RÓŻNE FORMY SCENICZNE
Prezentacja
MONOLOG Monolog (gr. mónos - sam, samotny, pojedynczy; lógos - słowo, wypowiedź) – samodzielna kompozycyjnie i znaczeniowo ciągła wypowiedź jednego podmiotu mówiącego, nie wchodząca w skład dialogu. Na strukturę monologu w utworze literackim wpływa w sposób istotny to, czy jest on główną formą podawczą (jedyną lub nadrzędną, modyfikującą inne wchodzące z nim razem w skład całości), czy też użytą tylko fragmentarycznie, dalej warunki genetyczne, tj. czy jest to odwołanie się do postaci wypowiedzianej (np. relacji ustnej, gawędy, improwizowanego przemówienia), czy do pisanej (np. listu, pamiętnika, mowy przygotowanej), czy do powstałej w myślach (monolog wewnętrzny), wreszcie cel wypowiedzi (poinformowanie, pouczenie, wzruszenie odbiorców, charakterystyka podmiotu itp.)
DIALOG Dialog – wypowiedź wielopodmiotowa, rozmowa dwóch lub większej liczby osób[1]. Dialog występuje w utworach literackich: w dramacie stanowi podstawową formę wypowiedzi, w epice obok narracji stanowi jedną z form podawczych. Dialog jako gatunek literatury stosowanej, utwór literacki, złożony jest z odrębnych wypowiedzi na wspólny temat; nie ma jednak charakteru dzieła dramatyczno-scenicznego i jest zapisany. W starożytności dialogi były podstawową formą wypowiedzi na temat filozofii, np. dialogi Platona. Popularnym również w renesansie, przykładem z tego okresu jest Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem Mikołaja Reja. Dialogiem nazywa się również rozmowę dwóch lub więcej osób w obrębie innego dzieła literackiego: powieści, opowiadania, noweli itd. Gatunkiem literatury stosowanej jest też „rozmowa”, czyli dialog ustny, związany z konkretną sytuacją życiową.
PANTOMIMA Pantomima (mimodram) – rodzaj przedstawienia, w którym aktor (mim) nie używa głosu, tylko odgrywa przedstawienie używając ruchu, mowy ciała i gestów. Często, ale nie zawsze, ma pomalowaną twarz na biało. Teatr pantomimy ma dwie typowe postacie. Pierwsza z nich to komedia służąca łatwej rozrywce. Zwykle unika ona poważnych tematów i skomplikowanej fabuły, gdyż ma przede wszystkim doprowadzić widza do śmiechu. Druga postać pantomimy może rozśmieszać nie mniej niż pierwsza, ale ma inny cel – prowokuje refleksję nad sensem życiowych zaangażowań człowieka. Prócz komicznych, podejmuje też poważne tematy, a czasem wzrusza. Wymaga ona od widza większego wysiłku wyobraźni i intelektu, dlatego jest w pewnym sensie sztuką elitarną i światową. Pantomima nie jest tańcem.