De wereld van Floris Hovers

D e wereld van Floris Hovers

De wereld van Floris Hovers

Drents Museum, Assen Waanders Uitgevers, Zwolle

[≤] Ruimtelijke kleurencompositie, 2020 Hout en metaal

Particuliere collectie

Afbeelding omslag:

Gekleurde skyline #18

Hout, lak, metaal en plastic

Binnenzijde omslag/p. 1: Floris Hovers in zijn atelier, 2021

Homo Ludens

Het werk van ontwerper-kunstenaar Floris Hovers (1976) is een visueel feest waarbij vorm, kleur en compositie het uitgangspunt vormen. Als kind creëerde hij al bouwsels en objecten vanuit zijn grote nieuwsgierigheid en drang om voorwerpen te maken. Dat maakte dat hij jaren later werd opgeleid aan de Design Academy in Eindhoven, waar hij in 2004 zijn diploma haalde. In 2006 richtte hij zijn eigen ontwerpstudio op. Daarnaast was hij van 2009 tot 2012 als docent verbonden aan de kunstvakopleiding AKV| St. Joost en van 2019 tot 2023 doceerde hij kleur en compositie aan de Design Academy in Eindhoven. Naast zijn autonome werk, vaak architectonische composities die refereren aan gebouwen en steden, wordt een ander deel geproduceerd in eigen beheer, zoals de stoel Fixed, de Stoklamp en het Strafbankje. Met zijn iconische ArcheToys kreeg hij internationale bekendheid. Werk uit deze serie is opgenomen in verschillende museale collecties.

De tentoonstelling De wereld van Floris Hovers, begeleidt door deze publicatie, geeft een retrospectief overzicht van het oeuvre van Hovers. Ik moet vanaf deze plaats bekennen dat ik het werk van Hovers zeer waardeer. Vorig jaar bezocht ik zijn tentoonstelling De Kunst van het Spelen in Museum Jan in Amstelveen. Het was de eerste keer dat ik het werk van Hovers in relatie tot elkaar zag. Het deed mij denken aan mijn eigen jeugd en de kleurige blokkendoos waar ik in de jaren ’60 zo graag mee speelde. Historicus Johan Huizinga schreef onder de titel Homo ludens, de spelende mens, een boek dat gaat over de essentie van het spel, spelen en creativiteit in onze samenleving. De kinderlijke blijdschap voor spelen en speelgoed is een rode draad in het werk van Hovers. In zijn eigen atelier in Raamsdonksveer heeft hij naast zijn eigen werk ook een collectie historisch kinderspeelgoed, waaronder prachtige stukken uit Oost­Europa die op een bijna constructivistische vormgegeven zijn. Die eenvoud in vorm is herkenbaar in zowel zijn autonome als seriematige werk, waarbij kleur en verhouding essentieel zijn.

Het is met grote erkentelijkheid aan Floris Hovers dat dit project in heel korte tijd tot stand gekomen is, waarvoor mijn grote dank. Conservator Suzanne Rus en hoofd tentoonstellingen Eva van Diggelen dank ik voor hun belangrijke rol in het welslagen van deze tentoonstelling en boek. Marloes Waanders van Uitgeverij Waanders maakte het onmogelijke waar door in korte tijd dit prachtige boek te laten verschijnen in samenwerking met Rolf Toxopeus van Joseph Plateau grafische vormgevers. Tot slot dank ik onze sponsoren, overheden en begunstigers die belangrijk zijn geweest voor de totstandkoming van dit project.

Harry Tupan Algemeen directeur Drents Museum

[≤] Olifant, 2017 Beukenhout

Suzanne Rus

De wereld van Floris Hovers

Eenvoud. In een wereld die zich kenmerkt door hectiek en overdaad, opent ontwerper en kunstenaar Floris Hovers de deur naar een andere wereld. Die van eenvoud. Een wereld waarin het evenwicht tussen functionaliteit en esthetiek vooropstaat. En waar vorm en kleur tot de verbeelding spreken.

De wereld van Floris Hovers begint in Raamsdonksveer. In de voormalige betonfabriek van zijn vader heeft hij zijn atelier en werkplaats. De grote, open ruimte kenmerkt zich door ruwe wanden van beton en sporen van hoe het vroeger was. Daglicht komt binnen door vierkante ramen in het plafond. De ruimte is gevuld met werkbanken met daarop machines, materialen en verf. Een tekentafel met ontwerpen en werk in wording. Daartussen staan ontwerpen die goed zijn zoals ze zijn. En niet te vergeten de dingen die hem inspireren: een verzameling van speelgoed uit de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw, posters van architecten, foto’s van zijn familie. Voor een buitenstaander lijkt het een rommeltje, voor Hovers is het een geordende omgeving. Een plek waar alles samenkomt en die een voortdurende bron van inspiratie is. Hier ontwerpt Hovers zijn ‘begrijpelijke’ meubels, verlichting en miniaturen, naast autonoom werk zoals (ruimtelijke) composities en grote kleurige ‘steden’.

ArcheToys

Opgeleid als ontwerper aan de Design Academy in Eindhoven ziet Floris Hovers het als zijn taak om datgene wat hij mooi en fijn vindt, te vertalen naar producten voor de wereld om ons heen. Hij streeft in al zijn ontwerpen naar een vereenvoudigde versie van de werkelijkheid. De leesbaarheid van een object is daarin essentieel, je moet de constructie kunnen zien.

In 2005 ontwerpt hij ArcheToys, een collectie miniatuurvoertuigen. De vormen zijn archetypisch: de auto’s zijn geminimaliseerd tot een oermodel waarin het lijnenspel direct herkenbaar is. Dat betekent niet dat de verhoudingen precies moeten kloppen om het ontwerp te kunnen lezen. Hovers gaat juist op het spanningsveld zitten door precisie aan de kant te schuiven en het kinderlijke toe te laten. Door te spelen met compositie, vorm en kleur wordt het object universeel leesbaar. En roept het naast herkenning ook herinneringen op – bij zowel kinderen als volwassenen.

Van alle voertuigen is Hovers het meest gefascineerd door de tractor. In 2017 maakt hij een jaar lang elke dag een klein trekkertje van restanten uit zijn werkplaats. Een speelse oefening in ontwerpen, een uur per dag, zonder plan of ontwerp. Van alle trekkertjes maakt hij een foto, die zijn gebundeld in het boekje HOVERS’ TRACTORS.

Eenvoudige materialen

De wereld van Floris Hovers bestaat uit eenvoudige materialen en technieken. Met de computer werkt hij nauwelijks. Alles moet in eerste instantie zelf te produceren zijn of, op industriële schaal, met relatief beperkte middelen uitvoerbaar. In zijn werkplaats liggen uiteenlopende, maar in de kern eenvoudige materialen. Houten blokjes, touw, speldjes, wieltjes, honingraatkarton, maar ook heel veel restmateriaal in allerlei kleuren.

De basis is een plaat, waarop een voor een blokjes hout worden geplaatst. Het gekozen materiaal blijft herkenbaar in het ontwerp. Een houten blokje is nog steeds een houten blokje als je het rechtop zet. Maar eenmaal samengevoegd met andere blokjes geeft het ruimte voor verbeelding. Vorm en kleurencombinaties ontstaan ter plekke en zijn daardoor vaak heel verrassend.

Er ontstaat een stad. De steden die Hovers bouwt bestaan niet, ze zijn een eigen wereld op zich. In zijn stad zijn geen mensen of auto’s. Opnieuw die eenvoud: zo kan een stad of de wereld eruitzien. En als deze ‘af’ is, begint Hovers met een nieuwe.

Ook de meubels die Floris Hovers ontwerpt, kenmerken zich door primaire materialen. Hij gebruikt houten planken, plaatmateriaal, stalen profielen, glas en touw. Hij verwerkt de materialen met eenvoudige technieken: zagen, boren, snijden, lassen, lijmen, knopen. Een meubel beschouwt Hovers als architectuur in het klein. Het ontwerp van een meubel moet, net als een gebouw, op de juiste manier functioneren: eenvoudig. De herkenbaarheid van het ontwerp komt het functioneren alleen maar ten goede. Als ontwerper voelt Hovers zich verantwoordelijk om dingen te maken die bruikbaar zijn en waar mensen een goed gevoel bij krijgen. Juist het gebruik van kleur vormt een integraal onderdeel van elk proces, zie het als de finishing touch. De meubels van Hovers krijgen een speels karakter door de verschillende kleuren.

2.5 D

Hovers’ wereld ontstaat tussen 2 D en 3D. Op zoek naar diepgang onderzoekt hij telkens weer het samenspel tussen verhoudingen, vormen en kleuren. Een deel van zijn ontwerpen begint in 2 D. Deze grafische beeldtaal zet hij met materialen en technieken om in een ruimtelijk object. Zo ontstaan de meubels, vazen, maar ook het speelgoed als de ArcheToys. Tussen 2 D en 3D bestaat voor Hovers nog een dimensie: 2.5 D. Door de horizontale stad op te hangen ontstaat een grafisch aangezicht: een skyline. Hij ontwerpt ze in verschillende uitvoeringen, van gedetailleerd met behulp van fijne materialen, tot grovere fantasie­stadsaangezichten van afvalhout of honingraatkarton. De keuze van het materiaal leidt als vanzelf tot een nieuwe beleving van de stad.

Vier thema’s staan centraal: kleur, vorm, spelen en inspiratie. Ieder thema heeft voor hem een speciale betekenis. Ze hebben een onderlinge samenhang die tot uitdrukking komt in zijn veelheid van ontwerpen die in dit boek gepresenteerd worden. En telkens staat de eenvoud van het ontwerp centraal.

‘Door heel veel weg te laten, kom je tot de essentie. Dat wat overblijft moet genoeg zijn om ruimte te geven aan verbeelding.’ (Floris Hovers)

Kleurentoren, 2021 Compositie in hout Particuliere collectie

Menglatjes in atelier [≥]

Metanimals collectie, 2014 Prototypes in staal en lak Particuliere collectie

[≤] Suggererend Blik, 2004 (afstudeerwerk) Bedrukt tinplaat Privécollectie

De wereld van Floris Hovers toont het kleurrijke, speelse en verrassende oeuvre van ontwerper en kunstenaar Floris Hovers (1976). Met zijn autonome werk zoals (ruimtelijke) composities en kleurige ‘steden’, miniaturen, meubels en verlichting, nodigt Hovers je telkens weer uit in zijn bijna volmaakte eenvoudige wereld, waar alle ruimte is voor verbeelding. Zijn ontwerpen zijn een speelse manier om de volwassen wereld tegemoet te treden. Met eenvoudige materialen onderzoekt hij het samenspel tussen vorm, kleur en constructie. Het maakproces is voor Hovers net zo belangrijk als het eindresultaat. ‘Door heel veel weg te laten, kom je tot de essentie. Dat wat overblijft moet genoeg zijn om ruimte te geven aan verbeelding.’

www.drentsmuseum.nl