NAUKA
Badania genetyczne z udziałem archeologów z UWr w „Nature” dr Mirosław Furmanek, Instytut Archeologii Czasopismo „Nature” opublikowało wyniki badań międzynarodowego zespołu naukowców, w skład którego weszli pracownicy Instytutu Archeologii UWr. Dotyczyły one przemian populacyjnych w Europie u progu epoki brązu, a zostały oparte na przeprowadzonych na niespotykaną dotąd skalę badaniach genetycznych kopalnych kości ludzkich, które pochodziły z wykopalisk archeologicznych. Dzięki nim naukowcy rozszerzyli o 100% dotychczasową bazę znanych genomów naszych prehistorycznych przodków oraz znaleźli część odpowiedzi na nurtujące pytania m.in. o kulturę grobów jamowych.
34
|
Groby z wczesnej epoki brązu w Kornicach fot. M. Mackiewicz
Od kilku lat jesteśmy świadkami rozgrywającej się na naszych oczach rewolucji w badaniach nad przeszłością człowieka. Rozwój nowych technologii oraz interdyscyplinarna współpraca archeologów z przedstawicielami nauk przyrodniczych wkroczyła w nowy etap oraz pozwala lepiej poznać i zrozumieć często odległą o tysiąclecia przeszłość. Przykładem takiej współpracy jest artykuł w „Nature”, w którym publikowane są wyniki międzynarodowego zespołu badawczego, w skład którego weszli m.in. pracownicy Instytutu Archeologii Uniwersytetu WrocławskiePRZEGLĄD UNIWERSYTECKI 4 I 209 I 2015
Czaszka przedstawiciela kultury grobów jamowych z rejonu Samary barwiona czerwoną ochrą fot. N. Shishlina
go – prof. dr hab. Irena Lasak, dr hab. Justyna Baron, dr Mirosław Furmanek i dr Tomasz Gralak. Artykuł dotyczy kwestii przemian populacyjnych w Europie u progu epoki brązu w oparciu o szeroko zakrojone badania genetyczne kopalnych kości ludzkich pochodzących z wykopalisk archeologicznych. Badania genetyczne wykonane w renomowanym Centrum GeoGenetycznym Uniwersytetu w Kopenhadze (Centre for GeoGenetics, Natural History of Denmark, University of Copenhagen) przeprowadzono na niespotykaną dotąd skalę. Objęły
analizy ponad 600 prób i w przypadku 101 z nich udało się zsekwencjonować genomy, tym samym ponad dwukrotnie powiększono liczbę znanych genomów prahistorycznych ludzi. W oparciu o uzyskane wyniki badań podjęta została próba wyjaśnienia wielu kwestii dyskutowanych od lat, m.in. przez archeologów czy językoznawców. Z dotychczasowych wyników badań genetycznych wynikało, że decydującą rolę w kształtowaniu się struktury genetycznej współczesnej Europy odegrały trzy wielkie migracje. Pierwsza z nich związana była z pojawieniem