Αποκριτική
του ελληνικού τοπίου. Η περίπτωση του «κράτους της Μυκόνου» Βάλια Καϊμάκη, ΤΨΜΕ, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, vkaimaki@ionio.gr
χαρτογράφησηδημοσιογραφία:
Θεωρητικό
01
πλαίσιο
Αποκριτική δημοσιογραφία Η δυσκολία της απόδοσης
Ο
όρος solutions journalism είναι πλέον
καταξιωμένος στο εξωτερικό.
Πώς όμως αποδίδεται στα ελληνικά;
● Δημοσιογραφία των λύσεων
● Εποικοδομητική δημοσιογραφία
Προτείνουμε έναν νέο όρο:
αποκριτική δημοσιογραφία
= Λύση
Απόκριση
H
δημοσιογραφία που περιλαμβάνει την
εφαρμογή τεχνικών θετικής ψυχολογίας
στις διαδικασίες και την παραγωγή
ειδήσεων σε μια προσπάθεια να
δημιουργηθεί παραγωγική και ελκυστική
κάλυψη, διατηρώντας παράλληλα τις
βασικές λειτουργίες της δημοσιογραφίας
McIntyre and Gyldensted, 2017, σ. 23.
Ορισμός
Η παρουσίαση μιας αποτελεσματικής λύσης
σε ένα κοινωνικό πρόβλημα σε ένα
ρεπορτάζ έκανε τους αναγνώστες
αισθάνονται λιγότερο αρνητικά και να
αναφέρουν ευνοϊκότερη στάση απέναντι στο
ρεπορτάζ και στις λύσεις του προβλήματος
από ό,τι όταν δεν αναφερόταν καμία λύση ή
μια αναποτελεσματική λύση.
Karen McIntyre (2017)
να
Τα κριτήρια του αποκριτικού ρεπορτάζ Οι καλύτερες λύσεις σ’ ένα άρθρο φιλτράρουν τα διδάγματα που καθιστούν την απάντηση σχετική και προσβάσιμη στους άλλους Επικεντρώνεται στην απάντηση σε ένα κοινωνικό πρόβλημα και στο πως αυτή η απάντηση λειτούργησε ή ακόμα γιατί δεν λειτούργησε Αναφέρεται σε πιθανούς περιορισμούς. Αναζητά στοιχεία που περιέχουν δεδομένα ή ποιοτικά αποτελέσματα που δείχνουν την αποτελεσματικότητα ή αποκαλύπτουν την έλλειψη αποτελεσμάτων.
Το κράτος Μυκόνουτης
Στο νησί των ανέμων και της χλιδής γίνονται
πολεοδομικές αυθαιρεσίες, καταπατήσεις
αιγιαλών, παραβιάσεις της περιβαλλοντικής
νομοθεσίας και, γενικά, στο όνομα του κέρδους
υποχωρεί ο νόμος. Τον Μάρτιο του 2023 ο
αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων
Κυκλάδων, Μανώλης Ψαρρός, εντοπίστηκε
αιμόφυρτος στην περιοχή του ΚΑΤ στην Κηφισιά, ως αποτέλεσμα ξυλοδαρμού, πιθανόν από την
«μαφία της Μυκόνου».
Η Μύκονος, όπως και άλλοι δημοφιλείς
τουριστικοί προορισμοί, αποτελούν αυτόνομα
κρατίδια, απρόσιτα για την κοινωνική πλειοψηφία
λόγω κόστους. Αν και υπάρχει λειψυδρία, οι
πισίνες και οι ιδιωτικές γεωτρήσεις
πολλαπλασιάζονται, δίνονται άδειες δόμησης
ακόμη και σε περιοχές Natura, καταλαμβάνονται
όλοι οι ελεύθεροι χώροι και μπαζώνονται
παραλίες
02
Μεθοδολογία
Krippendorff
Η ανάλυση περιεχομένου είναι μια ερευνητική τεχνική για την εξαγωγή αναπαραγώγιμων και έγκυρων συμπερασμάτων από κείμενα στο πλαίσιο της χρήσης τους. Ως ερευνητική τεχνική, η ανάλυση περιεχομένου παρέχει νέες γνώσεις, αυξάνει την κατανόηση του ερευνητή για την μελέτη συγκεκριμένων φαινομένων ή ενημερώνει για πρακτικές δράσεις.
K.
,
(2018)
Κριτήρια επιλογής
● Τυχαία δείγματα ώστε να καλύπτουν χρονολογικά σχεδόν όλη την περίοδο.
● Εφημερίδες και site με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα σύμφωνα με το similarweb.com (εξαιρέθηκε το «Μακελειό» ως αναξιόπιστο).
● Πρωτότυπα άρθρα (όχι copy-paste από άλλους)
4 κριτήρια κωδικοποίησης Σχετικότητα Αποτελέσματα Απάντηση Κάθε κριτήριο βαθμολογείται με μία μονάδα. Το ρεπορτάζ θεωρείται ότι εμπίπτει στην κατηγορία της αποκριτικής δημοσιογραφίας εάν συγκεντρώσει 4 βαθμούς Περιορισμοί 1 1 1 1
Βασική θεματολογία
Ξυλοδαρμός αρχαιολόγου
Αντιδράσεις στον ξυλοδαρμό
Αποκαλύψεις για αυθαιρεσίες
Παρεμβάσεις της πολιτείας
Σχόλια Αρθρογραφία
ΑποτελέσματαΣυμπεράσματα 03
Περιορισμοί στην έρευνα ● Δεν μπορέσαμε να βρούμε ούτε ένα άρθρο που να καλύπτει και τα τέσσερα κριτήρια της αποκριτικής δημοσιογραφίας για την συγκεκριμένη μελέτη περίπτωσης ● Η ενδεδειγμένη συνέχεια θα ήταν να δείξουμε το κείμενο της αποκριτικής δημοσιογραφίας στο κοινό και να δούμε τις διαφορές στάσης. ● Οι επόμενες έρευνες θα πρέπει πιθανόν να ξεκινήσουν από την ανεύρεση τέτοιων άρθρων και να προχωρήσουν κατόπιν στην αναζήτηση στάσεων.
Οι ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις σχετικά με την αποκριτική δημοσιογραφία/δημοσιογραφία λύσεων αυξήθηκαν από το 2017, με αριθμό ρεκόρ (n = 32, ή 34% του συνόλου των άρθρων) να δημοσιεύεται το 2019. Οι πρώτες εργασίες που σχετίζονται με αυτό το θέμα ήταν μια μεταπτυχιακή διατριβή του 2011 (Gyldensted, 2011) και στη συνέχεια μια διδακτορική διατριβή του 2015 (McIntyre, 2015). Τα πρώτα άρθρα σε περιοδικά δημοσιεύτηκαν το 2016 και ο αριθμός των δημοσιεύσεων αυξανόταν σημαντικά κάθε χρόνο μετά από αυτό μέχρι το 2020, οπότε σημειώθηκε μείωση.
Lough K., McIntyre K. (2021). A systematic review of constructive and solutions journalism research. Journalism 24:5, 1069-1088
Προτάσεις προς τους ερευνητές Να διεθνοποιηθούν περισσότερο πέρα από τις ΗΠΑ/Ευρώπη, και να συμπεριλάβουν περισσότερες διακρατικές μελέτες Να ορίσουν τη δημοσιογραφία των λύσεων ως μία μορφή εποικοδομητικής δημοσιογραφίας Να διερευνήσουν περισσότερο τις επιδράσεις στο κοινό όπως και το θεωρητικό πλαίσιο Nα χρησιμοποιήσουν το πλαίσιο Journalistic Compass (Bro, 2019) για να τοποθετήσουν τις προσεγγίσεις, συνεχίζοντας να εστιάζουν στην οικοδόμηση της θεωρίας.
Papers
Bibliography
● Bro P (2008) Normative navigation in the news media. Journalism 9(3): 309 –329..
● Krippendorff , K. (2018).Contentanalysis:Anintroductiontoitsmethodology(4thed.) . Sage Publications.
● McIntyre, K. (2019) Solutions Journalism, Journalism Practice, 13:1, 16 - 34, DOI:
● McIntyre K, Gyldensted C. (2017) Constructive journalism: An introduction and practical guide for applying positive psychology techniques to news production. The Journal of Media Innovations 4(2): 20–34..
● Newman, N. et al. (2022) Reuters Institute Digital News Report 2022, Reuters Institute for the Study of Journalism. United Kingdom. Retrieved from https://policycommons.net/artifacts/2470970/digital_newsreport_2022/3492975/ on 19 May 2023. CID: 20.500.12592/9dhxj5.
Media list
10.1080/17512786.2017.1409647
tvxs, Έθνος, Ενικός, Εφημερίδα των Συντακτών, Η Αυγή, Καθημερινή, Ναυτεμπορική, Οικονομικός Ταχυδρόμος, Πρώτο Θέμα, Πρώτο Θέμα, Το Βήμα
Athens Voice, capital.gr, dikaiologitika, ertnews, HuffPost, iEfimerida, iEidiseis, in.gr, LiFO, New Money, news247, newsbomb, Protagon, The Toc,
vkaimaki@ionio.gr
Thanks Ερωτήσεις; Βάλια Καϊμάκη,
