GC TEN NOEY
TUSSEN MENSEN, GEMEENSCHAPPEN EN CULTUREN
Nederlandstalig tweemaandelijks tijdschrift voor Sint-Joost-ten-Node, de LeopoldsÂwijk en de Noordoostwijk
2
MAART APRIL 2017
LENTE IN SINT-JOOST
COVER © ZIGGY VENDEMMIA - “DE ZAAIER”, BRONZEN BEELDHOUWWERK (1896) VAN CONSTANTIN MEUNIER (ETTERBEEK, 12 APRIL 1831 – ELSENE, 4 APRIL 1905), IN DE KRUIDTUIN VAN SINT-JOOST-TEN-NODE.
3
EDITO
4-5 BINNENSHUIS
Creatief gezinsatelier Famili’Art Tentoonstelling Roland Denaeyer “op de begane grond” Buitenspeeldag: bloemen voor bijen Concert: Terre & Soleil Feest: Kloché seré salé
6 BINNENSHUIS Pacific: het project
7 8 2
9
2017
DE BIB BELICHT
Mylo Freeman
OVER DE VLOER
Roland Denaeyer
MENSEN VAN SINT-JOOST
Meneer André
MAART APRIL
10-11 UIT DE TIJD
Baron Miklós Jóska
12-13 AL WAT GROEIT Bloemen en bijen
14-15 EROP UIT
Femma Femma Royale Okra Vtb Davidsfonds
OP DE STOEP
16 KALENDER 16 COLOFON
MET DE STEUN VAN
EDITO
AMBITIE Op het nieuwjaarsfeest van Ten Noey had de voorzitter, Maarten Franssens, architect als hij is, het over de vier werven van Ten Noey voor 2017. Hij nodigde iedereen uit om er met m/v/x en macht aan mee te werken: Budget
ook ons huidig team alle kansen geven om zich verder te
Dankzij een groot bewustzijn binnen het team slagen we
ontplooien, met bijvoorbeeld de mogelijkheid voor bijko-
er de laatste jaren telkens opnieuw in om binnen de bud-
mende vorming.
gettaire lijnen te kleuren. Weet wel dat ons dit niet weer-
Behalve voor de professionals, willen we ook voluit gaan
houdt om te investeren in de werking van Ten Noey. En in
voor u, van ver of nabij ooit betrokken bij Ten Noey, of
2017 gaan we ons onder andere nog toeleggen op het zoeken naar innoverende wegen van financiering. U mag dat begrijpen als: na een paar jaren die begondoorgedreven budgetdiscipline,
maar misschien kriebelt het na vandaag. Nieuwe verenigingen duiken op en die bieden we graag een uitgestoken hand, maar ook met de sterkhouders, de klassieke grotere verenigingen, willen we het debat weer
schuldafbouw, enzovoort, zijn we vandaag een groeipad ingeslagen, bouwen we weer
meer aangaan, horen waar we beter invulling kunnen
op, zorgen we ervoor dat onze schouders in de toekomst
geven aan jullie visie op gemeenschapsvorming. Want bij
wat meer kunnen dragen…
momenten merkten we dat de ene soms niet meer goed weet waar de andere écht aan werkt. Mag ik hopen op
Inhoudelijke vernieuwing
nog meer concrete, opengetrokken samenwerking met
Ongeveer een jaar geleden presenteerden we hier onze
onze Algemene Vergadering? En wie weet mogen we van
nieuwe visietekst, aangezet door de Raad van Bestuur,
enkelen onder jullie een kandidatuur verwachten om in of
maar aangevuld op momenten van directe participatie
rond de Raad van Bestuur een engagement op te nemen?
met de gemeenschap rondom ons.
Ongeacht de mening zijn mensen die hun mond durven
De werking, geïnspireerd op die gezamenlijk gedragen vi-
opentrekken méér dan welkom…
sie, kreeg afgelopen jaar stilaan invulling. Ik moet daar
Zonder onbescheiden te willen zijn: het mag voor Ten
niet te veel over zeggen. U kan het rondom u zien (de
Noey vanaf nu een beetje meer zijn. Stap voor stap reiken
voorzitter verwees hiermee naar de tentoonstelling Aan-
onze ambities steeds een beetje verder: meer gemeen-
gespoelde Spullen/Objets Naufragés, nvdr) en steeds
schap, meer kwaliteit, meer…
meer horen we uit onverdachte bronnen dat men voelt, ziet, ruikt… dat het terug begint te bruisen. Niet eenvou-
Huis
dig, maar ambitieus, en petje af voor de professionals die
Enkele maanden geleden brachten we op de Raad van
hieraan dag in, dag uit, werken. Naast de lopende projec-
Bestuur het huis zelf nog eens ter sprake. “De zoveelste
ten zoals het fotoproject, zijn voor 2017 nieuwe interes-
generatie bestuurders die hoopt dat er ge-/verbouwd
sante projecten binnengehaald.
kan worden” dachten velen er over met rollende ogen. Wel, 2017 wordt ook het jaar waarin een deel van het
Mensen
huis, de stenen, wordt opgefrist. Deze zomer schreven
In 2017 zetten we ook in op die professionals. OnzeZo zawas Aangespoelde Spullen, Het Magazijn, Opendeatelier, we een driejarig masterplan uit, waarmee VGC aan kelijk verantwoordelijke Moon Shik ging aan de slag bij Apero/soep, de Expo. de slag ging voor een renovatie die ons huis klaarstoomt KunstenfestivaldesArts, en binnenkort komt een andere
voor de komende 5 à 10 jaar. Een eerste deel van de bud-
zakelijk verantwoordelijke, Katrien Van Ryssen, ons en
getten is nu voorzien voor 2017, de beoogde werken zijn
Everna versterken. In de komende weken gaan we ook op
omschreven, aan de slag!
zoek naar een nieuwe medewerker om invulling te geven
Maarten Franssens
aan het stedenfondsproject. We investeren samen met
15 januari 2017
de VGC niet alleen in nieuw talent: we willen uitdrukkelijk
3 foto © Romina Ameel
nen met zelfkritische reflectie,
Zonder onbescheiden te willen zijn: het mag voor Ten Noey vanaf nu een beetje meer zijn.
misschien nog helemaal niet,
BINNENSHUIS
tekst en foto © Rojah Lao
CREATIEF GEZINSATELIER: FAMILI’ART MET ROJAH LAO Famili’art is een creatief atelier voor heel het gezin in een ontspannen sfeer met verschillende opties: Afrikaanse dans, percussie, ballonkunst, grime, knutselen, en een Togolese maaltijd. Famili’art vindt elke eerste zondag van de maand plaats Op zondag 5 maart, 2 april, 7 mei van 14u30 tot 18u30
4
Deelnameprijs: € 25 (volwassenen), € 5 (kinderen) Info: TRALALA vzw, 0477 309 518, asbl.tralala@gmail.com, www.tralalaasbl.com
2017 MAART APRIL
BUITENSPEELDAG BLOEMEN VOOR BIJEN De Gemeentestraat wordt een namiddag lang afgesloten voor het gemotoriseerd verkeer om zo baan te ruimen voor iedereen die er wil spelen. Van de vrijgekomen ruimte maken we gebruik om tafels en stoelen buiten te zetten en nabije en verre buren uit te nodigen om er aan te komen zitten. Daar zijn een paar goede redenen voor: we bestelden een pallet prima potgrond en plant- en zaaigoed van een diversiteit aan inheemse bloemen en planten. Kinderen en volwassenen kunnen naar hartenlust zaaien en planten om zo de bijen in de stad ter wille te zijn.
waaraan we nu al beginnen. Met de eenvoudige vraag:
Kom langs met je oude theepot, lege bloemenbak of
stel dat je in het park een salon zou kunnen bouwen,
pan en vul ze met aarde en zaadjes. Met restjes hout,
hoe zou dat er uit zien? Het is de bedoeling om in de
een boormachine en wat handigheid maak je er zo je
zomer de leukste elementen uit alles wat getekend,
bijenhuisje bij. Het plezierige wordt aan het leerrijke
geknutseld en gefantaseerd werd ook echt te bouwen.
gekoppeld: tijdens het ploeteren in de aarde en het
En te gebruiken.
knutselen krijg je er deskundige uitleg bij: Waarom
En er zal te eten en te drinken zijn. Uiteraard.
inheemse planten? Welke soorten beter niet? Waar moet ik de komende weken en maanden op letten? En
Woensdag 19 april van 14 tot 18u
volgend jaar? (Lees hier ook meer over op pagina 12-13)
Org. Ism: Femma Royale, Fabrik, Bib Joske, Brede School
Deze namiddag lanceren we ook “Zomer in Sint-Joost”,
Sint-Joost, Faculteit Architectuur KuLeuven afdeling Sint-
een project dat in twee parken te zien zal zijn, maar
Lucas, de buren, ...
Tekst + foto © Roland Denaeyer
Lentefeest bij Ezidén Kloché seré salé Is de verjaardag van de aarde en de eerste dag van de lente. Kloché seré salé is één van de belangrijkste symbolen voor de start van een nieuw jaar bij het Ezidische volk. Het is de verwelkoming van langere en zonnigere dagen. Op deze dag wordt
Tentoonstelling Roland Denaeyer
de dag gelijk verdeeld in 12 uren maan en 12 uren zon. Daarna is er meer licht in de dagen en zijn de dagen dus langer dan de nachten.
Illustrator en fotograaf Roland Denaeyer werd geboren
Op onze en de enige bewoonbare planeet, de
in 1930 in Madrid.
aarde, wonen heel veel mensen. Mensen met hun
Emeritus Professor Grafische Kunsten zijnde, besteed
eigen cultuur, eigen taal, geloofs- en politieke
hij zijn tijd sinds zijn pensionering aan het uitgeven
overtuiging. Al deze mensen hebben, ongeacht
van zijn eigen boeken en tekeningen.
waar ze wonen, slecht één thuis en dat is de aar-
Een groot aantal hiervan heeft hij samengesteld met
de. Daarom is het belangrijk dat wij onze thuis
digitale foto’s bewerkt met tekeningen, of versmolten
beschermen en verdedigen tegen het kwade dat
met andere foto’s en collages.
er op afkomt.
Tentoonstelling van 17 maart tot 30 april 2017.
Tijdens dit feest kan iedereen dansen, zingen,
Vernissage op vrijdag 17 maart van 18u tot 21u.
eten en proeven van onze Kloch. Op deze dag is
Met optreden van Monique Lemoine op zaterdag 25 maart
het belangrijk dat mensen vrolijk zijn.
om 15u. Finissage op zondag 30 april van 14u tot 18u + concert om 15u.
Zaterdag 18 maart > 15u-18u
CONCERT:
Terre & Soleil zingt liederen uit de hele wereld, in alle kleuren en ritmes. Van een woordloze swing tot gospel, van een Georgisch lied tot Franstalige chansons uit de hele wereld, van polyritmische nummers tot een Renaissancelied. Muzikale kleur en speelsheid vormen ons adagium. Vrijdag 28 april om 20u Gratis toegang
tekst Laila Tcheldargushi
TERRE & SOLEIL
5
BINNENSHUIS
PACIFIC, HET PROJECT Het “fotoproject” van Ten Noey heeft al een kronkelend bestaan geleid. Maar eindelijk, nu het wijkcontract zijn laatste jaar is ingegaan, is het een goede richting ingeslagen. Met twee artiesten, Vincen Beeckman en Danja Cauwbergs, maken we van de Pacifictoren ons tweede verblijf. Met een gezonde nieuwsgierigheid gaan we op zoek naar mensen en hun verhalen en laten die zien in beelden en een boek. Vincen vertelt over de eerste dagen…
6 2017
Een dag in de Pacific!
van Germaine en Jean zien we de voordeur van de schil-
Begin januari begonnen Danja en ik aan het Pacificpro-
der Delacroix, een verzamelaar van voorwerpen. In elk
ject. Een jaar lang gaan we op verkenning in dit enorme
appartement woont een andere bewoner die we graag
gebouw waar meer dan 1.500 mensen wonen, verspreid
willen ontmoeten. Beetje bij beetje leren we de plek en
over 24 verdiepingen. We houden hoofdkwartier in de
zijn bewoners kennen. Zoals Nordine die net een kran-
snackbar van meneer Kapoor: Mannu Croissant, op het
tenwinkeltje startte net naast de achteringang. Hij is een
gelijkvloers aan de kant van de Willemsstraat. Er hangen
vroegere bewaker die iedereen kent. We zijn ook uitge-
MAART APRIL
twee schermen in de snackbar, een boven een deur die uitgeeft op een nachtwinkel en waarop de televisie aan een stuk door speelt, beeld zonder klank. De andere
Kapoor steekt zijn hoofd binnen en noemt haar Princesse van de Pacific
nodigd bij Maximilien die er vijf jaar woont. Maar hij moet binnenkort alweer verhuizen. Zijn appartement staat al vol met dozen. Hij biedt ons iets te drinken aan: koffie, water,
laat de beelden zien van de camera die de nachtwinkel
Schweppes, cola… of wijn maar hij weet niet waar alles
bewaakt. Er hangt ook een reproductie van een Magritte,
zit. Waarschijnlijk in een van de dozen. Hij vertelt over zijn
een appel. Er is een rokerszaal en een niet-rokerszaal.
leven, zijn avonturen, zijn liefdes, zijn passie voor muziek
Er hangt een spiegel die de ruimte groter doet lijken.
en hifi installaties, Koksijde, Beethoven en dat hij niet
De stoelen zijn rood en comfortabel. Je vindt er meneer
goed meer ziet. Alles met de glimlach en met een onberis-
Kapoor dikwijls vlakbij de ingang aan het werk op zijn
pelijke uitspraak. Elk woord netjes op zijn plaats.
computer of bezig met de vragen van bewoners van de Pacific. Hij lijkt wel de syndic van het gebouw. Er is een
We gaan terug naar beneden, naar de snackbar. Daar
dagschotel aan € 9,60. De radio voert een strijd met het
wacht Nicole op ons in de rokerszaal. Ze woont sinds het
lawaai van de koffiemachine.
begin in de Pacific. Ze kocht haar appartement “op plan”. Ze heeft heimwee naar de beginjaren, volgens haar heeft
Radio Nostalgie.
de toren een beetje van zijn pluimen verloren. Maar on-
Na de koffie gaan we naar boven bij Germaine en Jean.
danks alles lijkt ze het wel naar haar zin te hebben: ze zet
Ze wonen op de bovenste verdieping, met een onwaar-
bloemen op haar balkon en hangt op 21 juli de Belgische
schijnlijk uitzicht over Brussel. Daar bevindt zich het
driekleur uit. Ze houdt van kruiswoordraadsels en elke
zwembad. Het water is 28 graden, op temperatuur ge-
week komt de kapster aan huis. Ze geniet van de kleine
bracht door de chauffagebuizen van het gebouw. Oor-
momenten van elke dag. Kapoor steekt zijn hoofd binnen
spronkelijk was het een waterreservoir dat dienst moest
en noemt haar “Princesse van de Pacific”. Ze bloost en
doen in geval van brand. Maar de architect van de Pacific,
rolt met haar ogen. Nog een koffie, nog een sigaret en ze
Michel Barbier, heeft na de oplevering de bovenste ver-
vertelt voort. Ze zal oude foto’s en documenten zoeken.
dieping verbouwd tot woon- en kantoorruimte voor zich-
Ze heeft zin om mee te werken aan het boek.
zelf. Wat voorzien was als technische ruimte bouwde hij
Elke week keren Danja en ik terug, een jaar lang, om zo-
om tot leefruimte. Het is een aangename ontmoeting die
veel mogelijk mensen te ontmoeten. Om samen met hen
ons de eerste verhalen en anekdotes oplevert voor het
een boek te maken over de Pacific en zijn bewoners.
boek dat we aan het maken zijn. Naast het appartement
DE BIB BELICHT
Is het redden van een prinses voorbehouden aan jongens? Kunnen meisjes een boomhut bouwen? Kan een zwarte koning regeren over een sprookjesland? In maart viert de bib Jeugdboekenmaand. De kinderen van Sint-Joost-aan-Zee komen op bezoek voor vertellingen en ateliers rond een thema dat vastgeroeste rolpatronen op de helling zet: M/V/X.
Tekst: © Simon Vandersmissen
M/V/X. vriendenkring van Arabella, prins Mimoen.
Arabella staat een beetje symbool voor een veranderende wereld waarbij de verschillen gerespecteerd en de overeenkomsten gevierd kunnen worden!
Daarbij komt dat Arabella geen erg meisjesachtig prinsesje is. Ze is behoorlijk dominant… Je bent, als auteur met roots buiten Nederland, een uitzondering in het boekenvak. Hoe komt het volgens jou dat de Nederlandstalige boekenwereld niet de diversiteit van onze samenleving
Zulke boeken vind je ook in Bib Joske, over een jongen
weerspiegelt?
die verlegen maar vastberaden deelneemt aan de bal-
Bij andere culturen en vorige generaties heerste meer een
letles (Balotje op ballet) en een heksje dat wel heel ei-
orale cultuur. Ik ben geboren en getogen in Nederland,
genwijze, zelfstandige heksen ontmoet (Reeks Lotje).
mijn oma las mij ook veel voor, dus dan heb je eigenlijk al
De twee moedige muizen die de stad op stelten zetten,
een voorsprong. Thuis was er veel aandacht voor kunst
de honden treiteren en de katten uitdagen, zijn vrou-
en cultuur, dus de stap naar een beroep in deze sector
wen in Stadsmuis en veldmuis. En De Knuffelkoningin
was niet groot en werd ook gestimuleerd. Bij andere cul-
regeert het land. En ergens in een schitterend paleis
turen die naar een westers land migreren zie je vaak dat
woont prinses Arabella... We kaartten dit thema aan
er (heel begrijpelijk ook) in eerste instantie gekozen wordt
bij Mylo Freeman, de auteur die Arabella gestalte gaf:
voor een beroep met meer zekerheid. Dat verandert nu
Beste Mylo, kan je prinses Arabella even voorstellen?
trouwens ook langzaam. Hoe zie je de toekomst?
Prinses Arabella is een donker prinsesje van ongeveer
Verschillende initiatieven, zoals Sesam in Antwerpen en
vier jaar. Ze heeft een sterke wil waarbij ze er vaak ach-
Rose Stories in Nederland, maken het meer mogelijk om
ter komt dat het uitkomen van haar wensen niet direct
te schrijven in deze context, en sporen mensen aan zelf
leidt tot wat ze zich ervan had voorgesteld.
te schrijven.
Hoe pak je het thema diversiteit aan?
Arabella staat een beetje symbool voor een veranderende
Voor mij is het heel belangrijk dat kinderen zich in elkaar
wereld waarbij de verschillen gerespecteerd en de over-
kunnen herkennen, ongeacht hun huidskleur. Het is be-
eenkomsten gevierd kunnen worden!
langrijk dat donkere en blanke kinderen zichzelf terugzien in een boek, en empathie ontwikkelen. Op die manier zullen ze hopelijk niet snel in vooroordelen vervallen. Arabella leeft verder in een wereld met universele thema’s, zodat de verhalen ieder kind aanspreken. Hoe zie je de rolverdeling tussen jongens en meisjes? Arabella is een prinses, maar jongens tot zes jaar beleven haar verhalen net zo intens. En er zit ook een prinsje in de
Facebook.com/bibJoske Schrijf je in voor onze nieuwsbrief via www.sint-joost-ten-node.bibliotheek.be en hou de website ook in het oog voor komende ateliers en vertellingen.
7
OVER DE VLOER Denaeyer naam Roland voornaam M geslacht
tijdens een fietstocht door Europa op weg naar Italië,
86 leeftijd
1952. Ik heb haar kunnen overtuigen te komen studeren
42 schoenmaat Sint-Joost-ten-Node gemeente
8
MAART APRIL
tekst en fotobewerking © Ziggy Vendemmia
2017
Mét of zonder bombardementen op Noord-Spanje stond het vast dat we in België zouden blijven ontmoette ik in een jeugdherberg Colette. Dat was in aan de hogeschool voor beeldende kunsten La Cambre. Weet je, ik was en ben nog steeds tegen dat type onderwijs waar alles draait om punten. We zijn toch geen boksers? Ik wil dat studenten de kans krijgen hun persoonlijkheid te ontwikkelen en met een kritische open geest leren kijken naar onze maatschappij. Dan liever Montes-
Spanje (Madrid), met
sori. Colette was voornamelijk bezig met schilderkunst, ik
Brusselse vader land van oorsprong
met tekenkunst, maar wij werkten altijd samen aan onze
Frans taal van het interview
met de rechten van de mens en zo maakten we bijvoor-
projecten. We zijn altijd heel geëngageerd bezig geweest beeld in opdracht van de Franse gemeenschap affiches rond de gebeurtenissen van 1968 en de Vietnamoorlog.
Donderdag 2 februari 2017 datum
Ik heb massa’s boeken gemaakt en uitgegeven, catalogi en monografieën, maar toen ik in 1996 met pensioen ging dacht ik: ‘Gedaan met werken voor anderen, nu is het
Roland, jouw tentoonstelling loopt bij ons
aan mij!’”
van maart tot eind april. Wat is het plan? “Er komt naast de obligate vernissage ook een finissage
Je woont hier een paar huizen verderop in
mét een optreden én dan is er ook nog ’s een optreden
iets dat misschien je eigen museum wordt
voorzien op een dag tussen die twee data in. Wat de be-
“Mijn zoon heeft het me gesuggereerd! Zelf dacht ik eerder
zoeker te zien zal krijgen zijn mijn pogingen om fotografie
aan een ontmoetingsplaats voor kunstenaars. Besef je wel
en tekeningen compatibel te maken met elkaar. Er is nu
dat in dat huis 60 jaar werk hangt van Colette en mij?”
eenmaal een verschil tussen fotografie, waarbij een beeld wordt gemaakt aan de hand van een toestel, en tussen
Waar kan een bezoeker zich aan verwachten
een beeld dat gecreëerd word door het te tekenen.”
wanneer jouw deur open gaat? “Typografie heeft een belangrijke rol gespeeld tijdens
Gezien jouw respectabele leeftijd wil ik jouw
mijn carrière en ik heb gedurende 35 jaar paleografie, of-
grootste scharniermomenten weten.
tewel oude geschriften onderwezen. Dat zie je ongetwij-
“In 1936 was ik zes jaar, toen Franco in een staatsgreep
feld aan de dingen die ik maak. Weet je hoe onze letter
uiterst brutaal de macht nam over de republiek Spanje.
‘A’ ontstaan is? Die stond oorspronkelijk op z’n kop en
Hitler en Mussolini rukten eveneens op, maar gelukkig
had op die manier de vorm van een rundskop. De been-
woonden we toen al in België. Mijn Spaanse moeder
tjes van de letter vormden op die manier de horens van
huwde in 1927 mijn Brusselse vader, toen professor mine-
een stier. Het woord Alfa betekent dus eigenlijk ‘koe’. Dit
ralogie aan de ULB. Ik ben de tweede van vijf kinderen en
werd láng lang geleden bedacht in Ethiopië.”
veel familieleden zijn destijds gevlucht naar Argentinië, maar mét of zonder bombardementen op Noord-Spanje -door Picasso bekend geworden als Guérnica- stond het vast dat we in België zouden blijven. Als prille twintiger
MENSEN VAN SINT JOOST
Tekst + foto: © Fleur Brenninkmeyer
MENEER ANDRÉ Ik ben op den buiten geboren, 84 jaar geleden. In Sint-Martens-Lierde, da’s bij Geraardsbergen. Maar ik werk sinds mijn zeventiende in Brussel. Ik ben in 1949 als bakkersjongen begonnen op het Kolonel Bremerplein in Schaarbeek, en heb 45 jaar lang als bakker gewerkt. Da’s nachtwerk van één uur ‘s nachts tot 10u30. Ik werkte toen voor kost en inwonen en ging maandagmiddag met de trein naar Brussel, om zondagochtend terug te komen. Waarom ik naar Brussel ben
is het een bus. Maar de tram, dat was
Iedere zondag reed ik met de fiets,
gekomen? Iedereen kwam toen naar
toch veel minder miserie en lawaai
met de Royale Belge (nu AXA).
Brussel om te werken. Daar in Lierde
dan die bus. Mensen zagen vroeger
Mijn kinderen werkten daar, dus
hadden ze geen leerjongen nodig.
aan de rails dat er een tram was,
zo ben ik er binnengeraakt. Iedere
Al die bakkers en beenhouwers in
dus wisten ze dat ze goed moesten
zondagochtend om 8u op de fiets, en
Brussel waren Vlamingen!
parkeren. Nu staat de bus vaak vast
we waren vertrokken met 7 of 8 man.
Ik heb 25 jaar in een bakkerij in
en toeteren de andere autos… Nee,
We moesten onze kilometers rijden
de Verbiststraat gewerkt en toen
de tram was echt beter.
hé, 60, 70, 80 kilometers.
opgehouden is, heb ik nog 15 jaar in
Op de hoek was er een wasserij. En
Nu nog steeds rijd ik iedere dag met
een bakkerij in Laken gewerkt. Van
ernaast was er madame Jacky, een
de fiets. Op de rollen, twee achter
mijn 17de tot mijn 62ste heb ik brood
likeurwinkeltje. Tegenover ons zat er
en één voor. Alle dagen 20 kilometer,
gekneed. Iedere nacht. Ja ik heb dat
een tandtechnieker. Die maakte valse
drie kwartier. Dit jaar zit ik al aan 500,
graag gedaan. Een mens moet iets
tanden in zijn kelder. En er was ook
vorig jaar heb ik 6600 km gereden,
doen.
nog een dokter. En op de hoek van
iedere avond voordat ik ga slapen, om
de baas 70 jaar werd en ermee
de Grens- en de Gillonstraat was er
20u30. Ik sta dagelijks om 6u op en
In 1958 zijn Rosine en ik getrouwd. Ik
een polykliniek. Beneden op de hoek
dan lees ik mijn gazet op mijn gemak.
nam dan de trein ‘s avonds om 21u30
van de Warmoesstraat was er een
Dan begin ik aan mijn eten. Iedere dag
om tegen 23u in Brussel te zijn. Ik liep
groentenwinkel, Roland. En mevrouw
soep, en na het eten altijd fruit! Een
dan van het station Brussel-Centraal
Poelmans, iets verder nog beneden,
mens moet zijn leven regelen hé!
naar de Verbiststraat. Rosine was
verkocht vrouwenkledij. Trouwens,
naaister in een atelier, dus we zagen
er bestaat geen nummer 24 in onze
Ja ik vond het leven vroeger beter. Er
elkaar één dag in de week. Op zondag
straat.
was toen nog een tram, die stopte in
gingen we dan naar de cinema, en ‘s avonds pakte ik weer de trein. In 1961 huurden we een appartement in de Tweetorenstraat. Een paar jaar later maakte ze mij wakker, want ik sliep overdag, en ze zei me “André sta op, ik ben naar een huis gaan kijken en ik heb het gekocht!” Zo zijn we in de
de Verbiststraat en ging direct naar
Op 21 juli was er altijd een bal op het Houwaertplein, we gingen toen altijd dansen.
Leuven. De boerentram! Met een conducteur en een receveur, bij wie je een kaartje moest kopen. 1 frank kostte dat toen. Om tot de Heysel te gaan moest je een kwartje bijbetalen. Je kon vroeger rustig op straat lopen, ook ‘s nachts. Maar ik ben eens
Tiberghienstraat komen wonen, meer
En op 21 juli was er altijd een bal
overvallen. Rosine ook een keer. Nee,
dan 50 jaar geleden.
op het Houwaertplein, we gingen
je voelt je nu nooit meer gerust.
Vroeger was er de tram hier in de
toen altijd dansen. Na de trouw van
‘t Is een schone tijd geweest… En
straat, tram 59, die van en naar de
Albert met Paola zijn er veel Italianen
ik ben blij dat ik oud ben. Hetgeen ik
Midi ging. Hij maakte een lus via het
naar hier gekomen en langzaam zijn
allemaal heb meegemaakt pakken ze
Daillyplein en de Oogststraat, kwam
alle Belgen vertrokken en is er veel
me nooit meer af.
zo onderaan de straat en stopte ook
veranderd hier.
nog eens boven in de Gillonstraat. Nu
9
UIT DE TIJD
DE HONGAARSE BANNELING, BARON JOSIKA MIKLOS TE SINT-JOOST-TEN-NODE Tekst Jos Laporte
10 2017
Na de Franse revo-
HONGAARS PATRIOT EN VRIJHEIDSSTRIJDER
lutie ontstonden er
In 1834 raakte hij betrokken bij de Zevenburgse lands-
nieuwe ideeën en
dag aan de kant van de liberale oppositie. Hij hield
ideologieën. Opstan-
een opmerkelijke toespraak ten voordele van de
den en revoluties
persvrijheid. In 1848 werd hij lid van het Hogerhuis in
waren aan de orde
Pest. Hij verklaarde zich voorstander van de unie van
van de dag. Karl
Zevenburgen en Hongarije. In het Hogerhuis werd hij
Marx vertoefde te
gedelegeerd naar de Commissie van Landsverdedi-
Brussel en woonde
ging, Toen het leger van Windischgrätz in de winter
zelfs te Sint-Joost-
van 1848 Pest bedreigde, ging Josika met de regering
ten-Node in de Ver-
mee naar Debrecen. Nadat de regering de onafhan-
MAART APRIL
bondsstraat. Ook de
kelijkheid van het land had uitgeroepen werd hij lid
Oostenrijkse prins Klemens von Metternich verbleef
van het hoogste gerechtshof inzake amnesties en in
als banneling te Sint-Joost-ten-Node, in het huis van
de laatste weken van de vrijheidsstrijd ging hij met de
violist Charles de Beriot, nu het gemeentehuis. Het
regering mee naar Szeged en daarna naar Arad. Na de
was de tijd van opstanden tegen keizers en koningen.
kapitulatie van Vilagos moest hij vluchten. Hij zag zeer
Midden 19de eeuw vertoefden te Sint-Joost-ten-No-
snel in dat hij het land moest verlaten. Hij werd op 13
de heel wat bannelingen en politieke vluchtelingen,
september 1851 door de rechtbank in Pest bij verstek
waaronder de Hongaarse baron Josika Miklos.
veroordeeld tot de galg, wegens hoogverraad omdat
Hij werd geboren in Torda (Napkor) op 28 april 1794,
hij na de manifestaties van 3 oktober 1848, als lid van
in het oosten van het toenmalige koninkrijk Honga-
het Comité voor Landsverdediging werkzaam is ge-
rije in de streek van Zevenburgen (zo luidt de naam
weest en bovendien als lid van het Hogerhuis actief
in het Nederlands), Transsylvanië. In zijn geboorte-
is geweest op de illegale bijeenkomsten van het par-
plaats Napkor is er zelfs een standbeeld van Josika
lement te Pest en te Debrecen. Via Wroclaw (Polen),
Miklos. Hij ontving een zeer goede particuliere opvoe-
Leipzig en een verblijf van twee maanden bij familie
ding en trad daarna toe tot het Oostenrijkse leger. Als
van zijn vrouw in Thüringen ging de tocht verder naar
19-jarige jongeling vertoefde hij in Wenen, tijdens het
het “veilige” Brussel.
congres van Wenen, 1814-1815. Hier had hij tijd om te studeren en te lezen en kennis te maken met de lite-
JOSIKA MIKLOS IN BRUSSEL
ratuur. Ook leerde hij hier zijn eerste vrouw, Erzsébet
Josika Miklos, “de Hongaarse Walter Scott”, verhuis-
Kallay, kennen. Hij nam deel aan de militaire campag-
de in mei 1850 met zijn vrouw naar de Processiestraat
nes van 1814 en 1815 tegen Frankrijk en verliet in 1818
50 (nu Sint-Alfonsiusstraat) te Sint-Joost-ten-Node.
het leger, met de graad van kapitein. In hetzelfde jaar
In mei 1861 tekende het kadaster aan dat zij eige-
huwde hij Erzsébet. Hij trok in bij zijn schoonvader en
naar werden van het huis 25 in de Gemeentestraat
werkte mee op het land. Na de dood van zijn schoon-
(nu GC Ten Noey). Na de noodzakelijke verbouwingen
vader vestigden zij zich te Pest, maar bleef de famili-
konden ze in juni 1862 eindelijk hun intrek nemen in
ale domeinen bewerken. Na een ongelukkig huwelijk
hun nieuwe woning. Bij deze verbouwingen werd de
scheidde hij en leerde in de tweede helft van de jaren
“galerij” bijgevoegd, naar de plannen van architect
dertig Julia Podmanicsky kennen, ook afkomstig uit
Verbist (zoon van de vroegere burgemeester Urbain
een aristocratische familie, met wie hij huwde in 1847.
Verbist). Het merkwaardige in deze galerij is het ar-
Zij had grote belangstelling voor literatuur en werd
tistiek plafond, met in de vier hoeken een afbeelding
zelfs een schrijfster met naam.
verwijzende naar kunsten: muziek, lyriek, schilder- en beeldhouwkunst.
11
Huis 25 in de Gemeentestraat (nu GC Ten Noey)
Lang zullen ze er niet wonen. Josika verdroeg het Bel-
(1837), De Tsjechen in Hongarije (1839), Zrinyi de doch-
gisch klimaat slecht. In 1862 regende het gedurende
ter (1843) en nog tal van andere boeken. Hij was een
vier weken en Josikas reuma verergerde. Zijn gezond-
bekend schrijver en tot op heden nog steeds een begrip
heid ging sterk achteruit.
voor de Hongaren. Men kan hem naar Vlaamse termen
Volgens hun levenswijze was Brussel een te dure stad
beschouwen als de Henrik Conscience van Hongarije.
en ze hadden financiële problemen. Zij probeerden vrij vlug hun huis in de Gemeentestraat te verkopen, maar
GEDENKPLAAT IN GC TEN NOEY
zonder resultaat. In 1864 verhuisde het echtpaar naar
In 1999 werd “Europalia” gewijd aan Hongarije. Door
Dresden, met de hulp van familie aldaar. Josika overleed
het “Commissariaat-Generaal van de Hongaarse Re-
op 27 februari 1865. Het huis in de Gemeentestraat 25
gering voor Europalia 99 Hungaria” en de stichting “Al-
werd maar eerst in 1891 verkocht.
pen-Karpaten” werd er een gedenkplaat aangebracht in drie talen (Hongaars, Nederlands en Frans) over het
JOURNALIST IN BRUSSEL
verblijf van Josika Miklos te Sint-Joost-ten-Node. Deze
Josika Miklos bleef een Hongaarse patriot en vrijheids-
gedenkplaat, met een afbeelding van zijn hoofd, siert
strijder. In Brussel was hij een ijverige briefschrijver.
nu de ingang van het GC Ten Noey en werd met grote
Hij schreef brieven aan vele vooraanstaanden uit de
luister ingehuldigd op dinsdag 23 november 1999.
Hongaarse vrijheidsstrijd. Maar wij vinden ook brieven
15 Maart is de Nationale feestdag van Hongarije, wat
terug aan zijn vrienden in verband met het dagelijkse
de “Dag van de bevrijding” wordt genoemd, ter herden-
leven in Brussel. Hij werd hier correspondent over de
king van de onafhankelijkheidsstrijd van de jaren 1848-
Hongaarse zaak/strijd met de Europese pers, die zijn
1849. Josika Miklos was één van de toonaangevende
artikels ernstig namen en in hun kranten publiceerden.
personen in deze onafhankelijkheidsstrijd.
Zo correspondeerde hij met The Times, Daily News,
Jaarlijks komt op 15 maart de Hongaarse ambassadeur,
Morning Herald, Patrie, Débats, Courrier du Diman-
met zijn gevolg, een bloemenhulde brengen aan de ge-
che, Revue Contemporaine, Indépendance, Kölnische,
denkplaat van Baron Josika Miklos.
L’Observateur, Journal de Belgique, Nord, enz..
Jos LAPORTE
HONGAARS LETTERKUNDIGE Reeds zeer jong had hij belangstelling voor literatuur. Hij las veel en zijn interesse groeide steeds. Aan het eind van de jaren veertig werd Josika tot de meest geliefde schrijvers gerekend. Zijn succesvolle “Abafi” werd snel gevolgd door nieuwe romans. De lichtzinnige
GERAADPLEEGDE WERKEN In memoriam Josika Miklos, Budapest, 1999, 290 blz. Cornelis VAN DER LOO, Hongaars schrijver komt bij ons eindelijk tot zijn recht !, in De Schakel, 28ste jg, nr. 9, november 1999, p.2. Nicolas de KUN, Onze siècles de relations Belgo-Hongroises, Brussel, 384 blz.
AL WAT Tekst Kaatje Van Hemelrijck
OVER BLOEMEN
Bijen worden bedreigd
Kost en inwoon
Bijen spelen een sleutelrol als bestuivers van zowel
De slotsom is dat de wetenschappers pleiten voor
wilde planten als heel wat land- en tuinbouwgewas-
een zo drastisch mogelijke afbouw van deze pestici-
sen. Naast de honingbij zijn er zo ‘n 375 soorten die
den omdat ze een reëel gevaar betekenen voor mens
we kunnen onderverdelen in drie groepen. De meeste
en natuur. Dat het dringend is hoeft geen verdere
zijn wilde bijensoorten die solitair leven. Hommels en
uitleg. Bijen zijn uitgesproken vegetariërs en hebben
honingbijen leven in een kolonie waar enkel de konin-
vier primaire levensbehoeften: een gunstig klimaat,
gin eieren legt. Een derde groep leeft parasitair en
geschikte nestplaatsen, nestmateriaal en voldoende
legt eitjes in nesten bij andere bijensoorten. Bijen ver-
voedsel. Voedselbronnen en nestplaatsen moeten
dwijnen de laatste jaren massaal wat kan leiden tot
zich op korte afstand van elkaar bevinden. Een aantal
een wereldwijde bestuivingscrisis. Een op vier bijen
wilde bijen kent een zeer gespecialiseerd bloemenbe-
haalt het einde van de winter niet. Uit een studie blijkt
zoek. Hierbij wordt stuifmeel van één plantensoort
dat neonicotinoïden (een pesticide op basis van nico-
of enkele plantensoorten van één plantenfamilie ver-
tine) de grote boosdoeners zijn. Door herhaaldelijke
zameld als voedselbron voor de nakomelingen. Zon-
opname in kleine hoeveelheden verzwakken de bijen.
der deze voedselbron zal de bijhorende bijensoort
Ze geraken gedesoriënteerd en vinden de weg naar
dus niet voorkomen. Natuurlijk herbergt een natuur-
hun kolonie niet terug. Dit komt bovenop de vele pla-
lijke vegetatie altijd de meest geschikte bloemen en
gen waar bijen al mee worstelen (varroamijt, weinig
waardplanten voor bijen en insecten. Bij het inzaaien
voedselaanbod, luchtkwaliteit,...).
van bloemenmengsels is de herkomst van de zaden
12 2017 MAART APRIL
van belang al is dit moeilijk te achterhalen. Dikwijls komen deze zaden uit Oost-Europa terwijl veel wilde bijensoorten afhankelijk zijn van inheemse plantensoorten. Gebruik geen soorten die in het wild kunnen gaan woekeren en maak zoveel mogelijk gebruik van een mix van 1-,2- en meerjarigen.
GROEIT
EN BIJEN Een gevarieerde inheemse maaltijd
En in Brussel?
© ziggy vendemmia
13
Hier volgt een lijst met planten en bomen die belang-
Ook in de stad kunnen we heel wat voor de bijen
rijk zijn voor zowel bijen als vlinders. Alle Sierdistel-
doen. Je hebt niet eens veel plaats nodig om wat
soorten, Boerenwormkruid, Braam, Hondsdraf, Klein
bloemen te zaaien of te planten. Of om een bijen-
Streepzaad, Koninginnekruid (Leverkruid), Madelief,
woonst op te hangen. Ook in Brussel, en in Sint-
Sleedoorn, Sporkehout, Struikheide, Vlinderstruik,
Joost-ten-Node zijn er mooie voorbeelden van hoe
Wilde Marjolein, Zomereik, Veldesdoorn, Wilg, Brem,
bijen het naar hun zin hebben. En hopelijk komen er
Ereprijs, alle Klaversoorten, Smeerwortel, Duizend-
dit voorjaar nog mooie voorbeelden bij. Kijk bij het
blad, Grote Teunisbloem, Boskamperfoelie, Dille, En-
activiteitenaanbod van Ten Noey en verneem alles
gelwortel, Ezelsoren, Gipskruid, Herfstaster, Kamille,
over de zaai- en plantactie tijdens de Buitenspeeldag
Klimhortensia, Klimop, Krokussen en Sneeuwklokjes,
op 19 april.
Lavendel, Lupine, Meidoorn, Munt, alle soorten Rudbeckia, Sieruien, Tijm, Venkel, alle soorten Sedum (vetplant), Vingerhoedskruid, Vlambloem, Wilde Margriet, Heggewikke, Sint-Jacobskruiskruid, Klein Hoefblad, Paardenbloem, Sint-Janskruid, Havikskruid, Bitterkruid, Salie, Balotte, Dovenetel,….. Op de website van Natuurpunt vindt u al deze weetjes
© ziggy vendemmia
en nog veel meer terug.
BLOEMSCHIKKEN
FEMMA SINT-JOOST – BRUSSEL N.O. GREVELINGENSTRAAT 20 1000 BRUSSEL
Het is lente en dat is een ideaal moment om je eigen bloemstukje te creëren. Samen je eigen (Paas)stukje maken met de tips van een lesgeefster, dat doen we op Dinsdag 11 april om 19u in de Grevelingenstraat. Info en inschrijven via Mia Van Bastelaere: 0485 785 296 of m.vanbastelaere@gmail.com
OPEN DEUR
14 2017 MAART APRIL
Voor wie zin heeft in een gezellige babbel en een kopje koffie of voor wie meer wil weten over onze activiteiten: je bent welkom op dinsdag 4 april en dinsdag 2 mei om 14u in ons lokaal. Meer inlichtingen bij Josee SchwindKneepkens :02 734 08 68.
INFOSESSIE “START TO ORGANISE” Geven jouw spullen je soms stress? Puilen je kasten uit met prullaria die je nooit gebruikt? Of weet je geen blijf meer met het vijftigste paar schoenen dat je afgelopen zomer in de solden hebt gekocht? Je bent niet alleen. Willen we niet allemaal meer rust en ruimte creëren door te organiseren? Er is geen toverformule, wel een simpele vraag: wat maakt mij gelukkig? Wegdoen en loslaten is meer tijd krijgen, minder geld uitgeven, meer vrijheid voelen en minder zorgen en minder stress ervaren. Stress vermijden bij je thuis, op het werk en in je hoofd draagt bij tot een gelukkiger leven. Rust en ruimte creëren door te organiseren en te minimaliseren is hierbij een hulp, en draagt bij tot meer geestelijke gezondheid. In deze interactieve sessie denken de deelnemers na over hun eigen situatie en de noodzaak van al het materiële in het leven (goederen, geld, kledij...) Er worden tips aangereikt om efficiënt op te ruimen, nieuwe dingen aan te schaffen, orde op zaken te stellen en rust te brengen in de chaos. Woensdag 15 maart om 19u in de Grevelingenstraat. Info en inschrijven via Georgine Engelen: 02 230 44 03 of georginrengelen@skynet.be
DAGUITSTAP MET DE BRUSSELSE FEMMA’S
Paasmenu Op 18 april genieten we met z’n allen van een paasmenu speciaal voor ons voorzien door een traiteur. Beide activiteiten vinden plaats in de Grevelingenstraat 20, 1000 Brussel Inschrijven voor het Samen koken en voor het paasmenu noodzakelijk: Malou Moureau-Vanderstappen, 02 736 33 93.
Onze jaarlijkse daguitstap met de Brusselse feMma’s gaat door op dinsdag 25 april. Dit jaar viel de keuze op: “Redu Space Services (Station ESA) Porcheresse”. Mia Van Bastelaere weet er alles van, je kan bij haar terecht voor meer info, inschrijving en betaling. Iedereen is welkom op onze activiteiten !!
VTBKULTUUR BRUSSEL-OOST
FEMMA ROYALE
Familiedag
In navolging van de betogingen in de VS tegen seksisme zal ook Femma Royale deelnemen aan de betoging op 24 mei in Brussel tegen seksisme en discriminatie wereldwijd. Kom ook mee betogen! Op 27 april en 4 mei komen we samen om Pussyhats te maken. Plaats en tijdstip nog te bepalen. Voor meer informatie mail naar: Femmaroyale@gmail.com of bel 0493 34 20 57
Bezoek aan het Museum van Defensie waar luchtvaart en schatten van de Tsaar elkaar ontmoeten. Woensdag 1 maart om 12u met lunch of 13u30 zonder lunch Gratis voor kinderen tot 14 jaar. Volwassenen: € 5/€ 2 Legermuseum, Jubelpark Inschrijven verplicht. Kinderen brengen potlood en schetsboek mee.
Operette De Lustige Boer van Leo Fall Zaterdag 11 maart om 14u30 CC, Thielemanslaan 93, 1150 BRUSSEL. Deelnameprijs: € 15/€ 12
OKRA – trefpunt SintJoost-ten-Node Samen Koken Er gaat niets boven gezellig samen je potje te koken en te genieten van een zelf gemaakt feestmaal. Daarom komen we eenmaal in de maand samen en maken een driegangenmenu klaar. We beginnen er aan om 10u. Iedereen steekt op één of andere manier de handen uit de mouwen: groenten schoonmaken, aan de kookpot staan, opdienen of afwassen. Gezelligheid is troef en het eten smaakt nog eens zo lekker. Een goede gelegenheid om andere mensen te ontmoeten en misschien nog een tip op te steken om het thuis eens uit te proberen. Dinsdag 14 maart
KnipoogDag in Mechelen. Daguitstap. Voormiddag: begeleid bezoek, in de namiddag kan je op eigen tempo de stad verkennen. Zondag 26 maart om 10u (Cultuurplein Mechelen) Deelnameprijs: € 20
Bezoek aan het Wiertzmuseum met wandeling door het Leopoldpark. Woensdag 29 maart om 10u in de Vautierstraat 62, 1050 Brussel. Deelnameprijs: € 10/€ 8
Matineeconcert in Bozar Op het programma: Messiaen, Sibelius en Brahms.
OP DE STOEP
Zondag 23 april om 15u. Deelnameprijs: € 18/€ 16. Inschrijven voor 18 maart.
Wandel mee op de kasseien
- Toen mijn echtgenoot
van de Isabellastraat met
stierf zocht ik iets om
gids.
de leegte op te vullen.
Zaterdag 29 april om 10u aan de ingang van het
- Had hij een sterk
Bellevue-museum
karakter?
Deelnameprijs: € 10/€ 8
- Nee, maar ik
Voor al deze activiteiten is vooraf inschrijven nood-
verveelde me nu ik
zakelijk: 0486 834 258, brusseloost@vtbkultuur.be,
zijn rommel niet meer
www.vtbkultuur.be/brussel-oost
moest opruimen...
15
De kortingprijs geldt voor leden van VTB.
haar”. De boom herinnert ons er ook aan dat wij
de grote synagoge voor België maar sinds 2012
mensen voor de aarde moeten zorgen, anders zal
ook voor Europa. Dat betekent dan ook dat alle
deze zich tegen ons keren. Het oude Joodse volk
grote Joodse Europese feesten in deze synagoge
was dus al zeer milieubewust, en de rabbijn legde
plaats vinden. De rabbijn legde ons uit dat de
ons uit dat ze dat nog steeds zijn. De bijzonder-
vorm van een synagoge geen enkel belang heeft
heid was echter wel dat deze kandelaar 8 armen
BEZOEK AAN DE GROTE
en ook niet voorgeschreven wordt. Een vereiste
heeft i.p.v. 7. Nergens mag er een zevenarmige
SYNAGOGE
voor elk bouwwerk is echter wel dat er vensters
kandelaar zijn, deze is het exclusieve symbool van
moeten zijn. Die vormen de opening op de wereld.
de tempel in Jeruzalem. De tweede blikvanger
Op zondag 22 januari 2017 trotseerden 17 moedi-
Ze dienen enerzijds om door het licht het kwade
was de tafel met de wet van Mozes in het “koor”.
gen het koude weer om deel te nemen aan het
te verdrijven, maar doen er ons ook aan denken
Daaronder een deur met daarachter het heiligste
bezoek aan de Grote synagoge, georganiseerd
dat het volstrekt waardeloos is enkel voor zichzelf
van de synagoge: de boekrollen van bijbel en Tora.
door het Davidsfonds Sint-Joost-ten-Node/
te bidden. Men bidt voor de anderen, voor het al-
Deze zijn alle in het Hebreeuws op perkament
Brussel Leopoldswijk. We waren enigszins onder
gemeen, en kan daarbij dan wel meer specifieke
geschreven, met een pen gemaakt van een riet-
de indruk van de aanwezigheid van militairen en
vragen formuleren. Maar de basisboodschap is:
stengel of een ganzenveer. Het schrift bevat enkel
de veiligheidsdienst van de synagoge. Voor alle
“Men bidt nooit voor zichzelf”. Vooraan in de sy-
medeklinkers, wat de lectuur niet vergemakkelijkt.
evenementen wordt beroep gedaan op extra
nagoge waren er twee blikvangers: de “zevenar-
Het zijn enkel geoefende mensen die dus kunnen
beveiliging door het leger. We voelden ons ver-
mige” kandelaar en tafels met de wet van Mozes.
voorlezen. Bovendien worden de teksten niet
eerd dat ons bezoek geklasseerd werd onder
De kandelaar is het enige symbool van de tempel
gelezen maar eerder gezongen. De rabbijn gaf
de noemer “evenement”. We werden evenwel
uit Jeruzalem dat is overgebleven. Hierin zijn ver-
ons terloops ook nog deze boodschap mee: de
zowel door de veiligheidsdienst als door Opper-
scheidene symbolen te herkennen. Zeven armen
vrouwen zijn voor het Joodse geloof belangrijker
rabbijn Guigui zeer hartelijk verwelkomd. De rab-
voor de zeven dagen van de week, zes werkdagen
dan de mannen. Het was in ieder geval een leerrijk
bijn gaf ons eerst enige uitleg over de bouw en
en één rustdag. Hij staat ook symbool voor de ze-
moment en iedereen was tevreden iets meer te
het belang van de synagoge. Op het eerste zicht
ven belangrijke Joodse feesten. Maar hij verbeeldt
weten over het Jodendom.
lijkt de synagoge op een kerk, zelfs met orgel en
ook een boom. Een eerste bevel dat God gaf aan
LF
preekstoel. Ze werd gebouwd in 1870 en is zoals
Adam en Eva was: “Bewerk de aarde en bescherm
Tekst + cartoon © Rodrigo Burgos Zautzik
het hoort op Jeruzalem gericht. Het is niet alleen
MAART Zondag 5 maart
Famili’Art workshop Afrikaanse cultuur, door Tralala Donderdag 16 maart + 17/03
Schoolprogrammatie workshop Massage-Collage Vrijdag 17 maart
VASTE ACTIVITEITEN IN TEN NOEY
WO Nederlanse les Country dans 55+ Oriëntaalse dans
DI Nederlandse les
DO
Yoga Gitaar
Nederlandse les Conversatietafel
Vernissage tentoonstelling Roland Denaeyer Zaterdag 18 maart
Kloché seré salé: lentefeest bij het Ezidische volk Zaterdag 25 maart
Hongaars feest, door Carpathia
16 2017
APRIL Zaterdag 1 april
MAART APRIL
Veganistische kookworkshop, door Ecolo Zondag 2 april
Famili’Art workshop Afrikaanse cultuur,
MEER INFO! Bezorg ons je mailadres via tennoey@vgc.be en ontvang informatie over onze activiteiten via mail of vind Ten Noey leuk op Facebook!
door Tralala Woensdag 19 april
Buitenspeeldag Donderdag 27 april
Schoolprogrammatie dans- en bewegingsatelier Vrijdag 28 april
schoolprogrammatie Muziek in de klas Concert Terre et Soleil Zondag 30 april
Finissage tentoonstelling Roland Denaeyer
COLOFON ONTHAALBALIE Aan het onthaal van Ten Noey kan je terecht voor allerlei informatie over cursussen, cultuur, wonen en werken in Brussel. Openingsuren: Maandag tot donderdag van 9u tot 20u Vrijdag van 9u tot 18u ADRESSEN FEMMA/OKRA Grevelingenstraat 20 1000 Brussel Jeugdcentrum AXIMAX J.W. Wilsonstraat 19 1000 Brussel Tel. 02 280 45 56 Bib Joske Grensstraat 2 1210 Sint-Joost-ten-Node Joost-e-Fien Braemtstraat 47 1210 Sint-Joost-ten-Node Gemeenschapscentrum TEN NOEY Gemeentestraat 25 1210 Sint-Joost-ten-Node Tel. 02 217 08 82 | Fax 02 217 19 22 tennoey@vgc.be www.tennoey.be IBAN BE75 7340 1652 3351
PRIVACY Ten Noey respecteert je privacy. Je adres gebruiken we uitsluitend om je “De Schakel” toe te zenden en je op de hoogte te houden van eigen activiteiten van Gemeenschapscentrum Ten Noey en aanverwante organisaties in de Vlaamse gemeenschap te Brussel. Je kan je gegevens in ons bestand steeds inkijken of aanpassen zoals voorzien in de wet van 8 december 1992 ter bescherming van de privacy. WERKTEN MEE AAN DIT NUMMER Romina Ameel, Fleur Brenninkmeyer, Roland Denaeyer, Jos Laporte, Karel Van den Akker, Simon Vandersmissen, Kaatje Van Hemelrijck, Eva Van Velzen, Ziggy Vendemmia, Pol Vervaeke, Luc Faems, Rojah Lao, Rodrigo Burgos Zautzik, Vincen Beeckman, Danja Cauwbergs, Laila Tcheldargushi. ZETWERK www.madebydesign.be V.U. Maarten Franssens, Gemeentestraat 25 1210 Sint-Joost-ten-Node
Inzendingen voor het volgend nummer worden verwacht uiterlijk op 5 april 2017. Inzendingen die toekomen na deze datum kunnen wij niet meer publiceren. Dank voor je begrip.