/Polska_mova_Ivanova

Page 23

Postaraj siê jako usprawiedliwiæ przykr¹ sytuacjê, próbuj¹c przekonaæ rozmówcê zarówno o swej dobrej woli, jak i o braku winy. Wyja nij przyczyny zaniedbania, we ca³¹ winê na siebie jako przedstawiciela administracji zobowi¹zanej do troszczenia siê o jako æ i terminowo æ us³ug komunalnych, do których nale¿y wywo¿enie mieci. Przepro rozmówcê, a za jego po rednictwem wszystkich mieszkañców, i poinformuj go o tym, jak i kiedy zostanie za³atwiona jego s³uszna skarga. ZAPAMIÊTAJ Istnieje stare przys³owie, które mo¿e znasz: jak ciê widz¹, tak ciê pisz¹. Mo¿na by je rozszerzyæ: jak ciê s³ysz¹, tak ciê oceniaj¹, tak ciê traktuj¹. Przytoczony w czê ci æwiczeniowej przyk³ad pokaza³, ¿e od sposobu mówienia, od kultury wypowiadania siê zale¿y przebieg i rezultat porozumiewania siê z innymi lud mi. Albo bêdzie ono skuteczne i osi¹gniemy zamierzony cel, albo zakoñczy siê niepowodzeniem nic nie zyskamy, jedynie obrazimy i zniechêcimy do siebie partnera rozmowy.

Kszta³cenie jêzykowe. 24. a) Przeczytaj tekst. Jaka jest jego zasadnicza my l? U³ó¿ plan. Jaki to styl? Udowodnij to.

Jako gatunek literacki bajka nale¿y do literatury dydaktycznej, krótka powiastka wierszem lub proz¹, która ma pouczyæ o szkodliwo ci lub po¿yteczno ci opisanych zachowañ, zilustrowaæ jak¹ prawdê ogóln¹. Dotyczy sytuacji, postaw i charakterów, które nie s¹ zindywidualizowane, nie graj¹ roli jako fakty jednostkowe i niepowtarzalne, lecz odzwierciedlaj¹ zjawiska powszechne, uniwersalne. Bajka zawiera mora³, pouczenie, uogólniaj¹cy wniosek, który zwykle umieszczony jest na koñcu utworu, czasami wystêpuje na pocz¹tku lub nie jest wyra¿ony wprost, lecz wynika z przedstawionej sytuacji. Aby osi¹gn¹æ cel dydaktyczny, zwykle przeciwstawiane s¹ na zasadzie kontrastu dwie postawy, dwa typy argumentacji lub dwa rodzaje dzia³añ. Jedn¹ z odmian bajki jest tzw. bajka zwierzêca, nale¿¹ca do utworów alegorycznych. Twórc¹ takiej odmiany bajki by³ Ezop (VI w. p.n.e.) Czasami bajka przybiera postaæ krótkiej wierszowanej noweli, zawieraj¹cej nieskomplikowan¹ fabu³ê, tzw. bajka narracyjna, kiedy indziej jest krótsza, d¹¿y do maksymalnej zwiêz³o ci, w lapidarny sposób notuje jakie wydarzenie, z którego wynika sens moralny, tzw. bajka epigramatyczna. 23


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.