28
มะเดื่อฝรั่ง ในเมืองไทย
สุนทร ตรีนันทวัน • สาขาเทคโนโลยีทางการศึกษา สสวท.
มะเดื่อฝรั่ง มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า ฟิคัส คาสิคา (Ficus casica Linn) อยู่ในวงศ์ Moraceae มะเดื่อฝรั่งหรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ฟิก (Figs) เป็น พืชกึ่งร้อน เป็นผลไม้ที่รู้จักกันดีเป็นเวลานานแล้วในแถบยุโรป ประเทศ ตุรกี กรีซ อิตาลี สเปน มักนิยมปลูกทางตะวันตกของทวีปเอเชีย และถ้า ปลูกเป็นการค้าจะปลูกในที่ราบลุ่มน�้ำแถบเมดิเตอร์เรเนียน และยังเป็นที่ นิยมกันในประเทศอินเดีย สหรัฐอเมริกา เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ผลัดใบ ใบเป็ น ใบเดี่ ย วค่ อ นข้ า งหนา ขอบใบหยั ก 3-5 หยั ก หรื อ ตรงผิ ว ใบ ด้านบนหยาบ เป็นพืชที่ชอบแสงแดดตลอดวัน ไม่ชอบร่มเงา ผลสุกจะมี ลักษณะกรอบ เนื้อในสีเหลืองเข้ม น่ารับประทานมาก เมล็ดมีขนาดเล็ก กรุบกรอบ รับประทานได้ทั้งผล ในประเทศไทย มีการน�ำมะเดื่อฝรั่งมาปลูก เมื่อประมาณ 25 ปีมาแล้ว โดยความร่วมมือกันระหว่าง 2 หน่วยงาน คือ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ และมูลนิธิโครงการหลวง เป็นการปลูกมะเดื่อฝรั่ง เพื่อต้องการสร้างงานและ สร้างรายได้ให้กับราษฎรที่เป็นชาวไทยภูเขา ในปี พ.ศ.2547 จึงได้น�ำพันธุ์ มะเดือ่ ฝรัง่ จากประเทศญีป่ นุ่ จ�ำนวน 5 สายพันธุเ์ ข้ามาปลูก คือ พันธุด์ าโกต้า ลิซ่า ซูก้า ครอฟินล์ และพันธุ์บราวน์เทอร์กี่ โดยน�ำมาปลูกขยายพันธุ์ที่ สถานีเกษตรหลวงปางดะ จังหวัดเชียงใหม่ และในปี พ.ศ.2548 ก็ได้มีการ ศึกษาวิจัยทดสอบการปลูกมะเดื่อฝรั่งในโรงเรือนและนอกโรงเรือน เพื่อศึกษา การเจริญเติบโตที่แปลงวิจัยสถานีเกษตรหลวงปางดะ ดร.ณรงค์ พิพัฒนวงศ์ หัวหน้าโครงการวิจัย กล่าวว่า จากผลการวิจัยพบว่าการปลูกในโรงเรือน ให้ ผ ลดี ก ว่ า การปลู ก นอกโรงเรื อ น เนื่ อ งจากการปลู ก นอกโรงเรื อ นจะมี สภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงมากและเสี่ยงต่อโรคพืช และแมลงศัตรูพืช
ต้นมะเดือ่ มะเดื่อฝรั่ง จัดอยู่ในสิบอันดับแรกของผลไม้สุขภาพ เป็นพืชที่อุดมด้วย วิตามินและเกลือแร่ที่เป็นประโยชน์แก่ร่างกาย เช่น วิตามิน เอ วิตามิน บี 1 วิตามิน บี 2 วิตามิน ซี มีธาตุแคลเซียม โพแทสเซียม ฟอสฟอรัส และมี ธาตุเหล็กสูงมาก ไม่มไี ขมัน ไม่มคี อเลสเตอรอล และยังมีคณ ุ สมบัตใิ นการ สร้างสมดุลระหว่างความเป็นกรด-เบส มีน�้ำตาลธรรมชาติมากถึง 83% ได้แก่ น�ำ้ ตาลกลูโคส ฟรุกโตส และซูโครส ถึงร้อยละ 50 35 และ 10 ตามล�ำดับ มีเอนไซม์ชื่อ ฟิคติน (Fictin) ซึ่งสามารถย่อยเนื้อได้ดี มีเส้นใยสูง ช่ ว ยในการก� ำ จั ด ของเสี ย ในร่ า งกายและการขั บ ถ่ า ยดี ขึ้ น ป้ อ งกั น นิ่ ว และที่ส�ำคัญคือ มะเดื่อฝรั่งมีสารยับยั้งป้องกันการเกิดมะเร็ง ช่วยระงับ