18 oán khí & xông trầm

OÁN KHÍ VÀ XÔNG TRẦM

Oán khí là thể dạng đối lập của vượng khí, là những nỗi niềm chất chứa trong lòng, hoá chuyển thành sự thù hận đậm sâu mãi không thể giải toả của con người. Oán khí tồn tại rõ rệt nhất ở những nơi của người này lưu lại khi còn sống và cả trong những đồ vật mà họ từng sở hữu.

Các cổ vật được tìm thấy từ các tàn tích chiến tranh, những nơi tồn tại sự áp bức hoặc tranh đấu sẽ luôn đi kèm với oán khí. Lòng thù hận càng sâu dày thì oán khí càng quánh đặc. Cũng không khó khi chúng ta tìm thấy những câu chuyện xung quanh về lời nguyền của những cổ vật xa xưa hay hằng hà sa các đồn đại về sự ma mị của các hiện vật có tuổi đời tính bằng ngàn năm. Oán khí chỉ có thể được cảm hoá khi có sự xuất hiện của lòng vị tha, nhân từ và chân thành. Sự yêu thương thực sự và lòng tôn kính những giá trị xưa cũ của cổ vật mới chính là điều có thể hoá giải đi những oán hận còn vương đọng lại trên đó. Ngoài ra việc xông trầm vào thời trước cũng được xem là một hình thức tẩy uế, trừ tà và xua tan oán khí. Hiện vật xông trầm thời Đông Sơn, may mắn còn giữ được hình hài dáng vóc vốn có, màu đồng phủ lớp ten xanh dày còn độ bóng mượt. Cổ vật tìm thấy ở Thanh Hoá, nơi phát tích của nền văn minh này. Xông trầm này vừa có yếu tố cổ vật nghìn năm lịch sử, vừa có giá trị mỹ thuật cao có thể đại diện cho thời kỳ đúc đồng rực rỡ thời đó. Tạo dáng rất nghệ thuật, được trang trí bằng hoa văn bông lúa, những đường tròn đồng tâm, xoắn ốc. Đặc biệt ở trung tâm, đôi chim lạc là vật Tổ được tạo tác, biểu trưng cho tinh thần bất diệt của người dân Đông Sơn trong buổi đầu dựng nước Văn Lang-Âu Lạc.

XIX - XX

Thuật chế tác: Tủ có dáng hình chữ nhật với các góc cạnh sắc gọn, chia ô đối xứng và tổng thể quy tâm. Toàn bộ khung sườn được làm từ gỗ trắc quý cho độ bền vững cao.

Phần chi tiết trang trí được trải đều vào các ô. Ở đoạn trên cùng là các khung đồ án dây nho trĩu quả đối xứng nhau.

Viền bên ngoài của các đồ án chính đoạn được thể hiện hoa văn chữ vạn dưới hai lối chạm đặc trưng là hạ nền và thông phong.

Phần chân được chạm dây lá hóa rồng, long hàm thọ ở trung tâm. Bốn mặt hổ phù nổi lên trên bốn chân đế.

Kĩ thuật đặc biệt hơn với những tác phẩm hạ nền khác, phần nền được hạ xuống của các đồ án trên tủ rất đều và mịn không lồi lõm nhấp nhô, tưởng chừng như được cắt đẽo rồi dán lên một mặt phẳng có sẵn.

TỦ GỖ CHẠM ĐỒNG HỚI Đại ý: Tủ với thiết kế gọn vuông, thích hợp cho việc đựng đồ văn phòng và các vật dụng quan trọng. Ngoài ra cùng các đồ án và họa tiết bắt mắt, tinh xảo lẫn mang nhiều ý nghĩa thì tủ này sẽ được bày trưng trong phòng khách hoặc trong một không gian trang trọng.

Lấy ý tưởng từ đề tài bốn mùa, những hình ảnh bừng nở của muôn hoa, cây trái như là mai, lan, tùng, cúc. Trên hai cánh cửa trên là những khung hình chữ nhật lớn được chạm hạ nền hình chim trĩ trống mái cùng quả đào. Hai mặt của cánh của dưới là chuột, sóc cùng quả lựu.

Quả đào trường thọ, lựu nhiều hạt sung túc, chim trĩ của sự cao quý, chuột nhanh nhạy ở nơi nào có nhiều thức ăn thì sẽ có chuột, sóc chuyền cành biểu hiện của sự vui vẻ. Vì thế các đồ án này còn chúc cho gia đạo viên mãn, cầu chúc cho gia đình được nhiều may mắn.

VÀNG SON MỘT THUỞ SỐ 1 - THÁNG 12.2022

CHỦ BIÊN Trịnh Trang THIẾT KẾ Trịnh Trang VÀ SỰ ĐỒNG HÀNH CỦA Giảng viên Bảo Lâm