Abraham maslow insan olmanın psikolojisi

leştiren insanların karakteristik özellikleri olarak verdiğim iz ta­ nım lam a, dinler tarafından ortaya konulan ideallerle aynı doğ­ rultudadır. Benliğin aşkınlığı, gerçek, iyi ve güzelin bir potada eritilm esi, diğer insanlara katkı, bilgelik, dürüstlük ve doğallık, bencil ve kişisel güdüleri aşkınlık, “daha alt düzeydeki” tutkula­ rın “daha yüce olan” için terk edilm esi, arkadaşçıllık ve incelik, am açlar (dinginlik, huzur ve barış) ile araçların (para, güç, sta­ tü) rahatlıkla ayırt edilebilm esi, düşm anlık ve acım asızlık gibi duyguların azalm ası gibi (bununla birlikte kararlılık, haklı öfke, kızgınlık ve kendini ortaya koym a da artabilir)...

1. T üm bu özgür seçim deneylerinden, dinam ik güdülenm e kuramından ve psikoterapinin sınam alarından çıkarılabilecek sonuçlardan biri oldukça devrim ci bir niteliktedir. En derin ge­ reksinm elerim iz kendi içlerinde sakıncalı, kötü ya da kötücül değildir. Bu yaklaşım , kişinin içindeki A pollo-D iyonisos, klasik-rom antik, bilim sel-şiirsel, us-itki, iş-oyun, dilsel-dilöncesi, olgunluk-çocuksuluk, erillik-dişilik, gelişim -gerilem e bölünm e­ sinin ortadan kaldırılm asında yeni ufuklar açmaktadır.

2. İnsan doğası felsefesindeki bu değişim in toplum sal açıdan tem el karşılığı ise kültürün, gereksinim lerim izin doyurulm asın­ da olduğu kadar engellenm esi ve denetlenm esinde de bir araç olduğunun görülm eye başlanmasıdır. Artık, neredeyse evrensel bir kim liğe bürünen yanlışı, birey ile toplum un çıkarlarının zo­ runlu bir çatışm a içinde olduğu ve birbirini dışladığı varsayımı ya da uygarlığın insanın güdüsel itkilerine polislik yaptığı görü­ şü de yadsınabilir. Bu asırlık belitlerin (aksiyom ) tümü, evrensel nitelikte bir kendini gerçekleştirm eyi besleyen sağlıklı bir kültür olasılığı ile geçerliğini yitirmektedir.

3. Yalnızca sağlıklı insan, deneyim den alm an öznel haz, de­ neyim e yönelik itki ya da istek ile deneyim e duyulan tem el ge­ reksinim (kendisine gelecekte sağlayacağı yarar) arasında olum ­ 169