(
www.topontiki.gr
εν ΗΠΑ, οτι ουδεν ΗΠΑ
)
ÐÅÌÐÔÇ 8 AÕÃÏÕÓÔÏÕ 2013 / ÔÉÌÇ: 2€ (ìå ôçí ðñïóöïñÜ 3,5€) / Ö. 1772
ΣHMEΡΑ Ακόµη µια ιστορία του Σέρλοκ Χολµς
ΣΕΙΡΑ 9 ΤΟΜΩΝ
Ο ΟΜΠΑΜΑ ΥΠΟΔΕΧΕΤΑΙ ΤΟΝ ΣΑΜΑΡΑ ΜΕ ΤΟ... «ΔΟΓΜΑ ΜΠΟΥΣ»
« Ή μαζί μας ή εναντίον μας» ✓ Τι... εύχεται ο πρωθυπουργός να κερδίσει στην Ουάσιγκτον, τι του δίνουν και τι του ζητούν ✓ Ο αµερικανικός εκβιασµός και η αγωνία Σαµαρά να βρει... «αντίδοτο» στη Μέρκελ Σελ. 3
4
5
ΠΟΝΤIΚΙ
art 16 σελίδες για την τέχνη και τον πολιτισµό
ΕΚΛΟΓΕΣ
«Kολοκυθιά» από Ν.∆. - ΠΑΣΟΚ Σελ.
6
7
ΣΟΪΜΠΛΕ
«Αρχιερέας» και του ντόπινγκ! Σελ. 10
11
ΤΟΥΡΚΙΑ
Μεγάλα ζόρια µε Κουρδιστάν και Αίγυπτο Σελ. 16
19
ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ
Κατακαηµένη η πυρόσβεση Σελ. 40
41
ΑΠΟΒΛΗΤΑ
Ο χορός των εκατοµµυρίων και οι µπλε και πράσινες «τρύπες» στο ΥΠΕΚΑ Σελ. 44
45
2
TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 8 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2013
Διαβάστε σήµερα
www.topontiki.gr ΣΕΛ.
ΚΑΤΑ ΒΑΘΟΣ Το «καυτό» ερώτημα Το παιχνίδι των εντυπώσεων που δημιουργούν οι επισκέψεις αξιωματούχων της περιφέρειας στην αμερικανική μητρόπολη είναι γνωστό, γοητευτικό και λίγοι αντιστάθηκαν στον πειρασμό να το παίξουν: Από στελέχη της αντιπολίτευσης μέχρι υπουργούς και πρωθυπουργούς, όλοι – πλην ελαχίστων – κάνουν ό,τι μπορούν για να εξασφαλίσουν την πολυπόθητη πρόσκληση, ενώ με υπερηφάνεια κρατούν στο γραφείο τους τις φωτογραφίες με τους Αμερικανούς αξιωματούχους. Φωτογραφίες που αποδεικνύουν και υπενθυμίζουν τον συγχρωτισμό τους με το σύστημα εξουσίας της Ουάσιγκτον – κάτι που ήταν κάποτε απαραίτητη… προϋπόθεση για όποιον ήθελε να έχει ελπίδες να διεκδικήσει ή να διατηρήσει την εξουσία. Στις µέρες µας το αμερικανικό σύστημα εξουσίας μοιάζει να έχει ξεθωριάσει. Άλλωστε, αυτοί που «κόβουν» το νόμισμα της χώρας μας και ελέγχουν απολύτως τα δημοσιονομικά της δεν είναι οι Αμερικανοί. Αυτοί που με μια κίνηση μπορούν να στηρίξουν ή να ρίξουν την ελληνική κυβέρνηση βρίσκονται στο Βερολίνο. Παρ’ όλα αυτά κανείς – ούτε καν η πανίσχυρη Γερμανία – δεν μπορεί να αγνοήσει τα αμερικανικά συμφέροντα και τις επιδιώξεις τους. Πόσο μάλλον η ελληνική κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Στην προκειµένη περίπτωση, ο πρωθυπουργός ελπίζει ότι η επαφή που θα έχει σήμερα το βράδυ με τον πρόεδρο Ομπάμα μπορεί να αποκλιμακώσει την πίεση που δέχεται από το Βερολίνο. Προφανώς ο Α. Σαμαράς προσεγγίζει επικοινωνιακά αυτές τις συναντήσεις και θα επιχειρήσει να αξιοποιήσει τις φωτογραφίες που θα τραβήξει στον Λευκό Οίκο και τα λόγια συμπάθειας που θα ψελλίσουν οι Αμερικανοί για το «ελληνικό δράμα» και την αδιέξοδη, περιοριστική γερμανική πολιτική. Μόνο που οι Αµερικανοί δεν προσφέρουν τίποτε δωρεάν – ούτε καν τα λόγια συμπάθειας. Αντιθέτως, η διπλωματία τους θα κάνει οτιδήποτε δυνατόν ούτως ώστε να εκμεταλλευτεί την καταφανή ελληνική αδυναμία, αλλά και την ευαίσθητη περίοδο που διατρέχει η Γερμανία εξ αιτίας της προεκλογικής της περιόδου. Έτσι ο πρωθυπουργός, μαζί με τη φωτογραφία από τη συνάντηση με τον Ομπάμα, θα παραλάβει και ένα σαφές ερώτημα, το οποίο έχει διατυπώσει παγκοσμίως ο προκάτοχος του Ομπάμα, ο Μπους τζούνιορ: «Είστε μαζί μας ή εναντίον μας;». Η απάντηση θα φανεί στην πράξη...
, Οµπάµα ύρι. πες αλε ης νάκ Ο Αντω ι… ύε σε γυρε
8
Ο ανεκδιήγητος κυβερνητικός θίασος επιδιώκει το ταξικό μακελειό… Διαλύει την τεχνική εκπαίδευση για χατίρι των ιδιωτικών ΙΕΚ και αφήνει άνεργους χιλιάδες φίλεργους εκπαιδευτικούς…Τινάζει στον αέρα τον κατώτατο βασικό μισθό στα 360 ευρώ, κόβει τις βασικές συντάξεις και πετάει στον δρόμο 25.000 δημοσίους υπαλλήλους!!!
ΣΕΛ.
9
Φλερτάρει με τους δύσπιστους ο ΣΥΡΙΖΑ…Το γαϊτανάκι, τις τελευταίες μέρες, δηλώσεων και συνεντεύξεων στελεχών του όπως ο Δραγασάκης, ο Παπαδημούλης και ο Σταθάκης, δείχνει ότι η ηγεσία στο εξής θα επικεντρώνει όλο και περισσότερο στο ακροατήριο του μεσαίου χώρου προκειμένου να δημιουργήσει την «κοινωνική πλειοψηφία».
ΠΟΝΤΙΚΙ art ΣΕΛ.
8-9
ΣΕΛ.
ΣΕΛ.
ΣΕΛ.
34-35
MEDIA NEWS
15
Μεγάλα έργα χωρίς χρήμα «κόβουν και ράβουν» τα τζιμάνια της κυβέρνησης ενώ παζαρεύουν για τους οδικούς άξονες… αναζητώντας ισορροπία με τους εργολάβους!!! Η Κομισιόν εντοπίζει και ερευνά ζητήματα «κρατικών ενισχύσεων» στους αυτοκινητοδρόμους και ο κοσμάκης συνεχίζει να πληρώνει διόδια στις καρμανιόλες της Πελοποννήσου…
5
Το πάρτι δεν σταµατά. Το Νεστόριο Καστοριάς, στις παρυφές του Γράμμου και στις όχθες του Αλιάκμονα, δεν είναι ο πιο προφανής τουριστικός προορισμός. Και όμως, το 35ο River Party το έκανε την Νο1 επιλογή για 40.000 μουσικόφιλους που απόλαυσαν φύση, κολύμπι και… 30 συναυλίες, ανάμεσα τους και αυτή των βετεράνων Βρετανών James.
Δείξε µου το τατουάζ σου, να σου πω ποιος είσαι. Χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι σημαδεύονται με τατουάζ και χρησιμοποιούν το σώμα τους σαν καμβά για να ζωγραφίσουν, να γράψουν μηνύματα σε θεούς, δαίμονες, εραστές, να εκφράσουν αγάπες, θαυμασμό, πολιτικές ή θρησκευτικές απόψεις.
ΣΕΛ.
46
Αζέρικη «κερκόπορτα» άνοιξε με την πρώτη επιτυχία της η κυβέρνηση στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων… Το ΤΑΙΠΕΔ υπολογίζει να βγάλει από το ξεπούλημα περί τα 400 εκατ. ευρώ, την ώρα που καταργεί τη δυνατότητα εθνικού σχεδιασμού για το φυσικό αέριο, ενώ οι Αζέροι θα βγάζουν περί τα 90 εκατ. ευρώ τον χρόνο!!!
3
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Το θέμα
www.topontiki.gr
Τίποτε δεν δίνουν τζάμπα Ο πρωθυπουργός βρήκε τον... δρόμο για την Ουάσιγκτον, αλλά οι προσδοκίες είναι περιορισμένες
Η
«διαρροή» από το Μέγαρο Μαξίμου, η οποία δημοσιεύθηκε στα «Νέα», ανέφερε: «Ο πρωθυπουργός, ο οποίος αναχωρεί αργά αύριο το απόγευμα για την Ουάσιγκτον, δεν πρόκειται να θέσει το ζήτημα του κουρέματος, αλλά ευελπιστεί ότι η προοπτική της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους θα αναδειχθεί από τον αμερικανό Πρόεδρο και θα λάβει χαρακτηριστικά υποδείξεων προς το Βερολίνο. Τον δρόμο ενός νέου κουρέματος, άλλωστε, υποδεικνύει τους τελευταίους μήνες σχεδόν ανοικτά το ΔΝΤ, που απηχεί σε σημαντικό βαθμό τις θέσεις της Ουάσιγκτον, παρά την κατηγορηματική άρνηση της γερμανικής κυβέρνησης να κινηθεί προς αυτή την κατεύθυνση». Με αυτόν τον... αισιόδοξο τρόπο το πρωθυπουργικό περιβάλλον περιέγραφε τις ελπίδες του Αντώνη Σαμαρά λίγες ώρες πριν από την αναχώρησή του για την Ουάσιγκτον, όπου σήμερα το βράδυ θα συναντήσει τον πρόεδρο Ομπάμα. Τα ενεργειακά θέματα και οι αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα είναι οι άλλες παράμετροι της συζήτησης, έτσι όπως έχουν περιγραφεί από τους συνεργάτες του πρωθυπουργού. Η αλήθεια είναι ότι ο Αντώνης Σαμαράς μεταβαίνει στις ΗΠΑ πιεσμένος. Αλλά και ύστερα από τέσσερα χρόνια έλλειψης ενδιαφέροντος από την πλευρά της δυτικής υπερδύναμης για μια εις βάθος συζήτηση μαζί
άνοιξε και ο πρωθυπουργός αναζητεί στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού μια πολιτική ανάσα, ένα είδος στήριξης που θα του δώσει «καύσιμα» για να αντέξει μια διαρκώς επιδεινούμενη εσωτερική κατάσταση – στο όριο της έκρηξης – και να επιτύχει τον στόχο της αποφυγής των εκλογών έως, τουλάχιστον, τη λήξη της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε.
Απόσταση «ασφαλείας»
του. Ούτε ως πρόεδρος της Ν.Δ. ούτε ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ούτε ως συμμέτοχος στην κυβέρνηση Παπαδήμου ούτε ως πρωθυπουργός, εδώ και πάνω από έναν χρόνο, είχε την ευκαιρία για κορυφαίες επαφές και συναντήσεις. Υπήρχαν και εκείνες οι δηλώσεις μετανοίας παρουσία της καγκελαρίου Μέρκελ μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας, αλλά και η πλήρης προσκόλληση – υποταγή την αποκαλούν απερίφραστα οι αντίπαλοί του – στο Βερολίνο, που μάλλον είχαν καθίσει
Οι Αμερικανοί δεν ρισκάρουν για κανέναν
κομματάκι... βαριές στους Αμερικανούς, των οποίων η αντιπαλότητα με τη Γερμανία στο θέμα της διαχείρισης της οικονομικής κρίσης διαρκώς επιδεινώνεται. Ίσως το αποκορύφωμα να ήταν η προ μηνών δήλωση Σαμαρά, με την οποία ο πρωθυπουργός αποδεχόταν την υπαγωγή της ελληνικής ΑΟΖ στην ευρωπαϊκή. Άλλο ένα σημείο που για τις ΗΠΑ, γεωστρατηγικό αφεντικό της περιοχής μας, είναι εξαιρετικά δύσκολο να χωνευτεί. Εν πάση περιπτώσει, ο δίαυλος
Δυστυχώς για τον ίδιο, άμεσα και ουσιώδη κέρδη δεν προβλέπονται και οι προσδοκίες είναι σχετικά περιορισμένες. Ο σημαντικότερος λόγος είναι ότι οι Αμερικανοί, τηρώντας δημοσίως αποστάσεις «ασφαλείας» από τα τεκταινόμενα στην Ευρώπη και περιοριζόμενοι σε «άσφαιρες» υποδείξεις και συμβουλές, αναζητούν την αναβάθμιση σχέσεων με τους αδύναμους κρίκους της κρίσης, αλλά χωρίς διάθεση να παρέμβουν επί της ουσίας. Περισσότερο μοιάζουν να ενδιαφέρονται για την κατοχύρωση των συμφερόντων τους στη ρευστή περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, όπου το περιθώριο διαπραγμάτευσης με τους συμμάχους, εταίρους και... υποτελείς τους είναι περίπου ανύπαρκτο. Το δόγμα του υιού Μπους – στον Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας – «Όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας» καθορίζει παγίως την τακτική της αμερικανικής διπλωματίας. Σε αυτό το κλίμα θα γίνει δεκτός και ο πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Ελλάδα - ΗΠΑ: Μια δύσκολη σχέση ζητάει βελτίωση Οι Αμερικανοί βρίσκονται σε μια... περίεργη κατάσταση. Ο παραδοσιακός αδιατάρακτος έλεγχός τους στην περιοχή μας και η σχετικά ανώδυνη διατήρηση του ρόλου «επιδιαιτητή», τον οποίο ασκούσαν αφ’ υψηλού, μετακινώντας με άνεση τα πιόνια στη μεγάλη σκακιέρα, υφίσταται κραδασμούς. Η επονομαζόμενη Αραβική Άνοιξη και οι περιπλοκές που γέννησε, περιείχαν... πολλή Ουάσιγκτον. Στην πρώτη φάση εκδιώχθηκαν επιτυχώς οι Κινέζοι και οι άλλοι «παρείσακτοι» που επιτυχώς υποκαθιστούσαν παραδοσιακά οικονομικά «εργαλεία» ελέγχου, όπως το ΔΝΤ. Όμως οι μετέπειτα εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένου του συριακού εμφυλίου αλλά και των προβλημάτων που θέτει η Τουρκία, έχουν περιπλέξει την κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση, οι ΗΠΑ, επιδιώκοντας να ελέγξουν πλήρως τις επερχόμενες εξελίξεις στο ενεργειακό και γεωστρατηγικό πεδίο, είναι προφανές ότι αναζητούν όσο περισσότερες «σταθερές» είναι δυνατόν. Χωρίς κόστος βεβαίως. Η Ελλάδα, από την πλευρά της, ευρισκόμενη σε κατάσταση χρεοκοπίας, αποκλεισμένη από τις αγορές χρήματος και πλήρως ελεγχόμενη από τη γερμανική οικονομική ισχύ, «δεμένη» στον υπό γερμανικό έλεγχο οικονομικό, πολιτικό και θεσμικό μετασχηματισμό της ευρωζώνης και της Ε.Ε. στο σύνολό της, έχει ελάχιστα περιθώρια κινήσεων. Η κυβέρνηση της χώρας, δέσμια και αυτή στις «μνημονιακές» υποχρεώσεις της, έχει εξαιρετικά περιορισμένο περιθώριο κινήσεων. Η δυνατότη-
τά της για θεαματικές κινήσεις «ανοίγματος» προς τις ΗΠΑ είναι μηδαμινή, καθώς η γερμανική μέγγενη, που κυρίως σφίγγει και σπανίως χαλαρώνει τις στρόφιγγες χρηματοδότησης, δεν επιτρέπει λοξοδρομήσεις από την προτεσταντική αντίληψη της Γερμανίας για την Ευρώπη. Οι ΗΠΑ δεν έχουν σοβαρό περιθώριο – ούτε διάθεση – να προσφέρουν κάποιον εναλλακτικό δρόμο ή μεγάλες οικονομικές διευκολύνσεις. Αντιθέτως, απαιτούν πλήρη υπακοή και... πίστη. Όπως άλλωστε λέει και ένας έμπειρος Έλληνας πολιτικός εδώ και πολύ καιρό, μπορεί η οικονομική εκμετάλλευση του ελληνικού οικοπέδου να έχει περάσει στη Γερμανία, αλλά η εδαφική... κυριότητα παραμένει ακόμη στις ΗΠΑ.
Στο πλαίσιο αυτού του διπόλου των επικυριάρχων – παραδοσιακών και νεόκοπων –, η κυβέρνηση Σαμαρά και ο επικεφαλής της δεν έχουν να αντιτάξουν κανέναν σχεδιασμό και καμιά οργανωμένη διεκδίκηση. Αντιθέτως, αναζητούν εναγωνίως... ελεημοσύνη, απλώς για να παρατείνουν τον κυβερνητικό βίο τους. Όμως στην πολιτική και τη διπλωματία ελεημοσύνη δεν υπάρχει. Ό,τι σου προσφέρεται ως «δώρο» έχει πάντα ένα πανάκριβο αντίτιμο. Τίποτε δεν «προσφέρεται» τζάμπα. Ας δούμε, λοιπόν, στο επόμενο δισέλιδο, τι μπορεί και τι δεν μπορεί να περιμένει ο Σαμαράς από την επίσκεψη στις ΗΠΑ και τη συνάντηση με τον Ομπάμα.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Το θέμα
www.topontiki.gr
Ένα δύσκολο «παζάρι» Σ το αμερικανικό διάλειμμά του από τις εγχώριες και ευρωπαϊκές πολιτικές πιέσεις, ο Αντώνης Σαμαράς φιλοδοξεί – δικαιολογημένα, προφανώς –, εκτός από τις παραδοσιακές φωτογραφίες και τις διπλωματικές αβρότητες με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζον Κέρι και τον πρόεδρο Ομπάμα, να ανανεώσει ή και να ενισχύσει, στον βαθμό του δυνατού, το ηγετικό προφίλ του. Φιλοδοξεί δηλαδή να μεταφέρει στο εσωτερικό της χώρας – αλλά και στο ευρωπαϊκό περιβάλλον – μια αίσθηση ηγέτη που ανοίγει τα φτερά του και επιχειρεί να καταστεί, στο μέτρο του εφικτού, περισσότερο «ανεξάρτητος» από όσο έχει συνηθίσει τον τελευταίο χρόνο τους φίλους, τους εχθρούς, αλλά και τους... επιτηρητές του. Με απλά λόγια, να αποτινάξει την αίσθηση της... μονομερούς υποτέλειας της κυβέρνησης προς τη Γερμανία και να «πουλήσει» περιφερειακό ρόλο σε μια περιοχή στην οποία το ενεργειακό παιχνίδι μπαίνει σε νέα κλιμάκωση. Στο εσωτερικό επιθυμεί να μπολιάσει με ελπίδα αποκλιμάκωσης της κρίσης, με προοπτική επενδύσεων, με την αίσθηση ότι η Ελλάδα είναι αντικείμενο έντονου ενδιαφέροντος από την πέραν του Ατλαντικού υπερδύναμη και, ενδεχομένως, με την ψευδαίσθηση ότι τα δολάρια που φημολογείται ότι θα περάσουν τον ωκεανό δεν θα ανήκουν μόνο στα πτωματοφάγα κερδοσκοπικά funds, αλλά και σε πραγματικούς επενδυτές, με στόχο την αναθέρμανση της οικονομίας. Βεβαίως, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το δικαίωμα του πρωθυπουργού μας στο όνειρο. Εμείς, όμως, ως σοβαροί άνθρωποι, καλό είναι να ρίξουμε μια ματιά στα δεδομένα, αλλά και στην αντικειμενική δυνατότητα του Αντώνη Σαμαρά να κερδίσει κάτι ουσιαστικό από αυτό το ταξίδι. Ας δούμε λοιπόν πρώτα τι... δεν μπορεί να κερδίσει και γιατί.
Τι δεν δίνουν οι ΗΠΑ
1
Ένα ουσιαστικό αμερικανικό «χαστούκι» στη Γερμανία της Μέρκελ. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να υποστηρίξουν ένα τέτοιο «χαστούκι» – ούτε είναι διατεθειμένες να ρισκάρουν για χάρη μας. Η χώρα μας είναι ένα πολύ μικρό μέγεθος και η κυβέρνηση Σαμαρά ένα πολύ μικρότερο για να εκτεθεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ σε χειρισμούς
που πολύ απέχουν από το να χαρακτηριστούν «διπλωματικοί». u Ας μην ξεχνάμε άλλωστε την τύχη που είχαν κατά καιρούς οι δημόσιες παρεμβάσεις Αμερικανών αξιωματούχων εναντίον της πολιτικής λιτότητας και συρρίκνωσης των ευρωπαϊκών οικονομιών: οι Γερμανοί όχι απλώς τις αγνόησαν, αλλά και τις απέρριψαν δημοσίως, ακόμη και παρουσία των Αμερικανών επικριτών τους, ενίοτε προσβλητικά, χωρίς κανένα πολιτικό ή άλλο κόστος. u Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι, συστηματικά, όλες οι δημόσιες «παροτρύνσεις» αξιωματούχων των ΗΠΑ προς τους ομολόγους τους στην Ελλάδα κατέτειναν στη συνέχιση της εφαρμοζόμενης πολιτικής και των συμφωνημένων «μεταρρυθμίσεων». u Ας μην ξεχνάμε ότι το ΔΝΤ, το μέλος της τρόικας με τη στενότερη πολιτική σχέση με τις ΗΠΑ, είναι αυτό που πρωτοστατεί στην αποδόμηση, τη διάλυση και την ιδιωτικοποίηση του κράτους, αλλά και στην καταβαράθρωση μισθών, συντάξεων και κοινωνικού κράτους. Ένοχες για την οικονομική και κοινωνική καταστροφή στην Ελλάδα δεν είναι μόνο η Γερμανία, η Κομισιόν και
Τα αιτήματα του Σαμαρά, οι δυσκολίες του Ομπάμα και το παιχνίδι των εντυπώσεων
η ΕΚΤ. Συνένοχο, σε όλη τη διάρκεια, όλη την έκταση και όλες τις πτυχές του δράματος, είναι το ΔΝΤ, παρά τα κροκοδείλια δάκρυα της τελευταίας περιόδου. Την εγγύηση στην Ελλάδα ότι μπορεί η αμερικανική κυβέρνηση να αποτελέσει αντίβαρο σε περίπτωση που η Γερμανία σκληρύνει τη στάση της από το φθινόπωρο. Εκτός του ότι οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν όπλα άμεσης παρέμβασης στη διαχείριση της ευρωπαϊκής κρίσης, ας μην παραβλέπουμε ότι δεν διαθέτει εργαλεία πειθαναγκασμού ούτε της Κομισιόν ούτε, πολύ περισσότερο, της Γερμανίας και της ΕΚΤ. Το πιθανότερο είναι ότι οι όποιες υποσχέσεις «βοήθειας» και «στήριξης» θα αφορούν το ενδεχόμενο πρώτα η Ελλάδα να αναλάβει όλα τα ρίσκα της ρήξης με την ευρωζώνη – και ύστερα... βλέπουμε. Με αυτά τα δεδομένα, ποιος μπορεί να υποσχεθεί, να εγγυηθεί ή να πιστέψει ότι πραγματικά υπάρχει αμερικανικό αντίβαρο στη γερμανική πίεση; Ας μείνουμε στο ερώτημα, αφού τίποτε δεν μας επιτρέπει να διατυπώσουμε την απάντηση. Την εγγύηση ότι οι ΗΠΑ μπορούν να πιέσουν αποτελεσματικά προς
2
3
την κατεύθυνση ενός ονομαστικού και «γενναίου» κουρέματος του χρέους. Εδώ τα δεδομένα είναι συγκεκριμένα και πολύ σαφή: u Το χρέος της Ελλάδας, ύστερα από τα δύο προηγούμενα «κουρέματα», τα οποία... δεν το μείωσαν τελικά, βρίσκεται κατά 80% περίπου στα χέρια της ευρωζώνης, των χωρών και των θεσμών της. Συνεπώς, οι κάτοχοι του χρέους και επιτηρητές της χώρας μας είναι οι μόνοι «αρμόδιοι» να λάβουν τις σχετικές αποφάσεις. Θα πρέπει λοιπόν να θεωρείται αδύνατη κάθε πίεση εκ μέρους των ΗΠΑ, όταν αυτές δεν είναι σε θέση να επιβάλουν με πυγμή τη θέλησή τους. u Το χρέος που παρέμεινε στα χέρια ιδιωτών είναι πολύ πιο θωρακισμένο νομικά χάρη στο αγγλικό δίκαιο. Είναι μάλλον απίθανο να αμφισβητηθεί το καθεστώς του από τις ΗΠΑ, αν μάλιστα αυτή η αμφισβήτηση μπορεί να τινάξει στον αέρα τις ισχυρότερες νομικές εγγυήσεις υπέρ των παγκόσμιων δανειστών. u Ένα κούρεμα του χρέους προς το ΔΝΤ δεν θα πρέπει να θεωρείται επιθυμητό εκ μέρους των ΗΠΑ, παρ’ ότι ακόμη και ΜΜΕ της «βαθιάς» Αμερικής, όπως η «Wall Street Journal», θεωρούν ότι το Ταμείο πρέπει να πληρώσει και αυτό το δικό του τίμημα για να επανορθωθεί μερικώς το συντριπτικό πλήγμα κατά της Ελλάδας. Εξάλλου το ΔΝΤ, ύστερα από χρόνια απαξίωσης, κατακτά τώρα πάλι μια θέση στο οικονομικό γίγνεσθαι του πλανήτη. Κάθε πλήγμα στην ισχύ και την αξιοπιστία του – παράλληλα με την ισχυροποίηση των ελεγχόμενων από τη Γερμανία χρηματοπιστωτικών και ελεγκτικών θεσμών – ίσως αποβεί μοιραίο για την υπόστασή του και τον ευρωπαϊκό του ρόλο. Άρα και για τη δυνατότητα των ΗΠΑ να ασκούν τον, έστω περιορισμένο, ρόλο τους.
Τι θα του ζητήσουν Ο πρωθυπουργός θέλει να αποσπάσει την υπόσχεση ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει στο εξής ή στρατηγικό εταίρο πρώτης γραμμής στην περιοχή για τις ΗΠΑ ή εξέχοντα ενεργειακό συνεταίρο ή, έστω, αντίβαρο στα προβλήματα ασφάλειας που πηγάζουν από τη Συρία, το Ιράν κ.λπ. και την αστάθεια που δημιουργούν στην περιοχή οι περιπλοκές από την πολιτική της Τουρκίας. Αλήθεια, όμως, πιστεύει κανείς στα σοβαρά ότι οι ΗΠΑ αναζητούν... «ισότι-
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Το θέμα
www.topontiki.gr
ρησή μας στον αμερικανικών συμφερόντων ενεργειακό, πολιτικό και αμυντικό άξονα με το Ισραήλ, χωρίς προφανείς γεωστρατηγικές εγγυήσεις. Τη δεδομένη ήδη δέσμευσή μας ότι δεν μπορεί να υπάρξει εκμετάλλευση φυσικών πόρων στο Αιγαίο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας και τη διαπραγμάτευση μαζί της. Τη δεδομένη ήδη, από την εποχή Σημίτη, αναγνώριση των ζωτικών συμφερόντων της Τουρκίας στο Αιγαίο και, συνεπώς, την ανοχή μας στην ντε φάκτο δημιουργία «γκρίζων ζωνών». Τη δεδομένη ήδη ανοχή μας στην... «εξαφάνιση» του Καστελόριζου εν όψει της ανακήρυξης – κάποτε! – ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, αλλά και της εκμετάλλευσης των όποιων ενεργειακών πόρων στο Αιγαίο. Τη δεδομένη ήδη ανοχή μας στην ταχεία διείσδυση της Τουρκίας στη Θράκη – και με οικονομικούς όρους, ως συνέπεια της ελληνικής χρεοκοπίας. Πιθανότατα και με τη μελλοντική ανακήρυξή της ως Ειδικής Οικονομικής Ζώνης, με ειδικό καθεστώς όχι μόνο στα εργασιακά, αλλά και στο σύνολο της οικονομικής λειτουργίας της και στην έμμεση «χαλάρωση» των συνόρων. Τι έχει μείνει να δώσουμε για να αποσπάσουμε την αμερικανική... συμπάθεια; Μια γενναία συνεισφορά στην παγίδευση της Κύπρου στο επόμενο σχέδιο τύπου Ανάν. Πιστεύει κανείς πως, αν η ελληνική κυβέρνηση επικυρώσει την εκχώρηση της «διαχείρισης» του Κυπριακού στις ΗΠΑ και την Τουρκία, αυτό θα αποτελέσει μείζονα λόγο στήριξης της Ελλάδας έναντι της Γερμανίας, της οποίας μάλιστα ο ιστορικός σύμμαχος στην περιοχή μας είναι... η Τουρκία; Αν το πιστεύουν, εμείς τι άλλο να πούμε;
4
«Πονηρό» και δύσκολο θέμα το Κυπριακό
5
6 7
μους εταίρους» του είδους της σημερινής Ελλάδας; Οι εταίροι παίρνουν και δίνουν σε μια συνεργασία, έστω και ετεροβαρώς. Η δική μας χώρα, αυτήν τη στιγμή, μόνο δίνει περιμένοντας, με δουλική προσμονή, μια ανταπόδοση. Μέχρι στιγμής έχει δώσει: Τη δεδομένη ήδη συμμετοχή της στον αζερικών, τουρκικών, ιταλικών και αμερικανικών συμφερόντων αγωγό αερίου ΤΑΡ, ο οποίος, αφού λειτουργήσει από το 2020 και μετά – αν λειτουργήσει τελικά –, θα «κυκλοφορεί» μόλις 10 δισ. κ.μ. φυσικό
1
αέριο ετησίως, από το οποίο το 80% θα καταλήγει στην Ιταλία, ενώ για την Ελλάδα το όφελος σε «ανάπτυξη» θα είναι μερικές εκατοντάδες σεκιουριτάδες με άθλιους μισθούς και μερικές δεκάδες μηχανικοί με λίγο καλύτερες, ίσως, αποδοχές. Τα διαφημιζόμενα ως γεωστρατηγικά ωφελήματα αφορούν πολύ περισσότερο την Τουρκία. Την – τζάμπα πράμα! – δεδομένη ήδη παραχώρηση του εθνικού διαχειριστή φυσικού αερίου, του ΔΕΣΦΑ, σε τιμή που αντιστοιχεί στο ετήσιο τίμημα του αερίου που θα αγορά-
2
ζουμε από τους Αζέρους. Η υπόθεση αυτή μάλιστα θυμίζει τις περίφημες στρατηγικές ενεργειακές συμμαχίες της κυβέρνησης Καραμανλή, που κατέληξαν όχι μόνο στη μη κατασκευή του αγωγού Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολη, αλλά και στο να πληρώνει η Ελλάδα 30% ακριβότερο το φυσικό αέριο από τη Βουλγαρία. Διαχρονικοί οι... πανωλεθρίαμβοι στην πρόσφατη διπλωματική, οικονομική και πολιτική μας Ιστορία. Την – καθ’ υπόδειξιν – δεδομένη ήδη, πακέτο με την Κύπρο, προσχώ-
3
Δώσαμε, δώσαμε
Τι μπορεί να κερδίσει
1
Το πλέον αναμενόμενο επικοινωνιακό όφελος του πρωθυπουργού από τη συνάντησή του με τον Κέρι θα είναι μια σαφής διατύπωση για τον σημαίνοντα ρόλο της Ελλάδας ως παράγοντα σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή και ως παραδοσιακού στρατηγικού εταίρου, με ταυτόχρονη υπενθύμιση των πολλών δεκαετιών σταθερής σχέσης μεταξύ των δύο χωρών. Το στάτους του ενεργειακού εταίρου μπορεί επίσης γενναιόδωρα να τονιστεί, αφού είναι τόσο πρόσφατη η υπογραφή για τον αγωγό ΤΑΡ, αλλά και το ναυάγιο της πώλησης της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ σε ρωσικές εταιρείες. Το δεύτερο επικοινωνιακό «ρεγάλο» θα αφορά την έκφραση «εμπιστοσύνης» από
2
τον πρόεδρο Ομπάμα στην Ελλάδα και στη δυνατότητά της να βγει από την κρίση, παράλληλα με την έκφραση της ειλικρινούς «συμπάθειάς» του για τις θυσίες των Ελλήνων, αλλά και την... «ενθάρρυνσή» του για τη συνέχιση των «απαραίτητων» μεταρρυθμίσεων. Το τρίτο – και... μακρύτερο – όμως πιθανώς θα είναι μια γενναία «μπηχτή» προς την καταραμένη λιτότητα που χρησιμοποιείται ως θανατηφόρο «φάρμακο» για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη και η αδήριτη ανάγκη το δημοσιονομικό συμμάζεμα να συνδυαστεί με την «ανάπτυξη». Λίγο αν έχει διαβάσει κάποιος τις κατά καιρούς αναλύσεις των αγγλοσαξονικών ΜΜΕ και των οικονομικών υπουργών των ΗΠΑ
3
δεν θα δυσκολευτεί να... προφητεύσει τι θα έχουν υπαγορεύσει στον Ομπάμα οι σύμβουλοί του. Το ονειρώδες βεβαίως θα ήταν τα παραπάνω να συνοδευτούν από μια ευγενή «υπόδειξη» για μια μείωση του ελληνικού χρέους, αλλά και μια «έκκληση» προς τους επιχειρηματίες στις ΗΠΑ να βοηθήσουν επενδύοντας στην Ελλάδα. Η λέξη «κούρεμα» είναι η επιθυμητή, αλλά και η «μείωση» μπορεί να πωληθεί επικοινωνιακά ως... «αμερικανική σφαλιάρα στη Μέρκελ». Μάντεις δεν είμαστε. Μπορεί από τα παραπάνω να ειπωθούν κάποια ή όλα. Μπορεί να προστεθεί και μια ακόμη φιγουρατζίδικη φράση, έτσι για να μπουν και οι δύο στο μά-
4
τι της σιδηράς καγκελαρίου και να της χαλάσουν τις ολιγοήμερες διακοπές, τις οποίες με περισσή... αλαζονεία έκανε δώρο στον εαυτό της μεσούσης της προεκλογικής περιόδου στη Γερμανία. Η ουσία όμως δεν αλλάζει: Πέρα από τη διπλωματική ευγένεια, ο πρωθυπουργός επιστρέφοντας θα έχει να αντιμετωπίσει τη σκληρή εσωτερική και ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Της οποίας το παζλ δυστυχώς «χρωματίζεται» έντονα από την καταφανή απουσία ενός ελληνικού σχεδίου αντιμετώπισης της κρίσης και δημιουργίας μιας βιώσιμης χώρας. Αυτό το κενό, δυστυχώς, ούτε τα διπλωματικά γλυκόλογα ούτε οι επικοινωνιακές πομφόλυγες μπορούν να το καλύψουν...
6
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Kυβέρνηση
www.topontiki.gr
Εκλογική κολοκυθιά Σαμαράς και Βενιζέλος απειλούν με κάλπη αναζητώντας ισορροπία με «αντάρτες» και τροϊκανούς
Φόβος στο Μαξίμου για «έκρηξη» λόγω νέων μέτρων και κατασχέσεων
Ε
πιστρέφοντας από τις ΗΠΑ, ο πρωθυπουργός θα περάσει λίγες μέρες στις γνώριμές του ακρογιαλιές της Πύλου και θα συμβουλευτεί το... μαξιλάρι του για να αποφασίσει τι θα κάνει στην περίπτωση που το φθινόπωρο, με οποιαδήποτε αφορμή, η κυβέρνηση βρεθεί σε τέλειο αδιέξοδο. Γνωρίζει ήδη – γιατί αυτό έχει διαμηνυθεί με καθαρό τρόπο από τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο στην Αθήνα – ότι για τους έξω δεν υπάρχει σενάριο εκλογών εδώ πριν από τις ευρωεκλογές του προσεχούς Μαΐου. Εάν προκύψει πολιτικό ατύχημα, εταίροι και
πιστωτές θα ζητήσουν επιτακτικά τον σχηματισμό μεταβατικής κυβέρνησης, τύπου Παπαδήμου, προκειμένου να υπάρχει η περίφημη «πολιτική σταθερότητα» για όλο το διάστημα που θα συζητείται η φόρμουλα διαχείρισης (πιθανότατα έμμεσο κούρεμα) του ελληνικού χρέους και το μοντέλο κάλυψης των χρηματοδοτικών κενών. Και βέβαια θα απειλήσουν με διακοπή της χρηματοδότησης και πάγωμα κάθε άλλης διαδικασίας για τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης εφόσον η απαίτησή τους δεν βρει ανταπόκριση. Ο Αντώνης Σαμαράς, σύμφωνα με όσα ισχυρίζεται το περιβάλλον του, δεν έχει την πρόθεση να συμμορφωθεί αυτήν τη φορά. Το έκανε όταν βγήκε η ΔΗΜΑΡ από την κυβέρνηση, παρ’ ότι ο ίδιος ήταν έτοιμος για προσφυγή στην κάλπη. Το τηλεφώνημα της Μέρκελ ήταν καθοριστικό για να αλλάξει προσανατολισμό και να επιλέξει τη συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ και τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Όμως, όπως διαβεβαιώνει στενός συνεργάτης του, δεν θα δεχθεί να καταθέσει την εντολή και να την παραδώσει στον επόμενο, παρά μόνο αν συμβεί το... απίθανο, αν δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεχθεί να στηρίξει μια οικουμενική κυβέρνηση. «Αν χαθεί η δεδηλωμένη, πάμε σε εκλογές, ακόμη και αν χαλάσει ο κόσμος» δηλώνει στο «Ποντίκι» συνεργάτης του πρωθυπουργού, ενώ στενός συνομιλητής του Βενιζέλου υπερθεματίζει με το σχόλιο: «Ας αναλάβει και η τρόικα τις ευθύνες της».
Το «ατύχημα» Η συνοχή της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας θα κινδυνεύσει έτσι κι αλλιώς: ♦ Είτε με την ψήφιση, τον Οκτώβριο, του νέου μεσοπρόθεσμου προγράμματος, που θα φτάνει μέχρι το 2017. ♦ Είτε με την ψήφιση, επίσης τον Οκτώβριο, του προϋπολογισμού για το 2014, που θα έχει χαρακτηριστικά ψήφου εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση.
♦ Είτε με την ψήφιση ενός νέου μνημονίου, εάν συμφωνηθεί νέο δάνειο (που αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει στο τραπέζι, αλλά αποτελεί τη βασική επιλογή της Γερμανίας για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού). ♦ Είτε με την ψηφοφορία για κάποια επώδυνη ρύθμιση, όπως η άρση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας που μεθοδεύεται. Ανεξάρτητοι βουλευτές, όπως ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Χρήστος Αηδόνης, έχουν πει ότι, σε περίπτωση κινδύνου κατάρρευσης της κυβέρνησης, θα δώσουν την ψήφο τους, για να μην ανοίξει ένας επικίνδυνος κύκλος πολιτικής και οικονομικής αστάθειας. Το ίδιο θα μπορούσαν να κάνουν, ενδεχομένως, και βουλευτές της ΔΗΜΑΡ, όπως ο Βασίλης Οικονόμου και ο Γρηγόρης Ψαριανός. Όμως, όπως και να έχει, αν οι 155 βουλευτές της συμπολίτευσης σπάσουν και φτάσουμε στον αριθμό 150 ή 151, είναι προφανές πως η κυβέρνηση χάνει την πολιτική της νομιμοποίηση και δεν στέκεται με τίποτα. Στο σημείο αυτό θα αρχίσουν οι πιέσεις για ένα άλλο σχήμα, με το οποίο θα συρθούμε μέχρι τις ευρωεκλογές. Η μέγγενη των πιέσεων θα σφίξει και γύρω από τον Φώτη Κουβέλη, που ήδη ετοιμάζεται να ζητήσει αλλαγή πρωθυπουργού και υπουργού Οικονομικών προκειμένου να ξαναμπεί σε μια κυβέρνηση συνεργασίας.
Αμφισβητίες και «ύποπτοι» Ο Γιάννης Στουρνάρας μπορεί να γίνει Ιφιγένεια και για άλλους λόγους. Έχει στοχοποιηθεί από όλους τους «αντάρτες» βουλευτές της συμπολίτευσης. Ο Νικήτας Κακλαμάνης της Ν.Δ. έχει προαναγγείλει την αντικατάστασή του, ενώ τον έχουν αδειάσει ακόμη και κορυφαίοι υπουργοί, όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Γιάννης Μιχελάκης. Ο Βενιζέλος τον αντιπαθεί, αλλά έχει πάψει να το δείχνει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα τον στηρίξει την κρίσιμη στιγμή. Ο Σαμαράς τον καλύπτει, αλλά κανείς δεν ξέρει τι θα κά-
Τσίπρας και τρόικα, οι «μπαλαντέρ» των εκλογών Ο Αλέξης Τσίπρας, από την πλευρά του, δεν έχει κανέναν λόγο να επιδιώκει εκλογές τώρα. Θα είναι, πιθανότατα, ο υποψήφιος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την προεδρία της Κομισιόν και, σε μια τέτοια περίπτωση, από τον Ιανουάριο του 2014 θα κάνει πανευρωπαϊκή καμπάνια και θα αναμετριέται με τον υποψήφιο των Σοσιαλδημοκρατών Σουλτς ενισχύοντας το προφίλ του στο εσωτερικό. Από την άλλη, έχει κάθε λόγο να περιμένει την ολοκλήρωση του τρέχοντος ελληνικού προ-
γράμματος τον Ιούλιο του 2014 με την καταβολή της τελευταίας δόσης. Διότι, όταν σταματήσουν οι δόσεις, εκ των πραγμάτων λήγει και το μνημόνιο. Αν δεν υπάρχει η εκταμίευση ως μοχλός πίεσης, η τρόικα χάνει την ίδια την υπόστασή της. Επομένως, ο Τσίπρας θα μπορεί τότε να ισχυριστεί ότι μένει συνεπής στην προεκλογική του δέσμευση για το τέλος του μνημονίου, αφού πράγματι θα περνάμε σε μια νέα φάση, μεταμνημονιακή. Παρ’ όλα αυτά, για λόγους εσωκομματικών
ισορροπιών, αν η κυβέρνηση βρεθεί σε κατάσταση κατάρρευσης, ο Τσίπρας θα πιέζει για εκλογές, είτε τις θέλει πραγματικά είτε όχι. Οι τροϊκανοί θα έρθουν για να μας ελέγξουν με την εντολή από τους προϊσταμένους τους να βγάλουν όλους τους σκελετούς από το ντουλάπι, για να γίνει απογραφή της πραγματικής κατάστασης της ελληνικής οικονομίας, και να είναι απηνείς σε ό,τι αφορά αστοχίες, αποκλίσεις και παλινωδίες στην εφαρμογή του προγράμματος. Δεν υπάρχει καμία διάθεση κατανόησης, πόσω
μάλλον ανάληψης ευθύνης για τα λάθη στη συνταγή. Με αυτά τα δεδομένα, οι έξω απλώς θα ρίξουν λάδι στη φωτιά που καίει αγνοώντας τις πολιτικές παρενέργειες που μπορεί να έχει αυτή η στάση. Το ίδιο έκαναν στην Ιταλία, το ίδιο κάνουν στην Πορτογαλία, ποσώς τους ενδιαφέρουν τα προβλήματα της κυβέρνησης Ραχόι στην Ισπανία, αφού η γερμανική οικονομία ανθεί και τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι εκεί μειώθηκαν η ανεργία, το έλλειμμα και το χρέος.
7
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Kυβέρνηση
www.topontiki.gr
Ο παράγων «λίστα»
νει όταν θα πρέπει να στηρίξει πρωτίστως τον εαυτό του. Π. Κουκουλόπουλος, Απ. Κακλαμάνης και Θ. Τζάκρη από το ΠΑΣΟΚ έχουν ήδη εκδηλώσει ανυπακοή σε κρίσιμες ψηφοφορίες. Το ίδιο έχει συμβεί και με τους Ν. Κακλαμάνη και Δ. Κυριαζίδη από την πλευρά της Ν.Δ. Δεν είναι όμως μόνο πέντε οι απείθαρχοι... Διψήφιος αριθμός βουλευτών έχει φωνάξει πως δεν ψηφίζει άρση της απαγόρευσης για πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, ενώ άλλοι τόσοι έχουν σοβαρές επιφυλάξεις για την ιδιωτικοποίηση των ΕΥΔΑΠ ΕΥΑΘ.
Οι ύφαλοι Όλα αυτά θα μπορούσαν να είναι διαχειρίσιμα με παζάρια παρασκηνίου, εάν το φθινόπωρο δεν αναμενόταν ένα τσουνάμι κοινωνικών αντιδράσεων, οι οποίες κανείς δεν μπορεί να προβλέψει μέχρι πού θα φτάσουν. ♦ Θα ανοίξουν τα σχολεία τον Σεπτέμβριο; ♦ Θα λειτουργούν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης; ♦ Ποια θα είναι η κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία; ♦ Μήπως τραβήξουν χειρόφρενο και τα μέσα μαζικής μεταφοράς με αφορμή την επικείμενη αύξηση των εισιτηρίων και αιτία τη διαθεσιμότητα εργαζομένων; Αν απεργούν ταυτόχρονα εκπαιδευτικοί, εργαζόμενοι στα νοσοκομεία και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, τι θα κάνει η κυβέρνηση; Πολλαπλές επιτάξεις; Δεν βγαίνει πολιτικά, δεν βγαίνει κοινωνικά...
Πινακωτή πινακωτή
Όλα αυτά τα έχουν σκεφτεί επίμονα στα επιτελεία Σαμαρά και Βενιζέλου. Μαζί με τις δυσκολίες που θα υπάρξουν για να βρεθούν οι «διαθέσιμοι» του δεύτερου κύματος, άλλες 12.500 μέχρι τον Δεκέμβριο. Και η τάση που υπάρχει αυτήν τη στιγμή είναι να σηκωθεί – όσο, τέλος πάντων, μπορεί να σηκωθεί... – μπαϊράκι εναντίον της τρόικας, άμα τη επιστροφή της στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο.
«Στηρίξτε μας» «Χαλαρώστε τη θηλιά γιατί πνιγόμαστε» είναι το μήνυμα που θα σταλεί στους πιστωτές από την ελληνική κυβέρνηση. «Βάλτε πλάτη, γιατί διαφορετικά θα έχετε να κάνετε με τον Τσίπρα» είναι ο υπότιτλος του κεφαλαίου που λέγεται ότι θα διαβάσουμε το φθινόπωρο. Μέχρι τώρα οι εταίροι δεν δείχνουν πρόθυμοι να «αγοράσουν» αυτές τις προειδοποιήσεις και αντιτείνουν: «Κόψτε τον λαιμό σας, λεφτά τέλος». Είναι πολύ πιθανό να παραμείνουν αμετακίνητοι σ’ αυτήν τη στάση και μετά τις γερμανικές εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου. Άλλωστε οι εμπειρότεροι στην ανάλυση των ευρωπαϊκών πραγμάτων λένε ότι, όταν σχηματιστεί η επόμενη γερμανική κυβέρνηση, θα εκλείψει και η πρεμούρα των έξω να δείχνουν ότι όλα πάνε καλά στην πιο υπερχρεωμένη χώρα της ευρωζώνης για να μην εμπλέκεται ο ελληνικός μπελάς στη γερμανική προεκλογική αντιπαράθεση. Επομένως, όταν κατακαθίσει η σκόνη, άνετα μπορεί να ξαναβρεθούμε μπροστά στα σενάρια Grexit και ο Σαμαράς να ζήσει τις δικές του... Κάννες.
Λέγεται ότι ο Αντώνης Σαμαράς, έχοντας όλα αυτά κατά νου και ακόμη ότι το υποτιθέμενο κούρεμα θα είναι απλώς ένας συνδυασμός μείωσης επιτοκίων, επιμήκυνσης των δανείων, επιστροφής κερδών κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα και μετακύλισης ενός ποσού της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών στον ESM, έχει την πρόθεση να συζητήσει με τον Ομπάμα το ενδεχόμενο μιας άμεσης στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τις ΗΠΑ. Ένα αντάλλαγμα θα μπορούσε να είναι η ενεργειακή πρόσδεση της χώρας μας στις ΗΠΑ, με την εισαγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίου. Αλλά αυτό είναι ακόμη μια υπόθεση εργασίας που δεν λύνει το... υπαρξιακό πρόβλημα της κυβέρνησης, όπως μπορεί να εκδηλωθεί το φθινόπωρο. Επιστρέφοντας από την Πύλο, μετά τον Δεκαπενταύγουστο, ο πρωθυπουργός θα έχει βάλει μια τάξη στις εισηγήσεις που έχει δεχθεί και θα έχει καταστρώσει τη στρατηγική του για το επόμενο κρίσιμο διάστημα. Οι παλιές καραβάνες της πολιτικής λένε ότι κυβέρνηση δεν πέφτει από τους βουλευτές όταν υπάρχει ο φόβος της λίστας. Και εν προκειμένω, η λίστα θα ισχύσει αν γίνουν εκλογές μέχρι τον Δεκέμβριο. Ωστόσο, το ενδιαφέρον που δείχνουν όλο και περισσότεροι βουλευτές της συμπολίτευσης για τις αυτοδιοικητικές εκλογές αποτελεί ένα σήμα ότι πολλοί θεωρούν χαμένη υπόθεση την έδρα τους – είτε γίνουν εκλογές με λίστα είτε με σταυρό. Άλλοι ονειρεύονται επιστροφή Καραμανλή ως του πρωθυπουργού που θα ενώσει την όλη Δεξιά / Κεντροδεξιά (πλην Χ.Α.), ενώ κάποιοι περιμένουν το νέο κόμμα που θα ταράξει τα νερά. Από την πλευρά τους, οι Μητσοτάκηδες ακούγεται ότι προσβλέπουν σε μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία Ν.Δ. - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ που θα στηρίξει μια κυβέρνηση προσωπικοτήτων με άλλον πρωθυπουργό – και αν είναι η... Ντόρα, ακόμη καλύτερα γι’ αυτούς.
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Aσκήσεις λεονταρισμού Κυβερνήτες που γκρεμίζουν αντί να κυβερνούν, φουσκώνουν συνεχώς το ποτάμι της οργής
Τ
ο στοίχημα δείχνει να έχει κριθεί. Η κυβέρνηση αυτή, με όλη τη στήριξη που της δίνουν απλόχερα τα εγχώρια οικονομικά κέντρα και οι ξένοι προστάτες της, δεν μπορεί να βγάλει το προσεχές φθινόπωρο. Το συνομολογούν πρώτοι από όλους και με κάποια ανεπαίσθητη ανακούφιση στο βάθος, οι περισσότεροι από τους βουλευτές της που αναχώρησαν για διακοπές με την αίσθηση ότι δεν πάει άλλο! Και προλειαίνει το έδαφος ο ίδιος ο πρωθυπουργός που το ’χει ρίξει στις ασκήσεις λεονταρισμού, οι οποίες χωρίς πλέον να τρομάζουν κανέναν αποκαλύπτουν σε κοινή θέα το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί από τις αποτρόπαιες πολιτικές επιλογές του. Οι κατά καιρούς δηλώσεις του, στις οποίες προσπαθεί να κατασκευάσει «εσωτερικούς εχθρούς», που αναχαιτίζουν δήθεν τη... «μεταρρυθμιστική» του έφοδο στο μέλλον, δεν έχουν αντίκρισμα στην πολιτική αγορά, η οποία έχει από καιρό αντιληφθεί ότι ο Αντώνης Σαμαράς αναζητεί ένα εύσχημο άλλοθι για να την κάνει δραπετεύοντας ηρωικά από την εξουσία και τα οικονομικά και κοινωνικά συντρίμμια που αφήνει πίσω της η πολιτική του. Δεν έχουμε χρεία άλλων μαρτύρων, αλλά το μαρτυρά και η στάση του στυλοβάτη αυτής της φαιάς πολιτικής, υπουργού Οικονομικών Γ. Στουρνάρα, ο οποίος σαν καλός παρτάκιας που είναι, σπεύδει επιμελώς να λάβει αποστάσεις ασφαλείας από τον όλεθρο, πιστώνοντας το ναυάγιο στους «ψεύτες πολιτικούς», σε αντίθεση με τον «ειλικρινή τεχνοκράτη», όπως μοστράρει τελευταία την αφεντιά του. Ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ Φώτης Κουβέλης, άλλωστε, το είπε όσο πιο καθαρά γινόταν: αν δεν το ξέκοβε η Μέρκελ, ο πρωθυπουργός θα πήγαινε σε εκλογές με το πρόσχημα της ΕΡΤ. Τίποτε δεν τον εμποδίζει, συμπεραίνουν στα πολιτικά στέκια, να το κάνει μετά τις γερμανικές εκλογές, βάζοντας σε κίνηση τις εκλογικές μυλόπετρες που τελικά θα τον αλέσουν...
Όλα τριγύρω αλλάζουνε Τίποτε στον κόσμο που ξέραμε δεν είναι πια ίδιο. Σκιτζήδες πολιτικοί, υποταγμένοι στα σκληρά επιχειρηματικά συμφέροντα και την αδίστακτη αγορά, χωρίς ενδοιασμό και περίσκεψη, θυσιάζουν ό,τι κα-
Ο θίασος επί σκηνής
Η διάλυση του κράτους φέρνει τσουνάμι τον Σεπτέμβριο
λύτερο έχουμε, τα νιάτα αυτής της έρμης πατρίδας, και βγάζουν θρασύτατα τα μαλαματικά της στο σφυρί, λες και τα κληρονόμησαν από τους πατεράδες τους. Συνοπτικά και αγνοώντας επιδεικτικά ότι... τον βλέπουν, ο υπουργός Παιδείας Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος διαλύει την τεχνική εκπαίδευση για χατίρι των ιδιωτικών ΙΕΚ και πετά στον δρόμο χιλιάδες φίλεργους εκπαιδευτικούς, ενώ την ίδια στιγμή προσφέρει στην εργοδοσία άλλους τόσους απελπισμένους μαθητές που θα δουλεύουνε στις επιχειρήσεις σαν σκλάβοι και θα πληρώνονται, στην καλύτερη περίπτωση, με μισθό ανειδίκευτου εργάτη. Κι από την άλλη, με τις... αλλαγές που προωθεί από φέτος στα Γενικά Λύκεια, δρομολογεί ένα ανελέητα εξεταστικοκεντρικό σύστημα για λίγους, ένα ταξικό μακελειό, όπου θα απογειωθεί η παραπαιδεία σε συνθήκες αφόρητης οικονομικής εξουθένωσης. «Άξιος» συνοδοιπόρος, ο υπουργός Δημόσιας Διοίκησης Κυριάκος Μητσοτάκης, ένας πολιτικός κληρονομικώ δικαίω – το πιο κλειστό και προσοδοφόρο επάγγελμα στον τόπο –, που δεν χρειάστηκε ποτέ να ιδρώσει να βρει δουλειά και ο οποίος θεωρεί ότι το να απολύσεις μονοκοντυλιά 25.000 υπαλλήλους αντιστοιχεί
ποσοστιαία μόλις στο 4% του συνόλου, οπότε... δεν τρέχει και τίποτε!... Πρόκειται για ανεπανάληπτη επίδειξη ιταμότητας! Ο δικομματισμός, αφού εξέθρεψε αυτήν ακριβώς τη δημόσια διοίκηση, τώρα αντί να αναλάβει στο ακέραιο τις ευθύνες του, λοιδορεί περιφρονητικά το δημιούργημά του! Τέτοιους, δυστυχώς, ψηφίζαμε πολλοί από εμάς όλα αυτά τα χρόνια. Ούτε ένας από τους υπουργούς των τελευταίων άθλιων μνημονιακών κυβερνήσεων δεν έχει κάνει κάτι της προκοπής στον τομέα ευθύνης του, ώστε να εκλογικευτεί η κατάσταση και να μαζευτούν οι σπατάλες. Το υ ν α ν τ ί ο ν , άφηναν το πράγμα να σαπίζει κι όταν ερχόταν η ώρα της κρίσης, προχωρούσαν σε αγριότητες επικαλούμενοι υπαρκτές και ανύπαρκτες αξιώσεις της τρόικας. Δεν υπάρχει χαρακτηριστικότερο παράδειγμα από το υπουργείο Υγείας! Και μόνο στον πολύπαθο αυτόν χώρο να είχε στα-
Σκάβουν τον λάκκο μου...
ματήσει το κραυγαλέο πάρτι και οι κραιπάλες των πολυεθνικών και των μεγάλων εταιρειών, δεν θα χρειαζόταν να κοπεί ούτε ευρώ από τους μισθούς και τις καταρρέουσες συντάξεις. Τι κάνει σήμερα αυτός ο θλιβερός τηλεπωλητής Άδωνις Γεωργιάδης που, χωρίς να του το ζητήσει κανείς, ρίχνει την υστερική σκιά του στη ζωή μας; Συρρικνώνει τη δημόσια υγεία στα κατώτατα δυνατά όρια. Από την άλλη, έχουμε να κάνουμε με κάτι... εργατόπαιδα τύπου Κωστή Χατζηδάκη, ο οποίος, αφού εκτέλεσε εν ψυχρώ την Ολυμπιακή, για να δημιουργηθεί με άνεση ένα ιδιωτικό μονοπώλιο στις αερομεταφορές, ξεπουλάει τώρα μισοτιμής και με την ίδια συνέπεια την περιουσία της χώρας, αδιαφορώντας για το ότι έτσι ξεπουλάει ουσιαστικά τη δυνατότητά της να διαμορφώνει με στρατηγικούς όρους το μέλλον της στον κόσμο. Το υπουργείο Ανάπτυξης, του οποίου προΐσταται, έχει μεταβληθεί σε τροχονόμο συμφερόντων και ο ίδιος, όσο και οι συνυπεύθυνοι συνεργάτες του, όπως αυτό το αστέρι Αθ. Σκορδάς, παρατηρούν τα μεροκάματα να κατρακυλάνε, στο πλαίσιο μιας τεράστιας εσωτερικής υποτίμησης, αλλά τις τιμές, χάρη στις ανεξέλεγκτες πρακτικές των μεγάλων ομίλων, να στέκονται αμετακίνητες στο ύψος τους, κάνοντας απλησίαστα ακόμα και τα βασικά προϊόντα για τα μεσαία και κάτω νοικοκυριά.
Όλοι αυτοί, και ειδικά Στουρνάρας και Βενιζέλος, είχαν υποσχεθεί για παράδειγμα ότι θα ψήφιζαν αυτό το καλοκαίρι ένα δίκαιο, απλό και ξεκάθαρο φορολογικό νομοσχέδιο που θα μοίραζε ισότιμα τις υποχρεώσεις, κάνοντας πράξη τη συνταγματική επιταγή ότι καθένας συνεισφέρει στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του. Κι αντ’ αυτού ψήφισαν νέα επαχθή μέτρα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα προκλητική φορολογική ασυλία στους υψηλούς χρηματοδότες τους, που στέλνει οριστικά σε αποστρατεία κάθε έννοια φορολογικής και κοινωνικής δικαιοσύνης. Στο κλίμα αυτό, ο υπουργός Ανεργίας Γ. Βρούτσης, που τίναξε στον αέρα ακόμα και τον κατώτατο μισθό, ανακίνησε καταμεσής του θέρους, θέμα νέων περικοπών στις βασικές συντάξεις, οι οποίες ούτως ή άλλως με τον νόμο του Λοβέρδου θα πέσουν από 1.1.2015 στα 360 ευρώ, μαζί με μια ατομική μερίδα που θα προκύπτει για τον καθένα ανάλογα με τις ασφαλιστικές εισφορές του.
Η «απάντηση» Τα ασφαλιστικά ταμεία, ο κοινός κουμπαράς οπού γενιές και γενιές εργαζομένων εμπιστεύθηκαν τις οικονομίες μιας ζωής, δεν έχουν πλέον πόρους και είναι θέμα χρόνου η κατάρρευσή τους. «Ε, και;» λένε σηκώνοντας αδιάφορα του ώμους στην κυβέρνηση. Ας είναι καλά η ιδιωτική ασφάλιση. Αλλά για πόσους; Τα όσα ενδεικτικά μόνο περιγράψαμε, αρκούν για τη μεγάλη εικόνα: έμελλε να δούμε τη χώρα να καταρρέει στον καιρό μας, έρμαιο μιας πολιτικής που αφανίζει βάσει σχεδίου τον λαό της και του στερεί κάθε δυνατότητα για ανθρώπινη ζωή. Θα το επιτρέψουμε αυτό; Μια πρώτη απάντηση, λένε οι γνωρίζοντες, θα δοθεί στην οριακή 11η Σεπτεμβρίου, οπότε δίνουν ραντεβού εκπαιδευτικοί και εργαζόμενοι στην Υγεία και τους οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης με σκοπό να ξεκινήσουν απεργία διαρκείας. Αυτήν τη φορά η πολιτική επιστράτευση ίσως αποδειχθεί θρυαλλίδα... Το ποτάμι της οργής φουσκώνει όσο ο απλός κόσμος συνειδητοποιεί ότι οι άνθρωποι που μας κυβερνάνε, μας έχουνε κηρύξει έναν απροσχημάτιστο πόλεμο!...
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓOYΣΤOY 2013
ΣΥΡΙΖΑ
www.topontiki.gr
Δύσκολο πράγμα ο ρεαλισμός «Η πλειοψηφία θα πειστεί ότι υπάρχει ρεαλιστική πολιτική»
Ε
ξάντληση της τετραετίας θέλει ο πρωθυπουργός, αλλά δεν θα ανεχτεί και εκβιασμούς από «οποιαδήποτε συμφέροντα», μας είπε με τη συνέντευξή του στα «Νέα», αφήνοντας να αιωρείται το ενδεχόμενο εκλογών, κάτι το οποίο τουλάχιστον για το ενδοκυβερνητικό στρατόπεδο επέχει ισχύ απειλής. Το μόνο βέβαιο προς το παρόν είναι η εξάντληση της κοινωνίας, στις έντονες αντιδράσεις της οποίας ο ΣΥΡΙΖΑ προσβλέπει (σύμφωνα με τις διακηρύξεις του) για τη διαμόρφωση ενός πλατιού κοινωνικού ρεύματος το οποίο θα συμβάλει στην ανατροπή της κυβέρνησης και της πολιτικής της ακραίας λιτότητας και της μετατροπής της χώρας σε «αποικία χρέους». Πάντως, από τον αναβρασμό ενός μεγάλου τμήματος της κοινωνίας, που είναι ήδη ορατός, ώς τη δημιουργία ενός μεγάλου πλειοψηφικού κοινωνικοπολιτικού ρεύματος, προφανώς υπάρχει απόσταση. Και με δεδομένο το ενδεχόμενο των εκλογών, στην αξιωματική αντιπολίτευση εξετάζουν πώς θα την καλύψουν. Το γαϊτανάκι δηλώσεων και συνεντεύξεων στελεχών με κοινό χαρακτηριστικό τη «ρεαλιστική» προσέγγιση της πολιτικής (Δραγασάκης, Παπαδημούλης, Σταθάκης) τις τελευταίες μέρες δείχνει ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στο εξής θα επικεντρώνει όλο και περισσότερο στο ακροατήριο του μεσαίου χώρου (κεντροαριστερού και κεντροδεξιού) προκειμένου να δημιουργήσει την «κοινωνική πλειοψηφία» στην οποία προσβλέπει. Και ίσως να εντείνει το φλερτ με το πιο δύσκολο για τον ΣΥΡΙΖΑ κοινό, το κεντροδεξιό, φλερτ το οποίο εγκαινιάστηκε προ μηνών με την εκδήλωση στο Μέγαρο για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Αν και τα κορυφαία στελέχη συνηθίζουν να επισημαίνουν ότι τα πράγματα δεν είναι στατικά, υπονοώντας ότι στο μέλλον – και ειδικά όσο θα πλησιάζουν οι εκλογές – μπορεί να ανατραπούν οι σημερινοί συσχετισμοί. Ωστόσο, μάλλον η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν αναμένει
Φλερτ με τους «δύσπιστους» Στον ΣΥΡΙΖΑ βλέπουν κάλπη σύντομα κι επιταχύνουν προκειμένου να κερδίσουν «μη οικεία» ακροατήρια... ότι η κοινωνική πλειοψηφία θα γίνει αριστερή, αλλά ότι θα πειστεί πως διαθέτει ρεαλιστική πολιτική. Με δεδομένο, άλλωστε, ότι η παρουσία της Χρυσής Αυγής στον πολιτικό χάρτη έχει μάλλον παγιωθεί, το ίδιο και ο κατακερματισμός του πολιτικού συστήματος, η μεγάλη δεξαμενή στην οποία η αξιωματική αντιπολίτευση διαφαίνεται ότι θα επιχειρήσει να επεκτείνει την επιρροή της είναι αυτή των ψηφοφόρων στους οποίους απευθύνεται και η Ν.Δ. Είτε πρόκειται για κοινωνική βάση είτε ακόμη και για κομμάτι του επιχειρηματικού κόσμου. «Ο επιχειρηματικός κόσμος δεν είναι ενιαίος» σημειώνει χαρακτηριστικά ο Γιάννης Δραγασάκης στη συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής», προσθέτοντας ότι η στάση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι σε αυτόν δεν μπορεί να είναι «ισοπεδωτική ή τυφλή». Τα παραπάνω θυμίζουν και πρόσφατα γεγονότα: απέναντι σε μεγάλο κομμάτι της επιχειρηματικής ελίτ που «φοβάται» τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Δασκαλόπουλος του ΣΕΒ εμφανίζεται να έχει «ξεφοβηθεί» και αντιμετωπίζει τον ΣΥΡΙΖΑ ως ισότιμο συνομιλήτη. Η συνέντευξη Δραγασάκη προκά-
λεσε αίσθηση (και αντιδράσεις από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις), τόσο για τις απόψεις που καταθέτει όσο και για το ότι η γνωστή μιντιακή «ναυαρχίδα» την προέβαλε ως μεγάλη στροφή του ΣΥΡΙΖΑ «από την ουτοπία στον ρεαλισμό». Ο επικεφαλής προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτήν τη συνέντευξη αναφέρει ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν τάσσεται υπέρ της συνέχισης της πολιτικής των ελλειμμάτων (άρα αποδέχεται το πλαίσιο δημοσιονομικής σταθεροποίησης και δημιουργίας πλεονασμάτων) και επίσης διευκρινίζει ότι το όραμα του ΣΥΡΙΖΑ για τη διακυβέρνηση δεν έχει σχέση με το μοντέλο του «τριτοκοσμικού», όπως τον χαρακτήρισε, κρατικού καπιταλισμού. Ανεξαρτήτως πάντως διατυπώσεων, τα παραπάνω απηχούν το πνεύμα των απόψεων που ο Γιάννης Δραγασάκης εκφράζει εδώ και καιρό, δεν είναι δηλαδή πρωτοφανείς. Ειδικότερα, το κορυφαίο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει «δεν επιδιώκουμε αναβίωση της πολιτικής των ελλειμμάτων», κάτι που εκ των πραγμάτων καθίσταται ανέφικτο «διότι δεν υπάρχει η δυνατότητα κρατικού δανεισμού». Ακολούθως, προτείνει
u επαναπροσδιορισμό του ορισμού του πρωτογενούς ελλείμματος, έτσι ώστε «να μη συμπεριλαμβάνονται σε αυτό οι δημόσιες επενδύσεις», u δυνατότητα χρηματοδότησης από ευρωομόλογα ή άλλον ευρωπαϊκό θεσμό. Εν ολίγοις, το μήνυμα που θέλησε να στείλει το συγκεκριμένο στέλεχος είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν προτείνει την «αναβίωση του κράτους των προηγούμενων δεκαετιών», αλλά μια πολιτική παραγωγικής αξιοποίησης των όποιων διατειθέμενων οικονομικών εργαλείων και πόρων.
Ομόλογα «ειδικού σκοπού» Από τη μία, η αδυναμία κρατικού δανεισμού, από την άλλη, η επί μακρόν παγίδευση των τραπεζών στα «κόκκινα» μη εξυπηρετούμενα δάνεια, σημειώνει ο Δραγασάκης, δημιουργούν την ανάγκη για «επανασχεδιασμό της χρήσης των ευρωπαϊκών πόρων» (κάτι το οποίο σημειώνει και ο Γ. Σταθάκης στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία») και των «όποιων διαθέσιμων συμβατικών μέσων». Δίπλα σε αυτά, προσθέτει, πρέπει να δούμε κι εναλλακτικά μέσα, όπως π.χ. τα ομόλογα «ειδικού σκοπού», έναν άλ-
λο τρόπο, όπως λέει, να επηρεάσουμε την πιστωτική πολιτική «αφού δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τη νομισματική πολιτική». Πάντως το ΠΑΣΟΚ στη συγκεκριμένη πρόταση είδε προετοιμασία για πέρασμα στο εθνικό νόμισμα, καθώς, σύμφωνα με τα επιχειρήματα που κατέθεσε ατύπως, αν οι κάτοιχοι των ομολόγων αυτών θα είναι σε θέση να τα χρησιμοποιήσουν για την κάλυψη ασφαλιστικών και φορολογικών τους υποχρεώσεων, αυτό σημαίνει την εισαγωγή παράλληλου νομίσματος. Διαφορετικά, αναρωτιούνται τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, «με ποιο τρόπο θα υποχρεωθούν να τα αποδεχτούν σε εθελοντική βάση οι λήπτες όταν ο ΣΥΡΙΖΑ διακηρύττει ότι θα κουρέψει το χρέος»; Εν τω μεταξύ, εκ μέρους στελεχών όπως οι Παπαδημούλης και Σταθάκης, συνεχίζεται η «επιχείρηση» προσγείωσης των προσδοκιών από μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ: σταθερά επαναλαμβάνουν, με αφορμή και τη σύγχυση που καλλιεργεί η Ν.Δ., ότι η αξιωματική αντιπολίτευση μιλάει για επαναφορά στα επίπεδα του 2009, του κατώτατου μισθού και της κατώτατης σύνταξης και όχι του συνόλου των μισθών και των συντάξεων. Όσον αφορά τις επαναπροσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων που μέσω της διαθεσιμότητας οδηγούνται στην απόλυση, το κόμμα με επίσημες ανακοινώσεις δηλώνει ότι δεν τις αναγνωρίζει, ο Λαφαζάνης, με αφορμή τη διαθεσιμότητα εργαζομένων αορίστου χρόνου του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, μίλησε για επαναπροσλήψεις από μια κυβέρνηση της Αριστεράς, ενώ ο Δημήτρης Παπαδημούλης φροντίζει να διαχωρίζει τους επίορκους. Σε ό,τι αφορά τους υπόλοιπους, απαντά προσεκτικά ότι «όπου πάλι υπάρχουν αποφάσεις άδικες, αναξιοκρατικές και αντισυνταγματικές, φυσικά θα επανορθώσουμε τις αδικίες και θα επαναφέρουμε τα πράγματα στη νομιμότητα, αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που θα μας δίνει η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας τότε»...
10
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
«Αρχιερέας» και του ντόπινγκ Από τα 35 του χρόνια ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε πρότεινε «ελεγχόμενο» ντοπάρισμα για τους αθλητές της Δ. Γερμανίας
Π
ροεκλογική θύελλα στο πιο ευαίσθητο timing προκαλούν στη γερμανική πολιτική σκηνή οι συγκλονιστικές αποκαλύψεις για εκτεταμένο πρόγραμμα κρατικού ντόπινγκ στη Δυτική Γερμανία, στο διάστημα 1970 - 1990. Το σχετικό δημοσίευμα της «Süddeutsche Zeitung» και η μεταγενέστερη δημοσιοποίηση του πορίσματος 800 σελίδων από την πολυετή έρευνα του Πανεπιστημίου Χούμπολτ του Βερολίνου, έχουν ταρακουνήσει για τα καλά τα κόμματα, με την αντιπολίτευση να απαιτεί ακόμα και σύσταση εξεταστικής επιτροπής. Κι ενώ η «Süddeutsche Zeitung» κάνει λόγο για απουσία ονομάτων και κρίσιμων στοιχείων από το πόρισμα που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα, τρεις Γερμανοί υπουργοί Αθλητισμού κατά την επίμαχη εικοσαετία δηλώνουν άγνοια για την κρατική χρηματοδότηση προγραμμάτων ντόπινγκ. Ένας εξ’ αυτών είναι και ο Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, υπουργός Εσωτερικών το διάστημα 1969 - 1974.
Με όλα τα μέσα Το θέμα έχει αποκτήσει καθαρά πολιτική διάσταση. Και αποτελεί ένα ξεκάθαρο πλήγμα που καταρρίπτει τον μύθο ότι μόνο η ανατολική πλευρά του Βερολίνου έπαιζε με αθέμιτα μέσα στις εποχές του Ψυχρού Πολέμου. Το ντόπινγκ επί εποχής Στάζι, άλλωστε, αξιοποιήθηκε κι επικοινωνιακά μετά την πτώση του Τείχους. Το υπουργείο Εσωτερικών υπέκυψε στις αφόρητες πιέσεις για δημοσίευση του πορίσματος – ειδικά από το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα που έκανε λόγο για απόπειρα συγκάλυψης – όμως μόνο
Ο «ευρωπαϊστής» ήταν πάντα ένας σκληρός εθνικιστής
όταν αφαιρέθηκαν ονόματα υψίστης σημασίας από τα έγγραφα, με το πρόσχημα των προσωπικών δεδομένων. Με αφορμή αυτή την έρευνα, το «Π» έψαξε το θέμα για ακόμα μεγαλύτερες πολιτικές προεκτάσεις. Και πέσαμε πάνω σε ένα απίστευτο… «λαβράκι»: Ο γνωστός και μη εξαιρετέος Βόλφγκανγκ Σόιμπλε – πριν γίνει αυτός που είναι σήμερα – είχε ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της χρήσης ουσιών ντόπινγκ από Δυτικογερμανούς αθλητές!
Η τοποθέτηση αυτή του σημερινού πανίσχυρου υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί, αφού είναι πολλαπλώς καταγεγραμμένη σε βιβλία (κι όχι μόνο), μιας κι έγινε μέσα στη γερμανική Βουλή με κάθε επισημότητα! Ο ολυμπιονίκης Τόμας Κέλερ – πρώην αντιπρόεδρος στην Αθλητική Συνομοσπονδία της Ανατολικής Γερμανίας – στο βιβλίο του «Οι δυο όψεις του μεταλλίου», κι αναφερόμενος στη Δυτική Γερμανία, επικαλείται εκτός των άλλων και μια τοποθέτηση που έγινε στη διαρκή επιτροπή αθλητικών υποθέσεων της γερμανικής Βουλής στις 28.9.1977 από τον τότε 35χρονο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, σε συζήτηση για το ντόπινγκ: «Εμείς θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε αυτά τα μέσα (ή ουσίες) μόνο πολύ περιορισμένα κι επίσης μόνο υπό τον απόλυτο υπεύθυνο έλεγχο των αθλητικών ιατρών, διότι προφανώς υπάρχουν αθλήματα στα οποία χωρίς τη χρήση αυτών των μέσων στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, δεν μπορείς πλέον να ανταπεξέλθεις». Ουσιαστικά, δηλαδή, ο Σόιμπλε υιοθετεί τη χρήση τέτοιων μεθόδων, έστω και με επιστημονική επίφαση, έτσι ώστε η Δυτική Γερμανία να μπορέσει να ανταγωνιστεί την Ανατολική, που χρησιμοποιούσε τις ίδιες βλαβερές πρακτικές για την υγεία. Άλλωστε, και στην Ανατολική Γερμανία το ντόπινγκ γινόταν με κρατική χρηματοδότηση και υπό την αυστηρή επίβλεψη επιστημονικού προσωπικού. Ωστόσο, οι παρενέργειες στα θύματα επέφεραν θανάτους, καρκίνους, τερατογενέσεις κ.λπ. «Ολίγον έγκυος» δεν υπάρχει στο ντόπινγκ.
Ανελέητος Ενδεικτικό για τις γενικότερες απόψεις του Σόιμπλε είναι το πώς χειρίστηκε ως υπουργός Εσωτερικών, με αρμοδιότητα τον αθλητισμό, και το θέμα για τις κρατικές αποζημιώσεις στα θύματα ντόπινγκ της Αν. Γερμανίας. Έπειτα από πολυετή αγώνα, το 2006 δικαιώθηκαν 194 πρώην αθλητές/αθλήτριες από την Αν. Γερμανία για τις σοβαρές βλάβες που υπέστησαν στην υγεία τους από το κρατικό ντόπινγκ. Η ενωμένη γερμανική Βουλή «κοστολόγησε» τις ανίατες αρρώστιες και τις τερατογενέσεις με το… αστρονομικό ποσό των 13.700 δολαρίων έκαστος. Έκτοτε, ο Σόιμπλε επιθυμεί διακαώς η υπόθεση να µπει µια για πάντα στο αρχείο και να κλείσει το θέμα οριστικά, ούτως ώστε να μην υπάρξουν άλλες απαιτήσεις από το κράτος. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σπούδασε νομικά και οικονομικά. Από το 1961 εντάχθηκε στη νεολαία του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος κι από το 1965 έγινε μέλος του. Την περί-
οδο 1976 - 1984 ήταν τομεάρχης αθλητισμού του CDU. Βουλευτής εκλέχθηκε το 1972. Το 1998 – στη σκιά του σκανδάλου με τα «μαύρα ταμεία» επί θητείας Κολ. – έγινε πρόεδρος του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος για μια διετία, οπότε και τον διαδέχθηκε η Μέρκελ. Έχει διατελέσει υπουργός Εσωτερικών (19891991, 2005-2009) και υπουργός Οικονομικών από το 2009.
Εξωφρενική ομιλία Η ομιλία του Σόιμπλε στη γερμανική Βουλή το 1977 είναι εξωφρενική, ειδικά σε συνάρτηση με το πολιτικό εκτόπισμα που ο ίδιος απέκτησε τις επόμενες δεκαετίες – έστω κι αν δεχτούμε ότι έγινε στα πλαίσια των «τεντωμένων νεύρων» του Ψυχρού Πολέμου… Γεννημένος το 1942, ο Σόιμπλε μεγάλωσε ουσιαστικά όπως και η Μέρκελ: σαν ένα παιδί του Ψυχρού Πολέμου. Δεν πρόλαβε τον Β’
Παγκόσμιο πόλεμο, αλλά βίωσε τις συνέπειές του, με μια Γερμανία χωρισμένη στα δύο. Το γεγονός ότι είδε τον αθλητισμό σαν επιπλέον «όχημα» για την προώθηση των κρατικών συμφερόντων της Γερμανίας – ακόμα και μέσω της χρήσης ουσιών – δεν μοιάζει τυχαίο. Σαν «κλασικό» παιδί του «κομματικού σωλήνα», έγινε το «δεξί χέρι» του Κολ. Από το 1989, ως υπουργός Εσωτερικών, χειρίστηκε όλες τις διαπραγματεύσεις για την επανένωση. Έκανε όλο το «παιχνίδι» για να υπάρξει πλήρης επιβολή της Δυτικής Γερμανίας στην Ανατολική. Και θεωρήθηκε επιτυχία για τον Σόιμπλε η Ενωμένη Γερμανία να μετατραπεί ουσιαστικά σε μια μεγαλύτερη Δυτική Γερμανία. Σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε ισότιμη διαπραγμάτευση. Ουσιαστικά, ό,τι συμβαίνει και τώρα με την Ελλάδα. Υπάρχει καμία διαπραγμάτευση; Ακριβώς το ίδιο – σε επίπεδο χειρισμών – έγινε και με την επανένωση των δύο «Γερμανιών». Εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι η
«πολιτική σχολή Σόιμπλε» δεν ήθελε να απομείνει τίποτα που να θυμίζει την Αν. Γερμανία…Υπήρξε, δηλαδή, πλήρης απορρόφηση της DDR κι ένα άγριο κυνηγητό σε επίπεδο θεσμών, πανεπιστημίων, πολιτικής, κοινωνίας.
Ο σκοπός αγιάζει τα μέσα Ο Σόιμπλε είναι ένας υπερσυντηρητικός πολιτικός, ενταγμένος από νεαρή ηλικία στον σκληρό πυρήνα του χριστιανοδημοκρατικού κόμματος. Δεν απέκτησε ποτέ το διεθνές εκτόπισμα ενός Γκένσερ ή ενός Κολ, ούτε έγινε ο Νο1. Ήταν, όμως, πάντα το χρήσιμο «πολυεργαλείο» του Νο1: Ένας γνώστης - παίκτης για πολλές θέσεις. Αν γυρίσουμε πίσω στη δεκαετία του ’70 – κι ενώ οι πρώτες φωνές κατά του ντόπινγκ είχαν ήδη αρχίσει να ακούγονται – βλέπουμε ότι ο Σόιμπλε αποδέχτηκε ουσιαστικά τους όρους του σκληρού – και πολλές φορές αθέμιτου – ανταγωνισμού: το σκεπτικό ότι «πρέ-
11
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Ή ντοπάρεται κάποιος, με κίνδυνο να αλλάξει ακόμα και φύλο, ή δεν ντοπάρεται καθόλου.
Τι αναφέρει το πόρισμα
Όνειρα τεστοστερόνης Στο βιβλίο που εξέδωσε ο Τζόν Όμπερμαν, με τίτλο «Η πολιτική του ορμονικού ντόπινγκ στον αθλητισμό – Όνειρα τεστοστερόνης» («The Politics of Hormone Doping in Sport – Testosterone Dreams», 2005), ο καθηγητής Γερμανικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, γράφει στην σελίδα 251: «Το 1977 ο εκπρόσωπος του συντηρητικού κόμματος CDU, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, είπε στη Βουλή ότι οι Δυτικογερμανοί αθλητές θα έπρεπε να έχουν πρόσβαση σε αναβολικά στεροειδή για να προωθήσουν το εθνικό συμφέρον: «Υποστηρίζουμε μόνο περιορισμένη χρήση αυτών των ουσιών και μόνο κάτω από επίβλεψη αθλητιάτρων γιατί είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν αθλήματα στα οποία η χρήση αυτών των ουσιών είναι απαραίτητη για να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί σε διεθνές επίπεδο»». Και συνεχίζει ο Όμπερμαν: «Μετά από 15 χρόνια – κι ενώ ο Σόιμπλε ήταν υπουργός Εσωτερικών – η γερμανική κυβέρνηση για άλλη μια φορά αρνήθηκε να επικυρώσει ένα πλήρες ευρωπαϊκό σχέδιο αντιντόπινγκ, ώστε να απαγορευτούν όλες οι φαρμακολογικές, χημικές και μηχανικές πρακτικές που αυξάνουν την αθλητική απόδοση».
Κυνικός πρωταθλητισμός Η δήλωση του 1991 από τον Σόιμπλε, που παρουσιάζεται στο βιβλίο του Όμπερμαν, είναι χαρακτηριστική για τον τρόπο σκέψης του: «Απορρίπτω τα αιτήματα ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα πρέπει να βάλει ένα τέλος στην ανάδειξη του υψηλού πρωταθλητισμού, βάσει του σκεπτικού ότι το φινάλε της διαμάχης μεταξύ Δυτ. – Αν. Γερμανίας σημαίνει πως ο αθλητισμός έχει χάσει μία από τις βασικές του λειτουργίες, όπως το να εκφράζει τον ανταγωνισμό ΜΕΤΑΞΥ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ». Μάλιστα, όπως αναφέρεται, την ίδια περίοδο ο υποστηρικτής του πρωταθλητισμού Σόιμπλε
απέρριπτε την πρόταση να επενδυθούν περισσότερα χρήματα στον μαζικό αθλητισμό, με τον συγγραφέα να σχολιάζει: «Για την κυβέρνηση Κολ, τα μετάλλια εξυπηρετούσαν το εθνικό συμφέρον πολύ καλύτερα απ’ ό,τι η βελτίωση της δημόσιας υγείας μέσω του μαζικού αθλητισμού… Και ο διάδοχος του Σόιμπλε στο υπουργείο Εσωτερικών, ο Μάνφρεντ Κάντερ, μοιραζόταν την άποψη του προκατόχου του ότι ο πρωταθλητισμός ήταν μια έκφραση μεγάλης εθνικής σημασίας. Οι πολιτικές και των δύο αντρών καταδεικνύουν ότι ο αθλητικός εθνικισμός θέτει όρια στο αντιντόπινγκ». Η δήλωση του Σόιμπλε, που υποστηρίζει την ελεγχόμενη χρήση αναβολικών, περιέχεται ακόμα στο βιβλίο «Faust’s Gold» του Steven Ungerleider (2001), αλλά και στο θρυλικό «Doping» της Brigitte Berendonk, που εκδόθηκε το 1992. Το συγκεκριμένο βιβλίο - «ευαγγέλιο» για το αντιντόπινγκ το επικαλείται ως πηγή και το επίμαχο πόρισμα αυτών των ημερών από το Πανεπιστήμιο Χούμπολτ.
Τι πίνουν και δεν μας δίνουν; πει κι εμείς να κάνουμε κάτι για να επικρατήσουμε, αφού το κάνουν και οι άλλοι». Συνεπώς, ο Σόιμπλε σκεφτόταν ανέκαθεν «γερμανικά» και κρατικά. Αντιμετώπιζε την Αν. Γερμανία ως έναν πιθανό κίνδυνο και απέδιδε σε κάθε «γήπεδο» ανταγωνισμού μέγιστη πολιτική σημασία. Άλλωστε, τότε δεν φαινόταν στον ορίζοντα η επανένωση ή το ευρώ. Υπήρχε μόνο ο φόβος να επικρατήσει το άλλο «σύστημα». Το ψυχροπολεμικό κλίμα ωθούσε τότε αρκετούς να ξεχνάνε τη μηδενική ανοχή και να σκέφτονται μόνο τον εθνικό στόχο. Εν τέλει, όμως, τι αποτελεί μέγιστη κι αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα; Η ηθική ή ο στόχος; Οτιδήποτε, δηλαδή, μπορεί να γίνει ανεκτό μπροστά στην εθνική υπεροχή; Ακόμα και το «φαρμάκωμα» νέων ανθρώπων; Πράγματι, τραγική ειρωνεία για τον εκπρόσωπο ενός κόμματος που λέγεται… χριστιανοδημοκρατικό.
Το «εθνικό συμφέρον» υπεράνω της υγείας
♦ Το 1970 ιδρύθηκε στη Δυτ. Γερμανία το Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Επιστήμης των Σπορ, το οποίο εντάχθηκε στο υπουργείο Εσωτερικών και χρηματοδοτήθηκε με εκατομμύρια μάρκα για την έρευνα σε απαγορευμένες ουσίες, όπως στεροειδή αναβολικά, σε συνεργασία με πανεπιστημιακές κλινικές. ♦ Υπουργός Εσωτερικών – του οποίου το όνομα δεν αναφέρεται στο πόρισμα – φέρεται να είπε: «Οι αθλητές μας θα πρέπει να έχουν τις ίδιες προϋποθέσεις και υπηρεσίες με τους αθλητές του ανατολικού μπλοκ». ♦ Πειράματα έγιναν ακόμα και σε ανήλικους αθλητές. ♦ Στους Ολυμπιακούς του 1976, έγιναν σε αθλητές της αποστολής της Δυτ. Γερμανίας, με κρατική επίβλεψη, 1.200 ενέσεις με ύποπτες ουσίες.
12
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ω ν ώ π υ ρ Τ
www.topontiki.gr
«ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ»
Επικίνδυνα μονοπάτια Σε επικίνδυνα μονοπάτια φαίνεται πως βαδίζει η ελληνική διπλωματία με φόντο τις πρόσφατες συλλήψεις στη Χίο τριών Τούρκων μελών της αριστερής οργάνωσης DHKP/C που, σύμφωνα με την τουρκική κυβέρνηση, φέρονται εμπλεκόμενοι σε σωρεία τρομοκρατικών επιθέσεων στη γειτονική χώρα. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν την περασμένη Δευτέρα ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Δένδιας και ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Μουαμέρ Γκιουλέρ, οι δύο άνδρες συζήτησαν το ενδεχόμενο αποστολής «Τούρκων εμπειρογνωμόνων στην Ελλάδα» με σκοπό τον εντοπισμό και τη σύλληψη μελών της DHKP/C, τα οποία φέρονται να έχουν βρει καταφύγιο στη χώρα μας. Η αποστολή Τούρκων αστυνομικών της αντιτρομοκρατικής και ενδεχομένως της ΜΙΤ στη χώρα μας επιβεβαιώθηκε λίγη ώρα αργότερα με ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του υπουργείου Εσωτερικών της Τουρκίας. Αλήθεια, είναι βέβαιοι εκεί στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη ότι η μαζική (;) είσοδος Τούρκων πρακτόρων, οι οποίοι θα αποκτήσουν πρόσβαση σε στοιχεία του ελληνικού υπουργείου, θα γίνει χωρίς αναπάντεχα προβλήματα; Είναι γνωστό ότι ο τομέας της τρομοκρατίας είναι παγκοσμίως ευαίσθητος και ότι η διακρατική συνεργασία είναι συνήθως απαραίτητη προκειμένου να αντιμετωπιστούν δύσκολα θέματα ασφάλειας. Άλλο πράγμα όμως η συνεργασία και άλλο το «περάστε, καθίστε» κ.λπ. Εξ άλλου, πόσο βέβαιοι είναι, στο ίδιο υπουργείο, ότι κάθε καταζητούμενος στην Τουρκία, μια χώρα με μακρύ ιστορικό και σοβαρότατο παρόν στις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, είναι αυτομάτως και τρομοκράτης; Πόσες και πόσες φορές κοινωνικοί αγωνιστές, επειδή ήταν δημοκράτες ή απλώς αλλοεθνείς (Κούρδοι), δεν έχουν κυνηγηθεί από το τουρκικό κράτος; Πολύ περισσότερο τώρα που έχει μόλις προηγηθεί μια εκτεταμένη κοινωνική εξέγερση στην Τουρκία από απλούς ανθρώπους, οι οποίοι επισήμως «βαφτίστηκαν» από την κυβέρνηση Ερντογάν τρομοκράτες. Καθώς το τουρκικό κράτος ξεδίπλωσε όλο τον αυταρχισμό του, προκαλώντας σύγκρυο στον δυτικό κόσμο για τη βαρβαρότητά του, είναι ακόμη πιο επικίνδυνα τα μονοπάτια στα οποία – άνευ προφανούς λόγου – αποφάσισε να κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση. Για ξανασκεφτείτε το, ρε μάγκες...
Κι όμως, είναι δυνατόν!!!
να είναι αυτός ο... «μπίζνεσμαν τροϊκανός», για E ΠΟΙΟΣ τον οποίο κάνει λόγο ο «Βηματοδότης» στο «Βήμα της Κυριακής»; Το δημοσίευμα επικαλείται «πρωτοκλασάτο υπουργό», ο οποίος μάλιστα «είναι από τους υπουργούς που δουλεύουν». Τι είπε ο εν λόγω υπουργός; Κατά τον «Βηματοδότη», «έδωσε και ένα παράδειγμα για συγκεκριμένο τροϊκανό αξιωματούχο λέγοντας ότι, αν ο δείκτης διαφθοράς στην Ελλάδα ήταν 70, γι’ αυτόν τον συγκεκριμένο ξεπερνά το... 170». ΣΤΟ δημοσίευμα, πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται: «Ο τύπος αυτός, είπε (σ.σ.: ο πρωτοκλασάτος υπουργός!), πήρε σβάρνα όλες τις ομάδες συμφερόντων, δηλαδή μεγαλοξενοδόχους, βιομηχάνους, μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων, ακόμη (ο αθεόφοβος) και μικρομεσαίους, τους προσέγγισε, δήθεν για συμβουλές, και τους πήρε λεφτά!».
E
όμως, δεν λέτε, κύριε υπουργέ. Είναι δυνατόν, E ΟΝΟΜΑ, πρωτοκλασάτος εσείς και μάλιστα δουλευταράς, που σκίζεστε νυχθημερόν για το συμφέρον του έθνους και της πατρίδας, να ισχυρίζεστε ότι ένας, τουλάχιστον, τροϊκανός είναι κοινό λαμόγιο και να κρύβετε το όνομά του; Εκτός εάν, παρ’ ότι «πρωτοκλασάτος», έχετε... «κλάσει μαλλί», όπως λέει σε παρόμοιες περιπτώσεις ο ελληνικός λαός... Ποιος είναι ο λεβέντης, ρε... λεβέντες; ΘΕΜΑ είναι ιδιαίτερα σοβαρό... Ο E ΤΟταξίαρχος της Οικονομικής Αστυνομίας και της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, Μανώλης Σφακιανάκης, μιλώντας στον 9,84 και αναφερόμενος στην παιδοφιλία και στις ηλεκτρονικές σελίδες, ανέφερε το παράδειγμα της Ιταλίας, που έχει εξαλείψει ολοσχερώς τις παιδοφιλικές σελίδες και την
Γελάει ο κόσμος κάθε φορά που ένας υπουργός Οικονομικών, όπως κάνει τώρα και ο Γ. Στουρνάρας, διαβεβαιώνει σοβαρά πως θα πατάξει τη φοροδιαφυγή. Ένα παράδειγμα αρκεί: Όπως καταγγέλθηκε στη Βουλή, στην επιτροπή για τη «λίστα Λαγκάρντ», η περίφημη λίστα με τα 1.750 ονόματα μεγαλοκαταθετών που στάλθηκε για «ξετίναγμα» στις ΔΟΥ, «βρέθηκε στη δημοσιότητα» κι από ’κεί στα χέρια κορυφαίου στελέχους της φοροτεχνικής αγοράς και τέως βουλευτή, ο οποίος, προτού πιάσουν δουλειά οι ελεγκτές, ειδοποιούσε τους ενδιαφερομένους να έχουν τον νου τους, διότι επίκειται έλεγχος! Είναι δυνατόν; Και όμως είναι, κύριε Στουρνάρα μας...
οποία είχε επισκεφθεί πριν από λίγες μέρες με κλιμάκια της Ελληνικής Αστυνομίας προκειμένου να ανταλλάξουν εμπειρία και απόψεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού... συγκεκριμένα, ο Σφακιανάκης ότι: «Η παιδική πορE ΕΙΠΕ, νογραφία στην Ιταλία δεν υπάρχει, διότι η Βουλή τους νομοθέτησε το ότι “κύριοι, δεν σας θέλουμε”. Δεν θέλουμε τα ηλεκτρονικά ίχνη των παιδόφιλων. Έτσι, με ένα φοβερό νομοθέτημα, εξάλειψαν την παιδοφιλία και ίσως πρόκειται για τη μοναδική χώρα σε ολόκληρο τον κόσμο που δεν έχει παιδοφιλικές ιστοσελίδες»... ΕΚΕΙ έριξε τη βόμβα... «Πριν από κάποια E ΚΑΙ χρόνια είχα προτείνει κάτι παρόμοιο και ο ίδιος,
, φόρους α ι γ ί τ ν Α άπες φ ν υ ο ύ ε μαζ
αλλά δεν εισακούστηκα. Έχουμε καλά μυαλά στη χώρα μας, αλλά κάποια πράγματα δυστυχώς δεν περνάνε»... Δηλαδή; Κάποιοι δεν θέλουν αυτήν την απαγόρευση και επιβάλλουν τις επιθυμίες τους; Μήπως πρέπει να ταρακουνηθούν, ειδικά όταν ένας από τους διώκτες των ηλεκτρονικών εγκλημάτων κάνει τέτοιες διαπιστώσεις;
που ο Σαμαράς βρίσκεται στις ΗΠΑ και, E ΤΙΣόπωςΜΕΡΕΣ σημειώνουμε σήμερα στα σχετικά ρεπορ-
Εκδότης - Διευθυντής
ΑΝΤΩΝΗΣ ΔΕΛΛΑΤΟΛΑΣ Διευθυντής Έκδοσης: ΠΑΝΑΓΗΣ Δ. ΚΟΥΤΟΥΦΑΣ Διεύθυνση Σύνταξης: ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Aρχισυνταξία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΗΛΑΚΑΣ, ΒΑΛΙΑ ΜΠΑΖΟΥ Υπεύθυνος Ύλης: ΠΕΤΡΟΣ ΑΡΑΒΑΝΗΣ Οικονομικός Διευθυντής: ΜΑΡΚΟΣ ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ Εμπορικό Τμήμα: ΜΑΝΘΟΣ ΚΑΛΟΥΜΕΝΟΣ Tηλέφωνα - Fax: 210 68.98.448 - 210 68.98.226 Εκτύπωση: IRIS ΑΕΒΕ D.A. ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ Α.Ε.»
«ΠΟΝΤΙΚΙ»
Πολιτική - Σατιρική και Αποκαλυπτική εφημερίδα
ΚΑΘΕ ΠΕΜΠΤΗ 48 + 16 Art σελίδες - 2,00 (με προσφορά 3,50) ΓΡΑΦΕΙΑ: Καφαντάρη 27, Αθήνα, T.K. 11631 Κωδικός: 3107 Tηλ.: 210 68.98.448 Fax Σύνταξης: 210 68.91.046 e-mail: topontiki1@yahoo.gr internet: http://www.topontiki.gr
•Για τη συνδρομή σας αρκεί ένα τηλεφώνημα στο 210-68.98.448.
«ΠΟΝΤΙΚΙ» το... «ΠΟΝΤΙΚΙ» Σας! (Από το... 1979, ε;)
Ο Μπένι, ο Σημίτης και οι άλλοι… Τάραξε τα φαινομενικά ήρεμα νερά του ΠΑΣΟΚ η τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν, την περασμένη Δευτέρα, Βενιζέλος και Σημίτης, κατά την οποία – σύμφωνα με πληροφορίες από τη Χαριλάου Τρικούπη – συζήτησαν τις τρέχουσες πολιτικές εξελίξεις. Προκάλεσε εντύπωση το γεγονός ότι η επικοινωνία αυτή υπήρξε έπειτα από μεγάλο χρονικό διάστημα και σε μια στιγμή που το ΠΑΣΟΚ είναι στον πάτο… Στόχος του προέδρου του ΠΑΣΟΚ είναι η συσπείρωση των ιστορικών στελεχών, εν όψει της προσπάθειας που γίνεται προκειμένου να πυροδοτηθεί η προσέλκυση και πάλι, όχι μόνο επώνυμων, αλλά και μικρομεσαίων στελεχών που τα τελευταία μνημονιακά χρόνια έχουν πλήρως αδρανοποιηθεί ή έχουν εγκαταλείψει οργανωτικά και πολιτικά το Κίνημα. Δεν αποκλείεται στο προσεχές διάστημα ο Μπένι να έχει επικοινωνία και με άλλα ιστορικά και ηγετικά στελέχη, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ίδρυσή του αλλά και στην πορεία του ΠΑΣΟΚ για μεγάλο χρονικό διάστημα… Έτσι, δεν αποκλείεται να δούμε
τον Λαλιώτη, τη Βάσω Παπανδρέου, τον Σκανδαλίδη, τον Παπουτσή, ακόμη και τον Γιώργο Παπανδρέου, με τον οποίο οι σχέσεις είναι τεταμένες, να επικοινωνούν με τον Βενιζέλο, χωρίς να αποκλείεται – όπως μας έλεγε κομματικό στέλεχος – κάποιοι από αυτούς να επαναδραστηριοποιηθούν στα ζητήματα του πολιτικού σχεδιασμού και της οργανωτικής ανασυγκρότησης… Το προσκλητήριο επισήμως θα γίνει στις αρχές Σεπτέμβρη, οπότε το ΠΑΣΟΚ ετοιμάζει σειρά εκδηλώσεων σε ολόκληρη την Ελλάδα με αφορμή την επέτειο της 3ης Σεπτέμβρη. Προσπάθεια της Χαριλάου Τρικούπη είναι, εκτός από τις εκδηλώσεις αυτές, να γίνει και μια μεγάλη εκδήλωση, όπου θα συμμετάσχουν όχι μόνο τα στελέχη του κόμματος, αλλά και αντιπροσωπείες ξένων κομμάτων, πιθανώς δε και ξένοι ηγέτες σοσιαλιστικών κομμάτων, κυρίως ευρωπαϊκών… Το ΠΑΣΟΚ διανύει τη χειρότερη ιστορική περίοδό του και είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς αν η προσπάθεια αυτή θα πετύχει.
13
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
www.topontiki.gr
ΑΓΡΟΤΕΣ
Τους έγραψαν... κανονικά
τάζ, το πιο «επικίνδυνο» θέμα της ατζέντας είναι το Κυπριακό, ο τέως ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Μεχμέτ Αλί Ταλάτ απειλεί ανοιχτά με στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στην Κύπρο. «Από πολιτική άποψη, φυσικά και είναι δυνατόν να γίνει αυτό, λόγω του εντοπισμού υδρογονανθράκων» είπε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Σημερινή». Όποιος νομίζει, στην Αθήνα ή στη Λευκωσία, ότι μπορεί να διαρκέσει επ’ άπειρον η νηνεμία στις σχέσεις με την Τουρκία απλώς επειδή είμαστε «καλά παιδιά», ας το ξανασκεφτεί... ΤΗ ΜΟΡΦΗ «εθνικού σχεδίου για τη χώρα» θα έχει, σύμφωνα με πληροφορίες από τη Χαριλάου Τρικούπη, η προγραμματική συμφωνία της δικομματικής κυβέρνησης, η οποία, όπως ενημέρωσε τα κυβερνητικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ ο Βενιζέλος στην προχθεσινή σύσκεψη, θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τη Διεθνή Έκθεση της Θεσσαλονίκης... Τώρα, αν αναρωτιέστε με βάση ποια προγραμματική συμφωνία σχηματίστηκε η δικομματική κυβέρνηση Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ... Εεε, μην αυταπατάστε... Προφανώς συνεργάζονται με βάση την απόλυτη εφαρμογή των μνημονίων!!! Μανούλες είναι σ’ αυτό και τα δύο κόμματα...
E
Οι φήμες λένε ότι... 4 Επειδή θεωρούν κάποιους επιρρεπείς, Σαμαράς και Βενιζέλος στέλνουν συνεχώς ειδικές συστάσεις, κυρίως προς τους υπουργούς, να αποφεύγουν, όπως ο διάβολος το λιβάνι, σκάφη, θαλαμηγούς και κότερα στις διακοπές τους… 4 Με ελαφρά πηδηματάκια ο υπουργός Οικονομικών πηγαίνει ή «τον πηγαίνουν» για την Ευρωβουλή, με τη συμμετοχή του στην πρώτη θέση του ευρωψηφοδελτίου της Ν.Δ. στις εκλογές του Μαΐου 2014… 4 Έξαλλη είναι – και καλά κάνει – η γοητευτική βουλευτίνα των ΑΝΕΛ Ραχήλ Μακρή, γιατί ο πρόεδρος Π. Καμμένος δεν την καλύπτει στις επιθέσεις που δέχεται για το ντύσιμό της…
ΣΥΡΙΖΑ
οποία, όπως λέει, πρέπει να γίνει με τρόπο αδιάβλητο, με αξιοκρατικά κριτήρια και όχι κομματικά, ώστε να πειστούν και οι εργαζόμενοι και οι πολίτες.
ΣΥΝΕΠΩΣ, εκτός από τον γαλατά και την αστυνομία, την πόρτα αξημέρωτα μπορεί να μας τη χτυπήσει και ο δικαστικός επιμελητής. Το μόνο που ξέχασαν να προβλέψουν τα άγρια θηρία του υπουργείου Οικονομικών είναι η νομιμοποίηση του... ριφιφί. Όχι γι’ άλλο λόγο, αλλά για να μη μας ξυπνάνε μέσα στη μαύρη νύχτα.
λέγεται ότι ήδη μεταξύ υπουργείων ΕσωτεριE ΜΑΛΙΣΤΑ, κών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης έχει ζητηθεί το
από τους στενότερους συνεργάτες του πρωθυπουρE ΕΝΑΣ γού, ο Δημήτρης Πτωχός, που βρίσκεται πίσω από τον
ο Βενιζέλος – και το θέτει και δημοσίως – στην E ΕΠΙΜΕΝΕΙ αξιολόγηση για το δημόσιο (δομών και προσώπων), η
σχέδιο που πρότεινε ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Λεωνίδας Γρηγοράκος για αξιοκρατικές, αδιαμφισβήτητες και fast track διαδικασίες... Να γίνουν γρήγορα αυτές οι διαδικασίες, επιμένει ο Βενιζέλος, και αμέσως μετά να υπάρξει η κινητικότητα ώστε και το Δημόσιο να οργανωθεί σωστά και οι απολύσεις να αποτραπούν... Να δούμε μέχρι πού θα το τραβήξουν οι γαλάζιοι... τα Σαββατοκύριακα, τον Αύγουστο, τις μέE ΚΑΤΑΣΧΕΣΕΙΣ ρες που δεν προβλέπει ο νόμος, αλλά και... εν τω μέσω της νυκτός προβλέπει μια νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), την οποία υπέγραψε η κυβέρνηση. Τι πρέπει να συντρέχει για να σου κατάσχουν την περιουσία μεταμεσονυκτίως; Να χρωστάς στο Δημόσιο πάνω από 50.000 ευρώ (συνολική βεβαιωμένη ληξιπρόθεσμη οφειλή).
«Η Κομισιόν δεν έλαβε μέχρι σήμερα καμία αίτηση έκτακτης βοήθειας για την Κρήτη ούτε για άλλες ελαιοπαραγωγούς περιοχές στην Ελλάδα». Αυτό απάντησε ο αρμόδιος επίτροπος σε ερώτηση του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Χουντή που αφορούσε την Κρήτη και άλλες ελαιοπαραγωγούς περιοχές της Ελλάδας, στις οποίες παρατηρήθηκαν φέτος ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες, σε συνδυασμό με ισχυρούς νότιους ανέμους, κατά την περίοδο άνθισης των ελαιοδέντρων». Τι πιο φυσιολογικό, λοιπόν, από το να απευθυνθεί η κυβέρνηση στην Ε.Ε. ώστε να διεκδικήσει την αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών; Προσέξτε, μάλιστα, τι αναφέρει ο αρμόδιος επίτροπος ότι προβλέπεται στις περιπτώσεις αυτές: «Η Ελλάδα δύναται να χορηγεί εθνικές ενισχύσεις για την αντιστάθμιση ζημιών που οφείλονται σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες, εξαιτίας των οποίων καταστρέφεται άνω του 30% της μέσης ετήσιας παραγωγής των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, η οποία υπολογίζεται με βάση την παραγωγή της προηγούμενης τριετίας ή τον τριετή μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας, με εξαίρεση τα περισσότερο και λιγότερο παραγωγικά έτη. Οι ενισχύσεις αυτές μπορεί να φθάσουν στο 80% των ζημιών (90% σε μειονεκτικές περιοχές) και πρέπει να μειωθούν κατά τα ποσά που έχουν τυχόν εισπραχθεί στο πλαίσιο καθεστώτων ασφάλισης και τις δαπάνες που δεν πραγματοποιήθηκαν λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών». Βεβαίως, η κυβέρνηση έχει και μια άλλη δυνατότητα, όπως επισημαίνει ο επίτροπος: «Να χορηγήσει ενισχύσεις που θα περιορίζονται σε 7.500 ευρώ ανά δικαιούχο για οποιαδήποτε περίοδο τριών οικονομικών ετών, εντός των ορίων εθνικού ανώτατου ορίου που ορίζεται για την ίδια περίοδο στο παράρτημα του κανονισμού (75.382.500 ευρώ για την Ελλάδα)». Μάλιστα «οι ενισχύσεις αυτές δεν θεωρούνται κρατικές. (...) Επιπλέον δεν πρέπει να τηρούνται το προαναφερόμενο όριο ζημίας και οι εντάσεις ενισχύσεων». Την εποχή του μνημονίου, όμως, ποιος να ενδιαφερθεί για τους αγρότες;
E
ψηφιακό σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου και της Ν.Δ., λέγεται ότι θα είναι σε εκλόγιμη θέση στη λίστα του ευρωψηφοδελτίου της Νέας Δημοκρατίας εν όψει των ευρωεκλογών του 2014. ΔΕΔΟΜΕΝΟ μάλιστα ότι ο Αντώνης Σαμαράς θέλει να E ΜΕ δώσει στη μάχη πολιτικά χαρακτηριστικά, φαίνεται ότι βρήκαν το κατάλληλο όνομα για την κατάλληλη θέση... Ευελπιστούν, φαίνεται, ότι τον Πτωχό θα ψηφίζουν τα εκατομμύρια των Ελλήνων που κατάντησαν νεόπτωχοι από την πολιτική της κυβέρνησης Σαμαρά... Δεν έχουν καταλάβει μάλλον ότι η σημειολογία στην πολιτική πολλές φορές... βλάπτει!
ω ν ω π υ ρ τ ε ξ
Κάτι παίζει με τις... ΗΠΑ Κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ εκ των προτέρων μετριάζουν τις προσδοκίες αναφορικά με το ταξίδι Σαμαρά στην Αμερική και τις προθέσεις ή τη δυνατότητα της Ουάσιγκτον για αποτελεσματική πίεση στη Γερμανία όσον αφορά το κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους. Και παρόλο που μέχρι πρότινος ο Αλέξης Τσίπρας ανέβαζε τους τόνους απέναντι στον πρωθυπουργό και τον καλούσε να αξιοποιήσει τις αντιθέσεις ΗΠΑ - Γερμανίας – ο ίδιος έφτασε έως την... «κοιλιά του κήτους» (ΔΝΤ) για να σηματοδοτήσει αυτήν τη διάσταση –, σημαντικά στελέχη, όπως ο Γιάννης Δραγασάκης, προκρίνουν την επικέντρωση των προσπαθειών στο ευρωπαϊκό πεδίο (το ίδιο επισημαίνει και το κύριο άρθρο της «Αυγής» την Τρίτη). Στη συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» ο Δ’ αντιπρόεδρος της Βουλής σημειώνει ότι «μια ισχυρότερη πίεση από τις ΗΠΑ και τις αγορές δεν θα μπορέσει να αγνοηθεί, αλλά δεν αποτελεί πηγή ελπίδας». Αντιθέτως, μπορεί να οδηγήσει «σε μια ακόμη πιο “γερμανική” και αυταρχική Ευρώπη». Αυτό που πρέπει να γίνει, εξηγεί, είναι «η συντονισμένη πάλη για αλλαγή των συσχετισμών στο εσωτερικό της Ευρώπης, η από τα αριστερά ανατροπή της σημερινής πολιτικής και των κυβερνήσεων που την ασκούν σε μια σειρά χώρες». Διαφορετική άποψη ή νέα γραμμή;
14
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ω ν ώ π υ ρ Τ
κινήματος παίρνει μεταξύ των E ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ γαλάζιων βουλευτών η δυσφορία κατά του
Στουρνάρα με όσα κατά καιρούς λέει για τις αντοχές τους και τα δημοσιονομικά στοιχεία επί ημερών Κ. Καραμανλή. Αν η κυβέρνηση αυτή αντέξει, πράγμα που ούτε το ευχόμαστε, αλλά ούτε και το βλέπουμε, τότε η υπουργάρα θα περάσει δύσκολα προσεχώς... ΠΟΙΟΣ είναι ο μοναδικός (μαζί με την αδελφούλα του την καλή βέβαια) που απολαμβάνει το κραυγαλέο προνόμιο να έχει δικό του γραφείο στη Βουλή; Μα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, φυσικά, που ελέω του πατρός του έχει έδρα το γραφείο που (κακώς) δικαιούται ως πρώην πρωθυπουργός με βάση τον άθλιο κοινοβουλευτικό κανονισμό!... Αυτός ο... παλαιοκομματικός γόνος που μιλάει για αξιοκρατία και εκσυγχρονισμό στο Δημόσιο...
E
με τον οποίο ο Χρυσοχοΐδης συνεργάστηκε στην εξάρθρωση της 17 Νοέμβρη. Έκτοτε τον παίρνει μαζί του σε όποιο κυβερνητικό πόστο αναλαμβάνει. κοντής πολιτικής, τα... μαλλιά τής φταίE ΤΗΣ νε. Νέα οριζόντια μέτρα αναδιάρθρωσης σε όλα τα υπουργεία προανήγγειλε εμμέσως χθες μέσω του Mega ο υφυπουργός Παιδείας Συμεών Κεδίκογλου, επειδή έχει καθυστερήσει η «διοικητική μεταρρύθμιση». Και ποιος φταίει, κατά τον υφυ-
www.topontiki.gr
Το μεγάλο ξεφόρτωμα Τη μικρότερη μοριοδότηση στη σφαγή που γίνεται στην εκπαίδευση έχουν οι παλιοί καθηγητές εικοσαετίας και βάλε, οι οποίοι έχουν προσληφθεί αξιοκρατικά και χωρίς μέσον, εδώ που τα λέμε. Γιατί; Επειδή είναι προτιμότερο να ξεφορτωθείς κάποιον που πληρώνεται σήμερα με 1.400 ευρώ και να πάρεις στη θέση του έναν νέο με μόλις 600. Τόσο απλό...
πουργό; Μα, η ΔΗΜΑΡ φυσικά: «Πληρώνουμε το γεγονός ότι σε αυτό το κρίσιμο υπουργείο είχαμε επί έναν χρόνο υπουργό της ΔΗΜΑΡ, που δεν πίστευε και τόσο σε αυτήν την αλλαγή. Ό,τι δεν το κάνεις εγκαίρως, έρχεται μετά με πολύ πιο σκληρό τρόπο». τα λοιπά, μας ενημέρωσε ότι από τους E ΚΑΤΑ 2.000 εκπαιδευτικούς που ήδη έχουν ενταχθεί σε καθεστώς διαθεσιμότητας, οι 1.300 θα
Φώτη, ς σεχε ό ρ π ς α
απορροφηθούν από το υπουργείο Υγείας, άλλοι 300 θα πάνε στους δήμους και από τους εναπομείναντες θα προσληφθούν ωρομίσθιοι στα ΙΕΚ. ΑΠΑΝΤΗΣΕ η ΔΗΜΑΡ; Ότι «οι επιθέσεις E ΤΙυπουργών του ΠΑΣΟΚ στο έργο του κ. Μανιτάκη στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης επιχειρούν να συσκοτίσουν τα πράγματα και να κρύψουν την ευθύνη του ΠΑΣΟΚ, που συμφώνησε στην απορρύθμιση του δημόσιου τομέα. (...) Τι θέλουν να δικαιολογήσουν άραγε; Τη συμφωνία τους για οριζόντιες απολύσεις;». Την ώρα που η κοινωνία E ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: φλέγεται, τα κυβερνητικά στελέχη προϊδεάζουν απειλητικά για νέες οριζόντιες απολύσεις στο Δημόσιο. Επιπλέον, πρόκειται για αθλιότητα το ότι τα φορτώνουν όλα στη... ΔΗΜΑΡ, η οποία τους... καθυστέρησε!... Λίγη ντροπή δεν θα έβλαπτε, αλλά ποιος την έχασε...
στο νεότευκτο σύστημα ηλεE ΔΟΚΙΜΕΣ κτρονικών ψηφοφοριών θα κάνει στα
πρωτοβουλία του Συλλόγου ΓαE ΜΕ βαλιωτών Αθήνας και τη συνεργα-
θερινά τμήματα η Βουλή, ώστε να σταματήσει η γραφικότητα των ονομαστικών καταλόγων που επιβαρύνουν τις διαδικασίες...
σία των αρχαιολόγων Φ. Ζαφειροπούλου, Μ. Σταυροπούλου - Γάτση, Γ. Σταμάτη, κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Σήμα το λεύκωμα «Τριχόνειον, Άκραι. Μέταπα, Αιτωλών πόλεις». Ο καλαίσθητος τόμος περιέχει 106 έγχρωμες φωτογραφίες και 43 ασπρόμαυρες. Τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα και ειδικότερα ο πλούτος και η ποικιλία των κινητών ευρημάτων του νεκροταφείου των πόλεων Τριχόνειον, Άκραι, Μέταπα που άνθισαν στο ανατολικό τμήμα της σημερινής Μακρυνείας, κοντά στη λίμνη Τριχωνίδα, μας δίνουν σημαντικές πληροφορίες για τον καθημερινό και τον δημόσιο βίο των κατοίκων της περιοχής και αντικατοπτρίζουν το υψηλό πολιτισμικό τους επίπεδο.
δυνατόν ο υπουργός Δ. Τάξης Ν. ΔένE ΕΙΝΑΙ διας να παρακολουθεί χρυσαυγίτες να δέρνουν και να προπηλακίζουν πότε Γερμανούς και πότε στα σύνορα Σκοπιανούς τουρίστες και να μην κάνει τίποτε; Δεν έχει δυο δράμια μυαλό ώστε να σταματήσει αυτήν την αντεθνική συμπεριφορά; αγάπες δύσκολα ξεχνιούνται. E ΟΙΤο ΜΕΓΑΛΕΣ επιβεβαίωσε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης που αναλαμβάνοντας το υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων πήρε δίπλα του, ως ειδικό σύμβουλο στο πολιτικό γραφείο του υπουργού, τον πρώην διοικητή της Ελληνικής Αστυνομίας Φώτη Νασιάκο. Πρόκειται για τον αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ.
ΠΩΛΗΣΗ ΤΟΥ 902
Αναταραχή από την «κόκκινη» μεταβίβαση Σάλο προκάλεσε η επιβεβαίωση από το ΚΚΕ της πώλησης των δύο σταθμών του «902» – της τηλεόρασης και του ραδιοφωνικού σταθμού – σε άγνωστο μέχρι στιγμής ιδιοκτήτη. Η μεταβίβαση προκάλεσε πόλεμο ανακοινώσεων ανάμεσα στο ΚΚΕ, τον ΣΥΡΙΖΑ και την ΕΣΗΕΑ, ενώ το κόμμα προκαλείται να αποκαλύψει τον αγοραστή και το αντίτιμο της πώλησης. Στην αναταραχή που ξέσπασε παρενέβη και ο εφοπλιστής Βαγγέλης Μαρινάκης ο οποίος, μετά τη διάψευση ότι εμπλέκεται στην εν λόγω μεταβίβαση, δήλωσε πως «είναι απαράδεκτο» να μην ανακοινώνεται ο αγοραστής. Ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσω του Δ. Παπαδημούλη, ζήτησε εξηγήσεις από την ηγεσία του ΚΚΕ, ενώ η ΕΣΗΕΑ τόνισε πως οι εργασιακοί εκπρόσωποι των σταθμών αρνήθηκαν να ενημερώσουν την Ένωση. Από τη δική του πλευρά, το ΚΚΕ απάντησε πως «δεν είναι καπιταλιστική επι-
χείρηση» για να δίνει εξηγήσεις. Ο φερόμενος ως αγοραστής Φ. Βρυώνης – ο ιδιοκτήτης του Extra που κατακλύζεται από telemarketing και βρίσκεται στον στενό πυρήνα επιχειρηματιών του Αντώνη Σαμαρά – διέψευσε τη συμμετοχή του. Το θέμα που δημιουργεί πρόβλημα στο ΚΚΕ είναι πως η πώληση της εταιρείας «Ραδιοτηλεοπτική Α.Ε.» περιλαμβάνει και την πανελλαδική άδεια λειτουργίας του σταθμού ως κομματικός σταθμός – άρα και τις συχνότητες που έχουν δοθεί σε αυτήν. Ο «902» βρίσκεται ήδη στην πλατφόρμα της Digea, με σύμφωνο που υπέγραψε το ΚΚΕ την Άνοιξη του 2013, λίγους μήνες μετά το «λουκέτο» που έβαλε στο κανάλι. Το ΚΚΕ πήρε πίσω την απόφαση «λουκέτου» βγάζοντας πάλι στον αέρα το σήμα του «902» τον χειμώνα του 2012. Σύμφωνα με πληροφορίες, ρόλο στη νέα μεταβίβαση φέρεται να είχε υπουργός της κυβέρνη-
σης της Ν.Δ., ο οποίος διατηρεί καλές σχέσεις – όπως φημολογείται – με τον Γενικό Γραμματέα του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπα. Το ΚΚΕ, που εγκαλείται πως δρα όπως ακριβώς μια «καπιταλιστική επιχείρηση», βρίσκεται «στη γωνία» αλλά αρνείται να δώσει τις απαιτούμενες εξηγήσεις. Ο αγοραστής θα αποκαλυφθεί με την κατάθεση των εγγράφων μεταβίβασης στο Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, όπως ορίζει ο νόμος εντός δέκα ημερών. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην εξαγορά εμφανίζονται offshore εταιρείες με έδρα την Κύπρο. Ο Περισσός ξεκίνησε ήδη τη διαδικασία μεταφοράς των 48 εργαζομένων που είχαν απομείνει στους δυο σταθμούς σε άλλες κομματικές εταιρείες – τον 904 στα FM στη Θεσσαλονίκη και την τηλεφωνική εταιρεία Minipricephone – απ’ όπου θα απολυθούν στη συνέχεια.
15
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Θέμα
www.topontiki.gr
Mεγάλα έργα χωρίς χρήμα «Κόβουν και ράβουν» τους οδικούς άξονες και παζαρεύουν αναζητώντας ισορροπία με τους εργολάβους
Ό
σοι άκουγαν τον Κωστή Χατζηδάκη να υπόσχεται πως το... περασμένο Πάσχα θα έβαζαν μπροστά οι μπουλντόζες στα εργοτάξια των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων, σίγουρα θα αναρωτιούνταν πού θα έβρισκε τα λεφτά. Η προπαγάνδα της τρικομματικής (τότε) κυβέρνησης έλεγε ότι οι ξένες εταιρείες που μετέχουν στις κοινοπραξίες των δρόμων θα διασφάλιζαν ένα σημαντικό τμήμα της χρηματοδότησης. Βέβαια, κάτι τέτοιο αποδείχτηκε περίτρανα πως δεν μπορεί να γίνει. Τώρα τα έργα προστίθενται ως άλλη μια αποτυχία για τη δικομματική πλέον κυβέρνηση, η οποία δεν μπορεί να διασφαλίσει για τους... υπηκόους της ούτε τον βασικό μισθό στα εργοτάξια, που θα χαλάρωνε για μερικές χιλιάδες εργάτες τον βραχνά της ανεργίας. Έστω για μερικούς μήνες. Το Πάσχα έγινε... καλοκαίρι. Το καλοκαίρι έγινε φθινόπωρο (οπότε θα γινόταν η κατάθεση των νέων συμβάσεων παραχώρησης των αυτοκινητοδρόμων στη Βουλή), αλλά ήδη από τον Αύγουστο φαίνεται πως θα έλθει κι άλλη παράταση. Ο λόγος απλός: δεν υπάρχει χρήμα. Γι’ αυτό η κυβέρνηση έβγαλε τον νέο υπουργό Υποδομών Μιχάλη Χρυσοχοΐδη να αρχίσει... ελέγχους στις κοινοπραξίες, για να διαπιστωθεί αν τα κονδύλια (αυτά που δόθηκαν κι αυτά που θα δοθούν) πήγαν εκεί όπου έπρεπε να πάνε. «Δει δη χρημάτων» που έλεγε και ο αρχαίος ημών πρόγονος Δημοσθένης, μια και οι ηγεσίες, όταν το ταμείο είναι άδειο, πάντοτε σκαρφίζονται... εναλλακτικές επικοινωνιακές μεθόδους. Σωστοί λοιπόν οι έλεγχοι, αλλά... ποιος έδινε τόσα χρόνια τα λεφτά για τα έργα; Εκεί ακριβώς βρίσκεται και το ζουμί. Η κυβέρνηση έχει δώσει και θα συνεχίσει να δίνει αρκετά εκατομμύρια ευρώ στους εργολάβους για ρήτρες καθυστερήσεων (και ας φωνάζουν αυτοί ότι ζορίζονται χοντρά από την αναστολή των εργασιών) και η έρευνα του Χρυσοχοΐδη αποσκοπεί ακριβώς στο να δείξει ότι «κάτι κάνουμε» για τα έργα που δεν προχωρούν, ενώ ο κοσμάκης συνεχίζει να πληρώνει διόδια στις καρμανιόλες της Πελοποννήσου.
Η διαπραγμάτευση του 2012 Ας δούμε όμως και το παρελθόν... Το 2012 η κυβέρνηση Σαμαρά κάλεσε τους εργολάβους των κοινοπραξιών να ξαναδούν το θέμα των μεγάλων δρόμων. Τα κοινοπρακτικά σχήματα είναι: Ολυμπία Οδός (Ελευσίνα - Κόρινθος - Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα): Vinci 29,9%, Hochtief 17%, J&P Άβαξ 17%, Άκτωρ 17%, ΓΕΚ-Τέρνα 17%, Αθηνά 2,1%. Νέα Οδός (Ιονία Οδός και τμήμα ΠΑΘΕ Μεταμόρφωση - Σκάρφεια): ΓΕΚ Τέρνα 33,33%, Cintra 33,33%, ACS 33,33%. Κεντρική Οδός (Ιονία και Ε 65): ΓΕΚ-Τέρνα 33,33%, Cintra 33,33%, Dragados 33,33%. Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου (Μαλιακός - Κλειδί): Hochtief 35%, Άκτωρ 20%, J&P Άβαξ 16,25%, Vinci 13,75%, ΑΕΓΕΚ 10%, Αθηνά 5%. Στις διαπραγματεύσεις του 2012 συμφωνήθηκαν οι περικοπές:
1 2 3 4
♦ Η Ολυμπία Οδός να φτάσει προς το παρόν μέχρι την Πάτρα, ενώ το υπόλοιπο 20% του έργου (Πάτρα - Πύργος - Τσακώνα) θα αναβληθεί. ♦ Ανάλογη απόφαση ελήφθη και για τον Ε 65, όπου το τμήμα Τρίκαλα - Γρεβενά θα μετατεθεί επίσης για περίπου τρία χρόνια. Στα μεγάλα οδικά έργα πρέπει πάντως να προστεθεί και ο αυτοκινητόδρομος Μορέας (με αντικείμενο τον άξονα Κόρινθος - Τρίπολη - Καλαμάτα και Λεύκτρα - Σπάρτη, και αναδόχους τον Άκτωρα με 86,67% και την Intrakat με 13,33%). Ο άξονας αυτός, που είχε ξεκινήσει έναν χρόνο νωρίτερα από τους άλλους (το 2007), έχει σχεδόν ολοκληρωθεί καθώς στο κλείσιμο του 2012 παραδόθηκε το τελευταίο τμήμα Παραδείσια - Τσακώνα. Ωστόσο, η κοινοπραξία στοχεύει στην ολοκλήρωση τόσο του Περιμετρικού Καλαμάτας όσο και του κλάδου Λεύκτρα - Σπάρτη, που θα χρειαστούν περαιτέρω χρηματοδότηση. Τι σημαίνουν όλα αυτά για τους κατασκευαστές; Η Ολυμπία Οδός είναι μια πραγματικά διεθνής οδός: των Γάλλων της Γέφυρας (Vinci), των Γερμανοϊσπανών του Αεροδρομίου της Αθήνας (Hochtief) και των τριών μεγάλων ελληνικών οικογενειών των κατασκευών: J&P Άβαξ, Άκτωρα και ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ. Η περικοπή του τελευταίου τμήματος της οδού έδειξε σε όλους ότι τα πάντα είναι ανοιχτά, ώστε να αποφευχθούν οι γκρίνιες από τους υπόλοιπους. Άλλη μια «σολομώντεια» λύση ήταν και η περικοπή του Ε 65 με επίκεντρο τη ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ. Με τη Νέα και την Κεντρική Οδό να διαμορφώνονται πάνω - κάτω από τις ίδιες κοινοπραξίες – στις οποίες κεντρικό ρόλο έχει η ελληνική εταιρεία –, η περικοπή που έγινε υπέρ της Ιονίας Οδού θεωρήθηκε στην κυβέρνηση ένας... συμβιβασμός με προοπτική. Έτσι στάθηκε δυνατόν να μείνει αλώβητος ο Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, στον οποίο μετέχουν (σχεδόν) όλοι της Ολυμπίας Οδού.
1
2
«Βιώσιμα» έργα Μετά τις διαπραγματεύσεις του 2012, λοιπόν, όπου κόπηκαν επιμέρους τμήματα των δρόμων για να είναι βιώσιμα συνολικά τα έργα, οι νέες συμβάσεις είχε προγραμματιστεί να μπουν σε ενιαίο θερινό νομοσχέδιο, ώστε να αρχίσει η χρηματοδότηση των έργων από τις τράπεζες. Έτσι η δημόσια χρηματοδότηση έδειχνε λίγο πιο «άνετη» ύστερα από το δάνειο των 650 εκατ. ευρώ από την ΕΤΕπ, που εγκρίθηκε λίγο πριν από το τέλος του 2012 για την ολοκλήρωση των αυτοκινητοδρόμων. Αυτό που δεν είχαν προβλέψει στην κυβέρνηση ήταν ότι η ΕΤΕπ ζήτησε σοβαρές εγγυήσεις για να χορηγήσει το δάνειο, ενώ και σε εσωτερικό επίπεδο οι αρμόδιοι φορείς φάνηκαν απροετοίμαστοι να βρουν από πού θα κόψουν άλλα κονδύλια του ΕΣΠΑ για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό στους τέσσερις μεγάλους δρόμους. Έτσι, πριν από μερικές ημέρες, ο επίτροπος περιφερειακής ανάπτυξης Γ. Χαν είπε ότι, «για να γίνουν οι αυτοκινητόδρομοι, κάποια άλλα έργα θα αναβληθούν». Την παγωμάρα έκανε εντονότερη η
Η Κομισιόν εντοπίζει και ερευνά ζητήματα «κρατικών ενισχύσεων» στους αυτοκινητoδρόμους
δήλωση του ίδιου πως στα τέσσερα μεγάλα έργα υπάρχουν και θέματα κρατικών ενισχύσεων στους αυτοκινητοδρόμους, τα οποία θα εξετάσει η Κομισιόν... Η μάχη λοιπόν αρχίζει με τα εξής δεδομένα: ♦ Άσχετα με τις όποιες καθυστερήσεις, η παρουσία μεγάλων ξένων στις κοινοπραξίες φωνάζει πως τα έργα θα προχωρήσουν. ♦ Ο Χαν μπορεί να έριξε το μπαλάκι στην κυβέρνηση, αλλά επιβεβαίωσε τη βιωσιμότητα των οδικών αξόνων, με βάση τις αναθεωρημένες προβλέψεις και την τεράστια κρατική ενίσχυση. Μόνο που η κυβέρνηση θα πρέπει να βρει τα χρήματα για την ενίσχυση που υποσχέθηκε. ♦ Άρα θα αρχίσει και το παζάρι με τους εργολάβους, για να μαζευτεί το κόστος και να μη φανεί ότι η κυβέρνηση πληρώνει τα λύτρα των καθυστερήσεων. Άλλωστε το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με όλα τα μέρη (Κομισιόν και τράπεζες) παραμένει ανοιχτό. ♦ Γι’ αυτό ο Χρυσοχοΐδης «στοχοποιεί» ήδη κάποια έργα στις συνάξεις που κάνει με δημοσιογράφους... Άντε και... καλά ξεμπερδέματα.
16
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Στα «σχοινιά» η Τουρκία Λάθος διπλωματικές επιλογές την έχουν καταστήσει μέρος του προβλήματος της Μέσης Ανατολής
Σ
ε περίοδο μακράς δοκιμασίας έχει εισέλθει η Τουρκία, με τον επί δεκαετία αδιαφιλονίκητο ηγέτη της Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να εμφανίζει τα πρώτα σημάδια «κόπωσης». Επιλογές λανθασμένες στην εξωτερική πολιτική απειλούν να εμπλέξουν την Τουρκία σε περιφερειακές συγκρούσεις, την απομονώνουν από συμμάχους και την καθιστούν μέρος του προβλήματος της Μέσης Ανατολής. Συγχρόνως, στο εσωτερικό η χώρα εμφανίζεται τριχοτομημένη μεταξύ των ισλαμιστών (μετριοπαθών και μη), της κοσμικής αστικής τάξης και των Κούρδων... Η Αίγυπτος αποτέλεσε ένα σοκ για τον Ερντογάν και την εξωτερική πολιτική του, που έδειχνε να έχει στηριχτεί στη δημιουργία ενός «σουνιτικού άξονα» με βασικούς πόλους Άγκυρα και Κάιρο. Με τον «φαραώ» Μόρσι εκτός προσκηνίου, ο «σουλτάνος» Ερντογάν νιώθει όλο και πιο απομονωμένος. Το ζήτημα της Αιγύπτου έκανε τον Ερντογάν να ξεσπάσει με ιδιαίτερα βίαιο τρόπο κατά της Δύσης, προβληματίζοντας Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες.
Κουρδικός... εφιάλτης Η μεγαλύτερη πρόκληση σήμερα για την Τουρκία είναι η συριακή κρίση, με παρενέργειες στο εσωτερικό της: την προοπτική δημιουργίας ενός ακόμη αυτόνομου κουρδικού κράτους στα νότια σύνορά της, υπό τον έλεγχο του ΡΚΚ, και την ώσμωση Τούρκων ισλαμιστών με οργανώσεις τζιχαντιστών στη Συρία που ελέγχονται από την Αλ Κάιντα. Η Άγκυρα επένδυσε πριν από δυο χρόνια στη σύντομη εκθρόνιση του Άσαντ, αλλά οι εκτιμήσεις της αποδείχθηκαν εντελώς λανθασμένες. Ο Άσαντ παραμένει και δείχνει σημάδια ανάκαμψης, ενώ η Τουρκία έχει γίνει μέρος του προβλήματος ενισχύοντας – με την παρότρυνση Κατάρ και Σαουδικής Αραβίας – ομάδες ανταρτών που αποδεικνύεται ότι έχουν σχέση με την... Αλ Κάιντα. Σαλαφιστές και ακραίοι σουνίτες στράφηκαν εναντίον όχι μόνο των αλεβιτών (απ’ τους οποίους προέρχεται και στηρίζεται το καθεστώς Άσαντ) της Συρίας, αλλά και των Κούρδων, που βρήκαν την ευκαιρία να νομιμοποιήσουν τη διεκδίκηση έλεγχου των περιοχών τους ώστε να αποκρουστούν οι επιθέσεις της οργάνωσης Αλ Νούσρα. Η μεγαλύτερη κουρδική οργάνωση,
Υποχρεώνεται να... ευλογήσει την περαιτέρω αυτονόμηση των Κούρδων
Όποιος βιάζεται, σκοντάφτει
το PYD (Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας), που θεωρείται δορυφόρος του PKK, και η ένοπλη πτέρυγά της, οι Μονάδες Λαϊκής Άμυνας (YPG), προκάλεσαν ανατριχίλα στην Άγκυρα ανακοινώνοντας τον Ιούλιο ότι θα κηρύξουν την αυτονομία του λεγομένου Δυτικού Κουρδιστάν (Rojana). Η Τουρκία υποχρεώθηκε να αρχίσει συνομιλίες με το PYD καλώντας τον ηγέτη του στην Άγκυρα. Έτσι αποδέχτηκε, έστω υπό όρους, το δικαίωμα των Κούρδων της Συρίας να εγκαθιδρύσουν αυτόνομη οντότητα. Η Τουρκία, για να περιορίσει την επιρροή και τη δράση του PKK (η διαδικασία αποχώρησης των ενόπλων του PKK προς το Ιράκ κινείται στην κόψη του ξυραφιού), στράφηκε αρχικά στους Κούρδους του Ιράκ και τον ηγέτη τους Μπαρζανί. Με δέλεαρ τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο, ο Μπαρζανί «έπαιξε» με την αγωνία των Τούρκων υποσχόμενος και τιθάσευση του PKK. Εξασφάλισε έτσι, στην πλάτη της Άγκυρας, ακόμη μεγαλύτερη αυτονόμηση από τη Βαγδάτη, φέρνοντας πιο κοντά τη δημιουργία κουρδικού κράτους. Έτσι σήμερα μεγάλο τμήμα του Κουρδιστάν οδεύει, με τις (απρόθυμες και εξ ανάγκης) ευλογίες της κυβέρνησης Ερντογάν, προς την
πλήρη αυτονόμησή του. Παρά τα «καθησυχαστικά» μηνύματα των Κούρδων, σίγουρα η Τουρκία αντιλαμβάνεται τι συμβολίζει η σύγκληση της «Κουρδικής Εθνικής Διάσκεψης» στο Ερμπίλ, πρωτεύουσα του αυτόνομου Κουρδιστάν του Ιράκ, με τη συμμετοχή οργανώσεων και κομμάτων από όλες τις χώρες με κουρδικό πληθυσμό. Στο εσωτερικό της Τουρκίας οι χειρισμοί στην υπόθεση του πάρκου Γκεζί ανέδειξαν τον αυταρχικό χαρακτήρα που ανοιχτά πλέον προσλαμβάνει η διακυβέρνηση Ερντογάν προκαλώντας σοβαρό προβληματισμό στην Ουάσιγκτον και σε όσους Ευρωπαίους υποστηρίζουν την προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Τα ελληνοτουρκικά Οι εξελίξεις στην Τουρκία δεν αφήνουν ανεπηρέαστες ούτε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αυτήν την περίοδο τα ελληνοτουρκικά βρίσκονται σε φάση σχετικής ύφεσης, παρ’ ότι δεν έχει αλλάξει στο ελάχιστο η επεκτατική πολιτική της Τουρκίας. Όμως τα σοβαρά προβλήματα, κυρίως στα νότια σύνορά της, δεν επιτρέπουν στον Ερντογάν να ανοίξει εύκολα νέα μέτωπα. Στη μείωση της έντασης έχει συμβά-
λει και η Ελλάδα, που διακηρύσσει ότι δεν προτίθεται ούτε να κάνει έρευνες σε περιοχές που αμφισβητεί η Άγκυρα, αλλά ούτε καν να ανακηρύξει ΑΟΖ. Η πολιτική κατευνασμού της Τουρκίας, όπως λένε οι υποστηρικτές της, δεν συνεπάγεται καμία υποχώρηση από τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, αποφεύγονται επώδυνες αυτήν την περίοδο εντάσεις και κρίσεις και δίνεται η δυνατότητα προώθησης της ενεργειακής συνεργασίας, όπως συνέβη με τον ΤΑΡ. Όμως οι σχέσεις μεταξύ των κρατών δεν εξελίσσονται πάντοτε βάσει των επιθυμητών σεναρίων. Ο κρίσιμος παράγοντας αυτής της περιόδου είναι το Κυπριακό, λόγω των ανατροπών που έχει επιφέρει η ανακάλυψη των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στις ΑΟΖ Κύπρου και Ισραήλ. Η Τουρκία έχει προειδοποιήσει ακόμη και με στρατιωτική δράση για να αποτρέψει την εκμετάλλευση των κυπριακών ενεργειακών πηγών, κάτι που μέχρι στιγμής δεν έχει αποθαρρύνει τις αμερικανικές, γαλλικές, ιταλικές, κορεάτικες και ίσως σύντομα ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, που διαβλέπουν μεγάλα κέρδη από την εκμετάλλευση των πολύ σημαντικών κοιτασμάτων. Ο μοναδικός άλλος τρόπος να εξασφαλίσει η Τουρκία σημαντικό μερίδιο από τον φυσικό πλούτο της Κύπρου είναι η επίλυση του Κυπριακού, ώστε και μέσω των Τουρκοκυπρίων να αποκτήσει μερικό έλεγχο απευθείας στα κοιτάσματα, αλλά και να εκμεταλλευθεί τους αγωγούς που θα μεταφέρουν το αέριο της περιοχής μέσω αυτής προς την Ευρώπη (και στην τουρκική αγορά). Αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για Λευκωσία και Αθήνα, που από τη μια θέλουν να αποφύγουν μια επικίνδυνη κλιμάκωση της έντασης (πιθανώς καταστροφική λόγω και της οικονομικής κρίσης) και από την άλλη πρέπει να αποτρέψουν το «θείο δώρο» του φυσικού αερίου να γίνει μοχλός πίεσης για επιβολή μιας λύσης στα μέτρα των τουρκικών σχεδιασμών... Σε αυτό το κλίμα είναι λογικό κυβέρνηση και Σαμαράς να «πουλάνε» στους Αμερικανούς το «μοντέλο» της Ελλάδας ως μοναδικής σταθερής και αξιόπιστης συμμάχου της Δύσης στη φλεγόμενη περιοχή Μέσης Ανατολής και Μεσογείου. Βεβαίως οι ΗΠΑ δεν είναι βέβαιο πως «αγοράζουν» ό,τι εμείς «πουλάμε». Γι’ αυτό απαιτείται πολύ προσεκτικός και αξιόπιστος σχεδιασμός, που σήμερα αμφισβητείται εντόνως ότι υπάρχει...
17
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Του Τζεμίλ Τουράν*
Χ
ρόνια και ζαμάνια ονειρευόταν αυτή την ένωση ο κουρδικός λαός, και να που αρχίζει σταδιακά να γίνεται πραγματικότητα. Γι’ αυτήν την ένωση, για τους κοινούς στόχους, για τη συνετή διαχείριση της ελευθερίας και για άλλα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα θα συζητήσουν όλες οι κουρδικές οργανώσεις και τα κόμματα στην πρώτη συνδιάσκεψη που θα γίνει στα μέσα Σεπτεμβρίου στο Κουρδιστάν Ιράκ. Ένας από τους αρχαιότερους λαούς της Μέσης Ανατολής αρχίζει, όπως όλα δείχνουν, να παίρνει πίσω σιγά - σιγά την πατρίδα του. Μια πατρίδα μοιρασμένη κατά την αρχαιότητα εξαιτίας της μορφολογίας του εδάφους και της διαμόρφωσης του πολιτειακού συστήματος που χαρακτηριζόταν από τις φυλές - κράτη. Μια πατρίδα μοιρασμένη τους μεταμεσαιωνικούς χρόνους εξαιτίας της κοντόφθαλμης, συμφεροντολογικής πολιτικής των φυλάρχων. Και εξίσου μοιρασμένη στα τέσσερα, τους νεότερους χρόνους, από τους Τούρκους, Σύρους, Ιρανούς και Ιρακινούς κατακτητές. Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Κούρδων, με τις εκατόμβες νεκρών στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, βρίσκεται ίσως στη δυσκολότερη καμπή του: στην εδραίωση της ελευθερίας του με απόλυτα δημοκρατικές και διαφανείς ενέργειες – εκεί όπου ανακτήθηκαν τα εδάφη και οι συμπατριώτες μάχονται ακόμη, με αλληλεγγύη και ενεργή υποστήριξη. Μετά τις εξελίξεις στο Βόρειο Ιράκ και με τη δημιουργία της κουρδικής κυβέρνησης αναπτερώθηκαν οι ελπίδες και στα υπόλοιπα κατεχόμενα κομμάτια του Κουρδιστάν. Πενήντα εκατομμύρια Κούρδοι έχουν στραμμένα τα βλέμματά τους στο θαύμα που συντελείται στο Κουρδιστάν - Ιράκ, όπου η κυβέρνηση έχει αδράξει την ιστορική ευκαιρία και βήμα - βήμα δημιουργεί την κοιτίδα της ελευθερίας. Άλλωστε, οι δηλώσεις της ηγεσίας είναι ξεκάθαρες: «Εκτός από την ανάπτυξη – οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική – εδώ το μυαλό μας είναι πάντα στους δοκιμαζόμενους αδερφούς μας όλου του Κουρδιστάν. Η βοήθειά μας, όποτε ζητηθεί, είναι δεδομένη και εκ των ων ουκ άνευ». Ανέκαθεν, ένα από τα βασικά προβλήματα ήταν οι σχέσεις μεταξύ των
Οι Κούρδοι συμφωνούν, οι κατακτητές ανησυχούν Ζωντανό το όνειρο της «εθνικής ολοκλήρωσης»
Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας των Κούρδων, με τις εκατόμβες νεκρών στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, βρίσκεται ίσως στη δυσκολότερη καμπή του
διαφόρων κουρδικών οργανώσεων και κομμάτων. Τώρα φαίνεται ότι η λογική έχει επικρατήσει και οι παλιές διαμάχες και εχθρικές τακτικές μένουν πίσω, καταδικασμένες απ’ όλους. Αυτό ήταν που διακαώς ζητούσε ο κουρδικός λαός και ήρθε η ώρα να το ζήσει, να ζήσει μια δική του, ξεχωριστή – και κυρίως πραγματική – «άνοιξη». Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας του Κουρδιστάν, ο ιστορικός ηγέτης του κουρδικού λαού Μεσούτ Μπαρζανί, είδε εδώ και χρόνια την ένωση του κουρδικού λαού και των κομμάτων να περνά από μια εθνική συνδιάσκεψη, από ένα εθνικό συνέδριο, όπου όλα τα θέματα – όσα κι αν ήταν, όποιος κι αν ήταν ο όγκος τους και η σοβαρότητά τους – θα έμπαιναν με ειλικρίνεια και βασανιστικό απολογισμό σε οριστική και αμετάκλητη διευθέτηση. Και κατάφερε να βρίσκεται στο «παρά πέντε» της πραγμάτωσης αυτού του συνεδρίου. Στις 22 Ιουλίου, στην πρωτεύουσα του Κουρδιστάν - Ιράκ, το Ερμπίλ, έγινε η πρώτη συνάντηση με θέμα την
οργάνωση του πρώτου εθνικού συνεδρίου. Τριάντα εννέα (39) κουρδικές οργανώσεις (και από το Κουρδιστάν Τουρκίας, Ιράν, Ιράκ και Συρίας) πήραν μέρος στην εκλογή της οργανωτικής επιτροπής που θα προετοιμάσει το εθνικό συνέδριο του κουρδικού λαού. Δεν έμεινε έξω καμιά οργάνωση και κανένα κόμμα (δημοκρατικά, σοσιαλιστικά, ισλαμικά και κομμουνιστικά). Κανείς δεν θέλει να μείνει έξω απ’ αυτό το ιστορικό γεγονός, από αυτήν την πρώτη συνδιάσκεψη επί κουρδικού εδάφους, απ’ αυτό το μεγαλειώδες αντάμωμα.
Τους έζωσαν τα φίδια Οι μόνοι που ανησυχούν – όπως ήταν αναμενόμενο – είναι οι κατακτητές. Αυτό που έγινε στο Ιράκ, με την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν, φοβούνται πως θα έχει συνέχεια. Ήδη στη Συρία ο κουρδικός λαός ελευθέρωσε τις περιοχές όπου ζούσε και τώρα δέχεται λυσσαλέα επίθεση από τα φονταμενταλιστικά ισλαμικά κινήματα και το καθεστώς της Συρίας.
Την Τουρκία την έχουν ζώσει τα φίδια καθώς βλέπει κινητικότητα στα σύνορά της και τρέμει στη σκέψη της δημιουργίας μιας ακόμη αυτόνομης κουρδικής περιοχής. Γι’ αυτό επισπεύδει τις δημοκρατικές αλλαγές, έρχεται σε συμφωνία με το ΡΚΚ και προβάλλει με κάθε ευκαιρία το άνοιγμά της προς τον κουρδικό λαό. Η τουρκική κυβέρνηση δέχεται τον έναν μετά τον άλλον τους Κούρδους αξιωματούχους. Ο αρχηγός του κόμματος Δημοκρατική Ενότητα στη Συρία (PYD) ήταν στην Άγκυρα προσκεκλημένος του Νταβούτογλου. Το ίδιο και ο πρωθυπουργός του Κουρδιστάν – Ιράκ, Νετσιρβάν Μπαρζανί, που μάλιστα συναντήθηκε με τον Ερντογάν. Όμως τον κουρδικό λαό δεν τον απασχολούν οι φόβοι των κατακτητών ούτε πρέπει να κάνει πίσω. Γνωρίζει όλους αυτούς τους χρόνους ότι το τίμημα της ελευθερίας είναι μεγάλο και το έχει πληρώσει με αίμα και σπαραγμό. Και αυτό ας γίνει οδηγός στις όποιες αποφάσεις παρθούν στην πρώτη κουρδική συνδιάσκεψη. Τα 16 κόμματα που θα συμμετάσχουν στη συνδιάσκεψη: ♦ Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν (PUK) ♦ Δημοκρατικό Κόμμα Κουρδιστάν (PDK) ♦ Κομμουνιστικό Κόμμα Κουρδιστάν Ιράκ (ΚΚP Iraq) ♦ Δημοκρατικό Κόμμα του Ιρανικού Κουρδιστάν (PDK-I) ♦ Δημοκρατικό Κόμμα Κουρδιστάν της Τουρκίας (PDK-Bakur) ♦ Σοσιαλιστικό Κόμμα Κουρδιστάν (ΡSK) ♦ Εργατικό Κόμμα Κουρδιστάν (ΡΚK) ♦ Κουρδικό Εθνικό Συμβούλιο (KCD) ♦ Κόμμα Δημοκρατικής Ενότητας στη Συρία (PYD) ♦ Δημοκρατικό Κόμμα Κούρδων Συρίας (ΕΙ Party) ♦ Προοδευτικό Δημοκρατικό Κόμμα Κούρδων Συρίας (PPDKS) ♦ Κόμμα Ένωσης των Κούρδων (ΥΕΚΙΤΙ) ♦ Σοσιαλιστικό Κόμμα Κουρδιστάν Συρία (PSK-Syria) ♦ Ενότητα των Λαών (Hevgirtina Gel) ♦ Κόμμα της Ειρήνης και της Δημοκρατίας (BDP) ♦ Kόμμα για τα Δικαιώματα και τις Ελευθερίες (HAK-PAR). * Ο Τζεμίλ Τουράν είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας (cemil@cemilturan.gr)
18
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Mας τελείωσε το πολιτικό Ισλάμ; Οι δυτικοί ευσεβείς πόθοι δεν αρκούν για την αντιμετώπιση της αναταραχής
Έ
ρχεται τέλος εποχής για το πολιτικό Ισλάμ; Ή μήπως το ερώτημα δεν απηχεί άλλο από ευσεβείς πόθους Αμερικανών και άλλων δυτικών αναλυτών, τους οποίους ενίσχυσαν τα αλλεπάλληλα ξεσπάσματα των σοβαρότατων και εξελισσόμενων πολιτικών κρίσεων εις βάρος των ισλαμιστικών κυβερνήσεων στην Τουρκία, την Αίγυπτο και την Τυνησία εδώ και δυόμισι περίπου μήνες; Τα πολιτικά και υπαρξιακά ερωτήματα του τύπου «είναι το Ισλάμ συμβατό με τη Δημοκρατία;» μήπως εν τέλει αποδεικνύονται ψευδεπίγραφα; Η πολιτική αναταραχή – που έχει ήδη κοστίσει τις ζωές εκατοντάδων και τη σωματική ακεραιότητα χιλιάδων πολιτών στις τρεις αυτές χώρες – έχει ανεβάσει ακόμη πιο ψηλά «στο κόκκινο» τον δείκτη του κινδύνου στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου. Ταυτόχρονα «σκιαγραφεί» ένα ακόμη πιο ζοφερό σκηνικό στη γεωγραφική γειτονιά και «πίσω αυλή» της Ευρώπης (και φυσικά και της Ελλάδας), το οποίο είναι ήδη άκρως βεβαρημένο από τη φρίκη του εμφυλίου στη Συρία και τη φετινή αναζωπύρωση της σεχταριστικής βίας στο Ιράκ, όπου – μόνο μέσα στον Ιούλιο – η αιματηρή «σοδειά» των νεκρών έφθασε ρεκόρ πενταετίας. Από σήμερα και για ένα τριήμερο, οι ανά την υφήλιο μουσουλμάνοι γιορτάζουν την Έιντ Αλ Φιτρ, τη διακοπή της νηστείας του ιερού μήνα Ραμαντάν. Όμως το φετινό Ραμαζάνι είναι το πλέον αιματοβαμμένο εδώ και χρόνια. Ας προσπαθήσουμε να εξετάσουμε την ιστορία όσο γίνεται πιο ψύχραιμα, έχοντας κατά νου το εξής: Παρότι η Μέση Ανατολή έχει γεννήσει πάμπολλους προφήτες και τις τρεις μεγάλες μονοθεϊστικές θρησκείες, εντούτοις, μέσα στο άκρως πολύπλοκο κουβάρι των σύγχρονων πολιτικών της δυναμικών, σήμερα είναι αδύνατο να γίνει κάποιος «προφήτης» και να προβλέψει το μέλλον της.
Νίκησαν, απέτυχαν Η υπόθεση του πολιτικού Ισλάμ (που, σε γενικές γραμμές, σήμερα ξεκινά από το ΑΚΡ του Ερντογάν και καταλήγει στην Αλ Κάιντα) πάντα αφορούσε τους σουνίτες μουσουλμάνους, οι οποίοι υπολογίζονται σε πάνω από το 80% των 1,7 δισ. του ισλαμικού πληθυσμού – ενός ποσοστού ισοδύναμου με το 23%, περίπου, των ανθρώπων της υφηλίου.
κό μέρος της Αριστεράς στην Ευρώπη) επιχείρησαν να δώσουν απτή υπόσταση στην ελπίδα πως η μετεπαναστατική Αίγυπτος θα αποτελούσε επιτυχές πείραμα της συμφιλίωσης του Ισλάμ με τη Δημοκρατία. Η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες επένδυσαν αξιοσημείωτα πολιτικά κεφάλαια στη στρατηγική, σύμφωνα με την οποία, με τον Μοχάμεντ Μόρσι στην αιγυπτιακή προεδρία, στη χώρα αυτή θα μπορούσε να μεταφυτευτεί το λεγόμενο «τουρκικό μοντέλο» και βαθμιαία η ίδια να αποτελέσει «οδικό χάρτη» διακυβέρνησης και για τις άλλες μουσουλμανικές κοινωνίες.
Τουρκικό μοντέλο
Η ρεφορμιστική του εκδοχή – επικεντρωμένη κυρίως στην υλοποίηση του Χαλιφάτου – κατάφερε να πετύχει πολλά τα τελευταία χρόνια, ειδικά μέσα στην τριετία των κοσμοϊστορικών, για των αραβικό κόσμο, μεταβολών που προκάλεσαν οι εξεγέρσεις αυτού που τεχνικά αποκαλείται ακόμα «Αραβική Άνοιξη». Οι ισλαμιστές, έχοντας να αντιμετωπίσουν τα απολυταρχικά καθεστώτα της όλης περιοχής, ήδη από τα μέσα του 20ού αιώνα είχαν διαφοροποιηθεί με βάση την ιδεολογία και πολιτική στρατηγική τους σε δύο κυρίαρχες τάσεις: ♦ Η μία εντόπισε την ανάγκη για μια ειρηνική και εξελικτική μεταβολή της πολιτικής πραγματικότητας. ♦ Η άλλη επαγγέλλεται αλλαγές εκ θεμελίων που μπορούν να υλοποιηθούν μόνο με αποφασιστική αντιπαράθεση με το κοσμικό κράτος μέσα από τη χρήση βίας. Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι της Αιγύπτου (ιδρυμένοι το 1928, από τα παλαιότερα κόμματα στον Αραβικό Κόσμο) ήταν οι πρώτοι ισλαμιστές που υιοθέτησαν την πρώτη τάση, πολύ πριν από την ίδρυση των «συγγενών» πολιτικών κομμάτων στην Τουρκία. Άλλες οργανώσεις ισλαμιστών επέλεξαν τη δεύτερη τάση, ιδρύοντας ένοπλα κινήματα τζιχαντι-
Ισλαμιστές επωφελήθηκαν από τις μετεπαναστατικές κάλπες στις αραβικές χώρες
Καλά ξεμπερδέματα
στών, με αποκορύφωμα την «ομπρέλα» της Αλ Κάιντα. Ισλαμιστές επωφελήθηκαν από τις μετεπαναστατικές κάλπες στις αραβικές χώρες. Κι ας μην ήταν οι ισλαμιστές στην πρωτοπορία των συγκεκριμένων εξεγέρσεων, τις οποίες προώθησαν κυρίως μορφωμένα τμήματα της νεολαίας που οραματίζονταν φιλελεύθερες, κοσμικές πολιτικές διακυβέρνησης και ήξεραν να χειρίζονται επιτυχώς με ιδέες πρωτότυπες τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, φέρνοντας προ εκπλήξεων το «βαθύ κράτος» των γερασμένων, φθαρμένων δικτατοριών και προκαλώντας την κατάρρευσή τους πρώτα στην Τυνησία και ύστερα στην Αίγυπτο. Όμως ούτε λύσεις για τα χρονίζοντα ζωτικά ζητήματα της οικονομίας και των ακραίων αναγκών της ζωτικής επιβίωσης των πολιτών είχαν με επιτυχία να εφαρμόσουν οι φρεσκο-νομιμοποιημένες κυβερνήσεις των ισλαμιστών, ούτε απέφυγαν να εξοργίσουν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού που δεν επιθυμεί να του ρυθμίζει την καθημερινότητά του η συντηρητική ισλαμική ατζέντα που επιχείρησαν να εφαρμόσουν οι κρατούντες. Ναι, όντως, τόσο η κυβέρνηση Ομπάμα όσο και εκείνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (αλλά και, εν πολλοίς, ένα σημαντι-
Εξαιρουμένων, φυσικά, πάντοτε των πάγιων στρατηγικών συμμάχων των ΗΠΑ – Ιορδανία, Σαουδική Αραβία και λοιπές μοναρχίες του Κόλπου –, παρά το γεγονός ότι Σαουδάραβες και Καταριανοί έχουν παίξει (και ακόμα παίζουν) τουλάχιστον αμφιλεγόμενο ρόλο ως προς τη στήριξη των φονταμενταλιστών στην όλη περιοχή, με αποκορύφωμα τον συριακό εμφύλιο. Η υπόθεση του «τουρκικού μοντέλου», ειδικά στην Αίγυπτο, είχε αναδειχτεί σε θέμα της ημερησίας διάταξης επί προεδρίας Μόρσι, ενσωματώνοντας την αντίληψη ενός πολιτικού συστήματος όπου ο στρατός θα διατηρούσε τα συνήθη προνόμιά του και θα αντιπαρερχόταν τους συμβατικούς τρόπους λογοδοσίας και διαφάνειας στο όνομα της δημοκρατικής σταθερότητας. Όμως αυτό κατέληξε σε μία μεγάλη πολιτική... παρεξήγηση μεταξύ των δυνάμεων που ενσαρκώνουν το μετεπαναστατικό ρεύμα και εκείνων που νοσταλγούν το σύστημα της εποχής Μουμπάρακ – τις δομές και τα πρόσωπα του οποίου η αιγυπτιακή επανάσταση της 25ης Ιανουαρίου 2011 απέτυχε να ξεριζώσει: Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι (με την έμπρακτη και αυτοπρόσωπη βοήθεια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν) ερμήνευσαν το «τουρκικό μοντέλο» ως υπόθεση πολιτικής κυριαρχίας που έχει γίνει αποδεκτή από τους διεθνείς χρηματοπιστωτικούς θεσμούς. Έτσι, φρόντισαν να τα «βρουν» με τους στρατιωτικούς, τόσο επί εποχής του πρώτου στρατιωτικού νόμου που εκπροσωπούσε ο στρατηγός Μοχάμεντ Ταντάουι όσο και, κατόπιν, με τον διάδοχό του και ηγέτη του σημερινού πραξικοπήματος (που δεν είναι πραξι-
19
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
κόπημα κατά ΗΠΑ και Ε.Ε.), τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ Σαΐντ Χουσέιν Χαλίλ Ελ Σίσι, όπως είναι το πλήρες όνομα του νέου πολιτικού «ευνοούμενου» της Ουάσιγκτον στην Αίγυπτο.
Αντιαμερικανισμός Επομένως, στο όνομα της τουρκικής εκδοχής του πολιτικού Ισλάμ, έγιναν νέο σύστημα οι κοινές επιδιώξεις συνδιαχείρισης της εξουσίας στρατιωτικών και Αδελφών Μουσουλμάνων εις βάρος της υπόθεσης της πραγματικής λαϊκής κυριαρχίας, την οποία ζητούσε και ζητά ακόμη το προοδευτικό τμήμα των εξεγερμένων στην Αίγυπτο. Η ανεξέλεγκτη και αδιαφανής ιδιοκτησία μεγάλου μέρους των πλουτοπαραγωγικών πηγών και μέσων παραγωγής της χώρας από τον στρατό «πήγε αγκαζέ» με την πολιτική και κοινωνική ηγεμονία των ισλαμιστών, μέχρι που το, υπό τον Σίσι πραξικόπημα, έβαλε τέλος στον συνεταιρισμό. Στην Αίγυπτο λέγεται υπό μορφή παροιμίας πως «ο στρατός κατασκευάζει από βελόνες μέχρι πυραύλους»! Ελάχιστες πληροφορίες βλέπουν το φως σχετικά με τις οικονομικές δραστηριότητες
διαμαρτυρία των Αδελφών Μουσουλμάνων από την ανατροπή του Μόρσι στις 3 Ιουλίου – ο στρατός την έχει κτίσει (και ταυτόχρονα την εκμεταλλεύεται οικονομικά από τη δεκαετία του ‘60) προς τιμήν του Γκαμάλ Άμπντελ Νάσερ. Ο ίδιος, για την ακρίβεια, την ονόμασε έτσι προς τιμήν του. Ο στρατηγός Σίσι δεν είναι Νάσερ, όσο και αν επιδιώκουν τον παραλληλισμό οι υποστηρικτές του. Ο ακραίος και εκρηκτικός διχασμός της πολιτικής και κοινωνικής ταυτότητας, εν μέσω των 85 περίπου εκατομμυρίων του αιγυπτιακού πληθυσμού, μόνο ένα κοινό σημείο έχει να επιδείξει σε αυτό το διάστημα: τον συνεχώς αυξανόμενο αντιαμερικανισμό. Οι υποστηρικτές των στρατιωτικών κατηγορούν ακόμα τις ΗΠΑ ότι στήριξαν τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, ενώ οι ισλαμιστές αρνούνται κάθε αμερικανική μεσολάβηση για την
επίλυση της κρίσης. Ακόμα και τα συνθήματα των δύο στρατοπέδων μοιάζουν μεταξύ τους: ♦ Όταν ο Σίσι είχε καλέσει σε διαδηλώσεις «εναντίον των τρομοκρατών» τα πλήθη των υποστηρικτών του, στις 26 Ιουλίου, και όλα τελικά κατέληξαν σε νέα σφαγή δεκάδων ισλαμιστών στους δρόμους, την ίδια ώρα στην Ταχρίρ φώναζαν: «Ω, καταραμένη Αμερική, δεν θέλουμε τη βοήθειά σου!». Ήταν ενόψει της αναστολής της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας προς την Αίγυπτο – ενός ποσού της τάξης των 1,3 δισ. δολαρίων (ποσό δεύτερο μετά από του Ισραήλ στην περιοχή). ♦ «Ω, Αμερική, γιατί ανακατεύεσαι;» φωνάζουν και οι υποστηρικτές του Μόρσι στο Ραμπάα Αλ Ανταουίγια. Ωστόσο, είναι αυτός ο αντιαμερικανισμός προπομπός εξελίξεων ή απλώς ένα πρόσχημα; Θα φανεί πολύ σύντομα...
Ακόμα χειρότερα
των στρατιωτικών, οι οποίες κινούνται σε συντονισμό με 14, συνολικά, κύριες εταιρείες, με κύκλο εργασιών που υπολογίζεται ότι καλύπτει μέχρι και το 40% του ΑΕΠ της χώρας. Ειρωνεία θαρρείς: τη συνοικία Νασρ Σίτι στο ανατολικό Κάιρο, όπου βρίσκεται το τζαμί Ραμπάα Αλ Ανταουίγια – κέντρο και στρατηγείο για την καθιστική
Ο στρατηγός Σίσι δεν είναι Νάσερ, όσο και αν επιδιώκουν τον παραλληλισμό οι υποστηρικτές του
20
TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 8 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2013
πολιτικη
www.topontiki.gr
Μπίζνες κλαν...
02/22 ∆ελτίο καιρού
8/8 -14/8
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
ΠΑΝΤΟΣ ΚΑΙΡΟΥ
ΖΟΥΜ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ Με μια λαμπρή τελετή υποδέχτηκε η Αθήνα στον υποβλητικό χώρο του Ηρωδείου τους σύγχρονους διανοητές που παίρνουν μέρος στο 23ο Παγκόσμιο Συνέδριο Φιλοσοφίας, το οποίο διοργανώνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας και θα διαρκέσει ώς τις 10 Αυγούστου. Κυριακή απόγευμα. Ο κόσμος έχει συγκεντρωθεί νωρίς έξω από Ηρώδειο και περιμένει υπομονετικά να δει και να ακούσει τους σύγχρονους σοφούς να ξετυλίγουν τη σκέψη τους, απαντώντας στις αγωνίες του σημερινού ανθρώπου. Είναι ένα όμορφο αυγουστιάτικο δειλινό και η Αθήνα μοιάζει πανέμορφη τυλιγμένη σε ένα μαβί πέπλο. Ο ένας μετά τον άλλον οι θεατές μπαίνουν στο θέατρο ταυτόχρονα με τους διανοητές που φαίνονται γοητευμένοι από την ατμόσφαιρα του ρωμαϊκού ωδείου. Μπορεί, άραγε, η φιλοσοφία να επηρεάσει τον σύγχρονο άνθρωπο στην εποχή της οικονομικής κρίσης και των κοινωνικών δικτύων; Σε αυτό το ερώτημα καλούνται να απαντήσουν οι 2.000 σύνεδροι που παίρνουν μέρος στις εργασίες του συνεδρίου. «Το συνέδριο αυτό ανοίγει ένα παράθυρο
στην ανθρωπότητα, είναι ένα αγαθό που έρχεται να μείνει στη ζωή μας, ειδικά σε αυτήν τη δύσκολη συγκυρία» τόνισε στην έναρξη ο Κωνσταντίνος Βουδούρης, καθηγητής Φιλοσοφίας, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής, και χειροκροτήθηκε από το κοινό, σε αντίθεση με τον υπουργό Πολιτισμού, ο οποίος αποδοκιμάστηκε από τους θεατές την ώρα που απηύθυνε χαιρετισμό. Με πλήθος διαλέξεων, φιλοσοφικές συναντήσεις, συμπόσια και ολομέλειες συνεχίζονται οι εργασίες του συνεδρίου. Από το «βήμα» της Πνύκας, όπου αγόρευαν ο Θεμιστοκλής, ο Περικλής, ο Δημοσθένης, η Μεξικανή φιλόσοφος Τζουλιάνα Γκονζάλες εισήγαγε το κοινό στη «σωκρατική φρόνηση σήμερα», ο Κινέζος Τσεν Λάι μίλησε για την «πρακτική στην κομφουκιανή φιλοσοφία», ενώ ο Αλεξάντερ Νεχάμας θα κληθεί να δώσει απάντηση στο ερώτημα: «Είναι ο τρόπος ζωής μια τέχνη που μπορεί να διδαχθεί;». Στην αυγουστιάτικη Αθήνα της κρίσης, οι σύγχρονοι φιλόσοφοι μας υπενθυμίζουν τον σημαντικό ρόλο της φιλοσοφίας στην καθημερινή ζωή. Μπορεί ο φιλόσοφος του σήμερα να πα-
O Γιουσούφ Ισλάμ αγιάζει τα μέσα ρεμβαίνει στην πολιτική, να παίρνει την κατάσταση στα χέρια του, να γίνεται οδηγός και να πηγαίνει μπροστά από την εποχή του; Ο 85χρονος φιλόσοφος και πολιτικός στοχαστής είναι η περίτρανη απόδειξη. Ο Γιούργκεν Χάμπερμας, ο σταρ του συνεδρίου, ο παθιασμένος ευρωπαϊστής, ανέλυσε με έμφαση το πολιτικό του όραμα, τον «κοσμοπολιτισμό», στο κατάμεστο Κεντρικό Αμφιθέατρο της Φιλοσοφικής. Μίλησε, βέβαια, και για την ελληνική κρίση «Υψώνω τη φωνή μου για την εξοργιστική κοινωνική αδικία που προκαλείται από την κρίση στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Όλες οι κυβερνήσεις, με πρώτη και καλύτερη της Γερμανίας, πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη τους» είπε ο Γερμανός φιλόσοφος. Κωστούλα Τωμαδάκη
ΗΤΑΝ ΕΥΚΟΛΟ ΝΑ ΡΙΞΕΙ ΤΟ ΤΕΙΧΟΣ «Δεν είναι εύκολο να ρίξεις το τείχος». Με αυτήν τη φράση έκλεισε ο Ρότζερ Γουότερς τη συναυλία του, την ώρα που γκρεμιζόταν το τείχος 74 μέτρων πλάτους και 11 μέτρων ύψους που είχε στηθεί. Πάνω στα αμέτρητα τουβλάκια του στήθηκε ένα χορταστικό υπερθέαμα ήχου και εικόνας, την προηγούμενη Τετάρτη στο ΟΑΚΑ, όπου αποθεώθηκε από περίπου 35.000 θεατές. Κι όμως, ο γερόλυκος της ροκ, αυτός ο ζωντανός θρύλος της μουσικής σκηνής, που έχει γαλουχήσει γενιές και γενιές με τον πολιτικοποιημένο στίχο του, έχει ρίξει το… τείχος προ πολλού. Ήδη από το 1979, όταν κυκλοφόρησε το «The Wall», ένας δίσκος concept, που έχει στον πυρήνα του την απομόνωση του σύγχρονου ανθρώπου, ο οποίος δεν μπορεί να βρει τη θέση του σε έναν αφιλόξενο κόσμο, δεν μπορεί να προσαρμοστεί στην αυστηρή πειθαρχία και τη στείρα γνώση ενός εκπαιδευτικού συστήματος. Το «The Wall» θεωρείται, δικαίως, ένας δίσκος - ορόσημο στη μουσική Ιστορία, όχι τόσο για τις φοβερές μουσικές που περιέχει, όσο για την ιδεολογία που κουβαλά, έναν αντικαπιταλιστικό ύμνο που σέρνεται για περισσότερες από τρεις δεκαετίες και παραμένει επίκαιρος και κοφτερός, ατσαλάκωτος και παρών. Κάθε φορά το show προσαρμόζεται στην τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα, ενσωματώνοντας τα θύματα της κρατικής βίας. Η συναυλία αυτή
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
Παναγής Δ. Κουτουφάς
ήταν αφιερωμένη στον Ζαν Σαρλ ντε Μενέζες και την οικογένειά του για τον αγώνα για αλήθεια και δικαιοσύνη. Ντυμένος με τη στολή δικτάτορα ή αργότερα με τζινάκι, μαύρο T-shirt και σνίκερς, ήταν ο frontman ενός υπερθεάματος, που δεν βλέπει κανείς πολλές φορές στη ζωή του. Εντυπωσιακά γραφικά, κινούμενα σχέδια, ιπτάμενο γουρούνι πάνω από το κεφάλι μας με το σήμα «εμπιστευτείτε μας», η γιγαντιαία μαριονέτα του δασκάλου, εβραϊκά σύμβολα, σφυροδρέπανα, το σήμα της Mercedes και εταιρειών πετρελαίων, όλα κομμάτια ενός αντικαπιταλιστικού κρεσέντο που κορυφώθηκε όταν πάνω στο τείχος εμφανίστηκε στα ελληνικά η φράση «Να γαμηθεί η κυβέρνηση». Μίλησε πολύ ώρα στη γλώσσα μας και αποθεώθηκε για την προσπάθεια από τον κόσμο. Ακούστηκαν όλα τα κομμάτια του δίσκου, από το «Another brick in the Wall» μέχρι το «Hey you» και το «Mother», ενώ στο «Comfortably numb» ο κιθαρίστας έκανε το σόλο του από ένα ύψωμα, πιο πάνω και από το τείχος. Φεύγοντας όμως από το ΟΑΚΑ αναρωτιόμουν τι ανάγκη έχουν αυτές οι μουσικάρες από εφέ, βομβαρδισμό ήχου και εικόνας, video και προβολές. Και αναπόλησα τα χρόνια εκείνα που άκουγα ως έφηβη το «The Wall» σε ένα πικάπ που γρατζουνούσε κάθε φορά που ξαναγύριζα τη βελόνα στο «Hey you».
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ Χρυσούλα Παπαϊωάννου
Χρυσούλα Παπαϊωάννου
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Χριστίνα Διακογιάννη
ΑRT DIRECTOR Δημήτρης Λύρας
Κωνσταντίνος Ρήγας
ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου ΕΜΠΟΡΙΚO TMHMA: Μ. Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226
«Πόσα παιδιά έχετε;». «Ξέρω τη συμβουλή σας να κάνει κάθε οικογένεια τουλάχιστον τρία παιδιά. Εγώ έχω έξι, έχω διπλάσιο αριθμό». Θα μπορούσε να είναι μία συζήτηση ανάμεσα σε θρησκευόμενους οικογενειάρχες – χριστιανούς, μουσουλμάνους, ισραηλίτες, ινδουιστές –, που θεωρούν την πολυτεκνία εργαλείο για τη διάδοση της πίστης. Όμως ο διάλογος έγινε προ ημερών στην Άγκυρα, μπροστά στους δημοσιογράφους, κι εντασσόταν σε εκστρατεία εξεύρεσης χορηγών για την ανέγερση ενός τζαμιού στην πανεπιστημιούπολη του Κέιμπριτζ, στην Αγγλία. Αυτός που ρώτησε ήταν ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Αυτός που απάντησε ήταν ο 65χρονος Γιουσούφ Ισλάμ, γεννημένος ως Στέφανος Γεωργίου, ελληνοκυπριακής και σουηδικής καταγωγής, άλλοτε διάσημος (και θαυμάσιος) τραγουδοποιός με το καλλιτεχνικό όνομα Κατ Στίβενς. Ο Γιουσούφ Ισλάμ αγιάζει τα μέσα. Πήγε στην Τουρκία για να ζητήσει από τον ισλαμιστή Ερντογάν να βάλει το χέρι στην τσέπη, να δώσει τον οβολό του για μία μεγάλη ιδέα: ένα «πράσινο» τέμενος, με μηδενικό ενεργειακό αποτύπωμα, με ιεροσπουδαστήριο όπου θα γίνονται δεκτοί τόσο σουνίτες όσο και σιίτες, με εκδηλώσεις ανοικτές στους πιστούς όλων των θρησκειών. Πολύ ωραία όλα αυτά. Αλλά από ποιον ζητάει λεφτά; Από τον ηγέτη που δεν δίστασε να πνίξει στο αίμα, στα χημικά και στη συκοφαντία τους Τούρκους πολίτες που υπερασπίστηκαν το δικαίωμά τους να ορίζουν οι ίδιοι τη ζωή τους, με αφορμή κάτι εξίσου συμβολικά οικολογικό: την υπεράσπιση των δέντρων του πάρκου Γκεζί στην Κωνσταντινούπολη από τα αλυσοπρίονα της «ανάπτυξης» (οικονομικά μια σκέτη φούσκα, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία...) του Ερντογάν. Άραγε πόσες προσευχές, κατά τεκμήριο ευσεβών ανθρώπων, στο τέμενος του Κέιμπριτζ, όταν αυτό κτισθεί, θα ισοφαρίσουν τους νεκρούς από τα όργανα κοινωνικής καταστολής του Ερντογάν; Και πόσες δημοσιεύσεις για την οικολογική ευαισθησία των θρησκειών με τη σφραγίδα του νέου τεμένους θα ξεπλύνουν την ντροπή από την εκκωφαντική σιωπή του Γιουσούφ Ισλάμ, που δεν βρήκε ούτε μία λέξη να πει για την καταπάτηση των ανθρωπίνων (και των θρησκευτικών) δικαιωμάτων στη σημερινή Τουρκία; Αλλαγή σκηνικού: Ένα 24ωρο μετά τη συνάντηση και τη συμπροσευχή Ισλάμ - Ερντογάν, ο Ρότζερ Γουότερς έδωσε συναυλία σε στάδιο της Κωνσταντινούπολης, με το εμβληματικό έργο «The Wall». Στο τείχος που υψώθηκε επί σκηνής, ο συνιδρυτής των Pink Floyd ζήτησε να προβληθούν οι φωτογραφίες και τα ονόματα των πέντε νεκρών από τις επιθέσεις της τουρκικής αστυνομίας εναντίον των διαδηλωτών, με αφορμή τη λαϊκή αντίσταση στην ισοπέδωση του πάρκου Γκεζί. Το πιο θλιβερό; Απ’ τα τέλη της δεκαετίας του ’70, όταν ο – πρώην – Κατ Στίβενς ασπάστηκε το μετριοπαθές σουνιτικό ισλάμ, ασκεί μία σοβαρή, φιλανθρωπική και ανθρωπιστική δράση, χωρίς ακρότητες και μισαλλοδοξία. Είπαμε, ο σκοπός αγιάζει τα άθλια μέσα. Ή μήπως... ου γαρ έρχεται μόνον; Γιώργος Ι. Αλλαμανής
14/34 Media
8/8 -14/8
2.050 7.120 ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΤΑ ΝΕΑ
22-27/7/13 15-20/7/13 27.426
27.230
ΕΘΝΟΣ
17.350
17.933
ESPRESSO
16.176
16.170
ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ
13.326
11.301
-
10.843
ΕΦΗΜ.ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
9.276
9.013
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
5.861
5.903
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
3.866
4.098
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
2.871
3.041
ΕΣΤΙΑ
1.735
1.741
ΑΥΓΗ
1.702
2.291
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ (Οικ.)
1.326
916
ΗΜΕΡΗΣΙΑ (Οικ.)
1.064
1.512
535
565
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ (Οικ.) ΝΙΚΗ
-
-
ΚΕΡΔΟΣ (Οικ.)
218
204
Ο ΛΟΓΟΣ
86
88
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ
28/7/13
21/7/13
ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
123.480
130.250
ΕΘΝΟΣ
88.530
86.680
ΤΟ ΒΗΜΑ
80.610
75.530
REAL NEWS
80.420
72.130
ΤΥΠΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
20.180
21.800
ΚΥΡΙΑΚ. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
15.110
15.740
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
13.040
14.610
ΑΥΓΗ
5.540
5.690
ΤΟ ΠΑΡΟΝ
4.350
4.710
ΤΟ ΧΩΝΙ
3.760
3.900
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΩΡΑ
2.260
2.380
ΤΟ ΑΡΘΡΟ
1.230
1.220
ΝΙΚΗ
230
580
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ
80
90
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ
22-28/7/13 15-21/7/13 21.220 21.200
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ
12.590
11.630
ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ
10.550
10.490
ΤΟ ΚΑΡΦΙ
8.620
8.580
ΑΞΙΑ (Οικ.-πολ.)
5.530
4.370
ΑΛΦΑ ΕΝΑ
2.500
2.130
-
1.270
1.090
920
ΠΡΙΝ ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΦΩΣ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
23-28/7/13 16-21/7/13 13.171 11.916
SPORTDAY
13.143
11.215
GOAL NEWS
9.643
9.156
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΗΣ
7.323
6.158
ΓΑΥΡΟΣ
7.415
5.471
LIVE SPORT
5.761
5.591
ΠΡΑΣΙΝΗ
5.198
4.716
Η ΩΡΑ ΤΩΝ ΣΠΟΡ
5.006
4.985
ΓΑΤΑ
2.166
2.161
ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 22-28/7/13 15-21/7/13 25.570 ΧΡΥΣΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ (Αγγελίες) 23.820 ΤΟ ΛΟΙΠΟΝ (Ποικ. ύλης)
14.780
14.050
ποντικιart
-ΜΙΚΡΑ
ΜΙΚΡΑ ËΓια την τηλεοπτική κάλυψη της επίσκεψης Αντώνη Σαμαρά στις ΗΠΑ προφανώς και δεν υπήρξε κανένα ζήτημα. Σιγά μην έμπαινε Έλληνας οπερατέρ στον Λευκό Οίκο. Όλες τις εικόνες που ήθελε το επιτελείο Μαξίμου, τις πήρε. ËΕξαλλου, ο πρωθυπουργός ήταν γκρο πλαν στα ελεγχόμενα ιδιωτικά κανάλια. Δεν χρειάζεται τίποτε άλλο. ËΜεχρι δε να λειτουργήσει το «μόρφωμα» της Δ.Τ., το Μαξίμου τους έχει τους καμεραμέν του! Δύο είναι. Κι όταν πέφτουν πολλές ανάγκες, εγκρίνονται διαφορετικά ταξίδια. ËΟ ενας, ο Γιώργος Δήμας πάει Βρυξέλλες, ο έτερος, Μανώλης Τσακίρης, ταξιδεύει στην Πολωνία. Η δουλειά γίνεται. ËΜεσα στο γενικό αλαλούμ της νέας προκήρυξης για τους 1.453 της Δ.Τ., αποκαλύφθηκε πως θα μείνουν σε λειτουργία με έναν, ή δύο το πολύ, εργαζόμενους, επτά περιφερειακοί ραδιοφωνικοί σταθμοί της ΕΡΑ. Ëεχει σημασία το πώς «σώθηκαν» όσοι σώζονται από το συνολικό «λουκέτο». Και αυτό το αποκαλύπτουν ή οι ίδιοι οι «ευεργετηθέντες» δημοσιογράφοι ή τα τοπικά περιφερειακά Μέσα. Ëοπως, για παράδειγμα, στην Κοζάνη, όπου ο σταθμός της ΕΡΑ θα παραμείνει, γιατί «πάτησε πόδι» ο τοπικός βουλευτής, Μ. Παπαδόπουλος, που τυγχάνει να είναι και υφυπουργός Μεταφορών. ËΤα ιδια και παρόμοια στη Θεσσαλία, όπου από τους 4 σταθμούς «σώζεται» αυτός της Λάρισας. Γιατί, σύμφωνα με τα τοπικά ΜΜΕ, ο τοπικός βουλευτής Χρ. Κέλλας έβαλε το… χεράκι του. ËΧμ, πολύ αξιοκρατικά – και κυρί-
ως με διαφάνεια – είναι τα κριτήρια της κυβέρνησης Σαμαρά, που φωνασκούσε για τα «άντρα διαφθοράς της ΕΡΤ». ËΕν τω μεταξύ αναμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις ανακοινώσεις για το ποια στελέχη θα αναλάβουν τελικά τα ηνία της Δ.Τ. Για να καταλάβουμε με ποια ακριβώς αναλογία έγιναν τα παζαρέματα με ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ., ΔΗΜΑΡ και… ολίγον από συνδικαλιστές άλλων αποχρώσεων. ËΜεγαλο σάλο ξεσήκωσε η πώληση του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης του «902» από το ΚΚΕ σε καπιταλιστή επιχειρηματία. Και ενώ το ΚΚΕ βάζει τους υπό απόλυση εργαζόμενους να γράφουν στην ιστοσελίδα του «902.gr» για την ορθή απόφαση του κόμματος, εντούτοις πληροφορίες λένε πως το ΚΚΕ θα ζητήσει νέα άδεια! ËΠως θα το κάνει αυτό; Τώρα υποστηρίζει πως πούλησε την εταιρεία, αλλά ως πολιτικό κόμμα θα έχει δικαίωμα να ζητήσει τηλεοπτική άδεια λειτουργίας κομματικού σταθμού! Όπως είναι γνωστό, ο τίτλος του «902» παρέμεινε στο ΚΚΕ. ËΣτο «Πρώτο Θέμα» για το τηλεοπτικό ρεπορτάζ εντάχθηκε η Αλεξάνδρα Τσόλκα. Ëοπως όλα δείχνουν, οριστική είναι η συμφωνία του Γιώργου Κουρή με τους εργαζόμενους του πρώην Alter. Η ομάδα των δημοσιογράφων και τεχνικών που διαφώνησε εξαρχής με την πρόταση του Γ. Κουρή, συμφώνησαν στην επαναλειτουργία του σταθμού, με απαραίτητη προϋπόθεση να πάρουν το ποσό που τους αναλογεί από την προκαταβολή των δεδουλευμένων, έτσι ώστε να διανεμηθεί ισόποσα σε όλους, με μπόνους σε όσους επιθυμούν να απο-
902... ικά εγκεφαλ
Τέλος εποχής με mega-λες αναταράξεις Η έξοδος των τηλεοπτικών αστέρων που έχτισαν την καριέρα τους στο Mega, αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο πως ο σταθμός των κυρίαρχων εκδοτών βρίσκεται για πρώτη φορά στην ιστορία του «στη γωνία». Το πρόβλημα προφανώς δεν βρίσκεται στην αιφνιδιαστική, ηχηρή αποχώρηση του ζεύγους Λιάγκα - Σκορδά, τους οποίους έκανε σταρ της TV ο Πέτρος Μπούτος. Ούτε στην έκπληξη των στελεχών της Μεσογείων για την «αχαριστία» των δύο παρουσιαστών της πρωινής ζώνης, που δεν είχαν το «τακτ» να ενημερώσουν τον διευθυντή προγράμματος πως απορρίπτουν την πρότασή του γιατί ήδη τους έγινε μια πιο ενδιαφέρουσα από τον αντίπαλο ΑΝΤ1. Όσο για τον Γρηγόρη Αρναούτογλου, βρισκόταν ήδη από πέρυσι με το ένα πόδι εκτός του Mega. Το μείζον ζήτημα για το κανάλι των ισχυρών παραδοσιακών εκδοτικών συγκροτημάτων της χώρας είναι το οικονομικό. Η φράση - δικαιολογία του Γιώργου Λιάγκα (πως μαζί με την Σκορδά επέλεξαν την «ασφάλεια» που πρόσφερε ο ΑΝΤ1) είναι το «κλειδί» για να κατανοήσουμε ότι αρχίζει πλέον το «τέλος εποχής» σε μια απόλυτα διαπλεκόμενη τηλεοπτική αγορά. Τα ελεύθερης λήψης ιδιωτικά κανάλια – με το Mega να βρίσκεται στην κορυφή – στέρεψαν στα πάντα. Κυρίως από ρευστό – το
οποίο δινόταν αφειδώς μέσω τραπεζικών δανείων τα προηγούμενα χρόνια – τόσο από δημιουργούς, νέα προγράμματα και τεχνολογία αιχμής όσο και από δημοσιογράφους και μη ελεγχόμενη ενημέρωση. Πρακτικά, δεν έχουν να προσφέρουν τίποτε στο τηλεοπτικό κοινό σε επίπεδο ψυχαγωγίας, πέρα από τα σαχλά πρωινάδικα και τις τουρκικές σειρές στην απογευματινή - βραδινή ζώνη. Η έντονη κινητικότητα στις μετακινήσεις των πρωταγωνιστών της τηλεόρασης, τόσο στην ενημέρωση όσο και στην ψυχαγωγία, δείχνει πως το τηλεοπτικό τοπίο μπαίνει σε μια νέα φάση, η οποία θα έχει ηττημένους και νικητές.
Αυξάνεται ο ανταγωνισμός Το πρόβλημα του Mega είναι ότι κινδυνεύουν με κατάρρευση το προφίλ και ο χαρακτήρας του εξαιτίας ισχυρών αναταράξεων στη μετοχική ισορροπία της εταιρείας. Η ενεργοποίηση του Star στον τομέα της ενημέρωσης «φωτογραφίζει» και τις νέες επιχειρηματικές συμμαχίες στο media-κό σκηνικό με προεκτάσεις
στον Τύπο, τη συνδρομητική τηλεόραση αλλά και τα δίκτυα. Το Mega, που ήταν κυρίαρχο στην ενημέρωση, αίφνης θα έχει να αντιμετωπίσει σφοδρό ανταγωνισμό. Όχι από τον ΑΝΤ1, που επέλεξε ήδη να κατακτήσει την πρωτιά στον τομέα της ψυχαγωγίας, αλλά από τα άλλα τηλεοπτικά κανάλια: τον ΣΚΑΙ, το Star και τον Alpha. Και οι τρεις σταθμοί θέλουν τα «λάφυρα» στη μάχη της ενημερωτικής χειραγώγησης του κοινού. Στον τομέα του ψυχαγωγικού προγράμματος του Mega, ο σχεδιασμός του Πέτρου Μπούτου για την επόμενη τηλεοπτική σεζόν – πριν από την αιφνιδιαστική αποχώρηση του προαναφερθέντος «πρωινού διδύμου» – είχε ολοκληρωθεί και απέμενε η έγκριση του από το Δ.Σ. της εταιρείας. Το «μενού» περιλάμβανε τέσσερις, συνολικά, ελληνικές σειρές μυθοπλασίας, που θα εντάσσονταν στο πρόγραμμα σταδιακά, εκπομπές με τον Δ. Ουγγαρέζο και τον Δ. Σκαρμούτσο, μια σατιρική εκπομπή και παιδικά προγράμματα. Όπως λένε τα υψηλόβαθμα στελέχη του καναλιού, άλλες περικοπές στο προσωπικό είναι δύσκολο να γίνουν χωρίς να αλλοιωθεί ο χαρακτήρας και η δυναμική του Mega. Δεν μπορεί να μείνει ασχολίαστο το γεγονός ότι στο κανάλι παραμένουν οι μεγαλύτερες ανισότητες στη μισθοδοσία: ισχνές αμοιβές για το 95% των εργαζομένων, υψηλές για τη μικρή ελίτ που καθορίζει την πολιτική του σταθμού.
Media 15/35
8/8 -14/8
ΠΟΝΤΙΚΙart
ΣΚΑΪ
λα 2014 Τουρκοτσιφτετελοκάνα
χωρήσουν από τον σταθµό. ËΗ ΔΙΑΦΟΡΑ µε τη συµφωνία της πρώτης οµάδας εργαζοµένων (κυρίως τεχνικών) είναι σηµαντική προκειµένου να υλοποιηθεί τελικά η επαναλειτουργία του Alter. Κι αυτό γιατί οι δηµοσιογράφοι αυτοί έχουν ζητήσει την πτώχευση της «Ελεύθερης Τηλεόρασης». ËΤΟ Alter, πάντως, ζήτησε ήδη να επανέλθει το σήµα του στην πλατφόρµα της Digea. ËΕΤΣΙ, στην πληθωριστική τηλεοπτική αγορά της χώρας, τα τηλεοπτικά κανάλια αυξάνονται αντί να µειώνονται (όπως έλεγαν οι εκτιµήσεις). ËΤΩΡΑ που θα µπει στο παιχνίδι και ο νέος αγοραστής του «902 TV» ο αριθµός τους µεγαλώνει. ËΦΥΣΙΚΑ, αυτό συµβαίνει και σε όλο τον κόσµο. Όπως ανακοίνωσε ο Eutelsat, από τον Ιούνιο του 2012 έως σήµερα, τα τηλεοπτικά κανάλια που διανέµει ο δορυφόρος αυξήθηκαν κατά 400. Συνολικά µεταδίδει 4.661 κανάλια! ËΤΕΛΟΣ εποχής και για τη «Βραδυνή» του Κ. Μήτση. Η εφηµερίδα ανέστειλε την καθηµερινή έκδοσή της ενώ είχε προειδοποιήσει τους εργαζόµενούς για την απόλυσή τους. Ο ιδιοκτήτης διατηρεί µόνο την κυριακάτικη έκδοση της εφηµερίδας. ËΟΠΩΣ µαθαίνουµε, ετοιµάζεται και η επανέκδοση της «Αυριανής». ËΝΕΟΣ κύκλος περικοπών και µειώσεων µισθών ακούγεται και για την «Καθηµερινή». ËΝΑ σηµειώσουµε τη νέα συµµαχία που προετοιµάζεται ανάµεσα στην Digea και τον ΟΤΕ TV. ËΣΥΜΦΩΝΗΣΕ και η ΑΕΚ να παραµείνει στη συνδροµητική πλατφόρµα της Nova για τη σεζόν 2013 - 2014. Όπως ανακοινώθηκε, η συµφωνία αφορά όλους τους εντός
έδρας αγώνες της ΑΕΚ στο πρωτάθληµα της Football League 2, καθώς και τους φιλικούς αγώνες προετοιµασίας. ËΟ ΑΠΟΛΥΤΟΣ διχασµός και εκβιασµός. Στη Θεσσαλονίκη, όπου ορισµένοι εκ των συνδικαλιστών, φίλα προσκείµενοι σε Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, φρόντισαν και έκαναν τις συναντήσεις τους µε τα κυβερνητικά στελέχη. Όπως η συνάντηση τριών συνδικαλιστών µε τον υπουργό Επικρατείας Δ. Σταµάτη. ËΟΠΩΣ αποδείχθηκε, δεν προσκόµισαν κάποια νέα δέσµευση. Αυτό όµως δεν εµπόδισε τη δηµιουργία δυο κεντρικών συνδικαλιστικών κατευθύνσεων, οι οποίες και αποτυπώθηκαν νοµικά. Ο µεν ένας νοµικός σύµβουλος της ΕΣΗΕΜΘ βοήθησε δεκάδες εργαζόµενους της ΕΡΤ 3 να καταθέσουν αγωγές για την απόλυσή τους, ο δε έτερος σύµβουλος εκλήθη να βοηθήσει µε τη συµπλήρωση των αιτήσεων για το µεταβατικό σχήµα της Δ.Τ. ËΣΥΝΟΛΙΚΑ, ως την περασµένη εβδοµάδα είχαν κατατεθεί 147 αγωγές από τη Θεσσαλονίκη. ËΟΙ απολύσεις στην εφηµερίδα «Εβδόµη» στον νοµό Καβάλας συνεχίζονται. Η εφηµερίδα, όπως καταγγέλθηκε στην ΕΣΗΕΜ-Θ, εκδίδεται µε µία δηµοσιογράφο - µέλος της Ένωσης Συντακτών. Έγιναν άλλες τέσσερις απολύσεις, ενώ οι άλλοι εργαζόµενοι παραµένουν απλήρωτοι. ËΤΟ «Π» την περασµένη Πέµπτη (1/8) πούλησε σε Αθήνα - Πειραιά 3.543 φύλλα. Την προπερασµένη Πέµπτη (25/7) πούλησε πανελλαδικά 10.550 φύλλα.
Η ώρα των ασχέτων
Θέλουν ειδήσεις στη Δ.Τ. τον Αύγουστο Ο αριθµός των αιτήσεων που προέρχονται από τους εργαζόµενους της ΕΡΤ, στην πρόσφατη προκήρυξη των 1.453 θέσεων για τη «Δηµόσια Ραδιοτηλεόραση» αγνώστου ταυτότητας και εταιρείας, θα κρίνει την επιτυχία του στόχου του Παντελή Καψή. Να βγάλει δηλαδή δελτία ειδήσεων και ενηµερωτικές εκποµπές από το κτήριο της Κατεχάκη µετά τον Δεκαπενταύγουστο και να ετοιµάσει την πρώτη τηλεοπτική οµάδα παραγωγής και λειτουργίας για τις µεταδόσεις των αγώνων του Τσάµπιονς Λιγκ. Γι’ αυτό τον στόχο οι εκβιασµοί προς τους εργαζόµενους του ραδιοµεγάρου από τους «ενσωµατωµένους στην κυβερνητική παρέα» – όπως καταγγέλθηκε από την ΠΟΣΠΕΡΤ και τους δηµοσιογράφους – εντάθηκαν. Ο αρµόδιος υφυπουργός Παντελής Καψής βρίσκεται ανάµεσα σε συµπληγάδες. Αφενός καταγγέλλεται από το σύστηµα των Νεοδηµοκρατών πως έχει συγκεντρώσει δίπλα του ως «συµβούλους» επίλεκτα στελέχη που είτε πρόσκεινται στη ΔΗΜΑΡ (όπως ο Κ. Σπυρόπουλος, ο Γ. Μπράµος) είτε προέρχο-
>
νται από το στελεχικό δυναµικό της ΕΡΤ, η οποία έκλεισε ως «άντρο της διαφθοράς», όπως ο πρώην γενικός οικονοµικών υπηρεσιών Ε. Λουριδάς ή ο Βασίλης Θωµόπουλος. Αφετέρου, επιχειρεί να σπάσει το µπλοκ των εργαζοµένων του ραδιοµεγάρου της Αγίας Παρασκευής για να πετύχει την αποστολή του, να παραδοθεί δηλαδή το κτήριο µέσα στον Αύγουστο, πριν ξεσπάσει η κοινωνική θύελλα του Σεπτεµβρίου. Προϋπόθεση για να σταµατήσει η αναµετάδοση του προγράµµατος των εργαζοµένων (που έχουν αποδείξει πως µπορούν να βγάζουν εκποµπές και ειδήσεις από
την EBU) είναι να καταφέρει η Δ.Τ. να εκπέµψει ενηµερωτικό πρόγραµµα. Η κυβέρνηση, σε µια ακόµη απόπειρα να επιβάλει τη Δ.Τ. του υπουργού Οικονοµικών, πρότεινε τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν το πρώτο Εποπτικό Συµβούλιο της ΝΕΡΙΤ, όταν αυτή τεθεί σε λειτουργία. Πρόκειται για τους: Άννα Δαµιανίδη, Ανδρέα Ζούλα, Τατιάνα Καραπαναγιώτη, Λουκά Καρυτινό, Σίµο Σιµόπουλο, Θόδωρο Φορτσάκη και Χρήστο Χωµενίδη, πρόσωπα µε ουδεµία τηλεοπτική εµπειρία. Το µείζον ζήτηµα, για το οποίο η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει εξηγήσεις, είναι το τελικό κόστος του «λουκέτου» στην ΕΡΤ. Το υπουργείο Οικονοµικών φαίνεται να παράγει ελλείµµατα τα οποία θα µεταφερθούν φυσικά στους πολίτες. Από το κλείσιµο της ΕΡΤ χάνονται δεκάδες εκατοµµύρια ευρώ για αποζηµιώσεις, το ανταποδοτικό τέλος από το οποίο το 25% µεταβιβαζόταν απευθείας από τη ΔΕΗ στον ΛΑΓΗΕ. Και ο κρατικός προϋπολογισµός επιβαρύνεται για τις 2µηνες συµβάσεις των 2.000 υπαλλήλων της Δ.Τ. µε επιπλέον 10 εκατ. ευρώ.
ΑΝΤ1: Η «επίθεση» της ψυχαγωγίας Η επιλογή τηλεοπτικού µοντέλου εκ µέρους του ΑΝΤ1 δείχνει εν µέσω Αυγούστου τη δυναµική της. Το κανάλι που πήρε την απόφαση να «παίξει δυνατά» µόνο στον τοµέα της τηλεοπτικής ψυχαγωγίας, «έκλεψε» στο παρά πέντε (των αποφάσεων στο Mega) το δίδυµο της πρωινής ζώνης – το ζεύγος Λιάγκα - Σκορδά. Επίσης έτρεξε να προσλάβει τον Γρηγόρη Αρναούτογλου και προσέφερε τηλεοπτική στέγη στην «άστεγη» Ναταλία Γερµανού. Παράλληλα, κλείνει τα δικά του εσωτερικά µέτωπα. Συµφωνεί µε τον Γιώργο Παπαδάκη, επεκτείνει τη συνεργασία του µε τη Μ. Μπεκατώρου και βάζει
σε λειτουργία τον σχεδιασµό για δυο - τρία νέα τηλεοπτικά σόου. Το µοντέλο που σχεδιάζεται στο Μαρούσι είναι πλέον ξεκάθαρο: οι ειδήσεις και η ενηµέρωση θα εκπέµπονται επικουρικά, ενώ το βάρος πέφτει στην καθαρόαιµη ψυχαγωγία. Εκποµπές life style µε όχι υψηλά αµειβόµενους παρουσιαστές, παιχνίδια και σόου είναι ο κορµός του νέου προγράµµατος. Σε αυτή την επιλογή εντάσσεται και η αναδιοργάνωση του ΤV Μακεδονία από το φθινόπωρο. Όπως όλα δείχνουν, ο ΑΝΤ1 µεταλλάσσει σταδιακά το πανελλαδικής εµβέλειας κανάλι µε έδρα τη Θεσσαλονίκη σε σταθµό life style.
Βουλιάζει με μνημόνια περικοπών Το ραδιόφωνο και το κανάλι του συγκροτήµατος ΣΚΑΪ κλείνουν µια εβδοµάδα χωρίς ειδήσεις και ενηµέρωση. Μετά τις µαζικές απολύσεις που η Ένωση Συντακτών και οι άλλες τρεις συνδικαλιστικές ενώσεις τεχνικών υπαλλήλων χαρακτηρίζουν «παράνοµες» και «καταχρηστικές», οι απεργιακές κινητοποιήσεις στον όµιλο Γ. Αλαφούζου συνεχίζονται. Για πρώτη φορά, η τακτική πειθούς και τροµοκράτησης των εργαζοµένων δεν δείχνει να έπιασε τόπο. Όποιες εκποµπές βγαίνουν στον αέρα, γίνονται από ελάχιστους δηµοσιογράφους και περισσότερους παρουσιαστές εκποµπών απεργοσπάστες, όπως ο Κ. Μπογδάνος και η Σύλβια Κληµάκη. Η αλλαγή µοντέλου στο κάποτε ισχυρό ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ – το οποίο συνεχίζει να «κατρακυλά» στις µετρήσεις ακροαµατικότητας – σκόνταψε στον «ύφαλο» των απεργιακών κινητοποιήσεων. Η πρόσκληση των σωµατείων προς την εργοδοσία του ΣΚΑΪ να προσέλθει σε διάλογο έµεινε αναπάντητη. Ο ΣΚΑΪ έχει σκοπό να συνεχίσει τις απολύσεις. Στο ραδιόφωνο έχει ήδη αποµείνει µια µικρή οµάδα δηµοσιογράφων, όπως και αρκετοί φίλοι, συγγενείς και γνωστοί της στελεχικής οµάδας του οµίλου. Το site του οµίλου ενηµερώνεται από συγγενή στελέχους του ΣΚΑΪ, που ποτέ δεν απήργησε. Στην τηλεόραση ακόµη και οι παρουσιαστές των εκποµπών απαντούν αρνητικά στο κάλεσµα της εργοδοσίας να σπάσουν την απεργία. Σε αυτό το κλίµα, η ΕΣΗΕΑ προσέφυγε στην Επιθεώρηση Εργασίας ζητώντας να παρέµβει άµεσα στο συγκρότηµα. «Παρά τις τρεις, κατά σειρά, µειώσεις αποδοχών που έχουν επιβάλει στους εργαζοµένους τους στον βωµό της οικονοµική κρίσης, και µε τις δεσµεύσεις και υποσχέσεις για µη απολύσεις, προχώρησαν σε δεκαπέντε (15) απολύσεις συναδέλφων δηµοσιογράφων», σηµειώνει η Ένωση Συντακτών στην καταγγελία της. Χαρακτηρίζει «οµαδικές» τις απολύσεις αφού στην εταιρεία απασχολούνται έως 150 άτοµα και απολύθηκαν οι 12 εξ΄ αυτών.
Τρία χρόνια μνημόνια Από τις αρχές του 2011 – και ενώ ήδη είχε γίνει η πρώτη µείωση αποδοχών µε την υπογραφή ατοµικών συµβάσεων εργασίας – από τους σταθµούς του οµίλου ΣΚΑΪ απολύθηκαν ή αποχώρησαν περίπου 67 δηµοσιογράφοι και παρουσιαστές. Στον σταθµό έγιναν και προσλήψεις συγγενών και φίλων, που πήραν θέση πίσω από τα µικρόφωνα. Από το 2012 άρχισε η πτώση στις µετρήσεις ακροαµατικότητας, καθώς ο σταθµός του ΣΚΑΪ έχανε σε ρεπορτάζ και παράλληλα παρέδωσε την ενηµέρωση στην προπαγανδιστική µηχανή των κυβερνήσεων των µνηµονίων και της τρόικας. Το νέο µοντέλο που οραµατίζεται η ηγεσία του Νέου Φαλήρου δεν χρειάζεται δηµοσιογράφους στο ρεπορτάζ ή την έρευνα. Προβλέπονται µόνο θέσεις για τους παρουσιαστές που θα κατευθύνουν και θα νουθετούν τους ακροατές στην κυρίαρχη πολιτική που υποστηρίζει η εργοδοσία.
37
TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 8 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2013
www.topontiki.gr
κουζινα
Όνειρα θερινής νυκτός
38
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
«Βόμβα» α λά ελληνικά Η χρεοκοπία του Ντιτρόιτ δυναμιτίζει ολόκληρο το αμερικανικό ασφαλιστικό σύστημα
Ό
πως οι Γερμανοί θεωρούν «βόμβα» για το ευρώ τη χρεοκοπημένη ελληνική οικονομία, έτσι τώρα και στις ΗΠΑ τρέμουν ότι το φιτίλι από την πτώχευση του Ντιτρόιτ θα προκαλέσει ντόμινο εκρήξεων στο συνταξιοδοτικό οικοδόμημα της χώρας! Η σύγκριση, μάλιστα, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για το βρετανικό περιοδικό «Economist»: «Όταν η Ελλάδα μπήκε στην οικονομική κρίση το 2010, το πρόβλημα εξαπλώθηκε γρήγορα. Πολλοί παρατηρητές έμειναν έκπληκτοι: Πώς μια τόσο μικρή χώρα μπορεί να πυροδοτήσει μια ευρωπαϊκή κρίση; Οι Γερμανοί είδαν τη “μόλυνση” να αποδεικνύεται για την Ευρώπη ισχυρότερη απ’ όσο νόμιζαν. Η Αμερική τώρα είναι σε μια παρόμοια κατάσταση με τη Γερμανία. Το Ντιτρόιτ αποτελεί δημοσιονομική βόμβα για τις ΗΠΑ!». Το πρόβλημα έχει να κάνει με τις συντάξεις και τις καλύψεις υγείας στον δημόσιο τομέα. Όμως, αν ο δημόσιος τομέας καταρρεύσει, εκτιμάται ότι δύσκολα θα μείνει αλώβητος και ο ιδιωτικός. Οι ΗΠΑ άφησαν το Ντιτρόιτ να χρεοκοπήσει ή – σύμφωνα με τη νεοφιλελεύθερη αργκό – να λύσει τα προβλήματά του μόνο του. Οι μισές από τις οικονομικές υποχρεώσεις του Ντιτρόιτ αφορούν συντάξεις - παροχές υγείας και κινδυνεύουν από μεγάλο «κούρεμα», ενώ η στριμωγμένη κυβέρνηση αρνείται να εγγυηθεί για το παραμικρό. Κι άλλες αμερικανικές πολιτείες, όμως, έχουν δεσμευτεί με ανάλογες παροχές, τις οποίες δεν μπορούν τώρα να υποστηρίξουν. Οι πολιτείες προσφέρουν στους δημοσίους υπαλλήλους τους συγκεκριμένα συνταξιοδοτικά προγράμματα, συνυπολογίζοντας τα έτη εργασίας και τον τελευταίο μισθό. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, λοιπόν, το συνταξιοδοτικό κενό για τις ΗΠΑ είναι ιλιγγιώδες: στα 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια ή στο 17% του ΑΕΠ!
Αναλογία μεταξύ ΗΠΑ - ευρωζώνης βλέπει το «Economist»!
«Λεβιάθαν» και προπαγάνδα Αν, όμως, διαβάσουμε και «πίσω από τις γραμμές» όσων δημοσιεύονται, τότε θα διαπιστώσουμε ότι το συνταξιοδοτικό στον δημόσιο τομέα των ΗΠΑ έχει ήδη μπει στο σημάδι για αναδιάρθρωση, με τον ίδιο περίπου τρόπο που αυτή την εποχή επιχειρείται και στα... μέρη μας. Και αυτό είναι κάτι λογικό, αφού η Αμερική θεωρείται η μήτρα του παγκοσμιοποιημένου νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Ήδη, λοιπόν, γίνονται αναφορές στις ΗΠΑ για το αυξημένο προσδόκιμο ζωής, για τους ηλικιωμένους που «κοστίζουν» όλο και περισσότερο, για τους προνομιούχους δημοσίους υπαλλήλους με συντάξεις ακόμα και 800.000 δολάρια ετησίως, για πολιτείες που μοιράζουν αφειδώς παροχές για ψηφοθηρικούς σκοπούς, για τα χαμηλά ηλικιακά όρια και για ένα συνταξιοδοτικό σύστημα κατά τα πρότυπα του ιδιωτικού τομέα. Μάλιστα, τη στιγμή που προβάλλονται ειδήσεις, όπως π.χ., ότι «στην Καλιφόρνια 20.000 δημόσιοι υπάλληλοι παίρνουν συντάξεις άνω των 100.000 δολαρίων τον χρόνο», ταυτόχρονα «περνάει στα ψι-
Σκοτώνουν τα άλογα όταν γεράσουν
λά» το γεγονός ότι στην ίδια πολιτεία ο μέσος όρος των συντάξεων είναι 29.000 δολάρια κατ’ έτος. Παρεμπιπτόντως, στο Ντιτρόιτ η μέση σύνταξη δημοσίου είναι 19.000 δολάρια. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που γράφει ο «Economist»: «Οι Αμερικανοί, αν κληθούν μέσω της φορολογίας να χρηματοδοτήσουν το Ντιτρόιτ ή και άλλες χρεοκοπημένες Πολιτείες, αναμένεται να αντιδράσουν όπως αντιδρούν και οι Γερμανοί για τον ευρωπαϊκό Νότο. Η αλήθεια παραμένει πως ολόκληρο το αμερικανικό δημόσιο βρίσκεται σε μια οικονομική “χώρα του ποτέ”, τη στιγμή που ο δυναμικός ιδιωτικός τομέας υποχρεώνεται να κουβαλάει στις πλάτες του έναν μη αναδιαμορφωμένο Λεβιάθαν».
Θέμα χρόνου το κραχ Το Ντιτρόιτ είναι η μεγαλύτερη αμερικανική πόλη που κατέθεσε ποτέ αίτηση πτώχευσης. Τα χρέη του υπολογίζονται σε 18,2 δισ. δολάρια ή 27.000 δολ. ανά κάτοικο. Από αυτά, τα 9,2 δισ. είναι χρέος που αφορά τις συντάξεις. Ήδη το Ντιτρόιτ άρχισε να καταγράφει τα προς ξεπούλημα... «ασημικά» του! Από τα σπάνια εκθέματα του μουσείου τέχνης έως το αεροδρόμιο και το νησί Belle! Πάντως, σοβαρότερο πρόβλημα αντιμετωπίζει η πολιτεία του Ιλινόι, με χρηματοδοτικό κενό στις συντάξεις ύψους 133 δισ. δολάρια ή 241% των εσόδων της πολιτείας. Συνολικά, δέκα πολιτείες βρίσκονται πάνω από το «επικίνδυνο» 100%! Οι αριθμοί δείχνουν αδιέξοδο. Και, απ’ ό,τι εκτιμάται, είναι μάλλον θέμα χρόνου να γίνει το κραχ. Για παρά-
δειγμα, το ταμείο των εκπαιδευτικών αναμένεται να στερέψει το 2029 στο Ιλινόι και το 2025 στην Καλιφόρνια. Τα χέρια του Ομπάμα μοιάζουν δεμένα. Ο δημόσιος τομέας πάσχει, όμως δεν αναθαρρεί ούτε ο ιδιωτικός. Ενώ τα ποσοστά εργασίας στον ιδιωτικό τομέα πλησιάζουν τα αντίστοιχα προ ύφεσης, εντούτοις το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών παραμένει 5% χαμηλότερο απ’ ό,τι το 2005. Ταυτόχρονα, ο πλούτος που συσσωρεύεται στο 1% του πληθυσμού είναι κοντά στο ποσοστό του 2005, το οποίο ήταν και το υψηλότερο από την δεκαετία του 1920. Αναπόφευκτα, όπως έδειξε δημοσκόπηση, λιγότεροι Αμερικανοί θεωρούν σήμερα τον εαυτό τους κομμάτι της μεσαίας τάξης απ’ ό,τι το 2008. Λόγω της στασιμότητας στους τομείς της μεταποίησης και των εξαγωγών, ο Ομπάμα δεν κατάφερε να περάσει ούτε καν το νόμο για αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου από 7,25 δολάρια σε 9, μετά τη σθεναρή αντίδραση των ρεπουμπλικάνων. Για κάποιον, πάντως, που έχει βιώσει όσα γίνονται στην Ελλάδα την τελευταία τριετία, ο τρόπος που ο «Economist» διατυπώνει το συμπερασματικό του μότο για όσα συμβαίνουν γύρω μας είναι άκρως ενδεικτικός: «Εν κατακλείδι, όπως συνέβη στο Ντιτρόιτ, ίσως τελικά χρειάζεται το σοκ μιας οικονομικής κρίσης για να καταφέρουν οι πολιτείες να αντιμετωπίσουν το συνταξιοδοτικό τους πρόβλημα. Όταν, άλλωστε, εμφανίζεται μια κρίση, πάντα γίνεται πιο “εύπεπτη” η ανάγκη για “θυσίες”».
40
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Οι εθελοντές «κάηκαν» μαζί με τα δάση
Φεγγαράκι μου λαμπρό...
H πυρόσβεση δεν γίνεται «τζάμπα» ούτε από την ιδιωτική πρωτοβουλία
Τ
ο χρονικό ενός προαναγγελθέντος εγκλήματος τελείται και φέτος το καλοκαίρι στα ελληνικά δάση, αφού δεν κατέστη δυνατό να συγκεντρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός των… «10 εκατομμυρίων πυροφυλάκων που χρειάζεται σήμερα η πατρίδα μας, ώστε να επιτηρούν ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο και να προειδοποιούν έγκαιρα για την εκδήλωση πυρκαγιάς». Τάδε έφη ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Δένδιας σε άρθρο του, που δημοσιεύθηκε στις 17 Ιουνίου 2013 στην «Καθημερινή της Κυριακής». Οι… ακατάδεχτοι Έλληνες πολίτες, όμως, λησμόνησαν να πάρουν τον φακό και να ξημεροβραδιάζονται στις βουνοκορφές της χώρας, επιμένοντας – σύμφωνα πάντα με το άρθρο του κ. Δένδια – στην «παρακμιακή νοοτροπία του “κάθομαι στο καφενείο και παίρνω ίσως, αν δεν βαριέμαι, τηλέφωνο την Πυροσβεστική”». Την ίδια ώρα, ο «Στρατηγός Άνεμος» έκανε την καθιερωμένη αυγουστιάτικη επέλαση του – με την ισχύ του να φθάνει κατά τόπους τα οκτώ μποφόρ – και οι εμπρηστές φρόντισαν να προσθέτουν το «δικό τους λιθαράκι», έτσι ώστε οι πρώτες μέρες και νύχτες του Αυγούστου να θυμίζουν «Κόλαση του Δάντη».
Εύκολη λύση Η απόδοση ευθυνών σε τρίτους ήταν ανέκαθεν η εύκολη λύση για κάποιον που έχει μάθει να βλέπει το δένδρο αλλά να χάνει το δάσος... Και η ελληνική πολιτεία αποδείχθηκε απροετοίμαστη γι’ ακόμη μια φορά όσον αφορά στην πρόληψη των πυρκαγιών. Γιατί, παρότι πυροσβέστες πέρασαν την άνοιξη στην ύπαιθρο σε ασκήσεις κατάσβεσης εικονικών πυρκαγιών, εντούτοις στον πραγματικό «πόλεμο» που δίνεται κάθε χρόνο στα ελληνικά δάση τούς ζητήθηκε να συμμετάσχουν για μια ακόμη φορά με ελάχιστα εφόδια. Από τις αρχές του χρόνου, οι Συνδικαλιστικές Ενώσεις των μόνιμων και εποχικών δασοπυροσβεστών είχαν επισημάνει τις τραγικές ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή. Ελλείψεις που δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν με τον χειρότερο δυνατό τρόπο στις πρόσφατες περιαστικές δασικές πυρκαγιές στο Μαρκόπουλο και τη Βαρυμπόμπη. Εκεί όπου πυροσβέστες, εθελοντές και κάτοικοι δεν είχαν να αντιμετωπίσουν μόνο τις φλόγες που «έγλειφαν» τις αυλές των σπιτιών, αλλά και τους ακατάλληλους σωλήνες που δεν «κούμπωναν» στα βυτιοφόρα, τα πυροσβεστικά οχήματα που ξέμεναν από νερό και χρειαζόταν να διανύσουν χιλιόμετρα για να βρουν λειτουργικό πυρο-
Αρκεί να λάβουμε υπόψη μας ότι οι ίδιοι οι ανώτεροι αξιωματικοί της Πυροσβεστικής παραδέχονται ότι τα χρήματα έχουν διατεθεί από το 2007, αλλά, παρ’ όλα αυτά, ο διαγωνισμός εξακολουθεί να καταλήγει άγονος, εξαιτίας της κόντρας που υπάρχει μεταξύ των ενδιαφερόμενων προμηθευτών... Η φετινή αντιπυρική περίοδος βρήκε στις επάλξεις 8.423 μόνιμους πυροσβέστες, 3.500 πενταετούς υποχρέωσης και 1.500 εποχικούς. Για τις δύο τελευταίες κατηγορίες έπρεπε να μπει ο Αύγουστος προκειμένου να κατατεθεί η διάταξη για την καταβολή των υπερωριών, αφού έως τότε το μισθολόγιο προέβλεπε υπερωριακή αποζημίωση για 38 ώρες νυχτερινά και 75 ώρες Κυριακές και αργίες, όλο τον χρόνο! Φαίνεται πως ήταν και αυτός ένας τρόπος ώστε να επιβραβευθεί ο θεσμός της εθελοντικής συμμετοχής που επιθυμούσε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη.
Ελλείψεις
Οι Συνδικαλιστικές Ενώσεις των μόνιμων και εποχικών δασοπυροσβεστών είχαν επισημάνει τις τραγικές ελλείψεις σε υλικοτεχνική υποδομή
σβεστικό κρουνό, τις ελαττωματικές μάνικες που αχρηστεύονταν την ώρα της μάχης με τις φλόγες, καθώς και την εγκληματική αδιαφορία των Δασαρχείων, που δεν μερίμνησαν ώστε να καθαριστούν οι αντιπυρικές ζώνες στα δύσβατα μονοπάτια, από πεσμένους κορμούς δένδρων και κομμάτια βράχων, με συνέπεια τα πυροσβεστικά οχήματα να μην έχουν πρόσβαση στις εστίες της πυρκαγιάς. Το συγκεκριμένο φαινόμενο αποδείχθηκε καθοριστικό την περασμένη Δευτέρα, στη μεγάλη πυρκαγιά της Πάρνηθας.
Ούτε δεύτερη στολή… Όσον αφορά στον υλικοτεχνικό εξοπλισμό και τα διατιθέμενα μέσα πυρόσβεσης, οι ίδιοι οι πυροσβέστες δηλώνουν πως «δεν έχουν δεύτερη στολή να βάλουν». Το πώς θα εξελισσόταν η φετινή αντιπυρική περίοδος είχε φανεί από τις αρχές του 2013, οπότε και ο προϋπολογισμός του φετινού έτους για το Πυροσβεστικό Σώμα ήταν μειωμένος κατά 25 %. Τουτέστιν, 55 εκατομμύρια λιγότερα ευρώ διατέθηκαν φέτος από τον «κρατικό κουμπαρά» για τη δασοπυρόσβεση. Και αν η οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα αποτελεί καλή δικαιολογία, καλό θα ήταν να απαντήσει κάποιος αρμόδιος στο ερώτημα σχετικά με το ποιος ευθύνεται για την καθυστέρηση που παρατηρείται εδώ και έξι χρόνια στην αντικατάσταση των φθαρμένων ελαστικών των πυροσβεστικών οχημάτων
Όσον αφορά στον στόλο των οχημάτων, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Π.Σ., αποτελείται από 1.700 υδροφόρα, εκ των οποίων τα 557 είναι άνω των 20 ετών, τα 688 των 15, ενώ μόλις 215 αγοράστηκαν (ή αποκτήθηκαν μέσω δωρεών) την τελευταία δεκαετία. Στα εναέρια μέσα – η συνδρομή των οποίων καθίσταται καταλυτική για την θετική έκβαση στην κατάσβεση της πυρκαγιάς – η επικρατούσα εικόνα είναι και πάλι αποθαρρυντική, αφού ο στόλος «γερνάει» χωρίς να ανανεώνεται. Από τα 21 Canadair, μόλις τα 8 είναι σύγχρονης τεχνολογίας (CL 415) κι έχουν δυνατότητα πτήσεως κάτω από εξαιρετικά αντίξοες καιρικές συνθήκες. Τα υπόλοιπα 13 CL215 εκτός του ότι παρουσιάζουν συχνά βλάβες λόγω της παλαιότητας (πάνω από 30 έτη), ουσιαστικά καθηλώνονται όταν η ένταση των ανέμων ξεπερνά τα 6 μποφόρ και η θερμοκρασία ανεβαίνει στους 38 βαθμούς Κελσίου. Για μια ακόμα χρονιά, η ελληνική πολιτεία υποχρεώθηκε να πληρώσει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για την ενοικίαση 10 ελικοπτέρων, αφού η συζήτηση για την αγορά των μισών εξ αυτών (ειδικά των αποτελεσματικών, στην κατάσβεση, ελικοπτέρων τύπου Erickson), η οποία ξεκίνησε μετά το καταστροφικό καλοκαίρι του 2007, παραμένει ακόμα σε… θεωρητικό επίπεδο. Φέτος τουλάχιστον βρέθηκαν τα χρήματα για την αγορά των ανταλλακτικών που απαιτούνταν για τη συντήρηση των δύο ιδιόκτητων Super Puma της Πυροσβεστικής, ενώ στις επιχειρήσεις κατάσβεσης συνδράμει πλέον και η αεροπορία στρατού με 3 Σινούκ και αεροσκάφη τύπου C130.
41
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Eμπρηστές - «φαντάσματα» Στατιστικά «του αέρα» για να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα
Ε
μπρηστές - «φαντάσματα» φέρονται ως οι υπεύθυνοι για μία στις δύο δασικές πυρκαγιές που έχουν εκδηλωθεί τα τρία τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, χωρίς το 2013 έως τώρα να εξαιρείται από τον κανόνα. Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας σχετικά με τον αριθμό των πυρκαγιών, τις δικογραφίες που έχουν σχηματιστεί και τις συλλήψεις μέσω της αυτόφωρης διαδικασίας από το 2009 έως και πρώτο επτάμηνο του 2013, σε μια εμφανή προσπάθεια να πειστεί και ο πλέον δύσπιστος πως για μια ακόμα χρονιά η Ελλάδα έχει μπει στο στόχαστρο εμπρηστών! Ενδεικτικά, από τις αρχές της φετινής χρονιάς και μέχρι το τέλος Ιουλίου ο αριθμός των πυρκαγιών ήταν 3.622, ενώ οι συλλήψεις με τη διαδικασία του αυτοφώρου μέχρι και το τέλος Ιουλίου είναι εκατόν δεκαπέντε (115), ποσοστό αυξημένο κατά 57% συγκριτικά με το 2012. Μάλιστα, σχεδόν μία στις δύο φωτιές μέσα στο 2013 (47,81%) αποτελεί έργο αδίστακτων εμπρηστών, ενώ μόλις το 27,27% αποδίδεται σε αμέλεια και το 24,92% σε άγνωστη ή τυχαία αιτία. «Στους περισσότερους εμπρησμούς από πρόθεση έχουμε ενδείξεις, όπως υπολείμματα από στουπιά, ίχνη εύφλεκτου υγρού, ακόμα και γκαζάκια, αλλά σπανιότερα εντοπίζουμε τον δράστη. Αυτό έχει ως συνέπεια στη δικογραφία που σχηματίζεται να αναφέρεται ως αιτία ο εμπρησμός από πρόθεση, αλλά ο εμπρηστής να παραμένει άφαντος. Αντίθετα, στις 9 από τις 10 περιπτώσεις εμπρησμών από αμέλεια (π.χ. κοπές με τροχό, εργασίες στην ύπαιθρο, ψήσιμο με κάρβουνα κ.λπ.) ο υπαίτιος ή οι υπαίτιοι εντοπίζονται και συλλαμβάνονται» αναφέρει στο «Ποντίκι» ανώτερος αξιωματικός της Πυροσβεστικής.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα, οι δύο πρόσφατες πυρκαγιές στην Πάρνηθα, στις 17 Ιουλίου και στις 5 Αυγούστου.
Έργο εμπρηστών «Και στις δύο περιπτώσεις μιλάμε για έργο εμπρηστών. Αρκεί κάποιος να εκτιμήσει τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εκδηλώθηκαν οι πυρ-
Ανθρώπινη αμέλεια και τυχαία περιστατικά «βάζουν φωτιές»
καγιές. Σε απόσταση 800 μέτρων η μία από την άλλη, νύχτα, σε σημείο απρόσιτο για τα οχήματα και με την ένταση των ανέμων να φθάνει τα πέντε μποφόρ» υποστηρίζει ο έμπειρος αξιωματικός. Αντίστοιχα, υψηλά ποσοστά εμπρησμών από πρόθεση παρατηρήθηκαν το 2012 και το 2011 (48,2% και τις δύο χρονιές), με σημαντικά μικρότερο όμως αριθμό συλληφθέντων. Αξίζει πάντως εδώ να σημειωθεί πως στις τρεις από τις τέσσερις σοβαρότερες πυρκαγιές του έτους, που άφησαν πίσω τους καμένα σπίτια και χιλιάδες στρέμματα δασικών εκτάσεων, υπαίτιοι ήταν είτε αμελείς πολίτες (όπως ο στρατιωτικός που έκανε μπάρμπεκιου στη Ρόδο ή οι σιδηρουργοί που έκαναν τεχνικές εργασίες στο Μαρκόπουλο) είτε τυχαία περιστατικά (σ.σ.: το τροχαίο με το τζιπ του Πολεμικού Ναυτικού, από το οποίο ξεκίνησε η πυρκαγιά στο Κάτω Σούλι Μαραθώνα). Από την άλλη πλευρά, έμπειρα στελέχη της Πυροσβεστικής, ακόμα και στα ανώτερα κλιμάκια της ηγεσίας, δεν κρύβουν την έντονη δυσφορία τους για το κωμικοτραγικό φαινόμενο των αστυνομικών μπλόκων στους πρόποδες των περιαστικών δασών και του βίντεο με ελέγχους σε «ύποπτα αυτοκίνητα και οδηγούς» που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, σε μια προσπάθεια αποποίησης των πολιτικών ευθυνών (μειωμένα κονδύλια στο ήμισυ, ελλείψεις σε ανταλλακτικά, γερασμένος στόλος οχημάτων και εναέριων μέσων πυρόσβεσης). Όμως, κι αυτοί δεν σκέφτονται το έρημο το υπουργείο. Όταν δεν έχεις λεφτά και δεν παράγεις έργο, πρέπει να σκαρφίζεσαι τεχνάσματα. Όπως μια άλλη ψυχή το 2007, που μας είχε αφήσει άναυδους αποδίδοντας ικανότητες... στρατηγού στον άνεμο. Έτσι και οι σημερινοί: με λόγια του αέρα προσπαθούν να αντιπαρέλθουν την τραγική (μας) κατάσταση...
42
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Για το αέριο ρε... γαμώτο Έτοιμοι να καταστρέψουν τα πάντα για την εκμετάλλευση κάθε μορίου ενέργειας
Η ίδια η τεχνική της θραύσης του υπεδάφους είναι ήδη γνωστό ότι προκαλεί σεισμούς
Ε
άν ένας πετρελαϊκός κολοσσός ερχόταν στη χώρα μας και επέλεγε να χρηματοδοτήσει με κάπου 7 εκατομμύρια ευρώ το τμήμα Περιβαλλοντικών Επιστημών ενός ελληνικού πανεπιστημίου προκειμένου να κάνει έρευνες για την εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου και τις επιπτώσεις του, η πρόταση χρηματοδότησης θα γινόταν δεκτή από τους περισσότερους με… κωλοτούμπες ενθουσιασμού και βαθιές υποκλίσεις. Στην περίπτωση δε, που οι φοιτητές του πανεπιστημίου αντιδρούσαν λέγοντας ότι η χρηματοδότηση από τον πετρελαϊκό κολοσσό – και μάλιστα για το συγκεκριμένο θέμα – δεν συνάδει με τις σπουδές και τον ρόλο του Πανεπιστημίου, θα τους κατήγγειλαν στο πανελλήνιο ως εχθρούς της πατρίδας, της μεταρρύθμισης των ΑΕΙ και της ανάπτυξης. Θα τους κατήγγειλαν ως υποχείρια κομμάτων που θέλουν την καταστροφή της χώρας. Στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, όμως, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Εκεί κανένας δεν τόλμησε να καταγγείλει τους φοιτητές και τους αποφοίτους του εμβληματικού Πανεπιστημίου όταν στις αρχές Μαΐου διαφώνησαν ευθέως με την επιλογή των πρυτανικών αρχών να δεχθούν χρηματοδότηση 5,9 εκατ. λιρών από την Shell για τη δημιουργία ενός καινούργιου εργαστηρίου στο τμήμα Περιβαλλοντικών Επιστημών του Πανεπιστημίου. Στη διαμαρτυρία τους και στην επιστολή τους που δημοσιεύθηκε στον «Guardian», οι φοιτητές και οι απόφοιτοι χαρακτήριζαν την επιλογή του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης να δεχθεί τη γενναιόδωρη χορηγία του πετρελαϊκού κολοσσού ως «εξαιρετικά ακατάλληλη επιλογή χρηματοδότη», επισημαίνοντας ότι η χρηματοδότηση συνιστά σύγκρουση συμφερόντων και η ανάμειξη της Shell υπονομεύει το σημαντικό έργο του τμήματος πάνω στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής.
Επίσης επεσήμαναν ότι υπονομεύει το έργο του τμήματος στο ζήτημα της κλιματικής αλλαγής γιατί η χρηματοδότηση έγινε με αποκλειστικό σκοπό να χρηματοδοτηθούν έρευνες για το σχιστολιθικό αέριο (fracking) και τις επιπτώσεις που η μέθοδος αυτή εξόρυξης φυσικού αερίου επιφέρει στο περιβάλλον από μια εταιρεία ηγέτιδα στο χώρο του σχιστολιθικού αερίου που θέλει να «βάλει πόδι» και στην Ευρώπη.
Γη και ύδωρ Η είδηση ξεπερνά τα στενά όρια της χρηματοδότησης ενός πανεπιστημίου από μια ιδιωτική εταιρεία και τις αντιδράσεις φοιτητών και αποφοίτων, αφού στην πραγματικότητα αποκαλύπτει το βαθύ παρασκήνιο που παίζεται από τους μεγαλύτερους παίκτες της παγκόσμιας αγοράς
ενέργειας, με στόχο η εξόρυξη του σχιστολιθικού αερίου να βρει πρόσφορο έδαφος στην ΕΕ. Ένα παιχνίδι στο οποίο η σημερινή κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ δίνει γη και ύδωρ για να συμμετάσχει συμβαδίζοντας με τις πιο συντηρητικές δυνάμεις στην Ευρώπη, παίζοντας ταυτόχρονα «τα ρέστα της» στο παιχνίδι συκοφάντησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της παγκόσμιας επιταγής για μείωση των ρύπων του θερμοκηπίου που καταστρέφουν το κλίμα του πλανήτη. Η Ελλάδα, που έχει πέσει «θύμα» της υστερίας των υδρογονανθράκων, εξετάζει την επικίνδυνη μέθοδο της υδραυλικής ρηγμάτωσης για την εξαγωγή σχιστολιθικού αερίου ενώ το ΥΠΕΚΑ έχει ζητήσει από το ΙΓΜΕ να ξεκινήσει χαρτογράφηση των πιθανών αποθεμάτων με ευρω-
Σεισμοί και ρύπανση Τα περιβαλλοντικά προβλήματα που συνοδεύουν την άντληση του σχιστολιθικού αερίου είναι πολλά και γνωστά. Η τεχνική της λεγόμενης «υδραυλικής ρωγμάτωσης» βασίζεται στη θραύση του υπεδάφους, ενώ απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού που φθάνουν και τα 4.000 κυβικά μέτρα για τη διάνοιξη μίας και μόνο πηγής και μέχρι και 14.000 κυβικά για την θραύση του σχιστόλιθου και την εξαγωγή του αερίου. Με τη χρήση τεράστιων αντλιών που μπορούν να φτάσουν σε βάθος έως και 8 χιλιομέτρων, ασκούνται πολύ μεγάλες πιέσεις στο υπέδαφος ούτως ώστε να το σπάσουν και να δημιουργήσουν ρήγματα στους βράχους. Στη συνέχεια
«βομβαρδίζουν» τα ρήγματα με εκατομμύρια λίτρα νερού, ειδική άμμο και ειδικά μείγματα χημικών – ακόμα και με δηλητηριώδεις ουσίες – με στόχο να εξολοθρευτούν οι μικροοργανισμοί που εμποδίζουν την έξοδο του αερίου. Η τελική διαδικασία προβλέπει την άντληση του νερού, το οποίο περιέχει και το πολύτιμο αέριο. Σε πρόσφατη έκθεσή του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αν και επέλεξε τον ρόλο του Πόντιου Πιλάτου επισημαίνοντας ότι κάθε κράτος μέλος έχει το δικαίωμα να αποφασίσει εάν θα εκμεταλλευτεί τα τυχόν κοιτάσματα σχιστολιθικού αερίου, παράλληλα υπογράμμισε ότι η χρήση τεραστίων ποσοτήτων νερού και χημικών – και
μάλιστα υπό τεράστια πίεση – δημιουργεί τεράστιους κινδύνους μόλυνσης των υδροφόρων στρωμάτων του υπεδάφους όταν το νερό που χρησιμοποιείται επιστρέψει από τα έγκατα της γης. Η ίδια δε η τεχνική της θραύσης του υπεδάφους είναι ήδη γνωστό ότι προκαλεί σεισμούς. Παράλληλα, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι κατά τη διαδικασία της εξόρυξης εκπέμπονται μεγάλες ποσότητες μεθανίου, το οποίο αποτελεί ένα από τα πλέον «ισχυρά» αέρια του θερμοκηπίου – κάτι που το κάνει όχι απλά χειρότερο από το «συμβατικό» φυσικό αέριο, αλλά και κατά πάσα πιθανότητα χειρότερο και από τον άνθρακα.
Στις ΗΠΑ – τη χώρα που θεωρείται η ηγέτιδα του σχιστολιθικού αερίου και που κάθε μήνα προσθέτει στο ενεργειακό της ισοζύγιο 120 με 150 γεωτρήσεις υδραυλικής ρηγμάτωσης, με αποτέλεσμα ως χώρα να έχει ξεπεράσει τη Ρωσία σε παραγωγή φυσικού αερίου – το κίνημα αντί-φράκινγκ συνεχώς μεγαλώνει αφού οι επιπτώσεις της επικίνδυνης μεθόδου εξόρυξης έχουν φτάσει μέσα στα ίδια τα σπίτια των πολιτών. Χιλιάδες κάτοικοι που βρίσκονται κοντά σε γεωτρήσεις είδαν τις βρύσες των σπιτιών τους να παίρνουν φωτιά εξαιτίας του μεθανίου που έχει πλέον περάσει στο πόσιμο νερό!
43
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
παϊκή χρηματοδότηση και στο πλαίσιο προγράμματος του EuroGeoSurveys. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην Ήπειρο, την Πίνδο, αλλά και στην περιοχή του Θερμαϊκού, δυτικά της Θεσσαλονίκης. Η τρίτη μνημονιακή κυβέρνηση έχει συνταχθεί με τις πιο συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης και έχει γαντζωθεί στο άρμα της λεγόμενης και «βρώμικης ενέργειας» εδώ και έναν χρόνο, όταν ξεκίνησε τη συντονισμένη επίθεση κατά των ΑΠΕ. Το θέμα του σχιστολιθικού αερίου άρχισε επισήμως να μπαίνει αργά αλλά σταθερά στις προτεραιότητες της κυβέρνησης από τα μέσα Απριλίου, όταν ο τότε υπουργός ΠΕΚΑ Ευάγγελος Λιβιεράτος αλλά και ο υφυπουργός Ασημάκης Παπαγεωργίου έθεσαν το θέμα στις συνόδους των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας αντίστοιχα. Και οι δύο τότε διατύπωσαν τη θέση ότι δεν θα πρέπει να υπάρξει αύξηση του ευρωπαϊκού στόχου για μείωση των αεριών του θερμοκηπίου στο όνομα της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας των ευρωπαϊκών ενεργοβόρων βιομηχανιών. Μάλιστα, ο υφυπουργός ΠΕΚΑ είχε θέσει στους ομολόγους του και το θέμα της εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου, πλέκοντας το εγκώμιο της άκρως επικίνδυνης μεθόδου και ενημερώνοντας τους ομολόγους του για τα ενθαρρυντικά προκαταρκτικά ευρήματα που υπάρχουν ως προς την ύπαρξη σχιστολιθικού αερίου στη Β. Ελλάδα. Λίγο μετά, στα τέλη Μαΐου, τη σκυτάλη πήρε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο οποίος στη Σύνοδο Κορυφής έθεσε το θέμα και εμφανίστηκε ως υπέρμαχος της εξόρυξης σχιστολιθικού αερίου, τοποθετώντας τη χώρα στο μπλοκ της Βρετανίας, της Πολωνίας και της Ρουμανίας.
Με «όχημα» τον Μπαρόζο Όπως και στην περίπτωση των μεταλλαγμένων, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανέλαβε να ηγηθεί της προσπάθειας να αρχίσει στην Ε.Ε. η εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου – μια μέθοδος που είναι άκρως επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον και που η εκτεταμένη χρήση της στις ΗΠΑ οδήγησε στη δημιουργία του μεγαλύτερου περιβαλλοντικού κινήματος στην ιστορία της χώρας. Οι αναλυτές επισημαίνουν πάντως ότι οι δηλώσεις Μπαρόζο ακολούθησαν την έκκληση της αμερικάνικης εταιρείας Chevron για τη διαμόρφωση ενός πανευρωπαϊκού κανονισμού περιβάλλοντος που θα καταστήσει εφικτή την ανάπτυξη του σχιστολιθικού αερίου. Μέσω του γενικού διευθυντή για την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή, Derek Magness, η εταιρεία έβαλε και το «τυράκι» στη φάκα, λέγοντας στο Reuters ότι η Chevron υποστηρίζει ένθερμα την ιδέα οι τοπικές κοινωνίες να εισπράττουν μέρος των εσόδων από την ανάπτυξη των κοιτασμάτων σχιστολιθικού αερίου. Ο Εμανουέλ Μπαρόζο άρχισε τον αγώνα του λέγοντας ότι ως τα τέλη του 2013 οι Βρυξέλλες θα θεσπίσουν κανόνες για το σχιστολιθικό αέριο, υποστηρίζοντας ότι η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι οι όροι του παιχνιδιού θα είναι ίσοι, ενώ επίσης θα διασφαλίσει ότι οι συνθήκες ασφάλειας και η προστασία του περιβάλλοντος θα τύχουν απόλυτου σεβασμού. Εν ολίγοις, ξεκαθάρισε ότι η Ε.Ε. θα προχωρήσει στην εξαγω-
...πετρέλαιο να γίνει
γή σχιστολιθικού αερίου, αλλάζοντας το ενεργειακό της δόγμα σε βάρος της υγείας και του περιβάλλοντος. Δύο είναι τα στοιχεία που οι Ευρωπαίοι υπέρμαχοι του σχιστολιθικού αερίου προβάλλουν επικοινωνιακά προκειμένου η επικίνδυνη μέθοδος να λάβει αμνηστία. Το πρώτο στοιχείο είναι ότι οι τιμές της ενέργειας στην Ε.Ε. είναι υπερδιπλάσιες από αυτές στις ΗΠΑ και άρα οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να είναι ανταγωνιστικές. Το δεύτερο έχει να κάνει με την ενεργειακή εξάρτηση πολλών κρατών της Ε.Ε. από τον ρωσικό ενεργειακό γίγαντα Gazprom που και στην περίπτωση του σχιστολιθικού αερίου θα λειτουργήσει ως «μπαμπούλας». Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει χωριστεί στα δύο, με την Πολωνία και την Βρετανία να σηκώνουν την παντιέρα του σχιστολιθικού αερίου συνεπικουρούμενες από την Αυστρία, την Ολλανδία, τη Σουηδία και τη Ρουμανία, ενώ από την άλλη πλευρά η Γαλλία, η Γερμανία και η Βουλγαρία έχουν απαγορεύσει τη διαδικασία υδραυλικής
θραύσης, εξαιτίας φόβων για σεισμούς, μόλυνση του νερού, του εδάφους και άλλων κινδύνων. Στη Γαλλία μάλιστα η απαγόρευση έγινε έπειτα από τα σοβαρά προβλήματα που προκλήθηκαν από τις πειραματικές γεωτρήσεις και τις μεγάλες αντιδράσεις των πολιτών.
Διστακτικοί Μετά την ξεκάθαρη θέση που εξέφρασε ο πρόεδρος της Κομισιόν, η Γαλλία και η Γερμανία ηγούνται τώρα της προσπάθειας να μπει μορατόριο την ίδια στιγμή που η Βρετανία είναι έτοιμη να αρχίσει γεωτρήσεις στα βορειοδυτικά της χώρας. Στην Ισπανία, η κεντρική κυβέρνηση έφαγε πόρτα από την αυτόνομη περιφέρεια της Κανταβρίας όπου η τοπική Βουλή υιοθέτησε νόμο ο οποίος απαγορεύει την εξόρυξη με την αμφιλεγόμενη τεχνική της υδραυλικής διάρρηξης, που είναι γνωστή και ως fracking. Την ίδια ώρα, στην Πολωνία και τη Ρουμανία υπάρχουν ισχυρές αντιδράσεις από τους κατοίκους των
περιοχών που παραχωρήθηκαν σε πετρελαϊκές εταιρείες για εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου. Ειδικά στη Ρουμανία, η επέλαση της αμερικανικής εταιρείας Chevron έχει προκαλέσει την οργή των κατοίκων, και ειδικά των αγροτών, αφού στην περιοχή Μπάρλαντ έχουν εκχωρηθεί δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης σε γεωργικές εκτάσεις 600.000 εκταρίων ενώ πρόσφατα η εταιρεία πήρε δικαιώματα εξερεύνησης για σχιστολιθικό αέριο κατά μήκος των ακτών της Μαύρης Θάλασσας. Ο διχασμός της Ε.Ε. πάνω στο θέμα αποτυπώνεται και στις εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις που έχουν εκφράσει οι Επίτροποι Κλιματικής Αλλαγής και Ενέργειας. Η μεν αρμόδια Επίτροπος για θέματα κλιματικής αλλαγής, Κόνι Χίδεργκαρντ, ήταν μέχρι σήμερα απρόθυμη να υποστηρίξει την εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου, ενώ ο Επίτροπος αρμόδιος για την Ενέργεια Γκίντερ Έτινγκερ έχει εκφράσει την πλήρη υποστήριξή του στο σχιστολιθικό αέριο.
44
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
Δύο μέτρα και σταθμά από το ΥΠΕΚΑ «Μπλε» και «πράσινες» εταιρείες καταγγέλλονται για «μαϊμού» διαδικασίες διαχείρισης αποβλήτων
Περίεργος ο ρόλος πρώην και νυν κρατικών λειτουργών. Καταγγελίες και μηνύσεις για τον ρόλο του ΕΟΑΝ
Έ
να μεγάλο κύκλωμα συμφερόντων που δρα στον χώρο της διαχείρισης των αποβλήτων, με διασυνδέσεις στους εποπτικούς οργανισμούς του υπουργείου Περιβάλλοντος, έχει ως αποτέλεσμα εκτός από τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία, να γίνεται και κατασπατάληση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, σε μια εποχή που ο ελληνικός λαός βρίσκεται σε δεινή θέση με μειώσεις μισθών και αβάστακτες φορολογικές επιβαρύνσεις. Εδώ και καιρό, ο Ελληνικός Οργανι-
σμός Ανακύκλωσης( ΕΟΑΝ) όχι μόνο δεν έχει προβεί στις κατάλληλες ενέργειες για να σπάσουν τα κυκλώματα, αλλά, επιπλέον, με τις ενέργειές του δείχνει να είναι εγκλωβισμένος στους μηχανισμούς που παρανομούν στον τομέα της ανακύκλωσης – και αυτό, όπως επισημαίνουν παράγοντες του ΥΠΕΚΑ, «κάτω από τη μύτη» της πολιτικής ηγεσίας. Τόσο η ευθύνη του αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος κ. Καλαφάτη όσο και του υπουργού ΥΠΕΚΑ κ. Μανιάτη είναι μεγάλες, από τη στιγμή
που, εδώ και μεγάλο διάστημα, ο ΕΟΑΝ: u Δεν έχει ελέγξει συγκεκριμένες εταιρείες που ρυπαίνουν το περιβάλλον, παρότι έχουν δημοσιευθεί στον Τύπο δεκάδες ρεπορτάζ. u Δεν έχει πάρει αποφάσεις και μέτρα, έπειτα από καταγγελίες για διασυνδέσεις ορισμένων μελών του Οργανισμού με συγκεκριμένες εταιρείες. u Δεν έχει ασχοληθεί με καταγγελίες για εταιρείες που παραβιάζουν την κοινοτική νομοθεσία στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων. u Δεν έχει απαντήσει σε καταγγελίες για πρώην στελέχη κόμματος που έχουν λόγο (από την πίσω πόρτα) στις αποφάσεις του Οργανισμού. Θα ήταν χρήσιμο να παρέμβουν οι αρμόδιες εισαγγελικές αρχές προκειμένου να χυθεί άπλετο φως στις διαδικασίες ελέγχου που ασκεί ο ΕΟΑΝ, προκειμένου να τιμωρηθούν όσοι έχουν κάνει παραβάσεις – είτε αυτοί είναι δημόσιοι λειτουργοί, είτε εταιρείες. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν ήδη επώνυμες καταγγελίες που έχουν σταλεί για ενημέρωση, τόσο προς τον πρωθυπουργό όσο και προς τις εισαγγελικές αρχές. Απομένει να δούμε αν ο υπουργός ΥΠΕΚΑ – που, πριν από λίγες μέρες με απόφαση του πρωθυπουργού, πήρε από τον κ. Καλαφάτη την αρμοδιότητα του ΕΟΑΝ – θα λάβει πρωτοβουλίες για έλεγχο στις διαδικασίες που ακο-
λουθεί ο συγκεκριμένος εποπτικός οργανισμός.
«Ευεργετική» ασάφεια Όπως είναι γνωστό, η διαχείριση των αποβλήτων δημιουργεί έναν τεράστιο και ενδιαφέροντα – από οικονομική άποψη – κύκλο εργασιών ο οποίος χρειάζεται τους κανόνες του για να λειτουργήσει. Αν μάλιστα τα απόβλητα είναι τοξικά και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, τότε αυτοί οι κανόνες περί της διαχείρισής τους πρέπει να είναι σαφέστατοι και να επιβάλλονται από την πολιτεία, η οποία θα πρέπει να έχει την ευθύνη της εποπτείας. Στην προκειμένη περίπτωση (της διαχείρισης των μπαταριών αυτοκινήτων), παρά το γεγονός ότι τα απόβλητα είναι άκρως επικίνδυνα, η εντεταλμένη κρατική υπηρεσία ΕΟΑΝ (Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης) δεν φροντίζει να εξασφαλιστεί η διεκπεραίωση της δύσκολης διαχείρισής τους. Και όχι μόνο… Όσον αφορά στη διαχείριση των αποβλήτων των συσσωρευτών (μπαταριών) αυτοκινήτων, το ελληνικό κράτος ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο θέμα με τον τρόπο που το χαρακτηρίζει: αργά και με ασάφεια. Παρά το γεγονός ότι η σχετική νομοθεσία προέβλεπε από το 2001 τη δημιουργία εθνικού φορέα ανακύκλωσης (για τον ΕΟΑΝ πρόκειται), εντούτοις χρειάστηκε να περάσει μια δεκαετία για την υλοποίησή του. Στο μεταξύ, όπως παραδέχτηκε σε
Aπαιτείται έλεγχος Η διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων των συσσωρευτών είναι μια υπόθεση η οποία, εκτός από επιχειρηματικά / οικονομικά συμφέροντα, έχει να κάνει και με την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Υπό αυτήν την έννοια, ο εποπτικός ρόλος του κράτους, του αρμόδιου υπουργείου, της αρμόδιας υπηρεσίας και των υπευθύνων της έχει ιδιαίτερη σημασία. Καθότι λοιπόν αποδεδειγμένα περισσότεροι από 10.000 τόνοι επικίνδυνων αποβλήτων «χάνονται» κάπου μεταξύ χωματερών και παραεμπορίου, θεωρούμε ωφέλιμο η δικαιοσύνη να ρίξει μια ματιά στα εξής: u Πώς η αρμόδια εποπτική αρχή (ΕΟΑΝ) παίζει τον ρόλο της φροντίζοντας για τους κανόνες της ανακύκλωσης επικίνδυνων αποβλήτων; u Έχουν η εν λόγω αρχή και το αρμόδιο υπουργείο μεροληπτήσει, υπέρ ποιου και για ποιο λόγο, στο επιχειρηματικό παιχνίδι που έχει στηθεί γύρω από τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων; u Πέραν των υπηρεσιακών ελέγχων, δεν απαιτείται ιδιαίτερη έρευνα για το γεγονός της συμμετοχής συμβούλων του ΥΠΕΚΑ σε εταιρείες που διεκδικούν έργα από το υπουργείο;
45
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 7 ΜΑΡΤΙΟΥ 2013
Θέμα
www.topontiki.gr
ομιλία της (στις 10-3-2011) η Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, κυρία Καραβασίλη, η κατάσταση στον τομέα της διαχείρισης των επικίνδυνων αποβλήτων των συσσωρευτών έχει ως εξής: «Όλοι εμείς γνωρίζουμε ότι δίπλα σε ένα σύστημα που πάει να στηθεί και να δουλέψει σωστά, υπάρχει ένα κύκλωμα παράνομο, βρώμικο, το οποίο συνεχίζει να λειτουργεί και είναι γνωστό τοις πάσι. Κανείς δεν το κατονομάζει γιατί η πολιτεία σε διάφορες μορφές της (τοπική, περιφερειακή αυτοδιοίκηση) είναι μέσα σε αυτό (…) Γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά, πια, ονομαστικά – και οι αρμόδιες αρχές και η αστυνομία και οι εισαγγελείς – τις επιχειρήσεις και τους παρανομούντες που παραλαμβάνουν συσσωρευτές χωρίς παραστατικά. Η παραλαβή συσσωρευτών χωρίς παραστατικά είναι σοβαρό θέμα γιατί σημαίνει ότι δεν δηλώνονται, άρα δεν γνωρίζουμε την πλήρη εικόνα των ποσοτήτων που παραλαμβάνονται. Παράλληλα, πολλές φορές επιλέγουν να ρίξουν το οξύ στα σκουπίδια ή σε χωράφια, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στη δημόσια υγεία».
η εταιρεία ΣΥΔΕΣΥΣ (Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσσωρευτών), η οποία εμφανίζεται ως η μεγαλύτερη και πρωτοπόρος σε έναν χώρο που – κατά τα λεγόμενα της κ. Καραβασίλη – επικρατούν το χάος και ο νόμος της επικίνδυνης «περιβαλλοντικής ζούγκλας». Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στατιστικά στοιχεία, μόνο ένα μικρό ποσοστό από τις ποσότητες του επικίνδυνου αποβλήτου των συσσωρευτών συλλέγεται νόμιμα (με παραστατικά που καταγράφουν την ποσότητα των αποβλήτων). Η μεγάλη ποσότητα είτε δε συλλέγεται καθόλου είτε δε συλλέγεται νόμιμα – γεγονός που εγκυμονεί μεγάλους κινδύνους για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία. Η τάξη μεγέθους των περιβαλλοντικών επιπτώσεων γίνεται σαφής αν κάποιος λάβει υπόψη του ότι ο ΣΥΔΕΣΥΣ, έχοντας πανελλαδική άδεια συλλέκτη, συλλέγει ετησίως 1.300 τόνους, επί του υπολογιζόμενου συνόλου 17.000 τόνων. Απ’ αυτούς τους 17.000 τόνους μόνο οι 7.000 τόνοι συλλέ-
Τρενάκι με μπαταρίες
Ανεξέλεγκτη κατάσταση Αυτά (και άλλα πολλά) έλεγε η αρμόδια Ειδική Γραμματέας Επιθεώρησης Περιβάλλοντος κ. Καραβασίλη στην ημερίδα που είχε οργανώσει
γονται με παραστατικά Έντυπα (ΕΑΕΑ) Αναγνώρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων. Όλα τα παραπάνω περιγράφουν μια σχετική γνώριμη κατάσταση λειτουργίας του κράτους ως… «ξέφραγο αμπέλι». Και, όπως είναι αναμενόμενο, στα ξέφραγα αμπέλια συμβαίνουν πολλά και διάφορα περίεργα πράγματα. Στην προκειμένη περίπτωση, αξίζει να σημειωθεί ότι – κάπως ξαφνικά, ομολογουμένως – ο ΣΥΔΕΣΥΣ (εκεί δηλαδή που η ειδική γραμματέας Καραβασίλη απέδιδε τα εύσημα, μιλώντας σε ημερίδα που διοργάνωνε πριν από δύο χρόνια) καταγγέλθηκε για αθέμιτο ανταγωνισμό από τον αρμόδιο φορέα (ΕΟΑΝ ) του υπουργείου Περιβάλ-
λοντος. Πάντως αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΣΥΔΕΣΥΣ δεν έχει τη δυνατότητα να επιβάλει τους όρους τους στον ανταγωνισμό ακόμη και αν το επιθυμούσε, καθώς – όπως είπαμε – από τους 17.000 τόνους αποβλήτων είναι σε θέση να διαχειριστεί τους 1.300, ενώ νόμιμα γίνεται η διαχείριση ακόμη 7.000 τόνων από άλλες εταιρείες. Προφανώς, το «ζουμί» βρίσκεται στους υπόλοιπους 10.000 τόνους τους οποίους διαχειρίζονται παράνομα κάποιοι επιτήδειοι, κερδοσκοπώντας σε βάρος του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Επίσης, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός που έχει αποκαλυφθεί στον Τύπο,
Πού είναι τα λεφτά; Τα 20 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο που διαχειρίζεται η Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (οι μπλε κάδοι σκουπιδιών) δεν φαίνεται να πιάνουν τόπο, καθώς η Κομισιόν (η οποία εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση της εν λόγω εταιρείας) με επιστολή της (που αποκάλυψε η εφημερίδα «Το Θέμα») προς τον πρωθυπουργό και τα αρμόδια υπουργεία, ζητά να μάθει πού πάνε τα λεφτά! Με πιο απλά λόγια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχοντας καταβάλει για την υλοποίηση ενός προγράμματος ανακύκλωσης απορριμμάτων περισσότερα από 260 εκατ. ευρώ, διαπιστώνει αυτό που όλοι μας βλέπουμε καθημερινά στον δρόμο: Οι μπλε κάδοι είναι απλώς χρωματισμένοι κάδοι σκουπιδιών. Δηλαδή, το σύστημα δεν λειτουργεί, παρά το γεγονός ότι έχει χρηματοδοτηθεί γενναία. Γιατί άραγε η αρμόδια υπηρεσία (ΕΟΑΝ) του ΥΠΕΚΑ δεν έχει προχωρήσει τόσο καιρό σε κάποιον έλεγχο της λειτουργίας του συστήματος;
σύμφωνα με το οποίο δύο από τους στενούς συνεργάτες του πρώην υπουργού Γ. Παπακωνσταντίνου και μέλη του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) του ΥΠΕΚΑ συμμετέχουν στην ομάδα έργου ιδιωτικής μελετητικής εταιρείας που διεκδικεί έργο 147.000 ευρώ από το ΥΠΕΚΑ. Δηλαδή, για να το… εμπεδώσουμε, δύο μέλη Οργανισμού του υπουργείου Περιβάλλοντος εμφανίζονται ταυτόχρονα ως συνεργάτες ιδιωτικής εταιρείας που συμμετέχει σε διαγωνισμό τον οποίο θα εγκρίνουν άλλα στελέχη του ΥΠΕΚΑ. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί πως, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Ελλάδα Αύριο», ακόμη και η πρόεδρος του ΕΟΑΝ υπέγραψε ανάθεση δύο έργων σε offshore εταιρεία στην οποία και η ίδια (!) εμφανίζεται ως σύμβουλος. Όλα αυτά τα «ωραία» συμβαίνουν κάτω από τη… μύτη του αναπληρωτή υπουργού ΠΕΚΑ, Σταύρου Καλαφάτη, ο οποίος είναι ο καθ’ ύλην αρμόδιος για να ασκήσει πειθαρχικό έλεγχο στον ΕΟΑΝ καθώς: δύο μέλη του Δ.Σ. του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) συμμετέχουν ταυτόχρονα ως συνεργάτες ιδιωτικής εταιρείας σε διαγωνισμό που θα εγκριθεί από το ΥΠΕΚΑ. Πρόκειται για το έργο «Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων». Το εν λόγω έργο θα χρηματοδοτηθεί με κονδύλια του ΕΣΠΑ.
Ο ειδικός λογαριασμός του «Δημόκριτου»
Τ
ο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Σημείο αναφοράς, εκτός από την πολυκλαδικότητα των επιστημονικών πεδίων που μελετά, αποτελούν επίσης τα επιστημονικά - τεχνολογικά επιτεύγματα και η ποιότητα της μεταπτυχιακής εκπαίδευσης που παρέχεται. Αυτή είναι η εικόνα που βγάζει προς τα έξω το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», σύμφωνα με όσα αναφέρει στην ιστοσελίδα του. Πίσω όμως από τα υπερσύγχρονα εργαστήρια και τα επιστημονικά προγράμματα που «τρέχουν», ο «Δημόκριτος» αποτελεί πλέον… σημείο αναφοράς και για τον τρόπο με τον οποίο η διοίκηση του κέντρου ερευνών θέλει να ασκεί διοίκηση στη Γραμματεία Ειδικού Λογαριασμού (ΓΕΛ), η οποία διαχειρίζεται τα χρήματα των ερευνητικών προγραμμάτων. Η ιστορία που εξελίσσεται το τελευταίο διάστημα στον «Δημόκριτο» παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφήνοντας, ταυτόχρονα, πολλά ερωτήματα για το τι συμβαίνει πραγματικά στα ενδότερα ενός από τα κορυφαία ερευνητικά κέντρα της Ελλάδας.
Ερωτήματα Σύμφωνα με την επιστολή που έχουν στείλει στον υπουργό Παιδείας Κ. Αρβανιτόπουλο η Ένωση Ελλήνων Ερευνητών (ΕΕΕ) και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων Ερευνητικών Κέντρων - Ιδρυμάτων (ΠΟΕΕΚ-Ι),
στις 12.7.13, το Δ.Σ. του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση, κατά την οποία ετέθη, εκτός ημερήσιας διάταξης και χωρίς αιτιολογική έκθεση, θέμα αποπομπής τού επί 2,5 χρόνια προϊσταμένου της Γραμματείας Ειδικού Λογαριασμού (ΓΕΛ) του Κέντρου, Ευριπίδη Παπαδόπουλου. Στην ίδια επιστολή αναφέρεται ότι «το Δ.Σ. του Κέντρου δεν έχει αρμοδιότητα για την αποπομπή του προϊσταμένου ΓΕΛ. Αυτό διότι ο προϊστάμενος ΓΕΛ διορίζεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Έρευνας και Τεχνολογίας, μετά από ανοιχτή προκήρυξη και αξιολόγηση, γεγονός που καλώς συμβαίνει, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η αμφίπλευρη δεοντολογία “ελέγχοντος - ελεγχόμενου”». Απόφαση η οποία έγινε δεκτή από το Δ.Σ. του «Δημόκριτου». Αξίζει να σημειωθεί ότι η εποπτεύουσα και διορίζουσα τον προϊστάμενο ΓΕΛ Αρχή δεν έχει λάβει έως σήμερα καμία ενημέρωση για το θέμα. Όπως αναφέρεται στην επιστολή της Ένωσης Ελλήνων Ερευνητών και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Ερευνητικά Κέντρα, «αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο που δεν υπάρχει Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας καθώς και το ότι δυστυχώς δεν είναι η πρώτη φορά που το Δ.Σ. του ΕΚΕΦΕ “Δ” προσπαθεί να αποπέμψει τον προϊστάμενο ΓΕΛ». Πριν από έναν χρόνο περίπου, στις 28.6.12, το Δ.Σ. του «Δημόκριτου» αποφάσισε και απέστειλε επιστολή προς τον τότε ΓΓΕΤ, με την οποία ζητούσε την αντι-
Η ιστορία που εξελίσσεται το τελευταίο διάστημα στον «Δημόκριτο» παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, αφήνοντας, ταυτόχρονα, πολλά ερωτήματα
κατάσταση του προϊσταμένου ΓΕΛ. Όμως, ο τότε γενικός γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας καθηγητής Β. Μάγκλαρης, με επιστολή του προς τον πρόεδρο του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», ανανέωσε την εμπιστοσύνη του στον προϊστάμενο ΓΕΛ για τον χειρισμό όλων των θεμάτων που αφορούν τη Γραμματεία Ειδικού Λογαριασμού. Ιδιαίτερο πάντως ενδιαφέρον έχει η χρονική στιγμή που αποφάσισε ο Διευθυντής του ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» και πρόεδρος του Δ.Σ. Ν. Κανελλόπουλος να προσπαθήσει να αναστείλει τα καθήκοντα του προϊσταμένου της Γραμματείας Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας. Όπως σημειώνει στην αναφορά - καταγγελία που έχει κάνει προς τους αρμόδιους φορείς για το θέμα ο Ευριπίδης Παπαδόπουλος «οι παράτυπες και παράνομες ενέργειες τις οποίες φέρω σε γνώση σας με την παρούσα, λαμβάνουν χώρα καθ’ ην στιγμή είναι ανυπερθέτως και κατεπειγόντως αναγκαία η παρουσία του νομίμως διορισμένου Προϊσταμένου του ΕΛΚΕ του ΕΚΕΦΕ “Δ”, δεδομένων ιδίως των σοβαρών διαχειριστικών ελέγχων που βρίσκονται σε εξέλιξη όπως: u ο Φορολογικός - Οικονομικός έλεγχος δεκαετίας 2000-2010, u ο έλεγχος από την πλευρά του Ελεγκτικού Συνεδρίου (ο οποίος μάλιστα αφορά διαχειριστικές παρατυπίες προηγούμενων χρήσεων της υπ’ εμού ανάληψης των καθηκόντων Προϊσταμένου του ΕΛΚΕ) και u ο έλεγχος από την πλευρά του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, Τμήμα Δημοσιονομικού Ελέγχου».
46
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 AYΓOYΣΤΟΥ 2013
Ενέργεια
www.topontiki.gr
Αζέρικη «Κερκόπορτα» Η πώληση του ΔΕΣΦΑ καταργεί τη δυνατότητα εθνικού σχεδιασμού για το φυσικό αέριο
Πού... «χάθηκε» το αντίτιμο για τη μεταφορά αερίου από τον ΤΑΡ;
Τι σαράφηδες είναι τούτοι, ωρέ;
Η
κυβέρνηση πανηγυρίζει για την… πρώτη επιτυχία(;) της στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων. Το ΤΑΙΠΕΔ βγάζει διθυραμβικές ανακοινώσεις για τα 400 εκατ. ευρώ που θα εισπράξει από την πώληση του ΔΕΣΦΑ. Και η αντιπολιτευόμενες δυνάμεις δείχνουν να μην έχουν καταλάβει το μέγεθος του ξεπουλήματος, με τη… λαμπρή επιτυχία των μνημονιακών δυνάμεων. Κι όμως, το «Π» έχει αποκαλύψει πριν από δύο εβδομάδες τα μυστικά της υπόθεσης, που δείχνουν ότι οι Αζέροι όχι μόνο δεν βάζουν κεφάλαια για να αποκτήσουν ένα από τα πολυτιμότερα ενεργειακά πάγια της χώρας, αλλά πολύ γρήγορα θα κάνουν απόσβεση και θα αρχίσουν να μετρούν τεράστια κέρδη. Μόλις στις αρχές της εβδομάδας, το Τμήμα Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ έδωσε στη δημοσιότητα μια μακροσκελή ανακοίνωση με την οποία εκφράζει την αντίθεση του κόμματος με την πώληση, χαρακτηρίζοντάς την «χάρισμα» προς τους Αζέρους της Socar, που προκύπτει από τη «δουλοπρέπεια της κυβέρνησης» προς τα ξένα συμφέροντα. Υπολογίζει (ορθώς) ότι το σύνολο του ενεργητικού του ΔΕΣΦΑ αγγίζει τα 1,55 δισ. ευρώ (με βάση τα στοιχεία της 31/12/21012), συνυπολογίζοντας την αξία της Ρεβυθούσας και του συνόλου του δικτύου αγωγών (υψηλής και μέσης πίεσης). Υπενθυμίζουμε ότι το «Π» έχει αποκαλύψει πριν από δύο μήνες ότι μόνο το κόστος των επενδύσεων στη Ρεβυθούσα (κατασκευή και πρώτη αναβάθμιση) ανήλθε σε 350 εκατ. ευρώ, ενώ η αξία του δικτύου μεταφοράς υπολογίζεται σε περίπου 1,2 δισ. ευρώ!
Τους πληρώνουμε Κι όμως, οι πάσης φύσεως μνημονιακοί πανηγυρίζουν για τα 400 εκατ. ευρώ των Αζέρων, όταν γνωρίζουν πολύ καλά ότι (όπως αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ) τα κέρδη της επιχείρησης αγγίζουν τα 90 εκατ. ευρώ τον χρόνο – κάτι που σημαίνει ότι μόνο από αυτά οι νέοι ιδιοκτήτες του ΔΕΣΦΑ θα κάνουν απόσβεση το πολύ σε τέσσερα με πέντε χρόνια! Ωστόσο, οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις δεν έχουν καταλάβει ένα πολύ σημαντικό στοιχείο, που συνοδεύει την πώληση της επιχείρησης: Οι Αζέροι θα υπογράψουν συμβόλαιο με τη ΔΕΠΑ για διάθεση ενός δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου στην ελληνική αγορά. Με βάση υπολογισμούς παραγό-
ντων που γνωρίζουν πολύ καλά τις διεθνείς και τις περιφερειακές τιμές πώλησης του καυσίμου, στην καλύτερη περίπτωση θα δίνουμε κάθε χρόνο στη Socar περίπου 350 εκατ. ευρώ για το αέριο που θα μας πωλούν, με πολύ μεγάλη πιθανότητα το κόστος να ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ ετησίως! Είναι εμφανές λοιπόν, ότι δεν χαρίζουμε απλώς τον ΔΕΣΦΑ στους Αζέρους, αλλά τους πληρώνουμε κι από πάνω, κάθε χρόνο με το ίδιο ποσό που θα δώσουν μία φορά για να εξαγοράσουν την ελληνική επιχείρηση! Η κυβέρνηση και το ΤΑΙΠΕΔ προβάλλουν το επιχείρημα ότι ο «ανεξάρτητος» εκτιμητής είχε υπολογίσει την αξία του ΔΕΣΦΑ (στο 100%) στα 420450 εκατ. ευρώ, ενώ οι Αζέροι δίνουν 400 εκατ. ευρώ για το 66% των μετοχών της επιχείρησης. Αυτό και μόνο το στοιχείο αποδεικνύει τον ληστρικό και εγκληματικό ρόλο των λεγόμενων «αντικειμενικών» και «ανεξάρτητων» οίκων, που αναλαμβάνουν έναντι αδράς αμοιβής να αποτιμήσουν ένα περιουσιακό στοιχείο, αλλά στην ουσία εξυπηρετούν τα συμφέροντα των αγοραστών και των συνεταίρων τους, καθώς οι ίδιοι οι εκτιμητές βγάζουν τα πορίσματά τους, με βάση τα συμφέροντα τα δικά τους και των πελατών τους…
Μικρά μυστικά Ωστόσο, υπάρχουν κι άλλα «μυστικά», που αποδεικνύουν ότι η πώληση του ΔΕΣΦΑ αντιβαίνει στα εθνικά συμφέροντα και στη δυνατότητα να υπάρξει ενεργειακός σχεδιασμός προς όφελος της χώρας. Ο νέος ιδιοκτήτης του ΔΕΣΦΑ αποκτά αμέσως πρόσβαση σε νέες αγορές, που δεν θα μπορούσε να προσεγγίσει με αγωγούς. Αυτό αυξάνει αμέσως την υπεραξία των υποδομών που ελέγχει η επιχείρηση. Παράλληλα, αποτελεί και το κομβικό σημείο για την αναβάθμιση της Ελλάδας σε διαμετακομιστικό ενεργειακό κόμβο, κάτι που όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων δεκαετιών το είχαν διατυμπανίσει ως βασικό τους στόχο, αλλά τελικά το μόνο που κατάφεραν ήταν να αναβαθμίσουν τον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή. Κι εδώ υπάρχει και το ουσιαστικότερο θέμα στην υπόθεση των Αζέρων και του ΔΕΣΦΑ. Η Socar διαθέτει άριστες σχέσεις με τις τουρκικές Botas και Trao. Με την πρώτη έχει υπογράψει το πρώτο συμβόλαιο εξαγωγής αζέρικου αερίου, ενώ η δεύτερη
είναι μέτοχος στην κοινοπραξία που εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα αερίου στην Κασπία. Με άλλα λόγια, οι Αζέροι ανοίγουν την Κερκόπορτα για την τουρκική «εισβολή» στο ενεργειακό σύστημα της χώρας μας. Εάν αυτό συνέβαινε με καθαρούς και ισότιμους όρους – εάν δηλαδή Έλληνες και Τούρκοι είχαν καθίσει στο τραπέζι και είχαν αναζητήσει αμοιβαία επωφελείς τρόπους συνεργασίας – δεν θα υπήρχε το παραμικρό πρόβλημα. Ωστόσο, η στενή συνεργασία Τούρκων και Αζέρων «δημιουργεί περίεργους συνειρμούς για πιθανές μελλοντικές “συνεργασίες” και σε άλλα θέματα», όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στην ανακοίνωσή του το τμήμα Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ.
«Συνέργειες» Όλοι καταλαβαίνουμε τι μπορεί να σημαίνουν οι μελλοντικές «συνεργασίες», καθώς στη σειρά για επόμενη αποκρατικοποίηση μπαίνουν και τα ΕΛΠΕ – που κατείχαν το 35% στον ΔΕΣΦΑ – τα οποία διατίθενται εξ ολοκλήρου στους νέους ιδιοκτήτες (συν το 31% από το ελληνικό δημόσιο), ενώ ο όμιλος συμμετέχει και στις έρευνες για υδρογονάνθρακες σε περιοχές της Δυτικής Ελλάδας! Και το τελευταίο (αλλά όχι μικρότερης σημασίας) θέμα που προκύπτει στη συγκεκριμένη ιστορία είναι ο αγωγός TAP, για τον οποίο επίσης ακούσαμε τις μύριες θριαμβολογίες από την κυβέρνηση. Γνωρίζοντας ότι οι Αζέροι συζητούσαν το ενδεχόμενο ο αγωγός να περάσει από την Ελλάδα, κανείς δεν διαπραγματεύτηκε για τις συνέργειες που δημιουργεί. Είναι απόλυτα λογικό πως οι δύο υποθέσεις (ΔΕΣΦΑ και TAP) συνδέονται απόλυτα καθώς η Socar, εκτός από την ιδιοκτησία των αγωγών και της Ρεβυθούσας στην Ελλάδα, αποκτά πλέον και δικό της δίκτυο για προώθηση αερίου στη Δυτική Ευρώπη. Ωστόσο, κανείς δεν διεκδίκησε τη συμμετοχή του ΔΕΣΦΑ στον TAP, έστω στο κομμάτι του αγωγού που θα περνά από ελληνικό έδαφος, κατά το πρότυπο της συνεργασίας που μας είχαν προτείνει οι Ρώσοι για τον South Stream. Επιπλέον, παραμένει ακόμη αδιευκρίνιστο το εάν και κατά πόσο η χώρα μας εξασφάλισε κάποιο ποσό ως «ταρίφα για transit μεταφορά» του αζέρικου αερίου από το ελληνικό έδαφος. Κι όσο δεν υπάρχει επίσημη πληροφόρηση στο θέμα αυτό, τόσο αυξάνουν οι υπόνοιες ότι ούτε και από εκεί θα έχουμε κάποιο όφελος. Με άλλα λόγια, και νέο ξεπούλημα!
48
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
οικονομία
Στον «πάγκο» της εφορίας Η χρησικτησία δεν είναι τζάμπα q
Σ
την εφορία για να υποβάλουν δήλωση Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων (ΦΜΑ) θα στέλνουν υποχρεωτικά πλέον τα κτηματολογικά γραφεία και οι μεταγραφοφύλακες όσους προσκομίζουν δικαστική απόφαση με την οποία τους αναγνωρίζεται τίτλος κυριότητας. Ωστόσο στην περίπτωση καταχώρησης δικαστικής απόφασης στα κτηματολογικά βιβλία, με την οποία γίνεται απλώς διόρθωση τυχόν ανακριβούς «πρώτης εγγραφής» χωρίς να έχει και αναγνωριστική ισχύ κυριότητος, δεν οφείλεται ΦΜΑ, έστω και αν στο σκεπτικό της απόφασης γίνεται αναφορά στο θέμα της χρησικτησίας. Με οδηγίες που εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών, καθορίζεται πότε οφείλει ο ιδιοκτήτης ακινήτου από χρησικτησία να υποβάλει δήλωση ΦΜΑ στην εφορία, ώστε να του επιβληθεί και ο αναλογών φόρος. ♦Στην περίπτωση καταχώρησης στα κτηματολογικά βιβλία δικαστικής απόφασης, η οποία διατάσσει απλώς τη διόρθωση ανακριβούς «πρώτης εγγραφής», χωρίς να έχει και αναγνωριστικό περιεχόμενο, δεν οφείλεται ΦΜΑ, έστω και αν στο σκεπτικό της απόφασης γίνεται αναφορά στο θέμα της χρησικτησίας. ♦ Αν γίνει όμως περαιτέρω μεταβίβαση του ακινήτου με επίκληση χρησικτησίας από τον μεταβιβάζο-
ντα, θα οφείλεται φόρος μεταβίβασης (χρησικτησίας). ♦ Οφείλεται ΦΜΑ σε περίπτωση μεταγραφής ή σημείωσης στο βιβλίο μεταγραφών, δικαστικής απόφασης με την οποία αναγνωρίζεται η κυριότητα (ή οποιοδήποτε άλλο εμπράγματο δικαίωμα) σε ακίνητο, λόγω συμπλήρωσης των όρων της τακτικής ή έκτακτης χρησικτησίας ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία. ♦ Δεν οφείλεται ΦΜΑ στην περίπτωση κατά την οποία στο όνομα του προσώπου στο οποίο γίνεται η αναγνώριση υπάρχει μεταγεγραμμένος τίτλος για το δικαίωμα αυτό, για το οποίο έχει υποβληθεί η δήλωση που προβλέπεται από το νόμο. ♦ Ο μεταγραφοφύλακας είναι υποχρεωμένος να αρνηθεί τη μεταγραφή σύμβασης ή δικαστικής απόφασης ή οποιασδήποτε άλλης πράξης που αφορά στη μεταβίβαση της κυριότητας ή άλλων εμπράγματων δικαιωμάτων σε ακίνητα, πλην υποθήκης, αν δεν προσκομίζεται σε αυτόν αντίγραφο της δήλωσης ΦΜΑ, θεωρημένο από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ. ♦ Εφόσον τα Κτηματολογικά Γραφεία έχουν υποκαταστήσει τα υποθηκοφυλακεία, οι ίδιες διατάξεις περί μεταβίβασης ακινήτων εφαρμόζονται για την καταχώρηση στα κτηματολογικά βιβλία. ♦ Δεν οφείλεται ΦΜΑ κατά την καταχώρηση στα κτηματολογικά βιβλία, στις περιπτώσεις
Δηλώστε και πληρώστε
www.topontiki.gr
Υποχρεωτικά Ε9 Στην υποβολή Ε9 θα προχωρήσουν υποχρεωτικά φέτος φυσικά πρόσωπα τα οποία κατά την 1η Ιανουαρίου 2013 είχαν εμπράγματα δικαιώματα σε γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού. Αυτό γίνεται προκειμένου να εμπλουτιστεί με νέα δεδομένα η ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και να διευρυνθεί η φορολογική βάση επί της οποίας θα επιβληθεί το 2014 ο νέος ενιαίος φόρος ακινήτων. Τα φυσικά πρόσωπα που κατά την 1η Ιανουαρίου 2013 είχαν εμπράγματα δικαιώματα σε γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού υποχρεούνται να ελέγξουν ηλεκτρονικά μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου την περιουσιακή τους κατάσταση, όπως εμφανίζεται στο ηλεκτρονικό Ε9, προκειμένου να τη συμπληρώσουν, τροποποιήσουν και να την οριστικοποιήσουν. Θα συμπληρώσουν δε και τον αριθμό παροχής ρεύματος της ΔΕΗ σε όλα τα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα που διαθέτουν, ανεξάρτητα εάν μεταβάλουν τα στοιχεία των λοιπών ακινήτων. Τα στοιχεία του E9 για τα γήπεδα εκτός σχεδίου πόλης ή οικισμού που θα συλλέγουν, θα εμπλουτίσουν τη βάση δεδομένων που καταρτίζει η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων για την επιβολή του ενιαίου φόρου ακινήτων το 2014. Με τα δεδομένα που διαθέτει μέχρι σήμερα, η ΓΓΠΣ τοποθετεί τη συνολική εκτός σχεδίου γη στα 66,5 εκατομμύρια στρέμματα. Ωστόσο, η ΓΓΠΣ εκτιμά πως τα εκτός σχεδίου αγροτεμάχια αντιστοιχούν σε 80 εκατομμύρια στρέμματα και το υπουργείο Οικονομικών ευελπιστεί η νέα καταγραφή να αποκαλύψει μέρος από τα περίπου 15 εκατομμύρια αδήλωτα στρέμματα. Σύμφωνα με τις επίσημες κυβερνητικές προθέσεις, όσο περισσότερα είναι τα στρέμματα που θα δηλωθούν στην εφορία τόσο μικρότερη θα είναι η κατά μέσο όρο επιβάρυνση για τους ιδιοκτήτες τους.. Τα νέα πεδία του Ε9 που σχετίζονται με τον ενιαίο φόρο ακινήτων: ♦Η επιφάνεια των αποθηκών, γεωργικών κτισμάτων. ♦ Η επιφάνεια των κατοικιών που βρίσκονται στο αγροτεμάχιο. ♦Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων στο αγροτεμάχιο. ♦Το πλήθος των προσόψεων του κάθε ακινήτου. ♦Το μήκος της πρόσοψης του οικοπέδου. ♦ Το μήκος της πρόσοψης ή το άθροισμα των προσόψεων της επαγγελματικής στέγης
που η δικαστική απόφαση – η οποία εκδίδεται με τη διαδικασία της διόρθωσης ανακριβών «πρώτων εγγραφών» – διατάσσει απλώς τη διόρθωση της ανακριβούς πρώτης εγγραφής, χωρίς να έχει και αναγνωριστικό περιεχόμενο ως προς το δικαίωμα κυριότητας του αιτούντος. ♦ Εντούτοις, εφόσον η σχετική βεβαίωση που θα εκδοθεί στο όνομα του δικαιούχου δεν αποτελεί τίτλο των εγγεγραμμένων δικαιωμάτων και δεν δημιουργεί τεκμήριο γι’ αυτά, σε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου με επίκληση χρησικτησίας από τον μεταβιβάζοντα, που εμφανίζεται ως δικαιούχος στα κτηματολογικά βιβλία μετά την καταχώρηση σχετικής δικαστικής απόφασης διόρθωσης ανακριβούς πρώτης εγγραφής, θα οφείλεται ο σχετικός φόρος χρησικτησίας. ♦ Σε κάθε περίπτωση καταχώρησης δικαστικών αποφάσεων διόρθωσης ανακριβών πρώτων εγγραφών, απαιτείται η υποβολή δήλωσης φόρου μεταβίβασης, για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου. Τούτο ισχύει, διότι θα πρέπει να τίθεται η εν λόγω απόφαση υπόψη της φορολογικής αρχής, μέσω της υποβολής της δήλωσης ΦΜΑ, ώστε να διαπιστώνεται η υποχρέωση καταβολής ΦΜΑ ή μη. ♦ Μεταξύ των στοιχείων που πρέπει υποχρεωτικά να περιέχει η δήλωση ΦΜΑ (αλλιώς θεωρείται απαράδεκτη) είναι η αξία του ακινήτου.
49
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Οικονομία
www.topontiki.gr
Η έξοδος του... Μεσολογγίου από τις τράπεζες Κάπου 10.000 απολύονται το φθινόπωρο q
Ξ
εκινάει το φθινόπωρο το πρόγραμμα μείωσης του αριθμού των εργαζομένων στον τραπεζικό κλάδο, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το 2016. Πιο συγκεκριμένα, εκτός τραπεζικού συστήματος θα βρεθούν περίπου 10.000 εργαζόμενοι – ή το 20% του συνόλου των τραπεζοϋπαλλήλων – μεσα στην επόμενη τριετία. Με προγράμματα εθελουσίας εξόδου αλλά και αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης, οι τράπεζες επιδιώκουν να μειώσουν το προσωπικό τους. Ήδη έχουν τεθεί σε εφαρμογή ή ετοιμάζονται, σύμφωνα με πληροφορίες, προγράμματα εθελουσίας για περίπου 4.500 εργαζομένους στις τέσσερις συστημικές τράπεζες (Εθνική, Πειραιώς, Alpha Bank και Eurobank), ενώ τραπεζικοί κύκλοι κάνουν λόγο και για δεύτερο κύμα αποχωρήσεων στο μέλλον. Παράλληλα, οι τράπεζες δεν θα πραγματοποιήσουν νέες προσλήψεις, ούτως ώστε το προσωπικό τους να μειωθεί περαιτέρω και λόγω των συνταξιοδοτήσεων. Κοινός τόπος στα προγράμματα που ετοιμάζουν οι τράπεζες είναι η πλήρης αποζημίωση του προσωπικού αλλά και μια σειρά από οικονομικά κίνητρα, ανάλογα με την προϋπηρεσία των εργαζομένων, τα χρόνια που απομένουν μέχρι τη συνταξιοδότηση αλλά και με βάση κοινωνικά κριτήρια.
«Κούρεμα» προσωπικού Όπως αναφέρουν τραπεζικά στελέχη, στόχος είναι να μην υπάρξουν μαζικές απολύσεις, αλλά παράλληλα να μειωθεί σημαντικά το λειτουργικό κόστος των τραπεζών με μείωση του προσωπικού, ακόμα και αν αυτό συνεπάγεται υψηλό, εφάπαξ κόστος.
Οι αλλαγές που έφεραν οι συγχωνεύσεις αλλά και η μείωση των εργασιών τους, έχουν οδηγήσει τις τράπεζες στο ψαλίδισμα του προσωπικού, κίνηση που επιβάλλεται και από την τρόικα, προκειμένου να εγκρίνει τα επιχειρηματικά πλάνα που θα κατατεθούν μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, βασική μεταβλητή που θα κρίνει την αποδοχή των επιχειρηματικών πλάνων των τραπεζών είναι το λειτουργικό κόστος, το οποίο εξαρτάται τόσο από τη μισθοδοσία του προσωπικού όσο και από τον αριθμό των καταστημάτων τους. Οι συνέργειες που θα προκύψουν από το μπαράζ των συγχωνεύσεων των προηγούμενων μηνών εξαρτώνται άμεσα από τη μείωση του λειτουργικού κόστους, κάτι που έχουν ξεκαθαρίσει στις τράπεζες τόσο η τρόικα όσο και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Ήδη τον χορό των εθελουσίων εξόδων άνοιξε η Τράπεζα Πειραιώς, ενώ μέσα στο φθινόπωρο αναμένεται να ανακοινωθούν αντίστοιχα προγράμματα από τις Εθνική, Alpha Bank και Eurobank. Επίσης, πρόσφατα ολοκληρώθηκε η εθελουσία έξοδος στο Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, στην οποία συμμετείχαν συνολικά 615 άτομα. Αναλυτικότερα, στην περίπτωση της Πειραιώς, η τράπεζα ανακοίνωσε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου για 1.800 έως 2.000 εργαζομένους, οι οποίοι και αποτελούν ποσοστό 10% του νέου ομίλου που έχει προκύψει μετά το μπαράζ των συγχωνεύσεων που πραγματοποίησε. Το πρόγραμμα ισχύει έως τις 2 Σεπτεμβρίου και θα αφορά σχεδόν το
σύνολο του νέου ομίλου, ενώ το ύψος των κινήτρων προς τους εργαζομένους ανέρχεται σε περίπου 100 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα προγράμματα ετοιμάζουν και οι υπόλοιπες τράπεζες και αναμένεται να τα θέσουν σε εφαρμογή από το φθινόπωρο, έχοντας πάρει τη σύμφωνη γνώμη τόσο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας όσο και της τρόικας. Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για εθελουσία έξοδο της τάξης των 1.200 περίπου εργαζομένων από την Εθνική Τράπεζα, περίπου 300 εργαζομένων στην Eurobank (χωρίς να υπολογίζονται το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και η Proton Bank) και επιπλέον 300 περίπου εργαζομένων στον όμιλο της Alpha Bank. Και στις τρεις αυτές περιπτώσεις το μοντέλο θα είναι παραπλήσιο με αυτό της Πειραιώς. Θα δοθούν, δηλαδή, πλήρεις αποζημιώσεις στους εργαζομένους, ενώ θα υπάρ-
Άρχισε κιόλας ο «χορός»
ξουν και επιπλέον οικονομικά κίνητρα, τα οποία θα εξαρτηθούν από την προϋπηρεσία και κάποια κοινωνικά κριτήρια. Παράλληλα, ανάλογα με το καθεστώς και τη σύμβαση εργασίας του κάθε εργαζομένου ενδέχεται να υπάρξουν διαφοροποιήσεις ακόμα και στον ίδιο όμιλο. Αν τελικά ισχύσει το σενάριο αυτό, το συνολικό κόστος για τις τράπεζες από το πρώτο αυτό κύμα εθελουσίας υπολογίζεται ότι θα ανέλθει σε περίπου 300 εκατ. ευρώ. Πέρα από τους εργαζομένους, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν ήδη ξεκινήσει διαδικασίες μείωσης των υποκαταστημάτων τους, φιλοδοξώντας να κλείσουν ή να συγχωνεύσουν τουλάχιστον 350 από τα συνολικά 3.450 που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα. Και πάλι πρόκειται για το πρώτο κύμα, καθώς θα χρειαστεί αρκετός χρόνος μέχρι να ολοκληρωθεί η λειτουργική ενοποίηση των τραπεζών, ύστερα από την οποία θα προκύψουν οι πραγματικές ανάγκες ως προς το δίκτυο των υποκαταστημάτων.
Ο έλεγχος χτυπάει «κόκκινο» σε οκτώ σημεία Ουρές στις εφορίες για διασταύρωση αλλά και για λάθη στις ηλεκτρονικές υποβολές δηλώσεων σχηματίζουν οι πολίτες. Τα οκτώ σημεία όπου χτυπά «κόκκινο» ο έλεγχος, είναι: 1. Μεγάλες βεβαιώσεις παρακράτησης φόρου από μισθωτές υπηρεσίες. 2. Μ εγάλες βεβαιώσεις παρακράτησης φόρου από δελτία παροχής υπηρεσιών. 3. Υψηλές δαπάνες. 4. Χαμηλά κέρδη από έσοδα και τόκους.
5. Χαμηλά εισοδήματα από ελεύθερους επαγγελματίες. 6. Υψηλές αφορολόγητες δαπάνες. 7. Μεγάλες επαγγελματικές δαπάνες. 8. Μ εγάλη επιστροφή φόρου από περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ. Ταυτόχρονα, οι εννέα παγίδες που φουσκώνουν τον φόρο είναι: 1. Λ άθος αναγραφή εισοδήματος στο εκκαθαριστικό. 2. Λάθος υπολογισμός του παρακρατούμενου φόρου. 3. Πολλά ασφαλιστικά ταμεία δεν έχουν παρακρατήσει την εισφορά αλληλεγγύης.
4. Μη επικαιροποίηση στοιχείων φορολογουμένων με ευθύνη του Taxis. 5. Υπολογισμός εφάπαξ και επιδόματος ανεργίας ως εισοδήματος. 6. Διπλοεγγραφή ακινήτου. 7. Δ ιαγραφή ακινήτων χωρίς να έχουν μεταβιβαστεί. 8. Λανθασμένη αναγραφή τετραγωνικών μέτρων στην ακίνητη περιουσία. 9. Λ άθος αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος.
50
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
ν ώ π ω
α ι μ ο ν ο οικ στην
Τρυ Σ
www.topontiki.gr
Ειδοποιήσεις για αναγκαστικές πληρωμές σε 400.000 ελεύθερους επαγγελματίες με οφειλές προς το Ταμείο αποστέλλει ο ΟΑΕΕ, κάνοντας ακόμη πιο «ασφυκτική» την κατάσταση στην αγορά όπου τα λουκέτα πέφτουν «βροχή». Σύμφωνα με πληροφορίες, τα σημειώματα καλούν τους εμπόρους να ρυθμίσουν το χρέος τους εντός δέκα ημερών, με διακανονισμό που προβλέπει 48 δόσεις, αλλιώς απειλούνται με αναγκαστικά μέτρα όπως κατάσχεση του καταστήματος ή των περιουσιακών τους στοιχείων. Τα οφειλόμενα ποσά φτάνουν ως και 10.000. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις – αυτές των 285.000 ελεύθερων επαγγελματιών – οι οφειλές δεν ξεπερνούν τα 3.300 ευρώ. Πάντως, οι περισσότεροι έμποροι δηλώνουν ότι αδυνατούν να ανταποκριθούν, καθώς μάλιστα δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τις τρέχουσες οφειλές.
Αυτοκίνητα στη ζούλα
ε «μάστιγα» έχει εξελιχθεί το θέμα του παρεμπορίου στα αυτοκίνητα, με τον Σύνδεσμο Εμπόρων Εισαγωγέων Αυτοκινήτων Ελλάδος να αναφέρει πως κάθε χρόνο περίπου 100.000 αυτοκίνητα πωλούνται παράνομα από εμπόρους κυρίως μέσω διαδικτύου, με αποτέλεσμα το κράτος να χάνει κάθε χρόνο περίπου 117 εκατ. ευρώ. Το ζήτημα των παράνομων πωλήσεων αυτοκινήτων μέσω διαδικτύου έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, με τον πρόεδρο του ΣΕΕΑΕ να δηλώνει στην «Ημερησία» πως, σύμφωνα με έρευνα του Συνδέσμου, τα διαφυγόντα έσοδα του κράτους ανέρχονται σε 117, 2 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο, εκ των οποίων τα 50 εκατ. είναι απώλειες στα ασφαλιστικά ταμεία. Ειδικότερα, στις 100.000 αυτοκίνητα το κέρδος για κάθε Ι.Χ. ανέρχεται σε 1.000 ευρώ και τα κέρδη που δεν φορολογούνται αγγίζουν τα 100 εκατ. ευρώ. Επιπλέον χάνεται και ο ΦΠΑ που υπολογίζεται σε 23 εκατ. ευρώ και περίπου 10 εκατ. ευρώ από τον φόρο εισοδήματος. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια της κρίσης μια νέα μάστιγα έχει έρθει να πλήξει τον κλάδο του αυτοκινήτου: η «φάμπρικα» των αυτοσχέδιων συνεργείων. Πιλοτές, υπόγεια γκαράζ και άλλοι χώροι έχουν μετατραπεί σε παράνομα συνεργεία, τα οποία βλάπτουν σε μεγάλο βαθμό τους νόμιμους ιδιοκτήτες συνεργείων, ενώ παράλληλα είναι και επικίνδυνα για την οδική ασφάλεια. Επίσης, και σε αυτή τη δραστηριότητα σημειώνεται μεγάλη απώλεια εσόδων για το κράτος, καθώς παρατηρούνται ετησίως 100 εκατ. ευρώ δι-
q
Έξω το ΔΝΤ Υπέρ της λογικής πως η ευρωζώνη θα πρέπει να απαλλαγεί από το ΔΝΤ και να αναλάβει το μερίδιο του Ταμείου, όσον αφορά τη χρηματοδότηση της Ελλάδας, τάσσονται οι «Financial Times», οι οποίοι αναφέρουν ότι το ΔΝΤ δεν είναι «καθόλου σίγουρο» πως η Ελλάδα, με την τρέχουσα πορείας της, θα πετύχει τους στόχους της. Υποστηρίζουν δε πως η ευρωζώνη και το ΔΝΤ «αντί να φαγώνονται πάνω στις διαφωνίες τους, θα πρέπει να αδράξουν την ευκαιρία και να ξαναφορμάρουν τη σχέση τους».
ρας: Στουρνά ολύσεις Χωρίς απ ήματα ρ χ ι δεν έχε
τυράκια ¸ Μ όλις ένας στους δέκα καταστηματάρχες έδειξε πρόθυμος να περάσει τη μείωση του ΦΠΑ στον τιμοκατάλογό του, τουλάχιστον από την πρώτη ημέρα, με τους υπόλοιπους να γυρνούν την πλάτη στο μέτρο, τονίζοντας ότι είχαν ήδη απορροφήσει την τελευταία αύξηση του ΦΠΑ.
¸ Η μείωση της αξίας των οικιστικών ακινήτων, λόγω της αναμενόμενης άρσης της απαγόρευσης των πλειστηριασμών από τις αρχές του 2014, θα αγγίξει το 20% περίπου, εκτιμούν οι ειδικοί, σε μια περίοδο που η αγορά ακινήτων έχει «βουλιάξει» από την έλλειψη ζήτησης και την υπερφορολόγηση.
...και φάκες ¸ Νέο χαράτσι στα ακίνητα, πιο… «άγριο» αφυγόντα κέρδη από φόρους και 50 εκατ. ευρώ από ασφαλιστικές εισφορές. Και αυτό γιατί τα αυτοσχέδια συνεργεία δεν κόβουν αποδείξεις και δεν έχουν λειτουργικά έξοδα, σε αντίθεση με τους νόμιμους επιχειρηματίες, οι οποίοι φέρεται κυριολεκτικά να «πνίγονται». Εκτός από τα παράνομα συνεργεία, ο αθέμιτος ανταγωνισμός παρατηρείται και στον κλάδο της φανοποιίας, καθώς πρόσφατα έχουν παρουσιαστεί πολλαπλά κρούσματα με «μαϊμού» ανταλλακτικά. Πιο αναλυτικά, η λίστα με τα διαφυγόντα κέρδη είναι η ακόλουθη:
Γιούργκεν Τριτίν: «Στο τέλος μπορεί να έρθει» το κούρεμα στο ελληνικό χρέος
u 1.000 ευρώ το κέρδος ανά Ι.Χ. u 23 εκατ. ευρώ κέρδη u 23 εκατ. ευρώ ΦΠΑ u 10 εκατ. ευρώ χαμένα έσοδα από τον Φόρο Εισοδήματος u 40 εκατ. ο τζίρος στα παράνομα συνεργεία u 9,2 εκατ. ευρώ απώλειες από ΦΠΑ u 4 εκατ. ευρώ απώλειες από τον Φόρο Εισοδήματος u 21,6 εκατ. ευρώ από φορολογία μισθών και απολύσεων u 50 εκατ. ευρώ απώλειες στα ασφαλιστικά ταμεία u Σύνολο απωλειών 117,2 εκατ. ευρώ.
q
από το προηγούμενο, απαιτεί η τρόικα, με στόχο να επιβάλλεται σε 5.600.000 ιδιοκτήτες ακινήτων συνολικός ετήσιος φόρος 4,15 δισ. ευρώ, αντί των 2,9 δισ. που είχε συμφωνηθεί αρχικά.
¸ «Βουνό» έχουν γίνει τα χρέη των πολιτών και των επιχειρήσεων προς την εφορία. Στο πρώτο εξάμηνο του 2013 αγγίζουν πλέον τα 60 δισ. ευρώ και ένας στους πέντε πολίτες βρίσκεται με ληξιπρόθεσμη οφειλή προς το Δημόσιο. Πρόκειται για ένα ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο ένα τρίτο περίπου του ΑΕΠ (183 δισ. ευρώ).
q
Ανακούφιση
...Ραντεβού τον Σεπτέμβρη
Νέα ανακουφιστική ρύθμιση για χιλιάδες ασφαλισμένους με ληξιπρόθεσμες οφειλές προωθούν το υπουργείο Εργασίας και η διοίκηση του ΙΚΑ… Θα αποτελεί λύση για όσους είχαν την πρόθεση να ενταχθούν στη ρύθμιση των 48 δόσεων για ληξιπρόθεσμες οφειλές ως το τέλος του 2012, αλλά δεν μπορούσαν λόγω χρεών από εισφορές του τρέχοντος έτους. Η ρύθμιση θα αφορά σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες και θα τους δίνει τη δυνατότητα να αποπληρώσουν σε 12 ισόποσες μηνιαίες δόσεις τις τρέχουσες εισφορές που έχουν προς τα ασφαλιστικά ταμεία κατά το πρώτο εξάμηνο του 2013.
«Καυτό» φθινόπωρο αναμένει την κυβέρνηση, καθώς τον Σεπτέμβριο η τρόικα επιστρέφει στην Αθήνα αποφασισμένη να επιβάλει νέες μειώσεις μισθών και συντάξεων. Η κρυφή ατζέντα της τρόικας για τον ιδιωτικό τομέα είναι η χαριστική βολή σε μισθούς και δώρα και περιλαμβάνει έξι «βόμβες»: • Κατάργηση του 13ου και του 14ου μισθού στους ιδιωτικούς υπαλλήλους • Μείωση κατώτατου μισθού στα 495 ευρώ • Απελευθέρωση ομαδικών απολύσεων • Νέες περικοπές έως 30% σε κύριες και επικουρικές συντάξεις • Μαχαίρι στα εφάπαξ τουλάχιστον κατά 20% • Νέο πρόγραμμα κινητικότητας για 15.000 δημοσίους υπαλλήλους το 2014 Μάλιστα ο εκπρόσωπος της Κομισιόν στην τρόικα, Ματίας Μορς, τονίζει ότι «η Ελλάδα δεν μπορεί να πληρώνει πάνω από 450.000 δημοσίους υπαλλήλους».
51
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
Θέματα
www.topontiki.gr
Ίσα, μωρή κουφάλα...
Ε
ε ς κτό
υ ο χ λέ γ
Το παλαιό γνωμικό θα μπορούσε να λέει: «Η γριά ελιά έχει το ζουμί...» Του Γιάννη Σχίζα
Σ
ε δικτυακό τόπο γεωτεχνικών επιστημόνων με οικολογικές ευαισθησίες (PEEGEP) μαθαίνω ότι κάποιοι χρησιμοποιούν αιωνόβια λιόδεντρα για βιομάζα στα τζάκια και αλλαχού... Είναι τα δέντρα που «συστρέφονται» με την πάροδο του χρόνου και παράγουν στους κορμούς τους κοιλώματα – ήγουν κουφάλες, γνωστές στο κοινό λεξιλόγιο και για άλλες χρήσεις... Σε μια χώρα όπου το μόνο καλό νέο (πλέον) είναι το να μην υπάρχουν νέα (no news is good news, λένε οι Αγγλοσάξονες) το συγκεκριμένο «νέο» για τα λιόδεντρα έρχεται δεύτερο στην επετηρίδα των δεινών, αυτής της ειδικής κατηγορίας. Διότι πριν από μερικά χρόνια Κερκυραίοι οικολόγοι πρωτοστατούσαν καταγγέλλοντας ότι πολλές παλιοκαιρισμένες ελιές του νησιού ξεπατώνονται (λόγω των νέων χρήσεων της υπαίθρου) για να καούν στις πιτσαρίες της Ιταλίας και να προσθέσουν «εσάνς» «στας πίτσας» – καταπώς έλεγε εις άψογον τρίτην κλίσιν (η πιτς, της πιτσός κ.λπ.) ο Βασίλης Λεβέντης. Ήταν τα χρόνια του μεγάλου σαμποτάζ από κακοήθεις φαρσέρ, οι οποίοι παρήγγελλαν δεκάδες πίτσες για τα γραφεία της Ένωσης Κεντρώων... Από τον ίδιο δικτυακό τόπο μαθαίνουμε ότι άλλες αιωνόβιες ελιές, με την οιονεί μνημειακή τους σημασία, χαρακτηριστική των «ετεροτήτων» της ζωντανής φύσης που περιβάλλει τον άνθρωπο με χρόνους ζωής από μια ημέρα έως αιώνες, αποτελούν ντεκόρ διαφόρων κηπουρικών διατάξεων, που «καταναλώνονται» από τις εύπορες τάξεις. Τεράστια ποσά ξοδεύονται για τη μεταφορά αιωνόβιων ελαιόδεντρων, για να προσδώσουν την αίσθηση της αρχοντικής παλαιότητας και της υποταγμένης φυσικότητας σε ανθρώπους που ερωτοτροπούν με την κατοχή σπανίων αντικειμένων – διότι αυτή τους καταξιώνει στον περίγυρό τους... Τον 19ο αιώνα ο Θορνστάιν Βεμπλέν σκιαγράφησε την έννοια της «επιδεικτικής κατανάλωσης» – ως χαρακτηριστι-
Κοντολογίς, κάποιοι δεν έχουν αλεύρι επειδή κάποιοι άλλοι αρέσκονται στις κηπουρικές σκηνοθεσίες... κής της αργόσχολης ανώτερης τάξης. Τον 20ό αιώνα ο Αντρέ Γκορζ κατήγγειλε το νεομαλθουσιανό μύθευμα της σπανιότητας των τροφίμων ερμηνεύοντας τις στενότητες και ελλείψεις ως αποτέλεσμα της μετατόπισης παραγωγικών δυνάμεων στον τομέα της παραγωγής ειδών πολυτελείας. Κοντολογίς, κάποιοι δεν έχουν αλεύρι επειδή κάποιοι άλλοι αρέσκονται στις κηπουρικές σκηνοθεσίες και στα εξαντρίκ μικροπεριβάλλοντα... Και όχι μόνο θυσιάζουν την εργασία των άλλων για το δικό τους θεαθήναι, αλλά επιπλέον περιφρονούν την παραγωγή ελαιολάδου από τα γέρικα λιόδεντρα – που είναι εξαιρετικής ποιότητας, κατά γενική ομολογία. Που θα μπορούσε να ’λεγε το γνωμικό: Η γριά ελιά έχει το ζουμί... Καλοκαίρι είναι, μετράμε μερικές δεκάδες ημέρες μέχρι το big bang των γερμανικών εκλογών, μετά έρχεται το νέο σύμπαν των νέων περικοπών (απολαυών και δικαιωμάτων) ανά τας Ευρώπας. «Εν ου παικτοίς», λοιπόν, ή δίκην τσιγάρου που καπνίζει ο μελλοθάνατος, ας αποπειραθούμε μια ετυμολόγηση της φράσεως «ίσα, μωρή κουφάλα»: Πρόκειται για θετική παρότρυνση με στόχο την επιβολή ευθείας (δηλαδή ειλικρινούς) συμπεριφοράς εις άτομον στερούμενον αυτής, βρίθον αστερίσκων και υποσημειώσεων; Ή γενικώς το «ίσα» υποδηλώνει πρόκληση και απαξίωση ατόμου ομοφυλοφιλικών επιδόσεων; Σε κάτι τέτοια προβλήματα ήταν μανούλα ο Ηλίας Πετρόπουλος, αλλά τώρα τρέχα γύρευε...
Της πιτσός (μπλε, βεβαίως)
Έχουμε αφομοιωμένη πολιτισμικά μιαν αντίληψη ότι το κράτος παραδοσιακά οφείλει να εξυπηρετεί άτομα, συντεχνίες, συμφέροντα, αλλά όχι το σύνολο
Περί δημοσίου συμφέροντος
Π
ίσω από κάθε κρίση απελπισίας που μας συγκλονίζει λόγω των εξοντωτικών μέτρων που μας καταστρέφουν τη ζωή, βρίσκεται απελπιστικά παρούσα η αμετακίνητη αντίληψη που έχουμε για το πώς οφείλει να λειτουργεί το κράτος. Ένα κράτος από το οποίο απουσιάζει παντελώς η αίσθηση του δημοσίου συμφέροντος – σε αντίθεση με την ευρέως διαδεδομένη αίσθηση του ιδιωτικού. Έτσι, έχουμε αφομοιωμένη πολιτισμικά μιαν αντίληψη ότι το κράτος παραδοσιακά οφείλει να εξυπηρετεί άτομα, συντεχνίες, συμφέροντα, αλλά όχι το σύνολο. Έχουμε βαθύτατα εμπεδωμένη τη βεβαιότητα ότι το κράτος είναι ένας μηχανισμός παροχής επιδοτήσεων, προνομίων και παντός είδους διευκολύνσεων και εξυπηρετήσεων σε όσους έχουν τον τρόπο τους να χειρίζονται το σύστημα. Μέσα σε αυτό το σύστημα οικοδομήθηκαν περιουσίες, τζάκια και προνόμια κατ’ αποκοπή – όλος ο λαμπερός κόσμος που σήμερα καταρρέει εν μέσω θρήνων και οδυρμών –, και απορούμε γιατί! Αυτό ωστόσο που κάνει εντύπωση, είναι η πολιτική διαχείριση της καταστροφής. Για παράδειγμα, η ακίνητη περιουσία των πολιτών καλείται (δυσανάλογα βάρβαρα και πέρα από κάθε λογική) να καλύψει το έλλειμμα των συστηματικών εγκληματικών ενεργειών της διακυβέρνησης
αυτού του κράτους. Και ενώ φορολογείται εξοντωτικά η ακίνητη περιουσία, που αποτελούσε την ασφαλή διαφυγή αποταμίευσης πάνω στην οποία έστηνε ο μέσος Έλληνας ολόκληρη τη ζωή του, μένει προκλητικά στο απυρόβλητο όλος ο μυθώδης παράνομος πλούτος που κρύβουν οι υπεράκτιες εταιρείες (off shore). Μάλιστα, έχει καλλιεργηθεί η εντύπωση ότι είναι υπερβολικά δύσκολο να ελεγχθούν οι καταθέσεις των Ελλήνων στο εξωτερικό, τη στιγμή που ελέγχεται το τελευταίο τετραγωνικό μέτρο! Το συμπέρασμα από την περίφημη «λίστα Λαγκάρντ» είναι ότι γίναμε μάρτυρες μιας φτηνής κομματικής θεατρικής παράστασης, διανθισμένης με ομηρικές συγκρούσεις – δίχως ωστόσο κανένα αποτέλεσμα επί της ουσίας για το δημόσιο συμφέρον. Είναι πέρα από προφανές ότι μας εμπαίζουν απαξάπαντες οι κύριοι του πολιτικού συστήματος σε όλο το εντυπωσιακό του εύρος... Έτσι, μέσα στη σαρωτική αλλαγή σκηνικού στο θέατρο της καθημερινότητάς μας, τα βασικά συστήματα εξουσίας – για την ακρίβεια, εκείνα ακριβώς που έπρεπε να πληρώσουν – μένουν άθικτα και δείχνουν να αντέχουν. Μπορεί ο μισθός του συνταξιούχου να κάνει θαύματα, ωστόσο τα δημόσια αγαθά εξακολουθούν να τα κατακρατούν και να τα εκμεταλλεύονται οι γνωστές πανελληνίως οργανωμένες ομάδες συμφερόντων...
xenofonb@gmail.com
52
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
www.topontiki.gr
ΣΥΡΙΟΙ
Η «μοίρα» του πρόσφυγα Όπου πρόσφυγας και… ξενοφοβία. Χιλιάδες Σύριοι, που εγκατέλειψαν την πατρίδα τους για να σώσουν τη ζωή τους, βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε… «φίλιες» (δήθεν) χώρες, στις οποίες κάθε άλλο παρά ευπρόσδεκτοι είναι. Τόσο στην Αίγυπτο όσο και στον Λίβανο, μάλιστα, οι Σύριοι πρόσφυγες έχουν μετατραπεί σε εξιλαστήρια θύματα και κατηγορούνται για ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί. Στην Αίγυπτο, μετά την ανατροπή του Μόρσι, τα ΜΜΕ αναφέρονται στους Σύριους ως «μουσουλμάνους» που συμμετέχουν έναντι χρημάτων στις συγκεντρώσεις υπέρ της Αδελφότητας. Στον Λίβανο δε, όπου έχουν καταφύγει περί τις 600.000 Σύριοι, το 82% των πολιτών πιστεύει πως οι κατατρεγμένοι γείτονες τους κλέβουν τις δουλειές, με αποτέλεσμα το 70% να δηλώνει ότι αισθάνεται «άβολα» ακόμη και να «κάτσει στο ίδιο τραπέζι με έναν Σύριο».
Κόσμος
Καημοί στο Χονγκ Κονγκ Χάνει το οικονομικό προβάδισμα από τα άλλα κινέζικα «θηρία» ΔΥΤΙΚΗ ΟΧΘΗ
«Ευκαιρία» η καταστροφή Είδε φως και μπήκε το ΙΚΕΑ… στη Δυτική Όχθη. Κι όμως, όσο κουφό κι αν ακούγεται, η κατεστραμμένη παλαιστινιακή οικονομία φαίνεται πως αποτελεί «ευκαιρία» για ορισμένες αλυσίδες… κυρίως για όσες ασχολούνται με κατασκευαστικά υλικά ή, όπως το ΙΚΕΑ, με είδη σπιτιού. Και αυτό, όπως καταλαβαίνετε, επειδή απλώς σχεδόν τα πάντα βρίσκονται «υπό κατάρρευση» έπειτα από δεκαετίες ισραηλινής «περιποίησης» της περιοχής. Φανταστείτε τι έχει να γίνει άμα έρθει η ώρα της «ανοικοδόμησης» της Γάζας. Η σουηδική εταιρεία, πάντως, έχει πάρει ήδη θέση, αφού διατηρεί εδώ και χρόνια δύο καταστήματα στο Ισραήλ (ετοιμάζει και τρίτο μέσα στο 2014) και πλέον ετοιμάζεται να κατακτήσει και τους Παλαιστίνιους.
ΑΡΜΕΝΙΑ
Έγινε της Βραζιλίας Το πάθημα της Βραζιλίας έγινε μάθημα (με μια μικρή καθυστέρηση) στην… Αρμενία. Η ιδέα του δημάρχου του Έρεβάν να αυξήσει το αντίτιμο των εισιτηρίων στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων μέσα σε ελάχιστα 24ωρα, με αποτέλεσμα να παρέμβει η κυβέρνηση και να ζητήσει την άμεση απόσυρση του μέτρου «προτού να είναι πολύ αργά». Όπως τονίζουν τα εγχώρια ΜΜΕ, η κυβέρνηση θορυβήθηκε από τις πρώτες κινητοποιήσεις των πολιτών και θεώρησε πολύ πιθανό η εξέλιξη των διαδηλώσεων να λάβει διαστάσεις «α λα Βραζιλία» και για τον λόγο αυτόν έσπευσε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.
Ο
καθείς με τα προβλήματά του και… οι «Χονγκκονγκιότες» έχουν, λέει, κρίση ταυτότητας. Γιατί; Επειδή έχουν αρχίσει να τους τη δίνουν στα νεύρα οι Κινέζοι της ηπειρωτικής χώρας με την ανταγωνιστικότητά τους. Μην μπερδεύεστε, και εδώ για τα λεφτά πρόκειται. Τόσα χρόνια, σου λέει, η ξένη επένδυση και… χρηματοπιστωτική λαμογιά πήγαινε καρφί στο υπό βρετανική «κηδεμονία» Χονγκ Κόνγκ. Τα τελευταία όμως 16 χρόνια (από τότε δηλαδή που η πόλη επέστρεψε στον έλεγχο του Πεκίνου, με ειδικό βέβαια καθεστώς) τα πράγματα άλλαξαν: Καιρό με τον καιρό, τα «αδέλφια» στην ηπειρωτική Κίνα πήραν χαμπάρι πώς παίζεται το παιχνίδι και… γίνονταν όλο και πιο απειλητικοί. Σήμερα, το Χονγκ Κόνγκ έχει χάσει το μονοπώλιο που είχε κάποτε ως «παράθυρο της Κίνας στον έξω κόσμο» αλλά και ως «χρηματοπιστωτικός και εμπορικός κόμβος» αφού βλέπει να το ανταγωνίζονται στα ίσα πόλεις όπως η Σανγκάη, η Σενζέν και η Γκουανγκζού.
«Άλλοι» Κινέζοι Το άγχος δε των πολιτών του Χονγκ Κόνγκ – το 95% των οποίων είναι κινεζικής καταγωγής –, που αντιλαμβάνονται πως η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο, είναι τέτοιο που σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις μόνο το 23% απάντησε πως «βλέπει θετικά τους Κινέζους της ηπειρωτικής χώρας», ένα ποσοστό που μόλις το 2008 άγγιζε το 41%! Μάλιστα, η εχθρική διάθεση είναι τόσο μεγάλη, που μετά τον φονικό σεισμό στο Σιτσουάν (τον Απρίλη του 2013) δημιουργήθηκε κίνημα που καλούσε σε… μποϊκοτάζ της βοήθειας προς τους σεισμόπληκτους! Βέβαια, το Χονγκ Κονγκ είχε από πάντα μια πιο επιθετική στάση ένα-
ντι του Πεκίνου… – δεν είναι τυχαίο ότι εδώ και αιώνες αποτελεί άτυπο «άσυλο» για τους πάσης φύσεως πολιτικούς πρόσφυγες της περιοχής.
Οικονομική ευμάρεια Όμως, τις τελευταίες δεκαετίες, το «λιμάνι» έχτισε τη «διαφορετικότητά» του κυρίως πάνω στην οικονομική του ευμάρεια, με αποτέλεσμα σήμερα οι πολίτες να αισθάνονται ότι απειλείται η ίδια τους η ταυτότητα. Θα πείτε, τα πάει τόσο χάλια το Χονγκ Κονγκ οικονομικά; Όχι. Εξάλλου, το Χονγκ Κονγκ συνεχίζει να αποτελεί έναν από τους ελκυστικότερους φορολογικούς παραδείσους στο κόσμο… όμως η χρηματοπιστωτική κρίση έπληξε τον πυλώνα της οικονομίας του και, σε συνδυασμό με τον ανταγωνισμό από τις άλλες πόλεις της ηπειρωτικής Κίνας, το μέλλον μοιάζει πιο αβέβαιο από ποτέ. Οι διεθνείς εκθέσεις δείχνουν πού πάει το πράγμα: Κάθε χρόνος που περνάει, από το 2008 μέχρι σήμερα, υποβιβάζεται κατά μία θέση η «ανταγωνιστικότητα» του Χονγκ Κονγκ. Γιατί; Όπως τονίζουν ακόμη και οι νεοφιλελεύθεροι συντάκτες των εκθέσεων… δεν φταίει τόσο η έκρηξη των τιμών στα ακίνητα ούτε και η αύξηση των μισθών! Αυτό που φταίει είναι η απουσία στρατηγικού σχεδιασμού.
Με μισό μάτι Η έλλειψη του οποιουδήποτε μακροπρόθεσμου στρατηγικού σχεδίου για την αντιμετώπιση των νέων δυναμικών που αναπτύσσονται παγκοσμίως, πολλαπλασιάζει το άγχος των κατοίκων του Χονγκ Κονγκ και την επιφυλακτικότητά τους για τη μαμά Κίνα.
53
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2013
www.topontiki.gr
Η μάχη των αραβικών ελίτ Παρατεταμένη και γεμάτη αβεβαιότητες η μεταβατική περίοδος
Η
Αραβική Άνοιξη βρίσκεται σε ομηρεία. Αυτό που ξεκίνησε ως ντόμινο λαϊκών εξεγέρσεων που προσδοκούσαν σε ένα καλύτερο αύριο, έχει οδηγήσει σε μια παρατεταμένη «μεταβατική περίοδο», στην οποία κανείς δεν μπορεί να προβλέψει προς τα πού θα γύρει η πλάστιγγα. Κι αυτό διότι η ζυγαριά... έχει καταλειφθεί από δυνάμεις που μαλλιοτραβιούνται για την εξουσία του τόπου, αδιαφορώντας για την πραγματική βούληση των λαών. Από άκρη σε άκρη της Βόρειας Αφρικής, η πολιτική αστάθεια έχει μετατραπεί σε στάτους κβο, οι συγκρούσεις στους δρόμους σε καθημερινό φαινόμενο. Κι όμως... ο πραγματικός πόλεμος δεν διεξάγεται στον δρόμο και οι πραγματικοί πρωταγωνιστές δεν είναι οι πολίτες.
Κενό εξουσίας Το κενό εξουσίας που άφησαν πίσω τους οι εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης οδήγησε σε ένα λυσσαλέο μπρα-ντεφερ ανάμεσα στις παραδοσιακές και τις νέες οικονομικές ελίτ. Αυτές μονοπωλούν σήμερα τις εξελίξεις στην περιοχή και εξαιτίας αυτών δεν έχουν καμία τύχη οι όποιες προσδοκίες των πολιτών. Το μήλον της έριδος είναι ένα: τα φράγκα. Από τη μία πλευρά, οι παλιές οικονομικές ελίτ – οι οποίες, παρά τις πολιτικές ανατροπές, συνεχίζουν να ελέγχουν μεγάλο τμήμα της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και της διοικητικής μηχανής – προσπαθούν να επιβιώσουν στο νέο μεταβαλλόμενο σκηνικό και απαιτούν να έχουν ρόλο στο αύριο αντιστεκόμενες στην επέλαση των «άπειρων» αλλά φιλόδοξων αντικαταστατών τους. Από την άλλη, οι νέες οικονομικές ελίτ – προερχόμενες κυρίως από το πολιτικό Ισλάμ – δίνουν μάχη για να εδραιώσουν τη θέση τους και να κεφαλαιοποιήσουν την πολιτική αλλαγή επικαλούμενες τη νομιμοποίηση που έλαβαν οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι μέσα από τις κάλπες. Αυτά που χωρίζουν τόσο τους «πρώην» άρχοντες όσο και τους ισλαμιστές επίδοξους διαδόχους τους στην Τυνησία, το Μαρόκο, την Αλγερία ή την Αίγυπτο είναι φυσικά πολλά… ωστόσο μπορεί κανείς να διακρίνει ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά, ούτως ώστε να τους μοιράσει, χοντρά - χοντρά, σε δύο στρατόπεδα. Οι λεγόμενες «παραδοσιακές» ελίτ στην Αίγυπτο προέρ-
Αχίλλειος πτέρνα Το επίδικο είναι ένα: το ποιος θα ελέγχει τη ροή του χρήματος. Και καμία από τις δύο πλευρές δεν δείχνει την παραμικρή διάθεση συμβιβασμού: τα θέλουν ή όλα ή τίποτα. Αυτό, ενδεχομένως, να αποτελεί και την αχίλλειο πτέρνα τους.
χονται από τις τάξεις του Στρατού – απόφοιτοι αμερικανικών και βρετανικών πανεπιστημίων – και ελέγχουν πάνω από το 1/4 της οικονομικής δραστηριότητας… Οι «αξιωματικοί επιχειρηματίες» υπέστησαν τη μεγαλύτερη «ζημιά» από την αδυναμία του ισλαμιστή προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι να επαναφέρει σε τροχιά την οικονομία της χώρας. Εκεί «πόνεσε» ο Στρατός... δεν συγκινήθηκε από τους διαδηλωτές. Στην Τυνησία, οι παλιές γαλλόφωνες ελίτ σπούδασαν στο Παρίσι και στελεχώνουν, ακόμη και σήμερα, κάθε γωνιά της δημόσιας διοίκησης προβάλλοντας κάθε είδους εμπόδια στους ισλαμιστές του κόμματος Ενχάντα που ανέλαβε την εξουσία μετά τις εκλογές... Στο Μαρόκο, η οικονομική δραστηριότητα ελεγχόταν ανέκαθεν από μια χούφτα οικογένειες που βρίσκονταν κοντά στον βασιλιά... όμως και εκεί τα ανοίγματα που έγιναν από φόβο εξάπλωσης της κοινωνικής αναταραχής έφεραν στο γήπεδο κι άλλους, διψασμένους, παίχτες.
ΓΑΛΛΙΑ
Τρέχουν για τα φέσια Μάχη με τον χρόνο δίνει το συντηρητικό κόμμα στη Γαλλία (UMP) καθώς πήρε νέα παράταση για να αποπληρώσει τα… 11 εκατ. ευρώ χρωστούμενα από την τελευταία προεκλογική εκστρατεία του Νικολά Σαρκοζί. Ήδη, έχουν καταφέρει να συγκεντρώσουν – χάρη σε δωρεές «μελών και συμπαθούντων» – 8 εκατ. και να πάρουν παράταση μέχρι τον Σεπτέμβριο. Ωστόσο, οι εσωκομματικές γκρίνιες πολλαπλασιάζονται καθώς μεγαλοστελέχη, όπως ο Φρανσουά Φιγιόν, έδωσαν μόλις 1.000 ευρώ ενώ ο Νικολά Σαρκοζί δεν φιλοτιμήθηκε να προσφέρει κάποιο σεβαστό ποσό, την ώρα που θεωρείται ο βασικός υπαίτιος της δεινής κατάστασης στην οποία έχει περιέλθει η παράταξη.
ΙΣΠΑΝΙΑ Ι
Οι τράπεζες πλουτίζουν... Χρυσές δουλειές κάνουν οι τράπεζες στην Ισπανία. Μετά τα… χαρμόσυνα νέα για την αμαρτωλή Bankia, η οποία, αφού «διασώθηκε» από το κράτος, καταγράφει κέρδη εκατομμυρίων, και η τράπεζα Σανταντέρ σπάει τα ρεκόρ κερδοφορίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η τράπεζα κέρδισε τους πρώτους μήνες του 2013 όσα δεν κατάφερε να κερδίσει ολόκληρο το 2012! Συγκεκριμένα, τα κέρδη της αυξήθηκαν κατά 29% το πρώτο μισό του έτους, αγγίζοντας τα 2,2 δισ. ευρώ! Κι εμείς που ανησυχούσαμε για το «ταλαίπωρο» τραπεζικό σύστημα!… Ευτυχώς, όλα δείχνουν πως επιστρέφουμε στην «ομαλότητα».
Χρήμα και δύναμη Την ώρα που οι παραδοσιακές ελίτ ανδρώθηκαν στο Παρίσι, το Λονδίνο και τη Ουάσιγκτον, οι νέες... ελίτ του «πολιτικού Ισλάμ» γαλουχήθηκαν στην Τζέντα, το Αμπού Ντάμπι και την Ντόχα. Ιδεολογικά, οι πρώτες διατηρούν μια ξεκάθαρη στάση έναντι της ανάγκης «διαχωρισμού» ανάμεσα σε κράτος και «Εκκλησία»... Όμως και οι δεύτερες, από τότε που ήρθαν στα «πράγματα», προσπαθούν να μετριάσουν τον θρησκευτικό τους λόγο… Κι αυτό διότι το βασικό ζητούμενο δεν είναι το «είδος» κοινωνίας που θέλουν να φτιάξουν, ούτε βέβαια και η Δημοκρατία.
ΙΣΠΑΝΙΑ ΙΙ
...Η έρευνα «πεινάει» Ασχέτως εάν, την ίδια ακριβώς στιγμή, στην Ισπανία μαζεύουν υπογραφές οι επιστήμονες της χώρας προκειμένου να εμποδίσουν το λουκέτο που σχεδιάζει να βάλει η κυβέρνηση – για τους γνωστούς λόγους «εξοικονόμησης» – στο Ανώτατο Συμβούλιο Επιστημονικής Έρευνας (CSIC). Η διαδικτυακή «έκκληση» για να παραμείνει ανοικτό το ερευνητικό κέντρο (η οποία έχει τίτλο «Πώς συνεχίζουμε την έρευνα εν καιρώ κρίσης») είχε συγκεντρώσει μέχρι πριν από λίγες ημέρες πάνω από 200.000 υπογραφές επιστημόνων από ολόκληρη τη χώρα, με αποτέλεσμα να έχει μετατραπεί στην «αίτηση με τις περισσότερες υπογραφές» που συγκεντρώθηκαν ποτέ στην Ισπανία.
54
TO ΠΟΝΤΙΚΙ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ2013
Θέματα
www.topontiki.gr
Για έναν «νέο διαφωτισμό» Κυκλοφορεί το νέο τεύχος του περιοδικού «Νέος Λόγιος Ερμής»
Κ
υκλοφόρησε το έβδομο τεύχος του τετραμηνιαίου περιοδικού «Νέος Λόγιος Ερμής» από την Εταιρεία Μελέτης Ελληνικού Πολιτισμού. Το πρώτο τεύχος του περιοδικού εκδόθηκε το 2011, διακόσια χρόνια μετά την έκδοση του σημαντικότερου πνευματικού οργάνου του αναγεννώμενου προεπαναστατικού ελληνισμού, του «Λόγιου Ερμή» – Βιέννη 1811-1821 –, στην έκδοση του οποίου συμμετείχαν ο Ιγνάτιος Ουγγροβλαχίας και ο Αδαμάντιος Κοραής και είχε πρώτο διευθυντή του τον Άνθιμο Γαζή. Στην προμετωπίδα του περιοδικού βρίσκεται η φράση «Για έναν νέο διαφωτισμό». Πράγματι, στο εισαγωγικό σημείωμα του πρώτου τεύχους διαβάζουμε: «Αποτελεί πλέον κοινή διαπίστωση πως ο παλιός διαφωτισμός εξαντλήθηκε, μετεξελίχθηκε σε εργαλειακό
ορθολογισμό, σε μηχανισμό τεχνοκρατικού σκοταδισμού, κοινωνικού ολοκληρωτισμού και ιδεολογικής χειραγώγησης. Έτσι το περιοδικό στοχεύει σε έναν “νέο διαφωτισμό”, μία σύνθεση ορθολογισμού και ρομαντισμού, η οποία θα επιδιώκει παράλληλα την αναγκαία πνευματική αναγέννηση του ελληνισμού. Αυτή δεν θα εδράζεται ούτε στη “μετακένωση” του – εξαντληθέντος πλέον – δυτικού “παραδείγματος” ούτε θα προσφεύγει απλώς στην ελληνική παράδοση, από την αρχαιότητα, το Βυζάντιο, την τουρκοκρατία, τη γενιά του ’30 και του ’60, αλλά θα επιχειρεί τον “εκσυγχρονισμό” της. Απέναντι στο δίλημμα εισαγόμενος εκσυγχρονισμός ή παρελθοντολογική εμμονή στην παράδοση, το ανολοκλήρωτο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας παραμένει η σύνθεση της παράδοσης με τις απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου. Χρειάζεται δηλαδή ένας “εκσυγ-
Mυογράφημα Μόλις έπεσε η μπουκαπόρτα, ο θόρυβος έγδαρε τη μονοτονία και στο τσιμέντο ένα καινούργιο σημάδι ασήμαντο σημείωσε την ώρα ενός ακόμα ταξιδίου. Στο ίδιο σημείο κάθε φορά. Με τις ίδιες λέξεις, τις ίδιες προσταγές, τους όμοιους ήχους. Να τινάζεται η μπαρούμα επιμένοντας στο κράτημα να φεύγει το τρίξιμο μαζί με το νερό, να φράζει η αλμύρα τα ξεφτισμένα μέρη. Να κάθεται αργά ανάμεσα στις μπίντες, να διώχνει στη συνέχεια της υποτακτικής όλη την αισθαντικότητα. Κι όταν το βαπόρι αφήνεται στο μικρό αντιμάμαλο και το χοντρό σχοινί πάει μια στο τέντωμα, μια στην καμπύλη, βγαίνουν στην ουρά με τις πραμάτειες τους. Ανυπομονησία της επόμενης στιγμής και στα σφιχταγκαλιάσματα τα αποτυπώματα μονολογούν. Εκείνη ήταν μόνη. Κρατούσε μόνο ένα λουλούδι. Είχε φωνή και ψιθύριζε. Μια λέξη. Ο αέρας να τρέχει στα χείλια της. Και στο ισοκράτημα φανερώνεται. Στην αποβάθρα όπως κάθε μέρα. Από τότε. Κρατούσε μόνο ένα λουλούδι και έναν Αύγουστο.
«Να συνδεθεί η παράδοση με τις απαιτήσεις του σύγχρονου κόσμου»
χρονισμός της δικής μας παράδοσης”, μια σύγχρονη θέαση του κόσμου, εκκινώντας από την ιδιαίτερη οπτική γωνία της “ελληνικής οικουμένης”. Σε αυτή την κατεύθυνση στρατεύεται το νέο περιοδικό που θέλει να συνδυάζει την επιστημονική επάρκεια με τη μαχητικότητα και την “ευρυχωρία”, δηλαδή τον πλουραλισμό των απόψεων». Ο Γιώργος Καραμπελιάς, στην αναζήτηση ενός «μη μεσσιανικού» προτάγματος, γράφει στο τρέχον τεύχος: «Η κρίση και το αδιέξοδο του νεώτερου πολιτισμού δίνει τη δυνατότητα να αναγνωσθεί με σύγχρονο τρόπο η ιδιαιτερότητα μιας μη μεσσιανικής – κατά βάσιν – παράδοσης όπως η ελληνική. Η επανάσταση του ’21, η αντίσταση κατά των Γερμανών, θα διεξαχθούν από κινήματα μη μεσσιανικά, περισσότερο πραγματιστικά και σε μεγαλύτερη επαφή με το μέτρον και την καθημερινότητα. Ο ελληνισμός δεν θα έχει νεώτερους προ-
φήτες. Ο Ρήγας Φεραίος ή ο Άρης Βελουχιώτης δεν υπήρξαν προφήτες. Ο Διονύσιος Σολωμός και ο Κωνσταντίνος Καβάφης δεν θα γράψουν τον “Απολεσθέντα Παράδεισο” του Μίλτωνα, ούτε ο Γκίκας και ο Τσαρούχης θα ζωγραφίσουν τις μορφές του Γουίλιαμ Μπλέηκ, παρά τον Αγαθάγγελο και τον Μύθο του Μαρμαρωμένου Βασιλιά. Τα ποιήματα του νεώτερου ελληνισμού θα είναι “Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι”, το ποίημα της αιώνιας αντίστασης, και η “Ιθάκη”, το ταξίδι του ανθρώπου στον κόσμο. Στην “Ιθάκη” υπάρχει ο σκοπός, υπάρχει και το ταξίδι. Ωστόσο, λέει ο ποιητής, το σημαντικό παραμένει το ταξίδι. Το ταξίδι δεν θα πραγματοποιούνταν ίσως χωρίς τον σκοπό, αλλά η πραγματοποίησή του σχετικοποιεί, “ιστορικοποιεί” τον σκοπό, “η Ιθάκη σε έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι – ήδη θα το κατάλαβες οι Ιθάκες τι σημαίνουν”».
λοξός
g.m.theodosiou@gmail.com
◆ Με τρυφερότητα αναπόλησε το υποκείμενο την παλαιοτροπία της συμπεριφοράς ενώ ο άρχων της καλοκαιρίας έδινε στις εκδηλώσεις του λόγου και της πράξεως τις λεπτομέρειες των εποχών.
◆ Η δοκισησοφία ξεπέρασε την ευθεία του ορίζοντος και τα δικαιολογήματα προφανείς παράγραφοι πανικοδρομίας ηχοβολούν αφήνοντας στα υπόλοιπα την αντίστοιχον δυσοσμία.
◆ Στα μειδιάματα κρεμασμένη η ανυπαρξία και η ακατάπαυστη αναζήτηση της προσοχής διαγράφει την πλάγια γραφή της επισημάνσεως δίνοντας τα αποσιωπητικά βουβά σημειώματα εντός των παρενθέσεων.
◆ Εν συνεχεία μικρές λέξεις τοποθετημένες παρα-
μπιασμα προλαβαίνοντας το ερυθρόν, το πασίδηλον που ζωγράφιζε ανελέητα κάτω απ’ τις κόρες τους χαρακτηρισμούς των εκπομπών.
θέσεων. Εκδήλωση στοματικής απελπισίας και αγανακτήσεως, λογοτεχνικής σημασίας ύψιστης, συνοδευόμενης από καιρού εις καιρόν από ρήματα επίθετα και ουσιαστικά ποικίλης ερμηνείας. Εις ορισμένες περιπτώσεις το μονοσύλλαβον δύναται να προκαλέσει και ερωτικούς συνειρμούς ανακατεμένους με τον απαραίτητο πόνο τον οποίο διαθέτει η πολυπλοκότητα των τεσσάρων πράξεων.
◆ Αυτά εν ολίγοις.
◆ Και για την κατανόηση.
◆ Διότι στην επικράτεια των μεγίστων οι νεράιδες
◆ Ο άνεμος βόρειος και δυνατός προσπαθεί να
κτύπησαν με το ραβδί κάθε μορφή ηλιθιότητας και τοιουτοτρόπως η χώρα απέκτησε εκ της γεννήσεως τοιούτον πληθυσμόν διαφορετικότητας ώστε ο νους να απορεί διά την διάσπαρτον μοναδικότητα των ανθρώπινων αυτών προτύπων.
συμπαρασύρει την αιτιατική έξω από τις πτώσεις.
γύρως σε προβλέψιμα συμπεράσματα ντύνουν τη μελαγχολία με το απεικόνισμα του κυρτού σχήματος της καλής συμπεριφοράς.
◆ Και η οργή αντίδραση αναπόφευκτη γίνεται κό-
◆ Αχ! Αναστεναγμός σημαντικός όλων των δια-
◆ Το σχήμα στο μισάνοιχτο παράθυρο ημίγυμνο. Το λευκό προκάλυμμα έδινε τα διαστήματα στην όραση. Στα μαλλιά η υγρασία όργωσε όλο τον Αύγουστο και τα φεγγάρια σκάλισαν τον αριθμό τους πάνω στον βράχο.
Κίνησις Εύγραμμος Στα παράλληλα Εντυπώματα Του επουράνιου θόλου Με το θάμπος Της επερχόμενης Λέξεως Αφιονισμένη Στην τάση του ανά εναντίον της προθέσεως Κατά Και όταν έφτασες Στην ανοιχτή πόρτα Άφησες το κτύπημα στα δάχτυλα Και κατέβηκες ξανά Ακούμπησες στο πάτωμα Κι έξυσες με τα νύχια Τους λεκέδες
56
TO ÐÏÍÔÉÊÉ ÐÅÌÐÔÇ 8 ÁÕÃÏÕÓÔÏÕ 2013
www.topontiki.gr
Κι ο Σηµίτης ένα σετ φανελάκια