Campus
Van studentengrap tot kunstobject
Mysterie rond ‘Het Ding’ na Zes zwevende telefoonpalen die samen veertien gelijkbenige en zes gelijkzijdige driehoeken vormen. Dat is Het Ding, het kunstwerk dat al bijna veertig jaar de entree
De reacties waren euforisch, herinnert Hos zich. ‘De studenten en het personeel waren laaiend enthousiast. Hoe kan dit, vroeg men zich af. De
van de campus siert. Jarenlang bleef geheim wie de studenten waren die de opvallende
palen lijken namelijk te zweven.’ Het bestuur gaf
constructie tijdens een voorjaarsnacht hadden gebouwd. Tot nu. Omdat de UT ‘recht heeft
wilde weghalen. ‘De telefoonpalen zouden nog
op haar historie’, onthult oud-student Jaap Hos het mysterie. Tekst: Sandra Pool | Foto: Gijs van Ouwerkerk >
daadwerkelijk te bouwen, serieus vorm. ‘Het moet te doen zijn, concludeerden we.’
Uit zijn tas tovert Jaap Hos, UT-alumnus chemi-
Met een groep van in totaal vijf studenten gingen
sche technologie, een fotoalbum. De bladzijden
ze aan de slag. ‘We schakelden een student in die
zijn beplakt met zwart-witfoto’s, brieven en
heel goed in wiskunde was voor de berekeningen.
bewaarde rekeningen en nota’s. Het verzamelde
Het geheel moest technisch natuurlijk goed in
materiaal vertelt het verhaal over Het Ding,
elkaar zitten. En we gingen bedrijven langs. ‘De
de palenconstructie bij de hoofdingang van de
succesformule was volgens Hos het kwajongens-
campus. Het object is inmiddels uitgegroeid tot
achtige. Als we dat duidelijk konden maken bij de
een blijvend bouwwerk op het UT-terrein en zelfs
heren directeuren, dan gingen de ogen glimmen
verheven tot kunst. Al bladerend door het fotoal-
en wist je dat het goed zat.’ De toenmalige PTT
bum vertelt Hos hoe een studentengrap serieus
leverde tweedehands telefoonpalen. De kabels
vorm begon te krijgen.
en het transport werden gesponsord en een
Rondom Het Ding hing jarenlang een raadselach-
UT-medewerker maakte de kappen op de palen.
tige sfeer. Tot de verbazing van iedereen die de
‘Uiteindelijk werkten er best veel mensen aan
campus betrad, stond het bouwwerk er plotse-
mee. Ook Wiebe Draijer (later rector magnificus,
ling, op een morgen in april. We schrijven 1974.
red.). In de hal van zijn vakgroep prepareerden
Wie de bouwers waren, bleef lange tijd onbekend.
we de palen. We verzonnen dat we paalwoningen
En dat was ook precies de bedoeling, laat Jaap
aan het maken waren voor derdewereldlanden.’
Hos weten. Hij was samen met Jasper Latté
Lacht: ‘Men accepteerde het verhaal.’
(inmiddels overleden) de initiator van de ano-
Op het terrein bij een aannemer zetten de stu-
nieme studentenactie. Hos: ‘We hadden er geen
denten als test het bouwwerk, een twintigvlak
bedoeling mee. Het ging ons om de lol van het
met veertien gelijkbenige en zes gelijkzijdige
bouwen. Omdat die lol onze drijfveer was, wilden
driehoeken, in elkaar. ‘Alles paste. We waren
verschillende mensen belangeloos meewerken.
klaar voor actie.’
Het heeft ons nauwelijks iets gekost. We kregen
Hos vertelt dat hij en zijn mede-studenten in die
veel gesponsord.’
tijd een goede relatie hadden met de portier. ‘Je
Er was namelijk nogal wat materiaal nodig. ‘Ik
nam wel eens een pot koffie en koeken mee naar
kreeg op mijn verjaardag in 1973 een plat pak-
de beveiliging. Dat was goed voor de relatie.’
ketje. Daarin zat een miniatuur van Het Ding. Ik
Hierdoor konden ze zonder problemen op 12 april
vermoed dat Jasper het in The Whole Earth Ca-
1974 om vier uur ’s morgens de campus oprijden
talog heeft gezien. Wellicht bij een artikel van de
met al het materiaal. ‘Het was Goede Vrijdag, een
Amerikaanse architect en uitvinder Buckminster
vrije dag. We konden ongestoord onze gang gaan.’
Fuller over alternatief bouwen. Het geeft in elk
De opbouw gebeurde ambachtelijk. Zonder hijs-
geval de sfeer van die jaren weer.’ Op de verjaar-
kranen, maar met ladders. ‘Het was millimeter-
dag werden de stokjes al kletsend steeds groter.
werk. Toen we de zaak bij elkaar trokken, knapte
‘Van formaat bezemstelen tot iemand riep tele-
nog een van de katrollen en werd het nog even
foonpalen.’ Toen Hos en Latté later eens nuchter
spannend, maar uiteindelijk stond het gevaarte er
bij elkaar zaten, kreeg het idee om de constructie
om een uurtje of acht in de morgen.’
26 UT NIEUWS 01|2013
de boodschap mee dat het ‘het ding’ na een tijdje een jaartje of twee mee kunnen en daarna was