HE WHÄRIKI REO
Nä Jamie Lambert räua ko Tiopira Rauna
Tú te wanawana i Te Matatini Ia rua tau, whakarauika mai ai te iwi Máori i runga i te karanga o Te Matatini hei whakanui i ngá mahi a Hineréhia ráua ko Táne Rore. I ténei tau, e 42 ngá kapa haka i tú ki te papa whakataetae á-motu i Te Wai-o-Hika i Te Tairáwhiti.
E whai ake nei ngá whakaaro o étahi kaimahi, ará a Jamie Lambert ráua ko Tiopira Rauna. He kaiwhakahanga marau matua a Jamie ki Te Puna Mátauranga, á, he kaiako whakairo a Tiopira ki Whirikoka. Tiopira Rauna Te Whänau a Kai (2010 - ) Kotahi töna whakataetae ä-motu I te taha o töku köeke, ko Rongowhakaata te iwi, ko Ngäti Kaipoho te hapü, Ko Te Hau-ki-Türanga te whare whakairo. I te taha o töku kuia, ko Te Whänau a Kai te iwi, ko Ngäi Pere te hapü, Ko Rongopai te Wharenui.
Tiopira: I te wä i haere atu ahau ki te kura tuatahi i Kaitï ka tïmata ki te kapa haka. I taua wä hoki, ko ahau tö mätou kaitätaki täne. I whäia te mahi nei tae noa atu ki te mutunga o te kura tuarua. I muri mai i tërä, i waiho ake te kapa haka ki tahaki mö tëtahi wä roa, ä, ka toru tekau mä whä pea öku tau, ka oho ake anö te hiakai i ahau kia hoki atu ki te whai i ngä tapuwae o öku tüpuna.
He pänga anö hoki öku ki ngä iwi katoa o Türanga-nui-aKiwa tae atu ki ngä tukemata o Kahungunu ki te Wairoa. He tauira ahau nä rätou kua menemene ki te pö.
Nö reira i uru atu ahau ki te röpü o töku ükaipö, ä, kia purea ai e ngä hau o “Te Whänau a Kai”. Nä Tei Nohotima rätou ko Matiu Hawea ko Kiri Horua ko Jenny Coleman ahau i poipoi, i whakaako.
KM: I tipu ake koe i hea?
KM: He röpü hou a Te Whänau a-Kai, he aha te tino pütake o te kapa?
Tiopira: Nä öku mätua tüpuna ahau i whängai, arä, ko Hape Rauna räua ko Mere-Taia-Kupe Ihimaera (Smiler) i Türanga. Nä räua anö ahau i hari atu ki ngä hui, ki ngä tangihanga i Waituhi me Manutuke, kia ü ai ngä akoranga mö ngä hononga maha öku ki te whenua.
14
KA MÍHARO
KM: Nä wai koe i whakaako ki te kapa haka?
HÓTOKE Winter 2011
HE WHÁRIKI REO
Tiopira: Ko te tino take i tïmatahia ai tö mätou röpü ko te whakamöhio atu ki te marea, ko wai anö mätou. Nö tërä tau i hono atu ai mäua ko taku hoa rangatira, a Erin, ki Te Whänau a Kai. Otirä, he wheako hou tërä ki a mäua.
Nä Paul Rickard ngä whakaahua (te kawhakähua ake i Te Matatini o te Rä 2011)
Ahakoa i whakaihuwaka te kapa o Te Mátárae-i-ó-Rehu nó Te Arawa, he hua anó mó ngá kaihaka katoa i tú ki runga i te papa haka. I ngá rárangi haka o ngá kapa toa o téná rohe, o téná rohe étahi kaimahi o Te Wánanga o Aotearoa.