Transport van stroom en gas fors duurder Vakcentrum maakt bezwaar tegen verhoging netbeheertarieven

Niet alleen de kosten van elektriciteit en gas zijn enorm gestegen. Ook de kosten van het transport naar bedrijf of woning zijn fors omhoog gegaan. Dat is terug te zien onder de post netwerkkosten op de energienota. Het tarief voor de netwerkkosten wordt door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) vastgesteld. Het Vakcentrum heeft onlangs in een hoorzitting van de ACM bezwaar gemaakt tegen de verhogingen voor 2023.

Bij het verhogen van de tarieven voor de netwerkkosten is de ACM te veel uitgegaan van het belang van de netwerkbeheerders. De ACM heeft te weinig rekening gehouden met de afnemers, zo stelt het Vakcentrum.

De stijging van de tarieven wordt volgens de netbeheerders deels veroorzaakt doordat netbeheerders ook zelf te maken hebben met gestegen prijzen van energie. Bij het transport van gas en elektriciteit en bij het omzetten van de hoogspanning naar laagspanning gaat energie verloren: netverliezen. De netbeheerders moeten extra inkopen om deze verliezen op te vangen zo geven zij aan.

Voorschot Op De Toekomst

Om te zorgen dat de gestegen kosten niet ten koste gaan van de investeringsruimte voor projecten die belangrijk zijn voor de energietransitie, heeft ACM besloten dat de regionale netbeheerders een voorschot op de kostentoename komend jaar al in de tarieven mogen verrekenen.

Bij nader onderzoek blijkt echter dat de gestegen energieprijzen slechts 40% van de prijsstijgingen verklaren.

Belang Afnemers Onvoldoende Meegewogen

Volgens het Vakcentrum heeft de ACM onvoldoende rekening gehouden met de belangen van de afnemers.

Zo is uit onderzoek van Panteia duidelijk geworden dat de detailhandel te maken heeft en nog krijgt met enorme kostenverhogingen.

Die leiden er toe dat binnen enkele jaren de bedrijfsresultaten voor een bijzonder groot aantal winkeliers in een groot aantal branches negatief worden. Daarbij moet de detailhandel zelf een enorme transitie doormaken. Digitalisering, duurzaamheid en talentontwikkeling gaan de komende periode een enorme aanslag op de sector doen, zo heeft McKinsey berekend.

Door eenzijdig te focussen op alleen de kosten van de netwerkbeheerders kan er geen sprake zijn van de zorgvuldigheid die van een bestuursorgaan als de ACM verwacht moet worden.

NADEEL GOEDMAKEN

Als een besluit van de overheid voor iemand onevenredig nadelig is dan moet de overheid dit nadeel goedmaken, door iets in ruil voor het nadeel terug te geven of hier een vergoeding voor geven. Daar is echter geen sprake van. Zo is de TEK­vergoeding voor de detailhandel niet bereikbaar, een alternatief is niet beschikbaar.

Transitie Noodzakelijk

Ook het Vakcentrum onderschrijft de noodzaak van investeringen in de netwerken en een versnelling van de transitie. Juist omdat ondernemers al geïnvesteerd hebben in elektrische ovens en jaren moeten wachten op een aansluiting, omdat het netwerk het niet aankan, hetzelfde geldt voor ondernemers met zonnepanelen. Ze betalen nu ook voor de transitie van de netwerkbeheerders en wat krijgen ze ervoor terug: vooralsnog alleen kostenverhoging waardoor zij zelf geen ruimte meer hebben om te investeren in hun eigen noodzakelijke transitie.

Prikkels Ontbreken

In de stukken die het Vakcentrum heeft ontvangen staat niet aangegeven welke mate van voorruitgang reeds is bereikt met behulp van de door de ondernemers en consument betaalde bijdragen aan de netwerkbeheerderstransitie. De huidige tarieven zijn niet vastgesteld op een redelijk niveau en er zijn onvoldoende prikkels voor netbeheerders om efficiënt te werken.

Compensatie

In het kader van evenredigheid hadden tenminste compensatiemogelijkheden onderzocht moeten worden. Hierbij kan gedacht worden aan het beter verspreiden in de tijd van nog te maken en door te belasten kosten alsook het in het tarief includeren van mogelijke kostenverlagingen voor de netwerkbeheerders door verlaging van de inkoopkosten van elektriciteit.