Ondernemers 09-2012

0 9 11 mei 2012 • Jaargang 20 • Prijs 8 euro • Afgiftekantoor Gent X • Verschijnt tweewekelijks (uitgezonderd juli en augustus)

Rony Van Belle - Vesuvius

Bij een multinational moet bijna alles wijken voor dat ene cijfertje onderaan de tabel Vandaele Machinery viert 20ste verjaardag - Reportage Ieper Business Park (her)leeft - Dossier Milieu & Energie

Ondernemers 9 11 mei 2012

Opening Cruiseseizoen Oostende Op zondag 22 april opende het cruiseschip ‘Arion’ het cruiseseizoen in de haven van Oostende. In totaal worden er dit jaar zo’n 19 cruises verwacht waarbij toch enkele kleppers zitten zoals de ‘Silver Whisper’ (lengte 186 m), de ‘Braemar’ (lengte 196 m) en de ‘Black Watch’ (lengte 205 m).

Sinds 2009 werken de havens van Zeebrugge en Oostende samen om het cruise toerisme in beide kusthavens te promoten. Dit gebeurt onder de naam van ‘Belgian Coast Cruise Project’ of kortweg BCCP. Dit samengaan heeft de kusthavens geen windeieren gelegd. In 2010 werden er 6 cruises verwelkomd in Oostende, in 2011 was dit reeds opgelopen tot 12 cruises, terwijl dit voor 2012 19 is. Voor 2013 hebben we reeds 15 boekingen.

De belangrijkste toeristische attractie blijft Brugge, maar de streek rond Ieper wint sterk aan belangstelling met WOI als aantrekkingspool. Verwacht wordt dat in 2014, 100 jaar na het begin van de’ Groote Oorlog’, er hier een sterke toename zal mogen genoteerd worden.

Werken nieuwe kabel voor C-Power gestart Ter hoogte van het Fort Napoleon zijn op 11 april de werken gestart voor het leggen van 39 km kabel over de zeebodem die een verbinding maakt tussen het windmolenpark op de Thortonbank en het land. De kabellegger ‘Stemat Spirit’ wordt hiervoor ingezet.

Deze werken zouden afgerond moeten zijn tegen mei/juni 2012, afhankelijk van de weersomstandigheden..

De kabel heeft een lengte van 38 km; de resterende lengte (ongeveer 1 km) zal als reservestuk ter hoogte van de scheepvaartroute ingegraven worden. De kabel komt uit Karlskrona in Zweden, heeft een diameter van 23,5 cm en weegt 88kg/m.

Op landzijde gaat de kabel onder de grond op het strand om terug boven te komen ter hoogte van de Godschalckstraat.

Op zeezijde wordt de kabel deels in voorgebaggerde sleuven gelegd (o.a. bij de kruising van de scheepvaartroutes) en deels in de zeebodem ingejet (met waterstralen onder hoge druk ingegraven).

De hele operatie wordt gecoördineerd vanuit de haven van Oostende van waaruit niet alleen de verschillende vaartuigen die bij dit werk betrokken zijn dagelijks in- en uitvaren, maar ook het bureauwerk. Daartoe heeft het bedrijf Visser & Smit Marine Contracting een ruimte gehuurd in het havengebouw voor 3 maanden.

Opening nieuwe site groep Verhelst Op vrijdag 20 april werd de nieuwe site van de groep Verhelst in de achterhaven van Oostende feestelijk geopend door federaal minister Vande Lanotte en Vlaams minister Crevits.

Op de site, die 14 ha groot is, worden drie bedrijven van de groep Verhelst gegroepeerd: Verhelst Aannemingen, Verhelst Machines en Top-Mix. De eerste twee bedrijven verhuizen van de site Oudenburg, waar er een acuut plaatsgebrek was. Het bedrijf Top-Mix, dat gespecialiseerd is in het verwerken van verscheidene afvalstromen hoofdzakelijk uit de bouwsector, is een recenter bedrijf dat reeds op de site actief was.

Het is ook dit laatste bedrijf Top-Mix dat er mee voor gezorgd heeft dat de binnenvaarttrafiek in de haven het laatste jaar sterk is toegenomen. Heel wat afvalstromen worden via de binnenvaart aangevoerd en ter plaatse verwerkt. Een steiger net voor de nieuwe site zou die aanvoer nog gemakkelijker maken.

Slijkensesteenweg 2 - 8400 OOSTENDE - Tel. 059/340.711 - Fax 059/340.710 e-mail info@portofoostende.be - www.portofoostende.be

STANDPUNT

Nieuwe sociale cultuur Deze dagen kiezen 1,7 miljoen werknemers in ruim 6.500 bedrijven hun vertegenwoordigers in de ondernemingsraden en de comités voor preventie en bescherming op het werk. Deze verkiezingen zijn het hoogtepunt van de sociale democratie in onze bedrijven en het overlegmodel tussen vakbonden en werkgevers. Voor vele bedrijven is het organiseren van deze verkiezingen zeer tijdrovend en een administratief last. In een aantal bedrijven worden daarom akkoorden gesloten om de verkiezingen niet te laten plaatsvinden. Gelukkig stellen we – in tegenstelling tot het verleden – vast dat het aantal juridische procedures bij deze verkiezingen fors teruggelopen is.

Zijn de vakbonden wat milder geworden? Zijn ze moegestreden na de zinloze stakingsdag van eind januari? Of zijn de relaties tussen bedrijven en vakbonden door de jaren heen volwassener geworden? Uit een recente enquête door Voka blijkt dat zes op de tien bedrijven zeggen een goede relatie te hebben met de ondernemingsraad of het comité.

De interesse bij de werknemers voor sociale verkiezingen is matig, zo stelt een onderzoek van Randstad.

60% zegt weinig of geen interesse te hebben in de verkiezingen; 20% weet niet of deze in hun bedrijf georganiseerd worden. De tevredenheid over de werking van de raden en de comités is dalend maar toch is 70% van de werknemers tevreden over hun vakbond. Anderzijds leeft dan weer bij de ondernemers het gevoel dat vele werknemers zich alleen kandidaat stellen om de bescherming als syndicaal afgevaardigde te genieten en dat slechts weinig leden van de ondernemingsraad effectief bijdragen en meedenken over de onderneming.

Het huidig overlegmodel tussen vakbonden en directies dateert van ver uit de voorgaande eeuw. Het heeft jarenlang gewerkt – soms goed, soms minder – en heeft zijn werk gedaan. We moeten vandaag dit overlegmodel durven aanpassen en dit zowel vanuit de vakbonden als de werkgevers. De procedures die heel wat kosten met zich mee brengen voor de bedrijven, moeten zeker efficiënter, slanker, en beter kunnen. Maar de hamvraag is of de huidige organen bijdragen om de efficiëntie, concurrentiekracht en wendbaarheid van onze ondernemingen te verbeteren. Want we hebben sterke ondernemingen nodig als we in Vlaanderen werk en welvaart willen verschaffen in een internationale omgeving.

In de overlegorganen zullen we afstand moeten doen van het wij/zij-scenario, het tegen elkaar zijn. We hebben nood aan een kader dat iedereen – werkgever en werknemer – aanzet om zijn verantwoordelijkheden op te nemen.

Over zijn loopbaan, over de invulling en goede uitvoering

van het werk, over het verwerven van de nodige competenties. Vanuit die optiek is een andere benadering van sociale democratie nodig. Het is een benadering waarin de werkgever een hr-beleid voert dat openstaat voor communicatie en zo bouwt aan een gezonde bedrijfscultuur.

Goede communicatie bevordert immers de verstandhouding en vergroot de betrokkenheid en motivatie. Het is een communicatie die verder gaat dan wat nu via organen als het comité of de ondernemingsraad gebeurt.

Het is in het voordeel van werkgevers en werknemers dat we naar zo’n cultuur kunnen gaan, waar men, door de eigen verantwoordelijkheden te nemen en door rechtstreeks te communiceren, de toekomst van de onderneming en dus ook van de werknemers verzekert. Hierin kunnen de vakbonden hun rol blijven opnemen, maar het is nodig dat we eerst samen evalueren op welke manier de invulling van die rol beter kan worden afgestemd op die cultuur.

We mogen dus niet langer vasthouden aan de gekende procedures, maar moeten durven kijken naar hoe het beter kan en moet. Voka is alvast bereid om hier in alle openheid en zonder taboes de gesprekken over aan te gaan en te werken aan een ‘nieuwe sociale cultuur’.

Hans Maertens Directeur-generaal, Voka West-Vlaanderen Wilt u reageren?

Mail dan naar hans.maertens@voka.be Volg me op twitter VOKA_HMaertens

`Zcc^heVgicZg kVc [Vb^a^VaZ dcYZgcZbZgh

Over zOnnepanelen, recht van Opstal en btw

TIP

MEER INZICHT

VaN DE MaaND

Het komt voor dat bedrijven het dak van hun gebouwen ter beschikking stellen aan een derde partij met oog op het plaatsen van zonnepanelen op dit dak. Vaak gebeurt dit onder vorm van het vestigen van een recht van opstal voor een bepaalde termijn in het voordeel van de derde partij die de zonnepanelen op het dak plaatst.

dat hij/zij heeft uitgeoefend bij de constructie van het dak. De mate waarin het recht op aftrek behouden blijft is afhankelijk van de waarde van het opstalrecht in verhouding tot de kostprijs van de constructies. Indien voor de registratierechten wordt geopteerd, betekent dit evenwel dat het recht op aftrek (geheel of gedeeltelijk) NRPW WH YHUYDOOHQ 2I KRH HFRORJLH HQ éVFDOLWHLW WH YHU]RHQHQ ]LMQá

Wanneer het een nieuwbouw (dak) betreft, vergeet dan Mocht u een concreet project overwegen, aarzel dan niet om ons niet de vestiging van dit opstalrecht onder het BTW-regime te contacteren op onderstaande coördinaten. te plaatsen. Immers de BTW zal voor de eigenaar van de zonnepanelen in de meeste gevallen volledig aftrekbaar zijn terwijl hij/zij de registratierechten van 0,2% op de opstalrechten VGD Kortrijk y Spinnerijkaai 43a, 8500 Kortrijk y Tel : +32 (0)56 35 85 51 uitspaart.

Grootste winnaar in deze is evenwel de eigenaar van het dak. Immers indien het opstalrecht onder het BTW-stelsel wordt geplaatst behoudt deze het recht op aftrek (geheel of gedeeltelijk)

Filip Viaene y éOLS YLDHQH#YJG HX Jean-Michel Dalle y MHDQ PLFKHO GDOOH#YJG HX

fa m i ly o f f i ce > m i l i e u > a cco u n t a n c y > a u d i t > t a x > le g a l > d e a l t e a m > fa m i ly o f f i ce > m i l i e u > a cco u n t a n c y > a u d i t > t a x > le g a l > d e a l t e a m > fa m i ly o f f i ce > m i l i e u > a cco u n t a n c y > a u d i t > t a x > le g a l Kuurne > Willebroek > Antwerpen > Beringen > Brugge > Brussel > Dendermonde > Gent > Zele > Kortrijk > Willebroek > Antwerpen > Beringen > Brugge > Brussel > Dendermonde > Gent > Zele > Kuurne

Ondernemers 9 11 mei 2012

Ondernemers 9 11 mei 2012

Standpunt Inhoud

5 7

6

05 I Gesco

Bedrijven 06 I Krial 07 I Aqualex 10 I Vandaele Machinery

10

11 I Flyer.eu en Printconcept.com

Reportage 08 I Ieper Business Park

Interview

12 17

Blikvanger

15

12 I Rony Van Belle - Vesuvius

Havennieuws 15 I Middlegate Europe

Dossier Milieu & Energie

19

21 23

17 I OptimaT & Medgenix 19 I Vanhalst 21 I Elexys 23 I Wallenius Wilhelmsen Logistics

Ondernemers & Co 24 I Delboo & Deknudt 25 I Optima 26 I Sanders Accounting

Voka-nieuws 28 I Ondernemers ontmoeten politici

28

Agenda Prosit

Ondernemers verschijnt tweewekelijks en wordt gratis toegestuurd aan alle leden van Voka West-Vlaanderen. ISSN 1378-9511 Verantwoordelijke uitgever: Hans Maertens, Pres. Kennedylaan 9A, 8500 Kortrijk, redactie.ondernemerswvl@voka.be, www.voka.be/ west-vlaanderen - Maatschappelijke zetel: Havenhuis De Caese, Hoogstraat 4, 8000 Brugge, info.wvl@voka.be - Hoofdredacteur: Dirk Van Thuyne - Eindredacteur: Angie De Wreede - Webredacteur: Tinny Capiau - Grafische vormgeving: Bart Vandaele - Mediaregie: Filip Deckmyn, Chris Lens, Marijke Vanthuyne, Meriam Ziane, Marie-Claude Tack (056-24 16 51, marie-claude.tack@voka.be) - Fotografen: Dries Decorte, Kurt Desplenter, Patrick Holderbeke, Michel Vanneuville, Els Verhaeghe - Journalisten: Karel Cambien, Marc Dejonckheere, Patrick Demarest, Johan Depaepe, Stef Dehullu, Roel Jacobus, Ha誰ke Janssens, Bart Vancauwenberghe, Jan Bart Van In - Druk: PurePrint.

Lees Ondernemers nu ook online

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvuldigd, opgeslagen of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

BLIKVANGER

Klaas Buyck: “Doelbewust stapte ik de productbusiness binnen. Helemaal iets anders dan een consultingkantoor, maar veel zaken keren toch terug. Het gaat om mensen motiveren en perspectief bieden.” Foto EV

Alles wees erop dat Klaas Buyck als manager zijn weg zou vinden naar de top van Acerta.

Tot de ondernemersmicrobe opnieuw begon te kriebelen. Hij nam een drastische beslissing en werd door de acquisitie van de Oostendse distributeur van schoonmaakmachines, Gesco, opnieuw ondernemer.

Na economische studies in Brussel, Bergen en Antwerpen ging Klaas Buyck (33) aan de slag bij Danone. Drie jaar later begon de ondernemersmicrobe voor het eerst te kriebelen en hij nam samen met twee externe investeerders in 2004 het rekruterings- en selectiekantoor Carl Adams uit Roeselare over. Uiteindelijk verkocht hij dat in 2008 aan Acerta waar hij zelf een topfunctie kreeg als manager van de consultingafdeling West- en Oost-Vlaanderen. Maar Buyck wou opnieuw ondernemer worden en in de zomer van vorig jaar nam hij samen met zijn vrouw, Sarah Bonte, Gesco over. Het Oostendse bedrijf verdeelt schoonmaakmachines in België en Luxemburg.

Drang naar ondernemerschap “Ik heb in een groot en in een klein bedrijf gewerkt, maar telkens stak de drang naar ondernemen de kop op. Ik heb nood aan een stuk onzekerheid, gezonde stress om iets te kunnen realiseren. Ik heb dat ook gezegd tegen de mensen van Acerta. Ik ben liever bestuurder van een kleine wagen dan passagier in een grote. Door de verkoop van Carl Adams op het goede moment, beschikte ik over de nodige financiële middelen om zelf iets over te nemen. En onmiddellijk na die verkoop, noteerde ik al wat ik wilde doen.

Uiteindelijk reduceerde ik dat tot een A4-blad en stapte daarmee naar een overnamekantoor. Ik ging op zoek naar een productie- of handelsonderneming in West-Vlaanderen of in elk geval niet verder dan Gent, met minimum vijf medewerkers, een gezonde financiële toestand en dat alles binnen een internationale context. Ik wilde tot 20% afwijken van mijn plan maar met de overname van Gesco ben ik dik geslaagd in mijn plan. Doelbewust stapte ik dus de productbusiness binnen. Helemaal iets anders dan een consultingkantoor maar veel zaken keren toch terug.

Klaas Buyck koos met de overname van Gesco opnieuw voor het ondernemerschap

‘Ik ben liever bestuurder van een kleine wagen dan passagier in een grote’ Het gaat om mensen motiveren en perspectief bieden.

Ze doen geloven in datgene waarmee je bezig bent.”

de technische dienst uitgebreid van vijf naar acht man.

Vier daarvan werken intern, de anderen extern.”

Iedereen is een potentiële klant

De klantenportefeuille is zowel geografisch als naar omvang heel divers. “We zijn actief in alle sectoren en provincies en hebben zowel kleine als grote klanten waardoor we crisisbestendig zijn. We hebben nog een lange weg te gaan, want eigenlijk is iedereen een potentiële klant”, besluit Klaas Buyck. (PD)

Gesco en tweede bedrijf Genia behoorden toe aan de familie Ghesquiere. Gesco dat schoonmaakmachines verkocht en onderhield voor de industrie en voor oppervlaktes groter dan 1.000 m² werd gerund door de vader, Genia dat zich specialiseerde in reinigingstoestellen voor kleine oppervlaktes werd opgericht voor de zoon. Uiteindelijk kwamen beide bedrijven, samen 27 medewerkers, terecht in de handen van Klaas Buyck. “Ik zorgde meteen voor een andere structuur. Gesco Group overkoepelt drie afdelingen: Gesco, dat industriële schoonmaakmachines levert aan bedrijven, industrie, ondergrondse parkings, supermarkten, luchthavens, enzovoort … Genia staat dan weer voor professionele schoonmaakmachines voor dokterskabinetten, winkels, restaurants, funeraria, apothekers, enzovoort. Yellow Bull, ten slotte, is onze afdeling outdoorschoonmaakmachines.”

Gesco Group opereert onder eigen merknaam als distributeur in België en Luxemburg. Het bedrijf hecht groot belang aan de dienst na verkoop. “Dat betekent onderhoud en herstel, met of zonder onderhoudscontract. We hebben

www.gesco.be

Vlaming heeft steeds meer zin om te ondernemen Volgens de Global Entrepreneurship Monitor (GEM), een wereldwijd jaarlijks onderzoek naar het ondernemersklimaat, neemt de zin om te ondernemen in Vlaanderen gestaag toe. Maar liefst 9,6% van de beroepsbevolking verwacht in de komende drie jaar een bedrijf op te starten. Dat is het hoogste peil van de voorbije tien jaar.

Ondernemers 9 11 mei 2012

Ondernemers 9 11 mei 2012

BEDRIJVEN

sing van poorten ook regelmatig de vraag kreeg naar deuren, werd het aanbod later uitgebreid met deze producten.

De automatisatie volgde vanzelf. Ten slotte werd het gamma vervolledigd met zonwering (terraszonwering, screens en voorzetrolluiken).

Vacatures

1&0; "*91! 3L

Krial opent nieuwe showroom in Middelkerke Bijna 30 jaar na de start van de activiteiten in Passendale opende Krial nu ook een showroom in Middelkerke. Bij de specialist in poorten, deuren, automatisatie en zonwering zijn ze inmiddels aan de volgende generatie toe, want zaakvoerders Alain Beheyt en zijn echtgenote Chris Roussel kregen het gezelschap van de kinderen Lode en Elsie.

,7 EHKHHU YDQ GH .02 ,QVWDOODWLH RQGHUKRXG YDQ :HUNSRVWHQ 6HUYHUV 1HWZHUNHQ 326 ZZZ YDQPDUFNH FRPSXWHUV EH

Na de vernieuwing van de toonzaal in Passendale opende Krial in het Paasweekend een nieuwe showroom in de Middelkerkse Rietstraat. “We zijn in heel West-Vlaanderen actief en bedienen al veel klanten aan de Kust�, zegt Chris Roussel. “De afstand was echter nog altijd een drempel om naar Passendale te komen. Daarom hebben wij zelf de stap naar de klanten toe gezet.�

De voorbije 28 jaar bouwde Krial zijn activiteiten uit voor zowel particulieren als industriĂŤle klanten. Vandaag is het familiebedrijf gestoeld op vier pijlers. Gegroeid uit de doehet-zelfzaak van vader Jerome Beheyt en groot geworden in de sector van de poorten, biedt Krial o.a. sectionale poorten aan, 2-vleugelige poorten, garagerolluiken, industriĂŤle poorten, rolluiken en rolhekkens en snelroldeuren voor industrie en utiliteitsbouw. Omdat het bedrijf bij de plaat-

6RIWZDUH KHOHPDDO RS PDDW YDQ XZ EHGULMI =RZHO YRRU JHEUXLN RS QHWZHUN ZHE ORNDDO JHEUXLN ZZZ YDQPDUFNH VRIWZDUH EH

2267(1'( 7RUKRXWVHVWHHQZHJ W 9(851( 6LQW ,GHVEDOGXVVWUDDW W

Elsie Beheyt, Lode Beheyt, Chris Roussel: “Door de recente homejackings en inbraken in de ruime regio voelen we aan de vragen toch dat de mensen met veiligheid bezig zijn.�

Foto DD

In het spoor van hun ouders zet de jonge generatie, Lode en Elsie, het Krial-elan voort. Mede dankzij hun inbreng, groeiden de activiteiten de afgelopen vijf jaar met gemiddeld zo’n 15%. Achtereenvolgens kwam er een nieuwe loods bij, kregen de kantoren een facelift en bouwden ze een nieuwe website met een nieuw logo. Naast de vier familieleden bestaat het Krial-team nog uit tien arbeiders, ÊÊn bediende en twee verkopers. Dankzij het goedgevulde orderboek hoopt men op korte termijn nog enkele extra plaatsers aan te werven.

Voor de familie is een perfecte dienstverlening heilig. “Dat gaat van informatie bij de verkoop, over correcte planning tot het oplossen van storingen en uitvoeren van herstellingen door ons serviceteam�, somt Chris Roussel op. “Om kort op de bal te spelen, hebben we de courante types en maten van sectionale poorten en kantelpoorten op voorraad en beschikken we over een ruime stock van reserveonderdelen. We verdelen Duitse kwaliteitsmerken die we rechtstreeks in de fabriek aankopen of bestellen.

Daar voeren we dan in onze ateliers alle bewerkingen op uit, nodig om ze perfect te doen passen. We kunnen ze ook voorzien van ramen en staan in voor alle vormen van afwerking, inclusief het lakwerk. Dat laatste gebeurt wel bij twee externe bedrijven.�

Veiligheid Als baseline bij het nieuwe logo koos Krial voor ‘Beter beschermd’. De vier productcategorieĂŤn hebben immers rechtstreeks met bescherming of veiligheid te maken. “Door de recente homejackings en inbraken in de ruime regio voelen we aan de vragen toch dat de mensen met veiligheid bezig zijnâ€?, vertelt Chris Roussel. “Als klanten dan toch een voordeur vervangen, dan heeft het geen zin om een goedkope te nemen, maar kunnen ze evengoed een exemplaar met een 6-puntsluiting plaatsen. Zeker 50-plussers hebben daar oog voor. Wie een inbraakveilige voordeur of een CE-gekeurde poortautomatisatie laat plaatsen, kan rekenen op subsidies en in de praktijk blijkt dat een heel sterk argument te zijn.â€? (MD)

www.krial.be

Aqualex haalt Antwerps contract binnen Met het binnenhalen van een contract bij de Antwerpse stadsdiensten, zet de Kuurnse distributeur van waterkoelers en drinkwatersystemen, Aqualex, zich nadrukkelijk op de kaart.

Zonet sleepte Aqualex een veelbelovend contract uit de brand. De Kuurnse kmo mag namelijk 70 drinkwatertoestellen leveren aan de stadsdiensten van Antwerpen.

“En dat is nog maar het begin”, zegt gedelegeerd bestuurder, Alexander Vanlerberghe. “De komende vier jaar investeert de stad in leidingwater voor al haar diensten en ook daar zullen we onze leidingwaterkoelers installeren. Uiteraard was het prijsaspect één van de factoren waarin we sterker scoorden dan onze vijf concurrenten

Door het leidingwater nog een ultieme filtering op smaak en geur te laten ondergaan en het te serveren na een koelbeurt, smaakt het minstens zo goed als het flessenwater dat we zo massaal aankopen. Met onze waterkoelers en drinkwatersystemen zorgen we voor een goedkoper en milieuvriendelijk alternatief. Wie ons water drinkt, vermindert zijn afvalberg drastisch en ziet zijn transportkosten bovendien gevoelig verlagen.”

Die boodschap is intussen al in heel wat toprestaurants doorgedrongen. Het in de Aqualex-toestellen gezuiverde water wordt er aangeboden in gepersonaliseerde flessen met het logo van de zaak. De lege flessen worden daarna gereinigd en opnieuw hergebruikt. “Ook in scholen, zorgcentra, bij bedrijven en particulieren geniet dit systeem

Estafette

Dirk Deleu (Aluvision) In deze rubriek gaan we met een WestVlaamse zaakvoerder op zoek naar de essentie van ondernemen. Hij of zij mag dan de fakkel doorgeven aan een zelfstandige collega, met een persoonlijke vraag er bovenop. Dit keer grijpt Dirk Deleu (Aluvision) graag de door Peter Sobry (Zoutman) uitgestoken hand.

Wat was uw grootste les op het vlak van ondernemerschap en van wie hebt u die gekregen?

“Toen ik 18 jaar geleden zelfstandig werd, gaf een goeie vriend mij de raad om vooral veel te luisteren.

Met zelf te spreken, leer je niet veel bij. Het is zeer belangrijk te luisteren naar de opinie van medewerkers, leveranciers en uiteraard ook klanten. Niet voor niets hebben we maar één mond, maar wel twee oren.”

Uit welke (ondernemers)fout heeft u persoonlijk het meeste geleerd?

“Fouten… Als dit een fout mag zijn, had ik eigenlijk nog vroeger mijn hart moeten volgen en zelfstandig worden.

Ik was 30 toen ik begon, achteraf bekeken mocht het nog eerder.”

in deze aanbesteding, maar ook de waterkwaliteit en de esthetiek van de toestellen speelde een rol, samen met de enorme flexibiliteit die wij aan de dag leggen. We passen ieder toestel aan volgens de specifieke noden van onze klanten. Die service kunnen loggere organisaties doorgaans niet bieden.”

Tweeënhalf jaar geleden hield Alexander Vanlerberghe Aqualex boven de doopvont. Met speciale filtertoestellen zorgt Aqualex ervoor dat leidingwater nog net ietsje beter smaakt. Het bedrijf telt inmiddels zes enthousiaste medewerkers en is op korte tijd uitgegroeid tot een dynamische kmo, die onder meer in de zorgsector al een stevige reputatie heeft opgebouwd. Ook heel wat toprestaurants staan op de klantenlijst.

Goedkoper én milieuvriendelijker “Leidingwater vind je overal, maar te weinig mensen gebruiken het effectief als drinkwater”, weet Vanlerberghe. “Dat heeft vooral met vooroordelen te maken, want ons leidingwater is heel kwalitatief. Bovendien is het ons meest gecontroleerde voedingsproduct.

Alexander Vanlerberghe: “Wie ons water drinkt, vermindert zijn afvalberg drastisch en ziet zijn transportkosten bovendien gevoelig verlagen.” Foto Hol

steeds meer aanhangers. We verhuren en verkopen deze systemen. Het jaarlijks onderhoud waarborgt een optimale hygiëne.”

De komende jaren hoopt Aqualex organisch te kunnen blijven groeien, onder meer door het sterke referentielijstje dat het team van Alexander Vanlerberghe al kan voorleggen. “Zo hebben wij ook oplossingen geleverd aan de nieuwbouw van de Vlaamse Maatschappij voor Watervoorziening (VMW), wat illustreert dat onze dienstverlening ook aan de bron wordt geapprecieerd. Uiteraard mag onze groei niet ten koste gaan van de flexibiliteit in service, want net dat is onze belangrijkste troef. Gelukkig heerst hier de dynamische spirit van jonge mensen met zin om te werken. Wie verkoopsbloed in de aderen heeft en wil meeschrijven aan ons mooie verhaal, is overigens altijd welkom.” (BVC)

Vraag van Peter Sobry: “Wat vindt u van subsidies aan bedrijven?”

“Subsidies zijn zinvol als ze benut worden voor innovatie, onderzoek en ontwikkeling. De sterkte van een land zit hem trouwens in die zaken. Het duwt een land vooruit en garandeert de toekomst voor ons nageslacht. Er kan niet genoeg in geïnvesteerd worden. Dit gebeurt door privéinitiatieven, maar evengoed door overheidsinstanties.

De vraag rijst natuurlijk hoe je er zeker van kan zijn dat de subsidies juist aangewend worden. Zoiets vereist in alle geval een transparant beleid met duidelijke criteria en een goeie prospectie van de verschillende projecten. Een dossier indienen vereist veel tijd en energie, het is dan ook belangrijk dat de selectie objectief gebeurt.”

Volgende estafetteloper: Jan Simaey (Gardeco) Vraag van DIrk Deleu: “Waar staat Vlaanderen als speler in de wereld van innovatie en design ten opzichte van de concurrerende landen?” (BVC)

Ingezonden foto

www.aqualex.eu

Ondernemers 9 11 mei 2012

Ondernemers 9 11 mei 2012

REPORtage IEPER BUSINESS PARK

Ieper Business Park (her)leeft Na jaren worstelen heeft de voormalige Flanders Language Valley eindelijk vrede met zijn nieuwe identiteit als Ieper Business Park.

De site oefent namelijk weer een steeds groter wordende aantrekkingskracht uit op bedrijven.

Tot grote opluchting van vastgoedbeheerder Accentis zijn voor het eerst alle 18 modules verkocht of verhuurd. “Het Ieper Business Park kan nu echt een start nemen”, zegt Filip Louagie van Imec. David Saelens van Sitra zegt het zo: “Nu biedt het echt een staalkaartje van het ondernemersklimaat in deze regio”.

11 november 1999. Iedereen met enige naam en faam is verzameld in Ieper, waar Flanders Language Valley officieel geopend wordt. “Silicon Valley in de Westhoek”, jubelen de krantenkoppen. Lernout & Hauspie hebben een huzarenstuk gerealiseerd, en willen in de taalvallei – gehuisvest in modules die samen de vorm van een oorschelp aannemen, en in het imposante Auris Center – allerlei hoogtechnologische bedrijven bijeenbrengen.

De rode toren nemen ze, als nieuw Iepers landmerk, zelf in gebruik.

van functie en eigenaar. Maar de donkere wolken lossen in de loop der jaren op, en nu kan de vastgoedgroep Accentis met trots en opluchting melden dat voor het eerst alle 18 modules verkocht of verhuurd zijn aan een heel gamma bedrijven, met uiteenlopende activiteiten.

‘Ieper Business Park had lange tijd de reputatie van een soort spookdorp te zijn, maar nu is diversiteit er troef.’

(David Saelens, Sitra)

Diversiteit troef

Van zorgenkind tot aantrekkingspool

Het enige probleem blijft het hoofdgebouw met zeven verdiepingen, door industrieel Joris Ide in 2008 gekocht van weefgetouwenproducent Picanol, dat in 2010 verhuisde naar een nieuw hoofdkantoor. Bedoeling blijft om er kantoorruimte te verhuren, en er een hotel en jeugdherberg in onder te brengen. Maar dat is nog niet meteen voor morgen. Niet alleen zijn Unizo en de West-Vlaamse Intercommunale ertegen gekant, voor verblijfstoerisme is ook een bestemmingswijziging nodig, en dat ligt niet voor de hand.

Omgedoopt tot ‘Ieper Business Park’ blijft de site lange tijd een zorgenkind. Alsof de schrikwekkende geest van L&H erover blijft waren. Slechts een deel van de modules raakt bewoond; het hoofdgebouw verandert enkele keren

Imec, dat tot de wereldtop in het onderzoek naar nanoelektronica en -technologie behoort, betrekt al sinds 1999 een module op het Ieper Business Park, toen nog Flanders Language Valley. “Het hoofdkantoor bevindt zich in Leu-

Maar in de zomer van 2000 al wordt de neergang van Lernout & Hauspie – met in hun kielzog ook Flanders Language Valley – ingezet. Dik een jaar na de glorieuze opening is het sprookje al definitief voorbij. De droom is uiteengespat. Flanders Language Valley blijft verweesd achter en moet op zoek naar een nieuwe identiteit.

ven, maar Imec opende ook lokale kantoren in binnen- en buitenland, om voor een maximale inbreng én output van kennis en technologie te zorgen, bijvoorbeeld door die kennis in samenwerking met kleine bedrijven te verspreiden”, zegt coördinator Filip Louagie. “Imec was aangetrokken door de technologiecampus die Flanders Language Valley wilde zijn. Die link is inmiddels natuurlijk verdwenen, maar het is nooit een optie geweest om weg te trekken uit het Ieper Business Park. Want er blijven genoeg technologisch gerichte bedrijven over die nuttige en voor Imec waardevolle expertise hebben, waarmee we ook samenwerkingen hebben opgezet. Samenwerkingen die al zijn uitgemond en nog verder kunnen uitmonden in nieuwe producten en technologieën. Bovendien biedt het opportuniteiten om lokaal ingenieurs aan te werven.”

Voor Filip Louagie kent het verhaal van het Ieper Business Park uiteindelijk toch een happy end, of eerder een happy beginning. “Nu kan het een echte start nemen; voor de eerste keer is er leven in de brouwerij. Vroeger waren de modules nooit voor meer dan 35% bezet.”

Het internationale transportbedrijf Sitra, gespecialiseerd in het transport van levensmiddelen, betrekt sinds november vorig jaar één van de 18 modules, 600 m² in oppervlakte. “We hadden te kampen met plaatsgebrek, en hadden enkele opties bekeken om uit te breiden op de bestaande site, hier bijna aan de overkant”, zegt zaakvoerder David Saelens. “Maar dat was niet zo eenvoudig.

De mogelijkheid diende zich aan om één van de modules hier op de kop te tikken, en de zaak was in drie dagen beklonken. Nu huisvesten we er vooral de centrale administratieve en financiële diensten. De panden mogen dan dik tien jaar oud zijn, ze zijn van een uitstekende kwaliteit, voorzien van alle noodzakelijke uitrusting en technologie.

Niet onbelangrijk: er is voldoende parking voor de deur.”

Wie huist er in het Ieper Business Park?

Afgeschrikt door de hobbelige voorgeschiedenis was David Saelens niet. “Het had natuurlijk lang de reputatie van een soort spookdorp, maar anderzijds bevonden zich hier toch al een aantal dynamische bedrijven. En nu biedt het Ieper Business Park, wat mij betreft, een mooi staalkaartje van het ondernemersklimaat in deze regio. Diversiteit is troef.

En met de politie hier hebben we een goede waakhond voor de deur (lacht).”

Die ‘waakhond’, het hoofdcommissariaat van de politiezone Arro Ieper, verhuisde eind 2009 naar hier, vlak naast het vroegere L&H-gebouw. En volgend jaar krijgen de agenten het gezelschap van het Ieperse OCMW en stadsbestuur. “Die verhuisplannen blijven ongewijzigd”, zegt juridisch adviseur Yann Mertens van de stad Ieper.

“De ambtenaren verhuizen halfweg 2013 – we schatten tussen mei en oktober – naar het Auris Center. In het stadhuis op de markt blijft een balie aanwezig; we bekijken nu nog welke diensten we er zullen blijven aanbieden.”

Stad en OCMW waren al geruime tijd op zoek naar één centrale locatie. “Het Ieper Business Park bleek uiteindelijk de ideale keuze, zowel financieel als logistiek. En we konden de verhuizing relatief snel realiseren”, zegt Yann Mertens.

Dat ook de stad en het OCMW er komen huizen, heeft onmiskenbaar een aantrekkingskracht op andere kopers en huurders gehad, meent Mertens. “De diensten zullen voor de bevolking van de deelgemeenten zo makkelijker bereikbaar zijn, en het businesspark is ook vlot bereikbaar voor de centrumbewoners. De medewerkers zullen alleszins een stuk comfortabeler gehuisvest zijn.”

Kruisbestuiving Over die groeiende aantrekkingskracht gesproken, ook enkele ‘vreemde eenden in de bijt’ vonden Ieper Business Park best geschikt. “Toen we beslisten om hier voor de Ieperse vestiging een module in gebruik te nemen, wisten we nog niet dat de stadsdiensten er zich zouden komen vestigen, maar dat is een mooie plus”, zegt Hilde Callewaert, interregiodirecteur van Familiehulp West-Vlaanderen.

“Want we hebben sowieso veel contact met het OCMW en de stad. Familiehulp Ieper betrekt nu nog een pand in het centrum, maar dat is aan verbouwen toe. Op het Ieper Business Park kunnen we rekenen op een betere accommodatie.

Er is meer plaats om vorming te organiseren, en mochten we nóg plaats te kort komen, kunnen we ook gebruikmaken van de gedeelde vergaderruimtes in het Auris Center.

Daar bevindt zich overigens ook het centrale restaurant, wat bijzonder handig is voor de bedrijven hier. Voor onze klanten en bezoekers is de site optimaal bereikbaar, met gratis parkeerruimte – wat in het stadscentrum ontbreekt.

En bovendien zorgt deze setting ook voor een grotere uitstraling van het Ieperse kantoor.” Een concreet tijdspad is er nog niet, maar wellicht verhuist Familiehulp Ieper in september dit jaar naar zijn nieuwe stek.

Ook de sociale huisvestingsmaatschappij Ons Onderdak pakt rond die periode zijn spullen in om naar het Ieper Business Park te verhuizen – ook hier omdat de renovatiekosten van het huidige pand te hoog zouden zijn uitgevallen. “De locatie biedt een grote meerwaarde, en is voor ons ideaal gelegen”, zegt algemeen directeur Peter Pillen.

“Wij bedienen immers een zevental gemeenten, waaronder ook Poperinge, Vlamertinge, Vleteren en Zonnebeke.

Voor hen worden wij een stuk makkelijker bereikbaar.

En met de pendelbus kunnen ook de Ieperlingen vlot bij ons terecht. Voor Ons Onderdak is het dus een groot voordeel gebleken dat dit niet langer een technologiecampus is.” (JD)

nr.

4 I 10 I 14 I 21 I 29 I 33 I 37 I 21B I 42 I 43 I 44 I 44 I 44 I 45 I 45 I 46 I 47 I 48 I 49 I 63 I 64 I 66 I 67 I 68 I 69 I 70 I 72 I 73 I 73 I

plaats Auris I Auris I Auris I Auris I Auris I Auris I Auris I Auris I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I modules I

bedrijf Trimble Dots Allaeys Accentis Royal Translations Ad Hoc Punch International Thenaillounge Notariaat Ghesquiere Hexios Altez Imec Sitra Holding Ter Waarde ICT Workx Van Bever Ph Ter Waarde CCV 48 Transics 49 E-Bo Entreprises BMV Investel Procosmetics Prof Fisc Familiehulp CCV70 Transics 72 Transics 73 Ypsilon

‘De technologielink is inmiddels verdwenen, maar het is nooit een optie geweest om weg te trekken uit het Ieper Business Park.’

(Filip Louagie, Imec)

Ondernemers 9 11 mei 2012

10

Ondernemers 9 11 mei 2012

Vandaele Machinery viert twintigste verjaardag op de Mont Ventoux

BEDRIJVEN

Onder het motto ‘je wordt maar één keer 20 jaar’, pakt Vandaele Machinery eind juni uit met een sportief evenement voor de 45 medewerkers. Op vier man na neemt iedereen deel aan de Sporta-organisatie, waarbij de medewerkers van het Oostrozebeekse bedrijf de Mont Ventoux zullen beklimmen. “Een goede werksfeer is cruciaal. Met dit initiatief willen we de cohesie tussen onze personeelsleden bevorderen”, klinkt het bij Inge en Carl Vandaele.

In 1992 namen Inge en Carl Vandaele - broer en zus - de fakkel over van vader Robert. Ze bouwden gestaag aan hun bedrijf dat machines voor bouwwerken en grondverzet verkoopt en verhuurt. Daarnaast heeft de onderneming met oplossingen voor (nood)stroomaggregaten een interessant extra marktsegment aangeboord.

“Onze omzet wordt voor 60% bepaald door de verkoop en verhuur van machines voor burgerlijke bouwkunde en landbouw. Daarmee bedienen wij landbouwers en aannemers in de breedste zin van het woord. Voor de verhuuroplos-

singen hebben we vier jaar geleden VD Machinery Rental boven de doopvont gehouden. Beide bedrijven zijn samen goed voor 45 medewerkers. We verwelkomen altijd graag ervaren servicetechnici, zodat zij hun knowhow ook kunnen doorgeven aan onze jongere personeelsleden”, zegt Carl Vandaele.

De stroomgroepen hebben zich voor Vandaele Machinery tot een belangrijke productgroep ontwikkeld. “Het biedt ons een ideaal alternatief om te anticiperen op de neerwaartse conjunctuur in de bouw. Dankzij de kleinschalige structuur van ons familiebedrijf, kunnen we heel snel reageren op schommelende markttendensen. Een dalende vraag in verhuur en verkoop van nieuwe bouwmachines kunnen we bijvoorbeeld opvangen door een groter aanbod aan tweedehandsmachines, die we op de markt zetten nadat ze een tijdje hebben meegedraaid in onze verhuurvloot. Doordat we zelf instaan voor regelmatig onderhoud aan die machines, zijn de klanten verzekerd van een hoge kwaliteit”, zegt Carl Vandaele. Broer en zus vullen elkaar perfect aan: terwijl Inge het financiële luik voor haar rekening neemt, bekommert Carl zich om de technisch-commerciële aspecten.

Stroomgroepen De jongste jaren merken Carl en Inge Vandaele een sterke groei in de vraag naar (nood)stroomaggregaten. “Door de complexiteit en de zwaktes van de Belgische elektriciteitsmarkt, moeten aannemers vaak erg lang wachten voor zij kunnen werken met netstroom. Stroomgroepen vormen het perfecte alternatief en zorgen ervoor dat zij meteen verder kunnen. Deze productgroep heeft ons toegelaten een veel bredere doelgroep te bestrijken: iedereen wil namelijk een valabele oplossing voor als de stroomvoorziening plots zou wegvallen. Dankzij onze geschoolde technici kunnen wij ook oplossingen voorzien voor moeilijkere projecten. Meestal werken we hiervoor samen met een grote elektro-installateur.”

Ventouristen Op 22 juni zullen de klanten van Vandaele Machinery uitzonderlijk voor een gesloten deur staan. Die dag stappen namelijk 39 mannelijke en 6 vrouwelijke medewerkers op de bus naar de Provence, om ‘s anderendaags de

?d\e [d l[haeef0 ;khe ?cce 7bX[hj b bWWd ()* # D_[kmfeehj N

Staalbouw

Constructions Métalliques

i

R E C H T

e

u

w

p

o

D O O R

o

r

t

Z E E

J &+. () ,+ .( mmm$[khe_cce$X[

Residentie Victoria

Astridlaan | Nieuwpoort-Stad Ped][h_Y^j Hk_c[ j[hhWii[d 7\m[ha_d] ef cWWj ;d[h]_[#Whc 7kjeijWWdfbWWji[d

Residentie Livorno

Hoek Franslaan-Brabantstraat | Nieuwpoort-Bad Ab[_diY^Wb_] Pedd[aWdj Ef +& c[j[h lWd Z[ P[[Z_`a 7\m[ha_d] ef cWWj =WhW][i % WkjeijWWdfbWWji[d ef '+ c[j[h lWd Z[ h[i_Z[dj_[

Inge en Carl Vandaele: “Dankzij de kleinschalige structuur van ons familiebedrijf, kunnen we heel snel reageren op schommelende markttendensen.” Foto Hol

Mont Ventoux te bedwingen. “De ‘Reus van de Provence’ beklimmen leek ons een ideale teambuildingactiviteit,” zeggen Inge en Carl in koor. “Bewust doen we dat uitsluitend met onze medewerkers en niet met hun partners, zodat ze elkaar tijdens deze sportieve uitdaging fysiek en psychisch kunnen steunen. We merken alleszins dat het leeft: onze mensen trekken er nu al geregeld op uit voor gezamenlijke trainingstochten. We logeren allemaal

in hetzelfde hotel, dat we voor de gelegenheid exclusief voor ons hebben afgehuurd. Natuurlijk is de groep behoorlijk heterogeen: daarom beklimmen de gevorderde fietsers de col langs de moeilijkste kant, terwijl de beginnelingen het langere, minder steile alternatief verkiezen. We hebben voor de gelegenheid aangepaste fietskledij laten ontwerpen. Bovendien sponsoren we met deze activiteit ook een sociaal project: voor een Chileense familie die twee jaar geleden in een tsunami haar vissersboot was kwijtgeraakt, betalen we een nieuwe buitenboordmotor, zodat ze opnieuw in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.”

(BVC)

www.vandaele-machinery.be

Onlinedrukkerijen Flyer.eu en PrintConcept.com fusioneren PrintConcept.com uit Nijlen en Flyer.eu uit Sijsele-Damme, de twee grootste onlinedrukkerijen in België, kondigden in april aan dat ze voortaan samen de wereld willen veroveren.

Hoewel beide merknamen naast elkaar blijven bestaan, wil de fusiegroep op die manier buitenlandse concurrenten het hoofd bieden en hun ambitieuze expansieplannen versnellen.

Flyer.eu werd in 2002 in Antwerpen opgericht door Ahmed Hilami en Valentino Cucca. Begin 2010 volgde een verhuis naar de Dorpsstraat in Sijsele. PrintConcept ging onder impuls van CEO Dennis Goedheid in 2001 in Borgerhout van start onder de naam Xedron, maar kreeg in 2006 zijn huidige naam en vestigde zich in 2009 in Nijlen. Guy Hoegaerts is managing partner en productiemanager.

Cedric Degruyter, marketingverantwoordelijke voor de fusiegroep: “Deze fusie is eigenlijk een logisch gevolg van de samenwerking die in het verleden al organisch is gegroeid. Beide bedrijven waren al actief in de verkoop van een uitgebreid gamma standaard drukwerk via het internet. Klanten kunnen via beide websites online hun drukwerk ontwerpen, bestellen, opvolgen en prijzen berekenen. PrintConcept bestelde zijn drukwerk vroeger bij

diverse leveranciers, maar nu kan dit uiteraard allemaal in eigen huis, bij Flyer.eu.”

Dennis Goedheid: “In het verleden werkten we al samen.

Door een echte fusie ontstaan er nu heel wat synergieën die ons in de toekomst beter wapenen tegen de opkomende concurrentie uit het buitenland.” Momenteel zijn Flyer.eu en PrintConcept.be al actief in België, Luxemburg, Spanje en Groot-Brittannië en hebben we ook contactpunten in Nederland (Amsterdam), Frankrijk (Rijsel) en Spanje (Valencia). Cedric Degruyter: “Maar we zien zeker nog bijkomende mogelijkheden in Duitsland, ZuidEuropa en Scandinavië.”

“De snelle opmars in de laatste drie à vier jaar leidde tot het huidige personeelsbestand van 50 medewerkers.

De helft ervan is actief in administratie, marketing, IT en verkoop, terwijl de andere 25 de drukkerij en het afhaalpunt in Sijsele draaiende houden. Met een gezamenlijke jaaromzet van ruim 12 miljoen euro en meer dan 11.000 bestellingen per maand vormen we samen met ruime voorsprong de grootste onlinedrukkerij van België en Luxemburg”, besluit Dennis Goedheid. (SD)

www.flyer.eu www.printconcept.com

Ondernemers 9 11 mei 2012

11

12

Ondernemers 9 11 mei 2012

Rony Van Belle Vesuvius

Volgend jaar viert de Oostendse producent van hittebestendige materialen voor de staalsector, Vesuvius, zijn 40ste verjaardag.

Topman Rony Van Belle heeft een flink deel van dat parcours mee afgelegd. Vesuvius (35 miljoen euro omzet, 165 werknemers) is overigens nog altijd zijn eerste werkgever. Bruggeling Van Belle loopt met een filosofische blik door het ondernemerslandschap: “Vroeger werd alles van bovenaf bevolen. Die tijd is voorbij.

We proberen alle medewerkers te stimuleren om mee te denken over wat beter kan. Zoals ik ook medewerkers stimuleer om zich meteen verbaal uit te drukken. We leven te veel in een tijd waar alles in mails, tabellen of Excel sheets wordt gegoten.�

‘Bij een multinational moet bijna alles wijken voor dat ene cijfertje onderaan de tabel’ Wat moeten we onthouden uit de voorgeschiedenis van Vesuvius?

Rony Van Belle: “Dit bedrijf werd gesticht in 1973 door een groep Amerikaanse investeerders uit Pittsburgh (haalt het Belgische Staatsblad van 6 november 1973 met de oprichtingsacte uit de schuif, Red. ) en ging in 1974 effectief van start. Midden de jaren 80 nam het Britse conglomeraat Cookson – een semi-industriële en een semifinanciële groep - de zaak over. De Vesuvius-tak is cruciaal voor de portfolio van Cookson. In 1999 kenden we in Oostende een zware reorganisatie. Het personeelsbestand werd toen herleid van 145 naar 115. Nu stellen we 165 mensen tewerk onder meer dankzij de nieuwe fabriek die we hier enkele jaren geleden hebben neergepoot.”

Hoe bent u zelf in dit verhaal gerold?

Rony Van Belle: “Ik studeerde af als industrieel ingenieur aan het KHBO in Oostende. De school had weet van vacatures bij Vesuvius. Na mijn legerdienst ben ik op hun voorstel ingegaan. Zoals dat dan gaat, doorloop je eerste alle echelons tot je op een mooie dag op het hoogste schavotje belandt.”

Typisch voor een manager is dat hij van alle markten thuis moet zijn. Maar kan en hoeft dat nog wel?

Rony Van Belle: “Je kan niet van alle markten thuis zijn.

Ik ben gezien mijn opleiding bijvoorbeeld minder onderlegd in financiële zaken, maar dan heb je natuurlijk een specialist in de buurt. Gaandeweg leer je dan ook wel de essentiële zaken. Hier in Oostende draait het vooral, zoniet uitsluitend, om producten en productie. Het commerciële apparaat zit in het Europese hoofdkwartier in Brussel. Een zorg minder zou je kunnen zeggen, al ontvangen we hier natuurlijk wel regelmatig eindklanten.”

“Gezien mijn diploma ben ik altijd zeer productiegericht geweest. Nog altijd volg ik graag de zaken op van in de fabriek zelf. Daar, op de vloer, is het een kwestie van de juiste vragen te stellen. Mijn voordeel is natuurlijk dat ze me maar weinig kunnen wijs maken.” (lacht) Hoe zou u uw eigen managementstijl omschrijven?

Wat zijn uw credo’s?

Rony Van Belle: “Voor titels of voor aansprekingen met ‘mijnheer’ zijn ze bij mij aan het foute adres. Ik zweer bij het directe contact en iedereen mag en moet ook Rony zeggen. Ook jullie. Maar ik stel ook vast dat het gemakkelijker is om goede contacten te onderhouden met de oudere werknemers dan met de jongere. Dat zal een teken van de tijd zijn zeker? Voor mij draait veel zoniet alles rond respect. Dit betekent ook dat je medewerkers niet gaat lastig vallen als ze bijvoorbeeld met vakantie zijn.

Ik verwacht ook het omgekeerde. Als ik met vakantie ben neem ik geen laptop mee en raadpleeg ik ook niet voortdurend mijn gsm. Respect kan dus vele richtingen uit. Als manager probeer ik ook het familiegevoel aan te wakkeren.

Een jaarlijkse informele bijeenkomst met de partners moet dit mogelijk maken. Maar ik ben ook realistisch.

Met de ene lukt dat beter dan met de andere.”

Dat ene cijfertje onderaan de tabel Vandaag behoort Vesuvius tot het Britse conglomeraat Cookson. Hoe is het om voor de Britten te werken?

Rony Van Belle: “Hier in Oostende is er maar weinig Brits aan onze manier van werken. We hangen vooral af van het Europese hoofdkwartier dat in Brussel gevestigd is en dat momenteel door een Fransman wordt geleid. Dit bedrijf is een onderdeel van een multinational die in Europa vijf vestigingen telt (Spanje, Italië, Tsjechië, Polen en België) waar overal gelijkaardige producten worden gemaakt.

Het feit van voor een multinational te werken, is veel meer bepalend voor onze cultuur dan welke Britse invloed dan ook. We genieten een zekere autonomie, maar die is ook niet eindeloos. Binnen een grote groep werken, betekent

INTERVIEW

aantrekkelijk is voor het aantrekken van nieuwe bedrijven. Hier wordt toch maar mooi het tegenovergestelde bewezen. Wat deed het Britse moederhuis kiezen voor Oostende?

Rony Van Belle: “Veel had te maken met de geografische inplanting. Onze grondstoffen die van over de hele wereld komen, worden ingeklaard via de haven van Antwerpen.

Oostende ligt in die logistieke optiek binnen handbereik.

De hoofdaandeelhouder zag bovendien ook het voordeel van een nieuwe fabriek naast een reeds bestaande fabriek. Zelfs de grond lag hier klaar voor een investering.

Ook voor het aanwerven van personeel maakte dat veel zaken gemakkelijker.”

Maar de loonkost, de loonlast en de fiscale druk pleiten toch niet meteen voor een vestiging in Vlaanderen?

Dat moet de aandeelhouder toch ook weten.

Rony Van Belle: “Ik schat dat de loonkost in onze Tsjechische fabriek zowat een derde lager ligt. Maar binnen de groep was Oostende de ouderdomsdeken en toch ook nog altijd een beetje het lichtend voorbeeld voor de anderen.

Dat heeft met traditie maar ook met een positieve reputatie doorheen de jaren te maken.”

‘Binnen de groep is Oostende de ouderdomsdeken en toch ook nog altijd een beetje het lichtend voorbeeld voor de anderen. Dat heeft met traditie maar ook met een positieve reputatie doorheen de jaren te maken.’ ook dat er nauwlettend toegekeken wordt op elke euro die uitgegeven wordt zonder dat er een onmiddellijk rendement tegenover staat. Die aanpak maakt het de filialen niet altijd gemakkelijk. Binnen een multinational moet bijna letterlijk alles wijken voor dat ene cijfertje onderaan de tabel. Alsof andere zaken niet belangrijk kunnen zijn.

Maar goed, we hebben uiteraard ook de voordelen van een grote multinational.”

In 2007 kwam er een tweede vestiging, een fabriek van 6.500m2 meter die een investering vertegenwoordigde van 12 miljoen euro. Dit filiaal levert nu grondstoffen aan voor heel Europa. Het heet dat Oostende niet altijd even

Vergelijk deze vestiging nog eens met andere bedrijven binnen dezelfde groep. We denken hier vooral aan de Oost-Europese collega’s. Wat heeft deze vestiging meer en wat minder?

Rony Van Belle: “Over de kost hebben we het al gehad.

Ik denk dat ons filiaal vooral het voordeel heeft van de flexibiliteit. Flexibiliteit op de werkvloer, maar ook flexibiliteit in de wetgeving. Als er, zoals tijdens de laatste maanden van 2008, een heuse crisis uitbreekt en het orderboekje pijlsnel naar beneden zakt (we zagen toen een terugval tot 25%), kennen we hier nog het stelsel van de economische werkloosheid. Toen de conjunctuur hernam – in ons geval al in 2009 - konden we ultrasnel de draad van de bestel-

Ondernemers 9 11 mei 2012

13

14

Ondernemers 9 11 mei 2012

lingen weer opnemen. Dat zou in andere landen moeilijker geweest zijn.”

Geen enkel bedrijf leeft op een eiland en u heeft hier niets dan ondernemers als buren. Ontstaat daar ook een netwerk uit, of overleggen jullie al eens met elkaar over thema’s die iedereen aanbelangen? Zoals de gebrekkige ontsluiting van de industriezone Zandvoorde en Plassendale met het openbaar vervoer, om maar iets te noemen.

Rony Van Belle: “Dat overleg is zo goed als onbestaande en dat is best jammer. Ik zou ook wel eens van collega’s willen horen hoe zij omspringen met bijvoorbeeld sociaal overleg. Dat zou erg leerrijk kunnen zijn. Dat het niet gebeurt, heeft volgens mij te maken met de haast van elke dag.

Misschien zou dit een uitgelezen mobilisatieopdracht kunnen zijn voor Voka?”

In zijn jaarlijkse analyse hekelt professor Allaert altijd het gebrek aan samenwerking of clustering tussen de grote Oostendse bedrijven en de kmo’s. Heeft hij een punt?

Rony Van Belle: “Ik denk het wel. Wij werken al samen met een reeks kmo’s maar zijn nog steeds vragende partij voor meer samenwerking. Toelevering van mechanische onderdelen zou ons goed van pas komen bijvoorbeeld. Ook qua onderhoud zouden we nog steun kunnen gebruiken.

Nu komen we in soms absurde toestanden terecht. Laatst wilden we iemand aanwerven voor een onderhoudsfunctie. Wij boden een interimjob aan met de bedoeling door te groeien naar een vast contract. De vakbonden verzetten zich echter al een tijdje met hand en tand tegen het aanwerven van interimarissen. Weet je wat er finaal is gebeurd? Een onderaannemer heeft die jongen aangeworven en nu start die jongen hier toch.”

Wachten op constructieve voorstellen In 2009 deed u een bijna wanhopige oproep om personeel te vinden. Blijft dit een pijnpunt?

Rony Van Belle: “Absoluut. Dat had toen te maken met de opstart van onze tweede fabriek. Veel werknemers hebben zich toen verzet tegen het uurrooster: zes dagen continu werken, in ploegenstelsels uiteraard. Dat werd te zwaar bevonden en een aantal medewerkers zag dat niet zitten

ren in Brussel, opgelegd. Ik stel ook vast dat elke misstap van een ondernemer of een manager uitvergroot wordt tot niet realistische proporties. Men gaat uit van een mediabericht en het is alsof alle ondernemers of managers over dezelfde kam moeten geschoren worden. Soms wordt het een beetje grotesk. Zelf probeer ik altijd een positief constructieve relatie op te bouwen met vakbonden. Maar ik krijg overwegend een ‘njet’ op mijn voorstellen. Dat leidt tot net ietsje te veel confrontaties, die in mijn optiek niet nodig zijn. Breng je een visie op de lange termijn ter sprake, dan geeft de tegenpartij al helemaal niet thuis. Maar of ze dan ook een tegenvoorstel hebben? Hum, dat niet.

Dat maakt het er allemaal niet gemakkelijker op. Ik kom soms hoofdschuddend uit een ondernemingsraad omdat ik nog maar eens geen enkel constructief voorstel heb gehoord. Maar nogmaal: zo’n houding lijkt me expliciet aangestuurd vanuit de hogere vakbondstop.”

Hoe ervaarde u de grote staking van eerder dit jaar?

Rony Van Belle: “Het lag hier, zoals elders, behoorlijk plat.

Maar de militanten kwamen zeggen dat ze eigenlijk niet tegen het bedrijf zelf staakten. Het grootste probleem is dat bepaalde afspraken niet nagekomen worden.”

Maar eerlijk: wat dacht u toen u hoorde dat Bert De Graeve al tien jaar Bekaert leidt zonder ooit de grote vakbondsvertegenwoordigers ontmoet te hebben?

Rony Van Belle: “Ik hoef niet het proces van een ander te maken. Ook binnen onze multinational faalt het overleg en de communicatie nog danig, tot mijn grote spijt.

En wat De Graeve betreft? Ik kan niet anders dan dit een ontoelaatbare uitwas te noemen van het systeem.

Ook toen de bonus uitlekte, had hij op zijn minst een geste kunnen doen. Zo’n houding stoort me dus. Ik probeer me, als kleine manager, in ieder geval anders op te stellen. Ik ken mijn vakbondsmensen wél.”

Schaf al die kleine regeltjes af!

Innovatie is vrij belangrijk zoniet cruciaal in jullie bedrijf.

Hoe ontstaat innovatie in een groot bedrijf als dit?

Rony Van Belle: “Eerlijk is eerlijk: het grote denkwerk omtrent nieuwe producten speelt zich vooral af in ons

‘Ik merk bij de vakbonden een alsmaar groter wordende profileringsdrang. Volgens mij wordt dat van bovenaf, zeg maar vanuit de hoofdkwartieren in Brussel, opgelegd.’ en verliet het bedrijf. Interims waren toen nog mogelijk als selectiemethode, nu niet meer. Nog dit jaar komt er gelukkig een wet die de interimarbeid als selectiemethode regelt.”

Hoe is uw ervaring met het personeel, met de vakbonden? Het lijkt wel alsof het aloude Marxistische adagio van de klassenstrijd terug is? Bij de laatste grote staking lag het hier mooi plat.

Rony Van Belle: “Ik zal niet zo ver gaan te beweren dat we terug in de 19de eeuw beland zijn, maar het gaat allesbehalve de goede kant op. Ik merk bij de vakbonden een alsmaar groter wordende profileringsdrang. Volgens mij wordt dat van bovenaf, zeg maar vanuit de hoofdkwartie-

onderzoekscentrum in Noord-Frankrijk. Wat niet wil zeggen dat we niet nadenken over de productie zelf. Dat doen we uiteraard wel. Continu streven we naar verbeteringen.”

Is innovatie geen zaak van letterlijk alleman in het bedrijf?

Rony Van Belle: “Meer en meer. Vroeger werd alles van bovenaf bevolen. Die tijd is voorbij. We proberen alle medewerkers te stimuleren om mee te denken over wat er beter kan. Zoals ik ook medewerkers stimuleer om zich meteen verbaal uit te drukken. We leven te veel in een tijd waar alles in mails, tabellen of Excel sheets wordt gegoten.

We zijn vergeten dat directe communicatie en uitwisseling van ideeën tussen mensen buitengewoon waardevol is.

Het is niet evident om medewerkers daarvan te overtuigen.

Ze sturen liever een mailtje naar de persoon die naast hen op bureau zit. Ja dit is een pleidooi voor back to reality.”

Tot slot: zou u Oostende een bedrijfsvriendelijke stad noemen?

Rony Van Belle: “Bedrijfsvriendelijk of niet? Dat heeft bijna altijd te maken met de directe en persoonlijke contacten waarover je al dan niet beschikt. Ik hoorde mijn buurman klagen over de lange procedure toen hij zijn fabriek wilde uitbreiden. Hij had enkel en alleen de papieren ingevuld voor de administratie. Natuurlijk was dat lang wachten op een antwoord. Toen we in 2007 een nieuwe fabriek bouwden, heb ik onmiddellijk contact genomen met de burgemeester. Een of twee dagen nadien kwam hij hier langs voor meer info. Binnen de 14 dagen kwam ook Johan Vande Lanotte op bezoek en we gaven hem meteen alle nuttige info mee. Je hebt het dus voor een stuk zelf in de hand” Welke vraag heb je voor de volgende burgemeester?

Rony Van Belle: “Eén cruciale vraag: schaf toch eens al die kleine regeltjes af waarmee men bedrijven administratief vervolgt en fiscaal om de oren slaat. Een verschrikking is het. Zoveel belasting per vlag die voor de deur wappert.

Zoveel belasting voor de pancarte met de bedrijfsnaam.

En zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan. Iemand moet me toch eens komen uitleggen wat de zin daarvan is.

Volgens mij kost dat aan de administratie zelfs meer dan het opbrengt. Dat kan toch nooit de bedoeling zijn.”

(Tekst: Karel Cambien – Foto’s: Dries Decorte)

havennieuws

Zeebrugse transporteur groeit sterk in Luik

Middlegate Europe wint zilver in verkiezing ‘Transporteur van het Jaar’ Op basis van een doorgedreven focus op service en kwaliteit, werd Middlegate Europe de zilveren Transporteur van het Jaar. “Het is prachtig wanneer gewone mensen samen iets ongewoons presteren”, maakt CEO Kim Notman de vergelijking met de Mont Ventouxambities van zijn groep.

Middlegate Europe werd in 1989 opgericht door de Schot Charlie Notman (66), die na een professionele Belgische voetbalcarrière 16 jaar logistieke ervaring had opgebouwd.

Vandaag wordt het bedrijf geleid door zijn zoon Kim Notman (37).

“Vier jaar geleden namen wij het verlieslatende Middlegate UK over en maakten het opnieuw rendabel. Sinds twee jaar woon ik ginds om de zaken beter te kunnen opvolgen.

Je kunt beter richting geven wanneer je aanwezig bent.

Ik werk afwisselend twee weken in Hull, daarna twee weken in Zeebrugge”, vertelt CEO Kim Notman. Vorig jaar in mei nam hij het bedrijf over van de familie. Zijn broer Peter (42) is verantwoordelijk voor het onderhoud van de vrachtwagens. Bij Middlegate Europe in Zeebrugge werken 46 mensen, in Hull 45. Sinds 2007 heeft het bedrijf ook een afdeling in Luik met 23 medewerkers.

Wat zoekt een havenbedrijf in Luik?

Kim Notman: “Onze corebusiness is uiteraard logistieke dienstverlening – opslag, transport en distributie – van en naar het Verenigd Koninkrijk en Ierland. Luik is echter beter gelegen voor distributie en groupage naar Duitsland, Frankrijk en de Benelux. In 2007 stichtten we in Luik Middlegate Express & Logistics, dat ook wereldwijde express-

vracht behandelt. Na een jaar namen we TSE Logistics over, een distributeur met eigen bestelwagens. Ondanks de crisis blijven we in Luik sterk groeien, dit jaar zelfs met 67%.”

Waaraan dankt u de tweede plaats in de wedstrijd ‘Transporteur van het Jaar’, georganiseerd door het vakblad Truck & Business?

Kim Notman: “Vooral aan onze focus op klantgerichtheid. Wij spreken van ’service 99,99% plus’. We werken voor de sectoren voeding, staal, automotive en papier.

Onze belangrijkste activiteit is de aanlevering van verpakkingsfilm voor de voedingsindustrie. Hierin werken wij voor de grootste wereldspelers, namen mogen wij contractueel echter niet noemen. Denk bijvoorbeeld aan chipszakjes, labels voor colaflesjes, ijscrème, enzovoort. Wij stockeren en leveren op afroep. Dit vraagt heel veel van je mensen op operationeel vlak. De on time delivery performance is zeer belangrijk, je móet op tijd leveren. Als je aan de klant een ‘ja’ geeft, moet je dit ook waarmaken. Ons familiebedrijf is groot genoeg om dit te kunnen waarmaken, maar nog klein genoeg om flexibel te blijven. We willen groeien zolang we onze beloftes nakomen, en dat is dus op tijd leveren.”

Ook uw aandacht voor veiligheid werd erkend?

Kim Notman: “Sinds tien jaar hanteren we het kwaliteitssysteem ISO 9001:2008. In het begin stonden we sceptisch tegen de investering in tijd, geld en administratie.

Maar gaandeweg ondervonden we dat een duidelijke orde je vooruit helpt. We haalden ook een AIB-certificaat voor hygiëne en voedselveiligheid, een must voor de grote voedingsklanten. Daarbij worden bijvoorbeeld in het magazijn letterlijk de vliegende insecten geteld. Daarnaast besteden we heel veel aandacht aan de chauffeurs, die onze ambassadeurs op de weg zijn. Zij krijgen specifieke training voor het transport van chemische stoffen. Dit jaar is het doel het behalen van het milieucertificaat ISO 14001 als deel van ons duurzaam groen beleid en daarna mikken we op het TAPA-certificaat (Technology Asset Protection Association) specifiek voor transport en logistiek van hoogwaardige goederen.”

Hoe ziet u de toekomst?

Kim Notman: “Tegen 2016 mikken we op de top-40 van Belgische transportbedrijven, nu bezetten we plaats 106 met de vestiging Zeebrugge alleen (20 miljoen euro omzet). Daarvoor is een jaarlijkse groei van 10 tot 20% nodig. Vandaag is Zeebrugge onze hoofdzetel, maar als ondernemer moet ik vooruit kijken. België is de duurste van de Europese klas en er zit ook veel regelgeving in de weg. Zo wilden wij vanop onze drie versnipperde locaties in de Transportzone graag naar één site in de achterhaven, maar we botsten op de vakbonden die wilden dat wij de medewerkers het statuut van havenarbeider zouden toekennen. Vandaag zijn al onze niet-chauffeurs ingeschreven als bediende, zowel de mensen van het kantoor als het magazijn. Als het bedrijf hier kan groeien, graag. Zo niet, dan maar in Hull en in Luik. In Hull bouwen we tegen september zowel een nieuw magazijn als een kantoor en in Luik verhuisden we zopas naar de luchthaven van Bierset.

We blijven uitkijken naar extra vestigingen, vanuit de visie een kantoor in elk West-Europees land.” (RJ)

www.middlegate.be

De Mont Ventoux op Middlegate brengt op een originele manier medewerkers uit de drie vestigingen samen. “Vanuit Zeebrugge, Luik en Hull vormen 17 mensen van alle operationele niveaus één wielergroep. We kochten voor iedereen een fiets en outfit. Zelf had ik niet meer gefietst sinds mijn 18e en voor sommige Britten was het zelfs helemaal nieuw. Samen reden we al de Grinta! Challenge en de Ronde van Vlaanderen. Ons grote doel wordt de driedubbele beklimming van de Mont Ventoux ten voordele van het Kinderkankerfonds. Het is prachtig wanneer gewone mensen samen iets ongewoons presteren.”

In samenwerking met

Kim Notman: “We blijven uitkijken naar extra vestigingen, vanuit de visie een kantoor in elk West-Europees land.”

Foto MVN

www.apzi.be

Ondernemers 9 11 mei 2012

15

16

Ondernemers 9 11 mei 2012

:%0 - 4%' 1%%/8 9; 6)'='0%+):)640-',8-2+ 0-',8)6 )2 (-) :%2 %& -2&):

/EVIR 6SQFEYX 1MPMIYZIVERX[SSVHIPMNOI ;IWX )YVSTE %& -R&IZ

±(I QIVOIR ZER %& -R&IZ FVIRKIR QIRWIR WE QIR ,IX ^MNR QIVOIR HMI NI TVSIJX IR FIPIIJX (YYV^EQI VIPEXMIW EERKEER QIX GSRWYQIRXIR IR HYYV^EEQ SRHIVRIQIR MW HYW IIR FIPERKVMNO SRHIVHIIP ZER SR^I QMWWMI )R HEEV LSSVX VIG] GPEKI FMN (I [IXXIPMNOI ZIVTPMGLXMRKIR ZSSV HI VIG]GPEKI ZER FIHVMNJWQEXMKI ZIVTEOOMRKIR ^MNR MIXW QMRHIV ZER^IPJWTVIOIRH (EEVSQ HSIR [I FIVSIT ST :%0 - 4%' >MN RIQIR HI EHQMRMWXVEXMI IR PSKMWXMIOI STZSPKMRK ZER SRW SZIV >I ZIV^EQIPIR ZSSV SRW EPPI RSHMKI HEXE IR VETTSVXIVIR LMIV SZIV EER HI SZIVLIMH &SZIRHMIR WXMQYPIVIR ^I SSO HI VIG]GPEKI ZME ½ RERGMtPI MRGIRXMZIW :%0 - 4%' QEEOX HI VIG]GPEKI ZIVTPMGLXMR KIR ZSSV SRW IR ZSSV QIIV HER ERHIVI FIHVMNZIR IIR TEO PMGLXIV >S ^MNR [I ^IOIV MR SVHI QIX HI [IXKIZMRK IR FIWTEVIR [I OSWXFEVI XMNH IR IRIVKMI 9 RIIQX XSGL SSO Y[ ZIVERX [SSVHIPMNOLIMH EPW FIHVMNJ ST LIX ZPEO ZER QMPMIY#²

1IIV [IXIR# &IP SJ OMNO ST [[[ ZEPMTEG FI

OptimaT en Medgenix dragen energie-efficiëntie hoog in het vaandel

‘Machines niet langer laten draaien dan nodig, bespaart je veel’ Met de stijgende energieprijzen heeft elk bedrijf er baat bij om zijn gas- en elektriciteitsverbruik zo efficiënt mogelijk te houden.

Maar op je eentje de gepaste maatregelen treffen, is niet vanzelfsprekend. Het Lerend Netwerk Energie van Voka West-Vlaanderen laat toe om met collega-bedrijven tips & tricks uit te wisselen, en waardevolle informatie van experts te ontvangen.

“Tijdens de kick-off van de tweede reeks sessies hebben we een aantal onderwerpen gekozen die we verder willen uitdiepen”, vervolgt Geert Vangheluwe. “Zo hebben we specifiek gewerkt rond warmterecuperatie, relightning, free cooling en andere vormen van energierecuperatie en -besparing.” Niet elk onderwerp is meteen op jouw onderneming van toepassing, merkt hij op. “Maar als je spreekt over hogerendementsmotoren of perslucht, heeft elk bedrijf daar wel mee te maken.”

OptimaT, de beschutte werkplaats voor mensen met een arbeidshandicap uit Lichtervelde, zijn als het ware tien kmo’s onder één dak. De energiebehoeften zijn groot, de nood aan energie-efficiëntie al evenzeer.

Kleine en grote ingrepen

Milieucoördinator en preventieadviseur Andy Vandekerckhove is sinds het eerste traject een enthousiaste deelnemer aan het Lerend Netwerk Energie van Voka West-Vlaanderen. “Of het nu om een kmo of een grotere onderneming gaat, we kunnen allemaal van elkaar leren. Want je merkt snel dat je met dezelfde vragen rond energiebesparing zit.

Ik blijf er ook graag aan deelnemen – ik ben nu aan mijn derde traject bezig – omdat je telkens met nieuwe bedrijven in contact komt. De combinatie van dat netwerk en de informatie-uitwisseling die eruit voortvloeit met de onafhankelijke, professionele sprekers is erg waardevol.”

Dat zegt ook Production Supervisor Geert Vangheluwe van Medgenix uit Wevelgem. “De sprekers zijn geen verkopers.

Je kunt er dus van op aan dat je de best mogelijke informatie krijgt, zonder bijbedoelingen.”

Medgenix maakt deel uit van de Omega Pharma-groep, en produceert geneesmiddelen en cosmetica. Geert Vangheluwe neemt voor het tweede jaar deel aan het Lerend Netwerk Energie. “Als farmaceutisch bedrijf moet je je aan bepaalde normen houden qua luchtvochtigheid, temperatuur, luchtkwaliteit… Allemaal energieopslorpende zaken.

We zochten daarom naar manieren om het verbruik onder controle te houden. Maar hoe blijf je door de bomen het bos zien? Bij Voka volg ik al het Lerend Netwerk Productiechefs, wat me goed bevalt, vandaar dat ik eenzelfde aanpak rond energie wel zag zitten.”

Meten is weten, zegt het cliché, dat daarom niet minder waar is. “Daar zijn we bij Medgenix ook mee begonnen, op basis van tips die ik daarover kreeg in het netwerk”, zegt Geert Vangheluwe. “Bijvoorbeeld, wat moet er ’s avonds en ’s nachts eigenlijk nog draaien? Kunnen we er geen tijdschakelaar tussen zetten? Daarna heb ik onze grootverbruikers bepaald en onderzocht hoe we die minder energie konden laten slikken. We zijn nu bijvoorbeeld een free cooling-project aan het uitwerken, waarmee je het koelwater laat voorkoelen via de buitenlucht. We willen ook ons warm reinigingswater gaan produceren gebruikmakend van de warmte van onze compressoren, waarmee we in de winter trouwens ook onze magazijnen op temperatuur kunnen houden. Bij het vervangen van machines houden we ook rekening met de best beschikbare techniek om aan onze behoeftes te voldoen die tegelijk een grote focus legt op energie-efficiëntie.”

OptimaT begon met de verlichting in en rond de gebouwen aan te pakken. “Verlichting maakt één vierde van ons totaalverbruik uit”, zegt Andy Vandekerckhove. “We zijn ook gaan besparen op perslucht, en in het lerend netwerk heb ik heel wat opgestoken over warmterecuperatie via de motoren. We hebben ook een monitoringsysteem geïnstalleerd voor de gezamenlijke aansturing van onze drie compressoren. En zo hebben we stelselmatig heel wat grote en kleine besparingsmaatregelen gerealiseerd.”

“Neem nu onze poederlakinstallatie, onze grootste verbruiker. Wij hebben een reeks acties ondernomen om bijvoorbeeld de pompen van de sproeitunnel niet continu te laten draaien. Via lasersturing treden ze nu alleen in werking als metalen producten op de lijn passeren. Je moet als bedrijf natuurlijk kijken over welke periode je de investering terugverdient. Maar machines bijvoorbeeld niet langer laten draaien dan nodig of de klok van de buitenverlichting anders afstellen, kost je niks en levert ook een besparing op.”

Dossier Milieu & Energie

Andy Vandekerckhove: “Of het nu om een kmo of een grotere onderneming gaat, we kunnen allemaal van elkaar leren. Want je merkt snel dat je met dezelfde vragen rond energiebesparing zit.” Foto JD

Vinger aan de pols Tweewekelijks monitort Andy Vandekerckhove het energieverbruik, dat in tabellen wordt gegoten en hem toelaat om kort op de bal te spelen. “Het is moeilijk om de energiebesparing in totale cijfers weer te geven, omdat wij als beschutte werkplaats geen grote vaste productielijnen hebben, waardoor het onmogelijk is om de energiekosten per product na te gaan. Maar de energiemonitoring toont mij of er ergens een abnormaal groot verbruik is, en leert ook dat de inspanningen wel degelijk opbrengen.”

“Ook ik kan er moeilijk een totale besparing op kleven,” zegt Geert Vangheluwe, “maar de jongste drie jaar hebben wij ons energieverbruik qua gas en elektriciteit kunnen handhaven op hetzelfde niveau, ondanks een sterk verhoogde productie.” (JD)

Wat is het Lerend Netwerk Energie?

Het uitgangspunt van het Lerend Netwerk Energie is dat succesvolle bedrijven ook groeien door kostenposten als energie onder controle te houden. Het biedt aan energieverantwoordelijken de kans om, gedurende tien maandelijkse sessies, praktijkervaringen en tips uit te wisselen op het vlak van energiethema’s, kostenbesparende ingrepen en een efficiënt energiebeleid. Deze ervaringsuitwisseling wordt begeleid door meters en peters, en door gastexperts.

Het volgende Lerend Netwerk Energie start op donderdag 20 september 2012 en eindigt in juni 2013.

De sessies vinden maandelijks plaats van 16 tot 19 uur in de deelnemende bedrijven.

Meer informatie: Tine Maes, tel. 056-23 50 48 www.voka.be/west-vlaanderen

Geert Vangheluwe: “De jongste drie jaar hebben wij ons energieverbruik qua gas en elektriciteit kunnen handhaven op hetzelfde niveau, ondanks een sterk verhoogde productie.” Foto JD

www.optimat.be www.medgenix.be

Ondernemers 9 11 mei 2012

17

Elexys

energieleverancier voor uw KMO

Een duidelijke offerte Een transparante facturatie Geen verdoken indexeringen

Elexys is een puur Belgische onderneming die elektriciteit levert aan Belgische KMO’s. Door het strak business model kan Elexys altijd scherpe prijzen hanteren. Bovendien huldigt Elexys het principe van de totale transparantie: in price setting, in advies, in facturatie en in dienstverlening. Elexys houdt niet van verdoken indexeringen, additionele kosten voor netverliezen, verborgen indexaties,‌ Elexys adviseert u een contract op maat, zowel in contracten voor aankoop als verkoop van elektriciteit. Bij Elexys weet u wat u mag verwachten, wat u zal krijgen voor welke prijs, nu en in de toekomst.

No more, no less.

Elexys nv Brugsesteenweg 73 r 8520 Kuurne r Tel. 056/364480 r info@elexys.be

adv_ok.indd 3

www.elexys.be

3/05/12 10:30

Dossier Milieu & Energie

Vanhalst uit Wevelgem behaalde in 2011 het West-Vlaams Charter Duurzaam Ondernemen

Vanhalst plant een ‘levensbos’ aan Vanhalst uit Wevelgem brengt duurzaam ondernemen op veel vlakken in de praktijk.

In 2011 behaalde het bedrijf het West-Vlaams Charter Duurzaam Ondernemen, en als uitloper daarvan besliste het om op een ongebruikt stuk bedrijfsterrein een ‘levensbos’ met populieren aan te planten. Die kunnen na vijf jaar geoogst worden om te verwerken tot biomassa: een perfecte grondstof om schone energie mee op te wekken.

Vanuit zijn kantoor kijkt Frank Vanhalst sinds kort uit over een bos stekken die zullen uitgroeien tot stevige populieren. Onlangs is immers de kiem van het ‘levensbos’ gezaaid op een stuk ongebruikte bedrijfsgrond. “Daarmee is de cirkel rond, maar laat mij beginnen bij het begin van de cirkel: onze missie die we in 2007 hebben herwerkt naar aanleiding van de verhuizing naar ons nieuwe gebouw”, zegt Frank Vanhalst. “Die gaat onder meer uit van een groot respect voor mens en omgeving. Vandaar dat we in 2010 het West-Vlaams Charter Duurzaam Ondernemen hebben ondertekend en een tienpuntenplan hebben uitgewerkt, waarbij ieder van onze tien medewerkers verantwoordelijk werd voor minimaal twee actiepunten. In 2011 hebben we het certificaat ook gehaald.”

bos aanleggen. Het moet om een ‘aanplant’ gaan, die minstens om de zeven jaar gerooid wordt. Het ARBOR-project (dat de ontwikkeling en gebruik van biomassa in NoordWest-Europa wil stimuleren, red.), bij ons gecoördineerd door de provincie, bood uitkomst”, legt Frank Vanhalst uit.

“De bomen zijn uiteindelijk bedoeld om te verwerken als biomassa. Elke vijf jaar kan geoogst worden. Eén zo’n veld genereert 9 ton houtsnippers, wat met de huidige technologie overeenkomt met 2.500 liter stookolie. Dat kunnen we in ons bedrijf zelf niet verwerken. Daarom zijn we een partnership aangegaan met Vyncke Energietechniek uit Harelbeke, die eveneens in dit project is ingestapt, en een ketel ontwikkelt waarin deze biomassa op een efficiënte manier in energie kan worden omgezet.”

“Het levensbos maakt onze klanten en stakeholders ook duidelijk dat we een leefbare omgeving willen helpen creëren”, gaat Vanhalst verder. “Want één volwassen populier zorgt voor voldoende zuurstof voor twee volwassen mensen gedurende een jaar. Dat betekent concreet dat ons ‘levensbos’ 2.000 mensen van zuurstof zal voorzien.

Klanten en medewerkers zijn trouwens peter of meter van één van de bomen. In een leefbare omgeving worden uiteindelijk meer kinderen geboren en zo is de cirkel voor Vanhalst helemaal rond.”

Biomassa wordt energie

Nieuwe naam

Tijdens de audit van het actieplan bracht de provincie het idee van het aanplanten van ‘kort omloophout’ aan. “Omdat het om een bedrijventerrein gaat, mag je niet zomaar een

Vanhalst bestaat sinds 1968, opgericht door de ouders van huidig zaakvoerder Frank Vanhalst als banketbakkerij. “Mijn moeder was de meest ondernemende, mijn

Frank Vanhalst: “De bomen van ons levensbos zijn bedoeld om te verwerken als biomassa. Het veld genereert 9 ton houtsnippers, wat overeenkomt met 2.500 liter stookolie.”

Foto JD

vader was vooral creatief sterk. Een perfecte combinatie”, zegt hij. “In de jaren 1970 zijn mijn ouders in hun bakkerij in Izegem begonnen met het aanbieden van doopsuiker, en in de jaren 1980 zijn ze gaan doorverkopen aan andere zaken.

Nog eens tien jaar later gingen ze professionele beurzen aandoen. Toen ik er in 2002 bij kwam, hebben we ons businessmodel aangepast.”

Vanhalst ontwikkelt geboorte- en andere geschenken voor zijn eigen consumentenmerknaam, bb-collections, maar bijvoorbeeld ook voor Pericles en private labels.

En daarnaast wist het licenties binnen te halen om te mogen werken met merknamen als Nijntje en Bumba.

“Wij waren de eersten in onze merken die met zo’n licentieaanpak zijn begonnen”, zegt Frank Vanhalst.

Door de evolutie van de voorbije jaren was de naam van het bedrijf wat misleidend geworden, want Vanhalst doet inmiddels veel meer dan geboortegeschenken en -artikelen, doopsuiker, communiecadeaus, huwelijksbedankjes enzovoort verhandelen. De firma bedénkt ze namelijk ook.

Bijgevolg kreeg de firma begin dit jaar een nieuwe naam: ‘Vanhalst 2 give & enjoy’. Per jaar verkopen ze ongeveer 3 miljoen geschenkjes, in eigen land, maar ook in Frankrijk, wat een belangrijke groeimarkt is. (JD)

www.vanhalst.be

Ondernemers 9 11 mei 2012

19

20

Ondernemers 9 11 mei 2012

VITO ŝƐ ĞĞŶ ƚŽŽŶĂĂŶŐĞǀĞŶĚ ƵƌŽƉĞĞƐ͕ ŽŶĂĬ ĂŶŬĞůŝũŬ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐͲ ĞŶ ĂĚǀŝĞƐͲ ĐĞŶƚƌƵŵ͕ ĚĂƚ ŝŶŶŽǀĂƟ ĞǀĞ ƚĞĐŚŶŽůŽͲ ŐŝĞģŶ ĞŶ ǁĞƚĞŶƐĐŚĂƉƉĞůŝũŬĞ ŬĞŶŶŝƐ ƉƌĂŬƟ ƐĐŚ ƚŽĞƉĂƐďĂĂƌ ŵĂĂŬƚ ǀŽŽƌ ŽǀĞƌŚĞĚĞŶ ĞŶ ŝŶĚƵƐƚƌŝĞ͘ VITO ŝƐ ĂĐƟ ĞĨ ŝŶ ŵŝůŝĞƵͲ͕ ĞŶĞƌŐŝĞͲ ĞŶ ŵĂƚĞƌŝĂĂůƚĞĐŚŶŽůŽŐŝĞ͕ ŝŶĚƵƐƚƌŝģůĞ ƉƌŽĚƵĐƟ ĞͲ ĞŶ ƉƌŽĐĞƐƚĞĐŚŶŽůŽŐŝĞģŶ ĞŶ ĂĂƌĚŽďƐĞƌǀĂƟ Ğ͘ VITO ůĞǀĞƌƚ ŝŶƚĞůůŝŐĞŶƚĞ ĞŶ ŬǁĂůŝƚĂͲ Ɵ ĞǀĞ ŽƉůŽƐƐŝŶŐĞŶ ǁĂĂƌ ŐƌŽƚĞ ĞŶ ŬůĞŝŶĞ ďĞĚƌŝũǀĞŶ ĐŽŶĐƵƌƌĞŶƟ ĞĞů ǀŽŽƌĚĞĞů ƵŝƚͲ ŚĂůĞŶ͕ ĞŶ ŽďũĞĐƟ ĞĨ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬ͕ ƐƚƵĚŝĞƐ ĞŶ ĂĚǀŝĞnjĞŶ͕ ĚŝĞ ŝŶĚƵƐƚƌŝĞ ĞŶ ŽǀĞƌͲ ŚĞĚĞŶ ŝŶ ƐƚĂĂƚ ƐƚĞůůĞŶ ŚƵŶ ƚŽĞŬŽŵƐƚͲ ďĞůĞŝĚ ƚĞ ďĞƉĂůĞŶ͘

VOKA_West-Vlaanderen_233bx164h.indd 1

VITO͛Ɛ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬ ǀŝŶĚƚ njŝũŶ ƚŽĞƉĂƐƐŝŶŐ ŝŶ ŶŝĞƵǁĞ͕ Ğĸ ĐŝģŶƚĞ ĞŶ ŐŽĞĚŬŽƉĞƌĞ ƉƌŽĚƵĐƟ ĞƚĞĐŚŶŽůŽŐŝĞģŶ͕ ǀĞƌŵŝŶĚĞƌĚ ĞŶĞƌŐŝĞǀĞƌďƌƵŝŬ͕ ďŝŽŵĂƚĞƌŝĂůĞŶ͕ ŐĞnjŽŶĚŚĞŝĚƐnjŽƌŐ͕ ŵŝůŝĞƵnjŽƌŐ ĞŶnj͕͘ ĂůƐŽŽŬ ŚĞƚ ŝŶ ŬĂĂƌƚ ďƌĞŶŐĞŶ ĞŶ ŵŽŶŝƚŽƌĞŶ ǀĂŶ ĚĞ Ğī ĞĐƚĞŶ ǀĂŶ ŬůŝŵĂĂƚƐǁŝũnjŝŐŝŶŐ͘ ,ŝĞƌďŝũ njŝũŶ ŚĞƚ ǀƌŝũǁĂƌĞŶ ǀĂŶ ŚĞƚ ůĞĞĨŵŝůŝĞƵ ĞŶ ŚĞƚ ĚƵƵƌnjĂĂŵ ŐĞďƌƵŝŬ ǀĂŶ ĞŶĞƌŐŝĞ ĞŶ ŐƌŽŶĚƐƚŽī ĞŶ ƐƚĞĞĚƐ ƉƌŝŽƌŝƚĂŝƌ͘ VITO͛Ɛ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐĐĞŶƚƌƵŵ ŝƐ ŐĞǀĞƐͲ Ɵ ŐĚ ŝŶ DŽů͕ ŵĞƚ ƐĂƚĞůůŝĞƚŬĂŶƚŽƌĞŶ ŝŶ ĞƌĐŚĞŵ ĞŶ KŽƐƚĞŶĚĞ͘

VITO ƚĞůƚ ĐŝƌĐĂ ϲϬϬ ŚŽŽŐŐĞŬǁĂůŝĮ Ͳ ĐĞĞƌĚĞ ŵĞĚĞǁĞƌŬĞƌƐ Ƶŝƚ ĚŝǀĞƌƐĞ ƐƉĞĐŝĂůŝƐŵĞŶ ĞŶ ǁĞƌŬƚ ƐĂŵĞŶ ŵĞƚ ƐĞĐƚŽƌĨĞĚĞƌĂƟ ĞƐ ĞŶ ŚƵŶ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐͲ ĐĞŶƚƌĂ͕ ƵŶŝǀĞƌƐŝƚĞŝƚĞŶ ĞŶ ŚŽŐĞƐĐŚŽůĞŶ͕ ƵƌŽƉĞƐĞ ŽŶĚĞƌnjŽĞŬƐŝŶƐƟ ƚƵƚĞŶ͕ ͘​͘​͘

VITO NV Boeretang 200 - 2400 MOL sŽŽƌ ŵĞĞƌ ŝŶĨŽƌŵĂƟ Ğ͕ ŶĞĞŵ ǀƌŝũďůŝũǀĞŶĚ ĐŽŶƚĂĐƚ ŽƉ ŵĞƚ <ĂƌĞŶ sĂŶĚĞƌƐƚƌĂĞƚĞŶ ƵŝĚĞƌƉŽŽƌƚ Kĸ ĐĞ WĂƌŬ Ͳ ŝ h ^ 'ĂƐƚŽŶ ƌŽŵŵĞŶůĂĂŶ ϭϬ ;ďƵƐ ϭϬϭͿ ʹ ďůŽŬ ϯ ʹ ϮĚĞ ǀĞƌĚ͘ ͲϵϬϱϬ ' Ed ;>ĞĚĞďĞƌŐͿ dĞů͘ н ϯϮ ϱϵ Ϯϰ Ϯϳ ϲϬ Ͳ &Ădž н ϯϮ ϱϵ Ϯϰ Ϯϳ ϲϵ ŬĂƌĞŶ͘ǀĂŶĚĞƌƐƚƌĂĞƚĞŶΛǀŝƚŽ͘ďĞ ʹ www.vito.be

19/03/2012 13:32:55

Elexys levert vanaf 2013 naast elektriciteit ook gas aan bedrijven

‘Alleen door angst en onwetendheid van de klant, staat de grootste marktspeler nog altijd zo sterk’

Dossier Milieu & Energie

De energiemarkt transparanter en flexibeler maken: het was één van de ambities van Elexys, toen het in 2010 zijn vergunning kreeg als elektriciteitsleverancier. Op grote vraag van de ondernemingsmarkt start het Kuurnse bedrijf vanaf 2013 ook met de levering van gas. “De hele actuele discussie rond de energiemarkt is eigenlijk een vals debat.

De opstart van een aankoopcentrale voor elektriciteit zou een goede zaak zijn, maar het is een utopie dat de prijs op lange termijn nog zal zakken”, meent Jean-Charles Carrette van Elexys.

De interesse in de energiemarkt sluimert al langer bij Jean-Charles Carrette. Toch duurde het tot 2010 voor hij met Elexys een nieuw geluid in deze uiterst concurrentiële sector lanceerde. “Met Westlease en andere dochter- en zusterbedrijven hadden we in 2007 en 2008 al aanzienlijk geïnvesteerd in de installatie en het beheer van zonnepaneelinstallaties. Daarnaast leefde er bij ons, net zoals bij vele andere mensen, veel frustratie omtrent het gebrek aan transparantie op de elektriciteitsfactuur. Bovendien bleek het niet evident om voor het overschot aan stroom dat we met de zonnepanelen produceerden, een koper te vinden, onder meer omdat het erg moeilijk is om met de belangrijkste energieleveranciers te praten. Daarom beslisten we om zelf op die markt actief te worden.”

Geen evidente stap, want een vergunning krijg je pas als je over een karrenvracht aan technische en financiële competenties beschikt. “De solvabiliteits- en liquiditeitseisen zijn immens. Je moet kunnen bewijzen dat je vanaf dag één correct elektriciteit zal kunnen leveren. Bovendien is de elektriciteitsmarkt een heel IT-gedreven branche, maar daarin hebben we vanuit het Westlease-verhaal wel heel wat expertise opgebouwd.”

Variabele prijs Hoewel er in deze sector al heel wat concurrentie is, slaagde Elexys er toch in op korte tijd het vertrouwen van heel wat klanten te winnen. “We leveren uitsluitend aan verbruikers met een ondernemingsnummer. Dat varieert van beoefenaars van vrije beroepen tot industriële grootverbruikers.

Hoewel we vooraf vooral op de kmo’s hadden gemikt, merken we dat intussen ook heel wat grote spelers voor ons gekozen hebben. Dat danken we vooral aan mond-tot-

mondreclame, want op vlak van marketingbudget kunnen we niet optornen tegen de marktleiders.”

De eerste troef van Elexys is de prijs. “In vergelijking met andere klassieke spelers, zijn we 10 tot 20% goedkoper.

We werken niet met standaardcontracten, maar dokteren formules op maat uit. Bovendien bieden wij kmo’s ook een waaier aan contractformules aan, die bij onze concurrenten alleen voor de grootverbruikers zijn weggelegd. Steeds beter slagen we erin om onze klanten te overtuigen van contracten op basis van een variabele prijs. Niet evident, want mensen zien doorgaans alleen de voordelen van een vaste prijs: ‘minder risico’s op de volatiele energiemarkt’, ‘je weet hoeveel je zal betalen’ en ‘een vaste prijs is transparanter dan een variabele’ zijn de opmerkingen die we het meest horen. Wat mensen niet zien, is de torenhoge risicopremie die ze daarvoor moeten ophoesten. Wij scoren vooral sterk op de spotmarkt, waar actuele tekorten en overschotten aan elektriciteit worden verhandeld tegen de werkelijke prijs.”

Schaalvergroting De vergunning van gasleverancier is voor Elexys vooral belangrijk voor de schaalvergroting. “Als klanten naar ons overstappen, betalen we daarvoor een vrij hoge prospectiekost in vergelijking met de lage marges op de prijs.

Met deze nieuwe stap spelen we ook in op een recente vraag van veel klanten. Het aanbieden van twee energieproducten laat ons toe blijvend competitief te zijn.”

Eric Olivier en Jean-Charles Carrette: “De hele actuele discussie rond de energiemarkt is eigenlijk een vals debat.”

Foto Hol

Nucleaire rente naar België halen Intussen volgt Jean-Charles Carrette met grote belangstelling de actuele discussie rond de energieprijzen.

“De discussie over het gebrek aan concurrentie op deze markt, is eigenlijk een vals debat. Een blik op de website van de VREG (energieregulator) leert dat er voldoende aanbieders zijn. Het is vooral door de angst en onwetendheid van de klanten dat de grootste marktspeler nog altijd zo sterk staat. 60 tot 70% van de mensen heeft nog nooit een offerte aan een concurrent gevraagd, waardoor ze een gigantische prijs voor hun elektriciteit betalen.”

“De grootste gemiste kans zit op het niveau van de energieproductie. Electrabel GDF Suez strijkt een enorme nucleaire rente op voor energie die in onze kerncentrales, destijds gebouwd met geld van de Belgische belastingbetaler, wordt geproduceerd. Het zou een goede zaak zijn om één aankoopcentrale op te richten die alle nucleair geproduceerde energie opkoopt tegen een marge die voor Electrabel GDF Suez nog interessant genoeg is. Dan kan die centrale de elektriciteit zelf tegen de marktprijs verkopen, zodat de opbrengst daarvan tenminste voor de Belgische staat is.” (BVC)

www.elexys.be

Ondernemers 9 11 mei 2012

21

22

Ondernemers 9 11 mei 2012

Investeer mee!

125 euro per deelbewIjs

waterbehandeling op maat â&#x20AC;˘ apparatuur voor de waterbehandeling â&#x20AC;˘ chemicaliĂŤn voor stoom- en koelcircuits â&#x20AC;˘ analyse en technische ondersteuning

4 tot 6% netto-dividend want vrijstelling URHUHQGH YRRUKHIÂżQJ Lees het prospectus en teken voor 30 juni 2012 in op www.aspiravi-samen.be

Meulebeeksesteenweg 67, B-8700 Tielt T +32 (0)51 75 51 05, F +32 (0)51 75 51 06 info@ekopak.be, www.ekopak.be

B(NRSDNBDGYB [ PP LQGG

Adverteren in Ondernemers?

531_Advertenties.indd 2

BEDRIJVEN

CONTACT

DAGEN

1 9

BEDRIJVEN 7 & 8 DEC. 2011 14:00 - 21:00

CONTACT

DAGEN www.bedrijvencontact.be

25 november 2011 â&#x20AC;˘ Jaargang

www.bedrijvencontact.be

Gent X â&#x20AC;˘ Verschijnt tweewekelijks

Gent X â&#x20AC;˘ Verschijnt tweewekelijks

Claeys Verlichting is kind

aan huis bij wereldsterren

â&#x20AC;&#x201C; Reportage: Binnenscheepvaart

â&#x20AC;&#x201C; Dossier: Bedrijven Contactdagen

(uitgezonderd juli en augustus)

(uitgezonderd juli en augustus)

- Formen

een moeilijk, Made in Belgium isverhaa l geworden zoniet onmogelijk

1 5

19 â&#x20AC;˘ Prijs 8 euro â&#x20AC;˘ Afgiftekantoor

19 â&#x20AC;˘ Prijs 8 euro â&#x20AC;˘ Afgiftekantoor

Petra Dewilde en Luc Notredame

27/04/12 14:09

30 september 2011 â&#x20AC;˘ Jaargang

7 & 8 DEC. 2011 14:00 - 21:00

Contacteer François De Landsheer: Tel. 056 24 16 56, Francois.DeLandsheer@voka.be

- Brouwerij Bockor

er? Het mooiste Het vak van brouw er is en veelzijdigste beroep dat

Omer-Jean Vander Ghinste

Open Bedrijvendag 2011 â&#x20AC;&#x201C; Ondernemers-15.indd

Reportage: Internationale

carrière voor Brugse plantmanagers

â&#x20AC;&#x201C; Dossier: Afval & Milieu 23-09-2011 08:46:39

1

Automatische Palletcontrolelijn van DUMON Atelier Dumon heeft op vraag van enkele klanten een automatische palletcontrolelijn ontworpen. Deze lijn sorteert automatisch de slechte van de goede paletten.

Geen last meer van slechte paletten in uw automatisch magazijn.

De meeste storingen in automatische systemen zijn het gevolg van slechte pallets. In de palletcontrolelijn van Atelier Dumon gaan we de slechte paletten splitsen van de goede. Aan het begin van de lijn word een stapel paletten geplaatst. Soort, kleur, grote, goede en/of slechte paletten mogen gezamenlijk op het systeem losgelaten worden. Deze stapel palletten word automatisch onstapeld en gecontroleerd op 27 verschillende punten, zoals aanwezigheid van de

Voor meer informatie: www.dumon.com

planken en blokken, grote van de palet, stevigheid van de palet, â&#x20AC;Ś . Alle parameters zijn individueel aanpasbaar op het touchscreen en kunnen bijgevolg volledig gepersonaliseerd worden. Na de controle worden de palletten per soort gegroepeerd en terug gestapeld.

De palletcontrolelijn kan ook ingepast worden in volautomatische systemen. Zo kunnen ook geladen, volle palletten dezelfde controle ondergaan.

Atelier Dumon nv.

Eriestraat 6 - 8000 Brugge Tel: 050/312801 - Fax: 050/312804 atelier@dumon.com - www.dumon.com

Hogere aanschafprijs is geen struikelsteen voor Zweeds-Noorse rederij

Wallenius Wilhelmsen Logistics rijdt elektrisch In Zeebrugge nam Wallenius Wilhelmsen Logistics een eerste elektrische wagen in gebruik voor de verplaatsing van werknemers voor korte trajecten op en buiten de haventerreinen. Het is een nieuwe stap in een zorgvuldig uitgekiend traject naar een steeds milieuvriendelijker bedrijfsvoering. â&#x20AC;&#x153;Die eerste elektrische CitroĂŤn C-Zero is nu in een testfase voor de technici die de gebouwen onderhouden en service leveren aan de geparkeerde voertuigenâ&#x20AC;?, zegt Jo Temmerman, managing director bij Wallenius Wilhelmsen Logistics. â&#x20AC;&#x153;Op korte termijn zouden er een vijftal elektrische wagens moeten komen. We willen dit graag voor al onze voertuigen doortrekken, maar voor de busjes die meer mensen kunnen vervoeren, zijn er nog geen elektrische alternatieven beschikbaar. Daar opteren we nu voor blue technology met een lage uitstoot.â&#x20AC;?

De hogere aanschafprijs van een elektrische wagen was alvast geen struikelsteen. â&#x20AC;&#x153;De CitroĂŤn C-Zero kost zowat 20.000 euro, maar als je de lagere onderhoudsprijs en verzekering en het ontbreken van de kost voor benzine of diesel samentelt, komen we zeker in de buurt van een gewone wagen. Bovendien past zoâ&#x20AC;&#x2122;n elektrische wagen perfect in onze milieupolitiekâ&#x20AC;?, aldus Jo Temmerman.

Geen ondermijning van concurrentiekracht Wallenius Wilhelmsen Logistics blijkt helemaal doordrongen te zijn van groene waarden. â&#x20AC;&#x153;Met het Castor Green Terminal Project streven we tegen 2020 naar een zo lean & clean mogelijke werking in al onze activiteiten. Nu al wordt voor de carwash biologisch gezuiverd gerecycleerd water gebruikt, komen er binnenkort 4.000 m2 zonnepanelen op

5

9')'0+59'4-'0

Dossier Milieu & Energie

het dak van de Car-PDI en hopen we tegen eind dit jaar twee windmolens te kunnen laten draaienâ&#x20AC;?, somt Temmerman op.

Ook als groep investeert Wallenius Wilhelmsen Logistics enorm in milieutechnologie op de schepen. Tegen 2040 moet het conceptschip Orcelle in de vaart zijn. Dat zal volledig door natuurlijke energiebronnen worden aangedreven. In de ontwikkeling van nieuwe zeeschepen neemt WWL het voortouw en is het voortrekker op het vlak van vermindering van CO2- en nitratenuitstoot, vermindering van sulfiden in de brandstof en behandeling van microbiologische organismen in het ballastwater.

Ondanks die extra investeringen hoeft dit niet onmiddellijk de concurrentiekracht van het bedrijf te ondermijnen. â&#x20AC;&#x153;Veel van onze klanten, zoals de grote producenten in de auto-industrie, werken ook volop aan innovatieve milieutechnologieâ&#x20AC;?, weet Jo Temmerman. â&#x20AC;&#x153;Aan de top van die bedrijven is men er zich van bewust dat er op dat vlak iets moet gebeuren. Wat het mĂŠĂŠr kost, moeten we terugwinnen via onze productiviteit en onze prijzenpolitiek.â&#x20AC;?

Het personeel wordt nauw betrokken bij het milieubewustzijn van het bedrijf. â&#x20AC;&#x153;We hebben een wedstrijd uitgeschreven die ideeĂŤn voor een milieuvriendelijker bedrijfsvoering beloont. Bovendien krijgen de medewerkers doorgedreven online cursussen over de in het bedrijf toegepaste milieutechnieken en over milieubewustzijn in het algemeenâ&#x20AC;?, aldus Miriam Van Overmeire, HSE-manager bij Wallenius Wilhelmsen.

Jo Temmerman en Miriam Van Overmeire: â&#x20AC;&#x153;Wat het mĂŠĂŠr kost, moeten we terugwinnen via onze productiviteit en onze prijzenpolitiek.â&#x20AC;? Foto MVN

inzetten voor de havenarbeiders die scanwerkzaamheden doen en ons computersysteem up-to-date houdenâ&#x20AC;?, zegt Stefan Keereman van C-Ro. â&#x20AC;&#x153;De hoofdreden voor ons is de kostprijs. Het gaat hoofdzakelijk over korte verplaatsingen waardoor die elektrische wagens beter geschikt zijn dan dieselwagens.â&#x20AC;? (SD)

Ook andere Zeebrugse bedrijven testen momenteel elektrische wagens, maar niet altijd vanuit dezelfde groene filosofie. â&#x20AC;&#x153;Wij willen vanaf dit najaar vier elektrische Smarts

#

/

'

0

5

6

$'610%'064#.' $4''-9'4( )410&$'*#0&'.+0)

2GVKNNKQP $8$# $CTIKGUVTCCV +'2'4

1TKCP 08 $CTIKGUVTCCV +'2'4

YYY RGVKNNKQP EQO KPHQ"RGVKNNKQP EQO

YYY QTKCP PX EQO KPHQ"QTKCP PX EQO

6GN (CZ

'

www.2wglobal.com

4

-

%106#+0'48'4*774

6GTIC 08 8KLXG 6TCMGN 9#4')'/

5KPV 'NQQKU 8KLXG

$CTIKGUVTCCV +'2'4 YYY VGTIC DG KPHQ"VGTIC DG

6GN (CZ

Ondernemers 9 11 mei 2012

23

24

Ondernemers 9 11 mei 2012

ondernemers & co

Voor een ondernemer is het niet altijd mogelijk om een eigendomsrecht op een locatie te verwerven. Een recht van erfpacht, een recht van opstal of een recht van vruchtgebruik kan een stabiel gebruik mogelijk maken. Voor een ondernemer is een due diligence van de in tijd beperkte rechten op een bepaalde locatie soms geen overbodige luxe. In het licht van een nakende generatiewissel bij familieondernemingen kan het zelfs een must do zijn.

Location is everything. Een goede locatie vormt inderdaad de kransslagader van een succesvolle bedrijfsexploitatie. Bereikbaarheid, ruimte, visibiliteit of het feit dat een kruisbestuiving van belangen er wordt vergemakkelijkt, maken van een doorsneelocatie vaak een toplocatie.

De ondernemer geeft zo’n toplocatie niet graag uit handen. Als het even kan, probeert de ondernemer de locatie vast te houden door het goed in eigendom te verwerven.

Zo verleent een eigendomsrecht een pak meer rechten en bevoegdheden dan een huurovereenkomst. Een eigendomsrecht is principieel eeuwigdurend en onopzegbaar, wat niet kan worden gezegd van een huurovereenkomst.

Is de verwerving van een eigendomsrecht niet mogelijk, dan gebeurt het al eens dat een recht van erfpacht, een recht van opstal of een recht van vruchtgebruik op het goed wordt toegekend. Ook deze rechten maken een stabiel gebruik van de locatie mogelijk. Bovendien laten deze rechten ook toe dat de locatie als onderpand wordt aangewend om financiering te bekomen. Nadeel is wel dat deze rechten in tegenstelling tot het eigendomsrecht, slechts tijdelijk van aard zijn. Een recht van erfpacht kan maximaal voor 99 jaar worden gevestigd, een recht van opstal voor 50 jaar en een vruchtgebruik in hoofde van een rechtspersoon voor 30 jaar.

Niets belet echter dat deze tijdelijke rechten op het einde van hun loopduur worden hernieuwd. Die hernieuwing op het einde van het recht mag zowel tijdens de loopduur van het recht als aan het einde van het recht worden overeengekomen. Beide hypotheses zijn mogelijk. Ook mag de

De kracht van de locatie: een verwittigd ondernemer kent zijn rechten eigenaar zich bij aanvang reeds akkoord verklaren met een hernieuwingsoptie in hoofde van erfpachter, opstalhouder of vruchtgebruiker. Het enige wat niet toegelaten is, is dat de eigenaar zich van meet af aan zou engageren voor een erfpacht van meer dan 99 jaar, een opstalrecht van meer dan 50 jaar of een recht van vruchtgebruik van meer dan 30 jaar. Wel mogelijk is een recht van erfpacht van initieel 30 jaar, waarbij in de vestigingstitel reeds wordt overeengekomen dat de erfpachter de erfpacht bij het verstrijken van de termijn kan hernieuwen voor éénzelfde termijn.

Op dat ogenblik bestaat er maar een initieel engagement van de eigenaar voor 60 jaar, hetgeen ver onder de toegelaten 99 jaar ligt.

Een nadeel bij de hernieuwing van het recht is dat dergelijke hernieuwing pas mogelijk wordt na het verstrijken van de oorspronkelijke duur. Fiscaal blijkt dit niet altijd de meest vriendelijke oplossing te zijn. Bij opstal heeft de hernieuwing na het einde van de duur immers ook tot gevolg dat de natrekking zal spelen, met alle gevolgen van dien. Een wezenlijk nadeel indien er geen hernieuwingsoptie voor de erfpachter, opstalhouder of vruchtgebruiker bestaat, is dat de hernieuwing aan het einde van de rit ook nog door de eigenaar moet worden toegestaan.

Die kan op dat ogenblik met het goed andere plannen hebben. Met een beetje tegenslag behoort het eigendomsrecht op dat goed zelfs toe aan een andere tak van de familie en kan dit bij een generatiewissel in een familiebedrijf zelfs een middel worden om de andere tak te pesten of op kosten te jagen.

In de praktijk rijst dan ook de vraag of er naast de fiscaal dure hernieuwing, geen andere mogelijkheid bestaat om de bestaande exploitatie op dezelfde locatie verder te zetten die toelaat te anticiperen op de wrevel die bij een generatiewissel kan ontstaan. In dit verband komt de vraag vaak aan bod of de oorspronkelijke termijn van de erfpacht, het opstalrecht of het recht van vruchtgebruik niet tussentijds kan worden verlengd.

Mathieu Muylle: “In de praktijk rijst de vraag of er naast de fiscaal dure hernieuwing geen andere mogelijkheid bestaat om de bestaande exploitatie op dezelfde locatie verder te zetten.” Foto Hol

gesubstitueerd door een nieuwe termijn. Bestaat bijvoorbeeld een lopend opstalrecht van 30 jaar en beslissen de partijen na 20 jaar om de looptijd onmiddellijk te verlengen van 30 tot 50 jaar, dan vormt die onmiddellijke substitutie van de duur een verlenging.

De verlenging dient noodzakelijk te worden bedongen tijdens de oorspronkelijke duur van het recht. Is de oorspronkelijke duur al verstreken, dan is enkel de hernieuwing van het recht nog mogelijk. In de rechtspraak en rechtsleer bestond er lang twijfel of een verlenging van een recht van erfpacht, een opstalrecht of een recht van vruchtgebruik mogelijk was. Nader onderzoek heeft echter uitgewezen dat dit net als in het Franse en het Nederlandse recht moet kunnen, met dien verstande dat tussentijds geen verlenging kan worden overeengekomen die de som van de oorspronkelijke termijn samen met de duur van de verlenging voorbij de grens van 99, 50 of 30 jaar kan tillen (bij respectievelijk erfpacht, opstal of vruchtgebruik). Een recht van opstal met een looptijd van 40 jaar kan dus na 30 jaar worden verlengd met 20 jaar. Langer is uitgesloten, anders wordt de initiële duur van 50 jaar overschreden.

De verlenging moet worden onderscheiden van de hernieuwing. Bij de verlenging wordt de oorspronkelijke termijn

Mathieu Muylle, Delboo-Deknudt

Planning, bescherming en beheer van vermogens op topniveau Het referentie-advocatenkantoor inzake advies en procedure rond uw vermogen Delboo Deknudt Advocaten vormt een gespecialiseerd team met jarenlange ervaring in het begeleiden van vermogende particulieren. Wij nemen uw successieplanning in handen en optimaliseren de structuur van uw binnenlands en buitenlands vermogen. Wij adviseren u tevens bij uw vastgoedinvesteringen.

Wij behartigen uw belangen bij echtscheidings- of erfeniskwesties en staan u graag bij in fiscale en vastgoedgeschillen. Onze onafhankelijke en veelzijdige aanpak zorgt voor topniveau.

Franklin Rooseveltlaan 172/174 8790 Waregem Optimismelaan 1b3 1140 Brussel Paalsteen 5 9830 St-Martens-Latem

Delboo Deknudt adv. 23,3x8,5cm.indd 1

Tel. 056 62 51 00 Tel. 02 502 59 87 Tel. 09 220 51 10

Fax 056 62 51 01 Fax 02 502 83 06 Fax 09 281 18 80

www.delboodeknudt.be info@delboodeknudt.be

19/04/12 16:39

Omzeil de jaloezietaks Bedrijfswagens, vooral die met een hoge catalogusprijs en een hoge CO2-uitstoot, zijn sinds kort fiscaal veel minder aantrekkelijk. Moet u van auto veranderen? Of zijn er alternatieven?

De recente regeringsmaatregelen treffen vooral dure, zware auto’s. Het voordeel van alle aard bij zulke auto’s is bijna verviervoudigd, bij de klassieke gezinswagen is dat slechts toegenomen met 22,8% (zie tabel). Sommige marktspelers spreken dan ook van een jaloezietaks.

Prijs Wagen

CO2uitstoot

Voordeel 2011

Voordeel 2012

€ 120.000

292

€ 4.730,4

€ 18.514,29

€ 33.500

167

€ 2.968,4

€ 3.646,71

Maar moet u uw auto inruilen? U hebt verschillende opties:

Werkelijke beroepskosten Woont u ver van uw werk? Dan kan de aftrek van uw werkelijke beroepskosten het belastbare voordeel van alle aard compenseren. Voor uw woon-werkverplaatsing bedragen die beroepskosten 0,15 euro per afgelegde kilometer.

In het verleden was dit systeem meestal nadelig, omdat uw belastbaar voordeel steeg. Maar de nieuwe berekening van het voordeel van alle aard houdt geen rekening meer met het aantal afgelegde kilometers. Er is wel een grens: de kosten voor het woon-werktraject mogen nooit hoger zijn dan het bedrag van uw voordeel van alle aard, vermeerderd met de eigen bijdrage die u eventueel aan uw

Hoe groen is de nieuwe regeling voor bedrijfswagens nu echt? En hoeveel zal ze opbrengen?

Specialisten waarschuwen voor inconsistenties in de nieuwe wetgeving. De wet bevat een ouderdomscorrectie van 6% per jaar met een maximum van 30%, na vijf jaar. Concreet? Voor een wagen van 100.000 euro wordt tien jaar later nog altijd 70.000 euro in aanmerking genomen voor de berekening van het voordeel alle aard. En als deze wagen na tien jaar te koop staat voor

werkgever of vennootschap betaalt voor het gebruik van de wagen.

Een eigen wagen in plaats van een bedrijfswagen?

Bent u bedrijfsleider? Overweeg dan om de wagen van uw vennootschap over te nemen tegen een marktconforme prijs. Vervolgens rekent u huurkosten aan uw vennootschap voor uw professionele verplaatsingen.

U financiert de aankoop van de wagen met eigen middelen.

Ook moet u opnieuw de belasting op inverkeerstelling betalen. De huurprijs moet overeenstemmen met de prijs die autoleasebedrijven vragen. Deze vormt een roerend inkomen dat minimaal met 15% forfaitaire kosten kan verminderen en dat belast wordt tegen 15%.

Bovendien kan uw vennootschap, afhankelijk van de CO2uitstoot van uw wagen, de huurprijs aftrekken. Als u de brandstof apart factureert, is die voor 75% aftrekbaar.

Bent u loontrekkende? Uw bedrijfswagen inleveren, betekent zoveel als een eenzijdige wijziging van de loonsvoorwaarden, en dat kan helaas niet. U moet onderhandelen met uw werkgever. Maar voor het einde van de leasingperiode van uw wagen zal hij niet geneigd zijn om dat contract op te zeggen. De wagen dan maar aan de kant laten staan? Ook dat is geen optie. U wordt sowieso belast op uw bedrijfswagen, of u die nu veel of weinig gebruikt.

Moet u kiezen tussen een eigen wagen of een bedrijfswagen? Overweeg dan alle factoren. Een eigen wagen moet u zelf financieren. Bovendien zijn ook alle andere kosten

15.000 euro? Dan nog wordt het voordeel berekend alsof de wagen 70.000 euro waard is. Zulke aberraties zullen de markt voor tweedehandsvoertuigen ongetwijfeld lamleggen voor een bepaalde categorie wagens. Het is wachten op de eerste belastingplichtige die daarmee naar de rechtbank stapt.

CO2-zuinige, kleinere bedrijfswagens worden de norm.

Gevolg? De overheid int minder btw en ook de belasting op inverkeerstelling daalt. Mogelijk gaan bepaalde bedrijven internationaal hun wagenparkbeleid opnieuw bekijken.

Alles begint met een idee, maar reikt pas verder met een plan.

Jo Viaene: “De recente regeringsmaatregelen treffen vooral dure auto’s. Sommigen spreken dan ook van een jaloezietaks.”

voor uw rekening. Die kosten komen wel in aanmerking als beroepskosten. In de eerste plaats zijn er de kosten van het woon-werkverkeer: 0,15 euro per kilometer. Daarnaast zijn er de eigenlijke beroepsverplaatsingen, waarvoor uw werkelijk gedragen kosten in aanmerking komen voor 75%.

(Uitzondering zijn de financieringskosten, die voor 100% in aanmerking komen.) Eigenlijke beroepsverplaatsingen zijn de afstanden die u aflegt op vraag van uw werkgever of voor rekening van uw vennootschap.

Kiest u voor een kilometervergoeding? Dan kunt u per beroepsmatig afgelegde kilometer een belastingvrije vergoeding van 0,3352 euro aanrekenen. Een hogere vergoeding kan, maar blijft alleen belastingvrij indien u bewijst dat die overeenstemt met de gemiddelde kostprijs per kilometer van het voertuig.

Jo Viaene, Optima

De vergroening van het wagenpark is een goede zaak.

Maar de factuur voor de hybride en elektrische wagens is gepeperd. Door de fors hogere catalogusprijs betalen deze gebruikers een hoger voordeel in natura.

Werknemers en zelfstandigen met een vennootschap zullen waarschijnlijk bepaalde opties schrappen, vaak die met een groen of een veiligheidsaspect. Kortom: het lijkt erop dat de regering-Di Rupo I vooral oog had voor de kortetermijnwinst. Bedrijfsleiders, zelfstandigen en hogere kaderleden betalen een zware factuur.

Het is tijd voor een nieuw soort bank Optimabank heeft alle nodige kennis in huis om een compleet en persoonlijk financieel en fiscaal plan voor u op te stellen. Een team van specialisten werkt intensief samen om de vier pijlers te optimaliseren die uw financiële situatie in evenwicht houden: uw inkomen, uw vermogen, uw pensioen en uw nalatenschap. Door onze ervaring als financiële planners te combineren met een solide bankdienstverlening, creëren we een unieke meerwaarde. Zowel voor ondernemers als voor particuliere spaarders en beleggers. www.optimabank.be

Adv. VOKA 233x85_OB_idee NL.indd 1

17/04/12 13:14

Ondernemers 9 11 mei 2012

25

Ondernemers 9 11 mei 2012

Schenking en vererving van de familiale onderneming in een nieuw ( gunstig ) kleedje

Julius Sanders: “De patrimonium- en managementvennootschappen zijn uitdrukkelijk uitgesloten van deze gunstregeling.”

Sedert 1 januari 2012 kan een familiale onderneming in het Vlaamse gewest geschonken worden aan het 0%- tarief. Zelfs indien het familiaal bedrijf niet bij leven wordt geschonken , kan het toch nog worden vererfd aan de vlakke tarieven van 3 of maximaal 7%. Na de vele vaak negatieve wetswijzigingen krijgen we dus eindelijk ook nog eens positief nieuws.

Belangrijk is om na te gaan of uw onderneming aan de vereiste voorwaarden voldoet. De cruciale vraag is bijvoorbeeld wat de wetgever bedoelt met een familiale onderneming?

Enerzijds wordt de familiale onderneming gedefinieerd als een nijverheids -, handels-, ambachts -, of landbouwbedrijf of een vrij beroep dat door o.a. de schenker of de erflater persoonlijk wordt geëxploiteerd en uitgeoefend.

Het betreft hier dus in de meeste gevallen een éénmanszaak. Meer bepaald alle activa die beroepsmatig worden geïnvesteerd in deze éénmanszaak komen voor de vrijstelling in aanmerking, met uitzondering van de onroerende goederen die hoofdzakelijk tot bewoning worden aangewend of bestemd.

Uitermate interessant is bijgevolg dat een éénmanszaak met bijhorend bedrijfsgebouw wordt geschonken aan het actief kind. Normaliter zijn de schenkingsrechten op onroerende goederen namelijk progressief en bedragen deze in de hoogste schijf 30% voor schenkingen van meer dan 500.000 euro. Bijgevolg kan de pater familias een belangrijk deel van zijn vermogen structureren zonder enige rechten te betalen.

Anderzijds heeft de definitie van een familiale onderneming ook betrekking op de aandelen van familiale vennootschappen. Van belang in de nieuwe regeling is het doel van de familiale vennootschap. In vergelijking met de regeling van de éénmanszaken moet het hier ook gaan over een vennootschap die de uitoefening van een nijverheids-, handel -, ambachts-, of landbouwactiviteit of van een vrij beroep heeft en, minstens even belangrijk, er moet een reële economische activiteit aanwezig zijn. Dit houdt in dat patrimonium- en managementvennootschappen uitdrukkelijk uitgesloten zijn van de gunstregeling.

Het blijft mogelijk om slechts de naakte eigendom van de familiale onderneming te schenken, in die zin kan de pater familias levenslang de controle op zijn bedrijf behouden.

De schenking is vanzelfsprekend gekoppeld aan een aantal voorwaarden, zoals o.a. het feit dat de schenking van de activa of de aandelen notarieel moet gebeuren. Belangrijk is tevens dat bij de akte, een origineel door de Vlaamse belastingdienst uitgereikt attest, wordt gevoegd. Uit het attest blijkt of alle noodzakelijke voorwaarden zijn vervuld.

Om de gunstregeling te kunnen behouden moet een aantal voorwaarden worden nageleefd. De belangrijkste zijn hier dat de activiteit ononderbroken dient te worden voortgezet gedurende drie jaar en dat de onroerende goederen die met toepassing met de vrijstelling of de vermindering werden overgedragen, niet hoofdzakelijk tot bewoning worden aangewend of bestemd. Het is niet noodzakelijk dat de verkrijgers de zaak verder voortzetten. Ook derden mogen dat, zolang de activiteit maar voortgezet wordt.

Uitbreiding verdachte periode Voor januari 2012 werden heel wat familiale ondernemingen voor een Nederlandse notaris geschonken. Deze notariële schenking was niet onderworpen aan schenkingsrechten en na een periode van drie jaar (de zogenaamde verdachte periode) waren deze aandelen vrij van successierechten. De regering heeft deze Nederlandse piste afge-

zwakt; schenkingen van familiale ondernemingen vanaf 1 januari 2012 voor een Nederlandse notaris zijn nog steeds mogelijk, maar deze aandelen zijn slechts vrijgesteld van successierechten zeven jaar na de schenking.

Volgens de huidige regeling worden activa en aandelen, die niet in aanmerking komen voor de nieuwe gunstregeling, zoals patrimoniumvennootschappen, nog steeds vrijgesteld van successierechten en dit slechts drie jaar na de schenking voor een Nederlandse notaris. Daarom zullen bedrijfsleiders voor dergelijke vennootschappen of activa nog steeds voor deze oplossing kiezen.

Vorderingen uitgesloten van nieuwe regeling Heel wat ondernemers beschikken over vorderingen t.o.v. hun onderneming. Een dergelijke vordering is bij een mogelijk overlijden belastbaar. Er valt ten zeerste te betreuren dat de vorderingen niet onder de nieuwe regeling vallen.

Een mogelijke oplossing is de volgende: de vennootschap vraagt aan de bank een lening om de vordering aan de pater familias terug te betalen. Op de balans verandert de schuld aan de bedrijfsleider in een schuld aan de bank.

Deze schuld wordt bijvoorbeeld over een termijn van vijf jaar aan de financiële instelling terugbetaald. De bedrijfsleider heeft nu zijn vordering in geld ontvangen. Deze gelden kan hij in een verdere fasen via de klassieke bankgift overmaken aan zijn kinderen. In die zin zijn ook deze gelden na drie jaar vrij van successie - en schenkingsrechten.

Conclusie Het is dus zeker aangeraden om van deze regeling gebruik te maken zodat het opgebouwd vermogen van uw onderneming niet de mist in gaat door het betalen van schenkings- of successierechten. Indien men namelijk niet aan de voorwaarden voldoet zal het familiebedrijf in veel gevallen aan 27% worden vererfd. Tijdig handelen is dus van belang en dit is ook de bedoeling van de wetgever met deze wetswijziging.

Julius Sanders, Sanders Accounting

Sanders Accounting & Consulting is gespecialiseerd in accountancy, fiscaliteit, begeleiding overname, audit, herstructureringen en familieregelingen.

Het uitgangspunt vormt een kwalitatief hoogstaande dienstverlening.

Sanders Accounting & Consulting beschikt over een ISO-certificaat en is door de Vlaamse overheid erkend als dienstverstrekker voor advies.

Nieuwpoortsesteenweg 855 - 8400 Oostende - 059/55 00 55 Heldenplein 20 - 8301 Knokke-Heist - 050/53 03 00 www.sandersaccounting.be

salto-reclame.be

26

Belgacom Bizz voor zelfstandigen en kmo’s

Peter Lakay, Belgacom

“ Ik leerde hem grote formaten drukken.

Hij leerde me mijn bestellingen per mail ontvangen, wat er ook gebeurt” Kurt Clement, Printburo, Waregem Meer info: • www.belgacom.be/officeandgo • 0800 22 500 • Ga naar onze Bizz Corners

Belgacom Office&Go “ Eindelijk een internetoplossing die mijn beroep begrijpt” • Toegang tot internet op kantoor en overal elders • Herstellingen de dag zelf • Met een beveiligde back-up van uw gegevens in de cloud

Alles samen vanaf €

42,13 (excl. btw)

Aanbieding voor elk nieuw contract Belgacom Ofce&Go Maxi (€ 42,13/maand) en Intense (€ 53,47/maand) van 12 maanden, in overeenstemming met volgende voorwaarden.

Enkel geldig voor gebruik in België. Gegarandeerde herstelling van de internetverbinding de dag zelf: indien u tijdens een werkdag belt vóór 15 u of vóór 11.30 u op een zaterdag.

Als ze niet binnen de opgegeven termijn geregeld kan worden, herstellen we ze tijdelijk via het 3G-netwerk.

Elke dag meer mogelijkheden BGCEBU8032173_A_333x233_NL.indd 1

03/05/12 16:51

28

Ondernemers 9 11 mei 2012

voka-nieuws

Ondernemers en politici wisselden standpunten en verwachtingen uit tijdens een constructieve Voka-meeting met bedrijfsbezoek in Kortrijk. Foto Hol

Voka West-Vlaanderen inspireert de politiek tot ondernemend bestuur tijdens 14 lokale meetings

Ondernemers ontmoeten politici Langs de vernieuwde oevers van de Leie, organiseerde Voka West-Vlaanderen op 27 april een ontmoeting tussen Kortrijkse bedrijfsleiders en politici. Na zeven eerdere meetings, volgen er nog een zevental verspreid over de provincie.

Ondernemers werken binnen een beleidskader dat door de overheid vastgelegd wordt. Voka vindt het belangrijk dat dit kader zoveel mogelijk in overeenstemming gebracht wordt met de noden en wensen van die ondernemers.

Daarom is het Voka-netwerk vertegenwoordigd in tal van instellingen, commissies en projectorganisaties, en verdedigt ze hun belangen op alle niveaus. Eén van de manieren waarop deze beargumenteerde en onderbouwde belangenbehartiging gebeurt, is via persoonlijke contacten met de beslissingnemers.

Verkiezingen De aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen op 14 oktober 2012 vormt voor Voka West-Vlaanderen de uitgelezen periode om het beleid op lokaal niveau, verspreid over de provincie, te stofferen met haar standpunten en verwachtingen. “Dialoog en overleg vinden we belangrijk”, zegt Dominiek Callewier, Voka-regiovoorzitter Kortrijk.

“Daarom organiseren we zo’n ontmoeting tussen ondernemers en politici, in de vorm van een bedrijfsbezoek en een lunchmeeting met woord en wederwoord over concrete thema’s. Het is belangrijk dat de beleidsmakers onze bezorgdheden begrijpen en dat er een wisselwerking ontstaat om de problemen samen aan te pakken. Naar aanleiding van de verkiezingen lichten we onze prioriteiten toe, die het beleid kunnen inspireren.”

Bedrijfsbezoek Op 27 april brachten vier politici uit het Kortrijkse een bezoek aan Casalis Carpets, gespecialiseerd in design interieurtextiel (tapijten, accessoires, akoestisch wandtextiel, …).

Francis Vercaemst ontving uittredend burgemeester Stefaan De Clerck (CD&V), schepen van stedenbouw Wout Maddens (Open Vld), Vlaams parlementslid Bart Caron (Groen) en Catherine Waelkens (als vertegenwoordiger van het hoofdbestuur van N-VA).

“Ik kom wel vaker in bedrijven”, getuigt Vlaams parlementslid en Kortrijks gemeenteraadslid voor Groen Bart Caron. “Ik liep bedrijfsstages, begeleidde een bedrijfsleider op stage in het parlement, participeer regelmatig aan Voka-bedrijfsbezoeken. Casalis is een mooi bedrijf, in alle opzichten, in een prachtig gerenoveerd fabriekspand aan de Stasegemsesteenweg. Door aan het bezoek deel te nemen, kon ik uitdrukken dat wij veel belang hechten aan innovatie, duurzame economie en creatieve ondernemers.

De verzuchtingen van Voka kennen we wel, maar het gaf een extra dimensie de nuances uit de mond van bedrijfsleiders zelf te vernemen. Ook het debat bood een grote meerwaarde.”

Lunchmeeting Op de lunchmeeting kregen de politici het gezelschap van ondernemers Marc van Lerberghe (AVL Metal Powders), Vincent Coolsaet (Incafin), Francis Vercaemst (Casalis), Filip Pintelon (Barco), Stefaan Dewulf (Lapauw) en Marc Cheyns (Cheyns Group). Voor Voka lichtte Dominiek Callewier de concrete West-Vlaamse verwachtingen toe: efficiëntiewinst bij het bestuur, fiscale stop op bedrijfsbelastingen, snellere en efficiëntere vergunningsprocedures, blijvende investeringen en extra bedrijventerreinen.

Daarbovenop formuleerde regioverantwoordelijke ZuidWest-Vlaanderen Veerle De Mey enkele Kortrijkse verzuchtingen: een regionaal bedrijventerrein, betere mobiliteit, het Seine-Scheldeverhaal, Kortrijk als veilige, innovatieve en aantrekkelijke regio voor creatieve maakbedrijven, en de nood aan tastbare resultaten van Eurometropool en Designregio. De politici formuleerden hun visie hierop, waarna de ondernemers concrete wensen vanuit de praktijk aankaartten.

Debat Tijdens de meeting wisselden politici en bedrijfsleiders standpunten en verwachtingen uit in een constructieve sfeer. Iedereen was het er over eens dat ondernemers toegevoegde waarde creëren, noodzakelijk voor welvaart en welzijn en dat Kortrijk de voorbije jaren een metamorfose ten goede onderging. Ze vroegen samen vooral aandacht voor uitbreiding én verduurzaming (inbreiding) van bedrijfsterreinen, kwaliteit van leven, goede mobiliteit (hoogwaardig vervoer tussen Hoog Kortrijk en het station), nog hogere aantrekkelijkheid en visibiliteit (om high potentials, bewoners, designbedrijven aan te trekken), …

Voor de politici was het belangrijk dat Kortrijk haar kerntaken durft te bepalen in een ruimer kader, ook op streekniveau en grensoverschrijdend, en krachten bundelt met het oog op sterk bestuur.

“De lunchmeetings vind ik een prima initiatief van Voka”, getuigt Filip Pintelon, COO van Barco. “Bedrijven en stadsbestuur gaan best continu in dialoog met elkaar. Bij Barco rekenen we op het Kortrijks stadsbestuur om verder werk te maken van infrastructuur, mobiliteit en energievoorziening, die aansluiten op onze bouwplannen, die omgekeerd ook een meerwaarde betekenen voor het Kennedypark.

De voorbereiding van de komende verkiezingen is een uitgelezen moment om tot een concreet programma en initiatieven te komen. Het is een moment waarbij politici sowieso op zoek zijn naar herbronning. De formule is zonder meer een succes. Het debat was levendig en nuttig: de bedrijven begrijpen nu beter de ambities van de politici, en de politici kregen de kans hun plannen aan te scherpen.”

(MD) Ondernemers en politici ontmoetten elkaar al in Poperinge, Oostkamp, Menen, Tielt, Waregem, Zedelgem en Kortrijk.

De volgende meetings vinden plaats in Diksmuide, Ieper, Izegem, Roeselare, Veurne, Jabbeke, Oostende en mogelijk ook nog in Torhout. Zo wil Voka West-Vlaanderen het lokale beleid over de hele provincie inspireren.

SEMINARIES SEMINARIES

De slimme aankoper – 15/05, Voka Kortrijk In de huidige moeilijke economische situatie, wordt de rol van de aankoper steeds belangrijker. De aankoper kan namelijk belangrijke winsten genereren door voor dezelfde kwaliteit betere voorwaarden van z’n leveranciers te bekomen. In dit seminarie krijgt u een antwoord op o.a. volgende vragen: welke zijn de verschillende fases in onderhandelingen?, hoe breng ik essentiële en bijkomende voordelen in kaart?, …

Debiteurenbeheer in de praktijk 21/05, Voka Kortrijk Debiteurenbeheer is veel meer dan rappels versturen en kredieten blokkeren. Het is enerzijds een proces dat zorgt voor een maximale omzet én winst. Anderzijds minimaliseert het de kosten op prospecten/ klanten/debiteuren. In die zin is debiteurenbeheer een belangrijke businessfunctie met een onontbeerlijke link naar marketing, sales, productie en logistiek.

De juiste aanpak zal er voor zorgen dat uw bedrijf groeit én bloeit.

Info en inschrijven: Heidi Logghe, tel. 056- 23 50 49, opleidingen.wvl@voka.be

Check up your (inter)national transport, documents and risks – 24/05 – Voka Kortrijk Op een praktische manier bekijken we een reeks essentiële thema’s die het administratieve proces van uw transportactiviteiten kunnen optimaliseren.

Tijdens deze sessie wordt u in een mum van tijd ondergedompeld in transportreglementeringen, de risico’s, de indekking en het correct afhandelen van de transportdocumenten.

De fiscale en juridische gevolgen bij de keuze van (een) Incoterm(s) – 29/05, Voka Kortrijk Tijdens dit seminarie worden de regels zoals die in de Incoterms worden geformuleerd kort overlopen om ze vervolgens af te toetsen aan de administratieve voorschriften waarmee iedere internationale transactie gepaard gaat: - Wanneer moet ik factureren onder een bepaalde Incoterm? Met of zonder btw?

- Wat is de relatie tussen de kostenverdeling die Incoterms contractueel opleggen en de douanewaarde?

- Wat is het verschil tussen de ‘exporter’, de ‘shipper’ de ‘sender’, de ‘loader’ en de ‘consignee’?

Info en inschrijven: Griet Witdouck, tel. 056- 26 13 93, griet.witdouck@voka.be

NIEUW!

Lab Governance Wat is het belang van een actieve adviesraad of raad van bestuur? Governance heeft alles te maken met deugdelijk bestuur en het afleggen van verantwoordelijkheid van dit bestuur. Het helpt uw bedrijf verder te professionaliseren.

Structurele partners van Voka - West-Vlaanderen 2012

Info en inschrijven: Lieselot Bernard, tel. 056-24 16 57, lieselot.bernard@voka.be

DATUM TIJDSTIP

AGENDA

NIEUW!

Service Design Lab Innoveren én uniek zijn met uw service…

Het Service Design Lab leert u in vier sessies stap voor stap het praktisch gebruik aan van een aantal methodieken die u helpen om kansen voor service-innovatie te ontdekken en aan te pakken.

Met focus op: - spotten van kansen voor nieuwe, unieke diensten - optimaliseren: de bestaande dienstverlening beter af te stemmen met wat klanten écht willen - alternatief voor de vaak teleurstellende klassieke brainstorms naar nieuwe ideeën voor diensten Dit lab richt zich tot bedrijven die gekoppeld aan hun product ook een dienst hebben ontwikkeld (service na verkoop of andere dienst) en tot puur dienstverlenende bedrijven.

Info en inschrijven: Marijke Bouciqué, tel. 056-26 13 89, marijke.boucique@voka.be

PREFAB BETON

ACTIVITEIT

PLAATS

EVENEMENTEN EN ONTMOETINGEN dinsdag 22 mei

12u00 - 14u00

Te gast bij ICO Terminals

ICO, Zeebrugge

dinsdag 29 mei

12u30 - 17u00

Te gast bij kerncentrale Doel

Kerncentrale Doel

dinsdag 5 juni

12u00 - 14u00

Te gast bij BeMatrix

BeMatrix, Roeselare

dinsdag 5 juni

12u30 - 14u30

Lunch & Learn Midden-Oosten

De Caese, Brugge

donderdag 7 juni

09u00 - 17u00

B tot B - dag in Saint-Omer, Frankrijk

Saint-Omer (Fr)

donderdag 7 juni

12u00 - 14u30

Te gast bij Enjoy Concrete

Enjoy Concrete, Veurne

maandag 11 juni

12u00 - 14u30

Rondetafel ikv de provincieraadsverkiezingen

De Caese, Brugge

dinsdag 12 juni

12u00 - 14u00

Te gast bij waterproductiecentrum De Blankaart

De Blankaart, Woumen

woensdag 13 juni

18u30 - 21u00

Vokafé

De Caese, Brugge

donderdag 21 juni

19u00 - 22u00

Voka Young Power bij Vanheede Environmental

Vanheede, Rumbeke

maandag 25 juni

18u00 - 22u00

Algemene Jaarvergadering Voka West-Vlaanderen

Oude NMBS-loods, Kortrijk

dinsdag 15 mei

16u30 - 20u00

De slimme aankoper

Voka, Kortrijk

maandag 21 mei

09u00 - 17u00

Debiteurenbeheer

Voka, Kortrijk

dinsdag 22 mei

08u00 - 12u00

Governance Lab: hoe uw slapende raad van bestuur wakker maken?

Voka, Kortrijk

dinsdag 22 mei

16u30 - 20u00

Juridische aspecten bij onlinemarketing en sociale media

Voka, Kortrijk

donderdag 24 mei

08u30 - 16u30

Check up your international transport, documents & risks

Voka, Kortrijk

donderdag 24 mei

08u30 - 12u30

Finance Lab: uw managementrapportering in één oogopslag

nog te bepalen

dinsdag 29 mei

16u30 - 20u00

Delegeren… een kunst

Voka, Kortrijk

donderdag 31 mei

16u30 - 20u00

Hoe haal ik op een fiscaalvriendelijke manier geld uit een vennootschap?

Voka, Kortrijk

dinsdag 5 juni

09u00 - 17u00

Selectie-interview voor niet-hr’s

Voka, Kortrijk

dinsdag 5 juni

16u30 - 20u00

Impact van omgevingsfactoren op uw bedrijf

nog te bepalen

donderdag 7 juni

16u30 - 20u00

Wegwijs in mobiel internet

Voka, Kortrijk

do 7 juni & vrij 8 juni

09u00 - 17u00

Krachtig leiderschap

De Caese, Brugge

donderdag 7 juni

16u00 - 20u00

EnergyTalks 2012 - Succesverhalen, rentabiliteit en energie

Voka, Kortrijk

donderdag 14 juni

16u30 - 20u00

Succesvol verkopen

Salons Cortina, Wevelgem

maandag 18 juni

09u00 - 17u00

Een positieve sfeer op het werk!

Voka, Kortrijk

dinsdag 19 juni

13u00 - 17u00

Impact van omgevingsfactoren op uw bedrijf

nog te bepalen

donderdag 21 juni

16u30 - 20u00

Algemene verkoopsvoorwaarden

Voka, Kortrijk

donderdag 28 juni

16u30 - 20u00

Bestuurdersaansprakelijkheid

Voka, Kortrijk

WORKSHOPS EN SEMINARIES

Info en inschrijvingen op onze website: www.voka.be/west-vlaanderen

Ondernemers 9 11 mei 2012

29

30

Ondernemers 9 11 mei 2012

PROSIT

Receptie Merit Capital – Kortrijk

Te gast bij Metagenics - Oostende De stortvloed aan maatregelen van Di Rupo I heeft bij onze ondernemers een serieuze kater nagelaten. Hopelijk kunnen de voedingssupplementen die Gerard Verdonck (Summa), Paul Jonckheere (Fitco) en David Maelfait (Acerta) kregen bij hun bezoekje aan Metagenics de pijn wat verzachten.

Foto EV

Na de overname van vermogensbeheerder Horatius kwam de Antwerpse beursvennootschap Merit Capital zich voorstellen in Kortrijk. Nu de dividenden van de Gemeentelijke Holding niet meer zijn wat ze geweest zijn, kwam burgemeester Stefaan De Clerck stiekem polsen naar het geheim van een hoog en risicoloos rendement. Leo De Backer, Johan Hemelaere, Gregory Devroe, Philippe Verspeeten en Eric Thoelen (allen Merit Capital) hadden echter meer oog voor de fotograaf.

Foto Hol

Allen mee naar Studio Essevee – Waregem

Industrial scOUT!ng bij Poppies - Geluveld Inspiratie opdoen. Dat is het opzet van deze interactieve rondleiding bij vier toonaangevende bedrijven. Unilin vaardigde alvast een forse delegatie af naar Poppies met van links naar rechts Angelo Heugens, Davy Ooghe, Frederic Debeuckelaere en Klaus Lozie. Foto DD

Een lege maag en een dosis goesting. Dat waren de twee voorwaarden om te mogen deelnemen aan het event voor meestergasten, productie- en kwaliteitsverantwoordelijken in de VIP Lounge van Zulte-Waregem. Passeerden probleemloos de strenge toegangscontrole: Pedro Vandamme (Novy), Kristof Declerck (J.M.Huber), Marchal Velle (J.M.Huber), François Vanderbeken (Unilin), Alexander Vanhaecke (Ardo) en Hendrik Christiaens (Televic). Foto Hol

Multi-Mania 2012 Kortrijk Xpo Belgium,

May 21 - 22

It is time for the 12th edition of Multi-Mania.

Expect a full day packed with great talks, inspiration en network opportunities. This year we are also part of the official Adobe Creative Suite 6 tour. During the opening keynote (day 2) you will be the first to discover how Adobe is reinventing the creative process and experience the latest innovations within Adobe Creative Cloud and Adobe Creative Suite 6.

Featured speakers: Aral Balkan, Vitally Friedman, Jeremy Keith, Daniel Dociu, Veerle Pieters, Serge Jespers, Mortierbrigade, Joshua Hirsch, Postpanic, Jason Levine, Lee Brimelow, Cindy Frey,Mihwa Chu , FONK mobile, ...

Plan nu uw actie in Ondernemers in West-Vlaanderen 2012 en bereik op de meest efficiënte manier meer dan 10.000 West-Vlaamse kaderleden.

Meer info:

www.multi-mania.be

Contacteer François De Landsheer: Tel. 056 24 16 56 - Francois.DeLandsheer@voka.be

Dag van de Management Assistants – Kortrijk Te gast bij Westlandia - Ieper

Voor één dagje waren de management assistants eindelijk eens verlost van laptop, gsm en ... hun manager. Na een kookworkshop met de veelzeggende titel ‘Met de Vlam in de Pan’ en een verwenbeurt bij Wu Wei maakten Kathleen Dejonghe (Stedec), Lut Vermeulen (Reo Veiling), Nathalie Vuylsteke (Barco), Christine Cnops (Pullmaflex), Dominique Zoetaert (Betafence), Dominique Ameloot (Voka), Véronique Festjens (Cebeo), Katrien Deceuninck (Cebeo), Nadine Mestdagh (De Steenoven), Annemie Verhelst (Quadrant EPP Belgium), Kristien De Buck en Frederique Warnez (beiden Ondernemerscentrum Kortrijk) zich op om de beentjes onder tafel te schuiven. Foto Hol

Bij Westlandia werken meer dan 500 mensen met een arbeidshandicap.

Door de jaren heen is de beschutte werkplaats uitgegroeid tot een toonaangevende speler in de sector. Nicolas Belpalme (Bellingua), Marc Vandamme (Declercq), Dirk Vancoillie (Adecco Personnel Services) en Bert Del’haye (ING) waren onder de indruk van de mogelijkheden van dit bedrijf. Foto DD

150 jaar vaart in de regio – Roeselare

Te gast bij Jeritop - Meulebeke

Precies 150 jaar geleden besliste de Belgische overheid om Roeselare via een nieuw te graven kanaal te verbinden met de Leie. Aan de boorden daarvan ontstond sindsdien een bloeiende economische activiteit. De komende maanden zal deze historische verjaardag uitgebreid gevierd worden. Stefaan Lambrecht, Ann Danis (beiden Groep Danis), Geert Leenknecht (Deleclean), Wim Houven, Peter De Brabandere, Dirk Masselis en Siska Masselis (allen Mulder Natural Foods) gaven het startschot van de feestelijkheden. Foto Kurt

Paul Demeulemeester, Chris Snauwaert (beiden KBC), Dries Vervaeke (Vervaeke aardappelen), Luc Vandepitte (Argon Selectie) en Johan Verkinderen (Veko Recycling) kwamen een kijkje nemen bij Jeritop dat gespecialiseerd is in de recyclage van kunststoffen. Foto Kurt

s IN emer -W TIE rkn IN UA & we

W T er SIrkgev we or vo

HEEFT UW BEDRIJF EEN STERKE RUG ?

Uniek, praktisch en efficiënt rugschoolconcept voor u en uw medewerkers ! > Oorzaken van rugklachten > 24h preventie > Zelfbehandelingsstrategie

nemer een Voor elke deel t en DVD “Ontdek je rug” ar ka ruginstructie

Surf nu naar www.rugpreventie.be voor een vrijblijvende offerte !

ADV_CODE_E.indd 1

Steven De Coninck

MSc Physiotherapy docent orthopedische geneeskunde

/ experts in bedrijfsvastgoed kantorennetwerk in oost- en west-vlaanderen

www.turner-dewaele.be/kantoren

OMConsult is erkend opleidingsverstrekker voor de KMO-portefeuille

24/04/12 13:15

Ondernemers 9 11 mei 2012

31

TOTALE KANTOORINRICHTING

VRAAG GRATIS de catalogus 2012 164 paginaâ&#x20AC;&#x2122;s met prijzen.

Realisatie Athena Graphics te Roeselare

1000m2 showroom

Gentseweg 518 Q 8793 Waregem Q T. 056 61 52 04 Q info@inofec.be Q www.inofec.be