1788 341 by To Pontiki

t r a

Η ΠΕΜΠΤ

λιτισµό ο π ν ν ο τ ω ι θεάτρ µατίζε ν υ α ω ρ τ τ ς , ε ι ό έρηση ε µ τ δ σ σ ι ά υ γ ι θ ο ο α λ ... µε κ ροϋπο σκόπιο » π ο υ ρ ν ο κ ο ι έ τ ν µ ι ε κ ο Στ ης: «Ε τα σώζ ν η χ τ έ ό Τ µ ι ς σ η Η διαθε ύγχρον Σ ο ί ε σ Μου αίµατα α τ σ ί Εθνικό ο ρ πό µικ α ί ο ι ο π Ηθο

Ι Κ Ι Τ ΠΟΝ

3 ΟΥ 201 Ι Ρ Β Μ Ε

Νο 341

28 ΝΟ

Παντελής Βούλγαρης «Είναι εφιαλτικό να µιλάµε για νέο εµφύλιο»

02/22 ∆ελτίο καιρού

28/11 - 4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

ΣΤΟ «ΜΙΚΡΟΣΚΟΠΙΟ» ΟΙ ΑΔΕΙΕΣ ΤΩΝ ΘΕΑΤΡΩΝ… Το «ντου» της Ελληνικής Αστυνομίας την περασμένη Παρασκευή και το Σάββατο σε θεατρικές σκηνές, μικρότερες αλλά και κεντρικές («Ιλίσια», «Χορν», «Άλμα», «Ακάδημος», «Αμιράλ» κ.α.), θορύβησε τους ανθρώπους του θεάτρου. Κάποιοι θεώρησαν ότι λόγω της κατάργησης της Δημοτικής Αστυνομίας το θέμα της σφράγισης των θεατρικών χώρων πέρασε ως εκκρεμότητα στην ΕΛ.ΑΣ., κάποιοι θεωρούν ότι κάτι άλλο κρύβεται από πίσω, ενδεχομένως μια καταγγελία. Δεν έχει αποσαφηνιστεί το θέμα, καθώς «κανείς δεν βρέθηκε να ρωτήσει τους αστυνομικούς τι τους έφερε στα θέατρα», όπως μας είπε άνθρωπος που δραστηριοποιείται στον θεατρικό χώρο. Ο έλεγχος, πάντως, δεν αφορούσε τις κτηριακές προδιαγραφές, αλλά τις άδειες – κυρίως το αν άδειες και εισιτήρια ήταν στο ίδιο όνομα – και τη λειτουργία των κυλικείων. Και αυτό όμως βασίζεται σε παλαιότερο νόμο που παραμένει σε ισχύ, ενώ οι θεατρικοί κανόνες έχουν αλλάξει. Παλιά ένας ιδιοκτήτης θεάτρου συνήθως ανέβαζε τις παραστάσεις του στο θέατρό του, οπότε εύλογα άδεια και εισιτήρια ήταν στο όνομά του. Στις μέρες μας, όμως, το θέατρο μπορεί να δοθεί προς χρήση σε άλλο παραγωγό, οπότε η άδεια να φέρει το όνομα του ιδιοκτήτη και τα εισιτήρια να σφραγίζονται στο όνομα του παραγωγού, γεγονός όμως που είναι επικυρωμένο με συμφωνητικό μεταξύ των δύο πλευρών (κατατεθειμένο στην εφορία, εξ ου και ο παραγωγός μπορεί να σφραγίσει εισιτήρια). Ένας ακόμα νόμος που έχει μείνει πίσω από την εποχή του… Ο εκσυγχρονισμός, πάντως, του νόμου που διέπει τη λειτουργία των θεάτρων είναι γεγονός. Το νέο σχέδιο νόμου βρίσκεται πλέον στα χέρια του υπουργού Πολιτισμού κ. Πάνου Παναγιωτόπουλου και μια ανάσα πριν από την κατάθεσή του στη Βουλή. Γι’αυτό και προξένησε ακόμη

μεγαλύτερη απορία – σε μερικούς και ίχνη πανικού – ο ξαφνικός επανέλεγχος των θεατρικών χώρων. Ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Γιώργος Καμίνης συναντήθηκε με εκπροσώπους θεατρικών χώρων – ένα ανοιχτό κάλεσμα, στο οποίο ανταποκρίθηκαν η Άννα Κοκκίνου, η Αντιγόνη Γύρα, η Αιμιλία Υψηλάντη, ο Γρηγόρης Βαλτινός, η Νινέττα Λεμπέση από την ΠΕΕΘ, ο Ηλίας Μαροσούλης, ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος και πολλοί ακόμη –, προκειμένου να τους καθησυχάσει. Όπως τόνισε, οι εντολές σφράγισης των θεάτρων θα παραμείνουν στο συρτάρι του μέχρι να ψηφιστεί το νέο νομοσχέδιο, ενώ από την ημερομηνία δημοσιοποίησής του στο ΦΕΚ θα δοθεί περιθώριο δύο μηνών για εναρμόνιση τυχόν εκκρεμοτήτων με τις επιταγές του νέου νόμου. Ζήτησε, ωστόσο, από τους εκπροσώπους των θεάτρων να πιέσουν από τη δική τους πλευρά για την ταχύτερη δυνατή κατάθεση του νομοσχεδίου στη Βουλή. Σε μια σύντομη συζήτηση που είχαμε μαζί του, ήταν σαφές από τα λεγόμενά του πως θέλει να βοηθήσει όσο μπορεί, ωστόσο διευκρίνισε ότι ο δήμος δεν προσφέρει νομική κάλυψη, δεν θα μπορούσε άλλωστε να κάνει κάτι τέτοιο, όπως υπογράμμισε ο κ. Καμίνης, αλλά πολιτική εν όψει του νέου νομοσχεδίου. Σε μια Ελλάδα που η μάχη για την επιβίωση έχει πάρει άγριες διαστάσεις, ακόμη και στον χώρο της τέχνης, κάθε χείρα βοηθείας είναι ευπρόσδεκτη, αλλά ας μην ξεχνάμε πως… συν Αθηνά και χείρα κίνει... Και οι άνθρωποι του θεατρικού χώρου οφείλουν να σεβαστούν τον πολίτη που για να γεμίσει την ψυχή του τέχνη πρέπει πρώτα να καταβάλει το αντίτιμο ενός εισιτηρίου από ένα εισόδημα συρρικνωμένο ώς εκεί που δεν παίρνει… Σόνια Μαγγίνα

ΤΟΥΣ ΕΝΩΣΕ Η ΜΟΥΣΙΚΗ, ΤΟΥΣ ΧΩΡΙΣΕ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ Μία ακόμη δήλωση του Νότη Σφακιανάκη υπέρ της Χρυσής Αυγής από μόνη της δεν θα είχε καμία σημασία. Γιατί ο λαϊκός αοιδός – που στο παρελθόν έχει κακώς χαρακτηριστεί ροκ – μας έχει συνηθίσει σε τέτοιες δηλώσεις τελευταία. Αμετανόητος και ανυποχώρητος υπερασπίζεται με πάθος την ανωτερότητα της Χρυσής Αυγής. Και για του λόγου το αληθές, ιδού και τα τελευταία λεγόμενά του: «Αν κάποιο κόμμα θα μπορούσε να κυβερνήσει σωστά την Ελλάδα, αυτό θα ήταν η Χρυσή Αυγή, αυτή τουλάχιστον έχει την αυγή στο όνομά της. Οι άλλοι έχουν μόνο το σκότος». Μάλιστα. Να, όμως, που αυτήν τη φορά η απάντηση - αντίδραση του ήρθε από την ίδια του την… έδρα. Η συνάδελφός του Δέσποινα Βανδή ακύρωσε την επερχόμενη συνεργασία τους – θα εμφανίζονταν στο «Έναστρον» – γιατί θεώρησε ότι τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, και προφανώς την άποψή τους για τη ζωή, τις χωρίζει μία άβυσσος. Έγραψε, λοιπόν, στην προσωπική της σελίδα στο Facebook: «Τον Νότη τον συνάντησα για πρώτη φορά πριν 16 χρόνια. Από τότε κατάλαβα πως ήταν ένας άνθρωπος ιδιαίτερος, όπως και αν ακούγεται και μεταφράζεται αυτό, ξεχωρι-

art ΠΟΝΤΙΚΙ

στός ως καλλιτέχνης και με συνέπεια ωστόσο ως προς και τα δύο, όλον αυτό τον καιρό. Ακραίος και ανατρεπτικός σε αξίες και πιστεύω. Δικαίωμα του κάθε ελεύθερου ανθρώπου σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα, να λέει τη γνώμη του και να την υποστηρίζει. Διαφωνούσα κατά καιρούς σε πολλά από

αυτά που έλεγε, άλλοτε συμφωνούσα, όσο εξτρεμιστικά και αν εκφραζόταν (Νότης είναι αυτός). Παρά τη διαφορετική άποψη που έχουμε γενικότερα στις σχέσεις, στη ζωή και τη δημοκρατία, θεωρούσα ότι καλλιτεχνικά θα μπορούσαμε να συνυπάρξουμε σε μια μουσική σκηνή. Αυτή τη στιγμή αισθάνομαι ότι τα πράγματα που μας χωρίζουν είναι περισσότερα από αυτά που μας ενώνουν. Αποχωρώ με λύπη.

ΕΚΔΟΤΗΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Αντώνης Δελλατόλας ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ

Παναγής Δ. Κουτουφάς

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΥΛΗΣ Χρυσούλα Παπαϊωάννου

Και κάτι τελευταίο… Εμένα οι γονείς μου ήταν μετανάστες… Αυτό». Πολλά ήταν τα «μπράβο» που ακολούθησαν την απόφασή της. Άλλα τόσα, όμως, ήταν και τα ειρωνικά σχόλια. Ας αφήσουμε στην άκρη τα πολιτικά σχόλια που υπερασπίζονταν τον Σφακιανάκη και τις απόψεις του, ζητώντας μάλιστα εξηγήσεις – αν είναι δυνατόν – και λεπτομέρειες για το πώς βρέθηκαν οι γονείς της Βανδή μετανάστες, αν ήταν νόμιμοι κ.λπ. Πολλοί έσπευσαν να ειρωνευτούν το δικαίωμα μιας λαϊκής τραγουδίστριας να παίρνει μια απόφαση που αφορά μια καλλιτεχνική συνεργασία, ορμώμενη από πολιτικές αντιλήψεις. Τι «ποια είναι αυτή που μιλάει», τι ότι «το ’κανε για λόγους δημοσιότητας», πολλά «κουλά» διαβάσαμε. Σημασία, όμως, έχει ότι η Βανδή είπε ένα βροντερό «όχι». Στον Νότη Σφακιανάκη, αλλά και σε όλες τις επικίνδυνες θεωρίες που αυτός ενστερνίζεται. Και γι’αυτό αξίζει μια επιβράβευση. Όχι ανοίγοντας μπουκάλι στο μαγαζί που θα παίξει και χειροκροτώντας την – αυτά είναι για τους φαν της –, αλλά τουλάχιστον με ένα γενναιόδωρο «μπράβο». Χρυσούλα Παπαϊωάννου

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ Χριστίνα Διακογιάννη

ΑRT DIRECTOR Δημήτρης Λύρας

Σοφία Μπαρκά

ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Κώστας Θέος Μαρία Παπαρρηγοπούλου ΕΜΠΟΡΙΚO TMHMA Μ. Καλούμενος τηλ.: 210 6898448, fax: 210 6898226

ΠΑΝΤΟΣ ΚΑΙΡΟΥ Ντοκουμέντα «άλλων» πολιτισμών Μεγάλο τμήμα της δουλειάς που κάνουν οι εθνογράφοι, οι εθνολόγοι, οι κοινωνικοί ανθρωπολόγοι – ας αφήσουμε τους επιστήμονες να ξετυλίξουν το κουβάρι των όρων και να αυτοπροσδιορίζονται – περνάει μέσα από την οπτική ανθρωπολογία. Το προϊόν της είναι ένα ντοκιμαντέρ «επιστημονικό», αν θέλετε, αν και ο μόχθος του ανοιχτόμυαλου ερευνητή και του μάστορα κινηματογραφιστή περισσεύει όταν τοποθετείται κάτω από ταμπέλες. Στον τρέχοντα Μεσαίωνα του μνημονίου ένας μικρός αλλά ψυχωμένος θεσμός αντιστέκεται στον κατακτητή: το Ethnofest, το Φεστιβάλ Εθνογραφικού Κινηματογράφου της Αθήνας, το οποίο διεξάγεται για τέταρτη χρονιά φέτος. Από τις 29 Νοεμβρίου μέχρι και την Κυριακή 1η Δεκεμβρίου παρουσιάζονται ταινίες - ντοκουμέντα «άλλων» πολιτισμών, πάλι σε εισαγωγικά, γιατί κάθε φορά αποκαλύπτεται πόσο μοιάζουμε, πόσο ο άλλος (μπορεί να) είμαστε εμείς. Το 4ο Ethnofest διεξάγεται στο Exile Room, Αθηνάς 12, τρίτος όροφος, ακριβώς απέναντι από την έξοδο του μετρό στο Μοναστηράκι. Πρωταγωνιστούν άνθρωποι δρώντες ή παρασυρμένοι από τα κύματα της πραγματικότητας: από την Αραβική Άνοιξη μέχρι ένα μικροσκοπικό νησί του Νότιου Ειρηνικού, από τους βετεράνους κομμουνιστές και νυν συνταξιούχους της Κίνας μέχρι ένα παγκάκι του Παρισιού που «ζει τις τελευταίες του μέρες» λόγω επικείμενης επέκτασης του τραμ, από τους Ρομά της Πορτογαλίας μέχρι τους Μασάι στην Αφρική. Η είσοδος είναι δωρεάν, ενώ έχουν προγραμματιστεί και δύο αφιερώματα: ένα στη μεγάλη Ελληνίδα ντοκιμαντερίστρια Αλίντα Δημητρίου που έφυγε φέτος τον Ιούλιο κι ένα στα γαλλικά «Ατελιέ Varan», μια περίφημη σχολή που από το 1981 διδάσκει την τέχνη του εθνογραφικού κινηματογράφου σε διψώντες νέους και νέες. Επί τη ευκαιρία, ας πάμε σε ένα διπλανό χωράφι. Γενικότερα το σύγχρονο ελληνικό ντοκιμαντέρ έχει δώσει τα τελευταία χρόνια ορισμένα εξαιρετικά δείγματα. Δύο από αυτά, που έχω δει – για ό,τι δεν έχω δει, προτιμώ να μη μιλάω, μη σας κάνω τον έξυπνο –, είναι η «Πρώτη Ύλη» (2011) σε σκηνοθεσία του Χρήστου Καρακέπελη και έρευνα της Νατάσσας Σέγκου και ο πιο πρόσφατος «Μανάβης» (2013) του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου. Το πρώτο καταγράφει ανθρώπους που καθημερινά συλλέγουν μεταλλικά αντικείμενα από τα σκουπίδια στην Αττική και τα πουλάνε σε μάντρες, το δεύτερο την επαφή κατοίκων απομονωμένων χωριών της Πίνδου με έναν πλανόδιο μανάβη, που βρέξει χιονίσει τους τροφοδοτεί με το φορτηγό του. Η ανθρωπιά, η ανάγκη και η Ελλάδα της κρίσης στήνουν το υπόβαθρο για να πατήσουν στέρεα δύο βαθύτατα πολιτικά ντοκιμαντέρ, τώρα που είναι όρος επιβίωσης να δούμε ξανά τα πρόσωπά μας (το «πρόσωπο» των λαών ποτέ δεν είναι ένα, παρά μόνο για τους ρατσιστές) στον καθρέφτη. Γιώργος Ι. Αλλαμανής

28/11 - 4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

Ραντάρ 03/23

www.topontiki.gr

«Ιδανικές µορφές» ζωντανεύουν στο Κυκλαδικής Τέχνης... Είκοσι επτά ποιήματα του Καβάφη ζωντανεύουν μέσα από 67 αρχαία αντικείμενα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης σε μια έκθεση που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση, που διαχειρίζεται το Αρχείο Καβάφη, και το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, στο πλαίσιο του «Έτους Καβάφη»

νας σκηνοθέτης, για να δώσει ζωή στην ιστορία που καλείται να διαχειριστεί, διαλέγει τους πρωταγωνιστές του. Πώς είναι δυνατόν όμως να εικονογραφήσει κανείς ένα ποίημα ώστε να γίνει μια ιστορία; Κι όμως, γίνεται. Η έκθεση «Ιδανικές μορφές κι αγαπημένες. Εικονογραφώντας ποιήματα του Καβάφη», στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (27 Νοεμβρίου 2013 - 30 Μαρτίου 2014), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για το «Έτος Καβάφη 2013», συνιστά μία σκηνοθετημένη και σκηνογραφημένη αφήγηση, με σενάριο, αρχή, μέση και τέλος. Είκοσι επτά ποιήματα μυθολογικού και ιστορικού περιεχομένου, τα οποία ο επισκέπτης βρίσκει τυπωμένα σε σελίδες τοποθετημένες σε στήλες μπροστά από τα εκθέματα, ζωντανεύουν μέσα από 67 αρχαία αντικείμενα που προέρχονται από 14 ελληνικά μουσεία, εφορείες αρχαιοτήτων και ιδιωτικές συλλογές. Άλλωστε η έκθεση αποτελεί καρπό της συνεργασίας του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης με το Ίδρυμα Ωνάση και το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. «Καθώς ο ποιητής δανείζεται συχνά προσωπικότητες από την Ιστορία για τα ποιήματά του, έτσι και η έκθεση δανείζεται πρωταγωνιστές από την αρχαιολογία, που δεν είναι παρά το απτό κομμάτι της Ιστορίας» είπε ο διευθυντής του Μουσείου, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, την ώρα που περνούσαμε ανάμεσα από τις μυθολογικές και ιστορικές μορφές με τις οποίες συνδιαλέγεται ο Καβάφης. Κρατώντας στα χέρια το ποίημα «Τρώες» από την ενότητα ποιημάτων με μυθολογικό περιεχόμενο στεκόμαστε μπροστά στον αττικό μελανόμορφο κρατήρα (6ος αι. π.Χ.) με την παράσταση του νεκρού οπλίτη, ίσως του Πατρόκλου. Η μαρμάρινη κεφαλή του Αλέξανδρου (2ος αι. μ.Χ.) συνοδεύει το ποίημα «Στα 200 π.Χ.» στην ενότητα των ποιημάτων

ιστορικής έμπνευσης. Στην ίδια ενότητα, με το ποίημα «Ο Βασιλεύς Δημήτριος» ανά χείρας και τη μαρμάρινη κεφαλή του να πρωταγωνιστεί βρισκόμαστε στην εποχή που συμμαχούσε με τον βασιλιά Πύρρο της Ηπείρου. Μια μαρμάρινη κεφαλή του 40 π.Χ., ίσως του Ιούλιου Καίσαρα, ξαναζωντανεύει την προδοσία από τον Γάιο Κάσσιο και τον Βρούτο το 44 π.Χ. κι εκεί μπροστά θα διαβάσουμε το ποίημα «Μάρτιαι Ειδοί». Μέχρι και ολόκληρο εργαστήριο γλυπτικής στήθηκε με εργαλεία και έργα που δάνεισε στο Μουσείο ο γλύπτης Πραξιτέλης Τζανουλίνος, προκειμένου να ζωντανέψει η ατμόσφαιρα του ποιήματος «Τυανεύς Γλύπτης», όπου ο Καβάφης αναφέρεται σε έναν φανταστικό τεχνίτη του μαρμάρου από τα Τύανα της Καππαδοκίας. Μιλώντας, ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, Αντώνης Παπαδημητρίου, αναφέρθηκε στους τρεις άξονες διαχείρισης του «Αρχείου Καβάφη»: «αρχείο ανοιχτό, με νέα ματιά και νέες αναγνώσεις». Πάντως, μετά την ατυχή επιλογή ανάρτησης στίχων του Καβάφη στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, η έκθεση στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης συνιστά υποδειγματική και ολοκληρωμένη, ως προς τον παιδευτικό της ρόλο, προσέγγιση του τιμώμενου ποιητή.

Ανδρικό νεκρικό πορτρέτο (φαγιούµ). Περίπου 117-138 µ.Χ. ή µέσα 4ου αι. µ.Χ.

Μαρµάρινη κεφαλή θεοποιηµένου Αλέξανδρου, 2ος αι. µ.Χ.

Η διαθεσιµότητα σώζει τον προϋπολογισµό, τραυµατίζει τον πολιτισµό Ο μακρύς κατάλογος της διαθεσιμότητας που κυκλοφόρησε, περιλαμβάνει φορείς όπως τα κρατικά θέατρα, οι κρατικές ορχήστρες, η Εθνική Λυρική Σκηνή. Οι περικοπές στον πολιτισμό σώζουν τις «τσέπες» του υπουργείου και του κρατικού προϋπολογισμού. Ο ίδιος, όμως, ο πολιτισμός μόνο τραύματα υφίσταται

Σοφία Στυλιανού Τα κρατικά θέατρα, οι κρατικές ορχήστρες, η Εθνική Λυρική Σκηνή, όπως και άλλοι κρατικοί φορείς στον πολιτισμό, έχουν ένα σπουδαίο έργο να επιτελέσουν. Δεν είναι περιττά ούτε μπορούν να αντικατασταθούν από την ιδιωτική πρωτοβουλία. Ποιος θα χάραζε, ας πούμε, πολιτική βιβλίου, αν δεν υπήρχε το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και θα έτρεχε στις διάφορες εκθέσεις ανά την υφήλιο; Το υπουργείο Πολιτισμού; Δεν το είδαμε… Ακόμα χειρότερα: ποιος θα συντηρούσε ένα πολυδάπανο μπαλέτο και μια πολυδάπανη χορωδία, αν όχι η Εθνική Λυρική Σκηνή; Το γεγονός ότι αυτά είναι τα μοναδικά που υπάρχουν, και η Λυρική ο μοναδικός φορέας που κάνει παραγωγή όπερας, συνηγορεί υπέρ της διατήρησής τους. Το ίδιο, για να μην τα πολυλογούμε, ισχύει για την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών (πολλώ δε μάλλον που τα Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ δεν υφίστανται και η Ορχήστρα των Χρωμάτων, «παιδί», ας το θυμίσουμε, του Μάνου Χατζιδάκι, παραπαίει). Το ίδιο για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η κρίση δεν πρόκειται να ξεπεραστεί, αν δεν ξεπεραστεί η κρίση αξιών που κρύβεται στα θεμέλιά της. Όσο οι αξίες σαρώνονται, υποβαθμίζο-

νται, καταργούνται τόσο και η κρίση ριζώνει ακόμα πιο βαθιά. Ακόμη κι αν ποτέ έρθει η ανάπτυξη, η κοινωνία θα έχει να αντιμετωπίσει μαυρισμένες ψυχές. Μόνο ο πολιτισμός μπορεί να παρέμβει αποτελεσματικά σε αυτήν την περίπτωση, να στηρίξει ψυχές και να θωρακίσει. Γι’ αυτό και κάθε ιδέα που μπαίνει στα μυαλά των υπουργών της κυβέρνησης περί περικοπών σε φορείς του πολιτισμού, όπως όσοι προαναφέραμε, είναι καταστροφική. Ο κατάλογος των ανωτέρω φορέων κυκλοφόρησε στις λίστες των «δεξαμενών» της διαθεσιμότητας και δεν διαψεύστηκε. Η λύση δεν είναι να περικοπούν θέσεις εργασίας ούτε και να αφαιρεθούν διοικητικοί υπάλληλοι. Διότι ναι, σε όλα μπορούν να γίνουν οικονομίες: αντί να παίζει η ΚΟΑ μπορεί να ακούγεται μουσική δωματίου από ένα κουαρτέτο και αντί για πολυπρόσωπα έργα μπορεί να ανεβαίνουν μονόλογοι. Πού μας οδηγεί όμως αυτό; Στην απόλυτη κατάντια, χωρίς κανένα απολύτως όφελος. Ο πολιτισμός δεν «περικόπηκε» στην Ελλάδα ούτε επί γερμανικής κατοχής. Για να δούμε τώρα… ΥΓ.: Ο κατάλογος Πάγκαλου περιλαμβάνει και το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων. Αυτό με τα έσοδα των 50-60 εκατ. τον χρόνο. Αυτό κι αν είναι…

28/11 - 4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

Ραντάρ 03/23

www.topontiki.gr

Ανδρικό νεκρικό πορτρέτο (φαγιούµ). Περίπου 117-138 µ.Χ. ή µέσα 4ου αι. µ.Χ.

Μαρµάρινη κεφαλή θεοποιηµένου Αλέξανδρου, 2ος αι. µ.Χ.

04/24 Συνέντευξη

28/11 - 4/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ

«Είναι εφιαλτικό να μιλάμε για νέο εμφύλιο» Χρυσούλα Παπαϊωάννου Φωτό: Γιάννης Βαρουχάκης

Για την Ιωαννα Καρυστιανη Μια ζωή, 37 χρόνια, με έναν άνθρωπο, έχει ανάγκη και από μία… σκηνοθεσία. Δεν γίνεται διαφορετικά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση πολύ πιθανόν να υπήρξαν και διαφορές και εντάσεις. Συνεργαστήκαμε και στις «Νύφες». Αλλά υπάρχει μια βαθιά κατανόηση, μια βαθιά περηφάνια του ενός για τον άλλον, μια βαθιά εκτίμηση του κόπου που κάνει ο καθένας. Η Ιωάννα, ως συγγραφέας, δεν ταλαιπωρείται λιγότερο από μένα, που έχω πολύ κόσμο, αντιμετωπίζω τις καιρικές συνθήκες ή το άγχος να τελειώσω μια σκηνή μέσα σε ένα 10ωρο. Έχει άλλες ταλαιπωρίες, ψυχικές και μοναχικές. Αυτό κάπου καταλήγει. Ευτυχώς είμαστε δύο. Τα προβλήματα λήγουν με κατανόηση.

Ο Παντελής Βούλγαρης μας έχει συνηθίσει να κινηματογραφεί την ανθρώπινη ψυχή. Τις ανθρώπινες σχέσεις, μέσα στις ακρότητες και τις αντιφάσεις τους, μέσα από τις μικρότητες αλλά και τις μεγαλοψυχίες τους. Μια τέτοια ιστορία επέλεξε και για τη νέα ταινία του, «Μικρά Αγγλία» (5 Δεκεμβρίου στις αίθουσες). Ή μπορεί και να τον επέλεξε η ίδια η ιστορία, αφού το ομώνυμο και βραβευμένο μπεστ-σέλερ υπογράφει η σύζυγός του, Ιωάννα Καρυστιάνη. Με φόντο την κλειστή και παραδοσιακή κοινωνία της Άνδρου της δεκαετίας του ’30, όπου οι γυναίκες περιμένουν και οι άντρες ναυτικοί ταξιδεύουν, δύο αδερφές, η Όρσα και η Μόσχα, η μία εσωστρεφής και η άλλη ατίθαση, είναι ερωτευμένες με τον ίδιο άντρα. Οι ήρωες και οι ηρωίδες του Βούλγαρη ξεβράζονται από τη θάλασσα, αλλά και από τον έρωτα, που αφήνει πίσω μόνο τσακισμένες υπάρξεις Έχετε μια εμμονή με τους πρωτοεμφανιζόμενους ηθοποιούς. Δεν φοβάστε το ρίσκο να εμπιστεύεστε τους πρώτους ρόλους σε νέους και άγνωστους, όπως κάνατε και τώρα με τις Πηνελόπη Τσιλίκα και Σοφία Κόκκαλη; Από τα πρώτα βήματα της καριέρας μου, ως μαθητευόμενος στη Φίνος Φιλμ, καθόμουν και χάζευα τους ηθοποιούς. Λάτρευα την Αλίκη Βουγιουκλάκη – ήμουν τυχερός που δούλεψα μαζί της και την είδα να παίζει. Έβλεπα τον Αλέκο Αλεξανδράκη, τον Λάμπρο Κωνσταντάρα, τον Διονύση Παπαγιαννόπουλο. Με γοήτευαν τα πρόσωπα. Η τέχνη του κινηματογράφου ζωντανεύει μέσα από αυτά. Ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν έχει πει: «Το ωραιότερο τοπίο στον κινηματογράφο είναι το ανθρώπινο πρόσωπο». Επέλεξα, λοιπόν, αυτήν τη δουλειά για να είμαι κοντά τους. Δεν ξέρω αν ήθελα να γίνω ηθοποιός και τελικά φοβήθηκα ή ντρεπόμουν. Στην πρώτη μου μικρού μήκους ταινία, έπαιξα ο ίδιος και δοκίμασα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ηθοποιός στο σινεμά. Στο θέατρο θα βγει σε μία ανοιχτή σκηνή και θα κινηθεί βάσει της σχεδιασμένης σκηνοθεσίας, θα αντιδράσει και θα ερμηνεύσει τον χαρακτήρα, αλλά σε έναν χώρο αρκετά άνετο. Η ερμηνεία του ηθοποιού στον κινηματογράφο είναι μία συμπεριφορά ανάμεσα σε μια αυστηρή πιρουέτα χορού, σε μία διαδρομή μέσα από τις τεχνικές δυσκολίες, τη μοναχική άσκηση να διατυπώσει κάτι με ένα βλέμμα ή με τη φωνή του, το οποίο μπορεί να χρονομετρηθεί μέχρι τα 40 δευτερόλεπτα. Όσο πιο ακέραια και άφθαρτα είναι τα πρόσωπα τόσο πιο πολύ θα δεθεί μαζί τους ο θεατής. Τα δύο κορίτσια που επέλεξα τώρα ήταν ασκημένα στη Σχολή του Εθνικού. Τους έδινα το δικαίωμα να έρθουν στο γύρισμα με προτάσεις – αυτό κάνω πάντα. Είναι πολύτιμο να έχεις συνεργάτες που δεν φοβούνται και δεν θεωρούν ότι τα έχω όλα στο μυαλό μου, γιατί αυτό δεν ισχύει. Το καστ είναι το πιο βασικό στάδιο της δουλειάς μου. Ο θεατής δεν βλέπει εμένα, βλέπει τα πρόσωπα. Ούτε ακούει την Ιωάννα, αλλά τα λόγια που έχει γράψει. Και τα δύο σας παιδιά είναι σκηνοθέτες. Ήθελα να σας ρωτήσω αν επηρεάζεστε στη δουλειά σας από αυτά, αλλά τελικά ο ίδιος ομολογήσατε πριν από λίγες μέρες ότι τη μία πρωταγωνίστριά σας, την Πηνελόπη Τσιλίκα, την «κλέψατε» από την κόρη σας, Κωνσταντίνα, όταν την είδατε σε μια σκηνή της ταινίας της «Συγχαρητήρια στους αισιόδοξους». Νομίζω ότι ο κινηματογράφος ήταν ανέκαθεν μια τέχνη που την παρακολουθούσαν κυρίως νέοι. Και εγώ, την πρώτη περίοδο που ασχολήθηκα με το σινεμά, έβλεπα τρεις ταινίες την ημέρα. Τα χρόνια βέβαια, περνάνε, ο κινηματογράφος άρχισε να αλλάζει με την τεχνολογία, έγινε πιο γρήγορος, λείπουν οι μεγάλοι δημιουργοί από τη δεκαετία του ’60, οι Ιταλοί σκηνοθέτες, οι Γάλλοι, οι Πολωνοί. Εγώ αραίωσα την επαφή με το σινεμά, βλέπω αυτά που μου φέρνουν τα παιδιά μου, τις ταινίες που βλέπουν, και δέχομαι πληροφορίες από αυτά – ειδικά από τον Αλέξανδρο, ο οποίος είναι κινητή βιβλιοθήκη, έχει δει τα πάντα. Όταν παραδίδω μάθημα σε σχολεία και κάνω μια αναφορά σε μια ταινία που έχει παιχτεί χρόνια πριν ή σε έναν σκηνοθέτη, και δεν θυμάμαι κάτι, παίρνω τηλέφωνο τον Αλέξανδρο και μου δίνει επί τόπου τις πληροφορίες. Αυτό, βέβαια, δεν συμβαίνει μόνο με τα παιδιά μου. Διατηρώ επαφές με νέους σκηνοθέτες. Η μαθητεία είναι η πιο δημιουργική διαδικασία γιατί η τέχνη δεν μαθαίνεται ποτέ. Ένας λόγος που κάνω σινεμά είναι επειδή λέω ότι στην επόμενη ταινία θα είμαι καλύτερος ή δεν θα κάνω τα ίδια λάθη.

Τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε μια τάση οι νέοι σκηνοθέτες να στρέφουν την κάμερα στη σύγχρονη ελληνική οικογένεια, να την κριτικάρουν, να την αποδομούν. Εσείς, πάλι, μας γυρνάτε πίσω στην ελληνική οικογένεια του ’30. Διαφορά γενεών, ενδιαφερόντων, αντιλήψεων; Και η δική μου πρώτη ταινία, «Το προξενιό της Άννας», ήταν μια αναφορά στην οικογένεια. Η αφετηρία της συγκίνησής μου ήταν τα παιδικά και τα εφηβικά μου χρόνια, σε ένα μεγάλο σόι – της μάνας μου. Πέντε αδερφές μένανε στον ίδιο δρόμο και συνηθίζανε τις Κυριακές να μαζεύονται όλες, να λένε ανέκδοτα και τραγούδια. Παράλληλα, όμως, με την κριτική που έκανα, υπήρχε και μια πιο συναισθηματική και αγαπησιάρικη προσέγγιση. Σε σημερινή αντιστοιχία, στη σύγχρονη σκηνοθετική παρέα, η σύγχρονη ελληνική οικογένεια αντιπροσωπεύει και άλλα πράγματα, όπως μια οργή, η οποία βασίζεται στις σημερινές συνθήκες ζωής. Θεωρείται ότι η μήτρα της κρίσης βρίσκεται στην οικογένεια. Δεν το δέχομαι, αλλά το κατανοώ. Εγώ στέκομαι με θαυμασμό προς τους νέους κινηματογραφιστές γιατί οι συνθήκες είναι ακόμα πιο δύσκολες από αυτές που αντιμετωπίσαμε εμείς. Σέβομαι το πάθος τους για σινεμά, αναγνωρίζω ένα ταλέντο που έχουν πολλά νέα παιδιά. Μια και λέμε για επιθετικότητα και για γενιές, η δική σας γενιά έχει κατακριθεί περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, από την γενιά των παιδιών σας, για την κατάσταση στην οποία έχουμε βρεθεί σήμερα. Συμμερίζεστε την άποψη αυτήν; Αποδέχεστε ευθύνες; Η κρίση που βιώνουμε, είναι ένα πολυσύνθετο σενάριο. Όλοι ψάχνουν τον ένοχο, και συνήθως η επίθεση γίνεται στα πιο κοντινά πρόσωπα. Δηλαδή στην οικογένεια. Ποια είναι η αφορμή της κρίσης; Είμαστε όλοι εμείς που ξεσαλώσαμε; Ξεσαλώσαμε όντως όλοι; Φταίει το πολιτικό σύστημα; Φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση; Αν μου έλεγαν να γράψω τώρα ένα σενάριο πάνω στην κρίση, θα τρελαινόμουνα. Ο λόγος που δεν το ακουμπάω, είναι επειδή χρειάζεται ψυχραιμία. Η «Μικρά Αγγλία» συνδέει την κρίση που περνάμε με την κρίση ζωής κάτω από άλλες δεδομένες και ιδιαίτερες συνθήκες τής τότε κοινωνίας της Άνδρου. Εγώ δεν θέλω να πω λαϊκίστικα ότι μιλάω για την κρίση μέσα από την ιστορία της «Μικράς Αγγλίας». Αλλά το βίωμα μιας κρίσης ζήσανε αυτές οι γυναίκες κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Στη φιλμογραφία σας έχετε ανοίξει τα κεφάλαια των μεγάλων ελληνικών τραγωδιών: στρατόπεδα συγκέντρωσης, δικτατορία, εμφύλιος, μετανάστευση... Πιστεύετε ότι σήμερα ζούμε μια άλλου τύπου ελληνική τραγωδία; Με έναν τρόπο, ναι. Υπάρχει ένα ύπουλο εργαλείο, που λέγεται οθόνη της τηλεόρασης και διαμορφώνει συνειδήσεις. Ακούμε νούμερα, ότι ξαφνικά 11.000 εργαζόμενοι θα φύγουν από τη δουλειά τους. Να παραδεχτώ, λοιπόν, ότι ένα πολύ μεγάλο μέρος από τους 11.000 που θα φύγουν, ήταν διορισμένοι από ρουσφέτια. Έχουν, όμως, διαμορφώσει έναν τρόπο ζωής, έχουν δημιουργήσει οικογένειες, μεγαλώνουν παιδιά, και το πιο σημαντικό, έχουν συνηθίσει το πρωί να πηγαίνουν στη δουλειά τους και το βράδυ να επιστρέφουν από αυτήν. Ποιος έχει σκεφτεί τι θα απογίνουν αυτοί οι 11.000; Αυτό είναι πιο τραγικό από μια σύγκρουση εμφυλίου, που έχει ένα ιδεολογικό background. Η διακυβέρνηση της σύγχρονης κοινωνίας είναι εφιαλτική. Ούτε ο Φραντς Κάφκα δεν τα έχει γράψει αυτά. Αν

ποντικιart

28/11 - 4/12

Συνέντευξη 05/25

www.topontiki.gr

ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΑΚΟΜΑ

«Η κρίση που βιώνουμε, είναι ένα πολυσύνθετο σενάριο. Όλοι ψάχνουν τον ένοχο, και συνήθως η επίθεση γίνεται στα πιο κοντινά πρόσωπα. Δηλαδή στην οικογένεια. Ποια είναι η αφορμή της κρίσης; Είμαστε όλοι εμείς που ξεσαλώσαμε; Ξεσαλώσαμε όντως όλοι; Φταίει το πολιτικό σύστημα; Φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση; Αν μου έλεγαν να γράψω τώρα ένα σενάριο πάνω στην κρίση, θα τρελαινόμουνα. Ο λόγος που δεν το ακουμπάω, είναι επειδή χρειάζεται ψυχραιμία» καταπιανόμουν με τη σημερινή πραγματικότητα, δεν ξέρω αν θα ήταν σημαντικό να εντοπίσω τη συλλογιστική μου σε μια οικογένεια ή στο παράδοξο ενός εφιαλτικού κόσμου που δεν μπορούμε να καταλάβουμε. Πολλοί, μετά τη δολοφονία του Φύσσα και των δύο νέων παιδιών έξω από τα γραφεία της Χρυσής Αυγής, μιλάνε για έναν νέο εμφύλιο. Συμμερίζεστε αυτήν την άποψη; Αυτή είναι μια εφιαλτική παραδοξολογία. Με αυτά που έχει περάσει ο τόπος, η λέξη «εμφύλιος» θα έπρεπε να έχει διαγραφεί από το ελληνικό λεξιλόγιο. Ο εμφύλιος μας ακολουθεί μέχρι σήμερα. Όχι σε επίπεδο αντιπαλότητας ανάμεσα σε κάποιον που ψηφίζει Δεξιά και σε άλλον που ψηφίζει Αριστερά. Θα έπρεπε να είναι το κύριο μάθημα στα σχολεία, κι όμως αποσιωπάται. Θα έπρεπε να διδάσκεται πως ο εμφύλιος κόστισε στην Ελλάδα εκατό χρόνια όχι απλώς οικονομικής οπισθοδρόμησης. Είναι εφιαλτικό να μιλάμε για νέο εμφύλιο. Φυσικά βλέπουμε

ότι υπάρχουν ακραίες ομάδες και συμπεριφορές. Είναι φυσικά εφιαλτική η ιστορία της Χρυσής Αυγής, και το ότι την αποδέχεται μια ομάδα του κόσμου. Πιστεύετε ότι η Αριστερά, έτσι όπως εκφράζεται μέσα από τον ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να λειτουργήσει σαν καταλύτης στο πολιτικό σύστημα και να αλλάξει την κατάσταση; Αυτό πρέπει να αποδειχθεί, γιατί είναι μια καινούργια συνθήκη. Ποιες είναι οι ισορροπίες και ποιες οι συνεργασίες και ποια είναι τα προγράμματα των κομμάτων και πόσο ουσιαστική δουλειά έχει γίνει πάνω στις πιθανές και διαφορετικές συμπεριφορές των πολιτικών κομμάτων; Αυτό εξακολουθεί να είναι άγνωστο. Αν μπορώ να πω κάτι για τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι ότι πρέπει να γίνει πάρα πολύ και ουσιαστική δουλειά σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής των ανθρώπων. Εμένα δεν μου αρκεί μια επιθυμία. Η επιθυμία είναι για τις σχέσεις, όχι για τον πολιτικό βίο. Η πολιτική αξιώνει από τα κόμματα συγκεκριμένες ενέργειες, τις οποίες εγώ δεν βλέπω.

Για τη «Μικρά Αγγλία»: Ήθελα πολλά χρόνια να μεταφέρω το βιβλίο στο σινεμά. Ο κινηματογραφιστής ψάχνει δυνατές ιστορίες. Όχι αναγκαστικά με ακραίες καταστάσεις, αλλά με συγκρούσεις χαρακτήρων. «Οι ήσυχες μέρες του Αυγούστου», για παράδειγμα, είναι μια πολύ πιο χαμηλόφωνη ταινία. Κι όμως, και εκεί οι επιλογές ζωής μπορούν να χαρακτηριστούν ακραίες. Οι ιστορίες που γράφει η Ιωάννα έχουν εκπληκτικό βάθος. Όλα της τα βιβλία είναι συναρπαστικά. Κατά καιρούς χτυπάει το τηλέφωνο και φίλοι σκηνοθέτες ζητάνε τα βιβλία της να κάνουν ταινία. Η «Μικρά Αγγλία»… προκαλεί έναν κινηματογραφιστή. Θυμάται μόνο ό,τι έχει σχέση με το σινεμά: Δεν θυμάμαι πότε γεννήθηκαν τα παιδιά μου, πότε έχει γενέθλια η γυναίκα μου. Με ενημερώνουν οι ίδιοι… Αλλά στη ζωή μου θυμάμαι ό,τι έχει σχέση με τον κινηματογράφο. Για το ότι οι εποχές και οι αξίες αλλάζουν: Όταν έβγαινε στις αίθουσες μια ταινία του Φελίνι, η γενιά μου πίστευε ότι, αν δεν τρέξει να τη δει, θα τη χάσει. Δεν πιστεύαμε ποτέ ότι θα είχαμε όλες τις ταινίες του Φελίνι στο σπίτι ή ότι θα μπαίναμε σε ένα μηχάνημα και θα επικοινωνούσαμε με το σύμπαν. Ούτε ότι θα υπήρχαν κινητά. Καμιά φορά αναρωτιέμαι: «Πώς ήμουν βοηθός σκηνοθέτη σε σαράντα ταινίες του Φίνου και οργάνωνα γύρισμα και ηθοποιούς χωρίς κινητό; Πώς τους έβρισκα; Με τα πόδια!». Πήγαινα σε δέκα θέατρα να τους ειδοποιήσω ότι την επομένη είχαν γύρισμα. Τρελό, ε; Και τελικά δεν ξέρουμε τι μας περιμένει ακόμα από όλη αυτήν την επανάσταση. Τι μας έχει μείνει όμως από παλιότερες εποχές, όπως αυτήν της «Μικράς Αγγλίας»; Τα πολύ βασικά και ζωικά: ο έρωτας, το πάθος, η ζήλια, η εσωστρέφεια, η βίαιη αντίδραση. Οι ηρωίδες της ταινίας «κάηκαν» από τον έρωτα. Αλλά το θετικό είναι ότι το έζησαν.

06/26 Μοτέρ

28/11 - 4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

Τζέιµι Λι Κέρτις, «Halloween»

Τζον Τραβόλτα, «Carrie»

Τζένιφερ Άνιστον, «Leprechaun»

Κέβιν Μπέικον, «Παρασκευή και 13»

Ρενέ Ζελβέγκερ, Μάθιου Μακόναχι, «Ο σχιζοφρενής δολοφόνος µε το πριόνι: Η επιστροφή»

Από µικροί στα αίµατα Ως μαθητής λυκείου που σφάζει γουρούνια και μαζεύει το αίμα τους για να το χύσει στον χορό των τελειοφοίτων εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη ο 22χρονος, τότε, Τζον Τραβόλτα. Με μακριά, σπαστά μαλλιά υποδύθηκε τον Μπίλι Νόλαν στην ταινία «Carrie» (1976) του Μπράιαν ντε Πάλμα – βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Στίβεν Κινγκ. Ίδια… μοίρα είχε και ο Τζόνι Ντεπ, ο οποίος έκανε την «πρεμιέρα» του στο καλτ θρίλερ «Ο εφιάλτης στον δρόμο με τις λεύκες» (1984) του Γουές Κρέιβεν. Ο 21χρονος Ντεπ υποδύθηκε τον Γκλεν, ένα από τα παιδιά που σκοτώθηκαν στον ύπνο τους από τον ανατριχιαστικό άνθρωπο - τέρας ονόματι… Φρέντι Κρούγκερ. Σε σλασεριά έπαιξε και ο Μπραντ Πιτ στον πρώτο του μεγάλο ρόλο. Η ταινία λεγόταν «Το κολλέγιο πνίγηκε στο αίμα» (1989), με σκηνοθέτη τον Ρόσπο Πάλενμπεργκ, όπου υποδυόταν έναν μαθητή λυκείου και ανερχόμενο αστέρι του μπάσκετ, που είχε όμως το εξής πρόβλημα: ένας ψυχοπαθής παρακολουθούσε την κοπέλα του. Έναν 15λεπτο ρόλο σε παρόμοια ταινία, στο «Τρόμος στο κολλέγιο» (1987), είχε και ο Τζορτζ Κλούνι πριν γίνει φίρμα. Ο Κλούνι, ως αστυνομικός Όλιβερ, περιπολούσε ένα στοιχειωμένο σχολείο την ώρα που οι μυστηριώδεις θάνατοι των μαθητών διαδέχονταν ο ένας τον άλλον. Αλλά και ο Τομ Χανκς στον πρώτο, μικρό, κινηματογραφικό ρόλο του υποδύθηκε έναν ψυχολόγο, τον Έλιοτ, στην ταινία τρόμου «Ο δολοφόνος με το στιλέτο» (1980) του Άρμαντ Μαστρογιάνι. Ο Κέβιν Μπέικον πρωταγωνίστησε σε ηλικία 22 χρόνων στο «Παρασκευή και 13» (1980) του Σον Κάνινγκχαμ. Ήταν ο Τζακ, ένα από τα παιδιά της καταραμένης εκείνης κατασκήνωσης, που του κόψανε την καρωτίδα πάνω στο κρεβάτι, λίγα λεπτά αφότου τελείωσε τις ερωτικές περιπτύξεις του με την ομαδάρχη. Βίκυ Λεβαντή

Γυναίκες που πάγωσαν το αίμα Μπορεί να έγινε γνωστή δίπλα στον «Τζέρι Μαγκουάιρ» (1996), αλλά η πρώτη κινηματογραφική ταινία της Ρενέ Ζελβέγκερ ήταν δύο χρόνια νωρίτερα πλάι στον Μάθιου Μακόναχι ως serial killer στην ταινία «Ο σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι: Η επιστροφή» (1994). Ήταν η τέταρτη κατά σειρά ταινία που αντέγραφε τη διάσημη ομώνυμη ταινία του 1974 και μαζί με τις προηγούμενες αποτέλεσαν μια τερατώδη αποτυχία. Η Σαρλίζ Θερόν μπορεί να κέρδισε Όσκαρ με την ερμηνεία αλλά και την απίστευτη αλλαγή στην εμφάνισή της στο «Τέρας» (2003), αλλά

Κατά τις δεκαετίες ’70, ’80 και ’90, µερικοί από τους γνωστότερους ηθοποιούς του Χόλιγουντ έκαναν το κινηµατογραφικό ντεµπούτο τους σε ταινίες τρόµου. Στις πρώτες τους εµφανίσεις, Τζόνι Ντεπ, Τζον Τραβόλτα, Τζορτζ Κλούνι, Τζέιµι Λι Κέρτις και άλλοι πολλοί δεν µας άφηναν να… κοιµηθούµε τα βράδιαa ο πρώτος της ρόλος ήταν στην ταινία τρόμου «Ο δολοφόνος με το δρεπάνι: H επιστροφή» (1995). Ο Τζέιμς Ντ. Ρ. Χίκοξ, με αρκετές παραλλαγές και σημαντικές απώλειες από την αρχική ομώνυμη ιστορία του Στίβεν Κινγκ, έβαλε τη Θερόν, χωρίς να μιλά, να υποδυθεί μία ακόμα οπαδό εκείνου του θεού που έβαζε τα παιδιά να σκοτώνουν τους ενήλικες

κατοίκους μιας μικρής πόλης. Βασίλισσα του τρόμου, όμως, είναι μία και θα παραμείνει η Τζέιμι Λι Κέρτις, η οποία πρωταγωνίστησε ως Λόρι Στρόουντ στο χαμηλής παραγωγής θρίλερ και απροσδόκητα τότε επιτυχημένο «Halloween» (1978) του Τζον Κάρπεντερ. Ακολουθώντας τυφλά τα βήματα της μητέρας της (Τζάνετ Λι, «Psycho», 1960) έπαιξε και σε άλλες ταινίες τρόμου («The Fog», «Prom Night», «Terror Train») μέχρι να πρωταγωνιστήσει ξανά, 20 χρόνια αργότερα, στο «Halloween H20: 20 Years Later» (1998).

Άλλοι προτίμησαν τα… ελαφριά Προτού γίνουν διάσημοι, οι Λεονάρντο ντι Κάπριο, Χίλαρι Σουάνκ, Ντέμι Μουρ, Τζένιφερ Άνιστον και Τζιμ Κάρεϊ έπαιξαν και αυτοί σε ταινίες τρόμου… σαφώς πιο ελαφριές από τις προηγούμενες. Ο Ντι Κάπριο, σε ηλικία μόλις 17 χρόνων, πρωταγωνίστησε στην κωμωδία τρόμου «Κρίττερς 3» (1991) πλάι στα διαβόητα μαλλιαρά πλάσματα με τις αιμοδιψείς βλέψεις που άφησαν το δάσος και μετακόμισαν σε μια πολυκατοικία του Λος Άντζελες. Η Σουάνκ έκανε τη μυξιάρα μαζορέτα Κίμπερλι, στο «Μπάφυ, η Βαμπιροφόνισσα» (1992), μόλις δύο χρόνια πριν από τη μεγάλη επιτυχία της στο «Καράτε Κιντ: Η νέα γενιά» (1994). Μάλιστα, σε μια σκηνή της ίδιας ταινίας εμφανίζεται και ο Μπεν Άφλεκ να παίζει μπάσκετ. Σε ταινία με βαμπίρ, στο «Once Bitten» (1985) του Χάουαρντ Στορμ, πρωταγωνίστησε για πρώτη φορά στη ζωή του και ο Τζιμ Κάρεϊ, ενώ η Τζένιφερ Άνιστον έπαιξε στην κωμωδία τρόμου «Leprechaun» (1993). Σε ηλικία 24 χρόνων, με δερμάτινο μπουφάν και κοντό τζιν σορτσάκι, εμφανίστηκε με κυνηγετικό όπλο, υποδυόμενη την κακομαθημένη κόρη ενός κλέφτη. Τέλος, η Ντέμι Μουρ έκανε πάταγο σε όλα τα drive in της εποχής στον πρώτο της μεγάλο ρόλο. Υποδύθηκε μια αγρότισσα που καλλιεργούσε λεμόνια και πολεμούσε τους μεταλλαγμένους γυμνοσάλιαγκες, στο επιστημονικής φαντασίας «Parasite» (1982) του Τσαρλς Μπαντ.

28/11 - 4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

Προβολέας 07/27

www.topontiki.gr

ΕΘΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

«Εκ νέου»... µε καθυστέρηση

Το κτήριο του ΕΜΣΤ κατά τη διάρκεια των εργασιών

Με μια νέα καθυστέρηση στο χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης, το ΦΙΞ, η μόνιμη στέγη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, είναι πλέον βέβαιο ότι δεν θα εγκαινιαστεί τον ερχόμενο Μάρτιο. Στο μεταξύ, 37 νέοι καλλιτέχνες και ομάδες μέσα από τους χώρους του κάνουν το εικαστικό τους ντεμπούτο

Το άγαλµα του Κωστή Παλαµά µε το σύνθηµα «Εξέγερση Τώρα», από την εγκατάσταση της Ινώς Βαρβαρίτη

Δήμητρα Μυρίλλα Βρίσκεστε στο κέντρο της πόλης και θέλετε να φορτίσετε το laptop σας; Κάντε μια στάση στον κήπο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών στη λεωφόρο Β. Κωνσταντίνου. Εκεί θα βρείτε εγκατεστημένο έναν αυτόνομο σταθμό φόρτισης που αξιοποιεί την ηλιακή ενέργεια. Δεν πρόκειται για νέο αστικό εξοπλισμό – αν και θα μπορούσε να είναι – ούτε ο πρωθυπουργός μετά τα WiFi αποφάσισε να κάνει άλλη μια γενναιόδωρη παροχή στους εξαθλιωμένους πολίτες. Η εν λόγω εγκατάσταση αποτελεί μέρος της έκθεσης του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης «Εκ νέου», που αυτές τις ημέρες και μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου λαμβάνει χώρα στο κτήριο του Ωδείου Αθηνών, αλλά και εκτός, και την οποία επιμελήθηκαν οι Τίνα Πανδή, Δάφνη Βιτάλη και Δάφνη Δραγώνα. Πρόκειται για ένα από τα 60 έργα 34 νέων εικαστικών καλλιτεχνών και τριών εικαστικών ομάδων που το ΕΜΣΤ αποφάσισε να φιλοξενήσει επιβεβαιώνοντας τον ρόλο του ως κοιτίδας της σύγχρονης τέχνης, αλλά και ως μήτρας για τα πρώτα καλλιτεχνικά βήματα της νέας γενιάς δημιουργών. Άλλωστε, αυτός είναι και ο ρόλος ενός ζωντανού μουσείου, που στο μεταξύ στέκεται με το μετέωρο βήμα ανάμεσα σε ένα κτήριο φιλοξενίας, που είναι το Ωδείο Αθηνών, και ένα καινούργιο μέγαρο, το ΦΙΞ της Συγγρού, του οποίου η ολοκλήρωση φαίνεται να καθυστερεί… εκ νέου.

Μικρή... μεγάλη παράταση Η έκθεση - βήμα στη νέα γενιά σχεδιάστηκε για να κλείσει τα 13 χρόνια του ΕΜΣΤ στο Ωδείο Αθηνών πριν από τη μεταστέγασή του στο ΦΙΞ της Συγγρού. Αλλά οι εργασίες στο ΦΙΞ δεν προχωράνε σύμφωνα με τις προβλέψεις. Αυτές τις ημέρες, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, το κτήριο θα έπρεπε ήδη να έχει παραδοθεί και να προετοιμάζεται η έκθεση, ώστε να εγκαινιαστεί τον ερχόμενο Μάρτιο. Η διευθύντρια του Μουσείου Άννα Καφέτση μιλάει για «μικρή παράταση». Θέτει, όμως, τρεις όρους που αποτελούν αναγκαία προϋπόθεση για τη λειτουργία του και αυτοί είναι: «εξασφάλιση σταθερής χρηματοδότησης, άμεση αντιμετώπιση της στελέχωσης του μουσείου με άρση της απαγόρευσης προσλήψεων και βέβαια εξασφάλιση πόρων για τη λειτουργία του». Σύμφωνα πάντως με τη γενική γραμματέα του ΥΠΠΟΑ Λίνα Μενδώνη, «το κτήριο πρέπει να έχει παραδοθεί ώς τις 10 Φεβρουαρίου». Ωστόσο και σε αυτήν την περίπτωση τα εγκαίνια χάνουν το ραντεβού του Μαρτίου και μετατίθενται ίσως προς το τέλος της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε., αφού πρέπει να προηγηθούν οι μουσειολογικές - μουσειογραφικές μελέτες. Πάντως η έκθεση, την οποία αυτόν τον καιρό φιλοξενεί, είναι χωρίς αμφιβολία ένα βλέμμα προς το μέλλον και του μουσείου αλλά και της εγχώριας εικαστικής δημιουργίας.

Οι νέοι καλλιτέχνες, όλοι γεννημένοι από το 1980 ώς το 1990, δείχνουν τολμηροί όχι μόνο στα υλικά που χρησιμοποιούν, αλλά και στα θέματα που διαπραγματεύονται. Τα πορτρέτα επτά ανθρώπων πάνω σε καρμπόν, της Χρύσας Βαλσαμάκη, μόλις που διακρίνονται. Αλλά, κοιτώντας το βίντεο που παίζει ακριβώς δίπλα με εικόνες από εξεγέρσεις σε ελληνικές φυλακές, καταλαβαίνεις ποιο είναι το θέμα. Επτά πρώην φυλακισμένοι που συνδέθηκαν με αγώνες για τα δικαιώματα των κρατουμένων στη μεταπολίτευση. Έγιναν γνωστοί είτε για τις αποδράσεις τους, όπως ο Β. Παλαιοκώστας, είτε για τους αγώνες τους στις φυλακές, όπως ο Γ. Πετρόπουλος, είτε χρησιμοποιώντας ακόμα και το σώμα τους, όπως ο απεργός πείνας Χρ. Ρούσος, φτάνοντας ακόμα και στον θάνατο, όπως ο Θ. Βερνάρδος.

Κήποι, στάχτες, εγκαταστάσεις Πάνω από το έργο της Μαρία Τσαγκάρη σχεδόν δεν πρέπει να αναπνέεις. Κι αυτό γιατί είναι ένας κήπος φτιαγμένος από στάχτη. Εύθραυστος, χωρίς χρώματα και μυρωδιές, απαιτεί να κινούμαστε γύρω του αθόρυβα, σχεδόν τελετουργικά. Το ίδιο τελετουργικά, στο τέλος της έκθεσης, η καλλιτέχνιδα θα μαζέψει τη στάχτη σε μπουκαλάκια. Ο Ευθύμης Θέου, αρχαιολόγος και ηθοποιός, και ο συνεργάτης του Θανάσης Δεληγιάννης αποφάσισαν να κάνουν την αρχαιολογία βίωμα προσιτό στον καθένα με ήχους, γεύσεις και μυρωδιές. Οι πληροφορίες για την τροφή που έφερε στο φως η αρχαιολογική έρευνα στη νεολιθική θέση της Κουτρουλού Μαγούλας στη Φθιώτιδα, έγιναν από τους δύο καλλιτέχνες μία διαφορετική περφόρμανς στο χωριό, όπου οι κάτοικοι έμαθαν πώς έτρωγαν οι νεολιθικοί κάτοικοι της περιοχής, και στο τέλος μαγείρεψαν ώσπου κατέληξαν σε αυτοσχέδιο πανηγύρι. Στους χώρους του ΕΜΣΤ οι επισκέπτες θα βρουν τραπέζια με πληροφορίες για την ανασκαφή, τετράδια με συνταγές, φωτογραφίες, ηχογραφήσεις. Η Ινώ Βαρβαρίτη, στην εγκατάστασή της, αποτυπώνει τις πολλαπλές καταστάσεις του αγάλματος του Κωστή Παλαμά, στη συμβολή των οδών Ακαδημίας και Ασκληπιού, με τα διαφορετικά κάθε φορά συνθήματα που αναγράφονται πάνω του. Οι Οινούσες, με μόλις 500 κατοίκους, διαθέτουν δημόσια έργα και γλυπτά πλήρη μεγαλοϊδεατισμού, όλα δωρεές εφοπλιστικών οικογενειών. Ο Μανόλης Δασκαλάκης - Λαιμός σε μία ιδιότυπη εγκατάσταση φωτογραφίζει τη Γοργόνα των Οινουσών, που μιμείται την αντίστοιχη της Κοπεγχάγης, το στάδιο που είναι γήπεδο και μαζί αμφιθέατρο, και παράλληλα μας βάζει να ακούσουμε μια συνέντευξη του εφοπλιστή Νικόλα - Σπύρου Λαιμού. Λεπτή ειρωνεία μπροστά στην επίδειξη πλούτου; Μπορεί… Σίγουρα όμως τολμηρή.

08/28

28/11 -4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

www.topontiki.gr

«Οι φθορές που πληγώνουν»

Παλαιστής

Βρίσκεται στην πλατεία δεξιά, προς την οδό Όθωνος

Βρίσκεται στην πλατεία αριστερά, προς την οδό Βασ. Γεωργίου Β’

«Οι φθορές που πληγώνουν» είναι ο τίτλος του νέου προγράμματος αποκαταστάσεων γλυπτών που βρίσκονται στο ιστορικό κέντρο και εκπονείται από την Alpha Bank με την αρωγή του Δήμου Αθηναίων. Δεν είναι η πρώτη φορά που η τράπεζα προάγει την Τέχνη και τον Πολιτισμό συμμετέχοντας ενεργά σε ανάλογες ενέργειες. Επί σειρά ετών, το ενδιαφέρον της γι’ αυτούς τους τομείς εκδηλώνεται είτε μέσω οικονομικής υποστηρίξεως σχετικών εκδηλώσεων είτε μέσω των Προγραμμάτων και των Συλλόγων της. Η αφορμή της δράσης αυτής ήταν οι εκτεταμένες φθορές και οι βανδαλισμοί που έχουν υποστεί τα γλυπτά στην Αθήνα και σκοπός της, τόσο η συντήρηση και η προστασία των έργων όσο και η ευαισθητοποίηση των πολιτών. Το πρόγραμμα αυτό περιλάμβανε την αποκατάσταση δύο ενοτήτων γλυπτών, οι οποίες βρίσκονται στην πλατεία Συντάγματος και στον περίβολο του Ιστορικού Μουσείου. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν τον Σεπτέμβριο του 2013 και το πρόγραμμα προβλέπεται να συνεχιστεί και το 2014. Η σωστή συντήρηση των έργων και των βάσεών τους (όπως θα αναφερθεί και παρακάτω), σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες προδιαγραφές, η προστασία από πιθανές μελλοντικές επεμβάσεις και η ευαισθητοποίηση των Αθηναίων, με σωστή ενημέρωση και πληροφόρηση για την προσπάθεια αυτή και τα αποτελέσματά της, αποτελούν τα κύρια σημεία του προγράμματος. Με επικεφαλής τον συντηρητή γλυπτών του έργου, τον κ. Αθανάσιο Τζαμαλή, με εμπειρία στην αποκατάσταση του μαρμάρου και του ορειχάλκου, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω οι εργασίες ξεκίνησαν τον Ιούλιο του 2013 και ολοκληρώθηκαν με επιτυχία τον Σεπτέμβριο.

Ποντίκι Αrt: Τι είδους φθορές αντιμετωπίζετε πιο συχνά; Για παράδειγμα από το περιβάλλον ή από βανδαλισμούς; Aθανάσιος Τζαμαλής: Οι φθορές στα αγάλματα της πλατείας της Παλαιάς Βουλής ήταν ως επί το πλείστον εξαιτίας περιβαλλοντικών παραγόντων φθοράς (βιολογικές αποθέσεις, μαύρη κρούστα, κηλίδες από φυσική ρητίνη), ενώ στην πλατεία Συντάγματος οι μεγαλύτερες φθορές προέρχονταν από βανδαλισμούς (θραύσεις τμημάτων των βάσεων και graffiti). Πρέπει βέβαια να σημειώσω ότι δεν υπήρχαν δείγματα απόπειρας καταστροφής των μπρούντζινων γλυπτών, αλλά μόνο των μαρμάρινων βάσεών τους, προκειμένου τα θραύσματα μάλλον να χρησιμοποιηθούν στις οδομαχίες των επεισοδίων. Π.Α.: Τι δυσκολίες υπάρχουν για να καθαριστεί ένα άγαλμα που είναι μπογιατισμένο με χρώματα; Α.Τ.: Όσον αφορά τα μπρούντζινα αγάλματα, η διαδικασία για την απομάκρυνση του χρώματος από την επιφάνεια είναι και ευκολότερη και ασφαλέστερη για την επιφάνεια του γλυπτού. Στα

28/11 - 4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart

09/37

www.topontiki.gr

Περίβολος Ιστορικού Μουσείου

Ελάφι Βρίσκεται αριστερά της µαρµάρινης σκάλας, προς την οδό Όθωνος

γλυπτά από μάρμαρο η διαδικασία απομάκρυνσης είναι επίπονη, χρονοβόρα και με μεγάλο κόστος, διότι το χρώμα απορροφάται από το υλικό και πρέπει να απομακρυνθεί με ειδικά σκευάσματα, τα οποία όμως να μην καταστρέφουν την επιφάνεια του μαρμάρου. Π.Α.: Τι ανθρώπινο δυναμικό κρύβεται πίσω από αυτή την προσπάθεια; Α.Τ.: Στις εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης των γλυπτών εργάστηκαν οκτώ συντηρητές αρχαιοτήτων, εκ των οποίων οι επτά απόφοιτοι του

Ελάφι Βρίσκεται δεξιά της µαρµάρινης σκάλας, προς την οδό Βασ. Γεωργίου Β’

Θεόδωρος ∆ηλιγιάννης, 1931

ΤΕΙ Αθηνών και ένας από ΙΕΚ, και ένας γλύπτης για την αναπαραγωγή των μαρμάρινων βάθρων. Π.Α.: Με ποιον τρόπο μπορεί να «εξασφαλιστεί» η προστασία από μελλοντικές φθορές και παρεμβάσεις; Α.Τ.: Οι επεμβάσεις συντήρησης και αποκατάστασης περιέλαβαν στερέωση της μαρμάρινης επιφάνειας των γλυπτών και επιφανειακή προστασία antigraffiti. Δημήτρης Φραγκούλης

Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, 1902

Ερµής αναπαυόµενος Βρίσκεται στην πλατεία δεξιά, προς την οδό Όθωνος

Το παιδί µε τα σταφύλια Βρίσκεται στην πλατεία αριστερά, προς την οδό Βασ. Γεωργίου Β’

Χαρίλαος Τρικούπης, 1918

10/30 Βιβλίο

28/11 - 4/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

Πιθάρια και οδηγοί ανάγνωσης Ξενοφών Μπρουντζάκης

το βιβλίο της με τίτλο «Ο πεζογράφος και το πιθάρι του», η εξέχουσα συγγραφέας μάς αποκαλύπτει μικρά προσωπικά μυστικά με μεγάλη – με την έννοια της σπουδαιότητας – σημασία για την ίδια και το έργο της. Πρόκειται για μιαν ενδιαφέρουσα διαδικασία όπου η πεζογράφος μοιάζει να «μαρτυρά» – ίσως και μέσα από μια διεργασία εξομολόγησης – για πρόσωπα, έργα αλλά και γεγονότα που την προβλημάτισαν, τη διαμόρφωσαν και την καθόρισαν. Τα κείμενα αυτά (που επανεκδίδονται έπειτα από μιαν εικοσαετία) κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά τον Μάιο του 1992 από τις εκδόσεις Καστανιώτη, στη σειρά «Σκέψη, Χρόνος και Δημιουργοί» που διηύθυνε ο Θανάσης Νιάρχος. Σύμφωνα με τα προλεγόμενα της συγγραφέως, γράφτηκαν έπειτα από… παροτρύνσεις που δέχτηκε από τρίτους με αφορμή τα λογοτεχνικά της διαβάσματα, την αγάπη της για κάποιον συγγραφέα, την επέτειο ενός θανάτου ή λόγω ενός ξεχωριστού συμβάντος. Ό,τι λοιπόν αναφέρεται σε αυτό το ανάγνωσμα, αποτελεί ένα σπάνιο κομμάτι από την προσωπική της αισθητική, αναγνωστική, πολιτική και κοινωνική συλλογή και μπορεί να θεωρηθεί μετά βεβαιότητας καθοριστικό στη διαμόρφωσή της ως συγγραφέως. Ένα ενδιαφέρον επίσης στοιχείο που προκύπτει, σχετίζεται με τον χρόνο γραφής των κείμενων (1981-1991) και τον χρόνο επανέκδοσής τους (2013), κι έχει να κάνει με τις πολιτικές τοποθετήσεις και τους προβληματισμούς της συγγραφέως για την Αριστερά, κυρίως όπως επανέρχονται σήμερα υπό το φως των σύγχρονων ιστορικών εξελίξεων. Πάνω από όλα όμως, αυτά τα κείμενα, που γράφτηκαν με συγκεκριμένες αφορμές, επιβεβαιώνουν το μέγα χάρισμα της γοητευτικής αφήγησης, εκείνης που μπορεί να μετατρέπει μια τυπική συνάντηση – δίχως γενικότερο ενδιαφέρον – σε επεισόδιο αισθητικής απόλαυσης. Η γραφή της Μάρως Δούκα έχει το χάρισμα να συνδυάζει τη δωρική απλότητα με τη διεισδυτική και αποκαλυπτική εσωτερικότητα στην περιγραφή ενός προσώπου, ενός συναισθήματος, ενός γεγονότος, μιας ιδέας. Ο

Jean - Michel Quinodoz Πώς να διαβάσω τον Φρόιντ Εκδόσεις: Κέδρος σελ.: 452

Ντέιβιντ Στάφορντ - Κλαρκ Τι είπε στ’ αλήθεια ο Φρόιντ Εκδόσεις: Μεταίχμιο σελ.: 278

Μάρω Δούκα Ο πεζογράφος και το πιθάρι του Εκδόσεις: Πατάκη σελ.: 142 κόσμος όπως ζωντανεύει μέσα από τη γραφή της είναι αιχμηρός – πονά στην αγωνία του για ομορφιά… Η συγγραφέας (δεν δυσκολεύεται κανείς να το διακρίνει) μέσα από τα έντονα προσωπικά αυτά κείμενα βασανίζεται από τα οράματά της, αυτά που της έχει φορτώσει η πολιτική και ιδεολογική της τοποθέτηση. Οι παρέες της, οι συγγραφείς που αγάπα και συναναστρέφεται, ο καημός της για έναν καλύτερο κόσμο βρίσκονται «Αριστερά» της. Εκεί πονά, εκεί μοχθεί, εκεί γίνεται κα-

λύτερη για τον εαυτό της και τους άλλους, όχι μέσα από τη σιωπή ή τη στράτευση που επιβάλλει τη σιωπή, αλλά μέσα από την αγωνία εκείνη του ανθρώπου που ξοδεύεται για την ομορφιά, για ένα όραμα πάνω και πέρα από ό,τι μπορεί να προσφέρει η πολιτική και οι αμφιβολίες που γεννά. Αποκαλυπτική στις κρίσεις της για τους άλλους, με σαφείς αναφορές σε ό,τι τη «σάρκωσε» λογοτεχνικά αλλά και με αποστάσεις από τις μεγάλες ιδέες που κάποτε δεν επέτρεπαν αμφισβήτηση, στην ουσία αποκαλύπτει τον προσωπικό της «τρόπο» απέναντι σε ό,τι τη διαμόρφωσε ως συγγραφέα. Ενδιαφέρον ιδιαίτερο αποκτούν οι αναφορές εκείνες που άπτονται πολιτικών απογοητεύσεων - οραμάτων που απωλέσαν το περιεχόμενό τους αλλά και θανάτων αγαπημένων προσώπων που μεγέθυναν την απώλεια… Ταυτόχρονα, ωστόσο, δίχως να είναι στις… προθέσεις των κείμενων, τίθεται με τον τρόπο του και το ζήτημα της ταύτισης του προσώπου του συγγραφέα με το έργο του. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του Ταχτσή. Προερχόμενη από την Αριστερά, η Δούκα δεν μοιάζει να συμμερίζεται το αίτημα εκείνο που θέλει να συνοδεύεται το «αποδεκτό» έργο και από ένα «αποδεκτό» πρόσωπο. Πράγμα που συνέβη ως τραγωδία στην περίπτωση του Ρίτσου, όπου το υποδειγματικό έργο του επιβαλλόταν να συνδυάζεται με μιαν υποδειγματική, αψεγάδιαστη και αγωνιστική προσωπική ζωή… Είναι εντυπωσιακό ότι τα κείμενα αυτά, που δεν γράφτηκαν με τη φιλοδοξία της μακροβιότητας, αλλά από την αναγκαιότητα μιας επικαιρικότητας – κάποια είναι νεκρολογίες για αγαπημένα πρόσωπα της συγγραφέως –, διαθέτουν το χάρισμα που μόνο η λογοτεχνία προσφέρει στους εκλεκτούς της κι έτσι αποκτούν μιαν ιδιόμορφη διαχρονικότητα δημιουργώντας ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο το παρελθόν συναντιέται με το παρόν εντυπωσιακά ταιριαστά – όχι κατ’ ανάγκην σαν επανάληψη, αλλά σαν ένα είδος ανανεωμένου ενδιαφέροντος ή σαν μια διαδικασία επανεκτίμησης του παρόντος χρόνου.

Στον αστερισμό του Φρόιντ Κ

άθε ανάγνωσμα, μελέτη, δοκίμιο ή πραγματεία που έχει να κάνει με το έργο και την προσωπικότητα του Φρόιντ, αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον και προσελκύει πλήθος αναγνωστών. Ο Σίγκμουντ Φρόιντ (6 Μαΐου 1856, Φράιμπεργκ Αυστροουγγαρίας, σήμερα Πρζίμπορ στην Τσεχία - 23 Σεπτεμβρίου 1939, Λονδίνο), ένας από τους πιο σημαντικούς επιστήμονες του 20ού αιώνα που με το έργο και την προσωπικότητά του επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις στην επιστήμη και την κοινωνία, ήταν Αυστριακός γιατρός, φυσιολόγος, ψυχίατρος και θεμελιωτής της Ψυχανάλυσης. Μελέτησε και προσδιόρισε έννοιες όπως το ασυνείδητο, η απώθηση και η παιδική σεξουαλικότητα. Οι απόψεις και οι πρακτικές του συνεχίζουν να επηρεάζουν τις επιστήμες και την καθημερινότητά μας μέχρι σήμερα. Οι επιστημονικές θεωρίες του Φρόιντ και οι τεχνικές θεραπείας που επεξεργάστηκε θεωρήθηκαν ιδιαίτερα ρηξικέλευθες και έγιναν αντικείμενο έντονης αμφισβήτησης όταν παρουσιάστηκαν στη Βιέννη του 19ου αιώνα. Ωστόσο, ακόμα και σήμερα συνεχίζουν να εγείρουν έντονο προβληματισμό και αντιπαραθέσεις. Η επίδραση του Φρόιντ δεν περιορίστηκε μόνο στην Ψυχολογία και την Ψυχιατρική, αλλά ταυτόχρονα απλώθηκε σε πολλούς τομείς της

επιστήμης (Ανθρωπολογία, Κοινωνιολογία, Φιλοσοφία) αλλά και της τέχνης. Στο «Τι είπε στ’αλήθεια ο Φρόιντ» ο Ντέιβιντ Στάφορντ - Κλαρκ προσπαθεί να προσεγγίσει τον μεγάλο αυτόν επιστήμονα απαλλάσσοντάς τον από τις παρεξηγήσεις των συγχρόνων και των επιγόνων του. Ο ίδιος ο Φρόιντ σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ήταν υποχρεωμένος να υπερασπίζεται τις απόψεις του, απόψεις που ξεσήκωναν τις έντονες αντιδράσεις των ανθρώπων της εποχής του. Ο δρόμος του προς την αποδοχή, εκτός από μακρύς ήταν και επίπονος. Στο βιβλίο αυτό γίνεται μια προσπάθεια ξεκαθαρίσματος των όσων πρέσβευε ο μεγάλος αυτός διανοητής από τις παρεξηγήσεις και παρερμηνείες του έργου του. Το «Πώς να διαβάσω τον Φρόιντ» του Jean - Michel Quinodoz αποτελεί έναν πλήρη οδηγό ανάγνωσης του φροϊδικού έργου, όπου παρουσιάζονται τα βασικότερα κείμενα των απάντων του με χρονολογική σειρά και τοποθετούνται μέσα στο πλαίσιο της ζωής του Φρόιντ. Το βασικό πλεονέκτημα του βιβλίου είναι ότι απευθύνεται τόσο στον μυημένο στο θέμα, αναγνώστη όσο και σε αυτόν που έρχεται σε επαφή για πρώτη φορά με το έργο του μεγάλου αυτού επιστήμονα.

28/11 -4/12

ποντικιart

Σινεμά 11/31

www.topontiki.gr

òòòòò Εξαιρετική òòòò Πολύ καλή òòò Καλή òò Βλέπεται ò Μέτρια ò Μην τη δείτε

Η τελεια ομορφια

«Η «ΗΑφροδιτη Ανα» Φωτια με τη γουνα» The hunger games:

Οι εταιρείες διανομής φέρουν την ευθύνη για έκτακτες αλλαγές στις ημερομηνίες προβολής των ταινιών.

Αιώνια ομορφιά και αιματηρά παιχνίδια Δύο πολυαναμενόμενες βιογραφίες, του Τζούλιαν Ασάνζ και της πριγκίπισσας Νταϊάνα, πέφτουν στο… κενό. Θα σας αποζημιώσει όμως «Η τέλεια ομορφιά» – αλλά και το «Hunger games» για τους φαν της δράσης Η τέλεια ομορφιά

Κωνσταντίνος Σαμαράς

Σκηνοθεσία: Πάολο Σορεντίνο Πρωταγωνιστούν: Τόνι Σερβίλο, Κάρλο Βερντόνε, Σαμπρίνα Φερίλι Η τέλεια ομορφιά ή, ορθότερα, «Η μεγάλη ομορφιά» που επικαλείται ο αυθεντικός τίτλος της ταινίας, βρίσκεται παντού και πουθενά στο φιλμ του Σορεντίνο. Παντού, διότι μπορεί να οδηγήσει έναν Ιάπωνα τουρίστα στην κατάρρευση μέσω της πληθωρικότητας των ρωμαϊκών μνημείων. Διότι θεωρητικά απαντάται στα φωτογενή πρόσωπα και στα πολυτελή κτήρια που περικυκλώνουν επί δεκαετίες την κοσμική ζωή του πρωταγωνιστή, του δημοσιογράφου και πάλαι ποτέ συγγραφέα Τζεπ Γκαμπαρντέλα. Όμως, την ίδια στιγμή, η Μεγάλη Ομορφιά δεν βρίσκεται πουθενά, γλιστρά μαζί με τον χρόνο σαν άμμος Η τέλεια ομορφιά òòòò από τα χέρια του (από τα χέρια μας), καΗ αιώνια πόλη, η αιώνια ομορφιά και μιά φορά χαμογελώντας σαν φευγαλέα το αιώνιο κενό σε μια ταινία ασύλληαντανάκλαση. Εάν γνωρίζαμε ήδη ότι πτης χάρης και θείας έμπνευσης ο Πάολο Σορεντίνο («Οι συνέπειες του έρωτα», «Il divo») είναι ο σημαντικότερος εν ενεργεία Ιταλός σκηνοθέτης, ακόμη και οι χαρακτηρισμοί θα ήταν περιττοί: η τελευταία του δημιουργία διέπεται από τόση πυκνότητα, αέρινη δεξιοτεχνία και σοφία βαπτισμένη στο πικρό χιούμορ, ώστε οι δυόμισι ώρες της να μας παρασέρνουν σαν στρόβιλος συγκινήσεων. Αναζητώντας τη Μεγάλη Ομορφιά, ο Σορεντίνο κάνει μεγάλο σινεμά, όπως αυτό δεν γίνεται πια, καταφέρνοντας την ίδια στιγμή να θυμίζει Φελίνι (το κλείσιμο του ματιού στο «Dolce vita» και το «8 1/2» είναι προφανές), Ρενέ και Μπουνιουέλ, αλλά και να διαθέτει ένα τόσο ισχυρό προσωπικό βλέμμα, που ξορκίζει εύκολα τα αισθητικά σημεία αναφοράς του. Πολύ περισσότερο από μια ταινία πάνω στο τίποτα ενός κοσμικού modus vivendi, η «Τέλεια ομορφιά» μιλά μέσα από χίλιους λεπτούς και αδιόρατους δρόμους για το αναπόφευκτο τίποτα, στο οποίο οδηγούνται όλα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν δικαιούμαστε να χαμογελάσουμε και να ερωτοτροπήσουμε με τις αποτυχίες μας. Σπάνια μια ταινία για το κενό μπορεί να σε κάνει να νιώσεις τόσο γεμάτος.

Ο άνθρωπος που πούλησε τον κόσμο

Σκηνοθεσία: Μπιλ Κόντον Πρωταγωνιστούν: Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Ντάνιελ Μπρουλ, Νταν Στίβενς

Η περίπτωση του ιδρυτή του Wikileaks Τζούλιαν Ασάνζ είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και αμφιλεγόμενες της διαδικτυακής εποχής και, παρόλο που η Ιστορία θα αργήσει να βγάλει μια ξεκάθαρη ετυμηγορία για το άνευ προηγουμένου σκάνδαλο διαρροής απόρρητων πληροφοριών, μια ταινία που να εκμεταλλεύεται την παραπάνω συγκυρία μπορεί να μοιάζει πρόωρη, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να πεΟ άνθρωπος που πούλησε τον κόσμο ò ράσει απαρατήρητη. Την ίδια στιγμή, βέβαια, η παγίδα της υπερβολικής Η αληθινή ιστορία του ιδρυτή του απλούστευσης των γεγονότων και της άμβλυνσης των γωνιών είναι οραWikileaks, σερβιρισμένη με έτοιμες ιδέες τή, και η ταινία του Κόντον δεν κατορθώνει πολλά πριν να πέσει μέσα. και μειωμένο ρίσκο «Ο άνθρωπος που πούλησε τον κόσμο» θα ήθελε πολύ να μοιάζει στο «Social network» του Φίντσερ, αλλά τελικά δεν ξεφεύγει ποτέ από την αφελή ατζέντα του και μια αφήγηση που στερείται έξυπνης δομής και προσανατολισμού.

Diana

Σκηνοθεσία: Όλιβερ Χιρσμπίγκελ Πρωταγωνιστούν: Ναόμι Γουότς, Ναβίν Άντριους, Κας Ανβάρ Δεν είναι εύκολο να πιστέψουμε πως ο ίδιος σκηνοθέτης που υπέγραψε πριν από μερικά χρόνια την εξαιρετική «Πτώση» γύρω από την κατάρρευση του Χίτλερ τώρα κοιτάζει την πριγκίπισσα Νταϊάνα από την κλειδαρότρυπα με ματιά κουτσομπολίστικου ρομάντζου. Ο Χιρσμπίγκελ είναι εμφανώς ευνουχισμένος από Diana ò μια μεγάλη παραγωγή ανόητων προθέσεων, που στοχεύουν αφενός Η ερωτική ζωή και οι τελευταίες ημέρες σε μια αγιογραφική προσέγγιση της δημοφιλούς πριγκίπισσας, αφετης αδικοχαμένης πριγκίπισσας, δοσμέτέρου σε μια προσέγγιση της ερωτικής της ζωής που κινείται μεταξύ να ως φτηνό μελό και αγιογραφία σαπουνόπερας και βίπερ. Δεν υπάρχουν πολύ περισσότερα να πούμε, όταν η ίδια η ταινία θέτει τον πήχη τόσο χαμηλά, παρά μόνο να σημειώσουμε την αξιοπρεπή παρουσία της Ναόμι Γουότς σε έναν χάρτινο ρόλο.

The hunger games: Φωτιά

Σκηνοθεσία: Φράνσις Λόρενς Πρωταγωνιστούν: Τζένιφερ Λόρενς, Ελίζαμπεθ Μπανκς, Τζος Χάτσερσον Το πρώτο «Hunger games» έσπασε τα ταμεία, σαγηνεύοντας ιδίως το εφηβικό κοινό με τρομερή μαζικότητα, και η επανάληψη της πετυχημένης συνταγής στο δεύτερο μέρος (που ούτως ή άλλως υπαγορεύεται από τα μπεστ-σέλερ της Σούζαν Κόλινς) μοιάζει μονόδρομος. Οι παίκτες του πρώτου θανατηφόρου παιχνιδιού, και κυρίως η χαρισματική Τζένιφερ Λόρενς, μπαίνουν σε μια ακόμα

πιο αδυσώπητη μάχη, της οποίας οι κανόνες μπορούν να γίνουν πραγματικά κατανοητοί μόνο απ’όσους θυμούνται καλά το πρώτο μέρος της τριλογίας. Ναι, πρόκειται για τριλογία, αλλά ήδη το μόνο που αυξάνεται προοδευτικά είναι η ένταση των εφέ και της βίας.

The hunger games: Φωτιά òò Το φουτουριστικό αιματηρό παιχνίδι επαναλαμβάνεται, με ενισχυμένες δόσεις εντυπωσιασμού και Τζένιφερ Λόρενς

Προβάλλεται ακόμη Ραγισμένα όνειρα

Σκηνοθεσία: Φέλιξ φαν Γκρόνινγκεν Πρωταγωνιστούν: Γιόχαν Χέλντενμπεργκ, Βέρλε Μπάτενς, Νελ Κατρίς Η Ελίζ και ο Ντιντιέ είναι μαζί εφτά παθιασμένα χρόνια. Όταν η μικρή τους κόρη Μέιμπελ βρεθεί αντιμέτωπη με μια βαριά ασθένεια, όλες οι έντονες στιγμές της σχέσης τους δείχνουν να έρχονται στην επιφάνεια. Αναπολούν τον κεραυνοβόλο τους έρωτα, το φλερτ και το πάθος, τον γάμο τους και τις ευτυχισμένες μέρες που πρωτοήρθε η Μέιμπελ στη ζωή τους. Ένας πλήρης κύκλος ευτυχίας. Η θλίψη και το άγχος για τη μικρή τους κόρη, όμως, τους οδηγεί σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Μάχονται κι ελπίζουν μαζί ότι η αγάπη δεν θα τους απογοητεύσει. Η αγάπη όμως δεν μπορεί να νικήσει πάντα τη μοίρα.

12/32 Ιστορία

28/11 - 4/12

ποντικιart

Η αμερικάνικη ηγεσία όσο και η πλειονότητα των Αμερικάνων πολιτών θεωρούσαν ότι το Κρεμλίνο είχε ως απώτερο στόχο την κατάκτηση της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου στο όνομα του διεθνισμού και της κομμουνιστικής ιδεολογίας

Ο πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ

Ο Ψυχρός Μ Πόλεμος των προκαταλήψεων 1945 - 1989 Το πλαίσιο αυτού του πολέμου, που κράτησε αρκετές δεκαετίες και έληξε άδοξα σε βάρος της Σοβιετικής Ένωσης, κινήθηκε μέσα σε ένα κλίμα ανταγωνισμού και αντιπαλότητας μεταξύ των δύο κύριων πρωταγωνιστών και χαρακτηριζόταν από την αμοιβαία καχυποψία, τις προκαταλήψεις, τους φόβους και τα ανόητα στερεότυπα

ετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και πριν καλά - καλά κατακαθίσει ο κουρνιαχτός των μαχών, μέσα από τα νέα δεδομένα που προέκυψαν ξεκίνησε ένας νέος ακήρυχτος πόλεμος, ένας πόλεμος που είχε στο επίκεντρό του, εκτός από τα συμφέροντα, την ιδεολογία – αυτή που προτεινόταν σαν κυρίαρχο μοντέλο ζωής. Ο πόλεμος αυτός ονομάστηκε διακριτικά «Ψυχρός Πόλεμος» και απηχούσε ακριβώς τις ψυχρές σχέσεις που εδραιώθηκαν μετά τη λήξη του πολέμου. Εδώ έχουμε το παράδοξο μιας συμμαχίας στον πόλεμο και μιας μέχρις εσχάτων σύγκρουσης στην περίοδο της ειρήνης! Το πλαίσιο αυτού του πολέμου, που κράτησε αρκετές δεκαετίες και έληξε άδοξα σε βάρος της Σοβιετικής Ένωσης, κινήθηκε μέσα σε ένα κλίμα ανταγωνισμού και αντιπαλότητας μεταξύ των δύο κύριων πρωταγωνιστών και χαρακτηριζόταν από την αμοιβαία καχυποψία, τις προκαταλήψεις, τους φόβους και τα ανόητα στερεότυπα. Από τη μεριά των Αμερικάνων, ο πρόεδρος Ρούσβελτ πίστευε ή ακόμα και ήθελε να ελπίζει σε μια συμφωνία με τον Στάλιν. Μια συμφωνία στην οποία η Σοβιετική Ένωση δεν θα προχωρούσε σε μια σφαίρα ασφυκτικής επιρροής στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά σε μια στενή συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την από κοινού σύσταση ενός παγκόσμιου οικονομικού συστήματος. Θεμέλιος λίθος αυτού του συστήματος θα ήταν το ελεύθερο εμπόριο, μια λύση επωφελής για τις εμπλεκόμενες δυνάμεις, και φυσικά για την ίδια τη Σοβιετική Ένωση. Μάλιστα σαν ένα πρώτο βήμα προσέγγισης

οι Αμερικάνοι είχαν προβεί στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου στην επέκταση της συμφωνίας Δανεισμού και Εκμίσθωσης έτσι που να καλύπτεται η Σοβιετική Ένωση. Σε αυτή την κατεύθυνση κινούνταν και το μεταπολεμικό σχέδιο Μάρσαλ, σαν μια τελευταία προσπάθεια ορισμένων κύκλων στην Ουάσιγκτον, μετά τον θάνατο του προέδρου Ρούσβελτ, το 1945, οι οποίοι πίστευαν ότι έπρεπε να υιοθετηθεί μια πολιτική ενίσχυσης της Δυτικής Ευρώπης και αποφυγής μιας στρατιωτικής αντιπαράθεσης με τη Σοβιετική Ένωση. Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι από την άλλη, η αμερικάνικη ηγεσία όσο και η πλειονότητα των Αμερικάνων πολιτών θεωρούσαν ότι το Κρεμλίνο είχε ως απώτερο στόχο την κατάκτηση της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου στο όνομα του διεθνισμού και της κομμουνιστικής ιδεολογίας. Ταυτόχρονα με αυτή την άποψη υπήρχε και ο φόβος ότι αυτές οι βλέψεις των Σοβιετικών θα μπορούσαν να επιτευχθούν μέσω ενός ρεαλιστικού σχεδίου. Θεωρούσαν απολύτως βέβαιο ότι αν η Σοβιετική Ένωση κατάφερνε να έχει υπεροπλία, δεν θα δίσταζε στιγμή να επιβάλει την κυριαρχία της. Έτσι, αναπτύχθηκε η θεωρία ότι η πιο ενδεδειγμένη απάντηση σε αυτά τα σχέδια ήταν να αποκτήσουν οι ΗΠΑ την… πολυπόθητη υπεροπλία. Η στρατιωτική αντιπαράθεση με τη βοήθεια των Ευρωπαίων μπήκε στην ημερήσια διάταξη ως υπόθεση εργασίας για τους Αμερικάνους. Κάτι που αναπτύχθηκε και στηρίχτηκε ακριβώς πάνω στην ίδια λογική και από την πλευρά των Σοβιετικών, οι οποίοι με τη σειρά τους φρονούσαν ότι ο δυτικός κόσμος, υποκινούμενος από τις ιδεολογικές διαφορές των

28/11 - 4/12

ποντικιart

Ιστορία 13/33

Ο αμερικάνικος στρατός στην Κορέα

Φωτογραφίες από συνάντηση Στάλιν - Τσόρτσιλ στη Μόσχα το 1944

δύο συστημάτων, επιβουλευόταν την ίδια την ύπαρξη της Σοβιετικής Ένωσης.

Το μεταπολεμικό σκηνικό Με τη λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η Σοβιετική Ένωση δεν είχε τη δυνατότητα να ασκήσει περαιτέρω στρατιωτική πίεση προκειμένου να ικανοποιήσει τις επεκτατικές της βλέψεις και να επιβάλει τους όρους της. Εκτός αυτού, ούτε τα κομμουνιστικά κόμματα, που ήταν εκτός της αμέσου επιρροής της, δεν μπορούσαν να τη συνδράμουν στην επίτευξη των απώτερων και δεδηλωμένων σκοπών της για παγκόσμια κυριαρχία. Από την άλλη μεριά, οι Δυτικοί ήταν ιδιαίτερα δύσπιστοι και δεν έβλεπαν με καλό μάτι τις κινήσεις των Σοβιετικών. Ταυτόχρονα, απέρριπταν το ιδεολογικό μοντέλο και το σύστημα αξιών τους. Είναι βέβαιο ότι από τη μία δεν είχαν την πρόθεση να επιτεθούν στη Σοβιετική Ένωση για κανέναν λόγο και από την άλλη δεν ήταν ικανοί να αμφισβητήσουν την κυριαρχία της στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Κι έτσι συνέβη ένα ιστορικό παράδοξο που ήθελε τα δύο μεγάλα εμπλεκόμενα στρατόπεδα να εξοπλίζονται προκειμένου να αντιμετωπίσουν έναν πόλεμο τον οποίο ο ένας πίστευε ότι θα ξεκινούσε ο άλλος… Άρχισε ένας λυσσαλέος – και αδιέξοδος – ανταγωνισμός εξοπλισμών για το ενδεχόμενο ενός πολέμου που ποτέ κανείς από τους ενεχομένους δεν τόλμησε να ξεκινήσει, επιβεβαιώνοντας πανηγυρικά την παροιμία που θέλει τον «φόβο να φυλάει τα έρμα»…

Ένας ιδιότυπος πόλεμος Στο επίκεντρο του Ψυχρού Πολέμου βρέ-

θηκε η ηττημένη Γερμανία, και το Βερολίνο αποδείχτηκε το μήλον της Έριδος μεταξύ των δύο κόσμων και ιδεολογιών, πράγμα που λίγο έλειψε να οδηγήσει σε πολεμική σύγκρουση. Ωστόσο, η κρίση, που κορυφώθηκε το 192839, έληξε τελικά δίχως πολεμική σύγκρουση υπέρ των Δυτικών. Από τότε, ο ελεγχόμενος ανταγωνισμός κατέστησε την Ευρώπη την πιο σταθερή από πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής άποψης περιοχή του κόσμου. Αντίθετα, οι εντάσεις και οι αντιπαραθέσεις μετατέθηκαν στην Ασία, όπου έχουμε τη θριαμβευτική επικράτηση του κομμουνισμού στην Κίνα και τον πόλεμο της Κορέας. Υπό το βάρος αυτών των εξελίξεων, η Δυτική πλέον Γερμανία ανεξαρτητοποιείται – και στη συνέχεια στρατιωτικοποιείται με την ένταξή της στο ΝΑΤΟ. Παρά τις διάφορες πολεμικές συγκρούσεις στην Ασία και τον πολύκροτο πόλεμο στο Βιετνάμ, οι δύο πρωταγωνιστές του Ψυχρού Πολέμου απέφυγαν με προσοχή την άμεση σύγκρουση. Τα έμμεσα πεδία αντιπαράθεσης, ακόμα και με πολεμική μορφή, υπήρξαν ωστόσο και πολλά και έντονα σε διάφορες υπό διεκδίκηση περιοχές του πλανήτη. Ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή και την Αφρική εκδηλώθηκαν έντονες και μακροχρόνιες επεμβάσεις με στόχο την απόκτηση «σφαιρών επιρροής». Στο πλαίσιο αυτή της ιδιότυπης σύγκρουσης που επέβαλε ο Ψυχρός Πόλεμος για ένα διάστημα μισού αιώνα, οι συγκρούσεις δεν ήταν αποφασιστικές, αλλά ελεγχόμενες, και το ζητούμενο δεν ήταν μόνο η εδαφική επέκταση, αλλά και η οργάνωση των μέσων που χρησιμοποιούσαν οι δυο συνασπισμοί για τον εκφοβισμό του αντιπάλου, με δυο λόγια ο ανταγωνισμός των εξοπλισμών.

Η αποκλιμάκωση της έντασης που είχαν συντηρήσει τόσο οι Αμερικάνοι όσο και οι Σοβιετικοί από τη μεριά τους στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και η εξομάλυνση των σχέσεών τους υπήρξε αποτέλεσμα ενός πολιτικού ρεαλισμού, στον οποίο συγκατατέθηκαν και τα δύο στρατόπεδα. Αυτός ο πολιτικός ρεαλισμός ήταν επίσης αποτέλεσμα της τεράστιας οικονομικής επιβάρυνσης των εμπλεκόμενων χωρών από το δυσβάσταχτο πλέον κόστος των εξοπλισμών, το οποίο εξελισσόταν σε τροχοπέδη των αναπτυξιακών στόχων τους και πυροδοτούσε μεγάλες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές.

Η «έντιμη» μοιρασιά των Συμμάχων Παρ’ όλα αυτά, μετά το τέλος του πολέμου είχε καθοριστεί με σαφήνεια και ακρίβεια μέσα από προσυμφωνημένες μοιρασιές το ποιες δυνάμεις της εποχής και σε ποιο βαθμό θα ελέγξουν το διεθνές πολιτικό σύστημα, κι έτσι μπορεί να πει κανείς ότι ο Ψυχρός Πόλεμος βασίστηκε περισσότερο σε μια εκατέρωθεν καχυποψία, δίχως νόημα. Τόσο οι Σοβιετικοί όσο και οι Βρετανοί – υπό την επιφυλακτική συγκατάθεση του προέδρου Ρούσβελτ (ο Αμερικάνος υπουργός Εξωτερικών Κόρντελ Χολ είχε εκφράσει τη διαφωνία του) – είχαν ήδη ζητήσει και επιλύσει την πρακτική πλευρά ενός άμεσου καταμερισμού υποχρεώσεων. Πράγμα που επικυρώθηκε επίσημα στη διάσκεψη της Μόσχας το 1944 (απουσία του Ρούσβελτ λόγω προεκλογικών του υποχρεώσεων), όπου οι προτάσεις αυτές έγιναν συγκεκριμένες και παρουσιάστηκαν με αριθμητικά δεδομένα.

Έτσι, για τη Δυτική Ευρώπη δεν προέκυψε καμία διαφωνία, μια και ο έλεγχός της από τη Δύση δεν μπορούσε να αμφισβητηθεί. Αντίθετα, η Πολωνία εξαιρέθηκε από τις χώρες αυτές δεδομένου ότι είχε αρχίσει η σοβιετική διείσδυση στη χώρα και αναμενόταν να τεθεί υπό τον έλεγχο της ΕΣΣΔ. Σε περιπτώσεις ιδιαίτερες για την κατανομή των ζωνών επιρροής ο Τσόρτσιλ έφερε στο τραπέζι μια πρόταση με τη μορφή ποσοστώσεων. Έτσι, ο βαθμός επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης στη Ρουμανία υπολογίστηκε στο 90%, στη Βουλγαρία και την Ουγγαρία στο 80%, στη Γιουγκοσλαβία στο 50% και στην Ελλάδα μόλις στο 10%. Αν και αυτές οι ποσοστώσεις αποτελούσαν προϊόν διαπραγμάτευσης, περιέγραφαν εύγλωττα την πραγματική εικόνα της κατάστασης που είχε διαμορφωθεί. Όπως γίνεται εύκολα κατανοητό, αλλά απεδείχθη και από τις εξελίξεις, οι ποσοστώσεις 90% και 10% δεν αποτελούσαν τίποτε περισσότερο από έναν τυπικό διπλωματικό ελιγμό και στην ουσία σήμαιναν 100% ή αντίστοιχα 0%. Αυτό έγινε και στις δυο ακραίες περιπτώσεις της Ρουμανίας και της Ελλάδας. Όταν οι Βρετανοί έθεσαν υπό τον έλεγχό τους την Ελλάδα, δεν αντιμετώπισαν την παραμικρή αντίδραση από τους Σοβιετικούς, πράγμα που έγινε και στην περίπτωση της Ρουμανίας: όταν εγκαταστάθηκε εκεί ένα φιλοσοβιετικό κομμουνιστικό καθεστώς, η αντίδραση της Βρετανίας και της Αμερικής περιορίστηκε σε χλιαρές δηλώσεις.

xenofonb@gmail.com

14/34 Media

28/11 - 4/12

ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΑ 11-16/11/13

4-9/11/13

24.615

25.051

ÅÈÍÏÓ

15.980

17.413

ÅËÅÕÈÅÑÏÓ ÔÕÐÏÓ

13.720

14.120

ESPRESSO

14.053

13.983

ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÁ

11.159

12.180

ÅÖÇÌ.ÔÙÍ ÓÕÍÔÁÊÔÙÍ

8.681

8.865

ÅËÅÕÈÅÑÏÔÕÐÉÁ

5.236

5.181

ÑÉÆÏÓÐÁÓÔÇÓ

4.416

4.347

ÅËÅÕÈÅÑÇ ÙÑÁ

2.958

3.055

ÇÌÅÑÇÓÉÁ (Ïéê.)

2.628

2.210

ÅÓÔÉÁ

1.728

1.740

ÁÕÃÇ

1.673

1.552

ÍÁÕÔÅÌÐÏÑÉÊÇ (Ïéê.)

833

815

×ÑÇÌÁÔÉÓÔÇÑÉÏ (Ïéê.)

698

700

Ï ËÏÃÏÓ

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΕΣ ÅÈÍÏÓ

17/11/13 150.250

10/11/13 101.150

ÐÑÙÔÏ ÈÅÌÁ

141.430

115.810

ÔÏ ÂÇÌÁ

134.910

150.730

REAL NEWS

85.110

90.060

ÑÉÆÏÓÐÁÓÔÇÓ

21.430

77.800

ÔÕÐÏÓ ÔÇÓ ÊÕÑÉÁÊÇÓ

18.370

20.360

ÊÕÑÉÁÊ. ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÁ

15.180

20.520

ÁÕÃÇ

9.180

6.000

ÔÏ ×ÙÍÉ

5.170

3.910

ÔÏ ÐÁÑÏÍ

4.040

4.010

ÅËÅÕÈÅÑÇ ÙÑÁ

2.560

2.490

ÔÏ ÁÑÈÑÏ

1.230

1.270

11-17/11/13 31.320

4-10/11/13 25.030

Ï ÊÏÓÌÏÓ ÔÏÕ ÅÐÅÍÄÕÔÇ

16.620

16.030

ÔÏ ÐÏÍÔÉÊÉ

9.020

8.380

ÔÏ ÊÁÑÖÉ

7.850

7.810

ÁÎÉÁ (Ïéê.-ðïë.)

4.060

4.200

ÁËÖÁ ÅÍÁ

1.890

2.210

ÐÑÉÍ

1.330

1.320

ÄÑÏÌÏÓ ôçò ÁÑÉÓÔÅÑÁÓ

1.140

1.290

12-17/11/13 8.436

5-10/11/13 10.561

SPORTDAY

7.195

7.871

GOAL NEWS

6.373

8.013

LIVE SPORT

4.940

5.381

ÐÑÙÔÁÈËÇÔÇÓ

4.518

5.520

Ç ÙÑÁ ÔÙÍ ÓÐÏÑ

4.183

3.730

ÃÁÕÑÏÓ

3.275

4.083

ÐÑÁÓÉÍÇ

2.388

2.688

ÃÁÔÁ

2.211

2.481

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ÔÁ ÍÅÁ

ÄÇÌÏÊÑÁÔÉÊÏÓ ËÏÃÏÓ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ÐÁÑÁÐÏËÉÔÉÊÁ

ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ÖÙÓ ÔÙÍ ÓÐÏÑ

ΑΛΛΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ 11-17/11/13 ×ÑÕÓÇ ÅÕÊÁÉÑÉÁ (Áããåëßåò) 29.630

4-10/11/13 29.520

ÔÏ ËÏÉÐÏÍ (Ðïéê. ýëçò)

12.060

11.750

ΠΟΝΤΙΚΙart

-ΜΙΚΡΑ

ΜΙΚΡΑ ËΜΠΟΡΕΙ οι κυκλοφορίες των εφηµερίδων να πέφτουν, οι τηλεθεάσεις και οι ακροαµατικότητες να έχουν πάρει την κατηφόρα, αλλά είναι αλήθεια ότι τα ΜΜΕ και όσα συµβαίνουν γύρω τους δεν µας αφήνουν να πλήξουµε… Μπορεί τα περισσότερα ΜΜΕ να είναι στο κόκκινο οικονοµικά και λίγο πιο πέρα, όµως τα γεγονότα τρέχουν και οι τηλεαστέρες κυρίως κάνουν ό,τι µπορούν για να βοηθήσουν στην πλήρη συσκότιση… των ταλαιπωρηµένων τηλεθεατών ËΕΤΣΙ, µετά την Τατσοπουλειάδα της περασµένης εβδοµάδας, αυτή την εβδοµάδα είχαµε νέο σίριαλ, µια τραγική Αδωνειάδα, στους δέκτες µας, όπου ο υπουργός Υγείας χτυπιόταν στην κυριολεξία ως άλλος Άρης Βελουχιώτης κατά των εταιρειών φαρµάκου, ελληνικών και πολυεθνικών, υπέρ των ασφαλισµένων και του φτωχού λαού, κάνοντας µάλιστα άθλια και συκοφαντική επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ… περί διαπλοκής. ËΕΙΝΑΙ αλήθεια ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, ευρισκόµενος σε τροµερή αµηχανία, δεν κατάφερε να περάσει προς την κοινή γνώµη όχι µόνο τις θέσεις του για το φάρµακο και την υγεία, αλλά ούτε καν να απαντήσει στις κατηγορίες του Άδωνι ότι το ραδιόφωνο «Στο Κόκκινο» και το κόµµα δεν τα είχαν «πάρει» από φαρµακοβιοµηχανίες… ËΔΕΝ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ να περάσει στην κοινή γνώµη ούτε ότι το περίφηµο διαφηµιστικό πακέτο για το οποίο µιλούσε ολόκληρος υπουργός Υγείας ήταν µόλις 3.600 ευρώ!!! Και είναι αλήθεια ότι διαπλοκή µε 3.600 ευρώ µόνο η στρεψοδικία του Άδωνι µπορούσε να κατασκευάσει… ËΚΑΙ ΔΕΝ ήταν βέβαια µόνο η Αδωνειάδα που «γάνωσε» τα αυτιά και τα µάτια της κοινής γνώµης µέσω κυρίως της τηλεόρασης, σκεπάζοντας τα µεγάλα προβλήµατα που απασχολούν τον κόσµο… ËΑΚΟΛΟΥΘΗΣΑΝ οι συλλήψεις για χρέη στο Δηµόσιο κάποιων ανθρώπων των

media, οι οποίες έχουν τον δικό τους ισχυρό συµβολισµό. Είναι αυτή του Π. Κωστόπουλου, πρώην εκδότη, ο οποίος είναι ο κεντρικός παρουσιαστής της πρωινής εκποµπής του Mega, του καναλιού των πανίσχυρων επιχειρηµατιών, και βεβαίως η σύλληψη του άλλοτε εκδότη της «Απογευµατινής» Κ. Σαραντόπουλου, κουµπάρου του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραµανλή.ËΝΑ ΘΥΜΙΣΟΥΜΕ ότι πριν από λίγο καιρό είχαν γίνει και άλλες συλλήψεις, αλλά η εντύπωση που δόθηκε µε τις τελευταίες είναι ότι καταρρέει το «σύστηµα ασυλίας» των δυνατών παικτών των media. Το ηχηρό µήνυµα δηλαδή προς τον χώρο των ΜΜΕ είναι ότι για χρέη στην εφορία εν δυνάµει µπορεί να συλληφθούν σήµερα οι… ισχυροί, αύριο οι… πανίσχυροι. Λέτε;ËΣΟΒΑΡΗ κόντρα µεταξύ «Καθηµερινής» και υπουργού Παιδείας έπειτα από χθεσινό δηµοσίευµα της εφηµερίδας. Με ανακοίνωσή του ο Αρβανιτόπουλος κατηγορεί την εφηµερίδα ότι στηρίζει το δηµοσίευµά της «σε ακριτοµυθίες και µυθεύµατα που υιοθετεί» και επισηµαίνει ότι «η πραγµατικότητα δεν συµβαδίζει µε το εκτενές δηµοσίευµά της».ËΜΑΛΙΣΤΑ, προχωρώντας λίγο περισσότερο, ο υπουργός Παιδείας αφήνει υπαινιγµούς σηµειώνοντας ότι δεν επέλεξε τη συνταγή του «µεταµφιεσµένου αυταρχισµού» σε «εκσυγχρονισµό», ενώ διαβεβαιώνει ότι «ο χώρος της Παιδείας δεν θα γίνει πεδίο µάχης και τυφλής σύγκρουσης ανάµεσα σε ‘‘επαναστάτες’’ και ‘‘εκσυγχρονιστές’’»! Έχει τη σηµασία του πάντως ότι ο Αρβανιτόπουλος είναι βέρος καραµανλικός!!! ËΜΟΥ το ’λεγαν και δεν το πίστευα… Στην τελευταία εκποµπή του Μάκη Τριανταφυλλόπουλου ήταν καλεσµένος στο στούντιο ο Σεραφείµ Φυντανίδης. Κουφάθηκα… Δεν το πίστευα…

ος, Πού ’ν’ τ ς πού ’ν’ το ος ο επίδοξ ; ς επενδυτή

«Βαρύς χειμώνας» στην «Ελευθεροτυπία» Το χαµηλό βαροµετρικό που σηµειώνεται στον… ουρανό της «Ελευθεροτυπίας» το τελευταίο διάστηµα εντείνει το κλίµα «κακοκαιρίας» στα ενδότερα της ιστορικής, αλλά και πολύπαθης εφηµερίδας. Το πλάνο του εκδότη της εφηµερίδας Χάρη Οικονοµόπουλου περιλαµβάνει, για την ώρα και προκειµένου να µην υπάρξουν απολύσεις, όπως ο ίδιος ισχυρίζεται, εξοφλήσεις δεδουλευµένων σε βάθος… µηνών, την άµεση και µονοµερή περικοπή µισθών και στο… ακόµα πιο βάθος την ύπαρξη ενός επίδοξου επενδυτή. Πριν από λίγες ηµέρες, ο Χάρης Οικονοµόπουλος σε µια άτυπη ενηµέρωση προς τους εργαζοµένους, σύµφωνα µε τις πληροφορίες, έκανε γνωστό ότι τα… τρίµηνα δεδουλευµένα που οφείλει θα µπορέσει να τα εξοφλήσει σε δόσεις µέχρι τον ερχόµενο Αύγουστο. Παράλληλα, θα «τρέξει» µειώσεις έως και 30%, µισθών από τα 900 ευρώ µεικτά και πάνω. Με αυτό τον τρόπο, όπως ανέφερε απλά ο εκδότης της «Ελευθεροτυπίας», ελπίζει – σε θεωρητική πάντα βάση – να οµαλοποιηθεί η ροή της µισθοδοσίας και µε απαρχή αυτής του Νοεµβρίου να ξεκινήσει να καταβάλλει κανονικά τους µισθούς των εργαζο-

µένων. Όσο για τις απολύσεις, ο Οικονοµόπουλος ισχυρίζεται ότι εάν όλα αυτά γίνουν πράξη, τότε βάζει στην άκρη το θέµα των απολύσεων. Για την ώρα, οι εκτιµήσεις εντός της εφηµερίδας αναφέρουν πως ο κάθε εργαζόµενος θα πράξει κατά βούληση σε όσα προτείνει ο εκδότης, αφού δεν υπάρχει, µέχρι στιγµής, απόφαση συνέλευσης εργαζοµένων. Μέσα σε όλη αυτή την κατάσταση που επικρατεί στην «Ελευθεροτυπία», στο υπόγειο του κτηρίου έχουν φτάσει και έχουν αποθηκευτεί… ολοκαίνουργια έπιπλα γραφείου, προκειµένου σε λίγες ηµέρες να µεταφερθούν τρία πατώµατα πιο πάνω και σε όροφο που αυτή τη στιγµή επισκευάζεται και προορίζεται για τη µετεγκατάσταση του enet.gr. Στους διαδρόµους του ιστορικού κτηρίου ψιθυρίζουν πάντως ότι αυτά τα έπιπλα αποτελούν την… πρώτη κίνηση ενός επίδοξου νέου επενδυτή, ειδικά για το enet.gr, χωρίς όµως να έχει διασαφηνιστεί τίποτα παραπάνω µέχρι αυτή τη στιγµή. Ούτε ο τρόπος «εισόδου» του στην επιχείρηση, ούτε το τι µπορεί να σηµαίνει αυτό για τους εργαζόµενους, ούτε το τι σηµαίνει για την ίδια την «Ελευθεροτυπία»…

Παραίτηση Τσίγκα από το Mega Την παραίτησή του από τη θέση του διευθύνοντα συµβούλου του Mega υπέβαλε το επί χρόνια κορυφαίο στέλεχος του σταθµού Ηλίας Τσίγκας. Σύµφωνα µε τις πληροφορίες, ο Ηλίας Τσίγκας είχε υποβάλει γραπτώς την παραίτησή του πριν από 10 ηµέρες. Σύµφωνα µε όσα έχουν γίνει γνωστά, οι λόγοι τους οποίους επικαλείται στην παραίτησή του είναι τα προβλήµατα στην υλοποίηση του προγράµµατος του σταθµού, τα δύσκολα οικονοµικά της Τηλέτυπος Α.Ε. και κυρίως η έλλειψη ρευστότητας, αλλά και η ασυνεννοησία µεταξύ των ιδιοκτητών, που ουσιαστικά έχει οδηγήσει σε παράλυση. Ο Ηλίας Τσίγκας λέγεται ότι διαφώνησε µε τους ιδιοκτήτες του τηλεοπτικού σταθµού στην επιλογή τους να υπάρξει νέο κύµα απολύσεων και µειώσεων µισθών στο Mega, καθώς είχε δεσµευτεί στους εργαζόµενους του καναλιού ότι δεν θα υπάρξουν άλλες απολύσεις και περικοπές. Σύµφωνα µε πληροφορίες, κάποιοι από τους συνιδιοκτήτες του Mega καταβάλλουν προσπάθειες να τον µεταπείσουν ώστε να πάρει πίσω την παραίτησή του, χωρίς όµως µέχρι στιγµής να υπάρχει επίσηµα κάποιο αποτέλεσµα.

28/11 - 4/12

ΠΟΝΤΙΚΙart Καµπανάκι για εορταστικές απολύσεις στο Mega

Στο µυαλό µου ήρθαν οι εικόνες από την εκποµπή του Μάκη τότε που στην κυριολεξία τον γκρέµισε… Επιτυχία του Μάκη, µου είπε ο συνοµιλητής, και συµφώνησα για να πάει αλλού η κουβέντα!!! No comments, που λένε και όλοι όσοι βρίσκονται σε δύσκολη θέση… ËΝΑ ΜΗΝ ξεχάσουµε να συγχαρούµε τον φίλο δηµοσιογράφο Γιάννη Πολίτη, που όχι µόνο τιµήθηκε από την Ένωση Επτανησίων Ελλάδος, αλλά θα γίνει και γραµµατόσηµο σε ειδική έκδοση µε όλους τους Επτανήσιους τιµηθέντες…ËΜΑΖΙ µε τον Γιάννη Πολίτη τιµήθηκαν και θα γίνουν γραµµατόσηµο µεταξύ άλλων ο Ρουβάς και ο Κατσαρός από την Κέρκυρα, ο Πλέσσας από τη Ζάκυνθο, η Φαραντούρη από την Κεφαλλονιά, ο Πολίτης και ο Φλογαΐτης από τη Λευκάδα και, τέλος, ο αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος από την Κεφαλλονιά. Να σηµειώσουµε ότι γραµµατόσηµο πριν από καιρό έγινε και ο Αλιάγας… ËΟΜΟΦΩΝΑ αθώος κρίθηκε από το Αυτόφωρο Τριµελές Πληµµελειοδικείο ο δηµοσιογράφος Κώστας Βαξεβάνης, ο οποίος δικάστηκε σε δεύτερο βαθµό για τη δηµοσιοποίηση, πριν από έναν χρόνο, στο περιοδικό «Ηot Doc» της λίστας Λαγκάρντ. Το δικαστήριο δεν δέχθηκε την πρόταση του εισαγγελέα έδρας, ότι η δηµοσιοποίηση των στοιχείων των προσώπων - καταθετών στην τράπεζα HSBC της Ελβετίας συνιστά παραβίαση προσωπικών δεδοµένων.ËΣΤΟ περιθώριο όσων έγιναν στην παρουσίαση του βιβλίου του Σεραφείµ Κοτρώτσου την περασµένη εβδοµάδα υπήρξαν και φεϊγβολάν που ανέφεραν τον τηλεοπτικό σταθµό Action24 και τον Διονύση Παναγιωτάκη, ο οποίος σε ανακοίνωσή του, µεταξύ άλλων, αναφέρει ότι «το Action24 δεν θα αναλάβει την τηλεοπτική παραγωγή για την προεδρία της Ευρωπαϊκής

Κοινότητας. Δεν έγινε ποτέ η παραµικρή σκέψη ούτε για προεδρία ούτε για αντικατάσταση της ΕΡΤ από το Action24. Αυτά τα σκέφτονται, τουλάχιστον, µόνο άρρωστα µυαλά». ËΥΠΕΡ της αποποµπής των δύο συνδιευθυντών της γαλλικής εφηµερίδας «Liberation», Νικολά Ντεµοράν και Φιλίπ Νικολά, ψήφισε το 90% του προσωπικού της εφηµερίδας µετά το σχέδιο εξυγίανσης που παρουσίασε η διεύθυνση, το οποίο προβλέπει, µεταξύ άλλων, µειώσεις µισθών 10%.ËΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ θα δώσει ο γ.γ. του ΚΚΕ Δηµ. Κουτσούµπας στον δηµοσιογράφο Βασίλη Ταλαµάγκα για την εκποµπή «Ανασκόπηση Σήµερα», που µεταδίδεται Τρίτη µε Παρασκευή 9-11 το βράδυ στην τηλεόραση του Action24… Η συνέντευξη θα µεταδοθεί σήµερα το βράδυ.ËΘΑ ΠΡΕΠΕΙ να σηµειώσουµε ότι τα νούµερα τηλεθέασης για την εκποµπή του Ταλαµάγκα έχουν ανοδική πορεία, ενώ η συνέντευξη του Κουβέλη την περασµένη εβδοµάδα έφθασε το 14%. ËΕΦΥΓΕ από τη ζωή, την περασµένη εβδοµάδα, σε ηλικία 78 ετών, ο βετεράνος της πολιτικής αρθρογραφίας και πρώην διευθυντής της εφηµερίδας «Έθνος» Χρήστος Θεοχαράτος. ËΜΕ τους Μανώλη Καψή και Γιάννη Πρετεντέρη τα ’βαλε το γραφείο Τύπου του Γιώργου Παπανδρέου µε εντολή του ίδιου του πρώην πρωθυπουργού. Τον ενόχλησαν τα σχόλια που έκαναν σε βάρος του µετά την παρουσίαση του βιβλίου του Θαπατέρο. Άργησε, αλλά το κατάλαβε ο ΓΑΠ. Όταν τον στήριζαν και έβριζαν τους άλλους δεν µίλαγε… ËΤΟ «Π» την περασµένη Πέµπτη (21.11) πούλησε σε Αθήνα - Πειραιά 3.511 φύλλα. Την προπερασµένη Πέµπτη (14.11) πούλησε πανελλαδικά 9.020 φύλλα.

ς, Τσίγκας µπελ ς... Τσίγκας µπελ

ΕΡΤ: Οι αποζημιώσεις και οι δίκες για τις μαζικές απολύσεις

Όταν η κυβέρνηση αποφάσισε να κλείσει την ΕΡΤ µέσα σε ένα βράδυ, απολύοντας όλους τους εργαζοµένους της δηµόσιας ραδιοτηλεόρασης, δεσµεύτηκε ότι θα αποζηµιώσει το σύνολο των εργαζοµένων που βρέθηκαν ξαφνικά χωρίς δουλειά. Μέχρι στιγµής η κυβέρνηση έχει καταβάλει δύο δόσεις. Μία τον Ιούνιο, µετά το λουκέτο στο ραδιοµέγαρο, και ακόµη µία τον Αύγουστο. Και τίποτε άλλο από τότε µέχρι σήµερα. Στη Διαύγεια µάλιστα «ανέβηκε», την ηµέρα που εισέβαλαν τα ΜΑΤ στο ραδιοµέγαρο, η αναγγελία της απόφασης, ύψους 21,8 εκατ. ευρώ, του Χρήστου Σταϊκούρα για τα χρήµατα που ήδη καταβλήθηκαν. Μέχρι πριν από λίγο καιρό η µόνιµη επωδός των αρµόδιων κυβερνητικών στελεχών για τη µη καταβολή των δόσεων ήταν η αδυναµία πρόσβασης στους φακέλους και τα στοιχεία των εργαζοµένων, γιατί αυτά βρίσκονταν στο ραδιοµέγαρο που τελούσε – για αυτούς – υπό κατάληψη. Ωστόσο, από την ηµέρα που µπήκαν τα ΜΑΤ στην Αγία Παρασκευή δεν έχει υπάρξει κάποια διαφοροποίηση επί του θέµατος, αν και ο ειδικός διαχειριστής της ΕΡΤ Γκίκας Μάναλης έχει πλέον όλα τα στοιχεία στη διάθεσή του. Εξάλλου, για την προσεχή Δευτέρα 2 Δεκεµβρίου έχει προσδιοριστεί να

εκδικαστεί η πρώτη αγωγή εργαζοµένων της ΕΡΤ στο Ηράκλειο Κρήτης κατά του Δηµοσίου για τις µαζικές απολύσεις. Θυµίζουµε ότι η πλευρά του Δηµοσίου είχε ζητήσει την αναβολή της εκδίκασης λόγω µη πλήρους γνώσης της υπόθεσης και κατάλληλης προετοιµασίας. Η πλευρά, δηλαδή, που αποφάσισε να βάλει το λουκέτο στο ραδιοµέγαρο και να ρίξει «µαύρο» στις συχνότητες της ΕΡΤ… Παράλληλα, ψηφίστηκε το συντονιστικό όργανο των εργαζοµένων της ΕΡΤ. Αυτό αποτελείται από τους Νίκο Μιχαλίτση, Αριστοτέλη Ματαξά, Γιάννη Ξηρουχάκη, Νίκο Κορόβηλα, Αγλαΐα Κυρίτση, Β. Παπαδηµητρίου, Νίκο Αγγελίδη µε αναπληρωµατικούς τους Νίκο Ιωαννίδη και Κώστα Μυλωνά. Το Συντονιστικό Όργανο που εξέλεξε µε ψηφοφορία η συνέλευση των αγωνιζόµενων απολυµένων της ΕΡΤ κατέληξε στη δηµιουργία εννέα οµάδων εργασίας, ώστε να καταστεί δυνατή η εκποµπή διαδικτυακού ραδιοφωνικού και τηλεοπτικού προγράµµατος µέσω του www.ertopen.com. Αυτές είναι: οµάδα οικονοµικών, οµάδα επικοινωνίας, δηµόσιων και διεθνών σχέσεων, οµάδα ραδιοφώνου, οµάδα δοµής τηλεόρασης, οµάδα επαφών µε συνδικαλιστικό κίνηµα, οµάδα πολιτισµού, οµάδα τηλεοπτικού προγράµµατος, οµάδα διαδικτύου και οµάδα διοικητικής υποστήριξης.

Ο ένας μετά τον άλλο ρίχνουν πόρτα στη Δ.Τ. Μετά την «πόρτα» που εισέπραξε η Δ.Τ. από την EBU, ακόµη ένας διεθνής οργανισµός δηµοσιογράφων ρίχνει «άκυρο» στο τηλεοπτικό µόρφωµα της κυβέρνησης, την «παραµονή» µάλιστα της ανάληψης της προεδρίας της Ε.Ε. από τη χώρα µας. Αυτή τη φορά ήταν η Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Δηµοσιογράφων η οποία, µαζί µε την EBU, ζη-

τά ακριβείς πληροφορίες για το λειτουργικό σχήµα που πρόκειται να έχει, τον αριθµό των σταθµών που θα λειτουργούν και το είδος του προγράµµατος που θα εκπέµπει η Δ.Τ. «Η Ευρωπαϊκή Οµοσπονδία Δηµοσιογράφων πιστεύει ακράδαντα ότι το ζήτηµα της δηµόσιας ραδιοτηλεόρασης στην Ελλάδα αποτελεί µια µαρτυρία κακής πρακτικής εφαρµογής

στην Ευρώπη, καθώς συνδυάζει την παραβίαση εργασιακών δικαιωµάτων, αµφισβητήσιµες διαδικασίες, αυταρχικές πρακτικές και πάνω από όλα την απόλυτη αδιαφορία για το δηµόσιο αγαθό της ενηµέρωσης», δήλωσε ο Τζον Μπάρσµπι, πρόεδρος της Οµάδας Εµπειρογνωµόνων Ραδιοτηλεοπτικών ΜΜΕ της ΕΟΔ.

Media 15/35 ΕΣΗΕΑ: Βοήθημα για τους άνεργους δημοσιογράφους

Εν όψει των εορτών των Χριστουγέννων το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ αποφάσισε να δοθούν και φέτος οικονοµικά βοηθήµατα για τα άνεργα µέλη της Ένωσης. Το ύψος του βοηθήµατος ορίζεται για τη φετινή χρονιά στα 700 ευρώ. Επιπλέον 100 ευρώ θα δοθούν για κάθε ανήλικο παιδί του δικαιούχου. Σύµφωνα µε την ανακοίνωση της ΕΣΗΕΑ, οι δικαιούχοι του βοηθήµατος είναι: Όσοι είναι άνεργοι από την 1.1.2009 (5ετία) και το ετήσιο οικογενειακό εισόδηµά τους δεν ξεπερνάει τις 12.000 ευρώ και τις 2.000 ευρώ για κάθε παιδί. Όσοι λαµβάνουν το επίδοµα ανεργίας από το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, θα λάβουν τη διαφορά ανάµεσα στο βοήθηµα της ΕΣΗΕΑ (700 ευρώ+100 ευρώ για κάθε παιδί) και του επιδόµατος ανεργίας για τα Χριστούγεννα που θα λάβουν από το Ταµείο. Όσοι έµειναν άνεργοι µέσα στο 2013 και βεβαιώνουν µε Υπεύθυνη Δήλωση ότι το οικογενειακό εισόδηµά τους για το τρέχον έτος δεν ξεπερνά τις 12.000 ευρώ και τις 2.000 ευρώ για κάθε παιδί. Το βοήθηµα θα αρχίσει να καταβάλλεται από τη Δευτέρα 16 Δεκεµβρίου 2013 έως και την Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2014. Οι δικαιούχοι µπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους, µαζί µε τα απαραίτητα δικαιολογητικά, στη Γραµµατεία της ΕΣΗΕΑ (Ακαδηµίας 20, 5ος όροφος) έως και την Τετάρτη 11 Δεκεµβρίου 2013, τις εργάσιµες ηµέρες, από τις 9 π.µ. έως τις 3 µ.µ.

Το ΕΣΡ ψηφίζει ΑΡΤο και θεάματα… Απρόσκοπτα θα συνεχίσει να πορεύεται στα ερτζιανά ο ραδιοφωνικός σταθµός του ΛΑΟΣ, ΑΡΤ FM, έστω και χωρίς άδεια, αφού του δίνει πλέον το σχετικό δικαίωµα το ραδιοτηλεοπτικό συµβούλιο. Το ΕΣΡ µε ψήφους 4-3 γνωµοδότησε βασιζόµενο στις διατάξεις του νόµου 3592/2007 και έκρινε ότι το καθεστώς εκποµπής που αφορά τους σταθµούς των κοµµάτων που εκπροσωπούνται στην ελληνική Βουλή µπορεί να επεκταθεί και στο Ευρωκοινοβούλιο, παρόλο που κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από τη νοµοθεσία. Με τη συγκεκριµένη απόφαση που έλαβε το ραδιοτηλεοπτικό συµβούλιο άναψε το «πράσινο φως» στον ραδιοσταθµό ΑΡΤ FM του ΛΑΟΣ να µπορεί να συνεχίσει να εκπέµπει κανονικά το πρόγραµµά του. Για την ιστορία, αξίζει να αναφερθεί ότι υπέρ της απόφασης συνέχισης εκποµπής του ΑΡΤ FM ψήφισαν η αντιπρόεδρος του ΕΣΡ Λίνα Αλεξίου, η Εύη Δεµίρη, ο Άρης Σταθάκης και ο Γιώργος Στεφανάκης και κατά ο πρόεδρος της Αρχής Ιωάννης Λασκαρίδης, ο Γιάννης Παπακώστας και ο Κωνσταντίνος Αποστολάς.

16/36 Επτά

28/11 - 4/12

ποντικιart

www.topontiki.gr

ΠΕΜΠΤΗ 28.11

◗ Τις μουσικές του εμφανίσεις ξεκινά ο Δημήτρης Μυστακίδης επιλέγοντας τραγούδια απ’όλο το φάσμα της ιστορίας του ρεμπέτικου τραγουδιού. Σήμερα συμπράττει μαζί του η Φωτεινή Βαλεσιώτου. Info:Άνοδος Live Stage (Πειραιώς 183), είσοδος: 10 ευρώ, με μπύρα/κρασί, στις 22.30, τηλ.: 210 3468100. ◗ Το ηλεκτρικό βιολί του Alex Papadiamantis και η φωνή της Σύλβιας Ευθυμίου θα ταξιδέψουν το κοινό στην έντεχνη ελληνική μουσική με την ηλεκτρονική, παντρεύοντας ήχους από δύο διαφορετικούς μουσικούς κόσμους. Συμμετέχουν μαζί τους η Jouli S. στο τσέλο και ο ράπερ Restelio. Info: Θέατρο «Eliart» (Κωνσταντινουπόλεως 127, Βοτανικός), είσοδος: 10 ευρώ με κρασί, στις 23.30, τηλ.: 210-3477677. ◗ Οι λάτρεις των χορών που εμπνέονται από την Αίγυπτο, τη Μέση Ανατολή και την Ινδία, μπορούν να επισκεφτούν το τριήμερο Oriental Passion Festival. Στο πλαίσιο αυτού, περιλαμβάνονται και σεμινάρια από καταξιωμένους δασκάλους και χορογράφους από την Αίγυπτο, την Ινδία, την Ισπανία, την Ουγγαρία, τη Γαλλία, τη Ρωσία, τη Σερβία και τηνΕλλάδα. Info: Πολυχώρος Αθηναΐς (Καστοριάς 34 - 36, Βοτανικός), τιμές: 15 - 35 ευρώ, μέχρι 1.12, τηλ.: 210 3480000.

«το ποντικι»

προτείνει...

Επιμέλεια: Βίκυ Λεβαντή (v.levanti@hotmail.com)

ΔΕΥΤΕΡΑ 2.12

◗ «Το τραγούδι που σου ’γραφα» είναι ο τίτλος του διήμερου μουσικού αφιερώματος στον Μιχάλη Σουγιούλ (Μιχαήλ Σουγιουλτζόγλου, 1906 - 1958). Από μια πλειάδα καταξιωμένων τραγουδιστών θα ακουστούν όλα τα δημοφιλή του τραγούδια, από ταγκό, βαλς, ρομάντζες, καντάδες μέχρι χασάπικα και ζεϊμπέκικα, που σφράγισαν το ελληνικό αστικό τραγούδι. Παρουσιάζει ο Σπύρος Παπαδόπουλος. Info: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη), τιμές: 7,50 - 50 ευρώ, 2.12 & 3.12, στις 20.30, τηλ.: 210 7282333.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.11

◗ Η L’Apreggiata, ένα από τα κορυφαία σύνολα πρώιμης και μπαρόκ μουσικής, έρχεται στη χώρα μας για πρώτη φορά, υπό τη μουσική διεύθυνση της Κριστίνα Πλούχαρ. Θα ακουστούν τραγούδια και οργανικά κομμάτια από τον δίσκο τους «Μeditteraneo». Info: Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη), τιμές: 7 - 45 ευρώ, στις 20.30, τηλ.: 210 7282333. ◗ Μια νέα σειρά συναυλιών, που θα έχουν τη μορφή ξέφρενου πάρτι, ξεκινά η Μαριέττα Φαφούτη μαζί με το συγκρότημά της, μπαίνοντας στους ρόλους των νέων της τραγουδιών, από αιμοδιψής ερωμένη και επικηρυγμένη φυγάς μέχρι ατρόμητο θηλυκό που καταδιώκεται από τον παρανοϊκό εραστή της. Info: ΚοοΚοο (Ιάκχου 17, Γκάζι), 29.11 & 21.12 στις 22.00, τιμές: 10 ευρώ με μπύρα/κρασί, τηλ.: 210 3450930.

ΤΡΙΤΗ 3.12

Ο Τζόναθαν Κόου στη Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών

ΤΕΤΑΡΤΗ 4.12

ΣΑΒΒΑΤΟ 30.11

ΚΥΡΙΑΚΗ 1.12

Το «Ποντίκι» σάς πάει θέατρο

✂

◗ Τη νέα του ατομική έκθεση έργων ζωγραφικής παρουσιάζει αυτό το διάστημα ο εικαστικός Μάνθος Γαΐτης, με γενικό τίτλο «Εν Τήνω. Καλοκαιρινά σχεδιάσματα». Ο Τηνιακής καταγωγής ζωγράφος ανοίγει ένα ακόμη παράθυρο στον πιο οικείο του κόσμο, όπως αυτός αποτυπώνεται από τα παιδικά του χρόνια. Οι ζεστοί γήινοι χρωματισμοί και οι εναλλασσόμενες αποχρώσεις του θαλασσινού τοπίου της Τήνου μπλέκονται δίνοντας μια καθαρότητα που μόνο η βαθύτερη σχέση του καλλιτέχνη με τη φύση μπορεί να αποδώσει. Info: Γκαλερί Αργώ (Νεοφύτου Δούκα 5), ώρες λειτουργίας: Τρ. - Παρ. 10.00 - 14.00 & 18.00 - 21.00, Σαβ. 10.00 - 14.00, έως 30.12, τηλ.: 210 7249333.

◗ Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας Τζόναθαν Κόου έρχεται στην Αθήνα με αφορμή την έκδοση του τελευταίου του βιβλίου «Expo 58» στα ελληνικά, προκειμένου να συνομιλήσει με τη δημοσιογράφο Μαριλένα Αστραπέλλου για το βρετανικό χάρισμα του σατιρίζειν αλλά και για το πώς η Ευρώπη ήταν ανέκαθεν ένα πεδίο μάχης και αντικρουόμενων πολιτικών συμφερόντων. Info: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (Λ. Συγγρού 107 - 109), είσοδος ελεύθερη με σειρά προτεραιότητας, τηλ.: 210 9005800. ◗ Το «Πέερ Γκυντ», το δραματικό ποίημα που έργαψε ο Χένρικ Ίψεν κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ιταλία το 1867, με αφορμή ένα παλιό νορβηγικό λαϊκό παραμύθι, ανεβαίνει από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος σε σκηνοθεσία Γιάννη Μαργαρίτη. Το έργο περιγράφει τον Πέερ Γκυντ ως έναν άλλο Δον Κιχώτη, ο οποίος ταξιδεύει σε έναν κόσμο ονειρικής περιπέτειας και μυημένο στη σοφία της ζωής. Info: Θέατρο Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών (Εθνικής Αμύνης 2, Θεσ/νίκη), τιμές: 10 - 15 ευρώ, στις 19.00, τηλ.: 2310 288000.

◗ Οι New Model Army, το συγκρότημα του βρετανικού post - punk / indie - rock, επιστρέφουν για ένα live γεμάτο ένταση και ρυθμό. Info: Gagarin 205 (Λιοσίων 205, Αθήνα), τιμές: 22 ευρώ, στις 21.00, τηλ.: 215 540088. ◗ «Το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, το γνωστό σε όλους παραμύθι, ανεβαίνει στο θεατρικό σανίδι με… αισιόδοξο και εορταστικό φινάλε. Σκηνοθετεί η Έλλη Βοζικιάδου. Παίζουν: Ε. Λιάσκα, Γ. Μαγκίνης, Μ. Δημητριάδου κ.ά. Info: Θέατρο Θυμέλη – Έλλης Βοζικιάδου (Μοσχονησίων 32, πλ. Αμερικής), τιμές: 10 ευρώ, μέχρι 5.1, στις 16.00, τηλ.: 210 8657677.

◗ Ένα ολοήμερο αφιέρωμα στον Λουτσιάνο Μπέριο (1925 - 2003), έναν σημαντικότατο εκπρόσωπο του μεταπολεμικού μοντερνισμού, πραγματοποιείται με αφορμή τα 10 χρόνια από

τον θάνατό του. Σολίστες, έργα ηλεκτροακουστικής μουσικής, φιλμ, workshops και μια συναυλία μουσικής δωματίου θα πλαισιώσουν το αφιέρωμα. Info: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών (Λ. Συγγρού 107 - 109), τιμές: 5 - 18 ευρώ, από τις 12.30, τηλ.: 210 9005800. ◗ Τέσσερα παραμύθια («Ο Παπουτσωμένος γάτος», «Ο Ψαράς και η γυναίκα του», «Τραπεζάκι στρώσου», «Η χρυσή χήνα») διασκευάστηκαν από τη Λίνα Νικολακοπούλου, μελοποιήθηκαν από τον Σταμάτη Κραουνάκη και θα παιχτούν για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά από τη Σπείρα Σπείρα, στη μουσική παράσταση «Σπείρα Σπείρα με Σπιρούνια». Info: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος), τιμές: 7 - 12 ευρώ, στις 12.00 & στις 17.00, τηλ.: 210 3418550.

Έργο του Μάνθου Γαΐτη στην γκαλερί Αργώ

Το «Ποντίκι» σάς πάει θέατρο

✂

Το «Ποντίκι» σάς πάει θέατρο

✂

«Η Γραμμή»

«La Moscheta»

«Όταν έχω εσένα»

Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για την παράσταση «Η Γραμμή» του Ίσραελ Άρθουρ Χόροβιτς. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210 6898448 θα κερδίσουν δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός (10 ευρώ). Παρασκευή 29.11 στις 21.15 και Σάββατο 30.11 στις 19.15.

Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για το «La Moscheta». Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210 6898448 θα κερδίσουν δύο εισιτήρια στην τιμή του ενός (15 ευρώ) για τη Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου (είκοσι αναγνώστες) και την Τρίτη 3 Δεκεμβρίου (είκοσι αναγνώστες) στις 21.00.

Θέατρο Αλκμήνης (Αλκμήνη 12, Πετράλωνα) Τηλ.: 210 3428650

Θέατρο Τέχνης – Κάρολος Κουν (Πεσμαζόγλου 5, Αθήνα) Τηλ.: 210 3222760.

Το «Ποντίκι» εξασφάλισε για τους αναγνώστες του εκπτωτικές τιμές για την παράσταση «Όταν έχω εσένα» του Σταμάτη Κραουνάκη. Οι αναγνώστες που θα τηλεφωνήσουν στο 210 6898448 θα μπορούν να παρακολουθήσουν την παράσταση πληρώνοντας 10 ευρώ (αντί για 12 και 15 ευρώ), την Πέμπτη 28 Νοεμβρίου (πενήντα αναγνώστες) και την Παρασκευή 29 Νοεμβρίου (πενήντα αναγνώστες) στις 21.00. Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης» (Πειραιώς 206, Ταύρος) Τηλ.: 210 3418550.