#05 HERFST / AUTUMN 2012
Piero Gilardi David Maljkovic
Essay – Justin McGuirk
Dutch Design Week Sarah van Sonsbeeck Deze Sokken Niet Wit Eindhoven op de kaart AGENDA
Kunst en design Dutch Design wordt lokaal en nationaal gezien als een antwoord op onze economische crisis. De Dutch Design Week, die nu een enorm scala aan exposities, activiteiten en promotie omvat, wil voortbouwen op de Nederlandse traditie van goed ontwerp en daarmee Nederland weer aan een betere concurrentiepositie op het wereldtoneel helpen. Met name de inwoners van Eindhoven moeten hopen dat deze nadruk op design haar vruchten zal afwerpen. In de feestelijke aanloop naar de DDW, is het de moeite waard te vragen waar de oorsprong van het Nederlandse designinnovatie en fantasie ligt. Naar mijn idee waren de artistieke experimenten met vorm en inhoud van de jaren 1920 en ‘30, hier onder leiding van figuren als Theo van Doesburg, Piet Mondriaan en Gerrit Rietveld, een belangrijke stimulans voor het begin van de ontwerpindustrie. Destijds was maken van onderscheid tussen verschillende vormen van expressie minder belangrijk dan de intentie en de inhoud van het geleverde werk. In het museum kom je nu Rietveld stoelen,
Art and Design Dutch Design is celebrated locally and nationally as an answer to our economic crisis. The Dutch Design Week, that now encompasses a huge range of exhibitions, activities and promotions, seeks to build on the Dutch tradition of good design to help the Netherlands compete again on the world stage. Those of us who live in Eindhoven especially must hope that this gamble on design will pay off. In the atmosphere of celebration leading up to the DDW, it is worth asking where the origins of Dutch design innovation and imagination lie. I would like to suggest that the artistic experimentation with form and content of the 1920s and 30s, led here by such figures as Theo van Doesburg, Piet Mondriaan and Gerrit Rietveld, was a crucial stimulus to the early design industry. In those days, drawing distinctions between forms of expression was less crucial than the intention and content of the work produced. In the museum you will come across Rietveld chairs,
een Van Doesburg danszaal, een decor ontworpen door Mondriaan en fotografie en posterontwerpen tegen in de tentoonstelling Deze sokken niet wit. Ze geven een beeld van een nieuwe samenleving in wording en het zou prachtig zijn als vandaag de dag een soortgelijke feedbackloop tussen kunst, theater, muziek, design, politiek en het bedrijfsleven kan worden gecreëerd - vooral hier in Eindhoven. Met dit in gedachten, presenteert het Van Abbemuseum twee kunstenaars die geïnteresseerd zijn in een publiek dat op zoek wil gaan naar de verbanden tussen dingen. Zowel Piero Gilardi, in gelijke mate kunstenaar, ontwerper en hovenier en David Maljkovic, een dichter van ontmoetingen en een vormgever van herinneringen, bieden uitzicht op de wereld die disciplines en mensen verenigen. Ik hoop dat iedereen in onze stad, en daarbuiten, die geïnteresseerd is in de toekomst van de Dutch Design (en de Nederlandse samenleving) de tijd neemt om ze te bekijken. Welkom! Bienvenuti! Dobrodošli!
David Maljkovic, Missing Colours, 2010. Courtesy Annette Gelink Gallery
Charles Esche
a Van Doesburg dancehall and a Mondriaan stage set as well as photography and poster design in the exhibition Deze sokken niet wit (These Socks not White). They suggest a new society in formation and it would be wonderful if today, a similar feedback loop between art, theatre, music, design, politics and industry could be generated – especially here in Eindhoven. With this in mind, the Van Abbemuseum presents two artists who are interested in a public that wants to find the connections between things. Both Piero Gilardi, artist, designer and gardener in equal measure and David Maljkovic, a poet of encounters and a shaper of memories, offer views of the world that unite disciplines and people. I hope that everyone in our city, and beyond, who is interested in the future of Dutch design (and Dutch society) will take the time to see them. Welcome! Bienvenuti! Dobrodošli!
Charles Esche
08.09.2012 – 06.01.2013 Castello di Rivoli, het Van Abbemuseum en de Nottingham Contemporary hebben hun krachten gebundeld en presenteren een tentoonstelling over het artistieke en sociaal-politieke werk van de Italiaanse kunstenaar Piero Gilardi. Gilardi fungeerde eind jaren ‘60 als katalysator binnen de Arte Povera-beweging in Turijn. Met een onzelfzuchtige toewijding bracht hij een netwerk van neo-avantgarde kunstenaars in WestEuropa en de Verenigde Staten samen. Dit maakte hem tot een van de meest invloedrijke kunstenaars van die periode, zij het niet de bekendste. Zijn uitgebreide netwerk en zijn opvatting over het belang van het proces en samenwerking bij het vervaardigen van een tentoonstelling waren van cruciaal belang voor twee invloedrijke internationale tentoonstellingen uit die tijd: Op Losse Schroeven (Stedelijk Museum, Amsterdam, 1969) en When Attitudes Become Form (Kunsthalle Bern en ICA Londen, 1969). Samen werken biedt een nieuw perspectief op Gilardi’s werk, omdat het zijn gevarieerde en radicale sociaal-politieke activiteiten tot ver buiten de contouren van de kunstwereld volgt, zoals zijn deelname aan extreem links in Italië, zijn betrokkenheid bij de antipsychiatrische beweging, zijn werk met groepen jongeren en zijn sterke belangstelling voor het subversieve straattheater. Zijn grote betrokkenheid bij intermenselijke relaties, vanuit het doel om nieuwe collectieve levensvormen te creëren, zowel op artistiek als sociaal niveau, toont Gilardi als een belangrijke voorloper van de ‘Relational art’ en theorie van de afgelopen twee decennia.
Piero Gilardi Collaborative Effects 08.09.2012 – 06.01.2013 Dedicated to the artistic and socio-political work of Piero Gilardi, the Castello di Rivoli, Van Abbemuseum and Nottingham Contemporary have joined together to present a succinct overview of his work. A catalytic figure in the Arte Povera movement, concentrated in Turin in the late 60s, Gilardi’s utopian and generous dedication to connecting neo-avantgarde artists across Western Europe and North America made him one of the most influential artistic figures of the period. His extensive networks and new collective and process-based conception of exhibition making were crucial to two of the defining international exhibitions at that time, Op Losse Schroeven (Stedelijk Museum, Amsterdam, 1969) and When Attitudes Become Form (Kunsthalle Berne and ICA London, 1969).
Collaborative Effects offers a new perspective on Gilardi’s work by tracking his varied and radical socio-political activity far beyond the edges of the art world: his immersion in the far left in Italy, his involvement in the anti-psychiatry movement, his work with youth groups of various kinds, and the inspiration he took from radical street theatre. His overriding concern with human relations, and the pursuit of new collective forms of living, (on both artistic and social levels), reveals Gilardi as an important precursor of ‘Relational art’ and theory of the past two decades.
Piero Gilardi, Granoturco caduto, 1967. Foto: Peter Cox
Piero Gilardi samen werken
De monografische tentoonstellingsvorm wordt tot het uiterste getest door deze presentatie. De enige geautoriseerde objecten in de tentoonstelling werden gemaakt tussen 1963 en 1969. Het zijn sculpturen uit polyurethaan, getrouwe weergaves van elementen uit de natuur en zijn beroemde ‘Tappeti natura’ (natuurtapijten), die de vorm hebben van kleine stukjes landschap. Deze vroege stukken werden ontworpen om te worden gedeeld en gebruikt. Ze veroverden snel terrein in de internationale kunsthandel, waarop Gilardi radicaal besloot om te stoppen met het vervaardigen van objecten. Dit vond plaats juist op het moment dat de Arte Povera-beweging in opkomst kwam; de beweging waarin hij een vitale rol speelde bij het conceptualiseren van het gedachtegoed en het samenbrengen van de kunstenaars. Ofschoon Gilardi met veel van de Arte Povera-kunstenaars de wens om natuur en cultuur te verbinden gemeen heeft, staat de Pop-achtige kunstmatigheid en gefabriceerde aard van zijn objecten in schril contrast met de sobere materialiteit van de kunstwerken uit de Arte Povera. Door middel van documentair materiaal wordt in het tweede deel van de tentoonstelling Gilardi’s creatieve en politieke werk na 1969 in kaart gebracht; na zijn breuk met het objectgerichte werk. Samen werken is de eerste tentoonstelling die aandacht besteedt aan zijn werk in de sociale en politieke domeinen buiten de kunstwereld en deze interpreteert als een radicale voortzetting van zijn artistieke praktijk.
The monographic exhibition is itself tested to the limit by this exhibition. The only individually authored objects in the exhibition were made in between 1963-1969. These are sculptures made of polyurethane faithfully reproducing elements of the natural world and his celebrated ‘Nature Carpets’, which take the form of artificial patches of landscape. These very early pieces were designed to be used and shared. Shown at leading international avant-garde galleries, their speedy and successful commodification prompted Gilardi to abandon them (and indeed all other object making). Interestingly this was just as the Arte Povera movement that he was instrumental in assembling and conceptualising was on the rise. Although Gilardi shared with many of the Arte Povera artists a concern with combining nature and culture, the Poplike artificiality and fabricated nature of these extraordinary objects still stand in marked contrast to the simple materiality of the work most associated with the movement. The other half of the exhibition focuses on Gilardi’s creative and political work post 1969, after renouncing object making. It considers a wealth of documentary material in film, print and writing. Collaborative Effects is the first exhibition to survey this work in the social and political domain beyond the art world as a radical continuation of his artistic praxis.
Piero Gilardi, Vestito natura-anguria, 1967. Foto Piero Gilardi
Piero Gilardi, Angurie, 1967
Gezien vanuit dit standpunt bouwt Gilardi voort op het voor zijn generatie alomtegenwoordige verlangen om kunst en leven samen te voegen. Hij toont de mogelijkheid om van de dialoog een medium te maken en leert ons de kracht van het ombuigen van een eenvoudig project naar een maatschappelijk proces. Hij bewijst daarmee dat effectieve samenwerking tussen kunstenaar en maatschappelijke bewegingen mogelijk is. Publicatie Ter gelegenheid van de tentoonstelling werd door JRPRingier een monografie geproduceerd over Piero Gilardi. Het is het eerste boek dat een algemeen en gedocumenteerd overzicht biedt van zijn oeuvre en artistieke ideeën. Bestaande uit een uitgebreid gesprek tussen Piero Gilardi en Andrea Bellini, een essay door Diana Franssen en een anthologie van eerder gepubliceerde teksten over Gilardi’s werk.
Seen in this way, Gilardi followed through on his generation’s ubiquitous desire to merge art with life. He shows us the possibility of turning a dialogue into a medium and the significance of dematerializing a project into a social process. In that sense he demonstrates that effective collaboration between artists and social movements is possible. Publication On the occasion of the exhibition, JRPRingier released a monograph on Piero Gilardi. This publication is the artist’s first extended monograph, offering an overview of his practice and ideas. The publication Includes an extensive interview between Piero Gilardi and Andrea Bellini, an essay by Diana Franssen, and an anthology of seminal texts on Gilardis work.
Piero Gilardi, Torrente secco, 1967
Piero Gilardi in Uono Vogue, 1966. Foto: Ugo Mulas Estate
Sources in the Air solotentoonstelling David Maljkovic 06.10.12 – 27.01.2013 David Maljkovic – Sources in the Air Solotentoonstelling 06.10.2012 - 27.01.2013 Wanneer je de door David Maljkovic (Rijeka, Kroatië, 1973) geënsceneerde tentoonstellingsruimte binnenloopt, zijn nieuwe solotentoonstelling Sources in the Air, is het alsof je een subtiele en elegante vorm van verstoring ondergaat. Als bezoeker word je uitgenodigd om op een speculatieve reis te gaan door deze voor kunst ingerichte ruimtes, waarbij je een groot aantal nieuwe indrukken opdoet, zowel op visueel als op auditief vlak. We worden door David Maljkovic aangemoedigd om te verdwalen in zijn tentoonstelling, en er vooral ook van te genieten!
Sources in the Air geeft een overzicht van het werk van de kunstenaar van de afgelopen tien jaar. Nadat de tentoonstelling van oktober tot en met januari in het Van Abbemuseum te zien is, reist deze naar BALTIC Centre for Contemporary Art in Gateshead, Engeland en naar GAMeC, Galleria d’ArteModerna e Contemporanea in Bergamo, Italië. Anders dan meestal gebeurt bij een retrospectieve tentoonstelling, zal deze steeds aangepast worden aan de locatie, om zo een optimaal en intiem effect teweeg te brengen bij de kijker. Flarden van het Modernisme – op zowel politiek als esthetisch vlak - doemen op in het veelzijdige werk van David Maljkovic. Vaak onderzoekt hij met zijn architectonische miseen-scènes, beelden, collages, schilderijen en tekeningen de esthetiek van het internationale modernisme van de twintigste eeuw.
Sources in the Air David Maljkovic Solo Exhibition Walking into a scenario set by David Maljkovic, (Rijeka, Croatia, 1973) in the form of his major new solo exhibition Sources in the Air is to experience a subtle and elegant operation of disruption. The viewer is invited to go on a speculative journey in to the space marked for art, experiencing a myriad of visual and aural encounters. We are encouraged to get lost and enjoy it!
Sources in the Air will present an overview of the artist’s practice from the last ten years beginning at here at the Van Abbemuseum this October and then travelling to BALTIC Centre for Contemporary Art in Gateshead, England and GAMeC, Galleria d’ArteModerna e Contemporanea in Bergamo, Italy. This is no ordinary travelling reptrospective however, as the artist will completely restage the exhibition each time rereading his own body of work and designing and intimate encouter with the viewer in each venue . The spectres of modernism - its politics and aesthetics - loom over and inform the multi-faceted practice of David Maljkovic. His sculpture, collage, painting, drawing, and architectural misen-scene often deploy the 20th century aesthetic of international modernism, either through its architecture, formal tropes or modes of display.
David Maljkovic, Sources in the Air, 2011. Courtesy Annette Gelink Gallery
Sources in the Air geeft weliswaar een overzicht van werk van de kunstenaar (inclusief de Scene for New Heritage - trilogie - een epische reeks films, tekeningen en collages uit de collectie van het Van Abbemuseum) maar toont ook vooral de radicaal nieuwe manier waarop Maljkovic tegenwoordig tentoonstellingen maakt. De afgelopen twee jaar is de wijze waarop Maljkovic de ruimte voor de bezoeker construeert, aankleedt of nuanceert drastisch veranderd. Wie vertrouwd is met zijn films en installaties uit de laatste tien jaar zal bepaalde structuren, beelden, werken en stijlfiguren herkennen. Ze worden hergebruikt, opnieuw samengesteld en opnieuw geïnterpreteerd. De technische aspecten, de gebruikte media en de modus operandi zijn uitgebreider geworden. Hij is naar een hogere versnelling geschakeld en theatraliseert de tentoonstellingsruimte, die de lichamelijke en psychische aanwezigheid van de toeschouwer in zijn scenario’s nodig heeft en gebruikt.
While Sources in the Air presents an overview of the artist’s practice (including the Scene for New Heritage trilogy - an epic series of films, drawing and collages that is an important element of the Van Abbemuseum’s collection) it focuses on the radical new way Maljkovic has begun to make exhibitions. The last two years have marked a distinct departure in the ways in which Maljkovic constructs, stages or nuances the space for a viewer. Those familiar with his film and installation works from the last decade will recognise certain interests, images, works and tropes being reassembled, re-used and re read. Yet, the technicalities, media employed and the modus operandi have become more elaborate. He has shifted up a gear, theatricalising the exhibition space, directly employing and implicating the bodily and psychic presence of the viewer in his scenarios.
Voor Sources in the Air heeft Maljkovic sfeervolle, architectonische installaties ontwikkeld die zowel een thuis moeten geven aan zijn eigen kunstwerken, als ze een nieuwe context geven. Zo organiseert hij een reeks ontmoetingen tussen kijker, kunstwerk en de klassieke locatie van het oude gebouw van het Van Abbemuseum. Publicatie Sources in the Air De conceptuele spil voor deze reizende tentoonstelling is een belangrijke nieuwe publicatie. Ontworpen door Mevis & van Deursen (Amsterdam), bevat de uitgave naast een belangrijk essay van Anselm Franke bijdragen van Charles Esche, Annie Fletcher (beiden Van Abbemuseum), Alessandro Rabottini (GAMeC), Alessandro Vincentelli (Oostzee), en Andrea Viliani (Fondazione Galleria Civica). De publicatie is geredigeerd door Nick Aikens (Van Abbemuseum).
David Maljkovic, Images with their own shadows, 2008. Courtesy Annette Gelink Gallery
For Sources in the Air the artist will present atmospherically and architecturally charged installations to both house and interpret his own works, staging a series of encounters between viewer, artwork and the classic location of the Van Abbe’s old building. Sources in the Air: Publication A major new publication will serve as the conceptual linchpin for this travelling exhibition. Designed by Mevis & van Deursen (Amsterdam), it will include a main essay by Anselm Franke with contributions from Charles Esche, Annie Fletcher (both Van Abbemuseum), Alessandro Rabottini (GAMeC), Alessandro Vincentelli (BALTIC), and Andrea Viliani (Fondazione Galleria Civica). The publication is edited by Nick Aikens (Van Abbemuseum).
essay
De post-spectaculaire economie Justin McGuirk De tekst hieronder is het laatste deel van een langer essay dat werd gepubliceerd in de Take It or Leave It / Design Economics krant die verscheen in het kader van het Dutch Design Week project met dezelfde naam dat het Van Abbemuseum in 2011 organiseerde. In zijn futuristische tekst beschrijft Justin McGuirk een economische realiteit waarin de globalisatie is teruggebracht naar lokale nieuwe autarkieën en vormgevers en ontwerpers creatieve gildes gevormd hebben waarin ze als ambachtslieden hun gemeenschap dienen. De bewering van Joseph Beuys dat iedereen kunstenaar is, bleek niet waar te zijn. In plaats daarvan was iedereen ontwerper. Het was niet zozeer een beroep maar een beroepsrisico van de post-spectaculaire economie. Bijna alles wat je kon kopen was in omgekeerde volgorde opnieuw ontworpen en omgezet in een gecomputeriseerd draadmodel − dat kon worden gedownload, op maat aangepast en uitgeprint. De verhandeling en bewerking van deze digitale 3D-modellen − Bruce Sterling noemde ze ‘spimes’ − werd net zo gewoon als winkelen bij Amazon voor een vorige generatie was geweest. Maar retail therapy was niet langer therapeutisch genoeg. Shoppers wilden creatieve input, ze wilden hun eigen versie hacken. Een toenemend geschoolde bevolking begon te vertrouwen op de nieuwe ‘ontmoetingsplaats’ van software en hackware voor open-sourcedesign. Objecten bestonden in stadia van eindeloze transformatie tot het moment waarop de eigenaar van deze shape-shifters besloot het object te materialiseren. Of niet. Eigenaar zijn van het fysieke voorwerp had niet meer de betoverende aantrekkingskracht van vroeger. Vaak zat de echte beloning in het delen van het object met je netwerk en het genieten van het applaus voor je hybridisatietechniek. Deze virtuele economie van digitale objecten was de culminatie van de neoliberale economische hervormingen van de laat twintigste eeuw. De deregulering en vrijemarktwaan die een hoogtepunt had bereikt in de Great Crash van 2012 was veertig jaar eerder begonnen. In 1971, toen president Nixon besloot de waarde van de dollar los te koppelen van de goudstandaard − wat door sommigen wordt gezien als het einde van het echte kapitalisme − verbrak hij in feite de koppeling tussen de vertegenwoordiger (papiergeld) en het vertegenwoordigde (goud). De open-sourcedesigneconomie heeft grotendeels hetzelfde gedaan.
De waarde van een parametrische barokvaas had weinig te maken met de materiele waarde ervan, omdat deze niet bestond op het moment dat deze werd gekocht − deze bestond alleen als de eigenaar had besloten deze uit te printen. De waarde ervan werd gemeten in design. De rol die designers speelden in deze economie was niet alleen het creëren van de draadmodelsjablonen, maar ook mensen te helpen zich uit te drukken door middel van objecten. De designer werd eigenlijk een soort onderwijzer, die mensen hielp voorwerpen te creëren die hen ‘verpersoonlijkten’. Op een bepaalde manier was deze digitale agora de technische manifestatie van wat Guy Debord het ‘spektakel’ noemde. Toen Debord zei dat “alles wat ooit direct werd beleefd nu representatie is geworden,” voorspelde hij terecht de virtuele designeconomie. Er was echter een groot verschil. Dit was niet langer een merkeneconomie − behalve voor zover mensen merken waren. En dat waren mensen, gezien de manier waarop ze designconsultants inhuurden voor advies over hun image interfaces, hun sociale mediapagina aanpasten aan de speciaal op jou toegespitste gebruikerservaring. Terwijl het eerder voor mensen het meest gebruikelijk was hun individualiteit uit drukken middels hun keuze bij het kopen van merkartikelen en media, konden de creatiefste leden van de maatschappij deze nu actief vormen. Een aantal hedendaagse commentatoren haastte zich deze creatieve economie te interpreteren als een nieuw utopia. De regels voor ruilhandel waren zeker veranderd. In de twintigste eeuw hadden grote bedrijven design gebruikt om hun macht over de consument in een massamarkt te consolideren. Maar in het tweede decennium van de eenentwintigste eeuw was de wereldmarkt uiteengespat in miljoenen persoonlijke markten. De virtuele beelden die consumenten creëerden zorgden niet langer − zoals eerder producten dat hadden gedaan − voor een directe omzetstijging bij de grote bedrijven. De bedrijven aasden op een diepere code − op de systemen die ervaring en uitwisseling beheerden. Apple en Google kozen ervoor niet de draadmodellen te beheersen maar de ‘cloud’ waarbinnen mensen deze verhandelden, waarbinnen mensen hun perfecte idee van zichzelf adverteerden. Apple en Google − alfa en omega − waren eigenaar van ditzelfde digitale territorium, het netwerk van alle informatie. Gek genoeg leken mensen dit niet erg te vinden. Zoals we weten zou het nog een decennium − en nog een revolutie − duren voordat we echt in de gaten hadden hoe geniepig en pernicieus deze beheersing was geworden. Justin McGuirk is designcriticus van de Guardian, en was voorheen werkzaam als redactielid van het internationale architectuur en designmagazine Icon.
essay
The post-spectacular economy Justin McGuirk The following text is the last part of a longer essay published in the Take It or Leave It / Design Economics newspaper that was written in the context of the Van Abbemuseum Dutch Design Week 2011 project by the same name. In his futuristic text Justin McGuirk unfolds an economic reality wherein globalisation splintered into locally-based novoautarkies and designers formed creative guilds, preforming as artisanal craftsmen serving their communities. Joseph Beuys’s assertion that everyone was an artist turned out not to be true. Instead, everyone was a designer. It was not so much an occupation as an occupational hazard of the post-spectacular economy. Almost everything that you could buy had been reverseengineered into a computerised wire-frame model – downloadable, customisable and printable. The trading and tweaking of these digital 3D models – Bruce Sterling called them “spimes” – became as routine as shopping at Amazon had been to a previous generation. But retail therapy was no longer therapeutic enough. Shoppers wanted creative input, they wanted to hack their own versions. An increasingly skilled populace came to rely on the new commons of open source design software and hackware. Objects existed in states of endless transformation until such point as the owner of one of these shape-shifters decided to materialise it. Or not. Owning the physical artefact wasn’t the buzz it used to be. Often the real reward came from sharing the object with your network and basking in the applause of your hybridisation technique. This virtual economy of digital objects was the culmination of the neoliberal economic reforms of the late 20th century. The deregulation and free-market delusion that had reached a peak in the Great Crash of 2012 had begun 40 years earlier. In 1971, when President Nixon decided to decouple the value of the dollar to the gold standard – which some see as the end of true capitalism – he effectively broke the link between the signifier (paper money) and the signified (gold). The open source design economy did much the same thing. The worth of a parametric-baroque vase had little to do with its material value because it didn’t exist at the point of purchase – it only existed if the owner decided to print it out. Its value was measured in design.
The role that designers played in this economy was not just to create the wireframe templates but to coach people in how to express themselves through objects. Essentially, the designer became a kind of teacher, helping people create artefacts that “personified” them. In some ways this digital agora was the technical manifestation of what Guy Debord termed the “spectacle”. When Debord said that “everything that was directly lived has moved away into representation,” he accurately predicted the virtual design economy. There was one key difference, however. This was no longer an economy of brands – except in as much as people were brands. And people were, exemplified by the way in which they hired design consultants to advise on their “image interfaces”, customising their social media pages for the user experience that was pure you. Where previously the most common way of defining your individuality was to exercise choice when consuming branded goods and media, now the most creative members of society could actively shape it. A few contemporary commentators rashly chose to interpret this creative economy as a new utopia. Certainly the rules of consumer exchange had changed. In the 20th century corporations had deployed design to consolidate their power over the consumer in a mass market. But in the second decade of the 21st century that global market fractured into millions of personal ones. The virtual images that consumers created were no longer feeding the annual turnovers of corporations directly, in the way that products had once done. The corporations were after deeper code – after the systems that governed experience and exchange. Apple and Google chose not to control the wire-frame models but the clouds within which people traded them, within which people advertised their perfect ideas of themselves. Apple and Google – alpha and omega – owned the very digital territory, the network of all information. Amazingly, people didn’t seem to mind. As we know, it would take another decade – and another revolution – to come to terms with just how insidious and pernicious that control had become. Justin McGuirk is a design critic of the Guardian newspaper, and was formally the editor of Icon, the international architecture and design magazine.
Dutch Design Week in het Van Abbemuseum 20.10.2012 – 28.10.2012 Het Van Abbemuseum presenteert tijdens de Dutch Design Week twee kunstenaars: Piero Gilardi (Turijn 1942), en David Maljkovic (Zagreb, 1973). Kunst? Design? – Publiek gesprek met Annie Fletcher en Armand Mevis (van Mevis & Van Deursen vormgevers, Amsterdam). Za 27/10, 14:00
Dutch Design Week in the Van Abbemuseum 20.10.2012 – 28.10.2012
Vestito sassi – Dansperformance met Gilardi jurken. Zo 28/10, 14:00
During Dutch Design Week the Van Abbemuseum will present two artists: Piero Gilardi (Turin 1942), David Maljkovic (Zagreb, 1973).
Enjoy getting lost! – Rondleiding door tentoonstelling Maljkovic, dagelijks 14:00 Not for sale! – Rondleiding door tentoonstelling Gilardi, dagelijks 15:00 Woensel West – Open dag wijkproject. Ma 22/10, aanmelden via 040-2381031. Voor een gedetailleerd programma, kijk op www.vanabbemuseum.nl
DOEN I Materiaalprijs Verbeter de wereld van vandaag en bouw aan de bestendige samenleving van morgen. Dat is de uitdaging die de DOEN I Materiaalprijs jaarlijks stelt aan architecten, vormgevers, modeontwerpers en beeldend kunstenaars. Uit de 77 inzendingen die dit jaar werden ontvangen selecteerde een commissie van deskundigen achttien ontwerpen, die tijdens de Dutch Design Week getoond worden in het Van Abbemuseum. Op de openingsdag van Dutch Design Week maakt een vakjury de winnende ontwerpen bekend.
Art? Design? – Public talk with Annie Fletcher and Armand Mevis (Mevis & Van Deursen designers, Amsterdam). Sa 27/10, 14:00 Vestito sassi – Dance performance with Gilardi dresses. Su 28/10, 14:00 Enjoy getting lost! – Guided tour in Maljkovic exhibition, daily 14:00 Not for sale! – Guided tour in Gilardi exhibition, daily 15:00 Woensel West – Open day neighbourhoud project. Mo 22/10, register via 040-2381031. For a detailed programme, see www.vanabbemuseum.nl
DOEN I Materiaalprijs Can you make our world a better place? And contribute to designing a sustainable future? Each year, the DOEN I Materiaalprijs challenges visual artists, designers, fashion designers and architects to develop innovative, sustainable materials. From the 77 submissions received this year, an expert committee selected eighteen design ideas. The projects go on display at the Van Abbemuseum during Dutch Design Week. An expert jury will announce the winning designs on the opening day.
Politiek Kunstbezit IV: Vrijdenkersruimte Vervolgd
Deze sokken niet wit Deze sokken niet wit De jaren twintig – de collectie in context 09.06.2012 – 11.11.2012 Art, Property of Politics IV: Freethinkers’ Space Continued A project by Jonas Staal, based on a concept of Jesse Klaver (GroenLinks) and Rogier Verkroost (D66).
Zaaloverzicht Politiek Kunstbezit II: Vrijdenkersruimte, Van Abbemuseum, 2010. Foto: Ron Eijkman.
Politiek Kunstbezit IV: Vrijdenkersruimte Vervolgd Een project van Jonas Staal, gebaseerd op een concept van Jesse Klaver (GroenLinks) en Rogier Verkroost (D66). De Vrijdenkersruimte werd in juli 2008 opgericht door de VVD en de PVV in hun kantoren in Den Haag als een tentoonstellingsruimte voor kunstwerken die waren getroffen door censuur. Toen het Van Abbemuseum kunstenaar Jonas Staal in 2010 vroeg een bijdrage te leveren aan een aanstaande tentoonstelling, koos hij ervoor een retrospectief te tonen van de Vrijdenkersruimte, die vervolgens werd aangekocht door het Van Abbemuseum. In de zomer van 2011, nadat de VVD onderdeel werd van de regeringscoalitie, werd de oorspronkelijke ruimte geruisloos gesloten. Toen Rogier Verkroost van de Eindhovense D66 partij en landelijk GroenLinks politicus Jesse Klaver ter ore kwam dat de Vrijdenkersruimte onderdeel uitmaakt van de collectie van het Van Abbemuseum, stelden ze voor deze te heropenen. Het resultaat van de discussie die hierover gevoerd werd, is de Politiek Kunstbezit IV: Vrijdenkersruimte Vervolgd. In deze tentoonstelling worden naast het project Politiek Kunstbezit II: Vrijdenkersruimte (2010) van kunstenaar Jonas Staal twee nieuwe ruimtes getoond, ingericht door politici Jesse Klaver (GroenLinks) en Rogier Verkroost (D66). In de twee nieuwe Vrijdenkersruimtes, proberen de politici duidelijk te maken waarom vraagstukken rondom kunst, censuur en vrijheid van meningsuiting vandaag de dag even urgent zijn als in 2008, toen de eerste Vrijdenkersruimte geopend werd. Tijdens de openingsavond van de tentoonstelling gaan zij in een Vrijdenkerslezing verder in op de curatoriele opzet van hun Vrijdenkersruimtes.
Bij de Deze sokken niet wit is een wandel- en/of fietsroute door Eindhoven beschikbaar, die je leidt langs gebouwen uit die tijd zoals de Witte Dame, de voormalig Philips fabrieken op Strijp-S en de Ventoseflat. Haal de plattegrond en beschrijvingen in het museum, wanneer je de tentoonstelling bezoekt.
The Freethinker’s Space was an exhibition space set up in July 2008 by the Dutch liberal VVD and the far-right PVV in their offices in The Hague as a space for art that had been affected by censorship. When the Van Abbemuseum invited artist Jonas Staal in 2010 to contribute to an upcoming exhibition, he proposed to create a retrospective exhibition of the Freethinkers’ Space. This project was subsequently acquired by the Van Abbemuseum. In the Summer of 2011, after the VVD entered into the coalition government, the original space was silently closed. When Rogier Verkroost of the Eindhoven party D66 and national GroenLinks politician Jesse Klaver came to understand that the Freethinker’s space had been purchased by the Van Abbemuseum, they suggested it should be reopened. The outcome of this discussion is Art, Property of Politics IV: Freethinkers’ Space Continued.
In this exhibition we will show, next to Art, Property of Politics II: Freethinkers’ Space (2010) by artist Jonas Staal, two new spaces curated by politicians Jesse Klaver (GroenLinks) and Rogier Verkroost (D66). In these two new Freethinkers’ Spaces, the politicians attempt to show why issues concerning art, censorship and freedom of expression are as urgent today as they were in 2008 when the first Freethinkers’ Space was opened. During the opening night of the exhibition they will contribute with a Freethinkers’ Lecture, elaborating on the curatorial set-up of their Freethinkers’ Spaces.
These socks not white The 1920s – the collection in context 09.06.2012 – 11.11.2012
Fotos: Tamara Trappe
In addition to the exhibition there’s a special walking and/or bike route that will lead you to buildings in Eindhoven that were built in the 1920s. Come and get the map and descriptions at the when visiting the exhibition.
het oog / Sarah van Sonsbeeck Sarah van Sonsbeeck Informational Weather Oktober 2012 – maart 2013 De Nederlandse kunstenaar Sarah van Sonsbeeck (1976) is de winnaar van de eerste Theodora Niemeijer prijs, de stimuleringsprijs voor jonge, vrouwelijke beeldende kunstenaars geïntroduceerd door Stichting Niemeijer Fonds en het Van Abbemuseum. Zij ontving in juni een cheque ter waarde van €10.000,- en mag gedurende een half jaar haar project Informational Weather daadwerkelijk realiseren. Voor Informational Weather wil zij de open ruimte van Het Oog in het Van Abbemuseum tijdelijk afsluiten en er een provisorisch klimaatsysteem aanbrengen dat de politieke situatie in Nederland vertaalt in weertypen. Sarah van Sonsbeeck over haar project: “Wat als de ingrediënten van de huidige politiek in Nederland vertaald zouden worden in weer? Het politieke klimaat van nu voelt voor mij als kunstenaar onberekenbaar. Het lijkt samen te vallen met het onbestemde weer van de afgelopen maanden. Het is zomer maar ook koud, er is zon, dan weer regen en zelfs hagel. Traditioneel kent de Nederlandse politiek een ‘compromismodel’ en daarmee zou je ook het Nederlandse weer kunnen omschrijven. Het werk InformationalWeather in Het Oog van het Van Abbemuseum vertaalt wekelijks door middel van een provisorisch klimaatsysteem de veranderende politieke situatie in Nederland live in weertypen. De nieuwe te verwachten weerssituatie is wekelijks via een weerbericht te volgen.” Dit actuele weerbericht kan via het Van Abbe Twitteraccount of de Van Abbemuseum website verspreid worden, vergezeld van een eigengemaakt pictogram of een foto van de huidige weerssituatie in Het Oog.
Sarah van Sonsbeeck, Foto: Bart Muhl
Sarah van Sonsbeeck Informational Weather October 2012 – March 2013 The Dutch artist Sarah van Sonsbeeck (1976) has been awarded the first Theodora Niemeijer Prize, a prize which aims to celebrate young female visual artists, introduced by the Niemeijer Fonds Foundation and the Van Abbemuseum. For this, she received a cheque for € 10,000 as well as the opportunity to realise her project Informational Weather for a period of six months. For Informational Weather Van Sonsbeeck will shut off the open space in Het Oog (The Eye) in the Van Abbemuseum and introduce a climate system that will reflect the political situation in the Netherlands through different types of weather. About her project, Van Sonsbeeck says: “What if the ingredients of the current political situation in the Netherlands were translated into weather? For me as an artist the political climate at the moment feels quite unreliable. It seems to coincide with the unpredictable weather of the last few months. It’s spring but it’s cold, there’s sun and then it’s raining again, and there’s even been hail. Traditionally Dutch politics have been based on a model of compromise and this is also how you could describe the Dutch weather. The work Informational Weather in Het Oog in the Van Abbemuseum translates the changing political situation in the Netherlands into weather types, on the basis of a provisional climate system. The new weather situation that is expected can be followed on a weekly basis with a weather report.” The new weather situation that is anticipated can also be shown via the Van Abbe twitter account or on the Van Abbe website as a short weather report, accompanied by a pictogram made by the artist or a photograph of the current weather situation in Het Oog.
Nieuwe cursussen en lezingen in het najaar In het Van Abbemuseum zijn spraakmakende tentoonstellingen en boeiende kunst te bewonderen. Maar er is meer. Geïnteresseerden kunnen zich opgeven voor onze cursussen en themalezingen. Een prachtige kans om de nieuwe tentoonstellingen goed te leren kennen! Cursus: Eindhoven en de Modernen Vanaf 1 september Aansluitend op de tentoonstelling Deze sokken niet wit, met werk van o.a. Beckmann, Chagall, Van Doesburg, Toorop, Weiner, Polke en Kiefer, biedt het Van Abbemuseum een 6-delige cursus aan. Cursus: Natuurbeleving Vanaf 27 oktober Natuur is binnen de kunst veelvuldig een bron van inspiratie geweest. Met het werk van Piero Gilardi als vertrekpunt komen meer kunstenaars aan bod. Lezingen: Het oog wil ook wat Dit najaar staat het oog centraal in de themalezingen in het Van Abbemuseum. Zowel de ruimte in het Van Abbemuseum die de naam Het Oog draagt en thuis is voor steeds wisselende projecten die voor het oog van de bezoeker zich ontwikkelen, als het oog als deel van ons lichaam. Zien is immers een o zo belangrijk zintuig bij het beleven van kunst. Donderdag 6 september, 19.00-21.00: Optische illusies Donderdag 4 oktober, 19.00-21.00: Ogen kijken Donderdag 1 november, 19.00-21.00: Door de ogen van de kunstenaar Donderdag 6 december, 19.00-21.00: Vrouwen ogen Kijk op vanabbemuseum.nl voor meer informatie en om in te schrijven.
New courses and lectures this Fall (Dutch spoken) At the Van Abbemuseum you can enjoy fascinating exhibitions and art. But there is more. People who are interested in that extra layer of information or inspiration can enroll in our courses or lectures. If you prefer English information, there is a possibility of booking an English tour for up to 20 persons. Check vanabbemuseum.nl for more information. Cursussen. Foto: Peter Cox
Giant Step
Internationaal seminar 01.11.2012 – 03.11.2012 Het Giant Step project probeert te ontdekken welke plaats instituten innemen binnen de hedendaagse cultuur. Bij het project zijn twee internationaal gevestigde instituten betrokken, het Van Abbemuseum en MOSTYN I Wales, en twee organisaties die in mindere mate geïnstitutionaliseerd zijn, vessel (Italië) en Galeria Labirynt (Polen). Het doel van het project is vast te stellen welke rollen instituten kunnen innemen in de culturele producties binnen een specifieke regio, waarbij ze tegemoet komen aan de behoeften die de regio heeft. Deze vierde en laatste bijeenkomst wordt gehouden in het Van Abbemuseum. De locatie van het Van Abbemuseum in Eindhoven, in de provincie Noord Brabant is het uitgangspunt van Giant Step 4: Critical Regionalism – Exploring the Gap Between the Local and the International. Het seminar onderzoekt de relatie tussen de lokale kunstenaarsgemeenschap en het internationaal gevestigde museum voor hedendaagse kunst, met als doel het blootleggen van het diverse netwerk van culturele organisaties en producenten die in de regio werken. Ga voor meer informatie over het seminar en de Call for Papers naar vanabbemuseum.nl
Giant Step International workshop 01.11.2012 – 03.11.2012 The Giant Step project aims to discover the place of institutions within contemporary culture. It involves two internationally established institutions, Van Abbemuseum and MOSTYN I Wales, and two that are less rigidly institutional, vessel (Italy) and Galeria Labirynt (Poland). The goal of the project is to establish what roles institutions can play in the cultural production of a specific area that responds to the needs of the area itself. This fourth and final workshop will be held at the Van Abbemuseum.
Kom lunchen of borrelen bij Karel 1 Bij Karel 1 museumcafé kun je heerlijk genieten van dagverse producten op een unieke locatie aan de Dommel in Eindhoven. Come and have lunch or a drink at Karel 1 At Karel 1 museum café you can enjoy fresh daily products at a unique location next to the Dommel river inEindhoven.
The Van Abbemuseum’s location in Eindhoven, in the North Brabant region of the Netherlands is the starting point of Giant Step 4: Critical Regionalism - Exploring the Gap Between the Local and the International. Aiming to expose the diverse network of cultural producers working in the area, the conference will investigate the relationship between the local arts community and the international contemporary art museum. For more information on the workshop and the Call For Papers go to vanabbemuseum.nl.
Voucher
1 september t/m 30 november 2012
20% korting op de totale rekening! Maximaal 1 bon per rekening, geldig di t/m zo tussen 11.00 en 17.00 uur.
Voucher
1 September until 30 November 2012
Karel 1 museumcafé Stratumsedijk 2, 5611 ND Eindhoven +31 40 238 1000 / info@karel1.nl
20% discount on the complete check! with a maximum of 1 voucher per check, valid Tu-Su between 11 am and 5 pm.
Eindhoven op de kaart
praktische informatie / practical information
Eindhoven op de kaart 04.09.2012 – 23.09.2012 Stel, Eindhoven lag op een andere plek in de wereld; hoe zou de stad er dan uit zien? Een andere historie, een ander klimaat, een andere geografie, andere bewoners of een andere cultuur. Van 4 tot en met 23 september is in de Studio van het Van aAbbemuseum de tentoonstelling Eindhoven op de kaart te zien met de resultaten van een ontwerpwedstrijd voor een ander Eindhoven, geinitieerd door het Eindhovens Dagblad. De gefingeerde plattegronden op A0 formaat,ontworpen door een breed publiek, geven u een heel ander beeld van Eindhoven en haar omgeving.
Eindhoven op de kaart is georganiseerd door het Eindhovens Dagblad in samenwerking met de Gemeente Eindhoven, het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE), de Technische Universiteit Eindhoven, Fontys Hogescholen en het Van Abbemuseum.
Gratis rondleiding Elke zondagmiddag om 12.00 uur vindt een gratis rondleiding plaats. Aanmelden kan vanaf 11.00 uur bij de infobalie, maximaal 2 personen per aanmelding. De rondleiding is gratis, toegang voor het museum dient wel betaald te worden.
Eindhoven on the map 04.09.2012 – 23.09.2012 Imagine Eindhoven to be a different place in the world. What would the city look like? A different history, a different climate, different geography, other residents or another culture. From 4 to 23 September you can visit the exhibition Eindhoven on the Map, the results of a design for another Eindhoven, initiated by the Eindhoven Dagblad. The fictitious maps in A0 format, designed by a wide audience, will give you a very different view on Eindhoven and its surroundings. Eindhoven on the map is organized by the Eindhovens Dagblad in cooperation with the Municipality of Eindhoven, Eindhovens Regional Government (SRE), the Technical University Eindhoven, Fontys and the Van Abbemuseum.
Free tour Every Sunday afternoon at midday we organise a free tour. Register from 11 am at the Information Desk, maximum of two people per registration. The tour is free but you do need to pay admission to the museum. Minirondleiding De Cicerone verzorgt dagelijks een aantal korte toelichtingen bij de tentoonstellingen. Deze mini-rondleidingen starten om de volgende tijden: Dinsdag t/m zondag: 13.30 / 15.30. Iedere eerste donderdagavond van de maand: 19.30 Mini tour Every afternoon the cicerone does a couple of mini tours for visitors. He or she can provide additional information with certain works of art that you are interested in. These explantions start at the following times: Tuesdays to Sundays: 13.30 / 15.30. Every first Thursday of the month: 19.30
Toegang Volwassenen €10 >10 personen, 65-plussers €8 Studenten / CJP-houders €5 Museumkaart gratis Vereniging Rembrandt gratis Kinderen t/m 12 jaar gratis Admission Adults €10 Groups >10, 65-plussers €8 Students / CJP-card holders €5 Museum card free Rembrandt association free Children 12 years and under free
Openingstijden museum, café en shop di - zo 11.00 – 17.00 uur 1e do van de maand 11.00 – 21.00 uur bibliotheek di - vr 11.00 – 17.00 uur Opening hours museum, cafe and shop Tu - Su 11.00 – 17.00 h First Thu of the month 11.00 – 21.00 h
Colofon Uitgave: Van Abbemuseum Redactie: Mariët Erica, Daniël Neugebauer, Ulrike Erbslöh Bijdragen van: Nick Aikens, Ilse Cornelis, Charles Esche, Annie Fletcher, Diana Franssen, Loes Janssen, Miriam La Rosa Justin McGuirk Grafisch ontwerp: 75B Drukwerk: Drukkerij Lecturis Copyright: Pictoright Van Abbemuseum Colophon Publication: Van Abbemuseum Editing: Mariët Erica, Daniel Neugebauer, Ulrike Erbslöh Contributions by: Nick Aikens, Ilse Cornelis, Charles Esche, Annie Fletcher, Diana Franssen, Loes Janssen, Miriam La Rosa, Justin McGuirk Graphic Design: 75B Printing: Drukkerij Lecturis Copyright: Pictoright Van Abbemuseum
library Tu - Fr 11.00 – 17.00 h
Van Abbemuseum Bilderdijklaan 10 – Eindhoven tel. +31 40 238 1000 info@vanabbemuseum.nl www.vanabbemuseum.nl
DOEN I Materiaalprijs is mede mogelijk gemaakt door Stichting Doen.
Doen I Materiaalprijs is supported by Stichting Doen.
Giant Step is mede mogelijk gemaakt door de European Cultural Foundation.
Giant Step is a project supported by the European Cultural Foundation.
Informational Weather is mede mogelijk gemaakt door Stichting Niemeijer Fonds
Informational Weather is realised in part by a contribution of Niemeijer Fonds Foundation.
Het Van Abbemuseum wordt structureel en incidenteel o.a. ondersteund door de BankGiro Loterij, Mondriaan Fonds, de provincie Noord-Brabant en Stichting Promotors Van Abbemuseum.
The Van Abbemuseum is supported structurally and incidentally by ao the BankGiro Loterij, Mondriaan Fund, provincie Noord-Brabant and Stichting Promotors Van Abbemuseum.
agenda september – november Tentoonstellingen / SYMPOSIA Exhibitions / SYMPOSIUMS Piero Gilardi Samen Werken 08.09.2012 – 06.01.2013 Collaborative Effects
Wandtekeningen Dan Perjovschi Permanente expositie Wall drawings Dan Perjovschi Permanent exhibition
David Maljkovic Sources in the Air 06.10.2012 – 27.01.2013
Activiteiten / muziek Activities / music
DOEN I Materiaalprijs Dutch Design Week 20.10.2012 – 28.10.2012
Start cursus Eindhoven en de Modernen 01.09.2012 Start course (Dutch spoken)
René Daniëls Een tentoonstelling is ook altijd een deel van een groter geheel until 23.09.2012 An exhibition is also always part of a greater whole Deze Sokken Niet Wit De collectie 1924-1929 in context until 11.11.2012 These Socks Not White The collection 1924 – 1929 in context Het Oog: Sarah van Sonsbeeck Informational Weather 01.10.2012 – 28.02.2013 Politiek Kunstbezit IV: Vrijdenkersruimte Vervolgd 15.09.2012 – 10.2012 Art, Property of Politics IV: Freethinkers’ Space Continued Giant Step Internationaal Seminar 01.11.2012 – 03.11.2012 Giant Step International Workshop
Piero Gilardi, detail van Sottobosco autunnale, 1967. Foto: Peter Cox
Eindhoven op de kaart 04.09.2012 – 23.09.2012 Eindhoven on the Map Bibliotheektentoonstelling Uit de collectie: Kunstenaarstijdschriften 04.09.2012 – 04.01.2013 Library exhibition From the collection: Artist magazines John Baldessari Videowerken 1970 – 1977 18.02.2012 – 07.10.2012 Video Works 1970 – 1977 Time Machines Reloaded until 04.11.2012
Hallo Cultuur 02.09.2012 11:00 – 17:00 Themalezing Optische Illusies 06.09.2012 19:00 Lecture (Dutch spoken) Jonge Kunstnacht 15.09.2012 vanaf 21:00 Young Art Night Themalezing Ogen kijken 04.10.2012 19:00 Lecture (Dutch spoken) Start nieuwe cursussen door Ko van Dun 26.10.2012 Start cursus Natuurbeleving 27.10.2012 Start course (Dutch spoken) Concert ism Axesjazzpower POW ensemble speelt Strings Attached, 28.10.2012 Concert icw Axesjazzpower POW ensemble plays Strings Attached Themalezing Door de ogen van de kunstenaar 01.11.2012 19:00 Lecture (Dutch spoken) Familie / kinderen Family / children Kinderkunstclub Iedere zaterdag, 14.00 – 16.00 uur Children’s art club Every Saturday, 14.00 – 16.00 h Familielunch & rondleiding Iedere 1e zondag vd maand 11.00 uur Family lunch & guided tour Every first Sunday of the month 11.00 h
Deze gegevens kunnen veranderen, kijk voor meer informatie op vanabbemuseum.nl. Details are subject to change. Check vanabbemuseum.nl for up to date information.