152
EDİRNE ZİRÂAT MEKTEBİ İ. Ü. Nadir Eserler Kütüphanesi (90425/18)
Mektep için yaptırılan numune çiftliği 14.Eylül.1298 (26.Eylül.1882) senesinde açılmış, gerekli zirâî âletler, Pâdişah tarafından bağışlanarak, mektebe gönderilmiştir. Dönemin Hükümet konağı civarındaki eski birinci rüşdiye mektebi binası da yeniden onarılarak mektebin sanayi kısmı için verilmiştir. Mektepte okutulan ilim, fen ve sanayi dersleri şunlardı: Kur’ân-ı Kerîm, Tecvid, Ulûm-ı Diniye, Arabça, Farsça, İlm-i Hal, İlm-i Hendese, Hesab, Türkçe İmla ve İnşâ, Medhal-i Kavaid, Hatt-ı Rika, Sülüs, Mücellid, Kundura, Marangoz, Esma-i Türkiye, Resim, Fransızca, Seccade ve Halıcılık, Terzi, İlm-i Zirâat ve Ameliyat.624 Mektebin zirâat ve sanayi kısımlarında 1883’de 223, 1888’de 168, 1893’te 91, 1898’de 120 ve 1902 senesinde 150 öğrenci bulunuyordu.625 Hamidiye Sanayi mektebinin olduğu yerde, günümüzde Edirne Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi bulunmaktadır. 624- SVE-H. 1310, s. 224. 625- SVE-H. 1301, s. 91-92; SVE-H. 1306, s. 64; SVE-1310 Malî Senesi, s. 86; SVE-1315 Malî Senesi, s. 70-71; SVE-1319 Malî Senesi, s. 671-672; Rif’at Osman’ın mektebin ilk kuruluşu hakkında belirttiğine göre “Mektebin masrafları için, okula tahsis edilen 17.000 lira gelir amaçlı senelik faiz için Osmanlı Bankası şubesine yatırılmıştır. Okulun devamlı masraflarını gidermek amacıyla da, Yıldırım Bayezid devri ricalinden Hacı Doğan’ın Kaleiçinde Aya İstirati mahallesinde yıkılmış olan Câmi ve medresesi vakfından, Çukur Çayır’da Hacı Doğan merasının senelik kira bedeli ile Vilâyet Matbaasının net gelirinin okula bırakılmasına, ayrıca merkez ve merkeze bağlı diğer belediyelerden 100 lira alınmasına R: 1 Mart 1298/M.13 Mart 1882 tarihli irade-i seniye ile başlanmıştır.” Bkz.: Rif’at Osman, Edirne Rehnüma…, s. 85-86. Osman Nuri Peremeci’de; İki kısıma ayrılan mektebin, Zirâat kısmı vaktiyle II. Sultan Selim’in yaptırdığı sarayın –ki sonra yanmıştı- bahçesine yapılan numune çiftliğinde olduğunu, Sanayi kısmınınsa, Hacı Ivaz Paşa medresesi yerinde yapılan yapıda kaldığını belirtmiştir. Bkz.: Osman Nuri Peremeci, a.g.e., s. 356-357. Ayrıca bu mektep hakkında bkz.: Necip Güngör Kısaparmak, a.g.e., s. 19.