Od redaktorów naukowych
Oddajemy do rąk Czytelników podręcznik adresowany przede wszystkim do lekarzy w trakcie specjalizacji z medycyny rodzinnej, studentów medycyny, a także do praktykujących lekarzy rodzinnych, którzy pragną usystematyzować i odświeżyć swoją wiedzę medyczną. Podręcznik ma zwięzły i jednocześnie kompleksowy charakter. Zawiera w głównej mierze informacje praktyczne, przydatne w codziennej pracy w podstawowej opiece zdrowotnej. Jego treść została podzielona na dwie części – pierwszą poświęconą specyfice medycyny rodzinnej jako specjalizacji, i drugą poświęconą zagadnieniom klinicznym. Wszystkie rozdziały w ramach poszczególnych części mają ujednoliconą strukturę, dzięki czemu odnalezienie konkretnych zagadnień jest łatwiejsze, a przekaz treści – bardziej przejrzysty. Rozdziały kliniczne, zwięzłe w formie, zawierają krótkie definicje, informacje epidemiologiczne i etiopatogenetyczne oraz praktyczny opis obrazu klinicznego, diagnostyki różnicowej, leczenia i prognozy. Tam gdzie to zasadne, ilustrowane są schematami, tabelami i rycinami, co powinno ułatwić przyswojenie wiedzy. Spis piśmiennictwa po każdym rozdziale zawiera tylko najważniejsze i aktualne pozycje. Sięgając do nich, Czytelnik może uzupełnić wiedzę zdobytą podczas czytania podręcznika. Od tej formuły odbiegają nieco rozdziały zawarte w sekcji poświęconej skargom i objawom chorobowym – ich zadanie to wyczulenie na możliwe, kryjące się za nimi patologie. Takie ujęcie problemu jest w naszym przekonaniu zgodne z logiką codziennej pracy lekarza rodzinnego. Także w rozdziałach dotyczących stanów zagrożenia życia i procedur ratunkowych zastosowano odmienny porządek, kładąc większy nacisk na szybką i skuteczną pomoc niż na istotę problemu. Choć rozdziały opisujące specyfikę medycyny rodzinnej cechują się mniej ujednoliconą strukturą, zawarte
w nich informacje staraliśmy się uporządkować w sposób maksymalnie upraszczający ich odbiór. Zdajemy sobie sprawę, że spektrum problemów, z jakimi może się spotkać w swojej pracy lekarz rodzinny, jest w zasadzie nieograniczone, bo taka jest natura i istota naszej profesji. Nie sposób zatem w jednym podręczniku dogłębnie omówić je wszystkie. Wierzymy jednak, że dokonaliśmy wyboru najważniejszych zagadnień i opisaliśmy każde z nich w zgodzie z aktualną wiedzą medyczną, w stopniu przynajmniej podstawowym. Ich szersze przedstawienie przekracza ramy oraz koncepcję tego podręcznika, a pogłębianie wiedzy to indywidualne wyzwanie dla każdego Czytelnika. Zaproponowane przez autorów pozycje literatury mogą stanowić pomoc i inspirację. Wiemy, że podręcznik nie mógłby powstać, gdyby nie ogromny, zbiorowy wysiłek wielu osób. Mamy na myśli w pierwszym rzędzie Autorów – (129!) doświadczonych lekarzy rodzinnych oraz wybitnych specjalistów z innych dziedzin medycyny, którzy zechcieli przyjąć nasze zaproszenie i podjęli się trudu opracowania poszczególnych rozdziałów, poddając się rygorom objętościowym i czasowym, co – zdajemy sobie sprawę – było niekiedy ogromnym wyzwaniem. Serdecznie wszystkim dziękujemy! Pragniemy podziękować również zespołowi redakcyjnemu Wydawnictwa Termedia, który pracując sumiennie dzień i noc, doprowadził do wydania tej książki, a czuwając nad realizacją projektu od wielu miesięcy, mobilizował i dopingował do działania zarówno autorów, jak i redaktorów. Dziękując raz jeszcze wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego podręcznika, jego Czytelnikom życzymy przydatnej, merytorycznej lektury. prof. UJ dr hab. n. med. Adam Windak prof. dr hab. n. med. Sławomir Chlabicz dr n. med. Agnieszka Mastalerz-Migas
m e dyc y n a r o d z i n n a t p o d r ę c z n i k d l a l e k a r z y i s t u d e n tó w
25