
10 minute read
Black Friday superkorting op ruwe olie
Etienne Verhelle
Onafhankelijk technisch analist etienne.verhelle@telenet.be
op De BeuRzen Viel er afgelopen week niet veel te feesten. De s&p500 beleefde vrijdag 26 november zijn grootste neerwaartse kloof (gap) in meer dan een jaar. Onder meer omdat er in de VS steeds meer stemmen opgaan om het monetaire beleid sneller te verstrakken en door de berichten dat er een nieuwe verontrustende covidvariant (omicron) is ontdekt in Zuid-Afrika.
We spreken over een ‘gap down’ wanneer de openingskoers lager is dan de slotkoers van de dag ervoor. De s&p500 daalde bij de opening op 26 november 1,49 %, wat de grootste openingsgap was sinds 28 oktober vorig jaar, toen de index met 1,81 % daalde. Er zijn het afgelopen jaar meerdere ‘gaps’ van 1 % of meer geweest en ze zijn bijlange niet allemaal gerelateerd aan covid.
Wanneer we op 26 november de technische module van onze marktindicator bekijken, staat hij voor het eerst sinds 24 maart vorig jaar in het rood, wat betekent dat wat betreft de grote Westerse marktindexen we op basis van de puur technische criteria op vrijdag 26 november ‘uit’ de markt moeten (zie kader: marktindicator).
Als er een ding is dat technische analisten in de loop der jaren hebben geleerd, is dat het nieuws meestal wordt gemaakt nadat de koersen van de aandelen, de obligaties of de indexen zijn gedaald (of gestegen). De boodschap is daarom om het nieuws ondergeschikt te maken aan de koersbewegingen en dus eerder naar de stand van de technische indicatoren te kijken.
In grafiek 1 laten we alle neerwaartse gaps van meer dan een procentpunt zien sinds het dieptepunt van de covidcrash op 23 maart 2020, waarbij we specifiek aantonen welke gaps covid gerelateerd waren (de rode bolletjes). Sinds het dieptepunt op 23 maart 2020 kenden we, zoals je op de grafiek kan zien, soms grote gaps in de markt, maar die hebben vooralsnog niet geleid tot neerwaartse trends op langere termijn. s&p500 technisch bekeken

in gRaFiek 3 zie je dat het percentage aandelen uit de s&p500 waarvan het 50-eMa (50-daags exponentieel gemiddelde) boven het 200-eMa staat (golden cross) stel-
Gra ek 1 S&P500 ‘GAP’ koersverloop van 23/03/2020 t/m 26/11/2021
500
450 450 SPY (S&P500)
400
350 350
300
250 250 1 % + Opening Gap Down
1 % + Opening Gap Down on Covid News
200 200 3/20 5/20 5/20 7/20 7/20 9/20 9/20 11/20 11/20 1/21 1/21 3/21 3/21 5/21 5/21 //21 //21 9/21 9/21 11/21 11/21
1 De markten staan onder druk door de bezorgdheid over covid-19 en de mogelijkheid dat de Amerikaanse senaat een stimuleringspakket niet zal kunnen goedkeuren. 2 De Amerikaanse president Donald Trump vreest 100 000 tot 240 000 Amerikaanse covid-19 doden. 3 Ondanks weken van waarschuwingen dat de VS nog niet uit de problemen zijn, besteden de markten opeens wel aandacht aan de risico’s. 4 Met de markten op een laag pitje gaat de aandacht van de media in de eerste plaats naar de risico’s van covid-19. 5 De klassieke oktober-verrassing, president Donald Trump test positief. 6 Nieuwe covidbeperkingen in Europa. 7 Een nieuwe golf van covidgevallen en beperkingen op de bewegingsvrijheid over de hele wereld. 8 Er zijn meldingen van een nieuwe covidstam in de UK. 9 Japan roept in Tokio de noodtoestand uit voor de olympische zomerspelen terwijl landen te maken krijgen met een heropleving van het aantal besmetting met andere covidvarianten. 10 Aandelen dalen door bezorgdheid over de toename van covidgevallen. 11 Nieuwe verontrustende covidvariant gevonden in Zuid-Afrika.

Gra ek 2 Gra ek 2 VIX verloop laatste 6 maand t/m 26 november Nu op 28,62 of + 54 % sinds vorige beursdag
30
+ 10,04 (54,04 %) wo 24 nov.-vr. 26 nov.
25
20
15
Juli 2021 September 2021 November 2021
selmatig afneemt. Daaruit blijkt een duidelijke dalende beweging in de maak te zijn op korte en middellange termijn.
Op de beurs werd tot en met 22 november (s&p500: 473,54 punten) record na record neergezet. Echter opvallend, steeds minder aandelen leiden de beurs naar deze indexrecords. Een mooie indicator hiervoor is het aantal aandelen met een nieuw koersrecord minus het aantal aandelen dat op een nieuw dieptepunt noteert. Bloomberg berekent dit cijfer over alle in de Verenigde Staten genoteerde aandelen en beleggingsfondsen. Deze indicator staat nu op het laagste punt sinds maart 2020. Meer dan duizend in de VS genoteerde aandelen staan op een dieptepunt, terwijl er slechts 186 een nieuw record neerzetten. Dat is vreemd, meestal gaan deze indicator en de beursindex hand in hand. Nu dus niet en dat is niet zonder betekenis, want het geeft aan dat de index momenteel maar door een beperkt aantal aandelen wordt gedragen.
Veel van de diepterecords zien we bij de sexy bedrijven van weleer. Het zijn klinkende namen zoals Beyond Meat, Virgin Atlantic, Peloton, Robinhood, Lyft, Lemonade, DraftKings, Zoom en Zillow. Allemaal minibubbels die zo goed als uit elkaar zijn gespat. Het zijn bedrijven die de wereld zouden veroveren met een nieuw concept. En allemaal zouden ze bestaande spelers verdringen. De koersen stegen tot in de hemel en de media besteedden er veel aandacht aan. Maar nu de koersen zijn gekelderd hoor je er niet meer zoveel over.


zilloW naar af een Van De geklapte bubbels is Zillow (zg). Dit bedrijf zou op basis van een algoritme huizen kopen en doorverkopen. Dat klinkt natuurlijk prachtig. Allereerst het algoritme. Dat geeft aan dat het bedrijf een computerprogramma heeft ontwikkeld dat slimmer is dan mensen. Mijn tip wanneer u het woord algoritme in een advertentie of een aanbeveling ziet staan: wees op je hoede. Het is meestal gewoon een zwarte doos met wat berekeningen. En zolang niemand in de doos mag kijken, weet ook niemand of het werkt. Dat weet je meestal alleen achteraf. Een tweede reden waarom het verhaal zo kenmerkend is/was: ZilGra ek 3 Gra ek 3 S&P500 jaargra ek tot en met vrijdag 26/11/21 low was actief in de Amerikaanse huizenmarkt. Sinds 2012 zijn de prijzen van Amerikaanse huizen bijna verdubbeld. Een algoritme in combinatie met een boomende huizenmarkt, wat kon er misgaan? Het algoritme bleek echter niet te werken zoals verwacht, en de verliezen waren dramatisch. Zillow moest een half miljard afschrijven op de huizen in bezit. En zo is er bij al die geklapte minibubbels wel een eigen specifiek ver-
Zillow Gone Wild is an Instagram page that features “the best of Zillow lol” – which means that it features the houses on Zillow that are completely outrageous.

haal te vertellen. Alles bij elkaar vormen die verhalen de zogenaamde Bloomberg-indicator. Het is geen teken van een gezonde markt dat er bij deze indexrecords zo veel aandelen nieuwe dieptepunten neerzetten.
Nu moet je je als belegger nooit op één indicator baseren. Op de beurs zijn er honderden of misschien duizenden. Vandaar dat wij sinds jaar en dag pleiten om gespreid te beleggen via op vlak van kosten goedkope fysieke etF’s of via bepaalde actief beheerde beleggingsfondsen die kunnen aantonen dat ze op consistente wijze de benchmark outperformen.
20-jarige Treasury Bond (tlt)
gezien De Daling Van de brede aandelenmarkt lijkt er een duidelijke richting in obligaties vast te stellen. De grafiek van de tlt tracker (20 jarige Treasury Bond etF) begint er al bullish uit te zien (zie grafiek 4). In het bijzonder vormde tlt een bullish vallende wig. De koers brak sterk af en gaat nu de weerstand testen op de 151,75 dollar rode stippellijn. Ook de Rsi bevindt zich nu stevig in de positieve zone.
Wti oil etf: ticker uso
jp MoRgan heeFt een studie gemaakt over de olieprijzen in vergelijking met aandelen. Daaruit blijkt dat mocht olie de procentuele stijging van aandelen hebben gevolgd (exclusief de Nasdaq-index), de prijs van olie in de buurt van 115 dollar per vat zou bedragen. Op 26 november was de slotkoers van wti oil (West Texas Intermediate, Amerikaanse olie) fors gedaald tot rond de 68 dollar per vat. Vanuit dit oogpunt is olie dus nog steeds goedkoop. Met zoveel veranderende factoren en mogelijke manipulatie door de opec is het echter moeilijk in te schatten waar de prijs moet worden op gebaseerd, rekening houdende met de nog steeds groeiende vraag.
De wti oil etF (ticker uso, zie grafiek 5) zakte op 26 november met meer dan 11 % om onder zijn 200-eMa te komen. De koers wist erboven te sluiten, maar de belangrijke steun op de hoogtepunten van juli werd weggeveegd. Ook de Rsi kwam in negatief gebied. Er is een zwakke steun op de toppen van mei en het laagste punt van juli. De sterkste ondersteuning ligt onder de 44 dollar.
Niet alleen de ruwe olie wti kreeg een rake klap, ook veel oliegerelateerde aandelen kregen er op 26 november serieus van langs. Opvallend daarentegen was de stijging van de gas-tracker met ticker ung (+ 4,4 %), wat zich dan ook vertaalde in de zeer beperkte daling van de gasgerelateerde energiebedrijven. Meerdere andere energie-aandelen hielden zich kranig zoals de aandelen met de tickers: RRc, chk, eqt, cnx, cRk, aR, cop, pxD, en mijn favoriet DVn. Bij een hernemende olie- en/of gasprijsstijging kunnen deze aandelen gezien hun lage waardering terug opgenomen of bijgekocht worden aan lagere koersen. Wat olie & gas etF’s betreft zijn in Europa ucits tracker(s) beschikbaar. Gezien de huidige vraag- en aanbodproblemen zijn we niet overdreven pessimistisch voor ruwe olie en gas.
Gra ek 4 Koersevolutie van de 20 jarige Treasury Bond ETF tot 26 /11/21
Gra ek 5 Koersevolutie correctie ruwe olie ETF met ticker: USO tot 26/11/21

Edele metalen als veilige haven
De gouDMaRkt heeFt De afgelopen maanden niet bepaald in de spotlights gestaan. De goudprijs wist tijdens de zomer van 2020 een stevige top neer te zetten en vanaf dat moment gerekend is er een dalende trend van start gegaan. Het kantelpunt lijkt mijn inziens min of meer bereikt te zijn. Tijdens de afgelopen weken wisten de edelmetalen het nodige terrein terug te winnen, maar er lijkt de laatste week

terug wat aarzeling te zijn. Toch ontbreekt vooralsnog de echte overtuiging. Maar grafiek 6 geeft ons toch enige hoop.
De inflatiezorgen nemen dusdanig toe dat beleggers de oude veilige havens opzoeken. De Amerikaanse inflatie liep afgelopen maand op tot ruim boven 6 %. In de eu steeg de inflatie 4,4 %, met uitschieters voor bijvoorbeeld Duitsland (4,6 %) en België (5,4 %).
De markt gaat er op dit moment niet van uit dat de Amerikaanse centrale bank op korte termijn het obligatieopkoopprogramma versneld zal afronden. Daarnaast voorziet de markt geen snelle renteverhoging van de Fed. Hogere rentetarieven maken namelijk het niet-renderend goud minder aantrekkelijk.
In grafiek 6 is te zien dat de goudmijnaandelen tijdens de afgelopen anderhalf jaar een beduidend minder goede prestatie wisten af te leveren dan normale aandelen. Op deze grafiek is immers de Gold Miners etF (gDx) afgezet tegenover de s&p500-index. En de dalende trend laat duidelijk zien dat de goudmarkt een ‘underperformance’ neerzette. Op de grafiek is namelijk ook te zien dat rond half november de rode weerstandslijn opwaarts doorbroken werd. En volgens de geplogenheden van de technische analyse komt er daarmee officieel een einde aan de dalende trend die sinds de zomer van 2020 van kracht is. Of daarmee alle ingrediënten
voor een nieuwe goudprijsrally aanwezig zijn, wil ik niet gezegd hebben. Eerst wil ik nog zien hoe eerstdaags goud en zilver 0,14 alsook de mijnen reageren op het recente 0,13 marktklimaat. 0,12 0,11 0,10 0,09 0,08 0,07 0,06 J A S O N D J 2020 2021
Gra ek 6 Goudmijnindex (GDX) versus S&P500 van 10/06/18 tot 11/11/21 0,05 F M A M J J A S O N Healthcare

een keRsVeRse sectoRanalyse leeRt mij dat van de 11 hoofdsectoren de gezondheidszorg momenteel het minst kwalijk oogt. Uit een waaier van 290 healthcare-aandelen met een minimum beurskapitalisatie van twee miljard dollar hebben we er een 15-tal weerhouden (zie tabel 7). Even vermelden dat het overgrote deel uit dezelfde subsector diagnostiek komt. En nu maar hopen dat ze als korf hun sectorindex outperformen.
Redactie, 27 november 2021
Marktindicator
na 20 MaanDen is er een signaalwijziging in het technisch gedeelte van de marktindicator. Wanneer we op 26 november de technische module van onze marktindicator raadplegen, staat hij voor het eerst sinds 24 maart 2020 duidelijk in het rood. Dit betekent dat, wat betreft de grote Westerse marktindexen, we op basis van de puur technische criteria tot nader order ‘uit’ de markt moeten. Voor meer details over de interpretatie van de marktindicator verwijs ik onder meer naar het VFB magazine van september of oktober.
Tabel 7 Selectie Health Care aandelen die als korf beter zou moeten presteren dan hun index, 27/11/21

