14
DE KATWIJKSCHE POST
Bijna Verdwenen
Eerste sociale woningbouw Rijnsburg
A
an de Stephana van Rossumstraat, Petronella van Saksenstraat en Burgemeester Meijboomstraat in Rijnsburg staat nog steeds een complex sociale huurwoningen. Eigenaar is woningcorporatie Dunavie als opvolger van de in 2005 opgeheven Rijnsburgse woningbouwvereniging Spinoza. Volgens de plannen van Dunavie staan de woningen op de nominatie om gesloopt te worden.
Door Leo Roosjen
Door de sloop wordt een andere indeling van het gebied mogelijk. Niet alleen om deze woningen te vervangen, maar ook het achterliggend terrein, vroeger tuinbouwgrond, te bebouwen. Reden om eens in de geschiedenis van deze huisjes te duiken.
Waterpomp We gaan terug naar de twintiger jaren van de vorige eeuw. Rijnsburg is een klein dorpje met een gemeenteraad bestaande uit met name leden van CHU- en ARPhuize. Beide partijen zijn later opgegaan in het CDA. Slechts een zetel voor de SDAP (Sociaal-Democratische ArbeidersPartij, voorloper van de PvdA).
Een aantal Rijnsburgers had naast de eigen woning ook andere huisjes, die zij verhuurden aan arbeiders. Kleine huisjes zonder waterleiding maar een pomp, en een wc niet inpandig maar ondergebracht in een apart, vaak houten, hokje. Soms een ‘toiletgebouwtje’ voor meerdere woningen.
Er ontstaat een sociale strijd in het kleine Rijnsburg. Het was toen lastig om openlijk voor je linkse sympathieën uit te komen. Laat staan dat je openlijk lid of bestuurslid was van de SDAP of een woningbouwvereniging. Het kon je letterlijk en figuurlijk je baan kosten.
bouwen, betekende een aanslag op het overig te bouwen wooncontingent (toegestane aantal woningen). Voor de Rijnsburgers gaf het een alternatief voor de huizen van de huizenmelkers. Concurrerende huurprijzen en de luxe van stromend water en inpandige toiletten.
Sociale strijd
De huizenbezitters, huizenmelkers, zagen de bui hangen. Spinoza zagen zij als concurrent voor hun eigen nering. Er kwam tegenwerking tegen Spinoza. Het kostte een aantal bestuursleden van Spinoza hun baan. Hierdoor werd het lastig bestuursleden te vinden.
Instemmen
In de dertiger jaren gaf de rijksoverheid aan de Rijnsburgse woningbouwvereniging Spinoza toestemming om 40 wooneenheden te bouwen in de sociale sector. Het werden voor die tijd moderne woningen met stromend water en een inpandig toilet.
De 40 woningen die Woningbouwvereniging Spinoza mocht
In de gemeenteraad werd uitvoerig over deze kwestie gesproken. Men moest wel instemmen met deze aanwijzing door de rijksoverheid. Maar moest dat helemaal of kon men wat terughoudend zijn? Uiteindelijk resulteerde het in toestemming van in eerste instantie 20 van de 40 woningen.
Foto’s (van linksboven met de klok mee) De krakkemikkige huisjes die vervangen zouden worden door de sociale woningbouw van Spinoza. De nieuwe sociale woningbouw aan de Petronella van Saxenstraat. Gedenksteen woningbouwvereniging Spinoza. De huidige Petronella van Saxenstraat. De woningen aan de Burg. Meijboomstraat, waarvan de gemeentelijke Erfgoedcommissie vindt dat die behouden moet blijven. Willem Drees (links van het midden met lange jas) bij de opening van het sociale woningbouwcomplex. Foto’s oud: Genootschap Oud Rijnsburg Foto’s nieuw: Leo Roosjen