Het buurmeisje van een wereldster
Band met Nederland “Ook na haar dood is de muziek van Évora nog volop te horen op de Kaapverdische Eilanden. Maar er zijn ook andere muziekstijlen populair, zoals de dansbare coladeira en funaná. Wat veel mensen niet weten, is dat tal van toonaangevende Kaapverdische muzikanten in Nederland zijn opgegroeid en er wonen, zoals Suzanna Lubrano en Gil Semedo. Die laatste begon zijn loopbaan ooit in de Soundmixshow van Henny Huisman. Deze artiesten treden regelmatig op de eilanden op. En dan kan het zijn dat je als Nederlandse vakantieganger in Kaapverdië op een festival tegen een muzikant aanloopt met wie je zomaar in het Nederlands een praatje kunt maken…”
Haar levensstijl is helemaal Nederlands, maar ze komt oorspronkelijk van de Kaapverdische Eilanden. Djeni Jardim de Brito (31) praat met veel liefde over het prachtige land waar ze als kind op blote voeten op straat speelde en zomaar een wereldberoemde zangeres als buurvrouw had: Cesária Évora.
“Ik ben geboren op het Kaapverdische eiland São Nicolau, maar een groot deel van mijn jeugd bracht ik door op een ander eiland, São Vicente. We woonden in het stadje Mindelo. Dat wordt wel de culturele hoofdstad van Kaapverdië genoemd, vanwege de bijzondere festivals. Zoals een groot Braziliaansachtig carnaval in februari, met veel glitter en glamour. In augustus is er altijd het strandmuziekfestival Baía das Gatas. Van over de hele wereld komen Kaapverdianen daar naartoe. Kaapverdianen hebben iets met muziek en dans. Zelf kreeg ik als kind de danspasjes met de paplepel ingegoten.”
Veelzijdige eilanden “Toen ik vijftien jaar was, verhuisden we naar Rotterdam. Ik vond het er nogal koud. Maar lastiger was dat ik de taal niet sprak. Gelukkig kreeg ik het Nederlands in een half jaartje onder de knie en kon ik naar de havo. Om de twee jaar bezoek ik Kaapverdië. Ik vind het heerlijk om er te komen en te ervaren hoe open, vrolijk en gemoedelijk de mensen daar zijn. Ne-
72 | winter&sun
derlanders die Kaapverdië bezoeken, zal die mentaliteit zeker aanspreken. Maar er is meer. Kaapverdië is ook een bijzondere vakantiebestemming. De eilanden zijn onderling heel verschillend. Op Sal is het landschap divers: van vulkanisch tot woestijn en zoutmeren. Je kunt er een relaxte strandvakantie houden en rondslenteren in Santa Maria. Iedere dag wordt de vis vers uit zee gehaald. Het is ook een perfecte plek om te surfen. Op Boa Vista vind je brede witte zandstranden, waar je rustig twee uur kunt lopen zonder iemand tegen te komen. Je kunt in je vakantie ook een en ander combineren, omdat er lokale vliegverbindingen zijn.”
Beroemde buurvrouw “Ik had vroeger een heel beroemde buurvrouw, zangeres Cesária Évora. Als ik als kind in Mindelo buiten speelde, zag ik haar voor haar eenvoudige huisje zitten. Voor mij was zij gewoon de buurvrouw, van wie mijn moeder en tantes cd’s hadden. Ik besefte toen nog niet dat ze een wereldster was. Neckermann magazine
© Constantin Opris | Dreamstime.com
Dat straalde ze ook niet uit. Pas heel veel later, toen ik een concert van haar bezocht in de Rotterdamse Doelen, besefte ik dat ze een muzikale grootheid was. Évora zong morna’s. Die Kaapverdische muziekstijl doet wat denken aan de Portugese fado, maar morna’s klinken lichter en vrolijker. De teksten zijn trouwens wel melancholiek. Ze gaan over gemis en heimwee. Daarmee vertolkte ze wat veel Kaapverdianen sterk voelen, omdat er zovelen over de wereld zijn uitgezwermd. Je kunt wel zeggen dat Cesária Évora de grootste artiest is die Kaapverdië heeft voortgebracht. De Kaapverdianen zijn trots op haar. De luchthaven op het eiland São Vicente is naar haar vernoemd. Er staat daar ook een standbeeld van Évora. Wat best bijzonder is, omdat Kaapverdië helemaal geen standbeeldentraditie heeft.”
Cesária Évora De Kaapverdische Eilanden hebben een zangeres van wereldfaam voortgebracht: Cesária Évora (1941 – 2011). Haar muzikale loopbaan begint in de havenkroegen van het stadje Mindelo op het eiland São Vicente. Ze zingt in het Kaapverdiaans Creools, het Portugees en het Frans. Voor haar optredens krijgt ze betaald in drank. De jonge zangeres raakt in dit kroegmilieu aan lager wal. Ze stopt voor langere tijd met zingen. Als ze begin jaren ’80 de draad weer oppakt, wordt ze bij een caféoptreden in Lissabon opgemerkt door een producer. Hij ziet in haar een wereldster. De grote platenmaatschappijen zien dat dan nog niet. Dus brengt de producer zelf een cd van Évora uit: La diva aux pieds nus. In nog geen maand tijd worden er alleen al in Frankrijk 250.000 exemplaren verkocht. Vervolgens neemt de carrière van de dan 47-jarige zangeres met de warme, fluwelen stem een enorme vlucht. Alle grote podia over de hele wereld willen Cesária Évora boeken. In 1992 scoort ze een wereldhit met het nummer ‘Sodade’ en voor haar album Voz d'Amour ontvangt ze een Grammy. In 2011 overlijdt de zangeres, die gedurende haar gehele carrière blootsvoets op het podium stond. Een statement waarmee ze haar verbondenheid wilde tonen met de armsten in haar land.
De Kaapverdische Eilanden De Kaapverdische Eilanden liggen voor de westkust van Afrika, ter hoogte van Senegal. De voormalig Portugese kolonie is een geweldige vakantiebestemming vanwege het altijd aangename weer, de bounty-achtige zandstranden en de prima temperatuur van het zeewater. Vanaf Schiphol is het ongeveer zes uur vliegen naar Kaapverdië.
aanraders
paradijselijk Kaapverdië
Kijk voor meer aanraders op pagina 79 t/m 81
K aapverdië Boa V is ta , Pr aia de Chave s
IBEROSTAR Club Boa Vista
K aapverdië Sal, Santa M a r ia
K aapverdië Sal, Santa M a r ia
K aapverdië Sal, Santa M a r ia
Odjo d’Aqua
Crioula Clubhotel & Resort
Oasis Belorizonte
K aapverdië Boa V is ta , Pr aia da Cruz
Marine Club Beach Resort