BsCk1. Khöông Minh Tuyeát Ñau ñaàu Migraine laø moät theå ñau ñaëc bieät, bieåu hieän bôûi nhöõng côn ñau nöûa ñaàu. Migraine chieám khoaûng 10 - 12% daân soá (Theo taøi lieäu cuûa Phaùp), gaëp nhieàu ôû nöõ giôùi, thöôøng khôûi ñaàu ôû tuoåi töø 10 - 40 (chieám 90 %), moät soá xuaát hieän ôû treû em, hieám khi ôû löùa tuoåi treân 40, beänh coù tính chaát gia ñình (70%). Taàn soá côn thöa hoaëc mau tuyø theo töøng beänh nhaân. ÔÛ nöõ, ñaïi ña soá côn ñau xuaát hieän xung quanh thôøi kyø kinh nguyeät, ngöôïc laïi taàn soá côn giaûm trong thôøi gian coù thai hoaëc khi maõn kinh. Coù nhieàu yeáu toá aûnh höôûng tôùi khôûi phaùt côn ñau nhö yeáu toá taâm lyù, thöùc aên, moâi tröôøng... Sau ñaây laø 10 yeáu toá khôûi phaùt côn ñau Migraine thöôøng gaëp nhaát.
1. Thöïc phaåm
Caùc thöïc phaåm gaây khôûi phaùt côn migrain coù theå laø: - Phoâ mai ñeå laâu ngaøy, chuoái, quaû sung, nho khoâ, bia, röôïu vang, röôïu maïnh, vang ñoû, saûn phaåm töø söõa (kem/söõa/yogurt, phoâ mai) - Thöïc phaåm leân men, traùi caây hoï cam chanh, ñu ñuû, chanh daây, maän ñoû, traùi caây muoái, nöôùc töông, boät ngoït, traùi bô Ñaø laït, ñaäu lentils, haït deû, ñaäu phuïng vaø bô ñaäu phuïng, haønh, thòt muoái
64
v a ø t h ò t c h eá b i eá n , Saccharin/aspartame (trong caùc loaïi thöïc phaåm aên kieâng), chaát sulfites trong toâm vaø khoai taây cheá bieán, caùc thöïc phaåm coù chöùa men noåi (baùnh bao, baùnh mì). 2. Cafein
Duøng caùc thöïc phaåm hoaëc thöùc uoáng coù chöùa cafein coù theå gaây khôûi phaùt côn migraine. Ngöôïc laïi, khi ngöøng uoáng caøfeâ quaù nhanh cuõng coù theå gaây buøng phaùt côn ñau. Cafein hieän dieän trong caøfeâ, coca, pepsi, traø, chocolate vaø trong moät soá caùc thöïc phaåm boå sung, ñaëc bieät caùc chaát gaây giaûm caân. 3. Thuoác Caùc loaïi thuoác gaây daõn maïch nhö hydralazin hoaëc loniten, coù
theå gaây khôûi phaùt côn migrain. Töông töï vôùi caùc loaïi khaùc nhö cimetidin, fenfluramin, indomethacin, nitroglycerin, nifedipin, theophyllin, reserpin, estrogen trong caù c thuoá c hormon thay theá hoaëc thuoác traùnh thai. 4. Caûm xuùc vaø Stress AÙp löïc coâng vieäc, caùc maát maùt lôùn, giaän döõ, maâu thuaãn, hoaëc traàm caûm coù theå khôûi phaùt migraine. Caùc stress haøng ngaøy coù nhieàu khaû naêng gaây ra côn migraine nhaát. Nhöõng söï kieän gaây caûm xuùc haïnh phuùc maïnh nhö keát hoân, thay ñoåi choã ôû môùi, coù con, cuõng coù theå taêng nguy cô migraine. 5. Quaù taûi veà caûm giaùc
SINH HOAÏT KHOA HOÏC