Wij vertegenwoordigen pas de tweede generatie, en dus kunnen er nog geen problemen zijn (lacht). Heel eerlijk: we zijn drie handen op één buik, en dat is al altijd zo geweest, van in onze jeugd. Als je dan toch een kloof wil vinden in dit familiebedrijf, dan eerder tussen de eerste en de tweede generatie. Ja, we hebben wel eens een andere visie, maar onlogisch is dat nu ook weer niet. Zo’n andere visie heeft ook voordelen, want je bent verplicht de zaken kritisch genoeg te bekijken vooraleer je een beslissing neemt.”

Sorry, maar we zijn geen internetbedrijf. Wij hebben een eigen businessmodel en dat werkt nu al tien jaar bijzonder goed. Bovendien zijn we actief in een vrij professionele high-end markt want onze klanten zijn grote telecom- en satellietcommunicatiebedrijven.” Bert: “Wij zijn ook geen bedrijf dat in handen zit van derde investeerders die alleen maar rendement willen zien, soms ten koste van veel andere zaken. Ons project staat er, maar dat komt niet vanzelf. We zijn behoorlijk winstgevend omdat we ons product altijd maar upgraden en omdat onze klanten – dankzij ons aanbod – hun kosten behoorlijk kunnen reduceren. Uiteraard is men dan bereid om daarvoor te betalen.”

Van welke principes inzake ondernemerschap en management wijken jullie nooit af? Bert: “Er zijn zo veel principes waar we bij zweren. Eén: je moet het beste product in huis hebben. Dat wil zeggen: net dat product dat de klant vraagt. Twee: de klant is altijd koning, en dus krijgt hij alle aandacht en tijd. In bepaalde bedrijven wordt dat eenvoudig principe wel eens vergeten. Drie: we voelen ons nog altijd goed bij het begrip ‘familiebedrijf’ en het mag dus nog een eind zo

Is groei een prioriteit voor de komende jaren? Waarom wel of waarom niet? En is toegevoegde waarde realiseren niet nog veel belangrijker dan groei? Frederik: “Groei om de groei hoeft voor ons niet. We willen groeien, maar op eigen tempo en gecontroleerd. We kunnen overigens niet anders dan groter te worden, want er komen steeds grotere projecten op ons af en ook de technologie evolueert en biedt steeds meer mogelijkheden. Laat ons dus maar mikken op organische groei op de lange termijn en dus niet op groei door overnames.” Bert: “Groei is een must, want het betekent toegevoegde waarde en het zorgt voor meer naambekendheid. Het is ook logisch dat we verder vooruit willen, want als wij het niet doen, dan staat er ongetwijfeld iemand anders recht.”

‘Op de receptie na de Leeuw van de Export kreeg ik van alle kanten businesskaartjes toegeschoven, waaronder ook heel wat van bankiers. Gelukkig kunnen we onze groei grotendeels zelf financieren met eigen middelen.’

België is te klein

weg wenst op te gaan. Dus studeerde ik voor veearts en ik was ook tien jaar actief in die branche. Tot je op een dag merkt dat er in feite thuis een grote uitdaging op je wacht en je ook eens wat anders wil. Hier zit ik dan, verantwoordelijk voor financiën, administratie, hr en operations. Maar ik ben erg gelukkig met mijn carrièrewending.”

doorgaan. Vier: graag een gestage groei. Vijf: stabiliteit en een langetermijnvisie zijn prioritair.” Frederik: “Ik zou er nog twee zaken willen aan toevoegen. Om te beginnen zweren we bij nuchterheid, bij voetjes op de grond. En ook: groei ja, maar niet te snel, niet onszelf voorbij hollen.”

Skyline Communications kreeg zopas de prestigieuze ‘Leeuw van de Export’. Wat doet dat met een mens en wat hoopt u dat die erkenning zal doen met uw bedrijf? Frederik: “Het betekent iets voor alle mensen die hier aan boord zitten. In dit bedrijf werken we vanaf de eerste dag schouder aan schouder aan hetzelfde project. We kennen geen verloop van personeel. Als je dan erkenning krijgt vanuit de buitenwereld zoals nu met de ‘Leeuw van de Export’ dan doet dat bijzonder deugd. We voelen ons met zijn allen nog beter in ons vel. U moet ook weten van waar we komen. In 2007 was er geen kat die ons kende. Nu wel en nu krijgen we ook spontaan aanvragen van mensen die bij ons willen komen werken.”

Drie broers die samen werken. Is dat niet een beetje om problemen vragen? Frederik (bliksemsnel): “Bij ons in ieder geval niet. Iedereen heeft dan ook zijn eigen terrein: Bert is actief op vlak van

Hoe moeilijk is het om winst te maken in deze grillige sector met toch vaak hoogvliegers die plots laag landen? Frederik: “U doelt allicht op de internetbedrijven waar soms veel hype rond bestaat en dan plots in een put vallen.

Bent u, afgezien van twee bijzonder prijzen, ook sant in eigen land qua business? Frederik: “Zowel Telenet als Belgacom zijn trouwe klanten, naast tal van andere bedrijven. We worden dus zeker

Ondernemers 13 6 juli 2012

erkend en gewaardeerd. Meer nog: het vertrouwen van die lokale klanten is zelfs een belangrijke katalysator voor veel nieuwe ontwikkelingen. Maar wat er wel is: België is te klein en dus waren we verplicht de wereld in te trekken. Inmiddels zijn we aanwezig in zo’n 65 landen op alle continenten.” Vlaamse bedrijven krijgen soms het verwijt dat ze export beperken tot de buurlanden. Jullie deden het anders. Maar hoe krijgt u op de verre export alles op een rij en alles gecontroleerd? Een kwestie van de juiste mensen of een kwestie van aangepaste structuren? Bert: “Ook wij zijn aanvankelijk begonnen met export naar de buurlanden. In die zin zijn we niet anders dan anderen. Ik ben zelf nog met de auto naar Londen getrokken of met de TGV naar Parijs op zoek naar klanten. De sprong voorwaarts naar het verre buitenland kan je best doen via aanwezigheid op grote beurzen. Vervolgens moet je dan ook partners of distributeurs zoeken in elk land.” Schuilt daar geen gevaar in? Distributeurs kunnen met uw technologie gaan lopen? Frederik: “Als iemand ons concurrentie zou kunnen aandoen, dan zouden het eerder de leveranciers van hardware zijn. Maar dat risico is eerder beperkt, want we hebben tien jaar knowhow opgebouwd en dat kan je niet zomaar goed maken.” Innovatie is in jullie sector zo goed als allesbepalend. Hoe proberen jullie het verschil te maken? Bert: “Een van de grote uitdagingen waar we nu voor staan, is te zorgen voor nog meer automatisatie van onze processen. Naast tal van nieuwe applicaties. Terwijl we hier zitten te praten, is een r&d-team voortdurend op zoek naar vernieuwing in ons aanbod. Dat is een constante in onze aanpak. Onze system engineers – zo’n 40 man sterk - gaan overigens bij en met de klanten op zoek naar nieuwe toepassingen.”

Zijn dat per definitie Vlamingen? Bert: “Hier werken ook Walen, Grieken, Engelsen en we zijn recent naar een jobbeurs geweest in Lissabon om goed geschoolde Portugese medewerkers te vinden. We zijn een internationaal georiënteerd bedrijf en dus lijkt het me logisch dat we ook internationaal denken op het vlak van rekrutering.” Gelooft u in de slogan “act local, think global”? Bert: “Ja, met dien verstande dat we onze technologie niet ontwikkelen in India of in China, maar wel degelijk hier in West-Vlaanderen. Maar wat de activiteiten op het terrein betreft (sales, marketing, technische operaties) lijkt het ons inderdaad aangewezen om pakweg in de VS met een Amerikaans team te werken.” Hoe lang kan u autonoom blijven in deze business? Zodra een Vlaams bedrijf technologisch boven de lat scoort, wordt het een prooi voor grote groepen. Bert: “We zijn een familiebedrijf dat nog geen groeipijnen kent en ik ben 33 jaar. Sorry, maar ik heb absoluut geen interesse om de zaak over te laten.” Frederik: “Ik ben drie jaar ouder en doe dit werk zo graag. Laat dit nog maar een hele tijd zo doorgaan.” Maar jullie hebben toch al aanbiedingen gekregen? Frederik: “Dat zullen we niet ontkennen.”

Workaholics met een missie In uw business lijkt het wel een must om met jongeren te werken. Is dat ook zo in de praktijk? Bert: “Ja, en toch zijn we nog altijd op zoek naar mensen met ervaring. De voorbije jaren hebben we ook al veertigplussers aangeworven. Maar de waarheid gebiedt me te zeggen dat jonge schoolverlaters voor bepaalde technische functies meer dan zomaar een streepje voor hebben. Het is soms onvoorstelbaar te zien hoe die jongeren spelen met

‘We ontwikkelen onze technologie niet in India of in China, maar wel degelijk hier in West-Vlaanderen.’ Hoe ver reiken de exportambities nog? Waar moeten nog vlaggen neergepoot worden? Bert: “Aan kansen en opportuniteiten geen gebrek. Overal zijn er mogelijkheden en van overal komt er vraag. Brazilië, het Midden-Oosten, China, Zuid-Oost-Azië. Wie weet staan we nog maar aan het begin, ook al zijn we al present in 65 landen.”

Ook Griekse en Portugese werknemers Voor groeibedrijven bestaat de grote uitdaging er meestal in om alle opportuniteiten ook gemanaged te krijgen. Hoe pakken jullie deze problematiek aan? Frederik: “We zijn ons zeer goed bewust van het feit dat we geen belang hebben bij een al te snelle groei. We zoeken stabiele groei, dat is iets anders dan halsoverkop op alles af te gaan. We weten dat we tijd nodig hebben en we willen ook rustig de tijd nemen om de zaken goed en professioneel te doen. Niemand zal ons gek maken. En we weten ook niet alles zelf, zo bescheiden zijn we wel. We zijn maar zo goed als onze beste medewerkers, en we zoeken nog altijd uitstekende medewerkers die ons kunnen helpen op het juiste pad.”

een pc. Ik noem die jonge whizzkids soms goochelaars. Fascinerend is het. Programmeren en verbanden leggen, het lijkt allemaal een vanzelfsprekendheid voor hen.” Wat zijn uw ervaringen met jonge twintigers en dertigers die wel eens het verwijt krijgen om te snel te veel te willen, zonder zich te overwerken. Klopt die bewering? Of heeft u andere ervaringen? Ben: “Soms klopt dat beeld inderdaad van jonge mensen die meteen alles willen zonder dat ze al iets bewezen hebben. Maar het is gelukkig een minderheid.” Zijn bonussen of zelfs participaties van medewerkers bespreekbaar of een taboe? Frederik: “Alles op zijn tijd. Nu zijn we in een fase waarin sociale voordelen zoals maaltijdcheques of een bedrijfswagen al aan de orde zijn. Een bedrijf dat zichzelf en zijn medewerkers respecteert moet over alles nadenken, in functie van de groei.” Komt u wel eens met bankiers in contact? Frederik: “Met bankiers hebben we geen slechte ervaring, maar je moet natuurlijk ook niet alles geloven wat ze u

komen voorspiegelen, hé? Op de receptie na de ‘Leeuw van de Export’ kreeg ik van alle kanten businesskaartjes toegeschoven, waaronder ook heel wat van bankiers. Ja, ja, dat gaat dan zo. Gelukkig kunnen we onze groei grotendeels zelf financieren met eigen middelen. Een geluk.” Durven jullie zichzelf ethische ondernemers noemen? Frederik: “Eén zaak weet ik zeker: ethiek werd ons van thuis uit ingelepeld. Aan die principes blijven we ook trouw, en we proberen er een dimensie aan toe te voegen: duurzaamheid. Als we volgend jaar een nieuw gebouw in gebruik nemen, willen we dat doen met respect voor het milieu en de omgeving.” Hebben we dit gesprek gevoerd met workaholics? Of toch maar met mensen die een balans in het leven belangrijk vinden? Bert: “Elke vrijdagavond halen we met onze medewerkers een pintje boven uit de frigo, om er even de riem af te leggen. Hum, dat is misschien wel nodig ook want ik ben het type dat zeven dagen op zeven doorgaat. Ja, mijn werk is mijn hobby en mijn hobby is dus ook mijn werk.” Frederik (verontschuldigend): “Ik vrees dat het bij mij ook een beetje zo is.” (Tekst: Karel Cambien – Foto’s: Dries Decorte)

Hannelore Dejonghe Marketing Manager, Vegetable Division Pinguin Lutosa Food Group

TWICE, MOET JE MEEMAKEN

* TIJDENS DE VOORSTELLING VAN DE NIEUWSTE INVESTERING AAN ALLE STAKEHOLDERS BIJVOORBEELD. “Voor de presentatiedag van onze nieuwe investering (nieuwe invrieslijn voor spinazie) hebben we met TWICE samengewerkt. Evenementen deden we meestal in eigen beheer, maar dit keer werd het wel wat te omvattend. TWICE deed de praktische uitvoering van dit evenement: het bouwen en inrichten van een tent waar de presentatie en receptie in plaatsvonden, meubilair, technische faciliteiten en presentatietechnieken. TWICE helpt mee, consulteert en zorgt voor een vlot verloop zonder stress.”

Meer info & foto’s van dit evenement vindt u op: twice.be

fun is serious business

59014 ad voka twice hannelore.indd 1

Westlaan 159 - B - 8800 Roeselare - 051 248 848 - info@twice.be - www.twice.be

21/06/12 17:07

Ondernemers 13 6 juli 2012

UITGELEZEN

Bert en Pieter Fraeye: “Niets vergt meer vakmanschap dan het ontwerpen van een gepersonaliseerde keuken.” Ingezonden foto

BEDRIJVEN

Management neemt controle van autogroep Ghistelinck Het management van de autogroep Ghistelinck neemt het bedrijf grotendeels over. De durfkapitalist Creafund stapt bijna volledig uit het kapitaal. Ghistelinck is één van de grootste Belgische concessiehouders voor Mercedes-Benz. Dochterbedrijf Luxauto heeft een voertuigenpark van 750 stuks en verhuurt personenwagens, minibussen, bestel- en vrachtwagens via een netwerk van 20 vestigingen. De groep telt een kleine 250 medewerkers en boekte over 2011 een geconsolideerde omzet van 100,3 miljoen euro. Toeval of niet: Ghistelinck kondigde recent aan dat het na tien jaar als sponsor van Waregem Koerse ermee ophoudt. Het budget dat jaarlijks naar het paardensportevenement aan de Gaverbeek ging, zal voortaan besteed worden aan ‘marketinginitiatieven die de klanten ten goede komen’. (DT)

Westvlees en D’Hulster exporteren naar China De Chinese overheid opent formeel de grenzen voor Belgisch varkensvlees. Dit dankzij onderhandelingen door de Provincie West-Vlaanderen, de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) West-Vlaanderen en het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV). Daardoor kan het Westrozebeekse bedrijf Westvlees voortaan varkensvlees richting China exporteren. In een eerste fase zal wekelijks een 10-tal containers op een schip kunnen worden gezet. De provincie hoopt op termijn ook met West-Vlaamse verse groenten, aardappelen en diepvriesgroenten op de Chinese markt terecht te kunnen. Ook de firma D’Hulster uit Moorslede mag voortaan naar China uitvoeren. D’Hulster is gespecialiseerd in het snelvriezen en verpakken van voedingswaren, onder meer van kippenproducten. (DS ; HN ; HLN)

Keuken- en interieurspecialist Emmanuel Fraeye uit Ardooie opent vernieuwde studieruimte

‘Eenheidsworst is niet aan ons besteed’

21 juni was voor de klanten, het personeel en de leveranciers van Emmanuel Fraeye uit Ardooie in alle opzichten het begin van een ‘Fraeye’ zomer. De opening van een gloednieuwe studieruimte is een belangrijke mijlpaal in de geschiedenis van deze onderneming, die er steeds beter in slaagt zich te onderscheiden op de interieur- en keukenmarkt. “Wij houden van kritische, veeleisende klanten die zich niet tevreden stellen met de dertien-in-een-dozijnoplossingen die ze elders genoeg kunnen krijgen”, beklemtonen Bert en Pieter Fraeye.

Poppies krijgt Prijs voor Beste Belgische investeerder in Frankrijk De West-Vlaamse koekjes- en gebakproducent Poppies International uit Geluwe kreeg de prijs van beste investeerder in Frankrijk. Poppies International is sinds 2001 in Frankrijk actief. Toen nam het in Frankrijk sectorgenoot Berlidon over, een producent van donuts en beignets. De vestiging in Laudun, in de Languedoc-Roussillon werd geregeld uitgebreid. In 2008-’09 investeerde Poppies 2 miljoen euro in de bouw van een koelen diepvriestoren. In 2010-’11 maakte het bedrijf van CEO Frans Castelein 6 miljoen euro vrij voor de uitbreiding van het bedrijf en werd een nieuwe productielijn opgestart. Voor de periode 2013-’14 staat nog een investering van 4 miljoen euro gepland. Poppies International telt in Frankrijk 200 medewerkers. Op een omzet van 145 miljoen euro genereert het 21 miljoen in Frankrijk. (TR) Uitgelezen: Voka’s socioeconomisch persoverzicht, een samenvatting van de belangrijke West-Vlaamse krantenartikels van de voorbije week. U kunt dit overzicht wekelijks via post of mail ontvangen. Wenst u een proefnummer of info over een abonnement? Contacteer Nele Demets tel. 056-23 50 66, nele.demets@voka.be

9\c^` $ 9\c^`hl\ G%9% /,'' Bfiki`ab +&),.

Begin dit jaar namen broers Bert en Pieter Fraeye het bedrijf over van hun vader Emmanuel, wiens naam prominent aan de zaak verbonden blijft. “De plannen voor de overname sluimerden al een tijdje, maar werden pas echt geconcretiseerd toen we het Voka-programma Familio volgden. Het bedrijf is ruim 45 jaar geleden in Meulebeke opgestart door onze grootvader Felix, een schrijnwerker in hart en nieren. Onder impuls van onze pa verhuisde het bedrijf in 1987 naar de ruimere locatie in Ardooie en veranderden we het geweer van schouder. Emmanuel Fraeye stond vooral bekend omwille van zijn keukens, maar eigenlijk hebben we ook altijd totaalconcepten voor interieurs verzorgd. Tot voor kort profileerden we ons met die laatste specialisatie niet echt op de markt, nu communiceren we dat wel uitdrukkelijker.”

Sterkste emoties

N\b\c`abj g\

ijfm\iq`Z_k m

Xe MfbX N\jk $McXXe

Vergelijk de onderneming vooral niet met een kastenbouwer of een bouwonderneming. “Dat zijn we allerminst. Onze specialisatie ligt in het ontwerpen, produceren en monteren van keukens en interieurs. De keuken is de voorbije jaren meer dan ooit uitgegroeid tot dé leefruimte van iedere mens. Daarin schuilen de meeste waarde, de sterkste emoties, de grootste beleving. Niets vergt meer vak-

[\i\e (/[\ aXXi^X

m\ijZ_àek e`\k è [ \ b\ijkmXbXek`\ \e M\iXeknffi[\càb ^\[li\e[\ - n\b \ l`k^\m\i ?Xej D \e è alc` Xl^ljk 8]q\e[\i MfbX N X\ik\ej lj \jk$McXXe[\i\e# G 8]^`]k\bXekffi / i\j`[\ek B\ee\[p ,'' Bfikiàb $ G,' cXXe 0X# /,'' Bfik 0('0 iàb

uitgelezen-09-2009-ok.in

dd 1

18-08-2010

11:12:22

manschap dan het ontwerpen van een gepersonaliseerde keuken, maar net dat is onze grote sterkte. Ons team van 25 mensen bulkt van de ervaring, die wordt doorgegeven aan jonge, gepassioneerde medewerkers: binnenhuisarchitecten en meubelmakers. Toch duurt het jaren voor zo’n nieuwe kracht de stiel volledig onder de knie heeft.” De nieuwe showroom toont een uitgebreide staalkaart van de talrijke mogelijkheden van Emmanuel Fraeye. “Uiteraard pakken we vooral uit met onze keukenconcepten, maar je kunt hier ook heel veel inspiratie opdoen voor dressings, slaapkamers en andere leefruimtes. We waren alvast in de wolken met de enthousiaste reacties, zelfs van het meest veeleisende publiek. Eigenlijk vragen wij niet liever dan kritische mensen die de lat erg hoog leggen. Doorgaans hebben die mensen een duidelijk beeld van wat zij willen, waardoor je sneller tot een bevredigend ontwerp komt en het voortraject van de productie gevoelig wordt ingekort. Zo kunnen we ook sneller tot een plaatsing overgaan.”

Niet per se groeien Hoewel de keukenmarkt enorm uitgebreid is, vinden de Fraeye-broers het makkelijker dan vroeger om zich van de concurrentie te onderscheiden. “Het aanbod aan gestandaardiseerde componenten is gigantisch, maar resulteert in eenheidsworst. Net daarom blijven wij investeren in innovatie, creativiteit en kwaliteit. De doorgedreven informatisering en een up-to-date machinepark stellen ons in staat om ieder maatwerkproject nauwkeurig aan te sturen, zodat ook de uitlevering en de montage vlekkeloos kunnen verlopen. Die aanpak is cruciaal om het verschil te maken. We willen vooral groeien door kwaliteit, daarvoor hoeven we niet per se ons personeelsbestand te verdubbelen,” besluiten de gedreven broers. (BVC)

www.emmanuelfraeye.be

havennieuws

Cilogis, expert in internationale expeditieopdrachten

‘Elk traject is anders. Wat werkt voor klant A, is misschien niet mogelijk voor klant B’ Bij het wereldwijd verhandelen van goederen komt er heel wat kijken: douaneformaliteiten bij in- en uitvoer, het berekenen van de verschillende rechten, accijnzen en btw-tarieven, het vinden van het meest geschikte transportmiddel tegen de beste prijs enz. Middelgrote bedrijven en kmo’s gaan te rade bij gespecialiseerde expediteurs, zoals het Zeebrugse Cilogis dat uitblinkt in het organiseren van de nodige verzendingen, douaneformaliteiten en afhandelingen wereldwijd. Cilogis werd opgericht in maart 2004. In 2005 verhuisde de administratieve zetel naar de Karveelstraat 7 op de Transportzone in Zeebrugge en in 2006 kwam huidig operationeel bestuurder Dirk Steen aan het hoofd van het bedrijf. Met ruim 30 jaar ervaring in de maritieme sector is hij een waardevolle aanvulling voor het vierkoppig team. Dirk Steen: “Het bedrijf was oorspronkelijk gestart als luchtvaartagentschap op de Oostendse luchthaven. Later zijn de activiteiten uitgebreid met het vervullen van douaneformaliteiten en het organiseren van overzeese transporten en natransport. Nu vervoeren we goederen wereldwijd, en dit zowel over zee als in de lucht. Momenteel bieden wij deur-tot-deuroplossingen aan. We hebben in ruim 80 landen een netwerk uitgebouwd van onafhankelijke agenten die de plaatselijke situatie en gebruiken door en door kennen en de best passende oplossing voor onze klant kunnen organiseren. Die uitgebreide service is er gekomen op vraag van klanten voor wie zo’n totaalpakket een handige oplossing is.” In de Zeebrugse transportzone beschikt Cilogis ook over een douane-entrepot van 5.000m2, waar diverse goederen kunnen worden opgeslagen onder douanetoezicht. De doorgedreven kennis van douaneprocedures is dan ook een van de sterktes van het bedrijf. Dirk Steen: “Op 22 april 2010 behaalden we als 22ste bedrijf in België het certificaat van Authorised Economic Operator (AEO). Dit bewijst dat

Cilogis ook in de snelgroeiende douaneglobalisering een actieve rol speelt. Meerdere rederijen hebben ondertussen Zeebrugge gekozen vanwege de vlotte behandeling van hun containers. Vooral de containertrafiek van en naar het Verre Oosten is de laatste jaren sterk toegenomen.” Cilogis profileert zich bewust als een onafhankelijke speler en dit levert heel wat voordelen op. Dirk Steen: “We kunnen onze klanten, expediteurs en ook collega-douaneagentschappen op neutrale basis bedienen. Wij zijn namelijk niet afhankelijk van bepaalde rederijen of vervoersmaatschappijen. Zo kunnen we op zeer korte tijd zo adequaat mogelijk inspelen op de vragen van onze klanten. Onze klanten zijn niet de grote multinationals, maar eerder middelgrote bedrijven en kmo’s die een goede service plus het feit dat we 7 op 7 beschikbaar zijn, weten te appreciëren.” De klanten van Cilogis zijn niet alleen Belgische bedrijven en particulieren, maar ook meer en meer Europese. Deze inter-Europese samenwerking draagt bij aan de import en export die zich voor 70% in Afrika en Azië situeert en voor 30% in de rest van de wereld. Dirk Steen: “Wij richten ons ook op nichemarkten. In de luchtvracht zijn we bijvoorbeeld sterk in export van ‘life stocks’. Zo verzenden we onder andere neerhofdieren, herten, schapen, geiten, niet-tropische vogelsoorten, renpaarden, maar ook ééndagskuikens en broedeieren in speciaal daarvoor ingerichte vliegtuigen. Maar ook voor andere transporten kunnen klanten bij ons terecht, zoals projectladingen van grote hoeveelheden stalen walsen (rollen staal) van 30 tot 40 ton per stuk die door ons worden vervoerd. Andere voorbeelden: het importeren van oud legermateriaal vanuit Zuid-Afrika voor een museum in Polen, grote kranen demonteren en met containers verschepen. In het verleden hebben wij al verschillende kleinere vliegtuigen gecharterd voor CEO’s van grote bedrijven, met alles wat de klant had besteld namelijk catering, elke dag verschillende kranten en op de diverse tussenstops het nodige vervoer met taxi.”

Dirk Steen: “Als ondernemer heb ik vooral geleerd eerst te luisteren naar wat klanten wensen, want dan pas kan je aan iedere klant een op maat geschreven oplossing voorstellen.” Foto MVN

“Het organiseren van transporten, expeditie en douaneformaliteiten vind ik heel boeiend”, zegt Dirk Steen. “Elke dag zijn er nieuwe zaken die een oplossing vragen en waar wij een ‘ci-logisch’ antwoord klaar hebben. Hierin zijn wij de tussenschakel in het traject van afzender tot de uiteindelijke bestemming en dit aan de andere kant van de wereld. De sterkte van Cilogis wordt vooral gecreëerd door het feit dat ik mij heb kunnen omringen met een heel gedreven en goed team van medewerkers. Als ondernemer heb ik vooral geleerd eerst te luisteren naar wat klanten wensen, want dan pas kan je aan iedere klant een op maat geschreven oplossing voorstellen. Elk traject is immers anders. Wat je vandaag hebt uitgetekend voor klant A, zal morgen voor klant B misschien niet van toepassing zijn.” (SD)

www.cilogis.be

In samenwerking met

www.apzi.be

Ondernemers 13 6 juli 2012

Hyboma verkavelt en verkoopt uw grond...

HYBOMA HAALT HET BESTE UIT UW GROND We gaan ervoor... Bezit u bouwgrond, verkavelbare grond of een afbraakpand? Kent u de waarde ervan? Hyboma zorgt voor optimaal rendement. Sinds 1968 investeert Hyboma in bouwrijpe percelen voor nieuwe projecten. Een uitdaging waar we onze specialiteit van hebben gemaakt… en waar u de vruchten van plukt. Met intelligent advies, correcte service en jarenlange expertise laat Hyboma uw grond renderen. Concrete afspraken en onderling overleg zijn immers essentieel om een nieuw verkavelingsproject succesvol te maken. Daar gaan we voor, samen met u!

WAT KAN HYBOMA VOOR U BETEKENEN? > ONDERZOEKT DE ONTWIKKELINGSKANSEN VAN UW GROND > VOLGT VERGUNNINGEN OP OM UW GROND TE VERKAVELEN > COÖRDINEERT HET GANSE VERKAVELINGSPROJECT VAN A TOT Z > VERKOOPT DE BOUWPERCELEN MET DE NODIGE PUBLICITEIT > WERKT HET HELE TRAJECT SAMEN MET UW EIGEN NOTARIS

Informeer snel naar de mogelijkheden van uw grond! Contacteer ons voor een afspraak op 051 480 980 of surf naar www.hyboma.be

STARTERSSPECIAL

Klaar voor de start? Heeft u de knoop doorgehakt om binnenkort uw eigen zaak te starten? Een zorgvuldige voorbereiding is goud waard!

waarden heeft die hem voor uw zaak een goede financieringsbron maken. 4. De vestigingsplaats

Vooraleer u met uw activiteit begint, is het belangrijk om even stil te staan bij een aantal cruciale vragen: - Wat zijn uw plannen? - Wat is uw visie? - Wat heeft u hiervoor nodig? - Hoeveel zal dit kosten? - Waar wilt u zich vestigen? - Met welke leveranciers wilt u werken?

Is de gekozen vestigingsplaats geschikt voor de nieuwe activiteit en zal ze in de toekomst even toegankelijk blijven? Huren is bovendien in het begin een goed alternatief voor kopen. Dit schenkt de nieuwe onderneming heel wat flexibiliteit en financiële ruimte doordat al te grote vaste kosten vermeden worden.

inschatten: huur, nutsvoorzieningen, verzekeringen, bezoldigingen,… Ook kunt u een eigen berekening maken van de opbrengsten. Maar de hulp van een boekhouder, accountant of bankier is geen overbodige luxe. Eens u weet wat u nodig heeft, kunnen zij aantonen welke investeringen mogelijk zijn. De boekhouder brengt alle cijfergegevens onder in praktische tabellen: het liquiditeitsplan, de brutomarge, de berekening van belastingen, het break-even-niveau, de solvabiliteit… Met als hoofdbekommernis: het kennen van de resultaten en de rendabiliteit.

En na de start? Hoe vliegend was uw start echt? Bent u klaar voor extra personeel? Zolang er met voorlopige cijfers gewerkt wordt, lijkt dit een beetje gissen. Maar ook hier zijn er hulplijnen die u kunt inroepen. Het is ook nuttig om regelmatig naar uw businessplan terug te grijpen. Beschouw het als een

5. Prijsbeleid en seizoensbeheer Heel wat zaken dus om over na te denken! Daarom is het van belang dat u een gedetailleerd ondernemingsplan met bijhorend financieel luik opmaakt. Dit zijn de belangrijkste zaken waar u rekening mee moet houden:

Het ondernemingsplan in zeven stappen

Moet u als starter per se de goedkoopste zijn? Is het misschien niet beter een toegevoegde waarde aan te bieden die u uiteindelijk van de concurrentie zal onderscheiden? De marge die u neemt, zal uiteindelijk de rendabiliteit bepalen en mag best niet onder druk gezet worden.

1. Het idee

6. Marketingbeleid en commerciële strategie

Welke producten en diensten gaat u aanbieden? Wat is het uiteindelijke doel? Moet u uw idee nog verfijnen of aanpassen? Is er mogelijkheid tot groei?

Over welk netwerk beschikt u? Welke reclamemogelijkheden heeft u? Een tevreden klant is de beste ambassadeur voor een nieuwe zaak. Een ontevreden klant terugwinnen vergt bovendien ook minder inspanning en kosten dan het zoeken naar een nieuwe klant.

kapstok, een leidraad. Maar wel één die u voortdurend zal moeten bijsturen. Er bestaat nu eenmaal niet zoiets als het enige juiste businessplan. Toch zijn alle onderzoeken het erover eens dat het de slaagkans van het nieuwe bedrijf met 30% kan verhogen.

7. De organisatie

Heeft u nog vragen of wenst u meer informatie? Surf dan naar www.ing.be/starters. Daar kan u ook uw voorbereidingspakket aanvragen voor een vliegende start van uw eigen zaak.

2. De concurrentie Om u te kunnen onderscheiden van de anderen, moet u eerst weten hoe die anderen tewerk gaan. Analyseer niet enkel hun marktaanpak, maar bijvoorbeeld ook hun interne organisatie. 3. De leveranciers Wees niet afhankelijk van slechts één leverancier. Beperk u ook niet tot één of twee grote klanten. Onafhankelijkheid garandeert de flexibiliteit van uw nieuwe onderneming. Vraag u ook steeds af of uw leverancier betalingsvoor-

Over welk team van medewerkers beschikt u? Welke kwaliteiten zijn er aanwezig en welke mist u? Volstaat de aanwezige logistiek?

Beschouw uw businessplan als een kapstok, een leidraad.

Business Development Starters – ING

Het financieel plan Het financieel plan is de cijfervertaling van de antwoorden op de vragen in het ondernemingsplan. Een groot deel van de kosten in dit financieel plan kunt u zelf samenstellen en

Ondernemers 13 6 juli 2012

Wij hebben kennis van zaken, vooral de zaken uit uw buurt. Start uw zaak op met onze lokale expert en de steun van het Europees Investeringsfonds.

U start een zaak? Dat treft: dat doen wij ook. Elke dag opnieuw en in uw buurt. Onze lokale specialist Business Banking geeft u onderbouwd advies en biedt u begeleiding op maat. Bovendien vertelt hij u meer over het Europees Investeringsfonds.

De garantie van dat fonds kan ervoor zorgen dat u zelf minder waarborgen moet aanbrengen of dat u een korting op uw krediet geniet. Geïnteresseerd? Contacteer uw lokale specialist Business Banking of surf naar belfius.be/starters.

Deze financieringsaanvraag geniet een garantie verleend binnen het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie van de Europese Unie. Dexia Bank België NV (Belfius Bank NV vanaf 11-06-2012), Pachecolaan 44, 1000 Brussel – IBAN BE23 0529 0064 6991 – BIC GKCC BE BB – RPR Brussel BTW BE 0403.201.185 – FSMA nr. 19649 A.

Starten als werkgever: wat krijgt u van de overheid? De zaken gaan goed wanneer u een eerste werknemer in dienst kunt nemen. Belangrijk om weten is dat ook de overheid enkele maatregelen in het leven heeft geroepen om de financiële last te drukken die hierbij komt kijken. Hieronder vindt u een overzicht van een aantal subsidies en steunmaatregelen. De overheid heeft heel wat maatregelen voor startende werkgevers in het leven geroepen. Zo zijn bijvoorbeeld alle personeelskosten aftrekbaar in de bedrijfsbelastingen. Verder bestaat er een aantal tewerkstellingssubsidies om de loonkost te verlagen. De belangrijkste daarvan zijn doelgroepverminderingen en structurele lastenverlaging. Verdere steunmaatregelen ten slotte zijn de tewerkstellingspremie voor 50-plussers en de individuele beroepsopleiding.

1. Doelgroepvermindering voor eerste aanwervingen Wie als werkgever voor het eerst RSZ-plichtig personeel tewerkstelt of sinds 12 maanden geen RSZ-plichtig personeel meer in dienst heeft gehad, kan bij zijn eerste aanwervingen genieten van een forse vermindering van socialezekerheidsbijdragen. De verminderingen per kwartaal voor een eerste, tweede of derde werknemer bedragen: Voor de eerste werknemer: 1.000 euro per kwartaal gedurende de eerste 5 kwartalen 400 euro per kwartaal gedurende de volgende 8 kwartalen (Deze verminderingen zijn de bedragen voor een voltijdse werknemer. De bedragen worden ‘geproratiseerd’ indien het gaat over een deeltijdse terwerkstelling.) Voor de tweede werknemer: 400 euro per kwartaal gedurende 13 kwartalen Voor de derde werknemer: 400 euro per kwartaal gedurende 9 kwartalen Vanaf het kwartaal waarin de nieuwe werkgever zijn eerste medewerker in dienst neemt, start de periode van 20 kwartalen waarin de verminderingen voor een eerste werknemer opgenomen kunnen worden. Zolang de werkgever de doelgroepvermindering voor een eerste werknemer geniet, heeft hij bovendien recht op een tussenkomst in de administratiekosten van een erkend sociaal secretariaat voor een bedrag van 36,45 euro per kwartaal. Het voordeel voor een tweede en derde werknemer werkt op dezelfde wijze. Om in aanmerking te komen voor een doelgroepverminde-

STARTERSSPECIAL

ring moeten medewerkers wel ten minste 27,5% werken.

5. Structurele lastenverlaging

Elk kwartaal kan de werkgever vrij bepalen voor welke werknemer(s) hij de vermindering toepast. De werkgever kan naar keuze de vermindering gedurende 13 of 9 kwartalen opnemen in de eerste 5 jaar (of 20 kwartalen). De werkgever bepaalt zelf in welke kwartalen hij dit doet. Doel van deze mogelijkheid tot spreiding over een periode van 20 kwartalen is de optimalisatie van de voordelen voor de beginnende werkgever.

Deze socialezekerheidsvermindering is een tamelijk complex systeem dat de patronale loonkosten moet terugbrengen tot het gemiddelde van onze buurlanden. Deze vermindering bestaat uit een forfaitair gedeelte van 400 euro per kwartaal, eventueel bijgepast met een component voor hoge of lage lonen. Ze is van toepassing op alle werkgevers in de privésector en voor alle werknemers die volledig onderworpen zijn aan de sociale zekerheid.

2. Doelgroepvermindering voor langdurig werklozen

6. Tewerkstellingspremie voor 50+

Als een werkgever een werknemer in dienst neemt die langdurig werkloos was en in het bezit is van een werkkaart, kan de werkgever een vermindering van werkgeversbijdragen genieten. Deze is afhankelijk van de leeftijd van de werknemer en de duur van de inschrijving als nietwerkend werkzoekende. Het betreft hier een forfaitaire korting op kwartaalbasis. Deze forfaitaire korting bedraagt: 1.000 euro gedurende een aantal kwartalen, eventueel aangevuld met een bedrag van 400 euro gedurende een aantal kwartalen. Bijkomend kan de werknemer ook recht hebben op een werkuitkering van de RVA. Een werkuitkering is een tussenkomst in het nettoloon. De werkkaart vermeldt dit voordeel.

3. Doelgroepvermindering jonge werknemers Ook wanneer hij jonge werknemers tewerkstelt, kan de werkgever een vermindering genieten wanneer zij aan bepaalde voorwaarden voldoen. We kunnen deze vermindering onderverdelen in drie luiken: • Een leeftijdsgebonden doelgroepvermindering voor jonge werknemers (+18 tot -30-jarigen ) • Een doelgroepvermindering voor laaggeschoolde jonge werknemers • Een doelgroepvermindering voor werknemers jonger dan 19 jaar

Indien een werknemer aangeworven wordt die 50 jaar of ouder is, met een contract van onbepaalde duur, kan de werkgever in aanmerking komen voor deze premie die uitgekeerd wordt door de VDAB. De werknemer moet vooraf minstens één dag ingeschreven zijn bij de VDAB als nietwerkende werkzoekende.

7. Individuele beroepsopleiding De individuele beroepsopleiding (IBO) is geen vermindering, maar een opleidingsformule waarin de werkgever een cursist gedurende een bepaalde periode een beroepsgeoriënteerde opleiding geeft binnen het bedrijf. Dit gebeurt in samenspraak met de VDAB en onder strikte voorwaarden. De onderneming is geen loon of sociale bijdragen verschuldigd. Tijdens de opleidingsperiode ontvangt de cursist een vervangingsinkomen. De werkgever moet het verschil tussen het normale loon en het gemiddelde werkloosheidsbedrag per dag te betalen.

Conclusie: Gezien de complexiteit van deze maatregelen neemt u als startende werkgever best contact op met een sociaal secretariaat. Een volledig overzicht van de Vlaamse subsidies voor ondernemingen vindt u op: www.vlao.be/ images_sub/pdf/subsidies/Subsidieleidraad%20tewerkstelling.pdf Steven Vangaever, SD Worx

4. Doelgroepvermindering oudere werknemers Wanneer de werkgever iemand aanwerft die 50 jaar of ouder is, kunt hij een tegemoetkoming krijgen die bepaald wordt door de leeftijd van de werknemer.

Ondernemers 13 6 juli 2012

jonge starters

Bike@Work • Activiteit? “Bike@Work verkoopt en onderhoudt bedrijfsfietsen voor woon-werkverkeer en voor intern bedrijfsverkeer. Er is keuze uit drie basismodellen die tegen zeer competitieve prijzen worden aangeboden: een sportieve hybride fiets, een elektrische fiets en een typische bedrijfsfiets. Bij grotere oplages kan er ook voor andere types worden gekozen. De standaardfiets is effen wit, maar de fietsen kunnen worden geleverd met belettering of lakwerk in RAL-kleuren volgens de huisstijl van het bedrijf. Met een bijpassende fietstas met digiprint wordt de bedrijfsfiets helemaal een uithangbord. We kunnen ook volledige concepten realiseren, waarbij bijvoorbeeld fietsstallingen zijn inbegrepen. Bovendien staan we ook ter plaatse in voor het onderhoud van de bedrijfsfietsen.”

“Voor een bedrijf is dat een pluspunt om het ziekteverzuim in de hand te houden en het geeft een antwoord op de stijgende mobiliteitskosten en parkeerproblemen. Bovendien is het een eenvoudige en goedkope stap naar duurzamer ondernemen.” • Hoe maken wij het verschil? “We werken met een Belgische fabrikant en kunnen zo kwaliteit en service garanderen. Door te kiezen voor een beperkt gamma fietsen maken we bovendien een optimaal onderhoud mogelijk. We hebben altijd een grote voorraad wisselstukken en kunnen een snelle herstelling ter plaatse garanderen. En met onze ruime ervaring in fietsonderhoud en -herstelling zijn er op dat vlak voor ons geen geheimen.” (SD)

www.bikeatwork.be • Drijfveer? “Het fiscaal voordeel van 120% op de aankoop van fietsen door bedrijven was voor ons de opportuniteit om Bike@Work op te richten. Bovendien kiezen we voor onze vaste job ook voor de fiets als vervoermiddel voor het woon-werkverkeer, dus weten we perfect waarover we spreken. Je bouwt snel een basisconditie op en het is goed voor de gezondheid.” Foto EV

Bits of love • Activiteit? “Bits of love is een digitale studio die op basis van hoogstaand design en projectmanagment zowel applicaties, games als visualisaties bedenkt en ontwerpt. We werden ‘big in Belgium’ met de smartphone app ‘Iedereen West-Vlaams’ voor de provincie West-Vlaanderen, maar ontwikkelden ook voor Decathlon een applicatie waarmee de klant online zijn fiets kan samenstellen, deden voor Telenet de interne rapportering van de social media en visualiseren voor de VRT tien jaar politieke geschiedenis die straks interactief op het internet beschikbaar zal zijn.” • Drijfveer? “De ‘love’ in onze bedrijfsnaam ontstond uit onvrede over onlineapplicaties die er volgens ons niet goed uitzagen en ook veel te duur werden verkocht. Wij leggen bewust de klemtoon op topdesign én service. We willen ook sociaal geëngageerde projecten aanpakken. Zo zijn we deel van de ‘open data beweging’ die overheidsinformatie openstelt voor de burger.” • Hoe maken wij het verschil? “Technisch zijn we top. We kunnen heel complexe zaken realiseren, en dat is niet evident. We hebben vanuit onze gaming achtergrond een sterke focus op het gra-

fische: het moet er supergoed uitzien en tegelijk ook heel gebruiksvriendelijk zijn. We zoeken ook bewust die moeilijkere, complexere applicaties op, omdat we weten hoe we die speels en aantrekkelijk kunnen ontwikkelen én er een interactieve meerwaarde aan kunnen geven. We merken ook dat onze West-Vlaamse nuchterheid en eerlijkheid enorm wordt geapprecieerd. ‘t Is een heel complexe wereld die razendsnel verandert, dus klanten waarderen het als je niet gewoon ‘verkoopt’ maar meedenkt en een langetermijnvisie ontwikkelt, en er ook eerlijk voor uitkomt als je denkt dat een idee niet goed genoeg is en dreigt te mislukken. Eigenlijk is het een soort digitale empathie: we denken niet enkel technisch, maar in termen van oplossingen voor het verhaal van de klant.” (SD)

www.bitsoflove.be

Naam: Vic Rau (29) en Andries De Reyghere (35) Oprichtingsdatum: juli 2010 Plaats: Brugge

Foto MVN

Naam: Pieter Vandevelde (36) en Joachim Trio (33) Oprichtingsdatum: eind 2011 Plaats: Oudenburg

Bonus Advocaten • Activiteit? “Bonus Advocaten is naast de klassieke juridische dossiers vooral gespecialiseerd in het vastgoedrecht in alle facetten. Tiene Castelein heeft naast bodemsanering grote affiniteit met ruimtelijke ordening en stedenbouw en begeleidt particulieren en bedrijven bij hun aanvraag tot stedenbouwkundige en verkavelingsvergunningen en zonevreemde bouwmogelijkheden. Jeffrey Declercq behandelt bouwen huurgeschillen en is naast appartementsrecht gebiologeerd door commercieel recht, vastgoedfiscaliteit en vennootschapsrecht. Jan Allaert ten slotte, legt zich voornamelijk toe op burgerlijk recht en strafrecht met bijzondere focus op vastgoed. Bij Bonus Advocaten kunnen mensen terecht voor zowel adviesverlening, bemiddeling als de procedurele behandeling van hun dossier.”

vast dat bedrijven zich terecht meer en meer laten bijstaan en adviseren bij het nemen van fundamentele beslissingen binnen hun onderneming. Begeleiding bij de aankoop van een onroerend goed of het aanvragen van een bouw- of milieuvergunning vormt hierop geen uitzondering.” • Hoe maken wij het verschil? “We willen ons onderscheiden door onze doorgedreven inhoudelijke specialisatie. Maar wat we ook hoog in het vaandel dragen, is het persoonlijk contact met de cliënt en het uitwerken van een begeleiding op maat. Bovendien proberen we naar Anglo-Amerikaans voorbeeld geschillen zo veel mogelijk buiten de rechtbank te regelen en het voeren van procedures om de procedures te vermijden.” (SD)

www.bonusadvocaten.be • Drijfveer? “Tiene en ik zijn al sinds 2003 advocaat en Jeffrey sinds 2008. We hebben dus al verschillende jaren ervaring opgebouwd bij een groot kantoor als advocaat-medewerker. Maar we willen ons eigen kantoor uitbouwen om in de vertrouwensrelatie met de cliënt de strategie en de begeleiding van a tot z voor onze eigen rekening te kunnen nemen. Als jonge advocaten stellen we

Naam: Tiene Castelein (33), Jan Allaert (33), Jeffrey Declercq (26) Oprichtingsdatum: 1 februari 2012 Plaats: Kortrijk

Foto Hol

Verko Solutions • Activiteit? “Een bedrijf heeft een idee voor een nieuw product maar geen tijd om het te ontwikkelen. Verko Solutions neemt dan het volledige traject op zich: als technisch klankbord, bij het aansturen van tekenaars en het zoeken van leveranciers tot en met het opvolgen van de eerste serieproductie. Zo ontwierpen we voor Solar Integra in Lokeren een zonneluifel, een zonnepaneel boven het raam in plaats van op het dak. Voor Xeikon Prepress in Ieper zorgden we voor extra capaciteit van het R&D-team. Op de vierjaarlijkse drukbeurs in Duitsland worden heel wat nieuw ontworpen machines voorgesteld die na de beurs ook geproduceerd moeten worden. We konden er tal van technische vraagstukken mee helpen oplossen. Voor een testinstallatie voor douches en baden van Villeroy & Boch in Roeselare stelde Verko Solutions een lastenboek met de juiste technische specificaties op, en vergeleek potentiële leveranciers voor de beste prijs-kwaliteitverhouding.”

• Drijfveer? “Na vele jaren als werknemer wilde ik zelf iets opbouwen en bestuursbeslissingen kunnen nemen. Het geeft een grote persoonlijke voldoening wanneer je iets dat je zelf hebt gerealiseerd, kunt zien en opleveren bij de klant.” • Hoe maak ik het verschil? “Je creëert een grotere toegevoegde waarde als je niet zomaar een antwoord geeft op de vragen van de klant. Ik denk mee met de klant, en daarbij gaan we terug tot aan de ‘roots’ van een technisch probleem of vraagstelling. Van daaruit kun je komen tot een sluitende en meestal ook eenvoudig implementeerbare oplossing.” (SD)

www.verko-solutions.be

Naam: Kurt Verstraete (35) Oprichtingsdatum: 1 mei 2010 Plaats: Kortemark

Foto Kurt

Ondernemers 13 6 juli 2012

De snelste Brother kleurenlaserprinters. Met de HL-4000 reeks drukt u haarscherp tot 28 ppm in kleur of zwartwit. Deze printers zijn netwerkklaar, uiterst betrouwbaar en hebben 2 jaar garantie on-site. Niet slecht,

Reeds beschikbaar vanaf â&#x201A;Ź399.

zeker als u weet dat ze ook uitgerust kunnen worden met hoge capaciteitstoners die u heel wat kosten besparen. Meer info op www.brother.be of bel 02/467 42 11.

Bedrijvencentrum Waregem plant nieuwe uitbreiding en creëert extra doorgangsgebouw

‘Hard werken schrikt jonge starters niet af’

STARTERSSPECIAL

Met een bijna continu volledige bezetting, draait Bedrijvencentrum Waregem op volle toeren. Om startende ondernemingen, groeibedrijven en andere ambitieuze firma’s passend te blijven ondersteunen, start het BC begin 2013 de laatste fase van de uitbreiding. Bovendien komt er op de site Groenbek (exBekaert Textiles) een doorgangsgebouw met modules voor zes ondernemingen in volle expansie. “We prijzen ons gelukkig dat we hier stuk voor stuk mooie bedrijven mogen verwelkomen, met wie we ook na hun tijdelijk verblijf goede contacten blijven onderhouden,” benadrukt directeur Marleen Goossens-Demuynck. Bedrijvencentrum Waregem opende in 1990 de deuren op de huidige site in de Kalkhoevestraat. Na een resem uitbreidingen telt het centrum momenteel 30 ondernemingen. “Het centrum is eigenlijk vanaf dag één een schot in de roos geweest,” blikt directeur Marleen GoossensDemuynck terug. “De uitstekende ligging is daarbij natuurlijk een cruciale troef: temidden een industriezone en op een boogscheut van de autosnelweg is de bereikbaarheid voor de bedrijven, hun partners en de leveranciers erg groot. De locatie is één van de factoren die ervoor zorgen dat dit centrum altijd voor minstens 90% bezet is, maar onze populariteit danken we ook aan de hoge graad van dienstverlening.”

Dienstverlenend karakter Die service betekent een belangrijke ontlasting voor bedrijven in volle groeifase. “Het secretariaat staat in voor een hartelijk onthaal en de telefoonpermanentie en zorgt ervoor dat koerierdiensten en vrachtwagenchauffeurs hun lading ook kunnen lossen als hun klant niet in het gebouw is. Het secretariaat neemt ook allerlei administratief werk voor haar rekening, zoals het ordenen en updaten van databanken, het versturen en ontvangen van de post, enzovoort. Daarmee kunnen onze bedrijven een gevoelige besparing op personeelsvlak realiseren: zeker in hun opstartfase kunnen ze zich vaak nog geen administratieve kracht veroorloven, maar is het voor hen evenmin mogelijk om continu zelf voor die klusjes in te staan.” Een sterke service garanderen is een prioriteit waar BC Waregem voortdurend in investeert. “Zo hebben we recent onze telefooninfrastuctuur en internetverbindingen geoptimaliseerd en een nieuwe kopiemachine aangekocht. Wij moeten hen voordelen kunnen aanbieden die ze thuis niet vinden.”

Scharniermoment

niet langer in de privéwoonst kunnen functioneren en door de continue groei naar een grotere infrastructuur moeten. Onder de 30 ondernemingen die hier gehuisvest zijn, tellen we 55% starters. Dat wordt aangevuld met groeibedrijven, spin-offs van ondernemingen die elders in België hun hoofdkwartier hebben, Belgische filialen van buitenlandse bedrijven, .... Voor die laatste categorie is een bedrijvencentrum de ideale stap om de markt hier af te tasten. Als ze voelen dat er veel potentieel is, kunnen ze altijd nog investeren in een eigen gebouw.”

Grotere ruimtes en vergaderzalen Bedrijvencentrum Waregem is al een paar keer uitgebreid en doet dat vanaf begin 2013 opnieuw. “Momenteel beschikken we over 27 kantoren, 11 ateliers en drie vergaderruimtes. Een mooie en grote vergaderzaal met alle faciliteiten, wordt het pronkstuk van de aanbouw. Die ruimte zal volledig afsluitbaar zijn, zodat het bedrijvencentrum niet volledig open moet blijven als die vergaderzaal aan derden wordt verhuurd. De kantoren worden uitgebreid van 30 tot 50 m² en bij bepaalde kantoren komt er ook een werkruimte, want daar is veel vraag naar. Bovendien zullen we op de site Groenbek (het vroegere Bekaert Textiles) een doorgangsgebouw neerpoten, met zes modules van elk 350 m². Dat wordt de ideale tussenstap voor ondernemingen die het bedrijvencentrum ontgroeid zijn, maar nog net te licht wegen voor een volwaardige eigen vestiging.”

Marleen Goossens-Demuynck: “Een vergaderzaal met alles erop en eraan, wordt het pronkstuk van de aanbouw die vanaf volgend jaar wordt gerealiseerd.” Foto Hol

kens om mensen die perfect weten wat ze willen en die hun ambitie hebben vertaald in een sluitend businessplan. Wij raden hen aan om zich te laten begeleiden door vertrouwenspersonen, opleiding te blijven volgen en netwerken op te bouwen. Uiteraard ligt de bal vooral in hun kamp en moeten ze hard werken, maar wij zijn er graag om hen daarbij te ondersteunen.” (BVC)

www.bcwaregem.be Overzicht van de bedrijvencentra in West-Vlaanderen

BC Oostende

BC Veurne

BC Roeselare BC Ieper

Ondernemingen kunnen normaal maximum vijf jaar onderdak vinden in een bedrijvencentrum. “Die stap zetten, is voor dergelijke bedrijven steevast een scharniermoment in hun geschiedenis. Vaak gaat het om ondernemingen die

BC Brugge

Marleen Goossens-Demuynck is alvast enthousiast over de dynamiek van de ondernemingen in BC Waregem. “We tellen hier de meest diverse bedrijven, maar opvallend is de steeds jongere leeftijd van de starters. Het gaat tel-

BC Waregem BC Kortrijk

Ondernemers 13 6 juli 2012

3 2 1 Kom langs bij ING vóór u met uw eigen zaak

START! Contacteer ons voor meer info over onze startersbegeleiding en -voordelen. Staat uw eigen zaak in de steigers? Maak dan zeker een afspraak bij ING. Want wij geven starters een duwtje in de rug met een specifieke startersbegeleiding en -producten aan startersvoorwaarden. Bovendien helpt ING u bij het

opstellen van uw businessplan. En voor praktische tips van succesvolle ondernemers en oplossingen voor klassieke en minder klassieke startersproblemen, kunt u terecht op startyourbusiness.be. Succes!

www.ing.be/starters

ING België nv – Bank - Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel - Btw BE 0403.200.393 - BIC (SWIFT): BBRUBEBB - IBAN: BE45 3109 1560 2789. Verantwoordelijke uitgever: Philippe Wallez – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel.

233x333_ING_Starters_321_DEF_NL.indd 1

29/06/11 17:09

JONGE STARTERS

Partymmo Foto Hol

• Activiteit? “Hein is begonnen met kinderanimatie op feesten en kreeg al vlug de vraag om ook voor muziek, bar, catering, personeel te zorgen. Partymmo is dus vrij snel uitgegroeid tot een totaalorganisatie van evenementen. Nu verzorgen we feesten van a tot z, van offertebespreking tot de volledige opkuis achteraf. Ondertussen organiseerden we al diverse personeelsfeesten voor Greenhouse en Unilin en ook voor Cras Hout in Waregem zijn we een vaste waarde. We organiseren ook de opening van nieuwe winkels, babyborrels, huwelijksfeesten, verjaardagsfeesten,… Onze specialiteit is het uitwerken van evenementen rond een thema.”

• Drijfveer? “We zijn allebei gedreven en vertoeven graag tussen de mensen. We willen iets betekenen voor de klant op het gebied waar hij zelf de nodige inspiratie en ervaring mist om het evenement perfect en tot in de puntjes te laten verlopen.”

klant en onze ervaring samenvloeien. We hebben een goeie taakverdeling. Maar op onze evenementen is er altijd een van ons beiden aanwezig om alles van a tot z te begeleiden. We krijgen daar telkens een heel goeie respons op. Ook in het aantrekken van medewerkers proberen we het verschil te maken. Ze worden gestimuleerd om zich te vervolmaken in wat ze graag doen en waar ze goed in zijn. Op die manier kunnen wij onze specifieke mensen in zetten op specifieke plaatsen om het perfecte feest te garanderen.” (SD)

www.partymmo.be • Hoe maken wij het verschil? “Het eerste contact met de klant is essentieel om op een snelle en vertrouwelijke manier te kunnen samenwerken. Samen met de klant zetten we het evenement op punt en verwerken we zijn wensen in een aangepaste offerte op maat. Elk evenement is uniek omdat in het uiteindelijke concept de visie van de

Naam: Hein Defrenne (38) en Cindy Lobbens (37) Oprichtingsdatum: 2005 Plaats: Waregem

IVIPS • Activiteit? “IVIPS staat voor ‘Intelligent Vehicle Information Processing System’ en ontwikkelt applicaties voor beheerders van een vloot van vijf tot 500 wagens. Enerzijds mikken we op de autoverhuursector waarvoor we software ontwikkelen rond planning, centraal databeheer, facturatie en ‘real time track & trace’. Voor andere operationele wagenparkbeheerders zoals bijvoorbeeld aannemers en koerierbedrijven wordt aan de traceermodule loonbeheer gekoppeld. Door modules in te bouwen in een voertuig weten we niet alleen waar het zich bevindt maar ook hoe ermee wordt gereden. Dit zorgt ervoor dat de vlootbeheerder ook het ecologisch gebruik van het wagenpark kan opvolgen en bijsturen.” • Drijfveer? “Het begon met een project aan de Universiteit Gent waarbij we met zeven studenten real time informatie van een voertuig verzamelden, zoals locatie, acceleratie en motorparameters. Een autoverhuurbedrijf toonde interesse, dus testten we ons concept eerst daar uit, en met succes. Maar ondertussen zagen we ook het extra potentieel bij de operationele vlootbeheerders. We zijn ervan overtuigd dat ons systeem hen grote

voordelen kan opleveren. Met vier van de zeven studenten hebben we dan IVIPS opgericht, eerst als VOF, en deze zomer plannen we de omvorming naar een bvba.” • Hoe maken wij het verschil? “Onze sterkte is dat we die planningssoftware en de track & trace module in één pakket aanbieden. Het zorgt voor tijdwinst bij het verzamelen van gegevens en het registreren van klanten, haalt de brandstoffactuur naar beneden en is een uiterst handig systeem in de planning bij het inzetten en onderhouden van het wagenpark. Ons product is bovendien modulair, gebruiksvriendelijk en aanpasbaar aan de specifieke noden van de klant, die dus enkel betaalt voor wat hij of zij nodig heeft.“ (SD)

www.ivips.be

Naam: Willem Dumon (23), Tom Coene (22), Jochen Firey (24) en Tom Van Haute (23) Oprichtingsdatum: 10 oktober 2011 Plaats: Gent/Poperinge

Foto DD

Ondernemers 13 6 juli 2012

PREFAB BETON Vlamertinge 057-20 25 01

Geniet van de unieke architecturale vrijheid van prefab beton

Prefab betonstructuren funderingen - kolommen balken (tot 40m) - gevelpanelen gewelven (tot 12m) - trappen stortbetoncentrale Benor

Valcke bouwt voor alle sectoren van de industrie en diensten. U wenst een stockagehal, een productie- of bureelruimte te bouwen? We maken voor u een specifiek ontwerp dat aan uw wensen voldoet. De architecturale vrijheid van beton laat ons immers toe eindeloze mogelijkheden te creĂŤren. Met een uitgebreid aanbod van structuurelementen bouwen we hallen met vrije overspanning tot 40 meter en een vrije hoogte tot 20 meter. Onze realisaties zijn tegelijk imposant en aantrekkelijk. Altijd in de bouwstijl die de bouwheer en architect wensen. Overal doorheen het land zie en voel je in onze constructies de Valcke-degelijkheid en knowhow!

Rodenbachstraat 30 - 8909 Vlamertinge - T. 057-20 25 01 - F. 057-20 38 14 - info@valcke-prefab.be

www.valcke-prefab.be

GEEF KLEUR AAN UW COMMUNICATIE Als marketing- en communicatiebureau staan we middenin het ondernemersveld. We zien strijdbare spelers die met innovaties meer dan ooit een vuist ballen. Maar elk sterk idee of product smeekt om scherpe communicatie. Pirana Concepts bepaalt telkens de juiste dragers en geeft kleur aan de communicatie van uw onderneming. Vanuit een resultaatgerichte aanpak en no-nonsensementaliteit. Contacteer ons vrijblijvend. En laat de concurrentie achterop hinken.

HEADOFFICE WAREGEM T +32 (0)56 325 326

PiranaConceptsAdvVoka.indd 1

OFFICE ANTWERPEN

T +32 (0)3 290 33 33

WWW.PIRANACONCEPTS.COM

CONTACT@PIRANACONCEPTS.COM

Ondernemers8/06/12 13 6 juli11:21 2012

Ondernemers 13 6 juli 2012

Project V-markt te Brugge: arch. Vyvey & Partners

Beeuwsaert Construct is een familiaal bouwbedrijf, gespecialiseerd in complete bedrijfsgebouwen waarbij complexe constructies niet geschuwd worden. Wij trekken onze gebouwen zowel in metaal- als betonelementen op, gecombineerd met houten gelamelleerde liggers. Voor uw project staat Beeuwsaert Construct klaar met een toegewijd team van 75 medewerkers. Onze mensen stellen een strikte planning op, volgen uw project op de voet en leveren zo een uitmuntend resultaat. Hoe maken wij het verschil? Met onze eigen studiedienst, een ervaren tekenafdeling en verschillende onderlegde bouwploegen. Van a tot z, van ruwbouw tot piekfijn afgewerkt bedrijfsgebouw (omgevingswerken inbegrepen)... U kunt bij ons terecht!

Benieuwd hoe wij u kunnen helpen? Contacteer ons dan nu voor een vrijblijvend verkennend gesprek.

BEEUWSAERT CONSTRUCT BVBA/SPRL Nijverheidslaan 3 B-8880 Ledegem

T +32 (0)56 43 18 43 F +32 (0)56 41 28 48

info@beeuwsaert-construct.be www.beeuwsaert-construct.be

Telecom en IT voor starters: meer dan alleen telefoneren Telefonie is cruciaal voor een startend bedrijf, maar de tijd dat de telecominfrastructuur binnen de bedrijfsmuren puur om telefoneren draaide, is allang voorbij. Vandaag wint ook dataverkeer steeds meer aan belang. Internetverbinding Een eigen zaak starten is een heel avontuur. Efficiënt communiceren met klanten en leveranciers, en altijd en overal bereikbaar zijn, zijn sleutelfactoren om uw professionele toekomst veilig te stellen. Een belangrijke keuze is die van uw internetverbinding. Met een breedbandverbinding bijvoorbeeld, krijgt u snel toegang tot het internet en communiceert u efficiënt met uw nieuwe partners, leveranciers en klanten via e-mail. Belangrijk om te weten is dat telecomaanbieders vandaag een internetverbinding aanbieden met zogenaamde servicegaranties. Zo kan u altijd verder werken, wat er ook gebeurt.

Tariefplan Daarnaast is er de traditionele telefonie. Kies om te beginnen een tariefplan dat u naar collega’s, vaste en mobiele nummers laat bellen tegen een interessante forfaitaire prijs. In sommige formules telefoneert u bijvoorbeeld gratis of tegen sterk verminderd tarief naar bepaalde nummers.

Telefooncentrale Sommige bedrijven hebben meteen een telefooncentrale nodig, een installatie waarmee het mogelijk is om telefoontoestellen met elkaar te verbinden. In eenvoudige omgevingen dient een telefooncentrale bijna uitsluitend om te bellen en zal de klemtoon wellicht liggen op eenvoud, stabiliteit en kostprijs van het geheel. Die kostprijs is doorgaans recht evenredig met het aantal telefoontoestellen en de gelijktijdige buitenlijnen die u nodig hebt. Waar u hier ook op moet letten, zijn de beltarieven die de telecomoperator u achteraf aanrekent. Die variabele kost speelt namelijk mee op langere termijn. Kijk dus zeker na of uw tarieven of bundel wel aansluiten bij het belverkeer van uw organisatie. Een andere kostenfactor is het onderhoud. Vandaag kunt u als bedrijf al veel onderhoud zelf doen, al houdt u toch best een interventiecontract achter de hand. Verder informeert u best ook naar de mogelijkheid tot uitbreiding, zodat u bij een verdere groei van uw bedrijf of het openen van een extra vestiging niet naar een ander product hoeft over te schakelen.

IP Telefonie Een klassiek vraagstuk in telefonie is de keuze tussen het al dan niet volledig gebruiken van ‘VoIP’ (voice over IP), waarbij (een deel van) het gesprek via het zogenaamde IP-protocol over een netwerk wordt verstuurd. In deze

STARTERSSPECIAL

technologie smelten spraak en data wat meer samen. Het IP-protocol is overigens ook de standaard of taal waarmee op het internet wordt gecommuniceerd. In de markt van kmo’s zijn intussen zowat 60% van de nieuwe telefoonsystemen volledig op IP gebaseerd, terwijl de rest hybridesystemen zijn. In het laatste geval is de kern vaak op IP gebaseerd, maar gebruikt de kmo bijvoorbeeld de bestaande bekabeling. Tot voor kort was een IP-systeem altijd duurder, maar intussen zijn beide systemen vergelijkbaar qua prijs. Dat geeft u de mogelijkheid om uw telecominfrastructuur meer en meer te doen uitgroeien tot het centrale zenuwcentrum van uw bedrijf en bijvoorbeeld te integreren met bedrijfstoepassingen. Zo kunt u diverse communicatievormen combineren, zoals telefonie, e-mail en presence management (het aangeven of iemand al dan niet beschikbaar is).

Hosting Toch is telefonie voor bedrijven meer dan een tariefplan of telefooncentrale. Zo hoeft u vandaag zelfs geen telefooncentrale in huis te halen. Voor beginnende bedrijven, die een grote investering bij de start willen vermijden, is een telefooncentrale huren een goed alternatief. Verschillende leveranciers bieden een ‘hosted telefonie’ aan, waarbij u enkel een verbinding met hun datacenter nodig hebt. Ook investeren in servers is niet meer nodig, want dankzij externe businessapplicaties kunt u uw site creëren, uw e-mailoplossing beheren en uw dossiers delen met uw medewerkers, klanten of leveranciers. Of u kunt ze beveiligen tegen virussen of spamberichten. U kunt gebruikmaken van een gehoste server voor uw website. Bij e-mailhosting gebruikt u de inkomende en uitgaande e-mailserver van uw hostingbedrijf, zoals uw telecomoperator. Vooral voor starters of kleine bedrijven is zo’n hosted of cloud e-mailoplossing best nuttig. Bij grotere ondernemingen ligt dit soms al moeilijker, precies door de integratie van e-mail in andere toepassingen, zoals het beheer van documenten en klantenrelaties. Toch worden steeds meer toepassingen gehosted.

Machines Een andere formule, housing, bestaat erin om niet alleen met uw website of e-mail, maar ook met uw eigen machine ‘vreemd te gaan’. U plaatst dan door uzelf aangekochte hardware in het datacenter, waar alle noodzakelijke voorzieningen door een derde partij worden aangeboden. Een zakelijke internetaansluiting is voor dergelijke hosting- of housingdiensten aan te bevelen, omdat u dan vaak meer garanties krijgt op het vlak van dienstverlening. Zo wil u misschien een internetprovider die extra diensten kan aanbieden, zoals de mogelijkheid om een veilige VPNverbinding op te zetten met uw servers. Hierbij leggen ze een beveiligde verbinding tussen u en uw servers.

Kristof Lidou: “Efficiënt communiceren met klanten en leveranciers, en altijd en overal bereikbaar zijn, zijn sleutelfactoren om uw professionele toekomst veilig te stellen.” foto archief

Mobiliteit In de any3-economy is alles mobiel: mensen, machines, processen. Medewerkers werken waar en wanneer ze willen, in alle vrijheid en flexibiliteit. Ze zijn beter bereikbaar en staan continu in verbinding met uw vertrouwde kantoortoepassingen op alle mobiele toestellen. Bent u al klaar om de tablets en smartphones van uw medewerkers te verwelkomen ? Zij brengen meer productiviteit en een betere kostenbeheersing met zich mee. Zeker in combinatie met de juiste oplossingen die men in de telecomwereld vindt. Uiteraard spreken we dan over het 3G netwerk voor spraak en data, mobiele applicaties zoals het beheer van uw mobile fleet die zowel als on-site oplossing of als cloud services kan geïnstalleerd worden. Kristof Lidou, Belgacom

Ondernemers 13 6 juli 2012

We hebben een oplossing die perfect aansluit bij uw type bedrijf. Om het energiegebruik van uw KMO te optimaliseren, stelt Electrabel u oplossingen voor die perfect aansluiten bij uw behoeften: - een KMO-team dat uw probleem behandelt vanaf het eerste contact - een professionele technische hulplijn die 24u/24 bereikbaar is bij een stroompanne op het hoogspanningsnet. Plus op aanvraag een technische interventie ter plaatse binnen de 4 uur - online tools om uw energieverbruik en uw budget optimaal te beheren - de mogelijkheid om te kiezen voor 100% hernieuwbare energie. Benieuwd welke oplossing het best aansluit bij uw bedrijf? Bel 078 05 05 55, contacteer ons via www.electrabel.be/contactkmo of surf naar www.electrabel.be/kmoaanbod

12020_ADV_B2B_NVP_A4_NL.indd 1

1/03/12 10:51

STARTERSSPECIAL

Laurens Hostens en Herbert Martens: “Tussen 2009 en 2011 zijn we erin geslaagd om met dezelfde mensen de omzet te verdubbelen. Door verder te investeren in automatisatie willen we dat nog eens overdoen.” Foto Kurt

Herbert Martens nam drie jaar geleden Ramen & Deuren Vandewalle uit Hooglede-Gits over

‘Vertrouw bij een overname enkel je eigen cijfers’

der te investeren in automatisatie willen we dat nog eens overdoen”, aldus Herbert Martens. Momenteel komt zowat de helft van de omzet van zelfstandige schrijnwerkers die hun ramen en deuren bij Vandewalle aankopen. De andere helft realiseert het bedrijf via een eigen plaatsingsdienst voor bouwpromotoren, projectontwikkelaars en grote woningbouwers. (DVT)

www.rdvandewalle.be

Bij startende ondernemers denken we haast automatisch aan jonge mensen die op een zolderkamertje of in de garage aan hun eigen product of concept knutselen. Maar er zijn ook starters die meteen een bestaand bedrijf overnemen. Zo’n vliegende start lijkt een groot voordeel in te houden, maar toch is het minder evident dan het op het eerste gezicht lijkt. Dat ondervond ook Herbert Martens die in 2009 Ramen & Deuren Vandewalle uit Hooglede overnam. Na zijn studies accountancy-fiscaliteit ging de nu 35-jarige Herbert Martens aan de slag bij het beursgenoteerde Deceuninck, wereldwijd de grootste producent van pvcraamprofielen. “Eerst werkte ik mee aan de implementatie van een ERP-pakket en later kreeg ik een meer operationele job”, vertelt Herbert Martens. “Maar de entrepreneur in mij ergerde zich al snel aan de vele procedures en de trage beslissingen die zo typisch zijn voor een grote onderneming en ik begon uit te kijken om een bedrijf over te nemen. Bijna vier jaar lang liep ik echter van de ene ontgoocheling in de andere. Ontmoedigd staakte ik uiteindelijk de zoektocht, maar net op dat moment kreeg ik de ideale kans in de schoot geworpen.”

Bedrijven Contactdagen Gilbert Vandewalle begon al in 1971 met de productie van ramen en deuren in kunststof. Als één van de pioniers groeide zijn bedrijf in Hooglede-Gits snel uit tot een gevestigde waarde in de bouwsector. Na de eeuwwisseling kwam het bedrijf echter in zwaar weer terecht. Vandewalle ging in zee met een consultant die uiteindelijk in 2008 het bedrijf zelf overnam. Nauwelijks enkele maanden later dreigde opnieuw het bankroet en de consultant ging onderhandelen met zijn hoofdleverancier, Deceuninck, over een afbetalingsplan. Als werknemer bij Deceuninck kreeg Herbert Martens dit te horen en na een korte studieronde stapte hij mee in een kapitaalverhoging waardoor hij de meerderheid in Ramen & Deuren Vandewalle verwierf. Het duurde niet lang of het kwam tot een kortsluiting met de consultant waardoor Herbert Martens er plots alleen kwam voor te staan. “Ik was nog groen achter mijn oren en ik had amper kennis van de productie van ramen en deuren”, vertelt hij. “Meermaals heb ik me afgevraagd waar ik

aan begonnen was, maar er was geen weg terug. Omdat er een duidelijk motivatieprobleem was bij de medewerkers, besliste ik om de helft van de bedienden te vervangen. Met zo’n maatregelen maak je je natuurlijk niet populair, maar het kon gewoon niet anders. Op financieel vlak koos ik voor de korte pijn en alle lijken die uit de kasten waren gevallen, werden meteen in de boekhouding opgenomen. Na een nieuwe kapitaalverhoging investeerde ik ten slotte in nieuwe machines. Op die manier konden we met een schone lei beginnen.”

Vijf tips voor starters 1. “Maak een degelijk businessplan waarin je jezelf in vraag stelt. Blijf dit achteraf ook continu doen.” 2. “Vertrouw bij een overname enkel je eigen cijfers. Een overlater zal er bijvoorbeeld alles aan doen om de voorraad zo hoog mogelijk te waarderen.” 3. “Laat je bijstaan door ervaren mensen. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan de medewerkers. Enkel met een goed en gemotiveerd team kan je resultaten behalen.” 4. “Weet dat het werk nooit gedaan is, het is iedere dag vallen en opstaan. Laat je niet ontmoedigen door een tegenslag.” 5. “Rapporteer regelmatig. Wij doen dat maandelijks want dat is echt de enige manier om tijdig het schip bij te sturen.” (DVT)

Tijdens de Bedrijven Contactdagen eind 2009 liep Herbert Martens een gewezen Deceuninck-collega tegen het lijf. “Ik had gemerkt dat de relatie met onze klanten vrij slecht was waardoor er veel mensen afhaakten. Ik had dringend iemand nodig om de verkoop te trekken en Laurens Hostens was de geknipte man. Een half jaar later kwam hij mee aan boord”, zegt Herbert Martens.

Omzetverdubbeling Samen werken Herbert Martens en Laurens Hostens sindsdien aan de heropstanding van Ramen & Deuren Vandewalle dat 35 werknemers telt. Met succes, want het boekjaar 2011 werd afgesloten met een omzet van 6,7 miljoen euro en vooral met positieve cijfers. “Het is een uitdaging om te blijven groeien want de markt is allesbehalve rooskleurig te noemen. Maar tussen 2009 en 2011 zijn we erin geslaagd om met dezelfde mensen de omzet te verdubbelen. Door ver-

Wat

zijn de Hoe r behoeftes positioneese t in de ik me b kt? mijn Zijn stellingen markt? in de mar doel ar?

haalb

Wat is een goede locatie?

Analyseer de markt vóór je start

Hoe kan ik mijn klantenbestand uitbreiden? www.marktonderzoek.be

Zijn m commijn ideeën haalbercieel aar?

ijn ijn m ten? z e i W urren conc

behoefteanalyse | haalbaarheidsonderzoek vestigingsplaatsonderzoek | concurrentieanalyse begeleiding vanaf ideeënfase tot implementatie Klauwijzerstraat 10 - 8200 Brugge | T 050 39 14 28

Adv_NewBusiness_123x120.indd 1

Ondernemers 13 6 juli 2012 4/02/10 09:51

Ondernemers 13 6 juli 2012

www.vandekerckhove-metaal.be

Voka West-Vlaanderen dankt de structurele partners van de Algemene Jaarvergadering 2012

PREFAB BETON

Immo Pottelberg Engelse Wandeling 2k1k 8500 Kortrijk Tel. 056/26 11 99 GSM 0475/455 187 e-mail: info@immopottelberg.be

KANTOREN EN MAGAZIJNEN

TE HUUR – TE KOOP KANTOREN Diverse kantoren te huur van 25 m² tot 1000m². All in formules mogelijk, vanaf 450 €/maand.

BUSINESS CONTACT SERVICES

www.kliek.be 12-2256

MAGAZIJNEN - ATELIERS Magazijnen te huur van 200m² tot 2000m² op ons bedrijvencentrum, combinatie met kantoor mogelijk.

24-UREN TELEFONISCHE PERMANENTIE EN DISPATCHING VOOR BEDRIJVEN EN VRIJE BEROEPEN

TELEMARKETING ENQUÊTES ON-LINE AGENDABEHEER

Felix d’Hoopstraat 121 • B-8700 Tielt T 051 42 30 80 • F 051 40 59 08 • info@axon.be

www.axon.be

WINKELS Winkels/ showrooms te huur op commerciële toplocaties in het centrum van Kortrijk

WWW.BUSINESSCENTRUMKORTRIJK.BE

Jonge twintigers winnen 25.000 euro voor hun ambitieus businessplan

‘In de eyetrackingbusiness moet je wel internationaal denken’ Met een goed idee kun je heel snel een veelbelovende business uit de grond stampen. De jonge twintigers Olivier Tilleuil uit Kortrijk en Joris Gillis uit Duffel hebben het gepresteerd met EyeSee. Zij analyseren de efficiëntie van websites, nieuwsbrieven en advertenties door de oogbewegingen van lezers te registreren. Eyetracking is op zich niet nieuw, maar zij doen het via de webcam, wat sneller gaat en veel minder kost.

Wat heet, inkomsten. In die korte tijd kan EyeSee al pochen met klanten als Mobistar, Alpro, Vandemoortele en Delhaize. “Da’s niet vanzelf gegaan”, zegt Olivier Tilleuil. “We hebben actief klanten geronseld.” Niet alleen via de geijkte kanalen, maar ook op een meer originele manier. “Onze eerste klant hebben we gestrikt op een jobbeurs in Leuven in november”, lacht Olivier. “De omgekeerde wereld, want ik was toen zelf eventjes werkloos. Ik liet de bedrijven zelf eerst hun pitch doen, waarna ik hen ons systeem voorstelde. Dat bleek erg efficiënt.”

Olivier Tilleuil (26) en Joris Gillis (24) zijn beiden KU Leuvenalumni, de ene als handelsingenieur, de andere als master in de ingenieurswetenschappen. Ze liepen elkaar tegen het lijf bij wat we gemakshalve maar een soort ‘denktank’ noemen. Het klikte en ze besloten samen een business op te starten. Uit een zeventigtal mogelijke ideeën hielden ze dat van ‘eyetracking via webcam’ over.

Commercieel haalbaar

“Tussen het eerste idee en een minimale versie van het softwareplatform lagen drie maanden. In december konden we de meest essentiële toepassingen gaan uittesten”, zeggen Olivier en Joris. “Voorlopig nog offline, via onze eigen laptops, waarmee we op een publieke plaats mensen gaan aanspreken om de tests uit te voeren. In ruil krijgen ze een fles Cava (lachen). Op dit moment zijn we druk bezig met de ontwikkeling van het onlineplatform. Het leuke is dat we inmiddels al inkomsten hebben om dat te kunnen doen.”

Eyetracking, namelijk onderzoeken welke visuele communicatie het meeste in het oog springt en de boodschap het beste overbrengt – bestaat al een paar decennia en is ook wetenschappelijk stevig onderbouwd. Maar de markt daarvoor is nog niet verzadigd, en EyeSee pakt het ook anders aan. “Het klassieke systeem maakt gebruik van dure apparaten in labo’s, die gemonteerd worden op het hoofd van de testpersonen”, zegt Joris Gillis. “Zo krijg je heel nauwkeurige resultaten, maar het kost veel geld en tijd om ze te bekomen. Wij maken gebruik van de ingebouwde webcam op een laptop, met de bedoeling dat je gewoon thuis kan getest worden via je eigen toestel. Zo spreken we een andere markt aan, die er een minder groot budget wil tegenaan gooien en genoegen neemt met iets minder nauwkeurige resultaten. Anderzijds bereiken wij hiermee op een kortere termijn veel meer mensen, tot 100 op één avond, waardoor de resultaten van het eyetracking-onderzoek toch valabel genoeg zijn.” Uit de testfase waarin het EyeSee-platform nog verkeert, leerden Olivier en Joris dat dit commercieel haalbaar is. Bovendien maken ook grote spelers in eyetracking-analyse gebruik van de webcam, wat aantoont dat het geen gek idee is. Voor deze jonge ondernemers bleek het alleen maar een extra motivatie. Nog zo’n motivatie was het winnen van de jongste Bizidee Ondernemingswedstrijd van het Agentschap Ondernemen. Uit 78 ingediende businessplannen werd dat van EyeSee gekozen. Het leverde hen 25.000 euro op. “Een mooie extra, al hebben we natuurlijk meer kapitaal nodig. Maar we waren vooral heel blij met de erkenning”, zeggen Olivier en Joris.

Internationaal denken Een goede eyetracking-analyse van advertenties, websites en andere vormen van visuele communicatie kan de ROI van die communicatie gevoelig verhogen. In ons land zijn nog weinig bedrijven hiervan op de hoogte, dus komt het

Joris Gillis en Olivier Tilleuil: “Onze eerste klant hebben we gestrikt op een jobbeurs in Leuven in november. De omgekeerde wereld.” Foto JD

STARTERSSPECIAL

er voor ondernemingen als EyeSee op aan de meerwaarde hiervan duidelijk te maken. Olivier was even aan de slag als onderzoeker bij Vlerick Leuven Gent Management School, maar houdt zich nu volop bezig met EyeSee; Joris Gillis zit halfweg zijn doctoraatsthesis over hernieuwbare energie via getijdenwerking. “Ik ben liever in de luwte bezig, met programmeren en aansturen van de ontwikkelingen”, zegt hij. “Dat kan ik perfect combineren met mijn doctoraat.” Maar samen komen ze toch bijna aan vier voltijdse equivalenten, want er ligt veel werk op de plank, en de ambities zijn groot. Het volledige onlineplatform moet binnenkort klaar zijn, en de wereld wenkt. “In deze business moét je internationaal denken”, benadrukt Olivier Tilleuil. “Zo’n platform voor België alleen werkt niet, omdat eyetracking hier nog niet zo ingeburgerd is, maar ook omdat grotere klanten nu al vragen zo’n onderzoek uit te voeren in verschillende landen. Lukt je dat niet, dan blijft men geen klant. We zoeken nog uit of we zelf die buitenlandse activiteiten gaan ontwikkelen, of gaan samenwerken met partners. Nu al werken we samen met een Servisch team voor de ontwikkeling van het onlineplatform.” (JD)

www.eyesee.be

Ondernemen met Bryo Als starter kun je alle hulp, goede raad en tips goed gebruiken. Olivier Tilleuil en Joris Gillis van EyeSee zijn enthousiaste deelnemers aan Bryo, het Voka-netwerk dat staat voor ‘Bright and Young’. Via maandelijkse bijeenkomsten en individuele begeleiding, helpt Bryo de deelnemers met het opstarten van een eigen onderneming. De grote plus is dat de deelnemers niet alleen in contact worden gebracht met topmensen uit het Vlaamse bedrijfsleven, maar ook veel van elkaar kunnen leren. Ze kunnen ook een beroep doen op de expertise van de stichtende partner BNP Paribas Fortis en de structurele sponsors SD Worx, Microsoft en Deloitte Fiduciaire. In het najaar (november) start Voka West-Vlaanderen een nieuwe Bryo-reeks op. Geïnteresseerde Bright Young people tussen 18 en 36 jaar vinden alle info over het project op www.bryo.be. Op woensdag 22 augustus organiseert Voka een vrijblijvende roadshow om 19u00 bij Hecta in Waregem. Meer info? Contacteer evy.de.bruyker@voka.be, projectcoördinator Bryo W-Vl, tel. 056-26 13 87 Bryo wordt ondersteund door de Vlaamse overheid in het kader van de Startersinitiatieven Vlaanderen.

Ondernemers 13 6 juli 2012

Tijd om fiscaal te emigreren? Een van de vragen die wij als vermogensadvocaten bijna dagelijks moeten beantwoorden is of het niet beter zou zijn om naar het buitenland te verhuizen? Waar vroeger het antwoord op voorhand gekend was, begint dit nu toch wat genuanceerder te worden. Maar al bij al lijken toch al heel wat voorwaarden vervuld te moeten zijn eer het antwoord echt positief wordt. De regering Di Rupo I lacht er niet mee. Van de ene belastingverhoging naar de andere. Van de verhoging van de voordelen van alle aard (denk maar aan uw auto) naar een verhoging van de belasting op roerende inkomsten (van 15% naar 21% of, in de meeste gevallen naar 25%). Daarnaast werd recent ook een algemene antimisbruikbepaling ingevoerd in de registratie- en successierechten. En dan moet de begrotingscontrole er in het najaar nog bijkomen. Een mens zou voor minder al eens gaan twijfelen. Maar laten we die vraag toch even kaderen in zijn context. Voor zij die het van arbeidsinkomsten moeten hebben is het duidelijk. België is een verschrikkelijk land op vlak van belastingen om te wonen. Maar voor de renteniers is België, zelfs na alle vermelde maatregelen, nog zo slecht niet. Weinig landen scoren echt beter. Zelfs Luxemburg of Zwitserland gaan roerende inkomsten zwaarder belasten dan België. Enkel de echte belastingparadijzen zoals Jersey, Guernsey of Monaco doen beter. Wat duidelijk wel hard is aangekomen bij velen is de mogelijkheid dat hun anonimiteit verdwijnt. Zoals bekend zullen in de aangifte over de inkomsten van 2012 de roerende inkomsten waarvoor men niet vrijwillig 4% extra betaald heeft (bijv. dividenden, interesten van een spaarrekening boven de 1.830 euro, inkoopboni van eigen aandelen, enz..) moeten aangegeven worden. Deze maatregel doet velen bovendien vermoeden dat er een vermogensbelasting op til is en dat nu via deze maatregel een vermogenskadaster wordt aangelegd. Gelet op de vele praktische moeilijkheden die deze maatregel met zich meebrengt, wordt er nu voor gepleit dat alle roerende inkomsten aan 25% zouden worden belast, maar dat het bevrijdend karakter van een inhouding aan de bron (door de bank) terug wordt inge-

voerd. Dat lijkt voor alle partijen (overheid, burger en bank) een fair deal. Op het vlak van de schenkings- en successierechten is België voorlopig, zeker als het om roerend vermogen gaat, nog een uitstekend land om te wonen. Voor zover er andere dan pure fiscale motieven bestaan, laat de wet nog vele planningstechnieken open en als men opteert om de rechten onmiddellijk af te rekenen doen weinig landen veel beter. Maar gesteld dat men echt schrik heeft van een vermogensbelasting (aangezien Spanje die heringevoerd heeft en Hollande de oude tarieven terug wenst in te voeren in Frankrijk), en dat men vindt dat men nu reeds genoeg belastingen betaalt en dus toch verkiest te verhuizen, is het in elk geval zaak deze stap oordeelkundig voor te bereiden en het juiste land te kiezen. In dit kader volstaat het niet om gewoon het fiscaal domicilie te verplaatsen, er zal ook echt verhuisd moeten worden. In de mate dat iemand echt verhuist zal de vraag achterwege blijven hoe de fiscus kan bewijzen dat u niet verhuisd bent. We laten de dag van vandaag zodanig veel sporen na (zoals energiefacturen, gsm-facturen, bankverkeer, enz…) dat aantonen dat men ergens wel woont niet moeilijk is. Enkel aantonen dat men ergens woont, wanneer men er niet echt woont, is moeilijk. Voor zij die bereid zijn echt te verhuizen, stelt zich vervolgens de vraag: naar waar? Echt verhuizen naar Jersey, Guernsey of de Cayman-eilanden of zo lijkt niet zo aangewezen. Monaco is een goede optie, maar wat u aan belastingen bespaart zou wel eens aan veel hogere kosten kunnen opgaan. Monaco is dus enkel maar interessant als het gaat om ofwel grote beroepsinkomsten die op die manier niet belast worden of om zeer grote roerende vermogens die op die manier onbelast kunnen blijven. Het erfrecht aldaar is nog Napoleontisch en er zijn geen successierechten in de rechte lijn. Het enige probleem is dat het daar toch al wat overvol is.

Marc Delboo: “De regering Di Rupo I lacht er niet mee. Van de ene belastingverhoging naar de andere. Een mens zou voor minder al eens nadenken over verhuizen naar het buitenland.”

het forfaitaire systeem van inkomstenbelastingen fiscaal aantrekkelijk. Kiest men het juiste kanton, dan zullen er ook geen successierechten verschuldigd zijn (uiteraard wel nog steeds in België op de in België gelegen onroerende goederen die op privénaam van de overledene zijn blijven staan). Recent werden wel wat vraagtekens geplaatst bij het forfaitaire belastingsysteem aldaar, zodat duidelijk wordt dat dit vroeg of laat verdwijnt, maar, voorlopig, na wat aanpassingen eraan, blijft het bestaan. De ervaring leert evenwel dat weinigen echt naar Zwitserland verhuizen. En van zij die dit wel deden zien we, zeker als ze wat ouder worden, er zeer velen terugkeren, waardoor één van de gezochte voordelen m.n. geen successierechten alsnog verloren gaat. Andere vaak te onderzoeken landen zijn Cyprus, Malta en het Verenigd Koninkrijk. Allemaal hebben ze hun voordelen, maar ook hun nadelen. Vooral het burgerlijk recht (erfrecht, huwelijksvermogensrecht, echtscheidingsrecht, enz…) is soms fundamenteel anders en kan tot onverwachte gevolgen leiden. Over Luxemburg wordt vaak gesproken, maar Luxemburg belast wel de beleggingsopbrengsten hoger dan in België. Niet interessant dus voor renteniers, wel voor hard werkenden aangezien arbeidsinkomsten daar toch aanzienlijk vriendelijker worden belast dan in België (het tegendeel had u verwonderd). Bezint eer ge begint is dus de boodschap. Er moeten veel voorwaarden vervuld worden eer het aan te raden valt, maar uitgesloten is het ook weer niet.

Zwitserland lijkt een goede tweede. Meer plaats en door

Mark Delboo, Delboo Deknudt Advocaten

Vermogensplanning een niveau hoger Het referentie-advocatenkantoor inzake advies en procedure rond uw vermogen Delboo Deknudt Advocaten vormt een gespecialiseerd team met jarenlange ervaring in het begeleiden van vermogende particulieren. Wij nemen uw successieplanning in handen en optimaliseren de structuur van uw binnenlands en buitenlands vermogen. Wij behartigen uw belangen bij echtscheidings- of erfeniskwesties en staan u graag bij in fiscale en vastgoedgeschillen. Wij adviseren u tevens bij uw vastgoedinvesteringen. Onze onafhankelijke en veelzijdige aanpak zorgt voor topniveau.

Franklin Rooseveltlaan 172/174 8790 Waregem Optimismelaan 1b3 1140 Brussel Paalsteen 5 9830 St-Martens-Latem

Delboo Deknudt adv. 23,3x8,5cm.indd 1

Tel. 056 62 51 00 Tel. 02 502 59 87 Tel. 09 220 51 10

Fax 056 62 51 01 Fax 02 502 83 06 Fax 09 281 18 80

www.delboodeknudt.be info@delboodeknudt.be

12/06/12 15:10

Mag ik nog successierechten vermijden? In de media ontstond de laatste weken heel wat heisa omtrent de nieuwe antimisbruikbepaling. Die zou volgens sommigen van successieplanning een misdrijf maken. Professor fiscaal recht Axel Haelterman en vicepremier Van Quickenborne weerleggen die geruchten, en benadrukken dat gewone successieplanning ook sedert 1 juni nog gewoon kan. Hoe dan ook zijn complexiteit en onzekerheid vandaag troef. Het belang van een duurzaam financieel-fiscaal plan, uitgewerkt door specialisten terzake, was dan ook nooit groter dan vandaag. In dit korte overzicht geven we tekst en uitleg, samen met een aantal concrete voorbeelden uit de dagelijkse praktijk. Vooreerst is de nieuwe bepaling op het vlak van successie- en registratierechten van toepassing op handelingen of een geheel van handelingen voltrokken sedert 1 juni 2012. Handelingen gesteld voor 1 juni blijven bijgevolg buiten schot.

Antimisbruikbepaling De fiscus moet geen rekening meer houden met de rechtshandeling(en) die fiscaal misbruik uitmaken. De fiscus moet bewijzen dat de belastingplichtige tegen de doelstellingen van de fiscale wetgever heeft gehandeld om een nadelige fiscale bepaling te ontwijken of een voordelige fiscale bepaling te gebruiken. In voorkomend geval kan de belastingplichtige de toepassing van de antimisbruikbepaling nog vermijden door aan te tonen dat ook minstens één ernstig ‘niet-fiscaal motief’ speelde. De niet-fiscale motieven mogen niet verwaarloosbaar zijn of zo algemeen zijn dat ze steeds van toepassing zijn op dergelijke verrichting.

Als geen afdoend tegenbewijs kan worden geleverd, mag de fiscus de belasting zo berekenen alsof het ontwijkend mechanisme niet bestond. Bijvoorbeeld alsof er geen schenking was.

Niet-fiscale motieven Successieplanning is bijna altijd fiscaal geïnspireerd. Elke rechtshandeling met een fiscaal voordeel zou men volgens sommige auteurs voortaan ook moeten kunnen staven met niet-fiscale motieven. Dit zou betekenen dat adviseurs niet langer standaard een bepaalde techniek kunnen naar voor schuiven waarmee de klant belastingen kan besparen. De Tijd en L’Echo schreven in dit kader recent dat zelfs eenvoudige handgiften van ouders aan hun kinderen waarop geen schenkingsrechten worden betaald, sedert 1 juni door de fiscus als een fiscaal misdrijf kunnen worden beschouwd. In het ene geval zou een handgift dus nog kunnen en in het andere geval niet. Via de pers vernemen we dat professor fiscaal recht Axel Haelterman en vicepremier Van Quickenborne dit weerleggen en benadrukken dat gewone successieplanning ook na 1 juni nog kan. “Inzake schenkingen en successierechten is de inhoud, en ook het doel, van de bestaande regeling duidelijk: wie schenkt met schenkingsrechten, en ook wie schenkt met handgift of voor een buitenlands notaris, betaalt geen successierechten meer op hetgeen geschonken werd. Wel worden een aantal meer gekunstelde technieken zoals bijvoorbeeld de sterfhuisconstructie en het duolegaat wellicht aanvechtbaar.”

Kunstmatige constructie In de circulaire i.v.m. de antimisbruikbepaling en in de memorie van de toelichting werd m.b.t. de interpretatie van fiscaal misbruik verwezen naar het begrip volstrekt kunstmatige constructie. Deze omschrijving is ontleend aan de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie. Uit die rechtspraak blijkt wel dat het woord ‘volstrekt’ niet te letterlijk mag worden genomen. K. Janssens schreef recent in het tijdschrift ‘fiscale actualiteit’ dat de kunstmatigheid van de constructie in de praktijk hét criterium zal worden. “Een probleem wordt het pas als de belastingplichtige kiest voor dat ene laagbelaste regime in omstandigheden waarin een normaal mens dat niet zou doen (tenzij om fiscale redenen), dus als de keuze geforceerd lijkt”.

Ruling?

ondernemers & co

misbruikbepaling kan toepassen. Wel kan de rulingcommissie bevestigen dat de verrichting verantwoord is door andere motieven dan het ontwijken van belastingen en zo onrechtstreeks de toepassing van de antimisbruikbepaling uitsluiten.

Fiscale onzekerheid Bij gebrek aan rechtspraak en duidelijke standpunten van de fiscus (ook de circulaire bevat nauwelijks voorbeelden) van wat fiscaal als misbruik wordt beschouwd blijft het echter nog onduidelijk hoe de bepaling in de praktijk concreet toegepast zal worden. Hoewel de nieuwe antimisbruikbepaling in principe een ultiem wapen is dat enkel toegepast moet worden als de gewone interpretatiemethode, de technische bepalingen van het wetboek, de speciale anti-ontwijkingsbepalingen en de simulatieleer geen hulp bieden, is het zeer de vraag of alle controleurs zich hier zullen aan houden. F. Adyns, woordvoerder van Financiën, herhaalde recent dat voor de fiscale administratie ‘niet de gebruikte techniek maar het motief bepalend zal zijn of een constructie voortaan valt onder de antimisbruikbepaling’. ‘Het is onmogelijk op voorhand te zeggen welke techniek nog kan en welke niet meer. De administratie bekijkt geval per geval.’

Conclusie De antimisbruikbepaling laat nog veel vragen open. Ons inziens zal de soep niet zo heet gedronken worden als ze door sommigen wordt opgediend. Bij een concrete uitwerking spreekt het voor zich dat er ook een logisch niet-fiscaal motief voorhanden is. Eenvoudige technieken zoals een handgift en bankgift (al dan niet gekoppeld aan een levensverzekering), die voor de praktijk toch belangrijk zijn, zullen o.i. minder snel als volstrekt kunstmatig worden beschouwd.

De rulingcommissie kan zich niet rechtstreeks uitspreken over de vraag of de fiscus in een concreet geval de anti-

Alles begint met ambitie, maar reikt pas verder met een plan.

Nils De Vriendt en Xavier Piqueur, Optima

Het is tijd voor een nieuw soort bank Optimabank heeft alle nodige kennis in huis om een compleet en persoonlijk financieel en fiscaal plan voor u op te stellen. Een team van specialisten werkt intensief samen om de vier pijlers te optimaliseren die uw financiële situatie in evenwicht houden: uw inkomen, uw vermogen, uw pensioen en uw nalatenschap. Door onze ervaring als financiële planners te combineren met een solide bankdienstverlening, creëren we een unieke meerwaarde. Zowel voor ondernemers als voor particuliere spaarders en beleggers. www.optimabank.be

Adv. VOKA 233x85_OB_ambitie NL.indd 1

17/04/12 13:14

Ondernemers 13 6 juli 2012

PUBLIREPORTAGE

Belgacom vindt het internet opnieuw uit voor de professionele klanten Om haar business tot een succes te maken, heeft een onderneming dagelijks internet nodig. Belgacom is zich hier terdege van bewust, en heeft daarom een nieuwe formule uitgewerkt die speciaal aan de verwachtingen van zelfstandigen en zaakvoerders tegemoetkomt. â&#x20AC;&#x2DC;Office&Goâ&#x20AC;&#x2122;, zoals deze nieuwe portefeuille is gedoopt, biedt een betere beveiliging en betere prestaties. Christophe Jonniaux, marketing manager bij Belgacom, schetst de hoofdlijnen van dit nieuwe professionele internet. De behoeften van de klant in kaart brengen ÂŽ ÂŽ ÂŽ * ÂŽ~" F | |ÂŽ ÂŽÂŽ | ÂŽ | ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽÂŽ ÂŽ ÂŽ |7 ÂŻ |ÂŽ ÂŽ ÂŽÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ | ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ | | ÂŽ ÂŽ ÂŽ |ÂŽ ÂŽ ÂŽ Â°L | ÂŽ %

7 ÂŻ1 ÂŽÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ | ÂŽ ÂŽ F ÂŽ |ÂŽ | |ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ Â&#x2020; ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ 7 5ÂŽ

ÂŽ ÂŽ |ÂŽ ÂŽ |ÂŽ ÂŽ | ÂŽ | ÂŽ ÂŽ

ÂŽ

ÂŽ | ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ | | ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ 7 ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ G ÂŽ

ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ L ÂŽ 7 /ÂŽ ÂŽ

" Onze omzet komt vooral van bedrijven die hun bestellingen overdag via internet plaatsen. Geen internet betekent dus ook geen bestellingen! Gelukkig is dat nog nooit voorgevallen â&#x20AC;?

| ÂŽ ÂŽ|ÂŽ 7 * ÂŽ ÂŽ ÂŽ | ÂŽ ÂŽ ÂŽ

ÂŽ L ÂŽ

ÂŽ ÂŽ | |ÂŽ | ÂŽ ÂŽ | ÂŽ ÂŽ ÂŽ 7Â° 1 * ÂŽ~" ÂŽ

ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ | ÂŽÂŽ | ÂŽ ÂŽÂŽ | ; ÂŽ G Â? * k I ÂŽ ÂŽÂŽ * ÂŽ~" ( F $ ÂŽ ÂŽF ÂŽ |ÂŽ ÂŽ ÂŽ

ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ 7 * ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ | ÂŽ ÂŽÂŽ | ÂŽ

C7 ÂŽJL ÂŽ | ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ|ÂŽ 7 & L * ÂŽ~" ÂŽÂŽ |

ÂŽ| |ÂŽ Â° 6 ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ | ÂŽ ÂŽ |ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ ÂŽ 7

" Overal en altijd verbonden zijn, met toegang tot alle belangrijke gegevens, dat is hoe dan ook een belangrijke troef voor het werk van alle dag â&#x20AC;?

Kurt Clement, Printburo, Waregem

FranĂ§ois Dethier en Renaud Pirotte, Brasserie La Curtius, Luik

â&#x20AC;&#x153; We hebben een elektronische kopie van alle dossiers. En deze kopieĂŤn worden elektronisch opgeslagen â&#x20AC;?

Marc Van Thournout, Logistica, Brussel

Meer info: o 7 ÂŽ 7 ÂŽI ÂŽ | o B@BB :: =BB o " ÂŽ ÂŽ

Elke dag meer mogelijkheden BGCEBU8033209 Publireportage VOKA 333x233mm_NL.indd 1

20/06/12 17:01

ondernemers & co

Haal voordeel uit uw voordelen alle aard

Persoonlijk voordeel Als bedrijfsleider rijdt u naast uw talrijke beroepsmatige kilometers eveneens privé met de bedrijfswagen die toebehoort aan de vennootschap. Dergelijke gratis terbeschikkingstelling van uw bedrijfswagen wordt beschouwd als een voordeel van alle aard. Laat u uw voordelen opnemen op uw loonfiche, wordt dit voordeel bij de bedrijfsleider belast als een bezoldiging in de personenbelasting. U betaalt daarop de personenbelasting tegen de progressieve tarieven alsook de sociale bijdragen.

Afname rekening-courant Een alternatief is de belastbaarheid op niveau van uw vennootschap, met als tegenboeking een afname van de lopende rekening zaakvoerder (rekening-courant). Van belang is uiteraard de stand van uw lopende rekening. Heeft u een tegoed op uw vennootschap, dan verkleint dit gewoon door de bijboeking van uw voordeel alle aard. Heeft u echter een schuld via de lopende rekening, dan wordt die door de bijboeking van de voordelen alleen maar groter, waardoor ook de aan te rekenen debetinteresten stijgen. Dit laatste geval is dus allesbehalve een aan te raden optie.

Optimale keuze Afhankelijk van enkele parameters kunt u bepalen welk van beide voornoemde opties de minst belaste keuze is. Gezien de progressiviteit van de personenbelasting, kan het opportuun zijn dit voordeel niet persoonlijk te laten belasten indien u al een aanzienlijke bezoldiging geniet. U zou namelijk al snel aan een belastingdruk komen van 60% inclusief de sociale bijdragen. Stel daarentegen dat uw bezoldiging eerder laag is en u laat zich privé belasten op uw voordeel alle aard, dan zal deze extra belastingdruk mogelijks nog wel meevallen. Bovendien verhoogt u uw loon waardoor u mogelijks in aanmerking komt voor het verlaagd vennootschapstarief, wat uiteraard een optimalisatie kan zijn. Indien deze voordelen alle aard dan ook nog eens opgenomen worden op uw loonfiche, tellen ze ook mee voor de berekening van de 80%-grens van uw groepsverzekering, zodat uw vennootschap ook een hogere aftrekbare premie kan betalen.

Personenwagen Wat belastbaarheid van de personenwagen betreft, dient er specifieke aandacht besteed te worden aan twee bijkomende elementen. Enerzijds kan de vennootschap het bedrag van uw voordeel in mindering brengen van haar verworpen uitgaven en betaalt ze dus minder belastingen. Bij een boeking op uw lopende rekening kan dit niet. Anderzijds draagt u meer btw af bij belastbaarheid in de vennootschap. Bijgevolg laat u best het voordeel van de personenwagen privaat belasten.

Alternatief Betaalt uw vennootschap privé-uitgaven, dan wordt u eveneens belast op een voordeel alle aard. Kan deze belastbaarheid niet vermeden worden door de privé-uitgaven die betaald worden door de vennootschap op te nemen in de

Filip Verbeke: “De keuze van belastbaarheid van de voordelen alle aard op niveau van uw vennootschap dan wel ten private titel, is afhankelijk van enkele factoren.”

zogenaamde ‘verworpen uitgaven’? Dit betekent dat de vennootschap de uitgaven dus wel eerst aftrekt, maar dat ze daarna terug bij de winst geteld worden via de verworpen uitgaven. Op die manier worden de uitgaven fiscaal gezien dus eigenlijk niet afgetrokken. Daar er immers geen voordeel vermeld wordt op de loonfiche, kan de fiscus op dat bedrag de aanslag geheime commissielonen van 309% toepassen bij uw vennootschap, wat bijgevolg niet aan te bevelen valt.

Conclusie De keuze van belastbaarheid van de voordelen alle aard op niveau van uw vennootschap, dan wel ten private titel is afhankelijk van enkele factoren. Hoeveel bezoldiging heeft u reeds opgenomen? Hoeveel bedraagt uw lopende rekening? Geniet u reeds van het verlaagd tarief? Analyse van al deze elementen samen resulteert in de voor u optimale keuze en minst belaste weg. Filip Verbeke, Sanders Accounting & Consulting

Sanders Accounting & Consulting is gespecialiseerd in accountancy, fiscaliteit, begeleiding overname, audit, herstructureringen en familieregelingen.

salto-reclame.be

Dat de nieuwe regering de berekening voor de bepaling van het voordeel alle aard fors verhoogd heeft, hoeft geen betoog. Of het nu gaat om het belastbaar voordeel alle aard voor gratis privégebruik van een woning van de vennootschap, het gratis privégebruik van elektriciteit en verwarming of uw bedrijfswagen, de bedrijfsleider ontsnapt niet aan de belastbaarheid ervan. Stelt zich nog de vraag of u deze voordelen belast in uw vennootschap dan wel ten private titel. Wat is voor u optimaal?

Het uitgangspunt vormt een kwalitatief hoogstaande dienstverlening. Sanders Accounting & Consulting beschikt over een ISO-certificaat en is door de Vlaamse overheid erkend als dienstverstrekker voor advies.

Nieuwpoortsesteenweg 855 - 8400 Oostende - 059/55 00 55 Heldenplein 20 - 8301 Knokke-Heist - 050/53 03 00 www.sandersaccounting.be

Ondernemers 13 6 juli 2012

fotoverslag algemene jaarvergadering voka

Uit 70 innovatieve ideeën selecteerde Voka 20 spraakmakende nieuwe producten en realisaties uit de bedrijfswereld. Die kregen allemaal een plaatsje in de drukbezochte expositie ‘Fantastic Ideas: Selected by Voka’ en vormden een dankbare bron van inspiratie voor onze ondernemers.

De oude NMBS-loods in Kortrijk was het inspirerende decor voor de algemene jaarvergadering van Voka West-Vlaanderen. Die stond helemaal in het teken van innovatie en ondernemerschap als basis voor de toekomst. Zo konden de aanwezigen kennismaken met talent van eigen bodem door een bezoekje aan de expositie ‘Fantastic Ideas: Selected by Voka’ en kwam ontwerper Axel Enthoven zijn visie geven over ‘Design Vandaag’.

Voor Patrick Vanden Avenne was het de laatste jaarvergadering als voorzitter. Hij gaf namelijk de scepter door aan Lieven Danneels. De topman van Televic zal voortaan waken over de missie van Voka West-Vlaanderen: verdedigen, ontmoeten, begeleiden, adviseren en informeren. Gerard De Kruijk (Pepsico Veurne), Filip Maes (Hypertrade Lubricans), Frank Stekelorum (AVC), Frank De Langhe (Pepsico Veurne) Tom Quartier (SBB Accountants en belastingadvies), Jo Decoutere, Martijn Coucke (Overnamebemiddeling en advies), Virginie Vleirick (SBB Accountants en belastingadvies)

Marc Vandenbulcke (Vandenbulcke Confiserie), Mathieu Claus (Allia), Jelle Vandenbulcke (Vandenbulcke Confiserie), Joseph Lebon (Allia)

Maxime Szyf (Maximal Design), Jürgen Oskamp (Achilles Engineering Services), Frans Hegge (Hegge ID), Steven Dehollander (Pilipili)

Jan Robijn (JRC bvba), Benoit Deny (Deny Logistics), Fabienne Carlier (JRC bvba), Bertrand Deny (Deny Logistics)

Journalist Karel Cambien presenteerde tijdens de algemene jaarvergadering apetrots zijn nieuwste boek ‘Gesprekken met vijftig West-Vlaamse ondernemers. 2007-2012’. Foto’s Els Verhaeghe

SEMINARIE

Contracten: goede afspraken maken goede vrienden – 13/09, Voka Kortrijk

AGENDA

Het gras is elders niet groener

Contracten worden in de praktijk vaak stiefmoederlijk behandeld. Meestal wordt er niet lang stilgestaan bij de bepalingen van het contract. Goede afspraken maken echter goede vrienden en al te vaak wordt dit nu net in het handelsverkeer vergeten. Tijdens dit seminarie leert u welke reflexen u kunt aanleren bij het afsluiten van contracten, wat u kunt ondernemen indien een contract niet correct wordt uitgevoerd, hoe u de inhoud van een overeenkomst bewijst, en hoe een contract tot stand komt. Info en inschrijven: Heidi Logghe, tel. 056- 23 50 49, opleidingen.wvl@voka.be

Dat is de conclusie die West-Vlaamse brigadiers trekken na negen jaar deelname aan het Lerend Netwerk Meestergasten & Productiechefs. Door maandelijks samen te komen met gelijkgestemden uit de productiewereld horen ze hoe anderen de typische valkuilen en probleemsituaties on the floor aanpakken. Ook tips over mensgerichter leidinggeven in de productie worden uitgewisseld. Motiveren, conflicten hanteren, omgaan met weerstand en veranderingen, stijgende werkdruk versus cost down … alles komt aan bod. In september start dit netwerk voor de tiende keer op. Info en inschrijvingen: Britte Odegard, tel. 056- 23 50 47, britte.odegard@voka.be

LerendNetwerk [Finance.IT]² In september gaat het Lerend Netwerk [Finance.IT]² van start. Tien West-Vlaamse bedrijven komen gedurende tien sessies, financieel en IT-verantwoordelijken, samen om kennis en ervaring uit te wisselen rond de optimalisatie van businessprocessen in een bedrijf aan de hand van IT. Info en inschrijvingen: Vanessa Flamez, tel. 056-23 50 62, vanessa.flamez@voka.be

Structurele partners van Voka - West-Vlaanderen 2012

NIEUW!

Strategie Lab: performantiemanagement Vindt u het belangrijk dat de prestaties van uw medewerkers direct bijdragen aan het resultaat van uw organisatie, nu en in de toekomst? Bedrijven en mensen presteren beter als ze dezelfde doelen nastreven, prestaties gemeten worden en succes beloond wordt. Aan de hand van uw bedrijfsstrategie maakt u in dit lab uw eigen ‘Balanced Scorecard’ op en bepaalt u die KPI’s die doorslaggevend zijn in uw onderneming. Zo werkt u aan uw eigen prestatiemanagementsysteem. Info en inschrijven: Kaat Creupelandt, tel. 056 23 50 58, kaat.creupelandt@voka.be

GEZOCHT!

15 ondernemers uit de creatieve sector die, onder begeleiding van een ervaren creatieve peter, willen bijleren over creativiteit en ondernemen. Op 20 september start Voka samen met Flanders DC een lerend netwerk op voor bedrijven uit de creatieve sector (architectuur, audiovisuele kunsten, communicatie, pr & reclame, design, gedrukte media, gaming, nieuwe media, cultuur en podiumkunsten). Het lerend netwerk CreativeXchange zoomt in op de unieke combinatie van competenties die nodig zijn om een succesvol creatief bedrijf uit te bouwen: een uitgesproken artistieke/creatieve identiteit enerzijds en een een zakelijke ondernemersvaardigheid anderzijds. Info en inschrijven: Marijke Bouciqué, tel. 056-26 13 89, marijke.boucique@voka.be

Openingsuren Voka West-Vlaanderen juli - augustus Tussen 21 juli en 17 augustus is het Voka-kantoor enkel open in de voormiddag, van 08u30 tot 12u00.

PREFAB BETON

DATUM TIJDSTIP ACTIVITEIT

PLAATS

EVENEMENTEN EN ONTMOETINGEN donderdag 6 september

18u30 - 21u30

B2BnB

nog te bepalen

dinsdag 11 september

10u00 - 14u00

Workshop & Businesslunch: ‘opportuniteiten van Roemenië’

Voka, Kortrijk

woensdag 12 september

18u30 - 21u30

Vokafé Veurne

Oud Veurne, Veurne

vrijdag 14 september

12u00 - 14u30

Businesslunch met Karel De Gucht

Sandton Hotel Broel, Kortrijk

dinsdag 18 september

18u30 - 21u30

Te gast bij Huis van de Voeding

Huis van de Voeding, Roeselare

donderdag 20 september

15u00 - 20u00

Kick off Creative Xchange

nog te bepalen

dinsdag 25 september

12u30 - 14u00

Lunch & Learn Zuid-Oost-Azië

Havenhuis De Caese, Brugge

dinsdag 2 oktober

16u30 - 20u30

Kick off Businessclub International Food

nog te bepalen

do 4 & vrij 5 oktober

14u00 - 22u00

Brugse Bedrijven Beurs

nog te bepalen

dinsdag 11 september

08u00 - 11u00

Help, ik wil exporteren!

nog te bepalen

dinsdag 11 september

16u30 - 20u00

Werken met onderaannemers: nieuwe wetgeving

Voka, Kortrijk

woensdag 12 september

08u30 - 12u30

Lab E-commerce voor beginners

Voka, Kortrijk

donderdag 13 september

16u30 - 20u00

Contracten: goede afspraken maken goede vrienden

Voka, Kortrijk

dinsdag 18 september

16u30 - 20u00

Non-verbale communicatie

Voka, Kortrijk

vrijdag 21 september

08u30 - 12u30

HR-lab Functionerings- en evaluatiegesprekken

Voka, Kortrijk

vrijdag 21 september

09u00 - 10u30

Infosessie: nieuwe EU-veiligheidsrichtlijnen vanaf 2012 voor verzendingen per luchtvracht

Voka, Kortrijk

maandag 24 september

08u30 - 12u45

Strategie Lab- en performantiemanagement

Voka, Kortrijk

donderdag 27 september

16u30 - 20u00

Rekruteren via social media

Voka, Kortrijk

vrijdag 28 september

09u00 - 17u00

Distance Selling

Voka, Kortrijk

dinsdag 2 oktober

08u30 - 12u30

Lab Mediatraining

Voka, Kortrijk

dinsdag 2 oktober

08u30 - 12u30

Family Lab

Voka, Kortrijk

dinsdag 2 oktober

08u30 - 09u30

Infosessie Plato

Emmanuel Fraeye, Ardooie

woensdag 3 oktober

18u00 - 20u30

Ontdek uw kansen in Japan: meer dan sushi, manga en sumo…

Voka, Kortrijk

donderdag 4 oktober

08u30 - 12u45

Lab Social Media

nog te bepalen

donderdag 4 oktober

09u00 - 12u30

Selectie-interview voor niet-hr-professionals

Voka, Kortrijk

donderdag 4 oktober

16u30 - 20u00

Klant in nood

Voka, Kortrijk

WORKSHOPS EN SEMINARIES

Info en inschrijvingen op onze website: www.voka.be/west-vlaanderen

Ondernemers 13 6 juli 2012

PROSIT

Opening Starterscentrum – Poperinge ‘Cleantech in de landbouw’, dat is het thema waarrond het starterscentrum in Poperinge zal worden uitgebouwd. Pascal Vandenbussche, Luc Sillis, Bart Sillis (allen Eco Solar Energie), Bart Naeyaert (gedeputeerde West-Vlaanderen) en JanWillem Bekaert (Eco Solar Energie) kwamen een kijkje nemen. Foto DD

Voka Young Power bij Vanheede – Rumbeke Van de Trends Gazelle grote ondernemingen 2012 kunnen we zeker wat leren en dus ging Voka Young Power op bezoek bij Vanheede Environment Group. Groen is in deze omgeving het juiste kleur en daar speelde Joke Verbeke (Voka) keurig op in. Koen Brysbaert (Optima Bank), Astrid De Clerck (Voka), Pieter Vansteenkiste (T&D Milieu Advies) en Vincent Minne (Konvert) weten wat hen de volgende keer te doen staat. Foto Kurt

Collectieve Plato-sessie - Wevelgem Plato is het intensieve begeleidings- en ondersteuningsproject voor kmo-bedrijfsleiders van Voka en is gebaseerd op het peterschapsprincipe. Uitwisseling van kennis en ervaring staat centraal, maar ook lekker eten en drinken is niet onbelangrijk. Dat bewijzen Dries Desmet (Urga), Patrick Verschelde (OKC), Alexander Vanlerberghe (Aqualex), Gunther Biddelo (Futurn) en Karen Vansteenbrugge (Urga). Foto Hol

Uitreiking West-Vlaams Charter Duurzaam Ondernemen Bredene Tijdens een academische zitting ontvingen maar liefst 50 bedrijven en organisaties het jaarcertificaat van het West-Vlaams Charter Duurzaam Ondernemen. Dat is een beloning voor de geleverde inspanningen en realisaties op het gebied van duurzaam ondernemen. Het Oostendse Proviron Basic Chemicals was één van de 13 bedrijven die voor het eerst het jaarcertificaat behaalden en dat gaf natuurlijk aanleiding tot een feestje bij de medewerkers Nele Dely, Katrien De Zutter, Roland Deroo, Luc Boerjan, Ine Deprez en Henk Deprez. Foto EV

Opening Job-K – Kortrijk Op de jobbeurs Job-K hengelden meer dan 30 werkgevers naar de diensten van de talrijk opgekomen werkzoekenden. Met uitzicht op het veld van voetbalclub KV Kortrijk genoten Dimitri Claeys (Kringloopwinkel), Kristel Remue (Mylene City & Homewear), Berten Larnout (Kringloopwinkel), Heidi Logghe (Voka) en Sigrid De Bie (Voka) van het ontbijt. Foto Hol

10 jaar ruimtelijk beleid in West-Vlaanderen – Brugge Industrieavond VTI - Izegem 20 jaar intensieve samenwerking tussen het Izegemse VTI en de regionale bedrijfswereld, zoiets moet natuurlijk gevierd worden. Dat vonden alvast Business meeting – Kortrijk KurtSummer Himpe (VTI), PhilippeCard Vanhaezebrouck (VTI), Jean-Pierre De Backere (D’Arta) en Jo Libeer (Voka). Foto Kurt De mensen van de Federale Gerechtelijke Politie moeten onkreukbaar zijn, dus koos Luc Beirens (midden op de foto) voor een fris glas water. Francky Taelman (Unilin), Pascal Devolder (Pattyn Packing Lines), Dirk Versyck (Imes) en Jerry Debruyne (Heger Belgium) staan vol bewondering voor zoveel plichtsbesef, maar zijn wat blij dat zij in het bedrijfsleven zijn terechtgekomen. Foto Hol

Te gast bij beMatrix – Roeselare Vanuit Roeselare verovert beMatrix de hele wereld met zijn modulaire aluminiumsystemen voor stands, events en displays. Philip Vermeulen (Continuga), Peter Derycke (Christiaens Computer Service) en Koen Verlinde (Secure IT) gingen op zoek naar het geheim achter de snelle groei. Foto Kurt

Opening Ondernemerscentrum ‘Zen aan Zee’ – Oostende

Met de herziening van het provinciaal structuurplan en de hertekening van de rol van de provincie lijkt 2012 een kanteljaar te gaan worden. Heel wat mensen kwamen samen in de Brugse Stadsschouwburg om terug te blikken op 10 jaar ruimtelijk beleid in onze provincie, maar vooral om na te denken over de toekomst. Van links naar rechts: Ann Michiels en echtgenoot Alain Devliegher (Burgemeester Zuienkerke), Patrick Zutterman (WVI), Ann Thiry, Johan Proot (WVI), Hugo HandPostzegelexpositie Albert II van Monaco (WVI). - Brugge saeme (Gecolo Ichtegem), Mieke Bekemans enPrins echtgenoot Johan Michielssens Foto MVN Voor het eerst in de geschiedenis was een deel van de indrukwekkende postzegelcollectie van Prins Albert II van Monaco te zien in ons land. Bij de opening van de expositie ontving initiatiefnemer Patrick Maselis een Monegaskische delegatie. Foto MVN

Collectief Event LN Marketing en LN Sales – Oostende Wie wil er niet in de toekomst kunnen kijken? In de inspirerende omgeving van de biostoomcentrale van Electrawinds in Oostende lichtte trendwatcher Herman Konings (centraal op de foto) alvast een tipje van de sluier. Joris Vuerstaek (Traconord), Sofie Golaszewski (Voka), Ann Galland (Galland) en Dominique Demeulemeester (Pidy) weten dat de toekomst ‘ROSA’ zal zijn: Radicaal, Openhartig, Samenhorig en Aanstekelijk. Foto EV

Maatjeshappening CapitalatWork - Hooglede

Al voor de vijfde maal nodigde CapitalatWork zijn klanten en prospecten uit naar Aangetrokken door het uitnodigende thema ‘Zen aan Zee’ en in blijde verwachting de maatjeshappening. Na twee boeiende uiteenzettingen over de nieuwe fiscale van een deugddoende massage trok onze gewezen hoofdredacteur Roel Jacobus – Saint-Omer (Fr)maatregelen en over de financiële markten waren Vincent Lambrecht (Capita(Agentschap Ondernemen) naar Oostende. In het gloednieuwe B-to-B-dag ondernemerscenlatWork), Lucie Denecker (Flamand & Partners), Erwin Deseyn (CapitalatWork), trum zullen nieuwe initiatieven ontwikkeld worden voor startende ondernemers Steven Malyssein(Trustteam), Marc Malysse (Sterima-Vanguard) Carole Denijs internationale helemaal het teken van e-commerce en e-logistiek. De en deelnemers in de wellnesssector. Afgaande op de stralende gezichten zien Deze Heleen Allegaert B-to-B-dag stond (CapitalatWork) klaar voor het grote werk. Foto Kurt een heelen druk programma voorgeschoteld, maar gelukkig voor Jan Van Bruwaene (Janox), Patrice Bakeroot (Ondernemerscentrum Oostende), Nathalie De Weerdt, Ilse Snick,kregen Gina Fichefet (Voka) en Bruno Raes (Crédit du Nord) was er ook nog tijd voor een glaasje. Eigen foto Hilde Pierloot (allen Economisch Huis) het helemaal zitten. Foto EV

OPLEIDINGEN SEPTEMBER 2012

Organisation de l’atelier pour contremaîtres

Kortrijk vanaf 11 september 2012 Savoir former, gérer et encadrer son équipe sur le lieu de travail

/ experts in bedrijfsvastgoed kantorennetwerk in oosten west-vlaanderen

www.turner-dewaele.be/kantoren

Industrial Engineering

Brugge, Kortrijk en Gent vanaf 24 september 2012 Continu verbeteren door toepassing van Lean-principes

PvO - Partners voor Ondernemers - President Kennedylaan 9C - 8500 Kortrijk tel. 056 21 00 98 - fax 056 21 10 87 - e-mail: info@pvo.be - www.pvo.be

Ondernemers 13 6 juli 2012

kantoorinrichting Q 1000m2 showroom te Waregem Q Totale

Nieuw: mPosition by Inofec De werkpost van de toekomst! Kom de m-Position testen in onze showroom. Ervaar zelf hoe aangenaam liggend werken kan zijn.

Gentseweg 518 Q 8793 Waregem Q T. 056 61 52 04 Q info@inofec.be Q www.inofec.be