Smjernice za upravljanje i održavanje termo-energetskih sistema u javnim objektima
4. PREGLED ELEMENATA TERMO-ENERGETSKIH SISTEMA ZA GRIJANJE Kada govorimo o različitim sistemima za grijanje, odnosno sistemima centralnog grijanja kao jednog od najčešće korištenih sistema za zagrijavanje stambenih i poslovnih prostora u današnje vrijeme, njih možemo podijeliti u osnovne grupe uređaja i opreme prikazane na slijedećoj slici: - - - - -
Gorionike (za lož ulje i gas) Pumpe Ogrijevna tijela Sigurnosni i regulacijski uređaji i oprema Dimovodni sistem
Slika 5.1. Osnovni elementi sistema grijanja
Neki od nabrojanih osnovni elementi sistema grijanja biće detaljnije obrađeni u narednom dijelu.
4.1. GORIONICI Gasni gorionici čine dio gasnog izvora toplote u kojem dolazi do mješanje gasa sa zrakom, a zatim do njegovog sagorijevanja pri čemu nastaje toplota. Gasni gorionici mogu se podijeliti na nekoliko osnovnih načina. Prema načinu dovoda zraka na atmosferske i ventilatorske gorionike. Prema vrsti gasa na gorionike za gradski gas, za prirodni gas, za ukapljeni gas, za više vrsta gasova i za više vrsta goriva. Prema pritisku gasa mogu biti niskopritisni gorionici (za pritiske <100 mbar) i visokopritisne gorionike (za pritiske >100 mbar). Prema načinu rada mogu se razlikovati gasni gorionici sa ručnim uključivanjem, poluautomatski gasni gorionici kod kojih se glavni plamen pali pomoću inicijalnog plamena koji stalno gori ili se pri puštanju u rad pali inicijalni plamen koji dalje ima termoelektrično upravljanje, te potpuno automatski gasni gorionici. Kod automatskog gorionika plamen se pali direktno, električno ili se paljenje vrši na mlaznici za gorivo. Inicijalni plamen, koji trajno gori, ovdje nije potreban. Za male atmosferske gorionike danas se uglavnom primjenjuje potpuno automatsko paljenje. Atmosferski gorionici zrak za sagorijevanje dobijaju prirodnim putem i prije procesa sagorijevanja dolazi do njegovog mješanja sa gasom (Slika 5.2.). Gas se pod visokim pritiskom ubrizgava u cijev za miješanje preko mlaznice. Zbog velike brzine stvara se na ulazu cijevi za miješanje podpritisak uslijed kojega se usisava zrak, dolazi do mješanja i paljenja. Paljenje je električno ili preko inicijalnog plamena. Materijal za izradu gorionika su čelik i ljevano željezo.
30