Diamant of levend weefsel?

Tekst: Ton Delemarre - Foto: Kees Dijkman

De binnenstad van Dordrecht is een diamant met vele facetten: winkels, horeca, havens, monumenten, woningen, evenementen en meer. Door gerichte ingrepen en investeringen in deze facetten kan de binnenstad nog meer gaan fonkelen. Dat stelt het college van Burgemeester en Wethouders in ‘Toekomstbeeld Binnenstad Dordrecht’, een stuk van 44 pagina’s.

Naast dit gemeentelijk stuk ligt ook een belangrijke bijdrage op tafel van het Bewonersplatform Binnenstad. Deze zelfbenoemde groep betrokken burgers is te vergelijken met het Red Team naast het OMT in de coronacrisis. Ook dat waren vrijwilligers die uit betrokkenheid met eigen deskundigheid advies gaven aan de overheid. Het Bewonersplatform richt zich op dezelfde thema’s als de gemeente, maar vanuit de ervaring van gebruikers. Kort gezegd: De stad is geen ding (een diamant) om met fysieke ingrepen aan te pakken, maar een levend weefsel dat in een proces van samenwerking moet worden onderhouden en versterkt. Samenhang van de aanpak is belangrijk. Het gemeentelijk denken gaat nog teveel langs thematische of afdelingslijnen, en soms nogal ad hoc. De gemeentelijke visie erkent wel dat haar optreden moet bijdragen aan geluk en zingeving en dat initiatieven van bewoners waardevol zijn. Het zou logisch zijn als de inbreng van het platform als gelijkwaardig wordt gewaardeerd en gefaciliteerd door de gemeenteraad.

Wat zeggen de bewoners?

We noteren hier een aantal treffende uitspraken: Koester de unieke eigenheid van de Dordtse binnenstad en waak voor platvloerse ‘uitverkoop’. De binnenstad is geen pretpark, winkelcentrum of partylocatie, maar een tot op buurtniveau gevarieerde mix van functies en wonen. Het kernwinkelgebied en de Grote Markt zijn nu sleutellocaties met onvoldoende kwaliteit en ‘bottlenecks’ voor binnenstadsbezoekers. Geef leegstaande winkelpanden andere functies die kwaliteit en sociale veiligheid toevoegen. Horeca en evenementen zijn voor bewoners ook kritische factoren: er moet sprake zijn van een duidelijk toegevoegde waarde voor de binnenstad. Per buurt is maatwerk nodig. Zorg voor evenwicht tussen drukte en rust.

De binnenstad van Dordrecht is een diamant met vele facetten: winkels, horeca, havens, monumenten, wo ningen, sfeervolle straatjes, door gerichte ingrepen kan ze nog meer gaan fonkelen.

Kees Dijkman

Bewoners moeten tijdig betrokken worden bij voorgenomen nieuwe voorzieningen, wijzigingen of nieuw horecabeleid. Maak de hele binnenstad autoluw en geef voorrang aan bewoners, hun bezoekers en de gevestigde bedrijven bij toegankelijkheid en parkeren. De binnenstad moet schoner en groe ner, ook de winkelstraten. Maak meer ruim te door bestaande p-garages voor bewoners in te zetten en parkeren ondergronds te brengen. Vang de binnenstadbezoekers aan de rand op met goede parkeervoorzieningen en zorg voor snel en efficiënt transport richting binnenstad.

Verbeter vanaf het station de entree naar de historische binnenstad. Dring het autokarakter terug, vergroen de route, voeg een beeldenreeks toe, informeer ter plekke over bezienswaardigheden, zorg voor mooie en duidelijke bewegwijzering en aantrekkelijke routes naar bezienswaardigheden. Verleid bezoekers met wandelpromenades om verder te dwalen. Geef elke haven een eigen karakter, houd bijvoorbeeld de Wolwevershaven exclusief voor historische schepen.

Cultuur

Heel jammer is het dat veel culturele voorzieningen verdwenen zijn uit de binnenstad: Tobe, muziekschool, poppodium, bibliotheek (in de toe komst). Dat vermindert de levendigheid, vooral in de avonduren. Voeg culturele functies toe. De verhuizing van Stichting DOOR is een goed voorbeeld: De Munt als permanente huisvesting. Het Bewonersplatform wil partijen met elkaar verbinden, zoals met het Cultuurplatform. Bewoners maken mede een gastvrije binnen stad door bijdragen te leveren aan monumentendagen, huiskamerconcertjes, open huis, bij een echte Dordtenaar te gast. En ook door hun panden met de vaak sfeervolle stoepen goed te onderhouden. Het platform pleit voor goed nabuurschap en onderlinge hulp. Maak communities: diverse vormen van samen leven, samen vieren en samen zorgen. Zorg dat er ruimte is voor huis houdens in diverse levensfasen.

Het blauwe gebied in het midden wordt het kernwinkelgebied genoemd.

Communicatie tussen gemeente, 4 bewoners en andere binnenstadpartners moet stevig verbeterd: samenwerken, elkaars belangen respecteren en zoeken naar win-winsituaties. Alle bewoners moeten worden betrokken bij de uitwerking van groenplan, horeca-en evenementenbeleid, parkeren, enzovoort. Veel van de aanbe velingen sporen goed met de gemeentelijke plannen.

Kernwinkelgebied

In de gemeentelijke visie wordt dit gebied meer aaneengesloten met een aantrekkelijke mix van kleinschalige, authentieke winkels, grootschalige ketens, woningen, horeca en dienstverlening. Nieuwe ondernemers en verplaatsingen zul len leegstand bestrijden. In naar het centrum leidende straten wil men verplaatsing van winkels en horeca naar het kernwinkelgebied stimuleren. En meer ruimte geven aan andere functies, zoals kantoren, sport of wonen. Het bewo nersplat form is het daar wel mee eens en zegt: Zorg voor een goede uitstraling bij lege winkelpanden: kunstprojecten, etalages dichtplakken met goed beeldmateriaal of adoptie door buurwinkels. De gemeente zet ook in op vergroting van het voetgangersgebied in het kernwinkelgebied.

Statenplein

In het gemeentelijke Toekomstbeeld: “De uitstraling en het gebruik van het Statenplein sluiten niet meer aan bij de ambities en doelstellingen van de binnenstad. Op dit moment is het plein maar twee dagen gevuld met de weekmarkt, de andere dagen ligt het leeg. Als er een geschikt alternatief gevonden kan worden voor de markt, biedt dat ruimte om het Statenplein een sterkere rol te geven door delen van het plein te vergroenen of aan te vullen met passend meubilair. Het streven is een multifunctionele openbare ruimte, waarbij groen, ontmoeting en evenementen centraal staan.” Maar waar laten we de markt: verhuizen naar de Grote Markt? De herontwikkeling van de Grote Markt staat hoog op de lijst bij de gemeente. Of de markt heel beperkt op het Statenplein en dan uitwaaieren naar Statenplaats, Kolfstraat, Sarisgang en Bagijnhof? Laten we met spoed beginnen met het vergroenen van het Statenplein door een scherm van bomen te planten. Dat zou de lelijke gevelwanden kunnen camoufleren.

Investeringen

Nadat de gemeenteraad zich over het Toekomstbeeld heeft uitgesproken, komt er eenuitvoeringsprogramma. De gemeente heeft in de Agenda Dordrecht 2030, 40 mil joen euro bestemd voor investeringen in de binnenstad. Om de bestaande samenwerking tussen gemeente, ondernemers en vastgoedeigenaren te verstevigen, komt er een Binnenstad Bedrijf Dordrecht. Daar moet de Raad nog wel een apart besluit over nemen. Onderzocht wordt of de bewoners daar op kunnen worden aangetakt.

NB: De Toekomstvisie is met enige amendementen door de gemeente raad in zijn vergadering van 1 februari aangenomen.