Ü S K Ü D A R
S E M P O Z Y U M U
I V
Foto¤raf 4-5: Delice Do¤anlar›n göçleri esnas›nda Çaml›ca’dan geçifli (Fot.‹.EREL)
Nihayet Çaml›ca’n›n turizm co¤rafyas› aç›s›ndan önemine de¤inerek bildirimizi tamamlamak istiyoruz.Günümüzdeki turizm anlam›nda olmasa da bir “sayfiye yeri” ya da bir “mesire” olarak ta Çaml›ca’n›n bir önceli¤i vard›r. Bu anlamda kullan›m›, bildi¤imiz kadar›yla, XVII. yüzy›la kadar iner. Ad› geçen yüzy›lda I. Ahmed (1603-1617), IV. Murad (1623-1640) dönemlerinde baz› köflklerin yap›lmas› ve IV.Mehmed (Avc› Mehmed 1648-1687) döneminde de ahflap bir saray inflas› ile Büyük ve Küçük Çaml›ca sular›na ait çeflmelerin yap›m›, Çaml›ca tepelerini cazip hale getirmeye bafllam›flt›. XVII. yüzy›l›n sonlar›nda ve XVIII. yüzy›l›n bafllar›nda Yeniçeri terörü Çaml›ca gibi uzak mesire yerlerine gidifl gelifli güvensiz hale getirdi¤inden Çaml›calar›n XVII. yüzy›l›n ilk yar›s›nda görülen önemi azalm›flt›r. XIX. yüzy›lda yeniçerilerin devreden ç›kmas› güvenceyi yeniden getirmifl, fiirketi Hayriye vapurlar›n›n ifllemeye bafllamas›6 Çaml›ca’n›n flehrin di¤er semtlerine ulafl›m›n› kolaylaflt›rm›flt›r. Bunlar›n sonucunda da, Büyük Çaml›ca flehrin hayat›na fiilen kat›lm›fl oldu (Küçük Çaml›ca o dönemde henüz özel mülkiyet durumunu koruyordu). Bu ulafl›m kolayl›¤› sadece Çaml›ca’y› de¤il, eteklerindeki Ac›badem, Kofluyolu, Tophanelio¤lu, Ba¤larbafl› gibi semtleri de “tebdil-i hava”, “tebdil-i mekân” bak›m›ndan (yani bir nevi turizm faaliyeti) aran›lan yerler haline getirmiflti. Saray mensuplar› d›fl›ndaki seçkin tabakan›n da Çaml›ca’da ve eteklerindeki semtlerde köflkler yapt›rmas›, II. Mahmud döneminde (1808-1831) bafllad›. Ad› geçen padiflah da zaman zaman Çaml›ca’da gezintiye ve avlanmaya ç›kard›. Hatta hastal›¤›n›n ilerlemesi üzerine doktorlar› “hava de¤iflimi” için Çaml›ca’daki sayfiyede istirahat etmesini önermifller ve padiflah ömrünün son günlerini Çaml›ca’da 142
.