art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΠΕΜΠΤΗ 27 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014
ΕΛΕΝΗ ΟΥΖΟΥΝΙ∆ΟΥ:
Aνάµεσα στην Αναγνωστάκη και τον Κραουνάκη Σελ.: 07
Νο 354
20 ΧΡΟΝΙΑ ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΜΕΛΙΝΑ
22.000 likes για την αιώνια σταρ Βιβλίο, εκθέσεις, ταινίες, αλλά το υπουργείο σιωπά! Σελ.: 04-05
«ΝΕΟΣ ΚΟΣΜΟΣ» Ο καλός Λύκος του θεάτρου
Σελ.: 03
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Ο Γιώργος Πέτρου και η Καµεράτα του Σελ.: 06
ΟΣΚΑΡ
Όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τα βραβεία Σελ.: 10-11
«
ΒΙΒΛΙΟ
Ο πρώτος µεγάλος πόλεµος του 20ού αιώνα Σελ.: 14
02/26 Η εποχή µας
27/02 - 05/03
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
-Λιτά σκηνικά στο θέατρο: άποψη ή ανάγκη; «Υποθέτω και τα δύο. Κάποτε σε συνδυασμό, κάποτε από αισθητική επιλογή. Όλα είναι, πάντως, πρωτίστως θέμα αισθητικής. Η απομάκρυνση του θεάτρου από την αναπαράσταση συχνά ωθεί στην αφαίρεση. Η αφαίρεση με τη σειρά της μπορεί να φτάσει στην... απόλυτη αφαίρεση. Χρήσιμο θα ήταν πάντως να διαχωρίσουμε το λιτό σκηνικό από την απουσία σκηνικού. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Επίσης, ας επισημάνουμε ότι ένα λιτό σκηνικό δεν είναι απαραιτήτως οικονομικό. Τα λιτά σκηνικά δεν πρέπει, κατά την άποψή μου, να ταυτιστούν με την κρίση. Προηγούνται αυτής κατά πολύ. Όπως άλλωστε και η οικονομική κρίση στο θέατρο, παρά τις εκατοντάδες παραστάσεις που παρουσιάζονται. Παράμετροι που οδηγούν σε ''σκηνογραφική λιτότητα'' πέρα από αισθητικές επιλογές; Ο προϋπολογισμός μιας παράστασης, η μόδα του εναλλασσόμενου ρεπερτορίου σε χώρους παντελώς ακατάλληλους να το υποστηρίξουν και μια υποβόσκουσα πεποίθηση ότι όλα μπορούν να γίνουν με τους φωτισμούς. Το φως, όμως, αν δεν βρει εμπόδιο, ταξιδεύει στο άπειρο. Και το εμπόδιο αυτό είναι το σκηνικό...».
Σ ΑΝΤΙΚΡΙΣΤΟΙ ΚΑΘΡΕΦΤΕ
Αχ, αυτά τα δάνεια! του ΜΗΝΑ ΒΙΝΤΙΑΔΗ Το χειρότερο πράγμα στη ζωή είναι η ειρωνεία. Και ακόμα χειρότερο είναι και να σε κλέβουν και να σε ειρωνεύονται κι από πάνω! Ο διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης της Βρετανίας λέγεται Νίκολας Πένι κι αυτό ουδόλως θα μας ενδιέφερε, αν δεν έδινε πριν από λίγες μέρες μια συνέντευξη στους «Σάντεϊ Τάιμς», όπου δήλωσε ότι ο Τζορτζ Κλούνι «τρελάθηκε» – όπως τον ειρωνεύονταν οι βρετανικές εφημερίδες – και ότι είναι ανόητος, επειδή υποστήριξε το ελληνικό αίτημα να επιστραφούν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα! «Δεν νομίζω ότι το να τα γυρίσουμε απλώς πίσω τα Γλυπτά θα ήταν μια πολύ καλή κίνηση, αλλά θεωρώ ότι το Βρετανικό Μουσείο θα ήταν ανοιχτό στο να μοιραστεί τα Ελγίνεια Μάρμαρα, αρκεί να μη γίνει έμμονη ιδέα το σε ποιον ανήκουν πραγματικά» ήταν η απάντηση του 65χρονου επιστήμονα που βρίσκεται στο τιμόνι της Εθνικής Πινακοθήκης εδώ και έξι χρόνια. Και στη συνέχεια τόνισε: «Προσωπικά δεν θα μου άρεσε να τα σκέφτομαι να ταξιδεύουν μπρος - πίσω σε όλο τον κόσμο, αλλά σίγουρα το Βρετανικό Μουσείο έχει ως έναν βαθμό αναγνωρίσει τη βαθιά σημασία που έχουν για την Ελλάδα… Έχει πρακτικά τεθεί υπό σκέψη ότι ορισμένα εξ αυτών θα μπορούσε να τα δανείσει εκεί – στην Ελλάδα – αρκεί να μη γίνουν πιόνια πολιτικής εκμετάλλευσης» είπε και κατέληξε απαξιωτικά: «Πολλοί πιστεύουν ότι είναι εξ ορισμού το αυθεντικό πλαίσιο, αλλά, αν επιστρέφονταν στην Ελλάδα, δεν θα τοποθετούνταν στο μνημείο λόγω της μόλυνσης. Ακόμη κι αν βρίσκονταν εκεί, το μνημείο είναι ερείπιο και αυτά είναι πολύ κατεστραμμένα, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τα δει κάποιος όπως ήταν στην αρχική τους θέση. Αυτός είναι ένας συναισθηματικός μύθος, η ιδέα ότι μπορεί κάποιος να γυρίσει το ρολόι προς τα πίσω»! Θα τρελαθούμε σ’αυτήν την ήπειρο. Άλλοι μας κυβερνούν, άλλοι μας εκμεταλλεύονται κι άλλοι μας κοροϊδεύουν. Κι εμείς τι κάνουμε; Περιμένουμε τον Κλούνι να πει καμιά κουβέντα για να κρεμαστούμε πάνω του! Δεν θέλουν ούτε να μας δανείσουν τα δικά μας πράγματα, ε, όχι και να τους επιτρέπουμε να μας ειρωνεύονται κι από πάνω! Ζητείται απάντηση…
ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ
Κωνσταντίνος Ζαμάνης
(σκηνογράφος/ ενδυματολόγος)
Δήμητρα Λιάκουρα (σκηνογράφος/ ενδυματολόγος)
«Είναι βέβαιο πως το θέατρο, και άρα ό,τι εμπεριέχεται σε αυτό, έχει επηρεαστεί από την κρίση με αποτέλεσμα οι συνέπειες να είναι εμφανείς πάνω στη σκηνή. Συμπεραίνω λοιπόν πως η λιτή σκηνογραφία είναι περισσότερο ανάγκη παρά άποψη. Παρ’ όλα αυτά, η ιστορία μάς έχει δείξει πως η ανάγκη συχνά γεννάει αισθητική, όπως στην αρχιτεκτονική, στην ένδυση, στη διακόσμηση. Αυτό, όπως και άλλοι εναλλακτικοί τρόποι που ανακαλύπτουμε για τον σχεδιασμό παραστάσεων (π.χ. στον Πολιτισμό χρησιμοποιήσαμε παλιά σκηνικά από το υπόγειο του Κακογιάννη), αν παρατηρηθεί με μια χρονική απόσταση, μπορεί να δημιουργήσει μια αισθητική/ρεύμα που να έχει ενδιαφέρον βλέποντάς το έπειτα από χρόνια. Προσωπικά δεν θεωρώ τη λιτότητα στο σκηνικό, που τυχαίνει να συμπίπτει με την αισθητική μου, ως πρόβλημα γενικά, αλλά λόγω κρίσης βλέπω πως μέσα στο γενικό κλίμα απαξίωσης και υποτίμησης των πάντων υπάρχει η τάση να θεωρείται ο ρόλος του σκηνογράφου ως ήσσονος σημασίας και σε πολλές περιπτώσεις να αποφεύγεται ή να καλείται τελευταία στιγμή σε μια απελπισμένη προσπάθεια να σώσει ό,τι μπορεί από την αισθητική. Προτείνω λοιπόν η λιτότητα στη σκηνή να συνοδεύεται από έναν σεβασμό προς όλα τα μέρη μιας παράστασης, ασχέτως budget».
ΜΙΑ ΣΥΝΑΥΛΙΑ, ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
Άριες για µια «δανεική» καρδιά Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που μπορεί να φτάσουν τα όρια και, όταν τα ξεπεράσουν, συνεχίζουν ακόμη πιο πέρα. Η Ζωή Κωσταρίδη είναι μια απ’ αυτούς. Η ιστορία της, εκτός από συγκίνηση, κρύβει δύναμη και ελπίδα. Το 2004, η Ζωή έκανε μεταμόσχευση καρδιάς. Ήθελε όμως να γίνει μητέρα κι ας ήταν οι γιατροί επιφυλακτικοί και οι συγγενείς ανήσυχοι. Η νεαρή γυναίκα ώς τα 13 της ήταν μια συνηθισμένη έφηβη. Έπαιζε βόλεϊ, έβγαινε βόλτα με τις φίλες της. Ώσπου ήρθαν τα πάνω κάτω. Ένα απλό κρυολόγημα την έστειλε στο νοσοκομείο. Οι γιατροί διέγνωσαν «διατατική μυοκαρδιοπάθεια». Της εξήγησαν ότι η καρδιά της ήταν λίγο μεγαλύτερη. «Σιγά το πράγμα» σκέφτηκε η Ζωή ανυπομονώντας να γυρίσει στο σπίτι της. Δεν ξέρω τι σκεφτόταν εκείνο το πρωινό η Ζωή. Τα επόμενα δεκαεπτά χρόνια έμοιαζαν με περιπετειώδη ταινία. Έρωτας, ξενοιασιά, ταξίδια και μετά... πόνος, κυνήγι εντατικών μέσα στη νύχτα. Ώσπου στα 30 της η πάθηση είχε μετατραπεί σε «βαριά καρδιακή ανεπάρκεια». Η λύση, μια: «μεταμόσχευση καρδιάς». Έπειτα από δύο μήνες στη λίστα αναμονής, χτύπησε το τηλέφωνο. Η… νέα καρδιά ήταν καθ’ οδόν. Εκείνο το ανοιξιάτικο βράδυ έγινε το θαύμα. Και όπως συμβαίνει σε όλες τις ιστορίες με καλό τέλος, η Ζωή Κωσταρίδη στις 18 Απριλίου 2011 έφερε στον κόσμο ένα υγιέστατο αγοράκι και έγινε η πρώτη μεταμοσχευμένη με καρδιά στην Ελλάδα που γίνεται μητέρα μετά τη μεταμόσχευση. Σήμερα, στα 38 της πια, αισθάνεται καλύτερα από ποτέ, ζωντανή και δυνατή, «με τα όνειρά μου πίσω στη θέση τους». Ανταποκρινόμενος σε μια σύγχρονη κοινωνική ανάγκη, ο σύλλογος Καρδιο-πνευμονοπαθών Aσθενών, διοργανώνει μια εορταστική συναυλία για την Ημέρα
LIKE...
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗ Κωστούλα Τωμαδάκη
της Γυναίκας και τα 25 χρόνια από τη μεταμόσχευση καρδιάς της πρώτης γυναίκας στην Ελλάδα. Μια μουσικοχορευτική παράσταση με άριες, βαλς και πόλκες, που θα ερμηνεύσουν η Βασιλική Καραγιάννη και η Κατερίνα Ρούσσου, ενώ επιλεγμένοι χοροί των Στράους και Τσαϊκόφσκι σε χορογραφίες της Κατερίνας Ροδίου θα παρουσιαστούν από τις «45 μικρές χορεύτριες», για καλό σκοπό.
INFO
Εορταστική συναυλία «Με βαλς, άριες και βιεννέζικες πόλκες», Σάββατο 8 Μαρτίου 2014, Μέγαρο Μουσικής (έναρξη 8:30 μ.μ.). Προπώληση: 210-7282333, τιμές εισιτηρίων 15, 20, 25, 45 ευρώ. (Τα έσοδα θα διατεθούν στον Σύλλογο Βαρέως Καρδιο-πνευμονοπαθών Ασθενών).
στην ανάρτηση του τεχνοκριτικού Χάρη Καμπουρίδη «Εφέτος άγρια μ’ έδειρε η βαρυχειμωνιά, που μ’ έπιασε χωρίς φωτιά και μη ηύρε δίχως νιάτα, κι ώρα την ώρα πρόσμενα να σωριαστώ βαριά στη χιονισμένη στράτα. Μα εχτές καθώς με θάρρεψε το γέλιο του Μαρτιού και τράβηξα να ξαναβρώ τα αρχαία τα μονοπάτια, στο πρώτο μοσχοβόλημα ενός ρόδου μακρινού
μου δάκρυσαν τα μάτια» (Νιώθω μια γλυκιά ανακουφιστική χαλάρωση όταν μπορεί να με εκφράσει ο Κωστής Παλαμάς. Κάπως σαν να ξαναβλέπω με ηδονή παλιά ελληνική ταινία με τον Ορέστη Μακρή, αδιάφορος που συλλαμβάνομαι να μην είμαι μοντέρνος στο γούστο και στην ανάλυση)
ποντικιart
27/02 - 05/03
Η εποχή μας
03/27
www.topontiki.gr
Επομενη σταση: Νεος Κοσμος
Ένας καλός... Λύκος
δελτιο καιρ ου
Δημιουργοί υπό απειλή
της χρυσουλασ παπαϊωαννου
οι πρωταγωνιστεσ του «καλιφορνια ντριμιν» Ο Λύκος… δεν εγέρασε! Κάθε άλλο. Ο Στράτος Λύκος είναι μόνο 25 χρόνων, είναι ηθοποιός από την τρυφερή ηλικία των είκοσι και πρόσφατα πήρε και το βάπτισμα του πυρός στη σκηνοθεσία, σκηνοθετώντας το «Καλιφόρνια Ντρίμιν» του Βασίλη Κατσικονούρη. Όσο έκπληκτος έμεινε, άλλο τόσο χαρούμενος ένιωσε που ένας σπουδαίος συγγραφέας του θεάτρου, όπως ο Βασίλης Κατσικονούρης, του εμπιστεύθηκε ένα αρκετά σημαντικό του έργο γιατί, όπως λέει και ο ίδιος, «δεν είμαι σκηνοθέτης! Όμως ο κ. Κατσικονούρης με στήριξε πολύ σε αυτή την προσπάθεια και μέχρι στιγμής η βοήθειά του είναι υπερπολύτιμη». Μπορεί η σκηνοθεσία να είναι κάτι που θέλει να κυνηγήσει στο μέλλον, όμως ο Στράτος είναι πρώτα απ’ όλα ηθοποιός και ασχολείται κυρίως με την υποκριτική: «Θα σου δώσω μια κλισέ απάντηση, αλλά από πάντα ήθελα να ασχοληθώ με την υποκριτική! Πιστεύω όμως πως είναι κάτι που δεν επιλέγεις εσύ, σε επιλέγει». Στα πέντε χρόνια που βαδίζει στα καλλιτεχνικά μονοπάτια έχει δουλέψει με σημαντικούς ανθρώπους από τον καλλιτεχνικό χώρο, όπως η Ζωζώ Σαπουντζάκη, ο Φωκάς Ευαγγελινός και η Σοφία Σπυράτου. Τώρα από τις δουλειές που έχει κάνει ξεχωρίζει τη συμμετοχή του στην παράσταση «Θα σε πάρω να φύγουμε» στο θέατρο Badminton, όπου, όπως λέει ο ίδιος, ενθουσιάστηκε με το φοβερό κλίμα μεταξύ των συντελεστών.
art ΠΟΝΤΙΚΙ
Ο Στρατος Λυκος Γιώργος Ψάχος
Info
«Καλιφόρνια Ντρίμιν» του Βασίλη Κατσικονούρη. Θέατρο Μεταξουργείο (Ακαδήμου 14-16, Μεταξουργείο). Δευτέρα και Τρίτη 21.00. Εισιτήριο: 12 ευρώ κανονικό, 8 ευρώ φοιτητών, ανέργων, πολυτέκνων. Τηλ.: 210-5234382
ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας
αρχισυντακτησ Μηνάς Βιντιάδης
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ εκδοσησ
Υπευθυνη υλης Χρυσούλα Παπαϊωάννου
Παναγής Δ. Κουτουφάς
Όταν δεν βλέπει μανιωδώς ταινίες στο σινεμά και στο DVD και δεν παίζει επιτραπέζια παιχνίδια, στα οποία τονίζει πως δεν του αρέσει με τίποτα να χάνει, ο Στράτος Λύκος σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στην παράσταση «Καλιφόρνια Ντρίμιν» του Βασίλη Κατσικονούρη, στο θέατρο Μεταξουργείο. Πρόκειται για μια απρόβλεπτη και επίκαιρη κωμωδία, που μιλά για νέα παιδιά, αφασικά, απελπισμένα, που δεν ξέρουν τι θέλουν να κάνουν στη ζωή τους. «Ο θεατής είναι σαν να έχει βρεθεί… κατά λάθος σε μια καρέκλα και να παρακολουθεί από μια κλειδαρότρυπα μια κατάσταση, μια φάση τεσσάρων παιδιών, σημερινών παιδιών που, όπως όλοι μας, ονειρεύονται κάτι καλύτερο!», επισημαίνει ο Στράτος. Τι λέει όμως και για τους συμπρωταγωνιστές του σε αυτή την παράσταση, τους Θοδωρή Αντωνιάδη, Ισιδώρα Δωροπούλου και Εβίτα Συρίγου: «Είμαστε φίλοι! Αυτό νομίζω τα λέει όλα... Είμαι πολύ τυχερός και ευγνώμων που με εμπιστεύτηκαν στην πρώτη μου δουλειά! Είναι και οι τρεις σπουδαίοι!».
διορθωση ΚειμΕνων Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου
εμπορικO TMHMA Μάνθος Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226
Ο Πάνος Χ. Κούτρας («Στρέλλα») έστειλε ανοιχτή επιστολή προς τους υπουργούς Οικονομικών και Πολιτισμού, και φυσικά προς την ηγεσία της Δημόσιας Τηλεόρασης, καταγγέλλοντας ότι δεν μπορεί να ολοκληρώσει τα γυρίσματα της νέας του ταινίας «Xenia», λόγω του λουκέτου στην ΕΡΤ. Σε νούμερα αυτό μεταφράζεται σε έλλειψη 130.000 ευρώ, που είναι το ποσό που έπρεπε να καταβάλει η ΕΡΤ ως βασικός συμπαραγωγός. Ας μείνουμε στο διά ταύτα, που είναι ότι ο Κούτρας βρίσκεται εκτεθειμένος απέναντι στους ξένους χρηματοδότες, που στην περίπτωσή του είναι η Γαλλία και το Βέλγιο, οι οποίοι φυσικά είναι έτοιμοι να αποχωρήσουν. Ο Κούτρας είναι ένας μόνο από τους σκηνοθέτες που βρίσκονται σε αυτή τη θέση. Μην ξεχνάμε ότι τον Νοέμβριο του 2012, στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνέντευξης Τύπου της ΕΡΤ στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ανακοινώθηκε η χρηματοδότηση 35 ελληνικών ταινιών με το ποσό των 3.450.000 ευρώ. Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλοί σκηνοθέτες είναι πλέον απελπισμένοι. Η Ένωση Ελληνικού Ντοκιμαντέρ και η Ένωση Σκηνοθετών - Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου έδωσαν προχθές κοινή συνέντευξη Τύπου καταγγέλλοντας όλα αυτά με μότο «δημιουργοί… απειλούμενο είδος». Να σημειώσουμε και ένα παράλογο της υπόθεσης. Ότι απ’τον Ιούνιο που έκλεισε η ΕΡΤ, οι υποχρεώσεις της μεταβιβάστηκαν στη Δημόσια Τηλεόραση, η οποία ως μεταβατικός φορέας ανήκει στο υπουργείο Οικονομικών (εδώ είναι το παράλογο). Για να
«Xenia» είμαστε, λοιπόν, συγκεκριμένοι, το υπουργείο αρνείται να πληρώσει τους παραγωγούς - δημιουργούς: για τιμολόγια που έχουν εκδοθεί και εκκρεμεί η πληρωμή τους, για έργο που έχει παραχθεί ή παραδοθεί ή μεταδοθεί με βάση αποφάσεις δημοσιευμένες στη Διαύγεια του τελευταίου, πριν το κλείσιμο, Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΡΤ, για τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών από προγράμματα που είχαν μεταδώσει από τις συχνότητές τους τα τότε κρατικά κανάλια. Όλο αυτό, βέβαια, έχει ως αποτέλεσμα οι παραγωγοί, αλλά και όλες οι ειδικότητες εργασίας σε μια ταινία, π.χ. τεχνικοί, να έχουν δουλέψει απλήρωτοι και να χρωστάνε. Οι παραγωγοί έχουν κόψει τιμολόγια, έχουν πάρει δάνεια, έχουν αποδώσει ΦΠΑ, με αποτέλεσμα να είναι στον αέρα, εκτεθειμένοι με ημιτελείς ταινίες, τελειωμένες με δανεικά λεφτά, με ξένους παραγωγούς που ετοιμάζονται να αποχωρήσουν από κινηματογραφικά πρότζεκτ κ.τ.λ. Καλό θα ήταν να μην γίνουν οι δημιουργοί απειλούμενο είδος. Αν συμβεί αυτό, πού θα στέλνει συγχαρητήριες επιστολές με βαρύγδουπες δηλώσεις ο εκάστοτε υπουργός Πολιτισμού, στους σκηνοθέτες μας που βραβεύονται έξω;
04/28 Το θέμα
27/02 - 05/03
ποντικιart
www.topontiki.gr
Η νίκη ήταν πάντα πάνω Στις 6 Μαρτίου συμπληρώνονται 20 χρόνια από τον θάνατο της Μελίνας Μερκούρη και το «επίσημο» υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει ακόμα ανακοινώσει καμιά εκδήλωση και καμιά πρωτοβουλία για τη μεγάλη Ελληνίδα , που με τη λάμψη της έστρεψε για χρόνια τα βλέμματα των ξένων στη χώρα μας Αν οι άνθρωποι που έζησαν δίπλα στη Μελίνα είχαν σκεφτεί πως στα 20 χρόνια από τον θάνατό της το καλύτερο δώρο στη μνήμη της θα ήταν ένας σταρ παγκόσμιου βεληνεκούς να ταχθεί υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, ίσως γελούσαν και έλεγαν πως αυτά δεν γίνονται παρά μόνο στις ταινίες. Κι όμως, ένας από τους πιο όμορφους, γοητευτικούς, δημοφιλείς και πολιτικοποιημένους σταρ της βιομηχανίας του Χόλιγουντ απασχόλησε για περισσότερο από μία εβδομάδα τον διεθνή Τύπο με τις δηλώσεις του για την επιστροφή των Μαρμάρων και βρέθηκε να έρχεται σε αντιπαράθεση με το επίμονο βρετανικό «όχι». Μάλλον από εκεί που βρίσκεται η Μελίνα τού κλείνει πονηρά το μάτι. Κι αν προσπαθήσουμε να φανταστούμε τι θα έκανε αν βρισκόταν ανάμεσά μας, ίσως να κρεμιόταν τρυφερά και παραδομένη από το μπράτσο του να τον φλέρταρε λιγάκι, να γελούσε δυνατά και ενώ εκείνος θα μειδιούσε κοιτώντας την γοητευμένος, εκείνη θα του έλεγε σέρνοντας γλυκά τα σύμφωνα «George cheri», όπως κάποτε είχε πει στον Φρανσουά Μιτεράν όταν τον υποδέχθηκε στο επίσημο δείπνο της έναρξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Αθήνας το 1985. Και το πιθανότερο είναι να έλεγε μετά «τώρα, βέβαια, κάποιοι θα πουν ότι η Μελίνα κάνει πάλι σόου». Ναι, θα ήταν πολύ χαρούμενη να είχε σύμμαχό της τον Τζορτζ Κλούνεϊ… Γιατί για τη Μελίνα η πολιτική δεν περνούσε μόνο μέσα από βαρετές, μίζερες, αραχνιασμένες διπλωματικές και διοικητικές διαδικασίες – που κι αυτές, εδώ που τα λέμε, έχουν σταματήσει πλέον να συμβαίνουν, όσον αφορά το αίτημα της διεκδίκησης. Ήταν απλώς η άλλη εκδήλωση της λαμπερής, γοητευτικής και εκρηκτικής προσωπικότητάς της. «Δεν ξέρεις τι να πρωτοθαυμάσεις σε αυτή την εξαιρετική γυναίκα. Τη χάρη της; Τον δυναμισμό της; Το πνεύμα της ή την έμφυτη γοητεία της;» είχε πει η Ίντιρα Γκάντι όταν ήρθε ως προσκεκλημένη της στην Αθήνα.
Μια συζήτηση με τον Νταλί Όταν το 1964 τη ρώτησε ο Νταλί «τι θα κάνατε αν είχατε τη δύναμη να ελέγξετε το πεπρωμένο σας;», εκείνη απάντησε ότι «θα ήταν πάντα το θέμα της νίκης πάνω στον φόβο μου για τον θάνατο. Αλλά, ίσως, θα ήθελα να ενδιαφερθώ για
«Δεν έχουμε πλέον σύμβολα» Στους 22.000 ανθρώπους που μέχρι σήμερα παρακολουθούν τη σελίδα στο Facebook που άνοιξαν οι συνεργάτες της στο Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη, με αφορμή τα 20 χρόνια από τον θάνατό της, διαβάζουμε σχόλια όπως «Αχ, ρε Μελίνα, πού είσαι για να τους τρίψεις στη μούρη την ανάπτυξή τους» ή «Συνεχίστε παρακαλώ να μας ενημερώνετε για τη Μελίνα, σήμερα το έχουμε περισσότερο ανάγκη από ποτέ, γιατί μας λείπουν πολλά, γιατί συνέβησαν πολλά, γιατί δεν έχουμε πλέον σύμβολα, δεν έχουμε προσωπικότητες να μας εμπνεύσουν!» ή «Αθάνατη η Μελίνα. Αν ζούσε, τα γλυπτά του Παρθενώνα θα ήταν ήδη στη χώρα που γεννήθηκαν» ή «Φαντάσου να ζούσε τώρα η Μελίνα και να έβλεπε όλα αυτά που γίνονται στην Ελλάδα». Και αυτά τα λόγια που σταχυολογήσαμε είναι μόνο ελάχιστα ανάμεσα σε εκατοντάδες άλλες εκδηλώσεις διαρκούς θαυμασμού, αποθέωσης και επίκλησης της γοητείας της στο σήμερα.
Δήμητρα Μυρίλλα
κάτι πιο βαθύ, να προετοιμαστώ για άλλα έργα, πολύ πιο σημαντικά, να κάνω κάτι για την πατρίδα μου. Θα ήθελα όλος ο κόσμος να γνωρίσει και να αγαπήσει την Ελλάδα, να γνωρίσει τη δύναμη και την ομορφιά του λαού μας. Θα ήθελα να ιδρύσω ίσως ένα θέατρο στην Ελλάδα, ένα κέντρο για νέους συγγραφείς. Ναι, αυτό θα μου άρεσε – να ξανακερδίσει η Ελλάδα την υψηλή θέση της στη λογοτεχνία και τις τέχνες. ΄Η ίσως ήθελα να μπω στην πολιτική…» (από το βιβλίο των Γιώργου Αρχιμανδρίτη και Σπύρου Αρσένη «Μελίνα. Μια σταρ στην Αμερική», εκδόσεις Πατάκη).
Σύμβολο εξουσίας Η Μελίνα Μερκούρη αγαπήθηκε, θαυμάστηκε, αποθεώθηκε, έγινε αντικείμενο ζήλιας ή και κουτσομπολιού, δεν αναπαρήγαγε το τυπικό, αυστηρό μοντέλο του πολιτικού της γραβάτας ή του ταγιέρ στην προκειμένη περίπτωση, ως δηλωτικά σύμβολα εξουσίας, παρά μόνο ως στιλιστική επιλογή κομψότητας… «Την εξουσία δύο φορές την αι-
σθάνθηκα. Την πρώτη όταν ήμουν στον Μπρόντγουεϊ για το‘‘Ίλια Ντάρλινγκ’’. Μια μέρα έφυγε ο Ντασέν χωρίς να μου πει τίποτα, για να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ. Δήλωσα στον παραγωγό μου ότι δεν παίζω αν δεν ξαναγυρίσει να μου πει ότι φεύγει. Και μου τον έφερε… Ήταν η εξουσία της σταρ. Τη δεύτερη φορά αισθάνθηκα εξουσία ως υπουργός ένα Σάββατο που έπρεπε να φτάσω πολύ γρήγορα στο θέατρο της Επιδαύρου. Φωνάξαμε ένα αστυνομικό αυτοκίνητο που μας έφερε ανοίγοντας δρόμο, μεταξύ ντροπής και εξουσίας» (συνέντευξη στον Ν. Μπακουνάκη για το περιοδικό «ΜΙΑ» στις 16.9.1987). Τελικά, αυτό που έλεγε στον Νταλί το έκανε. Το πέρασμά της από το υπουργείο Πολιτισμού δεν ήταν ένας παράδεισος σπαρμένος με ρόδα, δεν έλυσε όλα τα θέματα, δεν περπάτησε πάνω σε ένα κόκκινο χάλι όπου δεχόταν μόνο επιφωνήματα θαυμασμού. Αυτό το πέρασμα, εκτός από λαμπερές στιγμές, είχε και εντάσεις, συγκρούσεις, αστοχίες, πολιτικές διαφωνίες. Αλλά αυτό τον στίβο τον διάλεξε για να αναμετρηθεί. Και είναι αλήθεια πως, με όποιο πρόσημο και να θέλει κανείς να βάλει – θετικό ή αρνητικό – πολλά από τα θέματα με τα οποία ασχολούμαστε σήμερα τέθηκαν τότε πρώτη φορά.
Ο θεσμός των ΔΗΠΕΘΕ Πράγματι, ίδρυσε θέατρο. Ήταν εκείνη που εμπνεύστηκε και θεσμοθέτησε τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα (ΔΗΠΕΘΕ) και τα οποία για πολλά χρόνια ζωντάνεψαν τις στερημένες από καλλιτεχνική πνοή επαρχιακές πόλεις της χώρας και έγιναν πολιτιστικοί πυρήνες που οι άνθρωποι τους αγκάλιασαν και κάποτε τους ένιωσαν ταυτισμένους με τον τόπο τους. Και, ναι, θα παίρναμε το ρίσκο να πούμε, έστω και αν αυτό μοιάζει με μεταφυσικό άλμα, ότι η Μελίνα θα ήταν λυπημένη να βλέπει αυτό τον θεσμό να παρακμάζει και τα δημοτικά θέατρα να συνθλίβονται αφημένα στην τύχη τους. Το μερίδιο του πολιτισμού δεν κατάφερε να το ανεβάσει από το 0,6%, ωστόσο θα συνεχίζαμε να παίρνουμε αυτό το μεταφυσικό ρίσκο λέγοντας ότι θα γινόταν έξαλλη αν ήξερε πως το πρόγραμμα «Μελίνα» στα σχολεία, αυτό το πολύ φιλόδοξο σχέδιο για να συναντήσουν τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί τον πολιτισμό, εκεί που καθημερινά συμβαίνει η μαγική διαδικασία της μάθησης, σταμάτησε άδοξα το 2004 και σχεδόν κανείς δεν το θυμάται πια. Εξάλλου, ήταν η πρώτη που καθιέρωσε το δωρεάν εισιτήριο σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους για τους Έλληνες, αφού θεωρούσε ότι τα μνημεία ανήκουν στον λαό που τα περιβάλλει και έχει δικαίωμα στην ελεύθερη πρόσβαση σε αυτά. Και αυτό αργότερα καταργήθηκε, διότι μας τράβηξε το αυτί η επιτροπή ανταγωνισμού της Ε.Ε. Μπορούμε να τη φανταστούμε να κοιτάει από τα παράθυρα του Μουσείου της Ακρόπολης τον Παρθενώνα και
ποντικιart
27/02 - 05/03
Το θέμα 05/29
www.topontiki.gr
απ' τον φόβο για τον θάνατο να βαδίζει στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου, αφού ήταν εκείνη πρώτη που συνέλαβε την ιδέα και ανέθεσε τη μελέτη της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων, αλλά ίσως να μην συμφωνούσε καθόλου με την τελευταία απόφαση της κυβέρνησης να καταργήσει τον φορέα του υλοποίησε αυτά τα έργα και να μεταφέρει τις αρμοδιότητές του στην Αττικό Μετρό. Κι αν αυτή η εικασία μοιάζει αυθαίρετη, δεν είναι καθόλου αυθαίρετο ότι οι άνθρωποι αναζητούν σταθερές του παρελθόντος για να αντέξουν τον ζόφο του παρόντος και επικαλούνται αυτές τις σταθερές, τις φαντάζονται, ίσως παράλογα, αναλλοίωτες και ανεπηρέαστες από κάθε εξωτερική αλλαγή, σχεδόν τις ζωντανεύουν και τις κάνουν ενεργά υποκείμενα στο σήμερα.
10 ταινίες με τη μεγάλη σταρ Από τις 6 ώς τις 12 Μαρτίου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος θα προβάλλονται οι ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε. Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθούν συνολικά δέκα ταινίες, μερικές από τις ταινίες ορόσημα στη φιλμογραφία της από τη δεκαετία του ’60 («Ποτέ την Κυριακή», «Φαίδρα»), αλλά και κάποιες λιγότερο προβεβλημένες από τη δεκαετία του ’60 και του ’70 («Η Βασίλισσα του Σικάγο», «Η Δοκιμή»). Η ταινία έναρξης του αφιερώματος την Πέμπτη 6 Μαρτίου θα είναι τα «Μηχανικά Πιάνα» (1965) του Χουάν Αντόνιο Μπαρδέμ. Μέχρι αυτή τη στιγμή από το υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει ανακοινωθεί κάποια πρωτοβουλία ή εκδήλωση για τα 20 χρόνια από τον θάνατό της.
Η Πολιτιστική Πρωτεύουσα Ο θεσμός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης επιβίωσε μέχρι σήμερα. Αλλά όχι χωρίς προβλήματα. Η Θεσσαλονίκη που πήρε το χρίσμα το 1997 φέρει ακόμα πίσω της τη μυρωδιά οικονομικών «παρεκκλίσεων» που ακόμα δεν έχουν αποσαφηνιστεί, ενώ η Πάτρα δεν κατάφερε να αφήσει το στίγμα της ούτε σε πολιτιστικές υποδομές, ούτε σε εξαιρετικά καλλιτεχνικά γεγονότα. Όταν η Μελίνα Μερκούρη συζήτησε αυτή την ιδέα με τον Ζακ Λανγκ, εκείνο που κατ’αρχήν ήθελε ήταν η ευρωπαϊκή πολιτιστική παράδοση να γίνει η απάντηση στην αμερικάνικο πολιτιστικό επεκτατισμό. Ίσως δεν είχε υποψιαστεί τη σημερινή ευρωπαϊκή ομογενοποίηση και την έκπτωση του πολιτισμού σε εμπορικό «προϊόν» με… αντίπαλο την Κίνα (!), αν και από τα δημοσιεύματα της εποχής φαίνεται πως ήδη από τότε είχε αρχίσει να στρώνεται αυτό το ισοπεδωτικό χαλί και δεν ήταν λίγοι εκείνοι που δήλωναν καχύποπτοι, προβληματισμένοι ή προέτασσαν τα εγχώρια προβλήματα που αντιμετώπιζαν οι άνθρωποι του πολιτισμού. Aπό την άλλη πλευρά, το 1985 η Αθήνα από άκρη σε άκρη δονούνταν, έλαμπε και ζούσε μία καταιγίδα πολιτιστικών εκδηλώσεων διεθνούς βεληνεκούς, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί στην πόλη. Άραγε θα είχε φανταστεί ότι εκείνο το ιδεολογικό πλαίσιο που είχε στο μυαλό της σήμερα θα κατέληγε σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στη Ρίγα της Λετονίας, που είναι η πρωτεύουσα του 2014, αντεστραμμένο ως και αντιδραστικό; Είναι πολύ δύσκολο όμως να της αρνηθεί κάποιος τον παθιασμένο τρόπο με τον οποίο έπαιξε τον πιο μεγάλο ρόλο της ζωής της, εκείνο της υπουργού Πολιτισμού. Δεν μπορεί κανείς να της αρνηθεί πως ό,τι οραματίστηκε το έκανε πρωτοσέλιδο, όπως η επιστροφή των Μαρμάρων, ακριβώς επειδή επιστράτευε αυτό το καθηλωτικό, σαρωτικό πάθος της. «Θα ήθελα να είμαι αιώνια», είχε πει σ’εκείνη τη συνομιλία με τον Νταλί. Και τελικά ως και οι θεοί συμμάχησαν μαζί της… Ούτε αυτό θα μπορούσε να της το αρνηθεί κανείς.
Βιβλίο, εκθέσεις κι εκδηλώσεις Το Ίδρυμα Μελίνα Μερκούρη, θέλοντας να την τιμήσει, εκδίδει το λεύκωμα με τίτλο «Μελίνα». Με αφορμή την κυκλοφορία του και σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζει μια φωτογραφική έκθεση αφιερωμένη στη μνήμη της. H έκθεση, όπως και το λεύκωμα, αναδεικνύουν τη λαμπερή προσωπικότητά της και το διεθνούς εμβέλειας έργο της: την πορεία της στον κινηματογράφο, στο θέατρο και την πολιτική, τις προσωπικές της στιγμές, το πάθος με το οποίο αγωνίστηκε για τον πολιτισμό και την Ελλάδα και το μοναδικό χάρισμα που είχε να εμπνέει και να συμπαρασύρει τον κόσμο στα οράματά της. Στην έκθεση το πλούσιο φωτογραφικό υλικό πλαισιώνεται με
προβολές που αναφέρονται στην καλλιτεχνική και πολιτική σταδιοδρομία της Μελίνας, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζεται το «καμαρίνι της ηθοποιού Μελίνας Μερκούρη» από τις συλλογές του Θεατρικού Μουσείου. Την ημέρα των εγκαινίων θα απονεμηθούν σε ειδική τελετή τα Θεατρικά Βραβεία Μελίνα Μερκούρη, ενώ θα προηγηθεί ένα μέρος της παράστασης «2013 Μελίνα Μ» του Κωνσταντίνου Ασπιώτη (4.3.2014, 19:00). Στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις. Επιμέλεια έκθεσης: Μανουέλλα Παυλίδου Σχεδιασμός: Λίλη Πεζανού
06/30 Συνέντευξη
27/02 - 05/03
ποντικιart
www.topontiki.gr
ση και να το διεκδικήσουμε, γιατί η αλήθεια είναι πως είναι τακτική η καταβολή χρημάτων του υπουργείου. Ωστόσο, τη στιγμή που ανακοινώνεται η πρωτιά της Καμεράτα σε ολόκληρη την Ευρώπη, ανάμεσα σε Μαριίνσκι, Σκάλα και Όπερα του Μονάχου, την ίδια στιγμή μας κάνουν μείωση 40% της επιχορήγησης. Φαντάζομαι ότι θα κάνουμε ένα ραντεβού με τον κύριο Παναγιωτόπουλο, γιατί τον αφορά το θέμα της Καμεράτα. Ό,τι έχουμε πετύχει, έχει γίνει με θυσίες. Η Καμεράτα, αν και ανεξάρτητη, είναι συνυφασμένη με το Μέγαρο Μουσικής. Πώς βιώνετε τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το Μέγαρο σήμερα; Η Καμεράτα είναι ανεξάρτητος οργανισμός, που όμως γεννήθηκε μέσα στο Μέγαρο. Έχει γονική σχέση, και το Μέγαρο την έχει στηρίξει για χρόνια και οικονομικά. Σήμερα όμως αδυνατεί. Το Μέγαρο, με τα μέσα που διαθέτει, το κάνει έμπρακτα. Το θέμα είναι η έλλειψη ρευστότητας και η έλλειψη χορηγών.
Ο ΜΑΕΣΤΡΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΕΙ
γιωργοσ πετρου, διευθυντής ορχήστρας Καμεράτα
«Αν δεν ήμουν μουσικός, θα ήμουν ηθοποιός, σεφ ή διπλωμάτης»
Κάτια Πουλοπούλου
Η Καμεράτα, διακεκριμένη ορχήστρα στο εξωτερικό, είναι «διχασμένη». Από τη μία μαζεύει βραβεία και από την άλλη βρίσκεται σε επίσχεση εργασίας. Το ίδιο και ο μαέστρος της Γιώργος Πέτρου. Ο διεθνούς φήμης διευθυντής ορχήστρας σχεδόν ζει σε ένα αεροπλάνο. Τη μια μέρα πετάει για Γαλλία, την επομένη έρχεται για «Πικ νικ» στο Μέγαρο Μουσικής, το επόμενο πρωί πάλι για παράσταση στη Νίκαια και καμιά φορά κοιμάται κιόλας. «Μέσα στο αεροπλάνο κοιμάμαι. Ειδικά την περασμένη εβδομάδα πηγαινοερχόμουν Αθήνα για‘‘Πικ νικ’’και Γαλλία για‘‘Σεμέλη’’του Χέντελ. Θα έλεγα ότι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα είναι πιο προκλητική η κατάσταση γιατί είμαι με την Καμεράτα, που – όχι να το παινευτούμε – είναι καλύτερη ορχήστρα από της Νίκαιας στη Γαλλία. Οι συνθήκες στην Αθήνα είναι σαφώς πολύ πιο ιντριγκαδόρικες και προκλητικές. Με Στάθη Λιβαθινό σκηνοθέτη, ένα ελληνικό έργο, αριστούργημα, με τεράστια ιστορία και ρεκόρ 1.200 παραστάσεων. Η Καμεράτα, διεθνώς αναγνωρισμένη ορχήστρα, μας κάνει εθνικά υπερήφανους. Πώς έχει επιτευχθεί αυτό; Με πολύ κόπο και πολλές θυσίες από τους μουσικούς – και
θα ήθελα να τους ευχαριστήσω προσωπικά. Η Καμεράτα δεν είναι μια ορχήστρα, τα λειτουργικά έξοδα της οποίας καλύπτονται από κάπου. Παίρνουμε μια πολύ μικρή επιχορήγηση από το υπουργείο, η οποία έχει πετσοκοπεί – και ποιος ξέρει – μπορεί να είναι το βραβείο μας αυτό, για τα βραβεία που παίρνουμε στο εξωτερικό. Είναι λίγο οξύμωρο. Τι να πω; Όταν ανακοινώθηκε η μείωση επιχορήγησης, συνέπεσε με τη στιγμή που ο «Αλέξανδρος» που κάναμε πέρυσι ανακηρύχτηκε η καλύτερη παραγωγή της χρονιάς από το MEZZO με 200.000 ψήφους. Στην ίδια μας τη χώρα μεταφράστηκε με κόψιμο των χρημάτων. Είναι σαφές ότι δεν έγινε σκόπιμα και είναι σαφές πως αυτοί που το αποφάσισαν δεν γνώριζαν. Πιστεύω να είναι κάτι προς συζήτη-
Info
Ο Γιώργος Πέτρου, αρχιμουσικός της Καμεράτα, έχει συμπράξει με κορυφαίες ορχήστρες απ’ όλο τον κόσμο, ενώ έχει ηχογραφήσει για σημαντικές ευρωπαϊκές ραδιοφωνίες. Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία. Το «Πικ νικ» του Θεόφραστου Σακελλαρίδη παρουσιάζεται απόψε και αύριο στο Μέγαρο Μουσικής.
Μπορείτε να φανταστείτε μια Αθήνα χωρίς Μέγαρο; Σε καμία περίπτωση. Άλλωστε η κατάσταση βαίνει προς μια εκτόνωση με το νομοσχέδιο για την κάλυψη του χρέους. Το Μέγαρο είναι τόσο μεγάλος φορέας, που δεν μπορεί να σταματήσει η λειτουργία του. Χρειάζεται πολιτική, τακτική και στρατηγική, για να έχει μέλλον. Δεν θεωρώ προσωπικά ότι τίθεται θέμα να μην υπάρχει το Μέγαρο, πολύ φοβάμαι, όμως, ότι ως πιθανότητα, αμυδρή, βλέπω το να μην υπάρχει Καμεράτα. Είναι τραγικό αν με τόσο έντονη παρουσία η ορχήστρα αυτή, για 250 - 300 χιλιάδες κλείσει. Η κατάσταση είναι πολύ άσχημη και ένα μέρος των εργαζομένων στην Καμεράτα αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε επίσχεση και δικαίως. Δεν υπάρχουν αντιθέσεις, όμως πρέπει να ζήσουν και αυτή τη στιγμή έχουμε καλυμμένο μόνο το 15% του λειτουργικού μας κόστους και τίποτε άλλο. Δεν κοστίζουμε τίποτα στο κράτος, στο εξωτερικό είμαστε προσκεκλημένοι, μας καλύπτουν τα έξοδα και μας δίνουν τις αμοιβές μας, όπως πρέπει να γίνεται. Δεν ζητήσαμε ποτέ χρήματα για να πάμε να κάνουμε τους ωραίους στο εξωτερικό. Προσφέρουμε στον ελληνικό πολιτισμό. Αισθάνεστε ότι η μουσική σας στην Ελλάδα είναι για λίγους; Κάθε άλλο, αντιθέτως, ίσα ίσα σε παραστάσεις μας ο κόσμος μένει απέξω. Μπορεί να ζούμε σε δύσκολες εποχές, όμως έχουμε το προνόμιο να παίζουμε σε γεμάτες αίθουσες, μέσα και έξω από την Ελλάδα. Είναι ανταποδοτική η μουσική για εσάς; Και δεν εννοώ οικονομικά… Για κάθε καλλιτέχνη η δουλειά του είναι 100% ανταποδοτική. Επιλέγει κανείς να γίνει καλλιτέχνης με μεγάλο πόνο ψυχής και με μεγάλες θυσίες και αβεβαιότητα. Διότι δεν υπάρχει πεπατημένη, θα σπουδάσω αυτό και θα βρω εκεί δουλειά. Είναι ένα ρίσκο που παίρνει κανείς, καθαρά και μόνο από την αγάπη του για τη μουσική. Κάθε μουσικός έχει τη δική του ιστορία και όταν ζεις από αυτό που αγαπάς, είναι πολύ μεγάλη ευτυχία. Έχετε πραγματοποιήσει όσα ονειρευόσασταν ξεκινώντας; Όχι ακόμα. Νομίζω ότι σε μεγάλο βαθμό αισθάνομαι προνομιούχος. Δυστυχώς ή ευτυχώς, η διεύθυνση δεν αποτέλεσε ποτέ τον στόχο μου και τα νεανικά μου όνειρα σχετικά με τη μουσική αφορούσαν καθαρά το πιάνο. Η διεύθυνση ορχήστρας ήρθε ξαφνικά και απρόσμενα, κέρδισε τον περισσότερο χρόνο μου και την αγαπώ πολύ. Τελικά το «όταν κάνουμε σχέδια ο Θεός γελάει» είναι μια πολύ μεγάλη πραγματικότητα. Και αν δεν είχατε γίνει μουσικός, τι θα κάνατε σήμερα; Θα ήμουν σεφ, ηθοποιός, σκηνοθέτης ή διπλωμάτης.
27/02 - 05/03
ποντικιart
Συνέντευξη
07/31
www.topontiki.gr
ΕΛΕΝΗ ΟΥΖΟΥΝΙΔΟΥ
«Γίνομαι το πιάνο του Σταμάτη» Μια γυναίκα περιφέρεται στη σκηνή που βρίσκεται ανάμεσα στα τραπέζια. Ανεβοκατεβαίνει σε μια μεγάλη διάφανη καρέκλα. Κάθε ατάκα που ακούω είναι μια μικρή ιστορία, με αρχή, μέση και τέλος. Το παράξενο είναι ότι ο πιανίστας παίζει και σκηνοθετεί ταυτόχρονα, τα λόγια και οι νότες γίνονται ένα μ’έναν παράξενο τρόπο που δεν θυμίζει τραγούδι. Κάθομαι σε μια καρέκλα και αφήνομαι στη μαγεία…
στιγμές της ζωής σας που σας καθόρισαν ¢ Η πληθωρικότητα της ζωής δεν περιορίζεται, γιατί εναλλάσσεται σε σχέση με το ζητούμενο της συγκίνησης. Εντός και εκτός σκηνής το μαγικό αναπάντεχο είναι αυτό που σώζει και ξεχωρίζει στα σημεία. Στιγμές και πρόσωπα συνθέτουν κάθε φορά ορισμούς και καθορισμούς της ζωής με τη διαφορά ότι εξέχουν πέρα από κάθε σύγκριση αυτά της οικογένειάς μου και των φίλων μου.
Μηνάς Βιντιάδης
Η Ελένη Ουζουνίδου είναι μια από τις πιο καλές και αθόρυβες ηθοποιούς που γνώρισα ποτέ όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύω στις εφημερίδες και βλέπω παραστάσεις. Σε λίγες μέρες ερμηνεύει Λούλα Αναγνωστάκη σε ένα τιμητικό αφιέρωμα στη συγγραφέα μέσα από τον λόγο έξι έργων της. Η παράσταση «I love U», με τη μουσική και τη σκηνοθεσία του συνθέτη, θα παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο «Open House», στον τρίτο όροφο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης. Ο Σταμάτης Κραουνάκης, λόγω της αγάπης του για τη σημαντική Ελληνίδα συγγραφέα, συνέθεσε μια παρτιτούρα ερμηνείας για την Ελένη Ουζουνίδου σε μια παράσταση που περιέχει θραύσματα από τα έργα «Σ’εσάς που μ’ακούτε», «Αντόνιο ή το μήνυμα», «Η πόλη», «Διαμάντια και μπλουζ», «Ο ήχος του όπλου» και ολόκληρο το έργο «Ο ουρανός κατακόκκινος». Με την παρουσία μου, Δευτέρα απογευματάκι, προκαλώ ένα διάλειμμα στις πρόβες τους, για να τη ρωτήσω μερικά πράγματα που στριφογυρίζουν στο μυαλό μου, λίγες μέρες πριν από την πρεμιέρα… ΚΘΒΕ, Εθνικό, Πολιτεία, Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας, Νέου Κόσμου, Θεσσαλικό, ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής, σημαντικές σκηνές, σπουδαίοι σκηνοθέτες και τώρα Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης και Σταμάτης Κραουνάκης. Πώς είναι να σε σκηνοθετεί ένας συνθέτης με «παρτιτούρα ερμηνείας»; Είναι ιδανική συνθήκη για μένα. Ούτως ή άλλως κάθε σκηνοθέτης είναι ταυτόχρονα και μαέστρος της παρτιτούρας που δίνει ο συγγραφέας του έργου. Εδώ η παρτιτούρα προκύπτει απ’τη συνομιλία του Σταμάτη με την Αναγνωστάκη και την αγάπη που έχει ο Σταμάτης στις ηρωίδες της. Ο Σταμάτης διευθύνει, οδηγεί με συγκινητικό βάθος, ορμή και πάθος, κι εγώ προσπαθώ να γίνω το πιάνο του, το βιολί του, το τύμπανό του, που μ’ένα χτύπημα θα του δώσει τις αποχρώσεις, τον ρυθμό και τη μελωδία που θέλει... Κι έτσι συμβαίνει όταν αφήνεσαι στα χέρια ενός τέτοιου μεγάλου δημιουργού. Η Λούλα Αναγνωστάκη, μια τόσο σημαντική συγγραφέας, είναι παράλληλα και μια «μυστηριώδης πρωταγωνίστρια» στα έργα της; Δεν τη γνωρίζω προσωπικά, αλλά καταλαβαίνω απ’τις κουβέντες αυτών που την έχουν συναναστραφεί πως σχεδόν πίσω από κάθε ηρωίδα της κρύβεται ένα κομμάτι δικό της, κυρίως σ’ό,τι αφορά αυτό το υποδόριο και περίεργο χιούμορ.
η ουζουνιδου με φοντο την αναγνωστακη Ποια Ελλάδα σκιαγραφείται μέσα απ’ αυτά τα έργα που συνθέτουν την παράστασή σας; Ενώ έχω μια αίσθηση ότι σκιτσάρουν μια Ελλάδα του παρελθόντος, την ίδια στιγμή, χωρίς να το θέλω, βρίσκω μέσα στα κείμενα συνδέσεις του χθες και του σήμερα, κυρίως στην ψυχολογία των ηρώων και στον τρόπο με τον οποίο έρχονται αντιμέτωποι με τους «δαίμονές» τους. Τα «σκοτάδια», οι «ρωγμές», αλλά παράλληλα και το υψηλής αισθητικής χιούμορ των ηρώων αυτών συνδέουν το σήμερα με το χθες. Αυτό βέβαια το συναντάμε σ’όλους τους μεγάλους συγγραφείς και ποιητές.
[ ] Info
Σύνθεση κειμένων: Σταμάτης Κραουνάκης - Αλεξάνδρα Παντελάκη με τη συνεργασία της συγγραφέως Σκηνοθεσία - μουσική σύνθεση και συνοδεία στο πιάνο: Σταμάτης Κραουνάκης Φωτισμοί: Δημήτρης Στίγκας Στον ρόλο του Μιχάλη στο έργο «Ο ήχος του όπλου» ο Χρήστος Γεροντίδης Την παράσταση βάφτισε η Λούλα Αναγνωστάκη. Το πιάνο είναι ευγενική χορηγία του οίκου Νικοτιάν. Διάρκεια παράστασης: 1 ώρα και 20 λεπτά, και επιτρέπεται στο κοινό να πιει τον καφέ του, το τσάι του, το ποτό του. Πρεμιέρα 10 Μαρτίου Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης Πειραιώς 206 (ύψος Χαμοστέρνας), Ταύρος, Τ.Κ. 17778, τηλέφωνο: 210-3418550
Τι είναι αυτό που σας απογοήτευσε περισσότερο σ’ αυτή την κρίση αξιών που αντιμετωπίζει η χώρα μας; Δεν έχω απογοήτευση, γιατί δεν βοηθάει. Η κρίση αξιών πάντα υπήρχε, απλά είναι πιο εμφανής λόγω της γενικότερης δυσκολίας. Άλλωστε περισσότερο γόνιμη είναι η προσπάθεια για κάτι καλύτερο καθημερινά. Δεν θα ήθελα να επαναλάβω εύκολες διαπιστώσεις και μεγαλοστομίες που χρησιμοποιούνται ως δεκανίκια. Η ευθύνη στην πολυσυζητημένη κρίση είναι ζήτημα όλων μας. Μια φράση της Αναγνωστάκη, που θα μπορούσατε να είχατε πει εσείς σε μια στιγμή οργής… «Τίποτα απ’ ό,τι έχουν όλοι αυτοί δεν με συγκινεί. Νεκροί είναι όλοι. Πεθαμένοι. Αυτό είναι». Από τον «Ουρανό κατακόκκινο». Ο φόβος των ηρώων της, ποιος είναι; Οι ήρωές της νομίζω πως κρύβουν ένα μυστήριο, μια επιθυμία, ένα απωθημένο, μια προσδοκία. Κουβαλούν κάτι ανεκπλήρωτο, κάτι που τους περιμένει και το πλησιάζουν σχεδόν αγγίζοντάς το από μακριά, όσο κι αν φαίνεται παράδοξο. Η μουσική σ’ αυτή την παράσταση είναι μια υπόκρουση της πραγματικότητας ή μια επένδυση του λόγου; Ή είναι κάτι άλλο για σας; Είναι η υπόκρουση της πραγματικότητας και ταυτόχρονα η ίδια δυνατή πραγματικότητα μ’ έναν άλλο τρόπο, αυτόν της μουσικής ερμηνείας που έχουν οι λέξεις. Δεν αποτελεί μια απλή επένδυση του λόγου, αλλά συμπορεύεται μ’ αυτόν ως ένας διάλογος με τον ιδιαίτερο και ποιητικό κόσμο της Αναγνωστάκη.
άνθρωποι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο και γιατί ¢ Σημαντικοί οι γονείς μου, ο αδερφός μου, που ως πατρίδα και αγκαλιά υπάρχουν στην ψυχή μου, αλλά και σημαντικοί οι φίλοι μου που, παρά τη δυσκολία τους, ξέρουν να «βάλουν πλάτη», να μοιραστούν και να δώσουν.
10/34 Σινεμά
27/02 - 05/03
ποντικιart
www.topontiki.gr
πλανητησ γη
Της ΣIΣΣΥΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗ
Οι άνθρωποι των μνημείων Ο Κλούνεϊ έχει «την τιμητική του» αυτές τις μέρες, με ποικίλους τρόπους, στις εφημερίδες του κόσμου. Όχι μόνο επειδή προκάλεσε τόση δημοσιότητα για το θέμα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα – όση δεν έχει προκαλέσει χρόνια τώρα το δικό μας υπουργείο Πολιτισμού–, αλλά γενικότερα με το θέμα της ταινίας του «Μνημείων άνδρες», που έγινε η αφορμή να ξεδιπλωθούν ιστορίες ακόμα και από το πιο πρόσφατο παρελθόν. Στην Αμερική ένας ηλικιωμένος άντρας βρήκε την ευκαιρία να μιλήσει δημόσια, όπως τόνισε, για «ό,τι σημαντικότερο έχει κάνει στη ζωή του», και ένας νεότερος να διεκδικήσει δόξες Κλούνεϊ μπροστά σε ένα μουσείο που ξανανοίγει μεν τις πύλες του, αλλά παραμένει μισοκατεστραμμένο σε μια χώρα που συνεχίζει να υποφέρει. Ο Χάρι Έτλιτζερ στα 19 του πέρασε μέρες και μέρες στα ορυχεία που είχαν κρύψει οι ναζί τους κλεμμένους θησαυρούς τους. Είναι ο «Σαμ» της ταινίας, στα 88 πια, ο οποίος χάρη στην ταινία βρέθηκε για πρώτη φορά ως τιμώμενο πρόσωπο στον Λευκό Οίκο. Ο ελληνικής καταγωγής Μάθιου Μπογδάνος κατετάγη νεαρός στους πεζοναύτες και με το ξέσπασμα του πολέμου στο Ιράκ πήγε «να σώσει τον κόσμο από τους τρομοκράτες, αλλά και τους πολιτιστικούς θησαυρούς της χώρας, όπως λέει στις συνεντεύξεις του, εξηγώντας παράλληλα πώς κατάφερε να βρει το ένα τρίτο περίπου από όσα, παρά την‘‘προστασία’’, λεηλατήθηκαν τότε». Οι δυο τους συμφωνούν σε ένα πράγμα: πρέπει κάτι να γίνει με τη Συρία, όπου δεν έχει φτάσει κανένας «Μνημείων άνδρας».
Τα φαβορί και Στις 2 Μαρτίου θα απονεμηθούν τα Όσκαρ στην 86η τελετή απονομής. Και ενώ είμαστε έτοιμοι για ένα ακόμα ξενύχτι βαρετών ευχαριστήριων λόγων, ενταγμένων σε μια – ως συνήθως – αδιάφορη τελετή, δεν μπορούμε να κρύψουμε το κινηματογραφικό μας ενδιαφέρον για την πιο γκλαμουράτη βραδιά της βιομηχανίας του θεάματος. Την κούρσα τρέχουν «Gravity» και «Οδηγός διαπλοκής» με 10 υποψηφιότητες, «Δώδεκα χρόνια σκλάβος» με 9, «Νεμπράσκα» και «Captain Phillips» με 6, ενώ ο Μάρτιν Σκορσέζε και ο «Λύκος της Wall Street» διεκδικούν βραβείο σε 5 κατηγορίες. Η μάχη θα δοθεί στις ερμηνείες, όπου έχουν συγκεντρωθεί βαριά πυροβολικά. Οι προβλέψεις μάλλον θα επιβεβαιωθούν, τα φαβορί είναι εδώ, και, όπως πάντα, έχουμε πολλές απουσίες. Ας ανατρέξουμε στις φετινές υποψηφιότητες μέσα από πρόσωπα και ταινίες. Χρυσούλα Παπαϊωάννου
Ο Γούντι στην όπερα Παρά την κρίση που ταλαιπωρεί και την Ισπανία, η Όπερα της Μαδρίτης έχει καταφέρει να βρίσκεται διαρκώς στο διεθνές προσκήνιο χάρη στις εντυπωσιακές παραγωγές της και στις ακόμα εντυπωσιακότερες συνεργασίες της και τις παγκόσμιες πρεμιέρες που γίνονται στη σκηνή της. Πέρυσι αποδόμησε τον Γουόλντ Ντίσνεϊ στον «Τέλειο Αμερικανό» που σκηνοθέτησε ο Μπομπ Γουίλσον. Φέτος σκανδάλισε μετατρέποντας σε όπερα το «Brokeback Mountain». Τώρα, όπως γράφεται, πρότεινε στον Γούντι Άλεν να συνεργαστεί μαζί της. Όχι για να ανεβάσει ένα δικό του έργο, αλλά για να σκηνοθετήσει την όπερα του Πουτσίνι «Τζιάνι Σκίκι», τρία μονόπρακτα πολύ διαφορετικού χαρακτήρα από τα υπόλοιπα έργα του συνθέτη, φελινικού χαρακτήρα και με θέμα την άνοδο και την πτώση μιας ολόκληρης τάξης με εμμονή στην «τάξη και την ηθική» και τον θεσμό της οικογένειας. Ένα θέμα που σίγουρα ταιριάζει στον Γούντι Άλεν.
Κατάσκοποι αναγνωστών Τα ίχνη μας στο Ίντερνετ δύσκολα χάνονται. Αντιθέτως ακολουθούνται και χρησιμοποιούνται συστηματικά από όσους θέλουν να ανακαλύψουν τις προτιμήσεις μας, να φτιάξουν ή απλώς να μας προτείνουν προϊόντα τους. Το ίδιο ισχύει και για τα διαδικτυακά καταστήματα πώλησης ηλεκτρονικών βιβλίων. Όποιος ενδιαφέρεται, μπορεί με το κατάλληλο πρόγραμμα να ανακαλύψει όχι μόνο βιβλία που προτιμάμε, αλλά και σε ποιο κεφάλαιο σταθήκαμε περισσότερο ή ποιο μας έκανε να διακόψουμε την ανάγνωση του βιβλίου. Μάλιστα έχουν αρχίσει να βγαίνουν και τα πρώτα συμπεράσματα από τις παρακολουθήσεις αυτές: τα πορνό διαβάζονται σε χρόνο ρεκόρ, όσο πιο πολυσέλιδο είναι ένα βιβλίο μυστηρίου τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να παραλείψει κάποιος σελίδες για να φτάσει στον δολοφόνο. Ας ελπίσουμε πως όλα αυτά δεν θα αποτελέσουν τον νέο «μπούσουλα» για παραγωγή μπεστ σέλερ.
«gravity» σαντρα μπουλοκ
ΟΜΙΛΟΥΝ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Είναι το κομμάτι των Όσκαρ που αγαπάμε περισσότερο να γράφουμε. Όχι μόνο για λόγους εθνικής περηφάνιας, αλλά και για καλλιτεχνικούς. Γιατί φέτος, για παράδειγμα, οι δύο ελληνικές συμμετοχές είναι σπουδαίων καλλιτεχνών. Ο Αλεξάντερ Πέιν είναι από τους αγαπημένους σκηνοθέτες (κάτοχος ήδη δύο Όσκαρ), που κάνουν το καλλιτεχνικό σινεμά ενδιαφέρον και υψηλού επιπέδου. Ήρωάς του ο καθημερινός, απλός άνθρωπος, με αδυναμίες, και οι ταινίες του τόσο βαθιά ανθρώπινες όσο δεν αντέχει το ίδιο το πανί. Μην ξεχνάμε ότι τον χαρήκαμε από κοντά και στο τελευταίο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Η «Νεμπράσκα» του, πάντως, έστειλε φέτος για πρώτη φορά στις υποψηφιότητες και τον διάσημο στο Χόλιγουντ – και εντελώς ελληνικής καταγωγής – διευθυντή φωτογραφίας Φαίδωνα Παπαμιχαήλ. Έχει συνεργαστεί από τον Τζορτζ Κλούνι και τον Όλιβερ Στόουν μέχρι τον Βιμ Βέντερς και τον Γκορ Βερμπίνσκι. Ενώ μην ξεχνάμε ότι το βιογραφικό του ξεκίνησε γερά ήδη από τα γεννοφάσκια του, μια και είναι ανιψιός του «πάπα» του αμερικάνικου ανεξάρτητου σινεμά Τζον Κασσαβέτης.
LOW BUDGET ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΧΑΛΙ Αυτό κι αν ήταν outsider. Η ταινία «Dallas buyers club» όχι μόνο έβαλε στις υποψηφιότητες Α’ανδρικού ρόλου για πρώτη φορά τον εξαιρετικό Μάθιου ΜακΚόναχι, που έχει κάνει τον Λεονάρντο ντι Κάπριο να τρέμει – έναν πραγματικά μεγάλο αδικημένο από την Ακαδημία εδώ και χρόνια –, αλλά έγινε φαινόμενο ενώ ξεκίνησε με εντελώς αντίξοες συνθήκες. Για να καταλάβετε, στην κατηγορία μέικ-απ βρίσκουμε τη Ρόμπιν Μάθιους, η οποία είχε στη διάθεσή της… όλα κι όλα 250 δολάρια για τις ανάγκες της ταινίας. Το μέικ-απ δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση, αφού
ΜακΚόναχι και Τζάρετ Λέτο, που παίζουν αντίστοιχα έναν καουμπόι σε ροντέο που πάσχει από AIDS και έναν οροθετικό τρανσέξουαλ, χρειάστηκαν αρκετή μεταμόρφωση. Η κρίση όμως – όπως ξέρουμε πολύ καλά στην Ελλάδα – κινητοποιεί τη φαντασία. Έτσι, η Μάθιους, για να φτιάξει τις πληγές στο σώμα του ΜακΚόναχι, ανακάτεψε δημητριακά και αλεύρι. Δεν υπέφερε μόνο αυτή, όμως, από το χαμηλό μπάτζετ. Η παραγωγός της ταινίας χρέωσε φαγητό του συνεργείου στην πιστωτική της κάρτα!
ΟΛΙΚΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΓΙΑ ΕΝΑ βραβειο Ας συνεχίσουμε με ΜακΚόναχι. Αλλά αυτήν την κατηγορία τη μοιράζεται με έναν εξίσου γοητευτικό άντρα. Τον Κρίστιαν Μπέιλ. Τι τους ενώνει; Είναι οι δύο φετινοί υποψήφιοι (στην ίδια κατηγορία) που θυσίασαν ομορφιά και σεξ-απίλ για ένα δικαίωμα στο χρυσό αγαλματάκι. Ο μεν ΜακΚόναχι κόντεψε να λιμοκτονήσει χάνοντας 22 κιλά σε περίπου 40 μέρες. Μαζί με τα κιλά εξαφάνισε και τους απίστευτους κοιλιακούς του, που τον έστελναν έως τώρα σε άλλες λίστες, π.χ. ο πιο σέξι ηθοποιός κ.λπ. Ο Κρίστιαν Μπέιλ βρέθηκε στο άλλο άκρο. Χάλασε το καλογυμνασμένο κορμί του τρώγοντας… «σαβούρες», από μπέργκερ μέχρι ντόνατς και γενικώς ό,τι έβρισκε μπροστά του, για να υποδυθεί έναν κομπιναδόρο στον «Οδηγό διαπλοκής» του Ντέιβιντ Ο’Ράσελ. Ο Μπέιλ είχε κάνει και το αντίστροφο, όταν για το «The Fighter» είχε χάσει πολλά κιλά, για να δείχνει σκελετωμένος κοκάκιας πρώην παλαιστής.
ΤΑ αγαλματακια ΜΕ ΝΟΥΜΕΡΑ Αν το ρίξουμε στην αριθμολογία και τις σπαζοκεφαλιές, δεν θα τελειώσουμε ποτέ. Αλλά επειδή δεν μπορούμε να αποφύγουμε τον πειρασμό, ιδού μερικά νούμερα: Η Τζένιφερ Λόρενς με την υποψηφιότητά της για Β’ γυναι-
Σινεμά
27/02 - 05/03
ποντικιart
11/35
www.topontiki.gr
τα outsiders των Όσκαρ
«οδηγοσ διαπλοκησ» τζενιφερ λορενσ
«ο λυκοσ τησ γουολ στριτ», ντι καπριο κείο ρόλο («Οδηγός διαπλοκής») είναι στα 23 της χρόνια η πιο νέα ηθοποιός που έχει ήδη τρεις υποψηφιότητες. Άλλοι, πάλι, σπάνε μόνοι τους τα προσωπικά τους ρεκόρ, όπως ο Γούντι Άλεν, ο οποίος με την υποψηφιότητα σεναρίου για το «Θλιμμένη Τζάσμιν» μετρά 16 υποψηφιότητες. Αν στην κατηγορία ξενόγλωσσου Όσκαρ κερδίσει η «Τέλεια Ομορφιά» του Πάολο Σορεντίνο, η Ιταλία θα είναι ισοπαλία με τη Γαλλία, με 13 νίκες η καθεμία. Η Σιδηρά Κυρία Μέριλ Στριπ έφτασε στη 18η υποψηφιότητά της με τον «Αύγουστο» που, εδώ που τα λέμε, δεν είναι καμιά σπουδαία ταινία. Αλλά καμιά φορά και μόνο το όνομα… Ο δε συνθέτης Τζον Γουίλιαμς έφτασε την 49η υποψηφιότητά του στις μουσικές κατηγορίες για τον «Κλέφτη βιβλίων».
ΑΠΟΥΣΙΕΣ ΠΟΥ ΒΓΑΖΟΥΝ ΜΑΤΙ Και επειδή Όσκαρ χωρίς μουρμούρα δεν γίνεται, η μεγαλύτερη αδικία για φέτος ξεκινά από τις υποψηφιότητες, και δεν είναι άλλη από την απουσία του Ρόμπερτ Ρέντφορντ, αλλά και του Τομ Χανκς, που δίνουν και οι δύο εξαιρετικές ερμηνείες στις ταινίες «Όλα χάθηκαν» και «Κάπτεν Φίλιπς», αντίστοιχα. Εκτός και οι αδερφοί Κοέν, αφού το «Inside Lewis» παίζει... μόνο σε δεύτερες κατηγορίες. Τουλάχιστον στη μουσική έπρεπε να είναι φαβορί, όχι απλώς υποψήφιο.
ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΟΙ ΣΕ… ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟ ΕΔΑΦΟΣ Ο Χανί Αμπού-Ασάντ τρύπωσε για δεύτερη φορά την Παλαιστίνη στα Όσκαρ. Η ταινία του «Ομάρ», με φόντο τη διχοτομημένη Παλαιστίνη, είναι υποψήφια στην ξενόγλωσση κατηγορία. Το ίδιο είχε συμβεί και με το «Paradise now» το 2005. Να και μια υποψηφιότητα με πολιτική σημασία.
μακοναχι - λετο στο κοκκινο χαλι
τζουλια ρομπερτσ, μεριλ στριπ «αυγουστοσ»
ΒΕΤΕΡΑΝΟΙ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΑΦΙΞΕΙΣ Ο αμερικάνικος Νότος του ρατσισμού και η αμερικάνικη επαρχία της κατάθλιψης και της κρίσης έχουν φέτος την τιμητική τους και ρίχνουν στην υψηλή κατηγορία Α’ ανδρικού τους πρωταγωνιστές τους. Από τη μία ο Τσιούτελ Ετζίοφορ, που εμφανίστηκε από το πουθενά και έχει κλέψει τις εντυπώσεις, έχει τον πρώτο λόγο στην αληθινή ιστορία ενός ελεύθερου μαύρου που τον πούλησαν ως σκλάβο («12 χρόνια σκλάβος» του Στιβ ΜακΚουίν). Από την άλλη, ο βετεράνος Μπρους Ντερν, που έχει συνεργαστεί από τον Άλφρεντ Χίτσκοκ μέχρι τον Ελία Καζάν, τώρα στα 77 του είναι υποψήφιος για την ταινία «Νεμπράσκα» του Αλεξάντερ Πέιν στον ρόλο ενός ηλικιωμένου πατέρα, ύστερα από τρεις δεκαετίες απουσίας από τις χρυσές κατηγορίες.
«δωδεκα χρονια σκλαβοσ»
Οι υποψηφιότητες για τα Όσκαρ Καλύτερη Ταινία 12 Χρόνια Σκλάβος Gravity Dallas Buyers Club Οδηγός Διαπλοκής Captain Phillips Her Nebraska Φιλομένα Ο Λύκος της Wall Street Σκηνοθεσία Αλφόνσο Κουαρόν («Gravity») Στιβ ΜακΚουίν («12 Χρόνια Σκλάβος») Ντέιβιντ Ο’Ράσελ («Οδηγός Διαπλοκής») Μάρτιν Σκορσέζε («Ο Λύκος της Wall Street») Αλεξάντερ Πέιν («Nebraska»)
Α’ Αντρικός Ρόλος Τσιετέλ Ετζιοφόρ («12 Χρόνια Σκλάβος») Λεονάρντο ΝτιΚάπριο («Ο Λύκος της Wall Street») Κρίστιαν Μπέιλ («Οδηγός Διαπλοκής») Μπρους Ντερν («Nebraska») Μάθιου Μακόναχι («Dallas Buyers Club») Α’ Γυναικείος Ρόλος Έιμι Άνταμς («Οδηγός Διαπλοκής») Κέιτ Μπλάνσετ («Θλιμμένη Τζασμίν») Σάντρα Μπούλοκ («Gravity») Τζούντι Ντεντς («Φιλομένα») Μέριλ Στριπ («Αύγουστος») Β’ Αντρικός Ρόλος Μπαρκχάντ Αμπντί («Captain Phillips») Μπράντλεϊ Κούπερ («Οδηγός Διαπλοκής»)
Τζόνα Χιλ («Ο Λύκος της Wall Street») Μάικλ Φασμπέντερ («12 Χρόνια Σκλάβος») Τζάρεντ Λέτο («Dallas Buyers Club») Β’ Γυναικείος Ρόλος Σάλι Χόκινς («Θλιμμένη Τζασμίν») Τζούλια Ρόμπερτς («Αύγουστος») Λουπίτα Νιόνγκο («12 Χρόνια Σκλάβος») Τζένιφερ Λόρενς («Οδηγός Διαπλοκής») Τζουν Σκουίμπ («Nebraska») Ξενόγλωσση Ταινία «Ραγισμένα Όνειρα» (Βέλγιο) «The Missing Picture» (Καμπότζη) «Το Κυνήγι» (Δανία) «Η Τέλεια Ομορφιά» (Ιταλία) «Ομάρ» (Παλαιστίνη)
12/36 Σινεμά
27/02 - 05/03
ποντικιart
www.topontiki.gr
«Πατερας και γιος»
«Philomena»
Η σιγουριά της Ιαπωνίας... Κωνσταντίνος Σαμαράς
Πατέρας και γιος Σκηνοθεσία: Χιροκάζου Κόρε-έντα. Πρωταγωνιστούν: Μασαχάρου Φουκουγιάμα, Ματσίκο Όνο, Λίλι Φράνκι
Σταθερή, αν και ήρεμη, δύναμη του σύγχρονου ιαπωνικού σινεμά, ο Χιροκάζου Κόρε-έντα έχει εγκαθιδρύσει έναν αναγνωρίσιμο γλυκό ρεαλισμό, μια αμεσότητα στην κατάδειξη της ανθρώπινης χειρονομίας – αρετές που κατοικούν όχι μόνο στα πιο νατουραλιστικά εγχειρήματα, όπως το «Nobody knows», αλλά ακόμα και στο εντελώς παραμυΠατέρας και γιοςòòòò θένιο «After life». Αν επιτρέπαμε Μια κατά λάθος ανταλλαγή παιδιών στον εαυτό μας την ιεροσυλία να στρώνει το έδαφος για μια γλυκιά, διβρούμε έναν σύγχρονο Ιάπωνα ακριτική και γεμάτη μικρές πολύτιμες απόγονο του Όζου, μάλλον θα στιγμές συνάντηση δύο οικογενειών καταλήγαμε στον Κόρε-έντα, ειδικά αν συνυπολογίσουμε την τάση του προς τα προβλήματα του στενού οικογενειακού πυρήνα. Τάση που επιβεβαιώνεται στο «Πατέρας και γιος», το σενάριο του οποίου είναι εμπνευσμένο από μια σωρεία αντίστοιχων πραγματικών περιστατικών που συνέβησαν στην Ιαπωνία του ’60: έπειτα από 6 ολόκληρα χρόνια, δυο οικογένειες συνειδητοποιούν ότι τα παιδιά τους ανταλλάχτηκαν κατά λάθος στην κλινική. Πρέπει το λάθος να επανορθωθεί όσο γρηγορότερα γίνεται; Προσπαθώντας να απαντήσουν σε μια ερώτηση γεμάτη γκρίζες περιοχές, οι δύο οικογένειες έρχονται όλο και πιο κοντά, σαν δύο πλανήτες που πλησιάζουν όσο περισσότερο γίνεται προσπαθώντας να μη συγκρουστούν. Η προσέγγιση θα μπορούσε εύκολα να εκτελεστεί με μηχανική αυστηρότητα και σχηματικές κοινωνιòòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή ολογικές αντιθέσεις, εάν ο Κόρε-έντα δεν ήταν ένας òòò Καλή πραγματικός μετρ της παρατήρησης. Χτίζοντας χαòò Βλέπεται ρακτήρες και καταστάσεις μέσα από ανεπαίσθητες ò Μέτρια ò Μην τη δείτε λεπτομέρειες που άλλοι θα προσπερνούσαν, ντύνει την οδυνηρή αντιπαράθεση με φινέτσα και χιούμορ Οι εταιρείες διανομής που λυτρώνουν. Έτσι, το αρχικά εύκολο δίπολο του φέρουν την ευθύνη για απόμακρου καριερίστα και του εγκάρδιου πλακατζή έκτακτες αλλαγές στις αποκτά υπόσταση μέσα από ένα υπομονετικό σκάλιημερομηνίες προβολής σμα στο έδαφος της καθημερινότητας, μέχρι εκείνη των ταινιών. αβίαστα να χαρίσει τους ποιητικούς καρπούς της.
Σπάνια βλέπουμε τόσο ρέουσες, γλυκές κι ανάλαφρες ερμηνείες στον ρεαλιστικό κινηματογράφο, σαν αυτές που δίνουν μικροί και μεγάλοι στο «Πατέρας και γιος». Ο Κόρε-έντα δεν καθοδηγεί τους ηθοποιούς του προς μια μεγάλη κορύφωση, αφού ούτε ο ίδιος παριστάνει πως έχει κάτι ριζοσπαστικό να πει για ένα θέμα τόσο οικουμενικό. Αυτό που μετράει εδώ είναι η συλλογή στιγμών τόσο φευγαλέων όσο μια ανταλλαγή βλεμμάτων. Καταφέρνοντας να τις μετατρέψει σε κινηματογραφικά γεγονότα άξια λόγου, ο Κόρε-έντα αποδεικνύει πόσο σημαντικός δημιουργός είναι.
Philomena Σκηνοθεσία: Στίβεν Φρίαρς. Πρωταγωνιστούν: Τζούντι Ντεντς, Στιβ Κούγκαν, Σόφι Κένεντι Κλαρκ Με την ακαταμάχητη πιστοποίηση «βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα», η ιστορία της Φιλομένα Λι έχει ήδη γίνει μπεστ-σέλερ από την πένα του Μάρτιν Σίξσμιθ («The lost child of Philomena Lee»), και τώρα ένα δράμα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του ρεπερτορίου του Στίβεν Φρίαρς. Η Φιλομένα (Τζούντι Ντεντς), της οποίας το όνομα κοσμεί επίσης τον τίτλο της ταινίας, ήταν μια από τις νεαρές μητέρες της μεταπολεμικής Ιρλανδίας που αναPhilomenaòò γκάστηκαν Ηλικιωμένη αναζητά τον χαμένο γιο της να αποχωμε τη βοήθεια καπάτσου δημοσιογράριστούν το φου. Το «Πάμε πακέτο» σερβιρισμένο παιδί τους, σαν βρετανικό τσάι ποιότητας υπό τις ασφυκτικές πιέσεις ενός ακραίου καθολικισμού. Ο έτερος ήρωας του Φρίαρς δεν είναι άλλος από τον Μάρτιν Σίξσμιθ (Στιβ Κούγκαν), δημοσιογράφο που θα βοηθήσει τη Φιλομένα να μάθει τι απέγινε το παιδί της δεκαετίες μετά. Ο Φρίαρς δεν εστιάζει τόσο στη σκανδαλώδη υπόθεση εμπορίου βρεφών μεταξύ Ιρλανδίας και Αμερικής, όσο στην εντελώς αναμενόμενη ηλικιακή/ταξική/ πολιτιστική αντίθεση μεταξύ του δημοσιογράφου και της γηραιάς κυρίας. Υπολογισμένοι και χονδρο-
ειδείς συναισθηματισμοί, υποβοηθούμενοι από δύο στιβαρούς ηθοποιούς και πασπαλισμένοι από ολίγη κοινωνική κριτική, δεν μπορούν να προσφέρουν εκπλήξεις μεγαλύτερες από το καλοσερβιρισμένο βρετανικό τσάι που γεύεσαι για πολλοστή φορά.
ΠΡΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΑΚΟΜΗ Το παιδί από τη Γερμανία Σκηνοθεσία: Περ Χάνεφχορντ. Πρωταγωνιστούν: Γιάκομπ Οφτέμπρο, Αμάντα Ουμς, Ρίτσαρντ Ουλφσάτερ Οι γονείς της επιτυχημένης συγγραφέως Έρικα Φαλκς σκοτώνονται σε ένα βίαιο τροχαίο. Λίγους μήνες αργότερα, ένας άντρας μπαίνει στο σπίτι της και ισχυρίζεται ότι αυτός και η Έρικα είχαν την ίδια μητέρα. Η Έρικα δεν τον πιστεύει και του ζητάει να φύγει. Όταν λίγες ημέρες μετά εκείνος βρίσκεται νεκρός, η Έρικα αρχίζει να ψάχνει τα πράγματα της μητέρας της. Σύντομα ανακαλύπτει πως η μητέρα της είχε σκοτεινά μυστικά από το παρελθόν, τα οποία κάποιοι πασχίζουν να διατηρήσουν κρυμμένα. Η Έρικα πλέον βυθίζεται ολοένα και περισσότερο σε έναν ιστό ψεμάτων και θανάτου. Κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου μπεστ-σέλερ της Καμίλα Λάκμπεργκ, που μαζί με τον Στιγκ Λάρσον και τον Τζο Νέσμπο συνθέτουν τη «χρυσή τριάδα» των Σκανδιναβών συγγραφέων, τα θρίλερ των οποίων έχουν γίνει αναγνωστική εμμονή.
Non-stop Σκηνοθεσία: Ζομ Κολέ Σερά. Πρωταγωνιστούν: Λίαμ Νίσον, Τζούλιαν Μουρ, Λουπίτα Νιόνγκο Ο Μαρκ βρίσκεται στα 40.000 πόδια από το έδαφος, στην υπερατλαντική πτήση από Νέα Υόρκη προς Λονδίνο. Κατά τη διάρκειά της λαμβάνει κρυπτογραφημένα μηνύματα, που απαιτούν να μεταφέρει η αεροπορική εταιρεία 150 εκατομμύρια δολάρια σε έναν μυστικό λογαριασμό. Μέχρι να γίνει η μεταφορά, ένας επιβάτης θα πεθαίνει κάθε 20 λεπτά. Ένα ασταμάτητο κυνήγι ξεκινά, με τη ζωή διακοσίων επιβατών σε κίνδυνο. Μετά τα εντυπωσιακά «Taken», ο Λίαμ Νίσον επιβεβαιώνει και πάλι ότι έχει μετατραπεί σε πρωτοκλασάτο ήρωα δράσης.
14/38 Βιβλίο
27/02 - 05/03
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
Ο Μεγάλος Πόλεµος του 20ού αιώνα Πρόκειται για μιαν επίτομη σύγχρονη ιστορία, στην οποία περιγράφεται με επιστημονική ακρίβεια και σύγχρονη αντίληψη ο σημαντικότερος και πολυπλοκότερος πόλεμος του αιώνα που μας πέρασε! Hew Strachan Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος Μετάφραση: Νικόλαος Λαζαρίδης Εκδόσεις: Γκοβόστη Σελ.: 446 Φέτος τον Αύγουστο συμπληρώνεται ένας αιώνας από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, έναν πόλεμο στον οποίο συμμετείχε και η χώρα μας, έναν πόλεμο που η λύση του δημιούργησε μια σειρά προβλημάτων – τα οποία έπειτα από περίπου δύο δεκαετίες θα καλούνταν εκ νέου η ανθρωπότητα να επιλύσει διά των όπλων... Ο πόλεμος αυτός, που άφησε στα πεδία των μαχών εκατόμβες θυμάτων – και υποθήκευσε πολύ περισσότερες ζωές για το εγγύς μέλλον της ανθρωπότητας… – χαρακτηρίστηκε στην αρχή ως «Ευρωπαϊκός» ή «Μεγάλος Πόλεμος». Ωστόσο, η ονομασία του «Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος», με την οποία επικράτησε να χαρακτηρίζεται, δόθηκε μόλις το 1917, όταν εισήλθαν στον πόλεμο και οι ΗΠΑ. Η επίσημη ονομασία «Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος» αποδίδεται στον Charles à Court Repington. O Repington, πρώην Βρετανός αξιωματικός και αργότερα πολεμικός ανταποκριτής των «Times», διέκρινε πρώτος απ’ όλους από τον Σεπτέμβριο του 1918 αυτό που έγινε εφιαλτική πραγματικότητα αργότερα: ότι αυτός ο πόλεμος δεν θα έθετε τέρμα στους πολέμους. Ακόμα και σήμερα παραμένει αναπάντητο το ερώτημα για το αν αυτός ο πόλεμος μπορούσε να είχε αποφευχθεί και ακόμα αν ήταν επιβεβλημένος σ’ εκείνη τη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία. Με τη δραματική εμπειρία δυο Παγκοσμίων Πολέμων με… ευρωπαϊκή σφραγίδα, αντιλαμβάνεται κανείς σήμερα το πόσο πολύτιμη και ιστορικά χρήσιμη είναι η διατήρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία, παρά τα επιμέρους προβλήματα που παρουσιάζονται κυρίως σε οικονομικά ζητήματα, αποτελεί την πιο εμπνευσμένη ιστορική στιγμή της Γηραιάς Ηπείρου. Όλα άρχισαν όταν ο νεαρός και φιλόδοξος Κάιζερ Γουλι-
Σε 200 λέξεις Ο Κωνσταντίνος Τζαμιώτης γράφει για το μυθιστόρημά του «Η πόλη και η σιωπή», εκδόσεις Καστανιώτη
ΧΑΡΑΚΩΜΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΗΣΥΧΟ ΤΟΜΕΑ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ Ξενοφών Μπρουντζάκης
έλμος Β’ θέλησε να αμφισβητήσει τη ναυτική κυριαρχία των Βρετανών με τη δημιουργία ενός Γερμανικού Στόλου Ανοιχτής Θαλάσσης. Ώς τότε, το βρετανικό ναυτικό με τη σιωπηρή αποδοχή των Μεγάλων Δυνάμεων αποτελούσε ένα είδος εγγύησης των ισορροπιών. Η απόφαση αυτή της Γερμανίας, όπως εύκολα γίνεται κατανοητό, δεν μπορούσε να γίνει αποδεκτή από τη Μεγάλη Βρετανία. Ταυτόχρονα, το Γερμανικό Επιτελείο φρονούσε ότι οι συγκυρίες, όπως αυτές εξελίσσονταν, θα απέβαιναν σε βάρος της Γερμανίας και η άποψη που επικρατούσε ήταν αυτή ενός προληπτικού πολέμου. Η αφορμή του πολέμου δόθηκε ως γνωστόν στο Σεράγεβο με τη δολοφονία του Φραγκίσκου Φερδινάνδου. Η Γερμανία πίστευε ότι θα μπορούσε να κρατήσει τη Μεγάλη Βρετανία έξω από τον πόλεμο, πράγμα που αποδείχτηκε εντελώς ανεδαφικό, ιδίως μετά τη γερμανική εισβολή στο Βέλγιο. Το τραγικό ήταν ότι η ανακοίνωση του πολέμου βρήκε τους εμπλεκόμενους λαούς να πανηγυρίζουν και τις νεολαίες τους να τραγουδούν εύθυμα πιστεύοντας ότι οι εχθροπραξίες θα είχαν ολοκληρωθεί πριν από τα επόμενα Χριστούγεννα... Τα αποτελέσματα αυτού του πολέμου δημιούργησαν μια νέα πραγματικότητα. Πριν από όλα, διαλύθηκαν τρεις πρώην κραταιές αυτοκρατορίες, με πρώτη και καλύτερη τη γερμανική, κατόπιν η αυστροουγγρική και, τέλος, η τσαρική Ρωσία. Στη θέση τους δημιουργήθηκαν μια σειρά νέων κρατών που περιέβαλαν εχθρικά ό,τι είχε απομείνει από την αυτοκρατορική Γερμανία. Αυτά τα νέα κράτη θα αποτελέσουν και την εύφλεκτη ύλη
που θα πυροδοτούσε δυο δεκαετίες αργότερα τον δεύτερο καταστροφικό για την ανθρωπότητα πόλεμο. Στο βιβλίο του Hew Strachan έχουμε πρώτα από όλα μια ενδελεχής καταγραφή των εχθροπραξιών, οι οποίες συνοδεύονται από σύγχρονες ερμηνείες στο πλαίσιο μιας νέας ιστορικής σκοπιάς. Σε αυτό τον τόμο, ο ιστορικός της Οξφόρδης αναλύει τα γεγονότα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου μέσα από μιαν οπτική η οποία λαμβάνει υπόψη της τις παγκόσμιες εξελίξεις και δεν στέκει αποκλειστικά στις διακρατικές διαμάχες και τους εθνικούς ανταγωνισμούς. Με αυτό το σκεπτικό υποστηρίζεται ότι ο πόλεμος αυτός είχε λάβει παγκόσμιες διαστάσεις πολύ πριν από την είσοδο των ΗΠΑ στις εχθροπραξίες και την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία το 1917. Πριν από όλα, αφορούσε τις αποικιακές κτήσεις των ευρωπαϊκών δυνάμεων αλλά και διάφορες εύθραυστες περιοχές, όπως η Βαλκανική Χερσόνησος και η Οθωμανική Αυτοκρατορία, που χαρακτηρίζονταν από έλλειψη σταθερότητας. Το κείμενο απευθύνεται στο ευρύ κοινό δίχως να χάνει – κι αυτό είναι μια επιπλέον αρετή του – τη σημασία του για τον απαιτητικότερο αναγνώστη. Τέλος, πέρα από τη σχολαστική και πληρέστατη καταγραφή των ιστορικών γεγονότων και συρράξεων του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς και τις αξιόπιστες περιγραφές, παρατίθεται και ένα πολύ ενδιαφέρον φωτογραφικό υλικό, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος έρχεται στο φως της δημοσιότητας για πρώτη φορά.
«Όλοι είμαστε ο ήρωάς μου»… Η οικονομική καθίζηση της χώρας έβγαλε στην επιφάνεια πολλά δεινά. Καθημερινά όλο και περισσότεροι άνθρωποι σπάνε, χάνουν το κουράγιο τους, απελπίζονται και φαίνονται χειρότεροι από όσο πραγματικά είναι. Από την άλλη, δεν λείπουν και εκείνοι που αφυπνίζονται, εγκαταλείπουν τις βολικές βεβαιότητες, επινοούν εκ νέου τον εαυτό τους και αναλαμβάνουν δράση. Μ’ αυτές τις σκέψεις μπήκα στην περιπέτεια του καινούριου βιβλίου μου «Η Πόλη και η σιωπή». Ο Αργύρης Τρίκορφος, ο κεντρικός ήρωας, είναι ένας απ’αυτούς τους καθημερινούς ανθρώπους που κυκλοφορούν γύρω μας χωρίς να γίνονται πάντοτε ορατοί. Όπως γράφτηκε πρόσφατα κάπου, κυριολε-
κτικά είναι ένας από μας, εμείς όλοι είμαστε κατά κάποιον τρόπο ο Αργύρης Τρίκορφος. Πριν από μερικά χρόνια ίσως ήταν ένας ακόμη απαθής μεσοαστός που ετεροκαθορίζεται από την αγοραστική του δύναμη. Δεν θα προσφερόταν για ήρωας βιβλίου, εκτός και αν φιλοδοξούσες να γράψεις έναν λίβελλο εναντίον του καταναλωτισμού. Η προσωπική του καθίζηση και κυρίως ο τρόπος που αντιδρά σ’ αυτήν είναι που τον καθιστούν ενδιαφέροντα. Η ικανότητά του να φέρεται ασυνήθιστα όντας απολύτως συνηθισμένος είναι που ξεχωρίζει την περίπτωσή του. Όπως τόσοι και τόσοι άλλοι βιώνει τρεις μεγάλες σιωπές. Πρώτα τη σιωπή της Ιστορίας. Ανδρώθηκε σε ένα οπτιμιστικό περιβάλλον, κυρίαρχη αφήγηση του
οποίου υπήρξε η βεβαιότητα για αέναη πρόοδο, και ξαφνικά βρίσκεται να αντιμετωπίζει μια ολοσχερή καταστροφή. Ακολουθεί η σιωπή του Θεού. Διδάχθηκε πως το καλό ανταμείβεται και τώρα διαπιστώνει πως όποιος αποκλίνει από το κυρίαρχο μοντέλο του ατομικισμού τιμωρείται αυστηρά. Τέλος, έρχεται η σιωπή του έρωτα. Το αδιέξοδο στη σχέση του με τη γυναίκα που αγαπά, εξαιτίας της άρνησής του να φερθεί ως άνθρωπος της εποχής μας, ολοκληρώνει την προσωπική του δυστοπία. Με επίκεντρο αυτή την προσωπική ιστορία και συμπρωταγωνίστρια τη σημερινή Αθήνα, προσπάθησα να αποδώσω κάτι συνολικό, κάτι που αφορά καθημερινά όλο και περισσότερους.
27/02 - 05/03
ΠΟΝΤΙΚΙart
Θέατρο 15/39
www.topontiki.gr
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΕΙΡΑ
Ήλιος στην πέτρα του Εµφυλίου
Aπολογίες και νέες παραγωγές της ΣΟΝΙΑΣ ΜΑΓΓΙΝΑ Φεύγει και ο Φεβρουάριος σιγά - σιγά, αλλά νιώθω λες και είμαστε μέσα στο καταχείμωνο. Όχι, δεν φταίει (και τόσο) ο καιρός, αλλά με τόσες θεατρικές πρεμιέρες είναι σαν να είμαστε καταμεσής της σεζόν κι όχι να πλησιάζουμε στο τέλος της. Και στο μεταξύ, σιγή ιχθύος από πλευράς Φεστιβάλ Αθηνών…
✱
ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΓΚΑ - ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΒΕΤΤΑ - ΕΛΕΝΗ ΓΕΡΑΣΙΜΙ∆ΟΥ Η παράσταση «Ήλιος στην πέτρα» της Σοφίας Αδαμίδου δεν μοιάζει με καμία απ’όσες παίζονται αυτόν τον καιρό. Ένα ιστορικό - κοινωνικό έργο ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη, για να ξαναζωντανέψει τις ταραχώδεις ζωές των χιλιάδων αγωνιστών και αγωνιστριών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ). Αφορμή οι μαρτυρίες, όπως αυτές καταγράφηκαν στο αφήγημα της αντάρτισσας Ελένης Τραγγανίδα - Μακρυνιώτη, «Η Μυρτιά του βουνού», αλλά και μερικές ακόμα διηγήσεις άλλων αγωνιστριών και εξόριστων γυναικών από την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου στην Ελλάδα. «Καλησπέρα σας, ονομάζομαι Ελένη Μακρυνιώτη». Με αυτή τη φράση μάς καλωσορίζει η Ελένη Γερασιμίδου, η οποία ενσαρκώνει μία από τις μικρότερες ανταρτοπούλες, που κατατάχθηκαν στον Δημοκρατικό Στρατό σε ηλικία μόλις 16 χρόνων. Στη μία ώρα που διαρκεί η παράσταση, η διαδρομή της ζωής της ξετυλίγεται μέσα από τις άλλοτε φρικιαστικές για τον πόλεμο και άλλοτε τρυφερές της μνήμες για τον γιο και την οικογένειά της. Η ηθοποιός Μαρία Τσίγκα είναι πάντα δίπλα της ως νεαρή και έγκυος συγκρατούμενή της, για να μοιραστεί μαζί με το κοινό τον ασταμάτητο μονόλογο της Ελένης Γερασιμίδου για μια ζωή γεμάτη κακουχίες, φυλακίσεις, εξορίες αλλά και φρικαλέους θανάτους.
«Καταστράφηκα οικονομικά με τις παραγωγές, δεν έχασα απλώς λεφτά. Οι παραγωγές στο θέατρο είναι extreme sports. Πρέπει να είσαι παλαβός για να κάνεις παραγωγές στο θέατρο». Αυτά δήλωσε σε πρωινή τηλεοπτική εκπομπή ο Άλκης Κούρκουλος και δεν έχει άδικο. Από την άλλη, όμως, το extreme sport του θεάτρου συνεχίζει να γοητεύει γιατί, σύμφωνα με μια καταμέτρηση του «Αθηνοράματος», από τη στήλη θεαμάτων του έχουν «περάσει» μέχρι τώρα 855 παραστάσεις μέσα στο 2013, ενώ από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα έχουν σηκώσει αυλαία 525!!!
✱
Βίκυ Λεβαντή
Όλη η ζωή της βουτηγμένη μέσα στην οργή και το άδικο. «Από μικρή οργιζόμουν με το άδικο, και δεν έφυγε ποτέ αυτή η οργή. Όσο υπάρχει το άδικο θα το πολεμάω», μας εκμυστηρεύεται για να μας διηγηθεί αργότερα πώς έφτασε από τα Αετόπουλα στις φυλακές Αβέρωφ. Η ιδανική ερμηνεία της Ελένης Γερασιμίδου πάνω στη σκηνή εναλλάσσεται με την ερμηνεία της Καλλιόπης Βέττα σε παραδοσιακά μοιρολόγια, αντάρτικα αλλά και τραγούδια των Μίκη Θεοδωράκη, Θάνου Μικρούτσικου, Απόστολου Καλδάρα και Νίκου Κηπουργού σε συνοδεία κυμβάλου που παίζει ο Κλέαρχος Κορκόβελος. Όλη της η ζωή μια πέτρα, αυτή του βουνού, της φυλακής, της εξορίας. Η ιστορία της Μυρτιάς με ευρηματικό τρόπο φτάνει ύστερα από εξήντα πέντε χρόνια από τη λήξη του Εμφύλιου Πολέμου στην Ελλάδα (1949) αλλά και σαράντα χρόνια από την πτώση της δικτατορίας (1974) μέχρι το σήμερα, με σκοπό να φωτίσει άγνωστες πτυχές των αγωνιστών αλλά και να δώσει κουράγιο σε όσους δεν αντέχουν το άδικο.
INFO
Θέατρο «Σημείο» (Χαρ. Τρικούπη 10, πίσω από το Πάντειο Πανεπιστήμιο), κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 19.00, τιμές: 5 - 15 ευρώ, 210-9229579.
Έκανε πρεμιέρα και ο πρώτος Πιραντέλλο του Εθνικού, «Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε» σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Καραντζά (που το καλοκαίρι, στα 26 του, θα γίνει ο νεαρότερος σκηνοθέτης που θα ανεβάσει έργο στην αρχαία Επίδαυρο). Δεν έχω προλάβει να τη δω, αλλά βρίσκω ενδιαφέρουσα την πληροφορία που έμαθα: ότι ο νεότατος σκηνοθέτης χρησιμοποιεί ως σκηνικό εύρημα μια... πόρτα που προέρχεται από παλαιότερο σκηνικό του Λευτέρη Βογιατζή.
✱
Στο μεταξύ – κι αφού άκουσε πολλά – ο Νίκος Ορφανός επανήλθε στο θέμα της «απόσυρσης των ραμολιμέντων» με μια μακροσκελέστατη επιστολή - απολογία, από την οποία η μισή απευθυνόταν προσωπικά στον Κώστα Βουτσά, τον οποίο και θεωρεί «δάσκαλο». Πέραν των όσων συγκινητικών ανέφερε ο Νίκος Ορφανός (ότι πάντα φροντίζει να μαθαίνει δίπλα στους παλιούς κ.λπ.) τόνισε, υπερτόνισε θα λέγαμε, ότι η φράση του ειπώθηκε off the record κατά τη συνομιλία του με τον δημοσιογράφο. «Διαρροή» την αποκάλεσε. «Αυτή η ατυχής έκφραση ήταν ένα εκτός συνέντευξης χαριτολόγημα, διαφορετικά διατυπωμένο, στο κλίμα μιας πολύ γενικής κουβέντας, που ουδόλως αφορούσε οποιονδήποτε ζώντα συνάδελφο ανεξαρτήτως ηλικίας». Αλλά off, on, άνω, κάτω ή πλαγίως, χαριτολόγημα ή μη, ήταν βαρύτατο αυτό που είπε.
✱
«Το ΠΟΝΤΙΚΙ» σάς πάει θέατρο «Ήλιος στην πέτρα»
«La Nonna»
«Όταν έχω εσένα»
Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για την παράσταση «Ήλιος στην πέτρα» της Σοφίας Αδαμίδου, σε σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210-6898448 θα κερδίσουν δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός (15 ευρώ) για την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, το Σάββατο 1 Μαρτίου, στις 21.00, και την Κυριακή 2 Μαρτίου, στις 19.00.
Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για την παράσταση «La Nonna» του Δημήτρη Πιατά. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210-6898448 θα κερδίσουν δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός (19 ευρώ) για την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου, στις 20.00, την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου, στις 21.30, το Σάββατο 1 Μαρτίου, στις 18.30 και στις 21.00, και την Κυριακή 2 Μαρτίου, στις 20.00.
Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για την παράσταση «Όταν έχω εσένα» του Σταμάτη Κραουνάκη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210-6898448 θα μπορούν να παρακολουθήσουν την παράσταση πληρώνοντας 10 ευρώ (αντί για 12 και 15 ευρώ), για την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου (πενήντα αναγνώστες) και την Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου (πενήντα αναγνώστες), στις 21.00.
Θέατρο «Ακάδημος» (Ιπποκράτους 17 & Ακαδημίας) Τηλ.: 210-3625119
Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» (Πειραιώς 206, Ταύρος) Τηλ.: 210-3418550
Θέατρο «Σημείο» (Χαρ. Τρικούπη 4, Πίσω από το Πάντειο Πανεπιστήμιο) Τηλ.: 210-9229579
16/40 Οδηγός
27/02 - 05/03
ποντικιart
www.topontiki.gr
Πρόσωπα
ΣΑΒΒΑΤΟ 1.3
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 28.2
ΠΕΜΠΤΗ 27.2
Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com) ΜονOλογος. H «Ασκητική», ένα από τα πιο εμπνευσμένα και συμπαγή κείμενα της ελληνικής γλώσσας, στο οποίο ο Καζαντζάκης καταθέτει οδύνες και ελπίδες του προσωπικού του αγώνα για την ανεύρεση και κατανόηση του δικού του Θεού, μεταφέρεται στη μορφή θεατρικού μονολόγου από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Βασίλη Βασιλάκη. Info: Πολυχώρος Τέχνης «Αλεξάνδρεια» (Σπάρτης 14, πλ. Αμερικής), 10 ευρώ, στις 21.00, 210-8673655. ΣυναυλΙα. Την «Ένατη Συμφωνία» του Μπετόβεν παρουσιάζει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών σε συνεργασία με τους διεθνείς λυρικούς καλλιτέχνες Μυρτώ Παπαθανασίου, ΑννΚατρίν Ναϊντού, Μάρκους Σαίφερ, Ράινχαρντ Χάγκεν αλλά και τη χορωδία της Συμφωνικής της Βαμβέργης. Διευθύνει μουσικά ο Βασίλης Χριστόπουλος. Info: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη), στις 20.30, 5-30 ευρώ, 210-7282333.
Σάκης Μπουλάς
ΘEατρο. Η «Πρόβα Νυφικού» των Ντόρας Γιαννακοπούλου και Θανάση Νιάρχου βαδίζει στο θεατρικό σανίδι και ξετυλίγει ένοχα μυστικά ενός βεβιασμένου γάμου, που οδηγούν σε μια ερωτική αλλά και εθνική προδοσία. Σκηνοθετεί ο Σωτήρης Χατζάκης. Info: Θέατρο «Rex» (Πανεπιστημίου 48), 10-25 ευρώ, στις 20.30, 210-3305074.
Δημήτρης Καρατζάς
Νανά Μούχουρη
Ογδόντα χρόνων γίνεται φέτος η Νάνα Μούσχουρη και, παρόλο που τέσσερα καλοκαίρια νωρίτερα είχε ανακοινώσει πως σκοπεύει να σταματήσει τις συναυλίες, τα γιορτάζει περιοδεύοντας με ιδιαίτερη επιτυχία ανά την Ευρώπη. «Σήμερα νιώθω να ξεχειλίζω από διάθεση για τραγούδι», δήλωσε σε συνέντευξή της στην «El Pais». Γι’ αυτό με γενικό τίτλο «Χρόνια πολλά» ερμηνεύει τραγούδια που υπήρξαν επιτυχίες στις χώρες τις οποίες κάθε φορά επισκέπτεται. Τι έχει αλλάξει από τότε που πρωτοάρχισε να τραγουδά; «Νομίζω», απάντησε στην ίδια συνέντευξη, «πως την εποχή που πωλούνταν εκατομμύρια δίσκοι μπορούσες να είσαι πιο αληθινός από όσο σήμερα. Εγώ, για παράδειγμα, ποτέ δεν ήμουν ωραία, όμως κατάφερα να πουλήσω περισσότερο από τη Μαντόνα. Σήμερα, την εποχή του Ίντερνετ, φαντάζομαι, πως μια εταιρεία που θέλει να κυκλοφορήσει ένα καινούργιο άλμπουμ θα αναζητήσει μια ερμηνεύτρια πιο σέξι από μένα».
Ένας άντρας…
ΤΡΙΤΗ 4.3 Εκθεση. Ο φωτογράφος Γιώργος Κορδάκης παρουσιάζει την ατομική του δουλειά «10.000 Αμερικάνικες Ταινίες», με την οποία κέρδισε το πρώτο βραβείο στον διεθνή διαγωνισμό 6th Photography Masters Cup Awards στη Νέα Υόρκη. Info: «ΑΔ» (Παλλάδος 3, Ψυρρή), 12.00-21.00, έως 5.4, 2103228785. ΤΕΤΑΡΤΗ 5.3 Προβολη. Το φιλμ «Η μαμά κλείνει τα εκατό» (Carlos Saura, 1979) προβάλλεται στο πλαίσιο του «Ισπανικού Κινηματογράφου α λα Καρτ». Η ταινία απέσπασε ειδικό βραβείο επιτροπής του Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν και υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας (1979). Info: Ινστιτούτο Θερβάντες (Μητροπόλεως 23, Αθήνα), στις 19.30, είσοδος ελεύθερη, 210-3634117.
«Αυτός είναι ο σκηνοθέτης;». Λογική η έκπληξη της κυρίας στο τέλος της παράστασης «Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε)» στο Εθνικό Θέατρο. Ο Δημήτρης Καρατζάς δεν είναι απλώς 26 χρόνων, φαίνεται και μικρότερος. Έχει όμως υπογράψει πετυχημένες σκηνοθεσίες στο θέατρο της Ξένιας Καλογεροπούλου, γοήτευσε πέρυσι με την «Κοκκινοσκουφίτσα» του στη Λυρική, πρόσφατα ανέβασε στη Στέγη το ανέκδοτο έργο του Δ. Δημητριάδη «Ο κυκλισμός του τετραγώνου», το οποίο θα παρουσιάσει και στο φεστιβάλ της Αβινιόν, έχει σκηνοθετήσει Ίψεν, Τσέχωφ, έχει γράψει δικά του θεατρικά έργα, θα ανεβάσει την «Ελένη» του Ευρυπίδη στην Επίδαυρο και θεωρείται ένας από τους πολλά υποσχόμενους καλλιτέχνες με προσωπικό στίγμα και ικανότητα να δημιουργεί εικόνες και ρυθμό που παρασύρει τους θεατές, όπως φάνηκε από τις αντιδράσεις, τα γέλια και τα χειροκροτήματα που ακούστηκαν στην πρεμιέρα του – όχι και τόσο «εύκολου» – έργου του Πιραντέλλο.
Με κέφι και πολλά τραγούδια
Μονολογος. «Η Κασσάνδρα και ο λύκος», το μυθιστόρημα της Μαργαρίτας Καραπάνου, παρουσιάζεται επί σκηνής, σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολάρι. Η παράσταση κινείται στα όρια του κόμικς αλλά και στην απόλυτη λιτότητα, θίγοντας θέματα όπως η τραυματισμένη παιδική ηλικία, η παντελής έλλειψη της μητέρας, η μύηση στον κόσμο των ενηλίκων κ.ά. Info: Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» (Πειραιώς 206, Ταύρος), 21.30, 10 ευρώ, 210-3418550. ΔΕΥΤΕΡΑ 3.3 ΠαρΑσταση. Το έργο της Σάρα Κέιν «Cleansed» ξεδιπλώνει την ιστορία ενός άντρα ο οποίος παρακολουθεί, ελέγχει και βασανίζει τα μέλη ενός ακαδημαϊκού «ιδρύματος», ισοπεδώνοντας κάθε αίσθημα ελευθερίας. Ο ερχομός της νεαρής Γκρέις, η οποία αναζητά τον νεκρό αδερφό της, θα αλλάξει σταδιακά τα πάντα. Σκηνοθετεί η Έφη Γούση. Info: Θέατρο Σημείο (Χαρ. Τρικούπη 4, Καλλιθέα), 8-12 ευρώ, 21.15, 210-9229579.
Το «Φλασάκι» τραγουδισμένο από τον Σάκη Μπουλά ακουγόταν ξανά και ξανά αυτές τις μέρες στο Διαδίκτυο και τα ραδιόφωνα. Με το «Φλασάκι» τίμησαν τον Μπουλά οι Γιάννης Ζουγανέλης, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας και Διονύσης Σαββόπουλος στο αφιέρωμα στην Ακτή Πειραιώς, όπου και εξήγησαν πως ο ίδιος όχι μόνο τους είχε ζητήσει να συνεχίσουν τις εμφανίσεις τους, αλλά, έτοιμος από καιρό, φρόντισε να ρυθμίσει και τις τελευταίες λεπτομέρειες, ακόμα και να κεράσει το τραπέζι μετά την κηδεία του. Η συγκίνηση για τον θάνατό του, μεγάλη. «Μεγαλώσαμε μαζί», έγραψε κάποιος. Με «τραγούδια που γουστάρεις», «κορίτσια και γιορτές», με γέλια, προβληματισμούς, πλάκες, κριτικές, όλα αυτά που συνδέθηκαν, όπως φάνηκε και από τη θλίψη που προκάλεσε ο πρόωρος θάνατός του, μαζί του και που ξαναβγήκαν στην επιφάνεια σαν τα αρχεία που έχουμε φυλάξει, προσεκτικά, σε άλλου είδους φλασάκι.
Από νωρίς στις κεντρικές σκηνές
ΦΕστιβΑλ. Ξεκινώντας από abstract και avant-garde ήχους, το Fasma Festival θα καταλήξει σε ένα old - school techno party με τη συμμετοχή των πιο πρωτοποριακών ονομάτων της label σκηνής: AnD, Cassegrain Sawf, Anfs, Yves De May, Matthiey Gayon, Kondaktor, 3.14. Ιnfo: Ρομάντσο (Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα), 10 ευρώ, 21.00, www. fasmafestival.com. ΚΥΡΙΑΚΗ 2.3 ΠαιδΙ. Οι «Xana Zoo Kids Club» του Μάνου Βαφειάδη συνεχίζουν τις κεφάτες παραστάσεις, με γέλιο, τραγούδια, παιχνίδι και χορό. Σκηνοθετεί ο Κώστας Καπετανίδης. Info: Ιερά Οδός 11, Γκάζι, 12 ευρώ, στις 12.00, 213-0185050.
ΚΥΡΙΑΚΗ 2.3 - ΤΕΤΑΡΤΗ 5.3
Κάτι σαν φλασάκι
Αλέκος Παναγούλης
«Ταξιδεύοντας σε μονοπάτια άλλοτε ξάστερα κι άλλοτε ομιχλώδη, άλλοτε ανοιχτά στο διάβα κι άλλοτε φραγμένα από βάτους, ξαναπατώντας πάνω σε χνάρια γνωστά μου γιατί τα είχαμε αφήσει μαζί ή σχεδόν άγνωστα γιατί τα ήξερα μόνο από διηγήσεις, πήγα προς αναζήτηση του μύθου σου. Ο μύθος του ήρωα που αγωνίζεται μόνος, που χτυπιέται από τους άλλους, που τον περιφρονούν, που δεν τον καταλαβαίνουν». Έτσι μιλά στο βιβλίο της «Ένας άντρας» για τον Αλέκο Παναγούλη η πολύ γνωστή Ιταλίδα δημοσιογράφος Οριάνα Φαλάτσι. Την ερωτική ιστορία των δυο τους θα διηγηθεί μια καινούργια ιταλική ταινία, γυρίσματα της οποίας έγιναν πριν από λίγες μέρες στην Αθήνα. Τον ρόλο του Παναγούλη υποδύεται ο Βινίτσιο Μαρκιόνι, γνωστός στην πατρίδα του κυρίως από τηλεοπτικές σειρές, αλλά και από τη συμμετοχή στο «Μέλι» της Βαλέρια Γκολίνο και στο «Στη Ρώμη με αγάπη» του Γούντι Άλεν.