Jaarboek 2022

Page 1

Verder ruimte voor meer

Verder

ruimte voor meer

Ruimte voor meer Inhoud

Zuiderveld: accenten maken het verschil.

ruimte voor meer inhoud.

8 Ruimte voor meer Van Wanrooij.
18
12 4
Maak de sprong!

Ruimte voor team Online Marketing.

Hooge Berkt II: versnellen op z’n Brabants.

Juridisch DNA krijgt tweede leven. Wijk van boven.

28 34 38
46
26
Ruimte voor Marcel.
5

Woongeluk oogsten in De Plantage.

Borgdonck borgt woonkwaliteit.

Meer ruimte om het goede te doen.

76

Sinfonia: sterk door eigen karakter.

Broederschap in vakmanschap.

ruimte voor meer inhoud.

84
56 50
6
62

Ruimte voor Anita.

Inhoud projecten in de

De vijf geboden van gestandaardiseerde woningbouw.

72
94
Ruimte voor meer
regio. 24 Gelderland 48 Midden- & Noord Brabant
Noord- en Zuidoost-Brabant 92 Utrecht
90 7

Met uitdagende tijden voor ons, zoeken we naar ruimte om onszelf te blijven ontwikkelen. Als bedrijf, maar ook in de woningmarkt.

Directieleden John, Clemie en Joris van Wanrooij besloten om met het familiebedrijf naar Den Bosch te verhuizen.

Met deze nieuwe stap wordt de continuïteit van het bedrijf verzekerd en maken ze Van Wanrooij sterk voor de toekomst.

Ruimte voor meer Van Wanrooij.

8
ruimte voor meer Van Wanrooij.

v.l.n.r.: Joris, Clemie en John van Wanrooij bij het nieuwe hoofdkantoor in Den Bosch.

9

Ruimte voor meer Van Wanrooij.

‘Ruimte voor meer’ is het thema dit jaar. Hoe geven jullie daar invulling aan?

“Allereerst natuurlijk met de verhuizing van ons kantoor van Geffen naar het Paleiskwartier in Den Bosch. Die keuze is vorig jaar al gemaakt, maar heeft nu echt gestalte gekregen. We zijn gevestigd op de begane grond en de eerste vier verdiepingen in kantoor Belvédère aan de Magistratenlaan, op loopafstand van het centraal station. Op deze locatie gaan we, met alle nieuwe faciliteiten van het kantoor, de mogelijkheden voor het binden en aantrekken van talent vergroten. De ambiance van het Paleiskwartier past bij de groei die we als bedrijf doormaken. De plek nodigt uit tot kennisdeling, onderlinge verbinding en samenwerking. We hopen dat al onze partners en relaties dat zo gaan ervaren.

De verhuizing is één van de stappen die we zetten om ons bedrijf fysiek klaar te maken voor de toekomst. Ook organisatorisch maken we ons klaar voor een volgende fase. Als directie zullen wij in 2023 een stap opzij doen. De organisatiestructuur van Van Wanrooij wordt uitgebreid met een nieuwe, overkoepelende holding van waaruit wij actief zullen blijven. De dagelijkse, operationele leiding komt te liggen bij een nieuw managementteam. Deze strategische keuze maken we, omdat het bedrijf de afgelopen jaren flink gegroeid is. We zijn groot geworden als familiebedrijf, maar zijn ons ervan bewust dat opvolging vanuit de volgende generatie voorlopig nog uitblijft. Dit zorgt ervoor dat we over de toekomst zijn gaan nadenken en naar een andere invulling zijn gaan kijken. We pakken dat echter stap voor stap aan en doen er alles aan om de cultuur te behouden die past bij ons familiebedrijf.”

Wat waren de hoogtepunten van 2022?

“We hebben in 2022 mooie stappen gezet in een aantal gebiedsontwikkelingen. De transformatie van het dorpshart in Geffen is in volle gang, het WalKwartier in het centrum van Oss is in aanbouw en op Landgoed Coudewater in Rosmalen komen de eerste projecten van de grond. We werken aan mooie centrumplannen en schuwen projecten in kleinere gemeenten niet. In dit jaarboek laten we zien hoe we bijvoorbeeld in Meteren, Bergeijk en Dongen aan nieuwe woningbouwplannen werken. Ook de vastgoedportefeuille van Borgdonck heeft in 2022 een groei doorgemaakt, waarmee we garant staan voor een hoge woonkwaliteit. Als familiebedrijf blijven we in staat om risicodragend te investeren in projecten met huurwoningen.

Een andere grote verandering is het partnerschap dat we voor het Warenhuys in Waardenburg zijn aangegaan met investeringsmaatschappij Waterland. Samen met hen wordt het Warenhuys de komende jaren verder ontwikkeld. Van Wanrooij blijft betrokken als aandeelhouder, klant en adviseur, maar op directieniveau hebben we plaatsgemaakt voor een nieuw directie- en managementteam. We zijn ervan overtuigd dat het Warenhuys in samenwerking met Waterland verder zal floreren en dat dit nieuwe kansen biedt voor het bedrijf en voor haar medewerkers.

Dieptepunt van 2022 was het overlijden van oud-directeur André van Wanrooij, mede-oprichter en grondlegger van ons bedrijf. André legde een stevig fundament voor een

ruimte voor meer Van Wanrooij.

10

prachtig familiebedrijf en we zullen de normen en waarden die hij ooit nastreefde in ere houden. We missen zijn gulle lach, humor en betrokkenheid nog iedere dag.”

De woningmarkt is onderhevig aan tal van uitdagingen. Wat wordt jullie antwoord? “De betaalbaarheid van woningen staat flink onder druk. Ondanks de flinke stijging van grond- en bouwkosten, kunnen we met ons Optio-concept de toename redelijk in toom houden. Maar het plafond lijkt bereikt. De hypotheekrentes stijgen fors, er ontstaat meer onzekerheid in de markt, de energiekosten zijn onstabiel en de eisen voor nieuwbouwwoningen stapelen zich op. Ook de proceskosten en grondprijzen vlakken nauwelijks af. Het verder standaardiseren van woningbouw is een bewezen concept om de vaart erin te houden. Toch houdt de vraag ons bezig: ‘hoe houden we nieuwe woningen betaalbaar?’. Er wordt nog steeds volop

gebouwd, maar ondanks de krapte op de woningmarkt zien we financiële twijfels ontstaan bij de consument om een nieuwbouwwoning te kopen. Ook al kunnen we met Optio de ontwikkel- en bouwtijd verkorten, er zal meer moeten gebeuren om de marktprijzen onder controle te krijgen. Dat kunnen wij niet alleen.

Onze orderportefeuille met binnenstedelijke projecten, uitbreidingslocaties, grondgebonden woningen en gestapelde bouw is gevarieerd en blijft goed gevuld. Met het vervallen van de generieke bouwvrijstelling en de aanstaande invoering van de Omgevingswet voorzien we echter uitdagingen bij nieuwe woningbouwprojecten. Onherroepelijke vergunningen staan overeind en onze projecten in aanbouw gaan gewoon door. We treffen voldoende maatregelen om de stikstofdepositie bij nieuwe projecten binnen de wettelijke grenzen te houden en bij veel projecten hanteren we al uitgebreide participatietrajecten met de directe omgeving. Zo doen we er alles aan om mogelijke vertragingen in de toekomst tot een minimum te beperken.”

Toch zien jullie komend jaar met vertrouwen tegemoet?

“We blijven doorpakken, vernieuwen, investeren en professionaliseren. Op alle fronten. Zo houden we al meer dan 50 jaar met succes het hoofd goed boven water. We zijn klaar om met onze vertrouwde koers, vanuit een nieuw kantoor in Den Bosch en met al onze vaste partners, de uitdagingen in de woningmarkt aan te gaan.”

11
Magistratenlaan 24, Den Bosch

Zuiderveld Accenten maken het verschil

ruimte voor meer ontwerpvrijheid.

12

In de nieuwbouwwijk Zuiderveld in de Nijmeegse Waalsprong werken we samen met architectenbureau Weusten Liedenbaum aan een project met 45 koopwoningen. Als je al 15 jaar samenwerkt, werpt dat zijn vruchten af in het proces. Het tempo van de ontwikkeling ligt hoog en het team is op elkaar ingespeeld als het gaat om het Optio­concept. “We weten waar de accenten moeten liggen om in de architectuur het verschil te maken.”

13

In het uiterste puntje van Nijmegen-Noord heerst nu nog rust. Wat ooit weiland was, wordt in 2023 een ruim opgezette, groene wijk met plantsoenen en hofjes. “Het beeldkwaliteitsplan van de Gemeente Nijmegen was vrij stringent en gedetailleerd”, vertelt Helgo Borgers. Als ontwikkelaar bij Van Wanrooij vroeg hij Weusten Liedenbaum Architecten mee te denken om een project met een sterke eigen identiteit te ontwerpen. “In dit soort projecten is het zoeken naar optimalisaties in het ontwerp. Weusten Liedenbaum kent ons Optio-concept van binnen en buiten. Zij weten aan welke knoppen gedraaid kan worden om een herkenbaar, onderscheidend karakter aan de woningen te geven.”

Eigentijds ontwerp

“De kunst is om samenhang in architectuur te krijgen”, zegt architect Bart Weusten. “Stedenbouwkundig gezien bestaan de bouwblokken uit woningen rond groene binnenhoven. Hoe slimmer je dat opzet, hoe meer zicht er is op groen vanuit de woningen. We zijn op zoek gegaan naar hoe we ieder bouwblok als geheel herkenbaar konden maken. Het ontwerp vormt één geheel met de naastgelegen woonblokken van de woningcorporatie. Met hen werken we nauw samen als het gaat om materiaal- en ontwerpkeuzes. We hebben er in ons project voor gekozen om de architectonische accenten in de hoekwoningen te leggen. Dat resulteert in een eenduidig en eigentijds ontwerp met subtiele variatie.”

ruimte voor meer ontwerpvrijheid.

14
Bart Weusten, directeur/architect bij Weusten Liedenbaum Architecten
In het project Zuiderveld-West 3C in Nijmegen komen 45 koopwoningen
15
Helgo Borgers, ontwikkelaar bij Van Wanrooij

Beproefd concept

“Als je strenge voorschriften combineert met een vergaand gestandaardiseerd woningconcept als Optio, dan denk je misschien aan eenheidsworst. Maar niets is minder waar”, vertelt Helgo trots. “Als je naar de ontwerpen kijkt, dan zie je dat we hier de randen hebben opgezocht van de mogelijkheden binnen ons woningconcept en het stedenbouwkundig ontwerp. Dat vind ik meteen het leuke aan dit soort projecten; wel binnen de lijntjes kleuren, maar op gepaste momenten een uitschieter maken.”

Die instelling bevalt Bart wel. “We staan niet op de automatische piloot. Dat moet je ook niet willen. Optio is een super efficiënt, beproefd concept met veel randvoorwaarden en mogelijkheden. In de basis wil je als architect alle vrijheid om een woning te kunnen ontwerpen. Maar er ligt een enorme woningbouwopgave. De plattegronden van Optio en tal van

bouwkundige details liggen goed vast en zijn al duizenden keren met succes toegepast. Waarom zouden we het wiel steeds opnieuw uitvinden? Er is veel ontwerpruimte om iets van de gevels te maken. Dat vinden wij heel prettig, want dan ligt daar dus de focus op en zoeken we daar naar de bijzonderheden.”

Grafische vormgeving

In het ontwerp is gekozen voor robuuste, bakstenen gevels. Binnen de schaal van de woonblokken is er sprake van subtiele variatie in het gevelpatroon. Bart: “We spelen met open en dicht, extra diepe kozijnen en schuwen grote vlakken metselwerk niet. Zo maken we krachtige architectuur. Het geeft een grafisch effect met mooie schaduwwerking. Op strategische plekken worden hoge, diepliggende verticale raamstroken ingezet als verbijzondering. Op de hoeken komen dwarskappen met de voordeur aan de zijkant, waardoor het

Ontwikkelaar Helgo Borgers op de bouwlocatie in Nijmegen-Noord

16
ruimte voor meer ontwerpvrijheid.

net lijkt alsof het bouwblok afsluit met een soort tweekapper. Vanuit de straatzijde ziet het er allemaal als één geheel uit. Een visuele truc die goed werkt.”

“Het idee van een ‘gemetselde dakkapel’ vind ik heel creatief gevonden”, zegt Helgo. “Bart vindt altijd een manier om gelaagdheid en spanning in het ontwerp te brengen. Door het metselwerk door te trekken richting de nok, ontstaat er een soort gemetselde dakkapel. Die vlakwerking geeft het ontwerp een sculpturale uitstraling. De combinatie met aardkleurige en licht geel gemêleerde bakstenen in tegelverband en staand verband, maakt het geheel stevig en uniek. Precies de sterke identiteit waar we naar op zoek waren.”

Ook plek voor dieren

De woningen zijn niet alleen duurzaam en comfortabel, ook een ecoloog heeft gekeken naar klimaatadaptieve en

natuurinclusieve maatregelen. Zo vertelt Bart dat het hemelwater bovengronds wordt afgevoerd naar wadi’s. “Daar zakt het langzaam de grond in, wat goed is voor de grondwaterstand. Langs de tuinen komen Gelderse hagen. Deze gevarieerde hagen bieden beschutting aan huismussen en trekken insecten aan. Onder het dak en in de gevels komen nestvoorzieningen voor vogels en vleermuizen.” Ook aan kleine zoogdieren en amfibieën is gedacht. “Tussen de tuinen komen doorgangen voor egels, spitsmuizen, de gewone pad en bruine kikkers. Deze kleine maatregelen vergroten het leefgebied. Zo maken we niet alleen een fijne leefomgeving voor mensen, maar ook voor dieren”, besluit Helgo.

17

Maak de sprong!

Jezelf ontwikkelen, kansen zien en benutten, er alles uit willen halen. Daar gaat de ‘jonge garde’ voor bij Van Wanrooij. Door ruimte te geven aan jong talent kunnen zij zich ontplooien en sprongen maken. Bij ons geldt: jong geleerd is oud gedaan. Zo blijft kennis en vakmanschap behouden. Met nieuwe inzichten dragen jonge medewerkers bij aan het veranderende profiel van Van Wanrooij. Maak kennis met acht van onze talenten.

18
ruimte voor meer talent.

ruimte voor meer talent.

Aakash Budhram

BIM-modelleur

“Het uitwerken van het BIM-model tot bestektekeningen, verkooptekeningen en uiteindelijk werktekeningen voor de bouw, is het leukste om te doen. Ik schakel de hele dag tussen draaiende 3D-modellen, plattegronden en data. Het idee dat je aan

de knoppen zit en dat je verantwoordelijk bent voor de uitgangspunten van verkoop tot realisatie van een bouwproject, maakt het werk uitdagend. Door efficiënter te werken is er altijd ruimte voor verbetering.”

19

Stijn van de Ven

trainee

“Waar ik me straks in wil specialiseren? Dat vind ik lastig om te zeggen. Vandaar ook de keuze voor een traineeship. Om de tien maanden zit ik op een andere afdeling. Eerst calculatie, dan technische projectontwikkeling en de laatste maanden in de uitvoering. Ik krijg de kans om het hele bedrijf te zien en hoop na m’n traineeship een functie te kunnen kiezen die bij mij past. Van Wanrooij geeft mij alle ruimte om dat te ontdekken.”

Frank de Jong

uitvoerder

“M’n hele leven lang hetzelfde werk doen, da’s niks voor mij. Ik ben vanuit de werkvoorbereiding doorgestroomd en wil nog wat jaren in de uitvoering werken. Wie weet kan ik daarna wel een sprong maken naar een andere leuke functie binnen Van Wanrooij. Dat vind ik zo mooi aan Van Wanrooij; als je jezelf bewijst en graag iets wilt, dan is er ruimte om een nieuwe stap te maken. Dat motiveert om je werk goed te doen.”

ruimte voor meer talent.
20
ruimte voor meer talent.

Robin Beset

werkvoorbereider

“Vanaf het moment dat ik hier binnenstapte, voelde het goed op de werkvoorbereiding. Er hangt een gezellige sfeer en we kunnen het goed met elkaar vinden. We werken in duo’s aan projecten. Je leert ontzettend veel van het samenwerken met een ervaren werkvoorbereider. Hier hangt geen ‘zo doen we dat altijd’ mentaliteit. Er is altijd ruimte voor nieuwe inzichten. Dat zit hier in de cultuur. Ik draai veel projecten, de collegialiteit is top en ik leer iedere dag bij. Genoeg redenen om me verder te ontwikkelen tot ervaren werkvoorbereider.”

Joep Kenter

applicatiebeheerder

“In de bouwwereld is een continue digitalisering aan de gang. Door afscheid te nemen van losse systemen, zijn onze processen de afgelopen jaren verder geautomatiseerd. We gaan van registreren naar data beheren en analyseren. Ik vind het mooi om daar met een heel team aan te kunnen werken. Je krijgt echt het gevoel dat dankzij jouw kennis en kunde de gehele bedrijfsvoering professionaliseert. Door aan verschillende projecten te werken krijg je ruimte om verbanden te leggen.”

21

Paul Leemans

projectontwikkelaar

“Als projectontwikkelaar ben je zowel initiator als procesbewaker. Je moet de boel aanjagen. Ik stuur altijd op kwaliteit en stimuleer creativiteit in het team van interne en externe partners. Die verbindende rol past mij wel. Je bent een soort kritisch bewaker van de realiteit. Dat zorgt ervoor dat onze plannen bijna nooit onhaalbaar zijn. Een ‘onsje meer’ mag best, die ruimte is er vaak wel of kan gecreëerd worden. Maar je kunt niet de beste zijn in alles. Dan wordt je plan onhaalbaar. Je moet keuzes maken. Het financiële vraagstuk speelt altijd een grote rol. Kunnen we waarmaken wat we beloven? Een sluitende businesscase maken vind ik belangrijk.”

ruimte voor meer talent.
22
ruimte voor meer talent.

Janique van der Moore

BIM-modelleur

“Uitgebreide modellen maken, foutjes in ontwerpen ontdekken, super gedetailleerd tekenwerk opleveren, dat is het mooie aan 3D-modelleren. Als BIM-modelleur heb je goud in handen. Het model dat ik samen met partners maak is de basis voor een goed project in de uitvoering. Als spin in het web krijg je veel verantwoordelijkheid, maar dat is tegelijk een mooie uitdaging. Na zes jaar met stages, vakantiewerk, werken op de bouwplaats en een functie op de tekenkamer sta ik waar ik nu sta. Ik blijf mezelf ontwikkelen met cursussen en specialisaties. Doorgroeien en ontwikkelen is altijd een optie hier.”

Simon van Lith trainee

“De invulling van mijn traineeship past perfect na m’n studie Vastgoed en Makelaardij. Zo ben ik gestart bij projectontwikkeling en ga ik via de afdeling kopersbegeleiding door naar vastgoedbeheer. Ik ben meer commercieel onderlegd dan bouwkundig, dus de route van mijn traineeship ziet er net iets anders uit. Je krijgt hier ruimte om jezelf te ontwikkelen, maar ook ruimte om met verbeteringen te komen. Terwijl je werkt, leer je ontzettend veel. Initiatief tonen en opdrachten aanpakken wordt gewaardeerd. Die ondernemersmentaliteit past me goed.”

23

Ruimte voor meer... projecten Gelderlandin

17 Scherpenzeel 16 Rumpt

De genoemde projecten zijn in ontwikkeling, in verkoop of in uitvoering.

5 Culemborg 3 Bruchem 11 Kerkdriel 9 Hedel

4 Brummen 7 Druten

21 Wolfheze 13 Maurik 14 Meteren 8 Gameren

12 Kesteren 1 Alem

18 Tiel 19 Wamel

2 Beneden-Leeuwen 10 Horssen

6 Doetinchem 15 Nijmegen 20 Wijchen

Beneden-Leeuwen, Het Leeuwse Veld Meteren, De Plantage

ruimte voor meer woningbouw.

24

1 Alem Meerenstraat, 40 woningen

2 Beneden-Leeuwen

Het Leeuwse Veld, 256 woningen

3 Bruchem Krangstraat, 49 woningen

4 Brummen

Elzenbos, 29 woningen/ appartementen

5 Culemborg Parijsch, 19 woningen

6 Doetinchem Wijnbergen, 93 woningen

7 Druten Tichellande, 59 woningen

8 Gameren Molendel, 97 woningen

9 Hedel De Groene Akkers, 91 woningen

10 Horssen Rijdt, 13 woningen

11 Kerkdriel Paddenstoelenbuurt, 28 woningen

12 Kesteren Casterhoven, 118 woningen

13 Maurik Oosterweyden, 32 woningen

14 Meteren De Plantage, 95 woningen

Brummen, Elzenbos

15 Nijmegen Zuiderveld-West, 45 woningen

16 Rumpt Achterweg, 21 woningen

17 Scherpenzeel De Nieuwe Koepel, 135 woningen/ appartementen

18 Tiel Rio-Vahstal terrein, 23 woningen

19 Wamel Kloosterhof, 67 woningen

20 Wijchen Huurlingsedam, 185 woningen

21 Wolfheze Boven Heide, 50 woningen

Wijchen, Huurlingsedam

25

wereld van online marketing ontwikkelt zich supersnel. In het nieuwe kantoor is veel meer dynamiek. Dat optimaliseert de samenwerking met collega’s en daarmee spelen we nóg beter in op nieuwe kansen.”

ruimte voor team Online Marketing met v.l.n.r.: Bart op ‘t Hoog, Rogier van Swaaij, Sylvie du Cloux en Margot van Nistelrooij

ruimte voor team Online Maketing.

26
“De

ruimte voor team Online Marketing

27

Hooge Berkt II Versnellen op z’n Brabants

ruimte voor versnelling.

28

Terwijl de druk op de woningmarkt toeneemt, komt de versnelling van nieuwe bouwlocaties moeizaam op gang. Niet in Bergeijk, waar in het project Hooge Berkt II tempo wordt gemaakt bij de ontwikkeling van zo’n 200 woningen. Binnen twee jaar tijd zat het project in de bestemmingsplanfase en is voor circa 50 sociale huurwoningen een getekende turn­key overeenkomst met corporatie Woningbelang gesloten. ‘Dit is hét voorbeeld om de woningbouwopgave in Nederland te kunnen versnellen.’

29

Met de Vestia-affaire van 2012 nog vers in het geheugen, kende het aandeel sociale huurwoningen in de gemeente Bergeijk een flinke terugloop. Juist daarom streven de provincie, de gemeente en Woningbelang ernaar om met extra gelden het aantal huurwoningen te vergroten. “Als corporatie proberen we 30% van alle nieuwbouwwoningen als sociale huurwoning aan te kunnen bieden”, zegt Maarten Meulepas van Woningbelang. “In het project Hooge Berkt II zitten we al in een vroeg stadium aan tafel, waardoor we in één klap veel nieuwe sociale huurwoningen kunnen toevoegen. Dat is best bijzonder te noemen. Ik voel me enorm betrokken om hier een succes van te maken.”

Urgentie inzien

Zo’n twee jaar hadden de partijen nodig om tot elkaar te komen. “Dat is ongekend snel”, schetst wethouder Mathijs Kuijken. “In het voorjaar van 2020 gingen we om tafel en we zijn nu al in de ontwerpfase van het bestemmingsplan beland. Waarom die versnelling hier wél kan plaatsvinden? Omdat we met alle marktpartijen, de corporatie, de gemeente én de provincie de urgentie inzien. Het was een kwestie van acteren en snel afspraken maken. In het proces hebben we met elkaar gestuurd op mogelijkheden en niet op alles wat niet kan.”

Flinterdun Voor projectmanager Irene van Middelaar van Woningbelang is de gezamenlijke drive onderdeel van het succes. “Zoals het hier gaat, maken we niet zo vaak mee. En dan ook nog eens met 30% sociale huurwoningen in het plan verwerkt. Dat moet je haalbaar maken met passende producten. Daar waren we het snel over eens en dat heeft geleid tot de turnkey overeenkomst die er nu ligt. De grote betrokkenheid is sprekend voor de samenwerking. De afstand tussen bestuur en project is bijzonder kort te noemen.”

Projectleider Theo Duffhues van de gemeente heeft het over een ‘doe maar gewoon-DNA’. “We maken het niet moeilijker dan het is, zitten regelmatig bij elkaar en hakken knopen door. Als gemeente voeren we hier een situationeel grondbeleid. Per locatie bekijken we wat de meest geschikt aanpak is. In dit geval waren er al ontwikkelaars actief en is ervoor gekozen geen actieve rol in de grondverwerving te pakken. Het stedenbouwkundig plan was voor iedereen een goed uitgangspunt. Dit plan was eigenlijk al klaar toen er met de laatste grondeigenaar nog een overeenstemming gesloten moest worden. We hebben processen naast elkaar laten lopen en dat heeft heel goed uitgepakt.”

ruimte voor versnelling.

Maarten
30

Mathijs Kuijken, wethouder volkshuisvesting bij gemeente Bergeijk

Theo Duffhues, projectleider bij gemeente Bergeijk

31

Druk op sociale huur Voor Bergeijk is het belangrijk om woningen toe te voegen waar behoefte aan is. Mathijs: “Door gezinsverdunning zijn steeds meer woningen nodig. We willen Bergeijkenaren kunnen blijven huisvesten. Tegelijkertijd zien we ook een toestroom van kenniswerkers en arbeidsmigranten in onze hightechregio, wat zorgt voor extra druk op de toch al krappe woningmarkt. We hebben in kaart gebracht voor welke doelgroepen we gaan bouwen, met bijzondere aandacht voor de starters op de woningmarkt. De kinderen van onze inwoners moeten hier ook kunnen blijven wonen.”

Kijkend naar de wachtlijsten van Woningbelang, beaamt Irene deze visie. “Starterswoningen, woningen voor kleine huishoudens en sociale huurwoningen zijn keihard nodig. Het is een must om dat aan de voorkant in te passen in de plannen. Dat heeft namelijk impact op de haalbaarheid van het totale plan. In die zin hebben we mazzel dat we met slagvaardige marktpartijen om tafel zitten. Zij hebben voor deze doelgroepen specifieke woningconcepten op de plank liggen. Ons programma van eisen was snel getoetst aan deze producten. Dat voorkomt een lange ontwerpfase en we borgen dat de sociale huurwoningen bij de corporatie zijn ondergebracht.”

Eisen stapelen “Als je ziet waar plannen tegenwoordig aan moeten voldoen, dan is het een wonder dat er nog gebouwd wordt”, zucht Theo. Hij somt op: “Klimaatadaptatie, waterberging, hittestress, natuurinclusief bouwen, stikstof, compensatie binnen en buiten het plangebied en duurzaamheidsambities. Het is nogal wat. Daarnaast willen we ook ‘gewoon’ goede kwaliteit woningen maken in een prettige leefomgeving. Die optelsom gaat ergens een keer knellen.”

Maar duurzaamheid staat voorop. Voor Woningbelang is dat een belangrijk thema. “Vanuit overtuiging”, zegt Irene, “maar ook vanuit de druk op de woonlasten. We kunnen hier hele duurzame woningen maken, omdat we met het gestandaardiseerde Optio-concept van Van Wanrooij werken. Dat drukt

de kostprijs en biedt ruimte voor duurzame technieken.” Mathijs vat het goed samen: “Dankzij conceptmatig bouwen maken we duurzaamheid aan de voorkant concreet. Ga je daar later pas over nadenken, dan krijg je dat qua haalbaarheid nooit meer voor elkaar.”

Voorbeeld in de markt “Dit project maakt me trots op Brabant”, besluit Maarten. “Ik verwacht, met de landelijke agenda in de hand, dat ons proces dé norm gaat worden voor nieuwbouwlocaties. Anders halen we de gewenste woningbouwopgave niet. Een gemiddelde doorlooptijd van zeven jaar is vrij normaal tegenwoordig. Dit project is een voorbeeld van wat er in twee jaar tijd kan. Dat moeten we gaan kopiëren in Nederland.” Theo beaamt dat. “We worden door andere gemeenten benaderd hoe we dit voor elkaar hebben gekregen. Het is écht een voorbeeldproces en we nodigen andere gemeenten graag uit om de belangrijkste lessen te delen.”

32
ruimte voor versnelling.

Schetsontwerp Hooge Berkt Hooge Berkt II

Tussen de Hooge Berkt II en de Stökskesweg in het Brabantse Bergeijk komt een nieuwe woonwijk van ruim 5 hectare groot. Samen met Van Schijndel en lokale ondernemers ontwikkelt Van Wanrooij hier circa 200 woningen. De gemeente vindt het belangrijk dat een groot deel van die woningen voor verschillende doelgroepen geschikt is. Zo zal 30% van het aanbod een sociale huurwoning worden, is 20% van de woningen bedoeld voor starters en 10% voor senioren. De overige 40% is bestemd voor de vrije sector. De gebiedsontwikkeling Hooge Berkt II krijgt een eigentijds dorps karakter, grenzend aan een groen landschap.

FASE II S S Hooge Berkt Bergeijk Schetsontwerp Stedenbouwkundig Plan 04.03.2022 1 2000 Schetsontwerp A3
33
‘Dit project maakt me trots op Brabant’

Juridisch DNA tweedekrijgtleven.

Juridisch adviseur Arie van Mourik heeft de afgelopen 25 jaar bij vrijwel alle projecten een vinger aan de pols gehad. Van het eerste contact in De Groote Wielen in 1997 tot recentelijk Landgoed Coudewater. Voor Arie is het tijd om af te zwaaien. Voor Van Wanrooij is dit het moment om in Den Bosch met een eigen juridische afdeling verder te gaan. Wat heeft Arie een kwart eeuw lang voor Van Wanrooij betekend? Een ode aan de samenwerking.

34 ruimte voor juridisch DNA.

Een goed project begint met een goed contract

“Direct bij de grondverwerving moeten goede afspraken gemaakt worden. Een goed contract is een belangrijke basis voor een goed resultaat van een project. In mijn 25 jaar als juridisch adviseur van Van Wanrooij heb ik veel contracten gemaakt tussen de verkopende partijen van de grond en Van Wanrooij en veel anterieure overeenkomsten en bouwclaimovereenkomsten met gemeentes begeleid. Ik trad ook regelmatig op als adviseur van een samenwerkingsverband waar Van Wanrooij deel van uitmaakte. Ook adviseerde ik over de juridische vormgeving van samenwerkingen en over fiscale aspecten.”

Complexiteit is veranderd, niet het werk

“In de jaren ’90 was een contract van twee miljoen gulden veel geld. Nu praat je zomaar over een veelvoud. De belangen zijn steeds groter geworden en daarmee ook de risico’s. De omvang en de complexiteit heb ik zien veranderen, niet zozeer het werk. Het gaat om het maken van afspraken met grondeigenaren, gemeenten en partners over projectontwikkeling, grondexploitatie en het realiseren van woningbouw. Onderwerpen die daarbij aan de orde komen veranderen, zoals de stikstofproblematiek. De communicatie met gemeenten is intensiever geworden. Goed vooronderzoek, goede zakelijke relaties, overzicht over de vraagstukken en een sterke focus blijven belangrijk.”

35

Juridisch DNA tweedekrijgtleven.

succes van een nieuwbouwproject begint aan de voorkant”

Van afwachten naar proactief “Waar 25 jaar geleden projecten werden gegund op basis van een goede relatie, is het spel om de grond anders geworden. Tot de jaren ’90 had je nog nauwelijks commerciële projectontwikkelaars. De overheid kocht grond van boeren en maakte één-op-één afspraken met bouwbedrijven. Door de publicatie van de Vinex-nota in 1990 werd bekend waar grootschalige woningbouw zou komen en veranderde het speelveld. Bouwbedrijven, ontwikkelende bouwers en andere marktpartijen gingen zelf ‘de boer op’ om grond te kopen. Ook veranderende wetgeving zoals mededinging en de manier van aanbesteden was van grote invloed op een andere werkwijze. Gemeenten waren niet meer vanzelfsprekend degenen die de grond kochten en de bouwrechten verdeelden. Marktpartijen namen initiatief en zaten vanaf het begin aan tafel. Het krachtenveld is daarna enorm veranderd.

Mede onder invloed van deze wijzigingen heb ik Van Wanrooij zien veranderen en groeien van een regionale ontwikkelende bouwer tot een top-5 ontwikkelaar die ook nog steeds bouwt. Een zeer boeiende ontwikkeling.”

Juridisch DNA overdragen “Van Wanrooij hecht veel waarde aan vertrouwen en continuïteit met relaties. Het is niet voor niets dat met veel partners al vele jaren wordt samengewerkt. Na mijn vertrek is de continuïteit van de juridische kwaliteit onder meer gewaarborgd met de komst van een nieuwe directeur projectontwikkeling, Hein van der Meer. Hein is als jurist opgeleid, maar krijgt een veel bredere functie dan alleen juridische zaken. Onder zijn aansturing zal binnen Van Wanrooij een eigen juridische afdeling

worden opgezet. Ik ben Van Wanrooij dankbaar dat zij het al die jaren hebben aangedurfd om de juridische zaken aan mij als zzp’er toe te vertrouwen. Door de nieuwe opzet van een eigen juridische afdeling neemt deze kwetsbaarheid af.”

Altijd vertrouwen gekregen “Bijzonder aan mijn tijd als juridisch adviseur van Van Wanrooij was ook mijn rol als vertrouwenspersoon van de directie. Gevraagd en ongevraagd gaf ik mijn opvatting over de juridische en fiscale aspecten van bijvoorbeeld een locatieverwerving of een samenwerking. De directie nam altijd zelf de bredere afweging, zij zijn immers de ondernemers. Ik heb mijn rol en taak als onafhankelijk adviseur altijd buitengewoon serieus genomen en om die reden ook nooit als belanghebbende in een project geparticipeerd.”

ruimte voor juridisch DNA.

“Het
36

Juridisch adviseur Arie van Mourik

Nooit rust, maar in 2023 wel “Terugkijkend is de jarenlange samenwerking buitengewoon prettig, intensief en succesvol geweest. Het was niet moeilijk om te zeggen ‘het is mooi geweest’. Om dan daadwerkelijk te gaan bleek een stuk lastiger, tot nu. Door de nieuwe structuur binnen Van Wanrooij, het nieuwe kantoor in Den Bosch en het aantreden van Hein en een eigen juridische afdeling, is dit een natuurlijk moment voor mij om daadwerkelijk afscheid te nemen. Ik doe dat met grote dankbaarheid voor de vele jaren van nauwe samenwerking en de vele, vele persoonlijke contacten. De wereld van Van Wanrooij blijft doordraaien en ik wens ze daarbij al het goede toe.”

Hein van der Meer nieuwe directeur projectontwikkeling

Per 1 januari 2023 is Hein van der Meer de nieuwe directeur projectontwikkeling.

Hein is jarenlang partner geweest bij CMS Law en heeft ruime ervaring opgedaan in vastgoedtransacties en (juridische) begeleiding van ontwikkeltrajecten. Onder Hein zal een interne juridische afdeling gevormd worden om te adviseren in onze projecten.

37

wijk van boven

Grote gebiedsontwikkelingen komen fase voor fase tot leven. Iedere wijk heeft een andere opzet. Bij de één is meer ruimte voor landschap en natuur en bij de ander is juist ruimte voor meer verschillende woningen of duurzaamheid. Hoe zien deze wijken er vanuit vogelperspectief uit? We maken een vlucht over vier recente gebiedsontwikkelingen.

38
de wijk van boven.

Tichellande, Druten

Druten is een dorp voor alle leeftijden en leefstijlen. Sinds 2009 werkt Van Wanrooij hier in samenwerking met de gemeente aan een gebiedsontwikkeling met circa 350 woningen aan de oostzijde van het dorp: Tichellande.

De naam verwijst naar de aanwezige plassen, de tichelgaten. Dat zijn kleiputten die in de 19e en 20e eeuw zijn uitgegraven voor de steenfabriek van Dericks & Geldens. De tichelgaten en het omliggende groen vormen het ‘groenblauwe hart’ van de wijk. Het project kenmerkt zich door de schoonheid van water en een dorpse sfeer door de ruimtelijke opzet.

39

Koolhoven, Tilburg

De Tilburgse nieuwbouwwijk Koolhoven, aan de zuidwestzijde van de Reeshof, is een ontwikkeling van Van Wanrooij, Roosdom Tijhuis, Triborgh en Klokgroep. Het landschap heeft hier een uitgesproken karakter met de Dongevallei en bosgebieden, waar Schotse Hooglanders vrij rondlopen.

Het wonen is één met de natuur en vanuit vrijwel iedere woning is er contact met het landschap. In totaal zijn er zo’n 2.000 woningen gerealiseerd, ca. 4.000 m2 commerciële ruimten en een basisschool. Aan deze gebiedsontwikkeling is zo’n 10 jaar gewerkt, waarbij wij circa 500 woningen hebben ontwikkeld.

40
de wijk van boven.

wijk van boven

41

de wijk van boven.

42

Rijnvliet, Utrecht

Aan de zuidkant van Leidsche Rijn ligt de nieuwe woonwijk Rijnvliet. In deze wijk ontwikkelt Van Wanrooij zo’n 850 woningen in diverse deelplannen.

De grondexploitatie ligt bij de gemeente Utrecht en de opstalontwikkeling wordt door verschillende marktpartijen uitgevoerd.

De wijk wordt ontworpen volgens het principe van het voedselbos, met veel groen en water. Het is misschien wel de eerste échte eetbare woonwijk van Nederland. Rijnvliet ligt op steenworp afstand van Leidsche Rijn Centrum, de binnenstad van Utrecht en alle uitvalswegen.

wijk van boven

43
44
de wijk van boven.

Casterhoven, Kesteren

Aan de zuidkant van Kesteren ligt Casterhoven. Naast een middelbare school en een kleinschalig bedrijventerrein kent deze wijk in totaal straks 650 woningen. Zo’n 550 hiervan zijn reeds gerealiseerd en de laatste fase start in 2023. Het plan is sinds 2010 in ontwikkeling, waarbij de woningen in samenwerking met Van Grootheest Projecten worden gerealiseerd. De wijk wordt door bewoners geprezen door de variatie in architectuur en woningtypen, de ruimtelijke en klimaatadaptieve opzet en het vele groen. Dat veel bewoners wooncarrière maken binnen de wijk is een groot compliment te noemen.

wijk van boven

45

ruimte voor Marcel.

46
ruimte voor Marcel.
47
“Ik
ben heel blij met onze nieuwe plek in het Paleiskwartier. Het is stedelijker en dynamischer. Het geeft ruimte voor meer inspiratie en biedt kansen voor nieuwe samenwerkingen.” ruimte voor Marcel Vrensen, commercieel projectontwikkelaar

Ruimte voor meer... Midden- & Noord Brabant

De genoemde projecten zijn in ontwikkeling, in verkoop of in uitvoering.

ruimte voor meer woningbouw.

13
Breda, De Pionier woningen/appartementen woningen/appartementen 12 Tilburg
Werkendam 9 Schijf 6 Made 1 Bavel 8 Rucphen 4 Gilze 5 Kaatsheuvel 7 Oosterhout 11 Tholen 2 Breda 3 Dongen 10 Teteringen Kaatsheuvel, Westwaard
48

1 Bavel

Dorstseweg, 8 woningen

2 Breda De Pionier, 42 woningen

3 Dongen De Beljaart, 56 woningen

4 Gilze Centrumplan, 29 woningen

5 Kaatsheuvel

De Els, 65 woningen Westwaard, 42 woningen

6 Made Made-Oost, 225 woningen

7 Oosterhout Ridderstraat, 60 appartementen

8 Rucphen Hofstede, 72 woningen

9 Schijf De Berg, 18 woningen

10 Teteringen Bouverijen, 71 woningen Woonakkers, 300 woningen

11 Tholen Burgemeester van Tholen, 31 woningen

12 Tilburg

Reeshofdijk, 61 woningen/ appartementen Koolhoven, 70 woningen

13 Werkendam Achter de Schans, 155 woningen/appartementen

Werkendam, Achter de Schans

Gilze, Centrumplan

49

Woongeluk oogsten in De Plantage

ruimte voor meer woongeluk.

50

Denk je aan een plantage, dan denk je al snel aan een stuk grond waarop gewassen in monocultuur verbouwd worden. Niets is minder waar in De Plantage in Meteren, West Betuwe. Hier grossiert een wijk in diversiteit. Samen met Laureen Geuther en Niels van Tiggelen van de gemeente West Betuwe lopen we door de wijk om te kijken welke bodem na 15 jaar is gelegd en wat er de komende jaren nog gezaaid wordt.

51

Meer dan 1.500 woningen komen er in De Plantage, waarvan een groot deel al bewoond is. In de deelgebieden De Buitenplaats en De Bastide heeft Van Wanrooij diverse projecten ontwikkeld en gebouwd. “Er worden nog zo’n 700 woningen door verschillende marktpartijen gebouwd”, vertelt ontwikkelaar Michael van den Brink. Hij heeft De Plantage sinds 2011 zien groeien. “Dat de wijk pas op de helft is, heeft diverse oorzaken. Ook de nieuwbouwmarkt in de Betuwe is door crises aan verandering onderhevig. Maar als je hier zo loopt, dan hebben we met de gemeente West Betuwe een puike prestatie neergelegd; namelijk een goede woonwijk realiseren waar mensen met plezier wonen.”

Lekker bouwen

We zijn net onderweg als de eerste pluim al wordt uitgedeeld door Michael. “Het is voor aannemers lekker bouwen hier. Dat komt omdat Niels zich hier al jaren ontfermt over de civiele werkzaamheden.” Niels van Tiggelen is als projectleider betrokken bij alle projecten, van bouw- en woonrijp maken tot de inrichting van het openbaar gebied. “Ik zorg dat aannemers hier graag komen, door bouwplaatsen en bouwwegen netjes aan te leggen. Het is een puzzel, maar ik zorg dat ze hier niet in de blubber hoeven te werken. Tegelijkertijd moet de openbare ruimte een bepaalde kwaliteit krijgen voor de nieuwe bewoners. Het kost veel aandacht om te zorgen dat de bouwlogistiek niet knelt met het woon-werkverkeer.”

ruimte voor meer woongeluk.

Laureen Geuther, projectleider bij gemeente West Betuwe
52
‘Dat mensen doorverhuizen is een groot compliment’

Wooncarrière faciliteren

Ook Laureen Geuther heeft de wijk stap voor stap zien groeien. Als overall projectleider is ze sinds 2019 betrokken geraakt bij De Plantage. “Ik zit met ontwikkelaars als Michael om tafel om afspraken te maken over de invulling van verschillende deelplannen en vervolgens de uitontwikkeling van de kavels. De belangrijkste opgave voor nu is om de tien jaar oude plannen van de derde fase te gaan herijken met de kennis van nu. De nieuwe projecten moeten aansluiten op veranderende wensen en eisen als het gaat om duurzaamheid, klimaatadaptatie en natuurinclusiviteit. Daar gaan we als gemeente vol op inzetten. We zien mensen uit de eerste fase doorverhuizen naar de tweede fase en er wordt al interesse getoond voor de derde fase. Bewoners wonen hier met tevredenheid. Het is gewoon een hele aangename woonomgeving. Wooncarrière maken binnen de buurt zien wij als een groot compliment en dat moeten we blijven faciliteren.”

Nieuwe eisen versus haalbaarheid

De gebiedsontwikkeling loopt langer dan gehoopt, maar Niels is trots dat er nooit aan het beeldkwaliteitsplan is getornd. “Wat er ook in de markt gebeurt, we houden altijd vast aan het beeld dat we voor ogen hebben. En ja, dan duurt het misschien wat langer, maar dan hebben we straks wel die gewilde wijk.” In de laatste fase gaat de gemeente iets meer vernieuwen en het wensen- en eisenpakket uitbreiden. Laureen: “Dat heeft z’n weerslag op de haalbaarheid. We willen de aantallen woningen bouwen die contractueel met de marktpartijen zijn vastgelegd, maar ook klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen, energiezuinige woningen maken, een goede openbare ruimte creëren, maatschappelijke voorzieningen toevoegen en betaalbare woningen bouwen. Krijgen we dat allemaal wel gerealiseerd binnen de exploitatie? Daar zit het spanningsveld, want als gemeente zitten we met het risico van de grondexploitatie.”

53

De kracht van Optio

Lopend door de wijk is in vrijwel iedere straat een project met Optio-woningen te vinden. “Ik herken ze enigszins”, zegt Michael, “omdat dit type woningen ook elders in de wijk en in het land in verschillende vormen en maten te vinden zijn. Vaak heeft de gevel een andere look and feel.” Volgens Laureen ligt hier de grote kracht van standaardisatie. “Daardoor konden we hier per fase in een hoog tempo woningen bouwen waar op dat moment veel behoefte aan was. Gaandeweg zijn we steeds meer rijwoningen en tweekappers gaan bouwen, wat ook mensen van buiten de regio aantrekt. Daardoor groeide de wijk de afgelopen jaren hard.”

Intensief

De vlonders, de kades en de uitstraling van de woningen passen bij het idee van een vestingstadje. Met gebakken stenen, gemetselde kademuren en rijke grachten is De Bastide een mooi geheel. “Kwaliteit geeft identiteit aan de wijk”, zegt Niels. “Hoe de samenwerking ook loopt, kwaliteit staat altijd voorop. De marktpartijen hebben in De Plantage zeggenschap in de stedenbouwkundige opzet van de deelplannen. Het stedenbouwkundig bureau Wissing vormt daar een belangrijke schakel in en werkt in goede en intensieve samenwerking met ontwikkelaars en de gemeente alle deelplannen verder uit. Hoe moeilijk het soms ook is, we blijven met elkaar naar kansen kijken en nemen vooral niet de binnenbocht. Omdat we nu al een aantal jaren samenwerken, is dat ook geen issue meer. We zitten er hetzelfde in en dat werkt gewoon heel prettig.”

Senioren ‘lokken’

Aangekomen in De Buitenplaats, zien we een aantal onbebouwde kavels. Michael: “Ons eigen bouwbedrijf start binnenkort met de bouw van 17 woningen in Parkzicht en 35 woningen in De Kantelen.” Verderop zien we een aantal seniorenwoningen. “Senioren proberen we meer naar deze wijk te krijgen”, zegt Laureen. “Dat lukt steeds beter, omdat kinderen en kleinkinderen hier ook wonen en omdat we producten maken die aansluiten bij hun wensen. Het zorgt voor diversiteit in de wijk. Maar het punt blijft die eigen, ruime woning. Voor veel senioren is het een hele stap om daadwerkelijk een overgang te maken naar een gelijkvloerse seniorenwoning in een nieuwbouwwijk. Maar omdat het elders de doorstroming bevordert, blijft het in De Plantage onze aandacht houden.”

ruimte voor meer woongeluk.

54
Niels van Tiggelen, projectleider bij gemeente West Betuwe
Michael van den Brink, ontwikkelaar bij Van Wanrooij
55
‘Kwaliteit geeft identiteit aan de wijk’

Borgdonck borgt woonkwaliteit

56
Ruimte voor meer woonkwaliteit.

Onbekend maakt onbemind. Dat geldt in de markt misschien ook wel voor Borgdonck. Naast de bouw en ontwikkeling van woningen exploiteert Van Wanrooij ook een vastgoedportefeuille, waarin woningen onder de naam Borgdonck in verhuur worden gebracht. Sinds 2014 groeit de vastgoedportefeuille in rap tempo met nieuwe huur woningen, maar ook met commercieel vastgoed. Hoe borgen we de woonkwaliteit van deze huurwoningen en waar zijn ze zoal te vinden? Tijd om in te stappen bij Jeroen Brouwer.

57

Stop 1: De Groote Wielen in Rosmalen

De tour start met een korte rit naar een recent opgeleverd project in De Groote Wielen in Rosmalen. “Moet je kijken wat mooi”, zegt Jeroen. “Je ziet geen onderscheid tussen de koop- en huurwoningen. Dat is de kwaliteit die we nastreven. Omdat onze huurwoningen vaak onderdeel uitmaken van een gebiedsontwikkeling, waarin ook koopwoningen zijn opgenomen, geeft dit de architect de mogelijkheid de huurwoningen goed te integreren in het plan. De Franse balkons, bijzondere raampartijen en betonnen bankjes aan de voorgevel geven de architectuur iets bijzonders. Wij zorgen dat er altijd differentiatie zit in de woningen, of het nou om 10 of 50 woningen gaat. Bijvoorbeeld door kleine blokjes te maken met meerdere, grotere hoekwoningen of door te differentiëren in de beukmaat.”

De woningen die in Borgdonck zijn ondergebracht, zijn nog relatief jong. “Vanaf 2015 is 90% van de woningen gefaseerd aan de portefeuille toegevoegd, dat betekent dat deze woningen beschikken over een energielabel A+, wat veel wooncomfort oplevert. Alle woningen zijn uitgerust met een complete keuken, inclusief inbouwapparatuur, een tweede toilet en een volwaardige badkamer. Allemaal zaken die passen bij een hoog wooncomfort. Dat geldt voor zowel eengezinswoningen als appartementen.”

58
Jeroen Brouwer, hoofd vastgoed Ruimte voor meer woonkwaliteit.

Stop 2: Boschveld in Den Bosch

Op naar de wijk Boschveld, waar een bestaande wijk is getransformeerd tot een gezellige nieuwe buurt. “Ook hier hebben we naast tal van koopwoningen betaalbare huurwoningen gerealiseerd. Dat zorgt voor leefbaarheid, diversiteit en draagt bij aan de sociale kwaliteit van dit plan.” We bellen aan bij een bewoonster die op de hoek aan het Pieter Zeemanpark woont. “Kom binnen”, zegt ze vriendelijk. Wat opvalt is de ruimte. “Ik werd verliefd op de ruimte in het huis en op de locatie.” Ze somt op: een eigen tuin, de voordeur aan een gezellig parkje, uitzicht op de buurttuin en lopend of op de fiets naar het centrum. “Wat wil je nog meer?” Ze was op zoek naar een nieuwbouwwoning, maar kopen was nog niet haalbaar. “Deze huurwoning is echt een uitkomst. Het is voor mij betaalbaar, dus ik ben super blij.”

Jeroen geeft aan dat de combinatie van koop- en huurwoningen in een project als Boschveld ook voordelen heeft qua realisatie. “Door huurwoningen toe te voegen aan een gebiedsontwikkeling, kunnen we het realisatieproces versnellen. Bovendien kunnen we met dit soort woningen inspelen op de maatschappelijke vraag naar meer betaalbare huurwoningen. Natuurlijk hebben we uitschieters naar boven en naar beneden, maar gemiddeld zit de huurprijs rond de € 1.000 per maand. Dat biedt een goed alternatief voor mensen die geen toegang hebben tot de koopmarkt.”

59

Stop 3: Rozenoord in Vught

Tijd om in te stappen naar het volgende Borgdonck-project in Vught. “Dit is een bijzonder project, want het oude schoolgebouw van Rozenoord is bij veel Vughtenaren een bekend en beeldbepalend gebouw. Deze herontwikkeling geeft het gebouw een tweede leven. Hier komen 35 huurwoningen, 5 grondgebonden koopwoningen en een vrijstaande jaren ‘30 woning. Het project is een ontwikkeling van een andere ontwikkelaar, waarvan de 35 huurwoningen worden toegevoegd aan onze portefeuille. De woningen hebben de charme van een historisch pand, maar krijgen het wooncomfort van nu. In combinatie met de geweldige locatie in het centrum van Vught, past deze aankoop perfect bij ons profiel.

Een rondje langs de velden maken, dat is wat Jeroen het liefste doet. “Dan zie je toch waar je het uiteindelijk allemaal voor doet. Samen met zes collega’s vormen we op kantoor een hecht team. Naast woningen beheren we ook andere type objecten, zoals kantoorgebouwen, bedrijfspanden, supermarkten, dagwinkels of panden die onderdeel uitmaken van een toekomstige gebiedsontwikkeling. De diversiteit van het werk spreekt mij enorm aan. Of het nu gaat om de aankoop van panden, het sluiten van een huurovereenkomst of het taxeren van de portefeuille, geen dag is hetzelfde. Vorig jaar kochten we bijvoorbeeld het kantoorpand Belvédère in Den Bosch, waar we nu als bedrijf zijn gevestigd. Vanuit onze afdeling zijn we nauw betrokken bij alle afbouw- en inrichtingswerkzaamheden. Dat maakt dit vak mooi, omdat wij samen met de andere afdelingen binnen ons bedrijf invulling geven aan de uitdagingen waar we binnen Van Wanrooij voor staan.”

60
Ruimte voor meer woonkwaliteit.

Over Borgdonck

Borgdonck is sinds 2009 een woningverhuurder met een groeiende portefeuille en staat garant voor een hoge woonkwaliteit. Het gaat om woningen in het sociale segment, middenhuur en vrije sector. Borgdonck is onderdeel van Van Wanrooij Bouw & Ontwikkeling, van waaruit de woningen hoofzakelijk geïnitieerd worden. Deze samenwerking biedt ons als eindbelegger de mogelijkheid om aan het begin van het proces al input te leveren. Hiermee borgen we de gewenste kwaliteit en het hoogwaardige afwerkingsniveau. Het actuele aanbod is te vinden op borgdonck.nl.

Rozenoord, Vught
61
‘Als we een kans zien, maken we er zelf een succes van’

Meer ruimte om hettegoede doen.

ruimte om het goede te doen.

62

Ruben Janssen uitvoerder

In het Gelderse Hedel bouwt Van Wanrooij 91 woningen in nieuwbouwwijk De Groene Akkers. Voor uitvoerder Ruben Janssen biedt dit typische Van Wanrooij project met Optio­woningen ruimte om het goede te doen op de bouwplaats. ‘Als ik de juiste mensen op de juiste plek heb, loopt het als een trein.’ Tijd voor een kijkje in de keuken.

63

Het slot eraf

“Mijn dag begint vroeg. Ik ben rond 6:15u op de bouwplaats. Met een bak koffie erbij begin ik met de planning doornemen, bellen, organiseren en mensen aansturen. Ik heb altijd geleerd dat je ze in de bouw ‘in de ochtend moet verdienen’.”

ruimte om het goede te doen.

06:15
64

Zoete inval

“Ik ben voor veel mensen een vraagbaak. De jongens weten me goed te vinden. Ik vind het belangrijk dat alles goed loopt en wil graag het goede doen. Niks is zo zonde als dingen dubbel doen. Ze komen graag bij me binnen in de keet en dan lossen we probleempjes direct samen op.”

Opstarten

“Tijdens het opstartgesprek met het team bespreek ik met de voormannen de planning op het planbord en lopen we leveringen na. Voor de ruwbouw en de afbouw organiseer ik ‘daily stands’. Alles wordt steeds meer digitaal, dat maakt het werk efficiënter. Maar ik gebruik naast Kyp ook nog gewoon een planbord waar ik op kan schrijven. Dat is voor de jongens inzichtelijk en begrijpbaar.”

06:35 07:15
65

De bouwplaats van het project De Groene Akkers in Hedel in de ochtendzon. Hier bouwt Van Wanrooij 91 koop- en huurwoningen.

ruimte om het goede te doen.

09:15 66

Talenknobbel

Op de bouwplaats knallen de hits van 100% NL uit de speakers. ”Gezellig man, arbeidsvitaminen.” Of iedereen de Nederlandstalige hits ook verstaat? “Ik denk het niet. Hier lopen Polen, Roemenen, Spanjaarden en Duitsers rond. Gelukkig spreek ik een aardig woordje buiten de grens.”

Treintjes

Het Optio-concept is een zegen voor de bouwplaats. We werken in verschillende treintjes naar een oplevering toe. De kunst is om een treintje niet stil te laten vallen en de juiste mensen op het juiste moment in te zetten. Dat laatste is nog wel eens een uitdaging, want overal is een tekort aan personeel.”

09:45 10:25
67

Lekker divers

“Het mooie aan dit project is de diversiteit aan woningtypes; van rijwoningen tot bungalows en seniorenwoningen. Allemaal met een andere uitstraling. Binnen onze bouwmethode worden steeds vaker onderdelen geprefabriceerd. Dat zorgt voor meer snelheid. Voor de metselaars vind ik het mooi dat ze hun vakmanschap kunnen blijven tonen.”

Effe binnenkijken

Tijd voor een oplevering. “Ik controleer de woningen die we gaan opleveren tot in detail.” De kraan in de garage wordt opengedraaid. “Lekker hoor, warm water!” Nog even het lakwerk op beschadigingen checken, op zolder de installaties controleren en Ruben heeft het gezien: “Picobello.”

ruimte om het goede te doen.

10:35 14:15
68

Het dak op

Op de terugweg naar de bouwkeet glipt Ruben nog even een steiger op. “Het schilderwerk gaat beginnen, dus even kijken of de jongens alles dicht hebben en de overstekken gereed zijn. Na het schilderwerk gaan de pannen erop en laten we de steiger alweer zakken. Zo snel gaat het.”

06-hotline

Even rustig rondlopen is er voor Ruben niet bij. “Die telefoon blijft maar rinkelen. Het lijkt soms wel of ik een hotline heb! Dat ding moet ‘s morgens helemaal volgeladen zijn, anders houdt ie het geen hele dag vol, haha.” Door het gesprek klinkt zijn gulle lach. Tijd om af te ronden: “Is goed jongen, komt helemaal goed. Spreek je, yoooo…”

15:15 16:45
69

ruimte voor Cees.

70 ruimte voor Cees.
het Paleiskwartier een aantrekkelijke plek is? Absoluut! Hier is meer ruimte voor jong talent. Voor onze toekomstige collega’s. Ik kijk er naar uit om ze het vak te leren en mijn bouwkundige ervaring te delen.” ruimte voor Cees Pels, projectleider 71
“Of

Ruimte voor meer... Noord- & ZuidoostBrabant

De genoemde projecten zijn in ontwikkeling, in verkoop of in uitvoering.

Heesch, De Erven

5
25
27
28
19
7
11
Best, Aarlese Erven
Boekel 17 Nijnsel 31 Weebosch 8 Den Dungen 14 Helmond 20 Oss 21 Rosmalen 29 Vlijmen 22 Sint-Michielsgestel 23 Sint-Oedenrode 24 Someren
Son & Breugel 26 Uden
Veghel 30 Vorstenbosch
Veldhoven
Oirschot 10 Escharen 1 Asten 3 Best 4 Bladel 6 Boxtel 13 Heeze 9 Eindhoven 2 Bergeijk 15 Middelbeers 16 Mill 18 Nuenen
Cuijk
Geffen 19 12 Heesch
72
ruimte voor meer woningbouw.

1 Asten

Loverbosch, 149 woningen

2 Bergeijk

Even Buiten, 8 woningen Hooge Berkt II, 200 woningen

3 Best

Aarlese Erven, 180 woningen Steegsche Velden, 28 woningen

4 Bladel Westrand, 77 woningen

5 Boekel

Centrumplan, 62 appartementen De Burgt, 93 woningen

6 Boxtel

Heem van Selis, 148 woningen/ appartementen Jorishof, 20 woningen

7 Cuijk

Cuijkse Lagune, 30 appartementen Robijnlaan, 23 woningen Wonen in Groen, 34 woningen

8 Den Dungen Jacobskamp, 40 woningen

9 Eindhoven

Koning Arthurlaan, 20 woningen Kroonhoef, 42 appartementen The New Mess, 18 woningen

10 Escharen

Hof van Esteren, 29 woningen

11 Geffen

Het Raadhuys, 16 woningen/appartementen ‘t Veld, 275 woningen/ appartementen

12 Heesch

De Erven, 81 woningen Vlindererf, 43 woningen

13 Heeze De Heerdgang, 81 woningen

14 Helmond

De Veste, 90 woningen Hazenwinkel, 35 woningen Heiakker, 22 appartementen Suytkade, 32 woningen

15 Middelbeers

Doornboomstraat, 13 woningen

16 Mill Leeuwerikstraat, 18 woningen

Boxtel, Heem van Selis

Helmond, Heiakker

73

Ruimte voor meer... Noord- & ZuidoostBrabant

17 Nijnsel Bakkerpad, 36 woningen

18 Nuenen

Voirt-Parkstraat, 35 appartementen Park Luistruik, 59 woningen/ appartementen

19 Oirschot Eindhovensedijk, 14 woningen Ekerschot, 37 woningen

20 Oss

Kapelaan Nausstraat, 20 woningen Oijense Zij, 98 woningen WalKwartier, 131 appartementen

21 Rosmalen

Coudewater, 166 woningen/ appartementen Citadel, 46 woningen/ appartementen

22 Sint-Michielsgestel De Raadskamer, 27 appartementen

23 Sint-Oedenrode Zwembadweg, 96 woningen

24 Someren Groote Hoeven, 32 woningen Stienen, 10 woningen

25 Son & Breugel Planetenlaan, 46 woningen Sonniuspark, 34 woningen

26 Uden De Ruiter, 29 woningen

27 Veghel ‘t Ven, 43 woningen/appartementen Veghels Buiten, 107 woningen

De genoemde projecten zijn in ontwikkeling, in verkoop of in uitvoering.

Boekel, Centrumplan

74
Boxtel, Jorishof ruimte voor meer woningbouw.

28 Veldhoven Bosackers, 52 woningen ‘t Gehucht, 65 woningen

29 Vlijmen De Grassen, 80 woningen

30 Vorstenbosch Bergakkers, 41 woningen

31 Weebosch Kapelledries, 56 woningen

Geffen, Het Raadhuys

Helmond, DeVeste

Eindhoven, Kroonhoef

Veldhoven, Bosackers

75

Sinfonia Sterk door eigen karakter

ruimte voor karakter.

76

Zeg je ‘diversiteit’ dan zeg je Sinfonia. Werkelijk iedere gevel en indeling van deze woonblokken in Leidsche Rijn is anders. Nu er mensen wonen, komen de stadsblokken tot leven. Architecten Marlies Rohmer (Marlies Rohmer Architects & Urbanists) en Marta Meijer (Dok architecten) gaan in gesprek met ontwikkelaar Sander de Wit over karakter en een nieuwe signatuur maken.

77

“Dit zijn verre van oh ja-woningen met een standaard programma. Des te leuker dat we dit dan ook samen met Van Wanrooij hebben gedaan.”

Vrolijkheid. Dat is het eerste wat opvalt tijdens een wandeling langs Sinfonia. Het project bestaat uit twee losse woonblokken met in totaal 41 bijzondere gezinswoningen en 9 appartementen. Hoge entrees, rijke detaillering, afwisselend kleurgebruik, gebogen metselwerk en bijzondere metselwerkverbanden. Het geheel wisselt elkaar harmonieus af in vorm en kleur. Dit is overduidelijk geen doorsnee ontwerp.

Uitgesproken ontwerp

Een winnend ontwerp maken betekent: je aan de beloftes houden. Dat ondervonden Marlies en Marta in de ontwerpfase. “Het schetsontwerp was direct heel sterk”, weet Marlies nog. “Toch duurde het even voordat we de opgave te pakken hadden. De supervisor van Leidsche Rijn had een beeldkwaliteitsplan gemaakt met werkelijk alle architectuurvoorbeelden erin. We kregen het gevoel van meer, meer, meer. Hoe kun je dan raak slaan? We hebben de statige panden aan het Wilhelminapark in Utrecht als inspiratie genomen. Gebouwen met een rijkheid aan boogjes, geveldetailleringen, hoogtes en dakvormen. We zijn voor uitgesproken gevels gegaan met een bonte signatuur. De diversiteit hebben we in de ontwerpfase sterk overeind gehouden.”

ruimte voor karakter.

78

Boekensteunen

Marta loopt met een glimlach rond. De vrolijkheid van de gebouwen spreekt haar enorm aan. “Het doet iets met je gelaat. Je ziet dat de blokken door de diversiteit tot leven komen. Ik ben heel blij dat we voor uitgesproken kleuren zijn gegaan met een rood/bruin/geel kleurenpalet. Samen met de architectuur van Marlies is het een uitbundig geheel geworden. Onze hoekgebouwen fungeren als een soort boekensteunen voor de tussenliggende panden. Met andere verhoudingen, robuust, rijk aan detail en met kleur.”

Liefde voor baksteen

Beide bureaus zijn van dezelfde architectuurfamilie. Volgens Marlies komt hun liefde voor de baksteen in veel projecten terug. “We besteden samen veel tijd aan de zoektocht naar de perfecte baksteen. We beoordelen dat niet alleen esthetisch, maar ook op de maakbaarheid die Van Wanrooij hanteert.

Met deze stenen zoeken we de uitersten op in textuur, verbanden en voegwerk. Zo heeft Dok ervoor gekozen om het voegwerk mee te laten kleuren met de stenen, terwijl wij er juist voor hebben gekozen om de alzijdigheid van de baksteen te gebruiken in bijzondere patronen en ronde bogen. Er zijn hele dikke voegen van ruim 3 cm toegepast, maar ook hele dunne voegen van een paar millimeter. Door een restpartij van dure geglazuurde steentjes op de kop te tikken, hebben we een soort kleurcode in de gevels verwerkt. Dat soort details maken het gewoon heel leuk.”

Standaard maatwerk

De diversiteit aan woningtypes, architectuur en de rijke detaillering maken het project allesbehalve standaard. “Je kunt beter zeggen dat het standaard maatwerk is”, zegt Sander. “Er is natuurlijk veel geschaafd en geschuurd om het ontwerp op z’n Van Wanrooijs ‘maakbaar’ te maken.

79

Ons Optio-woonconcept is hier nooit het vertrekpunt geweest, maar we hebben wel qua details uit Optio geput.” Toch hoopte Marlies stiekem dat het niet te veel Optio werd. “Ik snap natuurlijk dat dat nodig is voor de haalbaarheid. We hebben daar ook veel discussie over gehad. Dat is ook goed, want je ziet nu dat alle bijzonderheden met veel aandacht zijn uitgevoerd, omdat het op microniveau is uitgewerkt.”

Trots overheerst

Of het resultaat architectuurprijs waardig is? “Absoluut”, zegt Marlies. “We hebben iets gemaakt dat nog niet eerder is vertoond. We zijn erin geslaagd om customized bouwen, voor verschillende doelgroepen en met verschillende woningtypes, een nieuwe signatuur te geven. Dat kan alleen als je met partijen werkt die elkaar aanvullen. Die kleurrijke blokken van Marta wilde ik met mijn rustige blokken een podium geven. Als je het zo samen ziet, dan is er harmonie. Daar zijn we heel trots op.”

Het plezier straalt niet alleen van de gebouwen af. Marta heeft er ook met veel plezier aan gewerkt. “Het is gelukt om een nieuw vocabulaire te ontwikkelen voor rijtjeswoningen met appartementen ertussen. Dit zijn verre van oh ja-woningen met een standaard programma. Des te leuker dat we dit dan ook samen met Van Wanrooij hebben gedaan. Omdat zij de processen zo strak op orde hebben, is er daadwerkelijk gerealiseerd wat we met z’n allen bedacht hebben. Er is voet bij stuk gehouden. Dat siert Van Wanrooij. Ook Van Stiphout verdient als bouwer een pluim. Het project is met ontzettend veel liefde en respect uitgevoerd.”

“We werken veel en graag in de gemeente Utrecht, dus we hebben onze naam hoog te houden”, besluit Sander. “Als wij aan een prijsvraag meedoen, bekijken wij vooraf goed of we kunnen waarmaken wat we beloven. Als het sein op groen staat, dan zetten wij alles op alles voor een goed eindresultaat. Dat is een intensief traject, maar met dit team is dat goed gelukt. Utrecht heeft er een pareltje bij gekregen!”

80
Marta Meijer, architect bij Dok architecten. ruimte voor karakter.

Sander de Wit, projectontwikkelaar bij Van Wanrooij.

81
Marlies Rohmer, architect en directeur bij Marlies Rohmer Architects & Urbanists.

Kort & Krachtig

We zijn over!

*plop*! Tijd om de champagne te ontkurken en het glas te heffen op de ingebruikname van ons nieuwe kantoor in Den Bosch. Vanaf nu zijn we te vinden in het gloednieuwe kantoorgebouw Belvédère aan de Magistratenlaan, op de begane grond en de eerste vier verdiepingen. De bruisende sfeer van het Paleiskwartier, op loopafstand van het centraal station, past bij de groei en de ontwikkeling die we als familiebedrijf doormaken. We zijn trots op en blij met onze nieuwe stek en hopen onze partners en relaties snel in Den Bosch te mogen ontvangen.

82 ruimte voor het kortere werk.

De vraag naar woningen voor jong en oud in de gemeente Oss is groot. Zo ook in Geffen. Naast het centrumplan Raadhuys in het hart van het dorp werken we samen met andere marktpartijen aan een nieuwe uitbreidingswijk aan de zuidoostkant van Geffen. In deze wijk, met circa 275 woningen, is veel aandacht voor diversiteit aan woningtypes. Zo komen er levensloopbestendige woningen voor senioren, starterswoningen, gezinswoningen, sociale en vrije sector huurwoningen en gaat de gemeente aanvullend een aantal CPO-kavels en vrije bouwkavels uitgeven. De wijk krijgt, na een uitgebreide dialoog met de omgeving, een dorps woonmilieu. Er is veel aandacht besteed aan de stedenbouwkundige inpassing van bestaande, landschappelijke structuren, waarbij duurzaamheid hoog in het vaandel staat. De verwachting is dat de verkoop van de eerste fase van het project in het derde kwartaal van 2023 gaat starten.

We’re coming your W

’t Veld in Geffen

Heel Den Bosch moest het weten: we’re coming your W. Een nieuw kantoor in het hart van Den Bosch maakt ons als werkgever aantrekkelijk voor een doelgroep die we eerder niet goed bereikten. Het Paleiskwartier is een gebied waar veel studenten en startende professionals verkeren. We bedachten een grootse, creatieve campagne om een goede entree te maken in Den Bosch en talent naar ons toe te trekken. Op z’n Van Wanrooij’s: met eigen collega’s in de hoofdrol en met een verfrissend karakter: #thenewW!

83

Broederschap in vakmanschap

ruimte voor broederschap.

84

Als je meer woningen ontwikkelt dan je zelf kunt bouwen, moet je samenwerken met vaste partners om de woningproductie op peil te houden. Zo ook met Bouwbedrijf Van Stiphout, waarmee we in inmiddels meer dan twintig projecten gebroederlijk hebben samengewerkt. Het geheim van goed partnerschap? Weten wat je aan elkaar hebt, elkaar vertrouwen in afspraken en dezelfde kwaliteit nastreven.

85

v.l.n.r.: Operationeel directeur

Koos Pijnenburg, hoofd bedrijfsbureau

Ted van Oirschot (beiden Van Stiphout) en ontwikkelaar Frank Kremer (Van Wanrooij).

We zijn in de wijk De Beljaart in Dongen waar Bouwbedrijf Van Stiphout 56 woningen bouwt voor Van Wanrooij. In de bouwkeet schuift Ted van Oirschot aan. Ted houdt zich bij Van Stiphout bezig met woningbouwprojecten en alle ins and outs die daarbij komen kijken. “Van initiatief tot overeenkomst ben ik het vaste aanspreekpunt. Dat doe ik al 25 jaar.” Net als Ted is ontwikkelaar Frank Kremer een ervaren rot te noemen. “Ted en ik kennen de klappen van de zweep. Onze samenwerking is inmiddels in het stadium beland dat ik het hele pakket aan Ted overdraag en hem pas weer zie bij het opleverfeestje”, grapt Frank.

“In feite is het wel zo”, beaamt Ted. “De woonproducten van Van Wanrooij zijn goed uitontwikkeld en we weten wat en hoe er gebouwd moet worden. Er wordt door Franks team ongelooflijk veel voorwerk gedaan. Het resultaat is dat wij veel werkzaamheden zelfstandig kunnen oppakken. De kopersbegeleiding doen we bijvoorbeeld ook zelf. Dat lag in de eerste projecten nog bij Van Wanrooij, maar gaandeweg zagen we in dat het veel efficiënter is als dat bij de uitvoerende partij ligt.”

ruimte voor broederschap.

86
‘We gaan niet steeds het wiel opnieuw uitvinden’

Elkaar verstaan

“We verstaan elkaars vakmanschap”, vat operationeel directeur Koos Pijnenburg samen. “Het voordeel van de samenwerking met Van Wanrooij is dat alles tot in de puntjes wordt uitgedacht. Combineer dat met een gestructureerd proces en je weet al snel wat je van elkaar mag verwachten.” Toch moesten de mannen in het begin van de samenwerking ook aan elkaar wennen. “Je krijgt veel informatie van Van Wanrooij en je moet het Optio-concept eigen maken. Ook wil Van Wanrooij dat we met vaste partners samenwerken die het Optio-concept meester zijn. Voordat die trein rijdt en de hele keten op elkaar is afgestemd, ben je een paar projecten verder. Maar met zo’n 20 projecten achter de rug en meerdere projecten in de pijplijn, kunnen we zeggen dat we lekker op elkaar zijn ingespeeld.”

Geen gedoe

Voor Frank is het merkbaar als hij met Van Stiphout om tafel zit. “Ze weten hoe de stukken worden aangeleverd, hoe de bouwbudgetten worden aangedragen en welk proces we moeten doorlopen. Dat scheelt zo ongelooflijk veel tijd en stress. Dat is echt anders dan dat we dat steeds opnieuw met een andere aannemer zouden moeten doen. Er is gewoon nauwelijks gedoe over contracten en vrijwel geen discussie tijdens de bouw. Punt! Natuurlijk is er wel eens iets aan de hand, maar dan lossen we dat snel op.”

Kort op de business

“In onze samenwerking komen de culturen van onze familiebedrijven dicht bij elkaar”, zegt Koos. “We hebben dezelfde ondernemersgeest. Afspraken komen we na. We zitten beiden kort op de business en kunnen snel schakelen. En als je lekker kunt samenwerken, dan doen we dat gewoon vaker. Wij hebben inmiddels een aantal uitvoerders die het Optio-concept van binnen en buiten kennen en denken mee in mogelijke optimalisaties. Het past niet in onze culturen om steeds het wiel opnieuw uit te vinden.”

87

ruimte voor broederschap.

88

De Beljaart, Dongen

De Beljaart is een ambitieus uitbreidingsplan aan de noordrand van het Brabantse dorp Dongen en heeft tussen 2015 en nu vorm gekregen. De wijk bestaat uit zo’n 800 woningen, waarin onder andere Van Wanrooij in verschillende fases woningen heeft ontwikkeld en gebouwd. De laatste fase bestaat uit 56 woningen verdeeld over 13 blokken met rij- en hoekwoningen, royale tweekappers en geschakelde woningen. Van Stiphout bouwde namens Van Wanrooij de woningen, die eind 2022 zijn opgeleverd.

Wennen

De samenwerking heeft volgens Koos een aantal fases doorgemaakt. “Er zijn meer taken onze kant op gekomen, wat voor ons prettig werkt. Administratieve handelingen verlopen rechtstreeks met de kopers. Dat is zo gegroeid en dat geeft wederzijds vertrouwen. De samenwerking met het Warenhuys was best even wennen. Keukens, badkamers en tegels verliepen voorheen via onze eigen installateurs. Nu loopt dat proces gesmeerd, omdat we hier de samenwerking geïntensiveerd hebben. Het Warenhuys weet precies hoe het Optio-concept in elkaar zit en daardoor krijgen kopers het beste advies. Je komt er dan pas later achter dat dat verdomd handig werkt voor de installateurs. Tegenwoordig werken we ook in onze eigen projecten samen met het Warenhuys, zo goed bevalt het.”

Gebroederlijk door

Of er nog verbeterpunten zijn? “Altijd”, zegt Ted. “Maar verbeteringen voeren we door terwijl we bezig zijn. De leerpunten delen we gaandeweg met elkaar en we zoeken elkaar vaker op voor afstemming. We gaan niet alleen bij elkaar zitten als het mis gaat. Het Optio-concept blijft in ontwikkeling, dus onze werkvoorbereiders en projectleiders moeten daar op gezette tijden in meegroeien. Dat betekent: intensief blijven samenwerken en de boel niet laten versloffen. We gaan gebroederlijk door.”

89

ruimte voor Anita.

90
“In
mijn 25 jaar bij Van Wanrooij heb ik het bedrijf in Geffen zien groeien tot waar het nu staat. In Den Bosch is ruimte voor meer uitdaging en deze stap past goed bij de ontwikkeling die we als bedrijf doormaken.” ruimte voor Anita Steenbekkers-van der Doelen, directiesecretaresse

ruimte voor Anita.

91

Ruimte voor meer... projecten in Utrecht e.o.

De genoemde projecten zijn in ontwikkeling, in verkoop of in uitvoering.

Utrecht, Rijnvliet Oost Utrecht, Rijnvliet West 2 Bussum 4 Odijk 5 Utrecht 3 Hilversum 1 Aalsmeer
92
ruimte voor meer woningbouw.

1 Aalsmeer

Oosteinde Driehoek, 265 woningen/appartementen

2 Bussum Amersfoortsestraatweg, 58 woningen/appartementen

3 Hilversum Tergooi, 330 woningen/appartementen

4 Odijk Kersenweide, 150 woningen

5 Utrecht

De Groene Steegjes, 84 woningen Rijnvliet Oost, 374 woningen/appartementen Rijnvliet West, 146 woningen

93
Utrecht, De Groene Steegjes

ruimte voor meer standaardisatie.

94

De vijf geboden van gestandaardiseerde woningbouw

95

Het aantal personen per huishouden vertoont een dalende trend. De markt vraagt steeds meer om betaalbare woningen die geschikt zijn voor één­ en tweepersoonshuishoudens. Standaardisatie is dan ook een belangrijke sleutel om betaalbaar en duurzaam te kunnen bouwen voor deze doelgroep. Werken met gestandaardiseerde modellen en een standaard proces met vaste spelregels maken juist onze werkwijze efficiënter en verkort het bouwproces. Door te focussen op datgene waar we zelf invloed op hebben ­ verdere standaardisatie van onze woonproducten ­ kunnen we in veel nieuwbouwprojecten betaalbare koopwoningen voor één en tweepersoonshuishoudens toepassen.

Boven: XS-woningen in Boxtel

Onder: XXS-woningen in Asten

96
standaardisatie.
ruimte voor meer

01.

Sturen op standaardisatie met Optio

Optio is ons flexibele, slimme en duurzame woningconcept met ongekend veel keuzemogelijkheden. Door te standaardiseren spelen we in op de veranderende vraag in de markt. Dankzij Optio zijn we in staat om ten opzichte van een traditionele ontwikkel- en bouwmethode de gemiddelde ontwikkel- en bouwtijd met zo’n 50% te verkorten. Dat betekent: aanzienlijk sneller, efficiënter én tegen lagere kosten nieuwbouwwoningen ontwikkelen en bouwen. Optio is gebaseerd op een breed aanbod met keuzevrijheid in vorm, plattegrondindeling, maatvoering, opties en architectuur. Vanuit dit concept zijn er nieuwe (standaard) woonproducten voor kleinere huishoudens ontwikkeld; verschillende type rijwoningen met een smalle beukmaat en een kleiner woonoppervlak. De indeling is zo ontworpen, dat ze behouden blijven voor kleine huishoudens. Zo is het in deze woningen niet mogelijk om bijvoorbeeld een tweede of derde slaapkamer te realiseren. Sturen op standaardisatie is een belangrijke factor om woningen voor kleine huishoudens betaalbaar te houden.

02. Betrouwbaarheid

vergroten

met BIM

Door de voorbereiding van het bouwproces volledig te digitaliseren met BIM, is het mogelijk om de werkvoorbereiding en de calculatie met gemiddeld zo’n 40% te verkorten. Alle Optio-woningen worden aan de voorkant digitaal opgebouwd, wat het verdere bouwproces nóg efficiënter maakt. Samen met zoveel mogelijk partners werken we met dezelfde 3D-modellen. Dat voorkomt eventuele misverstanden en bevordert de snelheid. Allemaal factoren die de betaalbaarheid van woningen ten goede komt. Delen van het tekenproces zijn geautomatiseerd met voorbedachte scripts. Er wordt nauwelijks nog handmatig digitaal getekend. De 3D-modellen zijn volledig op de standaardproducten van onze vaste leveranciers afgestemd.

Door BIM te combineren met Optio bereiken we nog meer efficiency. Vergelijk het met de auto-industrie: zij zijn in staat om binnen het productaanbod (type auto) heel veel opties te bieden. We doen met Optio eigenlijk hetzelfde. Daarmee leveren we steeds andere woningen op, maar wel vanuit eenzelfde basissystematiek. Met meer opties voorkomen we maatwerk en zo houden we de woningen betaalbaar.

97

Samenwerken met vaste partners

We werken al jarenlang met vaste partners samen. Alle standaarden die in onze modellen gedefinieerd zijn, zijn dan ook afgestemd op het productaanbod uit de markt. Onze partners denken mee in dat proces en zijn betrokken bij de engineering. Zo levert bijvoorbeeld de constructeur input voor standaard funderingsconstructies. Met één druk op de knop bouwt het BIM-model een volledig geautomatiseerd palenplan op voor een woningblok. Daar komt geen handwerk meer aan te pas. Het reduceren van herhaalde handelingen biedt kansen voor verdere automatisering. Ook de installaties zijn volledig gestandaardiseerd en geëngineerd binnen

Optio. Uiteraard in verschillende varianten, passend bij de woningen en de locatie. Dat doen we met vijf verschillende installateurs die de installaties op exact dezelfde wijze engineeren en installeren. Samenwerken vanuit het BIM-model bevordert het prefabriceren van de installaties en draagt daarmee bij aan verdere kostenreductie. Aan deze vorm van ketensamenwerking stellen we steeds hogere eisen. Al onze vaste partners uit de bouwkolom zullen op termijn moeten aanhaken bij onze digitale modellen. Het leidt tot integrale samenwerking met het BIM-model als centrale dataroom.

03.
98 ruimte voor meer standaardisatie.

XXS-woningen in Wijchen

04.

Zet een stip op de horizon

Niet alleen partners haken aan, ook onze klanten. Kunnen onze klanten zelf hun woning (online) configureren op basis van onze BIM-modellen? Ja, vanuit onze modellen is het mogelijk om een configurator te ontwikkelen waarmee de koper van een woning zijn eigen keuzes online kan maken. Potentiële kopers kunnen hun eigen woning in elkaar klikken. De output van het klikproces is voor ons een compleet BIM-model, zonder dat wij daar handelingen aan hoeven te verrichten. Het product is al helemaal uitgeëngineerd voordat het in verkoop gaat. Zo’n bouwproces kun je alleen bereiken met standaardisatie. Deze configurator is haalbaar en volop in ontwikkeling. Dat is onze stip op de horizon.

05. Blijf flexibel en foutloos

Het product ‘woning’ verandert. Vanuit wet- en regelgeving worden er continu nieuw eisen aan woningen gesteld en de markt vraagt steeds om innovatieve woonvormen. Je moet flexibel zijn om mee te kunnen met deze ontwikkelingen. Met Optio kunnen we daar eenvoudig in meebewegen en ook in de aanpasbaarheid van onze woonproducten. Deze flexibiliteit hebben we de afgelopen jaren ruimschoots bewezen met meer dan 10.000 gebouwde Optio-woningen in talloze varianten. De enige voorwaarden voor onszelf: de standaard blijven volgen en ons aan de Optio-spelregels houden die gelden voor alle woningtypen. Alleen op deze manier kunnen we onze woonproducten in de toekomst verbeteren en vernieuwen. Zo streven we naar flexibel, nagenoeg foutloze en betaalbare woonproducten.

99

ruimte voor Walter.

100
ruimte voor Walter.
101
“We
zijn al jaren een toonaangevende ontwikkelaar, onder andere door ons fantastische Optio-concept. Ons nieuwe kantoor in Den Bosch is een inspiratievolle plek voor nog meer toekomstgerichte, bouwtechnische innovaties”. ruimte voor Walter van Dijk, hoofd technische projectontwikkeling

Colofon

Dit jaarboek laat niet alleen zien wat we doen, maar vooral hoe we het doen. Het is een combinatie van een terugblik en een vooruitblik op datgene wat ons drijft.

Samenstelling

Van Wanrooij Bouw & Ontwikkeling Inge van der Leest, Kim van Lieshout, Hendrik Hulscher

Redactie & copy De Redactiegasten

Concept & creatie toelgroep merk.ontwerp.interactie De Redactiegasten

Fotografie

John van Hamond Maikel Samuels, directiefoto en dronebeelden

Druk Wihabo 2022-2023

102 ruimte voor meer.

ruimte voor meer

103

Er is meer ruimte voor karakter in de woningmarkt. We laten zien dat we wederom verder zijn met datgene wat ons drijft: ondernemen, verbeteren en vernieuwen.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.