Kongres Polskiego Towarzystwa Leczenia Otyłości - streszczenia by Termedia sp. z o.o.

STRESZCZENIA

PROGRAM I STRESZCZENIA

2 STRESZCZENIA

Otyłość jako czynnik ryzyka zakażeń dr hab. n. med. Ernest Kuchar Klinika Pediatrii z Oddziałem Obserwacyjnym, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Pandemia COVID-19 podkreśliła rolę otyłości jako czynnika ryzyka ciężkiego przebiegu tej choroby. Związana z otyłością podatność na choroby zakaźne wynika głównie z upośledzenia wrodzonej i nabytej odporności oraz niedoboru witaminy D. Kilka innych czynników może pośrednio sprzyjać ciężkiemu przebiegowi zakażeń: upośledzenie mechaniki oddechowej, homeostazy skóry i tkanki podskórnej, choroby współistniejące związane z otyłością i standardowa, niedostosowana terapia przeciwdrobnoustrojowa. U chorych na otyłość częściej występują infekcje skórne. Nadwaga wiąże się ze zwiększonym ryzykiem infekcji dróg moczowych i ich nawrotów, a także z częstszym występowaniem zakażeń dróg oddechowych, w tym grypy i COVID-19. Ponadto wydaje się, że chorzy na otyłość mają zwiększone ryzyko zakażeń miejsca operowanego w chirurgii ogólnej, ortopedycznej i ginekologii. Wykład podsumowuje dostępne dowody związku otyłości z zakażeniami. Obecnie najważniejsze jest podnoszenie świadomości w zakresie dodatkowego ryzyka związanego z otyłością w przebiegu zakażeń, możliwości ich profilaktyki za pomocą szczepień oraz konieczności szczególnego podejścia terapeutycznego w zakażeniach, w tym dawkowania antybiotyków, a także leczenia samej choroby otyłościowej.

N O TAT K I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 STRESZCZENIA

Jaką rolę odgrywa lekarz w alokacji składki zdrowotnej? dr n. ekon. Małgorzata Gałązka-Sobotka Centrum Kształcenia Podyplomowego, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Instytut Zarządzania w Ochronie Zdrowia, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie Center of Value Based Healthcare, Uczelnia Łazarskiego w Warszawie

Składka zdrowotna to kluczowe źródło finansowania ochrony zdrowia w Polsce. Przychody z jej tytułu osiągnęły w 2022 r. wartość prawie 122 mld zł i zostały alokowane przez NFZ na sfinansowanie świadczeń zdrowotnych w wielu rodzajach, m.in POZ, AOS, leczenie szpitalne, rehabilitację, refundację leków, opiekę psychiatryczną. Każda złotówka powinna tworzyć wartość zdrowotną. Szczególną rolę w tym procesie odgrywa personel lekarski, który poprzez promocję profilaktyki, czujność wobec pierwszych symptomów choroby i optymalny plan diagnostyki i leczenia jest w stanie zwiększyć efektywność systemu mierzoną kondycją zdrowotną populacji. Nowoczesne narzędzia cyfrowe, efektywna taryfikacja świadczeń i organizacja pracy interdyscyplinarnych zespołów sprzyjają efektywnej alokacji środków przez lekarzy.

4 STRESZCZENIA

Rola lekarza rodzinnego w leczeniu chorych na otyłość dr hab. n. med., prof. UMW Agnieszka Mastalerz-Migas Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Lekarz rodzinny odgrywa kluczową rolę w leczeniu wszystkich chorób, które mogą wystąpić w życiu dorosłego człowieka. Dotyczy to także choroby otyłościowej. Biorąc pod uwagę liczbę chorych na otyłość, wynoszącą w naszym kraju ok. 8 mln, oznacza to, że lekarz rodzinny codziennie wielokrotnie udziela pomocy chorym na otyłość w przebiegu różnych powikłań otyłości bądź chorób jej towarzyszących. Jednocześnie choroba otyłościowa jest najrzadszą przyczyną zgłaszania się chorych do lekarza rodzinnego po pomoc. Jak zatem lekarz rodzinny powinien prowadzić leczenie tej grupy chorych? Na co powinien zwrócić szczególną uwagę? Gdzie w ustalanych rozpoznaniach i podejmowanym leczeniu powinna się znaleźć choroba otyłościowa? Podczas wykładu postaram się udzielić odpowiedzi na powyższe pytania.

5 STRESZCZENIA

Co lekarz rodzinny powinien leczyć – otyłość czy jej powikłania? dr hab. n. med. Karolina Kłoda MEDFIT Karolina Kłoda, Szczecin

Powodem szukania przez pacjenta pomocy lekarza rodzinnego rzadko jest nadmiar tkanki tłuszczowej, a często jego następstwa, takie jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie tętnicze czy choroba zwyrodnieniowa stawów. Dlatego rolą lekarza rodzinnego jest formalne rozpoznanie choroby otyłościowej i wyjaśnienie pacjentowi jej istoty, a następnie zapytanie o gotowość do jej leczenia. Dzięki skutecznemu leczeniu otyłości można osiągnąć poprawę w zakresie jej powikłań, a nawet ich całkowitą remisję. Jeśli jednak sytuacja zdrowotna tego wymaga, lekarz rodzinny powinien skierować pacjenta do odpowiedniego specjalisty. Aby podnieść swoje kompetencje i czuć się pewniej w swojej roli, lekarz rodzinny może korzystać ze szkoleń i kursów e-learningowych poświęconych tematyce otyłości.

6 STRESZCZENIA

Czy otyłość boli? A jeżeli tak, to jak sobie poradzić z bólem w gabinecie lekarza rodzinnego? lek. Aleksander Biesiada Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej

Choroba otyłościowa jest problemem cywilizacyjnym. Stanowi ona wyzwanie dla lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej na całym świecie, także w Polsce. Jest to choroba przewlekła i nawracająca. Jednym z jej powikłań mogą być różnego rodzaju zespoły bólowe. Ból może być jednocześnie przyczyną i skutkiem otyłości. Ból wywołujący spadek aktywności fizycznej nasila przebieg choroby otyłościowej. Choroba otyłościowa nasila dolegliwości bólowe w błędnym kole narastania objawów. Ból u chorych na otyłość można leczyć, redukując masę ciała poprzez ćwiczenia, fizjoterapię, zmianę wzorca żywieniowego, farmakologicznie i operacyjnie. Leczenie bólu u osób dotkniętych chorobą otyłościową stwarza nowe wyzwania, m.in. ze względu na zmieniony metabolizm leków w przebiegu tej choroby.

7 STRESZCZENIA

Jak diagnozować i leczyć stłuszczenie wątroby u pacjentów z chorobą otyłościową? prof. dr hab. n. med. Krzysztof Tomasiewicz Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii, Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1 w Lublinie Uniwersytet Medyczny w Lublinie

W czerwcu 2023 r. zaproponowano nową definicję stłuszczeniowej choroby wątroby (SLD). W obrębie pojęcia nadrzędnego SLD wyodrębniono m.in. stłuszczeniową chorobę wątroby związaną z zaburzeniami metabolicznymi (MASLD). Przebieg kliniczny SLD jest heterogenny, obejmuje szeroki zakres zmian – od prostego stłuszczenia przez stłuszczeniowe zapalenie wątroby (MESH) z włóknieniem lub bez niego do marskości, a nawet raka wątrobowokomórkowego. Częstość występowania MASLD ocenia się na ok. 25% w populacji ogólnej w krajach rozwiniętych, przy czym aż na 70–80% u chorych na otyłość. Nie należy zapominać o pomiarze obwodu talii w grupie osób z wartościami BMI < 30 kg/m2, ponieważ zwiększenie depozytu tłuszczu trzewnego o 1% powoduje wzrost gromadzenia się lipidów w wątrobie o 40%, a zwiększenie depozytu tłuszczu podskórnego o 1% powoduje wzrost gromadzenia się lipidów w wątrobie o 20%. Przy rozpoznawaniu MASLD należy wykazać obecność stłuszczenia wątroby w badaniu obrazowym lub bioptacie wątroby oraz obecność przynajmniej jednego z kryteriów kardiometabolicznych. Pierwsze, wystarczające diagnostycznie kryterium to BMI > 25 kg/m2 i/lub obwód talii > 94 cm u mężczyzn i > 80 cm u kobiet rasy kaukaskiej. Trwają badania nad identyfikacją biomarkerów, które pozwoliłyby na rozpoznanie MESH bez konieczności wykonywania biopsji wątroby. Terapia MASLD jest złożona i obejmuje przede wszystkim modyfikację stylu życia oraz farmakoterapię.

8 STRESZCZENIA

Narzędzia wzmacniające efekt terapeutyczny leczenia choroby otyłościowej dr hab. n. med., prof. CMKP Alina Kuryłowicz Klinka Chorób Wewnętrznych i Gerontokardiologii CMKP

Celem leczenia choroby otyłościowej jest redukcja ryzyka rozwoju powikłań związanych z tą chorobą. Aby go osiągnąć, konieczne jest uzyskanie trwałej redukcji masy ciała, co stanowi duże wyzwanie. Choroba otyłościowa charakteryzuje się bowiem nawracającym przebiegiem i blisko 80% pacjentów stosujących diety redukcyjne doświadcza ponownego wzrostu masy ciała. Jak zatem osiągnąć długotrwały efekt terapeutyczny w leczeniu choroby otyłościowej? Kluczowe znaczenie ma trwała zmiana nawyków. U części pacjentów konieczna będzie stała współpraca z psychodietetykiem, a u części leczenie farmakologiczne lekami regulującymi mechanizmy kontroli głodu i sytości lub leczenie chirurgiczne. Często musimy stosować różne formy interwencji, ponieważ otyłość to choroba przewlekła, która wymaga ciągłego, nieprzerwanego leczenia.

9 STRESZCZENIA

Jak poradzić sobie z wielochorobowością u chorego na otyłość powikłaną MAFLD? prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii, Wydział Lekarski, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Otyłość jest największym wyzwaniem współczesnej medycyny klinicznej. Jest problemem wielu, a de facto wszystkich specjalności medycznych. Stanowi osiowy objaw zespołu metabolicznego, którego pozostałe cechy interferują właśnie z otyłością. Pacjent z zespołem metabolicznym, otyłością, nadciśnieniem tętniczym, dyslipidemią to codzienność naszych gabinetów, oddziałów szpitalnych i klinik. To często także pacjent z MAFLD. W wykładzie zostaną poruszone zagadnienia dotyczące podstawowych możliwości interwencji w tych sytuacjach, a także związków i trudności wynikających z zaburzeń funkcji wątroby w przebiegu zespołu metabolicznego i otyłości.

10 STRESZCZENIA

Cele terapeutyczne leczenia cukrzycy typu 2 okiem diabetologa w świetle nowych możliwości farmakologicznych prof. dr hab. n. med. Monika Karczewska-Kupczewska Klinika Chorób Wewnętrznych i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Częstość występowania otyłości i cukrzycy typu 2 we współczesnym społeczeństwie dramatycznie narasta, mówi się o pandemii tych chorób. Cukrzyca typu 2 wiąże się ze zwiększonym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Stanowią one przyczynę ok. 50% zgonów osób z cukrzycą typu 2. Istotnym problemem jest też narastająca częstość występowania niewydolności serca u osób z cukrzycą typu 2. Obecność przewlekłej choroby nerek zwiększa śmiertelność w tej grupie chorych, a także częstość incydentów sercowo-naczyniowych oraz pogarsza przebieg niewydolności serca w cukrzycy typu 2. Wykazano, że w terapii cukrzycy typu 2 konieczne jest postępowanie holistyczne – nie tylko kontrola glikemii, lecz także innych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, czyli nadciśnienia tętniczego, zaburzeń lipidowych, nadwagi i otyłości. Istotną kwestią we współczesnej terapii cukrzycy typu 2 jest wybór leków o udowodnionej skuteczności w zakresie redukcji zdarzeń sercowo-naczyniowych, hospitalizacji z powodu niewydolności serca, a także ochrony funkcji nerek. Takie postępowanie w cukrzycy typu 2 wiąże się z redukcją ogólnej śmiertelności oraz incydentów sercowo-naczyniowych. Ostanie lata przyniosły wiele nowych możliwości terapii cukrzycy typu 2, m.in. wprowadzono nowe leki: agonistów receptora GLP-1 oraz inhibitory SGLT2. Stwierdzono, że dzięki tym nowym grupom leków można kontrolować jednocześnie wiele celów terapeutycznych cukrzycy, takich jak wyrównanie glikemii, redukcja ryzyka sercowo-naczyniowego, zapobieganie pogorszeniu funkcji nerek, a także redukcja masy ciała. Korzystne efekty powyższych grup leków sprawiły, że w aktualnych zaleceniach dotyczących leczenia cukrzycy typu 2 rekomendowane jest ich wczesne wprowadzanie do terapii. Ostatnie intensywne badania naukowe spowodowały pojawienie się podwójnego agonisty receptorów GIP i GLP-1, który wykazuje dużą skuteczność w kontroli glikemii, redukcji masy ciała, a wstępne analizy wskazują, że będzie to lek skuteczny w redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego. Podsumowując – współczesna diabetologia ma nie tylko spojrzenie „glukocentryczne”, lecz także „kardionefrocentryczne” i skierowane na leczenie otyłości.

11 STRESZCZENIA

Cele leczenia cukrzycy typu 2 okiem chirurga bariatry w świetle jej remisji dr hab. n. med. Mariusz Wyleżoł Warszawskie Centrum Kompleksowego Leczenia Otyłości i Chirurgii Bariatrycznej, Szpital Czerniakowski, Warszawa II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Onkologicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Cukrzyca typu 2 jest jednym z najczęstszych powikłań choroby otyłościowej. Pierwsze doniesienia o charakterze kazuistycznym wskazujące na możliwość wyleczenia z cukrzycy typu 2 metodami chirurgicznymi zostały opublikowane przed 70 laty. Przed 30 laty Walter Pories wraz ze współautorami potwierdził te obserwacje na grupie kilkuset chorych. Kolejne lata przyniosły wyniki badań, które wskazywały, że leczenie chorych na cukrzycę typu 2 metodami chirurgicznymi prowadzi nie tylko do normalizacji glikemii i możliwości odstawienia leków przeciwcukrzycowych, lecz także istotnie zmniejsza śmiertelność w tej grupie chorych. Opublikowane w tym roku wyniki 40-letnich obserwacji wskazują na blisko 80-procentowy spadek śmiertelności spowodowanej cukrzycą typu 2 u chorych poddanych operacjom bariatrycznym względem chorych leczonych zachowawczo.

12 STRESZCZENIA

Cele leczenia cukrzycy typu 2 okiem obesitologa w świetle ochrony serca i nerek prof. dr hab. n. med. Paweł Bogdański Katedra i Zakład Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

Częstość występowania otyłości osiągnęła skalę epidemii bez precedensu w historii ludzkości. Równocześnie w zatrważającym tempie przybywa pacjentów chorujących na typowe powikłania choroby otyłościowej, w tym na cukrzycę typu 2. Ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 u kobiet ze wskaźnikiem masy ciała > 30 kg/m2 wzrasta 90-krotnie, a u mężczyzn 40-krotnie. Jednocześnie wykazano, że redukcja masy ciała o ponad 15% daje szansę na remisję tej groźnej choroby. Średni czas życia osób chorych na cukrzycę skraca się o 6–8 lat. Przy współwystępowaniu przewlekłej choroby nerek i/lub chorób układu sercowo-naczyniowego na podłożu miażdżycy (typowych powikłań cukrzycy) czas życia skraca się o kolejne 4–5 lat. Wykorzystanie nowoczesnej farmakoterapii, opartej na aktualnych standardach terapeutycznych, daje szansę na istotną równoczesną ochronę układu sercowo-naczyniowego, nerek oraz korektę zaburzeń metabolicznych, co przekłada się na dłuższe i lepsze życie chorych na cukrzycę typu 2. Dowody z licznych badań klinicznych leżą u podstaw szczególnej pozycji empagliflozyny w algorytmach terapeutycznych cukrzycy typu 2. N O TAT K I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13 STRESZCZENIA

Dieta pudełkowa – przekleństwo czy zbawienie? dr hab. n. med. Karolina Kłoda MEDFIT Karolina Kłoda, Szczecin

W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszą się tzw. diety pudełkowe, czyli przygotowane przez zewnętrzną firmę posiłki o określonej kaloryczności i/lub składzie, przywożone do domu lub miejsca pracy. Taka forma żywienia ma swoich zwolenników i przeciwników, a wśród argumentów z obu stron podawane są wątpliwości lub przekonanie co do prawidłowego zbilansowania posiłków, warunków ich przygotowywania, jakości pokarmu, smaku i atestów. W kontekście zmiany stylu życia i leczenia otyłości argumentami w toczącej się dyskusji są korzyści wynikające z doraźnego wsparcia taką formą żywienia vs ograniczenie sobie możliwości edukacji dietetycznej i umiejętności samodzielnego przygotowania posiłków. Wykład ma na celu przybliżenie tej dyskusji.

14 STRESZCZENIA

Nowoczesne technologie modyfikacji mikrobiomu prof. dr hab. n. med. Ewa Stachowska Katedra i Zakład Żywienia Człowieka i Metabolomiki, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie

W obliczu globalnej epidemii choroby otyłościowej poszukiwania skutecznych terapii wspomagających jej leczenie stają się priorytetem. Coraz częściej wskazuje się na powiązanie między mikrobiotą jelitową a rozwojem otyłości. W wykładzie zostaną zaprezentowane najnowsze badania w zakresie modulacji mikrobioty jelitowej za pomocą probiotykoterapii i postbiotykoterapii. Przedstawione zostaną również wyniki badań klinicznych oraz ich potencjał terapeutyczny. Nowoczesne technologie, oparte na głębokim zrozumieniu roli mikroorganizmów w naszym organizmie, otwierają nowe perspektywy dla efektywnego i ukierunkowanego leczenia otyłości.

15 STRESZCZENIA

Możliwości suplementacji BPF (standaryzowana kompozycja polifenoli z bergamoty) u pacjentów z zaburzeniami metabolicznymi w otyłości prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii, Wydział Lekarski, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Odpowiedzialna suplementacja to wyzwanie. Rynek pełen jest reklam, opinii i nie do końca sprawdzonych czy wartościowych suplementów diety. Jednym ze sprawdzonych, także w toku badań klinicznych i dobrze publikowanych prac, jest kompozycja polifenoli z dzikiej pomarańczy – bergamoty. Jej potencjał wykracza poza działanie na stężenia lipidów, obejmuje również wpływy związane z metabolizmem węglowodanów. W wykładzie zostaną poruszone wszystkie ważne kwestie dotyczące tego preparatu i wskazane miejsce tego rodzaju interwencji u pacjentów z zaburzeniami metabolicznymi, w tym z zespołem metabolicznym.

16 STRESZCZENIA

Zastosowanie elastografii w ocenie uszkodzenia wątroby w przebiegu choroby otyłościowej dr n. med. Paweł Rajewski Oddziału Internistyczno-Zakaźny, Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny w Bydgoszczy Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy

Choroba otyłościowa i jej powikłania w postaci stanu przedcukrzycowego, cukrzycy, zaburzeń lipidowych czy nadciśnienia tętniczego są uznanymi czynnikami ryzyka rozwoju stłuszczeniowej choroby wątroby związanej z dysfunkcją metaboliczną (MASLD). MASLD jest najczęstszą przewlekłą chorobą wątroby na świecie i jedną z głównych przyczyn raka wątrobowokomórkowego (HCC), marskości wątroby i transplantacji wątroby w krajach rozwiniętych. Jest także istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, które są główną przyczyną śmierci w tej grupie chorych. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie MASLD, określenie zaawansowania choroby (włóknienia) i wprowadzenie odpowiedniego, kompleksowego, interdyscyplinarnego leczenia. Jednym z badań wykorzystywanych w tym celu jest elastografia wątroby metodą fibroscanu, która umożliwia wczesne wykrywanie minimalnego stłuszczenia wątroby (od ok. 5%) i ocenę stopnia zaawansowania jej włóknienia. Metoda ta powinna być rekomendowana u wszystkich pacjentów z czynnikami ryzyka rozwoju MASLD, w tym z chorobą otyłościową, w celu screeningu w kierunku stłuszczenia i włóknienia wątroby, natomiast u pacjentów z rozpoznanym MASLD – screeningu w kierunku stłuszczeniowego zapalenia wątroby (Fast score), screeningu w kierunku włóknienia wątroby i oceny jego zaawansowania (Agile 3 i 4 score) oraz monitorowania skuteczności i efektów leczenia. Jest to metoda bezinwazyjna, bezbolesna, szybka do wykonania, powtarzalna, znajdująca się w wytycznych wielu towarzystwa naukowych, która może być zastosowana w codziennej praktyce lekarskiej.

17 STRESZCZENIA

Chlorowodorek naltreksonu/bupropionu – od teorii… dr hab. n. med. Monika Szulińska Katedra i Zakład Leczenia Otyłości, Zaburzeń Metabolicznych oraz Dietetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu Oddział Nadciśnienia Tętniczego i Zaburzeń Metabolicznych, Uniwersytecki Szpital Kliniczny w Poznaniu

Chlorowodorek bupropionu/chlorowodorek naltreksonu jest jednym z leków zarejestrowanych na terenie Unii Europejskiej do leczenia choroby otyłościowej. Połączenie chlorowodorku buproprionu i chlorowodorku naltreksonu ma uzasadnienie z powodu ich synergii hiperaddycyjnej. Jak wynika z badań naukowych, zarówno bupropion, jak i naltrekson, będący głównie antagonistą receptora opioidowego mi, oddziałują na dwa główne obszary mózgu: jądro łukowate podwzgórza i mezolimbiczny, dopaminergiczny układ nagrody, gdzie działają dopamina, noradrenalina i endogenne opioidy. Hamowanie wychwytu zwrotnego dopaminy i noradrenaliny przez bupropion oraz blokowanie receptorów opioidowych przez naltrekson stymulują układ nagrody i zmniejszają chęć jedzenia w celu odczucia przyjemności.

18 STRESZCZENIA

Chlorowodorek naltreksonu/bupropionu – od teorii do praktyki dr hab. n. med. Karolina Kłoda MEDFIT Karolina Kłoda, Szczecin

Podstawą leczenia choroby otyłościowej jest zmiana stylu życia wsparta farmakoterapią i/lub chirurgią bariatryczną. Dobór farmakoterapii powinien być zindywidualizowany, oparty na ocenie klinicznej pacjenta i zgłaszanych przez niego potrzebach. Podejmując decyzję terapeutyczną, należy odpowiedzieć na pytania: Czy u pacjenta występują przeciwwskazania do wybranego leku lub czy istnieje ryzyko interakcji z już przyjmowanymi lekami? Jaka jest prawdopodobna etiologia otyłości? Czy występują choroby i zaburzenia towarzyszące otyłości? Jeśli stwierdzamy u pacjenta silną i nieodpartą potrzebę podjadania, obniżenie nastroju i/lub uzależnienie od palenia tytoniu, możemy sięgnąć po preparat chlorowodorku naltreksonu z chlorowodorkiem bupropionu. Wykład pokaże praktyczne zastosowanie preparatu na przykładzie pacjenta.

19 STRESZCZENIA

Rola statyn i terapii skojarzonej w leczeniu (powikłań) choroby otyłościowej prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz III Klinika Chorób Wewnętrznych i Kardiologii, Wydział Lekarski, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Dyslipidemia jest klasycznym i bardzo częstym problemem u pacjentów z zespołem metabolicznym i otyłością. Trudno znaleźć pacjenta, u którego nie mamy do czynienia z dyslipidemią. To problem, który w skali Polski dotyczy ponad 18 milionów ludzi. U wielu z nich rozpoznajemy złożone zaburzenia gospodarki lipidowej. Cele terapeutyczne w tej grupie są jasno określone, postawione bardzo rygorystycznie i nisko. Dysponujemy całą gamą możliwości interwencji – od modyfikacji stylu życia i odpowiedzialnej suplementacji aż po intensywną, nowoczesną farmakoterapię. W wykładzie zostaną poruszone tematy związane z trudnościami w uzyskiwaniu celów, a także nowoczesne możliwości rozwiązań opartych na terapii skojarzonej.

20 STRESZCZENIA

Kiedy zastosować fibraty i/lub kwasy omega-3 w leczeniu chorych na otyłość? dr hab. n. med., prof. uczelni Marcin Barylski Klinika Chorób Wewnętrznych i Rehabilitacji Kardiologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Wojskowej Akademii Medycznej – Centralny Szpital Weteranów

Jedną z najpoważniejszych konsekwencji zaburzeń gospodarki lipidowej jest rozwój miażdżycy, co w efekcie prowadzi do chorób sercowo-naczyniowych. Terapia statyną lub statyną z ezetymibem u chorych na otyłość z dyslipidemią aterogenną nie zabezpiecza przed zdarzeniem sercowo-naczyniowym. Optymalizacja leczenia wymaga bowiem wyrównania również pozostałych istotnych parametrów lipidogramu z uwagi na bardzo wysokie rezydualne ryzyko sercowo-naczyniowe. W tej grupie pacjentów często należy dołączyć fibrat i/lub kwasy omega-3, które pozwalają na skorygowanie stężenia lipoprotein aterogennych, a tym samym umożliwiają osiągnięcie drugorzędowego celu terapeutycznego, jakim jest stężenie nie-HDL-C.

21 STRESZCZENIA

Przyszłość kontroli zaburzeń lipidowych u chorych na otyłość to także hamowanie PCSK9 prof. dr hab. n. med. Marlena Broncel Klinika Chorób Wewnętrznych i Farmakologii Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Inhibitory PCSK9 to obecnie najskuteczniejsze leki hipolipemizujące. Stosując je w monoterapii, można obniżyć stężenie LDL-C o 60%, a w połączeniu ze statyną i ezetymibem nawet o 85%. Terapia hipolipemizująca powinna się opierać na trzech fundamentach: 1) rozpoczynanie terapii jak najwcześniej, aby w ten sposób zmniejszyć czas narażenia na wysokie stężenie LDL-C i rozwój nieodwracalnych powikłań, 2) w grupie bardzo wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego zalecanie terapii agresywnej, a u chorych po ostrym zespole wieńcowym w ciągu 3 miesięcy rozważenie zastosowania leków wpływających na stężenie białka PCSK9, 3) utrzymanie dożywotnio agresywnego leczenia. Jedynym wskazaniem do zmniejszenia dawki statyny lub jej odstawienia jest udokumentowana nietolerancja leku. W Polsce leczenie iPCSK9 jest możliwe w ramach programu lekowego B.101. Do programu można kierować pacjentów z podejrzeniem rodzinnej hipercholesterolemii oraz po przebytym ostrym zespole wieńcowym w ciągu 2 ostatnich lat.

22 STRESZCZENIA

Jak nowoczesny sprzęt i nowoczesne technologie zmniejszają ryzyko operacji bariatrycznych? prof. dr hab. n. med. Wiesław Tarnowski Klinika Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej i Bariatrycznej CMKP, Szpital im. prof. W. Orłowskiego w Warszawie

Wprowadzenie techniki laparoskopowej całkowicie zmieniło obraz chirurgii bariatrycznej. Spowodowało zwiększenie liczby operacji, zwiększenie bezpieczeństwa i poszukiwanie przez pacjentów chirurgów posługujących się tą techniką. Dzisiaj praktycznie nie wykonuje się innych operacji niż w technice laparoskopowej. Aby jednak do tego doszło, musiał się dokonać ogromny postęp w narzędziach używanych do operacji. Nie wyobrażamy sobie zaawansowanych operacji laparoskopowych bez inteligentnych staplerów, narzędzi do hemostazy i cięcia tkanek. Podobnie znacznie podniesiono wymagania dotyczące wyposażenia ośrodków bariatrycznych w sprzęt odpowiedni dla pacjentów z otyłością. To wszystko istotnie zwiększyło bezpieczeństwo operacji bariatrycznych i spowodowało rozkwit chirurgii otyłości.

23 STRESZCZENIA

Czy chirurg bariatra rzeczywiście rzuca się z nożem na chorego? prof. dr hab. n. med. Piotr Major II Katedra Chirurgii Ogólnej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie Oddział Kliniczny Chirurgii Ogólnej, Onkologicznej, Metabolicznej i Stanów Nagłych, Centrum Chirurgicznego Leczenia Otyłości, Szpital Uniwersytecki w Krakowie

Podstawą współczesnego leczenia bariatrycznego jest zindywidualizowane, skoordynowane postępowanie prowadzone przez wielodyscyplinarny zespół specjalistów. Celem pracy tego zespołu jest przygotowanie pacjentów do zabiegu oraz nadzorowanie prawidłowego, niepowikłanego procesu utraty masy ciała i poprawy w zakresie chorób współistniejących we wczesnym i odległym okresie pooperacyjnym. Takie podejście ułatwia też realizację opieki okołooperacyjnej z wykorzystaniem protokołu ERABS. Współczesna opieka bariatryczna to również nowoczesna farmakoterapia, zarówno jako forma leczenia neoadiuwantowego przed zabiegiem bariatrycznym, jak i leczenie adiuwantowe, uzupełniające w okresie odległym. Usystematyzowana i długoterminowa opieka, regularne badania kontrolne i nadzór zespołu bariatrycznego nie tylko poprawiają efekty w zakresie redukcji masy ciała, lecz także zapobiegają wystąpieniu powikłań odległych oraz nawrotowi otyłości. Chirurg bariatra przestał już więc pełnić funkcję wyłącznie wykonawcy procedury chirurgicznej – często odpowiada za cały proces leczenia, jego koordynację i nadzorowanie kontroli pooperacyjnej, a poza przysłowiowym „nożem” ma do dyspozycji znacznie więcej możliwości realizacji potrzeb pacjenta. N O TAT K I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

24 STRESZCZENIA

Czy chcemy zoperować wszystkich chorych na otyłość? dr hab. n. med. Mariusz Wyleżoł Warszawskie Centrum Kompleksowego Leczenia Otyłości i Chirurgii Bariatrycznej, Szpital Czerniakowski, Warszawa II Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Naczyniowej i Onkologicznej, Warszawski Uniwersytet Medyczny

Chirurgia bariatryczna jest metodą leczenia chorych na otyłość o udowodnionej skuteczności w obserwacjach odległych zarówno pod względem redukcji masy ciała, ustępowania powikłań otyłości, jak i zmniejszenia ryzyka zgonu. Zgodnie z aktualnymi międzynarodowymi wytycznymi do leczenia chirurgicznego kwalifikują się chorzy z BMI > 35 j. oraz w przedziale 30–35 j., u których występują powikłania otyłości. Oznacza to, że liczba chorych kwalifikujących się do leczenia chirurgicznego otyłości w naszym kraju może sięgać kilku milionów. Rodzi się zatem pytanie, czy wszystkich tych pacjentów powinniśmy poddać operacji bariatrycznej. Podczas wykładu postaram się udzielić na nie odpowiedzi, biorąc pod uwagę nie tylko epidemiologię, lecz także różne inne aspekty leczenia choroby otyłościowej. N O TAT K I . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

25 STRESZCZENIA

Why should obesity be treated pharmacologically or surgically? prof. Carel Le Roux Diabetes Complications Research Centre, University College Dublin

Treating obesity has wide-ranging benefits on health and wellbeing. An effective approach to obesity treatment must be multifactorial, individualised, and adaptable over time. The treatment will often require a combination of modalities and longterm therapy, akin to the accepted approach for other chronic diseases. Patients with advanced forms of obesity often have suboptimal responses to lifestyle, medical, or surgical interventions alone; thus, combination treatment might be necessary. A chronic multifactorial disease requires an approach that is long term, multifactorial, flexible over time, and tailored to the individual. We need to combine our efforts and use the right tools, at the right time, and for the right person to achieve optimal care and maximise health benefits for our patients.

26 STRESZCZENIA

Zaburzenia rytmu a leki przeciwcukrzycowe prof. dr hab. n. med. Michał Holecki Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Autoimmunologicznych i Metabolicznych, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Cukrzyca jest najczęstszą chorobą metaboliczną na świecie, a migotanie przedsionków najczęściej spotykaną arytmią w praktyce klinicznej. Cukrzyca istotnie zwiększa ryzyko występowania migotania przedsionków, a jej współwystępowanie z migotaniem przedsionków wiąże się ze zwiększoną śmiertelnością całkowitą i sercowo-naczyniową, większą liczbą udarów oraz liczbą hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych i internistycznych. Nowoczesne leczenie antyhiperglikemiczne, poza protekcyjnym wpływem sercowo-naczyniowo-nerkowym, zmniejsza ryzyko zaburzeń rytmu serca, w tym migotania przedsionków. Z drugiej strony leczenie przeciwkrzepliwe, oparte na lekach niebędących antagonistami witaminy K, zmniejsza ryzyko rozwoju cukrzycy. Niniejszy wykład poświęcony jest wzajemnym interakcjom między leczeniem przeciwcukrzycowym a ryzykiem wystąpienia zaburzeń rytmu serca.

27 STRESZCZENIA

Co zrobić, kiedy insulina już nie wystarcza? A może w ogóle była zbędna? dr n. med. Agnieszka Żak-Gołąb Centrum Psychosomatyki i Profilaktyki Zdrowotnej, Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej

Celem leczenia chorych na cukrzycę, poza kontrolą glikemii, jest zapobieganie rozwojowi przewlekłych powikłań. Jako leki pierwszego wyboru przy rozpoczynaniu leczenia farmakologicznego należy rozważyć metforminę, inhibitory SGLT2 oraz agonistów receptora GLP-1. Nieskuteczność leczenia jest wskazaniem do rozpoczęcia insulinoterapii prostej, z zastosowaniem insuliny bazowej i kontynuacją metforminy oraz innych leków doustnych i/lub agonisty receptora GLP-1. Wydaje się jednak, że leczeniem z wyboru w terapii iniekcyjnej powinni stać się agoniści receptora GLP-1 – nie tylko ze względu na istotne zmniejszenie HbA1c, lecz przede wszystkim ze względu na protekcyjny wpływ sercowo-naczyniowy. Możliwa jest również intensyfikacja leczenia przez zastosowanie preparatów złożonych o stałej proporcji insuliny bazowej i agonisty receptora GLP-1, zgodna zresztą z aktualnymi wytycznymi ADA/EASD. Niniejszy wykład ma na celu przedstawienie zalet nowoczesnej terapii iniekcyjnej.

28 STRESZCZENIA

Otyłość a niewydolność serca prof. dr hab. n. med. Piotr Rozentryt Katedra Chorób Przewlekłych i Zagrożeń Cywilizacyjnych, Wydział Zdrowia Publicznego w Bytomiu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach III Katedra i Kliniczny Oddział Kardiologii, Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu, Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach

Otyłość jest czynnikiem ryzyka rozwoju niewydolności serca (NS). Indeks masy ciała nie przesądza o metabolicznych konsekwencjach choroby, markery dystrybucji tkanki tłuszczowej ściślej korelują z ryzykiem. W genezie NS u chorych na otyłość istotną rolę odgrywają powikłania otyłości, np. nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca. Otyłość częściej prowadzi do rozwoju NS z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory (HFpEF) niż ze zredukowaną frakcją wyrzutową lewej komory (HFrEF). Historia NS obejmuje fazy stabilne z okresowymi dekompensacjami. Mamy wtedy do czynienia z hiperkatabolizmem powodującym utratę wszystkich składowych masy ciała. Czynnik ten odgrywa rolę w rokowaniu i może wyjaśniać tzw. paradoks otyłości. Leczenie NS u chorych na otyłość jest lepiej tolerowane, a osiągane dawki leków są często wyższe. Może być to jednym z czynników przyczyniających się to lepszego rokowania takich pacjentów.

29 STRESZCZENIA

Otyłość a choroba Hashimoto prof. dr hab. n. med. Edward Franek Państwowy Instytut Medyczny MSWiA w Warszawie Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego w Warszawie

Choroby autoimmunologiczne rzadko wymienia się wśród powikłań otyłości, jednak zwiększa ona ryzyko rozwoju takich schorzeń, jak reumatoidalne zapalenie stawów, łuszczyca, zapalne choroby jelit, a nawet cukrzyca typu 1. Wydaje się, że przynajmniej w niektórych populacjach otyłość zwiększa również ryzyko autoimmunologicznego uszkodzenia tarczycy. Przyczyną takiego stanu może być zarówno oddziaływanie adipokin, jak i procesy zapalne oraz niedobory pokarmowe związane z nieprawidłową dietą i zmianami mikrobioty jelitowej, wreszcie – zależny od otyłości niedobór witaminy D. Czy zatem zmniejszenie masy ciała albo różne interwencje dietetyczne mogą korzystnie oddziaływać na zachodzące w tarczycy procesy autoimmunologiczne? Nie ma dowodów na to, że wpływają na jakiekolwiek twarde punkty końcowe, niektórzy zalecają jednak suplementację witaminami A, B, C, D i E, selenem, żelazem, magnezem, jodem, a także różne diety eliminacyjne.

30 STRESZCZENIA

Czy istnieje zespół metaboliczny u kobiet z prawidłową masa ciała? prof. dr hab. n. med. Andrzej Milewicz Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu

Profesor Jean Vague w 1947 r. wyróżnił dwa fenotypy otyłości: otyłość gynoidalną – „zdrową” oraz otyłość brzuszną z zaburzeniami metabolicznymi. W 1981 r. dr N.B. Ruderman opisał przypadki trzeciego fenotypu otyłości, tj. otyłości metabolicznej z prawidłową masą ciała (metabolic obesity with normal weight – MONW). Profesor Gerard Raven w 1988 r. wprowadził pojęcie zespołu metabolicznego obejmujące hiperinsulinemię/insulinooporność plus dwa objawy z trzech następujących: nadciśnienie tętnicze, otyłość brzuszna, dyslipidemia. Fenotyp MONW charakteryzuje prawidłowa masa ciała (BMI) oraz cechy metaboliczne zwiększające ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego. Jest to spowodowane patologiczną dystrybucją tłuszczu w mięśniach i wątrobie (stłuszczeniowa choroba wątroby związana z dysfunkcją metaboliczną – MASLD), a nie w tkance tłuszczowej. Częstość występowania MONW zależy od wieku, płci, rasy i wynosi od 13% do 30%. Wykazano pewne uwarunkowania genetyczne oraz spożywanie przez kobiety z MONW większej ilości tłuszczów nasyconych i mniejszej ilości błonnika. W diagnostyce w codziennej praktyce pomocne jest oznaczanie wskaźnika kardiometabolicznego (CMI), otyłości trzewnej (VAI) lub odsetka tłuszczu w DXA (PBF%), które są podwyższone. Dieta i aktywność fizyczna są niewystarczające w terapii MONW, a leki wpływające na wrażliwość tkanek na insulinę są terapią z wyboru.

31 STRESZCZENIA

Wpływ otyłości na rozród kobiety prof. dr hab. n. med. Dorota Bomba-Opoń Instytut Nauk Medycznych, Collegium Medicum, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Otyłość stanowi jedną z najczęstszych chorób i wpływa również na rozrodczość. Kobiety z otyłością charakteryzują się zmniejszoną płodnością. Najczęstszymi problemami są: cykle bezowulacyjne, obniżona jakość oocytów i zarodków, zmniejszona receptywność endometrium. Przekłada się to na mniejszy odsetek ciąż i wyższy odsetek poronień. Nadmierna masa ciała matki ma również wpływ na środowisko, w którym rozwija się płód. Zaburzenia gospodarki węglowodanowej, lipidowej czy cytokiny zapalne odpowiadają za epigenetyczną modyfikację fenotypu dziecka i zwiększone ryzyko występowania choroby otyłościowej. Ciężarne chorujące na otyłość są częściej narażone na powikłania, takie jak: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca ciążowa, zakrzepica żylna. Zmniejszenie BMI nawet o jedną jednostkę czy utrata 10% masy ciała mogą znacząco zwiększyć szansę na koncepcję i zmniejszyć ryzyko powikłań zarówno dla matki, jak i dziecka.

32 STRESZCZENIA

Co nas czeka w przyszłości w leczeniu otyłości? prof. dr hab. n. med. Beata Matyjaszek-Matuszek Klinika Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Zdefiniowanie różnorodnych fenotypów otyłości wymusza zmianę wcześniej stosowanych rozwiązań w kierunku kompleksowej i spersonalizowanej diagnostyki i terapii. Postępowanie terapeutyczne powinno być skoncentrowane na pacjencie, a nie tylko na jego masie ciała, dostosowane do indywidualnych potrzeb, stanu zdrowia, chorób współistniejących/powikłań, stylu życia i preferencji. Obiecujące kierunki badań obejmują podwójne i/lub potrójne analogi inkretyn, doustne leki inkretynowe, terapie oparte na neuroprzekaźnikach, terapie ukierunkowane na zwiększenie masy mięśniowej czy aktywizujące brązowienie trzewnej tkanki tłuszczowej. Otwiera to nowe możliwości wobec narastającej liczby pacjentów chorujących na otyłość. Terapie przyszłości wymagają jednak dalszej oceny w zakresie ich skuteczności i bezpieczeństwa.