ZWEMBADBRANCHE #93 - APRIL 2024 - JAARGANG 20
ZOUTELEKTROLYSE
• Onze zoutelektrolysesystemen van Swiss D&W Tech AG hebben een speciale elektrolysetechniek waarbij geen membraan wordt gebruikt en dus geen chloorgas wordt gevormd.
• Onze systemen zijn geschikt voor binnen- en buitenbaden
• Onze systemen hebben geen loog afvoer op het riool, geen waterontharder en dus ook geen break-unit nodig.
• Onze systemen zijn modulair en worden geheel naar wens gebouwd. De Maximale capaciteit is onbegrensd en daarmee geschikt voor één of meerdere baden.
• Onze systemen hebben een eenvoudige bediening en zeer lage onderhoudskosten maken dat vele zwembaden in binnen en buitenland voor onze zoutelektrolyse hebben gekozen.
Roozeboom & van den Bos Instrument is gespecialiseerd in kwalitatieve meet-, regel- en doseerapparatuur en uiterst professionele totaaloplossingen. Wij zijn een proactieve en innovatieve partner met een hoogwaardig productassortiment en uitstekende service in huis.
Bel voor meer informatie +31 (0)35
naar info@rb-instrument.nl
MONITORING
5431511 of mail
MEET- EN REGELTECHNIEK DOSEERAPPARATUUR
KENNERS VAN HET ZUIVERSTE WATER
Water & Leisuretechniek
Technische oplossingen die ertoe doen, nu én in de toekomst
Hellebrekers
Ruime keuze, groot assortiment en scherpe prijzen
Aquafitnessmaterialen
Zwemlesmaterialen
Zwem(sport)producten
Waterspeelgoed en speelmaterialen
EHBO- en hulpverleningsmaterialen
Transport- en opbergmaterialen
Zwembadinrichting
Kleedkamerinrichting
Terrasmeubilair
Watertest apparatuur
Bedrukte zwemproducten
Scan voor de brochure
www.zwembadmaterialen.nl maakt zwemmen nog leuker!
eling.nl
8
12
18
24
‘Beter goed gejat dan slecht bedacht’
‘Als we elkaars potentie aanspreken, kunnen we veel meer bereiken’
‘Bij vraagbaak VTZ worden de juiste antwoorden ook niet uit de mouw geschud’
‘Niemand weet precies wat een ongewoon voorval is’
Hoe borgen we de zwemveiligheid? 30
42
48
‘Als je leert wat je leuk vindt, leer je doorgaans sneller’
BIM: de toekomst in de bouw van zwembaden
Overzicht van [bijna] alle leveranciers in de zwembranche 18 54
54
24 12 42 48
In dit nummer 8
ZWEMBADBRANCHE 5
30
VOOR HET EERST IN BELGIË
ZWEMBADBRANCHE DAG BELGIE NEKKERHAL MECHELEN 23 04 2024 ZWEMBADBRANCHE.BE/DAG
Vroeger werd er bij ons thuis niet veel aan sport gedaan, wel waren we fanatieke sportkijkers. Op zondag aten we vaak met het bord op schoot om Studio Sport niet te missen. Ik volgde de Tour de France, de Olympische Spelen en beleefde bijna alle andere memorabele sportmomenten live op tv. In het winterseizoen zaten mijn zus, mijn vader en ik hele weekenden voor de buis om naar schaatsen te kijken. Ik noteerde zelfs de rondetijden. Wat ik daaraan had? Helemaal niks. Maar ik ging er in ieder geval volledig in op. Die keer dat Tomas Gustafson ‘onze’ Leo Visser versloeg bij de Olympische Spelen met drie tiende van een seconde was ik er ook kapot van. Ik had er de dag erna nog buikpijn van, kon het niet geloven. Mijn kinderen ook niet toen ik het vertelde. Ik ben namelijk zo’n moeder die nadat ze met voetbal flink hebben verloren vraagt of ze lekker hebben gespeeld… Nou Leo had toen vast niet zo lekker geschaatst.
Ik geniet nog steeds van het kijken naar sport. Dat magische gevoel van alles uit jezelf halen, zelfs meer dan je voor mogelijk hield. Het vier jaar lang trainen met de kans om onderuit te gaan in de eerste bocht. Ik volg het schaatsen nu alleen veel minder. Ik heb thuis weinig medestanders en samen kijken zoals ik vroeger deed, is toch leuker. Maar helaas vinden ze een heel weekend voor de buis zitten zonde van hun tijd. Even voor jouw beeldvorming: er wordt hier het hele jaar door voetbal gekeken. Naar wedstrijden én de diverse praatprogramma’s erover én er wordt ook nog eens uitgebreid over voetbal gesproken aan de eettafel. Maar schaatsen, dat duurt eindeloos lang…
Tenzij het de Olympische Spelen zijn, dan volgen we alles. En sinds de laatste jaren ook shorttrack. Wat een sport is dat. De lijn tussen winnen en verliezen is in de topsport al heel dun, zeker bij deze sport waar een kleine fout grote gevolgen kan hebben. Het is werkelijk zenuwslopend en zowel mentaal als fysiek zwaar. Hoe ga je daarmee om? Ik was dan ook onder de indruk van bondscoach Jeroen Otter en verheugd dat hij op ons congres een lezing gaf over hoe hij zijn team naar grote hoogte bracht. Hoe individueel topprestaties werden bereikt en tegelijkertijd een samenhangend en veerkrachtig geheel werd gecreëerd. De kracht van een individu dat het belang van het team omarmt, leidt uiteindelijk tot succes.
De link naar het ‘echte’ leven is natuurlijk snel gemaakt. De lijn tussen vreugde en verdriet, tussen winnen of verliezen, kan flinterdun zijn. Hoe blijf je dan veerkrachtig? Door de mensen om je heen. Door je verbonden te voelen. Door teambelang boven eigenbelang te zetten. Sport gaat daarmee verder dan vermaak, het biedt vooral ook mooie inzichten. Levenslessen. In het zwembad is het niet anders. Of het nu gaat om topsport, hobby of puur vermaak, samen is het gewoon leuker. Dit geldt ook voor alle professionals in de zwembranche die dag in dag uit met passie hun werk doen en alle uitdagingen trotseren. Samen bereik je uiteindelijk veel meer. Volgend jaar ga ik ook maar weer eens proberen om ze thuis zover te krijgen toch samen naar schaatsen te kijken. Ik denk alleen dat ik het noteren van de rondetijden dan maar even oversla. info@zwembadbranche.nl •
ZWEMBADBRANCHE 7
www.zwembadbranche.nl
Omroep-&muzieksystemen
▸ Vocht-enhittebestendigecomponenten.
▸ Excellentedynamiekenspraakverstaanbaarheid.
Communicatiesystemen
▸ Waterbestendigedigitaleportofoons.
▸ IntegratieVoIPnetwerk.
Verlichting
▸ Functionele-,sfeer-eneffectverlichting.
▸ ImplementatieinGBSsystemen.
Bediening&Automatisering
▸ Bedieningspanelenconventioneelendigitaal.
▸ Procesautomatisering.
Ophangconstructies&Bevestigingsmiddelen
▸ NPR-9200:2015gecertificeerdeophangconstructies.
▸ Inspectiesen0-metingen.
✓ Modulaireoplossingen
✓ Professioneelmaatwerk
ALL-IN-ONE SOFTWARE VOOR ZWEMBADEN
✓ Toekomstbestendig
Wij zorgen ervoor dat je gasten de perfecte dag beleven, je bedrijf gemakkelijke en snelle processen heeft en je management de controle en het inzicht.
Ontdek onze oplossingen die bestaan uit verschillende modules, kies een of meerdere modules om tot jouw ideale systeem te komen.
• Horeca & Entree Kassa
• Ledenregistratie
• Online reserveren
• Orderkiosk
• Lessen en trainers
• Leerlingvolgsysteem
• Planning & verhuur
• Personeelsplanner
• Marketingmodule
• Loyaltymodule
• Mijn omgeving & App
• Bi-tool
Onze consultants vertellen je graag hoe
Dewi Online jouw zwembad kan doen groeien! info@dewi.nl www.dewi.nl
762 0700
VOORDELEN VAN DEWI ONLINE
+31(0)13
DE
www.im-pro.nl 085–0161461
‘Beter goed gejat dan slecht bedacht’
Ze werken niet in hetzelfde zwembad, niet in dezelfde gemeente en zijn ook geen collega’s. Toch trekken ze veel met elkaar op en delen hun kennis en expertise. Waarom? Voor Linda van Iersel-Touw is het eigenlijk heel vanzelfsprekend en zij stelt meteen de wedervraag: ‘waarom niet?’ Voor Gerben van Dijk geldt hetzelfde, beiden zien elkaar totaal niet als concurrenten. Ze trekken juist graag samen op om te zorgen dat zoveel mogelijk mensen, van jong tot oud, met plezier naar het zwembad komen.
Zowel Gerben als Linda zijn begonnen als toezichthouder, maar beiden ambieerden een leidinggevende functie en zo geschiedde. Gerben werkt sinds 2010 als coördinator bij sportbedrijf gemeente Waalwijk waar de zwembaden Olympia en Zijdewinde onder vallen. Linda heeft als teamleider bij Sportbedrijf Tilburg de leiding over een van de drie zwembaden, namelijk Recreatiebad Stappegoor. Maar ze staan er niet alleen voor en sinds 2019 wisselen zij samen met zwembaden uit de regio Noord-Brabant en Zeeland kennis uit en helpen elkaar waar nodig, immers ‘beter goed gejat dan slecht bedacht’.
Kennisnetwerk
Het begon, zo vertelt Linda, met een gesprek tijdens een cursus over zwemles en het is inmiddels uitgegroeid tot een netwerk van zwembaden uit de regio dat elkaar bijstaat in raad en daad. “Ik raakte met Gerben aan de praat over zwemles in dieper water. Ik wilde daar graag meer over weten en zo ontstond het idee om even langs te gaan. Al doende wisselden we meer kennis uit en al snel breidde het uit, steeds meer zwembaden haakten aan. Dit was net voor de coronapandemie en toen deze eenmaal in
volle gang was, merkten we al snel hoe waardevol zo’n netwerk is. Na een persconferentie was er vaak weer veel veranderd, maar wat betekende dat voor ons? Het protocol voor de zwembaden liet dan even op zich wachten, alleen wij moesten er de volgende dag wel mee aan de slag. Dan is het handig als je dit met elkaar kunt oplossen.” Waar Gerben aan toevoegt dat het ook prettig was voor de klanten. “Doordat wij hierin samen optrokken, wist je ook dat het niet in elk zwembad weer anders was. Waar zij dus ook naartoe zouden gaan, de aanpak was hetzelfde.” Hoewel de hectiek in deze coronaperiode niet altijd fijn was, is het wel iets waar Linda goed onder gedijt. “Het was natuurlijk een hele nare tijd, maar in het zwembad heb ik mij eigenlijk nooit verveeld. Ik hou wel van afwisseling en steeds kijken hoe het wél kan. Ik leef dan echt helemaal op, laat dat maar aan mij over.” Ook Gerben kijkt graag naar mogelijkheden en bijt zich ergens in vast als hij erin gelooft, wat hem uiteindelijk ook zover heeft gebracht. “Als toezichthouder en zwemonderwijzer bemoeide ik mij graag met het reilen en zeilen in het zwembad en deinsde er niet voor terug om ergens tegen aan te schoppen als ik dacht dat het ook anders kon. Sinds 2010 werk ik als coördinator en zit ik helemaal op mijn plek.”
ZWEMBADBRANCHE 9
Linda van Iersel-Touw en Gerben van Dijk
ZWEMBADBRANCHE 10
Schoolzwemmen
Gelukkig ligt de coronaperiode weer ver achter ons, maar Gerben en Linda hebben bewust niet alles teruggedraaid. Zo moesten zwembaden door de verschillende maatregelen vaak werken met doelgroepen, in Tilburg doet men dat nog steeds. “Doordat dan weer kinderen wel mochten zwemmen, volwassenen niet en baantjeszwemmen weer wel, maar vrij zwemmen niet, moesten we het steeds duidelijk afbakenen. We doen dat nu nog steeds zoveel mogelijk en dat geeft echt veel meer rust.” In Waalwijk verkoopt men geen abonnementen meer. “Bezoekers moesten natuurlijk een plekje reserveren, daarom werkten we met losse kaartjes en dat is niet veranderd. Hierdoor weten we waar we aan toe zijn en kunnen we beter bepalen hoeveel mensen we voor een activiteit toelaten.” Gerben had alleen wel graag gezien dat de lange wachtlijsten, ontstaan door het stopzetten van de zwemlessen, inmiddels zouden zijn verdwenen. “Voorheen was het zo’n half jaar, nu zitten we op een jaar. Helaas blijkt het lastig, wat we inlopen komt er net zo hard weer bij.” Maar hij maakt zich geen zorgen over de zwemveiligheid. Het valt Linda wel op dat ouders makkelijker worden als ze met hun kind dat nog geen diploma heeft naar het zwembad komen. “Men denkt soms dat de toezichthouder op hun kind let en zij even rustig aan kunnen doen. Dan moeten wij ze er weer op wijzen dat zij hun kinderen moeten begeleiden, ook in het water.” Of het herinvoeren van schoolzwemmen, waar nu over wordt gesproken, gaat helpen om de wachtlijsten terug te dringen, betwijfelt Gerben. “Het is voor scholen een hele organisatie, daarnaast hebben wij hiervoor geen plek en geen mensen.” Waarop Linda aanvult dat dan goedlopende activiteiten moeten wijken. “Dat is ook niet ideaal. Natuurlijk wil ik ook dat ieder kind leert zwemmen en dat je het onbereikbare kind bereikt. Wij hebben nu een vangnet, schoolzwemmen 2.0, op alle drie onze locaties in Tilburg voor kinderen in groep 7 en 8 die nog niet kunnen zwemmen. Zij komen onder schooltijd of na school bij ons zwemmen. Dat is fijn, want zo kan ieder kind dat naar de middelbare school gaat een diploma op zak hebben.” Gerben wijst daarnaast op regelingen voor ouders die het niet kunnen betalen. “Daarmee voorkom je dat een ouder het laat omdat het te duur is. Ik ben zeker geen tegenstander van schoolzwemmen, maar het is de vraag of het haalbaar is. Belangrijkste is dat ieder kind leert zwemmen, via school of een (financieel) vangnet.”
Personeelstekort
Net als in de hele zwembranche merken ook Gerben als Linda dat het lastig is om medewerkers te vinden. Waarbij Linda aangeeft dat zij nog blij mogen zijn met het salaris dat zij als gemeentelijk bad kunnen bieden. “Dit is echt niet verkeerd, zeker ook niet als je nog toeslag krijgt voor werken buiten kantooruren. Maar de spoeling is dun. Voorheen kregen wij wel 30 stagiaires, waarvan er meestal zo’n 5 tot 6 bleven hangen. Zij waren dan opgeleid en goed ingewerkt. Nu zijn er wel mensen geïnteresseerd, maar zij verwachten dan een opleiding en baangarantie. Inmiddels hebben wij intern een opleiding opgezet, maar liever zie ik dat zwemmen weer een prominente plek krijgt in het onderwijs.” Gelukkig hoefden beiden hun programmering nog niet om te gooien vanwege personeelstekort, maar Gerben ziet wel dat het verdere ontwikkeling in de weg kan zitten. “We zouden best meer kunnen doen als we extra mensen hadden. Daarnaast is het gewoon een hele intensieve baan, dat doe je niet zomaar fulltime, maar een contract voor 24 uur is weer niet aantrekkelijk. Soms is het al interessant als iemand een paar zwemlessen kan draaien, maar zo weinig uren wil bijna niemand.” Voor Linda geldt hetzelfde, zij hebben daarom wel eens gekeken naar het uitwisselen van personeel, maar dat stuitte op verzet. “Wij waren hier al echt ver mee en hadden er mooie ideeën over. Maar de contracten vallen onder verschillende partijen en die kun je niet zomaar samenvoegen. Jammer, want dit zou al echt enorm schelen.”
De zwembranche kent zeker een aantal uitdagingen, waar ook Gerben en Linda mee te maken hebben. Maar beiden prijzen zich vooral gelukkig met de hoge bezoekersaantallen en de vele tevreden klanten. En voor de toekomst zien zij vooral kansen, het zwembad zal immers altijd een belangrijke maatschappelijke plek innemen. Zeker onder het motto samen staan we sterk, kijken Gerben en Linda uit naar de komende jaren. Om met al die andere collega zwembaden in hun netwerk zoveel mogelijk mensen naar het zwembad te blijven trekken en daar met plezier te laten zwemmen.
ZWEMBADBRANCHE 11
ZWEMBADBRANCHE 12
‘Als we elkaars potentie aanspreken, kunnen we veel meer bereiken’
Sabrina Miedema is haar hele loopbaan al werkzaam in de zwembranche. Als docent en mentor in het mbo onderwijs bereidt ze nieuwe talenten voor op een carrière in de zwembranche. Daarnaast is ze actief als coach en trainer bij diverse zwembaden. Haar benadering is doordrenkt met passie en toewijding, met als kernwaarde verbinding. Of het nu gaat om haar studenten, klanten of visie op het zwemonderwijs, bovenal zoekt zij naar de connectie omdat ze gelooft dat je alleen zo samen verder komt.
Na een eerste indruk is het al snel duidelijk: Sabrina bruist van energie en ideeën. Ze vertelt bevlogen over haar loopbaan, van haar eerste stappen in het onderwijs tot haar huidige werkzaamheden als coach en trainer. Dat laatste was niet eens zozeer vooropgezet, maar is organisch gegroeid. “Ik rol van het één in het ander en ik geniet daar enorm van.” De tomeloze energie heeft zij van huis uit meegekregen. “Ik ben gewend om alles vol overgave te doen en dus ook in mijn werk. Ik kan er altijd enorm van genieten en draag dat dan ook uit.” Wat niet wil zeggen dat het volgens Sabrina allemaal hosanna is. “Ik zie ook zeker dat er binnen de branche genoeg uitdagingen zijn, maar ik kijk vooral naar de mogelijkheden.”
Stagiaires
Al geruime tijd is Sabrina docent, mentor en loopbaanbegeleider op het MBO sport en bewegen en nauw betrokken bij het keuzedeel zwemmen. Wat haar echter opvalt, is dat zij steeds minder
zwemliefhebbers tegenkomt. “Onder de studenten is het aantal zwemfans bedroevend laag. Een zorgelijke ontwikkeling, de kans dat iemand vol passie in de branche gaat werken, neemt dan ook af.” Het baart haar dan ook zorgen dat het gros van de studenten die stagelopen in het zwembad niet in de branche werkzaam blijft. Daarnaast ziet Sabrina dat de begeleiding van stagiaires niet altijd optimaal is, wat ook niet bevorderlijk is voor de nieuwe aanwas van zwemonderwijzers. “Ik zie geregeld dat het op de stageplek niet gaat zoals je graag zou willen. Reden dat ik wilde kijken hoe het beter kan zodat de kans dat zij hun carrière in de branche voortzetten ook groter wordt.” Samen met Nicolette Smale ontwikkelde zij een training voor praktijkopleiders. “Het in de praktijk brengen van alle opgedane kennis is voor stagiaires één grote ontdekkingstocht. Om dit in goede banen te leiden, moet je als begeleider bepaalde vaardigheden bezitten en pedagogische kennis hebben over werken met jong adolescenten.
ZWEMBADBRANCHE 13
Perfect op elkaar afgestemde Ospa-systeemtechniek biedt u maximale zekerheid, rendabiliteit en betrouwbaarheid evenals een ongekende zwemervaring voor uw gasten.
Ospa-onderdrukfilter en Ospa-BlueClear ® -desinfectie
Maximaal natuurlijk zwembadwater
Weinig personeel nodig dankzij automatische regeling via Ospa-BlueControl® Met webserver en interfaces voor de gebouwtechniek
Dompel u onder in de wereld van Ospa op www.welstechniek.nl
MADE IN GERMANY
MADE IN GERMANY
Foto: Raphael Krötz
Professionele Techniek voor Professionele Gebruikers
Ook heb je een goed begeleidingsplan nodig en natuurlijk is het cruciaal dat je als begeleider er ook echt de tijd voor kan uittrekken. Aan dat laatste ontbreekt het steeds vaker door gebrek aan mensen en studenten werken dan te veel zelfstandig.
Natuurlijk is het leuk om zelf een zwemles te geven of een aqua activiteit te doen, maar je bent er om te leren en niet om het personeelstekort op te lossen. En je mag dan niet van hen verwachten dat zij assertief genoeg zijn om dit aan te kaarten.” Met het opleiden van praktijkbegeleiders willen Nicolette en Sabrina eraan bijdragen dat studenten meer uit hun stage kunnen halen. “Er is zeker niet altijd sprake van onwil bij de begeleiders, de bezetting is krap en soms is men zich er ook onvoldoende van bewust dat je voor een goede begeleiding een plan nodig hebt. Maar stagiaires moeten niet worden ingezet als verlengstuk, zij moeten het vak leren en dit vraagt een gedegen aanpak van een professional. Waarbij het dan bovenal van belang is dat je als begeleider de verbinding opzoekt en zorgt voor een veilige omgeving waarin een stagiair zich optimaal kan ontwikkelen en fouten mag maken.”
Pedagogiek
Zelf heeft Sabrina altijd veel gezwommen en hoewel het er de laatste jaren minder van komt, blijft haar liefde voor de sport groot. Zij voelt zich dan ook nauw verbonden met het werkveld. Tegelijkertijd oriënteert zij zich ook heel breed en staat zij altijd open voor nieuwe inzichten. Zo besteedt zij in haar onderwijsprogramma als het gaat om de zwemles veel aandacht aan het pedagogische aspect. “Leren zwemmen is voor kleine kinderen een hele onderneming. Alles is spannend: het water, de zweminstructeur, even weg bij je ouders. Om het dan aangenaam te maken, moet je als lesgevers goed kijken naar de behoeften van het kind en hierop inspelen.” Dit omvat volgens haar verschillende aspecten, waaronder stemgebruik, houding, mimiek en woordkeuze. Maar ook hier moet je bovenal in verbinding komen. “Kinderen zijn totaal afhankelijk van jou als lesgever, het is goed om je bewust te zijn van jouw invloed op het leerproces. Het gaat veel verder dan een kind veilig leren zwemmen, het gaat ook om sociale veiligheid. Neem het onderdeel vrijspelen. Je denkt dat ieder kind dit leuk vindt, maar dat is niet zo. Het is dan goed om te weten hoe een kind zich ontwikkelt en dat niet ieder kind dit op dezelfde manier doet. Inzichten vanuit de
Kinderen zijn totaal afhankelijk van jou als lesgever, het is goed om je bewust te zijn van jouw invloed op het leerproces. Dit gaat veel verder dan een kind veilig leren zwemmen
pedagogiek helpen dan om echt in contact te komen met kinderen. Zodat je hen beter kunt lezen en begrijpen, op hun gemak kunt stellen wat hen vervolgens beter in staat stelt nieuwe vaardigheden te leren. En zij ook meer plezier beleven aan het leren zwemmen. Wat het werk van een instructeur uiteindelijk ook weer interessanter maakt. Ik zou dan ook graag zien dat een discipline zoals pedagogiek een vast onderdeel wordt van de opleiding en dat het niet afhankelijk is van de docent.”
Met haar betrokkenheid bij zowel het mbo onderwijs als de zwembaden is Sabrina nauw verbonden bij alle ontwikkelingen in de sector. Ze benadrukt dat ze daarbij geen vastomlijnd plan heeft, maar dat het voor haar belangrijk is of haar werk impact heeft. “Ik wil graag een positieve verandering teweegbrengen door het beste in mensen naar boven te halen. Als we oprecht naar elkaar kijken en elkaars potentie aanspreken, kunnen we veel meer bereiken.” Daarbij laat zij zich inspireren door anderen en luistert zij graag aansprekende boeken. Zo ook ‘Het meisje dat de wereld veranderde’, wat ze ooit kocht voor haar dochter. “Het is een hartverwarmend verhaal waarbij Lisa met haar opa op een leerzame ontdekkingsreis gaat. Moraal van het verhaal, er is niet één waarheid. Jouw waarheid is jouw werkelijkheid vanaf de positie waarop jij het waarneemt. Maar er zijn verschillende perspectieven en het is daarom soms nodig dat je buiten je kaders treedt om samen verder te komen. Om mogelijk te maken wat onmogelijk lijkt. Dit is in ieder geval mijn missie en drijfveer en daar put ik nog dagelijks veel energie uit.”
ZWEMBADBRANCHE 15
“
Wil je reageren op de column van Claartje?
ColumnClaartje Driessen
Laats was ik weer naar het ZwembadBranche Congres. Al jaren ben ik een trouwe bezoeker en ik laat mij op die dag graag inspireren. Dit keer was ik getriggerd door de aankondiging van Jeroen Otter en zijn lezing over leiderschap bij topsport teams. ‘Naast het bijbrengen van technische vaardigheden is Jeroen een drijvende kracht die vooral ook persoonlijke groei stimuleert’.
Dat spreekt mij meteen aan. Ik ben er zelf ook van overtuigd dat professionele ontwikkeling en persoonlijke ontwikkeling niet los van elkaar gezien kunnen worden. Wanneer mensen zich professioneel ontwikkelen, heeft dat altijd invloed op hun persoonlijkheid door groeiend zelfvertrouwen en zelfinzicht. En andersom geldt ook dat wanneer mensen meer inzicht krijgen in hun eigen gedrag en handelen, zij ook op een andere wijze met hun sport of werk om zullen gaan. Ook Jeroen heeft zich ontwikkeld van topsporter naar ‘coach van de coaches’. Hij is eerst zélf succesvol shorttrack schaatser geweest met vier wereldtitels. Daarna is hij coach geworden in het buitenland en vervolgens van het succesvolle Nederlandse team. En sinds vorig jaar werkt hij als ‘coach van de coaches’ bij de NOC*NSF. Wat een prachtige manier om je talent in te zetten. Eerst zélf een expert worden, daarna als coach anderen ondersteunen in die ontwikkeling en vervolgens die expertise inzetten om de coaches allerlei handvatten te geven om hun coaching te verbeteren. Volgens mij is er één belangrijke voorwaarde om zo’n loopbaan te hebben: je moet er vooral plezier in hebben en houden. Eerst plezier hebben bij het verbeteren van je eigen competenties, daarna plezier hebben in het verbeteren van vaardigheden bij anderen en vervolgens plezier hebben in het ondersteunen van diegenen die vaardigheden bij anderen helpen ontwikkelen.
Hoewel ik mezelf absoluut niet wil vergelijken met deze topsporter, kan ik wel zeggen dat de factor ‘plezier’ ook een grote rol heeft gespeeld bij mijn eigen loopbaan die qua stappen vergelijkbaar is. In onze eigen zwemschool heb ik jarenlang zwemles gegeven en
zo mijn expertise over het lesgeven mogen ontwikkelen. En dat niet alleen, ik heb ook mogen ervaren dat het ontzettend veel voldoening en plezier geeft. En nog steeds vind ik het ontzettend leuk om in te vallen. Wanneer ik zie dat kinderen het goed maken, zich betrokken voelen en ook nog eens ‘als vanzelf’ leren zwemmen, dan is er dubbel plezier. Voor die kinderen, maar zeker ook voor mij. Maar bij het groeien van de zwemschool is ook mijn werk veranderd. In plaats van zelf veel les te geven, ben ik de lesgevers gaan coachen. Het geeft veel plezier om deze, veelal jonge, lesgevers vol enthousiasme bezig te zien. Door ondersteuning te geven, zowel op de werkvloer als vanuit de theorie, zie ik hun competenties groeien en daarmee ook het zelfvertrouwen. Als coach mag ik bijdragen aan hun werkplezier en daarmee aan het zwemplezier van de kinderen.
Inmiddels hebben we meerdere locaties en elke locatie heeft eigen teamcoaches. De meeste van hen werken al jaren bij ons en ik heb ze zien groeien tot geweldige lesgevers. Ze weten veel over het aanleren en verbeteren van zwemslagen, maar ook over didactiek, pedagogiek en communicatie. Deze opgedane kennis geven ze door aan de nieuwe lesgevers. Het begeleiden van volwassenen zwemlesgevers vraagt van hen weer andere competenties en kwaliteiten dan het werken met kinderen. Daarom hebben we een intern scholingsprogramma waar zij leren over coachen en leidinggeven. Ik vind het geweldig inspirerend dat ik daar ook weer een rol in mag vervullen, zowel in de theorie als in de praktijk. Ik word er blij van om ‘coach van de coaches’ te zijn in het besef dat werkplezier en zwemplezier zo doorgegeven wordt van werkgeneratie op werkgeneratie.
Plezier in zwemmen beperkt zich gelukkig niet alleen tot mijn werkuren. Onlangs waren we met ons hele gezin op een vakantiepark met fantastische waterglijbanen in het zwembad. Onze (klein)kinderen genoten volop, net als heel veel andere bezoekers. En terwijl ik daarnaar keek, wist ik dat dit mede mogelijk is gemaakt door de inzet van gedreven lesgevers en coaches die kinderen leren: water is plezier!
ZWEMBADBRANCHE 17
mail naar claartje@ezzys.com Water is plezier!
‘Bij vraagbaak VTZ worden de juiste antwoorden ook niet uit de mouw geschud’
Sinds een jaar is hij voorzitter van de Verenigde Technici in de Zwembadbranche (VTZ), het onafhankelijke platform van technische experts. Zijn aandacht gaat nu vooral uit naar de Omgevingswet die eindelijk is ingetreden. De bij Sportbedrijf Rotterdam werkzame Carl Fontijne volgt alle ontwikkelingen rond de nieuwe wet op de voet. “Paniek is er zeker niet, wel zijn we bezorgd.”
Carl was verguld toen hem gevraagd werd of hij bij de VTZ opvolger wilde worden van voorzitter Bert Lans, die met pensioen is gegaan. Het zijn tenslotte boeiende tijden in de sector, met aan de ene kant alle uitdagingen op het gebied van duurzaamheid en dan ook nog eens het in werking treden van de Omgevingswet per 1 januari 2024. Carl is naar eigen zeggen niet opgegroeid in de zwembranche. Hij heeft een achtergrond in de installatietechniek en kijkt nog altijd met een frisse blik naar de branche.
Krachtenbundeling
Carl noemt de VTZ een fijne club die met zoveel verschillende disciplines aan tafel het verschil kan maken. De krachtenbundeling van zwembadtechnici, installateurs actief in technisch beheer van zwembaden, wetenschappers, exploitanten en vertegenwoordigers van de Omgevingsdiensten maakt het platform tot een serieuze gesprekspartner. De vereniging heeft zitting in het IPO Deskundigenberaad Zwemwater (DBZ), de NPR 9200 normcommissie, denkt mee over de opslag van chemicaliën en adviseert over de juiste legionellameetmethode. In de lange aanloop naar de invoering van de Omgevingswet werd ook de nodige informatie gedeeld met omgevingsdiensten, het Rijk
en de provincies. Inmiddels is door het DBZ en de Omgevingsdiensten gestart met het opstellen van een werkboek. “Het doel is om nog meer eenheid te krijgen in uitleg en beoordeling van de nieuwe Omgevingswet.” Carl weet uit eigen ervaring hoe belangrijk het is om eenduidige begrippen te hanteren. Hij haalt een bijeenkomst aan op het provinciehuis in Zuid-Holland waar een breed overleg werd gevoerd over de Omgevingswet. “Mijn mond viel open van verbazing. Twee inspecteurs van dezelfde dienst gaven een heel verschillende uitleg over onderdelen van de wet.” Carl is niettemin optimistisch over alle vorderingen, zeker bij de Omgevingsdiensten. “Zij maken in dit eerste overgangsjaar flinke stappen. We leren van elkaar.”
Bewustwording
Carl keek de voorbije maanden ook met verbazing naar de zwembranche zelf. “De grotere organisaties hebben hun zaakjes wel op orde. Maar héél véél partijen zijn onvoorbereid en wachten af. Voor kleinere gemeenten en baden die geëxploiteerd worden door een vereniging of stichting, blijft het lastige materie.” Bij zijn eigen Sportbedrijf
Rotterdam gaf Carl, samen met product specialist zwembaden Marcel van der Meer, vorig jaar al een
ZWEMBADBRANCHE 18
ZWEMBADBRANCHE 19
Haal het maximale uit je (online) verkoop!
Ontdek alle mogelijkheden op aquatickets.nl
UW GROOTHANDEL EN PARTNER IN BEVEILIGING EN TOEGANGSTECHNIEK
www.ebtc.nl | info@ebtc.nl | 058 845 71 00 Zwembad
tourniquets
RVS hekwerk Glas tourniquets
Lage tourniquets Hoge tourniquets
slinger aan een pilotproject waarin alle consequenties van de Omgevingswet al doende in kaart werden gebracht. “Het gaat niet alleen over de technische aspecten, maar zeker ook over hoe je het meten en weten naar de medewerkers brengt.” Het belang van die bewustwording in de organisatie mag volgens Carl niet onderschat worden. “Hoe zorg je ervoor dat er op het juiste moment, op de juiste plaats én op de juiste manier gemeten wordt? Dat is een flinke opgave, in een tijd waarin het personeelsbestand in veel zwembaden sterk wisselt. Daar moet je als management bovenop zitten.” Ook voor de meest doorgewinterde insiders blijft de Omgevingswet voorlopig een lastig te temmen beestje. De onrust wordt volgens Carl deels ook veroorzaakt door de soms tegenstrijdige informatie uit hogere bestuurslagen. Als voorbeeld noemt hij een advies vanuit het RIVM om chloraatwaardes aan te scherpen. Pakweg een halfjaar geleden kwam die nieuwe richtlijn hard aan bij alle betrokkenen in de branche, de VTZ voorop. Carl is er nog verbaasd over. ”De oorspronkelijke waarde was gesteld op 30 microgram per liter en werd plots teruggebracht naar 0,47 microgram. Dan praat je dus over de factor duizend, onbegrijpelijk. Bij de huidige technieken die beschikbaar zijn, gaat dat niet lukken. Dan kun je alle zwembaden in het land wel sluiten.” De VTZ maakte de bevoegde instanties meteen duidelijk dat de richtlijn onhaalbaar was en niet stoelde op de praktijk. “We zijn tenslotte geen autospuiterijen of leerlooierijen waar dergelijke waardes misschien wel relevant zijn.” Het RIVMadvies is officieel nog niet ingetrokken. De impact van dergelijke informatie is groot, weet Carl. “Paniek is er niet, wel zijn we bezorgd.”
Vraagbaak
De mailbox van de VTZ ontplofte de voorbije maanden zowat van alle vragen die vanuit de branche gesteld werden. Natuurlijk ging het vaak over de door de wet verplichte risicoanalyse en het opstellen van een juridisch kloppend beheersplan. “Vanuit alle hoeken komen de vragen binnen, nog steeds.” Met alle verzamelde kennis is de VTZ dan ook bij uitstek het platform dat kan dienen als vraagbaak voor de branche. “We zijn volledig onafhankelijk. Wij dienen geen enkel commercieel belang.” Maar ook bij de VTZ schudden ze volgens Carl de juiste antwoorden niet uit de mouw. “Elke technische installatie is uniek. We zijn voortdurend bezig met het analyseren en bijwerken van alle
beschikbare informatie. Je kunt niks copybased doen. Het is allemaal maatwerk.” Een deel van de bezorgdheid is bij Carl ondertussen al weggenomen. ,,Ik hield eerlijk gezegd mijn hart vast voor de zwembaden die in de jaren tachtig zijn gebouwd. In Rotterdam hebben we er daar bijvoorbeeld heel wat van. De nieuwe grenswaardes voor lucht- en waterkwaliteit leken me voor installaties uit die tijd heel scherp. In de praktijk valt het enigszins mee.” Niettemin blijven het volgens Carl spannende tijden. “We krijgen bijvoorbeeld veel signalen dat de waardes die gecertificeerde laboratoria in de baden meten, vaak verschillen met de uitkomsten van metingen door medewerkers. Daarin moeten we naar een evenwicht zoeken. Die verschillen zijn eigenlijk niet te tolereren.” Carl is niet bang om man en paard te noemen, ook niet in het overleg van de VTZ waar vertegenwoordigers van Omgevingsdiensten aan tafel zitten. “Het is een publiek geheim dat sommige waardes in het logboek op voorhand bekend zijn.”
Het gaat niet alleen over de technische aspecten, maar zeker ook over hoe je het meten en weten naar de medewerkers brengt “
Carl is blij dat de Omgevingswet voor de nieuwe parameters een overgangsperiode van twee jaar kent. “We moeten met z’n allen leergeld betalen. Ik verwacht dat de komende maanden ook kleinere organisaties ontwaken en daadwerkelijk aan de slag gaan met de wet.” De VTZ-voorzitter vreest vooral de capaciteitsproblemen bij zwembadbouwers en installateurs als er daadwerkelijk aanpassingen aan technische installaties moeten worden uitgevoerd, om te voldoen aan de eisen die de wet stelt. “Het wordt een grote uitdaging om dat op tijd voor elkaar te krijgen. Het is nu al vaak achteraan aansluiten, vanwege alle investeringen in duurzaamheid vanuit de branche. Bijkomend probleem is dat je op voorhand niet weet of je de noodzakelijke aanpassingen kwijt kunt in je bestaande gebouw.”
ZWEMBADBRANCHE 21
Het wordt tijd voor de Bert Lans prijs
Een gedreven persoon, als badmeester begonnen en als technisch expert met pensioen gegaan. Als je hem kon overtuigen dat een onderwerp belangrijk was, dan zette hij zich daar volledig voor in. Hij kon goed luisteren, maar ook goed uitleggen. En wist hij zelf het antwoord niet, dan zorgde hij dat hij antwoord snel kreeg. Ook als je op persoonlijk vlak hulp nodig had, stond hij altijd voor je klaar.
Ik heb het over Bert Lans. Ik denk dat veel mensen langs de badrand niet eerder van Bert Lans hebben gehoord en dat is eigenlijk jammer. Want Bert heeft enorm veel voor de zwembranche betekend. Het delen van kennis stond altijd hoog op zijn agenda. Hij wilde graag dat zwembaden konden leren van elkaars fouten, zonder dat daarbij onnodig kosten of arbeid verloren ging. Eerst probeerde hij dat via het kennisplatform zwembaden, maar daar zaten ook commerciële partijen bij en die roken bij elk probleem wat er besproken werd meteen omzet. Daar zat Bert niet op te wachten en hij begon samen met Chris van Veluwen de VTZ. Een groep verenigde zwembadtechnici die zich achter de schermen hard maakt om problemen in de zwembranche bespreekbaar te maken en op te lossen. Jarenlang was Bert de voorzitter.
In die rol zijn er vele onderwerpen langsgekomen. Ik weet niet meer waar we begonnen zijn, maar de nieuwe zwemwaterwet liep er als een rode draad doorheen. Volgens mij waren we daar 15 jaar geleden al over aan het praten. Mooi dat hij in het laatste jaar voor zijn pensioen de nieuwe wet dan ook daadwerkelijk in werking heeft zien treden.
Ook voor de opslag van chemie bij zwembaden heeft Bert erg veel werk verricht. Toen de zwembranche overvallen werd door nieuwe regels hiervoor, was Bert één van de eersten die opstond om die aan te vechten. Die gingen namelijk veel te ver en zorgden voor hoge kosten omdat alle chemie hierdoor flink moest worden aangepakt. Ook dat hoofdstuk heeft Bert voor zijn pensioen kunnen afsluiten. Eind februari zijn de nieuwe regels voor opslag van chemie gepubliceerd, deze zijn een stuk minder kostbaar dan de oorspronkelijke regels.
Het hoofdstuk RVS moet ik ook even noemen. RVS. Dat is toch Roest-Vrij-Staal? Nou ja, in zwembaden roest het vast en zeker, vertelt Bert dan. Het gebruik van RVS voor ophanging in een zwemzaal is namelijk erg gevaarlijk en heeft verschillende ongevallen - zelfs een dodelijke - tot gevolg gehad in Nederland. Bert is één van de mensen die altijd op dit dossier gezeten heeft. Maar helaas, dit dossier is nog niet klaar. Al kan ik Bert hier nu wel een geheimpje verklappen, waarschijnlijk wordt onze NPR verheven tot NEN. Ik zal je de details besparen, maar die gaan meer dan 20 jaar terug. Zo lang duurt het om voor een ingewikkeld onderwerp als RVS een goede regelgeving voor de zwembranche te krijgen. En we zijn nog niet klaar, die NEN is er nog niet.
Opleidingen vond Bert ook heel belangrijk. Hij was zelf ook jaren docent in het MBO geweest en wilde ook voor de zwembadtechnici een gedegen opleiding. Stapje voor stapje heeft Bert als voorzitter van de Deskundigengroep Educatie Zwembadtechniek (DEZ) een belangrijke bijdrage geleverd aan de landelijke opleidingen die we nu hebben, inclusief
je reageren op de column van Maarten? Mail naar m.g.a.keuten@tudelft.nl
ColumnMaarten Keuten Wil
ZWEMBADBRANCHE 22
landelijke examens en branchecertificaten. Alsof dat nog niet genoeg was, is Bert ook druk in de weer geweest voor het keurmerk Veilig & Schoon. Als lid van de Raad van Advies heeft hij hier richting aan gegeven.
Wat me nog bijzonder bijstaat is het werk wat ik met Bert deed in coronatijd. De zwembaden moesten dicht en niemand wist wat er precies moest gebeuren om deze weer verantwoord open te laten gaan. Daarvoor was onderzoek nodig, maar de zwembranche had daar geen geld voor. Een belletje naar Bert en een paar dagen later had hij € 24.000 opgehaald. Daarvoor konden we het onderzoek doen om aan te tonen dat zwembaden veilig waren. De kennis die we toen ontwikkeld hebben, is daarna in verschillende landen gebruikt. Al koste het wel veel moeite om de bestuurders in Nederland ervan te overtuigen dat zwembaden ook in coronatijd echt veilig waren.
De laatste jaren had Bert last van zijn ogen. Het buitenlicht was overdag vaak te fel en ’s avonds was het te donker. Maar hij liet zich daar niet door beperken. Overdag liep hij dan als een Heino over straat en als hij bij schemering ergens moest zijn, vroeg hij zijn vrouw Lubertha om hem even weg te brengen, ook als dat aan de andere kant van het land was. Als iemand een zwembranche lintje verdient, dan is het zeker Bert Lans. Misschien is het zelfs tijd om de Bert Lans prijs in het leven te roepen. Een prijs voor iedereen die zijn hele ziel en zaligheid in de zwemtechniek heeft gestopt. Een oeuvreprijs dus.
Bert blijf gezond en geniet nog van vele jaren samen met Lubertha. We gaan je missen in de branche en wat ik vooral ook ga missen is je bulderende lach. Maar bovenal een diepe buiging!
Wouter de Haas, On Campus:
ZWEMBADBRANCHE 24
Niemand weet precies wat een ongewoon voorval is’
Tweeënhalf jaar geleden begonnen ze met de voorbereidingen, hoewel de nieuwe Omgevingswet destijds opnieuw was uitgesteld. Maar nu plukken ze in de drie zwembaden van On Campus in Zwolle de vruchten van die vroege start. Directeur Wouter de Haas deelt zijn praktijkervaringen graag met anderen. “Het is belangrijk om juist nu transparant te zijn. Door beschikbare informatie te delen voorkom je dat je als zwembad elke keer weer het wiel moet uitvinden.”
Het is er toch van gekomen, per 1 januari 2024 is de veelbesproken Omgevingswet in werking getreden. Voor veel zwembaden is het een spannende tijd. Het opstellen van de verplichte risicoanalyse en het bijbehorende beheersplan zorgen voor veel hoofdbrekens, ook bij zwembaden die tijdig hebben voorgesorteerd. Want wat zijn acceptabele risico’s en welke niet, hoe weet je welke beheersmaatregelen het beste zijn en hoe weet je dat je niks bent vergeten? De ruime overgangsperiode van twee jaar lijkt keihard nodig om als branche te wennen aan de nieuwe doelwetgeving. Wouter herkent de zorgen in de markt en tegelijkertijd kan hij ze relativeren. “De soep wordt niet zo heet gegeten als ze wordt opgediend. Natuurlijk zijn er veel vragen, maar ook de antwoorden komen beschikbaar. Wat je op dit moment vooral moet laten zien, is dat je als organisatie bezit over lerend vermogen.”
Pionieren
Bij On Campus pakten ze de handschoen tijdig op. Hoewel de Omgevingswet meerdere malen werd uitgesteld, gingen ze er in Zwolle ruim twee jaar geleden bewust mee aan de slag, in de verwachting dat de wet inhoudelijk niet of nauwelijks meer zou veranderen. Met als resultaat dat begin vorig jaar On Campus de Omgevingsdienst in Overijssel kon uitnodigen voor een bezoek aan de zwembaden: de risicoanalyse en het beheersplan waren gereed. “We mogen erop afgerekend worden. Niet dat we nu lui achterover kunnen leunen, daarvoor zijn de gevolgen van de wet te ingrijpend. We moeten met z’n allen in de branche een doel bereiken. De weg naar dat doel is in veel gevallen onbekend, ook voor de toezichthouder zelf. In feite zijn beide partijen aan het pionieren.” On Campus heeft met de Omgevingsdienst afgesproken om dit jaar samen
‘ ZWEMBADBRANCHE 25
POMAZ ZWEMBAD &WATERTECHNIEK
Dolphin bodemzuigers AFM EVA optic verlichting Filtertechniek
Pomaz is leverancier van Nederlands’ grootste en meest actuele assortiment zwembadcomponenten. Pomaz kent de kansen en uitdagingen bij openbare zwembaden, hotelbaden, sauna’s en wellness. En wanneer u nadenkt over de mogelijkheden met betrekking tot het optimaliseren van uw bad en het zwemplezier van uw bezoekers willen wij daar graag over meedenken. In oplossingen, welteverstaan.
Bel voor meer informatie: +31 (0)40 285 66 58 of stuur een mail naar support@pomaz.nl
proef te draaien. Wouter is blij met die geboden ruimte. “Ik kan iedereen aanraden om met open vizier in gesprek te gaan met de Omgevingsdienst.” In Zwolle worden in dit proefjaar alle relevante data vastgelegd in logboeken en gekoppeld aan uitgevoerde interventies. Eind dit jaar zit Wouter weer om de tafel met de toezichthouder om samen te bespreken welke ongewone voorvallen, achteraf gezien, beter gemeld hadden hunnen worden en welke niet. Het grijze gebied moet volgens Wouter beter in kaart worden gebracht. “Niemand weet precies wat een ongewoon voorval is. We hebben duidelijkere definities nodig.”
Afwijkende waardes
De voorbije maanden trok Wouter het land door om tijdens presentaties te vertellen over zijn praktijkervaringen. Al doende leren hoort erbij, tot op de dag van vandaag. “We weten heus wel hoe we als bad moeten handelen bij te hoge waardes gebonden chloor in het zwemwater. Maar het ligt anders als er nieuwe analyseresultaten van het laboratorium binnenkomen, waarin wordt gesproken over afwijkende waardes chloroform. In zo’n geval hebben wij ook de kennis van experts nodig om de juiste beheersmaatregelen te nemen.”
De Verenigde Technici in de Zwembadbranche (VTZ) zijn hiervoor een belangrijke vraagbaak. “Binnen dat platform zit zoveel verzamelde kennis. Bij zorgwekkende waardes horen we van hen binnen de kortste keren wat de invloed van een handeling op het hele bedrijfsproces is. Op die manier leren wij steeds meer.” Behalve de VTZ zijn er natuurlijk
Door samen na te denken over risico’s op verdrinking, gezondheids-schade en letselschade wordt elke organisatie sterker “
ook de professionele marktpartijen voor raad en daad. “Samen zoek je naar de beste oplossingen.”
Objectieve data
Binnen On Campus komt om de veertien dagen een vier leden tellende werkgroep bij elkaar om allerlei scenario’s rond de Omgevingswet met elkaar te bespreken. De technische man en de zweminstructeur zijn met de inhoudelijke kennis de spil in dat overleg. De twee andere leden van het team signaleren en denken mee. “Zo hou je elkaar scherp. Door samen na te denken over risico’s op verdrinking, gezondheidsschade en letselschade wordt de organisatie sterker. Het gaat erom dat je de subjectiviteit tot een minimum terugbrengt en zoveel mogelijk objectieve data en beheersmaatregelen vastlegt. Meteen laat je aan de Omgevingsdienst zien dat je continu met het onderwerp bezig bent en lerend vermogen toont. Als je kunt aantonen dat je niets moedwilligs hebt laten liggen, sta je ook sterker bij een eventueel ongewoon voorval. Je bent dan niet hoofdelijk aansprakelijk en krijgt hooguit een tik op de vingers.” In Zwolle staat transparantie hoog in het vaandel en dat uit zich ook in de over drie jaar uitgesmeerde audits door experts. “In het eerste jaar werden risicoanalyse en beheersmaatregelen onder de loep genomen door experts die zijn aangesloten bij On Campus. In het tweede jaar werden onafhankelijke experts uit het vakgebied uitgenodigd om de bedrijfsvoering kritisch door te lichten. Dit jaar wordt iemand uit de chemische industrie gevraagd om de hygiëne en veiligheid te toetsen.” Wouter is blij met het kritische oog van derden. “Je bant elke vorm van bedrijfsblindheid uit.”
Terugkijkend noemt Wouter het opstellen van de risicoanalyse en bijbehorend beheersplan een tijdrovend proces. “Zeker voor kleinere organisaties gaat het om een grote investering in tijd en dat kan een stagnerende werking hebben.” Bij On Campus verdienen de investeringen zichzelf wel grotendeels terug. “Slimme oplossingen zorgen ook voor besparingen, bijvoorbeeld als het gaat om ons waterverbruik. Het biedt ook kansen voor innovatie en verbetering van de dienstverlening. Binnen de gestelde doelen hebben we alle ruimte om de kwaliteit van onze organisatie te borgen. Dat is een prettig idee, voor zowel gasten als medewerkers.”
ZWEMBADBRANCHE 27
FILTRATIE MET TROMMELFILTER: DUURZAAM, GEZOND EN ECONOMISCH
Niet langer kiezen of delen als het gaat om de waterbehandeling in uw zwembad.
Bij toepassing van voor-filtratie met een trommelfilter hoeven ambities op het vlak van duurzaamheid, waterkwaliteit, gezondheid en betaalbaarheid elkaar niet meer in de weg te zitten. Ook uw zwembad – nieuwbouw of renovatie- kan hiervan profiteren.
schoner en gezonder water bespaar water en energie
verlaag de kosten
Cleardrum B.V. +31 30 7671051
www.cleardrum.nl
info@cleardrum.nl
• Zwembadautomatisering
• Zwembadmonitoring
• Chemicaliëninstallaties, volgens BRL-SIKB 7800
• Doseerpompen en accessoires
• Zoutelektrolyse systemen
• Calciumhypochloriet tabletten oplos en doseerunit
Zoutelektrolyse systemen met open & membraan cel
Industrieweg 94 2651 BD Berkel en Rodenrijs Tel. 010-5115211
info@hycon.nl - www.hycon.nl
‘Het moet iedereen duidelijk zijn dat sport geld kost’
De afgelopen periode heb ik een aantal petities voorbij zien komen, waarin werd opgeroepen te tekenen om de lokale zwembadvoorziening open te houden. En natuurlijk reageren velen geschrokken en is het ‘ach en wee’. Nog erger: ik zie oproepen van mensen waarvan ik vermoed dat ze na het behalen van een zwemdiploma nooit meer een duik hebben genomen en al helemaal niet in de accommodatie die dreigt te worden gesloten. Wat is dat toch, die enorme emotie rondom het lokale zwembad waarvan uiteindelijk in absolute zin veel minder mensen gebruik maken dan dat er ondertekenaars zijn?
Gebrek aan kennis zal zeker één van de redenen zijn waarom gasten zich laten meeslepen in emoties. Ik heb dat zelf ervaren in Vlaardingen, waar door de gemeenteraad het besluit is genomen een nieuwe zwemvoorziening te gaan bouwen. ‘Hoezo? Dit bad ziet er toch prima uit!’, was een veelgehoorde reactie bij een vaste groep deelnemers van doelgroep activiteiten. We hebben ze uitgenodigd een kijkje te nemen achter de schermen waarvan ze dankbaar gebruik hebben gemaakt. Toen we met een kop koffie erbij nog eens uitlegden dat achter dat uiterlijke schoon steeds meer kosten gepaard zouden gaan, was er meer begrip. Via sociale media ervaar ik geleidelijk meer begrip en meedenken om een nieuw zwemcomplex te ontwikkelen.
Maar ik ervaar ook collegiale onkunde. Onder de vlag van dat zogenaamde commerciële exploiteren is het de laatste decennia bijna een vanzelfsprekendheid geworden dat je tegen zo laag mogelijke gemeentelijke exploitatiebijdragen het bad draaiende houdt. Sterker nog, laat liever zwarte cijfers zien want doe je het als manager pas echt goed. Via LinkedIn heb ik onlangs een sceptische reactie geschreven op een exploitatiemaatschappij waarvan de representant trots beweerde dat hij het afgelopen jaar in de plus had gedraaid. Als je eerlijk met de cijfers bent en op de toekomst bent voorbereid, is dat in mijn ogen onmogelijk. Ik vind het signaal dat je hiermee geeft naar de burgers een
verkeerde, zelfs een oneerlijke. Het moet iedereen, inclusief leden van een gemeenteraad, duidelijk zijn dat sport geld kost. En hoe graag je ook anders zou willen, dat kan uitsluitend als je de sportspeeltjes niet binnen de gemeentegrens wilt hebben.
Dat zorg hebben van collega’s voor een minimale exploitatiebijdrage, hoe goed bedoeld ook, heeft een vervelend bijwerking. Namelijk dat je te intensief bezig bent met de dagelijkse gang van zaken. Of de roosters kloppen, of het onderhoud volgens plan verloopt en of de huur- en overige inkomsten stabiel blijven. Maar dit leidt af van waar het om zou moeten gaan. Hoe ziet de toekomst van de accommodatie er over 10 jaar uit? Die exploitatiebijdragen zijn namelijk niet de enige zorg. Is er nagedacht over wat er moet gebeuren als de techniek en het gebouw zijn afgeschreven? Is nagedacht welke trends en ontwikkelingen (meer dan duurzaamheid alleen) op het lokale pad gaan komen? Als dan het zoveelste adviesbureau schrijft dat de exploitatiekosten bij continuering explosief gaan stijgen, worden de politieke gemoederen opgeschud. Niet dat dat nodig zou zijn geweest, want bij gezond gevoerd lokaal accommodatiebeleid was die trend allang in beeld. In die zin mis ik de kennis en het tegenwicht van een ‘ouderwetse’ ambtenaar sport en recreatie, die ook al vaak door financieel beleid is weggestreept uit een gemeentelijke organisatie.
Het ondertekenen van een petitie om een accommodatie open te houden is niet aan mij besteed. Dat lijkt heel a-collegiaal, maar is het in mijn ogen niet. De dreiging van sluiting is een ideaal moment om managers wakker te schudden. Begin namelijk op tijd, en neem daar minstens 5 jaren voor, te signaleren dat continuering van de zwemsport een gewijzigde koers eist. Laat je inspireren door ontwikkelingen in binnen- en buitenland. En trek daarbij samen op. Ofwel, de bal van het schrikeffect ligt bij ons, niet bij adviesbureaus en de politieke bestuurders. Wie hier didactische leerprincipes op loslaat, zal ervaren dat die ook in het politieke speelveld prima werken.
je reageren op de column van Eduard? Mail naar eduard@debelevingsspecialist.nl
ColumnEduard Leurs Wil
ZWEMBADBRANCHE 29
Hoe borgen we de zwemveiligheid?
Er zijn zorgen over de zwemveiligheid, reden onder meer voor minister voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Conny Helder, om te onderzoeken wat het kost om het schoolzwemmen weer in te voeren. Daarnaast klinkt vanuit de politiek middels het initiatiefwetsvoorstel ‘Wet zwemvaardigheid’ een roep om een nationaal zwemdiploma en een nationaal diploma voor zweminstructeurs. Tevens is in een motie gepleit voor het herinvoeren van schoolzwemmen en het openhouden van openbare zwembaden om te zorgen voor voldoende zwemwater. De Tweede Kamer stemde met beide in. Wat betekent dit voor de praktijk en gaan we hiermee de zwemveiligheid borgen? Wij vroegen het een aantal spelers uit de zwembranche en de politiek.
ZWEMBADBRANCHE 30
‘Door het collectief te regelen verschuiven we dus eigenlijk de kosten’
Alle kinderen moeten in een waterrijk land als Nederland leren zwemmen, zo is de stellige overtuiging van SP Kamerlid Michiel van Nispen. “Kinderen uit een gezin met een laag inkomen hebben ruim twaalf keer zo vaak geen zwemdiploma dan kinderen uit een gezin met een hoog inkomen. Dat betekent dat er enorme klassenverschillen zijn en dat is onacceptabel. Zwemveiligheid voor álle kinderen moet dus meer prioriteit krijgen. Dit kan onder andere door het invoeren van schoolzwemmen in het basisonderwijs, dit is immers de plek is waar alle kinderen komen.” Daarbij vindt Michiel samenwerking met het onderwijs wel cruciaal. “Er moet dan niet tegen het onderwijsveld worden gezegd dat ze dit maar even moeten regelen. Er moet al zoveel, terwijl er een tekort aan tijd en personeel is. Daarbij is er niet altijd een zwembad om de hoek. We moeten dus heel goed kijken hoe we dit mét het onderwijs mogelijk kunnen gaan maken.” De uitkomsten van het onderzoek vindt Michiel in ieder geval hoopgevend. “Het is heel goed nieuws dat de kosten van het herinvoeren van het schoolzwemmen meevallen. En het zijn eigenlijk ook geen extra kosten, het zijn kosten die ouders nu ook maken, maar zelf moeten betalen en wat sommige ouders dus niet kunnen betalen. Door het collectief te regelen verschuiven we dus eigenlijk de kosten. En dat lijkt ons juist erg verstandig.”
‘Hoe kun je een groep van zo’n 30 kinderen goed leren zwemmen?’
Bij Zwembad De Startsprong wordt al 20 jaar zwemles gegeven in kleine groepjes van zo’n 8 kinderen, volgens mede-eigenaar van het zwembad Jeroen Peek een belangrijke voorwaarde voor goed zwemonderwijs. Zeker nu hij merkt dat de motoriek is afgenomen en de kinderen steeds meer moeite hebben met hun concentratie. Reden ook dat hij geen aanhanger is van het herinvoeren van schoolzwemmen. “Eerlijk gezegd denk ik ook niet dat het daadwerkelijk zal worden ingevoerd, zeker niet gezien de huidige politieke ontwikkelingen. Maar mocht het toch zover komen, dan ben ik geen voorstander. Ik zie echt niet voor me hoe je kinderen in een groep van zo’n 30 kinderen, tegenwoordig zo’n beetje de groepsgrootte van een klas, goed kunt leren zwemmen. In een groep van 8 is het al lastig voor de instructeurs om hun aandacht goed te verdelen. Daarnaast zijn er daarvan altijd wel een paar kinderen die extra begeleiding nodig hebben omdat zij motorisch nog niet voldoende zijn ontwikkeld. Nu
kunnen wij die extra aandacht geven of kinderen doorverwijzen naar een fysiotherapeut, ik een groep van 30 heb je daar onvoldoende zicht op.” Tevens vindt Jeroen dat ouders bij het schoolzwemmen niet goed genoeg kunnen worden betrokken. “Wij vinden het contact met ouders heel belangrijk. De driehoek kind, zweminstructeur en ouders is cruciaal. Ouders moeten weten als er wat speelt in de zwemles en wij als er wat thuis speelt. Hoe ga je dit doen als je de ouders niet meer spreekt met de zwemlessen? Het is zeker goed dat er aandacht is voor de zwemveiligheid van kinderen en dat er geld beschikbaar komt. Ik zou alleen liever zien dat het geld wordt besteed aan ouders die de zwemles niet kunnen betalen.”
‘Het gaat ten koste gaat van zwemveiligheid en particuliere zwemscholen’
Damian Oortmerssen, eigenaar van Sports Education & Adventures, is niet enthousiast over het herinvoeren van het schoolzwemmen en denkt dat het mogelijk zelfs ten koste gaat van de zwemveiligheid en de particuliere zwemscholen. “Voor de zwemlessen onder schooltijd neemt de overheid alleen lessen af van gemeentelijke zwembaden. Ik heb zelf meegemaakt dat scholen aan de andere kant van de straat niet bij ons mochten zwemmen, maar wel 45 minuten in een schoolbus moesten zitten om naar een gemeentelijk zwembad te gaan. Het behoeft verder geen nadere toelichting dat het inhuren van een bus extra geld kost.” Daarnaast maakt Damian zich ook zorgen over de kwaliteit van de zwemlessen. “In een groep zullen veel kinderen zitten met als resultaat dat er ook veel kinderen na een jaar nog geen diploma hebben. Maar het jaar erop komt er weer een nieuwe groep en dus is het wel fijn als de kinderen kunnen afzwemmen. Wat je dan vaak ziet, is dat men een oogje dichtknijpt.” Volgens Damian zal het daarom mogelijk averechts werken. “Je creëert een schijnveiligheid, kinderen zijn onvoldoende zwemveilig.” Daarbij vreest Damian dat dit grote gevolgen zal hebben voor de particuliere zwemscholen. “Als alle kinderen straks naar gemeentelijke zwembaden gaan, wordt het lastig voor de zwemscholen om hun hoofd boven water te houden. Dat terwijl we alle zwemlesaanbieders zo hard nodig hebben. Momenteel is een wachtlijst van 2 jaar heel normaal, zonder particuliere scholen loopt dat alleen maar meer op.” Damian pleit er daarom voor dat de overheid zich vooral richt op het optimaal inzetten van de vangnetten die er nu al zijn voor de minima. “Dat is niet alleen beter voor de zwemveiligheid, het scheelt ook nog eens geld.”
ZWEMBADBRANCHE 31
Omdat water niet
vanzelfsprekend zwemwater is.
Een betere zwemwaterkwaliteit is steeds belangrijker geworden. Het aantonen en behandelen van ongewenste stoffen in het zwemwater wordt door betere technologieën steeds verfijnder om daarmee te voldoen
aan de verhoogde eisen. We hebben met onze expertise binnen de Nederlandse zwembadsector door de jaren heen een toonaangevende marktpositie opgebouwd. Met ons programma van Lovibond en bijvoorbeeld Kuntze Instruments kunnen we nagenoeg elke parameter in zwemwater analyseren. Veilig zwemwater dat voldoet aan de wettelijke eisen. Daar staan wij voor.
+31 74 2915150 | prowater.nl | info@prowater.nl
‘Kijk niet naar de problemen, maar naar de oplossingen!’
Minette Lommers, directeur City Sport Veldhoven, vindt het super goed nieuws dat de Tweede Kamer het schoolzwemmen weer wil gaan invoeren. Ze merkt op dat elk jaar na een zomervakantie wanneer er weer (te veel) verdrinkingen zijn, iedereen roept dat het schoolzwemmen weer terug moet komen. Alleen daar wordt nooit iets mee gedaan. Maar wat schetst haar verbazing? Heel veel negatieve reacties. De scholen hebben al een te vol programma, er zijn te weinig zwembaden, de zwembaden hebben geen plaats, er is een tekort aan zwemonderwijzers, commerciële partijen voelen zich gepasseerd. Dat terwijl Minette liever kijkt naar hoe het wel kan en zij bedacht een aantal varianten.
Natuurlijk besef ik ook wel dat er nog veel bekeken en wellicht onderzocht moet gaan worden op welke wijze dit dan allemaal zou moeten gebeuren. Ook bij ons zou het overdag nu niet eens in ons programma passen. Momenteel hebben wij gelukkig wel voldoende zwemonderwijzers, maar als de scholen erbij komen, staan wij ook weer voor een uitdaging. Wellicht moeten we het schoolzwemmen een moderne vorm gaan geven die beter past bij deze tijd en het aantal zwemonderwijzers en badwater wat beschikbaar is. Ik schets even 3 varianten.
Variant 1
Vroeger kwamen alle groepen 4 van de basisscholen bij ons zwemmen. Ongeveer 10% had op dat moment nog geen zwemdiploma, aan de rest gaven we met veel plezier ‘natte gymlessen’. Heel goed voor de beweging van de kinderen, iets wat de laatste jaren ook steeds minder in plaats van meer is geworden. Maar gezien de drukte in het basisonderwijs zou het bijvoorbeeld verstandiger kunnen zijn om deze kinderen op school te houden. Laat dan alleen de kinderen komen die geen zwemdiploma hebben. Hoe dat dan georgani-
seerd moet gaan worden, moet natuurlijk nog uitgedacht worden. Maar hiermee kunnen kinderen zonder zwemdiploma wel onder schooltijd zwemmen.
Variant 2
Een andere mogelijkheid is dat kinderen zonder zwemdiploma gratis buiten schooltijd gaan zwemmen. De gemeente krijgt daar van de overheid geld voor, dat dan wordt besteed aan deze kinderen. Zo zouden de commerciële partijen hier ook nog een voordeel uit kunnen halen, ook zij zijn hard nodig om alle kinderen te kunnen plaatsen. Dan zullen de verschillende partijen binnen een gemeente wel om de tafel moeten gaan zitten om te bekijken hoe dat vormgegeven kan worden. Aan de andere kant hebben wij in het verleden, toen we nog schoolzwemmen hadden, kinderen ook gratis lessen aangeboden op het moment dat ze het diploma binnen het jaar niet zouden halen. Je ziet dan toch veel kinderen helaas nooit meer terug. Met een stuk goede marketing, en wellicht toch een soort ‘verplichting’ vanuit de gemeente, heb je kans dat dit nu misschien wel gaat werken. Ook hier kan de school zeker een belangrijke rol in spelen.
Variant 3
Sinds enige tijd wordt er gelukkig steeds meer aandacht besteed aan het bewegend leren op school. Door diverse spelvormen komen de kinderen in beweging (ook beter voor de focus door de dag heen) en leren ze ook nog eens. Ik doe dit al zeer regelmatig ook met de zwemles. Getallen, letters, puzzels, kleuren, vormen en dat soort zaken komen regelmatig voorbij. Dit zou voor het schoolzwemmen op wat grotere schaal ook bedacht en geregeld kunnen worden. Dan heb je dus echt een win-win situatie. Kinderen besteden tijdens de zwemles tijd aan taal en rekenen en leren tegelijkertijd ook nog eens zwemmen.
Deze varianten zijn slechts ideeën die door mijn hoofd spoken. Misschien zijn ze wel helemaal niet haalbaar, alleen voor nu vind ik dat ook niet relevant. Wat wij nu moeten doen, is er met elkaar voor zorgen dat dat geld echt beschikbaar wordt gesteld. Niet voor mij als directeur van een zwembad, maar voor al die kinderen die nu niet in de mogelijkheid zijn om dat zwemdiploma te behalen. Laten we met z’n allen hiervoor gaan en niet alleen naar de problemen kijken, maar vooral naar oplossingen gaan zoeken. Ik ben voor!
ZWEMBADBRANCHE 33
‘Laten we nu samen de trend doorbreken’
Begin februari behaalde GroenLinks-PvdA Tweede Kamerlid Mohammed Mohandis zijn zwemdiploma. Als kind heeft hij nooit leren zwemmen, wat hem eigenlijk altijd heeft belemmerd. Nadat zijn kinderen op zwemles zaten en zich afvroegen waarom hun vader geen diploma had, besloot hij alsnog te leren zwemmen. Een jaar later kreeg hij dan eindelijk dat felbegeerde, welverdiende bewijs van zwemvaardigheid. Het was voor hem een mijlpaal, net als het aannemen van zijn motie die hij samen met SP-Kamerlid Van Nispen had ingediend. “Het is voor mij fundamenteel dat een meerderheid van de Tweede Kamer heeft ingestemd met het herinvoeren van schoolzwemmen en het benoemen van een overheidstaak om openbare zwembaden open te houden.”
Afname zwemdiploma’s
Al geruime tijd zet Mohammed zich in voor de zwemveiligheid van kinderen. Als geen ander weet hij dat leren zwemmen niet vanzelfsprekend is en hoe belangrijk het is dat dit wordt geborgd. Wat betekent dat zwemlessen betaalbaar en toegankelijk moeten zijn voor iedereen. Mohammed vond het dan ook zorgelijk dat onderzoek aantoonde dat het aantal kinderen zonder diploma is gestegen, vooral bij kinderen uit gezinnen met een laag inkomen en met een migratieachtergrond of ouders met een migratieachtergrond. Dit kan de politiek niet laten gebeuren, vindt Mohammed. Daarom diende hij samen met Michiel van Nispen een motie in en na stemming bleek een meerderheid achter hun oproep te staan. “Het feit dat minder kinderen een zwemdiploma halen, heeft gevolgen voor een hele generatie. Er zullen straks meer tieners en pubers zijn die niet zwemvaardig zijn en ik weet uit eigen ervaring wat dat betekent. Ik ben dan ook enorm verheugd dat de motie is aangenomen en dat zo wordt erkend dat inkomen een rol speelt, waardoor er minder kinderen zijn met een diploma.”
Essentiële nutsvoorziening
Tevens is Mohammed opgetogen dat nu is vastgesteld dat er een tekort aan zwemwater is. “De bevolking zal de komende tijd alleen maar toenemen, maar het aantal zwembaden daalt. Je kunt op je vingers natellen dat dit problemen gaat opleveren. Het is dan ook een goede ontwikkeling dat door het aannemen van deze motie de politiek nu actie moet ondernemen om ervoor te zorgen dat er voldoende zwemwater is om te leren zwemmen. We zien nu dat het niet gelijk oploopt, het weglekken van zwemwater dat we zo hard nodig hebben, moeten we stoppen. De gemeente moet het zwembad dus zien als een essentiële nutsvoorziening in het belang van onze veiligheid. Dit betekent ook dat gemeenten zwembaden niet meer mogen sluiten om de begroting sluitend te maken.” Hiermee bedoelt Mohammed niet dat hij wil dat alle zwembaden gemeentelijk eigendom worden. “Het gaat erom dat de gemeente ervoor zorgt dat de afstand tot een zwembad niet te groot wordt en dat het betaalbaar blijft. Hiervoor hoeft het bad niet van
ZWEMBADBRANCHE 34
de gemeente te zijn, wel moet er inspraak zijn om de toegankelijkheid letterlijk en figuurlijk te kunnen waarborgen, zoals afspraken over tarieven en het behoud van zwembaden.”
Vrees zwemscholen
Het herinvoeren van schoolzwemmen ziet Mohammed ook als een belangrijke stap. “Uiteraard moeten hierover goede afspraken worden gemaakt met het onderwijs, maar het belangrijkste is dat alle kinderen de kans krijgen om te leren zwemmen.” In de branche zijn veel particuliere zwemlesaanbieders bang dat zij hierin niet worden betrokken en men vreest dat zwemscholen zullen omvallen. Waardoor er vervolgens nog minder zwemlesaanbieders overblijven voor al die kinderen die moeten leren zwemmen. Wat volgens Mohammed ook exact de reden is waarom dit niet zal gebeuren. “Ik begrijp de zorgen van ondernemers, maar naar mijn mening zijn ze ongegrond. Alle zwemlesaanbieders zijn juist heel hard nodig, er is nu al een tekort aan lesgevers. Ik kan me voorstellen dat zwemlessen niet altijd tijdens schooluren zullen plaatsvinden, ze kunnen ook na schooltijd worden georganiseerd in het kader van de Rijke Schooldag. Hoe dan ook, zwemscholen kunnen hierbij ook van grote waarde zijn.” Waarbij Mohammed
nadrukkelijk aangeeft dat het niet de verantwoordelijkheid voor scholen is. “Het is zeker niet de bedoeling om dit op het bordje van de scholen te leggen, leraren zijn hiervoor niet verantwoordelijk. Wij zien het als een gezamenlijke inspanning.”
Keurmerk diploma
Daarnaast zou Mohammed ook graag zien dat er een nationaal zwemdiploma komt, maar volgens hem is het nu aan de branche om hier actie op te ondernemen. “Vanuit de politiek willen we graag dat ouders weten dat het zwemdiploma goed is wanneer hun kinderen deze krijgen. De overheid kan hiervoor een keurmerk verstrekken, maar het is aan de branche om tot consensus te komen over de diplomalijn. Dit kunnen er ook verschillende zijn, maar het is niet aan ons om die discussie te voeren. Onze taak is ervoor te zorgen dat zwemmen toegankelijk is voor iedereen, zodat iedereen veilig is in en om het water. Leren zwemmen is essentieel voor de veiligheid van iedereen. Met het aannemen van de motie heeft de Tweede Kamer dit gelukkig ook eindelijk erkend. Ik ben blij dat ik nu mijn zwemdiploma heb, maar het was duidelijk beter geweest als dit was gewaarborgd vanuit de overheid. Gedane zaken nemen geen keer, maar laten we nu samen de trend doorbreken.”
ZWEMBADBRANCHE 35
Zwembranche en politiek buigen zich over ‘wet zwemvaardigheid’
Op 28 november 2023 dienden voormalig Tweede Kamerlid Heerema (VVD) en Tweede Kamerlid Van Nispen (SP) een initiatiefwetsvoorstel. Met deze ‘Wet zwemvaardigheid’ wil men zowel het examen Zwemonderwijzer, het ABC-zwemdiploma als het schoolzwemmen wettelijk vastleggen. Op 18 maart vond in Den Haag een overleg plaats met een aantal vertegenwoordigers uit de zwembranche en de politiek om hierover verder te praten. Henrica Bergsma en Richard van den Berg waren daarbij aanwezig.
Advies Raad van State
De bijeenkomst was een initiatief van FNV en Alfacollege vanuit het marktsegment Sport en Bewegen van de Samenwerking Beroepsonderwijs Bedrijfsleven SBB. Aanwezig waren vertegenwoordigers van het mbo onderwijs, particuliere opleiders, werknemers, werkgevers en de politiek. Even van tevoren had de Raad van State een negatief advies gegeven op het ingediende wetsvoorstel ‘Wet zwemvaardigheid’. Men vond dat de initiatiefnemers niet duidelijk hebben gemaakt waarom het voorstel noodzakelijk is. Men vraagt zich ook af of -voor zover de kwaliteit van het zwemonderwijs in het geding zou zijn- het voorgestelde keurmerk in combinatie met een erkenningenstelsel nodig is of zal bijdragen aan de oplossing daarvan. Evenmin is men van mening dat uit de toelichting blijkt of alternatieve maatregelen zijn overwogen.
‘Waardevol samenzijn’
Henrica Bergsma was een van de aanwezigen en betreurde het advies van de Raad van State, maar benadrukte vooral ook blij te zijn met de bijeenkomst zelf. “Het was een waardevol samenzijn met vertegenwoordigers uit het onderwijs, de zwembranche en de politiek. Tijdens de bijeenkomst hebben we op constructieve wijze ideeën, gedachten, knelpunten en kansen uitgewisseld rondom drie thema’s: de borging van de kwaliteit van zwemonderwijzers, de borging van de kwaliteit van zwemdiploma’s en de vernieuwing van schoolzwemmen. Jammer dat de Raad van State vond dat de noodzaak onvoldoende naar voren kwam, maar wellicht heeft deze bijeenkomst de voorstellen richting de Tweede Kamer kunnen ondersteunen. Ik kijk in ieder geval uit naar een vervolg, waarbij we verder kunnen praten over de vaststelling van een nationaal zwemdiploma, een
ZWEMBADBRANCHE 36
nationaal diploma voor zweminstructeurs en het herintroduceren van schoolzwemmen. Het enthousiasme onder de deelnemers was groot, net als de uitdaging waar we voor staan. Wat mij betreft komen we dan ook vaker bij elkaar om hieraan te werken.”
‘Niet altijd constructief’
Richard van den Berg was namens ENVOZ aanwezig en vertegenwoordigde tevens de partijen zoals Het Nieuwe Zwemmen, NSWZ, Dutch Lifeguards, EasySwim en ZON die niet uitgenodigd waren en is een groot voorstander van samenwerking binnen de gehele zwembranche. “Het interessante is dat wat de kwaliteitsborging betreft iedereen op dezelfde gedachte zit. Waarin wij ENVOZ en de partijen die wij vertegenwoordigden verschillen, is de wettelijke vastlegging. Wij geven de voorkeur aan een samenwerking binnen de branche en onderlinge
afspraken om de kaders te vormen en te borgen. Dat zien de NRZ gerelateerde organisaties, op een enkeling na, echter niet zitten. Of Tweede Kamerlid en indiener van het initiatiefwetsvoorstel Michiel van Nispen een nieuw wetsvoorstel in gaat dienen, kon hij aan het eind van de bijeenkomst nog niet zeggen. Wij hebben er in ieder geval op aangedrongen om samenwerking vanuit de branche te faciliteren, iets waar de NRZ in mijn ogen tot nu toe niet altijd constructief aan heeft bijgedragen. Bovendien zien we vanaf 1984 een duidelijke vooruitgang van het zwemonderwijs. Het aantal verdrinkingen per jaar is, zonder dit te willen bagatelliseren, in verhouding tot het aantal inwoners afgenomen. Uiteraard is er altijd ruimte voor verbetering en daar werken wij samen met alle andere partijen in de branche heel graag aan mee.”
ZWEMBADBRANCHE 37
Hocus pocus Focus!
Soms heb je wel eens klanten die moeite hebben met het hebben van focus in de les. Ze volgen je wel, ze doen ook nog wel wat je ze vraagt, maar ze zitten met hun hoofd ergens anders. Herkenbaar? Daarnaast zijn er ook klanten die graag tot in detail willen weten hoe ze een oefening moeten doen, want ‘ze voelen het niet’. Hoe ga je daar dan mee om? Wat kan je doen?
De klant is steeds mondiger geworden en verwacht steeds meer van jou als lesgever. Ze willen waar voor hun geld, willen vooruitgang boeken, willen voelen dat ze wat hebben gedaan. Het is niet meer zozeer het ‘ik doe voor en jullie doen het na’, zeker niet als je op lange termijn wil doorgaan. Daarom is het handig om te weten hoe die klant zich letterlijk en figuurlijk ‘beweegt’, hoe de sturing van de spieren en het brein verloopt. Is dit van denken naar doen of van doen naar denken?
Klant A is de doener. Hij doet wat je vraagt, maar als jij vervolgens zou vragen wat hij doet, dan weet hij het eigenlijk niet: ‘Ik doe maar wat’. In het ergste geval zijn dit ook de klanten die denken dat ze doen wat ze doen, maar het eigenlijk heel anders doen.
Klant B is de denker. Hij wil eerst goed analyseren hoe het moet en zal dan pas echt gaan bewegen. Dit zijn ook vaak de vragende klanten: ‘hoe moeten die handen?’ of ‘waar moet je dit voelen?’
Beide klanten hebben een andere leerstijl om te komen waar jij graag wil: dat ze doen wat je vraagt en het ook nog eens begrijpen waarom ze dat doen (en anders vragen ze het dus wel). Dus waar zit nu de ‘missing link’? Exact: het waarom! Beide klanten willen geholpen worden in hun focus zodat ze ook echt zoveel minuten van je les betrokken zijn. Geen hocus, pocus dus.
Gewoon focus op:
De juiste techniek. We weten dat je het openen van de benen bij een jumping jack met de tenen naar buiten gericht doet, maar hoe zit het precies bij een ski-beweging (langlauf, wisselpas… zeg maar, sagitale flexie en extensie van de heup)? Welk deel van de voet raakt de bodem aan op welk moment? Voorste voet en achterste is anders. Probeer dit, zonder dat je het echt daadwerkelijk doet, eens in je hoofd te analyseren? Als je dit ook met de klanten doet, dan leren ze de focus al beter te leggen. Staand op 1 been (verankerd werken). Doe je dat op het bewegend been (mobiliteits-kant) of op het staande been (stabiliteits-kant)? En wat doen de gewrichten bijvoorbeeld precies? In welke stand staat de heup? Voel je wat de enkels doen? Spieractie’s of gewrichten. Welke spier span je waar en wanneer aan? Waarom trainen we die spier? Waarom doen we bepaalde bewegingen? Als je het uitlegt, zullen ze ook wellicht meer focus hebben op dat gedeelte.
Ademhaling. Door het actief concentreren op de ‘juiste’ ademhaling kunnen enorm veel extra buikspieren ingezet worden en werken aan het ‘core’ wil iedereen. Ook de focus op het niet vastzetten van het middenrif, de plaats van ademen (bijvoorbeeld borst en buik) en dan concentreren op die ieniemienie kleine spiertjes in het ‘core’ gedeelte, helpt enorm om een goeie focus te hebben. En ook om het beter te voelen. Muziek (heerlijk meezingen mag), tellen (hoeveel herhalingen nog?), combinaties van oefeningen (wat deden we ook alweer?), choreografie (we plakken nu alles achter elkaar), materialen (hoe pak je ze vast, hoeveel handhoudingen kan je verzinnen).
Jezelf. Ben jij een inhoudelijke (denker) of ben je meer van het doen (en dan zie ik wel?) Kan je je ook hocus pocus bewegen in de andere richting? Van doen naar denken of van denken naar doen? Probeer het. Kijken waar jij je in kan evolueren en zie wat het met jezelf, je lessen en de klanten doet. Focus!
je reageren op de column van Katrien? Mail naar info@kataqua.nl of via twitter @kataqua
ColumnKatrien Lemahieu Wil
39 ZWEMBADBRANCHE
MDT-project Next Generation Lifeguards springplank naar zwembranche
Meer jongeren moeten geïnteresseerd raken in de zwembranche. Next Generation Lifeguards richt zich daar specifiek op. Met opleidingstrajecten worden jongeren gratis opgeleid om zich voor de zwembranche in te zetten. Dit succesvolle project voor maatschappelijke diensttijd (MDT) van de Nationale Raad Zwemveiligheid (NRZ) en Reddingsbrigade Nederland wordt uitgevoerd in nauwe samenwerking met een groot netwerk van lokale partners in de zwembranche.
Via Next Generation Lifeguards volgen jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 30 jaar een MDT-traject. Dat bestaat uit een kortdurend lesdeel, gevolgd door een praktijkdeel. Gedurende in totaal 80 uur hebben de deelnemende jongeren een unieke kans om kennis te maken met de zwembranche. Hiermee wil Next Generation Lifeguards helpen om de personeelskrapte in de branche te keren.
Divers opleidingsaanbod
In het hele land zorgt Next Generation Lifeguards met lokale partners voor het aantrekken en plaatsen van jongeren die aan de slag willen in een zwembad of in een buitenwateromgeving. Zij kunnen kiezen uit een divers opleidingsaanbod, van een verplichte cursus EHBO tot Zwemmend Redden voor Zwembaden (ZRZ), (Junior) Lifeguard Open Water of (Junior) Lifeguard Beach. Ook worden geregeld workshops aangeboden. Aansluitend doen de jongeren praktijkervaring op in een zwembad, bij een zwemvereniging of bij een reddingsbrigade. Zo kunnen ze hun talenten ontdekken en tegelijk een maatschappelijke bijdrage aan de zwemveiligheid leveren. Het projectteam van Next Generation Lifeguards werkt nauw samen met organisaties die jongeren willen interesseren om zich aan te melden voor een van de MDT-trajecten. In deze lokale netwerken gaat het aan de ene kant om zwembaden, zwemscholen, zwemverenigingen en/
of reddingsbrigades en aan de andere kant om bijvoorbeeld onderwijsinstellingen, sportbedrijven en/of buurtsportcoaches. Gezamenlijk vormen de lokale netwerkpartners een MDT-locatie waar jongeren zich gaan inzetten voor hun traject.
Financiële impuls
“Next Generation Lifeguards is succesvol dankzij het draagvlak en de inzet van een sterk lokaal netwerk”, stelt Titus Visser, directeur van de NRZ. “De afgelopen drie jaar heeft de NRZ intensief samengewerkt met zo’n 75 lokale partners en het netwerk groeit. Men merkt dat zwembaden, zwemverenigingen en reddingsbrigades openstaan voor deze ‘alternatieve’ manier voor het aantrekken van jonge medewerkers. Sinds december 2023 wordt NGL mede mogelijk gemaakt door een financiële impuls vanuit WiZZ. Dat WiZZ nu mede investeert, versterkt de kracht van het project. Door deze samenwerking is een logische verbinding ontstaan met de leden van WiZZ. Deels heeft dit al geleid tot nieuwe lokale samenwerkingen en dus locaties waar jongeren aan het project kunnen deelnemen.” Guust Jutte, directeur van Reddingsbrigade Nederland, is het daar van harte mee eens. “Door de krachten te bundelen, zorgen wij ervoor dat jongeren aan de slag gaan bij reddingsbrigades, zwemverenigingen, zwemscholen en zwembaden. Natuurlijk in de hoop dat zij ook na
ZWEMBADBRANCHE 40
hun traject actief aangehaakt blijven of zelfs in de zwembranche willen werken.”
Voorbereiding op MDT-trajecten
De voorbereiding op de MDT-trajecten die starten in het voorjaar en het zomerseizoen is in volle gang. Projectmanager Brigitte Muller: “Het aanbod is gevarieerd, zowel in de zwembaden als in de buitenwateromgeving. Ook streven we ernaar dat de MDT-locaties goed verspreid zijn over het land. Dit jaar wordt naar verwachting op nog meer locaties een weekopleiding (Junior) Lifeguard Open Water of Beach gegeven. Jongeren die daaraan deelnemen, kunnen na het behalen van het diploma en een aanvullende zwemtest ook als toezichthouder aan de slag in het zwembad. Het is elke keer weer mooi om te zien met hoeveel enthousiasme en inzet reddingsbrigades en instructeurs zo’n weekopleiding tot een succes maken.” Gemotiveerde deskundigen uit de zwembranche werken hier enthousiast aan mee. Zoals Martin Hoogslag en George Broersen, die beiden als instructeur betrokken zijn bij opleidingstrajecten. “Elke jongere die lifeguard wordt, of het nu bij buitenwater of in een zwembad
is, is weer een extra redder in nood voor iemand die in de problemen komt in, op of langs het water”, aldus Martin. “Het is een gouden investering in de toekomst van die jongere, maar dus ook voor personen die door hem of haar gered kunnen worden.” George: “Er is echt een schrijnend tekort aan personeel in de zwembranche. Hoe meer jongeren de trajecten van Next Generation Lifeguards voltooien, hoe beter het voor de zwembranche is. Wij proberen te realiseren dat jongeren ‘het water’ weer leuk gaan vinden en met een goed gevoel verantwoord als vrijwilliger bezig willen zijn. Een achterliggende gedachte is dat, als ze dit vak eenmaal leuk vinden, ze wellicht doorstromen naar de opleiding Zwemonderwijzer.”
Geïnspireerd en ook interesse?
Help als organisatie mee om jongeren naar de zwembranche te trekken en tijdens een MDT-traject hun talenten te laten ontdekken. Ga naar nextgenerationlifeguards.nl en sluit je aan.
ZWEMBADBRANCHE 41
van den Berg, ENVOZ
‘Als
je leert wat je leuk vindt, leer je doorgaans sneller’
Niemand leert op dezelfde manier. En de beleving van plezier in het water is voor iedereen anders. Beide uitgangspunten vormen samen de basis van de internationale diplomalijn zoals die wordt aangeboden door ENVOZ, het particuliere opleidingsinstituut waar het toepassen van innovatieve kennis hoog in het vaandel staat. Operationeel directeur Richard van den Berg pleit voor een nieuwe manier van leren, zoals die ook in het reguliere onderwijs in ontwikkeling is. “We vinden niet gauw iets te gek, zo lang het doel van zwemvaardigheid én zwemveiligheid maar wordt bereikt.”
Je mag Richard gerust een omdenker noemen. Hij verdiepte zich in action learning en het lateraal denken, een proces waarin leerlingen en docenten voortdurend van en met elkaar leren om samen fantasievolle en creatieve oplossingen te bedenken. Het traditionele lineaire leren, het in een vaste volgorde van stappen aanleren van de juiste zwemtechnieken, is voor hem al lang geen heilig huisje meer. Net zomin als de in ons land bijna vanzelfsprekende focus op de schoolslag. “Lang niet elk kind heeft in de zwemles baat bij een traditionele aanpak. Het mag allemaal gerust wat dynamischer en persoonlijker. Dat daagt niet alleen het kind, maar ook de zwemonderwijzer uit.”
Spelenderwijs
Bij het internationaal georiënteerde ENVOZ worden grenzen hoe dan ook als een beperking ervaren. Richard is niet bang om buiten de bekende kaders te denken Survivalelementen lopen bij ENVOZ al sinds
2008 als een rode draad door de ABC-diploma’s heen. “In de hele diplomalijn staan veiligheid en ‘fun’ centraal. Spelenderwijs leren deelnemers zich bij ons te redden uit in de praktijk voorkomende situaties.” Het nieuwe zwemdiploma ABC-survival is volgens Richard dan ook een groot succes. “We leren de basistechnieken van de zwemslagen op een leuke en goede manier aan. Daar horen ook start- en kopsprongen bij, net als watertrappen. Onderwateroriëntatie is ook een belangrijk onderdeel. Als je onverwachts te water raakt, wil je immers allereerst weten waar je bent.” In Nederland wordt vaak gewerkt met het alleen in ons land toegepaste gat in een zeil, waar de leerling doorheen zwemt. “Wat ons betreft mag het net zo goed een ring op de bodem van het bad zijn, of het aantikken van een met lood verzwaard speelelement. Een klein onderwater-parcours behoort eveneens tot de mogelijkheden. Het is maar net hoe creatief de docent is en wat het kind leuk vindt.”
ZWEMBADBRANCHE 42
Richard
Met fiets te water
In Nederland en daarbuiten worden door tal van organisaties zwemdiploma’s uitgegeven, maar de verschillen zijn niet zo groot. “Ondanks de diverse invalshoeken zijn er heel veel overeenkomsten. Overal worden dezelfde zwemslagen en de daarbij behorende technieken aangeleerd.” Bij ENVOZ aangesloten zweminstituten maken volgens Richard het verschil met hun passie en het openstaan voor andere gedachten. “We vinden niet gauw iets te gek, zolang het doel van zwemvaardigheid én zwemveiligheid maar wordt bereikt. Bij het C-diploma rijden de kinderen desnoods met een geprepareerde fiets het water in, om die onder water van zich af te leren duwen en los te laten. En bij het B-diploma wordt geleerd dat er bij een drijvende omgeslagen boot altijd een holte met lucht is, waar je kunt ademhalen.” Door lifeguards aangedragen praktijkvoorbeelden helpen bij het ontwikkelen van de diploma-eisen. “Vervoersgrepen zijn daarom bijvoor-
beeld uit de eisen gehaald. Liever leren we dat, als je iets ziet gebeuren, je iemand waarschuwt en de juiste materialen gebruikt. Gebruik een flexibeam, jas of trui en laat de te water geraakte zwemmer zelf op de kant klimmen.”
Fijn en zorgeloos
Bij ENVOZ krijgt iedereen, ongeacht leeftijd of beperking, toegang tot het zwembad. De behoeften en vaardigheden van de deelnemers staan wat Richard betreft centraal. “Die skills vertalen we naar de inhoud van de zwemles. Die les kan dus voor elke deelnemer anders zijn. Zoals je op de middelbare school leerlingen hebt die goed zijn in wiskunde en anderen in talen.” Soms kan dat ook betekenen dat in de lessen de schoolslag minder aandacht krijgt, of zelfs wordt losgelaten. “Kinderen van expats beheersen doorgaans de borstcrawl veel beter. En vanwege een lichamelijke beperking is het soms beter om een deelnemer een zijslag aan te leren. Die
ZWEMBADBRANCHE 43
De drijvende kracht achter duurzame
zwembaden.
Een duurzaam zwembad is een toekomstbestendig zwembad. Daarmee bespaart u op termijn op energiekosten en uiteindelijk ook op onderhoud. Van Dorp is de betrouwbare en deskundige partner die u helpt om deze stap te zetten. Welke techniek u ook nodig heeft, klimaat-, elektro- of zwembadtechniek, wij regelen het duurzaam.
Ga voor meer informatie naar vandorp.eu/drijvende-kracht
aanpassingen zorgen bij de deelnemers voor een bevrijd gevoel. Je moet je als kind vooral fijn en zorgeloos voelen in het water.” Niet-lineaire zwemlessen vragen om flexibele organisaties en een veilige werkomgeving. “Je moet als zwemonderwijzer de ruimte krijgen van je teamleider en het vraagt naar de ouders toe om uitleg bij het diplomazwemmen.”
Nadenken
Kiezen voor een niet-lineaire benadering van de zwemles dwingt volgens Richard zwemonderwijzers tot nadenken. “Niet iedereen beheerst zo’n aanpak van nature.” Bij de door ENVOZ georganiseerde vakopleidingen en masterclasses zijn er dan soms ook confronterende momenten. “We dwingen zwemonderwijzers om kritisch in de spiegel te kijken. In een masterclass worden vaak twee gedachtegangen van deelnemers tegenover elkaar gezet, om hen samen te laten sparren over het doel van hun werk. De resultaten zijn steevast verhelderend.” Nog verrassend veel zwemonderwijzers noemen het aanleren van de schoolslag als doel, of het behalen van het A-diploma. In de ENVOZfilosofie zijn dat niet de juiste drijfveren bij het verzorgen van de zwemles. “Bij ons zijn veiligheid en plezier de essentiële factoren. Als je leert wat je leuk vindt, leer je doorgaans sneller. Ook in de zwemles.”
Maren van den Biesheuvel, Move On Roosendaal:
‘We merken dat de lol terug is’
“We werken nu alweer een jaar of vier met het A-B-C Zwemsurvival diploma. Het mooiste vind ik het gedifferentieerde lesplan. Elk kindje wordt spelenderwijs uitgedaagd om zijn of haar grenzen te verleggen. Lesgeven aan kinderen die extra aandacht nodig hebben, wordt daardoor leuker. We hoeven niet meer per se vier banen te zwemmen, maar kunnen afwisselen met spelletjes. We merken dat de lol terug is. Het lesprogramma is helemaal opgebouwd vanuit de beleving van een kind. Een kind maakt in zijn of haar eigen tempo kennis met water, op een speelse en toegankelijke wijze. We werken aan zwemveiligheid en vertrouwen krijgen in het water. Dat vinden wij belangrijker dan het aanleren van de technisch perfecte zwemslagen. Het mooie is dat elk kindje nu een zwemdiploma kan halen, ook kinderen met een beperking.”
Ritchie Zuiderwijk, Fun2Swim Schiedam:
‘We maken van de zwemles een feest’
‘’Wij vinden spelenderwijs leren zwemmen belangrijk. Leren staat bij ons synoniem voor plezier. De lijn van ENVOZ sluit daar helemaal bij aan. We werken al een jaar of tien samen, tot volle tevredenheid. We geven zwemles in kleine groepjes en maken er een feest van. Elke les staat in het teken van een spannend thema, vergezeld van tof spelmateriaal. Geen droge stof, maar zoveel mogelijk praktijksituaties. Met een fiets en kleren aan het water inrijden en jezelf dan redden. Voor zowel de kinderen als hun ouders zijn dat herkenbare voorbeelden. Mooi is ook het maatwerk dat we op deze manier kunnen bieden. Geen kind is gelijk. Ze zijn niet geprogrammeerd met software. Daarbij is dit niet alleen leuk voor de kinderen, ook geeft deze manier van werken onze zwemonderwijzers meer voldoening.”
ZWEMBADBRANCHE 45
TIJDBESPARENDE SOFTWARE VOOR ZWEMBADEN V o o r u w z w e m b a d Bezoekersteller Toegangscontrole Kassasysteem voor kiosk & horeca M e e r i n f o r m a t i e 0522 47 33 33 www.xs2.io A b o n n e m e n t & t i c k e t i n g P o w e r e d b y A p p
Heeft een kikker voeten?
Laatst was ik in een zwembad en zag ik kinderen die echt toe waren aan niveau 2. De zwemlessen gingen lekker en alle doelen waren behaald. De volgende stap wordt gezet. Op naar niveau 2. Maar daar is geen plek. Livia en Liam moeten nog even blijven, in niveau 1 dan wel. Dat is een beetje gek. Niveau 1 soepel doorlopen, maar doorstromen kan niet. Nieuwe kinderen oproepen voor niveau 1 kan dus ook niet.
Hoe kan dit? Wordt het leerlingvolgsysteem in niveau 2 niet goed bijgehouden? Zijn de doelen van onvoldoende zwaarte in niveau 1? Zijn de doelen te hoog in niveau 2 of ligt de lat te verschillend bij de lesgevers? Stagnatie zie ik regelmatig op het niveau waar de enkelvoudige rugslag aangeleerd wordt. Als dat bij jullie ook zo is, hoe voorkom je het? Waar zitten oplossingen? Ik zoom in op die stagnatie.
Op niveau 1 zie ik lesgevers die regelmatig tijd besteden aan het lopen met kikkervoeten. Is dit echt waardevol voor iedere leerling? Wat vind je overigens van het woord kikkervoeten? Weet een kind wat voor voeten een kikker heeft? Waarom noemen we de voetenstand bij de enkelvoudige rugslag zo? Kinderen wordt gevraagd hun hielen (kikkervoeten) tegen elkaar te houden in rugligging. Daarna volgen het buigen en een rondje maken. Maar zoals Bauke zei: “Ik kan gewoon niet de hele tijd kikkervoeten houden met mijn hielen tegen elkaar. De meester zegt eerst kikkervoeten, daarna buigen en een rondje maken. Maar dat lukt niet, zegt mijn kleine vriend. Mijn kleine vriend heeft gelijk.”
Op welk moment moet de voetenstand goed zijn? Direct in rugligging of pas op een later moment als de knieën gebogen zijn? Ik daag je uit, probeer het zelf eens. Je merkt dat je je voeten pas later naar buiten draait, als de knieën gebogen zijn. Anders kunnen je benen het simpelweg niet uitvoeren.
Vanuit goede bedoelingen worden in niveau 2 soms al snel hoge eisen aan de uitvoering van de rugslag gesteld. De start van de rugslag is bijna de eindvorm. Kinderen wordt al snel gezegd hun handen langs het lichaam te houden, zoals bij het afzwemmen. Dat terwijl ze nog in niveau 2 zitten. Snel hoge eisen stellen, kan juist de ontwikkeling vertragen en leiden tot frustratie bij kinderen (bij volwassenen op andere gebieden overigens ook). Laat ze daarom in het begin hun armen een beetje meebewegen bij het leren van de rugslag, een beetje balanseren met hun handen. Ga op een later moment aan de slag met de armen langs het lichaam. Prima om een later moment te verfijnen. Zo ervaren kinderen meer succes tijdens het aanleren, het lukt ze! Stagnatie wordt ook veroorzaakt doordat lesgevers onderling de lat op verschillende hoogten leggen.
• Hielen tegen elkaar in rugligging en je knieën buigen, gaat bijna niet. Hoe leer je de enkelvoudige rugslag dan aan? Houd het simpel. Laat een individueel voorbeeld of een zwemstuurkaart zien. Gevolgd door gewoon doen. Hier hoeft geen speciaal woord (kikkervoeten) of een lastig uit te voeren oefening voor verzonnen te worden.
• Verdeel het gewicht van alle tussendoelen goed over de niveaus.
• Oefen niet de eindterm, maar verdeel de vaardigheden in behapbare stappen.
• Kijk elke voorbespreking met elkaar naar 1 tussendoel. Binnen de kortste keren heb je ze allemaal een keer onder de loep genomen. Leg als team de lat gelijk, ‘ongeveer op 1 lijn’ bestaat niet.
Reduceer stagnatie. In structurele stagnatie speelt toeval geen rol meer. Geloof in individueel voordoen en nadoen. Woorden bedenken hoeft niet. De lastige kikkervoeten gaan er dan op kousenvoeten vandoor!
leone@leonehamaker.nl of via twitter @leonehamaker
ColumnLeône Hamaker Wil je reageren op de column van Leône? Mail naar
47 ZWEMBADBRANCHE
BIM: de toekomst in de bouw
van zwembaden
Decennialang waren 2D-tekeningen de standaard voor ontwerpen in de bouw. Met de opkomst van de digitale technologie veranderde het bouwproces. Zo bracht de BIM-werkmethode een revolutie teweeg in de ontwerpfase. BIM (Building Information Modelling) maakte 3D-ontwerpen van projecten mogelijk binnen een digitale omgeving waarin bouwpartners met elkaar kunnen samenwerken. Bij de realisatie van complexe projecten zoals zwembaden is BIM inmiddels niet meer weg te denken.
ZWEMBADBRANCHE 48
Met behulp van BIM creëren bouwpartners samen een ‘digital twin’ van het werkelijk te realiseren project. Verschillende disciplines in de bouwsector werken hierbij samen, bijvoorbeeld de architect, de constructeur, de aannemer en de installateur. Alle betrokken partijen voegen hun bouwelementen samen in één digitaal 3D-model (het coördinatiemodel) dat op alle vlakken –architectonisch, bouwkundig, technisch – een gedetailleerd beeld geeft van hoe het gebouw en alle technische installaties eruit komen te zien. Bouwpartners kunnen aan alle bouwelementen de bijbehorende fysieke en functionele kenmerken ‘hangen,’ zoals materiaal, doorsnee, kosten. Deze informatie wordt opgeslagen in een centrale database die kan worden gedeeld via het 3D-model. Tijdens de ontwerpfase wordt dit 3D-model regelmatig onderling uitgewisseld via de cloud. De diverse ontwerpen van alle partijen kunnen zo nauwkeurig op elkaar worden afgestemd.
Voordelen BIM
Ten opzichte van 2D-tekeningen kent een bouwontwerp in BIM belangrijke voordelen. Voor alle betrokkenen, niet in de laatste plaats de opdrachtgever. Het interactieve karakter van BIM zorgt ervoor dat bouwpartners steeds toegang hebben tot de meest actuele versies van hetzelfde model en dezelfde informatie. En dat zij hierover direct met elkaar kunnen communiceren. Een constructeur die in het model van de werktuigkundige partij ziet dat er gaten moeten komen in dragende onderdelen, kan meteen reageren met vragen naar de reden of de benodigde omvang van de gaten. Interactie resulteert dan in heldere communicatie, snellere besluitvorming en het reduceren van faalkosten. Bovendien ontstaan zo kwalitatief betere 3D-ontwerpen, die uiteindelijk ook de uitvoering vergemakkelijken. Opdrachtgevers worden door deze realistische 3D-ontwerpen beter geïnformeerd dan voorheen. Ze zien hoe hun ideeën tot leven komen en krijgen inzicht in wat zij kunnen verwachten bij de bouw van het project. Tegelijkertijd leidt de toepassing van BIM tot een efficiënter, sneller bouwproces waarbij de (onnodige) bouwkosten worden gereduceerd.
Informatiemanagement
Binnen de zwembadsector wordt BIM al enige tijd ingezet. Juist vanwege de complexiteit van de bouwprojecten en de diverse vakgebieden die daarmee gepaard gaan, die variëren van bijvoorbeeld beton-, hout-, staal- en tegelwerk tot klimaatbeheersing, elektra en waterzuivering. Hellebrekers B.V. in Nunspeet maakt al ruim 10 jaar lang gebruik van BIM in de ontwerpfase van nieuwbouwprojecten. Het bedrijf, dat
is gespecialiseerd in gebouw- en procesinstallaties voor zwembaden, is de ontdekkingsfase van BIM inmiddels ver voorbij. Er wordt hard gewerkt aan de verdere integratie van BIM in de volledige levenscyclus van zwem- en sportaccommodaties. Lars de Smit, BIM-coördinator bij Hellebrekers, legt uit: “Voor ons houdt BIM veel meer in dan modelleren. Wij zijn vooral gefocust op het BIM-proces waarin Building Information Management centraal staat. Met deze werkmethode kunnen we immers informatie inventariseren, structureren en analyseren. Dat is niet alleen bij het bouwontwerp handig, maar biedt ook mogelijkheden voor de toekomst van het gebouw. Bijvoorbeeld bij onderhoud of renovaties.”
Sportpark Almelo
Een recent project waarbij Hellebrekers in de ontwerpfase BIM gebruikte, is het nieuwe Sportpark Almelo. Binnen krijgt dit project een wedstrijdbad, een doelgroepenbad, een therapiebad, glijbanen, een sporthal en horecafaciliteiten. Het nieuwe complex wordt all-electric en energieneutraal. “Dit project illustreert mooi hoe wij binnen ons bedrijf BIM inzetten,” aldus Lars. Na een aanbestedingsprocedure en de gunning van de opdracht, startte Hellebrekers samen met hoofduitvoerder Van Norel Bouwgroep, Slangen + Koenis Architecten en constructeur WSP met het optuigen van het bouwontwerp. Alle afdelingen van Hellebrekers Water & Leisuretechniek zijn bij het project in Almelo betrokken: waterbehandeling, werktuigkunde en elektrotechniek. Zij namen dus ook deel aan het ontwerpproces met BIM. Dit proces begon met het intekenen van de grote installatietechnische onderdelen in 2D-schema’s. Denk aan trommelfilters voor de waterbehandeling, luchtbehandelingskasten voor de klimaatbeheersing en verdeelkasten voor de elektra. De afdelingen waterbehandeling en werktuigkunde werkten de 2D-schema’s verder uit tot principeschema’s, waarin ze bijvoorbeeld ook al de volumestromen en benodigde warmtewisselaars vastlegden. De ‘platte’ schema’s vormden aansluitend de basis voor het vullen van het 3D-model van het Sportpark. De constructeur en de architect leverden het geraamte voor het 3D-model. “Zo’n model laat behalve de dragende betonconstructies een leeg gebouw zien dat moet worden ingericht door de andere bouwpartners,” legt René Bogers uit. Hij is modelleur bij de afdeling Waterbehandeling van Hellebrekers en tekende ook Sportpark Almelo. “Omdat Hellebrekers voor Almelo alle technische installaties mocht realiseren, richtten we ons eerst intern op de invulling van het 3D-model door onze drie afdelingen. Dat is al best een uitdaging, want je houdt rekening met elkaar bij het ontwerp.”
ZWEMBADBRANCHE 49
volgende editie thuis ontvangen?
ZwembadBranche Dag - Mechelen
Dinsdag 23 april 2024
www.zwembadbranche.be/dag
advertentie - abonnement.indd 1
10:32
26-01-2021
Clashcontrole
De afdelingen voeren met enige regelmaat een interne clashcontrole uit. Hierbij worden in het 3D-model potentiële conflicten tussen de disciplines of typen bouwelementen geïdentificeerd en gerapporteerd. De issues die hieruit voortkomen, kunnen direct worden opgelost. Het delen met externen gebeurde binnen het project Almelo één keer per week. “Dan integreerden we in het 3D-model onze eigen nieuwe input met de nieuwe informatie van de bouwpartners. Omdat alle partijen dit deden, ontstond er weer een actuele versie van het 3D-coördinatiemodel,” aldus René.
Externe clashcontroles – voor alle bouwpartners tegelijk – werden bij het ontwerp van Sportpark Almelo uitgevoerd door de aannemer. Nadat Hellebrekers alle elementen voor derden in het 3D-model had opgegeven en de aannemer daar akkoord op had gegeven, was het installatietechnische deel van het model uitvoeringsgereed.Overigens verliep het ontwerpproces tussen de verschillende afdelingen van Hellebrekers niet volledig synchroon. René licht toe: “Dat kan ook niet. Voor de waterbehandeling geldt dat de technische ruimten en baden al in een vroeg stadium van het ontwerp vastliggen. Daar
wordt later in het proces niet meer aan getornd. Deze afdeling kan vanaf het begin dus al flink aan de slag en houdt vooral contact met de constructeur.” Voor de afdelingen Werktuigkunde en Elektrotechniek is dat een ander verhaal. René gaat verder: “Zij hebben voor bijvoorbeeld luchtkanalen en verlichting te maken met ruimten waarin het esthetische oogpunt belangrijk is. En waarin op een later moment nog een wijziging in wensen het ontwerp kan beïnvloeden. Deze afdelingen hebben daardoor juist meer contact met de architect.”
Ook voor Sportpark Almelo mondde de BIMsamenwerking uit in een succesvol eindresultaat. Lars blikt tevreden terug op het project. “Door aan de hand van het digitale model onderling informatie uit te wisselen hebben we samen met onze partners de juiste bouwkeuzes kunnen maken.” Zijn missie binnen Hellebrekers is de toepassing van BIM naar een nóg hoger niveau te tillen. “We zijn hier al heel goed op weg. BIM levert zóveel relevante informatie op over, in ons geval, zwem- en sportgebouwen. En over de status van alle bouwonderdelen. Daar kunnen we nog meer uit halen, om onze werkprocessen verder te automatiseren en om de installatietechnische kwaliteit van het gebouw ook in de toekomst te borgen.”
ZWEMBADBRANCHE 51
alle leveranciers in jouw broekzak
zwembadbranche.nl
De balans tussen vraag en aanbod
Nationaal en regionaal zijn ambitieuze klimaatdoelstellingen vastgesteld in navolging van het klimaatakkoord. Zwembaden zijn over het algemeen grootverbruikers en kampen daardoor met aanzienlijke energielasten. Voor de beheerders en eigenaren van zwembaden is het daarom van cruciaal belang om stappen te ondernemen en oplossingen te zoeken om te voldoen aan de beleidseisen én tegelijkertijd de energiekosten onder controle te houden.
Ook is het gecontracteerde elektrische vermogen van het zwembad niet altijd toereikend om volledig over te stappen op elektriciteit. De uitdagingen om te verduurzamen zijn dus volop aanwezig.
De meeste zwembaden moeten voldoen aan de informatieplicht energiebesparing. Met behulp van de Erkende Maatregelen Lijst kunnen zij rapporteren en moeten kortetermijnmaatregelen worden uitgevoerd met een terugverdientijd van minder dan 5 jaar. Maar er moet ook naar de toekomst worden gekeken. Er zijn verschillende onderzoeksmogelijkheden om energiebesparende maatregelen in kaart te brengen. Vanuit deze onderzoeken worden de potentiële maatregelen beschreven. Denk aan duurzame opwekking van energie en warmte, maar ook aan bouwkundige maatregelen om warmte zo goed mogelijk vast te houden. De meest voor de hand liggende oplossing is vaak om deels of geheel over te stappen op elektrificatie. Echter, de bestaande elektrotechnische infrastructuur heeft vaak te weinig capaciteit en het lijkt er niet op dat dit op korte termijn kan worden opgelost.
Ondanks netcongestie en een beperking van het gecontracteerde (teruglever)vermogen is er vaak toch veel mogelijk binnen de grenzen van het net. Zo kan in overleg met de netbeheerder het gecontracteerde vermogen soms worden aangepast. Maar er kan ook worden gekeken naar tijdgebonden contractverhogingen en uitwisseling van gecontracteerd vermogen binnen één aansluitcontract, zoals bij veel gemeenten het geval is. Zelfs op wijkniveau wordt al onderzocht welke uitwisseling of aanvulling mogelijk is. Men kan dit dus breder trekken dan alleen de eigen organisatie en in samenwerking met andere partijen een lokale energiehub creëren. Daarnaast is het ook belangrijk om te kijken naar de mogelijkheden op de eigen locatie. Een Energie Management Systeem (EMS) kan hierbij interessant zijn. Dit zorgt ervoor dat de inzet van beschikbare energie op de juiste momenten plaatsvindt, wat dan weer goed gecombineerd kan worden met Accu Packing (batterijopslag). Hierdoor kunnen vraag en aanbod van energie optimaal op elkaar worden afgestemd, zonder dat het gecontracteerde vermogen wordt overschreden. Op deze manier kan toch worden voldaan aan de beleidseisen én blijven ook in de toekomst de energiekosten beheersbaar.
je reageren op de
van
Mail naar
ColumnRonald Spoelstra Wil
column
Ronald?
ronald.spoelstra@ijswint.nl
ZWEMBADBRANCHE 53
JOUW BEDRIJF
IN DEZE ÉN ONZE ONLINE INDEX?
Nu tijdelijk vanaf
€ 465,00 per jaar
Voor meer informatie bel Raymond op +31 (0)227 593433 of mail naar info@zwembadbranche.nl
Een indexplaatsing kan per nummer ingaan voor een periode van 12 maanden en wordt automatisch verlengd.
LET OP!
Opzegging schriftelijk en uiterlijk 1 maand voor het einde van het kalenderjaar.
ADVIESBUREAU'S
Aboma Inspections BV
Postbus 141 6710 BC Ede tel: 0318 691920 info@aboma.nl www.aboma.nl
EWZ adviseurs
Ceintuurbaan 2 - 130C 3847 LG Harderwijk tel. 036-5222322 info@ewz.nl www.ewz.nl
Optisport Services
J. Asselbergsweg 1 5026 RP Tilburg tel. 088 2057777 services@optisport.nl www.optisportservices.nl
Sportfondsen Nederland BV
Paasheuvelweg 3 1105 BE Amsterdam tel. 020 355 05 55 info@sportfondsen.nl www.sportfondsen.nl
AFDEKDEKENS
Inducon Zwembadtechniek b.v.
Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl
Variodeck BV
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@variodeck.nl COVERING YOUR ENERGY DECK www.variodeck.nl
ZwembadPlus B.V.
Vijverweg 14 7641 LH Wierden tel: 0546-579835 info@zwembadplus.nl www.zwembadplus.nl
AFDICHTINGS- & TEGELZETTERSPRODUCTEN
Kiwitz BV Postbus 120 7070 AC ULFT tel. 0315 270620 info@kiwitz.nl www.kiwitz.nl
AKOESTISCHE OPLOSSINGEN
MetroXL BV
Keurweg 12 5145 NX Waalwijk tel. 0416 335368 info@acoustiwall.nl www.acoustiwall.nl
Compudienst/LVP BV
Laan 3 4901 LP Oosterhout tel. 0162 450506 compudienst@lvp.nl www.lvp.nl
Dewi Online
Almystraat 14 5061 PA Oisterwijk tel. 013 762 0700 info@dewi.nl www.dewi.nl
E.B.T.C. BV
Ceresweg 20A 8938 BG Leeuwarden tel. 058 845 71 00 info@ebtc.nl www.ebtc.nl
IMPRO
Oude Boekeloseweg 3 7553 DS Hengelo tel. 085-0161461 info@ im-pro.nl www.im-pro.nl
Sera Dataduiker
Raadhuisstraat 211 2406 AC Alphen aan den Rijn tel. 0172 473 430 info@dataduiker.nl www.dataduiker.nl
Splash Software
Pastoor Spieringsstraat 10A 5401 GT Uden tel. 085-4896388 info@easyswim.com www.easyswim.com/software
Vintia
Coltbaan 29a 3439 NG Nieuwegein tel. 033 43 28 416 info@vintia.com www.vintia.com
XS2
Brink 7 7963 AA Ruinen tel. 0522 473333 info@xs2.io www.xs2.io
APP
Vintia
Coltbaan 29a 3439 NG Nieuwegein tel. 033 43 28 416 info@vintia.com www.vintia.com
Zwem Apps
AUTOMATISERING
Aquatickets
Oostermeentherand 8-C 8332 JZ Steenwijk tel. 0521 23 51 71 info@aquatickets.nl www.aquatickets.nl
Veemarktkade 8 / ruimte 5333 5222 AE ’s-Hertogenbosch tel. 073 820 0231 info@zwemapps.nl www.zwemapps.nl
AQUASPORT
Aqquatix
De Wetering 51 4906 CT Oosterhout tel. 0162 460107 mvd@myhexagone.com www.aqquatix.com
Aquajogging ‘de Buffel’ Aquarunner
Vinkelsestraat 80 5383 KM Vinkel tel. 0412 451128 info@aquarunner.nl www.aquarunner.nl
BINDER GmbH & Co. KG
Reichardstrasse 16
D-31789 Hameln tel. +49 5151 96266–0 info@binder24.com www.binder24.com
ARCHITECTEN
FACET architecten & adviseurs
Bloemenweg 5 7011 AH Gaanderen tel. 0315 237075 info@facet-aa.nl www.facet-aa.nl
BEWEEGBARE
ZWEMBADBODEMS
EWAC Medical
Galileistraat 20
1704 SE Heerhugowaard tel. 0226 313457 medical@ewac.nl www.ewacmedical.nl
Inducon Zwembadtechniek b.v. Bathoorn 3
9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl
Thijssen techniek
Postbus 24
1770 AA Wieringerwerf tel. 0227 502427 info@thijssentechniek.nl www.kbe-bauelemente.de
Variopool BV
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@variopool.nl www.variopool.nl
BETONHERSTEL
Kreeft Betonrenovatie & Injectietechnieken BV A.G. Bellstraat 11 7903 AD Hoogeveen tel. 0528-277377 info@kreeft.nl www.kreeft.nl
BODEMZUIGERS
Hexagone Benelux De Wetering 51 4906 CT Oosterhout tel. 0162 460107 mvd@myhexagone.com www.hexagone-benelux.nl
Mariner 3S
Charlotte-Bamberg-Straße 8 D-35578 Wetzlar tel. +31 (0)6 543 888 95
dimitri@mariner-3s.com
www.mariner-3s.de
pomaz openbaar
Spaarpot 5
5667 KV Geldrop tel. 040 2856658
info@pomaz.nl
www.pomaz.nl
Poolquip Nederland B.V. De Vest 50b
5555 XP Valkenswaard Tel. 040 201 9765
info@poolquip.com
www.poolquip.com
ZWEMBADBRANCHE 54
COATING
Nylo Food & Protective Coatings B.V.
Postbus 26 9172 ZS Ferwert tel. 0518 418000 info@nylocoatings.nl www.nylocoatings.nl
Sijtsma Noord
Ljouwertertrekwei 30 9035 ED Dronrijp tel. 0517 23 22 00 info@sijtsma-noord.nl
S IJTSMA www.sijtsma-noord.nl
N OORD BV
The Coating Master
Ottolaan 8-3 9207 JR Drachten tel. 085 4012593 info@thecoatingmaster.com www.thecoatingmaster.com
Zandleven Coatings B.V. Snekertrekweg 57-59 8912 AA Leeuwarden tel. 058 212 95 45 info@zandleven.com www.zandleven.com
DOSEERAPPARATUUR
Hydrochemie-Conhag B.V.
Postbus 122
2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 info@hycon.nl www.hycon.nl
Lutz-Jesco Nederland B.V. Rietdekkerstraat 2 2984 BM Ridderkerk tel. 0180 49 94 60 info@lutz-jesco.nl www.lutz-jesco.nl
Remon WaterWellness BV Schakelstraat 4 9363 TH Marum tel. 0594 648 080 info@remon.com www.remon.com
Roozeboom & Van den Bos Instrument BV
Oostergracht 17-12 3763 LX Soest tel. 035 5431511 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl
SEM Waterbehandeling B.V. De Run 4420 5503 LR Veldhoven tel. 040 2570340 info@semwaterbehandeling.nl www.semwaterbehandeling.nl
VDH watertechnology
Glashorst 114 3925 BV Scherpenzeel tel. 033 277 86 00 info@vdhwater.nl www.vdhwater.nl
DRENKELINGEN DETECTIESYSTEEM
Lotec Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 info@lotec.nl www.lotec.nl
ENERGIEBESPARING
Centrica Business Solutions
Wiegerbruinlaan 2A 1422 CB Uithoorn tel. 0297 29 32 00 centricabusinesssolutions.NL@ centrica.com www.centricabusinesssolutions.nl
Inducon Zwembadtechniek b.v. Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl
Van Remmen UV Technology Hooglandweg 3a 8131 TE Wijhe tel. 570 52 18 90 info@vanremmen.nl www.vanremmen.nl
Variodeck BV Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@variodeck.nl COVERING YOUR ENERGY DECK www.variodeck.nl
ZwembadPlus B.V. Vijverweg 14 7641 LH Wierden tel: 0546-579835 info@zwembadplus.nl www.zwembadplus.nl
EXPLOITATIES
Optisport Exploitaties b.v. J. Asselbergsweg 1 5026 RP Tilburg tel. 088 2057777 info@optisport.nl www.optisport.nl
Sportfondsen Nederland BV
Paasheuvelweg 3 1105 BE Amsterdam tel. 020 355 05 55 info@sportfondsen.nl www.sportfondsen.nl
FILTERSYSTEMEN
pomaz openbaar
Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 info@pomaz.nl www.pomaz.nl
Poolquip Nederland B.V.
De Vest 50b 5555 XP Valkenswaard tel. 040 201 9765 info@poolquip.com www.poolquip.com
GELUID & COMMUNICATIE SYSTEMEN
IMPRO
Oude Boekeloseweg 3 7553 DS Hengelo tel. 085-0161461 info@ im-pro.nl www.im-pro.nl
GLIJBAAN BELEVING
Avasto
Populierenweg 41 3421 TX Oudewater tel. 0348 560 297 info@avasto.nl www.avasto.nl
wiegand.waterrides GmbH
Landstrasse 12 D-36169 Rasdorf
tel. +49 (0) 6651 980-0 info@wiegandwaterrides.de www.wiegandwaterrides.de
GOLFSLAG MACHINES
Lotec
Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 info@lotec.nl www.lotec.nl
INSTALLATIETECHNIEK
EWZ adviseurs
Ceintuurbaan 2 - 130C 3847 LG Harderwijk tel. 036-5222322 info@ewz.nl www.ewz.nl
Hellebrekers
Postbus 6 8070 AA Nunspeet tel. 088 456 8000 info@hellebrekers.nl www.hellebrekers.nl
IMPRO
Oude Boekeloseweg 3 7553 DS Hengelo tel. 085-0161461 info@ im-pro.nl www.im-pro.nl
Lotec
Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 info@lotec.nl www.lotec.nl
KEURINGEN
Aboma Inspections BV
Postbus 141 6710 BC Ede tel: 0318 691920 info@aboma.nl www.aboma.nl
KLEUTERBADJES
Aqua Drolics
Sportlaan 9 6583 CS Best tel. 0499 393540 www.aquadrolics.nl
iPlay Water Attractions B.V.
Keulenaar 13 3961 NM Wijk bij Duurstede Tel. 085 018 7679 info@iplaywaterattractions.com www.iplaywaterattractions.com
Lotec Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 info@lotec.nl www.lotec.nl
Pooljoy BV
Populierenweg 41 3421 TX Oudewater tel. 0348 560 297 info@pooljoy.nl www.pooljoy.nl
Varioplay
Van Dorp Zwembadtechniek
De Staarten 8 5281 PL Boxtel tel. 0411 614140 infoboxtel@vandorp.eu www.vandorp.eu/zwembadtechniek
Wels Techniek
Bijsterhuizen 31-03 6604 LV Wijchen tel. 024-3445066 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl
KEERWANDEN
Inducon Zwembadtechniek b.v. Bathoorn 3 9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl
Variopool BV
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@variopool.nl www.variopool.nl
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@varioplay.nl www.varioplay.nl
Watergames & More
Argonstraat 86 2718 SN Zoetermeer tel. 079 206 5060 info@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com
wiegand.waterrides GmbH
Landstrasse 12 D-36169 Rasdorf tel. +49 (0) 6651 980-0 info@wiegandwaterrides.de www.wiegandwaterrides.de
Zephir-Objects BV
Wattstraat 6 4004 JS Tiel tel. 0344 631 253 info@zephir-objects.nl www.zephir-objects.nl
[bijna] alle leveranciers in de zwembranche op een rij ZWEMBADBRANCHE 55
KLEDINGLOCKERS
E.B.T.C. BV
Ceresweg 20A 8938 BG Leeuwarden tel. 058 845 71 00 info@ebtc.nl www.ebtc.nl
Hermeta Interieur Partners B.V.
Postbus 1017 4147 ZG Asperen tel. 0345 63 48 88 projectbouw@hermeta.nl www.hermeta.nl
Vintia
Coltbaan 29a 3439 NG Nieuwegein tel. 033 43 28 416 info@vintia.com www.vintia.com
LED VERLICHTING
EVA Optic B.V.
De Velde 1 8064 PH Zwartsluis tel. 038 33 75 067 info@evaoptic.nl www.evaoptic.nl
pomaz openbaar
Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 info@pomaz.nl www.pomaz.nl
WaterVision B.V.
Vlierberg 9 3755 BS Eemnes tel. 035 5387959 info@watervision.nl www.watervision.nl
LEERLINGVOLGSYSTEEM
Dewi Online
Almystraat 14 5061 PA Oisterwijk tel. 013 762 0700 info@dewi.nl www.dewi.nl
Sera Dataduiker
Raadhuisstraat 211 2406 AC Alphen aan den Rijn tel. 0172 473 430 info@dataduiker.nl www.dataduiker.nl
Splash Software
Pastoor Spieringsstraat 10A 5401 GT Uden tel. 085-4896388 info@easyswim.com www.easyswim.com/software
Vintia
Coltbaan 29a 3439 NG Nieuwegein tel. 033 43 28 416 info@vintia.com www.vintia.com
Zwemscore
Winkler Prinsstraat 13 9403 AZ Assen tel. 0592 333 600 info@zwemscore.nl www.zwemscore.nl
LOOPBRUG
EasyFloat pontons
Zeggeveld 11 a-b
4705 RP Roosendaal tel. 06 1288 7537 info@easyfloat.nl www.easyfloat.nl
LUCHTBEHANDELING
Rosenberg Kunststof Luchtbehandelingskasten
Elandlaan 8 3734CP Den Dolder post@rosenberg.nl www.rosenberg.nl
MEET- & REGELTECHNIEK
BEST Instruments B.V.
Edisonstraat 20-O 2171 TV Sassenheim tel. 0252 793050 info@bestinstruments.nl www.bestinstruments.nl
Hydrochemie-Conhag B.V. Postbus 122 2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 info@hycon.nl www.hycon.nl
Lutz-Jesco Nederland B.V. Rietdekkerstraat 2 2984 BM Ridderkerk tel. 0180 49 94 60 info@lutz-jesco.nl www.lutz-jesco.nl
pomaz openbaar
Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 info@pomaz.nl www.pomaz.nl
Pro Water B.V. Postbus 960 7550 AZ Hengelo tel. 074 2915150 info@prowater.nl www.prowater.nl
Remon WaterWellness BV
Schakelstraat 4 9363 TH Marum tel. 0594-648 080 info@remon.com www.remon.com
Roozeboom & Van den Bos
Instrument BV
Oostergracht 17-12
3763 LX Soest tel. 035 5431511 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl
SEM Waterbehandeling B.V.
De Run 4420
5503 LR Veldhoven tel. 040 2570340 info@semwaterbehandeling.nl www.semwaterbehandeling.nl
VDH watertechnology
Glashorst 114
3925 BV Scherpenzeel tel. 033 277 86 00 info@vdhwater.nl www.vdhwater.nl
Wels Techniek
Bijsterhuizen 31-03
6604 LV Wijchen tel. 024-3445066 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl
ONDERWATER CAMERA’S
EVA Optic B.V. De Velde 1
8064 PH Zwartsluis tel. 038 33 75 067 info@evaoptic.nl www.evaoptic.nl
ONDERWATER REPARATIES
AW Diving Onderwatertechniek
Bregeleane 30 9051 PM Stiens
Tel 058 2573969 Mob. 06 53285470 info@awdiving.nl www.awdiving.nl
Orka Duikservice & Zwembadreparatie
Kerver 13 5521 DA Eersel tel: 06-12383670 info@zwembadreparatie.nl info@duikservice-orka.nl www.zwembadreparatie.nl
OPLEIDINGEN & CURSUSSEN
Aboma Inspections BV
Postbus 141
6710 BC Ede tel: 0318 691920 info@aboma.nl www.aboma.nl
Belevingsspecialist
Blamanstraat 23 2692 DL ‘s-Gravenzande tel. 06 53592727 info@belevingsspecialist.nl www.belevingsspecialist.nl
ENVOZ
Donk 7A 2991 LE Barendrecht tel. 070 3070344 info@envoz.nl www.envoz.nl
Life Line Trainingen
Vierkantemorgenstraat 19 6905 TP Zevenaar tel. 06-47485667 info@life-line-trainingen.nl www.life-line-trainingen.nl
Nationale Beroepsopleiding Zwemonderwijs
De Scheper 312 5688 HP Oirschot tel. 073 612 40 61 info@nbz.nl www.nbz.nl
RVS ZWEMBADEN
EWAC Medical
Galileistraat 20 1704 SE Heerhugowaard tel. 0226 313457 medical@ewac.nl www.ewacmedical.nl
Myrtha Pools
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel. 0226 333000 info@variopool.nl www.rvszwembaden.nl
SANITAIRE CABINES
Hermeta Interieur Partners B.V. Postbus 1017 4147 ZG Asperen tel. 0345 63 48 88 projectbouw@hermeta.nl www.hermeta.nl
SPEELTOESTELLEN
Aqua Drolics
Sportlaan 9 6583 CS Best tel. 0499 39 35 40 www.aquadrolics.nl
iPlay Water Attractions B.V. Keulenaar 13
3961 NM Wijk bij Duurstede Tel. 085 018 7679 info@iplaywaterattractions.com www.iplaywaterattractions.com
Pooljoy BV
Populierenweg 41 3421 TX Oudewater tel. 0348 560 297 info@pooljoy.nl www.pooljoy.nl
Watergames & More
Argonstraat 86 2718 SN Zoetermeer tel. 079 206 5060 info@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com
wiegand.waterrides GmbH
Landstrasse 12
D-36169 Rasdorf tel. +49 (0) 6651 980-0 info@wiegandwaterrides.de www.wiegandwaterrides.de
Zephir-Objects BV
Wattstraat 6
4004 JS Tiel tel. 0344 631 253 info@zephir-objects.nl www.zephir-objects.nl
SPRAY PARKS
Aqua Drolics
Sportlaan 9
6583 CS Best tel. 0499 39 35 40 www.aquadrolics.nl
Avasto
Populierenweg 41 3421 TX Oudewater tel. 0348 560 297 info@avasto.nl www.avasto.nl
ZWEMBADBRANCHE 56
iPlay Water Attractions B.V.
Keulenaar 13
3961 NM
Wijk bij Duurstede Tel. 085 018 7679 70 info@iplaywaterattractions.com www.iplaywaterattractions.com
Pooljoy BV
Populierenweg 41 3421 TX Oudewater tel. 0348 560 297 info@pooljoy.nl www.pooljoy.nl
Varioplay
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@varioplay.nl www.varioplay.nl
XS2 Brink 7 7963 AA Ruinen tel. 0522 473333 info@xs2.io www.xs2.io
UV DESINFECTIE
bestUV
De Donge 4 5684 PX Best tel. 0499 370300 info@bestuv.com www.bestuv.com
Watergames & More
Argonstraat 86 2718 SN Zoetermeer tel. 079 206 5060 info@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com
wiegand.waterrides GmbH
Landstrasse 12
D-36169 Rasdorf tel. +49 (0) 6651 980-0 info@wiegandwaterrides.de www.wiegandwaterrides.de
THEMATISERING
PoolSensations
Hofstraat 3 5258 CE Berlicum tel. 06 547 815 87 info@poolsensations.nl www.poolsensations.nl
TOEGANGSCONTROLE
Aquatickets
Oostermeentherand 8-C 8332 JZ Steenwijk tel. 0521 23 51 71 info@aquatickets.nl www.aquatickets.nl
Compudienst/LVP B.V. Laan 3 4901 LP Oosterhout tel. 0162 450506 compudienst@lvp.nl www.lvp.nl
Dewi Online
Almystraat 14 5061 PA Oisterwijk tel. 013 762 0700 info@dewi.nl www.dewi.nl
E.B.T.C. BV
Ceresweg 20A 8938 BG Leeuwarden tel. 058 845 71 00 info@ebtc.nl www.ebtc.nl
Sera Dataduiker
Raadhuisstraat 211 2406 AC Alphen aan den Rijn tel. 0172 473 430 info@dataduiker.nl www.dataduiker.nl
Vintia
Coltbaan 29a 3439 NG Nieuwegein tel. 033 43 28 416 info@vintia.com www.vintia.com
pomaz openbaar
Spaarpot 5 5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 info@pomaz.nl www.pomaz.nl
Van Remmen UV Technology Hooglandweg 3a 8131 TE Wijhe tel. 570 52 18 90 info@vanremmen.nl www.vanremmen.nl
VEILIGHEIDSINSPECTIES
Aboma Inspections BV
Postbus 141 6710 BC Ede tel: 0318 691920 info@aboma.nl www.aboma.nl
VLOEREN
Sijtsma Noord
Ljouwertertrekwei 30 9035 ED Dronrijp tel. 0517 23 22 00 info@sijtsma-noord.nl
www.sijtsma-noord.nl
Kreeft Betonrenovatie & Injectietechnieken BV A.G. Bellstraat 11 7903 AD Hoogeveen tel. 0528-277377 info@kreeft.nl www.kreeft.nl
WATERBEHANDELING
BEST Instruments B.V.
Edisonstraat 20-O 2171 TV Sassenheim tel. 0252 793050 info@bestinstruments.nl www.bestinstruments.nl
Brenntag Water Treatment
Industrieweg 1 1231 KG Loosdrecht tel. 035 5889200 info@brenntag.nl www.brenntag.com
Hellebrekers
Postbus 6 8070 AA Nunspeet tel. 088 456 8000 info@hellebrekers.nl www.hellebrekers.nl
Hydrochemie-Conhag B.V.
Postbus 122
2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 info@hycon.nl www.hycon.nl
Lotec
Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 info@lotec.nl www.lotec.nl
Remon WaterWellness BV
Schakelstraat 4 9363 TH Marum tel. 0594 648 080 info@remon.com www.remon.com
Roozeboom & Van den Bos
Instrument BV
Oostergracht 17-12 3763 LX Soest tel. 035 5431511 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl
VDH watertechnology
Glashorst 114 3925 BV Scherpenzeel tel. 033 277 86 00 info@vdhwater.nl www.vdhwater.nl
Van Dorp Zwembadtechniek
De Staarten 8 5281 PL Boxtel tel. 0411 614140 infoboxtel@vandorp.eu www.vandorp.eu/zwembadtechniek
WATERGLIJBANEN
Avasto
Populierenweg 41 3421 TX Oudewater tel. 0348 560 297 info@avasto.nl www.avasto.nl
BoerSlides & Disco BV
Doornkampsteeg 36 5236 BB Den Bosch tel. 06-37605407 info@boerslides.nl www.boerslides.nl
WATERMONITORING
Hydrochemie-Conhag B.V.
Postbus 122
2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 info@hycon.nl www.hycon.nl
Pro Water B.V.
Postbus 960 7550 AZ Hengelo tel. 074 2915150 info@prowater.nl www.prowater.nl
Remon WaterWellness BV
Schakelstraat 4 9363 TH Marum tel. 0594-648 080 info@remon.com www.remon.com
Roozeboom & Van den Bos Instrument BV
Oostergracht 17-12 3763 LX Soest tel. 035 5431511 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl
VDH watertechnology
Glashorst 114 3925 BV Scherpenzeel tel. 033 277 86 00 info@vdhwater.nl www.vdhwater.nl
WATERSPEELTOESTELLEN
Aqua Drolics
Sportlaan 9 6583 CS Best tel. 0499 39 35 40 www.aquadrolics.nl
iPlay Water Attractions B.V. Keulenaar 13 3961 NM
Wijk bij Duurstede Tel. 085 018 7679 CTIONS FULL COL info@iplaywaterattractions.com www.iplaywaterattractions.com
Variopool BV Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@variopool.nl www.variopool.nl
Watergames & More
Argonstraat 86 2718 SN Zoetermeer tel. 079 206 5060 info@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com
wiegand.waterrides GmbH
Landstrasse 12 D-36169 Rasdorf
tel. +49 (0) 6651 980-0 info@wiegandwaterrides.de www.wiegandwaterrides.de
iPlay Water Attractions B.V. Keulenaar 13 3961 NM Wijk bij Duurstede Tel. 085 018 7679 info@iplaywaterattractions.com www.iplaywaterattractions.com
Pooljoy BV
Populierenweg 41 3421 TX Oudewater tel. 0348 560 297 info@pooljoy.nl www.pooljoy.nl
Varioplay
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@varioplay.nl www.varioplay.nl
Watergames & More
Argonstraat 86 2718 SN Zoetermeer tel. 079 206 5060
info@watergamesandmore.com www.watergamesandmore.com
wiegand.waterrides GmbH
Landstrasse 12
D-36169 Rasdorf tel. +49 (0) 6651 980-0 info@wiegandwaterrides.de www.wiegandwaterrides.de
N OORD BV S IJTSMA
[bijna] alle leveranciers in de zwembranche op een rij ZWEMBADBRANCHE 57
WHIRLPOOLS
pomaz openbaar
Spaarpot 5
5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 info@pomaz.nl www.pomaz.nl
WKK-INSTALLATIE
Centrica Business Solutions
Wiegerbruinlaan 2A 1422 CB Uithoorn tel. 0297 29 32 00 centricabusinesssolutions.NL@ centrica.com www.centricabusinesssolutions.nl
ZONNECOLLECTOREN
Inducon Zwembadtechniek b.v.
Bathoorn 3
9411 SE Beilen tel. 0593 332181 inducon@inducon.nl www.inducon.nl
SunDisc Solar Systems B.V. Bark 59
9606 RC Kropswolde tel. 0598 35 21 26 info@sun-disc.nl www.sun-disc.nl
ZwembadPlus B.V.
Vijverweg 14
7641 LH Wierden tel: 0546-579835 info@zwembadplus.nl www.zwembadplus.nl
ZOUTELEKTROLYSE
Hydrochemie-Conhag B.V.
Postbus 122
2650 AC Berkel en Rodenrijs tel. 010 511 52 11 info@hycon.nl www.hycon.nl
Lutz-Jesco Nederland B.V.
Rietdekkerstraat 2 2984 BM Ridderkerk tel. 0180 49 94 60 info@lutz-jesco.nl www.lutz-jesco.nl
Remon WaterWellness BV
Schakelstraat 4
9363 TH Marum tel. 0594-648 080 info@remon.com www.remon.com
Roozeboom & Van den Bos
Instrument BV
Oostergracht 17-12
3763 LX Soest tel. 035 5431511 info@rb-instrument.nl www.rb-instrument.nl
VDH watertechnology
Glashorst 114 3925 BV Scherpenzeel tel. 033 277 86 00 info@vdhwater.nl www.vdhwater.nl
Wels Techniek
Bijsterhuizen 31-03 6604 LV Wijchen tel. 024-3445066 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl
ZWEMBADACCESSOIRES
pomaz openbaar
Spaarpot 5
5667 KV Geldrop tel. 040 2856658 info@pomaz.nl www.pomaz.nl
ZWEMBADEN AANLEG
Lotec
Postbus 1427 5602 BK Eindhoven tel. 040 243 00 21 info@lotec.nl www.lotec.nl
Myrtha Pools
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel. 0226 333000 info@variopool.nl www.rvszwembaden.nl
Remon WaterWellness BV Schakelstraat 4 9363 TH Marum tel. 0594-648 080 info@remon.com www.remon.com
ZwembadBranche is een uniek platform waar professionals in de zwembranche elke werkdag worden geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen binnen hun vakgebied. Ons magazine wordt, vijf keer per jaar, op basis van ‘Gericht Gratis Verspreiding’ verspreid. ZwembadBranche is het enige vakblad in Nederland met een HOI keurmerk
Redactieadres:
Postbus 74 1777 ZH Hippolytushoef tel. +31 (0)227 593433 info@zwembadbranche.nl www.zwembadbranche.nl
www.zwembadbranche.nl/abonnement
Wels Techniek
Bijsterhuizen 31-03
6604 LV Wijchen tel. 024-3445066 info@welstechniek.nl www.welstechniek.nl
ZWEMBADINRICHTING
Badim BV
Industrieweg 15A 4143 HP Leerdam tel. 050-3050047 info@badim.nl www.badim.nl
Varioplay
Haarspit 3 1724 BG Oudkarspel tel 0226 333000 info@varioplay.nl www.varioplay.nl
VDH Leerdam
Industrieweg 15A 4143 HP Leerdam tel. 0345-615266 info@vdh-leerdam.nl www.vdh-leerdam.nl
ZWEMBADMATERIALEN
Aquajogging ‘de Buffel’ Aquarunner
Vinkelsestraat 80
5383 KM Vinkel tel. 0412 451128 info@aquarunner.nl www.aquarunner.nl
Zwembadmaterialen.nl
Televisieweg 81-1 1322 AK Almere tel. 036 7117031 info@zwembadmaterialen.nl www.zwembadmaterialen.nl
ZWEMBADEN ONDERHOUD
EasyFloat pontons
Zeggeveld 11 a-b 4705 RP Roosendaal tel. 06 1288 7537 info@easyfloat.nl www.easyfloat.nl
Copyright: ZwembadBranche is een uitgave van Leisure Media & Consultancy Group (LMCG). Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. ZwembadBranche is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. ZwembadBranche is niet verantwoordelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. ZwembadBranche is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden die voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. ZwembadBranche behoudt zich het recht voor ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren.
Kreeft Betonrenovatie & Injectietechnieken BV
A.G. Bellstraat 11
7903 AD Hoogeveen
tel. 0528-277377
info@kreeft.nl
www.kreeft.nl
Optisport Services
J. Asselbergsweg 1
5026 RP Tilburg tel. 088 2057777 services@optisport.nl
www.optisportservices.nl
Remon WaterWellness BV
Schakelstraat 4 9363 TH Marum tel. 0594-648 080 info@remon.com www.remon.com
Sijtsma Noord
Ljouwertertrekwei 30 9035 ED Dronrijp
tel. 0517 23 22 00 info@sijtsma-noord.nl
N OORD BV S IJTSMA www.sijtsma-noord.nl
Sportfondsen Nederland BV
Paasheuvelweg 3 1105 BE Amsterdam tel. 020 355 05 55 info@sportfondsen.nl www.sportfondsen.nl
ZWEMBADBUFFERRENOVATIE
Kiwitz Jaki BV
Postbus 120 7070 AC ULFT tel. 0315-270630 info@jaki.nl www.jaki.nl
ZWEM-DRIJFPAK
EasySwim Nederland
Pastoor Spieringsstraat 10A 5401 GT UDEN tel. 085 4896380 info@easyswim.com www.easyswim.com
Uitgeverij & Acquisitie: LMCG
Postbus 74 1777 ZH Hippolytushoef +31 (0)227 593433
info@lmcg.nl
Hoofdredactie: Susanne Post
Eindredactie: Quinten Leever
Tekst: Ben van den Aarssen
Fotografie: Kenneth Stamp & Jan Buteijn
Coverfoto: Arno Senoner - Unsplash
ISSN: 1871-0360
Volgende uitgave: Juni 2024
COLOFON
ZWEMBADBRANCHE 58
Beste prijskwaliteitverhouding
Laagste chloraatwaarden
UITNODIGING VDH OPEN DAG
25 APRIL 2024
Hierbij nodigen wij u van harte uit voor de VDH open dag op donderdag 25 april 2024 bij ons op het bedrijf VDH watertechnology bv, Glashorst 114 in Scherpenzeel (Gld).
Deze middag staat in het teken van de nieuwe zwemwater-regelgeving (BAL 15) en de Olympische Spelen en is vooral geschikt voor technici, technische beheerders en hoofd technische dienst. Overige geïnteresseerden zijn natuurlijk ook van harte welkom.
Met diverse presentaties in onze productiehal praten wij u bij over de laatste ontwikkelingen op het gebied van zoutelektrolyse, Lilian Labs en Ultrasoon. Daarnaast is er voldoende gelegenheid voor het stellen van vragen en kunt u een praatje maken en ervaringen uitwisselen met onze collega’s.
Onze gastsprekers voor deze middag zijn Marc Vierboom, Carlijn Hofland en Arno Havenga.
Graag vernemen wij voor 15 april 2024 met hoeveel personen u wilt komen, wie dat zijn en/of u blijft eten. U kunt zich aanmelden via onze QR-code:
Wij ontvangen en ontmoeten u graag op 25 april 2024 in Scherpenzeel.
Met vriendelijke groet, Team VDH watertechnology
Maximale waterbesparing
Laagste chloridewaarden
Minimale onderhoudskosten
Klaar voor de nieuwe wetgeving
Programma
13.00 - 13.30 uur
Ontvangst met koffie en gebak
13.30 - 13.50 uur
Opening door Erik Brink
13.50 - 14.30 uur
Nieuwe zwemwaterregelgeving (BAL 15) door Marc Vierboom (Synarchis)
14.30 - 15.00 uur
“The road to Paris” door Carlijn Hofland en Arno Havenga (KNZB)
15.00 - 16.00 uur
Diverse productpresentaties
16.00 - 18.00 uur
Afsluitende borrel met BBQ en muziek
LOTEC GEEFT WATER VORM
DE EUROPESE SPECIALIST VOOR ‘STATE OF THE ART’ ZWEMBADEN EN WATERTECHNIEK.
Exclusief distributeur Drenkelingendetectie
Lotec is een Europese specialist voor ‘state of the art’ zwembaden en watertechniek. We zijn uitgegroeid tot een absolute specialist met kwalitatief hoogwaardig zwemwater als belangrijkste uitgangspunt. Hierbij gaan wij tot het uiterste. Met geavanceerde technologieën en efficiënte oplossingen creëren we innovatieve (beheers)systemen die water een extra dimensie geven. In veel gevallen ontstaan op onze eigen tekentafels. We durven daarom wel te stellen dat we onze sporen als totaalinstallateur op zwemwater gebied hebben verdiend. Onze naam staat garant voor de hoogste waterkwaliteit en is onlosmakelijk verbonden met uw, maar ook onze reputatie. ONTDEK WATERPROOF H2O TECHNOLOGY, ONTDEK LOTEC!
Boven Zijde 12, 5626 EB Eindhoven Koppelstraat 35, 7391 AK Twello Esperantolaan 4, 3001 Heverlee www.lotec.nl www.lotec.nl www.lotec.be
LOTEC Nederland LOTEC Noord-Oost LOTEC Belgium T 040 243 00 21 T 057 174 38 00 T 016 98 01 03 E info@lotec.nl E twello@lotec.nl E info@lotec.be
LAGO Kortrijk-Weide