Ophthoweb - 10 Years Anniversary by V.Kokotas

Ταυτότητα Έκδοσης: Επετειακή έκδοση ∆ιανέμεται ηλεκτρονικά. Αποστέλλεται πανελλήνια σε οπτικούς, οφθαλμίατρους και καθηγητές των Τ.Ε.Ι.

Ιδιοκτησία έκδοσης - Εκδότης: Σ.Α. Βαϊράμογλου Α.Β.Ε.Ε.

Υπεύθυνος έκδοσης - ∆ιευθυντής: Dr. Βασίλης Κόκοτας BSc, DOptom

Σ.Α. ΒΑΪΡΑΜΟΓΛΟΥ Α.Β.Ε.Ε. Αντιγόνης 84, Τ.Κ. 10442, Αθήνα. Τηλ: 210-5190000 Φαξ: 210-5190090 mail: info@bairamoglou.gr

Editorial Είναι κάποιες στιγμές που ο χρόνος κυριολεκτικά σε

μέσα σε αυτά τα 10 χρόνια είχα την χαρά να επικοινω-

χαστουκίζει… Είναι οι στιγμές εκείνες που συνει-

νήσω μαζί σας την εξέλιξη της τεχνολογίας στον χώρο

δητοποιείς το μεγαλείο του χρόνου να περνάει από

της οπτικής, κάποιες γνώσεις που ελπίζω να έκαναν

μπροστά σου…

ευκολότερη την επαγγελματική σας πρακτική, αλλά και μικρές ή μεγάλες εντυπωσιακές ειδήσεις σχετικά

Αυτό έπαθα πριν λίγους μήνες όταν οι συνεργάτες

με την όραση. Οι ώρες που πέρασα γράφοντας και

μου ένα πρωί μου είπαν: «…πρέπει να ετοιμαζόμαστε

συντάσσοντας τα άρθρα του OphthoWeb ήταν ταξιδιά-

σιγά – σιγά για το επετειακό τεύχος του OphthoWeb…

ρικες και δημιουργικές! Ίσως γι’ αυτό να μην κατάλαβα

10 χρόνια είναι αυτά, πρέπει να τα γιορτάσουμε…».

πως πέρασε ο καιρός… Ίσως γι’ αυτό να αρνούμαι να

Εκεί είναι που ένιωσα τον χρόνο να περνάει εν ριπή

μεγαλώσω… Ίσως γι’ αυτό να καθυστέρησα να στείλω

οφθαλμού από μπροστά μου και να με χαστουκίζει!

και το editorial αυτό στην γραφίστρια μας…

Πριν από 10 χρόνια, τέτοια εποχή προσπαθούσα να καταλήξω στην μορφή που θα είχε αυτό το newsletter,

Μπορεί να αλλάζεις κι εσύ μορφή όσο μεγαλώνεις,

την ύλη του και την αισθητική του. Δεν ήταν εύκολο.

όπως όλοι μας, αλλά εύχομαι να συνεχίσεις να μας

Είχα να κάνω κάτι τέτοιο από την 5η δημοτικού, όταν

κάνεις καλή παρέα. Χρόνια Πολλά OphthoWeb!

βγάζαμε μια εφημεριδούλα του σχολείου μας. Όπως όμως ανέφερε και ο Αϊνστάιν: «Ο χρόνος είναι σχετικός. Η μόνη αξία του εξαρτάται από το τι κάνουμε καθώς αυτός περνάει». Η αλήθεια λοιπόν είναι ότι

Dr. Βασίλης Κόκοτας BSc, DOptom

Index Science

04 Product

Επετειακή έκδοση

26 6

Optometry

Opthalmology

Optics

79 7

Επετειακή έκδοση

Science

Ίσως τα αντικαταθλιπτικά να επιταχύνουν την αποκα-

Επετειακή έκδοση

τάσταση της αμβλυωπίας.

Science Μύγες με γυαλιά… Οι επόμενοι ασθενείς σας!

Αντικαταθλιπτικά για την αμβλυωπία

Έχετε σκεφτεί ότι μπορεί να σκοτώνετε τους δυνητικούς πελάτες σας με τα ίδια σας τα χέρια; Εάν όχι, τότε καλύτερα να αφήσετε αμέσως κάτω τη μυγοσκοτώστρα! Η μύγα στην παρακάτω φωτογραφία είναι διοπτροφόρος!

αναφορά για το διαθλαστικό σφάλμα της μύγας, ούτε βέβαια και για το εάν έβλεπε καλύτερα ή όχι με τα συγκεκριμένα γυαλιά!

Ο σκελετός πλάτους 2 mm κατασκευάστηκε από την Γερμανική Micreon Gmbh με την βοήθεια ενός ταχύτατου μικροκοπτικού laser υψηλής ακρίβειας. Η εταιρεία ισχυρίζεται την δυνατότητα κατασκευών με ακρίβεια μικρότερη του ενός χιλιοστού του χιλιοστού! Δεν υπάρχει φυσικά καμία

Η αλήθεια είναι ότι από τότε μέχρι σήμερα δεν μου έχει έρθει τέτοιος πελάτης, αλλά πάλι φαντάζομαι ούτε και σ’ εσάς. Ποιος ξέρει ίσως εμφανιστεί τον Αύγουστο που είναι και… οι μύγες παχιές!

Η αμβλυωπία εμφανίζεται περίπου στο 2% - 3% του παιδικού πληθυσμού κάθε χρόνο. Βασικότερο χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι η μειωμένη οπτική οξύτητα, ενώ στις βασικότερες αιτίες εμφάνισής της συμπεριλαμβάνονται ο στραβισμός και η ανισομετρωπία. Η μειωμένη οξύτητα και τα συνοδά οπτικά χαρακτηριστικά της αμβλυωπίας οφείλονται στον ελλιπή σχηματισμό νευρικών συνάψεων μεταξύ οφθαλμού και οπτικού φλοιού.

εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης. Τα πειράματα που έγιναν σε αρουραίους έδειξαν βελτίωση της αμβλυωπίας, γεγονός που πιθανότατα οφείλεται στην αυξημένη νεύρο-πλαστικότητα που προκαλεί το φάρμακο. Οι νέες νευρικές συνάψεις επιτρέπουν την βελτίωση της όρασης και ο πιθανός συνδυασμός της φαρμακευτικής αγωγής με άλλες γνωστές τεχνικές αντιμετώπισης της αμβλυωπίας (κάλυψη, πλεοπτική, vision training) ίσως δώσει νέες προοπτικές στην έγκαιρη, γρήγορη και επιτυχή αντιμετώπιση της. Εξάλλου δεν είναι ούτε το πρώτο ούτε το τελευταίο φάρμακο με θετικές παράπλευρες επιδράσεις.

Μια έρευνα Ιταλών και Φιλανδών ερευνητών που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, δείχνει ότι η φλουοξετίνη βοηθά στην δημιουργία νέων συνδέσεων. Το φάρμακο αυτό ανήκει στην κατηγορία των αντικαταθλιπτικών και ιδιαίτερα στους

Η παρούσα λήψη έλαβε μέρος σε διαγωνισμό επιστημονικής φωτογραφίας το 2005.

07.2007

07.2008

Science Περισσότερη κίνηση, λιγότερη μυωπία

Η συσχέτιση της μυωπίας με την κοντινή παρατεταμένη εργασία είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες. Μια πρόσφατη έρευνα στην Αυστραλία από τους K. Rose et al. έδειξε κάποια πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Η έρευνα αποσκοπούσε στην αξιολόγηση της ανάπτυξης της μυωπίας σε παιδιά σχολικής ηλικίας, ανάλογα με τον τύπο δραστηριοτήτων (κοντινής απόστασης, μεσαίας και μακρινής). Η έρευνα χρησιμοποιούσε δύο ηλικιακές κατηγορίες από 51 σχολεία, συγκεντρώνοντας 1765 παιδιά ηλικίας 6 ετών και 2367 παιδιά ηλικίας 7 ετών. Η έρευνα κράτησε δύο χρόνια από το 2003 έως το 2005 και τα παιδιά υποβλήθηκαν σε πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο με κυκλοπληγική διάθλαση, ενώ οι γονείς και τα παιδιά συμπλήρωσαν αναλυτικά ερωτηματολόγια σε σχέση με τις καθημερινές τους δραστηριότητες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα σε εξωτερικούς χώρους με κινητικές δραστηριότητες (παιχνίδι, άθληση, κ.α.) αποδίδουν μικρότερη κυριαρχία της μυωπίας. Αντίθετα οι μαθητές που συνδύαζαν στην καθημερινότητά τους αρκετές ώρες σε κοντινές εργασίες με μειωμένη δραστηριότητες σε εξωτερικούς ανοιχτούς χώρους έδειξαν την μεγαλύτερη κλίση προς λιγότερη υπερμετρωπία ή μεγαλύτερη μυωπία. Κίνηση σε εξωτερικούς χώρους λοιπόν για μικρούς… και μεγάλους!

Επετειακή έκδοση

10.2008

Sience Μικρο-υπολογιστής σε φακό επαφής

Πριν από 25 χρόνια η ιδέα ενός βιονικού ματιού αποτελούσε μόνο μέρος της παιδικής μας φαντασίας. Σήμερα αποτελεί υλοποιήσιμο σχέδιο σύμφωνα με ερευνητές του πανεπιστημίου της Washington. Οι πρώτες απόπειρες ενσωματώνουν σε φακό επαφής ολοκληρωμένα κυκλώματα που μπορούν να παρέχουν πληροφορίες στον χρήστη. Η κατασκευή τους είναι τόσο μικροσκοπική και ο σχεδιασμός τους τόσο προσεγμένος ώστε να μην παρεμποδίζουν την όραση (σε αντίστοιχη περιοχή της ίρι-

Πείτε όχι στο tablet πριν τον ύπνο

Τα tablets έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια προέκταση του ίδιου μας του χεριού. Η ευκολία που μας παρέχουν είναι προφανής και η φορητότητά τους τα φέρνει πολλές φορές ακόμα και στο κρεβάτι μας. Παρόλα αυτά είναι πολύ διαφορετικό να διαβάσετε ένα κανονικό βιβλίο πριν κοιμηθείτε από το να διαβάσετε στο tablet σας.

Επετειακή έκδοση

Πρόσφατη έρευνα του Lighting Research Center στο Research Center στο Rensselaer Polytechnic Institute έδειξε ότι η χρήση tablets, τα οποία διαθέτουν αυτόνομα φωτισμένη οθόνη, μπορεί να επιδράσει στην μελατονίνη η οποία και ρυθμίζει κατά μεγάλο μέρος το βιολογικό μας ρολόι. Μια χρήση της τάξεως των δύο ωρών μπορεί να μειώσει την μελατονίνη κατά 22%.

δας). Οι επιστήμονες εφάρμοσαν ήδη τον φακό επαφής σε κουνέλια προκειμένου να ελέγξουν την ανεκτικότητα και την ασφάλεια των υλικών σε σχέση με τους ιστούς. Το φιλόδοξο σχέδιο προβλέπει την προβολή εικόνων ή πληροφοριών πάνω στον κερατοειδή έτσι ώστε ο χρήστης να τις βλέπει ταυτόχρονα με την φυσική εικόνα του περιβάλλοντός του. Προφανώς, απέχουμε ακόμα έτη από την πρακτική εφαρμογή του, αλλά το μέλλον είναι πλέον εδώ. 10.2008

Ιδιαίτερο ρόλο παίζει το μήκος κύματος της ακτινοβολίας που εκπέμπεται από τις οθόνες των tablets. Δυστυχώς η τεχνολογία τους χρησιμοποιεί χαμηλού μήκους κύματος ακτινοβολία, η οποία είναι γνωστό ότι καταστέλλει την παραγωγή μελατονίνης. Εάν επομένως συνηθίζει κανείς να χρησιμοποιεί το tablet του στο κρεβάτι πριν κοιμηθεί, τότε είναι πιθανόν να προκαλέσει προβλήματα στον ρυθμό του ύπνου του. Εάν η χρήση είναι μικρότερη της μιας ώρας, τότε η επίδραση στον οργανισμό είναι μικρή, εάν φτάσει όμως τις δύο ώρες η επίδραση είναι μεγάλη. Τα φαινόμενα μειώνονται εάν η φωτεινότητα ρυθμιστεί σε χαμηλά επίπεδα. Μέχρι νεοτέρας λοιπόν προτιμήστε να μετράτε προβατάκια. 09.2012

Η χρήση tablets μπορεί να επιδράσει στην μελατονίνη η οποία και ρυθμίζει κατά μεγάλο μέρος το βιολογικό μας ρολόι.

Sience Οι απαιτήσεις της όρασης των αθλητών

Οι περισσότεροι θεωρούμε την όραση ως δεδομένη και αυτοματοποιημένη λειτουργεία. Υπάρχουν όμως άνθρωποι για τους οποίους η όραση σημαίνει πολλά περισσότερα από το να βλέπουν απλά «καλά». Οι αθλητές έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις παρόλο που οι ικανότητές τους συχνά ξεπερνούν τα απόλυτα φυσιολογικά όρια. Δυναμική Οπτική Οξύτητα. Ο όρος αυτός αναφέρεται στην ικανότητα ευκρινούς διάκρισης όταν ο στόχος ή το άτομο βρίσκονται σε κίνηση. Τα αθλήματα στα οποία κατά κύριο λόγο χρησιμοποιείται μπάλα έχουν υψηλές απαιτήσεις αυτής της ικανότητας. Οπτική Συγκέντρωση. Το οπτικό μας σύστημα έχει τη δυνατότητα να αποδίδει προσοχή στα ερεθίσματα που επιλέγει. Τι συμβαίνει όμως όταν υπάρχει πληθώρα τέτοιων ερεθισμάτων; Σ’ έναν αγώνα μπάσκετ για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει κόσμος στις κερκίδες, προβολείς, χρονόμετρα, αντίπαλοι, συμπαίκτες και πληθώρα άλλων ερεθισμάτων τα οποία να αποσπούν την προσοχή του αθλητή. Τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμα χειρότερα όταν υπάρχουν αυξημένα επίπεδα στρες. Η όραση ενός παίχτη θα πρέπει να είναι σε θέση να «φιλτράρει» και να ιεραρχήσει τα οπτικά ερεθίσματα προκειμένου να διατηρήσει την προσοχή του αδιάσπαστη, έχοντας ταυτόχρονα επίγνωση του τι συμβαίνει περιμετρικά.

Οπτοκινητικός Συντονισμός. Στα περισσότερα αθλήματα ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες είναι ο συντονισμός και η ταχύτητα αντίδρασης του σώματος σ’ ένα οπτικό ερέθισμα.Η αντίληψη και η απόφαση για μια κίνηση ακρίβειας είναι πρωταρχικής σημασίας και μπορεί να έχει επίδραση κατ’ επέκταση και στην αντίληψη του χρόνου. Σκεφτείτε απλά έναν τεννίστα ο οποίος δεν εκτιμά σωστά τον χρόνο άφιξης της μπάλλας και δεν συντονίζει την ταχύτητα κίνησής του αρκετά γρήγορα, έτσι ώστε στη συνέχεια να απαντήσει με την ακρίβεια που θέλει. Ενόραση ή Νοητή Απεικόνιση. Η όραση είναι απόλυτα εγκεφαλική λειτουργία και ως εκ τούτου έχουμε την δυνατότητα εσωτερικής οπτικής αναπράστασης εικόνων που δεν βλέπουμε μπροστά μας. Πολλές φορές χρειάζεται να «φανταστούμε με τα μάτια του μυαλού μας» την πορεία, την εξέλιξη και την κατάληξη μιας κίνησης. Ένας επικοντιστής είναι σημαντικό να μπορεί να αναπαραστήσει το άλμα του πρώτα νοητικά με όσο μεγαλύτερη ακρίβεια γίνεται, έτσι ώστε στη συνέχεια το σώμα του να εκτελέσει βιωματικά αυτό που μόλις πριν προγραμματίστηκε να κάνει. Η νοητή απεικόνιση βοηθάει σημαντικά την ίδια την λειτουργία της όρασης. 04.2009

Οπτική Παρακολούθηση. Όταν το άθλημα περιλαμβάνει την χρήση μπάλλας ή άλλου κινητού στόχου, τα μάτια του αθλητή θα πρέπει να έχουν τόσο το εύρος όσο και την ακρίβεια να παρακολουθούν τον στόχο ανεξάρτητα από την κίνηση του υπόλοιπου σώματος ή και της κεφαλής.

Οι αθλητές έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις Επετειακή έκδοση

παρόλο που οι οπτικές τους ικανότητες συχνά ξεπερνούν τα απόλυτα φυσιολογικά όρια.

Η όραση των αθλητών, και ειδικά των επαγγελματιών, απαιτεί υψηλές επιδόσεις σε πολλούς τομείς. Στο προηγούμενο τεύχος αναφέραμε αρκετές οπτικές δεξιότητες που συνεισφέρουν στην αθλητική επίδοση και στο δεύτερο μέρος θα ολοκληρώσουμε την περιγραφή μας για να μπορέσουμε μελλοντικά να αναπτύξουμε το θέμα της αθλητικής όρασης περαιτέρω. Περιφερειακή αντίληψη. Η δυνατότητα να αντιλαμβάνεται κανείς αντικείμενα στην περιφέρεια του εξαρτάται φυσικά από το αμιγές οπτικό του πεδίο. Αυτό όμως δεν αρκεί καθώς η περιφέρεια ενός αθλητή πρέπει να είναι λειτουργικά ενεργοποιημένη και εκπαιδευμένη να αντιλαμβάνεται και να αναγνωρίζει στοιχεία του περιβάλλοντός του ενοποιώντας αρμονικά αυτές τις οπτικές πληροφορίες με το κεντρικό πεδίο και την περιοχή προσήλωσης. Οπτική μνήμη. Συνήθως αναφερόμαστε στην βραχύχρονη οπτική μνήμη η οποία είναι σημαντική για έναν αθλητή ομαδικού αγωνίσματος. Για παράδειγμα είναι σημαντικό για έναν αθλητή να θυμάται οπτικά τις θέσεις των συμπαικτών ή των αντιπάλων και να τις συνδυάζει με βάση το πλάνο του προπονητή ανά πάσα στιγμή μέσα στο γήπεδο. Αντίληψη βάθους και στερεοσκοπική όραση. Η αξία αυτής της δεξιότητας είναι μάλλον προφανής. Ένας αθλητής πρέπει να έχει πολύ καλή αίσθηση των διαστάσεων του χώρου που αγωνίζεται. Πρέπει επίσης η διοφθαλμικότητα του να είναι ιδανικά συντονισμένη ώστε να υπολογίζει την απόσταση μιας μπάλας σε κίνηση. Σε αυτό παίζει σημαντικό ρόλο η στερεοσκοπική όραση και στους αθλητές χρειάζεται να αξιολογηθεί τόσο κεντρικά (με τα γνωστά τεστ) όσο και περιφερειακά.

Ταχύτητα προσαρμογής κι εστίασης. Παρόλο που τα περισσότερα αθλήματα απαιτούν καλή όραση σε μακρινές αποστάσεις υπάρχουν αρκετές φορές απαιτήσεις και κοντινής όρασης. Για παράδειγμα ένας αθλητής της επιτραπέζιας αντισφαίρισης (πινγκ - πονγκ) χρειάζεται να εναλλάσσει εστιάσεις σε αποστάσεις 5 ή 6 μέτρων και 30 cm συνεχώς και με μεγάλη ταχύτητα. εν αρκεί επομένως να έχει εύρος και ικανότητα προσαρμογής αλλά να μπορεί να την χρησιμοποιεί ακαριαία και με μεγάλη ταχύτητα σε συνδυασμό με τις ικανότητες σύγκλισης και απόκλισης των ματιών του. Ευαισθησία αντίθεσης. Αυτή η λειτουργία του οπτικού μας συστήματος είναι χρήσιμη και αναγκαία για πολλές δραστηριότητες. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνονται και αθλήματα τα οποία στηρίζονται κατά μεγάλο ποσοστό στην ευαισθησία αντίθεσης, όπως για παράδειγμα η σκοποβολή κινούμενου στόχου. Σε αυτόν τον τομέα η οπτική μπορεί να παρέχει εξειδικευμένα φίλτρα τα οποία ενισχύουν την ευαισθησία αντίθεσης σε συγκεκριμένες συνθήκες. Χρόνος οπτικής αντίδρασης. Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ μιας οπτικής πληροφορίας και της αντίδρασης. Η λειτουργία αυτή είναι ζωτικής σημασίας για τα περισσότερα σπορ. 07.2009

Τα προγράμματα Visual Training εκτελούνται από εξειδικευμένους

Επετειακή έκδοση

οπτομέτρες.

Sience Οι απαιτήσεις της όρασης των αθλητών

Όταν ο αθλητής έχει ολοκληρώσει την αξιολόγηση των οπτικών του ικανοτήτων, τότε ο κλινικός μπορεί να αποφασίσει για την προσέγγιση που θα ακολουθήσει. Μέλημα των οφθαλμιάτρων που ασχολούνται με την αθλητική όραση είναι η διαχείριση οποιασδήποτε παθολογικής κατάστασης με τον αποδοτικότερο και συντομότερο τρόπο. Σε απουσία παθολογίας ο γιατρός παρακολουθεί την οφθαλμική υγεία για προληπτικούς λόγους. Οι οπτικοί - οπτομέτρες οι οποίοι ασχολούνται στον τομέα αυτό έχουν μεγάλο μερίδιο συμμετοχής στην ανάπτυξη και εκπαίδευση των οπτικών ικανοτήτων των αθλητών. Η παρουσία διαθλαστικών ανωμαλιών απαιτεί φυσικά οπτική διόρθωση με τον πιο ενδεδειγμένο τρόπο. Στις περισσότερες περιπτώσεις η διόρθωση γίνεται με πολύ προσεκτική και λεπτομερή εφαρμογή φακών επαφής προκειμένου οι αθλητές να εκμεταλλευτούν το οπτικό τους πεδίο κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις στις οποίες ενδείκνυται η χρήση γυαλιών, (π.χ. σκοποβολή σταθερού στόχου). Η προστασία του οφθαλμικού συστήματος είναι καίριας σημασίας σε πολλά αθλήματα γι’ αυτό είναι απαραίτητο ο οπτικός - οπτομέτρης να είναι καταρτισμένος για τους πιθανούς τύπους γυαλιών ή μασκών και τις προδιαγραφές τους (π.χ. χόκεϋ, ελεύθερη κατάδυση, ιστιοπλοΐα). Εκτός από το θέμα της προστασίας, τα εκάστοτε γυαλιά ή μάσκες μπορούν ταυτόχρονα να ενισχύουν το contrast με βάση τις απαιτήσεις του περιβάλλοντος και της ώρας που διεξάγεται ένας αγώνας. Έτσι μπορούν να επιλεχθούν τα κατάλληλα χρωματικά

φίλτρα που θα βοηθήσουν στην οπτική συγκέντρωση και τον εντοπισμό (π.χ. τένις, γκολφ, σκοποβολή). Ιδιαίτερο και πολύ ξεχωριστό κεφάλαιο είναι αυτό του Visual Training. Πρόκειται για εξατομικευμένα προγράμματα οπτικών δραστηριοτήτων που έχουν ως σκοπό την επανεκπαίδευση και ενίσχυση των οπτικών ικανοτήτων του αθλητή. Τα προγράμματα αυτά διενεργούνται από οπτομέτρες που έχουν εξειδικευτεί στο αναπτυξιακό και συμπεριφοριστικό μοντέλο όρασης και διαθέτουν παράλληλα τον κατάλληλο εξοπλισμό. Πολλοί αθλητές έχουν ανάγκη τέτοιων προγραμμάτων παρά το γεγονός ότι μπορεί να παρουσιάζουν φυσιολογικές τιμές στα διαγνωστικά τεστ. Ας μην ξεχνάμε ότι οι περισσότεροι αθλητές έχει αποδειχθεί ότι έχουν οπτικές ικανότητες καλύτερες ή ίσες του μέσου φυσιολογικού όρου, όμως οι απαιτήσεις του αθλήματος ή και οι συνθήκες που επικρατούν, να επιβάλλουν την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Το ψυχολογικό στρες για παράδειγμα κατά την διάρκεια του αγώνα μπορεί να μειώνει πιθανόν την ικανότητα προσαρμογής κάνοντας αργή την μετάβαση από την μακρινή στην κοντινή όραση ή να μειώνει την απόδοση της στερεοσκοπικής αντίληψης λόγω αδυναμίας που μπορεί να προκαλείται στην διοφθαλμικότητα. Για το λόγο αυτό ο οπτομέτρης που διεξάγει την αξιολόγηση πρέπει να είναι υποψιασμένος και να εμβαθύνει στις απαιτήσεις της όρασης του κάθε αθλητή ξεχωριστά. Το 1/10 του δευτερολέπτου μπορεί να κάνει την διαφορά!

10.2009

Για μια ακόμα φορά λοιπόν, η φύση ενέπνευσε τους

Επετειακή έκδοση

επιστήμονες

Sience Τεχνητός βιοσυνθετικός κερατοειδής

Έχε τα μάτια σου... τέσσερα!

Ένας τεχνητός κερατοειδής θα μπορούσε να μειώσει τον απαιτούμενο αριθμό μοσχευμάτων αλλά και τις επιπλοκές που μπορούν να παρουσιαστούν. Η σκέψη αυτή δεν αποτελεί πλέον σενάριο αλλά πραγματική πιθανή λύση, καθώς ερευνητές ανακοίνωσαν την επιτυχημένη εφαρμογή ενός νέου βιοσυνθετικού κερατοειδή. Επιστήμονες από τον Καναδά και τη Σουηδία κατάφεραν να κατασκευάσουν ένα τεχνητό μόσχευμα το οποίο μπορεί να βοηθά στην αναγέννηση και επούλωση κερατοειδικού ιστού. Το τεχνητό μόσχευμα φαίνεται μάλιστα ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα ανακτά τη χαμένη αίσθηση. Το γεγονός αυτό επιτρέπει την αντανακλαστική παραγωγή δακρύων η οποία βοηθά με τη σειρά της στην συνολική αποκατάσταση.

Η πρώτη δοκιμή έγινε σε δείγματα 10 ασθενών και τα αποτελέσματα είναι παραπάνω από θετικά καθώς οι ασθενείς δεν έδειξαν κάποια σοβαρή επιπλοκή και το σημαντικότερο δεν είχαν καμία ένδειξη απόρριψης του μοσχεύματος. Η όραση βελτιώθηκε σε 6 από τους 10 ασθενείς και μετά την κατάλληλη εφαρμογή φακών επαφής η όραση ήταν συγκρίσιμα ικανοποιητική με εκείνη που αποκτούν ασθενείς οι οποίοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση κερατοειδή. Παρόλο που η έρευνα στηρίζεται σε μια 10ετή βάση δοκιμών βιοσυνθετικών υλικών, οι επιστήμονες τονίζουν ότι χρειάζονται βελτιώσεις πριν φτάσουμε στο τελικό επιθυμητό στάδιο.

Ένα θαυμαστό παράδειγμα αναπτυξιακής προσαρμογής και διαδραστικότητας με το περιβάλλον του είναι το «ψάρι με τα τέσσερα μάτια» ή αλλιώς Anableps Anableps, όπως είναι το κανονικό του όνομα.

στην πάνω κόρη (έξω από το νερό) και διαφορετική εκείνο που αντιστοιχεί στην κάτω (μέσα στο νερό).

Το ψάρι αυτό συναντάται στην κεντρική Αμερική, και τον περισσότερο χρόνο κινείται κοντά στην επιφάνεια του νερού με αποτέλεσμα το μισό μάτι να βρίσκεται εντός και το μισό εκτός νερού. Για το λόγο αυτό κάθε μάτι διαθέτει δύο κόρες (εξ’ ου και τα «τέσσερα μάτια») ενώ ο φακός του αναπτύσσεται σε τέτοια λοξή θέση ώστε να ανταποκρίνεται σε διαφορετική καμπυλότητα το μέρος που αντιστοιχεί

01.2011

Για μια ακόμα φορά λοιπόν, η φύση ενέπνευσε τους επιστήμονες που σχεδίασαν έναν νέο υβριδικό σκληρικό φακό για την καλύτερη δυνατή όραση στο βυθό. Οι δύτες, ως γνωστό, αντιμετωπίζουν συγκεκριμένους περιορισμούς στην υποβρύχια οπτική τους διόρθωση, κάτι που μοιάζει να αποτελεί πλέον παρελθόν χάρη στο Anableps!

01.2013

Science Η γυναίκα με την εξωπραγματική αντίληψη χρωμάτων

Είναι γνωστό ότι ο ανθρώπινος αμφιβληστροειδής φέρει τρεις διαφορετικούς τύπους κωνίων, οι οποίοι ανταποκρίνονται σε τρία βασικά χρώματα (μπλε, πράσινο και κόκκινο). Με βάση την τριχρωματική λοιπόν θεωρία οι δυσλειτουργίες της χρωματικής αντίληψης μπορεί να οδηγήσουν σε δυσχρωματοψία ή αχρωματοψία. Εδώ και χρόνια όμως υπήρξαν ενδείξεις για ανθρώπους με εξωπραγματικές ικανότητες χρωματικής αντίληψης. Ένας πρόσθετος τύπος κωνίων θα επέτρεπε την τετραχρωματοψία, αλλά έμενε να αποδειχθεί! Η καθηγήτρια Gabriele Jordan πρόσφατα ανακάλυψε μια γυναίκα η οποία αποδεικνύει την θεωρία αυτή, μετά από 20 χρόνια ερευνών. Όπως δήλωσε στο περιοδικό Discover η συγκεκριμένη γυναίκα μπορεί να έχει αντίληψη 100 εκατομμυρίων αποχρώσεων έναντι 1 μόνο εκατομμυρίου που έχουμε οι υπόλοιποι «κοινοί θνητοί». Το μόνο σίγουρο είναι ότι ως γυναίκα, πιθανότατα δεν θα είναι ποτέ ευχαριστημένη με τον χρωματικό συνδυασμό που μπορεί να επιτύχει μεταξύ ζώνης, τσάντας και παπουτσιών!

Επετειακή έκδοση

05.2013

Επετειακή έκδοση

Photos: Οι πολλαπλοί φωτοϋποδοχείς φαίνεται να εξασφαλίζουν την επεξεργασία των διαφόρων μηκών κύματος της ακτινοβολίας στο επίπεδο του ματιού απαιτώντας έναν στοιχειώδη εγκέφαλο, σε αντίθεση με τον άνθρωπο που χρησιμοποιεί μόνο τρεις φωτοϋποδοχείς αλλά χρειάζεται έναν μεγαλύτερο και πιο πολύπλοκο εγκέφαλο για την επεξεργασία τους.

Science Τα πιο πολύπλοκα μάτια στον πλανήτη

Η γαρίδα Mantis είναι ίσως από τα πιο περίεργα είδη γαρίδας που μπορείτε να συναντήσετε, τουλάχιστον σε ότι αφορά το οπτικό της σύστημα. Τα δύο της μάτια αποτελούνται από περίπου 10.000 ομματίδια το καθένα και έχουν τέτοια δομή ώστε κάθε μάτι ξεχωριστά να έχει αντίληψη βάθους και κίνησης. Η αντίληψη αυτή δεν μοιάζει καθόλου με αυτή που λαμβάνουμε μέσω της διόφθαλμης όρασης μας αλλά είναι αντίστοιχη μιας τριόφθαλμης όρασης εάν φανταστούμε ότι θα μπορούσαμε να διαθέτουμε ένα τρίτο μάτι. Διαθέτει 16 είδη φωτοϋποδοχέων, έναντι 3 ειδών που έχει το ανθρώπινο μάτι, με αποτέλεσμα να είναι σε θέση να δει μεγαλύτερο φάσμα ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και πολωμένου φωτός συμπεριλαμβανομένης της UV. Εντύπωση προκαλεί στους επιστήμονες το γεγονός ότι χρησιμοποιεί 4 είδη από αυτά ως φίλτρα τα οποία τελικά επιλέγουν ποια μήκη κύματος θα επεξεργαστούν από τους υπόλοιπους φωτοϋποδοχείς. Τα οφέλη είναι πολλαπλά και ίσως όχι ακόμα επαρκώς κατανοητά. Το σύστημα πάντως τριόφθαλμης όραση που διαθέτει κάθε μάτι και η δυνατότητα να κινείται κάθε μάτι ανεξάρτητα από το άλλο δίνει πλεονέκτημα στο κυνήγι και τον εντοπισμό τροφής με μεγάλη επιτυχία. Επιπλέον, τα θηλυκά είναι γόνιμα μόνο σε συγκεκριμένες φάσεις της παλίρροιας οπότε η αναγνώριση της φάσης του φεγγαριού μέσω του πολωμένου φωτός δίνει σημαντική πληροφορία στα αρσενικά. Πρόσθετα, η πληροφόρηση περί του επιπέδου της παλίρροιας δίνει στην γαρίδα Mantis ενημέρωση για τα πιθανά θηράματα τους που πλησιάζουν στα ρηχά νερά. Μια πολύ πρόσφατη έρευνα από το University of Queensland αποκάλυψε θεαματικά ότι τα μάτια της γαρίδας Mantis είναι σε θέση να εντοπίσουν τα καρκινικά κύτταρα και την λειτουργία των νευρώνων καθώς το πολωμένο φως ανακλάται διαφορετικά στους παθολογικούς ιστούς απ’ ότι στους φυσιολογικούς. Αυτό θα πει λοιπόν «μάτι γαρίδα»…! 01.2015

Science Οι 500 αποχρώσεις του γκρι και… άλλα περίεργα που ίσως δεν γνωρίζατε.

Ο ανθρώπινος οφθαλμός μπορεί να ξεχωρίσει 500 αποχρώσεις του γκρι. Αυτή είναι ίσως μια από τις πολλές «άχρηστες» πλην όμως εντυπωσιακές πληροφορίες σχετικά με το οφθαλμικό σύστημα και την οπτική μας αντίληψη. Γνωρίζατε, για παράδειγμα, ότι είναι αδύνατο να φτερνιστείτε με τα μάτια ανοιχτά; Μπορεί να ακούγεται περίεργο αλλά πρόκειται για μια αντανακλαστική αντίδραση του οργανισμού. Τα βλέφαρα μας ανοιγοκλείνουν βέβαια μ’ έναν φυσικό τρόπο που δεν αντιλαμβανόμαστε περίπου 4,200,000 φορές μέσα σ’ έναν χρόνο. Ο ρυθμός των βλεφαρισμών βέβαια είναι μειωμένος όταν κοιτάζουμε την οθόνη του υπολογιστή μας για αρκετή ώρα. Αυτό ίσως αν συμβαίνει ασυναίσθητα επειδή η ανάγνωση μας στην οθόνη του υπολογιστή είναι κατά 25% πιο αργή από όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο. Μια δραστηριότητα που απαιτεί την συγκράτηση των βλεφάρων ανοιχτά είναι κατά το μακιγιάζ, γι’ αυτό άλλωστε και η πιο συνήθης αιτία τραυματισμού του κερατοειδή είναι από το βουρτσάκι της μάσκαρα. Παρόλο που χρόνο με τον χρόνο μεγαλώνουμε και το σώμα μας αλλάζει, ουσιαστικά τα μάτια μας έχουν σταθερό μέγεθος από την γέννηση μας και ζυγίζουν μόνο 28 γραμμάρια, σε αντίθεση με την μύτη και τα αυτιά μας που συνεχίζουν να αναπτύσσονται.

Επετειακή έκδοση

Όλα αυτά κάνουν τα μάτια μας πολύ μοναδικά και αξιοπρόσεχτα αλλά η αλήθεια είναι ότι κάποια μάτια είναι πιο ιδιαίτερα. Τα πράσινα ή τα γαλάζια μάτια πάντα τραβάνε την προσοχή, κάτι που δεν συνέβαινε πριν από 6000 – 10000 χρόνια πριν καθώς οι ερευνητές αναφέρουν ότι τότε όλοι οι άνθρωποι είχαν καφέ μάτια. Φυσικά υπάρχουν ακόμα πιο ιδιαίτερα μάτια… Περίπου 6 στους 1000 ανθρώπους έχουν μια φυσιολογική ετεροχρωμία της ίριδας εμφανίζοντας διαφορετικό χρώμα στο δεξί απ’ ότι στο αριστερό τους μάτι. 07.2015

Επετειακή έκδοση

Sience Μάτια όχι για να βλέπεις… αλλά για να σε βλέπουν!

Πολλές φορές θα θέλαμε να έχουμε μάτια ακόμα και στην πλάτη για να βλέπουμε τι γίνεται γύρω μας. Όταν όμως αυτό είναι αδύνατο τότε απλά χρειαζόμαστε κάποια εξτρά «μάτια» μόνο και μόνο για να τα βλέπουν οι υπόλοιποι. Η αίσθηση ενός έντονου βλέμματος μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά απέναντι σ’ έναν εχθρό που απειλεί τη ζωή μας. Αυτός είναι πιθανότατα ο λόγος για τον οποίο πολλά ζώα φέρουν στο δέρμα τους στίγματα, τρίχωμα ή σχέδια που παραπέμπουν σε ένα ή περισσότερα ζεύγη ματιών τα οποία φαίνεται να παρακολουθούν τον δυνητικό εχθρό ενώ εκείνος καραδοκεί… Κάποια είδη πεταλούδων και σκόρων φέρουν στα φτερά τους κυκλικά σχέδια τα οποία παραπέμπουν σε δύο έντονα μάτια, κρατώντας έτσι μακριά τους επίδοξους κυνηγούς τους. Άλλα είδη του ζωικού βασιλείου φαίνεται όμως να χρησιμοποιούν αυτά τα ψεύτικα μάτια για λόγους επικοινωνίας ή πρόσκλησης συντρόφου. Η λεοπάρδαλη, για παράδειγμα, φέρει στο πίσω μέρος των αυτιών της κάποια τέτοια «μάτια» τα οποία φαίνεται να έχουν σαν ρόλο την επικοινωνία με τα μικρά τους

που ακολουθούν πίσω τους, μεταδίδοντας πληροφορίες για την ψυχική τους κατάσταση (φόβο, ενθουσιασμό, ασφάλεια, κ.α.). Κάποια ψάρια όπως τα foureye butterflyfish, έχουν ζωγραφιστά απ’ την φύση μάτια στην περιοχή της ουράς τους. Πολλές φορές μάλιστα τα πραγματικά τους μάτια αποτελούν συνέχεια μιας πλατιάς μαύρης λωρίδας στο δέρμα τους, τα οποία ουσιαστικά τα κάνει να χάνονται στην συνολική εικόνα. Με τον τρόπο αυτό δίνουν ψευδή θέση στον εχθρό, ο οποίος σε περίπτωση επίθεσης θα επιφέρει τραύμα στην ουρά και όχι στο κεφάλι του ψαριού σώζοντας την ζωή του. Επιπλέον, όταν το ψάρι είναι ακίνητο, τα ψεύτικα αυτά μάτια δίνουν λάθος αίσθηση κατεύθυνσης ως προς την αναμενόμενη κίνησή τους, ενισχύοντας έτσι την αστοχία του εχθρού. Τα μάτια είναι ο καθρέφτης της ψυχής και της υγείας, ακόμα κι αν αυτό αφορά τα περίτεχνα εικαστικά μάτια που σκαρφίστηκε η φύση! 02.2016

Επετειακή έκδοση

Product

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το μέλλον προβλέπεται συναρπαστικό για όλους

Επετειακή έκδοση

μας!

Product Η τεχνολογία Wavefront σε οφθαλμικούς φακούς

Εδώ και χρόνια η διαθλαστική χειρουργική χρησιμοποιεί την τεχνολογία wavefront, προκειμένου να επιτύχει ακρίβεια στις επεμβάσεις της. Σειρά τώρα έχει και ο χώρος της οπτικής. Ο πρώτος πολυεστιακός φακός που ενσωματώνει την τεχνολογία αυτή κατασκευάστηκε από την Essilor και ονομάζεται Varilux Physio. Με την βοήθεια ενός νέου λογισμικού, ελέγχεται το μέτωπο του οπτικού κύματος (wavefront) σε χίλια διαφορετικά σημεία του φακού. Κατ’ επέκταση γίνονται γνωστές στον κατασκευαστή όλες οι πιθανές εκτροπές και το μέγεθός τους. Το επόμενο βήμα έχει να κάνει με την κατασκευή ενός φακού που θα εξαλείφει πλέον τις εκτροπές αυτές. Για την επίτευξη ενός τέτοιου στόχου χρησιμοποιείται μια νέα τεχνολογία που επιτρέπει ακρίβεια κατασκευής της επιφάνειας του φακού κατά 0,1 μm. Αγγίζοντας πλέον την ακρίβεια ενός laser μπορούν να ελεγχθούν ακόμα και οι εκτροπές υψηλής τάξης, όπως το σφάλμα κόμης. Για πρώτη φορά λοιπόν κυκλοφορεί στην αγορά ένας φακός που διορθώνει τις εκτροπές που δημιουργούνται από την πολυεστιακότητα του ίδιου του φακού. Τα πλεονεκτήματα είναι σαφή στον διοπτροφόρο ο οποίος βιώνει πλέον όραση υψηλής ευκρίνειας για μακριά, και βελτιωμένη ευαισθησία αντίθεσης. Τα δύο αυτά χαρακτηριστικά έχουν άμεση χρηστικότητα

στο μειωμένης front Management System και τροποποιείται όπου κρίνεται σκόπιμο. Οι αλλαγές αυτές στην κοντινή όραση επιτρέπουν φυσική στάση σώματος και άνεση κατά την ανάγνωση. Ο συνολικότερος έλεγχος των εκτροπών με τις νέες αυτές τεχνολογίες κάνει ευκολότερη την προσαρμογή των πρεσβυώπων. Το νέο πολυεστιακό Varilux Physio διατίθεται σε ποικιλία δεικτών διάθλασης γεγονός που διευκολύνει ιδιαίτερα τους χρήστες Η/Υ. Αυτό επιτυγχάνεται στρέφοντας την διεύθυνση των αστιγματικών εκτροπών σε όσο το δυνατόν πιο κάθε τους άξονες, στους οποίους το ανθρώπινο μάτι εστιάζει πιο εύκολα. Τέλος, η κοντινή εστία κατασκευάζεται διευρυμένη όχι μόνο οριζόντια αλλά και κάθετα. Η σταθεροποιημένη οπτική απόδοση ελέγχεται με το Wave επιτρέποντας έτσι την κατασκευή του σε κάθε αμετρωπία και φέρει την επίστρωση Crizal Alize. Με την τεχνολογία αυτή είναι ξεκάθαρο ότι ανοίγουν νέοι ορίζοντες. Το επόμενο βήμα θα είναι πιθανόν η διεύρυνση των προϊόντων που χρησιμοποιούν τεχνολογία wavefront. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το μέλλον προβλέπεται συναρπαστικό για όλους μας! 04.2007

Product Η επανάσταση των προσωπικών πολυεστιακών Η τεχνολογία των πολυεστιακών γυαλιών αναπτύσσεται δυναμικά και ιδιαίτερα γρήγορα. Στόχος όλων των κατασκευαστών δεν είναι άλλος από το να επιτύχουν την μέγιστη δυνατή οπτική απόδοση και άνεση με τους λιγότερους συμβιβασμούς. Με γνώμονα αυτές τις παραμέτρους η Essilor σχεδιάζει και κατασκευάζει τους νέους πολυεστιακούς φακούς Varilux Ipseo οι οποίοι είναι απόλυτα εξατομικευμένοι. Αυτό σημαίνει πως κάθε φακός κατασκευάζεται για τις ιδιαιτερότητες και τα μοναδικά οπτικά χαρακτηριστικά κάθε πρεσβύωπα ξεχωριστά. Κανένας φακός Varilux Ipseo δεν είναι ίδιος με κάποιον άλλο. Η εξατομίκευση επιτυγχάνεται με την μέτρηση της οφθαλμοκινητικής συμπεριφοράς του κάθε διοπτροφόρου. Μετά από πολυετή έρευνα η Essilor διαπίστωσε ότι κάθε άνθρωπος έχει μια μοναδική συμπεριφορά παρακολούθησης του περιβάλλοντός του. Υπάρχουν άνθρωποι που κινούν κυρίως τα μάτια τους προκειμένου να παρακολουθούν το περιβάλλον τους (eye movers) αλλά υπάρχουν και άλλοι που κινούν κυρίως το κεφάλι τους

(head movers) για να επιτύχουν τον ίδιο σκοπό. Οι περισσότεροι άνθρωποι συνδυάζουν τις δύο αυτές συμπεριφορές κινώντας κατά ένα ποσοστό το κεφάλι τους και κατά ένα ποσοστό τα μάτια τους. Ο τρόπος αυτός είναι μοναδικός για κάθε άνθρωπο και παρουσιάζει μικρές διακυμάνσεις ανάλογα με την δραστηριότητα που καλείται να παρακολουθήσει.

Η Essilor ανέπτυξε ένα μηχάνημα καταγραφής αυτής της συμπεριφοράς (Vision Print System), το οποίο μας δίνει δύο πρόσθετες κατασκευαστικές παραμέτρους. Η πρώτη υποδηλώνει το ποσοστό κίνησης κεφαλής ματιών, ενώ η δεύτερη αποτελεί το δείκτη σταθερότητας της συμπεριφοράς που καταγράφεται. Στη συνέχεια οι παράμετροι αυτές δίνονται μαζί με τους βαθμούς της συνταγής στην κατασκευά-

στρια εταιρεία. Με την βοήθεια εξελιγμένων λογισμικών μπορεί να σχεδιαστεί ένας πολυεστιακός φακός με εξιδανικευμένα οπτικά πεδία και προσαρμοσμένη κατανομή των αστιγματικών εκτροπών για κάθε πρεσβύωπα ξεχωριστά. Ο φακός αυτός θα είναι βασισμένος στον τρόπο με τον οποίο ο συγκεκριμένος άνθρωπος κινείται και λειτουργεί. Παράλληλα ο φακός ενσωματώνει όλη την τεχνογνωσία wavefront που εφαρμόζεται στο επιτυχημένο Varilux Physio. Στα πλεονεκτήματα των νέων αυτών πολυεστιακών αξίζει να σημειωθούν η χαρακτηριστικά άμεση και άνετη εξοικείωση όπως και η μέγιστη οπτική απόδοση ακόμα και σε παραδοσιακά «δύσκολες» συνταγές, όπως είναι οι υψηλοί αστιγματισμοί. Τα νέα πολυεστιακά Varilux Ipseo διατίθενται σε περιορισμένο αριθμό οπτικών επιχειρήσεων καθώς η κατασκευάστρια εταιρεία προμηθεύει κάθε χώρα σταδιακά με συστήματα Vision Print System. 01.2008

Crizal Forte: Επίστρωση πολλαπλών δυνατοτήτων Πολλές φορές παρασυρόμενοι από τις εξελίξεις συζητάμε αποκλειστικά για τους σχεδιασμούς των φακών παραβλέποντας ένα τεράστιο κομμάτι της τεχνολογίας τους. Οι επιστρώσεις ενός φακού είναι το στοιχείο εκείνο που οριοθετεί την ποιότητά του. Η τεχνολογία των επιστρώσεων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο κάθε κατασκευάστριας εταιρείας κρύβοντας ένα τεράστιο υπόβαθρο της σύγχρονης χημείας και μηχανικής.

Επετειακή έκδοση

Σκοπός των επιστρώσεων είναι η μέγιστη οπτική απόδοση του φακού αλλά και η προστασία του από το περιβάλλον. Ο πρώτος σκοπός επιτυγχάνεται μέσω των αντιανακλαστικών επιστρώσεων (AR) ενώ ο δεύτερος μέσω των αντιχαρακτικών, υδρόφοβων και λιπόφοβων στρωμάτων. Η Essilor παρουσιάζει την νέα της επίστρωση Crizal Forte η οποία συγκεντρώνει μοναδικά χαρακτηριστικά. Η πρώτη και σημαντικότερη βελτίωση αφορά τις ιδιότητες της αντιχάραξης. 34

Πολλοί πιστεύουν ότι η ιδιότητα αυτή προκύπτει μόνο με βάση την επίστρωση σκλήρυνσης. Αυτό δεν είναι αλήθεια καθώς γνωρίζουμε ότι η ανθεκτικότητα στις χαράξεις μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά εάν καταφέρουμε να «συμπιέσουμε» τις υπερκείμενες αντιανακλαστικές επιστρώσεις δημιουργώντας ένα συμπαγές σύνολο. Το πρόβλημα με αυτή την προσέγγιση ήταν ανέκαθεν η ανθεκτικότητα η οποία μειώνεται, κάνοντας την επίστρωση εύθραυστη, επειδή υπάρχει μεγάλη μηχανική διαφορά μεταξύ της αντιχαρακτικής και της αντιανακλαστικής επίστρωσης. Το πρόβλημα αυτό λύθηκε με την παρεμβολή μιας ενδιάμεσης επίστρωσης (SR booster) η οποία λειτουργεί ως «αμορτισέρ» εξομαλύνοντας σταδιακά την σκληρότητα ανάμεσα τους. Το τελικό αποτέλεσμα είναι απόλυτα ικανοποιητικό καθώς η επίστρωση παρέχει αντίσταση στις χαράξεις δύο φορές ισχυρότερη από την υπάρχουσα Crizal Alize, προσομοιάζοντας αυτή του κρυστάλλου.

Το δεύτερο χαρακτηριστικό της νέας επίστρωσης Crizal Forte αφορά την υδρόφοβη και λιπόφοβη δραστικότητα. Με μια νέα επεξεργασία (HSD) τα μόρια της εξώτερης επίστρωσης συμπυκνώνονται δημιουργώντας μεγάλη ομοιογένεια στην επιφάνεια. Έτσι, οι ρύποι και το νερό δεν κολλάνε αλλά παρασύρονται εύκολα. Πρόσθετα η αντιστατικότητα απωθεί τα σωματίδια σκόνης διατηρώντας την καθαρότητα του φακού για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Όσο αφορά την αντιανακλαστική επίστρωση, εκεί η Essilor έχει προβάδισμα λόγω της μεγάλης εμπειρίας της καταφέρνοντας να βελτιστοποιήσει τον αριθμό των επιπέδων επιτυγχάνοντας μειωμένη ανακλαστικότητα κατά 30% σε σύγκριση με την επίστρωση Crizal Alize. Η Essilor με τη νέα επίστρωση Crizal Forte σφραγίζει την αγοραστική αξία των φακών της και οδηγεί τις επιδόσεις των οφθαλμικών φακών σε μια νέα εποχή. 10.2009

Η Essilor παρουσιάζει την νέα της επίστρωση Crizal Forte η οποία συγκεντρώνει μοναδικά χαρακτηριστικά.

Μέχρι σήμερα περισσότερα από 100.000.000 ζεύγη φακών Varilux Comfort έχουν πουληθεί

Επετειακή έκδοση

παγκοσμίως

Product Varilux Comfort New Edition

Έχουν περάσει 17 ολόκληρα χρόνια από την εμφάνιση του πιο εμπορικού, σε παγκόσμια κλίμακα, πολυεστιακού φακού Varilux Comfort. Έχουν αναπτυχθεί δεκάδες σχεδιασμοί από τότε και νέες τεχνολογίες έχουν προσαρτηθεί σε πληθώρα φακών. Το γεγονός όμως παραμένει αναλλοίωτο. Ο φακός Varilux Comfort παραμένει πρώτος στις προτιμήσεις τόσο των οπτικών όσο και των καταναλωτών. Το μυστικό της επιτυχίας του είναι άριστα αποτυπωμένο στον σχεδιασμό του ο οποίος σέβεται την φυσική στάση σώματος και τα λειτουργικά πεδία που χρειάζεται ένας φακός για να λειτουργήσει αρμονικά. Για το λόγο αυτό η Essilor ανανέωσε την κατοχύρωση του σχεδιασμού για τα επόμενα τουλάχιστον 10 χρόνια. Όπως είναι φυσικό μια τέτοια ανανέωση συνοδεύεται και από αναβαθμίσεις. Έτσι, η Essilor παρουσιάζει σήμερα την εξέλιξη της πιο πετυχημένης ιστορίας στο προσκήνιο των πολυεστιακών φακών, τον φακό Varilux Comfort New Edition. Το τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης της Essilor μελετά χρόνια τώρα την στάση σώματος των διοπτροφόρων και με την βοήθεια του Total Comfort System, το οποίο χρησιμοποιεί σύγχρονες μεθόδους καταγραφής, κατέληξε σε χρήσιμα συμπεράσματα που μπορούν να κάνουν τους πολυεστιακούς φακούς πιο άνετους από ποτέ. Ο νέος σχεδιασμός του Varilux Comfort New Edition στηρίζεται στην επί χρόνια δοκιμασμένη συνταγή του γνωστού σε όλους Varilux Comfort αλλά ενσωματώ-

νει και χρησιμοποιεί νέα χαρακτηριστικά τα οποία δίνουν μεγαλύτερη άνεση κυρίως στην μεσαία και κοντινή απόσταση. Σε αυτές τις αποστάσεις οι σημερινοί πρεσβύωπες έχουν τις μεγαλύτερες απαιτήσεις όρασης αφού ο σύγχρονος τρόπος ζωής επιβάλει ευκρινή όραση μπροστά από οθόνες και ηλεκτρονικές συσκευές. Το ελάχιστο ύψος μονταρίσματος του φακού είναι 17 mm και η κατασκευή του φακού γίνεται εξολοκλήρου με τεχνολογία Digital Surfacing. Θυμίζουμε ότι η εταιρεία Βαϊράμογλου έχει επενδύσει ένα μεγάλο ποσό προκειμένου να εξασφαλίσει την κατασκευή μιας μεγάλης γκάμας προϊόντων Digital Surfacing στην Ελλάδα. Ο νέος φακός Varilux Comfort New Edition πέρασε πολλούς ελέγχους μεταξύ των οποίων και δοκιμή σε 1500 πραγματικούς διοπτροφόρους. Τα αποτελέσματα της δοκιμής έδειξαν ξεκάθαρα τα πλεονεκτήματα του νέου σχεδιασμού καθώς το 95% ανέφερε ότι διατηρεί μια ιδιαίτερα ξεκούραστη θέση κεφαλής κατά την ανάγνωση ενώ το 84% δήλωσε φυσική και άνετη στάση σώματος συνολικότερα σε μεγάλο αριθμό δραστηριοτήτων. Μέχρι σήμερα περισσότερα από 100.000.000 ζεύγη φακών Varilux Comfort έχουν πουληθεί παγκοσμίως και μόνο η φαντασία μας μπορεί ίσως να σκιαγραφήσει τη συνέχεια της πορείας μέσα από την εφαρμογή του νέου Varilux Comfort New Edition. 09.2010

Product Transitions Xtractive: Προστασία & άνεση Για πολλά χρόνια τόσο οι επαγγελματίες στον χώρο της οπτικής φροντίδας όσο και οι διοπτροφόροι θεωρούσαν τους φωτοχρωμικούς φακούς ως εναλλακτική λύση έναντι των γυαλιών ηλίου. Η Transitions εδώ και χρόνια αλλάζει τη νοοτροπία τοποθετώντας τη φωτοχρωμικότητα στο σωστό πλαίσιο. Οι φακοί Transitions δεν αποτελούν λύση αντί των γυαλιών ηλίου αλλά προτεινόμενη λύση των γυαλιών οράσεως. Με αυτή τη λογική η εταιρεία διευρύνει τις δυνατότητες των προϊόντων της με βάση τις ανάγκες των διοπτροφόρων.

Επετειακή έκδοση

Το πιο νέο τεχνολογικά μέλος της οικογένειας Transitions ονομάζεται XTRActive και συγκεντρώνει κάποια πολύ ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά. Η πιο πρόσφατη μέχρι σήμερα γενιά Transitions VI επιτύγχανε χρωματισμό μεγάλου βαθμού σκουρότητας ο οποίος όμως μειώνεται όταν στο περιβάλλον επικρατούν αυξημένες θερμοκρασίες. Για παράδειγμα η σκουρότητα τους στους 35° C πέφτει από το 78% στο 73%, ενώ ο νέος φακός XTRActive διατηρεί τη σκουρότητα στο 80%. Ο ίδιος φακός έχει άλλο ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό. Διατηρεί μεγάλος μέρος της σκουρότητάς του μέσα στο αυτοκίνητο παρά το γεγονός ότι εκτίθεται σε ελάχιστη U.V. Το ποσοστό σκουρότητας σε αυτή τη περίπτωση αγγίζει το 50%, διπλάσιο δηλαδή συγκριτικά με την προηγούμενη γενιά Transitions VI. Ο φακός XTRActive δεν αποχρωματίζεται ποτέ τελείως ακόμα και σε κλειστούς χώρους, διατηρώντας μια ελαφρά απόχρωση της τάξης του 10%. Το ποσοστό αυτό δεν γίνεται αντιληπτό αισθητικά από τους γύρω και το σημαντικότερο είναι ότι δεν μειώνει την διακριτική ικανότητα τηρώντας τα διεθνή standard ασφαλείας για

την νυχτερινή οδήγηση. Τα συγκεντρωτικά χαρακτηριστικά επομένως του νέου φακού επιτρέπουν υψηλή σκουρότητα σε έντονη ηλιοφάνεια ακόμα και σε υψηλές θερμοκρασίες, ελαφρά σκουρότητα εντός αυτοκινήτου και αμυδρή σκουρότητα σε εσωτερικούς χώρους. Η νέα γενιά Transitions XTRActive δεν έρχεται για να αντικαταστήσει την γενιά Transitions VI αλλά να συμπληρώσει την γκάμα δυνατοτήτων προστασίας από την ηλιακή ακτινοβολία καλύπτοντας ανάγκες που μέχρι σήμερα παρέμεναν ακάλυπτες. Η προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία είναι φυσικά 100% τόσο στο φάσμα της U.V.A. όσο και στο φάσμα της U.V.B. Οι αποχρώσεις έχουν επιλεγεί με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετούν στην μείωση του θάμβους και να ενισχύουν το contrast σε πλήθως περιβαλλοντικών αλλαγών. Η συνεχής διαμόρφωση της σκουρότητας ανάλογα με την επικρατούσα φωτεινότητα προσφέρουν μεγάλη άνεση στον διοπτροφόρο καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Η αίσθηση της οπτικής κόπωσης μειώνεται και οι φωτοευαίσθητοι χρήστες απολαμβάνουν άνετα επίπεδα όρασης χωρίς να υπόκεινται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό σκουρότητας από τα αναγκαία επίπεδα. Οι φακοί διατίθενται από την Essilor με επιστρώσεις Crizal Forte και στην χώρα μας θα είναι διαθέσιμοι από αρχές Ιουλίου. Η χρήση τους σε χώρες που λούζονται από ηλιακό φως όπως η δική μας, αναμένεται να αποτελέσει σημαντική επιλογή για τους διοπτροφόρους. 05.2011

Η Transitions εδώ και χρόνια αλλάζει τη νοοτροπία τοποθετώντας τη φωτοχρωμικότητα στο σωστό πλαίσιο.

Οι πολυεστιακοί φακοί Varilux Ipseo κατασκευάζονται εξολοκλήρου με ψηφιακή τεχνολοΕπετειακή έκδοση

γία Advanced Digital Surfacing

Product Varilux S Η (S)uper πολυεστιακή δύναμη! Είναι δεδομένο ότι η οπτική τεχνολογία αγγίζει διαρκώς τα όρια της σε ότι αφορά τον σχεδιασμό και την κατασκευή των πολυεστιακών οφθαλμικών φακών. Το μυστικό της επιτυχίας φαίνεται να κρύβεται όμως στην ίδια την φυσιολογία του ανθρώπινου διόφθαλμου οπτικού συστήματος και την νευρωνική επεξεργασία της όρασης. Αυτό έγινε νωρίς αντιληπτό από τις ερευνητικές ομάδες της Essilor οι οποίες αναζητούν την λύση σε όσα έχει να μας διδάξει η ίδια η φύση. Πρόσφατα η Essilor ανακοίνωσε την νέα σειρά πολυεστικών Varilux S Series η οποία στηρίζεται σε 11 νέες πατέντες οι οποίες εξασφαλίζουν ιδανική διόφθαλμη συνεργασία. Εδώ και χρόνια η Essilor είχε διαπιστώσει ότι η αίσθηση κυματισμού που βιώνουν οι πρεσβύωπες χρήστες των πο-

λυεστιακών γυαλιών οφείλεται στις διαφορετικές εκτροπές που λαμβάνει κάθε μάτι ξεχωριστά κοιτάζοντας μέσα από διαφορετικές περιοχές των φακών. Παρά όμως την βελτιωμένη απόδοση των ασύμμετρων σχεδιασμών, έτσι ώστε για παράδειγμα η κροταφική πλευρά του ενός φακού να προσομοιάζει την οπτική συμπεριφορά της ρινικής πλευράς του άλλου φακού, τα προβλήματα παρέμεναν καθώς οι βαθμοί ανάμεσα στα δύο μάτια σπάνια είναι ίδιοι. Επομένως και οι παραγόμενες εκτροπές σπάνια μπορεί να είναι παρόμοιες ανάμεσα στα δύο μάτια. Για πρώτη φορά λοιπόν η Essilor καταφέρνει να σχεδιάζει κάθε φακό όχι ως μονάδα, αλλά ως ζεύγος λαμβάνοντας υπόψη τη διάθλαση και τις παραμέτρους και των δύο ματιών, ακόμα και αν δεν πρόκειται να κατασκευαστεί ο ένας εκ των δύο φακών. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων ποια θα είναι η συμπεριφορά του πολυεστιακού φακού στη συνεργασία των δύο ματιών και κατ’ επέκταση τι χρειάζεται να τροποποιηθεί ώστε αν εξασφαλιστεί η καλύτερη δυνατή διόφθαλμη συνεργασία. Αποτέλεσμα αυτής της ομαλής διόφθαλμης συνεργασίας είναι η μέγιστη ελαχιστοποίηση της αίσθησης κυματισμού αλλά και η καλύτερη δυνατή διεύρυνση των διόφθαλμων λειτουργικών

πεδίων σε οποιαδήποτε ζώνη όρασης, τόσο για μακριά όσο και για τις μεσαίες και κοντινές αποστάσεις. Η νέα αυτή σχεδιαστική φιλοσοφία η οποία φέρει τον τίτλο Syn-chroneyes αναδεικνύεται μέσα από την κατάλληλη κατασκευαστική διαδικασία. Η είσοδος της τεχνολογίας Nanoptix επιτρέπει την διαχείρηση των επιφανειών του φακού σαν να ήταν πολυάριθμα οπτικά μικροσυστήματα, το καθένα με την διαφορετικότητα και τα χαρακτηριστικά του, δίνοντας έτσι νέο χαρακτήρα στην εξατομίκευση της παραγωγής. Μιλώντας για εξατομίκευση η Essilor προχώρησε παράλληλα στην δημιουργία του πολυεστιακού Varilux S 4D, στο οποίο λαμβάνεται υπόψη άλλη μία σημαντική λειτουργική παράμετρος. Αυτή του υπερέχοντος οφθαλμού στον οποίο κατασκευαστικά δίνονται κάποια πλεονεκτήματα. Επειδή όμως ο φακός αυτός αποτελεί από μόνος του ένα τεράστιο κεφάλαιο αναφοράς θα επανέλθουμε στο επόμενο τεύχος προκειμένου να αναπτύξουμε την φιλοσοφία του και την τεχνολογία που παρέχει. 01.2013

Biomedics Evolution

Η Ocular Science έχει παράδοση στην κατασκευή ποιοτικών φακών επαφής αλλά η υψηλή της θέση στην προτίμηση των καταναλωτών και των εφαρμοστών δεν της επέτρεψε ποτέ να εφησυχάσει. Αντίθετα, η εταιρεία αναζητά διαρκώς τρόπους που θα προσφέρουν μεγαλύτερη ικανοποίηση στους χρήστες φακών επαφής και τις διαρκώς μεταβλητές τους ανάγκες, επιφέροντας προϊοντικές αλλαγές μόνο όταν είναι απαραίτητο. Οι φακοί Biomedics 55 Evolution είναι μηνιαίας αντικατάστασης και αποτελούν την τελευταία κατασκευαστική προσέγγιση της Ocular Sience πριν την ενσωμάτωσή της στο group της Cooper Vision. Ο ασφαιρικός τους σχεδιασμός επιτρέπει ακριβή εστίαση των ειδώλων, μειώνοντας τις περιφερειακές εκτροπές, ενώ ο ελλειπτικός σχεδιασμός των άκρων του φακού δίνουν τη δυνατότητα να γλιστράει κυριολεκτικά κάτω από τα βλέφαρα μειώνοντας έτσι την μηχανική τριβή και τον ερεθισμό που εμφανίζεται κατά τη συχνή χρήση ή την περιορισμένη ποσότητα δακρύων. Κατασκευασμένοι από υλικό Ocufilcon D παρέχουν 55% υδροφιλία και μεγάλη ανθεκτικότητα στις μηχανικές καταπονήσεις και τα σκισίματα. Διατίθενται σε διοπτρίες από +8.00 έως -10.00, σε δύο καμπυλότητες για τους μύωπες (8.60 και 8.90) και μια για τους υπερμέτρωπες (8.80). 05.2012

Πλήρης προστασία από την U.V. με δείκτη E-SPF 25 και 20% αποκοπή του

Επετειακή έκδοση

μπλε-μωβ φάσματος

Product Crizal Prevencia: To «μπλε» φως και η αντιμετώπισή του Όταν αναφερόμαστε στις βλαβερές συνέπειες του φωτός, το μυαλό μας πάει συνήθως στο φάσμα της υπεριώδους ακτινοβολίας. Όντως η ακτινοβολία U.V. είναι αποδεδειγμένα βλαβερή για τους οφθαλμικούς ιστούς και την όραση. Τα τελευταία χρόνια όμως ολοένα και περισσότερες μελέτες υποδεικνύουν την αρνητική επίδραση ενός μέρους του ορατού φάσματος, το οποίο γειτονεύει με την υπεριώδη ακτινοβολία. Πρόκειται για το εύρος του ορατού φωτός που κυμαίνεται από τα 380 - 500 nm και ουσιαστικά αφορά αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως μπλε φως. Η ενέργεια που φέρει το μπλε φως είναι σχεδόν διπλάσια από εκείνη που φέρει το ερυθρό φως στην άλλη άκρη του ορατού φάσματος. Για το λόγο αυτό οι έρευνες έχουν δείξει την έκθεση στο μπλε φως ως συνυπεύθυνη παράμετρο για την ανάπτυξη παθολογίας όπως αυτή που χαρακτηρίζει την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας. Αυτό σημαίνει ότι εκτός από την υπεριώδη ακτινοβολία θα πρέπει να προστατευόμαστε σημαντικά και από το μπλε φάσμα, τόσο σε εξωτερικούς όσο και σε εσωτερικούς χώρους. Η αρχική ιδέα των φίλτρων πλήρους αποκοπής (Blue Blockers) δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, όχι γιατί δεν κατάφερνε να αποκόψει το μπλε φως, αλλά γιατί δημιουργούσε άλλα προβλήματα στερώντας απ’ τον οργανισμό την ευεργετική πλευρά του φάσματος. Ο αμφιβληστροειδής μας είναι εξοπλισμένος με έναν τύπο φωτοϋποδοχέων που δεν σχετίζονται με την οπτική επεξεργασία της πληροφορίας αλλά με την ενεργοποίηση περιοχών του υποθάλαμου. Η ενεργοποίηση αυτή λαμβάνει χώρα με την έκθεση στο μπλε φως και η αποστέρηση μπορεί να δημιουργήσει πληθώρα δυσλειτουργιών στον οργανισμό όπως: ψυχοκινητικές δυσλειτουργίες, προ-

βλήματα μνήμης, μεταβολικές επιδράσεις, κατάθλιψη, απορρύθμιση του βιολογικού ρολογιού, γνωσιακές δυσκολίες, καρδιαγγειακές δυσλειτουργίες, προβλήματα πεπτικού, κ.α. Επομένως χρειαζόμαστε προστασία από το μπλε φως αλλά σε καμία περίπτωση πλήρη αποκοπή του καθώς αυτό δημιουργεί ποικίλα άλλα προβλήματα υγείας. Το πρόβλημα δε, αναμένεται να γίνει σταδιακά σοβαρότερο με την ολοένα και περισσότερη χρήση φωτιστικών πηγών LED, οι οποίες παράγουν μεγάλα ποσά ενέργειας στο φάσμα του μπλε φωτός. Για το λόγο αυτό η Essilor δημιούργησε μια νέα επίστρωση. Η επίστρωση Crizal Prevencia έχει όλες τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά της επίστρωσης Crizal Forte UV, με το πρόσθετο χαρακτηριστικό ότι κόβει ποσοστιαία και ανάλογα με το μήκος κύματος σημαντικό μέρος του μπλε φωτός έτσι ώστε να περιορίζει την έκθεση στην ακτινοβολία αυτή χωρίς να στερεί όμως από τον οργανισμό την απαραίτητη ποσότητα ώστε να λειτουργεί φυσιολογικά. Επιπλέον, η επίστρωση αυτή επιτρέπει στον φακό να παραμένει διάφανος και διαυγής χωρίς να υπάρχει ανάγκη χρωματισμού της ύλης του. Το τελικό αποτέλεσμα είναι πλήρης προστασία από την U.V. με δείκτη E-SPF 25 και 20% αποκοπή του μπλε-μωβ φάσματος επιτρέποντας ταυτόχρονα την διαπερατότητα στο 96% του γαλάζιου φάσματος έτσι ώστε ο οργανισμός να μην στερηθεί την ενεργοποίηση που χρειάζεται. Έρευνα που διεξήχθη in-vitro έδειξε 25% μείωση του ρυθμού κυτταρικής απόπτωσης. Η Crizal Prevencia θα είναι διαθέσιμη στη χώρα μας σύντομα, μέχρι τις αρχές της άνοιξης. 01.2014

Οι πολυεστιακοί φακοί Varilux Ipseo κατασκευάζονται εξολοκλήρου με ψηφιακή τεχνολοΕπετειακή έκδοση

γία Advanced Digital Surfacing

Product Varilux Ipseo: Η απόλυτη εξατομίκευση στους πολυεστιακούς φακούς Η προσαρμογή της όρασης των πρεσβυώπων στα πολυεστιακά γυαλιά και η εξοικείωση με την χρήση τους, είναι το νούμερο ένα πρόβλημα που απασχολεί τόσο τους σκεπτόμενους πελάτες όσο και τους οπτικούς. Αυτό όμως προκύπτει επειδή στεκόμαστε απέναντι στο πρόβλημα από μια λάθος προσέγγιση. Γιατί να πρέπει να προσαρμοστεί ο διοπτροφόρος στα γυαλιά του και όχι εκείνα σε αυτόν; Εάν προσεγγίσουμε επομένως την λύση από αυτή την προοπτική τότε έχουμε και την λύση στα χέρια μας! Οι πολυεστιακοί φακοί Varilux Ipseo κατασκευάζονται από την Essilor με βάση την συνήθη οπτική συμπεριφορά του κάθε διοπτροφόρου ξεχωριστά και με βάση τις παραμέτρους του σκελετού που εκείνος

έχει επιλέξει. Κάθε άνθρωπος έχει έναν μοναδικό τρόπο να κινεί τα μάτια του σε συνδυασμό με το κεφάλι του προκειμένου να παρατηρεί και να σαρώνει το οπτικό του πεδίο. Θεωρητικά, στην μια ακραία περίπτωση κάποιος μπορεί να κινεί μόνο τα μάτια του (eye mover) και στην άλλη ακραία περίπτωση κάποιος μπορεί να κινεί μόνο το κεφάλι του (head mover). Τα διαφορετικά αυτά προφίλ παρατήρησης έχουν ανάγκη από τελείως διαφορετικούς σχεδιασμούς πολυεστιακών. Στην πράξη όμως, όλοι μας χρησιμοποιούμε ποσοστιαία την κίνηση τόσο των ματιών όσο και της κεφαλής. Η μέτρηση αυτής της μοναδικής συμπεριφοράς για κάθε άνθρωπο ξεχωριστά μπορεί να μας δώσει τον αποδοτικότερο πολυεστιακό σχεδιασμό ο οποίος θα ταιριάξει «γάντι» στον συγκεκριμένο διοπτροφόρο. Ένα μοναδικό σύστημα μέτρησης, το Vision Print System, είναι σε θέση να μετρήσει την συμπεριφορά αυτή και να μας δώσει δύο βασικές ενδείξεις. Τον δείκτη συμπεριφοράς ο οποίος περιγράφει το ποσοστό κίνησης ματιών έναντι κίνησης της κεφαλής, και τον δείκτη σταθερότητας της συμπεριφοράς ο οποίος περιγράφει πόσο σταθερή ή κυμαινόμενη είναι η συμπεριφορά που μετρήθηκε. Με γνώμονα αυτές τις δύο παραμέτρους είμαστε σε θέση να σχεδιάσουμε έναν πολυεστιακό

φακό προσαρμοσμένο στις συνήθειες του διοπτροφόρου. Ένα πρόσθετο στοιχείο εξατομίκευσης είναι η μέτρηση των παραμέτρων εφαρμογής στον σκελετό που διάλεξε ο πελάτης. Μετρώντας την απόσταση vertex, την κλίση μετώπης και την παντοσκοπική γωνία, πρόσθετα της διακορικής και του ύψους για κάθε μάτι ξεχωριστά, μπορούμε να εξασφαλίσουμε την καλύτερη δυνατή οπτική απόδοση των πολυεστιακών φακών και την άνετη προσαρμογή τους. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα εγχάραξης των αρχικών του ονόματος του πελάτη με laser στην ύλη του υλικού υπογράφοντας έτσι την προσωπική προσέγγιση που ακολουθήθηκε για την κατασκευή των γυαλιών του. Οι πολυεστιακοί φακοί Varilux Ipseo κατασκευάζονται εξολοκλήρου με ψηφιακή τεχνολογία Advanced Digital Surfacing κι έχουν αποδείξει στην πράξη ότι απαιτούν ελάχιστο έως μηδενικό χρόνο προσαρμογής, ακόμα και σε αντικειμενικά δύσκολες συνταγές με εξαιρετικά επίπεδα άνεσης και καθαρότητας της όρασης. Ίσως οι επόμενες γενιές εξατομικευμένων πολυεστιακών να φτιάχνουν επιτέλους και καφέ… Ποιος ξέρει; 01.2015

Νέοι φακοί σε χρώμα πράσινου γραφίτη (G15) Η Essilor, πρωτοπόρος εταιρεία στην κατασκευή οφθαλμικών φακών παγκοσμίως, σε συνεργασία με την Transitions Optical, παρουσιάζει αποκλειστικά τους νέους φακούς Crizal® Transitions® SignatureTM VII σε χρώμα G15. Το μοναδικό αυτό προϊόν με κατοχυρωμένη πατέντα χρωματικής τεχνολογίας, αναπτύχθηκε μετά από επιστημονική έρευνα προσφέροντας ενισχυμένη χρωματική αντίληψη και αντίθεση, για ακόμη πιο φυσική όραση. Χρησιμοποιώντας μια αποκλειστική μέθοδο χρωματισμού οι νέοι φακοί σε χρώμα πράσινου γραφίτη (G15), αποδίδουν ρεαλιστικά την χρωματική απεικόνιση. Παράλληλα, διατηρούν όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που κάνουν την τεχνολογία Transitions να ξεχωρίζει. Οι νέοι φακοί ανταποκρίνονται ακόμη καλύτερα στις εναλλαγές φωτισμού, μειώνοντας το θάμβος και την κούραση των ματιών. Το νέο χρώμα έρχεται να προστεθεί στα διαθέσιμα χρώματα του γκρι και του καφέ που ήδη υπάρχουν στην αγορά. Οι φακοί Crizal® Transitions® SignatureTM σε χρώμα πράσινου γραφίτη διατίθενται αποκλειστικά από την Essilor και την ΒΑΪΡΑΜΟΓΛΟΥ Α.Β.Ε.Ε. 01.2015

Product Varilux Physio 2.0: Μεγιστοποιώντας τις δυνατότητες της οπτικής τεχνολογίας

Όταν το 2006 παρουσιάζαμε το Varilux Physio δίναμε έμφαση στους νέους ορίζοντες που ανοίγονται γύρω από τον σχεδιασμό των πολυεστιακών φακών. Η έμφαση αυτή δεν προέκυπτε μέσα από μια διαφημιστική διάθεση αλλά κυρίως μέσα από το γεγονός ότι για πρώτη φορά σχεδιάστηκε ένας οφθαλμικός φακός με βάση την κυματική οπτική. Η νέα αυτή προσέγγιση δεν άφηνε περιθώρια παρά μόνο για περαιτέρω ανάπτυξη της τεχνολογίας που μόλις είχε εφαρμοστεί. Η νέα γενιά πολυεστιακής τεχνολογίας wavefront οδηγεί την όραση υψηλής ευκρίνειας σε άλλα επίπεδα. Ο πολυεστιακός φακός Varilux Physio 2.0 θέτει σε εφαρμογή την πρακτική φύση του wavefront με έναν μοναδικό τρόπο.

μεγαλύτερης διαμέτρου απ’ ότι η κοντινή. Η ηλικία επίσης σχετίζεται με την κόρη παρουσιάζοντας μείωση της διαμέτρου της. Ακόμα όμως και το είδος της αμετρωπίας σχετίζεται με το προβαλλόμενο πεδίο του κορικού ανοίγματος στον φακό.

Ανατρέχοντας στην κυματική οπτική και την ανάλυση των εκτροπών είναι σημαντικό να θυμάστε ότι η επίδραση των αλλοιώσεων του μετώπου κύματος είναι πιο ισχυρή όσο μεγαλύτερη είναι η διάμετρος της κόρης του οφθαλμού. Ο σχεδιασμός που εφάρμοζε μέχρι σήμερα η Essilor στον φακό Varilux Physio είχε υπολογιστεί με γνώμονα τρεις διαμέτρους κόρης. Σήμερα ένα νέο υπολογιστικό μοντέλο οπτικής συμπεριφοράς εντοπίζει παραμέτρους οι οποίες σχετίζονται με τη διάμετρο της κόρης προκειμένου να μεγιστοποιήσει την απόδοση του σχεδιασμού. Για παράδειγμα, η μακρινή όραση λαμβάνει χώρα με κόρη

Το νέο υπολογιστικό μοντέλο της Essilor λειτουργεί με συμπεριφοριστικά δεδομένα και αποτελεί πρωτοπορία η οποία είναι βασισμένη σε 10έτη έρευνα και παίρνει σάρκα και οστά μέσα από την τεχνολογία Dual Digital Vision (DDV).

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι ένας σχεδιασμός δεν μπορεί παρά να ανταποκρίνεται ιδανικά σε μια και μόνο διάμετρο κόρης. Η καινοτομία που φέρει το Varilux Physio 2.0 είναι πρακτικά η αναγνώριση των παραμέτρων σε κάθε ζώνη όρασης, έτσι ώστε ο σχεδιασμός του φακού να τροποποιείται ως προς το άνοιγμα της κόρης, ανταποκρινόμενος ιδανικά για κάθε συνταγή ξεχωριστά.

Η όραση υψηλής ευκρίνειας παίρνει νέες διαστάσεις απόδοσης σε όλες τις πιθανές συνθήκες φωτισμού και αποστάσεις όρασης. Η ιδανική διόρθωση της πρεσβυωπίας με μοναδικό και εξατομικευμένο τρόπο και η απόδοση διευρυμένων δυνατοτήτων δεν είναι πλέον όνειρο αλλά ζωντανή πραγματικότητα.

05.2015

AntiFatigue

Το καλοκαίρι μπορεί να διαρκεί στη σκέψη μας, αλλά το διάβασμα, το γράψιμο και η δουλειά μπροστά από τις οθόνες υπολογιστών και tablet συνεχίζει αδιάκοπα για τους περισσότερους.

λες παθολογικές καταστάσεις με παρόμοια συμπτώματα. Ο φακός λειτουργεί ως μονοεστιακός ιδιαίτερης ασφαιρικότητας με σκοπό στο κατώτερο μέρος του να αποδίδει μια ελαφρά θετικότερη δύναμη.

Τα συμπτώματα κοπιωπίας τα οποία συνδυάζονται με τις κοντινές δραστηριότητες και κάνουν την εμφάνισή τους κυρίως μετά από πολύωρη χρήση της κοντινής όρασης, μπορούν να προληφθούν ή και να αντιμετωπιστούν με τους φακούς Anti-Fatigue της Essilor.

Με τον τρόπο αυτό η προσαρμοστική διαδικασία του οφθαλμικού συστήματος υποστηρίζεται με σκοπό την διατήρηση των αποθεμάτων της αλλά και των φυσιολογικών μικροδιακυμάνσεων που την χαρακτηρίζουν.

Επετειακή έκδοση

Βασική προϋπόθεση είναι μια πρόσφατη εξέταση με σκοπό τη διαφοροδιάγνωση των συμπτωμάτων, αποκλείοντας έτσι άλ05.2015

Ο φακός Anti-Fatigue διατίθεται σε ενήλικους μη πρεσβύωπες με οπτική κόπωση, για κάθε τύπου αμετρωπία αλλά και ως φακός plano για τους εμμέτρωπες.

Η καινοτομία που φέρει το Varilux Physio 2.0 είναι πρακτικά η αναγνώριση των παραμέτρων σε κάθε ζώνη όρασης

Product Από το Comfort στο Physio: Τα στοιχεία μιας αλλαγής Κάθε ευχαριστημένος διοπτροφόρος θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να αναβαθμίσει την ποιότητα όρασης που βιώνει, ανεξάρτητα από το πόσο ευχαριστημένος είναι ήδη με την οπτική του διόρθωση. Ίσως ένα από τα πιο κλασσικά παραδείγματα είναι εκείνο των πολυεστιακών γυαλιών Varilux Comfort. Ο σχεδιασμός τους έφερε μια πραγματική επανάσταση στο χώρο της διόρθωσης της πρεσβυωπίας και δεν είναι καθόλου τυχαίο που διατηρεί την πρωτιά σε πωλήσεις παγκοσμίως. Το γεγονός αυτό έκανε πολλούς διοπτροφόρους αλλά και ειδικούς στον χώρο της όρασης, τόσο οπτικούς-οπτομέτρες όσο και οφθαλμίατρους, να διστάζουν να προτείνουν οποιαδήποτε αλλαγή στο μέλλον.

Επετειακή έκδοση

Η τεχνολογία όμως δεν σταματά να εξελίσσεται και εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο. Μια εξασφαλισμένη ικανοποιητική λύση δεν θα πρέπει να μας αποθαρρύνει από την αναζήτηση μιας ακόμα καλύτερης εφαρμογής. Για το λόγο αυτό το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της Essilor σε συνεργασία με το Southern California College of Optometry προχώρησαν σε μια συγκριτική μελέτη ανάμεσα σε ικανοποιημένους χρήστες Varilux Comfort στους οποίους εφαρμόστηκαν νέοι φακοί Varilux Physio. Σκοπός ήταν να καταγραφούν τόσο οι χρόνοι καταγραφής από τον έναν τύπο σχεδιασμού στον άλλον, καθώς αποτελεί μια παράμετρο σημαντική για τους χρήστες πολυεστιακών, όσο και τα πιθανά πλεονεκτήματα που μπορεί να βιώσουν με βάση τον νέο σχεδιασμό. Οι 82 πρεσβύωπες που συμμετείχαν χρησιμοποιούσαν Varilux Comofrt και οι αλλαγές στην νέα τους συνταγή δεν ξεπερνούσαν τις +/- 0.50 διοπτρίες. Το 96% των διοπτροφόρων δήλωσε ότι η προσαρμογή

στους νέους φακούς ήταν από σχεδόν εύκολη έως πολύ εύκολη, με μόνο μια περίπτωση να δηλώνει δύσκολη προσαρμογή. Σε ότι αφορά τις επί μέρους αποδόσεις του Varilux Physio, χρησιμοποιώντας μια κλίμακα έως το 10, οι πρεσβύωπες που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν βαθμό ικανοποίησης πάνω από 6 κατά 94% για την μακρινή όραση, κατά 92% για την μεσαία και κατά 89% για την κοντινή. Τα αποτελέσματα αυτά συνάδουν με τους στόχους των σχεδιαστών για περαιτέρω ικανοποίηση στην μακρινή και μεσαία ζώνη χωρίς συμβιβασμούς και περιορισμούς στην κοντινή. Η εκτίμηση της δυναμικής όρασης, δηλαδή της όρασης όντας σε κίνηση, οι χρήστε των Varilux Physio δήλωσαν μια ξεκάθαρη προτίμηση σε σχέση με το Varilux Comfort. Το 95% αξιολόγησε με βαθμό πάνω από 6 την απόδοση των φακών σε συνθήκες όπου το περιβάλλον κινείται, ενώ το ποσοστό ήταν παρόμοιο στα επίπεδα του 94% όταν ο ίδιος ο διοπτροφόρος ήταν σε κίνηση. Τα αποτελέσματα αυτά έδωσαν τελικά έναν πολύ υψηλό βαθμό ικανοποίησης. Με βάση μια κλίμακα από 1 έως 10 το 94% δήλωσε βαθμό συνολικής ικανοποίησης άνω του 6, με 56 από τους 82 συμμετέχοντες να βαθμολογούν τους φακούς Varilux Physio με 10. Ειδικά σε περιόδους λοιπόν όπου οι καταναλωτές αναμένουν την καλύτερη σχέση τιμής-απόδοσης, είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε τις δυνατότητες αναβάθμισης του ήδη ικανοποιημένου πελατολογίου μας και να μην αρκούμαστε απλά σε μια συντηρητική προσέγγιση οπτικών λύσεων. Η τεχνολογία εξάλλου, είναι με το μέρος μας! 02.2016

Η τεχνολογια δεν σταματά να εξελίσσεται και ο εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο.

Επετειακή έκδοση

Optometry

Optometry Ο έλεγχος για το εγγύς σημείο σύγκλισης (NPC)

Είναι γεγονός ότι το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αφιερώνεται από την όρασή μας στην κοντινή όραση. Ένας απαραίτητος έλεγχος της κοντινής λειτουργίας το οπτικού μας συστήματος περιλαμβάνει και την αξιολόγηση για το εγγύ σημείο σύγκλισης. Στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο ειδών λειτουργίες σύγκλισης. Η αντανακλαστική και η εκούσια. Η αντανακλαστική σύγκλιση ελέγχεται με την βοήθεια μιας μικρής φωτεινής πηγής (π.χ. φακός τσέπης) και ενός κόκκινου φίλτρου που τοποθετούμε μπροστά από το ένα μάτι. Ξεκινάμε να πλησιάζουμε τον φακό από μια απόσταση 50 cm. Φυσιολογικά ο ασθενής θα βλέπει ένα ροζ φωτάκι να πλησιάζει. Την στιγμή που θα διαπιστώσει το φωτάκι αυτό να γίνεται διπλό, δηλαδή ένα κόκκινο και ένα λευκό, σταματάμε και μετράμε την απόσταση από το ύψος του κερατοειδή μέχρι το φωτεινό μας στόχο. Στη συνέχεια μπορούμε να κινήσουμε προς τα πίσω το στόχο μας μεχρι του σημείου που ο ασθενής θα δεί και πάλι ένα μονό ροζ φωτάκι.

Επετειακή έκδοση

Η εκούσια σύγκλιση μετριέται με ένα διαφορετικό τεστ. Ζητάμε από τον ασθενή να παρατηρεί έναν μακρινό στόχο. Εμείς κρατάμε σε απόσταση 45-50 cm από τον ασθενή ένα μικρό κάθετο λεπτό στόχο (π.χ. ένα λεπτό μολύβι ή ένα ξυλάκι). Αυτό φυσιολογικά θα πρέπει να φαίνεται διπλό σ’ εκείνον, αφού εστιάζει σε μακρινή απόσταση. Ζητάμε από τον εξεταζόμενο να κοιτάξει τον κοντινό μας στόχο. Αυτή τη φορά ο κοντινός στόχος θα πρέπει να φαίνεται μονός και ο μακρινός διπλός. Ζητάμε να στρέψει και πάλι την εστίασή

του στον μακρινό στόχο και ταυτόχρονα πλησιάζουμε τον κοντινό κατά μερικά εκατοστά. Επαναλαμβάνουμε τις εναλλαγές εστίασης μέχρι του σημείου που πλέον ο ασθενής δεν θα μπορεί να δει τον κοντινό στόχο μονό. Σ’ αυτό το σημείο μετράμε και πάλι την απόσταση. Οι Pickwell και Hampshire σε έρευνά τους γύρω από την διόφθαλμη όραση εξέφρασαν την άποψη ότι αυτό το τεστ είναι ίσως το πιο πλούσιο σε πληροφορίες σε σχέση με την κοντινή διοφθαλμικότητα. Ένα τρίτο τεστ που εξετάζει ταυτόχρονα τόσο την αντανακλαστική όσο και την εκούσια σύγκλιση είναι το κλασσικό push-up test με το μολύβι. Ζητάμε από τον εξεταζόμενο να παρατηρεί τον λεπτό κάθετο στόχο που κρατάμε (συνήθως την μύτη ενός μολυβιού). Πλησιάζουμε αργά και σταθερά τον στόχο προς την μύτη του ασθενή. Εάν εκείνος αναφέρει ότι ο στόχος φαίνεται διπλός ή παρατηρήσουμε εμείς την διάσπασή της διοφθαλμικότητας σταματάμε το περαιτέρω πλησίασμα του στόχου και μετράμε την απόσταση. Αμέσως μετά απομακρύνουμε και πάλι το στόχο μας μέχρι αυτός να φανεί μονός ή να παρατηρήσουμε εμείς την ανάκαμψη της διόφθαλμης λειτουργίας. Τα φυσιολογικά όρια διάσπασης όταν πλησιάζουμε είναι 8-10 cm και ανάκαμψης όταν απομακρυνόμαστε 10-15 cm. Σημαντικές διαφορές μεταξύ των παραπάνω τεστ απαιτούν πάντα περαιτέρω διερεύνηση. 07.2007

Πρισματικές εκτροπές

Κάθε σφαιρικός φακός μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι το αποτέλεσμα δύο ενωμένων πρισμάτων. Οι αρνητικοί (μυωπικοί) φακοί μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι δύο πρισματικοί φακοί ενωμένοι στις κορυφές του, όπως φαίνεται στο σχεδιάγραμμα δεξιά. Αντίθετα οι θετικοί (υπερμετρωπικοί) φακοί μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελούνται από δύο πρίσματα ενωμένα στις βάσεις τους. Η λογική αυτή μας υποδεικνύει ότι εάν κινηθούμε σε οποιοδήποτε σημείο του φακού εκτός οπτικού κέντρου, τότε εκτός από την σφαιρική διοπτρική δύναμη θα υπάρχει επίδραση και από κάποια πρισματική ισχύ. Υπάρχει μάλιστα ένας απλός τύπος που μας δείχνει πόση πρισματική ισχύς προκαλείται σε ένα δεδομένο παράκεντρο σημείο του φακού: P = C x F. Όπου P είναι η δύναμη σε πρισματικές διοπτρίες ({), C η απόσταση από το οπτικό κέντρο του φακού σε cm και F η δύναμη του φακού σε διοπτρίες (D). Ένας διοπτροφόρος για παράδειγμα με σφαιρική διόρθωση –5,00 D του οποίου η κορική απόσταση χάνει 2 mm στο ένα μάτι βλέπει μέσα από μια πρισματική εκτροπή της τάξης των P = 0,2 x 5 = 1 {. Επομένως η εικόνα θα δείχνει μετατοπισμένη κατά μια πρισματική διοπτρία προς την πλευρά της κορυφής του πρίσματος. Από τον τύπο και το παράδειγμα γίνεται εμφανές ότι όσο μεγαλύτερη η αμετρωπία και η απόσταση από το οπτικό κέντρο, τόσο μεγαλύτερη η πρισματική εκτροπή. Το φαινόμενο αυτό μπορούμε βέβαια να το εκμεταλλευτούμε προς όφελός μας όταν έχουμε να ενσωματώσουμε μια σχετικά μικρή πρισματική διόρθωση σε μια σφαιρική ή και σφαιροκυλινδρική συνταγή δημιουργώντας την κατάλληλη αποκέντρωση.

Οι πρισματικές εκτροπές έχουν ιδιαίτερη αντιληπτική αξία στην περίπτωση των διπλεστιακών και πολυεστιακών φακών. Η διοπτρική διαφορά μεταξύ της μακρινής και κοντινής ζώνης είναι αναμενώμενο να δημιουργεί πρισματικές διαφορές. Στα διπλεστιακά η διαφορά αυτή γίνεται έντονα αντιληπτή στη διαχωριστική γραμμή της εστίας ως αναπήδηση της εικόνας. Στα πολυεστιακά, όπου δεν υπάρχει διαχωριστική γραμμή και η διοπτρική αλλαγή γίνεται σταδιακά και ομαλά, δεν υφίσταται φαινόμενο αναπήδησης της εικόνας αλλά οι πρισματικές εκτροπές που αναπτύσσονται πλευρικά γίνονται πιο αντιληπτές στο οριζόντιο επίπεδο. Το φαινόμενο του κυματισμού που παρατηρούν ενίοτε οι διοπτροφόροι των πολυεστιακών γυαλιών οφείλεται κατά κύριο λόγο στις πρισματικές εκτροπές. Σκοπός των σχεδιαστών πολυεστιακών επιφανειών είναι να περιορίσουν τα μεγέθη των πρισματικών εκτροπών όσο είναι δυνατό σε κάθε φακό ξεχωριστά αλλά και να ταιριάξουν την συμμετρία τους μεταξύ δεξιού και αριστερού φακού. Απώτερος σκοπός είναι σε κάθε βλεμματική θέση ο διοπτροφόρος να βλέπει μέσα από παρόμοιες πρισματικές εκτροπές τέτοιας διεύθυνσης που να μην προκαλούν σύγχυση στη διόφθαλμη όραση. 07.2008

Η ανισοεικονία είναι μια κατάσταση της διόφθαλμης όρασης κατά την οποία τα δύο μάτια λαμβάνουν εικό-

Επετειακή έκδοση

νες διαφορετικού μεγέθους.

Optometry Ανισοεικονία

Η ανισοεικονία είναι μια κατάσταση της διόφθαλμης όρασης κατά την οποία τα δύο μάτια λαμβάνουν εικόνες διαφορετικού μεγέθους. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για διαφορετικές αιτίες. Η πιο συνήθης αιτία είναι αυτή της ανισομετρωπίας, όπου λόγο των διαφορετικών βαθμών προκαλείται διαφορετική σμίκρυνση ή μεγέθυνση σε κάθε μάτι. Η ανισεικονία αν και θεωρητικά είναι παρούσα ακόμα και σε ανισομετρωπία της τάξης των 0,25 D πρακτικά γίνεται αντιληπτή ή προκαλεί ασθενωπικά συμπτώματα σε διοπτρικές διαφορές συνήθως άνω των 2,00 D. Μια αιτία μπορεί επίσης να είναι κάποιο οίδημα του αμφιβληστροειδή που ωθεί τον χιτώνα προς τα εμπρός αλλάζοντας την εστιακή απόσταση. Ένας άλλος λόγος εμφάνισης της ανισοεικονίας είναι η διαφορετική κατανομή και απόσταση των φωτοϋποδοχέων. Η κατάσταση αυτή είναι βέβαια πολύ σπάνια όπως και η περίπτωση διαφορετικής φλοιώδους επεξεργασίας και γνωστικής ανταπόκρισης σε επίπεδο εγκεφάλου. Η ανισοεικονία μπορεί να περιγραφεί με μια πληθώρα συμπτωμάτων μεταξύ των οποίων κοπιωπία, διπλωπία, φωτοευαισθησία και οπτική σύγχυση κατά την ανάγνωση. Κλινικά σημαντική κατάσταση θεωρείται μια διαφορά στο μέγεθος των αμφιβληστροειδικών ειδώλων της τάξης άνω του 3%. Παρόλα αυτά όμως κάποια ευαίσθητα αντιληπτικά άτομα μπορούν να βιώσουν συμπτώματα και σε διαφορές αρκετά μικρότερες. Ο έλεγχος γίνεται με εξειδικευμένα τεστ που έχουν αναπτυχθεί κατά καιρούς. Το παλαιότερο είναι βασισμένο σε χωρι-

κές εικονομετρικές μεθόδους που έχουν τις αρχές τους στα οπτικά φαινόμενα της ανισοεικονίας. Η χρήση του όμως υπήρξε χρονοβόρα. Πρόσφατα έχουν αναπτυχθεί τεστ που είναι εύκολα εφαρμόσιμα στην καθημερινή κλινική πράξη. Κάποια έχουν την μορφή καρτολίνων και κάποια τρέχουν ως προγράμματα σε Η/Υ. Ο έλεγχος θα πρέπει να γίνεται συστηματικά εάν είναι εφικτό. Αυτό προτείνεται γιατί είναι δυνατόν να συνυπάρχει μια σχετικά μικρή «αθώα» ανισομετρωπία μαζί με κάποιον άλλον γενεσιουργό παράγοντα. Η διόρθωση μιας τέτοιας συμπτωματικής κατάστασης απαιτεί καλές γνώσεις οπτικής προκειμένου να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά. Πρώτος κανόνας θα λέγαμε ότι είναι η προσπάθεια ελαχιστοποίησης της διαφοράς αξονικής μεγέθυνσης μειώνοντας την απόσταση vertex της διόρθωσης. Η εφαρμογή φακών επαφής έναντι γυαλιών ίσως λύσει το πρόβλημα στις περισσότερες περιπτώσεις. Μια άλλη περίπτωση είναι η κατασκευή ισοεικονικών γυαλιών. Αυτό επιτυγχάνεται με μεταβολές των τεχνικών χαρακτηριστικών των οφθαλμικών φακών (καμπυλότητα, πάχος) χωρίς την μεταβολή της τελικής διοπτρικής ισχύος. Τέλος, είναι δυνατό σε κάποιες περιπτώσεις να εφαρμοστεί συνδυασμός φακών επαφής και γυαλιών για την δημιουργία τηλεσκοπικού συστήματος που θα εξομαλύνει τις διαφορές στα αμφιβληστροειδικά είδωλα. 01.2008

Optometry Εξέταση με ψηφιακό φορόπτερο

Ολοένα και περισσότεροι κλινικοί χρησιμοποιούν πλέον φορόπτερα για την διεξαγωγή των τεστ διάθλασης και διόφθαλμης όρασης. Το πλεονέκτημα της γρηγορότερης εξέτασης επαυξάνεται με την χρήση ηλεκτρονικών φορόπτερων. Το νέο μοντέλο της Potec PAV6100 έχει άριστα χαρακτηριστικά τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες των διαγνωστικών τεστ. Διαθέτει σφαιρώματα από –29,00 D μέχρι +26,75 D και κυλίνδρους σε εύρος +/8,75 D. Το εύρος των πρισμάτων φτάνει στις 20 με ακρίβεια 0,1. Το νέο φορόπτερο της Potec διαθέτει επίσης σταυροκύλινδρους +/- 0,25 και +/- 0,50 όπως και διπλό σταυροκύλινδρο για το τεστ διαχωρισμού. Είναι πλήρως εξοπλισμένο με χρωματικά φίλτρα, φακούς σκιασκοπίας, πολωτικά, στενοπικά, και ράβδους Maddox. Το σημαντικότερο όμως πλεονέκτημα του νέου μοντέλου PAV6100 είναι η δυνατότητα σύνδεσης με τον προβολέα και το αυτόματο διαθλασίμετρο της Potec. Με τον τρόπο αυτό ο χειριστής μπορεί βήμα προς βήμα να διενεργήσει με ασφάλεια και ακρίβεια την εξεταστική ακολουθεία μέσα από εύκολα και πρακτικά μενού.

Επετειακή έκδοση

01.2009

Οι δυνατότητες του Mr. Blue περιορίζονται τελικά μόνο από

Επετειακή έκδοση

την φαντασία.

Optometry Mr. Blue: Όταν η τέχνη συναντά την οπτική

Σε προηγούμενο τεύχος έχουμε αναφερθεί στη νέα γενιά συστήματος τροχίσματος που φέρει το όνομα Mr. Blue. Κάθε οπτικός γνωρίζει ότι τα εργαλεία του πρέπει να του παρέχουν την μέγιστη ελευθερία κινήσεων και επιλογών. Ο Mr. Blue καταφέρνει να συνδυάζει απόλυτη ακρίβεια και δυνατότητες που περιορίζονται μόνο από την φαντασία. Για πρώτη φορά δίνεται η δυνατότητα στους επαγγελματίες να έχουν πρόσβαση σε μια τεράστια βάση δεδομένων μέσω internet, η οποία περιέχει έτοιμες φόρμες κοπής των οφθαλμικών φακών και δυνατότητες αλλαγής σχημάτων. Η μόδα των griff σκελετών αφήνει το περιθώριο στους οπτικούς να «παίξουν» με την αισθητική δημιουργώντας μοναδικά σχέδια που θα κάνουν την επιχείρησή τους να ξεχωρίσει. Σκεφτείτε απλά τις δυνατότητες που σας παρέχονται να δημιουργήσετε μοναδικά ιδιαίτερες συλλογές γυαλιών ηλίου σε σκελετούς της αρεσκείας σας. Ακόμα περισσότερο όταν μπορείτε να προσεγγίσετε τις επιθυμίες των πελατών σας παρέχοντας τους τα γυαλιά που ονειρεύονται. Το σημαντικότερο είναι ότι τα πρότυπα σχέδια της βάσης δεδομένων είναι υπολογισμένα έτσι ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν στους σκελετούς.

Τη συνέχεια αναλαμβάνει το σύστημα τροχίσματος του Mr. Blue το οποίο θα εκτελέσει την κοπή και το φινίρισμα κάθε φακού με εξαιρετική ακρίβεια όπως και το τρύπημα του στις προκαθορισμένες θέσεις. Μην ξεχνάτε ότι σε όλη αυτή τη διαδικασία παρεμβάσεις του οπτικού μπορούν να γίνουν σε κάθε στάδιο δίνοντας την δυνατότητα να προσαρμόσει την εφαρμογή με ασφάλεια στα μέτρα και τα σταθμά του κάθε πελάτη. Ανεξάρτητα από το υλικό και τις κατεργασίες του φακού ο Mr. Blue δίνει την απαραίτητη κατασκευαστική ασφάλεια μέσα από μια μοναδική τεχνολογία που του δίνει το προβάδισμα στην σύγχρονη εφαρμοσμένη οπτική. 05.2010

Optometry Τονόμετρα Keeler Αξιοπιστία χωρίς επαφή

Η συνεργασία της εταιρείας Βαϊράμογλου με την Βρετανική Keeler φέρνει στην Ελλάδα μια μεγάλη συλλογή οφθαλμολογικού εξοπλισμού, συνοδευόμενη από την απαραίτητη τεχνογνωσία για πλήρη τεχνική κάλυψη και υποστήριξη. Η πείρα της ομάδας Keeler κατασκευάζει όργανα υψηλής ποιότητας και πιστότητας εδώ και 90 χρόνια. Το νέο επιτραπέζιο τονόμετρο αέρος είναι ιδιαίτερα φιλικό στον χρήστη μέσα από μια σύγχρονη έγχρωμη οθόνη και ένα εύκολα καθοδηγούμενο χειριστήριο. Με τον τρόπο αυτό η χρήση του νέου τονόμετρου γίνεται εύκολη ακόμα και από ανειδίκευτο προσωπικό. Η ευθυγράμμιση και στόχευση γίνονται γρήγορα με απλές κινήσεις.

Επετειακή έκδοση

Οι δυνατότητες μέτρησης ενδοφθάλμιας πίεσης κυμαίνονται μεταξύ 5 και 50 mmHg με μεγάλη ακρίβεια τόσο στις χαμηλές όσο και στις υψηλές μετρήσεις.

Η νέα τεχνολογία κάνει εφικτές τις μετρήσεις με ασφάλεια και ενδείκνυται τόσο για μαζικούς ελέγχους όσο και για τακτική παρακολούθηση σε ασθενείς στους οποίους απαιτείται συστηματική καταγραφή. Οι προδιαγραφές του καλύπτουν τις απαιτήσεις ISO και καλύπτεται από εγγύηση 2 ετών. Το νέο Pul-sair Desktop Tonometer της Keeler συμπληρώνει την σειρά τονόμετρων της εταιρείας (KAT και Intel-liPuff) για να καλύψει κάθε κλινική ανάγκη και απαίτηση. 05.2011

Η οπτομετρική εξέταση των 21-σημείων

Η οπτομετρική ανάλυση των 21-σημείων αναπτύχθηκε για να καλύψει τις ανάγκες των οπτομετρών για μια σωστή, ασφαλή και αποδοτική συνταγογράφηση. Το μοντέλο που ήθελε την εμμετρωπία και την ορθοφορία ως τις ιδανικές καταστάσεις φάνηκε σύντομα ότι δεν έδινε απαντήσεις στα προβλήματα ασθενωπίας. Δεν δικαιολογούσε επίσης γιατί κάποιες τροποποιημένες συνταγές απέδιδαν καλύτερα από κάποιες άλλες και δεν έδινε εξηγήσεις για την εξέλιξη ή μη κάποιων διαθλαστικών και διόφθαλμων προβλημάτων. Η ανάλυση των 21-σημείων άρχισε να χτίζεται σταδιακά, από τον A.M. Skeffington και διαμορφώθηκε περαιτέρω από τους οπτομέτρες που αποτελούσαν το Optometric Extension Program (OEP). Την ίδια περίπου περίοδο οι νεώτερες θεωρίες περί της αντίδρασης του οργανισμού στο stress και η φιλοσοφία της σχολής Gestalt, ενίσχυσαν το υπό διαμόρφωση μοντέλο όρασης. Πιθανότατα ο Skeffington στηρίχτηκε αρχικά σε μια εξεταστική ακολουθία που είχε προτείνει ο Sheard. Η ακολουθία αυτή αποτελούνταν από 17 τεστ. Στην πορεία όμως ο αριθμός τους ανέβηκε στα 21 και σταθεροποιήθηκε ο τρόπος διεξαγωγής τους. Έτσι, αναπτύχθηκε ένα πραγματικό πρωτόκολλο, το οποίο οι οπτομέτρες καλούνταν να ακολουθήσουν βήμα προς βήμα. Οι σειρά των τεστ, οι χρησιμοποιούμενοι στόχοι, ακόμα και οι συνθήκες φωτισμού ήταν απόλυτα τυποποιημένα προκειμένου η διαδικασία να είναι αξιόπιστη. Η ανά-

λυση των δεδομένων απαιτούσε επίσης κάποιους μαθηματικούς υπολογισμούς, απλούς μεν χρονοβόρους δε. Τα αποτελέσματα στη συνέχεια τοποθετούνταν σε μια «αλυσίδα» η οποία έδινε και την τελική εικόνα της οπτικής συμπεριφοράς κάθε εξεταζόμενου. Η αναγνώριση κάποιων κοινών χαρακτηριστικών επέτρεψε την κατηγοριοποίηση σε «σύνδρομα», όπως ονομάστηκαν, τα οποία επέτρεπαν στους οπτομέτρες να αναγνωρίζουν πότε έπρεπε να συνταγογραφήσουν κάτι διαφορετικό από αυτό που μετρούσαν, πότε να διαχειριστούν μια κατάσταση μόνο με την χρήση φακών και πότε ήταν αναγκαία η εφαρμογή προγραμμάτων Vision Therapy. Ενώ όμως η αποδοτικότητα της μεθόδου ήταν υψηλή, ήταν μια σημαντικά χρονοβόρα διαδικασία με αποτέλεσμα να εγκαταλειφθεί από πολλούς κλινικούς. Ενώ η διδασκαλία των 21-σημείων συνεχίζονταν στις σχολές οπτομετρίας κυρίως των Η.Π.Α. (καθώς παρείχε ένα εξαιρετικό μοντέλο κατανόησης των προβλημάτων της όρασης), πρακτικά δεν εφαρμόζονταν. Χρειάστηκε πολύς χρόνος και κόπος για να καταλήξει το Optometric Extension Program στον σύγχρονο τρόπο εφαρμογής και ερμηνείας της οπτομετρικής ανάλυσης των 21-σημείων, αφήνοντας πίσω τα υπολογιστικά κομμάτια και τις «αλυσίδες» των συνδρόμων. Με τον τρόπο αυτό η οπτομετρική ανάλυση βγήκε ξανά στο προσκήνιο με πρακτικό και εύκολο τρόπο. 09.2014

Optometry Η διασφάλιση του σωστού σφαιρώματος Η επιτυχία της τελικής συνταγής που λαμβάνει ένας ασθενής εξαρτάται κατά μεγάλο βαθμό από τον τελικό βαθμό του σφαιρώματος που θα συνταγογραφηθεί. Αυτό όμως προϋποθέτει δύο σημαντικές πράξεις: την σωστή αρχική θόλωση και τον εντοπισμό οποιουδήποτε χρήσιμου αστιγματικού ποσού. Εάν, για παράδειγμα, δεν εκτελέσουμε τα βήματα της υποκειμενικής μας διάθλασης με την σωστή θόλωση, τότε εύκολα μπορούμε να υποδιορθώσουμε έναν υπερμέτρωπα καθώς εκείνος προσαρμόζει και καλύπτει μεγάλο μέρος του διαθλαστικού του σφάλματος. Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να παρασυρθούμε στην υπερδιόρθωση ενός μύωπα. Για να εξασφαλίσουμε την σωστή θόλωση θα πρέπει να έχουμε κάποια αντικειμενικά δεδομένα στα χέρια μας (σκιασκοπία ή διαθλασιμετρία) και να γνωρίζουμε την ηλικία του ασθενή.

Επετειακή έκδοση

Με τον τρόπο αυτό ένας ασθενής που παρουσιάζει στα αντικειμενικά ευρήματα +0,50 D sph. και είναι 60 ετών πιθανότατα δεν κρύβει κάποιο σημαντικά μεγαλύτερο διαθλαστικό σφάλμα καθώς η προσαρμογή του στην ηλικία των 60 ετών έχει εύρος περίπου 1,00 D. Σε αντίθεση ένα παιδί 10 ετών που εμφανίζει στο διαθλασίμετρο +0,50 D sph. μπορεί να κρύβει μεγάλα υπερμετρωπικά ποσά καθώς το εύρος προσαρμογής του είναι περίπου 14,00 D γεγονός που σημαίνει ότι θα μπορούσε να έχει +3,00 D για μακριά και όμως οι οπτικές του οξύτητες να παραμένουν πολύ καλές, επειδή ακριβώς μπορεί να προσαρμόζει.

Όσο μικρότερης ηλικίας είναι ο ασθενής τόσο μεγαλύτερη θόλωση χρειάζεται για την διερεύνηση της υποκειμενικής του διάθλασης. Σκοπός της θόλωσης είναι να μειώσει την οπτική οξύτητα χαλαρώνοντας την προσαρμογή κατά τρεις με τέσσερις γραμμές τουλάχιστον στον πίνακα οξύτητας συγκριτικά με την καλύτερη δυνατή οξύτητα που πετυχαίνει. Το θέμα του αστιγματισμού είναι επίσης σημαντικό στο σωστό προσδιορισμό του σφαιρώματος. Εάν μικρά αστιγματικά ποσά δεν έχουν εντοπισθεί τότε η φυσιολογική τάση του οφθαλμικού συστήματος θα είναι να εστιάσει στον κύκλο ελάχιστης σύγχυσης οδηγώντας μας σε διαφορετικά αποτελέσματα χαμηλότερης οπτικής απόδοσης. Για παράδειγμα μια συνταγή +1,75 sph. –0,50 cyl. x 90, μπορεί ν’ αποδίδει την ίδια οξύτητα με την συνταγή +1,50 Sph. παρέχοντας όμως πιθανόν χαμηλότερης ποιότητας οπτική απόδοση. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας πολλές παραμέτρους καθώς η κατάλληλη θόλωση και ο εντοπισμός αστιγματικών σφαλμάτων δεν είναι αρκετά για μια επιτυχημένη συνταγή. Οι οπτικές ανάγκες του ασθενή, η διόφθαλμη κατάσταση, η προσαρμοστική του λειτουργία καθώς και η οπτική του αντίληψη μπορεί να τροποποιούν σημαντικά το τελικό αποτέλεσμα. Αυτό κάνει τη διαθλαστική εξέταση εκτός από επιστήμη να είναι και τέχνη. 05.2014

Το φορόπτερο είναι ίσως το πιο σημαντικό μέσο υποκειμενικής εξέτασης για την σωστή εκτέλεση της θόλωσης και τον εντοπισμό αστιγματικών σφαλμάτων με ακρίβεια.

Optometry Οπτικά χαρακτηριστικά της αμβλυωπίας Πολλές φορές η μέγιστη οπτική οξύτητα τόσο μονόφθαλμα όσο και διόφθαλμα δεν φτάνει στα 10/10. Η διάγνωση της αμβλυωπίας προϋποθέτει να έχουμε κατά νου κάποιους ορισμούς και κάποια χαρακτηριστικά της. Λειτουργική αμβλυωπία ονομάζουμε την κατάσταση μειωμένης οπτικής οξύτητας η οποία δεν διορθώνεται με διαθλαστικά μέσα, δεν αποδίδεται σε παθολογικά αίτια, και σχετίζεται με ανισομετρωπία, στραβισμό ή άλλη διαθλαστική παράμετρο ικανή να προκαλέσει αμβλυωπία.

Αμβλυωπία εξ ανοψίας ονομάζεται η μειωμένη οπτική οξύτητα που προκύπτει εξαιτίας καταστάσεων που αποτρέπουν την είσοδο του φωτός στο μάτι. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται η συγγενής πτώση, οι κερατοειδικές θολερότητες και ο καταρράκτης.

Επετειακή έκδοση

Η αμβλυωπία αφορά το 2% περίπου του συνολικού πληθυσμού. Το 90% των περιπτώσεων αμβλυωπίας οφείλεται σε στραβισμό ή ανισομετρωπία. Μια σπάνια περίπτωση που αφορά μόνο το 2% των περιπτώσεων διαθλαστικής αμβλυωπίας είναι η ισομετρωπική αμβλυωπία. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να υπάρχει διόφθαλμα αστιγματισμός > 2,50 D ή υπερμετρωπία > 5 D ή μυωπία > 8 D. Ενώ αντίστοιχα στις περιπτώσεις ανισομετρωπίας θα πρέπει να υπάρχει διαφορά μεταξύ των δύο ματιών αστιγματισμού > 1,50 D ή υπερμετρωπίας > 1 D ή μυωπίας > 3 D.

Τα αμβλυωπικά άτομα δεν διακρίνονται μόνο για την χαμηλή τους οξύτητα. Το προσαρμοστικό τους lag είναι μεγαλύτερο και θα πρέπει να διερευνηθεί με δυναμική σκιασκοπία. 64

Τα αμβλυωπικά άτομα δεν διακρίνονται μόνο για την χαμηλή τους οξύτητα. Το προσαρμοστικό τους lag είναι μεγαλύτερο και θα πρέπει να διερευνηθεί με δυναμική σκιασκοπία. Συνήθως μπορούν να διαβάσουν πιο εύκολα τα ακριανά στοιχεία του οπτότυπου όπως και τα μεμονωμένα (φαινόμενο συνωστισμού). Φαίνεται όμως να δυσκολεύονται και να αντιστρέφουν την διάταξη αυτών που βρίσκονται στο μέσο της σειράς. Σε διόφθαλμες συνθήκες το αμβλυωπικό μάτι τείνει να παρουσιάζει κεντρική καταστολή. Αυτό μπορεί να ελεγχθεί με το Four Prism Test. Η ευαισθησία αντίθεσης παρουσιάζεται επίσης μειωμένη, ειδικά στις υψηλές χορικές συχνότητες. Οι οφθαλμικές κινήσεις (ομαλές και σακκαδικές) στο αμβλυωπικό μάτι παρουσιάζουν μια σχετική αστάθεια και όχι καλή ακρίβεια. Τις περισσότερες φορές αυτό επηρεάζει και την διόφθαλμη απόδοσή τους. Τέλος, η στερεοσκοπική όραση παρουσιάζεται μειωμένη ή σχεδόν ανύπαρκτη. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να ελεγχθεί εάν υπάρχει τουλάχιστον βασική διόφθαλμη ταύτιση. Οι εξετάσεις που είναι πολύ σημαντικές στη διαφοροδιάγνωση της αμβλυωπίας είναι οι ERG και VEP που εμφανίζονται σχεδόν φυσιολογικά, αποκλείοντας έτσι άλλες παθολογικές καταστάσεις. 01.2015

Επετειακή έκδοση

Optometry Η πρόβλεψη της μυωπίας στην εφηβεία με ένα και μόνο τεστ

Η μυωπία και τα ποσοστά εμφάνισης της έχουν προβληματίσει σημαντικά τους ερευνητές αλλά και τους κλινικούς, καθώς αυτά αυξάνονται σε παγκόσμια κλίμακα αλλά με διαφορετικούς ρυθμούς. Στη Σιγκαπούρη το 90% των ατόμων ηλικία 18 ετών είναι μύωπες, ενώ στην Κίνα το ποσοστό αγγίζει το 80% στις ηλικίες 1618. Στην Ευρώπη το 43% του πληθυσμού σε ηλικία 20 χρονών χαρακτηρίζεται με μυωπία και στο Σύδνεϋ της Αυστραλίας ένα μικρό ποσοστό 5% δείχνει εμφάνιση μυωπίας σε ηλικία 12-13 ετών.

Η ανάλυση έδειξε 10 παράγοντες που σχετίζονται με την πιθανότητα ανάπτυξης μυωπίας, αλλά μετά από πολυπαραγοντικές μοντελοπο ήσεις μόνο 8 παράγοντες διατήρησαν την συσχέτιση αυτή. Το πιο ενδιαφέρον μέρος της μελέτης όμως εντοπίζεται σ’ έναν και μόνο παράγοντα ο οποίος φαίνεται να έχει την αξία όλων των 8 παραγόντων μαζί. Το σφαιρικό ισοδύναμο του διαθλαστικού σφάλματος σε ηλικία 6 ετών φάνηκε να είναι ο καλύτερος δείκτης πρόβλεψης της μυωπίας στην ηλικία των 13 ετών.

Πολύ συχνά, κατά την εξέταση των παιδιών στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, οι κλινικοί δέχονται συχνά ερωτήσει σχετικά με το αν το παιδί τους θα αναπτύξει μυωπία ή όχι. Η πιο συνήθης ηλικία εμφάνισης της μυωπίας είναι μεταξύ 6 και 7 ετών, αλλά οι αιτίες εμφάνισης και ανάπτυξης της δεν είναι ακόμα ξεκάθαρες. Πρόσφατα, η μελέτη CLEERE αξιολόγησε διάφορες παραμέτρους που έχουν αναδειχθεί κατά καιρούς από ποικίλες μελέτες. Η έρευνα συμπεριλάμβανε 4500 παιδιά στις ΗΠΑ μεταξύ 6 και 13 ετών, τα οποία δεν εμφάνιζαν μυωπία. Η προσπάθεια ανάλυσης πολλών παραγόντων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν έναν έγκυρο δείκτη πρόγνωσης κράτησε 20 χρόνια.

Η πληροφορία αυτή είναι πολύ σημαντική καθώς έτσι έχουμε την ευκαιρία να εντοπίσουμε ευκολότερα τα παιδιά εκείνα που είναι υποψήφια για ανάπτυξη μυωπίας και να επικεντρώσουμε καλύτερα τις προσπάθειες μας στον τομέα της πρόληψης. Ως αποτέλεσμα, το γεγονός αυτό θα μειώσει την εμφάνιση παθολογικών καταστάσεων που συνοδεύουν τους μύωπες και που είναι δυνατο να τους οδηγήσουν σε μόνιμη και μη αναστρέψιμη απώλεια όρασης. 09.2015

Μεταξύ αυτών των παραγόντων είναι: Ο λόγος προσαρμοστική σύγκλιση προς προσαρμογή (AC/A) Το αξονικό μήκος Η δύναμη και το πάχος του κρυσταλλοειδούς φακού Ο αριθμός των γονέων που είναι μύωπες Η κερατοειδική διαθλαστική ισχύς Οι οπτικές δραστηριότητες Η ύπαρξη αστιγματισμού Το προσαρμοστικό lag Το διαθλαστικό σφάλμα και το σφαιρικό της ισοδύναμο Η περιφερειακή διαθλαστική κατάσταση Ο χρόνος που εκτίθεται κανείς σε εξωτερικούς χώρους

Optometry Η μέρα που ο pac-man «νίκησε» την αμβλυωπία! Η αντιμετώπιση της αμβλυωπίας αποτελεί συνήθως πρόκληση για τους επαγγελματίες της όρασης. Η πιο συνήθης τακτική αποκλεισμού του «καλού» ματιού ώστε να λάβει οπτικά ερεθίσματα μόνο το αμβλυωπικό μάτι, είναι γνωστό ότι συνοδεύεται από πληθώρα προβλημάτων. Το πρώτο και βασικότερο πρόβλημα σχετίζεται με την συμμόρφωση του ασθενή, συνήθως μικρής ηλικίας, στο να καλύπτει συστηματικά το μάτι που πρέπει. Αυτή η άρνηση δεν είναι άδικη αν το σκεφτείτε, καθώς ζητάτε από έναν άνθρωπο να φέρει εις πέρας ένα σωρό δραστηριότητες με μοναδικό οδηγό το μάτι εκείνο που του παρέχει χαμηλή οξύτητα, χαμηλό contrast, ανεπαρκή ικανότητα εστίασης και φτωχή αντίληψη. Επιπλέον, σε μεγαλύτερες ηλικίες, τίθεται θέμα αισθητικής και στιγματισμού. Ακόμα κι αν προσπεράσει κανείς αυτόν το σκόπελο, είναι πολύ πιθανό να έρθει αντιμέτωπος με το φαινόμενο “rebound” βιώνοντας μια πτώση εκ νέου της οπτικής οξύτητας στο «πρώην» αμβλυωπικό μάτι, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα από την διακοπή του συστηματικού αποκλεισμού. Η βασική αιτία για το φαινόμενο αυτό είναι η ελλιπής ανάπτυξη διοφθαλμικότητας. Με απλά λόγια, η αντιμετώπιση της αμβλυωπίας ως μονόφθαλμο πρόβλημα δίνει τελικά ένα περιορισμένο εύρος βελτίωσης το οποίο καταρρέει μόλις ο οργανισμός κληθεί να ανταποκριθεί διόφθαλμα στις συνθήκες του περιβάλλοντος.

Επετειακή έκδοση

Η λογική αυτή έχει γίνει αναγνωριστεί από τους οπτομέτρες οι οποίοι εδώ και χρόνια ενσωματώνουν την διόφθαλμη προσέγγιση στα προγράμματα Vision Therapy τα οποία εφαρμόζουν στις περιπτώσεις αμβλυωπίας. Σήμερα τα τεχνολογικά μέσα, μας δίνουν τη δυνατότητα να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο την διόφθαλμη προσέγγιση σε συνδυασμό με μια πιο διασκεδαστική πινελιά. Ο καθηγητής οπτομετρίας Teng Leng Ooi στο πανεπιστήμιο του Ohio

έχει αναπτύξει την μέθοδο «push-pull» στην οποία η θεμελιώδης αρχή εξασφαλίζει ταυτόχρονο ερεθισμό και των δύο ματιών αλλά ελαφρώς πιο εξασθενημένο εκείνον του κυρίαρχου ματιού. Το διαχρονικό παιχνίδι pac-man, δέχτηκε κάποιες μεταβολές έτσι ώστε να εξασφαλίσει τις οπτικές εκείνες παραμέτρους που θα επιτρέψουν τον σωστό διόφθαλμο ερεθισμό με σκοπό την αποκατάσταση και διόρθωση της αμβλυωπίας. Με την βοήθεια πράσινων-κόκκινων φίλτρων ο παίχτης βλέπει με το κυρίαρχο μάτι του το φόντο και τους διαδρόμους δομημένα από pattern οριζόντιων γραμμών , ενώ με το αμβλυωπικό του μάτι βλέπει τον ήρωα pac-man και τους εχθρούς φαντάσματα σχεδιασμένα με pattern κάθετων ή λοξών γραμμών. Τα αποτελέσματα μιας πρώτης πιλοτικής μελέτης έδειξαν θετική επίδραση στην ανάπτυξη της οπτικής οξύτητας του αμβλυωπικού ματιού. Στα σημαντικά πλεονεκτήματα της μεθόδου μπορεί να θεωρηθεί η διασκεδαστική πλευρά της θεραπείας αυτής ακόμα και από ενήλικες ασθενείς. Να σημειωθεί ότι όπως και άλλες εφαρμογές που εμφανίζονται κατά καιρούς, η συγκεκριμένη έκδοση του θρυλικού pacman είναι απλώς άλλο ένα εργαλείο στην φαρέτρα της θεραπευτικής προσέγγισης, αποτελώντας μια ακόμα διαδραστική δραστηριότητα στην αντιμετώπιση της αμβλυωπίας. 01.2016

Επετειακή έκδοση

Ophthalmology

Opthalmology Η αντιμετώπιση της οπτικής κόπωσης με οφθαλμικούς φακούς. Η οπτική κόπωση ή αλλιώς κοπιωπία, είναι μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες καταστάσεις που ταλανίζουν πολλούς ασθενείς. Περίπου το 60% των εργαζομένων βιώνει σχεδόν καθημερινά ένα ή περισσότερα από τα συμπτώματα που παρουσιάζονται. Τα πιο συνήθη είναι πονοκέφαλος (ιδιαίτερα εντοπισμένος στην μετωπιαία περιοχή), αίσθημα καψίματος, βάρος πάνω από τα μάτια, θολή όραση, διάσπαση συγκέντρωσης και φωτοφοβία.

Επετειακή έκδοση

Το πρώτο βήμα είναι πάντα η διαφοροδιάγνωση από παθολογικές καταστάσεις που μπορούν να προκαλούν παρόμοια συμπτώματα. Το επόμενο στάδιο θα πρέπει να είναι η διερεύνηση της διοφθαλμικότητας και της προσαρμογής. Τις περισσότερες φορές τα αποτελέσματα των εξετάσεων δεν υποδεικνύουν καμία κατάσταση που να δικαιολογεί τα συμπτώματα της κοπιωπίας. Πρώτος ο Collins το 1937 παρατήρησε τις συνεχείς μικροδιακυμάνσεις της προσαμογής (microfluctuations) οι οποίες όμως μελετήθηκαν εκτενέστερα τις τελευταίες δεκαετίες με την χρήση οπτόμετρων badal. Οι μικροδιακυμάνσεις είναι στην ουσία αδιάκοπες διοπτρικές μεταβολές, μικρότερες των 0,25 D, οι οποίες δεν γίνονται αντιληπτές από τον εγκέφαλο, αλλά φαίνεται να βοηθούν στην διατήρηση της επιθυμητής προσαρμογής κατά την κοντινή όραση. Η μέτρηση των μικροδιακυμάνσεων με badal μας επιτρέπει να καταγράψουμε παράλληλα την συνεχή προσαρμοστική λειτουργία. Η κυματομορφή που λαμβάνουμε ως γράφημα μπορεί να αναλυθεί σε δύο συνιστώσες: τις ταλαντώσεις χαμηλής συχνότητας (LFC) και τις ταλαντώσεις υψηλής συχνότητας (HFC). Έχει παρατηρηθεί λοιπόν ότι μετά από παρατεταμένη κοντινή εργασία οι LFC αυξάνονται ενώ οι HFC μειώνονται. Στην

φάση αυτή αναφέρονται κατά κύριο λόγο και οι εμφανίσεις των όποιων συμπτωμάτων. 1, 2 Η Essilor μετά από χρόνια έρευνας και κλινικών δοκιμών παρουσίασε τον πρώτο φακό κατά της οπτικής κόπωσης. Ο οφθαλμικός φακός AntiFatigue είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να αυξάνει στο κάτω μέρος του την διοπτρική ισχύ κατά +0,60. Το μικρό αυτό διοπτρικό ποσό στηρίζει την φυσιολογική λειτουργία της προσαρμογής, επαναφέροντας ταυτόχρονα τις προσαρμοστικές μικροδιακυμάνσεις στα φυσιολογικά τους επίπεδα. Ο φακός αυτός δεν παρουσιάζει κανάλι μεταβολής όπως τα πολυεστιακά καθώς η διοπτρική μεταβολή είναι πολύ μικρή. Παράλληλα, δεν παρουσιάζει αστιγματικές εκτροπές ή παραμορφώσεις χάρη στον σύγχρονο ασφαιρικό του σχεδιασμό. Μπορεί να προταθεί σε ενήλικα μη πρεσβυωπικά άτομα ηλικίας 18 έως 40 ετών, ενώ η Essilor προχωρά σε ιδιαίτερη έρευνα για την εφαρμογή των φακών AntiFatigue και σε παιδιά. Τα γυαλιά AntiFatigue μπορούν να προταθούν σε οποιονδήποτε νιώθει συμπτώματα οπτικής κόπωσης και εργάζεται σε κοντινή απόσταση καθημερινά τουλάχιστον για 4 ώρες, ανεξάρτητα από το εάν είναι αμέτρωπας ή εμμέτρωπας. Η συνταγογράφησή τους γίνεται με βάση την μακρινή διόρθωση και κατασκευαστικά διατείθονται σε τρία υλικά: Orma 1,5, Airwear 1,59 και Stylis 1,67. Εάν θα θέλατε να μάθετε περισσότερα στοιχεία για την φυσιολογία των μικροδιακυμάνσεων και την συσχέτισή τους με την οπτική κόπωση ζητήστε το αναλυτικό άρθρο από τον συνεργάτη που σας επισκέπτεται. 10.2007

Opthalmology Νέος τηλεσκοπικός ενδοφακός Η ιδέα είναι απλή, αλλά η εφαρμογή δύσκολη. Τα άτομα με εκφύλιση ωχράς κηλίδας έχουν ανάγκη από μεγέθυνση και πολλές φορές εξυπηρετούνται με τηλεσκοπικά συστήματα. Η εφαρμογή ενός τηλεσκοπίου σε επίπεδο ενδοφακού δεν είναι ακατόρθωτη τεχνικά αλλά σίγουρα έχει κάποιες αντικειμενικές δυσκολίες όπως έχει αποδειχτεί στην πράξη. (ανισεικονία λόγω της μονόφθαλμης εφαρμογής, θάμβος και φωτοευαισθησία, περιορισμό του ωφέλιμου περιφερικού πεδίου κλπ.)

Οι πρώτες ενδείξεις σε έξι ασθενείς που τηρούσαν τις προδιαγραφές, δείχνουν αρκετά ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Χρειάζεται όμως να έχουμε στα χέρια μας ένα μεγαλύτερο δείγμα και την περαιτέρω μετεγχειρητική μελέτη. Είμαστε σίγουρα ακόμα στην αρχή ενός φιλόδοξου εγχειρήματος.

Μια νέα οπτική προσέγγιση δόθηκε πρόσφατα με τον ενδοφακό Lipshitz Macular Implant ο οποίος σχεδιάστηκε με βάση τις αρχές λειτουργίας των τηλεσκοπίων Cassegrain. Ο φακός είναι λίγο παχύτερος από έναν κλασσικό ενδοφακό και μπορεί να τοποθετηθεί διόφθαλμα διατηρώντας το περιφερειακό πεδίο 4 .

σοβαρή εναλλακτική λύση στους

Η εφαρμογή ενός τηλεσκοπικού ενδοφακού μπορεί να δώσει μια

ασθενείς με εκφύλιση ωχράς κηλίδας. 07.2008

Μετεγχειρητική ξηρότητα

Επετειακή έκδοση

μετά από Lasik

Η μετεγχειρητική οφθαλμική ξηρότητα είναι μια πολύ συνήθης κατάσταση σε ασθενείς που υπεβλήθησαν σε Lasik. Θα μπορούσε το αποτέλεσμα να είναι διαφορετικό ανάμεσα σ’ ένα μηχάνημα femtosecond και έναν μηχανικό μικροκερατόμο; Την απάντηση δίνει έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο του Stanford και δημοσιεύθηκε στο Journal of Cataract and Refractive Surgey. Στην έρευνα συμμετείχαν 51 ασθενείς. Κάθε ασθενής υπεβλήθη σε διαθλαστική επέμβαση Lasik με μηχανικό μικροκερατόμο στο ένα μάτι και τεχνολογία femtosecond στο άλλο. Οι συμμετέχοντες απάντησαν εκ νέου σε ερωτηματολόγια που είχαν συμπληρώσει προεγχειρητικά, μετά από διάστημα ενός, τριών, έξι και δώδεκα μηνών μετεγχειρητικής πορείας. Τα αποτελέσματα δεν έδειξαν κάποια στατιστικά σημαντική διαφορά με εξαίρεση τον πρώ-

το μήνα. Το αποτέλεσμα ξηρότητας ήταν κατά 1.3 μονάδες χαμηλότερο στις γυναίκες απ’ ότι στους άντρες (P=.01) και τόσο το βάθος της επιπέδωσης, όσο και το πάχος του κρημνού αλλά και η ηλικία δεν έδειξαν κάποια συσχέτιση με τα συμπτώματα της ξηρότητας.

Η εφαρμογή femtosecond έναντι μηχανικού μικροκερατόμου δεν έδειξε στατιστικά σημαντική διαφορά στα συμπτώματα μετεγχειρητικής ξηρότητας 07.2008

Η οφθαλμική υγεία στα αυτοάνοσα νοσήματα Διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα ταλανίζουν αρκετούς ασθενείς οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με ποικίλα συμπτώματα μεταξύ των οποίων και οφθαλμικά. Ξεκινώντας από το παρόν τεύχος θα δούμε κάποια από τα πιο συχνά αυτοάνοσα νοσήματα και τις οφθαλμικές εκδηλώσεις τους. Ρευματοειδής Αρθρίτιδα Περίπου 1 στους 4 ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα βιώνουν οφθαλμικά συμπτώματα μεταξύ των οποίων ξηροφθαλμία, κερατοεπιπεφυκίτιδα, σκληρίτιδα, επισκληρίτιδα, και πιο σπάνια οίδημα της ωχράς και αποκόλληση αμφιβληστροειδούς. Η ξηροφθαλμία συνοδεία κερατοεπιπεφυκίτιδας είναι το πιο κοινό και συχνά εμφανιζόμενο σύμπτωμα με συχνότητα 15% έως 25% μεταξύ των ασθενών. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνεται μια επισταμένη εξέταση στη σχισμοειδή λυχνία, αναζητώντας την άρτια κατάσταση του κερατοειδή και του επιπεφυκότα και εν συνεχεία ποσοτική και ποιοτική αξιολόγηση του δακρυϊκού φιλμ με το Schirmer Test και το Break Up Time Test. Οι ασθενείς με διαγνωσμένη ξηροφθαλμία θα πρέπει να προφυλάσσουν τα μάτια τους με απορροφητικά γυαλιά ηλίου, να χρησιμοποιούν υγραντήρες σε κλειστούς χώρους με κλιματισμό και αν τα μέτρα αυτά δεν είναι αρκετά να χρησιμοποιήσουν κατάλληλα τεχνητά δάκρυα ή αλοιφές. Η σκληρίτιδα ή επισκληρίτιδα εμφανίζονται σε ποσοστό μεταξύ 4% και 10% στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και αποτελούν περίπου το 18% έως 33% των συνολικών περιπτώσεων. Πόνος συνοδεύει κυρίως τις περιπτώσεις σκληρίτιδας και σπάνια την επισκληρίτιδα. Η διαφοροδιάγνωση για την καλύτερη δυνατή

αντιμετώπιση είναι σημαντική και απαιτεί την εξέταση από οφθαλμίατρο. Συχνές είναι επίσης και οι εμφανίσεις κερατίτιδας. Οξεία κερατίτιδα εμφανίζεται σε ποσοστό 30% έως 70% των περιπτώσεων με σκληρίτιδα ή επισκληρίτιδα σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και παρουσιάζει κυτταρική διήθηση η οποία μπορεί να οδηγήσει σε ουλοποίηση και την δημιουργία νεφελώματος. Νεανική Ρευματοειδής Αρθρίτιδα Η ουβεΐτιδα είναι το πιο συχνό οφθαλμικό σύμπτωμα στην νεανική ρευματοειδή αρθρίτιδα και αποτελεί το 80% των συνολικών περιπτώσεων ουβεΐτιδας σε αυτό το ηλικιακό φάσμα. Η καθυστερημένη διάγνωση μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη καταρράκτη, γλαυκώματος και χαμηλής όρασης. Παρόλο που πολλοί εμφανίζονται ασυμπτωματικοί, η εξέταση θα πρέπει να γίνει προσεκτικά και τα συνωδά συμπτώματα να διαχειριστούν παιδο-οφθαλμίατροι. Σπονδυλοαρθροπάθειες Η ουβεϊτιδα είναι η πιο συχνή οφθαλμική εκδήλωση ενός ολόκληρου φάσματος παθολογικών καταστάσεων που εντάσσονται στη διάγνωση της σπονδυλοαρθρωπάθειας. Περίπου το 25% των ασθενών με αγκυλωτική σπονδυλίτιδα, το 37% των ασθενών με σύνδρομο Reiter και το 20% εκείνων με ψωριασική αρθρίτιδα, θα εμφανίσουν κάποια στιγμή ουβεϊτιδα στο ένα ή και στα δύο μάτια. Η κατάσταση χρήζει φυσικά οφθαλμολογικής φροντίδας προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω επιπλοκές, ιδιαίτερα σημαντικές για την όραση του ασθενή.

Opthalmology Η οφθαλμική υγεία στα αυτοάνοσα νοσήματα

Ερυθηματώδης Λύκος Οι οφθαλμικές εκδηλώσεις του ερυθηματώδους λύκου εμφανίζονται σ’ ένα ποσοστό της τάξης του 20% των ασθενών και δεν σχετίζονται με την έξαρση της νόσου, καθώς πολλές φορές τα οφθαλμικά συμπτώματα είναι εκείνα που υποδηλώνουν μια υποτροπή. Τα πιο κοινά και συχνά αντιμετωπίσιμα συμπτώματα αφορούν έντονη ξηροφθαλμία συνοδεία επιπεφυκίτιδας ή κερατοεπιπεφυκίτιδας, σκληρίτιδα ή επισκληρίτιδα καθώς και ένα χαρακτηριστικό εξάνθημα στα βλέφαρα. Στις πιο σοβαρές εκδηλώσεις της νόσου μπορούμε να δούμε αιμορραγίες και αγγειακά προβλήματα τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε ισχαιμική νευροπάθεια, οπτική νευρίτιδα, ημιανοψία, μεσοπυρηνική οφθαλμοπληγία, οφθαλμοκινητικές ανωμαλίες, ακόμα και παραισθήσεις της όρασης. Αμφιβληστροειδοπάθεια μπορεί να εμφανιστεί κυρίως στις ενεργές φάσεις της νόσου με βαμβακόμορφες δομές, αιμορραγίες και αγγειακές παθήσεις και φυσικά χρήζει άμεσης αντιμετώπισης. Κροταφική Αρτηρίτιδα/ Γιγαντοκυτταρική Αρτηρίτιδα Οι μισοί περίπου ασθενείς θα παραπονεθούν για πόνους στην οφθαλμική περιοχή, στο κεφάλι και τον αυχένα, διπλωπία, απώλεια όρασης, ακόμα και αμαύρωση. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι πολλές περιπτώσεις κροταφικής αρτηρίτιδας στερούνται γενικευμένων συμπτωμάτων και η διάγνωση ξεκινά σ’ αυτές τις περιπτώσεις από τον οφθαλμίατρο. Η ψηλάφηση μπορεί ν’ αποκαλύψει προεξέχουσες κροταφικές αρτηρίες. Στην πορεία βέβαια απαιτούνται πρόσθετες εξετάσεις και βιοψία τόσο για την επιβεβαίωση όσο διαφοροδιάγνωση

της νόσου και έγκαιρη φαρμακευτική αντιμετώπιση, κυρίως με κορτικοστεροειδή όταν υπάρχει οφθαλμική εκδήλωση για την αποφυγή μόνιμων βλαβών. Σκλήρυνση κατά Πλάκας Η οπτική νευρίτιδα είναι πολύ συχνό σύμπτωμα της νόσου και συναντάται στο 75% περίπου των περιπτώσεων. Είναι δε το πρώτο σύμπτωμα στο 14% - 25% των περιπτώσεων, γεγονός που σημαίνει ότι σε κάθε ασθενή με διάγνωση οπτικής νευρίτιδας ο κλινικός οφείλει να διατάξει τους απαραίτητους κλινικούς και εργαστηριακούς ελέγχους κατά περίπτωση. Στα πρώτα συμπτώματα της νόσου συχνά παρουσιάζεται και ο νυσταγμός, συνήθως οριζόντιος και σπανιότερα κάθετος ή κυκλικός. Η απομυελίνωση των οπτικών νεύρων είναι λογικό να δίνει συχνά σκοτώματα στα οπτικά πεδία του ασθενή, ενώ αμφίπλευρη μεσοπυρηνική οφθαλμοπληγία εμφανίζεται επίσης πολύ συχνά. Οφθαλμοκινητικές παρεκκλίσεις μπορούν πρόσθετα να εμφανιστούν, συνήθως από προσβολή του 3ου ή 6ου κρανιακού νεύρου. Νόσος του Graves Το χαρακτηριστικό σημείο της νόσου είναι η πρόπτωση των οφθαλμών. Η εξόφθαλμη κατάσταση που δημιουργείται μπορεί να σχετίζεται με υπερθυροειδισμό ή και υποθυροειδισμό, ενώ σπάνια υπάρχουν τα οφθαλμικά συμπτώματα χωρίς εμφανείς αλλαγές στις ορμόνες σε πρώτη φάση. Το 50% των ατόμων πάντως με προβλήματα θυροειδή μπορεί να εμφανίσουν οφθαλμικά συμπτώματα κάποια στιγμή ανεξάρτητα από την πορεία της

θεραπείας που ακολουθούν. Σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας αποδεδειγμένα είναι το κάπνισμα. Θα πρέπει να γίνεται συστηματικός έλεγχος της ενδοφθάλμιας πίεσης, βυθοσκόπιση, και έλεγχος του εύρους των οφθαλμικών κινήσεων καθώς πολλές φορές εμφανίζονται μη συνεκτικές παρεκκλίσεις. Ιδιαίτερη προσοχή και έλεγχο χρειάζονται οι περιπτώσεις με πτώση της οπτικής οξύτητας, της χρωματικής αντίληψης και ενδείξεις.RAPD. Μυασθένεια Gravis Πολύ συχνά η μυασθένεια δίνει τα πρώτα της συμπτώματα μέσα από το οπτικό σύστημα. Μια πρόσφατης εμφάνισης πτώση βλεφάρου θα πρέπει πάντα να διερευνείται προς αυτή την κατεύθυνση (δοκιμασία άνω βλεμματικής θέσης, φαινόμενο Herring, σημείο Cogan). Πόσο μάλλον εάν συνοδεύεται και από μια ξαφνική ανεπάρκεια σύγκλισης ή ξαφνική εμφάνιση διπλωπίας, καθώς η επίδραση της νόσου στους εξωβολβικούς μυς αφορά κυρίως τον άνω ορθό ή/και τους έσω και έξω ορθούς οδηγώντας σε μη συνεκτικό στραβισμό. Το 90% των ασθενών με μυασθένεια εμφανίζουν οφθαλμικά συμπτώματα, ενώ μόνο ένα ποσοστό 15% - 17% των ασθενών έχει μόνο οφθαλμικά συμπτώματα χωρίς γενίκευση της νόσου. Ολοκληρώνοντας την σύντομη αναφορά μας στην οφθαλμική έκφραση των αυτοάνοσων νοσημάτων, παραθέτουμε έναν συνοπτικό πίνακα με νοσήματα που προαναφέραμε αλλά και κάποια πιο σπάνια εμφανιζόμενα.

Διάφορα αυτοάνοσα νοσήματα ταλανίζουν αρκετούς Επετειακή έκδοση

ασθενείς οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με ποικίλα συμπτώματα μεταξύ των οποίων και οφθαλμικά.

Αυτοάνοσο νόσημα

Οφθαλμική έκφραση

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Κερατοεπιπεφυκίτιδα, σκληρίτιδα, επισκληρίτιδα, οίδημα ωχράς, αποκόλληση αμφιβληστροειδούς, ραγοειδίτιδα.

Σύνδρομο Sjogren

Ξηροφθαλμία, κερατοεπιπεφυκίτιδα.

Αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα

Ραγοειδίτιδα.

Σύνδρομο Reiter

Επιπεφυκίτιδα, κερατίτιδα, ραγοειδίτιδα.

Εντεροπαθητική αρθρίτιδα

Επισκληρίτιδα, ραγοειδίτιδα, περιφερειακή ελκώδης κερατίτιδα.

Ψωριασική αρθρίτιδα

Επιπεφυκίτιδα, κερατίτιδα, ραγοειδίτιδα.

Ερυθηματώδης λύκος

Κερατοεπιπεφυκίτιδα, ραγοειδίτιδα, σκληρίτιδα, επισκληρίτιδα, αμφιβληστροειδικές αιμορραγίες, οπτική νευρίτιδα, ισχαιμική οπτική νευροπάθεια, ημιανοψία, οφθαλμοκινητικές δυσλειτουργίες, ψευδαισθήσεις, παραγωγική αμφιβληστροειδοπάθεια.

Σκλήρυνση κατά πλάκας

Οπτική νευρίτιδα, μεσοπυρηνική οφθαλμοπληγία, δυσμετρία, νυσταγμός, παράλυση κρανιακών νεύρων.

Γιγαντοκυτταρική αρτηρίτιδα

Αμαύρωση fugax, διπλωπία, απώλεια όρασης.

Νόσος Graves

Εξόφθαλμο, σύσπαση βλεφάρου, διπλωπία, προβλήματα χρωματικής αντίληψης, κερατίτιδα, μειωμένα οπτικά πεδία.

Μυασθένεια Gravis

Διπλωπία, βλεφαρόπτωση.

Σαρκοείδωση

Ραγοειδίτιδα, οπτική νευροπάθεια, παράλυση κρανιακών νεύρων, διόγκωση δακρυϊκών αδένων.

Κοκκιωμάτωση Wegener

Εξώφθαλμος, φλεγμονή κόγχου, παράλυση κρανιακών νεύρων, απόφραξη ρινοδακρυικού πόρου, αγγειίτιδα αμφιβληστροειδή, σκληρίτιδα, επισκληρίτιδα, ραγοειδίτιδα.

Σύνδρομο Behcet

Ραγοειδίτιδα, υπόπυο.

Αρτηρίτιδα Takayasu

Ισχαιμική οπτική νευροπάθεια, καταρράκτη.

01.2012

Τα υποτιμημένα κριτήρια είναι συχνά η αιτία του υψηλού ποσοστού αδιάγνωστων γλαυκω-

Επετειακή έκδοση

ματικών ασθενών.

Ophtalmology «Μπαλονάκι» για το γλαύκωμα

Ο έλεγχος της ενδοφθάλμιας πίεσης είναι σημαντικό για την αντιμετώπιση του γλαυκώματος. Πρόσφατα ήρθαν στο φως τα αποτελέσματα από την μικροχειρουργική προσέγγιση που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια. Ο έλεγχος της ενδοφθάλμιας πίεσης επιχειρείται με μικροσκοπικό stent το οποίο τοποθετείται στο κανάλι του Schlemm.με κατά τη διάρκεια καταρρακτικής επέμβασης. Το stent έχει μήκος μόνο 1mm και άνοιγμα διαμέτρου μόλις 120 microns. Η τεχνική έχει εφαρμογή σε περιπτώσεις γλαυκώματος ανοιχτής γωνίας και τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα δείχνουν ότι η ένθεση stent σε συνδυασμό με την αφαί-

Οι μισοί γλαυκωματικοί ασθενείς παραμένουν αδιάγνωστοι

Μια πρόσφατη μελέτη στη Σουηδία παρουσίασε ενδιαφέροντα αποτελέσματα σε σχέση με τον εντοπισμό των γλαυκωματικών ασθενών. Στην έρευνα συμμετείχαν 32.918 πολίτες της πόλης Malmo. Η έρευνα στην ουσία επιβεβαίωσε τα αποτελέσματα προηγούμενων ερευνών που υποδεικνύουν ότι οι μισοί γλαυκωματικοί ασθενείς στα πλαίσια του γενικού πληθυσμού, παραμένουν μη διαγνωσμένοι. Ο βασικότερος λόγος φαίνεται να είναι τα υποτιμημένα κριτήρια, καθώς πολλές περιπτώσεις αφορούσαν ασθενείς με φυσιολογική ενδοφθάλμια πίεση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα αυτή έγινε σε μια χώρα όπου το σύστημα υγείας, η νοοτροπία συμμόρφωσης των ασθε-

ρεση του φακού συμβάλουν στη σημαντική μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η τεχνική αυτή επιτρέπει και την μείωση της φαρμακευτικής θεραπείας. Η μείωση της πίεσης μετρήθηκε στα 3,2 mmHg σε σχέση με μια μείωση 1,6 mmHg που εμφάνισε το con-trol group το οποίο αποτελούνταν από ασθενείς που έκαναν μόνο αφαίρεση καταρράκτη. Το δείγμα των ερευνών είναι μικρό κάτι που υπογραμμίζει την ανάγκη περαιτέρω έρευνας για να χρησιμοποιηθεί η τεχνική με ασφάλεια. 09.2013

νών και η ενημέρωση των πολιτών για την πρόληψη είναι σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από πολλές άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης, όπως είναι αναμενόμενο κοινωνίες με περισσότερους πολίτες Αφρικανικής καταγωγής είναι πιθανότερο να σημειώνουν ακόμα μεγαλύτερα επίπεδα αδιάγνωστου γλαυκώματος. Η σημασία της συχνής παρακολούθησης και του προληπτικού ελέγχου σε συνδυασμό με την σωστή ενημέρωση κλινικών και κοινού, μπορεί να αποβεί εξαιρετικά αποδοτική και στην χώρα μας η οποία βιώνει σημαντικές δυσκολίες στον τομέα της πρόληψης. 09.2014

Ophthalmology Διαγνωστική τεχνολογία τσέπης Η ταχύτατη ανάπτυξη και επέκταση των smartphones έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις σε ότι αφορά την πιθανή χρήση τους. Ακόμα και στις διαγνωστικές οφθαλμολογικές εξετάσεις. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο καθηγητής Rainer Leitgeb από το πανεπιστήμιο της Βιέννης κατά τη διάρκεια του 11th Congress of the European Society of Glaucome, είμαστε πολύ κοντά στο να διαθέσουμε ένα σύστημα OCT βασισμένο σε κινητό τηλέφωνο. Δεν είναι όνειρο, ούτε σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Η αλήθεια είναι ότι διατίθεται όλη εκείνη η απαιτούμενη τεχνολογία και το μόνο που απομένει είναι να λειτουργήσει συνδυαστικά.

Παρόμοια είναι και η ιστορία η οποία όμως έχει αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά και αναφέρεται στην διάθεση ενός συστήματος περιμετρίας το οποίο θα μπορεί να διεξαχθεί ακόμα και στο σπίτι του ασθενή. Το σύστημα ονομάζεται RingOfSight και απαιτεί την χρήση ενός laptop με το κατάλληλο λογισμικό, μια κοινή τηλεόραση, ένα tablet με ακίδα και μια κάμερα. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι η διαδικασία παίρνει μόνο δύο λεπτά και δείχνει να έχει παρόμοια ακρίβεια με την περιμετρία 24/2. Με τον τρόπο αυτό η εξέταση του οπτικού πεδίου μπορεί να επιτευχθεί σε ασθενείς των οποίων η μετακίνηση είναι δύσκολη ή ακόμα και σε περιοχές με περιορισμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας.

Επετειακή έκδοση

Παρόλο που είναι σίγουρο ότι θα υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά μειονεκτήματα ή και περιορισμοί, η εφαρμογή αυτών των τεχνολογιών δεν μπορεί παρά να είναι καλοδεχούμενη, αφού μπορεί να δώσει λύσεις σε προβλήματα που αφορούν την υγεία συνανθρώπων μας.

Βυθοσκόπηση και διάγνωση σ’ ένα application Η καταγραφή εικόνων βυθού με την βοήθεια κινητών τηλεφώνων είναι εφαρμόσιμη εδώ και πολύ καιρό. Το αμέσως επόμενο βήμα θα ήταν η δημιουργία κατάλληλων application για καλύτερη ερμηνεία των εικόνων που καταγράφονται. Μια ομάδα του Medical and Surgical Center for Retina στο Μεξικό μαζί με μια ομάδα προγραμματιστών εφαρμογών για κινητά τηλέφωνα, ανέπτυξαν τελικά το κατάλληλο application. Με την βοήθεια της Monterrey Institute of Technology and Higher Education (ITESM) η ιδέα αυτή έγινε πραγματικότητα. Η εφαρμογή επιτρέπει την αναγνώριση κλινικών χαρακτηριστικών από τις εικόνες βυθού που καταγράφει για μια πληθώρα παθήσεων. Προφανώς, η εφαρμογή αυτή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντικαταστήσει τον οφθαλμίατρο και τον διαγνωστικό του ρόλο, αλλά μπορεί να βοηθήσει τον γενικό γιατρό να παραπέμψει ευκολότερα και εγκυρότερα βοηθώντας στην έγκαιρη αντιμετώπιση πολλών παθήσεων του βυθού. Η εφαρμογή μπορεί επίσης να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε περιοχές όπου η πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες είναι περιορισμένη. 01.2015

Ophthalmology Ένα «μπαλονάκι» για το γλαύκωμα

Την παρουσίαση ενός νέου stent παρουσίασαν πρόσφατα ερευνητές από το University Eye Hospital Bochum στην Γερμανία, με σκοπό την σταθερή μείωση της ενδοφθάμιας πίεσης. Οι ερευνητές παρουσίασαν αποτελέσματα από 23 μάτια στα οποία έγινε η τοποθέτηση του stent και τα παρακολούθησαν σε βάθος τριών ετών. Η μέση τιμή πίεσης που εμφάνιζαν οι ασθενείς προεγχειρητικά ήταν 21mmHg παρά την εφαρμογή φαρμακευτικών σχημάτων, ενώ μετά από 12 μήνες είχε σταθεροποιηθεί στα 15.4 mmHg και ελαφρά χαμηλότερα σε διάστημα 24 μηνών. Ουσιαστικά πρόκειται για μια μείωση της τάξης του 30%-40%. Το stent έχει μήκος 6 mm και διάμετρο 45 micron εξασφαλίζοντας μια σταθερή ροή υπό του επιπεφυκότα. Το μυστικό όπως αναφέρει η Inga Kersten-Gomez, διευθύντρια του τμήματος γλαυκώματος στην πανεπιστημιακή κλινική, βρίσκεται στο υλικό του stent.

Πρόκειται για μια διασταύρωση χοιρινής ζελατίνης με γλαυταραλδεϋδη η οποία παρέχει ταυτόχρονα ελαστικότητα και σταθερότητα. Η διαδικασία τοποθέτησης του stent είναι σχετικά απλή και μπορεί να συνδυαστεί κατά τη διάρκεια εγχείρησης καταρράκτη. Παράλληλα δείχνει να είναι ιδιαίτερα ανεκτή από τον ασθενή, με πολύ χαμηλού βαθμού επικινδυνότητα μολύνσεων και αφήνει ανοιχτή την δυνατότητα περαιτέρω ή εναλλακτικών παρεμβάσεων αν κριθούν απαραίτητα.

Επετειακή έκδοση

01.2016

Optics 83

Το 8% του ανδρικού πληθυσμού παρουσιάζει συγγενείς χρωματικές ανωμαλίες, ενώ το αντίστοιχο ποσοΕπετειακή έκδοση

στό στο γυναικείο πληθυσμό είναι μόνο 1%.

Optics Δυσλειτουργίες της έγχρωμης όρασης

Ο ανθρώπινος αμφιβληστροειδής διαθέτει 3 τύπους κωνίων. Κάθε τύπος είναι ευαίσθητος σε ένα φάσμα του ορατού φωτός και αντιπροσωπεύει ένα από τα τρία βασικά χρώματα: κόκκινο, πράσινο και μπλε. Ο έλεγχος της έγχρωμης όρασης ερευνά πόσοι και ποιοι από τους τρεις τύπους κωνίων υπάρχουν και κατά πόσο αυτοί είναι λειτουργικοί. Οι χρωματικές ανωμαλίες διαχωρίζονται στις συγγενείς και τις επίκτητες. Οι συγγενείς χρωματικές ανωμαλίες εμφανίζονται στο 8% του αντρικού πληθυσμού και μόνο στο 1% του αντίστοιχου γυναικείου. Η ονομασία τους υποδηλώνει τον αριθμό των τύπων κωνίων που είναι παρόντα. Με τον διαχωρισμό αυτό λοιπόν προκύπτουν τρεις περιπτώσεις: Η μονοχρωματική ανωμαλία (παρουσία ενός μόνο τύπου κωνίων), η διχρωματική ανωμαλία (παρουσία δύο τύπων κωνίων) και η τριχρωματική ανωμαλία (δυσλειτουργία με την παρουσία και των τριών τύπων κωνίων). Η μονοχρωματική ανωμαλία διακρίνεται στην τυπική ή μονοχρωματική ραβδίων, η οποία παρουσιάζει χαμηλή οξύτητα, φωτοφοβία και νυσταγμό, και στην μονοχρωματική κωνίων που είναι ιδιαίτερα σπάνια. Οι διχρωματικές ανωμαλίες διακρίνονται σε: πρωτανοψία (απουσία των κωνίων που ανταποκρίνονται στο κόκκινο χρώμα), δευτερανοψία (απουσία εκείνων που ανταποκρίνονται στο πράσινο χρώμα) και τριτανοψία (απουσία εκείνων που ανταποκρίνονται στο μπλε χρώμα).

στο κόκκινο χρώμα), δευτερανωμαλία (δυσλειτουργία των κωνί- ων που ανταποκρίνονται στο πράσινο) και τριτανωμαλία (δυσλειτουργία εκείνων που ανταποκρίνονται στο μπλε). Οι επίκτητες χρωματικές ανωμαλίες παρουσιάζονται σε άτομα που είχαν άρτια έγχρωμη όραση αλλά εξαιτίας μιας παθολογικής κατάστασης ή φαρμακευτικής παρενέργειας, παρουσιάζουν δυσλειτουργία στην χρωματική αντίληψη. Στην κατηγοριοποίησή τους διακρίνουμε τρεις τύπους: Ο τύπος Ι είναι παρόμοιος σε εκδήλωση με την πρωτανοψία και συναντάται κυρίως στις δυστροφίες της ωχράς. Ο τύπος ΙΙ είναι παρόμοιος με την δευτερανοψία και παρατηρείται σε νευρίτιδες και ο τύπος ΙΙΙ είναι παρόμοιος με την τριτανοψία και εμφανίζεται σε μια πληθώρα παθήσεων όπως η εκφύλιση ωχράς κηλίδας, η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, κλπ. 7 Οι συγγενείς ανωμαλίες είναι παρούσες από την γέννηση και διατηρούνται καθόλη τη διάρκεια της ζωής. Είναι συνήθως διόφθαλμες και παρουσιάζουν σαφή εικόνα στα διαγνωστικά τεστ. Οι επίκτητες ανωμαλίες εμφανίζονται σε κάποια στιγμή της ζωής του ασθενή. Μπορεί να εμφανίζονται με διόφθαλμη αλλά και με μονόφθαλμη μορφή και η διαγνωστική τους παρουσία μπορεί να είναι συγκεχυμένη ή και συνδυαστική. 10.2007

Οι τριχρωματικές ανωμαλίες διακρίνονται αντίστοιχα σε: πρωτανωμαλία (δυσλειτουργία στα κωνία που ανταποκρίνονται

Optics Ο εφευρέτης των πολυεστιακών στην Αθήνα

Η Essilor γιορτάζει παγκοσμίως τα 50 χρόνια πολυεστιακής τεχνολογίας.Μισός αιώνας έχει περάσει από την κατασκευή του πρώτου πολυεστιακού Varilux που έμελλε να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο διορθώνουμε την πρεσβυωπία, και η ιστορία δείχνει τόσο πρόσφατη. Ειδικά όταν στην αφηγείται ο άνθρωπος που την έγραψε. Αυτή την ευκαιρία είχαμε όσοι υποδεχτήκαμε τον Κο Bernard Maitenaz στην Αθήνα. Την Δευτέρα 18 Μαΐου η Αίγλη Ζαππείου φιλοξένησε μια μεγάλη γιορτή για τους οπτικούς. Η εταιρεία Βαϊράμογλου, επίσημος αντιπρόσωπος της Essilor, γιόρτασε με μια λαμπερή εκδήλωση τα 50 χρόνια Varilux παρουσία του εφευρέτη των πολυεστιακών Κου Maitenaz, του διευθυντή Ευρώπης για την Essilor Κου Frenot και εκατοντάδων συνεργατών οπτικών. Το παρόν στην εκδήλωση έδωσαν και εκπρόσωποι της Γαλλικής πρεσβείας, όπως και δημοσιογράφοι.

Επετειακή έκδοση

Ο Κος Maitenaz στην παρουσίασή του αφηγήθηκε τα πρώτα βήματα και τις απόπειρες που έκανε ως νέος μηχανικός όταν συνέλαβε την ιδέα δημιουργίας ενός φακού ο οποίος θα άλλαζε σταδιακά την διαθλαστικότητά του. Οι τότε προσπάθειές του έγιναν οι αρχές πάνω στις οποίες λειτουργούν σήμερα τα στελέχη του τμήματος Έρευνας & Ανάπτυξης (R&D) της Essilor. Όπως και τότε κάθε νέος φακός απαιτεί έρευνα και συστηματική προσέγγιση τόσο στη λειτουργία του σχεδιαστικά όσο και στην κατασκευή του τεχνολογικά.

Στην συνέχεια οι προσκεκλημένοι είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν την παρουσίαση δύο νέων προϊόντων από τον Κο Κόκοτα. Του Varilux Sport ενός πολυεστιακού ειδικά σχεδιασμένου για δυναμικές δραστηριότητες με διευρυμένα πεδία μακρινής όρασης, αλλά και της νέας επίστρωσης Crizal Forte. Η νέα επίστρωση παρουσιάζεται δυο φορές ισχυρότερη στην αντιχάραξη και 30% βελτιωμένη στην αντιανακλαστικότητα σε σύγκριση με την επίστρωση Crizal Alize. Εντύπωση προκάλεσε και το φιλμ που παρουσιάστηκε γύρω από τις πειραματικές διατάξεις εικονικής πραγματικότητας που χρησιμοποιεί η Essilor. Οι εξεταζόμενοι έχουν την δυνατότητα να βιώσουν την επίδραση των φακών στην κίνηση και την αντίληψή τους πριν καν ακόμα κατασκευαστούν. Έτσι οι ερευνητές αναλύουν και τροποποιούν τους σχεδιασμούς κατά βούληση. Στη συνέχεια ο Κος Frenot παρουσίασε κάποια οικονομικά στοιχεία, ιδιαίτερα ενδιαφέροντα και αισιόδοξα τα οποία υποδεικνύουν την μεγάλη ευκαιρία των οπτικών να αναπτύξουν την επιχειρηματικότητά τους ακόμα και σε εποχές που χαρακτηρίζονται δύσκολες. Κλείνοντας τις παρουσιάσεις ο Κος Παπαδάκης παρουσίασε τη νέα διαφημιστική καμπάνια για την προώθηση των πολυεστιακών Varilux και η βραδιά συνεχίστηκε συνοδεία μουσικής, ποτού και χαλαρής κουβέντας 07.2009

Περιθλαστικά οπτικά για τη χαμηλή όραση

Ειδικά φίλτρα για χαμηλή όραση

Οι αρχές της περίθλασης στην οπτική είχαν περιορισμένες εφαρμογές στην καθημερινή πρακτική. Η Eschenbach εφαρμόζει πλέον περιθλαστικά οπτικά στις κατασκευές της με σκοπό την καλύτερη απόδοση των βοηθημάτων χαμηλής όρασης, σε μορφή γυαλιών. Η πρώτη εφαρμογή σε βοήθημα χρησιμοποιήθηκε στις μονοφθάλμιες υψηλές θετικές διορθώσεις σε γυαλιά προκειμένου να παρέχουν μεγεθύνσεις με μεγάλο ωφέλιμο οπτικό πεδίο. Με τον τρόπο αυτό φακοί με δύναμη μέχρι και +24 D μπορούν να αποδίδουν το μέγιστο περιορίζοντας τις περιφερεικές εκτροπές και τα σφάλματα που θα δημιουργούσε έναν κλασσικός οφθαλμικός φακός αυτής της δύναμης.

Έρευνες έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με χαμηλή όραση πολλές φορές έχουν περισσότερο ανάγκη την βελτίωση του contrast παρά την βελτίωση της οξύτητας σε ότι αφορά την καθημερινότητά τους, πέραν της δραστηριότητας της ανάγνωσης. Η Eschenbach έχει δημιουργήσει μια σειρά φίλτρων κατάλληλων για τις πιο συχνά εμφανιζόμενες παθήσεις που προκαλούν χαμηλή όραση. Σκοπός των φίλτρων αυτών είναι η ενίσχυση της ευαισθησίας του contrast με αποκοπή της ορατής ακτινοβολίας σε συγκεκριμένα μήκη κύματος. Τα φίλτρα αυτά διατίθενται σε μορφή γυαλιών-μάσκας τα οποία μπορούν να φορεθούν άνετα πάνω από τα διορθωτικά γυαλιά ή σε μορφή clip-on.

Ταυτόχρονα το αισθητικό αποτέλεσμα είναι ιδανικό καθώς το πάχος του φακού δεν ξεπερνά ιδιαίτερα το πάχος του σκελετού. Μετά την επιτυχημένη εφαρμογή σε μονοφθάλμιες διορθώσεις με την σειρά Noves Mono, η εταιρεία προχώρησε στην κατασκευή διόφθαλμων υψηλών θετικών διορθώσεων (μέχρι +10 D) με ενσωματωμένα πρίσματα. Η σειρά Noves Bino συμπληρώνει το φάσμα των διορθωτικών γυαλιών χαμηλής όρασης προσφέροντας πρακτικές λύσεις οι οποίες είναι ιδιαίτερα αποδεκτές και αισθητικά. 01.2009

Κάθε τύπος φίλτρου κατασκευάζεται επίσης σε δύο μορφές. Ο ένας τύπος είναι κατασκευασμένος για χρήση σε εσωτερικούς χώρους ενώ ο δεύτερος συνδυάζει πολωτικό φίλτρο και εξυπηρετεί τις ανάγκες σε εξωτερικούς χώρους με ταυτόχρονη προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η επιλογή του κατάλληλου φίλτρου γίνεται με δοκιμή συνήθως δύο διαφορετικών τύπων, ανάλογα με την πάθηση και σε συνθήκες που μοιάζουν με τις συνήθεις του περιβάλλοντος στο οποίο ζει ο ασθενής. Τα κριτήρια είναι κατά κύριο λόγο υποκειμενικά. 01.2010

Optics Φακοί μελανίνης: Η απόλυτη προστασία Ο ήλιος αποτελεί πραγματικά πηγή ζωής για κάθε ζωντανό οργανισμό επάνω στον πλανήτη. Οι ευεργετικές του όμως ιδιότητες υπερκαλύπτονται τα τελευταία χρόνια από τις βλαβερές συνέπειες που προκαλεί και που δυστυχώς οι έρευνες επιβεβαιώνουν. Η επίδραση του ηλιακού φωτός λειτουργεί συσωρευτικά στον οργανισμό και τα αρνητικά αποτελέσματα εμφανίζονται μετά από χρόνια.

Melanine έγκειται στο γεγονός ότι δεν προκαλούν καμία χρωματική αλλοίωση όπως κάνουν άλλοι φακοί blue block. Οι νέοι φακοί μελανίνης μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την οδήγηση καθώς τηρούν τις οδηγίες CEN ενώ ταυτόχρονα απορροφούν το 100% της υπεριώδους ακτινοβολίας και το 98% του μπλε φάσματος καθιστώντας τους ιδανικό μέσο προστασίας στον ήλιο.

Πέραν του φάσματος της υπεριώδους ακτινοβολίας U.V. για το οποίο γνωρίζουμε αρκετά πλέον, ένα άλλο συστατικό της ηλιακής ακτινοβολίας έχει μπει στο μικροσκόπιο των ερευνητών και της οπτικής βιομηχανίας. Το υψηλό ενεργειακό φάσμα του ορατού φωτός ή αλλιώς το μπλε φάσμα. Έχει αποδειχθεί ότι το οριακό τμήμα του ορατού φωτός που βρίσκεται μεταξύ 380 nm και 500 nm, είναι συνυπεύθυνο για παθήσεις του αμφιβληστροειδή όπως η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Οι πολυκαρβονικοί φακοί Airwear Melanine ενδείκνυνται σε όσους έχουν ανοιχτόχρωμα μάτια και ευαίσθητη επιδερμίδα, σε όσους έχουν φωτοευαισθησία καιφυσικά σε όσους έχουν οικογενειακό ιστορικό εκφυλιστικών παθήσεων του αμφιβληστροειδή. Με την δεδομένη αύξηση του μέσου όρου ζωής αυξάνονται και οι πιθανότητες να εμφανίσει κάποιος παθολογία συσχετιζόμενη με τις αθροιστικές συνέπειες της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. Επειδή τα φυσικά μέσα προστασίας του οργανισμού μας μειώνονται μετά την ηλικία των 40 ετών, η συνθετική μελανίνη των φακών της Essilor θα ήταν καλό να χρησιμοποιείται από όσους πρεσβύωπες εκτίθενται συχνά στον ήλιο αλλά και όσους έχουν υποβληθεί σε χειρουργείο καταρράκτη και φέρουν ενδοφακό. Οι τελευταίοι μάλιστα φαίνεται ότι επωφελούνται πολλαπλά από την χρήση των φακών μελανίνης καθώς παρουσιάζουν βελτίωση του contrast και μείωση της διάχυσης του μπλε φωτός το οποίο δημιουργεί θάμβος.

Παράλληλα, οι λεπτοί και ιδιαίτερα ευαίσθητοι ιστοί των βλεφάρων φαίνονται να διατρέχουν εξίσου μεγάλους κινδύνους και η προστασία πλέον είναι ζωτικής σημασίας. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος προστασίας έχει προβλεφθεί από την ίδια την φύση. Η μελανίνη είναι χρωστική του οργανισμού μας στην οποία οφείλεται το καστανό χρώμα των ματιών και του δέρματος. Η φύση της μελανίνης προστατεύει αποτελεσματικά τόσο από την υπεριώδη ακτινοβολία όσο και από το φάσμα του μπλε φωτός.

Επετειακή έκδοση

Η Essilor παρουσίασε πρόσφατα φακούς κατασκευασμένους με συνθετική μελανίνη. Το μεγάλο πλεονέκτημα των Airwear

05.2010

Optics Special Olympics - Οι μέρες που δεν θα ξεχάσουμε ποτέ

Για όσους εθελοντές συμμετείχαν στο πρόγραμμα Healthy Athletes - Opening Eyes κατά τη διάρκεια των Παγκόσμιων Αγώνων Spe-cial Olympics Αθήνα 2011, οι μέρες του Ιουνίου και του Ιουλίου θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στην μνήμη και την καρδιά τους. Για όσους δεν κατάφεραν να παρευρεθούν ελπίζω οι παρακάτω φωτογραφίες να καταφέρουν να σας μεταδώσουν έστω και το ένα εκατοστό του κλίματος που επικρατούσε.

Επετειακή έκδοση

Οι αγώνες μπορεί να τελείωσαν αλλά οι αθλητές συνεχίζουν τον αγώνα τους εντός αλλά κυρίως εκτός των γηπέδων και εμείς θα είμαστε κοντά τους με κάθε ευκαιρία. Οι δρόμοι μας θα συναντηθούν και πάλι σύντομα.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όσους οπτικούς στήριξαν οικονομικά την προσπάθεια «Συμμετέχω κι εγώ» της εταιρείας Βαϊράμογλου, αντιπροσώπου της Essilor η οποία είναι παγκόσμιος χορηγός των Special Olympics, συγκεντρώνοντας ένα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό για την στήριξη των Special Olympics Hellas. Ένα επίσης μεγάλο ευχαριστώ στους εθελοντές που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση! Κι ένα ακόμα μεγαλύτερο ευχαριστώ στους αθλητές που μας έδωσαν την ευκαιρία να βρεθούμε κοντά τους! 09.2011

Ο νέος δείκτης προστασίας E-SPF

Ένας φακός 100% απορροφητικός δεν αρκεί για να μας υποδηλώσει τον βαθμό προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία. Μέρος της υπεριώδους ανακλάται από την οπίσθια επιφάνεια του φακού. Ανάλογα μάλιστα με το είδος των επιστρώσεων και των κατεργασιών η ικανότητα ανακλαστικότητας μπορεί να αυξάνεται ή να μειώνεται. Υπάρχει επομένως σαφής ανάγκη για ένα νέο μέτρο σύγκρισης. Ο νέος δείκτης E-SPF (Eye-Sun Protection Factor) υποδεικνύει την συνολική προστασία από την UV τόσο στην κατά μέτωπο αντιμετώπιση της ακτινοβολίας όσο και στον βαθμό που ο φακός την ανακλά στην οπίσθια επιφάνειά του. Ο μέγιστος βαθμός E-SPF που μπορεί να έχει ένας φακός είναι 50+ και ο νέος δείκτης θα αναφέρεται σταδιακά σε ολοένα και περισσότερα προϊόντα, είτε αυτά είναι γυαλιά ηλίου είτε οφθαλμικοί φακοί οράσεως. Με τον τρόπο αυτό οι καταναλωτές και οι διοπτροφόροι μπορούν να έχουν μια σαφή εικόνα της συνολικής προστασίας που έχουν από την υπεριώδη ακτινοβολία.

Η μέτρηση ενός φακού για τον δείκτη E-SPF γίνεται με συγκεκριμένες γωνίες πρόπτωσης και ανάκλασης της υπεριώδους ακτινοβολίας. Στην πράξη ο βαθμός αυτός μπορεί να αλλάζει διαρκώς με βάση τα χαρακτηριστικά του σκελετού, την κλίση μετώπης, την παντοσκοπική γωνία αλλά και την γωνία πρόπτωσης των βλαβερών ακτίνων. Σε κάθε περίπτωση όμως τόσο ο οπτικός όσο και ο καταναλωτής γνωρίζουν ποιος φακός μπορεί να παρέχει την καλύτερη δυνατή προστασία έχοντας σαν μέτρο σύγκρισης τους βαθμούς συνολικής προστασίας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο δείκτης E-SPF σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από τρίτο, ανεξάρτητο φορέα. Η εταιρεία Essilor είναι η πρώτη που ενσωμάτωσε τον δείκτη E-SPF στα τεχνικά χαρακτηριστικά των φακών της και αναμένεται να γίνει το ίδιο σταδιακά και από τις άλλες εταιρίες του χώρου. 05.2013

Όσο υψηλότερος ο δείκτης ESPF τόσο μεγαλύτερη η συνολική προστασία που παρέχει ένας φακός τόσο από την κατά μέτωπο έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία όσο και εξ ανακλάσεως.

Optics Γνωριμία με το φάσμα της υπεριώδους ακτινοβολίας και των επιπλοκών της Από όλο το ηλιακό κυματικό φάσμα που πέφτει στην γη, λιγότερο από 10% μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι UV ακτινοβολία στο φάσμα των 280-400nm. Το φάσμα της UV στο σύνολό του αναλύεται στις ακόλουθες κατηγορίες: UVA, 400-320nm UVB, 320-280nm UVC, 280 και κάτω. Από την ώρα που εγκαταστάθηκε το στρώμα του όζοντος πάνω από τη γη, εξακολουθούν και παραμένουν κάποιες ευπαθείς μορφές ζωής που μπορούν να καταστραφούν από την ακτινοβολία UV. Φυσικά το συγκεκριμένο μήκος κύματος και η εκάστοτε δόση, προσδιορίζουν την ιδιαίτερη ανταπόκριση του οργανισμού. Τα βακτήρια μπορούν να επιβιώσουν κάτω από το φως του φθορισμού των χειρουργείων (το οποίο έχει πάρα πολύ χαμηλά ποσοστά UV) αλλά καταστρέφονται κάτω από τις μικροβιοκτόνες λάμπες με υψηλά ποσοστά μικρού μήκους κύματος UV ακτινοβολίας. Η εξίσωση του Planck θεωρεί ότι η αναλογία ενέργειας (eV) της ακτινοβολίας ενός συγκεκριμένου μήκους κύματος είναι 1240/το μήκος κύματος (nm). Το φυσιολογικό ανθρώπινο δέρμα διατηρεί την υγεία του υπό συνθήκες μέσου φωτός αλλά μπορεί να υποστεί εγκαύματα που προκλήθηκαν από παρατεταμένη έκθεση σε υψηλές δόσεις UV ακτινοβολίας.

Στις ιδιαίτερα ευπαθείς ομάδες ανήκουν τα ηλικιωμένα άτομα, τα άτομα με περιορισμένη χρωστική, τα αφακικά άτομα και όσοι χρησιμοποιούν φωτοευαίσθητα φάρμακα.

Επετειακή έκδοση

Το δέρμα των βλεφάρων υπόκεινται σε μεγάλο αριθμό αλλαγών που προκαλούνται από την UV. Τα σύννεφα δεν φιλτράρουν την υπεριώδη ακτινοβολία και κατ’ επέκταση δεν αποτρέπουν το ηλιακό έγκαυμα. Από την στιγμή που η ακτινοβολία ανακλάται από την άμμο, οι ομπρέλες θαλάσσης δεν παρέχουν πλήρη προστασία από τις δυνητικές βλάβες της UV. Στο μέσο του 92

φάσματος των κοινών δερματικών καταστάσεων που δημιουργούνται από την UV ακτινοβολία συμπεριλαμβάνονται η επιδερμική κεράτωση, οι ηλικιακές κηλίδες, η ξηροδερμία, η υπερπλασία σμήγματος, κ.α. Οι πιο ανεπιθύμητες επιδράσεις της UVB είναι οι κακοήθης αλλαγές του δέρματος, που συμπεριλαμβάνουν καρκίνωμα των βασικών κυττάρων, καρκίνωμα των λεπιδοειδών επιθηλιακών κυττάρων, και κακοήθες μελάνωμα. Κάθε μία από αυτές τις καταστάσεις έχει μία εντυπωσιακή στατιστική συσχέτιση με την UV ακτινοβολία. Η ζημιά της UV στον κερατοειδή εξαρτάται εξίσου από το μήκος κύματος και την ένταση. Για παράδειγμα, το πιο καταστρεπτικό εύρος μήκους κύματος είναι 260-290nm, αλλά ως αποτέλεσμα της απορρόφησης από το στρώμα του όζοντος, ακτινοβολία αυτού του μήκους κύματος σπάνια φτάνει στην επιφάνεια της γης. Για τα μικρά μήκη κύματος μια μικρή ποσότητα ενέργειας UV μπορεί να προκαλέσει κερατοειδικό τραύμα. Από την σκοπιά της βασικής επιστήμης, τα νουκλεϊκά οξέα του κερατοειδικού επιθηλίου απορροφούν αυτά τα μήκη κύματος, όπως κάνουν συγκεκριμένα αμινοξέα. Παρόλα αυτά, ο κλινικός δεν πρέπει να ξεχνά ότι τα μεγαλύτερα μήκη κύματος UVB (320400nm) μπορούν επίσης να δημιουργήσουν κερατοειδικά τραύματα εάν η έκθεση είναι μεγάλης διάρκειας. Η τύφλωση του χιονιού είναι το αποτέλεσμα παρατεταμένης έκθεσης στην UVB ακτινοβολία που ανακλάται από το χιόνι. Το φρέσκο χιόνι μπορεί να ανακλάσει μέχρι και 85% της προσπίπτουσας UV ακτινοβολίας. Κλινικά, η επιπολής στικτή κερατίτιδα εμφανίζεται περίπου 8-10 ώρες μετά την έκθεση. Ο πόνος πιθανών εμφανίζεται όταν τα κατεστραμμένα επιθηλιακά κύτταρα αποπίπτουν, το οποίο δημιουργεί την χαρακτηριστική διάστικτη επικάθιση της φλουορεσεϊνης. Η εμφάνιση αυτής της κατάστασης στον πληθυσμό των Εσκιμώων είναι περίπου 14%. Επιδημιολογικές αποδείξεις επίσης προτείνουν ότι η χρόνια έκθεση στην UV ακτινοβολία δημιουργεί ή σχετίζεται με το πτερύγιο. Στο επόμενο τεύχος θα αναφερθούμε στις επιπτώσεις της υπεριώδους ακτινοβολίας στον κρυσταλλοειδή και τον αμφιβληστροειδή, καθώς και στις οπτικές παραμέτρους που πρέπει να γνωρίζει κάθε κλινικός για τα γυαλιά ηλίου.

Ένας αριθμός από σημαντικές επιδημιολογικές μελέτες δείχνει μια σύνδεση ανάμεσα στα επίπεδα της UV ακτινοβολίας στο περιβάλλον και μιας υψηλότερης εμφάνισης καταρράκτη (κυρίως φλοιώδους καταρράκτη). Σε παραθαλάσσιες περιοχές των Η.Π.Α. αναφέρεται συχνότητα εμφάνισης καταρράκτη έως και 3 φορές πάνω από τις μέσες τιμές. Κάθε μείωση της στοιβάδας του όζοντος κατά 1% αυξάνει τα ποσοστά συχνότητας εμφάνισης κατά 0,5%. Βιοχημικές έρευνες μας έχουν δώσει μια βαθύτερη εικόνα του μηχανισμού που κρύβεται πίσω από αυτές τις αλλαγές. Για παράδειγμα, η έκθεση του φακού στην UVA και UVB ακτινοβολία έχει ως αποτέλεσμα αλλαγές στα ένζυμα του φακού. Φαίνεται ότι η έκθεση σε UV ακτινοβολία (μήκους κύματος 360nm) καταστρέφει σχεδόν ολοκληρωτικά τη δράση της Na+/K+-τριφωσφορικής αδενοσίνης σε λιγότερο από 24 ώρες. Τέτοια έκθεση δημιουργεί σημαντική συσσώρευση αδιάλυτων πρωτεϊνών στο φακό. Αυτές οι μεγάλες πρωτεϊνικές αθροίσεις των αδιάλυτων πρωτεϊνών του φακού είναι υπεύθυνες για την αυξανόμενη διάχυση του φωτός που φαίνεται στους γερασμένους ανθρώπινους φακούς και καταρράκτες. Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας έχει θεωρηθεί ως η έκφραση της τοξικότητας στο φως. Πειραματικά ορατά μήκη κύματος (κυρίως μπλε φωτός) μπορούν να προκαλέσουν φθορά στον αμφιβλη- στροειδή ενός πιθήκου, αλλά αυτές οι πειραματικές αλλοιώσεις δεν προσομοι- άζουν την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας στους ανθρώπους από πλευράς κλινικής εμφάνισης. Όταν η χρωστική του χοριοειδή εμφανίζεται ενισχυμένη, φαίνεται ότι προστατεύει έναντι αυτού του είδους εκφύλισης. Τα θέματα περιπλέκονται περαιτέρω επειδή επιδημιολογικές μελέτες της ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς στους ηλικιωμένους, είναι δύσκολο να αξιολογηθούν όταν υπάρχει καταρράκτης, αφού ο καταρράκτης μπορεί να φιλτράρει το βλαβερό φως προς τον αμφιβληστροειδή. Παρόλα αυτά, δεν είναι γνωστό εάν η αυξημένη μελανίνη ενεργοποιεί την προστατευτική της δρά-ση ως φίλτρο φωτός ή ως μεταβολικός παράγοντας. Φαίνεται λοιπόν ότι σε κάθε κατάσταση στην οποία συσσωρεύονται αποχρωματισμένες χρωστικές στον αμφιβληστροειδή, μπορούν να προωθήσουν τις φθορές από το φως.

Με τόσες αναπάντητες ερωτήσεις απαιτείται έρευνα στο συγκεκριμένο πεδίο. Ο κίνδυνος όμως είναι ακόμα μεγαλύτερος για τα παιδιά. Αρκεί να υπολογίσουμε ότι λόγω της ιστολογικής ανάπτυξης και δομής του κερατοειδή και του κρυσταλλοειδή φακού σε ένα παιδί ενός έτους, η διαπερατότητα της UVA φτάνει το 90% και της UVB το 50%. Σχεδόν όλα τα γυαλιά ηλίου απορροφούν το μεγαλύτερο ποσοστό της προσπίπτουσας υπεριώδους ακτινοβολίας. Το σημαντικότερο απ’ όλα είναι το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένα και όχι το χρώμα τους. Οι φακοί από πολυκαρβονι κό υλικό είναι από την φύση τους 100% απορροφητικοί χωρίς καμιά ιδιαίτερη επεξεργασία, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για το οργανικό και το κρύσταλλο είναι 98% και 62%. Με τις κατάλληλες επεξεργασίες μπορούν όλα τα προαναφερθέντα υλικά να αναπτύξουν απορροφητικότητα 100%. Όμως οι προδιαγραφές δεν σταματούν εκεί καθώς θα πρέπει οι φακοί αυτοί να τηρούν και τις απαραίτητες παραμέτρους πάχους, ομοιομορφίας και ομοιογένειας ώστε οι οπτικές ιδιότητες να παραμένουν αναλλοίωτες ακόμα και υπό υψηλές θερμοκρασίες. Η ενημέρωση των ασθενών-καταναλωτών είναι κύριο ζήτημα για κάθε γιατρό και κάθε οπτικό. Σε έρευνα καταναλωτών το 2002 το 79% των ερωτηθέντων γνώριζε ότι η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του δέρματος αλλά μόνο το 6% γνώριζε την επίδραση της ακτινοβολίας στο οφθαλμικό σύστημα. Είναι επομένως εμφανές ότι τίθεται θέμα δημόσιας υγείας. Ενημερώνοντας τον πληθυσμό για κάτι τόσο άμεσο και πρακτικό, ταυτόχρονα τους εκπαιδεύουμε στη νοοτροπία της ενημέρωσης για οποιοδήποτε άλλο μελλοντικό θέμα. 09.2015

Optics Επιλέγοντας χρωματισμό για γυαλιά ηλίου Το πρώτο μέλημα στην επιλογή γυαλιών ηλίου είναι ο φακός, το υλικό του οποίου θα πρέπει να είναι απορροφητικό 100% στην υπεριώδη ακτινοβολία U.V. Το δεύτερο μέλημα αφορά το χρώμα των φακών γιατί πέρα από το θέμα της μόδας, ο οπτικός πρέπει να προτείνει τον κατάλληλο χρωματισμό με βάση τη λειτουργικότητα.

Το γκρι χρώμα φακού είναι από τα πρώτα στις προτιμήσεις γιατί μειώνει την φωτεινότητα χωρίς να αλλοιώνει την αντίληψη των χρωμάτων.

Το καφέ είναι ένα χρώμα εξίσου δημοφιλές καθώς μειώνει τη φωτεινότητα μπλοκάροντας ταυτόχρονα ένα μέρος του μπλε φάσματος που προκαλεί θάμβος τις έντονα ηλιόλουστες μέρες. Το μειονέκτημα του είναι η σχετικά αισθητή αλλοίωση των χρωμάτων συγκριτικά με το γκρι.

Επετειακή έκδοση

Το πράσινο θεωρείται μια σχετικά ικανοποιητική λύση για τους περισσότερους διοπτροφόρους καθώς μειώνει το θάμβος που προκαλείται από το φάσμα του μπλε

φωτός, μειώνει σημαντικά τη φωτεινότητα και βελτιώνει το contrast του φυσικού περιβάλλοντος. Το μεγάλο μειονέκτημα του πράσινου χρωματισμού εντοπίζεται στην αλλοίωση των χρωμάτων και ιδιαίτερα στην «ακύρωση» που παρουσιάζει στο κόκκινο χρώμα δείχνοντάς το ως γκρι, γεγονός που το καθιστά επικίνδυνο για την αντίληψη του φωτεινού σηματοδότη και των τροχαίων σημάτων. Γι’ αυτό ο πιο επιτυχημένος χρωματισμός δείχνει τελικά να αποδεικνύεται ο γκρι-πράσινος που συνδυάζει τα πλεονεκτήματα των δύο αποχρώσεων μειώνοντας τα όποια μειονεκτήματά τους. Η Essilor χρησιμοποιεί μια νέα τεχνική με την ονομασία PhysioTint ώστε τα χρώματα να μην αλλάζουν την χρωματική αντίληψη του διοπτροφόρου. Σε ιδιαίτερες περιπτώσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν χρώματα όπως το ροζ ή το κίτρινο. Το πρώτο είναι ιδανικό για αθλήματα εξωτερικού χώρου καθώς ενισχύει το contrast των αντικειμένων έναντι του γαλάζιου ουρανού, ενώ το δεύτερο προτείνεται σε συνθήκες ομίχλης ή οδήγησης κατά το σούρουπο. 01.2016

Αντιγόνης 84, 104 42 Αθήνα, Τηλ. Κέντρο: 210 51 90 000, fax: 210 51 90 090 E-mail: info@bairamoglou.gr, www.bairamoglou.gr