∆ηµήτρης Πιατάς
«Το θέατρο είναι πια
λιγάκι τουριστικό, λίγο lifestyle»
t r a
Η 25 ΠΕΜΠΤ
τορία σ Ι ν α ψ υ... έκα ο π α ρ ντας τ ο νται!!! χ ο ρ χ Θέα ά ρ ά ς ν πόλυτο αρα ξα α µ ι ρ ε ά ν ί Μ γ Τα ελε να θ Ή : λαντ ϊ ς ε ο ν κ σ ί ά τ χ Ξαρ στην Ν ς η ν ά φ ο Ο Αριστ
Ι Κ Ι Τ ΠΟΝ
Σινεµά ο Παράδεισος... της γκάφας
«ΑΤΤΙΚΟΝ»
Στον καπνό της γραφειοκρατίας
ΙΟΥΛΙΟ
Υ 2013
Νο 323
02/22 ∆ελτίο καιρού
25/7 -31/7
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
Άλι Σμιθ: αγναντεύοντας την καλντέρα της Σαντορίνης
Ο ΑΡΙΣΤΟΦΑΝΗΣ ΣΤΗΝ ΝΤΙΣΝΕΪΛΑΝΤ «Μας φτάνει μόνο ένα κύμα στο ακρογιάλι» τραγούδησε στο τέλος του «Πλούτου» του στην Επίδαυρο ο Διονύσης Σαββόπουλος. «Μέρες καλύτερες θα ’ρθουν» συμπλήρωσε μετά τα χειροκροτήματα στο τέλος της παράστασης. Για αυτές τις μέρες το μόνο που απαιτείται, είναι αλλαγή νοοτροπίας – δικής μας, εννοείται, γιατί όλοι μας φταίμε, όπως έχουμε ξανακούσει. Ένας διαφορετικός τρόπος σκέψης που, όπως επαναλαμβάνεται συνέχεια, θα αποτελέσει «ένα από τα θετικά της κρίσης», μιαν επιστροφή σε έναν παλιό, «απλό» τρόπο ζωής, ο οποίος, υποτίθεται, θα μας βοηθήσει να βελτιώσουμε την καθημερινότητά μας και τα κέφια μας. Όπως εξήγησε ο τραγουδοποιός σε συνέντευξη με αφορμή την παράσταση, «η Ελλαδίτσα μας, αργά μεν και οδυνηρά, θα κατορθώσει αυτό που της αναλογεί και της αξίζει να είναι: μια μικρή χώρα, σημαντική στον πλανήτη για την ομορφιά της, την πνευματικότητά της και τον ιδιαίτερο πλούτο της γης της». Και αυτό θα συμβεί διότι «παρ’όλα μας τα φάλτσα είμαστε
η Ντίσνεϊλαντ του Θεού», όπως κατέληξε στην ίδια συνέντευξη; Μάλλον, με τη φράση αυτήν εννοούσε πως ζούμε σε έναν τόπο με πολλά, πολύ διαφορετικά μεταξύ τους μέρη για να τα χαρείς. Όμως η Ντίσνεϊλαντ δεν είναι η χώρα κανενός. Είναι μια επιχείρηση, ένα θεματικό πάρκο σχεδιασμένο πολύ προσεκτικά, με σκοπό να διασκεδάζει τουρίστες. Εκεί, όπως και σε όλο τον κόσμο του Ντίσνεϊ, ο χρόνος είναι παγωμένος. Ο Ντόναλντ αρκείται σε επισκέψεις στον πλούσιο θείο, η Νταίζη παραμένει αιώνια αρραβωνιαστικιά, κανένας και τίποτα δεν εξελίσσεται.
Ένας τόπος φτιαγμένος για ανήλικους. Εμείς, αν δεν είμαστε οι Χιούι, Λιούι, Ντιούι που κάνουν «κοπάνες», μεγαλώσαμε. Και όσο χαλαρωτικές κι αν είναι μερικές στιγμές παλιμπαιδισμού, όσο κι αν μας χαϊδεύει τα αυτιά (διότι ενδεχομένως μας θυμίζει κάποιον που αγαπήσαμε μικροί) και προκαλεί χειροκροτήματα το παλιό τραγούδι που επέλεξε ως κατάληξη ενός ελληνικού δράματος ο Διονύσης Σαββόπουλος, δεν μπορεί να αρκούμαστε ούτε σε λούνα-παρκ ούτε σε ένα κύμα στ’ακρογιάλι. Όχι επειδή χάσαμε την ικανότητα να παίζουμε ή να ονειρευόμαστε, ειδικά τέλη Ιουλίου, εφηβικές διακοπές. Πρωτίστως επειδή πια έχουμε εμείς την ευθύνη και απέναντι σε άλλους για τις «μέρες καλύτερες». Αλλά και επειδή, ως ώριμοι, μπορούμε να πάμε – και μάλιστα χωρίς κηδεμόνες – πιο μακριά, να ακούσουμε κάτι καινούργιο και να χτίσουμε κάτι καλύτερο από ένα σπιτάκι «μοναχό στην αμμουδιά», το οποίο θα είμαστε αναγκασμένοι να προσφέρουμε προς ενοικίαση ή πώληση. Σίσσυ Παπαδάκη
Η ΟΠΕΡΑ ΠΗΡΕ ΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ «Θέλουμε να σας κολλήσουμε το μικρόβιο της όπερας…». Με αυτά τα λιγοστά προλογικά λόγια, ο διευθυντής Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Μύρωνας Μιχαηλίδης έδωσε την απάντηση σε κάθε απορημένο, που έβλεπε στη Διονυσίου Αεροπαγίτου, το απόγευμα της προηγούμενης Πέμπτης, λίγο πριν από τη δύση του ήλιου, την ανοιχτή πρόβα της όπερας «Μαντάμα Μπατερφλάι». Η διάσημη όπερα, με ηρωίδα μια 15χρονη γκέισα που ζει έναν μοιραίο έρωτα με τον Αμερικανό Πίνκερτον, «κατέβηκε»… στον πεζόδρομο, κάτω από την Ακρόπολη, λίγα μόλις μέτρα από το Ηρώδειο, όπου θα παρουσιαστεί στις 27, 28, 30 και 31 Ιουλίου σε σκηνοθεσία του Αργεντίνου Ούγκο ντε Άνα. Ο κόσμος που περνούσε στην αρχή τα «έχασε», ακούγοντας τις δύο υψιφώνους, Μαρία Λουιτζία Μπόρσι και Τσέλια Κοστέα, και τον βαρύτονο Λουτσάνο Γκάντσι, και βλέποντας τον Μιχαηλίδη να διευθύνει την ορχήστρα. Κανείς δεν φορούσε κοστούμια της παράστασης. Ήταν μια «κανονική» πρόβα, ανοιχτή σε όλους. Με χαλαρή διάθεση. Με τον αυθορμητισμό που αναγκαστικά εμπεριέχει μια πρόβα. Και με τον Μιχαηλίδη σε έναν επιπλέον ρόλο, αυτόν του καθοδηγητή, αφού όταν σταματούσε η ορχήστρα εξηγούσε
art ΠΟΝΤΙΚΙ
ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ
Παναγής Δ. Κουτουφάς
τα διάφορα μέρη του έργου, την πλοκή, την εξέλιξη. Κι όμως, ο κόσμος δεν κοντοστάθηκε απλώς από περιέργεια. Εκατοντάδες «καρφώθηκαν» στις όρθιες θέσεις τους, στα μάρμαρα του πεζόδρομου, και άκουσαν με ενδιαφέρον και χαρά την πρόβα της «Μαντάμα Μπατερφλάι». Κάποιοι είπαν ότι αυτό μπορεί να φρενάρει τα εισιτήρια της κανονικής παράστασης στο Ηρώδειο. Άλλοι, πάλι, αντέτειναν ότι ίσα - ίσα ήταν μια τέλεια διαφημιστική καμπάνια. Όπως και να ’χει, αυτή η κίνηση της Λυρικής είναι ένα στοίχημα. Ειδικά η όπερα έχει φορτωθεί την ταμπέλα του ελιτισμού, ότι απευθύνεται σε μυημένο και ειδικό κοινό. Να, όμως, που κατέβηκε τα σκαλιά του Ηρωδείου και βγήκε στους… δρόμους. Και αυτό δεν μπορούμε να μην το αναγνωρίσουμε. Όπως επίσης και το ότι στη γενική δοκιμή της «Μαντάμα Μπατερφλάι», την Παρασκευή 26 Ιουλίου, η Λυρική προσφέρει 1.500 θέσεις δωρεάν σε ανέργους (με την επίδειξη της απαραίτητης κάρτας). Η πρωτοβουλία, πάντως, να βγούνε οι ερμηνευτές και η ορχήστρα έξω από τις αίθουσες των προβών και να ξεχυθούν στον δρόμο, δείχνει μια πολιτική εξωστρέφειας. Και αυτό το έχει ανάγκη τόσο το ίδιο το είδος της όπερας όσο και γενικότερα ο ελληνικός πολιτισμός. Χρυσούλα Παπαϊωάννου
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ Χρυσούλα Παπαϊωάννου
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Χριστίνα Διακογιάννη
ΑRT DIRECTOR Δημήτρης Λύρας
Κωνσταντίνος Ρήγας
ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου ΕΜΠΟΡΙΚO TMHMA: Μ. Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226
Η ιδιαίτερη φυσιογνωμία της θυμίζει καλτ φιγούρα της δεκαετίας του ’80. Μικρά αεικίνητα μάτια και ένα πρόσωπο που μονίμως σαστίζει μπροστά στον κατακερματισμό της ύπαρξης, στην εναλλαγή προσδοκιών και απογοητεύσεων. Η 52χρονη Άλι Σμιθ, άμεση απόγονος της Βιρτζίνια Γουλφ, ξέρει να κεντρίζει το ιδιόμορφο πολυεθνικό ακροατήριό της. Λίγο μετά τη δύση του ήλιου, στην ταράτσα του περίφημου βιβλιοπωλείου «Αtlantis Books», στην Οία της Σαντορίνης, ο σαρκασμός γίνεται χιούμορ καθώς η πιο σημαντική ίσως εκπρόσωπος της αγγλόφωνης πεζογραφίας παρουσιάζει το τελευταίο της βιβλίο. Εκφραστικοί πειραματισμοί, λέξεις που γλιστράνε μαλακά κάτω από το δέρμα, φράσεις που τσουρουφλίζουν τις αντιλήψεις μας για τον κόσμο. Η γεννημένη στη Σκωτία, με σπουδές στο Κέιμπριτζ, Άλι Σμιθ, καλεσμένη του Φεστιβάλ που διοργανώνει για δεύτερη χρονιά το «Atlantis Books», ξέρει να μαγεύει το κοινό της. Κάτω από τον έναστρο ουρανό, «αποσαθρώνει τα κλισέ από τα οποία είναι δομημένη η ζωή μας» και παραμένει αυθεντική ακόμα και όταν ξεστομίζει τους τολμηρούς στίχους της «Fuck poetry. Fuck books. Fuck art. Fuck life». Τώρα καταλαβαίνω γιατί τα αγγλόφωνα ειδησεογραφικά πρακτορεία αφιερώνουν εκτενή σχόλια για την ανατρεπτική προσωπικότητά της. «Δεν βαρέθηκες;» θα πει στον νεαρό Αμερικανό που δεν σταματάει να τη φωτογραφίζει όση ώρα εκείνη απαγγέλει, σαρκάζει, συνομιλεί με το κοινό της. Θέλω να τη ρωτήσω για την ασπρόμαυρη φωτογραφία της Αλίκης Βουγιουκλάκη που ποζάρει στο εξώφυλλο του βιβλίου της «Artful». Σε ένα αυτοβιογραφικό κείμενο στον «Γκάρντιαν» η Σμιθ έγραψε ότι, όταν ήταν στην κοιλιά της μάνας της, τον Δεκέμβριο του 1961, «υπήρχε στην Ελλάδα ένα μιούζικαλ, στο οποίο πρωταγωνιστούσε η Αλίκη Βουγιουκλάκη (“Η Αλίκη στο Ναυτικό”). Το 2010, ενώ βρισκόμουν σε βαριά κατάθλιψη μετά τον θάνατο του πατέρα μου, βλέπω και ξαναβλέπω στη μέση της νύχτας φιλμάκια με την Αλίκη στο YouTube». Ο κόσμος είναι μικρός, σκέφτομαι. «Είναι πραγματική η ιστορία με το εξώφυλλο;» ρωτάω τη Σμιθ, το επόμενο πρωινό, ενώ πίναμε καφέ στο «Μέτεορ». «Πραγματικό. Τι είναι πραγματικό;» απαντάει διφορούμενα και το βλέμμα της χάνεται στα βράχια της καλντέρας. Μου θυμίζει την αυθάδη, έφηβη ηρωίδα του βιβλίου που, απρόθυμη να ενηλικιωθεί, μιλά πάντα πίσω από τις αφηγήσεις. Ο λόγος της λαμποκοπά πάνω στα βράχια και φλέγεται στον ήλιο του καλοκαιριού, όπως το τραγουδάκι της Αλίκης. «Τράβα μπρος, κι όσα έρθουν κι όσα πάνε. Τράβα μπρος και μη σε νοιάζει, μια νυχτώνει, μια χαράζει. Και ο κόσμος είναι σφαίρα που γυρίζει νύχτα - μέρα». Κωστούλα Τωμαδάκη
25/7 -31/7
ποντικιart
Προφίλ 03/23
www.topontiki.gr
Ήθελε να γίνει απόλυτος άρχοντας «Νομίζει κανείς ότι μπορεί να προσφέρει, ότι μπορεί να είναι χρήσιμος στην κοινωνία για την παραγωγή έργου. Σύντομα όμως αντιλαμβάνεται ότι είναι επιεικώς αφελής, καθώς στην πολιτική, που είναι δομημένη για να υπηρετεί συμφέροντα και να νέμεται το δημόσιο αγαθό, δεν υπάρχει χώρος για τη δημιουργία και για να υπηρετήσεις το δημόσιο αγαθό». Θα πίστευε κανείς ότι ο άνθρωπος που διατύπωσε αυτόν τον καθαρό λόγο της μετανοίας για την εμπλοκή του στην αρένα της πολιτικής, ο κορυφαίος συνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος, πρώην αντιδήμαρχος Αθηναίων σε θέματα πολιτισμού, πρώην βουλευτής και πρώην ευρωβουλευτής (2000-2004) της Νέας Δημοκρατίας, θα απέφευγε τις κακοτοπιές. Πόσω μάλλον στην ανατιναγμένη Ελλάδα των μνημονίων και στα ώριμα 74 χρόνια του, χορτασμένος από αναγνώριση. Κι όμως, ο Ξαρχάκος ανακατεύτηκε ξανά με τα πίτουρα. Δέχτηκε να γίνει πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Θεάτρου, «κατέβασε» μία πρώτη εισήγηση εντελώς θεωρητική («Εισηγήθηκα ένα γενικό διάγραμμα αρχών και πολιτικών κατευθύνσεων…» – ωραία λόγια, δηλαδή), κι όταν ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού, ο σκηνοθέτης Σωτήρης Χατζάκης, ανακοίνωσε το ρεπερτόριο της ερχόμενης σεζόν, ο Ξαρχάκος κατήγγειλε αιφνιδιασμό, «άδειασε» και τα μέλη του Δ.Σ. ότι δεν τον στήριξαν, διέρρευσε στα ΜΜΕ ότι διαφωνεί με δύο επιλογές (ένα έργο με τον Λάκη Λαζόπουλο κι ένα με τον Πέτρο Φιλιππίδη – δεν έκανε όμως κανέναν κόπο να μας εξηγήσει γιατί), τα βρόντηξε κι έφυγε. Ας μην το παιδεύουμε. Ο Ξαρχάκος ήθελε να γίνει φωτισμένος δικτάτορας. Κι ο Χατζάκης όχι μόνο του έκοψε «μαχαίρι» τον δρόμο, αλλά του πήρε και τον ρόλο. Η ουσία είναι ότι το Εθνικό μας Θέατρο έχει παράδοση φωτισμένων δικτατόρων, μικρή σημασία έχει αν είναι ο Κούρκουλος, ο Χουβαρδάς, ο Χατζάκης ή άλλος. Πράγματι, ο νόμος ορίζει ότι ο καλλιτεχνικός διευθυντής
παντοσ καιρου Τυχαία συναντηθήκαμε ξανά με τον Βασίλη Τσιπίδη, λίγες εβδομάδες πριν φύγει, σε μια συναυλία της Δανάης Παναγιωτοπούλου, στο κτήριο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων. Η χαρά που μου γεννούσε πάντα η ξαφνική εμφάνισή του στον χώρο, στον δρόμο, στο μετρό, στη διαδήλωση, ήταν πρωτογενής και μεταφυσικά εορταστική, μία μεγάλη χαρά επί τη εμφανίσει. Ο Βασίλης συμβόλιζε στα μάτια μου, τώρα το παίρνω χαμπάρι, τον μεταλλωρύχο, τον σκαφτιά, τον τυφλοπόντικα του πολιτισμού, αυτόν που βάζει το κράνος με αναμμένο το κυκλώπειο φαναράκι, ζαλώνεται σκοινιά και εργαλεία, και καταδύεται βαθιά στη γη, χτυπάει φλέβες μετάλλων, συναντά πλάσματα μαγικά και άγνωστα, αναδύεται ξανά μαζί τους στην επιφάνεια και τα συστήνει – την απαστράπτουσα πραμάτεια και τους νέους δημιουργικούς φίλους του – σε όλους εμάς που μας κρατούσε ρεζερβέ ένα τραπεζάκι στο «Μπαράκι του Βασίλη», με την ένδειξη «αλλουνού», παλιότερα στην οδό Ζωοδόχου Πηγής, που οδηγεί στην
ς ο ρ ς ύ ο α κ τ Σ ρχά a
Ξ
εισηγείται, δεν αποφασίζει και ανακοινώνει διά του Τύπου. Και πράγματι, οι επιλογές ρεπερτορίου πρέπει να εξετάζονται από το Δ.Σ. του Εθνικού, κάτι που δεν έγινε. Όμως ποτέ το Εθνικό δεν λειτούργησε έτσι. Το θέμα δεν είναι η σύγκρουση δύο δοτών και προσωρινών μικροκατόχων εξουσίας, όπως συνέβη στο βαρετό ματς Ξαρχάκος - Χατζάκης (σημειώσατε 2). Είναι το αν θέλουμε επιτέλους το Εθνικό Θέατρο να λειτουργήσει διαφορετικά, είτε εφαρμόζοντας το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο είτε υιοθετώντας ένα καινούργιο. Το «θέλουμε» είναι σχήμα λόγου, τώρα που οι πόροι είναι ελάχιστοι, η κοινωνία ψυχορραγεί και οι υπουργοί Πολιτισμού θέτουν ως προτεραιότητες φτηνούς στόχους, είτε ακατάληπτους (η «άυλη πολιτιστική κληρονομιά» του Κώστα Τζαβάρα, την οποία δεν κατάλαβε ποτέ, γι’ αυτό και δεν μπορούσε να την περιγράψει) είτε πολυφορεμένους (η «επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα» του Πάνου Παναγιωτόπουλου, άρωμα Μελίνας με έλλειμμα φαντασίας). «Πού τραγουδάς αυτήν την εποχή, να έρθουμε να σε δούμε κανένα βράδυ;» λένε πως ρώτησε τον Σταύρο Ξαρχάκο ένας συνάδελφός του της Νέας Δημοκρατίας όταν ήταν βουλευτής. Αν απάντηση σ’ αυτό το γελοίο ερώτημα είναι οι δημιουργικές και πολιτικές εξάρσεις μιας ολόκληρης ζωής, ο Ξαρχάκος διαθέτει αδιαμφισβήτητα εύσημα, ήδη από τις άγριες μέρες της χούντας, όταν πήγαινε, παρέα με τον Νίκο Ξυλούρη, στο Πολυτεχνείο τον φοβερό Νοέμβρη του ’73 κι όταν έγραφε τα λυτρωτικά τραγούδια για την παράσταση του «Μεγάλου μας Τσίρκου» του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Από αυτό το σημείο όμως μέχρι να έχει δημόσια πόστα για να κάνει κι αυτός ό,τι γουστάρει – το πόντιουμ της Κρατικής Ορχήστρας Ελληνικής Μουσικής το χρησιμοποίησε συχνά για να προβάλει το έργο του, πέρα απ’ τα όρια της σεμνότητας και της δεοντολογίας –, υπάρχει διαστημική απόσταση. Γιώργος Ι. Αλλαμανής
Επί προσωπικού για τον Βασίλη Τσιπίδη παλιά μητρόπολη της Νέας Πόλης των Αθηνών, της Νεάπολης των Εξαρχείων, κι αργότερα στον δρόμο του εγκυκλοπαιδιστή και φιλέλληνα Ντιντό, στη Διδότου. Μία Νέα Πόλη ήταν ο κόσμος του. Με κατοίκους «άγνωστους» καλλιτέχνες που τραγουδούσαν κι έπαιζαν και χόρευαν και εξέθεταν το έργο τους χωρίς μικρόφωνα, ψηλές σκηνές, φώτα, κάμερες και μαραφέτια επικοινωνιακά, με την αγωνία και τη φροντίδα του ίδιου του Βασίλη μόνο, «τα παίρνεις, ρε, τα mail μου;», «για έλα να δεις τους τάδε, πιτσιρίκια, δικά μου παιδιά», «ψάχνω μια αίθουσα που να είναι κατοστάρα και να γίνεται και τρακοσάρα άμα χρειαστεί», «κουράστηκα πια με το μπαράκι, μπαίνω μέσα, ώς πότε;» και μετά πάλι «Αυτή; Έλα, δεν σου λέω τίποτα, έλα να την ακούσεις». Όσο για εγκυκλοπαιδιστής, ήτανε κανονικός ο Βασίλης. Και τροχονόμος ήτανε, και συμβουλάτορας, και αντιμάνατζερ, και ανοικτός σε κάθε καλλιτέχνη και ομάδα. Έσκαβε και καλλιεργούσε τη ζωή στην αριστερή της
όχθη, ουσιωδώς αντιστασιακός, «ένοπλος», με Καλάσνικοφ την αισθητική απέναντι στα γελοία τηλεοπτικά σκηνικά, στα μούλικα δισέγγονα του Νίκου Μαστοράκη και του Άλκη Στέα, που μας ταλαιπωρούν ακόμα. Ήταν ο πρώτος στον οποίο εκμυστηρεύτηκα την ανάγκη μου να γράψω τη βιογραφία του Νικόλα Άσιμου, μου άνοιξε το μπαράκι μεσημέρι, μόνο οι δυο μας, μου ’φτιαξε καφέ, με ορμήνεψε, μου έχωσε στο χέρι δυο τρία ονόματα και τηλέφωνα, «ξεκίνα απ’ αυτούς, ξέρω ότι τ’ άλλα θα τα βρεις εσύ, μόνο μην κουραστείς και τα παρατήσεις». Σπόρος γερός, αριστεροποντιακός, οι αέρηδες τον φύσηξαν απ’ το Βατούμι ώς το Καζακστάν των εξόριστων του Στάλιν, από εκεί στα μπουντρούμια της χούντας ώς τα Εξάρχεια της μεταπολίτευσης, αξιώθηκε και την αθλιότητα της μνημονιακής σωτηρίας. Πατέρα δεν γνώρισε, έγινε πατέρας πολλών. Γιώργος Ι. Αλλαμανής
04/24 Συνέντευξη
25/7 -31/7
ποντικιart
www.topontiki.gr
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΙΑΤΑΣ
«Το θέατρο είναι πια λιγάκι τουριστικό, λίγο lifestyle» Χρήστος Παρίδης ΦΩΤΟ: Βασίλης Μακρής
ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΒΑ Συνάντησα τον κ. Πιατά ένα απόγευμα που έκαιγε ο ήλιος στο Αρσάκειο του Ψυχικού, όπου γίνονται οι πρόβες του Εθνικού. Μου πρόσφερε κρύο νερό και μου εξήγησε ότι η πρόβα ξεκινάει τμηματικά μέσα στις αίθουσες μέχρι να πέσει ο ήλιος και να βγουν στο προαύλιο. Η κουβέντα που ακολούθησε μαζί του ήταν ένα μάθημα αξιοπρέπειας. Υπήρχε χιούμορ αλλά και μέτρο, υπήρχε πνευματικότητα αλλά και αυτοσαρκασμός. Δείγμα ενός ανθρώπου που διαθέτει παιδεία και ήθος. Αναλωθήκαμε αρκετά στα πρώτα του βήματα δίπλα στον Σπύρο Ευαγγελάτο. Είπε: «Ήταν μια γενναία και ηρωική εποχή και χρωστάω πάρα πολλά στην καριέρα μου στο Αμφι-θέατρο. Μου πρόσφερε καλές επαγγελματικές βάσεις . Έχοντας την πολυτέλεια να έχω δίπλα μου συναδέλφους όπως τον Λευτέρη Βογιατζή, τον Ηλία Λογοθέτη, τον Νίκο Μποσδούκο».
Είναι αναμφισβήτητα ένας από τους πιο δημοφιλείς και αγαπητούς ηθοποιούς της σύγχρονης ελληνικής σκηνής. Το κατάφερε χάρη στο ταλέντο του και τη σκληρή δουλειά σαράντα χρόνων. Και παρόλο που στην τηλεόραση έχει παίξει ελάχιστα, παραμένει από τους πιο αναγνωρίσιμους κωμικούς της γενιάς του. Φέτος τον χειμώνα γέμισε το θέατρο για δεύτερη φορά με την παλαιότερη προσωπική του επιτυχία «La Nonna». Αυτός ο έντιμος και ειλικρινής καλλιτέχνης, που ξεκίνησε από το Αμφι-θέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου, μεταπήδησε στο Ελεύθερο Θέατρο και ύστερα από μια μεγάλη διαδρομή που περιλαμβάνει ακόμα και το «Δελφινάριο», πρωταγωνιστεί φέτος στην Επίδαυρο με το Εθνικό Θέατρο στο σατυρικό δράμα «Κύκλωψ» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία του Βασίλη Παπαβασιλείου Πώς νιώθετε κάθε φορά που κατεβαίνετε στην Επίδαυρο; Η παρουσία στην Επίδαυρο, με όποιον ρόλο κι αν εμφανιστεί ένας ηθοποιός, είναι κάτι σημαντικό. Ο χώρος φέρει την προσωπική του Ιστορία αλλά και ιδιαιτερότητες. Αν ένας ηθοποιός, ο οποίος πατάει για πρώτη φορά, δεν τις ξέρει, κινδυνεύει να τον καταπιεί. Δεν είναι ένα οποιοδήποτε αρχαίο θέατρο που πάμε και παίζουμε. Υπερέχει. Σε τι ακριβώς υπερέχει; Με την έννοια ότι, ενώ είναι ένα θέατρο τεράστιο, φέρει ατομικότητα. Ο ερμηνευτής απευθύνεται σε έναν θεατή, κι αυτός ο ένας είναι δέκα χιλιάδες. Το μόνο που διεκδικεί αυτό το θέατρο, είναι να απευθύνεσαι. Αν δεν απευθύνεσαι, δεν σε δέχεται.
Ιδιαίτερα τολμηρό παιχνίδι εκείνα τα χρόνια. Πολύ τολμηρό. Έπαιξα τρία χρόνια, μεταξύ 1978 και 1980. Ξεκινήσαμε στο Άλσος Παγκρατίου και μετά μας αγόρασαν οι μεγαλοεπιχειρηματίες κι έγινε η Ελεύθερη Σκηνή. Εκεί συναντιέμαι με τον Γιώργο Κιμούλη και τον Λάκη Λαζόπουλο, που κάνουν τα δικά τους πρώτα βήματα. Εκεί τελεσίδικα και αμετάκλητα ταυτιστήκατε με την κωμωδία; Από τη δραματική σχολή. Εγώ πιστεύω ότι είμαι δραματικός ηθοποιός, απλώς δεν έχω δει τον εαυτό μου στον καθρέφτη. Στη σχολή όμως δεν χρειάζεται να δουν καθρέφτη, και οι δάσκαλοι και όλοι με βλέπουν και μου δίνουν ό,τι έχει να κάνει με κωμωδία. Είναι αλήθεια ότι διαθέτω χιούμορ.
Όλα αυτά διδάσκονται ή τα μάθατε εκ πείρας; Ανήκω σε μια γενιά που πρόλαβε ενεργούς τους παλιούς. Είμαι μαθητής της δραματικής σχολής του Εθνικού Θεάτρου και όλα μας τα καλοκαίρια τα μονοπωλούσε η Επίδαυρος. Οι πρόβες του χορού ξεκινούσαν τον Σεπτέμβριο και την άνοιξη πηγαίναμε για ένα δεκαπενθήμερο στο Ληγουριό για πρόβες. Το καλοκαίρι πηγαίναμε για έναν μήνα και οι ηθοποιοί του Εθνικού έκαναν την εξοχή τους και παράλληλα πρόβες. Το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό ότι οι ηθοποιοί το αντιμετώπιζαν σαν εξοχή και όχι σαν εκδρομή. Στην πραγματικότητα, ο ίδιος ο χώρος ήταν ένα στούντιο υποκριτικής. Αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε τουρίστες - επισκέπτες που διαθέτουμε δυο - τρεις ημέρες πριν από την παράσταση προσπαθώντας να προλάβουμε τους φωτισμούς και τεχνικά προβλήματα. Το θέατρο γενικώς είναι πια λιγάκι τουριστικό, λίγο lifestyle. Ζητάει τον εντυπωσιασμό, ζητάει το όνομα που με οποιονδήποτε τρόπο απασχολεί…
Οι μεγάλοι λαϊκοί ηθοποιοί προηγούμενων δεκαετιών δεν είχαν καμία παιδεία, όπως εσείς. Αυτή είναι η διαφορά μας.
Δεν νομίζετε ότι είναι και πολύ εστέτ συγχρόνως; Αυτό που λέτε lifestyle έφερε ανθρώπους άσχετους με οποιαδήποτε μορφή τέχνης στην Επίδαυρο για να αποδείξουν ότι είναι καλλιεργημένοι και μετά τρέχουν από την πρώτη σειρά του θεάτρου σε πρώτο τραπέζι πίστα. Πάντοτε υπήρχε αυτό. Όχι στην ελληνική Ιστορία, αλλά στην παγκόσμια. Η διαφορά είναι ποιος είναι ο πρώτος τραγουδιστής. Αν είναι η Μαρία Κάλλας, δεν πειράζει πρώτο τραπέζι πίστα να είναι ο Ωνάσης.
Υιοθετήσατε χαρακτηριστικά εκείνων των παλιών κωμικών; Ναι, με απόλυτο σεβασμό, τους κατέκλεψα.
Υπάρχει χρυσή τομή μεταξύ του εξεζητημένου εστετισμού και του λαϊκού θεάματος; Δεν υπάρχει εύκολα χρυσή τομή γιατί είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Αν πιστεύετε ότι το ταξικό πρόβλημα δεν υπάρχει και δεν υφίσταται, όχι μόνο στον καπιταλισμό, αλλά και στον πολιτισμό, είστε γελασμένος. Και το λέω με την έπαρση ενός λαϊκού ηθοποιού, δεν είμαι εστέτ.
Ποιους προλάβατε να τους δείτε να παίζουν; Τον Λογοθετίδη δεν τον πρόλαβα, γιατί έφυγε πριν από μένα και τον ξέρω μόνο από τον κινηματογράφο. Τον Αυλωνίτη τον πρόλαβα και με τον Ντίνο Ηλιόπουλο δούλεψα και αγαπιόμασταν ιδιαίτερα. Αλλά όπου έβλεπα κωμωδία «έπαιρνα». Κι από τον Τσάπλιν μέχρι τον Γούντι Άλλεν. Αισθάνομαι λαμόγιο - κωμικός ηθοποιός. Όλη μου η καριέρα είναι κλεμμένη από πρωτότυπα.
Διαφέρετε, όμως, από άλλους «λαϊκούς» ηθοποιούς. Δεν κατρακυλήσατε ποτέ στο χυδαίο. Υπηρέτησα όλους τους χώρους. Δούλεψα και σε χώρους επιθεώρησης. Στα νιάτα σας είχατε το ένστικτο να συμμετέχετε στην ανανεωμένη εκδοχή της στο Ελεύθερο Θέατρο. Η βασιλεία της επιθεώρησης. Μάλλον η βασιλεία της αναγέννησης ενός νέου θεάτρου από νέους ανθρώπους. Εκεί πέρασα καλά γιατί δεν ήταν απλώς μαθητεία, ήταν κι ένα παιχνίδι. Η προσωπική μας ψυχαγωγία.
Το γεγονός ότι εσείς τελειώσατε ένα Εθνικό, σας καθιστούσε συγκριτικά διανοούμενο. Πήγα στο Εθνικό γιατί ο μπαμπάς μου δεν είχε χρήματα να μου δώσει να πληρώσω ιδιωτική σχολή. Κάθε εμπόδιο για καλό λοιπόν. Οι παλιοί κωμικοί ακολουθούσαν μόνο το ένστικτό τους. Αυτήν τη στιγμή η χώρα μου έχει κοντά δύο εκατομμύρια ανέργους, εκ των οποίων τα 3/4 είναι πανεπιστημίου και πάνω. Τριάντα χρόνια πριν, ο άνεργος ήταν ο αμαθής, ο άνθρωπος που δεν είχε στον ήλιο μοίρα. Κι εγώ, ακολουθώντας τη γενιά μου, έπρεπε να μορφωθώ.
Ποιον κατακλέψατε περισσότερο; Αν πω, θα με συλλάβουν. Αλλά τους κατέκλεψα όλους. Ό,τι υπήρχε κωμικό από τον Αυλωνίτη, τον Ηλιόπουλο, τον Λογοθετίδη.
Δεν υπάρχει κάποιο ποσοστό που είναι προσωπική κατάκτηση; Αν υπάρχει, το αφήνω να το κλέψει κάποιος άλλος. Το θέατρο δεν είναι η κατεξοχήν τέχνη της μεταλαμπάδευσης από γενιά σε γενιά; Θυμίζει λίγο την ελληνική οικονομία. Και να σας πω ότι ένα πρόβλημα της χώρας μου, όσον αφορά τον πολιτισμό, είναι το αλτσχάιμερ. Μια χώρα, για να έχει μέλλον, πρέπει να έχει παρελ-
ΠΟΝΤΙΚΙart
25/7 -31/7
Συνέντευξη 05/25
www.topontiki.gr
θόν. Αυτήν τη στιγμή η αιτία που δεν έχουμε μέλλον είναι ότι μας λείπει το παρελθόν. Έχουμε μόνο παρόν. Αυτό δεν είναι καλό. Έχει σχέση με το ότι δεν θυμόμαστε ή ότι θυμόμαστε επιλεκτικά. Αν θυμόμαστε επιλεκτικά, αυτό χρήζει ιατρικής παρακολούθησης. Η επιλεκτική μνήμη δεν είναι χαρακτηριστικό υγιούς ατόμου, αλλά ενός ασθενούς ατόμου ή με διαστροφή. Ποια ήταν η σχέση σας με τον κινηματογράφο; Είναι το πρώτο θέαμα που αντικρίσαμε ως παιδιά. Μου αρέσει πολύ ο κινηματογράφος και όποτε μπορώ, κάνω. Υπήρξα τυχερός και άτυχος. Όταν ξεκινούσα, ο νέος ελληνικός κινηματογράφος ήταν επιχορηγούμενος, και το ζητούμενο δεν ήταν το ταμείο, δεν υπήρχε τέτοιο κίνητρο για τον κινηματογραφιστή. Εφόσον τα χρήματα ήταν ασφαλή, με μια προοπτική η ταινία του να παιχτεί σε μια - δυο αίθουσες και σε ένα φεστιβάλ, εμβόλισαν την κωμωδία ως ευτελές είδος. Ευτελές είδος θεωρείται πια και η παλιού τύπου επιθεώρηση… Έκανα «Δελφινάριο» με την εθνική κωμικών. Μια επιθεώρηση που λεγόταν «Πυρετός της λόξας», με όλους τους κωμικούς που κυκλοφορούσαν εκείνο το καλοκαίρι. Μας «αγόρασε» όλους ο Μαροσούλης. Καταλαβαίνετε ότι, έχοντας μεγαθήρια τους είδους Βέγγος, Γκιωνάκης, Βουτσάς, Ψάλτης, εμένα αυτό που μου αναλογούσε ήταν ένα νούμερο 7 λεπτών. Δεν χωρούσα πουθενά αλλού. Μόνο στην υπόκλιση. Τότε, πάντως, πήρα τα περισσότερα χρήματα που έχω πάρει ποτέ στη ζωή μου με 7’παρουσία. Είναι μεγάλη πρόκληση να κερδίσεις το κοινό ενός τεράστιου χώρου από κάτω; Ασφαλώς. Έχω τέτοιου είδους εμπειρίες. Αλλά έχω κάνει και άλματα. Μετά πήγα με την Αλίκη Γεωργούλη και έπαιξα στο «Αποθήκη» το «Βίος και συνουσία» του Ντάριο Φο. Έφυγα από τους 2.000 θεατές και πήγα στους 200. Η διαφορά είναι συγκλονιστική μέσα σε μια σεζόν. Το επάγγελμα του ηθοποιού ήταν ανέκαθεν ένα επάγγελμα ταπεινό. Έτυχε υπερβολικών αποδοχών τα χρόνια της μεγάλης αυταπάτης που έληξε με την κρίση. Την ηρωική εποχή που έπεφταν χρήματα, ξέρετε πόσοι κρατούσαν ομπρέλα και δεν τα μάζευαν; Αλλά, αν θέλουμε να κάνουμε αυτοκριτική, πρέπει να γεμίσουμε ενοχές και να κάνουμε χαρακίρι οι πάντες. Σωστά, αλλά ήταν ασύλληπτο τι κέρδιζαν οι τηλεοπτικοί ηθοποιοί σε σύγκριση με το παρελθόν. Προσωπικά – έχω κάνει και ελάχιστη τηλεόραση – δεν θεωρώ ότι κάνω επάγγελμα. Παρεμπιπτόντως πληρώνομαι. Αλλά θέλετε να πείτε ότι, αν είμαι πολύ καλά αμειβόμενος, θα παίξω καλύτερα; Το ίδιο θα παίξω. Πριν η Ελλάδα «πλουτίσει», η πλειονότητα των ηθοποιών έπαιζε σε μπουλούκια. Αυτό ήταν ένα κομμάτι αλήθειας που είχε να κάνει με τη χώρα. Βγάζετε τη δουλειά του θεάτρου από την εποχή της. Όταν έγινε η Ελλάδα πλαστική, και ο πολιτισμός μας πλαστικοποιήθηκε. Όπως λοιπόν παλαιότερα, που όσοι επέλεγαν να γίνουν ηθοποιοί ήταν από τρέλα, ίσως και τώρα μείνουν μόνο οι τρελοί στον χώρο… Το εύχομαι. Να σας ομολογήσω, επειδή είμαι στας δυσμάς της καριέρας μου και της ζωής μου, ότι, όταν πρωτοεμφανίστηκα στα περιοδικά και στις αφίσες του τρόλεϊ, τρόμαξα και έβαλα τα κλάματα. Ήταν με αφορμή μια επιθεώρηση στο θέατρο «Ορφέας». Είναι αξιοσημείωτο ότι είστε αναγνωρίσιμος από το θέατρο και όχι από την τηλεόραση. Έχετε δώσει πολλές συνεντεύξεις στην τηλεόραση; Μ’αρέσει η πρόκληση να με φωνάζουν να διαφημίσω την πραμάτεια μου και να με ρωτάνε θέματα πολιτικά. Τώρα πια δεν μας φωνάζουν, είμαστε επικίνδυνοι οι κωμικοί. Έχω τέτοια δημοφιλία κι εγώ, έχω τέτοιες παρεμβάσεις γιατί διαθέτω ιδεολογία και λόγο για πράγματα. Και το κυριότερο έχω και χιούμορ.
ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ
«Νοµίζω ότι σήµερα ζούµε σε µια χώρα Κυκλώπων. ∆εν είµαστε µια χώρα που στηρίζεται στη σωµατική δύναµη, στον τραµπουκισµό, στον κανιβαλισµό, στη µονόφθαλµη οπτική των πραγµάτων; ∆εν ζούµε σε έναν κόσµο µε ξανθές πριγκίπισσες και ιππότες; Κύκλωπες οι πάντες, όλοι Πολύφηµοι, και κανιβαλισµός στο µεγαλύτερο µέγεθος. Ανθρώπινο κρέας»
Καταλαβαίνετε την ποιοτική διαφορά του κοινού μεταξύ Επιδαύρου και «Δελφινάριου»; Βεβαίως. Οφείλεις να υπηρετείς το κοινό. Πρέπει να φορέσεις τα ρούχα του κοινού, αν θέλεις να είσαι συνεπής και έντιμος. Θεωρώ ότι το μυστικό μου είναι ότι έχω την πολυτέλεια, σε όποια δουλειά κι αν βρίσκομαι, να μηδενίζω το κοντέρ της καριέρας μου. Νιώθω πραγματικό κοντέρ, όχι πειραγμένο, και ξαναρχίζω από την αρχή. Απλώς, όταν τελειώνει η κούρσα, μπορώ να κάνω απολογισμό, να δω τι κούρσες έχω κάνει. Την ώρα που ξεκινάω να κάνω μια νέα δουλειά είναι μηδενισμένη η κούρσα. Μ’αυτήν την έννοια βεβαίως είναι πολύ ωραία πρόκληση αυτή, γιατί το θέατρο έχει την ομορφιά και τη διαφορά με τον κινηματογράφο, με την τηλεόραση να έχει άμεση επαφή και επικοινωνία με τον θεατή. Ξέρεις ανά πάσα στιγμή τα προβλήματά του και τη διαφορά του. Ίσως με αυτόν τον τρόπο να πορεύεσαι στην καριέρα σου. Τι σου πάει περισσότερο. Είναι ένα είδος πολυτελείας ο ηθοποιός σε μια χώρα που πεινάει. Χρειαζόμαστε άλλου είδους ανθρώπους, που να παράγουν χρήσιμα πράγματα, όπως τροφή. Η χαρά όμως που δίνεις κάποια στιγμή σε έναν άνθρωπο και με τον τρόπο που ανταποδίδει, ένα νεύμα, ένα χαμόγελο… Τώρα που μεγάλωσα, όταν μπαίνω στο μετρό, μου δίνουν να κάθομαι κιόλας. Φαντάζομαι όχι ως έγκυο».
Γι’ αυτό ανεβάσατε για δεύτερη φορά το «La Nonna»; Μ’αρέσει αυτή η πρόκληση σ’ένα λαϊκό θέατρο σαν τον «Ακάδημο», με τα ΜΑΤ απ’έξω να δέρνουν κι εγώ να πραγματεύομαι το ίδιο θέμα. Σαν να μην έκανα παράσταση, αλλά ντοκιμαντέρ. Πώς είναι η πρόκληση να υποδύεστε τώρα ένα μυθικό πρόσωπο; Ο μόνος τρόπος είναι να ξεχάσεις ότι είναι μυθικό. Αλλιώς δεν μπορείς να το παίξεις. Δε θέλαμε μια φολκόρ προσέγγιση. Μαζί με τον Παπαβασιλείου θέλαμε μια προσέγγιση που να φέρει κάτι άλλο. Να μην μπούμε στην εικονογράφηση του Κύκλωπα, αλλά να μπούμε στην ψυχολογική του διάσταση, αν αντέχει αυτός ο όρος, γιατί αυτού του είδους τα πρόσωπα δεν γράφτηκαν με τα σημερινά δεδομένα ενός ψυχολογικού θεάτρου. Ο «Κύκλωπας» είναι το μόνο σωσμένο ολόκληρο σατυρικό δράμα. Γιατί ο «Κύκλωψ» σήμερα; Γιατί όχι; Νομίζω ότι σήμερα ζούμε σε μια χώρα Κυκλώπων. Δεν είμαστε μια χώρα που στηρίζεται στη σωματική δύναμη, στον τραμπουκισμό, στον κανιβαλισμό, στη μονόφθαλμη οπτική των πραγμάτων; Δεν ζούμε σε έναν κόσμο με ξανθές πριγκίπισσες και ιππότες. Κύκλωπες οι πάντες, όλοι Πολύφημοι, και κανιβαλισμός στο μεγαλύτερο μέγεθος. Ανθρώπινο κρέας.
ΙΝFΟ
Εθνικό Θέατρο, «Κύκλωψ» του Ευριπίδη, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 2 & 3 Αυγούστου
06/26 Ραντάρ
25/7 -31/7
ποντικιart www.topontiki.gr
Θέατρα που... έκαψαν Ιστορία Δεν είναι μόνο το περίφημο «Τhe Globe» του Σαίξπηρ που παραδόθηκε κάποτε στη φωτιά. Άλλα κάηκαν Βίκυ Λεβαντή μέχρι και οχτώ φορές. Σε κάποιες περιπτώσεις έβαλαν το χεράκι τους οι ίδιοι οι τεχνικοί του θεάτρου
Πάνε τετρακόσια χρόνια και ένας μήνας (1613), από τότε που το πασίγνωστο θέατρο του Σαίξπηρ «Τhe Globe» τυλίχθηκε στις φλόγες. Ένα κανόνι πάνω στη σκηνή, κατά τη διάρκεια της παράστασης «Ερρίκος Η’», ήταν αρκετό για να πυροδοτήσει την αχυρένια σκεπή του θεάτρου και να το καταστρέψει σε δύο ώρες. Θύματα δεν υπήρξαν ανάμεσα στους 3.000 Λονδρέζους θεατές, οι οποίοι απολάμβαναν τις δημιουργίες του Σαίξπηρ σε εξευτελιστικά ποσά. Μόνο ένας ανέφερε ότι το παντελόνι του πήρε φωτιά, αλλά γλίτωσε επειδή ο διπλανός του τον έσβησε με μία κανάτα μπύρα. Μέσα στον ίδιο χρόνο, το θέατρο ξαναχτίστηκε... με κεραμοσκεπή, η οποία αντικαταστάθηκε αργότερα από μία αυθεντική αχυρένια οροφή.
Το στοιχειώνουν τα φαντάσματα Υπάρχει, όμως, ένα θέατρο το οποίο έγινε στάχτες όχι μία και δύο φορές, αλλά οχτώ. Στη Γλασκόβη, η ονομασία «Theatre Royal» κόσμησε αρκετά πολιτιστικά κτήρια, τα οποία συνδέθηκαν με τις φλόγες. Πρώτα, εγκαινιάστηκε το 1805 στην Queen Street αλλά κάηκε το 1829, ενώ όταν άνοιξε στην Dunlop Street κάηκε το 1840, το 1849 και το 1863. Όταν το «Bayliss’s Coliseum» και το «Opera House» μετατράπηκαν σε «Theatre Royal», το 1869, μέσα σε εκατό χρόνια είχαν
Πανω: Το «Licieu Theatre» στη Βαρκελώνη κάηκε δύο φορές. Το 1861 αλλά και το 1994 ΔΙΠΛΑ: Τριακόσιοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μέσα στο «Brooklyn Theatre» της Νέας Υόρκης, το 1876 ΚΑΤΩ: Το 1887, η φλόγα που προκλήθηκε από τον καυστήρα αερίου, στο «Theatre Royal», στη Βρετανία, ήταν αρκετή για να κάψει ζωντανούς περισσότερους από 200 θεατές
«The Globe» καεί και αυτά τρεις φορές. Από τότε, ένας αστικός μύθος και μια περίεργη κατάρα ακολουθούν το θέατρο: Δύο φαντάσματα, η Νόρα, μία καθαρίστρια, η οποία έπεσε από το μπαλκόνι ύστερα από μία απαράδεκτη ακρόαση, και ένας πυροσβέστης, ο οποίος πέθανε στις φλόγες, στοιχειώνουν τη θεατρική σκηνή.
Ατυχήματα και εμπρησμοί Υπάρχουν και θέατρα που κάηκαν κατά τη διάρκεια της
«ΑΤΤΙΚΟΝ»
Σ
τις 13 Φεβρουαρίου του 2012 πληθώρα δημοσιευμάτων στονΤύπο ανέφερε τις εκτεταμένες, αλλά όχι και μη αναστρέψιμες ζημιές που είχε υποστεί, ανάμεσα σε άλλα κτήρια, ο κινηματογράφος «Αττικόν» την προηγούμενη νύχτα, όταν έγιναν εκτεταμένα επεισόδια και «είχε πάρει φωτιά» το κέντρο της Αθήνας. Στις 14 Φεβρουαρίου του 2012 ο τότε υπουργός Πολιτισμού Π. Γερουλάνος, επιδεικνύοντας γρήγορα αντανακλαστικά, ανακοίνωσε πως το ΥΠΠΟ θα αναλάμβανε το κόστος της αποκατάστασης των ζημιών στο κτήριο Δεκόζη - Βούρου, που έχει υποστεί τεράστιες ζημιές αλλά οι αίθουσες «Αττικόν» και «Απόλλων» παρέμειναν ανέπαφες. Ενάμιση χρόνο μετά, το κτήριο παραμένει σημαδεμένο από τη φωτιά και οι αίθουσες κλειστές.Το «Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας», που είχαμε συνηθίσει να φιλοξενείται εκεί, «προσανατολίζεται» για δεύτερη συνεχή χρονιά σε άλλες αίθουσες. Σόνια Μαγγίνα
ποντικιart
25/7 -31/7
Ραντάρ 07/27
www.topontiki.gr
ανακαίνισής τους. Το «Tonle Bassac Theatre» στην Καμπότζη και το «Licieu Theatre» στη Βαρκελώνη. Το πρώην εθνικό θέατρο της Καμπότζης έμοιαζε με ένα τεράστιο πλοίο στις όχθες του ποταμού Bassac. Ο πόλεμος ώθησε τους καλλιτέχνες να εγκαταλείψουν το θέατρο αλλά και τη χώρα. Το 1980, όμως, το υπουργείο Πολιτισμού τούς έφερε πίσω. Και ενώ το θέατρο ήταν υπό ανακαίνιση, το 1994, μια πυρκαγιά προκλήθηκε από τους σπινθήρες που δημιούργησε ένας τεχνίτης κατά τη συγκόλληση, μεταλλάσσοντας την εικόνα του από πλοίο σε κέλυφος. Μια παρόμοια ιστορία επαναλήφθηκε και στη Βαρκελώνη. Πρόκειται για την όπερα απ’ όπου Καμπαγιέ και Καρέρας ξεκίνησαν την καριέρα τους. Την πρώτη φορά που κάηκε ήταν το 1861. Χάρη στην αγορά του από τη φιλοπολιτισμική αστική τάξη, ξαναχτίστηκε άμεσα. Τη δεύτερη φορά ήταν το 1994, όταν πάνω στις εργασίες πήρε φωτιά και 100 άνθρωποι τράπηκαν σε φυγή. Άνοιξε το 1999 με τη βοήθεια 8.000 Καταλανών με την όπερα «Turandot» του Πουτσίνι, η οποία είχε προγραμματιστεί για την ημέρα που κάηκε. Υπάρχει και η περίπτωση όπου δύο ανεγκέφαλοι ηλεκτρολόγοι έβαλαν επίτηδες φωτιά σε ένα από τα ιστορικότερα θέατρα του κόσμου. To 1792 το «La Fenice» – που έγινε το αγαπημένο κτήριο του Giuseppe Verdi - δημιουργήθηκε για να αντικαταστήσει το καμένο «San Benedetto Theatre» στη Βενετία. Ονομάστηκε έτσι από τη λέξη «φοίνικας», για να συμβολίσει το ότι αναγεννάται μέσα από τις στάχτες του. Βέβαια, κάηκε και αυτό το 1836, αλλά και το 1996, όταν δύο ηλεκτρολόγοι έβαλαν φωτιά επίτηδες, για να γλιτώσουν την τιμωρία
επειδή καθυστερούσαν στη δουλειά τους. Ένας εμπρηστής κρύβεται πίσω και από την περίπτωση του «Old Theatre Globe» στο Σαν Ντιέγκο. Το 1978 έβαλε φωτιά στη βελούδινη κουρτίνα τής πίσω εισόδου του θεάτρου. Και έτσι, ξεκίνησε ένας μεγάλος έρανος για την ανακατασκευή του. Το ποσό έφτασε τα 6,5 εκατομμύρια δολάρια.
Πυρκαγιές με θύματα Δεν έχουν όμως όλα τα θέατρα που κάηκαν χάπι εντ. Την πιο τραγική ιστορία κρύβουν το «Theatre Royal» στο Έξετερ της Βρετανίας αλλά και το «Βrooklyn Theatre» στη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια μιας απογευματινής παράστασης στο θέατρο της Αγγλίας, το 1887, ένα μέρος του σκηνικού πήρε φωτιά από τον καυστήρα αερίου. Οι λάθος τοποθετημένες έξοδοι διαφυγής μαζί με τον πανικό που επικράτησε παγίδευσαν περισσότερους από 200 ανθρώπους, οι οποίοι κάηκαν ζωντανοί. Οι περισσότεροι προέρχονταν από τις φτωχότερες γειτονιές της πόλης, καθώς είχαν αγοράσει μειωμένο εισιτήριο μόνο για το δεύτερο μέρος της παράστασης. Κι όμως, η τραγωδία αυτή δεν ήταν πρωτόγνωρη. Μόλις δέκα χρόνια νωρίτερα, στο «Brooklyn Theatre» της Νέας Υόρκης, ανέβαινε το «The Two Orphans». Μια μικρή φωτιά είχε ανάψει στην άκρη της σκηνής, κοντά στα πλαϊνά φώτα. Και εκεί που οι φλόγες μεγάλωναν, οι ηθοποιοί προσπαθούσαν να κρατήσουν το κοινό σε ψυχραιμία φωνάζοντας πως οι φλόγες ήταν μέρος της παράστασης. Πέθαναν περίπου 300 θεατές, και ένας κοινός τάφος δημιουργήθηκε στο κοιμητήριο Green - Wood για τους περισσότερους από 160 που δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ.
«La Fenice»
Ενάμιση χρόνο στον καπνό της γραφειοκρατίας Κι όμως, τον πρώτο καιρό έγινε λόγος για αποκατάσταση ζημιών ακόμη και μέσα σε 40 μέρες! Έπειτα ήρθε το καλοκαίρι, η νέα σεζόν, που άνοιξε χωρίς το «Αττικόν» και τον «Απόλλωνα», και τώρα ατενίζουμε έναν ακόμη χειμώνα που οι δύο αίθουσες θα παραμείνουν κλειστές. «Κλειστόν λόγω γραφειοκρατίας...», και μάλιστα ένα σινεμά, το «Αττικόν», που άνοιξε τις πόρτες του το 1916, από τα παλαιότερα της χώρας δηλαδή, που πρόβαλε την πρώτη ομιλούσα ταινία το 1928 και έφερε το σινεμασκόπ το 1955, για να αποκτήσει «αδελφάκι» το 1960, τον «Απόλλωνα», που άνοιξε με τον Ιβ Μοντάν και την Μέριλιν Μονρό να προσκαλούν τους Αθηναίους… «Έλα ν’αγαπηθούμε».
Μαραθώνιος επιτροπών Η κ. Αλεβίζου, δικηγόρος του Ιδρύματος Δεκόζη - Βούρου, στο οποίο ανήκει το κτήριο του «Αττικόν», μας εξηγεί πως η πολύ γρήγορη, κατά τις αρχικές προθέσεις, διαδικασία έχει καταλήξει να διαρκεί ενάμιση χρόνο: «Βγήκε μια Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου τον Σεπτέμβριο του 2012 που έλεγε ότι οι διαδικασίες θα είναι πάρα πολύ γρήγορες και σε οχτώ μέρες θα είχε βγει η πολεοδομική άδεια για την αποκατάσταση των ζημιών. Προφανώς κάτι τέτοιο όμως δεν μπορεί να συμβεί στην Ελλάδα. Ξεκινήσαμε λοιπόν μια διαδικασία να πάρουμε άδεια για την επισκευή και αποκατάσταση της εισόδου των κινηματογράφων. Δεν διανοηθήκαμε να ξεκινήσουμε τη διαδικασία για ολόκληρο το κτήριο γιατί δεν έχουμε χρήματα. Αλλά, αν φτιαχτεί η είσοδος, θα μπορέσουν να λειτουργήσουν οι κινηματογράφοι. Υπήρξε τεράστια καθυστέρηση στη διαδικασία, περάσαμε από όλες τις επιτροπές, αρχιτεκτονική, αρχαιολογική, νεωτέρων μνημείων... Μάλιστα το αίτημα πέρασε από επιτροπή νεωτέρων μνημείων, αν και έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο από το τότε ΥΠΕΧΩΔΕ και όχι από το υπουργείο Πολιτισμού.
Ωστόσο, επειδή το κτήριο του ΟΤΕ λίγο παραπάνω έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο από το ΥΠΠΟ, οτιδήποτε γειτνιάζει – χωρίς να αναφέρεται σε ποια ακτίνα – πρέπει να περνάει επίσης από το ΥΠΠΟ. Περάσαμε από τις επιτροπές, έχουν τελειώσει όλα αυτά, είμαστε στην τελική φάση να πάρουμε την άδεια, αλλά, για να την πάρουμε, πρέπει να πληρώσουμε και αναζητούμε χρήματα. Θα καταβάλει ένα ποσό η Εθνική Ασφαλιστική που έχει ασφαλίσει τους κινηματογράφους, αλλά τα χρήματα δεν επαρκούν». Το κόστος, όπως μας λέει η κ. Αλεβίζου, φτάνει το 1 εκατομμύριο ευρώ. «Και μιλάμε για την είσοδο των κινηματογράφων, όχι για όλο το κτήριο» σημειώνει. «Ωστόσο, η είσοδος είναι μεγάλη, περίπου 250 μέτρα, και πρέπει να στηριχτεί σωστά γιατί πάνω από τους κινηματογράφους υπάρχουν άλλοι δύο όροφοι που καταστράφηκαν στη φωτιά. Θα στηριχτεί ολόκληρο το κτήριο περιμετρικά, θα μπουν κάποια πανό για να κρυφτεί όλο το υπόλοιπο μέρος που φέρει τα σημάδια της φωτιάς. Οι μελέτες έχουν εκπονηθεί από το αρχιτεκτονικό γραφείο Βεντουράκη και ο χρόνος κατασκευής υπολογίζεται σε ένα περίπου τρίμηνο...». Το Ίδρυμα Δεκόζη - Βούρου, όπως αναφέρει η κ. Αλεβίζου, «προσπαθεί να μαζέψει τα χρήματα, δεν έχουμε δικό μας κονδύλι. Δεν παίρνουμε επιδότηση, και λογικό είναι. Το Ίδρυμα έχει εισοδήματα από κάποια ακίνητα, τα οποία τα χρησιμοποιεί για πολιτιστικούς σκοπούς. Αλλά δεν υπάρχουν χρήματα για να καλυφθεί η ζημιά στο“Αττικόν”...».
Στην αναμονή για μια τροπολογία Από την Περιφέρεια Αττικής έχει εγκριθεί κονδύλι ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ για όσους υπέστησαν ζημιές τη νύχτα της 12ης Φεβρουαρίου 2012, αλλά μέχρι τώρα έχουν αποζημιωθεί όσοι είχαν μικρές ζημιές. Από τον Δήμο Αθηναίων έχουν γίνει πάντως
Η αποκατάσταση του ιστορικού κτηρίου της Αθήνας Δεκόζη - Βούρου, με τις κινηματογραφικές αίθουσες «Αττικόν» και «Απόλλων», ενάμιση χρόνο μετά τα επεισόδια που το τύλιξαν στις φλόγες, έχει σκαλώσει σε επιτροπές, τροπολογίες και έλλειψη κονδυλίων
κινήσεις για την τροποποίηση του νόμου γιατί έχει δυσλειτουργικά σημεία και δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε ό,τι αφορά τις αποζημιώσεις όσων υπέστησαν μεγάλες ζημιές. Ένα σχέδιο νόμου με τροποποιήσεις στα δυσλειτουργικά σημεία έχει ήδη υποβληθεί στη Βουλή και περιμένει τη σειρά του για να ψηφιστεί. Το υπουργείο Πολιτισμού πάντως παραμένει στην ανακοίνωση του κ. Γερουλάνου – δηλαδή μόνο στα λόγια... Όπως επιβεβαιώνει η κ. Βρεττού, υπεύθυνη στον Δήμο Αθηναίων για τους υπολογισμούς ζημιών σε κτήρια, «είναι σε εξέλιξη η διαδικασία των αποζημιώσεων της μεγάλης κλάσης. Θα γίνουν αλλαγές στην τροπολογία και έπειτα θα εξεταστούν τα αιτήματα από επιτροπή. Το υπουργείο Οικονομικών, η Περιφέρεια Αττικής, ο Δήμος Αθηναίων, ο Εμπορικός Σύλλογος και το Εμπορικό Επιμελητήριο προωθούν από κοινού την τροπολογία προς ψήφιση που αφορά τον τρόπο υπολογισμού των ζημιών και τον χρόνο εκταμίευσης των χρημάτων. Κυρίως ο τρόπος υπολογισμού των ζημιών ήταν ο χρονοβόρος παράγοντας που δημιουργούσε καθυστερήσεις. Για να ξεμπλοκάρει η διαδικασία, γίνονται κάποιες αλλαγές στα υπάρχοντα άρθρα της τροπολογίας. Αν συνεχίζαμε έτσι, κάθε κτήριο θα έπαιρνε ένα - δυο χρόνια... Ήταν πάρα πολλά τα κτήρια που καταστράφηκαν εκείνη τη νύχτα, και τα κτήρια με ζημιές κάτω των 15.000 ήταν πολλά. Τώρα έχουν φτάσει στο ταμείο αυτές οι περιπτώσεις. Απομένουν 40 κτήρια με μεγάλες ζημιές – υπάρχουν καταστήματα που κάηκαν ολοσχερώς. Πλέον η τροπολογία είναι στη Βουλή, αλλά νομίζω ότι δεν έχει κατατεθεί λόγω των γεγονότων. Αν εγκριθεί η τροπολογία, η Επιτροπή είναι έτοιμη. Αν βγει το ΦΕΚ και λυθούν τα χέρια της Επιτροπής, σε μια - δυο συνεδριάσεις θα φτάνει το αίτημα αποζημίωσης στο ταμείο...». Ας ελπίσουμε πως το «Αττικόν» θα γιορτάσει τα 100 του χρόνια όπως του αξίζει, υπέρλαμπρο και με κόσμο...
08/28 Προβολέας
25/7 -31/7
ποντικιart
www.topontiki.gr
Σινεμά ο Παράδεισος... της Γιώργος Ψάχος Από μικρολαθάκια που δεν φαίνονται διά γυμνού οφθαλμού έως και μεγαλοπρεπέστατες «πατάτες» που ξέφυγαν από τα νύχια του τελικού μοντάζ, ο κόσμος του κινηματογράφου βρίθει από στιγμές που μπορεί να «ξεγέλασαν» το κοινό, δεν απέφυγαν όμως το αετίσιο μάτι των ειδικών ή όσων είναι υπερβολικά παρατηρητικοί όταν βλέπουν ένα έργο. Κατά τη διάρκεια του γυρίσματος, όλο και κάποιο μπουμ θα χωθεί κατά λάθος στη φάτσα του πρωταγωνιστή ή οι κομπάρσοι θα κάνουν του κεφαλιού τους, φέρνοντας τους σκηνοθέτες ένα βήμα πριν από το… ανεύρυσμα. Άλλοτε πάλι στο μοντάζ η ζημιά είναι τόσο ανεπανόρθωτη, που νομίζεις ότι βλέπεις δύο διαφορετικά έργα. Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες, ακόμα και στη Μέκκα του κινηματογράφου. Οι πολυδάπανες χολιγουντιανές παραγωγές, με εκατοντάδες συντελεστές στην παραγωγή και προσεγμένο εξοπλισμό, έχουν προσφέρει μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες γκάφες στην Ιστορία του κινηματογράφου. Μάλιστα, οι περιπτώσεις λαθών είναι αρκετά τραγελαφικές, με αρκετές εμπορικές υπερπαραγωγές να μένουν χαραγμένες στη μνήμη του θεατή και για τα λάθη τους, και να γίνονται ανέκδοτα στις παρέες των σινεφίλ.
Ακόμα και στις πανάκριβες χολιγουντιανές υπερπαραγωγές γίνονται λάθη και αστοχίες. Ακόμα και μετρ της έβδομης τέχνης κάνουν ατοπήματα, από τον Άλφρεντ Χίτσκοκ μέχρι τον Στίβεν Σπίλμπεργκ και τον Τζορτζ Λούκας. Ουδείς αλάθητος. Ούτε καν οι κάτοχοι των Όσκαρ
Λάθη που βγάζουν μάτι
3
Τι και αν απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και βραβεία, τι κι αν το «Ride of the Valkyries» από την όπερα του Ρίχαρντ Βάγκνερ ταυτίστηκε με την ταινία και ο Φράνσις Φορντ Κόπολα άφησε τεράστια παρακαταθήκη για το μέλλον του κινηματογράφου, το «Αποκάλυψη Τώρα» έχει μείνει στην Ιστορία ως το φιλμ με τα περισσότερα λάθη! Ο αριθμός των λαθών του έχει σταματήσει στα… 395. Οι υπόλοιπες ταινίες που έχουν «σπάσει» το φράγμα των 300 λαθών είναι ο «Σούπερμαν 4» με 391, ο «Μάγος του Οζ» με 312 και ο «Χάρι Πότερ και ο αιχμάλωτος του Αζκαμπάν» με 302.
Δεν χρειάζεται η όρασή μας να συναγωνίζεται αυτήν του Σπάιντερμαν για να αντιληφθούμε μερικές από τις πιο τραγικές περιπτώσεις λαθών, ειδικά όταν ορισμένες από αυτές βγάζουν μάτι. Πάρτε για παράδειγμα την τρίτη ταινία του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, η Επιστροφή του Βασιλιά». Ταινιάρα μεν, αλλά ο κ. Πίτερ Τζάκσον μάλλον δεν επέβλεπε με προσοχή όλες τις σκηνές, και ειδικά αυτές με την ουλή στο πρόσωπο του Φρόντο (Ελάιτζα Γουντ), η οποία άλλαζε διαδοχικά... τοποθεσία. Δεν μπορεί να εξηγηθεί αλλιώς το γεγονός πως η εν λόγω ουλή έκανε… χαριτωμενιές «Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών στην κάμερα, πηγαίνοντας πότε στο δεξί και πότε στο αριστερό μάγουλο του συμπαθούς χόμπιτ για το υπόλοιπο του φιλμ (για να μη μιλήσουμε και για τις απότομες αυξομειώσεις του μεγέθους της).
Οι αρχαίοι Ρωμαίοι και το φυσικό αέριο
«Ο Μονομάχος»
Μιλώντας για μυστήρια, νέες αποκαλύψεις έχουν έρθει στο φως, που θέλουν τους αρχαίους Ρωμαίους να είναι οι πρώτοι που είχαν συστήσει στον κόσμο το… φυσικό αέριο. Τουλάχιστον αυτό μοιάζει να υποστηρίζει ο γεμάτος από λάθη και ιστορικές ανακρίβειες «Μονομάχος» (2000) του Ρίντλεϊ Σκοτ με πρωταγωνιστή τον Ράσελ Κρόου. Στην σεκάνς της μάχης με τα άρματα, ένα από τα αυτά εκτροχιάζεται από την πορεία του και πέφτοντας φανερώνει για μερικά δευτερόλεπτα ένα αδιευκρίνιστο αντικείμενο στο κάτω μέρος του, το οποίο αποδεικνύεται τελικά πως πρόκειται για μια… φιάλη υγραερίου. Μετέπειτα φωτογραφίες εντόπισαν κάπου στη σκηνή και το μπουτόν που χρησίμευσε για να δημιουργήσει την εντυπωσιακή έκρηξη του άρματος στη συνέχεια του φιλμ. Α, η ταινία πήρε πέντε Όσκαρ, μην ξεχνιόμαστε…
Στο αστυνομικό αριστούργημα «Οι συνήθεις ύποπτοι» του Μπράιαν Σίνγκερ, πόνταραν στο γεγονός πως ο κόσμος δεν έχει ιδέα από αεροπλάνα, με αποτέλεσμα να μας προσφέρουν ένα αξιομνημόνευτο λάθος στην κινηματογραφική Ιστορία. Το Μπόινγκ 747 με τους τέσσερις κινητήρες σε πρώτο πλάνο που προσεδαφίζεται, «χάνει» ως διά μαγείας τους δύο στο αμέσως επόμενο πλάνο! Το πώς μεταμορφώθηκε σε Μπόινγκ 767 εν κινήσει, παραμένει μεγαλύτερο μυστήριο και από την ταυτότητα του κακού ήρωα Κάιζερ Σόζε.
Το σκάνδαλο της… σκανδάλης Ορισμένες φορές όμως, ακόμα και ένα καλό μυστήριο πάει στον κάδο ανακύκλωσης, ειδικά όταν η αφέλεια των κομπάρσων οδηγεί σε ένα, αγγλιστί, major spoiler. Αυτό ακριβώς ισχύει στην περίπτωση του εξαιρετικού «Στη σκιά των τεσσάρων γιγάντων» του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Ούτε ο μετρ του αστυνομικού θρίλερ δεν μπορούσε να προβλέψει ότι στην εμβληματική σκηνή του «Mount Rushmore cafe» ένα παιδάκι - κομπάρσος θα του χάλαγε την… έκπληξη. Τη στιγμή που η Υβ (Έβα Μαρί Σαντ) σημαδεύει με το περίστροφο τον Ρότζερ (Κάρι Γκραντ), το αγοράκι στη δεξιά άκρη του πλατό είχε φροντίσει να «ασφαλίσει» τα αυτιά του, δευτερόλεπτα πριν την εκπυρσοκρότηση του όπλου, δίνοντας μια ιδέα στο κοινό τού… τι θα ακολουθήσει.
«Pulp Fiction» Παρόμοιο λάθος συναντάμε και στο «Pulp Fiction» του Κουέντιν Ταραντίνο. Σε μια από τις σημαντικότερες στιγμές του έργου μάλιστα, όπου ο Βίνσεντ Βέγκα (Τζον Τραβόλτα) και ο Τζουλς (Σάμιουελ Τζάκσον) σώζονται ως εκ θαύματος από πυρά στο διαμέρισμα του μικροαπατεώνα Μπρετ. Αξιοπρόσεχτες είναι οι προϋπάρχουσες στον τοίχο τρύπες από τα εν λόγω πυρά, λίγο πριν από την επίμαχη σκηνή. Αυτό είναι που λέμε ένα πραγματικό spoiler alert.
Αμαρτία εξομολογουμένη Τα (κινηματογραφικά) λάθη όμως είναι ανθρώπινα και ουκ ολίγες φορές οι άνθρωποι της εκάστοτε παραγωγής είχαν τα «κότσια» να παραδεχθούν το... ατόπημά τους. Κάτι το οποίο έκανε ο Τζεφ Μπλάιθ, κάμεραμαν της «Λάμψης», ταινίας - ορόσημο του Στάνλεϊ Κιούμπρικ. Ο εν λόγω κύριος τράβηξε τα πανοραμικά πλάνα στην αρχή του έργου, τη στιγμή που βλέπουμε το αυτοκίνητο της οικογένειας του Τζακ Τόρανς (Τζακ Νίκολσον) να διασχίζει τους λόφους του Glacier National Park. Το δυστυχές για τον Τζεφ ήταν πως η κάμερα συνέλαβε
25/7 -31/7
ποντικιart
Προβολέας 09/37
www.topontiki.gr
γκάφας
Αντίο σε έναν πληθωρικό της τέχνης
και τη... σκιά του ελικοπτέρου που μετέφερε τα μέλη της παραγωγής, με τα πλάνα να μην υπόκεινται σε «φιλτράρισμα» μετέπειτα. Ο ίδιος όμως εξήγησε πως ο Κιούμπρικ ενδιαφερόταν περισσότερο να εκπονηθεί η δουλειά και λιγότερο για τις... μικρολεπτομέρειες. Το ίδιο εξομολογητικός αποδείχθηκε και ο make up artist του «Ταξιτζή» του Μάρτιν Σκορσέζε, Ντικ Σμιθ. Προς το τέλος του έργου, το κάλυμμα που φοράει ο
«Οι πειρατές της Καραϊβικής»
Παραγωγοί… λαθών
«Ο ταξιτζής» Ρόμπερτ ντε Νίρο στο κεφάλι του «ζαρώνει» επιδεικτικά, τη στιγμή που ο τελευταίος πιέζει την πληγή στον λαιμό του, κάτι το οποίο παραδέχθηκε ο Σμιθ στο ντοκιμαντέρ για την ταινία. Έτσι, έβαλε και τέλος στο ντιμπέιτ περί της αυθεντικότητας της προκλητικής κόμμωσης του διάσημου ηθοποιού στην ταινία. Ορισμένοι πάλι φρόντισαν να διορθώσουν το λάθος τους με καθυστέρηση... μερικών δεκαετιών. Όπως στην περίπτωση της ταινίας του Τζορτζ Λούκας «Ο Πόλεμος των Άστρων IV» και της περιβόητης «κουτουλιάς» του Stormtrooper, ο οποίος επιχείρησε να περάσει μια από τις πόρτες του Death Star προτού εκείνη ανοίξει πλήρως. Το συμβάν αυτό δεν αντιλήφθηκαν πολλοί θεατές, καθώς δεν ακούστηκε κάποιος σχετικός γδούπος που να μαρτύρησε τη... βιασύνη του κομπάρσου. Ο Λούκας, χρόνια αργότερα, στην έκδοση του DVD, μερίμνησε να προσθέσει τον κατάλληλο ήχο τη στιγμή της... μετωπικής σύγκρουσης που είχε ο άτυχος και απρόσεκτος κομπάρσος με την πόρτα.
Αν και μπορούμε να είμαστε πιο επιεικείς με την απειρία των κομπάρσων, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο και για τους συντελεστές μιας παραγωγής, οι οποίοι έχουν κατά καιρούς κάνει «αισθητή» την παρουσία τους σε διάσημες κινηματογραφικές παραγωγές. Γιατί να παίρνουν άλλωστε οι ηθοποιοί όλη τη δόξα; Καμεραμέν, μπούμεν, μέλη της παραγωγής, όλοι λίγο - πολύ έχουν κάνει το σεμνό και διακριτικό πέρασμά τους από έργα του Χόλιγουντ, και όχι μόνο. Το πιο γνωστό περιστατικό από τα παραπάνω ανήκει στους «Πειρατές της Καραϊβικής. Η κατάρα του Μαύρου Μαργαριταριού». Τη στιγμή που ο Τζακ Σπάροου (Τζόνι Ντεπ) φωνάζει στο πλήρωμά του να μαζευτεί στο κατάστρωμα («On deck, you scabrous dogs»), αν στρέψουμε το βλέμμα μας προς την αριστερή άκρη του πλάνου, θα δούμε ένα μέλος της παραγωγής σε όλο του το μεγαλείο, με το καουμπόικο καπελάκι, το αμάνικο τι-σερτ και τα γυαλιά ηλίου, να αγναντεύει αμέριμνος το πέλαγος, αγνοώντας την ύπαρξη… απέθαντων πειρατών λίγα μέτρα δίπλα του.
3
Από δικαιολογίες... μπόλικες Σε αντίθεση με τον Πάπα, τα κινηματογραφικά υπερθεάματα των τιτανοτεράστιων (και μη) μπάτζετ δεν έχουν το αλάθητο, καθώς όλο και κάποια ελαττωματικά στοιχεία θα καταφέρουν να βρουν τον δρόμο προς το final cut. Οι δικαιολογίες είναι άφθονες: η πίεση του χρόνου, η τεχνική αμέλεια, ακόμα και η κούραση του να τραβάς την ίδια σκηνή για πολλοστή φορά επειδή του πρωταγωνιστή... απλώς δεν του βγαίνει εκείνη την ημέρα. Οι παραπάνω είναι μόνο λίγοι από τους παράγοντες που οδηγούν σε εκείνη την αμήχανη στιγμή που ο σκηνοθέτης και το κοινό αντιλαμβάνονται, στο μισοσκόταδο της αίθουσας πια, ότι μάλλον κάτι πήγε στραβά τελικά. Αν τώρα βέβαια ορισμένοι βιαστούν να επιστρατεύσουν το γνωστό ρητό «Αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου», τα ντοκουμέντα από λάθη στα χρονικά του σινεμά είναι ικανά να γεμίσουν έναν τηλεφωνικό κατάλογο, και δύο φορές μάλιστα.
3
Τα πιο συνηθισμένα λάθη Σε μια ταινία μπορούμε να συναντήσουμε έναν χείμαρρο από λάθη διαφορετικών τύπων. Μπορεί να αφορούν ανακρίβειες σε ιστορικά γεγονότα και πραγματικά φαινόμενα, τεχνικά σφάλματα (π.χ. ορατός εξοπλισμός σε διάφορες σκηνές του έργου), όπως και λάθη που μπορεί να προκύψουν από τις πολλαπλές λήψεις για μια συγκεκριμένη σκηνή (π.χ. αντικείμενα που έχουν αλλάξει θέση ή χαρακτήρες που έχουν διαφορετικό ρουχισμό).
Ακόμη και τα Όσκαρ κάνουν… λάθη Ακόμα και οι καλύτεροι σκηνοθέτες ήταν κάποτε... πρωτάρηδες στον χώρο. Απόδειξη αυτού ο βραβευμένος με Όσκαρ Στίβεν Σπίλμπεργκ, ο οποίος εν αγνοία του «πιάστηκε» μέσα σε ένα από τα πλάνα της τηλεοπτικής παραγωγής ονόματι «Duel», η οποία αποτέλεσε και μια από τις πρώτες σκηνοθετικές του απόπειρες. Ο ίδιος ο Σπίλμπεργκ αργότερα, στο DVD της ταινίας, αποφάσισε να αφήσει ανέπαφο το λάθος αυτό, καθώς, όπως ισχυρίστηκε, του θυμίζει συνεχώς την ανακριβή φύση της κινηματογραφίας.
Το ότι ο Νίκος Μαμαγκάκης έπαιζε κυνηγητό με τον καρκίνο τον τελευταίο έναν χρόνο το γνώριζαν αρκετοί. Η είδηση, ωστόσο, του θανάτου του τα ξημερώματα της Τετάρτης έσκασε σαν βόμβα, σαν να μην ήθελε κανείς να πιστέψει ένα τόσο δυσάρεστο γεγονός. Έφυγε λοιπόν ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες του 20ού αι. σε ηλικία 84 ετών, αφήνοντας κενό δυσαναπλήρωτο πίσω του, μα και έργο μεγάλο, και σε ποικιλία και σε ποσότητα.
Τι να πρωτοξεχωρίσει κανείς από το έργο του; Τους κύκλους μελοποιημένης ποίησης, τον Εγγονόπουλο μες στο Νέο Κύμα του 1960 («Μπαλάντα του Μπολιβάρ») και τον Βάρναλη μες στο λυκόφως της χούντας («Τα τραγούδια της λευτεριάς»); Το θρυλικό πια «Σ’ αγαπώ» με την Τζένη Βάνου από την κινηματογραφική «Λεωφόρο του μίσους» του Φώσκολου; Τις λυρικές μουσικές για τις επίσης κινηματογραφικές «Εκδρομή» και «Παρένθεση» του Τάκη Κανελλόπουλου; Την ταύτιση του συνθέτη Μαμαγκάκη με τον σκηνοθέτη Νίκο Περάκη, με τον οποίο συνεργάστηκε σε επτά ταινίες; Το ανυπέρβλητο «Κέντρο Διερχομένων» από τη Lyra του Πατσιφά με βασική «ηρωίδα» την Ελευθερία Αρβανιτάκη; Ή, τέλος, τον ηλεκτρονικό αβανγκάρντ Μαμαγκάκη, αλλά και τον «εμμονικό» με την παράδοση της γενέτειράς του της Κρήτης; Η ελληνική μουσική στερήθηκε ένα μεγάλο παιδί της, πληθωρικό σε όλες τις εκφάνσεις του βίου του, αξιαγάπητο και ανήσυχο μέχρι το τέλος. Σε ένα ιδανικό πολιτεία, οι σημαίες της χώρας θα κυμάτιζαν μεσίστιες για τον χαμό μιας προσωπικότητας σαν τον Νίκο Μαμαγκάκη. Κι ας γελούσε δυνατά ο ίδιος με μια τέτοια σκέψη. Καλό ταξίδι, Δάσκαλε! Αντώνης Μποσκοΐτης
10/38 Βιβλίο
25/7 -31/7
ΠΟΝΤΙΚΙart
www.topontiki.gr
Ζήτω το ελληνικό βιβλίο! Ο Βαλτινός, μέσα από αυτά τα χρονικά «σημάδια», απελευθερώνει τις αφηγήσεις του από τις συμβάσεις του χρόνου Η αφήγηση του Αλεξάκη ξεκινά δυναμικά, με μια προκλητική αξίωση να την ακολουθήσεις έντονα από την αρχή κι όχι διερευνητικά Ξενοφών Μπρουντζάκης
Θανάσης Βαλτινός Ημερολόγιο 1836-2011 Εκδόσεις: Εστία Σελ.: 192 Αν και βαφτίζεται ως ημερολόγιο, το έργο του Βαλτινού μοιάζει περισσότερο με ένα αποσπασματικό σημειωματάριο ψηφίδων ζωής, απελευθερωμένων από τα δεσμά του χρόνου, παρά τις επιδεικτικές επισημάνσεις του των ημερομηνιών στο κάτω μέρος των σημειώσεων – που λειτουργούν περισσότερο σαν φευγαλέες στιγμές στο σώμα μιας ασυνάρτητα οργανωμένης, άναρχης και άχρονης αφήγησης. Ο Βαλτινός, μέσα από αυτά τα χρονικά «σημάδια» απελευθερώνει τις αφηγήσεις του από τις συμβάσεις του χρόνου. Όλες αυτές οι ασύνδετες φαινομενικά σημειώσεις (μια και μπορούν να διαβαστούν αποσπασματικά και ασυνεχώς) υπερβαίνουν κατά πολύ τον ενσυνείδητο βίο του συγγραφέα, με τρόπο ώστε οι λεπτομέρειες της ζωής να κερδίζουν μιαν οικουμενικότητα μέσα στον χρόνο. Κάθε αποσπασματική μαρτυρία ζωής αυτονομείται μέσα από μια γραφή, συναρπαστική στην ακρίβειά της, στη πρόθεσή της, στον έλεγχο της οικονομίας της, έτσι που ο συγγραφέας - ημερολογιογράφος μετουσιώνεται στην καθαυτή σημείωσή του. Κάθε σπάραγμα, από τα πιο μικρά έως τα περισσότερο ανεπτυγμένα, περιέχει ένα αυτοτελές θέμα που σημειώνεται σαν ένα τυχαίο συμβάν, μια συνάντηση, μια ερωτική ανάμνηση, μια ζωντανή παρουσία, έναν συνειρμό, μια έμπνευση ή ακόμα και μια παρομοίωση και σκέψη, ένα συμπέρασμα. Όλα, ωστόσο, τα υλικά και τα πνευματικά της ζωής αποκτούν αιφνίδια μιαν αξιοθαύμαστη ποιητική αγριότητα και, καθώς διαβάζεις ασταμάτητα, καταλαμβάνεσαι από τρόμο, βιώνεις μιαν απρόσμενη τρικυμία σε ένα πέλαγος που αιφνίδια παύει να είναι οικείο. Κάθε σημείωση αναδύει μια ιδιότυπη «ανθρωπίλα» – σάμπως οι καταγεγραμμένες σκέψεις να αποκτούν την οσμή της ύπαρξής τους, αγωνία, τρόμο και λαχτάρα. Ωστόσο, όλη αυτή η κατακερματισμένη αφήγηση γίνεται στο τέλος ένα σώμα, μια συγκεκριμένη φυσιογνωμία, ένας συνεπής στην πολυπλοκότητά του χαρακτήρας, γίνεται ένας άνθρωπος τρομακτικά ζωντανός και ενδιαφέρων που κρατά τα μυστικά του και τους γκρεμούς του στα σκοτάδια της φωτεινής του ύπαρξης. Πρόκειται για ένα κόσμημα της λογοτεχνίας μας.
Βασίλης Αλεξάκης Ο μικρός Έλληνας Εκδόσεις: Εξάντας Σελ.: 310 Το νέο βιβλίο του συγγραφέα – που κυκλοφορεί σταθερά τα έργα του από τις εκδόσεις Εξάντας – αναφέρεται σ’ έναν Έλληνα που διανύει τα πρώτα του βήματα προς τη λεγόμενη τρίτη ηλικία, εκεί που το κάθε βήμα ανασύρει μνήμες και το παρελθόν μοιάζει πιο οικείο από το παρόν. Ύστερα από μια ταλαιπωρία στην υγεία του, ο εν Παρισίοις διαβιών Έλληνας ασθενής καταλύει σε ένα ξενοδοχείο δίπλα στον κήπο του Λουξεμβούργου προκειμένου να αναρρώσει. Η εκεί ασήμαντη καθημερινότητά του εν μέσω αναμνήσεων και συνειρμών μετατρέπεται σε μυθιστορία όπου συμμετέχουν υλικά, χώροι, χρόνοι και πρόσωπα της πραγματικότητας αλλά και του θαυμαστού κόσμου των μυθιστορημάτων με τα οποία ο αφηγητής έχει άρρηκτους δεσμούς ζωής, εξίσου ισχυρούς (αν όχι σημαντικότερους!) από αυτούς που του κληροδότησε η πραγματικότητα… Έτσι, κατά έναν τρόπο, ο έξω κόσμος, αυτός της οικογένειας, της πατρίδας, της γειτονιάς, εμπλέκεται δημιουργικά και εξίσου ζωντανά με τον μέσα του εαυτό, τον οποίο συγκροτούν τα αγαπημένα μυθιστορήματα κι οι χάρτινοι ήρωες με τις χάρτινες ζωές – και αποδεικνύεται ότι η σχέση του μαζί τους είναι μακράν πιο ισχυρή και καταλυτική! Η αφήγηση του Αλεξάκη ξεκινά δυναμικά, με μια προκλητική αξίωση να την ακολουθήσεις έντονα από την αρχή κι όχι διερευνητικά. Μέσα από έναν αφομοιωμένο κυνισμό που διαχειρίζεται την ανάμνηση και τη νοσταλγία, αναδύεται ένα πηγαίο και ανατρεπτικό χιούμορ, που κρύβει μελαγχολία και τρυφερότητα – ιδιότητες που λειτουργούν σαν αισθήσεις περισσότερο παρά σαν εντυπώσεις.
Οι επανεκδόσεις του καλοκαιριού Κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Ψυχογιός τα δύο σημαντικότερα και γνωστότερα έργα του Αντώνη Σαμαράκη: το «Λάθος» και το «Ζητείται Ελπίς». Το μυθιστόρημα «Λάθος» που θεωρείται το αριστούργημα του συγγραφέως, μεταφράστηκε σε 33 γλώσσες, έκανε 114 εκδόσεις και μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη με τον τίτλο « La Faille». Στο «Ζητείται Ελπίς», ο Σαμαράκης μέσα από μια σειρά διηγημάτων, μας χαρίζει ένα από τα πιο τρυφερά και ίσως σπαραχτικά του βιβλία. Ακόμα, κυκλοφορεί σε μια συλλεκτική έκδοση από τις εκδόσεις Τόπος ένας τόμος που περιλαμβάνει τις νουβέλες και τα διηγήματα του Διονύση Χαριτόπουλου. Τέλος, επανακυκλοφορεί το βιβλίο του Αλέξη Πανσέληνου «Η μεγάλη πομπή», αυτήν τη φορά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.
25/7 -31/7
ποντικιart
Zoom 11/39
www.topontiki.gr
ΑστικΗ γεωγραφια Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, μπουλντόζες διακρίνονται στην οροφή της Εθνικής Πινακοθήκης ενώ θηριώδεις γερανοί ανεβοκατεβάζουν κοντέινερ με μπάζα. Ναι, το έργο της επέκτασης του εμβληματικού κτηρίου των Δημήτρη Φατούρου και Παύλου Μυλωνά (ο Ν. Μουτσόπουλος αποχώρησε αργότερα) ξεκίνησε. Κι έτσι, μέσα σ’αυτό το παράξενο καλοκαίρι, καλούμαστε να «αναμετρηθούμε» με τις αναμνήσεις μας από το χαμηλόφωνο μοντέρνο συγκρότημα που (μεταξύ μας) συνήθισε να ζει στη σκιά του Χίλτον. Πολλοί αναγνώστες πιθανότατα να εκλάβουν τον συσχετισμό αδόκιμο, αν όχι βέβηλο. Παρ’όλα αυτά απηχεί μια πραγματικότητα. Καθώς περνάω σχεδόν καθημερινά από την περιοχή, ο θόρυβος από τα εκσκαφικά μηχανήματα που ετοιμάζονται να προσθέσουν έναν όροφο στο υπάρχον κτήριο αλλά και έναν τεράστιο υπόγειο χώρο, έχουν μια ασυνήθιστη επιρροή πάνω μου. Θεωρούσα πάντα την Εθνική Πινακοθήκη μια πολύ ενδιαφέρουσα περίπτωση του αθηναϊκού μοντερνισμού, αν και εντελώς ακατάλληλη για να υπηρετήσει τους υψηλούς στόχους της. Επομένως, είμαι αναφανδόν υπέρ της επέκτασης που θα προβιβάσει την Εθνική μας Πινακοθήκη από το καθεστώς του επαρχιακού μουσείου σε μια μεγαλύτερη κατηγορία, πιθανότατα και στην πρώτη. Ομολογώ ότι οι ήχοι που φτάνουν στα αυτιά μου, αντί να με γεμίζουν με χαρά και ικανοποίηση, καλλιεργούν ένα παράδοξο αίσθημα «χαρμολύπης» καθώς θα πρέπει να συμβιβαστώ με την ιδέα ότι σύντομα θα υποχρεωθούμε να αποχαιρετήσουμε τις λεπτές φιγούρες από εμφανές μπετόν που χάριζαν στην επαρχιακή μας Εθνική Πινακοθήκη τη δική της κομψότητα. Φαντάζομαι ότι εκατομμύρια άλλοι πριν από εμένα έχουν δοκιμάσει παρόμοια συναισθήματα όταν παρακολουθούσαν την κατεδάφιση ή την αλλαγή της όψης ενός κτηρίου με το οποίο συνδέθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η Εθνική Πινακοθήκη δεν κατεδαφίζεται (ευτυχώς), δεν είναι αυτή η περίπτωση. Οι προσθήκες του ορόφου και του εξωτερικού κλιμακοστασίου - ράμπας μπορεί να επιλύουν προβλήματα κυκλοφορίας των επισκεπτών και λειτουργίας της, μπορεί να είναι γυάλινες και να διαχωρίζονται από την αρχική σύνθεση του μνημείου, αλλά είναι γεγονός ότι από το 2015 και μετά θα μιλάμε για ένα άλλο κτήριο. Τρίτη σημαντική μεταβολή, η κατασκευή ενός σπειροειδούς γυάλινου κλιμακοστασίου, ορατού από τη Βασιλέως Κωνσταντίνου, που θα συνδέεται με τη νέα, μεγάλη υπόγεια αίθουσα περιοδικών εκθέσεων και θα διαχέει προς αυτή φυσικό φωτισμό. Βάσει της μελέτης δύο αθηναϊκών αρχιτεκτονικών γραφείων (Αρχιτεκτονική ΕΠΕ Παναγιώτης Γραμματόπουλος - Χρήστος Πανουσάκης, Διονύσης Βασιλόπουλος & Συνεργάτες ΕΠΕ), οι λειτουργικοί χώροι της Εθνικής Πινακοθήκης υπερδιπλασιάζονται, αυτά είναι γνωστά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να αποχαιρετήσω με κάποια, συγκρατημένη, συγκίνηση ένα κτήριο με το οποίο μεγάλωσα. Δημήτρης Ρηγόπουλος
Τα Μάρμαρα ξανάρχονται!!! Σοφία Στυλιανού
Μπορεί να παρέλειψε να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στη Μελίνα Μερκούρη όταν ανέλαβε το υπουργείο Πολιτισμού και μίλησε για τους προκατόχους του υπουργούς που ύψωσαν τον πήχη του πολιτισμού ψηλά, όμως στην κορυφή της ατζέντας του ο Πάνος Παναγιωτόπουλος βάζει το όραμα της Μελίνας: την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Το ουσιαστικό θέμα είναι πώς θα χειριστεί την επιστροφή των Γλυπτών. Ως τώρα ήταν ένα αίτημα που έθεταν σχεδόν όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις. Με αποκορύφωμα τον Κώστα Σημίτη το 2003, που ζητούσε από τον τότε πρωθυπουργό της Βρετανίας Τόνι Μπλερ να κάνει κάτι για τα Γλυπτά επειδή «του χρόνου έχουμε εκλογές», όπως είχε πει. Σε πρώτη φάση, λοιπόν, ο υπουργός ταξίδεψε στη Γαλλία και συνάντησε τη γενική διευθύντρια της UNESCO Ιρίνα Μπόκοβα. Πράγματι, η UNESCO ήταν αυτή που έκανε διεθνές αίτημα τον επαναπατρισμό των Γλυπτών έπειτα από αίτημα της Μελίνας Μερκούρη το 1982. Από το 1987, το ζήτημα έχει ενταχθεί στην επίσημη ατζέντα των θεμάτων της UNESCO.
Η Τουρκία δίνει το παράδειγμα Επομένως, ναι μεν το θέμα κινείται, όμως δεν είναι αρκετές αυτές οι πρωτοβουλίες. Για παράδειγμα, η Τουρκία, για να πετύχει τον επαναπατρισμό της Σφίγγας του Μπογιάζκιοϊ, άσκησε υψηλή διπλωματία. Δήλωσε στους Γερμανούς ότι, «αν δεν μας δώσετε τη Σφίγγα, δεν θα σας επιτρέψουμε να κάνετε ανασκαφές». Κάποιο αντίστοιχα ισχυρό όπλο πρέπει να έχει και η Ελλάδα. Επομένως, είναι ανάγκη η κυβέρνηση να επανεξετάσει και να χαράξει εκ νέου την πολιτική της, αλλιώς το θέμα θα σέρνεται…
Αυτή είναι η φιλοδοξία του νέου υπουργού Πολιτισμού Πάνου Παναγιωτόπουλου. Από λόγια και προθέσεις, όμως, έχουμε χορτάσει. Στο μεταξύ, το υπουργείο έχει και πρακτικά ζητήματα να λύσει, όπως η έλλειψη προσωπικού και η μεταστέγαση Ο Π. Παναγιωτόπουλος μίλησε και για τη μεταστέγαση των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού στο κτήριο του Τσαούσογλου στην Πειραιώς – μια ιδέα που ξεκίνησε από τον Θεόδωρο Πάγκαλο όταν ήταν υπουργός Πολιτισμού. Αυτό φαίνεται πως πρέπει να γίνει άμεσα διότι αφενός το κτήριο της οδού Μπουμπουλίνας περνάει στο ΤΑΙΠΕΔ για να πουληθεί, αφετέρου το υπουργείο πρέπει να γλιτώσει χρήματα – αυτήν τη στιγμή οι 17 υπηρεσίες του κοστίζουν κάμποσα εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Κάποιος, όμως, πρέπει να αναλάβει το κόστος της μεταστέγασης, και αυτός πρέπει οπωσδήποτε να είναι η Εθνική Τράπεζα. Σύμφωνα με πηγές, ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς επρόκειτο να το ανακοινώσει, αλλά τον πρόλαβαν τα γεγονότα (ΕΡΤ κ.λπ.). Πάντως, ο Π. Παναγιωτόπουλος τόνισε πως δεν θα πειραχθεί ο χώρος και οι δράσεις του Φεστιβάλ Αθηνών που γίνονται στην Πειραιώς.
διαθεσιμότητα. Και αυτό γιατί το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, που δεν βρήκε «κοπανατζήδες» όταν έκανε έλεγχο, ζήτησε τις καταστάσεις του μήνα Νοεμβρίου, όταν οι εργαζόμενοι έκαναν τρίωρες στάσεις εργασίας. Με ευθύνη της Διεύθυνσης Διοικητικού, οι απεργιακές κινητοποιήσεις δεν ήταν περασμένες στο ηλεκτρονικό σύστημα καρτοσήμανσης, έτσι οι άνθρωποι που εργάζονται χωρίς ωράριο και χωρίς να πληρώνονται υπερωρίες, πρέπει να περάσουν από πειθαρχικό και κινδυνεύουν με απόλυση. Ακόμα και αν αθωωθούν όμως, μέχρι να τελεσιδικήσει το Πειθαρχικό, που μπορεί να χρειαστεί χρόνια, οι εργαζόμενοι θεωρούνται ένοχοι και θα βρίσκονται σε διαθεσιμότητα. «Δηλαδή πρακτικά ζητούν να μη λειτουργεί το υπουργείο για τους επόμενους μήνες» τονίζει σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων. Αν ο υπουργός δεν λύσει το πρόβλημα πολιτικά, θα πρέπει να πορευτεί με το μισό υπουργείο...
Με το ζόρι κοπανατζήδες Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όμως, του υπουργείου Πολιτισμού είναι ότι μπορεί να βρεθεί άμεσα με 113 σημαντικά στελέχη του – κυρίως αρχαιολόγους – σε
Καλοχτενισμένες Ρωμαίες καλλονές περίμεναν να ανακαλυφθούν Δύο Ρωμαίες αρχοντοπούλες περίμεναν για αιώνες στο βάθος ενός πηγαδιού στον Κεραμεικό να έρθουν στο φως. Ώσπου τις ανακάλυψε την περασμένη εβδομάδα η αρχαιολόγος Γιούτα Στρότσεκ του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου
Τα δύο μαρμάρινα κεφάλια αποκαλύφθηκαν αναπάντεχα κατά τον καθαρισμό ενός πηγαδιού, το οποίο ανήκει σε λουτρό της Κλασικής εποχής που βρίσκεται μπροστά στο Δίπυλο, στον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού. Η ανακάλυψη ήταν μεγάλη έκπληξη για το Γερμανικό Ινστιτούτο, που φέτος έκλεισε 100 χρόνια ανασκαφών στον Κεραμεικό. Οι κεφαλές των νεαρών κοριτσιών βρίσκονται σε άψογη κατάσταση, με εξαίρεση δύο μεγάλα τραύματα που φέρουν. Σύμφωνα με την κ. Στρότσεκ, είναι φανερό πως κάποιος τα χτύπησε δυνατά, ώστε να σπάσουν, και στη συνέχεια τα πέταξε στο πηγάδι. Ήταν μια βίαιη πράξη, η οποία είναι άγνωστο πότε έγινε και από ποιους. Πάντως, η χρονολόγηση των κεφαλών ανάγεται γύρω στα μέσα του 3ου μ.Χ. αιώνα και αυτό προκύπτει από την κόμμωσή τους. Τα μαλλιά τους είναι χτενισμένα σαν της Σαλονίνας, συζύγου του αυτοκράτορα Γαλλινού και μητέρας του Βαλεριανού, που απεικονίζεται σε νομίσματα της εποχής. Και βέβαια, τότε, ο τρόπος που η σύζυγος του αυτοκράτορα της χώρας χτένιζε τα μαλλιά της ήταν πρότυπο για όλες τις απλές γυναίκες. Όμως στην περίπτωση των κεφαλών, η Γιούτα Στρότσεκ θεωρεί ότι απεικόνιζαν μέλη μιας επιφανούς οικογένειας και ότι τα αγάλματά τους είχαν στηθεί μαζί κάπου ανάμεσα στο 253 και το 268 μ.Χ. Εξίσου εντυπωσιακό θεωρείται και το ίδιο το πηγάδι, που έμεινε σε χρήση γύρω στα 800 χρόνια (5ος π.Χ. - 6ος μ.Χ. αι.), καθώς είναι πετρόχτιστο και επενδυμένο με υδραυλικό ασβεστοκονίαμα εξαιρετικής ποιότητας.
12/40 Σινεμά
25/7 -31/7
ποντικιart
www.topontiki.gr
Σ το π κ α ρ ε
Αλεξαντερ Πεϊν
Ένας Έλληνας του Χόλιγουντ στην Πάτμο Προερχόμενος από οικογένεια με το αρχετυπικά ελληνικό επίθετο Παπαδόπουλος, ο δις βραβευμένος με Όσκαρ σεναρίου Αλεξάντερ Πέιν θα βρεθεί στην Πάτμο, ως προσκεκλημένος του 3ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου που θα διεξαχθεί στο νησί της Αποκάλυψης από τις 24 μέχρι τις 31 Ιουλίου. Έχοντας ξεχωρίσει για τα γλυκόπικρα ανδρικά πορτρέτα που σκιαγραφεί με διακριτικό χιούμορ («Σχετικά με το Σμιντ», «Πλαγίως»), ο Πέιν είναι ένα από τα πρωτοκλασάτα ονόματα της αμερικανικής κινηματογραφίας, που με μια πιο έξυπνη ή συστηματική διαχείριση θα μπορούσε να αποτελέσει κομμάτι και του ελληνικού σινεμά. Αντί πραγματικών προτάσεων συνεργασίας σε οποιοδήποτε επίπεδο που να ωφελεί και τις δυο πλευρές, ως συνήθως αρκούμαστε σε μια αόριστη περηφάνια για το ελληνικό αίμα που κυλά στις φλέβες κάποιου διεθνώς πετυχημένου συμπατριώτη. Όλα αυτά φυσικά δεν θα έπρεπε να επισκιάζουν την αξιόλογη πρωτοβουλία ενός φεστιβάλ που στήνεται με κόπο και οικονομικές θυσίες, χωρίς να στοχεύει σε απλά πυροτεχνήματα. Εξάλλου, δίπλα στην παρουσία του Πέιν και του σπουδαίου Ελληνοαμερικανού διευθυντή φωτογραφίας Φαίδωνα Παπαμιχαήλ για τα κινηματογραφικά masterclasses και την προβολή της τελευταίας τους ταινίας με τίτλο «Nebraska», το Διεθνές Φεστιβάλ της Πάτμου ποντάρει σε ένα καλά επιλεγμένο πρόγραμμα και σε τολμηρές παράπλευρες δράσεις. Φέτος, η πιο χαρακτηριστική αφορά το Εργαστήριο Κινηματογραφίας, κατά τη διάρκεια του οποίου θα παραχθεί ένα μεγάλου μήκους σπονδυλωτό ντοκιμαντέρ αποτελούμενο από 9 μικρότερα. Ενιαίος τίτλος του πρότζεκτ είναι «Life in the borderlands», και πρωταγωνιστές του επιφανείς κάτοικοι του νησιού από κάθε κοινωνική ομάδα. Για όποιον ενδιαφέρεται να πραγματοποιήσει ένα πέρασμα από την Πάτμο, να σημειώσουμε ότι το κοινό masterclass των Πέιν και Παπαμιχαήλ θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 29 Ιουλίου. Κωνσταντίνος Σαμαράς
Φαιδων Παπαμιχαηλ
«Περσονα»
Η έβδομη τέχνη Μια ταινία δρόμου που μεταφέρει στο σινεμά το «ευαγγέλιο» των μπίτνικ του Τζακ Κέρουακ, το «On the road», κλέβει την προσοχή μας. Δύο ταινίες όμως από τα παλιά, τα «Πουλιά» και η «Περσόνα», αξίζουν πραγματικά μια βόλτα στα θερινά Κωνσταντίνος Σαμαράς
Στο δρόμο Σκηνοθεσία: Βάλτερ Σάλες Πρωταγωνιστούν: Γκάρετ Χέντλουντ, Σαμ Ράιλι, Κρίστεν Στιούαρτ, Κίρστεν Ντανστ
«Οι μόνοι που αξίζουν για μένα είναι οι τρελοί, αυτοί που τρελαίνονται για να ζήσουν, να μιλήσουν, να σωθούν, που ποθούν τα πάντα την ίδια στιγμή, αυτοί που ποτέ δεν χασμουριούνται ή δεν λένε κοινότοπα πράγματα, αλλά που καίγονται, καίγονται, καίγονται σαν τα μυθικά κίτρινα ρωμαϊκά κεριά»: οι πυρετώδεις φράσεις του μυθιστορήματος του Τζακ Κέρουακ, αυτού του μνημείου της αποκαλούμενης beat σχολής αλλά και της λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα εν γένει, σοκάρουν ακόμα με την ορμή, τη βιρτουοζιτέ και τη βιωματική διάστασή τους. Η μεταφορά ενός τέτοιου έργου σε εικόνες φαντάΣτο δρόμο òò ζει μάλλον αυτοκτονικό κι εκ προοιμίου χαμένο στοίχημα, παρόλο Το εμβληματικό μυθιστόρημα του Κέρουακ γίνεται που ο ίδιος ο Κέρουακ είχε οραματιστεί μια κινηματογραφική βερταινία δρόμου με φωτογένεια κι επαρκείς πρωτασιόν τού «Στο δρόμο», με πρωταγωνιστές τον ίδιο και τον Μάρλον γωνιστές, αλλά χωρίς τόλμη κι εσωτερικό πυρετό Μπράντο. Κι αν στο πέρασμα του χρόνου ονόματα βαριά κι εντελώς ετερόκλητα (από τον Γκοντάρ μέχρι τον Κόπολα) φλέρταραν με το έργο του Κέρουακ, τελικά ο κλήρος θα έπεφτε στον Βραζιλιάνο Βάλτερ Σάλες: όνομα λογικό κι αναμενόμενο, αν αναλογιστεί κανείς την αγάπη του σκηνοθέτη για τις ταινίες δρόμου, και την ίδια στιγμή ελαφρώς απογοητευτικό, αφού, όπως και με τα «Ημερολόγια μοτοσυκλέτας», έτσι και τώρα ο Σάλες μετατρέπει ένα μυθικό ταξίδι μύησης σε εικονογραφία ευπρεπή, αλλά συγκρατημένη. Καθώς ο Σαλ Παραντάις, δηλαδή το μυθικό alter ego του ίδιου του Κέρουακ, και ο πρώην φυλακόβιος Ντιν Μοριάρτι διασχίζουν αυτοκινητόδρομους χωρίς τέλος και επιδίδονται σε απανωτές κραιπάλες, ο Σάλες ανακαλύπτει με φετιχισμό τις μουσικές, το φως και τα χρώματα μιας Αμερικής που δεν υπάρχει πια, και ίσως να ήταν πάντοτε κτήμα λίγων. Κάθε φορά όμως που ο Βραζιλιάνος σκηνοθέτης προσπαθεί να μεταμορφώσει τη φρενιτιώδη φόρμα του Κέρουακ σε λεξιλόγιο κινηματογραφικό, υποπίπτει σε κλισέ που στερούνται δύναμης κι εσωτερικής έντασης. Εκεί που το μνημειώδες μυθιστόρημα ήταν ένα ταξίδι όχι μόνο των σωμάτων, αλλά και του ίδιου του μυαλού που δεν μπορεί ποτέ να ησυχάσει, το κινηματογραφικό «Στο δρόμο» κρατά τη φωτογένεια της εξωτερικής μετακίνησης και χάνει την πνευματικότητα, δηλαδή την πιο σημαντική του αποσκευή. Ίσως στο μέλλον κάποιος
25/7 -31/7
ποντικιart
Σινεμά 13/41
www.topontiki.gr
òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε
«Στο δρομο»
Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.
«Γουλβεριν»
on the road άλλος σκηνοθέτης να δει τον Κέρουακ περισσότερο ως έναν σύγχρονο Προυστ, παρά ως έναν εναλλακτικό ταξιδιωτικό οδηγό.
Γούλβεριν Σκηνοθεσία: Τζέιμς Μάνγκολντ Πρωταγωνιστούν: Χιου Τζάκμαν, Μπράιαν Τι, Γουίλ Γιουν Λι
Ο πιο δημοφιλής από την υπερ-ηρωική παρέα των X-Men ταξιδεύει στην Ιαπωνία, όπου θα πρέπει να αντιμετωπίσει το φονικό σπαθί των σαμουράι και θα δει την αθανασία του να αμφισβητείται σοβαρά. Η ιδέα να μεταφέρεις έναν από τους πιο αρρενωπούς ήρωες του κόμικς σύμπαντος της Marvel σε έναν κόσμο όπου δεν κυριαρχούν τα ειδικά εφέ και οι κάθε είδους καταστροφές ακούγεται ενδιαφέρουσα, και πράγματι αυτός ο «Γούλβεριν», μπορεί να πάσχει από πολλά ελαττώματα, αλλά σίγουρα δεν χάνεται μέσα στον σωρό αντίστοιχων ταινιών. Αρκεί να μην πάρει κανείς στα σοβαρά τη δήθεν υπαρξιακή ανησυχία, που σχεδόν πηγαίνει πακέτο με το «εξωτικό» ντεκόρ της Ιαπωνίας, και να απολαύσει μια καλοσκηνοθετημένη δράση με χαραΓούλβεριν òò κτήρες που την υποστηρίζουν κατάλληλα. Μια αβαθής, Ο Γούλβεριν στον κόσμο των σαμουράι, με ψευδοαλλά ευχάριστη παρένθεση, λίγο πριν ο Μπράιαν Σίνγκερ υπαρξιακές ανησυχίες αλλά και δράση υψηλών επιστρέψει με τη νέα συλλογική περιπέτεια των X-Men. προδιαγραφών
Οι αταίριαστοι Σκηνοθεσία: Νταβίντ Σαρόν Πρωταγωνιστούν: Ομάρ Συ, Λοράν Λαφίτ, Σαμπρίνα Ουαζανί Μετά τον πρωταγωνιστικό ρόλο στη θηριώδη εμπορική επιτυχία των «Άθικτων», ο Ομάρ Συ πρωταγωνιστεί σε άλλο ένα ετερόκλητο δίδυμο, όπου οι κωμικές αποχρώσεις είναι σαφώς εντονότερες. Εδώ πρόκειται για την αντίθεση λευκός αστυνομικός - μαύρος αστυνομικός, με όλες τις προεκτάσεις σε επίπεδο πρεστίζ, κοινωνικού στάτους κι επαγγελματικών μεθόδων. Καθώς οι δυο τους Οι αταίριαστοι ò εμπλέκονται σε μια υπόθεση δολοφονίας που συνταράσΔύο αστυνομικοί που δεν ταιριάζουν σε τίποτα σει το Παρίσι, οι δύο πρωταγωνιστές αντιπαρατίθενται αναγκάζονται να ερευνήσουν το ίδιο έγκλημα, σε με τρόπο στερεοτυπικό και χοντροκομμένο, που ούτως ή ένα buddy movie που μας κάνει να νοσταλγούμε άλλως ανήκει σε μια εποχή όπου τα «Φονικά όπλα» και οι αντίστοιχα προϊόντα της δεκαετίας του ’80 κωμωδίες του Έντι Μέρφι τα κατάφερναν πολύ καλύτερα.
Περσόνα Σκηνοθεσία: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν Πρωταγωνιστούν: Μπίμπι Άντερσον, Λιβ Ούλμαν Μια ηθοποιός καταρρέει κατά τη διάρκεια μιας παράστασης κι επιλέγει ως καταφύγιο την απόλυτη σιωπή. Μαζί με τη νοσοκόμα της θα απομονωθούν σε ένα σπίτι κοντά στη θάλασ-
σα, κι εκεί θα λάβει χώρα το πιο συνταρακτικό παιχνίδι προσωπικοτήτων που έχει αποτυπωθεί ποτέ σε φιλμ. Τα ανείπωτα μυστήρια του λόγου, της επικοινωνίας, της συγχώνευσης γίνονται εικόνες εκτυφλωτικές και σχεδόν βασανιστικές μέσα στην αλήθεια που αποκαλύπτουν. Μπορεί να ειδωθεί ως πάντρεμα του μπεργκμανικού ψυχοδράματος με το πειραματικό σινεμά ή και ως ένα υπαρξιακό θρίλερ που βασίζεται σε μια πρωτόγνωρη πνευματική βία – όποιον ορισμό κι αν χρησιμοποιήσει κανείς, η «Περσόνα» είναι ένα αριστούργημα που ξεφεύγει από τις καθησυχαστικές εξηγήσεις και σου καρφώνεται στο μυαλό σαν εφιάλτης που σε ξύπνησε στη μέση της νύχτας.
Περσόνα òòò ò ò Δύο γυναίκες απομονώνονται από τον υπόλοιπο κόσμο κι έρχονται επικίνδυνα κοντά, σε ένα μπεργκμανικό αριστούργημα, βίαιο, τρομακτικό και ανοιχτό σε πολλαπλές αναγνώσεις
Τα πουλιά Σκηνοθεσία: Άλφρεντ Χίτσκοκ Πρωταγωνιστούν: Τίπι Χέντρεν, Σούζαν Πλεσέτ, Ροντ Τέιλορ, Τζέσικα Τάντι
Τα πουλιά òòòò Ο Χίτσκοκ συνδέει την ερωτική επιθυμία μιας γυναίκας με την ανεξήγητη επίθεση πουλιών σε μια τοπική κοινωνία, προκαλώντας ένα αξέχαστο σοκ και ατέρμονες ψυχαναλυτικές συζητήσεις
Μια τολμηρή και κάπως κακομαθημένη γυναίκα της καλής κοινωνίας πολιορκεί το αντικείμενο του πόθου της μέχρι το εξοχικό σπίτι της Καλιφόρνια, όπου εκείνος περνά τα Σαββατοκύριακα με τη μητέρα του. Ποια η σχέση της άφιξής της στην περιοχή με τις ανεξήγητες επιθέσεις πουλιών που αρχίζουν να πλήττουν μαζικά τους κατοίκους; Ο Χίτσκοκ ξεκινά από το ύφος μιας σκρούμπολ αισθηματικής κωμωδίας και πραγματοποιεί απότομη στροφή στην ταινία ανεξήγητου τρόμου, παίζοντας με τις επιπτώσεις του σοκ στους θεατές και δημιουργώντας μια αίσθηση αναπόδραστης απειλής. Ένα δαιμόνια εκτελεσμένο παιχνίδι, που αναλύθηκε ξανά και ξανά ως σχόλιο στη γυναικεία σεξουαλικότητα και στο πλέγμα ενοχών που της έχει φορεθεί σαν στενός κορσές.
Προβαλλεται ακομα
Διατριβή για έναν φόνο Σκηνοθεσία: Ερνάν Γκόλντφριντ Πρωταγωνιστούν: Ρικάρντο Νταρίν, Αλμπέρτο Αμάν, Κάλου Ριβέρο Η ζωή του Ρομπέρτο Μπερμούδες, καθηγητή της Εγκληματολογίας, αλλάζει ξαφνικά όταν πείθεται ότι ο Γκονζάλο, ένας απ’τους πιο έξυπνους φοιτητές του, είναι ο δράστης της άγριας δολοφονίας που διαπράττεται έξω από τη σχολή της Νομικής του Μπουένος Άιρες. Αποφασισμένος να αποδείξει την εκδοχή του για το έγκλημα, αναλαμβάνει να διεξαγάγει μόνος του μια έρευνα, η οποία του γίνεται εμμονή και τον οδηγεί αμείλικτα προς τις πιο σκοτεινές του σκέψεις.
14/42 Επτά
25/7 -31/7
ποντικιart
www.topontiki.gr
ΠΕΜΠΤΗ 25.7 Springsteen, μπουζούκι και Άνω Κουφονήσι ◗ Επαναληπτική προβολή γίνεται σήμερα για όσους δεν πρόλαβαν την πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ «Springsteen & I». Προσωπικά αρχεία των θαυμαστών του διάσημου τραγουδιστή ενώθηκαν από τον γνωστό σκηνοθέτη Ρίντλεϊ Σκοτ, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 χρόνων παρουσίας του στην παγκόσμια μουσική σκηνή. Info: Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138), στις 21.00, τιμές: 10 ευρώ, τηλ.: 210-3453111. ◗ Ο Θανάσης Πολυκανδριώτης, σολίστας του μπουζουκιού και ιδρυτής της Σχολής Λαϊκής Μουσικής Παράδοσης, θα παίξει δικά του τραγούδια και τις μεγάλες επιτυχίες του μεγάλου δάσκαλου Θεόδωρου Δερβενιώτη. Info: Μουσικό Προαύλιο Badminton (Ολυμπιακά Ακίνητα, Γουδή), στις 21.00, τιμές: 15 ευρώ, 10 ευρώ (Φ), τηλ.: 211-1010020. ◗ Αν βρίσκεστε στο Άνω Κουφονήσι, το Up Festival επανέρχεται ακόμα πιο δυναμικά την τρίτη χρονιά διεξαγωγής του. Σήμερα εμφανίζονται: Π. Παυλίδης & B-Movies, Leon , The Callas, Nalyssa Green, LogOut, dj set Λατέρνατιβ. Info:Άνω Kουφονήσι, Παραλία Πορί, 25-27.7, είσοδος ελεύθερη.
«το ποντικι»
προτείνει...
Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)
ΚΥΡΙΑΚΗ 28.7 Η «Φαύστα» του Μποστ ◗ Το Θεσσαλικό Θέατρο, γιορτάζοντας 30 χρόνια δημιουργικής πορείας, παρουσιάζει τη «Φαύστα» του Μποστ, σε σκηνοθεσία Κώστα Τσιάνου. Ένα ιδιόμορφο έργο - σάτιρα, γραμμένο το 1962, που στοχεύει στον μικροαστό Έλληνα, τον καθωσπρεπισμό, την ημιμάθεια, τον νεοπλουτισμό, την ξενομανία αλλά και την ελληνική πολιτική ζωή. Παίζουν: N. Βλαβιανού, Σ. Νικολαΐδης, Π. Σταθακόπουλος. Ιnfo: Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη», Βύρωνας, στις 21.00, 8-10 ευρώ, τηλ.: 210-7626438.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 26.7 Φεστιβάλ σε Σέριφο, Ναύπλιο και Τήνο
Roger Waters, Ολυμπιακό Στάδιο
◗ To Φεστιβάλ Σερίφου ανοίγει τις πόρτες του για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά και υποδέχεται τον Χρήστο Θηβαίο για μια μεγάλη συναυλία στο γραφικό θεατράκι της χώρας. Ιnfo: Θέατρο Σερίφου, Κάτω Χώρα, τιμές: 10 ευρώ, στις 21.15, 26.7-20.8, τηλ.: 2810-52566, www. serifosfestival.gr. ◗ Τον «Μουσικό Ιούλιο στο Ναύπλιο» κλείνουν οι παραδοσιακοί Χαΐνηδες με ήχους από Κρήτη και Μικρασία, από Ανατολή και Βαλκάνια. Info: Αρβανιτιά, στις 21.00, τιμές: προπώληση 12 ευρώ, ταμείο 10 ευρώ, τηλ.: 210-6452420. ◗ Το Φεστιβάλ της Τήνου κλείνει φέτος 12 χρόνια επιτυχημένης πορείας, η οποία εδραίωσε τα πολιτιστικά και πολιτισμικά δρώμενα του Αιγαίου αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας. Σήμερα η Θεατρική Ομάδα της Τήνου παρουσιάζει την «Βασίλισσα της Ομορφιάς» του Μάρτιν Μακ Ντόνα. Info: Χώρα, Αυλή Παιδικού Σταθμού Δήμου Τήνου, τιμές: 7 ευρώ, στις 21.30.
ΣΑΒΒΑΤΟ 27.7 Από τον Αριστοφάνη, στον Πουτσίνι και τον Παπαδιαμάντη ◗ Τον έρωτα της δεκαπεντάχρονης γκέισας Μαντάμα Μπατερφλάι για τον Πίνκερτον, Αμερικανό αξιωματικό του Ναυτικού, σκηνοθετεί ο Αργεντινός Ούγκο ντε Άνα και διευθύνει μουσικά ο Μύρων Μιχαηλίδης. Η απόδοση της διάσημης «ιαπωνικής τραγωδίας» του Πουτσίνι ανεβαίνει με πρωταγωνιστές Έλληνες και ξένους τραγουδιστές. Info: Ηρώδειο, 27.7-31.7, στις 21.00, τιμές: 25, 45, 55, 60, 100 ευρώ (διακεκριμένη), 15 ευρώ (Φ/Παιδ.), τηλ.: 210-3662100. ◗ Οι «Χαλασοχώρηδες» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «ανεβαίνουν» για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, αυτήν τη φορά στο Κηποθέατρο Παπάγου. Η ιστορία διαδραματίζεται το 1892, όταν στην εφημερίδα «Ακρόπολη» δημοσιεύεται το διήγημα του συγγραφέα. Λίγο πριν από τις βουλευτικές εκλογές, ο Παπαδιαμάντης σατιρίζει τα πολιτικά και εκλογικά ήθη της εποχής, προκαλώντας την αναστάτωση της τοπικής κοινωνίας. Και η μάχη της ψηφοθηρίας ξεκινά… Info:
Κηποθέατρο Παπάγου (Οδός Κορυτσάς, 6η στάση), στις 21.00, τιμές: 8-10 ευρώ, τηλ.: 213-2027187. ◗ Η κωμωδία του Αριστοφάνη «Ειρήνη», που σκηνοθετεί ο Σωτήρης Χατζάκης, βρίσκεται σε καλοκαιρινή περιοδεία. Σημερινός σταθμός, η Επίδαυρος. Το έργο επικεντρώνεται στην απελευθέρωση της θεάς Ειρήνης, μαζί με την Οπώρα, θεά της καρποφορίας, και τη Θεωρία, θεά του πανηγυριού, τις οποίες είχε φυλακίσει ο Πόλεμος. Πρωταγωνιστούν: Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Φάνης Μουρατίδης κ.ά. Info: Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 26.7 & 27.7, στις 21.00, τιμές: 45, 40, 25, 13 (Φ/ΑμεΑ/Άνω Διάζωμα), www. greekfestival.gr
ΔΕΥΤΕΡΑ 29.7 Τρεις ώρες Θ. Παπακωνσταντίνου ◗ Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου και η παρέα του δίνουν σήμερα μία τρίωρη, εφ’όλης της ύλης συναυλία, με τραγούδια από τους δίσκους «Αγία Νοσταλγία», «Μαγγανίες» κ.ά. Info: Πολιτιστικός Χώρος Αμαλιείο, Μαρούσι, στις 21.00, τιμές: 10 ευρώ, τηλ.: 2310-333044.
ΤΡΙΤΗ 30.7 Αποχαιρετισμός με Τσάπλιν ◗ To 3ο Φεστιβάλ Θερινού Κινηματογράφου αποχαιρετά τους φίλους του με το αριστουργηματικό «Τσίρκο» του Τσάρλι Τσάπλιν, συνοδεία live της μουσικής των His Majesty King of Spain. Ιnfo: Ταινιοθήκη «Λαΐς» (Ιερά Οδός 48, Κεραμεικός), είσοδος ελεύθερη, στις 21.00.
ΤΕΤΑΡΤΗ 31.7 «Μαντάμα Μπατερφλάι», Ηρώδειο
«Χαλασοχώρηδες», Κηποθέατρο Παπάγου
River Party ή Roger Waters; ◗ Στο 35ο River Party που ξεκινά σήμερα, χιλιάδες επισκέπτες καταφτάνουν για το μεγαλύτερο μουσικό και κατασκηνωτικό φεστιβάλ. Εν ολίγοις, πάρτε καλή σκηνή και διάθεση, γιατί στη σκηνή ανεβαίνουν οι Dub Inc., Σωκράτης Μάλαμας, Γιάννης Αγγελάκας, Τricky Pony, Γ. Χριστοδούλου, C. Roussos κ.ά. Info: Νεστόριο Καστοριάς, 31.7-4.8, τιμές: 15 ευρώ, τηλ.: 210-7475080. ◗ Την ίδια μέρα στην Αθήνα, o Roger Waters, μέλος των θρυλικών Pink Floyd, υπόσχεται να ξαναχτίσει το «The Wall», με νέες προεκτάσεις, από αυτές που απολαύσαμε στο περσινό οπτικοακουστικό υπερθέαμα. Info: Ολυμπιακό Στάδιο, Αθήνα, τιμές: 28-59 ευρώ, στις 21.00. ◗ Στην πόλη της Ελευσίνας, τα Αισχύλεια συνεχίζονται με μια παράσταση - αφήγηση της ιστορίας μιας απλής και καθημερινής κοπέλας, η οποία σταδιακά μεταμορφώνεται σε ένα σύμβολο πίστης και ηθικής. «Η χαμένη τιμή της Katharina Blum» σε σκηνοθεσία της Ελεάνας Τσίχλη, βασίζεται στο έργο του νομπελίστα Γερμανού Heinrich Böll. Info: Παλαιό Ελαιουργείο, Παραλία Ελευσίνας, τιμές: 5 ευρώ, στις 21.00.
16/44 Βαρόμετρο
25/7 -31/7
ποντικιart
www.topontiki.gr
Το περίφημο «Τσίρκο του Ηλίου» (Cirque Du Soleil) ξανάρχεται στα τέλη του Οκτώβρη (29.10-3.11) στο κλειστό του ΟΑΚΑ, με το φαντασμαγορικό υπερθέαμα «Dralion»
Δράκοι και λιοντάρια στο ΟΑΚΑ Η Ελλάδα είχε καημό να φιλοξενήσει έστω και μια φορά ένα από τα σόου του πασίγνωστου Τσίρκου από το Μόντρεαλ, το οποίο έχει σαρώσει κάθε λογής βραβεία, έχει εμφανιστεί σε κορυφαία πολιτισμικά γεγονότα και έχει «γυρίσει» όλη την υφήλιο με τις παραστάσεις του. Έπρεπε να φτάσουμε στον Σεπτέμβρη του 2012 για να δούμε με τα ίδια μας τα μάτια γιατί γίνεται τόσος ντόρος για... μερικά ακροβατικά νούμερα. Το αποτέλεσμα όμως ήταν συγκλονιστικό και όλοι μιλούσαν για το Cirque Du Soleil. Διότι πέρυσι το «Allegria» διήγειρε τις αισθήσεις όσων πήγαν στο ΟΑΚΑ όσο λίγα υπερθεάματα. Εκεί που 120.000 Έλληνες πιστεύανε ότι θα μείνουνε απλώς με μια γλυκιά ανάμνηση, η ανακοίνωση της έλευσης του παγκόσμιου αυτού φαινομένου για δεύτερη συνεχή χρονιά στην Αθήνα, μας κάνει να υποψιαζόμαστε πως οι παραστάσεις του Τσίρκου στην Ελλάδα θα γίνουν μια νέα... λατρεμένη συνήθεια.
Ρίχνουν τα σύνορα Ο τίτλος της φετινής παράστασης, «Dralion», όσο νόημα και να μη βγάζει αρχικά, μόνο τυχαίος δεν είναι. Συμβολίζει αυτό ακριβώς που οπτικοποιείται (από την πρώτη προβολή του το 1999) στη σκηνή. Ο θεατής γίνεται μάρτυρας της συνύπαρξης δύο «πλασμάτων» που προκαλούν δέος με την παρουσία τους. Ο λόγος για τον Δράκο (Dra-) της εξωτικής Ανατολής και το Λέοντα (-lion) της ανεπτυγμένης Δύσης. Το «Dralion» αναλαμβάνει να εξαφανίσει τα σύνορα των δύο πολιτισμών. Για να το επιτύχει αυτό, όπως ακριβώς το οραματίζεται, το Τσίρκο του Ηλίου θα πρέπει, συνηθισμένο πια σε αυτόν τον ρυθμό, να ετοιμάσει τα πάντα στην εντέλεια. Εδώ είναι που στην εξίσωση μπαίνουν το ανθρώπινο δυναμικό και ο υπερσύγχρονος εξοπλισμός, που φροντίζουν σε κάθε σόου για την αισθητική πανδαισία επί σκηνής, αναγκάζοντας κοινό και κριτικούς να χειροκροτούν το αποτέλεσμα. Θα χρειαστούν μέρες ολόκληρες για να καταμετρηθούν όλοι όσοι συμμετέχουν στο εγχείρημα του «Dralion», φροντίζοντας από τα
κοστούμια και τη μουσική έως και την υλικοτεχνική υποδομή και τα ευφάνταστα σκηνικά.
Δεν ισχύει ο νόμος της βαρύτητας Η σκηνή, όμως, είναι το μέρος όπου, όπως λένε και οι Εγγλέζοι, the magic happens. Στο «Dralion» εξουδετερώνεται ο νόμος της βαρύτητας και μένει ελεύθερο το πεδίο για εντυπωσιακά ακροβατικά και ταχυδακτυλουργικά νούμερα, τα οποία εκτελούν με δεξιοτεχνία οι περφόρμερ - αθλητές του Τσίρκου του Ηλίου. Το κοινό καλύτερα να μην επιχειρήσει να δώσει «ταμπέλες» στην παράσταση, καθώς πρόκειται για ένα πρωτότυπο «πάντρεμα» της ανατολίτικης παράδοσης και του δυτικού εκσυγχρονισμού, του ανθρώπου και της Φύσης. Οι μουσικές μελωδίες που «ντύνουν» το σόου είναι κυριολεκτικά... βγαλμένες από τις πέντε ηπείρους (από κινεζικά ακούσματα ώς και βαλκανική μουσική), ενώ η αέρινη περφόρμανς των καλλιτεχνών είναι φανερό πως είναι επηρεασμένη από πολλά πεδία της Τέχνης. Είναι το «Dralion» λοιπόν μια γιορτή του πολιτισμού ή ένα μάθημα Ιστορίας της Τέχνης; Tο σίγουρο είναι ότι θέλει να προβάλει τον πολιτισμό ως ένα ενιαίο οικοδόμημα, χωρίς να λογοδοτεί για το «αμάρτημα» του να ανακατεύεις ανόμοιες τέχνες. Γι’αυτό θα χρειαστεί τη... θεϊκή καθοδήγηση της Azala (θεάς του Αέρα), της Gaya (θεάς της Γης), της Oceane (θεάς του Νερού), του Yao (θεού της Φωτιάς), του Kala (κύκλος της Ζωής) και του Μικρού Βούδα, ώστε να κάνει τους Έλληνες να ξεχάσουν την περσινή παράσταση. Γιώργος Ψάχος
Info
Εισιτήρια στο www.lavris.gr, στα καταστήματα Γερμανός και στα ΕΛΤΑ. Τιμές: Δ’ ζώνη: 35 ευρώ, Γ’ ζώνη: 45 ευρώ, Β’ ζώνη: 55 ευρώ, Α’ ζώνη: 65 ευρώ, VIP Silver: 75 ευρώ, VIP Gold: 90 ευρώ, VIP Platinum: 120 ευρώ. Φοιτητικά και παιδικά, έκπτωση 20% σε όλες τις ζώνες. Ειδικές τιμές για ομαδικά εισιτήρια ανάλογα με τον αριθμό. Πληροφορίες για ομαδικά στο τηλ.: 210 725810.